na fronteira do amor e da poesÍa

34
Na fronteira do e da Poes a í Escolma lírica Día dos Namorados 2013

Upload: jose-maria-lores-perez

Post on 29-Jan-2016

233 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Escolma poética para o Día dos Namorados 2013

TRANSCRIPT

Page 1: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do

e da Poes aíEscolma lírica

Día dos Namorados 2013

Page 2: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 2

Índice poetas e poemasALDREI, Iolanda (Compostela, 1968).................................................................................................4ÁLVAREZ BLÁZQUEZ, Xosé Mª (Tui, 1915-Vigo 1985) ................................................................4

Amiga ............................................................................................................................................4BENEDETTI, Mario (Uruguay 1920-2009)........................................................................................5

Enamorarse y no..............................................................................................................................5Hagamos un trato.............................................................................................................................5

Ishtar/Ianna, deusa do amor e da guerra, A Raíña da Noite, British Museum.....................................6BÉCQUER, Gustavo Adolfo (Sevilla, 1836– Madrid, 1870) ...........................................................7

RIMA XXXVIII ..............................................................................................................................7BLANCO-AMOR, Eduardo (Orense, 1897 - Vigo, 1979) ..................................................................7

Romance a un amor de lonxe...........................................................................................................7BOUZA BREY, Fermín (Ponteareas, 1901- Compostela, 1973).........................................................8

Tópico no porto................................................................................................................................8CABANA, Darío Xohán (Terra Chá, 1952).........................................................................................8Roy Lichtenstein (1923-1997), O bico, 1962. .....................................................................................9CARDENAL, Ernesto (Nicaragua, 1925)..........................................................................................10

Epigrama........................................................................................................................................10Imitación de Propercio, 1 ..............................................................................................................10

CERNUDA, Luis (Sevilla, 1902 – México, D.F., 1963) ...................................................................11¿Adonde fueron despeñadas..........................................................................................................11Si el hombre pudiera decir.............................................................................................................11

CUNQUEIRO, Álvaro (Mondoñedo, 1911- Vigo, 1981)...................................................................12SAN JUAN DE LA CRUZ (Ávila, 1542 – Úbeda,1591)...................................................................14FONTE, Ramiro (Pontedeume, 1957 - Barcelona, 2008) .................................................................15

Estrela morta..................................................................................................................................15FRAGA, Modesto (Fisterra, 1974).....................................................................................................16GALA, Antonio (Córdoba, 1936).......................................................................................................16René François Ghislain Magritte (1898-1967), Os amantes, 1928...................................................17GARCÍA LORCA, Federico (Granada, 1898-1936)..........................................................................18

Soneto de la dulce queja ...............................................................................................................18GIL DE BIEDMA, Jaime (Barcelona, 1929-1990)............................................................................18

Canción de aniversario...................................................................................................................18Loca...............................................................................................................................................19

HERNÁNDEZ, Miguel (Alacant, 1910-1942) ..................................................................................21Poema tradicional hindú.....................................................................................................................21JIMÉNEZ, Juan Ramón (Moguer, 1881-Puerto Rico 1958)..............................................................21

Berceuse (canción de cuna) ..........................................................................................................21Mañana de primavera sin ti............................................................................................................22Tiziano (1489-1576), Venus e Adonis, 1554, Museo do Prado, Madrid. ......................................23Zenobia..........................................................................................................................................24

Page 3: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 3

Omar KHAYYAM (Persia, 1048-1131?)............................................................................................24MACHADO, Antonio (Sevilla, 1875-Collioure 1939)......................................................................25

Amada, el aura dice.......................................................................................................................25Inventario galante .........................................................................................................................25

MANUEL MARÍA (Outeiro de Rei, 1929- A Coruña, 2004)............................................................27RABUÑAL, Henrique (Arteixo, 1962)..............................................................................................28

Carta de amor.................................................................................................................................28RODRÍGUEZ FER, Claudio (Lugo, 1957)........................................................................................29

Moitísimo amor (algo salvaxe)......................................................................................................29ROMANCE DEL CONDE NIÑO......................................................................................................30SALINAS, Pedro (Madrid, 1891 - Boston, 1951) .............................................................................32VARELA, Lorenzo (A Habana, 1916-Madrid, 1978)........................................................................32Garcilaso de la VEGA (Toledo, 1499?-Niza, 1536) ..........................................................................33

Soneto X........................................................................................................................................33VILLAR, Helena (Becerreá, 1940) e RÁBADE, Xesús (Cospeito, 1949).......................................33

Na fronteira do AMOR e da POESÍA

é unha contribución do grupo de biblioteca e do club de lectura “Pedra do Acordo” do IES “San Paio” de TUI

para celebrar lendo o Día dos Namorados 2013

Page 4: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 4

ALDREI, Iolanda (Compostela, 1968)Digo-te: olho por olho.e aínda máis,digo:olha-me que te olharei,e que as linhas olfativas furem glândulas,que os tatos pintem mapase o sabor dos silêncios se confundana sinfonía brava do interior.Digo-te: olho por olholuz por luz e cor por cor,ventlo teu que assente vento,pausa en tempo,tempo en dom,alento violeta dos inícios,miradas desdentadasdigo, amor.1

ÁLVAREZ BLÁZQUEZ, Xosé Mª (Tui, 1915-Vigo 1985)

Amiga

—Ai, meu amigo,anda o vento rifando conmigo.—Ai, miña amada,non é o vento, que eu son quén che fala.

