MATERNAL YA~IN GEBELiK PROGNOZUNA,

~alt§mamtzda , 20-25 294 ve 35 yt§ ve daha

kadmda ; gebelik , i dogan komlikasyonlan

lki grupta gorulen arasmda istatistiksel olarak saptanmadt.

ya~ta

daha Ozerindeki gebe maternal ve fetal

daha stk g6ruld0g0 . Gebelik ,ya§ artttk<;a tgt atletik bir olay gibi

({ogu yaymlarda ise ileri i<;in yOksek risk kriteri

.-n.:.oL'torlir {3,4).

risk olu§turan ya§ smtn bir fikir birligi yoktur.

<;ok~emin***,Mustafa K1r* The effect of advanced maternal age on the · pregnancy prognosis

Summary: In this prospective study,the fetal and maternal complications during pregnancy,at labor and delivery are compared in 294 pregnant women between 20-25 ages and 58 pregnant women 35 years of age and older. No significant difference was found between the two groups.

Key words : Advanced maternal age,complications

Bir <;ok yazar (1-5) ,gebelik i<;in riskli Ost ya9 smtnnt 35 olarak kabul ederken,baztlan (6,1)' 40 ya§t,daha az yazar (8) ise 44 ya§ ve Ozerini risk stntn olarak bildirmi§lerd ir.Harger ve arkada§lan (9),ile ri ya§ grubundaki gebeliklerde fetal mortalite ve morbiditenin 3 kat artttgtnt,waters ve arkada§lart (1 0),35 ya§ ve Ozerindeki gebeliklerde gebelige bagh hepertansif hastaltk ve dola§tm sistemi bozukluklanntn daha stk gorOidOgOno · bildirmi§lerdir. .·,

<;all§mamtzda,35 ya§ ve daha Ozerindeki gebeler ile 20-25 ya§ arastndaki gebelerde,gebelik ve dogumla ilgili maternal ve fetal komplikasyonlar yonOnden farkhl tk olup olmadtgtnt ara§ttrmayt amagladtk.

Oniversitesi T1p Fakultesi Kadm Hasta/Jklan ve Oogum Anabilim Oafl Yard1mc1

Oniversitesi T1p FakO/tesi Kad1n Hastaflklan ve Oogum Anabilim Oa/1 Oor;enti

Oniversitesi T1p FakO/tesi Kadm Hasta/1klan ve Oogum Anabilim Oafl ProfesorO

Oniversitesi T1p FakO/tesi Kadm Hastaflklan ve Oogum Anabilim Oa/1 Ara~t1rma

l!erlemi$ Maternal veYa$m Gebelik Prognozuna Etkisi: OSTON, Cazip ve ark.

MATERYAL ve METOD

<;al1~ma,Ondokuz May1s Oniversitesi T1p FakOitesi Kadm Hastallklan ve Dogum Anabilim Dal1nda ; 1/ 1/1987-1/1/1991 tarihleri aras1nda,en az gebeligin ikinci yansmdan itibaren dOzenli olarak antenatal takiplere gelen ve dogumu klinigimizde gerc;ekle~tirilen segilmi~ gebe kad1nlar Ozerinde prospektif olarak yap1ld1. 35 ya~ ve Ozerindeki gebeler denek grubu (D Grubu}, 20-25 ya~ arasmdaki gebeler ise kontrol grubu (K Grubu) olarak kabul edildi.

Qal1~ma kapsam1na alman gebelerin, sosyokOitOrel dOzeyleri benzer olanlar (memur grubu) arasmdan segilmesine ozen gosterildi. Her iki grupta; mevcut gebelikten once hipertansif hastallk, kardiyak hastallk, diabet,renal hastal1k, tiroid hastall{p, hematolojik hastallk ve gebelik prognozuna etki edebilecek diger sistemik bir hastallg 1 saptanm1~ olanlar c;al1~ma kapsam1na almmad1. Aynca, grand multipar gebeler, daha onceki gebelikte gebelige bagl1

hipertansif hastal1k,6IO dogum, fetal anomali , sezaryen oykOsO olanlar ; metroplasti, servikal operasyon gegirmi~ olaniar;boyu 150 em den k1sa, obes, kesin pelvis darllg1 saptananlar, mevcut gebelikte veya daha onceden sigara, alkol vey3. gebeligi etkileyebilecek herhangi bir ilag kullan1m1 olanlar gall~manm d1~mda tutuldu .

