lingua romanesa 1 - usc.es · medios de transporte: viaxe en tren. 4.12. ensino: sistema de...

1

Lingua Romanesa 1

Francisco Fernández Rei

GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO

2019/2020

FACULTADE DE FILOLOXÍA

DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA

2

FACULTADE DE FILOLOXÍA. DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA

AUTOR: Francisco Fernández Rei

Edición electrónica. 2019

ADVERTENCIA LEGAL: Reservados todos os dereitos. Queda prohibida a duplicación total ou parcial

desta obra, en calquera forma ou por calquera medio (electrónico, mecánico, gravación, fotocopia ou

outros) sen consentimento expreso por escrito dos autores.

3

Lingua Romanesa 1

Curso 2019-2020

1. DATOS DESCRITIVOS DA MATERIA

Denominación: Lingua Romanesa 1 – código G5041813

Descrición: curso básico de lingua romanesa vencellado ó contexto actual de ensino e

aprendizaxe de linguas do Marco Europeo Común de Referencia do Consello de

Europa, niveis A1 e A2.

Tipo: Optativa para todos os títulos de Grao da Facultade de Filoloxía. Integrada no

Módulo Optativo Lingua e literatura romanesa.

Grao: Todos os graos de Filoloxía da USC.

Curso: 3º, 1º semestre

Número de créditos: 6 ECTS

Prerrequisitos: Por ser un nivel inicial de lingua, non se presupoñen coñecementos

previos; porén, o dominio de linguas románicas (italiano e francés particularmente)

facilita a aprendizaxe da lingua romanesa, sobre todo na comprensión lectora e oral.

Profesor: Francisco Fernández Rei

Departamento: Filoloxía Galega

Área: Filoloxía Románica

Lingua docente: Galego (con matizacións en portugués, castelán, francés ou italiano)

4

Datos de contacto:

- Titorías:

1º semestre: luns, 12:00-15:00, despacho 204 do Dpto. de Filoloxía Galega da

Facultade de Filoloxía; xoves, 10:00-13:00, Sala de Cartografía do ILG

(Instituto da Lingua Galega), Praza da Universidade, 4.

2º semestre: martes, 11:00-14:00, despacho 204 do Dpto. de Fil. Galega da Fac.

de Filoloxia; mércores, 11:30-14:30, Sala de Cartografía do ILG.

As titorías personalizadas desta materia, relacionadas co sistema de créditos

europeos (ECTS), serán no 1º semestre os luns, de 13:00 a 15:00 (despacho

204).

- Teléfono: 881 811 828 (Fac. Filoloxía) e 881 812 817 (ILG).

- Correo electrónico: [email protected] (recoméndase utilizar preferentemente

este medio cando non se requira a presenza directa para calquera consulta)

- Páxina web recomendada: www.usc.es/filrom

Horario de clases:

Día: luns, martes e mércores, 10:00-11:00

Aula: A01-Laboratorio Idiomas (luns, mércores), B01(martes)

Datas oficiais de exames:

08/01/2020, ás 09:30 (D15-Seminario); 11/06/2020, ás 09:30 (D15-Seminario)

mailto:[email protected]

http://www.usc.es/filrom

5

2. CONTEXTUALIZACIÓN E SENTIDO DA MATERIA NO PLAN

DE ESTUDOS

A materia de Lingua Romanesa 1, que é a primeira do módulo optativo Lingua

e Literatura Romanesa, permite que o alumnado adquira os coñecementos básicos da

lingua e que se introduza no marco sociocultural de Romanía. O módulo distribúese en

dous bloques, un de lingua (12 créditos) e outro de literatura (12 créditos), e consta de

catro materias (2 de lingua e 2 de literatura), cada unha de 6 créditos, que deben

comprenderse de maneira integrada por formaren un todo a lingua e a súa literatura.

Ademais, na docencia das catro materias aténdese a aspectos culturais e lingüísticos.

O módulo de Romanés intégrase na Modalidade Mixta (módulo optativo de

romanés módulo complementario), que pode cursar o alumnado de todos os Graos da

Facultade de Filoloxía da USC (Filoloxía Clásica, Lingua e Literatura Españolas,

Lingua e Literatura Galegas, Lingua e Literatura Inglesas e Linguas e Literaturas

Modernas). As materias deste módulo permiten engadir unha nova lingua e unha nova

cultura ás xa estudadas nos Graos como Maior e Minor, seguindo os propósitos do Plan

Boloña de enriquecer a formación lingüística do estudantado de Europa.

O romanés é o único idioma románico do leste europeo resultado da evolución do latín

vulgar implantado nas antigas provincias da Mesia (no sur do Danubio) e da Dacia (no norte

do Danubio) en condicións de total illamento do resto da Romania e sen ningún contacto co

latín culto dende comezos do século VII, polo que se considera que foi probablemente a

primeira lingua que se separou da matriz latina. As súas estruturas gramaticais son

fundamentalmente as das outras linguas románicas e o seu vocabulario é esencialmente latino,

por derivación directa (palabras patrimoniais) ou indirecta (empréstitos sobre todo do francés

debido á forte reoccidentalización desde o século XIX). A influencia dun adstrato plurisecular

tanto do eslavo eclesiástico coma do búlgaro deixou unha clara pegada na riqueza de

empréstitos léxicos eslavos para conceptos correntes e tamén en numerosos calcos semánticos

e en varios elementos paradigmáticos.

A lingua romanesa é oficial en Romanía (20.121.641 habitantes no censo do 2011,

sendo lingua materna do 85,4% da poboación) e é un dos idiomas oficiais da Unión Europea

da que Romanía forma parte. Tamén é oficial na República Moldova, onde se denomina co

glotónimo lingua moldova; dos 3.383.332 residentes no 2004, 2.588.355 (76,5%) declaraban

falar como lingua materna o romanés-moldovo (16,5% o romanés, 60% o moldovo). En

rexións de estados limítrofes con Romanía o estatuto do romanés é de lingua minoritaria,

sendo cooficial na rexión serbia de Voivodina. Tamén se fala en nacións dos Balcáns

afastadas de Romanía e de Moldovia.