—Ai, meu amor,anda a i-auga a cantarme arredor.—Ai, miña amante,¿cómo coidas que a i-auga che cante?

—Ai, meu amado,anda o sol a deitarme no prado.—Ai, miña amiga,íl non é, que son eu quén che obriga.2

Poemas de ti e de mín

1 AA. VV., Dezaoito, edición dos autores (Círculo Poético Aberto), Ourense, 2011, páx. 21.2 http://bvg.udc.es/indice_paxinas.jsp?id_obra=Podetied1&id_edicion=Podetied1001&cabecera=

%3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DPodetied1%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3EPoemas+de+ti+e+de+min%3C%2Fa%3E&alias=&frase=AMOR&operadorBooleano=or&tipoBusca=palabra&formato=texto

Page 5: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 5

BENEDETTI, Mario (Uruguay 1920-2009)

Enamorarse y no

Cuando uno se enamora las cuadrillasdel tiempo hacen escala en el olvidola desdicha se llena de milagrosel miedo se convierte en osadíay la muerte no sale de su cueva

enamorarse es un presagio gratisuna ventana abierta al árbol nuevouna proeza de los sentimientosuna bonanza casi insoportabley un ejercicio contra el infortunio

por el contrario desenamorarsees ver el cuerpo como es y nocomo la otra mirada lo inventabaes regresar más pobre al viejo enigmay dar con la tristeza en el espejo3

Hagamos un tratoCuando sientas tu herida sangrar

cuando sientas tu voz sollozar cuenta conmigo

(de una canción de CARLOS PUEBLA)

Compañera usted sabe puede contar conmigo no hasta dos o hasta diez sino contar conmigo

si alguna vez advierte que la miro a los ojos y una veta de amor reconoce en los míos no alerte sus fusiles ni piense qué delirio a pesar de la veta o tal vez porque existe usted puede contar conmigo

si otras veces me encuentra huraño sin motivo no piense qué flojera igual puede contar conmigo

pero hagamos un trato yo quisiera contar con usted

es tan lindo saber que usted existe uno se siente vivo y cuando digo esto quiero decir contar aunque sea hasta dos aunque sea hasta cinco no ya para que acuda presurosa en mi auxilio sino para saber a ciencia cierta que usted sabe que puede contar conmigo.4

3 http://www.poesi.as/mb97b02003.htm

4 http://mirincondepoemas.blogspot.com/2009/12/hagamos-un-trato-mario-benedetti.html

Page 6: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 6

Ishtar/Ianna, deusa do amor e da guerra, A Raíña da Noite, British Museum5

5 http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Queen_of_the_Night_%28Babylon%29.jpg

Page 7: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 7

BÉCQUER, Gustavo Adolfo (Sevilla, 1836– Madrid, 1870)

RIMA XXXVIII

Los suspiros son aire y van al aire!Las lágrimas son agua y van al mar!

Dime, mujer, cuando el amor se olvida¿Sabes tú adónde va?6

BLANCO-AMOR, Eduardo (Orense, 1897 - Vigo, 1979)

Romance a un amor de lonxeCando quixen, non quixeches,

agora queres... i eu non.

Amor que chegas de novo¿para que vesme a buscar?Ben soio estaba na calma,ben na miña soedá.Chegaches e meu silenzoledo se puxo a cantar;chegaches e as ponlas secasdiron en se engalanar.Chegaches e un pó de espranzasse acendeu na escuridá...¡Meu silenzo treizonoume,treidora miña soedá!.¿Amor que chegas de novopara que vesme a buscar? Coma na beira dun ríoollaba a vida pasar.Magoado dos temporalespairaba no meu penar,os ollos cheos de estrelasas noites cheas de paz.A carón meu, toda a vidaben falangueira e lanzal.

Eu no meio do relanzoben chovido de luar.Crebou un bico o silenzocoma quen creba un cristal.¡Meu silenzo treizonoume,treidora miña soedá!O relanzo foi remuíño,nadies me botou a man.Amor que tornas de lonxe¿para que vesme a buscar?Amor que de novo chegasben inxeliño e falaz:Doente estouche de dúbidase me non quero sandar,¿túa alma de branco viste?De loito me vestirá.¿Teus agarimos? Parellosdos que esquecidos xa están.Si tanto de mín te curasfai para me gorentar.¡Amor que chegas de lonxevaite para lonxe, vai!7

6 http://albalearning.com/audiolibros/becquer/rimaxxxviii.html

7 BLANCO-AMOR, Eduardo, Obra en galego completa. Poesía-Teatro. II, Galaxia, Vigo, 1992, pp. 34-5

Page 8: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 8

BOUZA BREY, Fermín (Ponteareas, 1901- Compostela, 1973)

Tópico no porto

—"Ai amor; ai amor; ai amor!..."Na amura, o rapaz de abordo

soletrêa no escordeão.

O mar devala, devala...Panos de limão do sol

mandam-lhe adeuses à praia.

