O deporte tradicional dos bolos,parte do patrimonio de Galicia

nº 101 maio 2012

0,30 €

O perfil do turista de veránna comarca: familias connenos

O sector apícola conta conmáis de 120 produtores nacomarca

A oferta formativa achega diversas posibilidades aosmozos e mozas chairegas para o vindeiro curso

O sector turístico da comarca ofrece servi-

zos diferenciados a prezos económicos coa

finalidade de chegar a tódolos públicos.

Este verán agárdase acadar as cifras do ano

anterior. 18

A Terra Chá conta co 8% das tres mil col-

meas da comunidade. A apicultora Dulce

María Barro conta con máis de cen colmeas

nos lugares vilalbeses de San Simón e Lan-

zós. Os mellores lugares para a súa situación

son aqueles que conten con vexetación

abundante e afastada das zonas agrícolas.19

O Club de Bolos O Cadaval, que promove e divulga máis de cen xogos

populares, organiza a Liga Provincial de Bolos zona norte onde compiten

máis de 300 persoas; ademais de participar na Liga Nacional de Billarda.

23

Os institutos da comarca imparten distintos ciclos de grao medio, superiore mesmo programas de cualificación profesional inicial para aqueles rapacese rapazas interesados en obter unha certificación profesional de nivel 1. 18

O cárcere defínese como todo aqueledificio que está destinado á custo-dia e reclusión de presos, e lugaresno que van a manterse os reclusosata que finalice a súa condena ou selles permita saír antes de que a súapena conclúa.Pero non todos os presos van asumira súa estancia en prisión, habendoalgúns que pretenden escapar porcalquera medio e utilizando os limi-tados medios que atopan no seu en-torno “aséptico”.Ao longo da historia atopámonoscon fugas célebres que hoxe en díaseguen chamando a atención poloenxeño ou a audacia de individuo ousuxeitos que as levaron a cabo.Realizaremos un percorrido poraquelas evasións máis rechamantese que, independentemente dos mo-tivos polo que esas persoas foronencarceradas, a forma de fuxida en-cheu follas e follas de literatura, enalgúns casos inspirou películas ounovelas.Que mellor forma que comezar estaserie de artigos desprazándonos nahistoria ata a segunda metade da IIGuerra Mundial. No campo de con-centración nazi de Stalag Luft III, enPolonia, onde se agrupaban os avia-dores que os alemáns considerabanmáis perigosos.A que se coñeceu como “a gran eva-sión” iniciouse en abril de 1943,cando se comezou a forxar o pro-xecto, que acollería a escavación detres túneles: “Tom”, que partía dobarracón 123 e chegaba ao aramado,a 45 metros de distancia e que estabaescondido nun recuncho, xunto á es-tufa e creado como vía principal defuxida; “Dick”, que se atopababaixo un desaugadoiro dun dosbaños do barracón 122 e que final-

mente foisacrificado,sendo utili-zado comoalmacén doma t e r i a lclandestino;e “Harry”,u b i c a d ob a i x odunha es-tufa e queera a vía deescape dereserva por se o principal fallaba, esería por este último polo que a eva-sión sería levada a cabo, xa que oprimeiro , “Tom”, foi descuberto aospoucos meses. Os túneles foron descritos no ano1963 pola revista Time, como “unhamarabilla do enxeño da Swiss Fa-mily Robinson”, xa que seguían omodelo das minas industriais, con-tando cada un cun pozo de acceso eestando todos equipados con tuba-xes de ventilación, electricidade ebombas de aire. Tamén contabancon vagonetas de madeira que fabri-caran para poder deste xeito trans-portar o que necesitasen e aos quetraballaban de picadores. Das tres vías de escape menciona-das, só unha se chegou a concluír:Harry, que tiña un total de 102 me-tros de longo, e unha lonxitudebaixo terra duns 9 metros, e quesería pola que finalmente escapasen.O plan foi urdido polo oficial britá-nico Roger Bushell, nomeado GranX, director dun comité de fugas cha-mada Organización X, e no partici-paron máis de 600 prisioneiros,onde cada un tiña a súa propia mi-sión asignada: escavadores, prove-dores, falsificadores para os

salvoconductos entre outros impre-sos, cartógrafos para elaborarmapas, grupo de intelixencia encar-gado de achegar información parafacilitar a fuxida dos seus compañei-ros, rutas de fuxida, xastrería paracrear os traxes de paisano, etc.A noite do 24 de marzo de 1944 afuga deu inicio, e esperábase a fu-xida duns 200 prisioneiros, que íanprovistos de documentos falsos parapoder moverse durante a fuga seeran parados nalgún control.A elección dos que ían participar le-vouse a cabo por un comité, que de-cidiu que se deixaría ao azar aselección entre as 510 candidaturasque se presentaron; aínda que sem-pre estaban presentes algunhas pre-ferencias, como aqueles que tivesenmáis posibilidades de chegar máislonxe, os que falasen alemán confluidez e aqueles que máis traballa-sen na escavación dos túneles. Así,con estos parámetros, confeccio-nouse a lista final, na que 140 homesforon seleccionados por sorteo e os60 restantes seguindo os parámetrosiniciais.Os que foran elixidos para escaparsereuníronse no barracón 104 e á horaindicada empezaron a reptar polo

túnel utilizandoas vagonetasque fabricaran,pero houbo unatraso nos cál-culos, pois noncontaron conque o chan es-taba tan xeado,o que fixo que aperforación dasuperficie fosemáis dificul-tosa. Pero non

foi o único revés que ían sufrir; xaque ao saír ao exterior déronse contaque a saída non se atopaba no bos-que, como tiñan planeado, senónque se atopaba uns sete metros pordetrás, tendo que sincronizar a saídados presos coa vixilancia das patru-llas nas súas roldas.Non querían retirarse e tentalo outrodía, polo que decidiron colocar a undeles á entrada do bosque e prové-ronlle cunha corda, xa que desde oseu agocho podía controlar os mo-vementos do sentinela da torre e dapatrulla de vixilancia. O plan era queunicamente tiraría da corda cando oseguinte compañeiro de fuga tivesevía libre para iso.Todo isto leva a un atraso significa-tivo nos plans de evasión, e final-mente os vixiantes danse conta dafuga e dan a alarma. Postos en avisoempeza a procura e os fuxidos ten-tan fuxir polo bosque.Mentres os presos que continuabanno barracón 104 ao darse conta deque foran descubertos, comezan aeliminar todo o material que podíacomprometer aos seus compañeirosfuxidos ou a eles mesmos.De todos os que participaron na eva-sión, soamente 76 deles lograron

fuxir, deste cómputo 73 foron cap-turados (15 foron devoltos aocampo de concentración de StalagLuft II, e 8 ao campo de concentra-ción de Oranienburg. Dos 50 restan-tes foron executados pola chamadaorde Sagan). A Orde Sagan foi redactada polomesmísimo Adolf Hitler (ou iso dí-xose), polo que dita orde non podíadesobedecerse e estaba redactada doseguinte modo: “O incremento nasfugas de oficiais prisioneiros de gue-rra é unha ameaza para a seguridadeinterna. Cáusanme indignación asineficaces medidas de seguridade.Como medio de disuasión, o Führerordenou o fusilamento de máis dametade dos oficiais fuxidos. Portanto, ordeno que a Kriminalpolizeientregue á GESTAPO, para ser in-terrogados, a máis da metade dosprisioneiros recapturados. Tras o in-terrogatorio, os oficiais serán con-ducidos ao seu campo deprocedencia e fusilados no camiño.Estas mortes serán explicadas ale-gando que se disparou contra os ofi-ciais capturados ao tratar estes defuxir ou porque ofreceron resisten-cia, de modo que nada poida pro-barse máis tarde”.Finalmente só tres puideron concluírcon éxito a fuga: o cadete Muller, osarxento Sockland e o capitán ho-landés Van der Stock.Esta historia foi levada á gran pan-talla nunha excelente película “AGran Evasión” no ano 1963, diri-xida por John Sturges e protagoni-zada por Seteve McQueen, RichardAttenborough, entre outros, e queversionou a novela de Paul Bric-khill, co mesmo título que a película,que o mantivo.

o recuncho docriminólogo

Pablo Filgueiras e Aranzazu Rodilla

Expertos en Seguridade e Criminólogos

Fugas de prisión

A gran evasión

2 colaboraciónsmaio 12

Demostraches que tes boa me-moria. Transmitiches moi ben oque eu che informei sobre a feirae festa do queixo de San Simón.Pensei que non te decatabas denada, e contáchelo todo como siestiveras lendo. Faltouche dicir algo,que aínda que cho comentei non odixeches. Os queixeiros de SanSimón teñen moita experiencia por-que dende os anos que hai que fan afeira e festa do San Simón cada anoaprenden algo máis. Disque haimoitos e moitas que veñen ás probasque non o compran que son xente“pasalotempo” que solo queren pro-bar. Tamén outros e outras dedí-canse a entreter aos vendedorespreguntando, como se dun exame setratara, porque queren saber comose fai o queixo de bico: se é de leiteautóctono, se teñen nos prados asvacas e se son galegas das que eleschamaban polo nome -Marela,Roxa, Moura, Gallarda, Linda, Ca-reta, Paloma, Teixa... -e se pacencoma antes, porque din que as venna tele atadas, comendo o que llesbotan. Eles e elas teñen unha curio-sidade fóra de serie e pregúntansepor qué son marelos e como se faipara colorealos. Logo din que llespodían poñer outros colores. Algúnse algunhas din que o teñen fácil e

natural: copiar os queten o arco da vella, queson tan variados, e hastafan prognósticos de queterían unha boa acepta-ción e a altos niveis semultiplicaría a demandadunha forma extraordi-naria; ou simplemente,adaptar un color de cadacontinente, pois sería unacontecemento a nivelmundial moi chamativoe comercial sen límites.Miña valla ao servizodo Pobo, ti tes a vantaxe de estar adisposición de todos: lévante etráente e sempre estás protexida. Osde Protección Civil apréciantemoito, pola túa colaboración, que élóxico, porque para iso estás, igualca eles. Sodes incondicionais ao ser-vizo do Pobo. Ei che dicir o que xati sabes: estou moi contenta de ti;pero eu son o Pobo en parte e estouá túa disposición, por iso has de en-tender que non somos iguais. Miña valla ao servizo do Pobo,

temos que seguir facendo cursiñospara achegarnos ao futuro, que é in-certo, como sempre foi, de boa ma-neira para que sexamos máiseficaces con toda a sociedade, darexemplo ao Pobo en xeral e igual-mente aos que nos visitan para queleven un bo recordo de Vilalba. Haimoitos e moitas que xa preguntanpor ti. Fixécheste famosa e moi co-ñecida. Veñen coa curiosidade deverte e con ansiedade de ver o máisimportante do Pobo, e non coma de

facerche fotos paralevar de recordo. Miña valla ao servizodo Pobo, hai que pro-mocionar Vilalba eofrecer aos visitantesatractivos importantesque son os que danvida, progreso e fama. A importancia que titransmites é básica paracrear optimismo e me-drar con entusiasmo deadmiración para que osveciños e veciñas algún

día han de recoñecer que merecesunha adxudicación do nome dunharúa, xa que o teu comportamentodébese premiar pola túa dedicacióndesinteresada. E xa falando denomes de rúas, hai unha moi impor-tante que lle puxeron no seu día Rúada Pravia. Chámalles moito a aten-ción aos asturianos e asturianas epreguntan por qué lle dedican en Vi-lalba unha rúa á vila asturiana dePravia. Imaxínanse e queren saber opor qué. Por iso, hai que lles desci-

frar a causa e entón enténdeno.Dis que se quixo facer referenciaá pradia e que se debe a un erroprosódico. Esa á explicación epor iso, eu como beirarrúa, enco-méndoche teñas a delicadeza de

transmitir ao Concello que tome boanota e emendar o fallo, xa que des-acertadamente existe . Miña valla ao servizo do Pobo,temos que ter moita paciencia e nonagobiarnos por todo o que nos tocavivir. E que, aínda que non nosguste, debemos de soportalo, serprudentes e pacientes coa situacióne como se di agora, ser democráticose non caer na desesperación. Miña valla ao servizo do Pobo, a ilu-sión ten que acompañarnos perma-nentemente. Por iso vivir o día a díaé moi importante e desexar parabénsa todo o Pobo. Ti e eu sigamos co-laborando para, cun bo entende-mento, mellorar e axudarnosmutuamente coa esperanza e satis-facción de ser útiles á sociedade enxeral e a todo o Pobo. Que Deus nos acompañe e nos con-serve o bo humor.

CONCLUSIÓN: A beirarrúa agra-dece a colaboración da valla ao ser-vizo do Pobo.

A beirarrúa dille á valla ao servizo do Pobo: Ti si que vales. Es unha boa comunicadora

Ramón Paz Guntín ‘A casa dos Marios’

As medidas do goberno apertan a economía do contribuínte, ata o punto de ter que buscar distintas ma-

neiras para saír a diante.

3colaboracións maio 12

CADERNOS DA VIAXE

Banca pública?

Xoán Antón Pérez Lema

O prezo dun café

Sen dúbida, non resultadoada a tarefa de explicar ácidadanía as últimas medi-das que se están a tomardesde os distintos gobernosque afectan a prestaciónsesenciais como son a sani-dade, a educación ou osservizos sociais. Un imaxí-nase as dificultades daque-les que toman decisións áhora de intentar convencer-nos a todos do acertadodesas determinacións. Re-coñéceselles, en primeirolugar, valor, porque o ca-rácter impopular das mes-mas é evidente; en segundotermo, a situación xeralnon está exenta de drama-tismo, con poucas esperan-zas de mellora nin a curtonin a medio prazo. Vivimos unha época com-plicada, na que asistimos áasfixia económica de moi-tas familias, o que inflúenegativamente no con-sumo, coas consecuenciasxa de sobra coñecidas.Asumimos que nos tocantempos de restricións e degrandes esforzos. E acép-tanse, porque non quedaoutra se queremos saír dasituación actual. Porén,

agradeceríase que se suma-sen a este carro, ademaisde pensionistas, estudantese enfermos, as altas instan-cias. E iso significará sa-crificios e privilexios óque cumpriría renunciar.Algún, ó mellor en vez deir de caza ó sur de Áfricapodería coller a escopeta eofrecerse ás distintas cua-drillas de cazadores quesaen polos nosos montes óxabarín, ese animal quetanto gusta das praderías efincas de millo. É só unexemplo, sen pretenderpecar de demagogo.Por iso, valoramos que nosqueiran explicar as razónsdeses duros acordos. Comoa disposición que contem-pla o pago de medicamen-tos por parte das persoasxubiladas. Existen argu-mentos, máis ou menos só-lidos, para defender que seaplique unha resolucióncomo esa (tamén o contra-rio). Pero aludir que ámaioría dos pensionistaslle suporá cada mes a im-plantación do copago far-macéutico o prezo dun parde cafés, demostra que ósmandatarios aínda lles

falta moita pedagoxía paraxustificar ante o conxuntoda poboación por que sedecidiu implantalo. Oscartos do café son para ocafé. Tamén un bo viño to-mado no bar é máis caroque un litro de aceite. Perose temos que prescindirdos bos hábitos para mer-car as menciñas que nece-sitamos –suponse- candonos atopamos enfermos esempre –tamén se supón-por prescrición facultativa,imos francamente mal. O mesmo poderíamos dicirsobre o aumento das taxasuniversitarias; neste caso,uns cubatas por alumnosería o equivalente. Se fi-nalmente eliminamoscañas e copas para com-pensar os copagos e repa-gos de certos servizos e asuba nos prezos doutros,asistiremos ó malestar doimportante sector hosta-leiro.Por iso, señores e señorasque gobernan, fundamen-ten as súas decisións conoutros exemplos.

Pablo Veiga

Os males para o sistema fi-nanceiro español viñeron dasúa sobreexposición ao la-drillo e aos produtos finan-ceiros especulativos “madein USA”. Xa que logo, o seupatrimonio encheuse de vi-vendas e locais sen saída co-mercial ou, o que aínda émáis grave, solares e terreossen perspectiva ningunha dese urbanizaren a xeito, logodo fatal estoupido da burbu-lla inmobiliaria. Para aléndiso, as entidades de orixesocial e fundacional (as Cai-xas) , agás moi contadas ex-cepcións, non foron quén apreservar os seus obxectivosfundacionais (fluidez e sufi-ciencia do crédito necesarioás pemes e familias) e em-barcáronse en aventuras des-capitalizantes.Unha desas,sen dúbida foi a da promo-construtora valenciana AS-TROC.Mais os males foron comúnse mesmo as entidades bota-ron man de produtos finan-ceiros fraudulentos que llespermitirán sanear os seusbalances, nos que sobrance-aron os grandes Bancos pri-vados españois, coa súa emi-

sión masiva de obrigas sub-ordinadas. Todo para aga-char que o sistemafinanceiro español,empera-dor dos tempos da purpurinae baleira brillantez, ía polomundo, en realidade, es-pido.Semella que reestruturar-mos o sistema financeiro vaiesixir un lote de recursospúblicos.Os mesmos que seestán a retirar do estímulo áeconomía produtiva, da edu-cación, da formación profe-sional,da sanidade e dosservizos sociais, que habe-rían garantir unha cohesióne inclusión social nas que aEspaña mesmo era deficita-ria nos mellores intres doautoengano. Velaí que sexa tan razoábelesixir, canda esta achega derecursos públicos, o controlpúblico da Banca intervidapara garantir que a funciónesencial do sistema bancario(que flúa o crédito á produ-ción e ao consumo) poidaser desenvolvida en benefi-cio das nosas empresas. Eque os gaños indubidábeisno medio prazo desta rees-truturación revirtan, en úl-timo de contas, nopatrimonio de todos.Na nosa Galicia, asemade, oartigo 55 do Estatuto facúl-talle ao Poder Galego paraasumir a representación dasInstitucións estatais (entreelas o FROB) nas empresasparticipadas polo sector pú-blico, mesmo NG BANCO.Sempre para acadarmos oobxectivo esencial, que noné a nacionalización nin aprivatización da Banca,senón que o crédito flúa.Para garantirmos unha acti-vidade económica que sexaquén a nos tirar fóra destepozo.

A ARRINCADEIRA: “D.

Valentín, aquí estamos”.

Ninguén mellor ca o home-naxeado no Día das NosasLetras, Paz Andrade, paradeprendermos a lección daGalicia como tarefa, do Paíscomo espazo de creativi-dade e emprendemento em-presarial, do galego comolingua de comunicación em-presarial. D.Valentín, aquíestamos.

X. Varela

b

4 sociedademaio 12

A comisión organi-

zadora da MO-

EXMU e a Festa da

Filloa ofreceu un

xantar de agrade-

cemento ao per-

soal que colaborou

o 1 de maio na

Festa de Interese

Turístico de Gali-

cia. Na celebración

que tivo lugar o do-

mingo 6 de maio en

Muimenta tamén

houbo flores para

tódalas mulleres.

Máis de 50 veciños e veciñas do concello de Xermade viaxaron ataa localidade asturiana de Taramundi o sábado 19 de maio. Des-pois da recepción na Casa da Cultura, puideron visitar o taller dunartesán en Vega de Llan, un castro, a igrexa e o casco de Tara-mundi, ademais do Museo da Auga de Bres.

Os nenos e nenas

de 2 a 3 anos da

Escola Municipal

de Vilalba realiza-

ron o xoves 10 de

maio unha saída

ao Concello de Vi-

lalba. Durante a vi-

sita, os rapaces e

rapazas puideron

coñecer a Casa do

Concello, ademais

dos vehículos cos

que traballa a poli-

cía local e protec-

ción civil, que

sempre os acom-

pañan nas súas

saídas do centro.

No pasado mes de abril a Plata-forma contra as Fumigación daque fai parte ADEGA, tiña pro-gramada unha manifestación enMelide para protestar polos tra-tamentos aéreos contra o gorgu-llo do eucalipto cun pesticidaprohibido pola Unión Europeadada a súa perigosidade e alta to-xicidade: o flufexonuron. A pesarda inminencia destas fumiga-cións, a Delegación do Gobernoprohibiu a manifestación. Comoalternativa, a Plataforma despra-zouse até Melide para informardos perigos destas fumigaciónsque se pretenden facer en todaGaliza promovidas pola Asocia-ción Española de Fabricantes dePasta, Papel e Cartón coa axudada Xunta e concellos como o deMelide, que está a instar aos pro-pietarios e propietarias de euca-liptais a conceder o permiso paraseren fumigados.O problema:1º ASPAPEL pretende realizarcoa colaboración da Xunta deGalicia unha fumigación masivadas plantacións de eucaliptos ga-legas afectadas por un insecto, ogonipterus scutellatus.2º A fumigación vaise realizarcun insecticida chamado comer-cialmente Cascade, cuxo princi-

pio activo é unha substancia de-nominada flufenoxurón. Esa sus-tancia foi catalogada comodaniña pola Unión Europea eprohibiu a súa venda a partir do1 de agosto deste ano (2012). Undos seus peores efectos é que éaltamente tóxica para as larvasdas abellas, como o propio fabri-cante recoñece na etiquetaxe doproduto. 3º Se se fumiga masivamenteeste produto nos montes galegos,existe un gran perigo de extermi-nio das poboacións de abellas, xamoi reducidas polo continuo usode pesticidas, segundo apuntanos estudos científicos. 4º Se morren as abellas en Gali-cia, aparte doutros efectos noci-vos no ecosistema, non sepolinizarán a maior parte dasplantas das que nos alimentamosos humanos e os animais quecriamos para nos alimentarmos.Sen polinización, non hai repro-dución destas plantas, e a nosaagricultura colapsará.5º Entre as especies vexetais dasque nos alimentamos, as seguin-tes dependen necesariamente daacción polinizadora das abellaspara producir froito e semente(ou vense favorecidas por ela):Árbores froiteiras: Maceira, pe-

reira, castiñeiro, vide, kiwi,amendoeira, melocotoeiro, cer-deira, ameixeira…Especies forraxeiras:Alfalfa,trevo, liño, algodón…Cultivos de horta:Tomate, cou-ves, cabazas, cabaciñas, pe-mento, cenorias, perexil, nabos,brécol, porro, couveflor, beren-xenas, melóns, cogombros, amo-rodos, framboesas, espárragos,silveira (amoras)…ADEGA vén de coñecer as zonaspropostas por ASPAPEL paradesenvolver as fumigacións doseucaliptais co tóxico Flufenoxu-ron nas provincias da Coruña en40 puntos, Pontevedra en 28 eLugo, 1 área. Na documentacióncartográfica, elaborada pola em-presa Fitoaragón S.L., indícanse69 áreas de 8 km de diámetrocada unha, denominadas "zonasde tratamento químico". Nelaslocalízanse as masas de eucalip-tos máis densas e con maiorafectación do gorgullo, maistamén inclúen lugares habitados,cursos fluviais e mesmo espazosda Rede Natura 2000. Dada a to-xicidade do principio activo e aenorme dispersión dos métodosaéreos, persoas, animais emesmo biodiversidade ameazadaestarán expostas ao veleno.

ADEGA advirte á Xunta de quepodería estar sendo cómplice, deseguir "avalando" estas prácti-cas, dun delito contra a saúde daspersoas e o medio ambiente.Un importante número das áreasnas que están proxectadas as fu-migacións inclúen territorio daRede Natura 2000 no que estánpresentes, entre outras, especiesprotexidas de insectos a cuxaconservación obriga a Directiva92/43 CEE e que tamén se veránafectados polo tóxico. Por exem-plo, a bolboreta Euphydryas au-rinia e o escarabello Lucanuscervus (vacaloura) están consi-deradas de interese comunitarioe figuran no Anexo II da Direc-tiva de Hábitats.A maiores, as poboacións do le-pidóptero Zerynthia rumina,considerada en perigo de extin-ción e do coleóptero Cerambyxcerdo (capricornio das aciñeiras,o escarabello máis grande de Ga-liza), vulnerábel, poderían sufriros efectos das fumigacións. Ealén dos insectos protexidos,tamén as aves insectívoras e osmorcegos, entre outros, acusa-rían os efectos do veleno. Aten-dendo á Lei 42/2007 doPatrimonio Natural e da Biodi-versidade e á Lei 9/2001 de Con-

servación da Natureza calqueradano a estas especies podería serconstitutivo dunha falta moigrave e mesmo dun delito penal,coa agravante de ser a propia ad-ministración quen o cometería.Tivo en conta a Xunta a presenzadestas especies protexidas, ame-azadas e en perigo de extinciónnas parcelas fumigadas, incluí-das ou próximas a espazos pro-texidos?Considerou a Xunta os riscos dasfumigacións sobre a saúde daspersoas e a calidade dos recursoshídricos, dada a presenza nas"zonas de tratamento" de núcleosde poboación e cursos fluviais?Cal é a opinión da D. X. de Con-servación da Natureza, da D. X.de Saúde Pública e de Augas deGaliza polo que atinxe ao enve-lenamento da auga?A escandalosa submisión aolobby do eucalipto que amosou aadministración galega, corrobo-rada por unha política forestal hi-perpermisiva coas pasteiras e osseus intereses (Lei de Montes,Orde dos cultivos enerxéticos),non pode xustificar o envelena-mento deliberado das persoas e omedio ambiente.