Sen estatuto de lingua minoritaria en numerosos países de Europa e noutros

continentes o romanés fálano emigrantes en situación de residentes temporais ou

naturalizados: no 2010 os romaneses (2,1 millóns) eran o segundo maior grupo de non

nacionais que vivían noutro estado da UE, sendo España o país onde vive a comunidade máis

numerosa (o 1 de xaneiro do 2012 de 5.711.040 inmigrantes 895.970 eran romaneses).

Estímase que mais de 9 millóns de romaneses viven fóra dos estados de Romanía e de

Moldavia.

6

3. OBXECTIVOS E COMPETENCIAS DA MATERIA

3.1. OBXECTIVOS

Obxectivo xeral: a) coñecer os compoñentes básicos do sistema lingüístico do

romanés (dacorromanés) actual e fomentar a capacidade de contrastar o romanés co

galego e co castelán e con outros idiomas románicos; b) obter un dominio básico da

lingua romanesa para enfrontarse a situacións comunicativas de pouca complexidade,

propias da vida cotiá, consonte co Marco Europeo de Referencia (nivel A1-A2).

Obxectivos especiais: a) obxectivo descritivo: familiarizar o alumnado coas

realizacións fónicas, as estruturas morfolóxicas, as clases de palabras, as estruturas

sintácticas e os principias campos semánticos do léxico fundamental do romanés; b)

obxectivo metodolóxico: proporcionar un punto de vista metodolóxico para poder

profundar nos estudos de fonética e fonoloxía, morfosintaxe e léxico da materia Lingua

Romanesa 2.

Obxectivos específicos: a) Coñecer o conxunto das realizacións fónicas do

romanés actual; b) recoñecer a relación entre variantes e fonemas do romanés; c)

adquirir o coñecemento básico da estrutura morfolóxica do romanés (estrutura interna

das palabras, a súa clasificación, os mecanismos de formación de palabras –

composición e derivación); d) delimitar as clases de palabras (características de cada

clase e as súas categorías gramaticais asociadas); e) adquirir elementos do vocabulario

fundamental e o seu uso nas estruturas sintácticas básicas para poder usalo en situacións

comunicativas.

3.2. COMPETENCIAS

Coñecer aspectos da historia e da situación do romanés no seu dominio

lingüístico, así como da sociedade romanesa actual e de contribucións relevantes á

cultura universal.

Adquirir coñecementos xerais e sólidos sobre as principais características do

compoñente fónico, da estrutura morfolóxica, das diversas clases de palabras, da súa

combinación en unidades sintácticas e das unidades léxicas, así como unha serie de

destrezas metodolóxicas e capacidade crítica no estudo da lingua.

As competencias xerais que se intentan alcanzar son as capacidades

comunicativas (na comunicación escrita e oral), a capacidade de análises e sínteses e a

capacidade crítica.

Competencias pragmáticas: Presentarse e saudar. Describirse fisicamente e describir

a alguén. Dicir onde se está e dicir onde están as cousas. Dar ou pedir un enderezo.

Contar números. Dar as grazas e responder un agradecemento. Dar a data. Dar e pedir a

hora. Falar do tempo. Describir actividades cotiás. Preguntar e dicir como se escribe ou

como se pronuncia unha palabra ou expresión.

7

4. CONTIDOS (TEMARIO)

1. Romanés, lingua románica

(presentación xeral)

1.1. O romanés e as súas variedades diatópicas: o dacorromanés.

1.2. Posición do romanés entre as linguas románicas

2.- Fonética e Fonoloxía

a) Clases expositivas:

2.1. As vogais do romanés (fonemas e alófonos); ditongos e tritongos. Transcrición

fonética e representación gráfica; normas de pronuncia.

2.2. As consoantes do romanés. Transcrición fonética e representación gráfica;

normas de pronuncia.

2.3. O acento.

2.4. Fonética sintáctica: asimilación e elisión e a súa representación gráfica.

2.5. A entoación.

b) Clases interactivas

2.6. Exercicios de fonética articulatoria e transcrición fonética e fonolóxica: a)

vogais e grupos vocálicos; b) consoantes e grupos consonánticos; c) estrutura

silábica.

2.7. Exercicio global de transcrición fonética.

3. Morfosintaxe

a) Clases expositivas:

3.1. O compoñente gramatical: morfoloxía.

3.1.1. Análise morfolóxica: raíz, afixo, tema e base.

3.1.2. Formación de palabras: composición e derivación.

3.2. O compoñente gramatical: clases de palabras.

3.2.1. Palabras abertas e fechadas, palabras variables e invariables.

8

3.2.2. Categorías gramaticais: xénero, número, caso, determinación, persoa,

modo e tempo.

3.2.3. Procesos: substantivación, afixación, flexión e gradación.

3.3. O compoñente gramatical: sintaxe.

3.3.1. Estruturas: sintagmas, cláusulas e oracións (simples e compostas).

3.3.2. Relacións: concordancia, coordinación e subordinación.


3.4. Obxectivos de formación:

3.4.1. Recoñecer os distintos compoñentes das palabras.

3.4.2. Procesos de creación léxica activa no romanés.

3.5. Tipos de prácticas:

3.5.1. Análise morfolóxica.

3.5.2. Identificación de procesos derivativos, flexivos e compositivos que

explican a formación de unidades léxicas.