D Grubu ve K Grubu gebeler; gebelik, dogum eylemi, dogum ~ekli ve yeni dogan komplikasyonlan yonOnden kar~1la~tlrlld 1. lstatistiksel degerlendirme yOzdeler aras1 farkm onemlilik testi ile yap1ld1.

BULGULAR

D grubunda 58 (1 0 nullipar,48 multipar) ; K grubunda 294 (146 multipar, 148 nullipar) olmak Ozere toplam 352 gebe c;al1~ma

kapsamma allnd1.lki grubun takibi esnasmda gorOien gebelik komplikasyonlan arasmda istatistiksel olarak onemli bir farklll1k bulunmad1 (Tablo I)

Tablo 1- D ve K Grubunda gorulen gebelik komplikasyonlannm kar~1la~tmlmas1

D Grubu K Grubu (n: 58) (n:294)

Komplikasyon say1 0/o say1 % p

Hiperemzis - 2 0.7 > 0.05 Preeklampsi 4 6.9 6 2.0 > 0.05 Eklampsi - - 5 1.7 > 0.05 EMR* 6 10.3 10 3.4 > 0.05 Oriner enfeksiyon 4 6.9 23 7.8 > 0.05 Gun a~1m1 5 8.6 25 8.5 > 0.05 Ablatio plasenta 2 0.7 > 0.05

Toplam Komlikasyon 19 32.7 75 25.5 > 0.05

*EMR: Erken Membran ROptOrO D ve K Grubunun dogum ~ekilleri arasmda Dogum eylemi esnas1 nda gorOien

komplikasyonlar yonOnden iki grup arasmda onemli farklll1k olmad1g1 gorOidO (Tablo Ill).

farkllilk yoktu (Tablo II).

Erciyes T1p Dergisi 11311991 465

v n Gebelik Prognozuna Etkisi: OSTON, Cazip ve ark. veraiJ

skor,iri bebek,dO~Ok dogu~ ve konjenital anomal1

yonunden iki grub arasmda onemli bir farkllllk saptan-

mad1 (Tablo IV).

K grubunda dogul eylemi esnasmda gorulen komlikasyonlann kar~lla~t~nlmasl

D Grubu K Grubu (n: 58) (n: 294) say1 % say1 0/o p

4 6.9 26 8.8 >0.05 1 1.7 25 8.5 >0.05 1 1.7 3 1.0 >0.05

6 10.3 54 18.3 >0.05

K Grubun dogum ~ekillerinin kar~1la§tlnlmas1

D Grubu K Grubu (n: 58) (n: 294) say1 0/o say1 0/o p

33 56.9 185 62.9 >0.05 3 5.2 16 5.5 >0.05

1 0.3 >0.05 2 3.4 9 3.0 >0.05

22 37.9 92 31.3 >0.05

K Grubunda gorulen yeni dogan komplikasyonlannm kar§lla§tmlmasl

D Grubu K Grubu (n: 58) (n: 294) say1 % say1 0/o p

5 8.6 19 6.5 >0.05 3 5.1 30 10.2 >0.05 4 6.9 24 8.1 >0.05

2 3.2 4 1.4 >0.05

466

/terlemi§ Maternal veYa§ln Gebelik Prognozuna Etkisi: OSTON, Cazip ve ark.

TARTI$MA

Qalt~ma grubuna aldtgtmtz gebelerde g6r01en gebelikle ilgili komplikasyonlann gorOime s1kltgt literatOrde;hiperemezis gravidarum ic;in %0.3-0.5;preeklampsi ic;in %6-7;eklampsi ic;in %7-12,ablatio plasente ic;in %0.5-1.3 olarak rapor edilmektedir (11-17). Qalt~mamtzda,toplam olgularda bu komplikasyonlann gorOime s1ki1Q1 literatOrdeki oranlarla benzerlik gostermektedir.Aynca,bu komplikasyonlann g6r01me stkltgl bak1mtndan D ve K grubu arastnda 6nemli bir istatistiksel farkllllk olmadtQI gorOimO~tOr (Tablo 1).