5colaboracións maio 12

ASPAPEL e a Xunta planean fumigar sobre espazos protexidos, ríos e vilas Lois Toirán

Facer mención de todo o exportono anterior, contaxiarse coa nosaterra no conxunto dos pobos quea conforman. Isto é moi signifi-cativo no contido do “Libro doXosé”. É a idiosincrasia dos seusvalores autóctonos o que nos faisentir orgullosos os que habita-mos nela. Por iso xamais debe-mos renegar nin rexeitar opasado e as súas tradicións.Botala vista atrás estimula osconsiderables progresos en ma-teria de educación e cualifica-ción da sanidade, comunicacióne outras importantes melloraspara o ser humano.O noso país situado nun extremoda Península Ibérica, cunha ex-tensión terrestre e litoral moi im-portante destaca, na súaorografía, o desenrolo do ríoMiño e a importancia do río Sil,que dividen e circulan entre di-versos conxuntos montañosos, eoutros moitos ríos dos que faimención especial o “Libro doXosé” que en diversas ediciónsposibilitou ao seu alumnado noseu ensino ao respecto dunha ca-pacitación ilustrada moi com-plexa. Así, fai mención do nosoclima e comenta que a humidadeno inverno causada polas abun-dantes chuvias é moi excesiva eno verán a seca é a causante deque para que os cultivos sexanflorecentes haxa que recorrerobrigatoriamente e proporcionarauga para regar dende os ríos e

regatos máis próxi-mos, relativamente,para que a vexeta-ción sexa eficaz. Haique destacar a natu-reza propia existenteno noso país como astípicas fragas que coasúa propia naturezason moi beneficiosaspara o ambiente aoigual que as carba-lleiras e os soutos oucastiñeirais que foronbásicos para a nosaalimentación en tem-pos non moi lonxa-nos. Hai que facermención especialtamén aos piñeiraisque en tempos entreos anos 1.750 e 1.850tiveron a súa impor-tancia madeireirapara atender e surtiras necesidades demandadas rela-cionadas para cubrir diversas in-dustrias derivadas da materia;ademais dos eucaliptais quedende os anos de 1.800 e 1.900se empregaron para repoboar va-rias zonas do país. Así, o “Librodo Xosé” no seu contido ofreceunha ampla información da natu-reza de toda Galicia e a paisaxede todo o noso territorio cunhavariedade moi interesante queproduce gran admiración aos quedoutras comunidades e naciona-lidades nos visitan. Facer o posi-

ble e procurar que a ilustraciónda Historia e Prehistoria de Ga-licia sexa coñecida polos quenela estamos para que a socie-dade se implique e transmita si-lenciosamente dunha formapsicolóxica e desinteresada-mente a tantos e tantas homes emulleres que cada ano pasenpola nosa terra. Destacar a importancia que re-flexa o “Libro do Xosé”, naépoca do seu ensino vital, ondeexplica que entre os anos 1.780a 1.790 a poboación de Galicia

era superior a un mi-llón trescentos milhabitantes cunhaevolución da natali-dade significativa,tendo en conta que adefunción era moialta comparada coade hoxe e motivadarelativamente polaausencia das presta-cións necesarias sa-nitarias. Hai quemencionar taménque a asistencia da-queles curandeiros-menciñeiros que, deforma natural, ali-viaban con moitoacerto cantas doen-zas existían, moitasdelas complexas evulgares, e semprevaléndose da propiafe de cada quen por-

que, cando eran irremediables,recorríase ao milagre dalgúnSanto como mediador para que ahumildade e o ofrecemento pro-curasen algunha esperanza mise-ricordiosa para lograr algúnremedio satisfactorio, confiandona evolución da propia natureza.Non existía coma hoxe esa cali-dade de vida que permite esten-der cara unhas idades altas, entermos xerais; aínda que daquelatamén existía xente de naturezaforte que podería superar ata os90 anos cunha capacidade de

mobilidade física e mental moisatisfactoria que agora con tantamenciña aínda moita xente nonchega a niveis de longa duración.Hai que mencionar que o tan ca-careado estado do benestar ásveces prexudica a saúde quizaispolos excesos que se cometen,aínda que sexan advertidos en re-comendacións sanitarias. A so-ciedade que se rodea con certosalternes é a causa prexudicialque traizoa a unha gran porcen-taxe da cidadanía. Hai que promocionar a xuven-tude que a verdadeira beleza é opropio estímulo e impoñersepara ser novo e evitar caer nunmal ambiente que nos leva avivir prematuramente a un pro-greso de envellecemento antici-pado que é case sempre a causade facer caer na mentalizaciónnegativa dunha gran parte da po-boación. É digno mencionar quedesgraciadamente a diminucióndas prácticas relixiosas traencomo resultado esta situaciónque acarrea a propia reducciónda natalidade e o estímulo de for-mar unha familia que sexa exem-plar. Promocionar todo o que sexaconstructivo é unha recomenda-ción básica do “Libro do Xosé”.O seu autor fixo que no ensinopropio existira esta condiciónpara formar ao seu alumnado.

Continuará...

Fumigacións

O libro do XoséMemorias populares

Ramón Paz Guntín‘A casa dos Marios’

novas da chaira

6 actualidademaio 12

A comisión de festas do San

Ramón e Santa María de Vi-

lalba para este ano 2012 cele-

brou unha xuntanza co alcalde

vilalbés, Ge-

rardo Criado,

durante a mañá

do xoves 10 de

maio onde des-

tacaron a nece-

sidade de

colaborac ión

por parte dos

vilalbeses e vi-

lalbesas para

sacar adiante

as festas patro-

nais.

Durante a xun-

tanza, os inte-

grantes da

c o m i s i ó n

adiantaron que

entre as dez or-

questras que

amenizarán as

festas patro-

nais atópanse a

orquestra Pa-

norama, a París de Noia e a

Olympus, “que formarán parte

do programa do mesmo ano

por primeira vez en Vilalba”,

apuntan. Seguen traballando na

contratación do resto de or-

questras mentres recoñecen

que este ano levan certo “re-

traso” con respecto aos dous

anos anteriores onde os mes-

mos membros formaron parte

da comisión. En canto ao resto

do programa afirman que se

manterá a xira, a festa da ter-

ceira idade, o día infantil e o

día da bicicleta nas datas habi-

tuais da súa celebración e que

a contratación de galas ou ou-

tras actuacións dependerá do

orzamento final que este ano se

prevé será máis baixo que os

280 mil euros cos que contaron

as festas do 2011.

O rexedor municipal, Gerardo

Criado, explicou que neste ano

o Concello tamén rebaixou o

seu achegamento dende os 70

mil aos 50 mil euros obrigando

á comisión a rexerse pola má-

xima de “facer máis con

menos”, segundo apuntou.

Nese sentido, os membros da

comisión apuntan que “intenta-

rán manter o nivel”, aínda que

afirman que dependen da cola-

boración cidadá.

Sorteo dun coche eléctrico e

dous mil euros

A principal novidade deste ano

será a venda de rifas para o

sorteo dun coche eléctrico, res-

pectuoso co medio ambiente, e

dous mil euros cos que se pre-

tende incentivar a aportación

dos vilalbeses e vilalbesas ao

orzamento das patronais, ade-

mais de seguir facendo unha

colecta entre as vivendas da

vila.

O sorteo destes agasallos terá

lugar os días 2, 3 e 4 de setem-

bro cando se repartirán, res-

pectivamente, o coche,

valorado en dez mil euros; un

cheque de mil euros e outro

cheque coa mesma cantidade

coincidindo coas últimas catro

cifras do sorteo da ONCE. As

papeletas están dispoñibles na

maioría dos establecementos

vilalbeses.

vilalba

A Asociación de Veciños de

Corbelle puxo en marcha unha

iniciativa solidaria. Os veci-

ños e veciñas desta parroquia

vilalbesa están a recadar car-

tos para axudar á reconstru-

ción da casa dunha familia do

lugar de Foxo que quedou re-

ducida á cinzas durante un in-

cendio rexistrado na

madrugada do 16 de abril.

Despois do suceso, varios

membros da Asociación de

Veciños de Corbelle lograron

reunir 4.500 euros entre as

achegas económicas das casas

da parroquia para contribuír

na reconstrución da casa do

matrimonio afectado que ata o

momento vive na casa dos

pais dun deles, tamén na pa-

rroquia de Corbelle. A come-

zos deste mes, tamén se

abriron dúas contas bancarias

para que as persoas que quei-

ran colaborar poidan ingresar

as súas achegas económicas

nos seguintes números de

conta: 0072 0206 51

0000108703, do Banco Pastor;

e 2080 5190 59 3040012237

de Nova Galicia Banco.

Dende a Asociación de Veci-

ños de Corbelle agradecen a

colaboración e recordan que

calquera aportación, por pe-

quena que sexa, axudará a que

a familia regrese á súa casa o

antes posible. Así mesmo,

afirman que o Concello de Vi-

lalba xa enviou ao arquitecto

municipal para que elabore o

proxecto e realice unha esti-

mación do orzamento das

obras de reconstrución.

Outras axudas

Pola súa banda, o matrimonio

afectado móstrase “moi agra-

decido” pola colaboración que

recibe; xa que os veciños e ve-

ciñas de Corbelle, ademais

doutros amigos, tamén mos-

traron a súa solidariedade ao

doarlles roupa, un microondas

ou mesmo un conxelador.

Un coche eléctrico e dous mil euros en premios, alicientes derecadación para as festas de Vilalba

Iniciativa solidariados veciños deCorbelle

Os socialistas vilalbeses rexeitan a desaparición do partido xudicial de Vilalba einstan ao goberno municipal a conciliar a actividade da gardería nova coa actual

Algúns membros da comisión de festas do San Ramón e

Santa María 2012 co alcalde de Vilalba, Gerardo Criado.

O voceiro do grupo municipal

socialista de Vilalba, Eduardo

Vidal, manifesta a súa inten-

ción de pedir o apoio da cor-

poración municipal á moción

que presentarán para que non

se produza a supresión do par-

tido xudicial de Vilalba.

Vidal manifesta que de levarse

a diante as pretensións do Mi-

nisterio de Xustiza, ao facer

súa unha proposta do Consello

Xeral do Poder Xudicial, su-

poría a desaparición deste par-

tido xudicial e

consecuentemente dos xulga-

dos asentados na vila.

O voceiro socialista asegura

que esta reforma terían unhas

consecuencias de discrimina-

ción tanto económica coma te-

rritorial entre a poboación; xa

que á desaparición dos xulga-

dos vai aparellada unha suba

das taxas xudiciais sen prece-

dentes.

Os socialistas vilalbeses man-

teñen que “o goberno de Ma-

riano Rajoy, baixo o pretexto

da falsa austeridade e do afo-

rro, pretende converter outro

dereito fundamental en eli-

tista, aloxándoo da cidadanía e

instaurando así unha xustiza

para ricos e outra para po-

bres”.

Finalmente, Vidal asegura que

“a sociedade e a economía vi-

lalbesa sufrirían repercusións

moito máis aló da desaparición

dos xulgados en si, pois tamén

desaparecerían todas as acti-

vidades que van aparelladas á

vida xudicial”.

Desmantelamento dos servi-

zos públicos

O grupo municipal socialista

tamén pretende que a apertura

da nova gardería non signifi-

que o peche da actual, xa que

entenden que nun momento no

que se están a cuestionar os

alicerces do estado do benestar

“non podemos asistir impasi-

bles á intención anunciada por

Gerardo Criado de pechar a

actual gardería, baixo o pre-

texto de aforrar 60 mil

euros anuais”.

De confirmarse esta

nova, afirman os socia-

listas que “sería unha

decepción e unha tor-

peza máis do goberno

municipal”. Así

mesmo, explican que o

único que conseguiría

o rexedor sería “au-

mentar a desconfianza

nas políticas de recor-

tes ás que cada vez nos

teñen máis afeitos os

gobernos populares”.

Na mesma liña, Vidal

afirma que “un Go-

berno que diminúa a

capacidade de prestar

servizos públicos en momen-

tos de dificultade, principal-

mente cando a sociedade

necesita máis que nunca com-

patibilizar e conciliar a activi-

dade laboral e familiar, debe

ter a oportuna reprobación”.

Por último, o voceiro socia-

lista, manifesta que “o des-

mantelamento de servizos pú-

blicos non debe converterse

nunha estratexia de goberno, e

menos aínda nunha xustifica-

ción para non usar a imaxina-

ción e apostar por colocar a

Vilalba como o segundo motor

máis importante na dinamiza-

ción económica provincial”.

A Asociación de Veciñospromove a recadaciónde fondos para a recons-trucción da vivendaqueimada nun incendio

Eduardo Vidal, voceiro socialista de Vilalba.

vilalba7actualidade maio 12

O Monseivane acolle o segundo descenso da man do Club CiclistaDown Hill de Vilalba

O pasado sábado 21 de abril a

Asociación Cultural Banda de

Música de Vilalba celebrou a

Xunta Xeral Ordinaria na que re-

sultou elixida unha nova directiva

composta por músicos cunha di-

latada traxectoria na agrupación.

O novo órgano colexiado está

composto por Rodrigo Pavón

Prieto como presidente, José

María Vázquez Noche como vi-

cepresidente, Pablo del Valle

Prieto como secretario, Iria Cu-

rrás Gato como tesoureira e

David Trastoy Oseira e Sara

Rivas López como vocais. Conti-

nuan na dirección musical César

Concheiro Guerrico.

Este profundo troco na directiva

da asociación supón unha com-

pleta renovación dos seus inte-

grantes, que desexan continuar a

extraordinaria labor dos seus pre-

decesores, destacando como ob-

xectivos a curto prazo a

organización do, xa tradicional,

Curso de Música de verán, do

Festival Pepe Guntín así como de

diversas actuacións ao longo da

xeografía galega e incluso nacio-

nal, buscando manter a súa labor

de promoción da cultura musical

vilalbesa.

O Club Ciclista de Vilalba

Down Hill organiza a segunda

proba puntuable do Open Ga-

lego de Descenso 2012. Trá-

tase da segunda edición do

Descenso ao Monseivane que

se celebrará a vindeira fin de

semana nos lugares de Sama-

rugo e Corbelle.

A proba consta de 1,6 quilóme-

tros de percorrido en dúas

mangas cronometradas. A pri-

meira comezará ás tres da tarde

do domingo 27 e a segunda ás

cinco. O circuíto, que discorre

polo monte, segundo Omar

Rouco, organizador e represen-

tante do club, “ten bastantes

saltos, peraltes e curvas; pero

calquera ciclista pode realizala

baixada”. Así mesmo, explicou

que “esta proba pretende in-

centivar á xente nova a practi-

car este deporte e incluso con-

seguir que algún vilalbés sexa

campión galego”. Nese sen-

tido, o concelleiro vilalbés

Jesús Bermúdez apuntou que o

concello de Vilalba colabora

con iniciativas coma esta onde

se implica a xente nova.

A tarde do sábado comezarán

os adestramentos que continua-

rán durante o domingo pola

mañá. Rouco apunta que “os

veciños están moi contentos e

mesmo nos animan”, polo que

agardan contar con máis pú-

blico que o ano pasado ao con-

tar tamén co aliciente da

paisaxe.

A pasada edición contou con

115 inscritos que agardan su-

perar este ano, xa que polo mo-

mento, e en só tres días de

preinscrición, acumulan xa

máis de 50 participantes de

toda Galicia e tamén de Astu-

rias. O prazo de inscrición es-

tará aberto ata unha hora antes

do comezo da proba, ás dúas

da tarde do domingo 27 de

maio.

O Club Ciclista Down Hill no

Open Galego de Descenso

Na primeira proba do Open

Galego de Descenso celebrada

en Culleredo participaron dous

vilalbeses do club que conta

con preto de 40 socios, aínda

que só once corredores federa-

dos dos que cinco son de Vi-

lalba. Rouco explica que “os

corredores vilalbeses irán me-

llorando a medida que avance

o Open”.

Omar Rouco e Jesús Bermúdez durante a presentación do II Descenso ao Monseivane.

A Banda de Músicacambia de directiva

A Garda Civil detivo o mér-

cores 16 de maio a dúas per-

soas pola súa presunta

implicación nos feitos ocorri-

dos o 22 de febreiro no lugar

xermadense de Burgás onde

dúas persoas perderon a vida

e unha terceira resultou gra-

vemente ferida, despois de

seren atacados con gran vio-

lencia.

A Garda Civil comezou entón

unha minuciosa investigación

que mostrou indicios da pre-

sunta implicación no asalto á

vivenda por parte de B.L.O.,

de 24 anos de idade, e

J.L.C.F., de 34, ambos veci-

ños da localidade de Vilalba.

O primeiro foi detido no ae-

roporto de Santiago de Com-

postela cando pretendía

tomar un voo con destino a

Ibiza, mentres que o segundo

foi detido nunha vivenda da

parroquia de Martiñán.

Rexistraron cinco vivendas

e sete vehículos

Nun amplo operativo policial

dirixido polo Xulgado de Ins-

trución número 2 de Vilalba,

unidades especialistas en in-

vestigación de homicidios e

inspeccións oculares da

Garda Civil rexistraron cinco

vivendas, catro do municipio

vilalbés e unha pertencente

ao termo municipal de Aba-

dín, os domicilios e outras

propiedades dos detidos e das

persoas relacionadas con

eles. Os axentes puideron in-

tervir diversos efectos de in-

terese para a investigación

ademais de sete vehículos

que están a ser investigados

por expertos criminalistas.

A Garda Civil detén a dous vilalbeses como presuntosautores do dobre crime de Burgás

Bombeiros e policías por un día

Os axentes da unidade criminalista da Garda Civil inspeccionando un dos vehículos da ‘Operación Burgás’.

Os nenos e nenas de 2 a 3 anos

da Escola Municipal de Vilalba

realizaron o xoves 10 de maio

unha saída ao Concello de Vi-

lalba.

Este foi unha das saídas do

centro que realizan os alumnos

e alumnas de máis idade da

gardería municipal que tivo

como obxectivo coñecer a súa

Casa do Concello e os vehícu-

los de traballo da policía local

e protección civil que os acom-

paña durante as súas saídas.

Deste xeito, os nenos e nenas

aproveitaron para subirse aos

camións dos bombeiros e ou-

tros vehículos das forzas de se-

guridade.

Vindeiras saídas

Os nenos e nenas de 2 a 3 anos

teñen pendente unha visita aos

colexios vilalbeses a onde se

incorporarán o vindeiro curso

académico 2012/2013. E o

mércores 6 de xuño visitarán o

parque Sotavento, actividade

pertencente ao programa Voz

Natura ao que se atopa adscrito

o centro vilalbés, e que se rea-

lizará en colaboración co Con-

cello.

César Concheiro mantense

na dirección musical

Un dos nenos subido a unha das motos dos axentes de Tráfico.

8 actualidademaio 12

castro de rei

guitiriz

Novo centro emisor de TDT nomonte de San Alberte en GuitirizA subdirección xeral de Enxeñe-ría e Planificación Telecomuni-cacións, Radio, Televisión eMultimedia vén de emitir o seuinforme sobre a sinal de TDTque recibe o concello de Guitiriz.

O informe detalla que á locali-dade de Parga só chegan as can-les de TDT con frecuencias máisbaixas transmitidas dende o cen-tro de Guitiriz. Ademais, suxireque a reorientacións das antenasreceptoras cara o microreemisorde Parga permite recibir melloratodas as canles que emite o cen-tro. Dende o Concello de Guitiriz ex-plican que se está a estudar a po-sibilidade de instalar un novo

centro emisor de TDT no montede San Alberte que podería cu-brir en gran parte as parroquiasde Trasparga e Mesón da Cabra.Por outra banda, estas parroquiasson zonas con moito arboredoque interfire na calidade do sinalrecibido de xeito que seguiríanexistindo zonas de sombra nasparroquias de Trasparga, SanSalvador de Parga, Vilanova eSamesode. A solución máis axei-tada aportada polo informe é,polo tanto, a TDT por satélite,SAT – TDT.

Problemas coa recepción do

sinal de televisión

Os veciños que teñan problemascoa recepción do sinal de televi-sión poden poñerse en contactocun distribuidor autorizado dosque figuran no listado actuali-zado http://www.sattdt.es/con-sultaInstaladores.aspx, unha vezestea rematada a instalación eposta en funcionamento do novocentro emisor de San Alberte.

Este club deportivo do municipiode Castro de Rei contará coa

aportación de 7 mil euros cos quecontribuír cos gastos xerados polaLiga de Bolos Provincial segundoun convenio de colaboración que

asinaron o vicepresidente da De-putación de Lugo e responsable

das Áreas de Benestar Social eDeporte, o nacionalista AntonioVeiga, mailo presidente do Clubde Bolos O Cadaval de Pacios,

Mario Saavedra, este mércores 25de abril na compaña de Mario

Outeiro, responsable dasÁreas de Cultura e Tu-rismo, Mario Outeiro. O Cadaval leva desde adécada pasada promo-vendo actividades de recu-peración dos xogospopulares e deportes tradi-cionais por toda Galicia,ademais de participar naLiga Provincial de Bolosque move cada tempada apreto de 300 lucenses.Con este convenio, a Áreade Cultura e Deportes daDeputación colabora nodesenvolvemento das súasactividades ao “compartirplenamente os obxectivosdeportivos do Club deBolos O Cadaval ao apos-tar por deportistas lucen-

ses, polo deporte feminino, asícomo pola recuperación de de-portes tradicionais”, apuntouVeiga.

Veiga, Saavedra e Outeiro durante a firma do convenio.

O Club de Bolos O Cadaval recibirá 7 mil euros daÁrea de Deportes da Deputación

O BNG de Guitiriz organizouun acto informativo público dedebate sobre a nova Lei deMontes e a Lei de Caza que secelebrou o xoves 26 de abril noMesón da Cabra.O BNG pretendía reflexionarsobre a riqueza e as posibilida-des que xera e ofrece o noso

monte baixo o lema “Sen montenon hai futuro”. Por iso, o BNGde Guitiriz interesouse en deba-ter e contrastar cos veciños eveciñas do municipio o pro-

xecto da novaLei de Montese o borradorda nova Lei deCaza que pre-sentou o PP noP a r l am e n t oGalego. Para oBNG as posi-bilidades e ariqueza queaporte no fu-turo o nosomonte vai de-pender de quese faga un usoordenado e ra-cional, seaproveite inte-gralmente e sexestione conparticipacióne transparen-cia para vincularnos a todos etodas na súa conservación e de-fensa.No acto, presentado e mode-rado por Xosé Lois González“Pereira”, portavoz do BNG en

Guitiriz, participaron o enxe-ñeiro de montes Xabier Bruñapara guiar o debate sobre a Leide Montes e tamén CristianLópez Carmona, presidente doTECOR Os Castros – Pantón,para falar sobre a Lei de Caza.

O BNG de Guitiriz organizou un acto público informativo sobre anova Lei de Montes e de Caza

Cultura e Turismo daDeputación dota demobiliario a Casa daCultura de Castro

As masas sobrantes daconcentración parcela-ria de Ansemar, cedidasao Concello

A xunta de goberno da Deputa-ción Provincial de Lugo acordouna sesión do venres 27 de abrilaportar máis de 51 mil euros aoCentro Cultural de Castro Ribei-ras de Lea, o único do concello deCastro de Rei.Con esta partida orzamentariapreténdese dotar de mobiliario,así como de material referido avídeo e son, esta infraestruturaque ata o momento se atopaba ba-leira, polo que non podía ser em-pregada polos veciños e veciñaspara o seu fin.O delegado de Cultura e Turismoda Deputación de Lugo, o nacio-nalista Mario Outeiro, acompa-ñado de membros do BNG deCastro de Rei, visitou as instala-cións do Centro Cultural na tardedo venres 27 de abril.

O Diario Oficial de Galicia(DOG) publicou o luns 14 demaio a resolución favorable daConsellería do Medio Rural e doMar sobre a cesión dalgunhasmasas comúns de terras sobrantesda zona de concentración parce-laria de Ansemar ao concellochairego de Castro de Rei, previoinforme da Xunta Local de Zona.O Concello de Castro de Rei so-licitara a cesión dalgunhas parce-las para facer uso en beneficiodos veciños debido á fase na quese atopa esta concentración par-celaria onde xa están definidas asfincas de substitución e masas co-múns. As masas comúns resultantes dacesión destinaranse a equipa-mentos colectivos e a fins de in-terese xeral, como son oestablecemento dun lugar de de-pósito de madeira ou a constru-ción dun punto limpo e depósitode plásticos agrícolas.

Serán máis de 51 mil euros cosque dotar de equipamento aoúnico Centro Cultural do con-cello de Castro de Rei.

O informe sobre a sinal deTDT que reciben as parro-quias guitiricenses amosaas dificultades de transmi-sión do sinal nas parro-quias de Trasparga, SanSalvador de Parga, Vila-nova e Samesode; e pro-pón a instalación da TDTpor satélite.

“As posibilidades e a ri-queza que aporte no fu-turo o noso monte vaidepender de que sefaga un uso ordenado eracional, se aproveiteintegralmente e se xes-tione con participacióne transparencia paravincularnos a todos etodas na súa conserva-ción e defensa”.

Un exemplar do coello do monte.

A Policía Xudicial da GardaCivil da Coruña, en colabo-ración coa Comandancia deLugo, logrou ter a catro in-dividuos, todos eles coruñe-ses, que se lles supónintegrantes dunha banda or-ganizada que se dedicaba arealizar atracos en entidadesbancarias.As investigacións remón-tanse a un atraco que tivolugar nunha entidade banca-ria de Baamonde, no muni-cipio de Begonte, dousmeses antes e que xa foraatracada por dous dos deti-dos no ano 2009. Os respon-sables da investigaciónlograron relacionar aos su-postos autores dos feitos de

Baamonde con outro atraconun banco cántabro do queos seus dous autoresforan detidos e ingresa-dos en prisión tras re-cuperar algo máis de14 mil euros proceden-tes do roubo. Estes feitos propicia-ron a detención doutrosdous individuos na Co-ruña a principios destemes de maio coa que sefinaliza a operaciónpolicial ao lograr des-articular este impor-tante grupo dedicadoao asalto a entidadesbancarias e cuxo líder,un dos detidos en Can-tabria, é considerado

polos axentes como “o men-tor de varias xeracións de

atracadores de bancos nacomunidade galega”.

begonte

cospeito

9actualidademaio 12

Detidos os dous atracadores da sucursal bancaria de Baamondepertencentes a un grupo especializado

Concerto de músicatradicional no colexiode Begonte

Efectos recuperados aos detidos da ‘Operación Maroñas’.

A vixésimo primeira ediciónda Festa da Filloa de Mui-menta foi un éxito de público evendas ao esgotárense as máisde 17.000 filloas que se puxe-ron á venda durante a xornadado martes 1 de maio. Dende a organización explicanque a festa vai medrando cadaano e que este ano, coa novi-dade do ‘I Concurso de Cansde Raza – Festa da Filloa’ ondeparticiparon arredor de 250exemplares, foron moitos osque se achegaron ao recintofeiral Manuel Vila de Mui-menta. Á hora do xantar rexis-tráronse longas colas e opolideportivo onde se servironas racións de churrasco, chou-rizo criollo, pan, viño, auga,

queimada e café, estaba cheo.Durante a súa presentación, ovenres 27 de abril, o alcalde deCospeito, Armando Castosa,fixo referencia á declaraciónda Festa da Filloa como Festade Interese Turística de Galiciano ano 2008. Nese sentido,Castosa recoñeceu o traballo eesforzo das filloeiras que fanposible esta festa, así como obo facer das comisións quemantiveron a súa organizacióndurante 21 anos, un dos condi-cionantes para conceder a de-claración de interese turístico. Na súa inauguración durante amañá do martes 1 de maio par-ticipou o delegado da Área deCultura e Turismo da Deputa-ción de Lugo, o nacionalista

Mario Outeiro. Durante a súaintervención, Outeiro salientouo “incrible traballo que desen-volve a organización destafesta, polo que resulta digno demención o impagable traballoa prol da revitalización domedio rural. Neste sentido,ademais da dimensión culturale turística que ten a recupera-ción dunha tradición a travésda promoción desta festa, odesenvolvemento desta xor-nada significa no aspecto eco-nómico unha importantísimainxección ao comercio localpola cantidade de persoas quedespraza a Muimenta”. Asímesmo, Mario Outeiro rema-tou ofrecendo o apoio da Áreade Cultura e Turismo da Depu-

tación Provincial para as vin-deiras edicións desta Festa daFilloa.Ademais do I Concurso deCans de Raza – Festa da Filloade Muimenta, que repartiucinco premios entre os mello-res exemplares de raza de cazamaior e caza menor, tanto canscoma cachorros, e tamén á me-llor reala de caza maior, a festatamén contou con expositoresde artesanía e produtos galegosde calidade, ademais da expo-sición sobre o Mongol Rally2011 no que participaron tresrapaces do municipio de Cos-peito. XOTRAMU ofreceuunha mostra de xogos tradicio-nais, como adianto da cuartaedición dos Xogos Tradicio-

nais de Muimenta que se cele-brará o 3 de xuño e a asocia-ción Acapa Show Petapoucorealizou unha demostración doseu novo espectáculo. O grupode gaitas Mato Vizoso ameni-zou tamén a festa pola mañá.

Cifras

Foron máis de duascentas per-soas de Muimenta e as parro-quias dos arredores as quecolaboraron na preparación dasfilloas, o churrasco e a quei-mada que se puideron degustarao longo do día por un prezode 3 euros a media ducia de fi-lloas e 10 euros a ración de co-mida. Para a realización dasmáis de 17 mil filloas precisá-ronse 500 quilos de fariña.