3.5.3. Identificación de sintagmas e de oracións

4. Léxico. Campos semánticos

a) Clases expositivas

4.1. Persoa:

4.1.1. Designacións xerais para o individuo.

4.1.2. Formas de relacionarse: o saúdo.

4.1.3. Características físicas.

4.1.4. Características morais.

4.2. Familia:

4.2.1. Relacións de parentesco.

4.2.3. Accións.

4.3. O corpo humano e os sentidos.

4.4. Existir e ter.

9

4.5. Territorio:

4.5.1. Terra e auga.

4.5.2. Países e adxectivos xentilicios.

4.6. Tempo cronolóxico:

4.6.1. Estacións, meses e días da semana.

4.6.2. A data e as partes do día.

4.6.3. A hora (e os numerais).

4.7. Tempo atmosférico.

4.8. Residencia:

4.8.1. Accións xerais.

4.8.2. A casa e a moblaxe.

4.9. Compras:

4.9.1. Na praza (froitas, legumes...)

4.9.2. No supermercado.

4.10. Comidas e bebidas:

4.10.1. No restaurante.

4.10.2. Na cafetaría.

4.11. Viaxar:

4.11.1. Designacións xerais.

4.11.2. Medios de transporte: viaxe en tren.

4.12. Ensino: sistema de ensinanza en Romanía.

4.13. Festas e regalos: a festa do Nadal.

4.14. Medios de comunicación e publicidade.

4.15. Outros campos semánticos.

10


4.16. Obxectivos de formación:

Coñecer o vocabulario básico da lingua romanesa para poder presentarse

e saudar, facer unha descrición da propia persoa e doutras persoas, pedir

a hora ou un enderezo, conversar sobre o tempo atmosférico ou sobre

algunha noticia relevante, describir accións cotiás (comprar nun mercado

ou nun comercio, xantar nun restaurante, pedir un café, acudir a unha

oficina bancaria, facer unha reserva nun hotel ou nunha axencia de

viaxes) etc.

4.17. Tipos de prácticas:

4.17.1. Audición de situacións diversas da vida cotiá (no hotel, nunha

entidade bancaria, na praza, nun restaurante, nun bar, na rúa...).

4.17.2. Diálogos entre o alumnado (ou entre alumnado e profesor) para

reproducir esas situacións cotiás.

4.17.3. Lectura (e audición de ser posible) de textos con campos

semánticos e diverso léxico fundamental do romanés actual.

4.17.4. Lectura (e comentario) de noticias de xornais e revistas dixitais.

4.17.5. Redaccións con léxico diverso dun campo semántico

determinado.

11

5. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA E COMPLEMENTARIA

Indícase cun asterisco (*) a bibliografía recomendada, e dentro desta márcanse con

dobre asterisco (**) os manuais fundamentais ós que se fará constantemente

referencia nas unidades do apartado 9 relativo á planificación das actividades.

1. Presentación xeral

*Avram, Mioara / Sala, Marius (2007): Faceţi cunoştinţă cu limba română, Cluj:

Echinox, 2001; Ediţia a II-a revăzută, 2007. Tradución de Catalina Iliescu

Gheorghiu e Delia Ionela Prodan: Les presentamos la lengua rumana. Alicante :

Publicaciones de la Universidad de Alicante, 2013.

*González-Barros, José Damián (20042): Esquemas de rumano. Gramática y usos

lingüísticos. Madrid: Centro de Lingüística Aplicada Atenea,.

*Ionescu, Christian (1999): “O romanés. Aspectos da historia externa con especial

atención á súa situación fóra das fronteiras de Romanía”, en F. Fernández Rei /

A, Santamarina Fernández (eds.): Estudios de sociolingüística románica. Linguas

e variedades minorizadas. Santiago de Compostela: Universidade, 445-501.

*Labraña, Sabela/ Vázquez, Ignacio/ Klein, Horst G., Stegman, Tilbert D. (2009):

“Minirretrato do romanés”, en Labraña et ali: EuroComRom – As sete

peneiras: Saber ler axiña todas as linguas románicas. Aachen: Shaker Verlag,

218-230.

Lombard, Alf (1974): La langue roumaine: une présentation. Paris: Klincksieck.

*Metzeltin, Miguel (2004): “El rumano en el conjunto de las lenguas románicas”, en

M. Metzeltin: Las lenguas románicas estándar. Historia de su formación y de su

uso. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana, 259-267.

Pop, Ioan-Aurel (2006): Los rumanos y Rumanía. Una breve historia. Tradución do

romanés de Iulia Bobăilă. Cluj-Napoca: Instituto Cultural Rumano.

[especialmente o cap. 5 «“Nosotros procedemos de Roma”: el nacimiento del

pueblo rumano y de la lengua rumana», 41-69).

Schlösser, Rainer (2001): “Una lingua con due famiglie: il caso del rumeno”, en R.

Schlösser: Le lingue romanze. Bologna: Il Mulino, 109-117.

Rusu, Valériu (1992): Le roumain. Langue, culture, civilisation. Paris: Ophrys.

12

2. Ortografía

Academia Română Institutul de Lingvuistică “Iorgu Iordan” (1995): Îndreptar

ortografic, ortoepic şi de punctuaţie. Bucureşti: Univers Enciclopedic.

Marcu, Florin (2002): Mic dicţionar ortografic şi ortoepic al limbii române.

Bucureşti: Saeculum Vizual.

Şoşa, Elisabeta (1999): Ortografia fără taine. Bucureşti: Saeculum I. O.

3. Gramáticas (e outras monografías)

Academia Română, Institutul de Lingvistică “Iorgu Iordan – Al. Rosetti” (2005):

Gramatica limbii române (coordinadora Valeria Guţu Romalo), 2 vol.

Bucureşti: Editura Academiei Române.

Augerot, James E. (1974): Romanian Phonology: a generative phonological sketch

of the core vocabulary of standard Romanian. Bucharest / Moscow, Idaho:

Editura Academiei Republicii Socialiste România / Idaho Research Foundation,

University of Idaho.