Amnion Slvtstna mekonyum gec;ici,miada eri~inceye kadar gebeliklerin %3-5 in de ,miadt ndaki gebeliklerin %1 0-12 sinde gun a~1m1 olan gebeliklerin ise %40-44 Onde g6r010r.Makat geli~i olan dogumlarda bu oranlar c;ok daha yuksektir.Amnion stvtstna mekonyum gec;i~i fetal distres yonOnden uyanc1 bir belirti olarak kabul edilmi~se de,bu ~ekilde dogan bebeklerin %90 tnda daha fazlas1nda Apgar skorun 7 ve daha fazla oldugu g6sterilmi~tir.Bu nedenle,anormal kalp h1z1 degi~meleri ve fetal kan pH stntn olc;OmO olmakslztn,tek ba~ma mekonyumlu amnion stvtstntn fetal distres tan1s1 ic;in yeterli olmadtQI belirtilmektedir.Ancak,mekonyumlu a m n i o n s 1 v 1 s 1 i I e d o g a n' bebklerde,mekonyum aspirasyon sendromu gorOiebilmekte,bu da postnatal morbidite ve mortaliteyi artt1rmaktadtr.Fetal kan pH olc;Omleri ve elektronik fetal monitor ile izlendiginde tOm obztetrik hastalann %20 kadannda fetal distres saptanabi ldigi bildirilmi~tir (17,18) . Qalt~maya dahil ettigimiz toplam olgularda mekonyumlu amnion stvtst orant %8.5,eylem esnasmda saptanan akut fetal distres oran1 ise %7.4 olarak bulunmu ~tu r .Mekonyumlu amnion SIVISI orant literatOrde belirtilenden daha dO~Ok bulunmast ,galt~ma grubuna aldtg1m1z gebelerin sec;ilmi~ gebeler olmast ve de eylem esnastnda bOtOn gebelere elektronik

Erciyes T1p Dergisi 11311991

fetal monitor uygulamamt~olmarratzdan

kaynaklanabilir. Qall~mamtzda,mekonyumlu amnion stvtst ve fetal distres gorOime oran1 yonOnden D ve K grubu olgular arasmda istatistiksel olarak onemli bir frakl lltk bulunmamt~ltr (Tablo II).

BOtOn vajinal dogumlartn %5-8 inde postpartum kanama gorulmekte, postpartum kanamalann %50 sinin nedenini ise uterin atoni te~kil etmektedir. Uterin atoniye predispozisyon haztrlayan ba~ltca faktbrler· a~tn uterin maniplasyon, genel anestez'i ,uterusun a~m gergin olmast (gogul gebelik, polihidramnios gibi), uzamt~ eylem,grand multiparite, operatif dogum, uterin enfeksiyon, oksitosin indOksiyonu, partus presipitatus, mesanenin dolu olmas1 ve intrensek myometrial faktorlerdi r (17). Qal1~mam1zda, toplam olgularda uterin atoni orant %1.1 olarak bulunmu~tu r. Atoni g6r01me orantn1n literatOrde bilertilenden dO~Ok olmast, galt~maya aldtgtmtz olgularda atoni olu~umuna predispozisyon haztrlayan faktorlerin minimal olmastndan kaynaklanabilir. D ve K grubu olgular arasmda atoni gorOime oran1 baktmtndan anlamll bir farkltllk bulunmadtgt g6r01mt1§1Ur (Tablo II).

35 ya~ ve daha ozerindeki gebelerde sezarayen ile dogum orantntn, bu ya§tn alttndakilere gore belirgin derecede daha yOksek oldugu bildirilmi~tir ( 1-9). Aync primipar makat gile~i ve k1ymetli bebk makal geli~i olan gebeliklerde sezarye uygulanmast yaygmla~maktadtr. Makat geli miadtndaki gebeliklerde %3-4 oran1nd go rOimektedir ( 17). Qalt~mamtzda, to pia olgulard makat geli~i stkltgt %3.1 olara saptanm1~ olup D ve K grubu olgulard makat geli~i stkltgmda farkltltk gorOimemi~t' Aynca, sezaryenle dogum,vakum ve forse. uygulanmast ile dogum stkltgt yonOnden grup arasmda belirgin bir farkltltk olmadt saptanmt§ltr (Tablo Ill).