—"Ai amor; ai amor; ai amor!..."Um marinheiro assanhadomata ao longe ua canção.

Cara à Estrela da Farturaarregala os olhos teixos

o remador da falua.

Bate à noite o coraçãolembranças, saudades, bágoas...

—"Ai amor; ai amor; ai amor!..." 8

CABANA, Darío Xohán (Terra Chá, 1952)Por goza-lo teu corpo

algunha vez andei

de cidade en cidade

nun lentísimo tren.

Por goza-las túas horas

de lento decorrer

pousándose nas cousas

coma pole segrel.

Por goza-los teus ollos

que non cesan de arder

e as túas cálidas mans

trementes de pracer.

Por goza-los teus beizos,

rosado caravel,

por goza-las túas verbas

de anterga lingua inxel.

Por goza-lo secreto

escurísimo anel

entre a fraga sombriza

centro da túa pel.

Por goza-lo teu corpo

coma favo de mel

ou atal río de auga

gozosa de beber. 9

8 http://bvg.udc.es/indice_paxinas.jsp?id_obra=Se++++++2&id_edicion=Se++++++2001&cabecera= %3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DSe%2B%2B%2B%2B%2B%2B2%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3ESeitura%3C%2Fa%3E&alias=&frase=AMOR&operadorBooleano=or&tipoBusca=palabra&formato=texto

9 CABANA, Darío Xohán, Cantigas de amor vilao, Galaxia, Ronsel, 10, Vigo 1987, páx. 39.

Page 9: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 9

Roy Lichtenstein (1923-1997), O bico, 1962.10

10 http://arthistory.about.com/od/from_exhibitions/ig/Double-Take/Two.htm

Page 10: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 10

CARDENAL, Ernesto (Nicaragua, 1925)

Epigrama

Al perderte yo a ti, tú y yo hemos perdido:

yo, porque tú eras lo que yo más amaba,

y tú, porque yo era el que te amaba más.

Pero de nosotros dos, tú pierdes más que yo:

porque yo podré amar a otras como te amaba a ti,

pero a ti nadie te amará como te amaba yo.

Muchachas que algún díaleaís emocionadas estos versos

Y soñéis con un poeta

Sabed que yo los hicepara una como vosotras

y que fue en vano11.

Imitación de Propercio, 1

Yo no canto la defensade Stalingrado

ni la campaña de Egipto

ni el desembarco de sicilia

ni la cruzada del Rhindel general Eisenhower:

Yo sólo canto la conquistade una muchacha12.

11 http://www.poesi.as/ec0002.htm

12 http://culturaclasicaieslerma.blogspot.com.es/2011/06/imitacion-de-propercio-ernesto-cardenal.html

Page 11: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 11

CERNUDA, Luis (Sevilla, 1902 – México, D.F., 1963)

¿Adonde fueron despeñadas...

¿Adonde fueron despeñadas aquellas cataratas,tantos besos de amantes, que la pálida historiacon signos venenosos presenta luego al peregrinosobre el desierto, como un guanteque olvidado pregunta por su mano?

Tu lo sabes, Corsario;Corsario que se goza en tibios arrecifes,cuerpos gritando bajo el cuerpo que les visita,y sólo piensan en la caricia,sólo piensan en el deseo,como bloque de vidaderretido lentamente por el frío de la muerte.

Otros cuerpos, Corsario, nada saben;déjalos pues.Vierte, vierte sobre mis deseos,ahórcate en mis brazos tan jóvenes,que con la vista ahogada,con la voz última que aún broten mis labios,diré amargamente cómo te amo13.

Si el hombre pudiera decir

Si el hombre pudiera decir lo que ama, Si el hombre pudiera levantar su amor por el cielo Como una nube en la luz; Si como muros que se derrumban, Para saludar la verdad erguida en medio, Pudiera derrumbar su cuerpo, dejando solo la verdad de su amor, La verdad de sí mismo, Que no se llama gloria, fortuna o ambición, Sino amor o deseo, Yo sería aquel que imaginaba; Aquel que con su lengua, sus ojos y sus manos Proclama ante los hombres la verdad ignorada, La verdad de su amor verdadero.

13 http://www.habanaelegante.com/Summer2002/BarcoPoesia.html

Page 12: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 12

Libertad no conozco sino la libertad de estar preso en alguien Cuyo nombre no puedo oír sin escalofrío; Alguien por quien me olvido de esta existencia mezquina, Por quien el día y la noche son para mí lo que quiera, Y mi cuerpo y espíritu flotan en su cuerpo y espíritu Como leños perdidos que el mar anega o levanta Libremente, con la libertad del amor, La única libertad que me exalta, La única libertad por que muero. Tú justificas mi existencia: Si no te conozco, no he vivido; Si muero sin conocerte, no muero, porque no he vivido14.

Los placeres prohibidos (1931)

CUNQUEIRO, Álvaro (Mondoñedo, 1911- Vigo, 1981)A dama que ía no branco cabalolevaba un pano de seda bordado. Na verde fror as letras van de amor!

O cabaleiro do cabalo negrolevaba unha fita colléndolle o pelo. Na verde fror as letras van de amor!