Avram, Miora (20013): Gramatica pentru toţi. Bucureşti: Editura Humanitas.

Bejan, Dumitru (20013): Gramatica limbii române. Compendiu. Cluj: Echinox.

Dobrovie-Sorin, Carmen (1994): The Syntax of Romania: Comparative Studies in

Romance. Berlin / New York: Mouton de Gruyter.

Gutia, Ioan (1967): Grammatica romena moderna. Roma: Mario Bulzoni.

*Ionescu, Christian: Esbozo de gramática rumana (material inédito).

Lombard, Alf (1981) Dictionnaire morphologique de la langue roumaine. Lund /

Bucureşti: Gleerup / Editura Academiei Republicii Socialiste România.

Lombard, Alf (1954-1955): Le verb roumain: étude morphologique. Lund:

Gleerup.

Pop, Liana / Moldovan, Victoria / Uricaru, Lucia (2002): Scurta gramatică

(româna ca limbă străina). Cluj: Echinox.

Pop, Sever (1948): Grammaire roumaine. Bern: Franke.

*Rauta, Aurelio (19732): Gramática rumana. Madrid: CSIC [o libro ten unha serie

de textos útiles, especialmente poesías dos principais autores romaneses].

Tomescu, Domniţa (2003): Limba română. Gramatică. Morfologiă. Bucureşti: All

Educational.

*Uricaru, Lucia / Goga, Mircea (1995): Verbes roumains / Romanian verbs / Verbe

româneşti. Cluj: Echinox.

13

Sandfeld, Kr[istian] / Olsen, Hedvid (1936-1962).: Syntaxe roumaine. París: Droz.

4. Manuais de lingua (e descricións para estranxeiros)

Brâncuş, Grigore / Ionescu, Adriana / Saramandu, Manuela (19913): Limba

română. Manual pentru studenţi străini. Bucureşti: Editura Didactică şi

Pedagogică.

Cazacu, Boris / Caragiu Marioţeanu, Matilda / Chiosa, Clara Georgeta / Guţu

Romalo, Valeria : (19814): Cours de langue roumaine. Introduction à l’ étude

du roumain à l’ usage des étudiants étrangers. Bucureşti: Editura Didactică şi

Pedagogică.

*Deletant, Dennis (19952): Colloquial Romanian. A Complete Language Course.

London / New York : Routledge [libro + 2 casetes].

Dorobăţ, Ana / Fotea, Mircea (1999): Româna de bază. Manual pentru studenţi

străini (Vol. I şi II). Iaşi: Institutul European.

Fabre, Gilbert (1991): Parlons roumain. Langue et culture. Paris / Condé-sur-

Noireau: L’Harmattan / Corlet.

*Gönczöl-Davies, Ramona / Deletant, Dennis (20023) : Colloquial Romanian. The

Complete Course for Beginners. London / New York: Routledge [libro + 2

casetes ou CDs].

*Kohn, Daniela (2009a): Puls. Manual de limba română pentru străini. Curs. Iaşi /

Bucureşti: Polirom, [libro + 2 CDs].

Kohn, Daniela (2009b): Puls. Manual de limba română pentru străini. Exerciţii.

Iaşi / Bucureşti: Polirom.

Munteanu, Dan (2006): Ghid de conversaţie român-spaniol pentru toţi. Bucureşti:

Editura Niculescu.

*Pologea, Mona (2008): Limba română pentru străini. Bucureşti: Institutul

Cultural Român [libro + 1 CD]

**Pop, Liana (19932): Le roumain avec ou sans professeur. Romanian with or

without teacher. Româna cu sau fără profesor Cluj: Echinox [libro con

explicacións e léxico en francés e inglés + estoxo con 4 casetes].

**Pop, Liana (20004): Româna cu sau fără profesor. Cluj: Echinox [edición

revisada e aumentada, libro con explicacións e léxico en en ruso e inglés +

estoxo con 4 casetes].

Ştefănescu-Drăgăneşti, Virgiliu / Murrel, Martin (1970 / 1987): Romanian.

London: Hodder and Stoghton / Kent: Sevenoaks.

14

Tarantino, Angela / Dascălu, Laurenţia (1996): La lingua rumena. Morfologia ed

esercizi. Bucureşti: Editura Fundaţie Culturale Române.

5. Textos

*Elliott, Jane / King, Colin (1999); Enciclopedie generală pentru copii. [Oradea]:

Editura Aquila ’93.

*Pop, Liana (20004): “Lecturi” en Româna cu sau fără profesor, pp. 256-287

[escolma de textos con proverbios, textos xornalísticos, contos, algunha lenda e

sobre todo textos literarios de autores clásicos dos séc. XIX e XX. A mesma

escolma en Pop (19932), pp. 212-242, onde falta un texto literario de Creangă]

Ruffini, Mario (1940): Antologia romena (testi moderni). Modena: Società

Tipografica Modenese.

6. Dicionarios (e outro material léxico)

Academia Română Institutul de Lingvistică “Iorgu Iordan” (19982): DEX

Dicţionarul Explicativ al. Limbii române. Bucureşti: Editura Univers

Enciclopedic.

Academia Română, Institutul de Lingvistică “Iorgu Iordan – Al. Rosetti” (2005):

Dicţionarul ortografic, ortoepic şi morfologic al limbii române, 2ª ed. revisada e

ampliada (coordinadora Ioana Vintila-Rădulescu). Bucureşti: Editura Univers

Enciclopedic.

*Bucurenciu, Ileana (2004): Diccionario español-rumano, rumano-español. Madrid:

Turpin.

Bursuc, Juliana / Nieto, Pablo (2000): Diccionario rumano-español y viceversa.

Dicţionar român-spaniol şi viceversa. Barcelona: Sísifo (Ed. revisada 2004)

*Calciu, Alexandru / Duhăneanu, Constantin / Munteanu, Dan (1979): Dicţionar

român-spaniol. Bucureşti: Editura Ştiinţifică şi Enciclopedica.