46

G belik Prognozuna Etkisi: OSTON, Cazip ve ark. veYa$m e

<falr!?mada ,35 ya~ ve gebeliklerde perinatal

1 rapor edilmi~tir (6-15). ~Jan (1),ileri maternal

dogan Apgar s~oru~u rapor etmi~lerdir. Orabetrk

dr~ 1 brrakllsa bile,ileri iri bebek dogumuna neden

edilmi~tir (1 ,2). BOtOn yeni %3-5 inde tanrmlanabilir gorOidOgO bildirilmektedir

konjenital anomali olgularda %1.7,0 grubunda

grubunda %1.4 olarak grubundaki anomali oranr K yakla~rk 2.4 katr olmasrna

anomali gorOime yOzdeleri nmu<!';P.I olarak anlamlr farklrlrk

. lri bebek,dO~Ok Apgarlr srkhgr bakrmmdan da iki grup

bir farkflllk saptanmamr~trr

gebelik prognozu Ozerine etki herhangi bir maternal

nr, sadece ileri maternal ; gebelik komplikasyonlan, syonlan, dogum ;;ekli ve

iJJIPIIika:syonlann srkllgr Ozerinde gOstermedigi gorOimO;;tOr. Her

istiksel olarak anlamlr da 35 ve daha ileri ya~taki

enital anomali oranrnrn, gebeliklerdekinin 2.4 katr . D grubu olgulanmrzm K

sal azlrgmrn <;afl;;mamrzrn etkilemi~ olabilecegini; bu

kapsamlr vaka gruplarr r~malarrn yaprlmasrnrn

G: Pregnancy outcomes n aged 35 and older.

58:614-620, 1981.

2. Kessler /,Lancet M,Borenstein R: The problem of the older primipara. Obstet Gynecol 56: 165-169, 1980.

3. Higdan AL: Pregnancy in the women over forty. Am J Obstet Gynecol 80: 38-42, 1960.

4. Hobel CJ,Hyvarinen MA,Okada DM,et a/: Prenatal and intrapartum high-risk screening. Prediction of the high-risk neonate.Am J Obstet Gynecol 117: 1-5, 1973.

5. Stein A: Pregnancy in gravidas over 35 years.Nurse Midwife 26: 1720-1726, 1983 .

6. Harger E: Pregnancy in women over forty. Obstet Gynecol 49: 251-254, 1979.

7. Karen Z: Pregnancy and delivery after forty. Obstet Gynecol 21: 165-169, 1963.

8. Stanton E: Pregnancy after forty-four. . Am J Obstet Gynecol 71: 270-284,

1956.

9. Harger EO, Smythe AR: Pregnancy in women over forty. Obstet Gynecol 49: 257-261, 1977 .

10. Waters EG, Wagner HP: Pregnancy and labor experiences of elderly primipara. Am J Obstet Gyneco/ 59: 296-299, 1950.

11. Sibai BM: Preec/ampsia-Eclampsia.ln Sciarra JJ (ed): Gynecology and Obstetrics. Voi.2,Chap.51 J B Lippincott Company,Philadelphia, 1989, pp 1-11.

468

1/erlemi~ Maternal veYa~m Gebelik Prognozuna Etkisi: OSTON, Cazip ve ark.

12. Resnik R: Post-term pregnancy in creassy RK,Resnik R (eds): Maternal-fetal Medicine: Principles and Practice. w B Saunders Company, Philadelphia, 1989,pp 505-509.

13. Lo Bue C: Manuel of Obstetrics.Little Brown and Company,Boston 1987,pp 249-256.

14. Morrison 1: The elderly primigravida. Am J Obstet Gynecol 1 2 1 : 465-469,1975.

15. Kanoja P, Widhalm 0: Pregnancy and delivery in women aged 40 and over. Obstet Gynecol 51: 265-268, 1978.

16. Kriz D, Dorchester W: Advanced maternal age: The mature gravide.Am J Obstet Gynecol 152: 7-12, 1985.

17. Perno// MI,Benson RC: Current Obstetric and Gynecologic Diagnosis and Treatment. Appleton and Lange,London, 1987,pp 452-455.

18. Knuppel RA,Drukker JE: High-Risk Pregnancy. W B Saunders Company, Philadelphia 1986, pp 290-334.

Erciyes T1p Dergisi I 1311991 469