No meio do río cambiaron as vistas, el para o pano i ela prá fita. Na verde fror as letras van de amor!

As vistas lles viron no río cambiare o pano e a fita por se namorar Na verde fror As letras van de amor! Con amor vivirás!15

Dona do corpo delgado

14 http://personal.telefonica.terra.es/web/bibliotecaiescarmenlaffon/cernuda/poe_sielhombre.htm 15 http://bvg.udc.es/indice_paxinas.jsp?id_obra=Dodocode1&id_edicion=Dodocode1001&cabecera=

%3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DDodocode1%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3EDona+do+corpo+delgado%3C%2Fa%3E&alias=&frase=AMOR&operadorBooleano=or&tipoBusca=palabra&formato=texto

Page 13: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 13

William-Adolphe Bouguereau (1825–1905), Love on the Look Out, 189016

16 http://commons.wikimedia.org/wiki/File:William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_- _Love_on_the_Look_Out_%281890%29.jpg

Page 14: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 14

SAN JUAN DE LA CRUZ (Ávila, 1542 – Úbeda,1591)En una noche oscuracon ansias, en amores inflamada,¡oh dichosa ventura!salí sin ser notada,estando ya mi casa sosegada.

A oscuras, y segura,por la secreta escala disfrazada,¡Oh dichosa ventura!a oscuras, y en celada,estando ya mi casa sosegada.

En la noche dichosaen secreto, que nadie me veía,ni yo miraba cosa,sin otra luz y guía,sino la que en el corazón ardía.

Aquésta me guiabamás cierto que la luz del mediodía,adonde me esperabaquien yo bien me sabía,en parte donde nadie parecía.

¡Oh noche que guiaste!¡Oh noche amable más que la alborada:oh noche que juntasteAmado con Amada.Amada en el Amado transformada!

En mi pecho florido,que entero para él sólo se guardaba,allí quedó dormido,y yo le regalaba,y el ventalle de cedros aire daba.

El aire de la almena,cuando yo sus cabellos esparcía,con su mano serenaen mi cuello hería,y todos mis sentidos suspendía.

Quedéme, y olvidéme,el rostro recliné sobre el Amado,cesó todo, y dejéme,dejando mi cuidadoentre las azucenas olvidado17.

17 http://www.ciudadseva.com/textos/poesia/esp/cruzsan/noche.htm

Page 15: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 15

FONTE, Ramiro (Pontedeume, 1957 - Barcelona, 2008)

Estrela morta

Sei que non foi amor e, sen embargo, abrichesAmarga flor carnívora de noites os meus labios,Deixándome beberte na túa sede escura,Facéndome afogar no teu mar dos enganos.

O prestixio da estrela máis fermosa e maldita Acendías no ceo ruín das madrugadas,Nos calendarios grises nos que se abeira o inverno,E era doce buscarte polas rúas estrañas.

Sei que non foi amor o que ti me ofrecías, Pero amaba o perigo das estrelas na noite,Que brillan nun instante e caen case sempreNo baleiro, na nada, nas distancias, nos lonxes.

Eu xoguei o que tiña para poder amarte,A bandeira romántica; na brétema os meus pasos, Sabendo que perdía meu corazón por terte,E alleo vagaría, sen goberno nos anos.

Pisei a clandestina xeada desas horasNas que morre o desexo. Pero entón xa levabaA mancha dos teus bicos impregnando os meus beizos,E cría que eran certas as palabras douradas.

Franqueárasme a porta do teu longo desvelo, Desa paixón sen nomes, precipitada, cega,Abismos do teu corpo sobre min derrubaras,E unha torre danada nas miñas horas lentas.

Caeron as camelias, no chan, apodrecidas,Marcharon, invisibles, murchas flores no aire:Veu un vento de marzo para queimarnos xovesCoas causas inocentes, cos ollos lostregantes.

Pasou a vida longa, como pasan os ríos.As princesas do mal extinguíronse todas:A cidade borrounas do libro da lembranza,O teu nome está escrito naquelas follas mortas.

Pero canto daría outra vez por mentirme,Cantos dos meus infernos baixaría a buscarte,Cantas albas desperto -ameazada lúa-E que extensión de sombras e de luceiros fráxiles

Pasaría por verte, outra vez, e mirarte.Coller estrelas mortas na nosa man non doe,Se aquelas non feriran coa súa luz tantas noites.18 Luz do mediodía (1995)

18 http://www.galiciaespallada.com.ar/poesiaramirofonte.htm

Page 16: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 16

FRAGA, Modesto (Fisterra, 1974)A TANTO AMORnon chegao meu abrazo

os meus dedosnaufraganpor te ofrecer o mundo

se acaso unha palabrafose quende tocarte

de aloumiñarteos beizoscon tenrurainfinita 19

Ese estraño silencio

GALA, Antonio (Córdoba, 1936)

No por amor, no por tristeza,no por la nueva soledad:porque he olvidado ya tus ojoshoy tengo ganas de llorar.Se va la vida deshaciendoy renaciendo sin cesar:la ola del mar que nos salpicano sabemos si viene o va.La mañana teje su mantoque la noche destejerá.Al corazón nunca le importaquien se fue sino quien vendrá.Tú eres mi vida y yo sabíaque eras mi vida de verdad,pero te fuiste y estoy vivoy todo empieza una vez más.Cuando llegaste estaba escritoentre tus ojos el final.Hoy he olvidado ya tus ojosy tengo ganas de llorar.20