Calciu, Alexandru / Samharadze, Zaira: Dicţionar spaniol-român (1992); Bucureşti:

Editura Ştiinţifică.

*Cioranescu, Alejandro (1966): Diccionario etimológico rumano. La Laguna:

Universidad.

Comşulea, Elena / Teiuş, Sabina / Şerban, Valentina (1998): Dicţionar de expresii şi

locuţioni. Chişinău: Editorial-Poligrafică Ştiinţa.

*Diaconescu, Ana Maria (2005): Léxico para situaciones. Español / Rumano

Român / Spaniol. Madrid: Centro de Lingüística Aplicada Atenea, 2005.

15

Dumistrăcel, Stelian (2001): Dicţionar de expresii româneşti. Iaşi: Institutul

European.

*Ghiţescu, Micaela (2005): Dicţionar român-spaniol – spaniol-român de uz şcolar.

Bucureşti: Lucman.

Hanes, Gheorghina (19812): Dicţionar francez-român român-francez. Bucureşti:

Editura Ştiinţifică şi Enciclopedica.

Mocanu, Angela / Mocanu, Pavel (2000): Dicţionar portughez-român şi român-

portughez. Bucureşti: Teora [18.000 entradas ca. de portugués e 30.000 ca. de

romanés].

Neagu, Valeria (2000): Dicţionar român-spaniol. Bucureşti: Niculescu, [16.000

entradas].

Neagu, Valeria (2000): Dicţionar spaniol-român. Bucureşti: Niculescu [16.000

entradas].

Nedelcu, Carmen / Iliescu, Maria / Scurtu, Gabriela / Neagu, Valeria / Costăchescu

(2001): Dicţionar poliglot. Română. Engleză. Franceză. Germană. Italiană.

Spaniolă. Bucureşti: Teora.

*Nieto, Pablo (2000): Diccionario rumano-español español-rumano. Barcelona:

Sísifo.

*Protopopescu, Ion (1959): Dicţionar român-spaniol. Madrid: Editura Carpaţii.

Samharadze, Zaira/ Calciu, Alexandru (20052): Dicţionar spaniol-român. Bucureşti:

Univers Enciclopedia.

Dicionarios na rede

*http:/www.dexonline.ro

[o mellor dicionario explicativo do romanés é dexonline, un conxunto de 24

dicionarios que incorpora cinco grandes dicionarios, xunto con outros de

sinónimos e antónimos, o etimolóxico de Cioranescu, o ortográfico, o de

pronuncia e morfolóxico, o de neoloxismos, da lingua dos séc. XVI-XVIII etc.]

http://www.dictionare.com/english/dictionary.htm

[vocabulario romanés-inglés e inglés-romanés e dicionario de verbos

conxugados romaneses e ingleses]

http://www.dictionar.ro

[vocabulario plurilingüe romanés, inglés, francés, alemán, español e italiano]

http://www.dictionare.com/english/dictionary.htm

http://www.dictionar.ro/

16

6. METODOLOXÍA E RECURSOS

Corresponden a esta materia 45 clases durante 15 semanas, repartidas en 25

clases expositivas e 18 clases interactivas.

Nas clases expositivas preséntanse mediante o método comparativo os elementos

máis importantes de cada unidade con material didáctico ofrecido polo profesor, que se

poderá completar con actividades complementarias.

Nas clases interactivas trabállanse as competencias lingüísticas con exercicios

prácticos, escritos e orais. Realízanse exercicios relacionados cos temas explicados na

aula ou analízanse pequenos traballos elaborados fóra do horario de clases, en grupo o

individualmente, como transcrición fonética e fonolóxica de textos romaneses, análise

de estruturas silábicas, análise de estruturas morfolóxicas e clases de palabras, análise

de estruturas sintácticas e identificación e composición de campos semánticos.

Nas clases interactivas tamén se fan exercicios orais consistentes en recrear

situacións da vida diaria, como pode ser a compra no supermercado, pedir un café nun

bar ou de comer nun restaurante, reservar un cuarto nun hotel ou comprar un billete de

tren ou doutro medio de transporte.

A materia consta de 6 créditos ECTS, equivalentes a 150 horas de traballo do

alumno, coa seguinte distribución para poder superala:

Actividades formativas co seu contido en horas para o alumnado

Actividades presenciales Horas Actividades non presenciais Horas

Sesións expositivas 25 Estudo e preparación de

actividades programadas na

clase

60

Sesións interactivas (clases e

/ou laboratorio de idiomas) 18

Realización de traballos de

diverso tipo 30

Sesiones de titoría programadas 2 Lecturas

Sesións de avaliación Preparación do traballo final 15

Outras actividades Outras actividades

(especificar)

Total de horas de actividade

Presencial 45

Total de horas de actividade

non presencial 105

17

7. SISTEMA DE AVALIACIÓN

1ª oportunidade (xaneiro)

Segundo a normatia é imprescindible a asistencia regular ás clases e a

participación activa de todo o alumnado na discusión dos diversos puntos do programa.

Farase un seguimento continuado do labor realizado por cada estudante, polo

que se require a asistencia obrigatoria (como mínimo, nun 80% do total de horas

previstas) tanto ás clases expositivas como ás interactivas, nas que se valorará a

implicación e a participación activa. O alumnado fará as actividades non presenciais que

se lle vaian encargando e un traballo final individual escrito sobre algún apartado do

temario.

Na avaliación final a porcentaxe correspondente a cada actividade é a seguinte:

a) un 25% para a asistencia regular e participación activa nas aulas;

b) un 25% no dominio dos contidos teóricos e prácticos sobre

comentarios específicos preparados polo profesor;

c) un 25% para pequenos traballos non presenciais preparados por cada

estudante, que exporá nas aulas;

d) un 25% para o traballo final individual escrito.