A décimo primeira edición da Festa da Filloa de Muimenta renovouse coa celebración dunconcurso de Cans de Raza

Dos veciños e veciñas de hoxe para a Muimenta domañá

Durante a xornada do martes 1de maio tamén se fixo entregados premios aos gañadores doXIII Concurso de Debuxo eRelato da Filloa onde partici-paron arredor de 200 nenos enenas dos colexios da comarcachairega. Os gañadores doconcurso de relato foron Rosa-lía Montero, do CEIP de Mui-menta, entre os menores de 7anos; Paulo Montero, Írea San-talla, ambos do CEIP de Mui-menta e Rocío Amoso docolexio Ramón Falcón na cate-goría de entre 8 e once anos; ePatricia Prado do CPI Virxe doMonte, Noel Escanlar, doCampo Veleiro e Félix Puente,do Virxe do Monte, entre osmaiores de 12 anos.

O cartel anunciador da MO-EXMU 2013 elixirase entre osdebuxos gañadores que perten-cen a Unai Blanco, do colexiode Muimenta, Naír Machado,do CEIP Bretoña, e Marta Va-rela do CEIP O Salvador; nacategoría de menores de 7anos. Na categoría de oito aonce anos resultaron premia-dos Hilenia Villamide do CEIPRamón Falcón, Sergio Lozanodo CEIP Muimenta e EvaMaría Fernández tamén do co-lexio Ramón Falcón. E entreos maiores de 12 anos, os pre-mios corresponden aos debu-xos de Anabel da Costa, SilviaGonzález e Diego Peteira,todos do CPI Virxe do Monte.

Máis de 200 rapaces e rapazas chairegosparticiparon no XIII Concurso de Debuxo eRelato da Filloa

O mércores 9 de maio o co-lexio Virxe do Corpiño deBegonte acolleu un concertodidáctico da man do gaiteiroBruno Villamor que ofrececlases de instrumentos tra-dicionais galegos entre osmáis pequenos do municipiodentro da programación Es-colas Deportivas e Culturaisque o Concello de Begonteorganiza dende outubro ataeste mes de maio, coinci-dindo co curso escolar. Esta iniciativa de Villamorque tiña como obxectivo dara coñecer entre os nenos enenas a música e os instru-mentos tradicionais galegos,foi ben acollida no centro.

Dos veciños e veciñas de hoxepara a Muimenta do mañá. Ese éo lema gravado na placa queacompaña á Estatua da Filloeira,instalado na Praza Maior deMuimenta, e que foi inauguradao venres 27 de abril durante oacto de presentación da Festa daFilloa de Muimenta 2012 poloalcalde do municipio de Cos-peito, Armando Castosa, acom-pañado da comisiónorganizadora da MOEXMU e aFesta da Filloa deste ano 2012. A instalación do monumento debronce sobre catro pezas de gra-nito do país, correu a cargo doempresario da localidade, JulioRodríguez, que tamén doou aspedras. Esta figura de exaltacióndo traballo das filloeiras e fillo-eiros fora proposta polas comi-

sións organizadoras coa finali-dade de conmemorar a declara-ción de Festa de Interese

Turístico de Galicia por parte daConsellería de Innovación e In-dustria en febreiro do 2008.

Inauguración da Estatua da Filloeira.

outeiro de rei

rábade

10 actualidademaio 12

O subdelegado do Goberno enLugo visitou o centro penitenciariode Bonxe

Aberto o prazo de inscrición para os campamentosurbanos de verán de Outeiro de Rei

O Concello de Rábade orga-niza a quinta edición do Con-curso de Pintura Rápida que secelebrará o sábado 2 de xuño.Este edición do certame, naque poderán participar tódolosartistas que o desexen, terá portema as ‘Estampas de Rábade’e arrincará ás nove da mañácando se selen as teas no Con-cello, en branco ou preparadascunha cor uniforme.Unha das condicións do con-curso pasa por admitir unhaúnica obra por artista, aíndaque este pode escoller a moda-lidade e estilo de pintura quedesexe. Tódalas obras deberánlevar un título, mentres que asobras premiadas deberán estarfirmadas polo autor ou autora.

A entrega das obras poderaserealizar ata as cinco da tarde noConcello de Rábade e a partirde entón a exposición dos ca-dros realizados polos artistasparticipantes poderase contem-plar na recepción da Casa doConcello. Se os participantesnon entregan o cadro, rema-tado ou non, serán vetados paraa edición do vindeiro ano. A partir das seis da tarde o xu-rado, composto por personali-dades relacionadas co mundodas artes e representantes mu-nicipais, outorgarán os premiosno Salón de Plenos do Conce-llo que os gañadores deberánrecoller persoalmente. A súadecisión será inapelable. O primeiro premio está dotado

cunha cantidade de 1.100euros. O segundo recibirá unhacompensación económica de700 euros; mentres que o ter-ceiro e o cuarto obterán, res-pectivamente, 500 e 400 euros.Ademais, nomearanse tres ac-césits que recibirán 60 euroscada un. As obras premiadaspasarán a ser propiedade dopatrocinador de cada premio,mentres que os accésits e asnon premiadas quedarán a dis-posición do autor ou autora.

Exposición das obras

Tódalas obras premiadas da-queles artistas que o desexen,permanecerán expostas noConcello dende o 4 ao 10 dexuño, previa taxación do autor.

Un ano máis o Concello de Ou-teiro de Rei abre o prazo depreinscrición para participar noscampamentos urbanos que serealizarán do 2 ao 6 de xullopara os nenos de 4 a 7 anos e do9 ao 13 de xullo, para os rapa-ces de 8 a 13 anos.Os campamentos contan cunnúmero limitado de prazas, 25cada un, polo que se cubriránpor rigorosa orde de inscrición,tendo preferencia os nenos enenas empadroados en Outeirode Rei e os alumnos do ColexioLaverde Ruíz con respecto aosde fóra.

Prezo e prazo de inscrición

O prazo para anotarse estáaberto ata o xoves 31 de maioou ata cubrir a totalidade dasprazas. O custe da actividade é

de 40 euros por rapaz que debe-rán aboarse no momento de

facer a reserva e sempre antesde rematalo prazo de inscrición.

O subdelegado do Goberno enLugo, Ramón Carballo Páez, re-alizou durante a mañá do mér-cores 9 de maio unha visitainstitucional ao centro peniten-ciario de Bonxe, en Outeiro deRei, no marco dos encontros queestá a levar a cabo dende a súatoma de posesión, o pasado mesde febreiro.Ramón Carballo foi recibidopolo director da prisión, Mo-desto Gutiérrez Llamazares, einteresouse polas servizos e ac-tividades que se desenvolven nodía a día do centro co obxectivoprincipal de formar aos internose preparalos para a vida en liber-dade.O centro penitenciario deBonxe, inaugurado no ano 1981,conta con talleres de carpinteríade madeira e metálica, unha es-

cola de adultos para aqueles in-ternos que non superaron o en-sino primario e instalaciónsdeportivas destinadas a favore-cer a sa ocupación do tempolibre e a aprendizaxe de regrasde conduta en situacións decompetencia.Asimesmo, as instalacións dis-poñen dun departamento de sa-nidade de atención primaria, noque se atende aos internos dasdiferentes patoloxías que poidanpadecer, e onde se tratan as po-sibles problemáticas da drogo-dependencia.Ramón Carballo dialogou cosprofesionais que traballan nocentro penitenciario de Bonxe edestacou a importancia da for-mación profesional e a educa-ción para favorecer a reinserciónsocial dos internos.

O quinto certame de pintura rápida de Rábade repartirá

máis de 2.800 euros en premios

Dez establecementos de Rábadeparticipan na primeira edición doconcurso de tapas

Rábade acollerá o primeiroconcurso de tapas que se des-envolverá na localidade a noitedo venres 25 de maio, o sábado26 e o domingo 27 de maio;ademais da noite do venres 1de xuño, o sábado 2 e o do-mingo 3 do mesmo mes. Son dez os establecementosparticipantes que contarán cosfolletos de inscrición onde osparticipantes deberán cubrir osseus datos persoais e onde osresponsables dos establece-mentos hostaleiros farán cons-tar a degustación da súa tapa.Unha vez degustadas todas epuntuadas do 1 ao 10, o folleto

deberase introducir nalgunhasdas urnas habilitadas nos esta-blecementos antes do 4 dexuño. Entre os consumidores que de-positen seladas a totalidade dascasiñas dos establecementosparticipantes neste primeiroconcurso de tapas sortearaseunha cea para dúas persoas noAsador Coto Real de Rábade. O martes 5 de xuño realizaraseo reconto, o sorteo e a entregade premios aos dous establece-mentos máis votados no Salónde Plenos do Concello de Rá-bade ás once da mañá.

Un grupo de rapaces e rapazas do campamento da pasada edición.

Entre os consumidores sortearase unha ceapara dúas persoas no Asador Coto Real

xermade

11 actualidademaio 12

Sotavento acolle unha exposición sobre a relación do ventocoa literatura galega

O Concello de Xermade orga-

niza un taller de matemáticas di-

rixido a estudantes do segundo

ciclo da ESO, ademais doutro de

orientación laboral destinado a

desempregados e desemprega-

das. Ambos van dirixidos tamén

a mozos de 16 a 24 anos.

O primeiro, que se levará a cabo

dende o xoves 10 de maio ao

xoves 30 de agosto de 2012,

desenvolverase en horario de

seis a oito da tarde, aínda que

pode sufrir cambios nos horarios

en función das necesidades dos

asistentes. Esta actividade en-

márcase dentro do proxecto con-

tra o abandono escolar da

Consellería de Cultura, Educa-

ción e Ordenación Universitaria

que subvenciona este tipo de ta-

lleres nos concellos de Galicia.

Pola súa banda, o taller de orien-

tación laboral estanse a desen-

volver os venres 4, 11, 18 e 25

de maio das oito ás dez do serán

na antiga Cámara Agraria. Neste

taller preténdese asesorar sobre

o Sistema Público de Emprego,

os certificados de profesionali-

dade, a elaboración do currículo

ou a preparación dunha entre-

vista de traballo.

A Fundación Sotavento Galicia

acolle dende este xoves 17 de

maio unha nova exposición

baixo o título ‘O vento nas Le-

tras Galegas’ co gallo da cele-

bración do Día das Letras

Galegas.

A exposición pretende descu-

brir a relación entre o vento e

a nosa literatura, a través de di-

ferentes fragmentos de poesía

de diversos autores galegos de

notable relevancia. A exposi-

ción, realizada en soporte au-

diovisual, inclúe os

exemplares de todos os libros

que se citan na mesma que se

poden consultar na biblioteca

do centro.

A mostra presenta ademais o

vento como elemento inspira-

dor dos nosos escritores e es-

critoras e destaca a

transcendencia do vento ga-

lego como recurso enerxético

aportando datos significativos

ao respecto.

Esta exposición pódese visitar

de forma gratuíta, e con cita

previa, nas instalacións do Par-

que Eólico Experimental Sota-

vento de Xermade que perma-

necen abertas os días laborais

dende as dez da mañá ata as

seis da tarde e os non laborais

das once ás dúas da mañá e das

catro ás seis da tarde. Para con-

certar cita pódese chamar ao

981 56 37 77 os días laborais,

e ao 981 44 10 20, os non la-

borais.

Orientación laboral

e matemáticas

Cabreiros acolle unha nova edición das XornadasInterxeracionais: aprendendo cos nosos maiores

A supresión do POS preocupa aoBNG de Xermade

A parroquia xerma-

dense de Cabreiros aco-

llerá a oitava edición

das Xornadas Interxe-

racionais Rurais os sá-

bados 26 de maio, 2 e 9

de xuño.

Entre as súas activida-

des atópanse a mestura

da cultura popular, a

música, a medicina, os

xogos tradicionais e al-

gunhas visitas organi-

zadas pola Asociación

de Veciños de Cabrei-

ros, a USC e o Conce-

llo de Xermade, que se

preocupan porque as

xornadas sirvan de

aprendizaxe para pe-

quenos e maiores. As

xornadas ‘Aprendendo

cos nosos maiores’ van ga-

ñando público en cada edición

e, dende a organización, agar-

dan sumar 300 persoas de tóda-

las idades entre os tres días que

se celebrarán as xornada en Ca-

breiros.

O día 26 de maio xirarán en

torno á historia e uso do liño en

Galicia cunha mesa redonda, a

proxección do documental ‘O

liño’ gravado por Fernando

Fresco, veciño da parroquia de

Cabreiros, e no que participan

varios veciños máis da parro-

quia, así coma as mulleres da

Asociación de Mulleres San

Bartolomeu de Insua, Vilalba.

Despois do xantar, comezará un

taller e a exposición didáctica

sobre o liño da man da Asocia-

ción de Mulleres San Bartolo-

meu de Insua onde os

participantes poderán ver e tra-

ballar o liño. O grupo musical

‘Muxarega’ das Pontes pechará

esta xornada coa súa actuación.

Pola súa banda, o sábado 2 de

xuño a xornada de convivencia

será o tempo da saúde, os estu-

dos históricos e os xogos tradi-

cionais. E o sábado seguinte, 9

de xuño, rematan estas xorna-

das cunha visita a diferentes lu-

gares de interese de Monforte.

O BNG de Xermade manifes-

tase contra a supresión das par-

tidas do POS (Plan de Obras e

Servizos) por parte do Goberno

central aos concellos, xa que

considera que “estas medidas

afectan máis aos pequenos con-

cellos coma o noso e, por su-

posto, aos concellos rurais

polos problemas de financia-

mento que teñen”.

A eliminación da partida deste

Plan, que se financia entre a

Administración Central (50%),

Deputación (25%) e os conce-

llos (25%), suporía para o Con-

cello de Xermade a perda de

31.266,24 €, segundo consta no

orzamento municipal aprobado

no Pleno celebrado o 7 de

marzo de 2012. Tendo en conta

que no ano 2011 a achega do

Estado ao POS de Xermade foi

de 36.844,08 euros, dende o

BNG pensan que “esta rebaixa

do 15,14%, enmarcada nas po-

líticas de axuste do Goberno

central e que supoñía a diminu-

ción desta partida orzamentaria

en 5.577,84 euros, xa era de

por si moi significativa para un

concello como o noso”.

Por outra banda, o BNG de

Xermade cre que esta medida

non preocupa ao PP xermadés;

xa que “trala pregunta realizada

en Pleno sobre o destino desta

partida, o equipo de goberno

respondera que aínda non sa-

bían a que se ía dedicar”, ex-

plica María do Mar Hermida,

voceira nacionalista de Xer-

made. Así mesmo, consideran

que “a norma do Concello de

Xermade parece ser facerse co

diñeiro e despois veremos que

facer”, cando os nacionalistas

pensa que primeiro se planifica

e despois se administra o di-

ñeiro. Hermida explica que “se-

gundo o último pleno, o equipo

de goberno tiña en mente facer

un par de pistas, aínda que non

estaba moi claro. Deste xeito,

as veciñas e veciños serán os

que sufran unha vez máis estas

medidas de axustes e recortes

que dende o goberno do PP está

recibindo a sociedade”, con-

clúe.

Asamblea local

Como cada dous meses, e antes

do pleno de xuño, o BNG de

Xermade celebra unha nova

asemblea local. Esta ocasión

contará ademais coa presenza

de dous membros da Executiva

nacional.

‘O vento nas letras galegas’ é unha mostra audiovisual que se pode visitar de xeito

gratuíto nas instalacións do Parque Eólico Experimental Sotavento

Visitantes contemplando a exposición nas instalacións do Parque Eólico Experimental de Sotavento.

O tear é unha das últimas tarefas do proceso de fabricación de teas a partir do liño.

outros concellos

mondoñedo

as pontes

12 actualidademaio 12

O Concello apoia o comercio pontés a travésdunha campaña que terá lugar no mes de xuño

Adiante organiza unha nova edición das xornadassobre alcoholismo nas Pontes

O Concello de As Pontes, a tra-vés do departamento municipalde Industria, e a Asociación doColectivo de Transportes doCarbón (A.C.T.C.) están a orga-nizar para vixésimo primeiraedición da Festa do Camioneiroque se desenvolverá ao longo daúltima fin de semana de maio,logo de que esta homenaxe que-dara suspendida trala problemá-tica rexistrada coa aplicación dodecreto do carbón.O colectivo Transpuerto Ferrol –As Pontes, S.A e Federación Ga-lega de Transportes (FEGATRA-MER) tamén participación naorganización desta festa coa queos grandes das estradas tomaránas rúas da vila das Pontes.A celebración arrincará ás 9 damañá do sábado 26 cun pro-grama de actividades no que nonfaltarán a música, a diversión e,por suposto, unha marcha quepercorrerá as rúas pontesas naque tomarán parte todos os vehí-culos que se inscriban na cita eque se prevé que pasen do cen-tenar. Os vehículos participantes con-centraranse na Casilla para co-mezar máis tarde a súa marchapolas rúas do casco urbano atarematar na canle IV onde perma-necerán estacionados estes gran-des pesos pesados das estradas,e tamén da economía local. O programa deste acto contarátamén cunha misa polos compa-ñeiros falecidos, un xantar deconfraternización e unha mostrade coches clásicos. Arredor dasseis da tarde dará comezo a ex-hibición de coches de rallie ekarts para concluír a xornada

festiva cunha verbena na Prazade América.Xa o domingo, no auditorio mu-nicipal Alovi, terán lugar unhasxornadas dedicadas ao mundodo transporte que darán comezoarredor das once da mañá coa in-auguración a cargo do alcalde deAs Pontes, Valentín GonzálezFormoso, para continuar coas in-tervencións da edil de Industria,Montserrat García; o Xefe Pro-vincial de Tráfico da Coruña,Pedro Pastor, e o presidente daA.C.T.C, Manuel Bouza.As ponencias arrincarán da mando Secretario Xeral da Federa-ción Galega de Transportes, JoséCarlos García, que falará sobre otransporte galego de mercado-rías na actualidade, mentres quea presidenta do Comité Galegode Transportes, Carmen Caste-lao, abordará a importancia dasasociacións do transporte no sec-tor.Pecharán a rolda de interven-cións arredor das doce do me-diodía os empresarios dotransporte Pedro Vázquez, An-drés Pereira e Julio Reguera queofrecerán unha charla sobre oimpacto da crise económica nosector do transporte. A continua-ción, José Carlos García mode-rará unha mesa redonda ondepoderán intervir tanto os confe-renciantes coma os propios asis-tentes.As xornadas serán clausuradasarredor da unha do mediodíapolo alcalde de As Pontes e doDirector Xeral de Mobilidade daXunta de Galicia, Miguel Rodrí-guez.

A revista 'Amencer' do Seminario Santa Catalina de Mondoñedo cumpre trinta anos

O vicepresidente da Deputaciónde Lugo e responsábel da Áreade Deporte e Benestar Social, onacionalista Antonio Veiga, par-ticipou no Seminario de Mon-doñedo durante a tardiña doxoves 26 de abril na presenta-ción do último número da re-vista “Amencer”, que elaboranos alumnos do Seminario deSanta Catalina desde 1982. Trátase dun número especialque conmemora o 30 aniversa-rio da publicación. Na presenta-ción da revista, ademais deAntonio Veiga, tamén estivo oalcalde de Mondoñedo, o nacio-nalista Orlando González Cruz,así como o equipo de redacciónda mesma, formada por XairoFormoso Pena, Cristian Fernán-dez López, Jacobo Chao Lom-bardero, Ernesto Barro Jiménez

e Daniel Díaz Villamel, ade-mais de por Juan José MontoutoChavez, que exerce como re-dactor xefe, o subdirector, LuisTorreira García, e o director,Víctor Amieiro Maseda, todoseles estudantes de entre pri-meiro e cuarto de ESO.Esta edición “Especial 30 ani-versario” trátase dun númeroque ten dúas partes moi diferen-ciadas. A primeira parte manténa estrutura habitual dunha re-vista normal de calquera mescoas típicas seccións da revista,aínda que neste caso está mar-cada pola celebración do 50 Díadas Letras Galegas, que esteano se lle dedica a Valentín PazAndrade. Neste sentido, Anto-nio Veiga quixo destacar que “aedición desta revista supuxo,desde os seus inicios, un impor-

tantísimo apoio para a nor-malización da nosa lingua.É todo un orgullo que sepublique unha revistacoma esta en galego, poisé unha proba máis de queos estudantes non teñen re-paros en utilizar a súa lin-gua, tanto oralmente comona escritura”.A segunda parte recolle oEspecial 30 anos que con-tén unha serie de colabora-cións de varios amigos deAmencer que se quixeronsumar á celebración do seuaniversario. Amencer per-maneceu viva estes trintaanos, nos que saíron 218números contando o nú-mero cero, porque un grupo depersoas lle dedicaron o seutempo e o seu esforzo, man-

tendo así aceso o facho destarevista. Dentro deste especialinclúense colaboracións deCelso Currás ou Félix Villares,

entre outros, así como artigossobre varios escritores galegos,o mindoniense Álvaro Cun-queiro entre eles.

A concellería de Industria e Co-mercio do Concello das Pontescontinúa co seu apoio ao co-mercio local coa preparacióndunha nova actuación destinadaá potenciación e promocióndeste sector fundamental naeconomía local. Logo do éxito acadado coa ini-ciativa do ‘As Pontes Em-prende’, a Concellería deIndustria e Comercio céntranseagora no sector do pequeno co-mercio co que celebrou unhaserie de xuntanzas durante aprimeira semana deste mes demaio co obxectivo de consen-suar unha actuación para ani-mar aos veciños e veciñas afacer as súas compras no co-

mercio do pobo “que redundaráno beneficio de todos, sendocomo é un servizo que da traba-llo a moitos ponteses”, explicaa concelleira Montserrat Gar-cía. A campaña que pretende buscarsolucións para a crise que pa-dece o pequeno comercio des-envolverase durante o mes dexuño. A novidade que vai ofre-cer o comercio pontés será a deabrir os sábados pola tarde du-rante ese mes. Ademais premia-rán a fidelidade dos clientes queacudan ese día da semana coaentrega de tarxetas de rascarque agacharán premios conconsiderables cantidades eco-nómicas. Durante a xuntanza

celebrada o mércores 2 de maiocos representantes do pequenocomercio, o sector semellabaacoller ben esta iniciativa quevai dar aos veciños a posibili-dade de mercar nun tempo noque actualmente o comercio dopobo está pechado. Ademais tamén se decidiu, porparte do concello, e con carác-ter extraordinario nesas datas, aautorización para colocar recla-mos na rúa por parte daquelesestablecementos que así o des-exen. A campaña celebraraseata o día 22, en que se fará unhafesta de peche que consistiránun desfile con presenza detodas as tendas participantes.

O Concello de As Pontes co-laborará un ano máis coa aso-ciación pontesa dealcohólicos Adiante na cele-bración das que serán ás XXIXornadas sobre Alcoholismoe que teñen como fin divul-gar os perniciosos efectos doalcol.As conferencias, coloquios,debates e mesas redondas ce-lebraranse no Auditorio daCasa Dopeso, e serán de en-trada libre.O lema desta edición é"Fuente de Vida, Camiño deMorte”, e de novo foron de-claradas de interese sanitariopola Consellería de Sani-

dade.Na tarde do venres 25 proce-derase á entrega de documen-tación; mentres que o sábado26 a partir das once menoscuarto da mañá, o alcalde deAs Pontes, Valentín GonzálezFormoso; o presidente deAdiante Jesús Fernández, e opresidente da FARGA, JoséRufo, inaugurarán as xorna-das.A primeira das ponencias co-rrerá a cargo da formadoravial Sandra Cadahía que di-sertará sobre o alcol nas cam-pañas de tráfico. A psicólogade Adiante, Belén Pardo, fa-lará da autoestima dos enfer-

mos e do papel da asociaciónna abordaxe do alcoholismo. Na xornada do domingo, en-fermos e familiares daránconta das súas vivencias e apsicopedagoga Rosa Bláz-quez, procedente do colec-tivo Grupear de Alcalá deHenares, ofrecerá unhacharla sobre a terapia do fa-miliar dun alcohólico.Un ano máis, a Xunta de Ga-licia, as federacións de alco-hólicos rehabilitados tanto deGalicia (F.A.R.G.A) coma deEspaña (F.A.R.E) e Endesacolaboran con estas xornadasque serán de entrada total-mente libre.

Os transportistas das Pontes recibiránunha homenaxe neste mes de maio

Presentación do ‘Especial 30 Anos’ da revista ‘Amencer’.

As XXI Xornadas sobre Alcoholismo contan coa declaración de interese

sanitario por parte da Consellería de Sanidade

13actualidade maio 12

O Plan de Banda Larga a preto do70% da comarca achega Internetde calidade

A Deputación denuncia que o novo mapa xudicial suporá “menos servizos públicos emáis gastos” aos cidadáns

A xefa territorial de Presiden-

cia da Delegación Territorial de

Lugo, Marta Barreiro, acompa-

ñada polo concelleiro de In-

fraestructuras de Vilalba, Jesús

Bermúdez, visitou na capital

chairega a aula móbil de Mo-

viStar, que percorre Galicia

para achegar as vantaxes e uti-

lidades do emprego de Internet

entre a poboación rural, o pa-

sado martes 15 de maio.

O Plan de Banda Larga de Ga-

licia permitiu que preto do

70% dos habitantes da comarca

da Terra Chá conten con acceso

á internet de calidade, de cando

menos 2Mbps de velocidade.

Barreiro expuxo que o Plan de

Banda facilita a superación do

illamento xeográfico ao garan-

tir Internet a preto do 30% dos

veciños da Terra Chá que non

tiñan acceso á rede. Ademais, o

70% dos colexios, xulgados,

centros de saúde que non tiñan

internet, poden acceder hoxe á

rede, indicou.

No caso de Vilalba, indicou a

xefa territorial, “o Plan de

Banda Larga proporcionou co-

bertura a preto de 2.100 habi-

tantes que carecían de

conexión a Internet, o que

supón que preto do 91,5% dos

vilalbeses dispoña xa de cober-

tura de calidade”. As previ-

sións do departamento

autonómico é que esta chegue

á práctica totalidade do conce-

llo a finais de 2013, empre-

gando conexión vía satélite nos

lugares de máis difícil acceso.

A mellora de cobertura na co-

marca chairega débese aos des-

pregamentos de redes fixas

(ADSL) e redes sen fíos (3G)

do Plan que leva a cabo Telefó-

nica en catro anos. Deste xeito,

estímase que ao remate do ano

2013 a práctica totalidade da

poboación da Terra Chá dis-

porá de acceso ao servizo de

banda larga de calidade. Así

mesmo, a poboación que non

queda cuberta coas actuacións

anteriores, poderá acceder me-

diante tecnoloxía satélite.

A Xunta de Goberno aprobou

o venres 18 de maio unha de-

claración institucional pro-

posta polo Presidente da

Deputación, José Ramón

Gómez Besteiro, para instar á

Xunta de Galicia a intervir no

proceso de modificación da

Lei de Demarcación e Plan

Xudicial que está a levar a

cabo o Executivo Central e o

Consello Xeral do Poder Xudi-

cial (CXPX). O Goberno Pro-

vincial esíxelle ao Presidente

galego, Alberto Núñez Feijóo,

que defenda os criterios de dis-

tribución poboacional e de ne-

cesidade de proximidade, así

como a anulación do incre-

mento das taxas, “ante as con-

secuencias irreversibles” que

supón o proxecto dos popula-

res.