19 http://bvg.udc.es/indice_paxinas.jsp?id_obra=OB_Esessi++1&id_edicion=OB_Esessi++1001&cabecera= %3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DOB_Esessi%2B%2B1%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3EEse+estra%F1o+silencio%3C%2Fa%3E&alias=&frase=AMOR&operadorBooleano=or&tipoBusca=palabra&formato=texto

20 http://www.elricondetatiana.net/mis_poetas_a/antoniogala.htm

Page 17: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 17

René François Ghislain Magritte (1898-1967), Os amantes, 1928.21

21 http://revistaatticus.es/2010/03/23/los-amantes-de-rene-magritte-un-amargo-beso

Page 18: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 18

GARCÍA LORCA, Federico (Granada, 1898-1936)

Soneto de la dulce queja

Tengo miedo a perder la maravilla de tus ojos de estatua y el acento que de noche me pone en la mejilla la solitaria rosa de tu aliento.

Tengo pena de ser en esta orilla tronco sin ramas; y lo que mas siento es no tener la flor, pulpa o arcilla, para el gusano de mi sufrimiento.

Si tu eres el tesoro oculto mio, si eres mi cruz y mi dolor mojado, si soy el perro de tu señorío, no me dejes perder lo que he ganado y decora las aguas de tu rio con hojas de mi otoño enajenado22.

GIL DE BIEDMA, Jaime (Barcelona, 1929-1990)

Canción de aniversario

Porque son ya seis años desde entonces,porque no hay en la tierra, todavía,nada que sea tan dulce como una habitaciónpara dos, si es tuya y mía;porque hasta el tiempo, ese pariente pobreque conoció mejores días,parece hoy partidario de la felicidad,cantemos, alegría!

Y luego levantémonos más tarde,como domingo. Que la mañana plenase nos vaya en hacer otra vez el amor,pero mejor: de otra maneraque la noche no puede imaginarse,mientras el cuarto se nos pueblade sol y vecindad tranquila, igual que el tiempo,y de historia serena.

22 http://maritim3.wordpress.com/2008/03/19/tengo-miedo-a-perder-la-maravilla-garcia-lorca/

Page 19: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 19

El eco de los días de placer,el deseo, la música acordadadentro del corazón, y que yo he puesto apenasen mis poemas, por romántica;todo el perfume, todo el pasado infiel,lo que fue dulce y da nostalgia,¿no ves cómo se sume en la realidad que entoncessoñabas y soñaba?

La realidad -no demasiado hermosa-con sus inconvenientes de ser dos,sus vergonzosas noches de amor sin deseoy de deseo sin amor,que ni en seis siglos de dormir a solaslas pagaríamos. Y consus transiciones vagas, de la traición al tedio,del tedio a la traición.

La vida no es un sueño, tú ya sabesque tenemos tendencia a olvidarlo.Pero un poco de sueño, no más, un si es no espor esta vez, callándonosel resto de la historia, y un instante-mientras que tú y yo nos deseamosfeliz y larga vida en común-, estoy seguroque no puede hacer daño23.

Loca

La noche, que es siempre ambigua, te enfurece -color de ginebra mala, son tus ojos unas bichas. Yo sé que vas a romper en insultos y en lágrimas histéricas. En la cama, luego, te calmaré con besos que me da pena dártelos. Y al dormir te apretarás contra mí como una perra enferma24.

23 http://www.amediavoz.com/gildebiedma.htm#CANCI%C3%93N%20DE%20ANIVERSARIO 24 http://catedradepoesiaespanolacontemporanea.blogspot.com.es/2010/05/poemas-de-jaime-gil-de-

biedma.html

Page 20: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 20

Adolphe-William Bouguereau, O nacemento de Venus, 1879, Musee d'Orsay, Paris. 25

25 http://www.elolimpo.com/94.el_nacimiento_de_venus.ico.html

Page 21: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 21

HERNÁNDEZ, Miguel (Alacant, 1910-1942) Besarse, mujer,Al sol, es besarnosEn toda la vida.

Ascienden los labiosEléctricamenteVibrantes los rayos,Con todo el fulgorDe un sol entre cuatro.

Besarse a la luna,Mujer, es besarnosEn toda la muerte.

Descienden los labiosCon toda la lunaPidiendo su ocaso,Gastada y heladaY en cuatro pedazos26.

Poema tradicional hindú.

Embaixo, no bazar silencioso déitanse cansos os camelossobre o tellado, soa, vólvome cara ao Norte e vexoo lóstrego do ceo e a gracia das túas pegadas no ventolonxe están os camelos e os prisioneiros do teu asalto.Volve a min amado ou morro.