Alumnado con dispensa de asistencia

O estudante que non poida participar nas actividades previstas, xustificadas

consonte co previsto na Normativa de asistencia a clase nas ensinanzas adaptadas ao

Espazo Europeo de Educación Superior, que o Consello de Goberno da USC aprobou

en sesión do 25 de marzo do 2010, realizará dous traballos escritos (40% + 40%) sobre

os contidos teóricos e prácticos establecidos polo profesor e unha proba oral (20%).

Exame final

O estudante que asista con regularidade e non acade a nota mínima de 5 na

avaliación final (50% do total), e o estudante con dispensa de asistencia que non obteña

esa nota mínima, ten que realizar un exame final cunha parte práctica e outra teórica na

data que establece a Facultade de Filoloxía da USC.

18

2ª oportunidade (xuño)

A avaliación farase exclusivamente a través dun exame escrito, que suporá o

100% da nota e que incluirá cuestións teóricas e prácticas sobre os contidos do

programa. O exame realizarase na data oficial.

8. OUTRAS INFORMACIÓNS DE UTILIDADE

Procurarase organizar actividades extraacadémicas diversas (ciclo de cinema

romanés, audicións musicais, conferencias e outras actividades culturais) para quen

estea interesado na lingua e cultura romanesas e na actual situación sociocultural de

Romanía e de Moldavia, así como na situación das minorías de lingua romanesa de fóra

destes países.

19

9. PLANIFICACIÓN DAS ACTIVIDADES

O estudantado ten que reservar semanalmente as horas necesarias para distribuír

o traballo que debe realizar para a participación nas clases expositivas e / ou interactivas

ou para posibles comentarios ou exercicios. Debe ter en conta que na derradeira semana

lectiva se fará un exercicio escrito final (vid. apartado 7):

Nos primeiros días de clases o profesor fará unha introdución xeral á lingua

romanesa e unha presentación do marco sociocultural de Romanía (unidades 1 e 2), á

vez que se fará audición e tradución dalgún texto romanés; nas seguintes clases o

profesor realizará unha exposición inicial pero procurará que o alumnado vaia

participando, especialmente na parte práctica, tratando de que aumente a participación

do alumnado a medida que vaia avanzando o semestre.

A seguir preséntase a relación de unidades do curso, co seu contido teórico e

práctico e coa bibliografía esencial, ben para a preparación das clases polo profesor, ben

como material fundamental para axuda da preparación da materia polo estudantado. As

referencias completas das obras sinálanse con asterisco no apartado 5 desta guía:

Unidade 1

Introdución xeral á lingua romanesa

1. Dominio lingüístico e modalidades do romanés

Ionescu (1999), Avram/Sala (2007: 15-23, 2013: 13-19)

2. Minirretrato da lingua romanesa: trazos principais

Avram/Sala (2007: 23-28, 2013: 19-24), Labraña (2009)

- Práctica: Audición e tradución do texto “Castelao”, de Luceafărul. Săptămânal

de literatură 42 (noiembrie 1996)

Unidade 2

Marco sociocultural romanés. Contribución á cultura europea moderna

1. Música: Porumbescu e Enescu

2. Belas Artes: Grigorescu e Brâncuşi

3. Literatura:

-Grandes clásicos (1866-1886): Eminescu, Creangă, Slavici e Caragiale.

-Etapa interbélica: Rebreanu, Eliade, Blaga, Arghezi, Tzara…

- Práctica:

1º) audicións musicais e proxección de vídeos culturais.

2º) lectura e tradución do texto xornalístico “Castelul Bran a fost restituit

proprietarului de drept”, da BBC Romanian.com (26 Mai 2006)

20

Unidade 3

Ortografía, fonética e entoación

“Pronunţarea şi ortografia” en Avram/Sala (2007: 95-107, 2013: 79-89).

1. Alfabeto

Pop (2000: 16), Pologea (2008: 13)

2. Grupos de letras

Pop (2000: 19), Pologea (2008: 14)

3. Fonética: vogais, ditongos e consoantes

Deletant (1995: 6-8, 13-15, 23-24,33-34)

González-Barrros (2004: 7-8)

Kohn (2009a: CD1, pistas 20-21: vogais; pistas 22-26: consoantes)

Pop (1993: 0-1), Pop (2000: 14-15), Pologea (2008: 15, 18, 26)

4. Fonética sintáctica: asimilación e elisión e a súa representación gráfica.

Deletant (1995: 111-112)

5. Entoación

Deletant (1995: 8-9), Kohn (2009a: 19 e CD1, pistas 27-28)

- Práctica:

1º) Lectura e comentario de “Un scurt text românesc standard însoţit de

transcrierea lui fonetică” de Avram/Sala (2007: 155-156, 2013: 129-130)

2º) Exercicios de ortografía e transcrición fonética a partir de exercicios

da bibliografía citada

Unidade 4

Formas de saudar. Países e nacionalidades

1. Saudar e presentarse

Kohn (2009a: 8-12), Pologea (2008: 15-17)

Pop (1993: 4-5), Pop (2000: 20-21)

Avram/Sala (pronomes de cortesía 2017: 165-166; 2013: 140; fórmulas

de cortesía 2007: 166-172, 2013: 140-146; fórmulas de presentarse

2007: 172-173, 2013: 146-147)

2. Profesións, países e nacionalidades

Kohn (2009a: 14-16), Pologea (2008: 22)

Pop (1993: 8-11), Pop (2000: 26-29)

- Práctica: texto “Europa” da Enciclopedie de Elliot (1999: 34-35).