O voceiro provincial socialista,

Manuel Martínez, salientou

que “o mapa xudicial que pro-

pón o Partido Popular require

de mobilización urxente por-

que é unha clara agresión aos

dereitos e servizos públicos

dos cidadáns. Feijóo non pode

seguir calado ante as conse-

cuencias irreversibles deste

proxecto que supón unha ver-

dadeira involución da Xustiza

ao reducir o número de parti-

dos xudiciais mesmo a niveis

inferiores aos que existían no

momento de aprobarse a vi-

xente lei de demarcación de

Planta Xudicial de 1987”.

Pola súa banda, o voceiro do

BNG, Mario Outeiro, destacou

que “unha vez que o PP lanza

unha proposta estamos en pe-

rigo xa que, como ten demos-

trado noutras ocasións, logo

non busca o consenso senón

que impón. Isto require dunha

resposta por parte da cidada-

nía. Mentres durante anos se

falou da necesidade doutro

xulgado en Sarria ou dun en

Ribadeo debido a masificación

do servizo, o PP rompe con

esta tendencia, tendo en conta

só criterios numéricos sen fu-

turo. A Xustiza non require de

recortes senón de investimen-

tos”.

A xunta de goberno da Depu-

tación considera que esta re-

ducción dos partidos xudiciais

terá unha serie de consecuen-

cias negativas como o traslado

do gasto ao cidadán ao ter que

desprazarse ata un lugar máis

afastado do seu domicilio para

tramitar unha demanda. Tamén

cren que se perde o sentido da

xustiza como un dereito e ser-

vizo público ao alonxar os xul-

gados da cidadanía; ademais

de que estas medidas suporán

un incremento das taxas, co

que a xustiza pasará a ser máis

cara. Por outra banda, tamén

consideran que se favorecerá a

destrucción de emprego no

sector e o despoboamento

rural, xa que “ao eliminar ser-

vizos públicos, haberá menos

emprego e menos xente”, con-

clúe Martínez.

O informe en datos

O informe aprobado polo

CXPX plantexa reducir á me-

tade os 431 servizos xudiciais

que hai en España. Galicia será

a autonomía máis prexudicada

coa reducción de 45 a só a 13

o número de demarcacións xu-

diciais. Deste xeito, na provin-

cia lucense, Mondoñedo,

Vilalba e Viveiro formarían un

só partido xudicial; e o se-

gundo integraríano Lugo, A

Fonsagrada, Becerreá, Sarria,

Chantada e Monforte.

Os concellos de Lugo percibiron as axudas para os servizossociais cinco meses antes que o ano anterior

Os 67 concellos da provincia

de Lugo xa empezaron a reci-

bir estes días os anticipos co-

rrespondentes ás axudas

destinadas a financiar os ser-

vizos sociais comunitarios.

Estes adiantos, que ascenden

a preto de 2,5 millóns de

euros (2.473.806,19 euros)

para toda a provincia, supo-

ñen que as entidades locais

están a recibir parte do finan-

ciamento cinco meses antes

que o ano anterior.

Os conceptos que se finan-

cian correspóndense a adian-

tos dos conceptos do servizo

de axuda no fogar –SAF- (bá-

sico para os concellos de

máis de 20.000 habitantes); á

subvención para o mante-

mento dos traballadores so-

ciais de todos os concellos,

así como para o persoal téc-

nico destes servizos nos con-

cellos de máis de 20.000

habitantes. Ademais, tamén

se executou o primeiro pago

correspondente ao servizo de

axuda no fogar de dependen-

cia.

Para calcular os adiantos a

percibir por cada concello, tí-

vose en conta o financia-

mento recibido o ano anterior

polos conceptos de SAF bá-

sico e por traballadores so-

ciais e outro persoal técnico;

mentres que para o SAF de-

pendencia estimouse grazas a

unha nova aplicación infor-

mática na que se coñece o nú-

mero de usuarios durante o

primeiro trimestre e as horas

de atención prestadas.

Esta axilización de parte do

financiamento, que no con-

xunto da comunidade supón

o pago de 12,4 millóns de

euros, prodúcese grazas ao

novo decreto de servizos so-

ciais comunitarios posto en

marcha pola Xunta, no que se

establecía o pago nos primei-

ros meses do ano por estes

conceptos. O ano pasado, por

exemplo, os concellos empe-

zaron a recibir este financia-

mento no mes de outubro, o

que supón que este exercicio

percibirán as axudas con

máis de 5 meses de antela-

ción.

Grazas a estes adiantos, axú-

dase aos concellos na presta-

ción dos servizos sociais, ao

tempo que se aliviar a súa si-

tuación actual, tal e como

comprometera a Xunta de

Galicia, que dá resposta así

tamén á demanda dos propios

concellos.

terra chá

A Xunta destina a estes adiantos no conxunto da provincia preto de 2,5

millóns de euros dos 12,4 millóns abonados en toda a comunidade

Este adianto prodúcese

logo de que a Xunta pu-

xera en marcha un novo

decreto dos servizos

sociais comunitarios

para optimizar estas

vías de financiamento,

e para dar resposta

tamén á demanda dos

concellos.

O nacionalista Mario Outeiro e o socialista Manuel Martínez durante a rolda de prensa posterior á xunta de

goberno da Deputación de Lugo celebrada o venres 18 de maio.

14actualidademaio 12

Manuel Blanco, socio administrador de Asesoría ATEFYCO

“A finalidade da declaración da renda é obter recursos para a prestaciónde servizos aos cidadáns ”

En plena campaña para a declara-

ción da renda e cos novos cambios

propostos polo goberno central, fa-

lamos cun experto na materia, Ma-

nuel Blanco, administrador da

Asesoría ATEFYCO.

En primeiro lugar, como defini-

rías o imposto da renda sobre as

persoas físicas ou IRPF?

O Imposto da Renda das Persoas

Físicas (IRPF) é o imposto directo

máis importante que teñen os sis-

temas fiscais modernos para apli-

car principios de capacidade

económica, equidade, xustiza e re-

distribución da riqueza. Trátase

dun imposto persoal, global, sub-

xectivo, progresivo e directo que

grava a renda obtida nun ano natu-

ral polas persoas físicas residentes

en España.

E en qué consiste a coñecida

como “declaración da renda”?

Con carácter xeral, pódese dicir

que consiste en declarar tódolos

rendementos que obteña a persoa

física: do traballo, de capital, de ac-

tividades económicas, ganancias e

perdas patrimoniais, imputacións

de rendas inmobiliarias, de trans-

parencia fiscal internacional, ce-

sión de dereitos de imaxe e de

institucións de inversión colectiva

residente sen paraísos fiscais. Logo

hai que ter en conta que hai rendas

suxeitas e rendas exentas, fixadas

por norma de rango legal, como as

rendas de ISD (impostos sucesións

e doazóns), pensións por incapaci-

dade permanente satisfeitas pola

S.S. ou mutualidades, minusvalía,

prestacións públicas por fillos a

cargo, por maternidade, por aco-

llida, becas públicas, a percepción

de certas cantidades percibidas de

contratos de seguros de vida, pre-

mios de lotería, certas subvencións

agrarias, algunhas indemniza-

cións: indemnizacións por despido

ou cese do traballador e todas

aquelas que estableza a lei.

Cál é a súa finalidade no modelo

económico do Estado?

A finalidade é obter recursos para

a prestación de servizos aos cida-

dáns. Como toda economía, pú-

blica, privada ou particular,

familiar, o Estado ten que ter ingre-

sos e gastos. Os ingresos obtenos,

recádaos mediante Impostos,

Taxas, ingresos dos seus activos,

etc. O mesmo que o benestar

dunha familia depende en boa

parte dos seus ingresos, cantos

máis ingresos recade o Estado e

mellor os administre, maior será o

benestar dos cidadáns, porque es-

tará prestando mellores servizos.

Sen ingresos non pode haber ser-

vizos, salvo que se acuda ao ende-

bedamento, coas consecuencias

que xa coñecemos. Este imposto é

cedido parcialmente ás Comuni-

dades Autónomas.

Quén está obrigado a realizala e

por qué? Cál é o prazo para a

presentación da declaración co-

rrespondente ao ano 2011?

Están obrigados a presentar a de-

claración da renda das persoas fí-

sicas tódolos residentes

que obteñan ingresos do traballo

superiores a 22 mil euros ou a 11

mil se os ingresos se perciben de

máis dun pagador e sempre que os

percibidos do segundo e restantes

pagadores superen os 1.500 euros

ao ano. Ademais deberán presen-

tala os que, aínda non superando as

cantidades anteriores, teñan rendas

do capital mobiliario e ganancias

patrimoniais superiores a 1.600

euros anuais, suxeitos a retención

ou ingresos a conta ou os que reci-

ban subvención para a adquisición

dunha vivenda, rendas inmobilia-

rias ou rendementos de Letras do

Tesouro superiores a mil euros.

Tamén están obrigados a presen-

tala declaración as persoas que

teñan conxuntamente rendas do

capital, rendementos de activida-

des económicas, incluídas agríco-

las e gandeiras, ganancias

patrimoniais e ingresos do traballo

por contía superiores a mil euros

anuais ou quen teña perdas patri-

moniais por importe igual ou su-

periores a 500 euros. Así mesmo,

debe declarar o impostos da renda

das persoas físicas aquelas persoas

que teñan achegas a plans de pen-

sións ou de previsións e desexen a

reducción nas bases.

O prazo para a presentación da

renda comezou o 3 maio e finali-

zará o 2 de xullo.

As novas tecnoloxías están a

cambiar a forma de tramitalas

pero, supoñen algún perigo ou

admiten algún erro?

Certamente as novas tecnoloxías

facilitan moito a obriga de presen-

tar a declaración da renda, pero é

preciso coñecer ben a normativa -

Lei da Renda das Persoas Físicas-

tanto para cumprimentar por inter-

net a que facilita a Axencia Tribu-

taria, como para facela no

programa PADRE.

Os erros tamén se poden dar ao fa-

cela directamente na Axencia Tri-

butaria, xa que se ten dado o caso

de que unha persoa a fixera na

Axencia Tributaria e logo lle recla-

men pagar máis e con encargo;

aínda que tamén coñezo casos de

que quen a fixo na alí e pagou de

máis, polo que logo tivo que facer

as reclamacións pertinentes para

que lle devolveran o que ingresara

de máis durante varios anos.

Qué nivel de uso ten a adminis-

tración electrónica para este tipo

de trámites?

O nivel de uso da administración

electrónica é moi alto e moi eco-

lóxico: practicamente

todos os que usan as novas tecno-

loxías transmiten a declaración

desde o seu ordenador, sen necesi-

dade de usar papel.

En qué consiste a tramitación da

declaración da renda a través da

sede electrónica da Axencia Tri-

butaria?

Quen teña o certificado electró-

nico, que lle faculta para unha mul-

titude de trámites coa

Administración, pode presentar a

declaración da renda e outros im-

postos sen necesidade de despra-

zarse, a calquera hora do día e

calquera día dentro do prazo de

presentación, coa mesma facili-

dade que se pon un correo ou unha

mensaxe a través de internet.

O goberno do Estado introdu-

ciu, polo Real Decreto Ley

12/2012, unha nova declaración

tributaria especial como conse-

cuencia das novas medidas tri-

butarias e administrativas

dirixidas á redución do déficit

público. Qué cambios intro-

duce?

Os cambios son moitos. Entre as

principais novidades atópase a ele-

vación do límite da exención da vi-

venda habitual ata un importe

máximo de 300 mil euros. Por

outra banda, no caso de obrigación

persoal de contribuír, a base impo-

ñible reducirase en 700 mil euros,

salvo que as comunidades autóno-

mas establezan outro importe. Esta

redacción será aplicable tamén aos

suxeitos pasivos non residentes

que tributen por obrigación persoal

de contribuír e aos suxeitos pasivos

sometidos a obrigación real de

contribuír.

Terase que presentar esta declara-

ción cando a cota sexa positiva,

salvo cando o valor dos bens sexa

superior a 2 millóns de euros, que

se presentará aínda que a cota re-

sulte negativa.

Por outra banda, o Real Decreto

Lei 12/2012, que regula a declara-

ción tributaria especial, permite

que os obrigados tributarios podan

poñerse voluntariamente ao co-

rrente das súas obrigacións tribu-

tarias regularizando tamén

situacións pasadas. O prazo para a

presentación desta declaración e

ingreso finalizará o 30 de novem-

bro deste ano.

En canto ao imposto de sociedades

redúcese a dedución por fondo de

comercio, suprímese a liberdade

de amortizacións, limítase tempo-

ralmente a aplicación de dedu-

cións, establécense medidas de

afloramento de rendas relaciona-

das con bens e dereitos non decla-

rados, etc. E no tocante ao imposto

da renda das persoas físicas, au-

mentan as retencións e apróbase

unha nova escala de tributación

para 2012 e 2013 que supón un au-

mento dende o 0,75% para rendas

de ata 17.700 euros ata o 7% para

rendas superiores aos 300 mil

euros.

As novidades tamén afectan ás

actividades económicas que des-

gravan na declaración da renda,

xa que volven desgravar a com-

pra ou o alugueiro da vivenda

habitual, así como algunhas

obras que se realicen nela ou a

contratación de plans de pen-

sións.

Quen desgrava é a persoa física.

Efectivamente, volve a poderse

desgravar por compra de vivenda

habitual. Tamén se poderá desgra-

var por alugueiro, con certas mo-

dificacións na idade dos mozos,

que baixa de 30 a 25 anos, e modi-

fícanse os tramos de deduccións,

pasando de 12.000 – 24.020 euros

a 17.707,20 – 24.107,20 euros.

Por obras nas que se teñan feito en

vivenda, sexa habitual ou non,

sempre que se xustifique debida-

mente co pago ao contratista me-

diante transferencia. Mantense a

subvención para alugueiro de vi-

venda para quen a teña concedida,

non para novas solicitudes. Así

mesmo, pódese desgravar por

apartacións a plans de pensións e a

conta vivenda. Prorrógase a deduc-

ción aos contribuíntes que exerzan

actividades económicas con cifra

de negocios inferior a 5 millóns de

euros e unha media de empregados

inferior a 25 obreiros e que mante-

ñan ou creen emprego (respecto

dos empregados en 2008). Tamén

se poderá reducir nun 20% o ren-

demento neto positivo declarado,

sen que exceda do 50% do importe

das retribucións pagadas.

Finalmente, qué significado

teñen as casiñas chamadas “fins

sociais” e “Igrexa Católica”?

Cómo afectan aos contribuíntes

ou á recadación do Estado?

Tense oído falar “a min gustaríame

decidir en que vai inverter o Estado

os impostos que pago”. Pois ben,

non podemos decidir todo, pero si

podemos marcar a casiña para o

fin social que queremos que se

aplique unha pequena parte do im-

posto que pagamos. Coido que a

casiña de fines sociais márcaa

quen non quere aportar para

Igrexa, pero non sabe a que fin

concreto se vai aplicar, e xa se ten

dado o caso de que o goberno non

os aplicou na súa totalidade a un

fin social. Quen marca a casiña

“Igrexa” sabe que van a ese fin

concreto: Cáritas. Ao marcar a ca-

siña non afecta en nada ao contri-

buínte, non ten que pagar máis nin

menos, parte do que paga vai des-

tinado, polo seu mandato, a ese fin.

Esta casiña só se marca nas decla-

racións a pagar, as que non dan a

pagar non aportan nada. Ao Estado

si lle afecta que se marque a casiña,

porque dese importe non pode dis-

poñer nada máis que para os fins

que indica a casiña.

E qué percepción cre que ten a

sociedade sobre a denominada

“x solidaria”?

A sociedade coñece a existencia

desta casiña nunha porcentaxe alta,

pero coido que moitos non coñe-

cen cales son os fins sociais a que

se destinan, ademais, non pode

concretar o fin ao que se vai apli-

car, salvo no caso Igrexa.

Manuel Blanco, asesor fiscal e contable da Asesoría ATEFYCO.

15actualidade maio 12

O Presidente da Deputación de

Lugo, José Ramón Gómez Bes-

teiro, o Vicepresidente, Antonio

Veiga, e a Presidenta da Preesco-

lar na Casa, Marisol Fernández

Rocha, asinaron o luns 14 de

maio o convenio de colaboración

en virtude do cal o organismo

provincial achega 65.000 euros a

esta Fundación, garantindo deste

xeito que 737 nenos e nenas da

provincia e as súas familias, o

91% procedentes de zonas rurais,

sigan recibindo as ensinanzas

gratuítas e de calidade que ofrece

o programa educativo. A Depu-

tación aumentou neste 2012 nun

25% as súas axudas a Preescolar

con respecto ao ano pasado,

mentres que a Xunta reduciu a

cero a súa achega, o que obrigou

a destruír 11 postos de traballo e

atender a mil familias menos en

Galicia.

Gómez Besteiro destacou que,

facendo un novo esforzo inver-

sor e suplindo unha vez máis á

Xunta de Galicia, que é a que ten

competencias en educación, a

Deputación outorga esta axuda

de 65.000 euros -50.000 da área

de Presidencia e 15.000 da de

Cultura-, que, xunto ás concedi-

das o pasado 2011, suman preto

de 120.000 euros. Isto certifica,

engadiu o Presidente, a firme e

unánime aposta do organismo lu-

gués por un servizo que “garante

a igualdade de oportunidades

educativas, acabando coas dife-

renzas entre zonas rurais e urba-

nas; combate o despoboamento

ao facilitar servizos e prestacións

para manter a calidade de vida

das súas xentes, pois se tan

importante é levar ao rural a

telefonía ou internet, máis o é

a educación; e constitúe unha

fonte de creación de em-

prego”.

Recalcou tamén que o conve-

nio asinado con Preescolar é

“útil, aínda que dende a De-

putación non podemos soster

sós este proxecto”. “Hai algo

que non se entende dende

Santiago, que a provincia de

Lugo ten unhas condicións

específicas: ten un gran nú-

mero de maiores e, por tanto,

un gran abandono do territo-

rio, polo que os esforzos no

rural como Preescolar na Casa

son imprescindibles”.

Pola súa banda, o Vicepresidente

insistiu en que Lugo “ten unhas

condicións específicas, e hai

quen pensa que Galicia vai

dende Ferrol a Vigo, esquecén-

dose do eixo interior”, ademais

de recalcar que a día de hoxe o

servizo de axuda do fogar na

provincia “mantense única e ex-

clusivamente grazas á Deputa-

ción”.

A Presidenta da Fundación Pre-

escolar na Casa, tan emocionada

que tivo que parar en varias oca-

sións a súa intervención, quixo

agradecer “o cariño da Deputa-

ción” ao apoiar o proxecto edu-

cativo na provincia. “Non sei se

o programa vai morrer ou non,

pero reconfórtame saber que loi-

taremos para que non desapareza

e que, faga quen o faga, sempre

estea garantida a atención ás fa-

milias e aos nenos”, afirmou Ma-

risol Fernández Rocha. Conside-

rou así mesmo que as palabras da

Conselleira de Traballo e Benes-

tar, Beatriz Mato, cualificando

de obsoleto o programa “non se

axusta á realidade”. De feito,

tense convertido nun referente en

España e mesmo en Europa, pois

actualmente están en marcha ini-

ciativas similares en países sura-

mericanos e mesmo en

Inglaterra. A propia Xunta pre-

sentouno como programa clave

fronte ao despoboamento demo-

gráfico.

Consecuencias do recorte da

Xunta

Os recortes do Executivo auto-

nómico obrigaron a paralizar du-

rante meses as prestacións de

Preescolar na Casa. A Fundación

puido retomar a súa actividade

logo de recibir unha axuda do

Ministerio de Sanidade con

cargo ao IRPF acadada en no-

vembro. Na actualidade, fun-

ciona con esta subvención, así

como, en menor medida, coas

concedidas dende os Concellos

como, por exemplo, o de Lugo.

A suma da Deputación foi deter-

minante para poder continuar.

O programa atende hoxe ao 85%

dos municipios lugueses, é dicir,

está presente en 57. Anterior-

mente, cubría case a totalidade,

65 dos 67 Concellos da provin-

cia, todos agás Negueira de

Muñiz e Ourol debido a ausencia

de demanda. Conta con 1.500

usuarios (entre pais e nenos)

cando, anteriormente, eran

2.000. Para elo, desprázanse por

106 puntos de atención distribu-

ídos pola provincia e facilitados

polos Concellos, 9 profesionais,

5 menos que en 2011.

A Consellería de Traballo e Benes-

tar destinou ao longo de 2011 máis

de 5,1 millóns de euros para incen-

tivar na provincia de Lugo o em-

prendemento e o autoemprego. Así

o destacou a directora xeral de Pro-

moción do Emprego, Amparo

González, nunha xuntanza que

mantivo cos emprendedores na

Confederación de Empresarios de

Lugo (CEL) o venres 27 de abril.

“Preto de 30 empresas e máis de

660 autónomos beneficiáronse

destas axudas do goberno galego”,

apuntou González.

A directora xeral expuxo que a tra-

vés do programa de axudas ás em-

presas cualificadas como

iniciativas locais de emprego pro-

movese a creación de empresas in-

novadoras, que xeran emprego

estable no ámbito local, e ás que se

destinou preto de 170 mil euros no

2011.

O programa de axudas ás iniciati-

vas emprendedoras e de emprego,

co que pretenden que ningunha

empresa creada por persoas des-

empregadas quede sen axudas, be-

neficiou en Lugo a 22 empresas o

pasado ano ás que lle achegou 275

mil euros.

O plan de emprendemento dedi-

cado a iniciativas de emprego de

base tecnolóxica é unha iniciativa

que pretende impulsar o espírito

emprendedor nos universitarios.

Así, no 2011, un proxecto empre-

sarial de Lugo obtivo a cualifica-

ción como IEBT e recibiu unha

axuda de 34 mil euros.

Pola súa banda, o programa de pro-

moción do emprego autónomo

axuda a financiar parcialmente os

proxectos empresarias que faciliten

a creación do seu propio posto de

traballo ás persoas desempregadas

que desenvolvan a súa actividade

empresarial como traballadores e

traballadoras autónomos. No ano

2011, máis de 660 lugueses obtive-

ron axudas por un importe que su-

perou os 4,6 millóns de euros.

González afirmou que todos estes

plans teñen en común, entre as súas

prioridades básicas, o fomento de

todas aquelas actuacións que per-

mitan dinamizar e aproveitar as

oportunidades de creación de em-

prego.

O Instituto Galego de Seguri-

dade e Saúde Laboral

(ISSGA) vén de celebrar unha

xornada técnica en Lugo para

informar e asesorar a empresa

e traballadores e traballadoras

sobre as medidas axeitadas na

prevención de riscos laborais

en espazos confinados. Os lu-

gares catalogados como con-

finados son aqueles que

presentan aberturas limitadas

de entrada e saída e ventila-

ción natural desfavorable no

que se poidan acumular con-

taminantes tóxicos e inflama-

bles ou ter unha atmosfera

deficiente en osíxeno e que

non está concibido para unha

ocupación continuada por

parte de traballadores.

Esta iniciativa forma parte da

oferta formativa do ISSGA e

ten como obxectivo informar

sobre a nova normativa neste

eido, xa que os traballos que

se desenvolven en recintos ou

espazos confinados levan con

eles a consideración de activi-

dades perigosas ou de risco

especial.

A técnica do ISSGA, Belkis

Torres, explicou a necesidade

de levar a cabo este tipo de ac-

tividades de forma segura e a

importancia da sensibilización

neste ámbito. Lembrou que en

caso de sinistro a persoa que

se atopa no interior do espazo

confinado deberá poder ser

socorrida e, así, deberá esta-

blecerse no procedemento de

traballo. As medidas de emer-

xencia deberán estar non só

previstas, senón tamén im-

plantadas.

A xornada técnica que se ce-

lebrou o venres 11 de maio no

centro do ISSGA de Lugo in-

clúe, ademais, unha práctica

real de medición de atmosfera

en pozo e unha excarceración

con técnicas de acceso e posi-

cionamento mediante cordas

en espazos reducidos ou luga-

res de difícil acceso.

Tres veciños de Lugo foron deti-

dos pola Garda Civil o xoves 10

de maio como supostos autores

dun delicto de roubo de chatarra

nunha canteira do termo munici-

pal da Pastoriza.

Os detidos accederon ao interior

das instalacións da canteira cun

camión coa suposta intención de

subtraer os obxectos metálicos

sen a autorización dos seus pro-

pietarios.

As obras da rúa Plácido Peña de

Vilalba retomáronse o pasado

luns 14 de maio. Dende entón e

ata a finalización das obras a rúa

sufrirá cortes de tráfico e desvíos

provisionais que se atopan sina-

lizados dende o venres 11 de

maio.

A Garda Civil de Lugo imputou

o venres 18 de maio a un veciño

de Castro de Rei de 47 anos de

idade como suposto autor dun de-

lito de incendio forestal no monte

‘Costa de arcas’ de Prevesos onde

se iniciara un lume o xoves 17.

As xestións pertinentes para de-

terminar a causa do incendio ve-

rificaron que o suposto autor

realizaba unha queima no monte

incumprindo as condicións de se-

guridade e sen contar cos medios

de extinción axeitados para impe-

dir a súa propagación.

A Asociación de Criadores de

Ovino e Caprino de Galicia,

OVICA, organiza unha charla

informativa sobre as axudas con-

vocadas pola Xunta o pasado 11

de maio para a modernización

das explotacións agrarias e a in-

corporación de mozos á activi-

dade agraria.

O acto terá lugar no Pazo de Fei-

ras e Congresos de Lugo o sá-

bado 26 de maio a partir das dez

e media da mañá. A primeira ex-

posición recollerá os enfoques e

requisitos destas axudas e a se-

gunda consistirá nunha rolda

aberta de preguntas.

Axentes da Garda Civil imputa-

ron a unha veciña de Cospeito

como suposta autora dun delito

contra a seguridade viaria ao

conducir, pola LU-P- 1701, un

turismo sen haber obtido nunca

o permiso ou licencia de condu-

ción.

Rouban chatarra nunhacanteira da Pastoriza

Continúan as obras narúa vilalbesa PlácidoPeña

Un veciño de Castro deRei imputado por un de-lito de incendio forestal

OVICA organiza unhacharla sobre as axudas áincorporación de mozose os plans de mellora dasexplotacións agrarias

Imputada por conducirsen sacar o permiso

BREVESPreescolar na Casa recibirá 65 mil euros da Deputación Provincial

Traballo investiu máis de 5,1 millóns deeuros para incentivar o emprendemento eo autoemprego en Lugo

O ISSGA asesora a traballadores eempresas de Lugo sobre prevenciónde riscos laborais en espazos confinados

Besteiro e Fernández xa asinaran en febreiro un convenio mediante o que a Funda-

ción TIC elaboraría material audiovisual sobre a divulgación de Preescolar na Casa.

16 actualidademaio 12

O prazo para presentar solicitu-

des de novo ingreso no Punto de

Atención á Infancia (PAI) do

Concello da Pastoriza para o vin-

deiro curso 2012-2013 está

aberto ata o xoves 31 de maio.

A solicitude débese presentar nas

oficinas de rexistro do Concello

xunto coa documentación pre-

cisa que acredite as incidencias

familiares ou sociais que inflúan

na admisión dos nenos e nenas.