JIMÉNEZ, Juan Ramón (Moguer, 1881-Puerto Rico 1958)

Berceuse (canción de cuna)

Boston 16 de marzo

No; dormida, no te beso. Tú me has dado tu alma con tus ojos abiertos - ¡oh jardín estrellado!- a tu cuerpo. No, dormida no eres tú... No, no, ¡no te beso! - ... Infiel te fuera a ti si te besara a ti... No, no, no te beso...-27

Diario de un poeta casado

26 http://mhernandez.narod.ru/ausencias.htm

27 http://www.ctv.es/USERS/cpralcoben/antologia/juanramonjimenez.htm

Page 22: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 22

Mañana de primavera sin ti

¡Ay, mañana sin ti! ¿Para qué quiero yo la primavera si tú no estás aquí?

¡Estarás viendo el sol! En estos campos con verdores nuevos, tú con tu corazón. ¡Amor, amor, amor! (Torna len la brisa clarael corazón)

¿La brisa es tu reír? A veces sueño que la brisa loca te ha dibujado a ti.

Voz de fino cristal. ¿Porqué si estás cantado entro dos luces no te escucho ya?

¡Ojos!.¡Mirada azul! ¿Porqué has dejado negra, para siempre, mi opaca juventud?

¡Amor, amor, amor! (Tornas en una onda de perfume al pobre corazón)

Oh, ven, amor; ven, ven…El día huele a gloria, a verso claro y a carne de mujer.

Todo se pone en flor. La campana, el pájaro, el aguase abren a mi ilusión.

¿Llorar, sólo llorar…?Si ella no viene, abril si ella no viene no vengas más.

¡Ay, mañana sin ti! ¿Para qué quiero yo la primavera si tú no estás aquí?28

28 http://www.poetasandaluces.com/poema.asp?idPoema=851

Page 23: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 23

Tiziano (1489-1576), Venus e Adonis, 1554, Museo do Prado, Madrid.29

29 http://www.museodelprado.es/coleccion/galeria-on-line/galeria-on-line/obra/venus-y-adonis-1/

Page 24: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 24

Zenobia

Me he convertido a tu cariño purocomo un ateo a Dios.

¿Lo otro, qué vale? Como un pasado oscuro y andrajoso puede todo borrarse.

¡Borrarse, sí! Las rimas bellasque no cantan tu amor; sus matinales alegrías sin ti; sus tardes líricasen cuya paz no me miraste;las noches cuya clara luna llenano deslumbró tu candoroso ánjel.

El cielo de tu graciaserá el comienzo y el final. En balde quieren los lobos asaltar la cercaen donde tus ovejas blancas pacen. No quiero más que un oro y es el oro que emanan tus sentidos inmortales.¡Solo tú, solo tú! Sí, solo tú.

Yo no he nacido, ni he de morir. Ni antes ni después era nada, ni seríanada yo sino en ti.

Y los rosalesque has colgado en mi alma -¡con qué encanto!-a este sol viejo y nuevo me entreabren sus rosas en que el cielo se repite cándido y múltiple en sus cálices30.

Omar KHAYYAM (Persia, 1048-1131?)

Nada me aflixe xa. Levanta para ofrecerme viño!A túa boca é a rosa máis fermosa do mundo esta noite.Sirve viño!,que sexa carmín como as túas meixelas e fagamáis leves os remordementos, como lixeiros son os teus rizos.

30 http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/p280/01472741070147584199079/p0000002.htm#I_ 88 _

Page 25: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 25

MACHADO, Antonio (Sevilla, 1875-Collioure 1939)

Amada, el aura dice...

Amada, el aura dicetu pura veste blanca... No te verán mis ojos;

¡mi corazón te aguarda!

El aura me ha traídotu nombre en la mañana;

el eco de tus pasosrepite la montaña...

No te verán mis ojos;¡mi corazón te aguarda!

En las sombrías torresrepican las campanas...No te verán mis ojos;

¡mi corazón te aguarda!

Los golpes del martillodicen la negra caja;y el sitio de la fosa,

los golpes de la azada...No te verán mis ojos;

¡mi corazón te aguarda!31

Inventario galante

Tus ojos me recuerdanlas noches de verano,negras noches sin luna,orilla al mar salado,y el chispear de estrellasdel cielo negro y bajo.Tus ojos me recuerdanlas noches de verano.Y tu morena carne,los trigos requemados,y el suspirar de fuegode los maduros campos.

...

De tu morena graciade tu soñar gitano,de tu mirar de sombraquiero llenar mi vaso.Me embriagaré una nochede cielo negro y bajo,para cantar contigo,orilla al mar salado,una canción que dejecenizas en los labios...De tu mirar de sombraquiero llenar mi vaso.32

...