Unidade 5

Os números e a idade

1. Numerais cardinais

González-Barrros (2004: 33-34), Kohn (2009a: 17)

Pop (1993: 3, 7), Pop (2000: 19, 23),

21

Avram/Sala (2007: 115-116, 2013: 96-97)

2. A idade

Kohn (2009a: 18)

3. Gramática:

3.1. Presente indicativo de a fi e a avea

3.2. Substantivo masculino e feminino

González-Barrros (2004: 9-11). Kohn (2009a: 21)

Pop (1993: 9, 27), Pop (2000: 27, 47),

Avram/Sala (xénero e caso do subst. 2007: 110-112; 2013: 92-93)

- Práctica:

o 1º) cifras, datas históricas relevantes, idade

o 2º) audición de noticias da TV romanesa.

Unidade 6:

Orientación, direccións e locais nunha cidade

1. Orientación

Kohn (2009a: 22-23 ), Pop (1993: 24), Pop (2000: 44)

2. Direccións (á dereita / á esquerda, dereito, cerca…)

Kohn (2009a: 24), Pop (1993: 20, 30), Pop (2000: 42, 52)

3. Enderezo e procedencia

Kohn (2009a: 25), Pop (1993: 20, 24), Pop (2000: 42, 44 )

4. Gramática:

4.1. Preposicións

González-Barros (2004: 91-92)

4.2. Preposicións în / la, din / de la

Pop (1993: 21, 23), Pop (2000: 31, 45)

4.3. Preposicións pe, sub, lângă

Pop (1993: 25), Pop (2000: 45)

-Práctica: lectura e tradución do texto xornalístico “În căutarea noilor 7 Minuni

ale Lumii”, da BBC Romanian.com (02 Ianuarie, 2006).

Unidade 7

Saída pola cidade: a expresión da hora

1. Que hora é?

Kohn (2009a: 26-27), Pop (1993: 14-15), Pop (2000: 34-35)

2. Viaxe en taxi na cidade

Kohn (2009a: 28)

3. Cambio de moeda estranxeira

Gönczöl-Davies (2002: 80), Kohn (2009a: 29), Pop (2000: 40)

4. Gramática:

4.1. Presente indicativo de a merge, a face, a sta e a lua

22

Kohn (2009a: 31)

4.2. O artigo


Kohn (2009a: 31), Pop (1993: 5, 7, 19), Pop (2000: 21, 23, 39),

Avram/Sala (2007: 112-114, 2013: 94-95)

- Práctica: moedas e billetes de Romanía

Unidade 8:

A data e as estacións do ano

Kohn (2009a: 32-33, 80-83 e no CD2 na pista 4 as estacións)

Pop (1993: 16-17), Pop (2000: 36-37),

Avram/Sala (unidades de tempo 2007: 162-164, 2013: 137-138)

1. Que día é hoxe? Días da semana

2. Que data é hoxe? Meses do ano

3. As estacións

4. Gramática:

4.1. Presente indicativo dos verbos regulares en –a, –e, -ea, –i, -î


4.2. Presente indicativo de verbos irregulares

Kohn (2009a: 40), Pop (1993: 33-35), Pop (2000: 55, 57, 59)

- Práctica: textos “Schimbarea anotimpurilor” e “Anotimpurile” da Enciclopedie

de Elliott (1999: 14-15)

Unidade 9

Situacións diversas (I): restaurante, hotel, banco

1. No restaurante

Gönczöl-Davies (2002: 51-52, 54), Kohn (2009a: 35)

Pologea (2008 : 73), Pop (1993: 32), Pop (2000: 54, 56, 66)

2. No hotel

Kohn (2009a: 36-37), Pologea (2008: 107),

Pop (1993: 28, 30), Pop (2000: 50, 52),

3. No banco

Kohn (2009a: 36-37)

4. Gramática:

Substantivo en singular cos artigos

González-Barros (2004: 19-21) [en sg. e pl., indet. e determ.]

Kohn (2009a: 41), Pop (1993: 5, 7), Pop (2000: 21, 23)

[Pop (1993: 37), Pop (2000: 61) subst. en sg. e pl. co art. determinado]

- Práctica: texto “La restaurant”, de Eugen Ionescu (en Pop 2000: 74)

23

Unidade 10

Situacións diversas (II): correos, fronteira, tren e outros medios de transporte

1. En correos

Gönczöl-Davies (2002: 77-78), Pop (1993: 80, 82, 84),

Pop (2000: 114, 116, 118)

2. Na fronteira

Gönczöl-Davies (2002: 14), Pop (2000: 46)

3. Medios de transporte: o tren

Gönczöl-Davies (2002: 39-40, 116-117), Pologea (2008: 47),

Pop (1993: 56, 58), Pop (2000 : 86, 88, 90)

4. Gramática:

Plural dos substantivos


Kohn (2009a: 41), Pop (1993: 13 masc., 27 fem. e neutro),

Pop (2000: 33 masc., 49 fem. e neutro),

- Práctica: texto “Traversarea Americii in căruţe” da Enciclopedie de Elliott

(1999: 14-15)

Unidade 11

De compras (praza e supermercado). Na cafetaría

1. Na praza: froitas, legumes…

Gönczöl-Davies (2002: 95), Kohn (2009a: 43-44, CD1 pista 52),

Pologea (2008: 40, froitas e legumes 78-79),

Pop (1993: 64), Pop (2000: 94)

2. No supermercado

Kohn (2009a: 45, CD1 pistas 55-56)

3. Na cafetaria

Kohn (2009a: 47, CD1 pista 57)

4. Gramática

4.1. Pronome e adxectivo pronominal posesivo

González-Barros (2004: 23 art. xenit. pos.; 56 pron. poses. con al, a...)