Axentes da Garda Civil detive-

ron na localidade de Vilalba dúas

persoas como supostas autoras

dun delicto de roubo de cable de

cobre, tralo coñecemento da sub-

tracción duns 250 metros de

cable de cobre de toma de terra

do alumeado público da localida-

decun valor de máis de 2 mil

euros.

Os axentes localizaron no inte-

rior dun cuadriciclo, estacionado

nunha céntrica rúa de Vilalba,

dous rolos de cable de cobre,

unhas tenaces, unha tesoira corta

cable e unha lanterna que facili-

taron a identificación dos supos-

tos autores do roubo que xa

foron postos a disposición xudi-

cial.

A Deputación Provincial solici-

tou tanto ó Ministerio de Fo-

mento como á Consellería de

Infraestruturas os permisos per-

tinentes para colocar 90 sinais

nos puntos de entrada e saída das

Reservas da Biosfera así como

naquelas zonas de maior riqueza

destes espazos naturais recoñeci-

dos pola Unesco, coma o Com-

plexo Húmido da Terra Chá. O

organismo provincial pretende

levar estas sinais a estradas, non

só provincias, senón autonómi-

cas e estatais co obxectivo de

marcar todos os accesos, priori-

zando aquelas zonas que rexis-

tran unha maior densidade de

tráfico en tódolos municipios

que compoñen as Reservas da

Biosfera que xestiona a Deputa-

ción de Lugo.

As áreas de deportes dos Conce-

llos de Guitiriz e Begonte orga-

nizan unha nova edición da

Escola de golf que se desenvol-

verá no Hotel Balneario & Golf

Guitiriz os sábados polas tardes

durante tres meses dende o 12 de

maio que deron comezo. Os cur-

sos, dirixidos a maiores de 5

anos, teñen un prezo de 20 euros

ao mes.

Aberto o prazo para soli-citar praza no PAI daPastoriza

Rouban en Vilalba cablede cobre por valor de 2mil euros

A Deputación sinalará osaccesos ao ComplexoHúmido da Terra Chá

Escola de golf no HotelBalneario de Guitiriz

BREVES

O Senador e alcalde de Cos-

peito, Armando Castosa, acom-

pañado do Deputado

Autonómico, Agustín Baa-

monde e do provincial, Tomás

Rodríguez ademais de alcaldes

e voceiros da comarca chai-

rega, ofreceu durante a mañá

deste xoves 10 de maio unha

rolda de prensa para explicar as

accións que está levando a cabo

o goberno central.

Na súa intervención, Castosa

afirmou que nos primeiros cen

días desta lexislatura, o Partido

Popular fixo máis que nos oito

anos de goberno socialista.

Ademais, recordou que ao re-

mate da anterior lexislatura o

déficit público atopábase “des-

bocado porque mesmo conta-

ban cun 6% de déficit, pero

finalmente o goberno de Ma-

riano Rajoy atopouse cun

8,5%”. Deste xeito, Castosa

apuntou que as medidas que

está a aprobar o goberno cen-

tral se derivan da “excepciona-

lidade da situación actual do

Estado” e que “estas medidas

estruturais son as que precisaba

o país”. Como “excepcionais”

tamén cualificou Castosa os or-

zamentos xerais do Estado que

se atopan en trámite parlamen-

tario.

Sobre a reforma económica,

Armando Castosa considera

que a aprobación da Lei de Es-

tabilidade Presupuestaria e sos-

tenibilidade financieira é unha

das máis importantes para in-

tentar cumprir cos compromi-

sos de déficit da Unión

Europea, “o reto do goberno de

Mariano Rajoy”. Nese sentido,

explicou que segue o principio

de austeridade do goberno de

“non gastar máis do que se ten”

de cara á recuperación do cre-

cemento económico e a xera-

ción de emprego, “un dos

obxectivos fundamentais do

goberno”, segundo apuntou

Castosa.

Así mesmo, Castosa xustificou

as medidas do sector financeiro

coa intención de inxectar liqui-

dez ás familias e pequenas em-

presas. Nesa liña, lembrou que

se ampliaron os créditos ICO

en 22 mil millóns de euros e

que o plan de pago a proveedo-

res por parte das administra-

cións tamén pretende inxectar

liquidez aos mercados.

No tocante á reforma laboral, o

Senador asegurou que pretende

flexibilizar o mercado laboral a

medio e longo prazo, mellorar

a calidade do emprego e conse-

guir a contratación estable.

Neste sentido, Castosa lembrou

que o anterior goberno recibiu

unhas cifras de paro en España

a nivel da de Alemaña cunha

taxa do 8%; mentres que no

momento que os populares re-

cuperaron o goberno de Es-

paña, atopáronse cun 22% de

paro, cifra que aumenta entre

os mozos e mozas.

Finalmente, Castosa manifes-

tou que se trata de “medidas

dolorosas, pero necesarias” e

apuntou que “non se trata de

facer política electoralista,

senón sacar adiante ao país”.

'www.laverdaddelasreformas.es'

O voceiro do grupo popular no

Senado e Presidente dos popu-

lares lucenses, José Manuel

Barreiro, manifestou na Xunta

Directiva Provincial que se ce-

lebrou en Lugo o venres 18 de

maio que o obxectivo da cam-

paña informativa “Reformas,

garantía de futuro” é “explicar-

lles aos cidadáns a verdade das

reformas fronte ao alarmismo,

engano e manipulación dos so-

cialistas”.

Vilalba acolleu o xoves 24 un

encontro onde o líder dos popu-

lares lucenses acompañado

polo Deputado Autonómico,

Agustín Baamonde, do Sena-

dor Armando Castosa e dalgún

cabeza de lista da comarca

chairega onde explicou estas

medidas lanzando unha men-

saxe de tranquilidade á poboa-

ción.

Por outra banda, e ao mesmo

tempo, representantes das

Novas Xeracións Populares

serán os encargados de repartir

na rúa, nas principais feiras e

mercados, os catro tipos de díp-

ticos informativos para dar

conta da necesidade das refor-

mas.

Os consellos de mayores da

parroquia xermadense de

Momán e da guitiricense de

Labrada uníronse o domingo

20 de maio á campaña “Loita

contra os abusos en sanidade”.

Por esta razón, protagonizan

unha campaña na que chaman

aos usuarios a mobilizarse

contra os recortes en dereitos

sanitarios que están aprobando

o Goberno de España e algun-

has comunidades autónomas.

No marco desta campaña,

porán en marcha unha serie de

reivindicacións ás que se

poden sumar os usuarios a tra-

vés da web da UNED Sénior

de Xestoso e das redes sociais

contra o que consideran “unha

atrocidade” ao “querer cobrar-

lle aos enfermos pola súa ma-

nutención nos hospitais”.

Nestas parroquias ubícanse as

sedes dos consellos onde se

reunen para recoller firmas

criticando os prexuizos destes

recortes que “reducen os de-

reitos sanitarios de mozos des-

empregados ou anciáns con

pensións mínimas que xa

teñen que pagar polos medica-

mentos”, explican.

O senador e alcalde de Cospeito afirma que as medidas do gobernocentral son “dolorosas, pero necesarias”Barreiro anunciou a campaña informativa “Reformas, garantía de futuro” que pretende explicar ápoboación a necesidade das mesmas

Telefónica Digital anuncia lanza

TU Me, unha aplicación gratu-

íta que permite ao usuario co-

municarse e compartir

información a través dun smart-

phone.

TU Me está deseñada para facer

máis fácil a comunicación do

usuario cos seus amigos e a súa

familia dende o seu smartphone.

Permite intercambiar mensaxes

de texto gratis, realizar chama-

das gratuítas, deixar mensaxes

de voz, e compartir fotos ou in-

formación sobre a súa localiza-

ción. As interaccións con outros

usuarios quedan rexistradas en

formato de timeline para poder

consultalas facilmente, navegar

por elas ou buscar no histórico

de conversacións.

TU Me ofrece unha das mello-

res experiencias de comunica-

ción integrada nun smartphone

e está deseñada segundo os es-

tándares máis rigorosos da in-

dustria telefónica.

A aplicación xa está dispoñible

para descargarse gratuitamente

dende a App Store de Apple

para usuarios de iOS, mentres

se atopa en desenvolvemento

para dispositivos Android. Gra-

tuíta dende o seu lanzamento, a

aplicación seguirá sendo desen-

volvida para incorporar novas

funcionalidades no futuro.

Recollida de firmas na capela de Momán.

Os Consellos de maiores de Momán e Labradaprotagonizan unha campaña contra os recortessanitarios

TU Me, unha novaaplicación gratuítade comunicación

17actualidade maio 12

O sábado 19 de maio 70 escolaresde sete colexios das comarcas deLugo e A Terra Chá, entre os quese atopaban rapaces e rapazas deentre sete e dez ano do CPI Virxedo Monte de Cospeito e do CEIPLagostelle de Guitiriz, participa-ron na terceira ruta do programa‘Exploradores de Terras doMiño’. Este programa foi impulsado polaDeputación co obxectivo de mos-trar aos máis pequenos os recur-sos naturais, culturais eetnográficos deste espazo prote-xido pola UNESCO e conciencia-los sobre a importancia da súaconservación e posta en valor.Grazas a esta xornada didáctica,os nenos coñeceron o nacementodo río Miño en Meira, a lagoa deCospeito, a Finca Galea de Alfoze o Centro de Interpretación Te-rras do Miño, no paseo lucense doRato; así como a fauna e a floradestes espazos ou a importanciada auga neles, ademais dos recur-sos etnográficos coma os muíñosou batáns. Os pequenos explora-dores tamén recibiron nocións decomo coidar o medio ambiente econservar o ecosistema e mesmoescoitaron lendas típicas da zona.As actividades do programa con-taban con diversos xogos, tipoxincana sobre como encontrar,

coa axuda dunha brúxula e diver-sas pistas e da man dos monito-res, obxectos escondidos, comocámaras de fotos ou prismáticos,cos que tomaron imaxes e coñe-ceron os recursos da Reserva Te-rras do Miño. Cada un dosrapaces elaborou un caderno coasactividades e as fotos que fixo nasrutas. As imaxes colgaranse napáxina web da Deputación,www.deputacionlugo.org. A xornada concluíu no Centro deInterpretación Terras do Miñocunha merenda e unha entrega dediplomas que acreditan os novos

coñecementos dos pequenos ex-ploradores sobre a Reserva e ocoidado do entorno. A Deputadade Medio Ambiente e EnerxíasRenovables, Sonsoles López Iz-quierdo, foi a encargada de entre-garlles os títulos, un momentoque os nenos tiveron a oportuni-dade de compartir cos seus pais efamiliares.A cuarta e última xornada de Ex-ploradores de Terras do Miño estádirixida aos escolares da comarcada Mariña e terá lugar o sábado26 de maio. As 70 prazas dispo-ñibles xa están cubertas.

O Presidente da Deputación,José Ramón Gómez Besteiro, eos representantes dos BalneariosRío Pambre, Termas Romanasde Lugo e Balneario de Guitiriz,Antonio Freire Magariños, An-tonio Garaloces Paz e María Do-lores Pereiro Acevedo,respectivamente, asinaron o luns21 de maio un convenio de cola-boración co que a instituciónprovincial pon en marcha Km0Balnearios no Camiño. Trátasedun programa de termalismoque por segundo ano consecu-tivo impulsa a Deputación tras oéxito acadado a tempada pasadadurante a que máis de mil lucen-ses accederon ás prazas dispoñi-bles nos catro balnearioslucenses. Aos beneficiarios deste pro-grama facilítaselles o acceso aostratamentos termais que ofrece aprovincia co obxectivo de me-llorar a súa calidade de vida aotempo que potencia a dimensióneconómica da riqueza medioam-biental da provincia, en particu-lar das súas augasmineromedicinais. Km0 Balne-arios no Camiño ofrece un totalde 1.400 prazas nos balnearioslucenses dos Concellos de Lugo,Pantón, Palas de Rei e Guitiriz,

das que se poderán aproveitar oslucenses maiores de 50 anosentre os meses de xuño e decem-bro.Gómez Besteiro destacou que“pensamos no benestar e nasaúde dos nosos veciños, perotamén no impulso de iniciativascomo o termalismo, que contri-búe a reactivar a economía daprovincia, propiciando factoresde crecemento como a desesta-cionalización do turismo”. Pre-cisamente este impulsoeconómico do turismo e da ri-queza medioambiental da pro-vincia, tal e como subliñou omáximo responsable provincial,“ofrece unha nova fórmula paraa modernización e mellora dacalidade de vida do medio rural,para a creación e mantemento depostos de traballo e, en conse-cuencia, a fixación de poboaciónno rural”.O prazo para presentar as solici-tudes de inscrición xa estáaberto e os interesados en parti-cipar poderán formalizar as súasinscricións a través de Internet,visitando a páxina www.deputa-cionlugo.org ou ben de xeitopresencial no Rexistro provin-cial, ubicado no Pazo de SanMarcos.

Unha delegación procedente daDeputación de Granada e for-mada por Vicente Muñoz Sal-daña, Xefe do Servizo dePromoción Económica e IgnacioRosales Zabal, técnico da Área dePromoción Económica, ache-gouse ata a institución luguesapara coñecer de primeira man ofuncionamento e as posibilidadesque ofrece a primeira plataformade comercio electrónico da pro-vincia, www.losproductosde-lugo.com, coa idea de implantarun proxecto que consideraron“modélico” na súa provincia.A Deputación de Lugo puxo enmarcha este proxecto como parte

dun plan de medidas que contri-búen de forma efectiva á verte-bración do tecido produtivo e dasempresas que carecen de mediospara comercializar os seus produ-tos a través da rede, especial-mente as situadas nas Reservas daBiosfera lucenses de Terras doMiño e Ancares. Esta iniciativaconta co apoio do Ministerio deMedio Ambiente, que financia ao66% os proxectos de potencia-ción destes territorios protexidos.A Deputación de Granada ató-pase nun proceso de análise co finde adoptar medidas que poten-cien, tal e como é o caso das quehai tempo ven aplicando a Depu-

tación de Lugo, o desenvolve-mento e impulso económico daprovincia. A delegación granadina concen-trou o seu análise na plataformapropiamente dita, profundizandonon só na funcionalidade damesma, senón tamén no contextono que naceu esta plataforma;amosaron o seu interese polo pro-xecto Innov@TE, financiado ao70% por Fondos Europeos deDesenvolvemento Rexional egrazas ao cal se desenvolve estainiciativa e quixeron coñecer enprimeira persoa a algún dos pro-dutores da provincia que xa se su-maron a Los productos de Lugo,

para que eles mesmos lles relatenos beneficios aportados aos seusnegocios pola plataforma.

Compra sinxela e rápida

Os usuarios poden acceder á pla-taforma a través de www.lospro-ductosdelugo.com, onde atopanun catálogo de produtos de ali-mentación, artesanía, moda, ser-vizos de ocio ou óptica, entreoutros. O mecanismo para com-prar é rápido e sinxelo: elexir oproduto, incorporallo á cesta dacompra pulsando sobre a imaxedo carriño e tramitar o pedido eli-xindo a forma de pago. As trans-accións se realizan mediante unha

conexión totalmente segura quegarante a privacidade dos datosdo comprador, o que ten a posibi-lidade de rexistrarse coma clien-tes, o que lles permitirá facer dunxeito máis sinxelo as dúas futurasadquisicións. Sin obriga de facerun pedido mínimo, o compradorconsulta un único catálogo deprodutos, realiza un único pago erecibe as súa compra nunha únicaentrega, algo totalmente innova-dor no mercado. O seu pedido éentregado nun mínimo de 48horas no enderezo indicado,tendo ademais a posibilidade decoñecer en calquera momento asituación do pedido en curso.

Dous colexios da comarca participaron no programa‘Exploradores de Terras do Miño’

‘Km0 Balnearios no Camiño’ pretende

fomentar o termalismo entre os lucenses

A Deputación de Granada estuda implantar a plataforma de comercio on line de Lugo

López Izquierdo entregando os diplomas do programa.

18 actualidademaio 12

Ás portas do verán, os establece-mentos hostaleiros da comarca

chairega prepáranse para a nova

tempada turística que este ano se

prevé frouxa, aínda que non

agarden que diminúa con res-

pecto ao ano pasado, segundo

aventuran dende o departamento

de recepción do Hotel Spa Attica

21 de Santaballa. Sobre a cam-

paña de verán falamos tamén co

departamento comercial do Bal-

neario de Guitiriz e a dirección

da Casa da Fraga de Xermade.

Os establecementos hostaleiros,

en xeral, afrontan a crise econó-

mica facendo un esforzo á hora

de ofrecer prezos competitivos

accesibles para tódolos públicos.

Non son menos estes hoteis chai-

regos que contan con ofertas de

servizos diferenciadas a bos pre-

zos, un esforzo que pretende

achegar á comarca o maior nú-

mero de turistas posible nesta

época do ano. O Spa de Santaba-

lla ofrecerá novos tratamentos e

o Balneario de Guitiriz comple-

mentará a súa oferta para fami-

lias co servizo de coidadoras

infantís ou actividades deporti-

vas no seu entorno coma a prác-

tica de golf, voleibol ou a

celebración das Olimpíadas In-

fantís con motivo dos Xogos de

Londres 2012. Pola súa banda, a

Casa da Fraga tamén está a des-

eñar un paquete turístico con

produtos específicos en estreita

relación coa artesanía. Mentres

que dende as grandes cadeas

adaptan os seus servizos ás

novas demandas do público,

sobre todo no lanzamento de

ofertas asequibles; ás casas de

turismo rural resúltalles máis di-

fícil adaptarse á diversidade da

demanda que vive o sector neste

tempo debido á súa estrutura de

custes.

Na actualidade, o comporta-

mento do turista mudou. Agora é

complicado facer previsións de

ocupación a curto ou medio

prazo, xa que se tende a organi-

zar as viaxes con pouca antela-

ción. Precisamente por esta

razón, as grandes cadeas contan

con reservas, pero “agardan que

a ocupación varíe ao longo da

campaña”, segundo afirman

dende o departamento comercial

do Balneario de Guitiriz. Pola

súa banda, dende a dirección da

Casa da Fraga prevén que esta

campaña de verán non será boa a

nivel de facturación.

No inverno, tanto o Hotel Spa

Attica 21 de Santaballa coma o

Balneario de Guitiriz reciben

clientes de empresa e, dentro do

turismo de proximidade, parellas

de mozos procedentes das urbes

que buscan a tranquilidade des-

tes espazos naturais durante as

fins de semana, como apuntan

dende o departamento de recep-

ción do Hotel Spa Attica 21. Pola

contra, o verán propicia as visitas

de familias con nenos que procu-

ran desfrutar do entorno natural

e das actividades que ofrece;

nesta ocasión, procedentes dou-

tras zonas de España, como Ma-

drid ou Barcelona, segundo

apuntan os responsables do Bal-

neario de Guitiriz e a Casa da

Fraga.

Oferta complementaria

A turismo da comarca da Terra

Chá atópase estancado. A solu-

ción parece pasar polo incre-

mento da oferta complementaria,

practicamente nula na actuali-

dade. Neste sentido, dende o de-

partamento comercial do

Balneario de Guitiriz apuntan

que “esta comarca conta con

grandes encantos que aínda non

se explotaron”, polo que suxire a

organización de rutas gastronó-

micas onde se podan visitar lu-

gares de fabricación artesanal

dos produtos da zona ou ofrecer

un maior número de actividades

ao aire libre. O departamento de

recepción do Hotel Spa Attica 21

súmase á reclamación dunha

maior promoción do entorno da

comarca e os seus produtos, ao

igual que a dirección da Casa da

Fraga que apunta a ausencia de

planificación por parte dos xes-

tores territoriais.

Os centros de educación infantil,

primaria e secundaria da co-

marca atópanse na recta final do

curso 2011-2012. Para os rapa-

ces e rapazas que rematan o pe-

ríodo de educación obrigatoria

chega o momento de elixir entre

continuar a súa formación ou

probar sorte no mundo laboral

que cada vez busca unha maior

cualificación.

Neste sentido, varios institutos

da comarca da Terra Chá ofertan

o bacharelato, como porta de en-

trada a unha formación superior,

ou diferentes ciclos formativos

de grao medio, e tamén de grao

superior para os rapaces e rapa-

zas que remataran o bacharelato,

outro ciclo medio, posúan unha

formación superior ou pasen

unha proba de acceso. Aos ciclos

formativos de grao medio tamén

se accede mediante proba espe-

cífica, que este ano se realiza o

venres 25 de maio, ou tras aca-

dar o título da ESO.

E para aqueles mozos e mozas

en situación de desvantaxe so-

ciolaboral e educativa, a Conse-

llería de Cultura, Educación e

Ordenación Universitaria, esta-

bleceu no ano 2009 un tipo de

formación profesional inicial

que substitúen aos programas de

garantía social. Estes novos pro-

gramas de cualificación profe-

sional inicial (PCPI) teñen como

finalidade previr o abandono es-

colar antes da finalización da es-

colaridade obrigatoria e abrir

novas expectativas de formación

e de titulación. Deste xeito, dirí-

xense ao alumnado maior de

quince anos, cumpridos antes do

31 de decembro do ano de inicio

do programa, para os cales se

considere que é a mellor opción

para alcanzar os obxectivos da

etapa de educación secundaria

obrigatoria e co fin de que alcan-

cen competencias profesionais

de nivel 1, así como a posibili-

dade dunha inserción sociolabo-

ral satisfactoria e a ampliación

das súas competencias básicas

para proseguiren estudos nas di-

ferentes ensinanzas. Os PCPI

teñen unha duración de dous

cursos académicos e poderán

cursarse a través de distintas mo-

dalidades. A primeira modali-

dade permite impartir os

módulos do primeiro curso nun

mesmo centro educativo, agás o

de formación en centros de tra-

ballo; a segunda modalidade

permite, tamén, que os módulos

formativos de carácter xeral se

impartan noutro centro e na mo-

dalidade mixta, os módulos for-

mativos de carácter xeral

impártense en centros educati-

vos, mentres que os profesio-

nais, baixo a coordinación da

Consellería de Cultura, Educa-

ción e Ordenación Universitaria,

en empresas, corporacións lo-

cais, asociacións profesionais,

asociacións non gobernamentais

ou noutras entidades.

Así, dos centros que imparten

formación secundaria na co-

marca – IES Fonmiñá da Pasto-

riza, IES da Terra Chá, José

Trapero Pardo de Castro Ribei-

ras de Lea, IES Poeta Díaz Cas-

tro de Guitiriz, IES Río Miño de

Rábade e os vilalbeses IES San-

tiago Basanta Silva e IES Lois

Peña Novo- ofertan todos, ex-

cepto este último, os PCPI da

modalidade mixta onde os

mozos e mozas poden cursar os

módulos xerais no propio centro

e os demais módulos formativos

nas empresas e entidades acredi-

tadas. A oferta desta modalidade

abrangue moi diversas familias

profesionais como as actividades

físicas e do deporte, administra-

ción, agraria, artes, comercio,

electricidade e electrónica, me-

cánica, hostalería, imaxe, infor-

mática, madeira, téxtil ou

transporte, entre outras. Pola súa

banda, o instituto guitiricense e

o vilalbés Lois Peña Novo, ofer-

tan os PCPI da modalidade que

obriga a impartir tódolos módu-

los formativos no centro, ex-

cepto o de formación en centros

de traballo, de fabricación mecá-

nica, no primeiro caso, e de in-

formática e mantemento de

vehículos no segundo, sendo

ademais o único que ofrece o se-

gundo curso destes programas.

Pola súa banda, só dous centro

de educación secundaria ofertan

formación profesional de réxime

ordinario.Trátase do IES da

Terra Chá, José Trapero Pardo

de Castro Ribeiras de Lea e o

IES Lois Peña Novo da capital

chairega. No primeiro centro,

poderase realizar para o vindeiro

curso estudos relacionados coa

natureza e a produción agrope-

cuaria, a través dun ciclo forma-

tivo de grao medio ou superior

que contan con 22 prazas cada

un. No segundo, os ciclos forma-

tivos de grao medio ofertados re-

laciónanse co xestión

administrativa, as instalacións

eléctricas e automáticas ou a

electromecánica de vehículos

automóbiles; mentres que os de

grao superior abordan a adminis-

tración e as finanzas ou a admi-

nistración de sistemas

informáticos en rede. Excepto os

ciclos formativos relacionados

coa xestión administrativa que

contan con 30 prazas, o resto

oferta 22 prazas cada un.

Prazos de preinscrición

O período para preinscribirse

tanto nos PCPI coma nos ciclos

formativos de réxime xeral

consta de dous prazos. O pri-

meiro abrirase a partir de media-

dos do mes de xuño ata comezos

de xullo, pero tamén haberá

outro prazo en setembro para os

rapaces e rapazas que rematen os

estudos anteriores nesta convo-

catoria de exames. A matrícula

realizarase a través da web da

Consellería nun período breve

de tempo que se determinará

despois do peche das preinscri-

cións.

O sector turístico da Terra Chá demanda unha revitalización baseada noincremento da oferta complementaria

A oferta formativa da Terra Chá camiña cara a unha maior profesionalización

Instalacións do Hotel Balneario & Golf Guitiriz.

actualidade 19maio 12

O sector apícola é unha activi-

dade multifuncional que ser re-

laciona estreitamente co medio

ambiente e coa produción de

alimentos polo efecto poliniza-

dor das abellas.

Esta actividade move en Galicia

preto de 10 millóns de euros ao

ano, e polo momento, o sector

non se mostra afectado pola

crise a pesar de que o mel non é

un produto de primeira necesi-

dade. A comunidade galega co-

mercializa mil toneladas deste

produto, e outras tantas destí-

nanse ao consumo propio ou

venda directa por parte do api-

cultor, segundo datos da Aso-

ciación Galega de Apicultura,

AGA. A comarca chairega

conta con 121 apicultores ins-

critos na asociación que rexistra

no conxunto da provincia lu-

cense máis de 1.600 inscricións.

Preto de tres mil colmeas sitú-

anse en territorio chairego, o

que representa arredor do 8%

do total de Galicia.

AGA naceu en Santiago de

Compostela no ano 1980 co ob-

xectivo de aproveitar uns recur-

sos naturais que doutro xeito se

perderían, promovendo a api-

cultura en todo o territorio de

Galicia. Dende entón traballa

procurando satisfacer os intere-

ses tanto dos abelleiros afeccio-

nados coma daqueles que teñen

ánimo de lucro, respectando

sempre a natureza e “o compor-

tamento das nosas amigas e im-

prescindibles abellas, arredor

das cales se desenvolve unha

actividade sustentable e de gran

importancia ecolóxica”, explica

Xesús Asorey, apicultor e secre-

tario técnico de AGA.

Na actualidade a asociación

céntrase na exploración de

todos os campos que conforman

o mundo apícola baixo o marco

da “apicultura multifuncional”

onde as abellas e os abelleiros

se atopan no centro da conser-

vación da biodiversidade de-

bido ao seu efecto polinizador.

Precisamente sobre a conserva-

ción da biodiversidade reali-

zouse recentemente unha

xornada apícola en Lugo onde

participaron un centenar de abe-

lleiros. Esta xornada tentaba

destacar a necesidade das abe-

llas para a vida na Terra como

xa indicara no ano 2008 a pres-

tixiosa “Royal Geographical

Society” cando nunha conferen-

cia mundial celebrada en Lon-

dres os científicos concluíron

que a especie máis valiosa para

a vida no Planeta é a abella. Así

mesmo, Xesús Asorey indica

que as abellas polinizan os cam-

pos, gardando a biodiversidae e

axudando a conformar as paisa-

xes e a gastronomía dos pobos.