31 http://www.poemasyamor.org/poema-amada-el-aura-dice-Antonio-Machado/#.URVWSvJ5-ho

32 http://antologiapoeticamultimedia.blogspot.com.es/2006/08/inventario-galante.html

Page 26: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 26

Gustav Klimt (1862 – 1918), O bico, 1907-08, Österreichische Galerie, Viena 33

33 http://www.spanisharts.com/history/del_impres_s.XX/modernismo/klimt_beso.html

Page 27: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 27

MANUEL MARÍA (Outeiro de Rei, 1929- A Coruña, 2004)¿Non ollas a Primaveira? ¿Non ollas, amiga,como relumbra a estrela? ¿Non sinteseste lume que nos queima e traspasa?É o tempo. O tempo loita en contra nosamais temos de vencelo. O noso amorten que loitar co tempo e co destiñodas cousas que usamos acotío.Só o amor é puro. Só é verdade o amor.¿Qué senso tería o mundo sin amor?¿Qué senso teríamos nós sin o amor?¿Pra qué ollamos, amiga, prás estrelassi non fan brilar mais o noso amor?¿Pra qué as nosas verbas, os noso ollossi non estiveran abertos ó amor?¿Pra qué queremos, amada, a nosa vidasi non agroma néla o noso amor?Tan só o noso amor. O noso mundomais noso e persoal que nos rodea.O noso amor, amiga. Este amorque nace en nós tan só e en nós remata.34

Entre a arxila e a luz (5, Noticia dun amor)

34 http://bvg.udc.es/indice_paxinas.jsp?id_obra=Enaareal1&id_edicion=Enaareal1001&cabecera= %3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DEnaareal1%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3EEntre+a+arxila+e+a+luz%3C%2Fa%3E&alias=&frase=AMOR&operadorBooleano=or&tipoBusca=palabra&formato=texto

Page 28: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 28

RABUÑAL, Henrique (Arteixo, 1962)

Carta de amor

Para Deli

MEU AMOR:

Na carne fláccida dos labios que te escalan,nos miolos que acenden candeaspara te debuxar na distancia,no mapa de mazás que é a túa pel-miña-, no recuncho das cerdeirasque me nacen inocentes.

En min habitas como memoria que grita,en min estalas oculta no tímpanoda paixón que escoa, en min vivescomo sombra miña que amo sen desmaio,nos días que non te abrazo,nas noites eternasque te soño cálida e gozosa.

Cando recibas a miña palabra,con dardos de seiva sincera,cando te apuñale o meu verbo coitado,pensa que son apenaso indicio do meu ser todoque te ama e implora,que te desexa sen máis ornamentoque a tua presenza única,afincado no firmamento da miña saudade,elucubrada na arxila do meu desexo,vencida de amor, vencida de amorcomo o trigo limpo que che envío,adubado dun corazón enfermo de ti.

Benditamente doente da sede de amarte,da fame de amarte sen máis armasque a carne fláccida dos labios que te agardan, da luz das candeas dos miolose do mapa de mazás que devoro en soñosna túa pel -miña-, zume do que máis amo:ti, meu amor.35

De O Cristal da sede

35 http://bvg.udc.es/indice_paxinas.jsp?id_obra=Ocrdase+1&id_edicion=Ocrdase+1001&cabecera= %3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DOcrdase%2B1%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3EO+cristal+da+sede%3C%2Fa%3E&alias=&frase=AMOR&operadorBooleano=or&tipoBusca=palabra&formato=texto

Page 29: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 29

RODRÍGUEZ FER, Claudio (Lugo, 1957)

Moitísimo amor (algo salvaxe) Wanna whole lotta love Led Zeppelin, "Whole lotta love"

Shake it, shake it, wild thing The Troggs, "Wild thing"

Ámote como se fose o primeiroque ama neste mundo.Como unha besta salvaxeinventando a escritura do amorque non ten escritura.

Ámote porque non teño como amartenin sequera que amarte.

Ámote con moitísimo amor.

Berro dende o fondo do universocon profundo silencio,como un animal de luzcaendo vertixinosamentepor un burato negro.

Dende un punto extintono que xa non estoucando berro e escribo.

Máis alá do reale do posible,explícame, inexplicable,ti que es imposiblementeverdadeira,explícame o inexplicable.

Ámote en abismode cometa irreversible,con tenrura feroz,sen entender xa nadadesta luz en voráxine.36

Terra extrema de radiación amorosa

36 http://bvg.udc.es/indice_paxinas.jsp?id_obra=Teexdera1&id_edicion=Teexdera1001&cabecera= %3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DTeexdera1%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3ETerra+extrema+de+radiaci%F3n+amorosa%3C%2Fa%3E&alias=&frase=AMOR&operadorBooleano=or&tipoBusca=palabra&formato=texto

Page 30: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 30

ROMANCE DEL CONDE NIÑO

Conde Niño por amoreses niño y pasó a la marva a dar agua a su caballola mañana de San Juan.Mientras su caballo bebe,él canta dulce cantar :todas las aves del cielose paraban a escuchar.La reina estaba labrando,la hija durmiendo está :- levantáos Albaniña,de vuestro dulce folgar,sentiréis cantar hermosola sirenita del mar,- No es la sirenita, madre,la de tan bello cantar,sino es el Conde Niñoque por mi quiere finar.- Si por tus amores pena,¡oh, mal haya su cantar!y porque nunca los goce,yo le mandaré matar.- Si le manda matar madre,juntos nos han de enterrar.El murió a la medianoche,ella a los gallos cantar ;a ella, como hija de reyes,la entierran en el altar ;a él, como hijo de condeunos pasos más atrás.De ella nació una rosal blanco,de él nació un espino albar ;crece el uno, crece el otro,los dos se van a juntar.La reina llena de envidiaambos los mandó cortar ;el galán que los cortabano cesaba de llorar.De ella naciera una garzade él un fuerte gavilán,juntos vuelan por el cielo,juntos vuelan par a par.37