Ademais, apunta que Albert

Einstein xa dixera que “sen abe-

llas non habería alimentación

para os humanos”.

Polo tanto, dende AGA reco-

mendan que “a agricultura

tamén debería ser unha activi-

dade sostible e respectuosa co

medio ambiente para que as

abellas continúen a prestar un

servizo público gratuíto e dun

incalculable valor”. Nese senso,

o uso de produtos tóxicos e o

cultivo de alimentos transxéni-

cos afectan á orientación e o sis-

tema nervioso das abellas,

motivos polos que desaparecen

preto do 30% das colmeas cada

ano en Galicia. E para resarcir

a débeda histórica con estes in-

sectos, a asociación recomenda

a adquisición dos produtos apí-

colas dos abelleiros máis próxi-

mos de xeito que se garantea a

presenza de abellas e abelleiros

na nosa contorna e polo tanto a

polinización necesaria das flo-

res dos campos circundantes.

Así mesmo, a apicultora vilal-

besa Dulce María Barro, que

dende fai 20 anos recolle preto

de 1.600 quilos de mel cada ano

das súas máis de 100 colmeas

situadas nas parroquias de San

Simón e Lanzós, apunta que “é

moi importante para toda a agri-

cultura de calidade apoiar os

mercados locais e pequenos co-

mercios que é onde podemos

distribuír os nosos produtos sen

entrar en competencia coas

grandes marcas”. Deste xeito,

incide, “non só sería bo para os

produtores, senón tamén para

toda a sociedade que tería ac-

ceso a uns produtos de maior

calidade e menos contamina-

dos”.

A vilalbesa maniféstase en con-

tra dos agrotóxicos e as semen-

tes transxénicas que lle afectan

negativamente ao desenvolve-

mento da actividade das abellas,

xa que segundo indica, “está de-

mostrado que as abellas desapa-

recen cando liban en plantas

altamente contaminadas, princi-

palmente o millo transxénico e

os cultivos en intensivo, porque

se desorientan e despois non

poden volver para a colmea, co

que se van debilitando ata mo-

rrer”. Por esta razón, Dulce

María Barro forma parte dunha

plataforma de defensa das abe-

llas e contra o uso de pesticidas,

coma o flufenoxurón empre-

gado contra o gorgullo do euca-

lipto. Así, a abelleira chairega

conclúe que “o principal in-

imigo das abellas é o ser hu-

mano”.

Dulce María Barro defende o

mel galego como un produto de

calidade excepcional, xa que a

nosa comunidade conta con

abundante vexetación. Deste

xeito, abundan as meles multi-

florais de cor escuro e con alto

contido en flor de castiñeiro,

braña, carballo e silva; polo que

non é precisa a alimentación ar-

tificial. Por outra banda, apunta

que “o problema está na distri-

bución e a competencia desleal

de mel de moi baixa calidade

que se atopa nos estantes de

todas as grandes cadeas de su-

permercados”; mentres que os

apicultores coma ela teñen outra

forma de achegarse ao consumo

como poden ser “o pequeno co-

mercio ou os mercados especí-

ficos que permiten unha

relación máis directa co consu-

midor”. As novas tecnoloxías e

a iniciativa da Deputación de

Lugo permítelle tamén vender

os seus produtos, coa marca

Lugo Sabe, a través da plata-

forma de comercio electrónico

www.losproductosdelugo.com.

Pon unha colmea na túa horta

Ademais da organización de

cursos e xornadas para manter

con éxito a actividade, a asocia-

ción ofrece outros servizos aos

socios coma o asesoramento, a

xestión do plan apícola anual, a

realización do programa sanita-

rio ou a organización da mostra

anual da apicultura galega, entre

outras actividades. E para darlle

entrada na apicultura aos mozos

e mozas contan cun programa

denominado ‘Pon unha colmea

na túa horta’ a través do que se

dona un enxame a unha persoa

que comeza na actividade, ade-

mais de ofrecerlle o asesora-

mento e a formación precisa.

Aplicacións cosméticas

Xesús Asorey destaca que o fu-

turo do sector pasará pola mul-

tifuncionalidade. Nese sentido,

ademais da denominación de

Indicación Xeográfica Prote-

xida que lle da valor ao mel ga-

lego, é preciso promocionar

outras producións das abellas

coma a apiterapia en cosmética.

Pola súa banda, Dulce María

Barro indica que as institucións

deberían eliminar as trabas le-

gais dos rexistros sanitarios e

favorecer ao pequeno produtor

a través dunha normativa de

produtos artesanais.

As abellas manteñen a biodiversidade e contribúen a conformar as paisaxes ea gastronomía dos pobos

O sector apícola é unha actividade multifuncional que move en Galicia máis de 10 millóns de euros ao ano

As colmeas de Dulce María Barro en San Simón.

20 agromaio 12

Unha xornada sobre innovación destinada ao sectoragrícola e gandeiro mostra en Lugo as posibilidadesda Eco-IndustriaA Consellería de Economía e

Industria, dentro do Plan Im-

pulsa Lugo, presentou o 24 de

maio en Lugo o proxecto

Ecoinnova, co obxectivo de

promover a incorporación de

procesos innovadores na xes-

tión dos negocios, e amosar

novas potencialidades do en-

torno natural que permiten a

implantación dun sector em-

presarial emerxente denomi-

nado Eco-Industria.

A Eco-Industria impulsa a ac-

tividade económica aprovei-

tando de forma sostible os

recursos endóxenos do territo-

rio, fomenta a creación de em-

prego verde e contribúe ao

desenvolvemento local a través

da posta en marcha de novas

empresas e a diversificación

das actividades xa existentes.

A través dun percorrido polos

sectores e escenarios máis

identificativos da cornisa Can-

tábrica, o proxecto Ecoinnova,

financiado polo Ministerio de

Economía e Competitividade,

investiga para detectar a posi-

ble obtención de bioproductos

ou bioservizos a partir de re-

cursos locais pouco aproveita-

dos, mediante a incorporación

na estratexia empresarial de

procesos de investigación, in-

novación, cooperación e crea-

tividade.

Mostras audiovisuais

Os resultados da investigación

e a súa aplicación empresarial

mostráronse na xornada do 24

de maio a través dunha produ-

ción audiovisual en formato

documental. O recurso eli-

xido, para o primeiro docu-

mental da serie, é a gandería

bovina de leite e carne, con

gran potencialidade para xerar

novos produtos industriais.

Durante a xornada, na que se

pretende difundir e divulgar as

potencialidades da ecoinnova-

ción, proxectarase o documen-

tal “Muuuucho más que

leche”, que contou coa partici-

paron de empresas e entidades

galega. A través deste docu-

mental explicarase cómo, me-

diante a aplicación de procesos

ecoinnovadores, se poden

xerar novas actividades empre-

sariais a partir dun recurso tan

tradicional e tan noso como a

gandería bovina de leite e

carne.

Ademais, empresas galegas do

sector da agroalimentación

contarán as súas experiencias

en Ecoinnovación e expertos

nesta materia amosarán as van-

taxes da súa aplicación para as

empresas.

O Banco de Terras de Galicia,

adscrito á Axencia Galega de

Desenvolvemento Rural (Aga-

der), recibiu no seu primeiro pe-

ríodo de solicitude para

arrendamento de parcelas unhas

650 peticións, das cales o 65%

son para uso agrario. Así o indi-

cou o director xeral de Desenvol-

vemento Rural da Consellería do

Medio Rural e do Mar, Antonio

Crespo Iglesias, na súa compare-

cencia na Comisión 7ª de Ali-

mentación, Agricultura,

Gandaría e Montes. Este dato,

engadiu, “mostra a confianza que

teñen os agricultores e gandeiros

de Galicia nesta entidade xestora,

tras duplicar as peticións existen-

tes anteriormente ao longo de

todo un ano”.

O departamento que dirixe Rosa

Quintana fai unha valoración

“moi positiva” cos primeiros

pasos que se están a dar na apli-

cación da Lei de Mobilidade de

Terras de Galicia, tralos datos

obtidos ata o de agora. Precisa-

mente a eliminación de medidas

tan intervencionistas coma os de-

reitos de tenteo e retracto están a

permitir que os propietarios de

parcelas con vocación agraria

xeren un maior dinamismo na

compra-venda de terra, ao elimi-

nar unha burocracia que resul-

taba excesiva.

Durante a súa intervención,

Crespo resaltou que dende a en-

tidade xestora do Banco de Te-

rras se está levando a cabo un

programa de asesoramento e in-

formación para facilitar os labo-

res de xestión tanto dos

demandantes como dos ofertan-

tes de terra, e mostra disto son as

xornadas de información que se

realizan polas distintas comarcas

a petición dos propios gandeiros

e agricultores.

A FRUGA pide explicacións pola súa exclusión do proceso electoral ao órganoxestor do Consello Regulador da IXP Ternera Gallega

A Federación Rural Galega,

FRUGA, denuncia que “os

membros do consello regulador

da Indicación Xeográfica Prote-

xida ‘Ternera Gallega’ veñen de

acordar o veto á candidatura que

a FRUGA presentou no censo de

gandarías incluído no sector pro-

dutor”, como organización cons-

tituída para a defensa dos

sectores produtivos agrarios ga-

legos.

A FRUGA presentara en prazo e

forma as súas propias candidatu-

ras nos consellos reguladores

máis representativos do país para

as eleccións convocadas para o

mes de xuño co obxectivo de re-

novar os órganos de direccións

dos consellos reguladores de ám-

bito agroalimentario de Galicia.

“O veto”, segundo a FRUGA,

determinouse baixo “argumenta-

cións moi pouco obxectivas, xa

que fan referencia a cuestións ás

que nin sequera se fan referencia

nas propias bases da convocato-

ria de eleccións”. Ademais, con-

sidera que a súa presenza

“impediría que se repartiran as

prazas correspondentes ao censo

de ganderías entre o Sindicato

Labrego Galego-COAG, Unións

Agrarias-UPA e Xóvenes Agri-

cultores-ASAJA, obrigando a

celebrar eleccións libres” se-

gundo contempla o artigo 8 da

orde que regula a propia convo-

catoria de eleccións que especi-

fica que “se a totalidade das

candidaturas correspondentes a

un censo chegaran a un acordo

na repartición das vogalías, da-

rase por concluído o proceso

electoral para ese censo, e os

candidatos propostos serán pro-

clamados candidatos pola Xunta

Electoral”.

Desta maneira, dende a FRUGA

cren que se lles “priva aos titula-

res das 7 mil explotacións inscri-

tas en Ternera Gallega, do debate

necesario en todo proceso elec-

toral e de exercer o seu dereito

ao voto”. Do mesmo xeito, apun-

tan que “estas intencións respon-

den aos intereses dos diferentes

axentes que teñen responsabili-

dades no consello regulador de

Ternera Gallega, representantes

do sector industrial e represen-

tantes do sector produtivo, e en

especial dos sindicatos agrarios

que actualmente teñen represen-

tación e dos matadoiros, en man-

ter o “status quo” sen ter que

someterse, outra convocatoria de

eleccións máis, á vontade dos

propios gandeiros inscritos a Ter-

nera Gallega”.

Os membros da FRUGA anun-

ciaron que se manterán firmes na

determinación de chegar ata as

últimas consecuencias na de-

fensa dos intereses dos gandeiros

e gandeiras inscritas en Ternera

Gallega “defendendo unha can-

didatura que é garantía de que

non se amañen as eleccións”.

Deste xeito, efectuaron as opor-

tunas alegacións ante o Consello

Regulador de Ternera Gallega

que “para non permitir a nosa

presenza no proceso electoral se

declarou incompetente para re-

solver, ao non atopar argumentos

xurídicos para contrarrestar estas

alegacións”. Deste xeito, apun-

tan que “nun primeiro momento

posicionouse en contra de que

nos presentemos e agora afirma

que non é quen de decidir se po-

demos ou non presentarnos”.

Dende a FRUGA agardan que o

Consello Regulador de Ternera

Gallega os reciba e que lles ex-

plique os seus argumentos para

vetar unha candidatura que cum-

pre perfectamente cos requisitos

necesarios para presentarase á

renovación en igualdade de con-

dicións que o resto das candida-

turas.

Protesta

Para manifestar a súa repulsa á

decisión adoptada na Xunta

Electoral, a FRUGA celebrou o

martes 22 de maio unha concen-

tración diante da Consellería do

Medio Rural e do Mar e da

Xunta Electoral na que estiveron

presentes os candidatos e candi-

datas ás listas electorais vetadas.

O Banco de Terras xa recibiu máis de600 peticións para arrendamento deparcelas

Rolda de prensa da FRUGA sobre o “veto” ás eleccións de Ternera Gallega.

Aumenta o importe das axudaspara o uso de equipamentosagrarios nas asociaciónsA Consellería do Medio Rural e

do Mar aumenta nun millón de

euros o importe das axudas para

o fomento da utilización de ma-

quinaria e equipamentos agra-

rios en réxime asociativo en

Galicia.

Deste xeito serán 1,5 millóns de

euros os destinados a este fin na

convocatoria de 2012, despois

da última e recente ampliación

debida á gran demanda destas

achegas e que ten como obxec-

tivo incrementar o número de

beneficiarios.

A través destas subvencións, a

Consellería do Medio Rural e do

Mar busca promover a utiliza-

ción de maquinaria e equipa-

mentos de carácter agropecuario

en réxime asociativo; fomentar a

construción e/ou adquisición

asociativa de edificacións e ins-

talacións relacionadas co pro-

ceso produtivo nas explotacións;

incentivar a introdución de

novas tecnoloxías no emprego

de maquinaria e equipamentos;

racionalizar os custos de meca-

nización; incrementar a seguri-

dade no traballo e reducir as

emisións contaminantes e fo-

mentar o aforro enerxético.

As cooperativas agrarias e socie-

dades agrarias de transforma-

ción (SAT) que teñan como

obxectivo social prioritario a ad-

quisición e uso de maquinaria,

así como as cooperativas agra-

rias con sección específica de

maquinaria agrícola, poderán ser

beneficiarios destas axudas.

Tamén poderán beneficiarse ou-

tras agrupacións, especialmente

comunidades de regantes, aso-

ciacións de viticultores en te-

rreos con pendente superior ao

15% e asociacións de faba e cas-

taña.

A convocatoria está aberta ade-

mais ao resto das cooperativas

agrarias que adquiran maquina-

ria e equipamentos de carácter

agropecuario para prestar servi-

zos aos seus socios. As activida-

des que serán motivo de

subvención céntranse na compra

de maquinaria agrícola e na ad-

quisición, construción ou me-

llora de equipamentos, tales

como almacéns para maquinaria

ou gastos xerais vinculados ao

proxecto en honorarios profesio-

nais.

Seguridade técnica, económica

e medioambiental

A introdución das novas tecno-

loxías no emprego de maquina-

ria agrícola e a modernización

de equipamentos ten unha reper-

cusión moi positiva na seguri-

dade e nas vertentes técnica,

económica e medioambiental

das explotacións agrarias.

21agro maio 12

A Xunta colabora con dez entidades bancarias paraque os agricultores galegos cobren por adiantadoas axudas da PAC 2012

A FRUGA denuncia a “improvisación” daXunta ante as perdas causadas pola seca

A Xunta e dez entidades banca-

rias suman esforzos para paliar

as consecuencias da seca a tra-

vés da sinatura dun convenio de

colaboración que permitirá a

gandeiros e a agricultores gale-

gos cobrar por anticipado o pa-

gamento único das axudas da

Política Agraria Común (PAC)

de 2012 para a utilización sus-

tentable das terras agrícolas. A

través desta medida as entidades

financeiras poñerán a partir do

martes 2 de maio a disposición

dos agricultores préstamos por

un importe máximo dun 90% da

axuda. Esta colaboración enmár-

case no protocolo que integra as

diferentes medidas do plan de

actuación contra a seca deseñado

polo Goberno galego.

As entidades bancarias realiza-

rán o préstamo sen comisións

para os produtores e o seu tipo

de xuro será dun máximo dun

6,25% nominal anual, corres-

pondendo un 3% ao produtor e o

restante á Xunta de Galicia. Os

préstamos deberán formalizarse

ata o 30 de xuño de 2012, data

incluída. A Consellería do Medio

Rural e do Mar ingresará o im-

porte das axudas do pagamento

único a través do Fondo Galego

de Garantía Agraria (FOGGA) a

partir do 1 de decembro de 2012

ou antes se así o autoriza a

Unión Europea, unha vez com-

probado o cumprimento dos

condicionantes establecidos pola

normativa de cada axuda. Para o

seguimento e interpretación

deste convenio créase unha co-

misión integrada polos asinantes

ou persoas nas que deleguen.

Solicitude das axudas

Os titulares de explotacións

agrarias interesados en recibir a

bonificación do 3,25% dos xuros

do préstamos que subscriban

coas entidades colaboradoras

poderán facer a solicitude ao

abeiro da orde publicada no Dia-

rio Oficial de Galicia o 27 de

abril. Nela figura o impreso de

solicitude de axuda e os requisi-

tos e indicacións para a súa tra-

mitación.

Protocolo contra a seca

Esta medida intégrase dentro do

protocolo da Xunta contra a seca

que habilita accións específicas

para garantir o abastecemento de

auga á poboación e avalía as

consecuencias sobre os sectores

produtivos, centrándose en par-

ticular no forestal, marítimo-pes-

queiro, acuícola e agrogandeiro.

En relación con este último, in-

clúe a priorización dos pagos

pendentes para o ano 2012 e pro-

pón outras accións como a re-

ducción de módulos do IRPF no

sector ou a desgravación de

compras de alimentos concentra-

dos e forraxes. Incorpóranse

tamén medidas de fomento da

contratación de seguros agrarios

e o seguimento e coordinación

de axudas co Ministerio de Agri-

cultura, Alimentación e Medio

Ambiente.

A Federación Rural Galega –

FRUGA denuncia que a posibi-

lidade de subscribir préstamos

bonificados sobre o 90% do im-

porte das axudas da PAC 2012

aos gandeiros afectados pola

seca é unha medida improvisada

e que chega tarde.

Dende a FRUGA consideran que

estas políticas da Xunta foxen do

que debería estar facendo: unha

liña de axudas específicas para

paliar os danos da seca, como xa

demandara a Federación Rural

Galega ante a situación de esca-

seza de chuvias durante o in-

verno que provocou importantes

perdas económicas ás explota-

cións gandeiras galegas. Así

mesmo, explican que estas me-

didas chegan tarde porque as ex-

plotacións que teñen falta de

liquidez xa asinaron, cando tra-

mitaron a solicitude da PAC, un

adianto do importe que lles co-

rresponde sobre a propia PAC

coas entidade bancarias. Neste

sentido, dende a FRUGA non

comprenden “como a Xunta pu-

blica esta orde cando xa case a

totalidade das tramitacións da

PAC están feitas e non antes, xa

que o prazo para facer as solici-

tudes comezou o 1 de febreiro e

rematou o 30 de abril”.

Lembran, ademais, que “a Xunta

está castigando dobremente ás

explotacións gandeiras galegas.

Por unha parte non establece

unha liña de axudas para paliar

os danos puntuais a un sector es-

tratéxico para Galicia, tal e como

se fai con outros sectores; e por

outra, aplica uns retallamentos

que poñen en perigo a súa viabi-

lidade coma os Plans de Mellora,

as axudas ás razas autóctonas en

réxime extensivo ou o Contrato

de Explotación Sustentable

(C.E.S.)”.

Dende a FRUGA demandan ao

Presidente da Xunta que esta-

bleza medidas encamiñadas ao

que os expertos do sector agrario

permanentemente fan referencia

que é necesario para aumentar a

rendibilidade das explotacións:

reducir os custos de produción a

través do aumento da base terri-

torial das explotacións. En lugar

diso, denuncian “a Xunta dedí-

case a desaproveitar ferramentas

como o Banco de Terras e a pro-

poñer medidas que principal-

mente benefician ás entidades

bancarias ademais de endebedar

máis ás explotacións”.

Galicia e Castela León colaboran na loitacontra os incendios forestais

Galicia e Castela León reforza-

rán a súa colaboración en ma-

teria de prevención e loita

contra os incendios forestais,

afondando en aspectos como a

aplicación das novas tecnolo-

xías, a detección das causas dos

lumes ou a problemática da

propiedade forestal en ambas

comunidades autónomas, entre

outros.

Así o acordaron o mércores 16

de maio a conselleira do Medio

Rural e do Mar da Xunta, Rosa

Quintana, e o conselleiro de

Fomento e Medio Ambiente da

Junta de Castilla y León, Anto-

nio Silván Rodríguez, nunha

xuntanza de traballo na cidade

de León.

Neste encontro, ao que por

parte galega tamén asistiu o se-

cretario xeral de Medio Rural e

Montes, Tomás Fernández-

Couto, fíxose un seguimento

do convenio asinado entre Ga-

licia e Castela León para cola-

borar na prevención e extinción

dos incendios forestais e abor-

dáronse outras cuestións de in-

terese común neste eido.

Vixilancia e disuasión

Co obxectivo común de “erra-

dicar ao máximo os

incendios e os in-

cendiarios”, se-

gundo afirmou Rosa

Quintana, Galicia e

Castela León traba-

llarán na implanta-

ción de cámaras

térmicas de vixilan-

cia e disuasión en

áreas limítrofes de

ambas comunida-

des. Estes dispositi-

vos funcionan xa

con éxito en áreas

da provincia de

Soria e agora estu-

darase a súa locali-

zación en zonas

fronteirizas de

León, Zamora, Ou-

rense e Lugo. E

para desenvolver

esta iniciativa “existe a posibi-

lidade de presentar un proxecto

de colaboración a través da

macro rexión que conforman

Portugal, Castela León e Gali-

cia”.

Rosa Quintana engadiu que na

loita contra os incendios fores-

tais tamén está comprometido

con forza o Goberno de España

e en tal sentido avanzou que o

Ministerio do Interior confir-

mou que se está a impulsar

unha reforma do Código Penal

para endurecer as penas aos in-

cendiarios.

Quintana e Silván durante o seu encontro en León.

A conselleira do Medio

Rural e do Mar, Rosa Quin-

tana, asinou un convenio

cos representantes das

entidades, unha medida

que se enmarca no proto-

colo de actuacións fronte

a seca, para axudar a pa-

liar as necesidades de li-

quidez das explotacións

agrarias como consecuen-

cia da seca.

O valor da produción da Agri-cultura Ecolóxica certificada

medrou en máis do tres mil por

cento na última década en Gali-

cia. Así, en 2011 acadouse a

cifra de máis de 21,5 millóns de

euros, mentres que no ano 2001

o valor desta produción na nosa

Comunidade foi de algo máis de

500 mil euros.

A conselleira destacou que este

tipo de agricultura, “supón un

valor engadido para as produ-

cións agroalimentarias, facilita

o acceso a novas oportunidades

de negocio e sinala o camiño a

seguir para moitas producións

do agro”. Sinalou ademais que a

Unión Europea aposta clara-

mente por esta vía, o que se pon

de manifesto en toda a norma-

tiva que a regula.

Maior profesionalización

Rosa Quintana tamén salientou

o incremento da profesionaliza-

ción desta actividade, a través

do crecemento da superficie

cualificada e de produtores e

elaboradores. Así a superficie

inscrita no Craega medrou

dende as 2 mil hectáreas do

2001 ás 15 mil actuais e o nú-

mero de operadores, produtores

e elaboradores, pasou de 217 en

2001 a 586 no pasado 2011, o

que supón un incremento do

170%.

En relación á evolución no úl-

timo ano, Rosa Quintana sina-

lou que entre 2010 e 2011 o

número de operadores medrou

nun 2,27%, a superficie inscrita

incrementouse nun 8% e o vo-

lume de ventas creceu nunha

porcentaxe do 27,7%.

Apoio da Xunta

En canto ao compromiso da

Xunta con este sector, a titular

de Medio Rural e Mar sinalou

que se materializa, entre outras

vías, pola concesión de axudas

ao Craega por un importe que

supera os 500 mil euros entre os

anos 2009 e 2011 e que na úl-

tima década, entre 2001 e 2011

foi de máis de 2 millóns de

euros.

22 agromaio 12

A agricultura ecolóxica certificada superou os 20millóns de euros de valor de producción

O venres 4 de maio celebrouse a

“Xornada Apícola: Galicia, Terra

de Abellas” no Salón do Actos

do Pazo de San Marcos. Neste

ciclo de conferencias abertas ao

público os

mellores ex-

pertos de

Galicia nesta

materia tra-

taron a in-

fluencia das

abellas na

e c o n om í a

produtiva da

Comunidade

galega e na

sostibilidade

do medio.

Esta é a pri-

meira vez na historia da Asocia-

ción Galega de Apicultura,

fundada no ano 1980, que trae á

provincia luguesa unhas xorna-

das deste tipo. Por iso, a Depu-

tada de Medio Ambiente e

Enerxías Renovables, Sonsoles

López Izquierdo, agradeceu ao

colectivo que elixisen Lugo

como escenario desta cita du-

rante a presentación do evento

onde estiveron presentes tamén o

Secretario Técnico da Asocia-

ción Galega de Apicultura

(AGA), Jesús Asorey, e o Presi-

dente de Honra de dito colectivo,

Abel Yánez.

López Izquierdo destacou tamén

que a institución luguesa apoiou

esta cita ao considerala unha

“oportunidade única” para un

sector, como o da apicultura,

que, segundo datos de AGA,

xera un volume de negocio na

provincia de 4 millóns de euros

ao ano coa venda dos 740 mil

quilos de mel que se producen en

Lugo. Esta facturación repre-

senta case o 35% do total en Ga-

licia, Comunidade que vende 2

millóns de quilos de mel, aca-

dando 12 millóns de euros

anuais. “Con estes datos na man,

amosamos, unha vez máis, que o

medioambiente é a nosa oportu-

nidade económica porque os re-

cursos naturais da nosa provincia

xeran riqueza produtiva e postos

de traballos”, destacou tamén a

Deputada.

A Asociación Galega de Apicul-

tura mantén que Lugo é a provin-

cia galega que rexistra o maior

número de apicultores con 1.681

persoas que representan case o

50% do total de Galicia, que

suma 3.451 apicultores. O colec-

tivo constata, ademais, que os

montes lugueses e ourensáns son

paraxes idílicos para a produción

apícola e salienta que, mentres

en Lugo se mantiveron o número

de apicultores, a crise fixo que en

Ourense se reducisen nun 60%

co peche de establecementos.

Deste xeito, a provincia luguesa

conta, practicamente, coas mes-

mas colmeas que anos anterio-

res, unhas 37.000; sendo a

comarca de Sarria a que concen-

tra o maior número delas se-

guida, nesta orde, polos Ancares,

a Terra Chá, Quiroga, Lugo e A

Mariña.