Anónimo

37 http://www.educa.madrid.org/cms_tools/files/334dd741-4a8a-4592-bb85- 649bce9d801f/vocow/02ro_nino.html

Page 31: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 31

Sir Frank Dicksee (1853–1928), Romeo e Xulieta (1884), Southampton City Art Gallery 38

38 http://shakespeare.emory.edu/illustrated_showimage.cfm?imageid=59

Page 32: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 32

SALINAS, Pedro (Madrid, 1891 - Boston, 1951) La forma de querer túEs dejarme que te quiera.El sí con que te me rindesEs el silencio. Tus besosSon ofrecerme los labiosPara que los bese yo.Jamás palabras, abrazos,Me dirán que tú existías,Que me quisiste: jamás.Me lo dicen hojas blancas,Mapas, augurios, teléfonos;Tú, no.Y estoy abrazado a tiSin preguntarte, de miedoA que no sea verdadQue tú vives y me quieres.Y estoy abrazado a tiSin mirar y sin tocarte.No vaya a ser que descubraCon preguntas, con caricias,Esa soledad inmensaDe quererte sólo yo.39

VARELA, Lorenzo (A Habana, 1916-Madrid, 1978)- Amor, amor, amor,¿onde vas, meu amor?- Vou pra cadea.- De ónde vés, meu amor?- Amor meu, meu amor, veño vindode penar na cadea.Pras miñas cadeas vou,das miñas cadeas veño;eslabón por eslabón,xa máis que home son ferro.Meu amor, meu doce amor:máis que corazón espada,pólvora máis do que beixos,mais pólvora namorada.40

Homenaxes, Cantiga nova que se chama cadea

39 http://grandespoetasfamosos.blogspot.com.es/2009/01/pedro-salinas.html#laforma

40 http://bvg.udc.es/paxina.jsp?frase=AMOR&tipoBusca=palabra&operadorBooleano=or&id_obra=Ho++++ ++3&id_edicion=Ho++++++3001&formato=texto&pagina=3&cabecera=%3Ca+href%3D%22ficha_obra.jsp%3Fid%3DHo++++++3%26alias%3D%22+class%3D%22nombreObraPaxina%22%3EHomaxes%3C%2Fa%3E&maxpagina=3&minpagina=1

Page 33: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 33

Garcilaso de la VEGA (Toledo, 1499?-Niza, 1536)

Soneto X

¡Oh dulces prendas por mi mal halladas,dulces y alegres cuando Dios quería,

juntas estáis en la memoria míay con ella en mi muerte conjuradas!

¿Quién me dijera, cuando las pasadashoras qu’en tanto bien por vos me vía,que me habiades de ser en algún díacon tan grave dolor representadas?

Pues en una hora junto me llevastestodo el bien que por términos me distes,lleváme junto el mal que me dejastes;

si no, sospecharé que me pusistesen tantos bienes porque deseastes

verme morir entre memorias tristes.41

VILLAR, Helena (Becerreá, 1940) e RÁBADE, Xesús (Cospeito, 1949)Volves, amor, rispándome o silencio

e anoándome os pasos.

Volves, amor, guindarte dos meus ollos,

recantándome os labios.

Volves, amor, traendo ó meu sendeiro

outravolta un romeiro...

Paisaxe que repite outra paisaxe,

outra paisaxe azul sen horizonte.

E tí volves, amor, e todo o secas,

todo o asumes no bafo do teu nome.

A túa luz, amor, cega a ventana

que o corazón lle abríu ás túas pasadas.

E estou aquí, horizontal, perdida:

verso, pedra, deserto, nave e pranto,

cando te sinto, amor, risparme a pel

nos chirlos dun paxaro.

E fuxirás. A túa primeira imaxe

xa revoa no vento.

Iraste, amor, o mesmo que un outono

camiña cara ó inverno.

E outra vez a paisaxe, onde non falte arbre,

onde as liñas apreixen dimensiós

e os ollos se sementen polo espacio...42

41 http://www.garcilaso.org/

42 VILLAR, Helena e RÁBADE, Xesús, O sangue na paisaxe, Edicións do Cerne, Santiago, 1980, páx. 85

Page 34: Na fronteira do AMOR e da POESÍA

Na fronteira do AMOR e da POESÍA IES “San Paio” 34

Por moito que eu falase as linguas todas dos homes e as dos anxos, se non tiver amor, non sería máis ca un bronce que resoa ou un pandeiro que repenica.

Por moito que eu falase inspirado e comprendese tódolos misterios e máis toda a ciencia e tivese tanta fe que movese os montes, se non tiver amor, non sería nada.

Por moito que eu reparta todo o que teño e me deixe queimar vivo, se non tiver amor, non me sería de proveito ningún.

O amor é de corazón grande, é servicial. O amor non ten envexa, non ten fachenda, non se ensoberbece; non é malcriado, non busca a súa comenencia, non se alpòriza, non garda malicia; non simpatiza coa inxustiza, senón que se alegra coa verdade. Desculpa sempre, fíase sempre, espera sempre, atura sempre.

O amor non pasa endexamais...(I Corintios, 13, 1-8)