AGA celebrou en Lugo unha xornadasobre o rol das abellas na economía esostibilidade do solo

A Casa das Insuas de Rábade acolleu osegundo Congreso Lucus de AsociaciónsMicolóxicas

Guerra salienta a importancia da calidade e dainnovación na industria agroalimentaria galega

O Centro de Conservación e Es-

tudos da Natureza Casa das In-

suas do Concello de Rábade

acolleu, o sábado 5 e o domingo

6 de maio, o II Congreso Lucus

de Asociacións Micolóxicas or-

ganizado pola Sociedade Mico-

lóxica Lucus en colaboración do

Centro Tecnolóxico Agroalimen-

tario de Lugo (CETAL) a través

do proxecto AMIGA, Aproveita-

mentos Micolóxicos en Galicia.

Durante a primeira fin de semana

de maio reuníronse en Rábade

representantes da maior parte das

asociacións micolóxicas federa-

das de Galicia, así como mem-

bros pertencentes ás de Castela e

León e Asturias.

Dende a Sociedade Micolóxica

Lucus destacaron que “o con-

greso é un foro de exposición de

problemas e solucións e inter-

cambio de coñecementos e ideas

dentro do ámbito micolóxico, al-

ternando mesas redondas e con-

ferencias con paseos

micolóxicos polo privilexiado

entorno enmarcado na Reserva

da Biosfera Terras do Miño”.

Na cita, recolleuse tamén a posi-

ción oficial da Federación Ga-

lega de Micoloxía sobre a

conveniencia ou non dunha regu-

lación específica dos aproveita-

mentos micolóxicos en Galicia,

os seus posibles contidos, a base

de datos das asociacións, entre

outras. Ademais expertos micó-

logos expuxeron conferencias de

gran interese, sobre taxonomía

micolóxica, contaminantes, ca-

racterísticas organolépticas, etcé-

tera.

O conselleiro de Economía e In-

dustria, Javier Guerra, salienta a

importancia de fomentar estrate-

xias competitivas baseadas na di-

ferenciación pola calidade e a

innovación no sector agroali-

mentario galego, para impulsar a

presenza dos produtos galegos

dentro e fóra da Comunidade.

O titular de Economía e Indus-

tria, que fixo estas declaracións

no V Encontro do Sector Agroa-

limentario Galego, subliñou que

o obxectivo da Consellería de

que dirixe “é apoiar as necesida-

des reais das empresas galegas”

con ferramentas como o Instituto

Galego de Promoción Econó-

mica e Xesgalicia, que teñen des-

tinado apoios ao sector agroali-

mentario galego por preto de 60

millóns de euros, nesta lexisla-

tura.

Ademais, Guerra apuntou a ne-

cesidade de que esta industria,

que xera o 17% da riqueza da

Comunidade, continúe a facer

unha aposta decidida a prol da

innovación e sinalou que a nova

Axencia Galega de Innovación

terá especialmente en conta as

necesidades de innovación dos

principais sectores produtivos

galegos.

A Xunta apoia o compromiso

de Vegalsa con Galicia

Neste encontro, organizado

polo grupo empresarial Ve-

galsa-Eroski, o conselleiro

destacou tamén o compro-

miso desta compañía coa

xeración de riqueza e em-

prego en Galicia, e lembrou

que a empresa aumentou,

no pasado exercicio, os em-

pregos que xera na Comuni-

dade chegando aos 4.462

postos de traballo e realizou

compras por mais de 393

millóns a pemes agroali-

mentarias galegas, un 19%

más que en el año anterior.

Cifras que a compañía ten

proxectado incrementar na

súa planificación de crece-

mento na Comunidade,

unha estratexia que inclúe a am-

pliación das súas instalacións. A

Consellería de Economía e In-

dustria ten concedido apoios a

este proxecto por 3 millóns de

euros para facer posible un in-

vestimento de máis de 18 mi-

llóns na Coruña.

Javier Guerra agradeceu o espí-

rito emprendedor do equipo que

ten feito de Vegalsa-Eroski un

proxecto de éxito e comprome-

tido co desenvolvemento de Ga-

licia, e lembrou que esta é a

actitude que pode servir de

exemplo a moitos emprendedo-

res da Comunidade.

A agricultura ecolóxica é un

sistema de produción de ali-

mentos baseado no respecto ao

medio ambiente, no benestar

animal e no mantemento e me-

llora da fertilidade do solo.

Emprégase nela prácticas agrí-

colas que fomentan o equilibrio

do ecosistema, evitando ou ex-

cluíndo a case totalidade de

produtos químicos de síntese.

O organismo encargado de

controlar a súa produción e a

súa indicación nos produtos

agrarios e alimentarios, así

como difundir o seu coñece-

mento é o Consello Regulador

da Agricultura Ecolóxica de

Galicia, que conta con 484 pro-

dutores e 102 elaboradores, im-

portadores e

comercializadores.

Este Consello Regulador aca-

dou recentemente a acredita-

ción a nivel nacional como

organismo de certificación de

produto ecolóxico, sendo unha

das primeiras entidades en con-

seguir este recoñecemento den-

tro de España.

A Agricultura ecolóxica e o Craega

O Igape concedeu apoios ao plan de crecemento da compañía con 3 millónsde euros para favorecer un investimento de 18 millóns nas instalacións deVegalsa na Coruña

O conselleiro de Economía e Industria, Javier Guerra, e o Director Xeral de Ve-

galsa-Eroski, Joaquín González, durante o V Encontro Agroalimentario Galego.

23deportes maio 12

O mestre Mario Saavedra é o

presidente do Club de Bolos

O Cadaval que se fundou no

lugar de Pacios, do municipio

de Castro de Rei, no ano 1998

co obxectivo de fomentar o

coñecemento dos xogos tradi-

cionais, rescatar a linguaxe

empregada en cada xogo e

crear unha cultura interxera-

cional do xogo popular en re-

lación co entorno natural.

Dende neno Mario tivo que

construír os seus xogos e coas

súas visitas a tódolos conce-

llos da comarca chairega, ade-

mais doutros lugares de fóra

de Galicia, logrou catalogar

os xogos populares dos que

tivo coñecemento. Dende fai

vinte anos, explica Mario que

tratou de “divulgalos por toda

Galicia, sendo o primeiro en

dar a coñecer o xogo popular

nesta bisbarra e despois foron

outros os que trataron de imi-

tar esta divulgación”.

O Club de Bolos O Cadaval

organiza a Liga Provincial de

Bolos na zona norte, ademais

de participar na Liga Nacional

de Billarda e de promover a

divulgación de máis de cen

xogos populares.

Precisamente a recuperación

dos xogos populares na co-

marca comezou da man deste

club e a través das súas de-

mostracións na Festa da Filloa

de Muimenta, en Santaballa e

na Feira de Pacios de Be-

gonte. O espallamento desta

divulgación chegou tamén a

outros lugares da provincia

coma o Museo de Lugo, Fo-

resgal, o Corgo, a Feira Me-

dieval de Mondoñedo, Foz

Ribadeo e Ourol; e tamén a

outras vilas galegas coma

Ares ou Vilagarcía. Deste

xeito, Mario considera que a

divulgación foi importante; xa

que a Liga de Bolos conta con

300 participantes tanto mulle-

res coma homes, maiores e

nenos.

Mario explica que, como mes-

tre, “sempre entendín que o

xogo era a mellor maneira de

falar cos nenos, buscar unha

creatividade e ao mesmo

tempo introducir aos maiores

neste mundo do xogo popular

para que xoguen xunto cos

máis novos”; xa que consi-

dera que “o xogo ten que for-

mar parte da identidade da

unidade familiar”. Así

mesmo, entre os obxectivos

do club están o fomento da

creatividade dos nenos a tra-

vés do coñecemento dos

xogos populares, ademais de

pretender introducilo nas es-

colas para manter os valores

de unidade interxeracional.

Os bolos son unha modali-

dade do deporte tradicional e

son parte do patrimonio de

Galicia. Os bolos como ele-

mento lúdico teñen unha ex-

tensión ben definida e

mundial xa que formaron

parte da cultura de moitos

pobos errantes, ben como di-

vertimento ou como expresión

cultural, relixiosa, social... di-

ferenciada das raíces dunha

comunidade.

Os bolos en sentido xeral tive-

ron e teñen, dentro das súas

modalidades, algo en común

como son as voces, termos e

expresións lexicais que se ato-

pan ao longo do espacio mun-

dial. Así mesmo, atópanse

ligados ao instinto humano,

xa que o lanzamento de ob-

xectos procede do instinto de

loita e supervivencia; e ás

crenzas máxico-relixiosas ao

empregalo bolo con contido

mitolóxico, relixioso ou eró-

tico.

Dentro do espazo do campo

(campo de bolos) hai unha

serie de subespazos como son

as zonas de marcador, a zona

de escuche (punto de birle ), o

punto de tiro (o fite) e a pedra

onde se colocan os bolos.

Os bolos ou birlos teñen unha

forma ben diferenciada se-

gundo os lugares, as costumes

e o material empregado.

Tendo en conta isto podemos

falar de bolos de lastra (Pa-

cios de Castro de Rei ), de

canteiro(Ribatra) e de achego

(A Fonsagrada), entre outras

morfoloxías. Tamén hai que

dispor de bolas de diferentes

dimensións para cada modali-

dade.

Pola súa banda, o material

consiste en oito, dez ou máis

bolos de madeira do tamaño

dunha lámpada ou con forma

de tonel e cun peso aproxi-

mado de uns trescentos gra-

mos cada un, unha bola de

madeira de maceira, carballo,

loureiro... duns dez centíme-

tros de diámetro.

Os xogadores poden partici-

par no campionato de forma

individual gardando unha

orde de tiro: de base e outros

tantos de escuche, sempre e

cando se cumpran certas con-

dicións no tiro. No xogo por

parellas as normas son as

mesmas e a diferenza está en

que se acorda un marcador e a

parella que antes o acade é a

gañadora. Os portadores de

bolos e bolas son todos e cada

un dos xogadores de forma al-

ternativa; xogar - recoller -

descansar.

No xogo dos bolos observa-

mos tres momentos ben dife-

renciados:o derribo, a marca e

a secuencia de tiro. O pri-

meiro consiste en tirar a maior

cantidade de bolos dun total

de oito, nove, dez, dezaoito ou

vinte bolos, sendo igual para

tódolos participantes. A marca

consiste no marcador aca-

dado: tres, seis, doce, vinteca-

tro e trinta e seis... puntos por

cada bolo, segundo a modali-

dade e a distancia acadada no

campo, acumulativos durante

a partida. Cada xogador terá

dereito a unha xogada de re-

torno sempre que a bola pase

a primeira liña no campo de

tiro, dependendo da modali-

dade; que ven dada, de forma

alterna, polo tiro de base e o

tiro de retorno, escuche, des-

quite. Mario conclúe que a

mellor maneira de coñecelo

xogo é practicándoo.

Liga de Bolos Provincial A Liga de Bolos Provincial

conta con preto de trescentos

xogadores e están distribuídos

en categorías: senior, vetera-

nos, mulleres, cadetes e infan-

tís, xa que “os máis pequenos

sempre teñen prioridade den-

tro dos xogos populares”, ex-

plica Mario.

A competición comeza no

mes de febreiro e remata no

mes de setembro e está distri-

buída en sete modalidades.

Así mesmo, tamén se celebra

o campionato intermodal en

Semana Santa con cinco cate-

gorías a nivel Galicia e con

sede en Pacios de

Castro de Rei e Pou-

sada da Pastoriza;

entre outros campio-

natos galegos e de

España.

Pola súa banda, os

dez primeiros clasifi-

cados de cada cate-

goría e por equipos

da Liga reciben un

trofeo relacionado

cos bolos nunha xun-

tanza anual ao final

da Liga na que parti-

cipan arredor de 200

persoas.

FinanciamentoRecentemente, o

Club ven de firmar

un convenio de cola-

boración coa área de

Deportes da Deputa-

ción Provincial me-

diante o cal a

institución luguesa lle aporta

7 mil euros para contribuír

cos gastos xerados pola Liga

de Bolos Provincial coa fina-

lidade de fomentar este de-

porte. Estas axudas van

destinadas á organización da

Liga de Bolos polo que atinxe

a fichas, arranxo de campos,

material deportivo de bolos e

bolas, vestimenta, informa-

ción e divulgación de eventos.

Mario afirma que “sen este

tipo de axudas o xogo popular

quedaría no esquecemento”.

“O xogo ten que formar parte da identidade da unidade familiar”

Á esquerda, Mario Saavedra, presidente do Club de Bolos O Cadaval. Arriba, un lanza-mento de bolos.

deportesbolos

Os bolos, unha modalidade do deporte tradicional e parte do patrimonio de Galicia

O Club de Bolos O Cada-

val conta con 29 socios,

todos eles xogadores. A

sección de xogos popula-

res está formada por dez

persoas, mentres que a

de billarda conta con ou-

tras dez.

24 deportesmaio 12

O sábado 5 de maio Vilalbaacolleu a Carreira Popular dasLetras Galegas cun incrementode arredor do 15% do númerode participantes.Dende o departamento de de-portes do Concello de Vilalbamóstranse satisfeitos co resul-tado e a alta participación querexistrou esta terceira ediciónlogrando superar os 245 inscri-tos do ano pasado ata alcanzaros 303. Foron 133 os corredo-res da categoría absoluta osque se enfrontaron aos preto decinco quilómetros e medio dedistancia. Nas categorías me-nores da proba participaron170 rapaces e rapazas que per-correron 450 metros, os maio-res de 5 anos; 850 metros osmaiores de dez e 1.600 metrosos maiores de 13 anos. Un total de 11 corredores dascategorías menores lograronfacerse cos trofeos desta ca-rreira popular onde participa-ron 108 rapaces e rapazas doscentros educativos de Vilalba.

ClasificaciónCarlos Villamor da SociedadGimnástica de Pontevedra pro-clamouse gañador da proba na

categoría masculina, mentresque na categoría feminina foiLuisa González a que se fixocoa primeira praza. O segundoe o terceiro posto na categoríamasculina foron para FernandoPérez, do Club Atletismo Noia,e José Ángel Penas, do ClubAtletismo Monumental deLugo, respectivamente; men-tres que na feminina foron paraEusebia Maldonado e EmmaIglesias, esta última do ClubAtletismo Monumental deLugo. Entre os maiores de 13 anos osmáis rápidos, na categoríamasculina, foron, nesta orde,Manuel Roca, Víctor ManuelEimil e Antonio Souto, todosdo instituto vilalbés AntonioBasanta Silva. Entre as rapa-zas, Lucía López, do Club deAtletismo San Fernando -Caixa Rural de Lugo, fíxosecoa primeira praza por diantede Sabela Roca e Ana MaríaLópez do instituto BasantaSilva.Na categoría de máis de 10anos Diego Míguez e AmaraFontao, ambos do Club deAtletismo Sada, alcanzaron aprimeira posición. Completa-

ron o podio JavierLozano, do colexioMato Vizoso de Vi-lalba, e JavierNocha, do colexioInsua Bermúdez.Na categoría femi-nina, a segunda eterceira posiciónforon para InésGonzález e UxíaFernández, respecti-vamente, ambas docolexio vilalbésMato Vizoso.E entre os máis pe-quenos Aleix Díaz,do C.A. Ribadeo;Álex Ferreira, doClub AtletismoSada; e Pedro Rocafixéronse coas tresprimeiras prazas dacategoría mascu-lina. E na categoríafeminina, subironao podio CarlaMourelle de Lugo,Iria Fernández docolexio vilalbésMato Vizoso eMaría Santalla doInsua Bermúdez.

Guitiriz acolleu o CampionatoProvincial Escolar de XimnasiaRítmica, proba clasificatoriapara o campionato galego, odomingo 5 de maio. O pavillón municipal foi o es-cenario dos 34 números queofreceron preto de 220 ximnas-tas de trece clubs, asociaciónsou escolas deportivas da pro-vincia de Lugo entre os que seatopaban seis conxuntos chai-regos.

O Club Porta Norte, a EscolaMunicipal de Xove, a EscolaMunicipal de Outeiro de Rei ea Escola Municipal de Rábade,foron as que se fixeron coasprimeiras prazas no campionatoprovincial de ximnasia rítmicaescolar nas categorías benxa-mín, alevín, infantil e cadete,respectivamente. Completan opodio das máis novas a EscolaMunicipal de Vilalba e o ClubXirandela. Na categoría alevín

alcanzou o segundo posto oconxunto do club Xirandela e oterceiro foi para o Club Violeta.O Club Filigrana e Porta Nortecompletaron o podio da catego-ría infantil e entre as máismaiores foron os conxuntos daEscola Municipal de Xove e oClub Porta Norte os que con-quistaron a segunda e terceiraposición, respectivamente.Deste xeito, serán tres os repre-sentantes chairegos na fase au-

tonómica: o conxunto benxa-mín da Escola Municipal de Vi-lalba, as ximnastas da categoríaalevín do Club Violeta de Baa-monde e o conxunto infantil daEscola Municipal de Outeiro deRei. Por outra banda, o pavillón deBaamonde acolleu o sábado 12de maio o campionato provin-cial de promoción. As represen-tantes chairegas da modalidadeindividual, Candela Dapena, en

categoría cadete, e Tania Ga-yoso, en categoría sénior,ambas do Club Violeta lograroncolgarse a prata e o ouro de ca-dansúa categoría, respectiva-mente. E na modalidade deconxuntos, tanto o cadete comoo sénior formados en colabora-ción do Club Violeta coas esco-las municipais de Rábade eVilalba, respectivamente, pro-clamáronse campioas do cam-pionato provincial depromoción. No vindeiro mes de xuño cele-braranse en Ourense os cam-pionatos galegos escolar e depromoción o sábado 2 e o sá-bado 16, respectivamente.

Exhibición de ximnasia rít-micaO último evento de ximnasiarítmica da comarca é o festival‘Terra Chá’ que se celebrará enVilalba o vindeiro sábado 26 demaio a partir das cinco da tardeno pavillón municipal. Seránpreto de 400 ximnastas de todaa provincia as que mostren assúas coreografías nesta exhibi-ción.

Medra a participación na Carreira Popular das Letras Galegas de Vilalba

Guitiriz acolleu o campionato provincial escolar de ximnasia rítmicaTres clubs chairegos participarán no campionato galego que se celebrará o 2 de xuño en Ourense

deportes

Máis de 300 persoas participaron nesta proba que deixou en Vilalba once das vinte e catro medallas

Arriba, un momento da carreira das maiores de 13 anos e, abaixo, a saída da cate-goría absoluta.

Á esquerda, as ximnastas do conxunto cadete do club Violeta e a Escola Muni-cipal de Rábade no podio do campionato de promoción. Arriba, o conxuntosénior da Escola Municipal de Vilalba durante a coreografía ‘Aves nocturnas’.

25cultura maio 12

Valentín Paz Andrade foi o ho-

menaxeado este ano polo Día

das Letras Galegas, o 17 de

maio. Nesta xornada, diversos

concellos, asociacións e outras

entidades quixeron conmemorar

a festa das letras en galego con

actuacións de música tradicional

galega, a lectura dalgún poema

do homenaxeado este ano ou

manifestos en defensa da litera-

tura galega; pero tamén houbo

lugar para a representación tea-

tral.

Así, A Pastoriza acolleu a pri-

meira edición do Liorta Folk

onde o zanfonista Germán Díaz

se fixo co título de ‘Liorteiro do

Miño’. Durante todo o día a

Casa da Cultura acolleu diferen-

tes actuacións coma a do grupo

de baile tradicional, dos nenos e

nenas da escola municipal de

música e a coral da Pastoriza;

ademais dunha actuación por

parte da escola municipal de te-

atro de Bretoña a cargo da com-

pañía Teatro do Miolo. A

celebración pastoricense con-

cluíu coa solta de cometas ‘Ver-

bas ao ar’ onde cada un dos

asistentes soltou unha cometa

con cadansúa mensaxe.

Pola súa banda, Vilalba acolleu

un acto no auditorio Carmen Es-

tevez o mesmo xoves 17 de

maio onde se fixo entrega dos

premios do certame literario xu-

venil ademais de contar coa ac-

tuación das Pandereteiras de

Andrade.

E no concello de Begonte cele-

braron o Día das Letras Galegas

o sábado 19 a partir das cinco da

tarde coa actuación do grupo de

gaitas dos alumnos da Escola

Municipal de Música de Rá-

bade, seguida do recital dunha

poesía Valentín Paz Andrade por

parte de Pilar Carreira, alumna

de Segundo de Primaria do Co-

lexio Virxe do Corpiño de Be-

gonte. A celebración rematou en

Begonte coa representación da

obra “A forza dos soños” da

man do grupo teatral ‘Batán’ e

enmarcada no programa teatral

Buxiganga da Deputación.

E os alumnos e alumnas da

UNED Sénior Eume – Terra Chá

tamén se reuniron para conme-

morar as letras galegas nun acto

que tivo lugar na localidade co-

ruñesa de Paderne o martes 15

de maio e no que contaron coa

presenza da escritora lucense

Marica Campo.

O venres 11 de maio a Casa da

Cultura de Vilalba acolleu a

presentación do libro ‘Os cami-

ños da Chaira na poesía’.

O libro, editado polo IES San-

tiago Basanta Silva, é unha an-

toloxía poética dos autores

chairegos do século XX. Trá-

tase dunha edición numerada

que foi preparada pola Equipa

de Normalización Lingüística

do Instituto Santiago Basanta

Silva, con achegas gráficas ce-

didas polo Instituto de Estudos

Chairegos, como apoio á can-

didatura dos camiños do Norte

a patrimonio mundial da

UNESCO.

No acto interviron Pepe Le-

gazpi, director do IES Basanta

Silva de Vilalba; Javier Baño-

bre, vicepresidente da ANPA;

os profesores José Luís Novo-

Cazón e Ricardo Polín e o pre-

sidente do IESCHA, Manuel

Castro Santamariña.

O Museo do Castro de Vila-

donga organizou unha com-

pleta semana de actividades

entre os días 14 e 19 de maio

co gallo da conmemoración

do Día das Letras Galegas e

do Día Internacional dos Mu-

seos, o 17 e 18 de maio, res-

pectivamente.

Un dos eventos máis esperado

foi a Noite dos museos que se

celebrou o sábado 19 a partir

das seis da tarde e que contou

coa colaboración da Asocia-

ción de Amigos do Castro de

Viladonga. A esa hora abriuse

na sala de actos a exposición

fotográfica sobre as edicións

da Noite dos museos celebra-

das dende 2005 e proxectá-

ronse varios documentais

arqueolóxicos.

No xardín do museo houbo

unha demostración de xogos

populares a cargo do Club de

Bolos O Cadaval e tamén ac-

tuou o grupo de música tradi-

cional Os Valuros, de Castro

de Rei. No Castro realizá-

ronse actividades de recrea-

ción histórica, con

participación do público, a

cargo das asociacións lucen-

ses do campamento do Arde

Lucus.

Posteriormente, a sala de

actos acolleu o recital de gui-

tarra clásica a cargo de Xosé

María Hinojo. A partir das

nove da noite serviuse no xar-

dín un refrixerio con petiscos,

bebidas e queimada, para

concluír preto da medianoite

cunha visita nocturna ao Cas-

tro, onde finalizaron as activi-

dades.

Na data en que se conmemora

o Día Internacional dos Mu-

seos, o venres 18, Cé Orques-

tra Pantasma presentou “O

home orquestra e os nenos”,

en dous pases de mañá e un

de tarde. Cada actuación

durou aproximadamente 50

minutos e estaban destinadas

preferentemente a alumnado

de ensino infantil e primaria,

sendo preciso realizar a re-

serva previa de grupo.

O Museo celebrou tamén o

Día das Letras Galegas, con

actividades de contacontos a

cargo de Ana Carreira Varela.

A duración aproximada de

cada actuación estimábase en

45 minutos e o público prefe-

rente, que tamén debúa facer

reserva previa por grupos, era

o alumnado de ensino infantil

e primario.

letras galegas literatura

día internacional dos museos

A comarca chairega acolleu diversos actos con motivo da celebración

das letras galegasMúsica tradicional, teatro e poesía para conmemorar o Día das Letras Galegas

O IES BasantaSilva edita un librosobre os poetaschairegos e os ca-miños do Norte

O Castro de Viladonga conmemora o Día Internacional dos Museos coa ‘Noite dosMuseos’

Pilar Carreira, do colexio Virxe do Corpiño de Begonte, durante o re-

cital dunha poesía de Valentín Paz Andrade.

axenda culturalexposicións

teatro

concursos

eventosLugo

Museo Provincial

Converxencias 2012Ata o 31 de maio

A mostra está composta por unha selección de obras e proxectos realiza-

dos nos últimos anos polos alumnos e alumnas dos diferentes ciclos e estu-

dos da Escola de Arte e Superior de Deseño Ramón Falcón.

LugoMuseo Provincial

Blas LourésAta o 16 de xuño

Mostra antolóxica e retrospectiva, de toda a vida adicada á arte, dun artista

lucense que merece o recoñecemento a un traballo constante, en ocasións

pioneiro.

LugoCapela de Santa María

Laxeiro, CosmoloxíasAta o 20 de xullo

O Centro de Artesanía e Deseño leva á Capela de Santa María esta mostra

que recolle 24 obras do artista galego, Laxeiro, procedentes de coleccións

particulares.

Castro Ribeiras de LeaCasa da Cultura

Anxo LamasPermanente

O pintor e escultor Anxo Lamas doa ao Concello de Castro de Rei unha

mostra de 24 pinturas onde recolle de 24 pezas nas que recolle textos, poe-

mas e obras de escritores e artistas locais.

LugoAuditorio Gustavo Freire

Memorias dun neno labregoO sábado 26 de maio a partir das oito e media do serán.

RibadeoAuditorio Municipal Hernán Naval

Citizen 1. Maioría silenciosaO domingo 3 de xuño a partir das oito e media do serán da man de Chévere.

XXXIII Certame ‘Terra Chá’ de literatura e debuxo infantilAsociación Xermolos

GuitirizAta o xoves 31 de maio os rapaces chairegos poden enviar os seus contos,

poesías e debuxos que competirán por niveis educativos e segundo os tra-

ballos procedan da comarca ou doutros lugares de Galicia.

I Concurso de tapasRábade

O 25, 26 e 27 de maio e o 1,2 e 3 de xuño dez establecementos hostaleiros

de Rábade ofrecerán dez tapas aos consumidores que ao votar de forma

numérica entrerán no sorteo dunha cea para dúas persoas no Asador Coto

Real.

V Concurso de Pintura RápidaRábade

O sábado 2 de xuño dende as nove da mañá ata as cinco da tarde os artis-

tas realizaran os seus cadros que se expoñerán no Concello. Os premios

ascenden a 1.100, 700, 500 e dous de 400 euros,a demais de tres accesit

de 60 euros cada un.

XermadeCasa Escola de Cabreiros

Xornadas interxeracionais O sábado 26 de maio as ‘Xornadas interxeracionais: aprendendo cos nosos

maiores’ estarán dedicadas ao liño. O sábado 2 e o 9 de xuño continúan

estas xornadas tratando a saúde e os xogos tradicionais.

Lugo

Arde LucusDo 17 ao 19 de xuño, Lugo recrea a época romana nunha festa que chega

xa a súa undécima edición e que conta con celebracións celtas, anima-

cións, música folk, etc.

Lugo

XL Festival de Música Cidade de Lugo 2012Do 26 de maio ao 8 de xuño do 2012

Unha mostra consolidada como referente cultural na cidade e mesmo en

toda Galicia despois de 40 anos.

Vilalba

Festa infantilPraia fluvial

O 16 de xuño os máis pequenos poderán participar na merenda, xogos e

actividades do parque acuático no entorno da praia fluvial da Madalena.

26 culturamaio 12

Que ler? a elección de:

Que escoitar?

Que ver?

Ana Iglesias

Adestradora de ximnasiarítmica do Club Violeta

Un libro

Unha comida

Un sitio para vivir Unha personaxe histórica

Valentín Paz Andrade. Vida e obra pretende ofrecer un amplopercorrido pola vida do autor homenaxeado no Día das LetrasGalegas de 2012 e pola súa inmensa obra. Xornalista e poeta,home de leis e político, economista, empresario, e persoa vence-llada á política galeguista, Valentín Paz Andrade (Pontevedra,1899 – Vigo, 1987) foi un loitador incansable cunha única tarefa:servir a Galicia desde todos os campos que abarcou o seu sabere o seu facer. A súa traxectoria vital foi de tal fondura que se con-verteu nun home clave na historia do século XX en Galicia e, se-gundo vai pasando o tempo, vemos medrar a súa verdadeiradimensión humana.

Richard Hawley é un deses artistas que non deixaindiferente. Cunha voz profunda de grande perso-alidade, o británico consegue atmósferas evocado-ras de grande emotividade.Neste novo traballo, o ex-pulp buscou unha pro-ducción máis limpa e sinxela sen tanto arranxo.O resultado é un disco sensacional con intres degrande brillantez coma “Seek it”, sen dúbida omeu tema favorito do disco.

Martha Marcy May Marlene

Edicións Xerais

Valentín Paz Andrade. Vida e Obra,

Charo Portela Yáñez La caverna, José

Saramago

Ensaladilla

Unha película

Avatar

Unha cidade para visitar

Amsterdam

Unha bebida

Auga pura

Un monte, xunto ao río Gandhi

Richard Hawley: “Standing at

the sky’s edge”

Atormentada por dolorosos recordos e dominada por unha crecente an-siedade, Martha abandona unha secta e marcha vivir coa súa irmá Lucye con Ted, o marido desta. Intenta adaptarse ao estilo de vida da clasemedia-alta, pero acosada por constantes pesadelos, non lle resulta nadasinxelo. Mentres asume a súa soidade, a paranoia racha a súa existen-cia. Finalmente, descende a un vertixinoso estado de pánico cando co-meza a sospeitar que alguén segue todos os seus movementos.

Título orixinal: Martha Marcy May Marlene. Dirección: Sean Durkin.País: EUA. Ano: 2011. Duración: 102 min. Xénero: Drama psicoló-xico. Reparto: Elizabeth Olsen, Brady Corbet, Hugh Dancy, JohnHawkes, Sarah Paulson, Julia Garner, Louisa Krause, Christopher Ab-bott. Premios: Mejor director, Festival de Sundance 2011. Secciónoficial a concurso, Festival de Cannes 2011. Tres nominacións, inclu-índo ‘Mellor ópera prima’, no Independent Spirit Awards. Nominadaa ‘Mellor reparto, directos e actriz (Elizabeth Olsen)’ nos Premios Go-tham 2011. Premio 2011 ‘Nueva generación’ da Asociación de Críti-cos de Los Ángeles. Nominada a Mellor actriz (Elizabeth Olsen) nosCritics Choice Awards 2011.

por Félix Jorquera

27recomendacións maio 12

“O agro debería estar máis apoiado para que a xente se animase

máis a traballar neste sector”

José Seoane, xerente de Servicios Agroforestales Seoane

O sector agrario viuse afectado

pola crise, pero tamén pola seca

que viviu Galicia durante o

final do inverno e o comezo da

primavera. Falamos cunha em-

presa de servizos agrarios e fo-

restais para coñecer a

incidencia desta situación no

seu negocio e no traballo da

campaña de verán.

Cál é a actividade da súa em-presa?A actividade da miña empresa

desenvólvese nos traballos de

preparación de terras, ensila-

dos, sementeiras, recolección

de forraxes así como desbroces,

limpezas e plantacións.

Cándo e onde se fundou?Servicios Agroforestales Seo-

ane é unha empresa creada no

ano 2002 destinada ao apoio da

agricultura e gandería.

Con qué obxectivo?No seus inicios era por lecer,

pero hoxe en día o seu obxec-

tivo é lucrativo, xa que a dedi-

cación á empresa é total.

Nese momento, qué volumede traballo rexistraba a em-presa?O volume de traballo non era

moito, xa que só contaba cun

tractor e unha grade.

Nese momento coincidiu

que se fixo a concentra-

ción parcelaria e necesitá-

base maquinaria agrícola

para preparar as terras. A

partir de entón fomos me-

drando moi lentamente

porque a dedicación non

era total. A nosa base par-

tía de ir gañando diñeiro

para ir aumento a flota.

Con cantas persoas co-mezou a traballar? Econ cantas persoasconta nestes momentos?Empecei eu so, pero hoxe

en día nas épocas de cam-

paña chegamos a ser seis.

SECTOR AGRARIO

Nesta zona, os agricul-tores e gandeiros po-súen maquinaria propiacoa que realizar o tra-ballo, pero por qué de-mandan os seusservizos?Porque a maquinaria que

teñen os gandeiros e agri-

cultores non é maquinaria

axeitada, xa que é moito

máis lixeira que da que

dispón a empresa. Deste

xeito, a meirande parte

das veces sáelles máis

rendible contratar os ser-

vizos que facelos eles

mesmos.

Qué tipo de actividadesson as que máis deman-dan os gandeiros dunhaempresa como a súa aolongo do ano?Nas épocas de inverno, os

traballos máis demandados son

o desbroce de prados; e na

época estival, a preparación de

terras, sementeira do millo, se-

gado de herba, ensilados; se-

gado, preparación e recollida

de forraxes. A partir de setem-

bro realizase a preparación de

terras para a sementeira de pra-

deiras e sementeira de trigo.

E nesta época onde se concen-tra o maior traballo de ensi-lado, qué servizos ofrece JoséSeoane Álvarez – ServiciosAgrícolas?Segamos a herba, facemos o

presecado (estendido e acordo-

ado) e o ensilado completo.

Qué previsión fai do des-envolvemento da recollidadestas forraxes durante osvindeiros meses? Seráunha boa campaña en re-lación á calidade do pro-duto recollido? E a nivelde volume de negocio?Hai que destacar que a auga

caída neste último mes deu uns

resultados moi positivos para a

recollida desta forraxe, veu un

pouco tarde, pero está sendo

moi abundante e de moi boa ca-

lidade. Deste xeito, os gandei-

ros poden garantir alimento

para o gando durante todo o in-

verno vindeiro. O tempo si que

vai prexudicar máis a recollida

do millo, porque xa se está a

facer tarde para a sementeira,

polo que temos que recorrer a

ciclos máis curtos e non vai ter

a calidade que cabía esperar.

Hai que ter en conta que o ano

pasado por estas épocas xa es-

taba sementado máis do sesenta

por cen da colleita. E a nivel do

volume do negocio, a campaña

está a ser favorable para as em-

presas destes servizos.

A crise, a seca, o estanca-mento das axudas aos agri-cultores… cómo cre queinflúen no seu negocio?A seca afecta, máis ou menos

como no resto das empresas,

negativamente. Por exemplo,

antes chamábate un cliente e

deixábache todo na túa man;

mentres que agora o cliente vai

facer o traballo por el mesmo e

só te chamará para facer o ser-

vizo mínimo cando non dis-

poña de maquinaria para facelo.

SECTOR FORESTAL

A súa empresa tamén ofreceservizos forestais, qué tipo detarefas concretas realizan entorno a este sector?A empresa estaba orientada

dende o principio ao servizo fo-

restal onde realizamos podas,

desbroces, limpezas e planta-

ción de montes.

O envellecemento da poboa-ción e o consecuente aban-dono do rural son algunhasdas causas da desaparición daactividade agraria; pero,como contrapartida, podeestar a medrar o sector fores-tal como forma de aproveita-mento dos recursos naturais...Esta opción é posible, pero

nesta zona concretamente o que

máis se está facendo é a prepa-

ración de montes para pasalos a

terras ou a praderías. Na zona

de montaña si que o aproveita-

mento forestal é maior.

Cre que esta actividade axudaa manter activas as empresasde transformación agraria eforestal na actualidade?O sector forestal axuda a

aguantar estas empresas nas

épocas de fóra de campaña.

E xa para rematar, qué pers-pectiva de futuro cre que teno agro?Eu vexo un futuro malo porque

hai moitas explotacións que pe-

chan, xa que non son capaces

de subsistir. Para que a perspec-

tiva de futuro fose boa, o agro

debería estar máis apoiado para

que a xente se animase máis a

traballar neste sector, materia

prima deste país.

28 empresamaio 12

José Seoane coa maquinaria da súa empresa de servicios agroforestais.

“O millo deste ano non

terá a calidade que

cabía esperar debido

ao recorte do seu

ciclo, xa que se está a

facer tarde para a súa

sementeira”.

O equipo cadete de fútbol sala da Pastoriza proclamousecampión da Copa Terra Chá que organizou o seu Concello encolaboración co Concello de Meira. Estes rapaces pastori-censes tamén son campións provinciais e representarán ánosa provincia no próximo campionato galego.

29sociedade maio 12

Os domingos de baile e café de Begonte están a ser unéxito como demostra a alta participación que acolleronestas xuntanzas o domingo 29 de abril na parroquia deFelmil e o domingo 13 de maio no Castro.Os veciños e veciñas destas parroquias begontinas queparticiparon nesta reunión de carácter lúdico puiderondesfrutar de bailes e xogos de cartas, ademais de me-rendar con sobremesas caseiras aportados pola veci-ñanza.

O sábado 12 demaio Fina SecoFernández pre-sentou o seudebut comoconsultora inde-pendente dafirma de altacosmética MaryKay no HotelSpa Attica 21 deSantaballa, enVilalba. Durantea presentación,que correu acargo de Ne-kane Briones,empresaria in-dependente deMary Kay, estivoarroupada pormedio centenarde persoas. Odomingo, o hotelacolleu unhaxornada de ac-tualización paraas consultorasda zona.

como pasa o tempo!

concursa con

Participa no noso concurso mandando un sms ao teléfono 982

050 012 e dando a resposta que ti creas para acertar co noso per-

soaxe do mes:

Entre os acertantes sortearemos unha cea para dúas persoas no

Restaurante A Nova Ruta.

Quen é esta rapaza?

Solución do mes pasado:Gañador:

Manuel Díaz Fernández, da Áreade Divulgación de Sotavento

María Carballeira Rodríguez

fotodenuncia

Insolidariedade

Xa hai pouco espazo en Vilalba para aparcar como para

que a xente actúe deste xeito.

Como pista:

Apaixoada deportivista.

30 servizosmaio 12

ANUNCIOS POR PALABRASANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TLF/FAX: 982 51 03 35 - TERRA CHÁ.XA. APTO. 86 27800 VILALBA - terrachaxa@fmpublicidade.com

-ALÚGASE APARTAMENTO EN PRIMEIRA LIÑA DA PRAIADA RAPADOIRA EN FOZ. TELF. 982 51 22 04 e 638 60 72 36.

- ALÚGASE BAIXO/LOCAL DE NEGOCIO, CON RENDABAIXA EN CASO DE QUE A REFORMA CORRA POR CONTADO ARRENDATARIO. TELÉFS. : 981 23 59 30 E 659 63 5991.

-CÓMPRASE BAIXO COMERCIAL EN VILALBA. INTERESA-DOS EN VENDER CHAMAR AO TELÉFONO 678 82 71 42.

-ALÚGASE PISO AMUEBLADO NA AVENIDA TERRA CHÁ.PREZO A CONVIR. TELF. 635 254 585

-VÉNDESE PISO DE 120 M2 NO CENTRO DE VILALBA, RÚAXOSÉ MARÍA CHAO. 120.000 EUROS. TELF. 647 12 45 12

- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE, PLÁCIDO PEÑA, 16-18,EDIFICIO EIMIL. 982 51 23 70

- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE EN RÚA DA PRAVIA, AOLADO DA ZAPATERÍA CAMBA. 30€ AO MES. TELF.: 982 5120 65.

-VÉNDESE PARCELA DE 7000 M2 EN TROBO (BEGONTE)CON REGO NATURAL.EMAIL:alfaduende@hotmail.com.TELFS: 982 51 13 96 OU 664 64 95 13.

- VÉNDESE CASA EN XERMAR, NO BARRIO RIBA DEINSUA, EN COSPEITO. PARA RESTAURAR. 120 MTRS CA-DRADOS, LUZ, POZO, ALPENDRE E 2 FERRADOS DE TE-RREO. ESTÁ REXISTRADA TELF.: 982 52 01 38.

-VÉNDESE OU ALÚGASE BAIXO COMERCIAL EN VILALBA.TOTALMENTE REFORMADO, 60 MTRS. CADRADOS(APROX.).TELF. 680 76 02 05.

-VÉNDESE CASA UNIFAMILIAR EN VILALBA. 3 DORMITO-RIOS, 1 BAÑO, 1 ASEO, SALÓN-COMEDOR E TERREO PORDETRÁS DA CASA. TELFS.: 669 61 20 66 - 686 46 47 42.

-VÉNDESE FINCA EDIFICABLE EN LANZÓS MOREDA.18.000 EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69

- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA FOZ EN VILALBA.30 EUROS. TELÉFONO 982 511 269

-VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SEIXAS, COSPEITO.PLANTA BAIXA E PRIMEIRO PISO. TELÉF.: 620 800 803

-ALÚGASE CASA DE CAMPO CON TERREO, 3 DORMITO-RIOS, COCIÑA-SALÓN-BAÑO E SERVIZO DE GARAXE.POZO PROPIO. A 100 METROS DA SAÍDA DA AUTOVÍA DOCANTÁBRICO. TOTALMENTE RESTAURADA. 608 34 23 66

-BÚSCASE CASA DE ALQUILER CON ALGO DE TERREO NAZONA DE VILALBA, COSPEITO E ENTORNO. TELF: 657 2794 68

-VÉNDESE OU ALQUÍLASE PRAZA DE GARAXE AO LADODA PANADERÍA CURRÁS (VILALBA). 630 40 75 33

- ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETERÍA,PUF OU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVIDADE ENZONA CÉNTRICA. PREZO ECONÓMICO E A CONVIR. INTE-RESADOS CHAMAR AO 636 30 75 95

- VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SAN SIMÓN CON BO-DEGA, CHOZA E POZO. TELF. 630 57 96 43

- ALÚGASE PISO EN CAMPO DE PUENTE CON 3 DORMI-TORIOS, 2 BAÑOS, SALÓN, COCIÑA, CALEFACCIÓN E AS-CENSOR. TODO AMUEBLADO. TELF. 630 57 96 43

-VÉNDESE CASA EN ROUPAR (XERMADE) NO LUGAR DATORRE. TEN UNHA SUPERFICIE CONSTRUÍDA DE 267 M2;UN ALMACÉN NA PLANTA BAIXA DE 54 M2; UNHA VIVENDANA PRIMEIRA PLANTA DE 101 M2 E OUTRO ALMACÉNANEXO Á PLANTA BAIXA DE 65 M2. O MESMO CONXUNTOCONTÉN UNHA LEIRA CHAMADA HORTA QUE É UN LABRA-DÍO DE 989 M2 SOBRE O QUE EXISTE OUTRO ALMACÉNDE 101 M2. ADEMAIS, INCLÚE OUTRA LEIRA CHAMADAPRADELLA DO VERDE QUE É UN PRADO DE 514 M2.PREZO: 41.000 EUROS. TELFS: 982 51 06 81 E 982 50 16 47.

- SEÑOR DE 50 ANOS RELACIONASE CON RAPAZA DE 35 A45 ANOS CON FINES SERIOS. TELF: 647 53 19 86

- CHICO DE 42 ANOS BUSCA CHICA. AS PONTES. TELF: 62711 93 42

- RAPAZ DA TERRA CHÁ DE 55 ANOS BUSCA RAPAZA DAPROVINCIA ENTRE 45 E 55 ANOS. TELF. 605 63 34 08

-RAPAZ SOLTEIRO DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA ENTRE45 E 55 ANOS PARA AMIZADE OU O QUE XURDA. TELF.: 64814 72 43

-CHICO DE 30 ANOS BUSCA CHICA DE 20 A 30 ANOS. TELF.:677 78 92 87

-RAPAZ DE TERRA CHÁ. SEPARADO. ALTO. 45 ANOS. CONO-CERÍA MOZA. 679 05 81 79

-RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DA PROVINCIA DELUGO ENTRE 40 E 50 ANOS PARA AMIZADE OU O QUEXURDA. TELF.: 649 59 69 96

- HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60 NONFUMADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 40 37 11

-VÉNDESE RETROEXCAVADORA CASE 988, ANO 2000,16.500 HORAS CON 2 CAZOS, CAZO DE LIMPEZA E MARTI-LLO (35.000 EUROS). 670 09 32 75.

- VÉNDESE RETROCARGADORA (MIXTA) CASE 580, ANO2001, 6.500 HORAS (18.000 EUROS). 670 09 32 75.

-VÉNDESE FURGONETA C15. 982 52 61 70.

-VÉNDESE CITROËN JUMPER 2.0 HDI ANO 2003 CON143.000 km. HOMOLOGADA PARA 9 PRAZAS. MOI COIDADA.4.000 €. ITV RECEN PASADA. 646 85 39 50.

-VÉNDENSE RENAULT CLÍO 1.900 DIÉSEL. BO ESTADO. BA-RATO. TELÉF.: 634 44 07 16.

- VÉNDESE OPEL KADETT 17.00 DIÉSEL, LUGO-L. TELF.: 62620 52 01.

-VÉNDESE SEAT TOLEDO 1.9 TDI 110 DIESEL DE AGOSTODO 2000. MOI COIDADO. 3.800 EUROS. TELF – 655 45 78 97.

- VÉNDESE SUZUKI SAMURAI LARGO A GASOLINA CON EN-GANCHE DE REMOLQUE HOMOLOGADO. TELF. 679 37 1505.

-AXENCIA DE MODELOS SELECCIONA MODELO. TELF. 67778 92 87

-BÚSCANSE PERSOAS PARA TRABALLAR ENSOBRANDOPUBLICIDADE DESDE A CASA, OFICINAS OU TENDAS. IN-FORMACION ENVIANDO UN SELLO PARA RESPOSTA A C/MARÍA PITA 23-25 3º IZQUDA. LA GÁNDARA, NARÓN, 15570A CORUÑA.

-OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESA-DOS CHAMAR AO TELF. 637 24 96 02

-BÚSCASE TRABALLO COMO PALISTA, TRACTORISTA OUCAMIONEIRO. TELF. 679 26 58 44

-OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF.: 629 98 73 16

-OFRÉCESE SEÑORA PARA LIMPEZA, ATENCIÓN A PER-SOAS OU TAREFAS DO FOGAR. DESPRAZAMENTO PORTODA A TERRA CHÁ E ARREDORES. TELF. 622 41 81 96

-PARTICULAR CON EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA COI-DADO DE MAIORES E TAREFAS DOMESTICAS, ASEO PER-SOAL E COIDADO DO CABELO. TELEF. 982 39 01 33

- VENDO AUTOCARGADOR MARCA TATO 3T19. SEMINOVO.TELFS: 982 164467 E 620 449 460

-VÉNDENSE ESTACAS DE CASTAÑO. TELF. 635 254 585

- VÉNDENSE TENREIRAS DE 2 ANOS APROX. E VACAS DELEITE, BOMBA DE LAVADO DE 3.000 LITROS, CIRCUITO DEORDEÑO WESTFALIA DE 4 PUNTOS E CUBAS DE ACEIRODE 200/300 LITROS. TELF. 667 418 605

- REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS:DESBROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS,CORTA DE LEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHESDE FINCAS, ETC. TELEF.:696 224 709. ECONÓMICO.

-VÉNDESE MUÍÑO TRITURADOR DE UVA FEITO NA CASAE MÁIS CUBA DE FACER VIÑO DE 800 LITROS. ACEIRO IN-OXIDABLE 316. USADA DÚAS VECES. TELF. 982 520 242

-FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCE MA-NUAL. PRECIOS ECONÓMICOS. TELF. 647 441 483

- CÓMPRASE TRACTO PASCUALÍN CON APEIRO. TELF. 636 904 850

- VÉNDENSE NOVILLAS, ROLOS DE HERBASECA E UNTANQUE DE LEITE DE 1060 LITROS POR XUBILACIÓN.NOCHE (VILALBA). 664 103 964

- VÉNDESE CARRO DUNHA VACA DE CHAPA GALVANIZADACON LATERAIS, UN EIXO DE 1,70 X 1,30 X 0,72 E BASCU-LANTE (SEMINOVO). PREZO 300 EUROS. TELF. 982 39 9554

- ARRÉNDASE COTA LÁCTEA DE 210.000 KG NO CONCE-LLO DE A PASTORIZA. TELF. 660 79 69 95

- VÉNDESE COLCHÓN FCA25, MANOPLAS, CHALECOPARA CADEIRA DE RODAS, BARRAS PROTECTORAS PARACAMA DE 1.35. TODO PARA ENFERMOS. TELF. 630 57 96 43

- VÉNDESE CALENTADOR ELÉCTRICO DE 300 LITROS.TELF. 667 418 605

-VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 25 77 42

-VÉNDESE DORMITORIO XUVENIL COMPLETO. PRÁCTICA-MENTE NOVO. BO PREZO. TELF. 982 51 17 76

-VÉNDESE ESTUFA DE QUEROSENO DE 2.900 W. TELF:606 77 41 85.

-VÉNDESE COXÍN DE MASAXE SEMI NOVO CON INFRA-VERMELLOS PARA TRATAMENTO NAS COSTAS. PREZO150€. TELÉFONO DE CONTACTO 610 39 40 52

-VÉNDENSE MOBLES POR CAMBIO DE DOMICILIO. MOIECONÓMICOS. TELF.: 618 931 821

-VÉNDENSE 2 PÍOS DE PEDRA, 1 CARRO DE MADEIRA E 1ARMARIO ANTIGO DE CASTIÑEIRO PARA RESTAURAR.TELEF.: 659 257 742

-VÉNDESE DORMITORIO XUVENIL TIPO PUENTE CONCAMAS DE 90. ESTANTERÍAS E MESA DE ESCRITORIO.ECONÓMICO. 982 512 821 E 626 572 312

- CÓMPRASE FORMIGONEIRA DE SEGUNDA MAN. TELF.605 311 156

demandas de traballo

ofertas inmobiliarias

motor

outras ofertas

ofertas do agro

VENDO RENAULT LAGUNA de xullo do 1999. BOESTADO. MATRÍCULA lu-1446W. DIESEL. GRANMALETEIRO (de porta abatible). CONSUMO:5,3%3.800 EUROS

31publicidade maio 12

- OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OUSEN COCHE. TELF. 667 44 40 04

-FÁNSE TRABALLOS E MANTEMENTO DE XARDÍNS E FIN-CAS. DESBROZES MANUALES,PODAS, ETC.TLF:656 94 6720 E 673 57 82 15.relacións persoais

- ALÚGASE CASA CON ALPENDRES E TERREO NA ES-TRADA COSPEITO-VILALBA. TELF. 605 680 188

Un dos pazos máis senlleiros de

toda a Terra Chá foi, se cadra, o

de Vilaguisada, cuxos donos

pretenderon descender nada

máis e nada menos que dos reis

Sancho IV e Afonso XI.

Atopábase en Vilaguisada,

lugar da parroquia de Santa

María de Xermar, pertencente

ao concello de Cospeito. An-

tano foi cabeza da xurisdición

homónima e doutros pequenos

coutos. Hoxe xa non existe,

pois a picaraña deu boa conta

del para substituílo por unha fá-

brica de nova traza. Unica-

mente se conservan del as

pedras, utilizadas na moderna

construción, e máis o brasón,

que serve de soleira da porta

principal da mesma.

Deixou certamente as súas pe-

gadas indelebles na documenta-

ción que xerou, nunha lenda

que versa sobre un dos persoei-

ros que estiveron á fronte da de-

vandita casa e, mesmo, nunha

laude que, na actualidade, se

acha inserida no paramento in-

terno do lado do evanxeo da ca-

pela maior da igrexa parroquial

de Santa María de Saavedra.

Estoume a referir a Roi Gonzá-

lez de Ribadeneira, esposo de

Violante Saavedra e Losada,

donos e señores de Vilaguisada

nos primeiros tempos da histo-

ria desta casa soarega.

A mencionada

lenda, que aínda

se mantén viva

na memoria

dalgunhas per-

soas maiores da

bisbarra, con

leves variantes,

fixárona na es-

crita, entre ou-

tros, Coira

Sanjurjo, Gar-

cía Mato,

Blanco Prado,

...

Os aludidos au-

tores refiren

que un certo

día, nunha das

dependencias da casa de Vila-

guisada apareceu morto un

criado doméstico. Acusaron do

crime a Roi González de Riba-

deneira, daquela cabo da

mesma. Cando, dende Vilagui-

sada, o conducían encadeado

para ser xulgado, nas proximi-

dades do santuario da Nosa Se-

ñora de Saavedra, nomeada-

mente da fonte que mana dende

tempo inmemorial nos arredo-

res do mesmo, invocou con fe á

Virxe María, pregándolle que

amosase a súa inocencia. De sú-

peto caeron bruscamente as ci-

tadas cadeas que o

inmobilizaban de mans. Os que

o conducían, pensando que se

trataba dun defecto na subxec-

ción, volveron a maniatalo;

mais, ao pasar a rentes da

igrexa, desprendéronse nova-

mente. Asombrados os circuns-

tantes, esta vez, decatáronse da

acción milagrosa e deixárono

libre.

En agradecemento por esta

graza, Roi e

Violante man-

daron que, logo

de producirse

os seus respec-

tivos óbitos, os

enterrasen no

interior da

igrexa parro-

quial de Saave-

dra, moi preto

da Señora Li-

beradora. Os

testamentarios

nomeados por

cada un deles

cumpriron fiel-

mente as co-

rrespondentes

mandas, segundo o testemuña

un fragmento da pedra sepul-

cral que cubría a sepultura do-

tada na que foron soterrados.

Nela, como se pode apreciar no

debuxo que se insire, figuran as

armas que en vida usaron e pin-

taron os inhumados, así como o

epígrafe no que quixeron deixar

constancia para sempre de que

aquel enterramento era o deles

e tamén de que instituían dez

misas de aniversario perpetuas.

Nos anos posteriores, disque, a

titular do santuario fixo outros

moitos milagres, facéndose

acredora, xa que logo, a unha

nova advocación: a da Virxe

dos Milagres.

Independentemente da valora-

ción que cadaquén faga destes

avatares, o feito verdadeira-

mente milagroso e a crecente

congregación de xentes que

cada ano aflúen de distintas e

afastadas procedencias a Saave-

dra, para manifestar a súa fe,

para bicar a efixie da Señora,

para deixar aos seus pés unha

esmola, para acender unha vela,

para oír con dificultade unha

misa, para cumprir unha pro-

mesa, para andar de xeonllos

unha procesión, para mercar

roscas con xarope, para quei-

mar o colesterol malo, para per-

correr un camiño físico ou

interior, para marcarse un paso-

dobre, se pode ser o de “Paquito

el Chocolatero”, mellor, ou para

outras cousas máis insólitas.

Fortalezas, Pazos e Casas Grandes

Xosé Luis Novo Cazón

Pazo de Vilaguisada