Kohn (2009a: 41), Pop (1993: 159), Pop (2000: 209)

4.2. Adxectivo e pronome posesivo

González-Barros (2004: 55-56), Kohn (2009a: 115)

Pop (1993: 101), Pop (2000: 135)

4.3. Adxectivo e pronome demostrativo

González-Barros (2004: 51-53), Kohn (2009a: 41, 59)

Pop (1993: 127), Pop (2000: 173)

- Práctica: textos “Hrana şi preparea ei” e “Hrana zilnică” da Enciclopedie de

Elliott (1999: 76-77)

24

Unidade 12

A vivenda e a moblaxe

(Kohn 2009a: 52-55, 58)

´

1. Accións a locui, a muta

2. A casa

3. As cores

4. A moblaxe

5. Gramática

5.1. Adxectivo cualificativo


Pop (1993: 29, 77), Pop (2000: 51, 111)

5.2 Graos de comparación


Pop (1993: 65, 149), Pop (2000: 95,199)

5.3.Presente de subxuntivo


Pop (1993: 45, 59, 87), Pop (2000: 71, 89, 119, 121, 125)

[exercicio de uso do presente de subx. en Pop (1993: 92-93), Pop (2000:

126-127)]

- Practica: textos de envases de alimentos e bebidas, textos publicitarios.

Unidade 13

Viaxes e excursións por Romanía

(Kohn 2009a: 60-66)

1.Viaxe en coche

2. Viaxe en tren

3. Excursión ó monte

4. Excursión ó mar

5. Gramática:

5.1. Futuro “popular” e futuro “literario”


Pop (1993: 89), Pop (2000: 123)

5.2. Condicional-optativo

González-Barros (2004: 79), Kohn (2009a: 69)

Pop (1993: 157), Pop (2000: 207, 212)

- Práctica: diálogo sobre excursión ó monte, Kohn (2009a: 65)

25

Unidade 14

A persoa. O corpo humano e os sentidos

1. Xeneralidades: home / muller, mozo / moza /, neno /nena…

2. Formas de relacionarse: casar, amar, namorar, odiar…

3. Partes do corpo

Kohn (2009a: 74)

4. Accións: oír, escoitar, andar, ir, correr, abrazarse, xesticular..

5. Adxectivos para caracterización física e moral

6. Gramática:

4.1. Pronome persoal en acusativo


Pop (1993: 107, 111, 133), Pop (2000: 141, 149, 179)

4.2. Imperativo ( e imperativo +pronome persoal)


Pop (1993: 117, 119), Pop (2000: 157-159)

4.3. Conxuncións coordinantes e locucións conxuntivas

Avram/Sala (2007:129-130, 2013: 109), González-Barros (2004: 93-94)

Pop (2000: copulativas 225, 241; adversativas 54, 80, 82, 88, 174, 196,

202, 204, 215; disxuntivas 54, 190: conclusivas 75, 251)

- Práctica: texto sobre problemas de saúde, Kohn (2009a: 77)

Unidade 15

Festas e regalos

1. Festa de Nadal

Kohn (2009a: 84-85, CD2 pistas 8-9)

2. Regalos

Kohn (2009a: 87, CD2 pista 10)

3. Gramática

….3.1. Substantivo en xenitivo e dativo


Pop (1993: 65, 81), Pop (2000: 95, 115, 172 )

3.3. Pronome persoal en dativo


Pop (1993: 39, 43, 83, 99), Pop (2000: 65, 69, 107, 117, 133)

3.4. Adverbios: o adverbio de modo

González-Barros (2004: 89-90),

Avram/Sala (2007: 124-125, 2013: 104-105)

- Práctica: texto “Oua de Paşte”, de Kohn (2009a: 86)

26

Unidade 16

Medios de comunicación

Kohn (2009a: 100-105)

1. Programas de TV

2. Noticias da radio

3. Prensa escrita

4.Gramática:

4.1. Pronome reflexivo en acusativo e dativo


Pop (1993: 99, 111), Pop (2000: 133, 149)

4.2. Participio


Pop (1993: 63 ), Pop (2000: 93)

4.3. Perfecto composto

González-Barros (2004: 72), Kohn (2009a: 79, 107)

Pop (1993: 65), Pop (2000: 95)

4.4. Supino


Pop (1993: 69, 151, 179), Pop (2000: 103, 201)

- Práctica: texto “Palme d’Or pentru Cristian Mungiu”, Kohn (2009a: 104)

Unidade 17

Familia e parentesco

1. Álbum de familia

Gönczöl-Davies (2002: 35, 110-111),

Kohn (2009a: 108-110, 114), Pologea (2008: 86),

2. A voda: casar (xeral), casar (o home, a muller), divorciarse..

Kohn (2009a: 112-113)

3. Gramática

3.1.Pronomes interrogativos-relativos


Pop (1993: 83, 104, 137, 203),

Pop (2000: 26, 28, 65, 117, 145, 185, 231, 249)

3.1. Pronomes indefinidos


Pop (1993: 59, 83, 90, 112, 143, 149, 159, 173, 183),

Pop (2000: 117, 144, 147, 150, 185, 193, 209, 220)

3.3.Imperfecto de indicativo


Pop (1993: 145-147), Pop (2000: 195)

27

3.4. Conxuncións subordinantes e locucións

Avram/Sala (2007:129-130, 2013:109)

González-Barros (2004: 93-94), Kohn (2009a: 999, 123),

Pop (2000: causais 97, 208, 216, 227, 250, 233, 234, temporais 151,

227; concesivas 215, 251; condicionais 211, 215, 217; finais 131,

150, 215, 249; dubitativas 81, 172)

- Práctica: textos “Ambarcaţiuni”, en Enciclopedie de Elliott (1999: 110-111)

10. ORGANIGRAMA ESTIMADO DO CURSO Estímase o seguinte desenvolvemento do programa:

- Unidades 1-4, clases de setembro. - Unidades 5-9, clases de outubro. - Unidades 10-15, clases de novembro. -Unidades16-17, clases en decembro.

Nas últimas sesións de novembro e nalgúnhas de decembro repasaranse aspectos

fundamentais da gramática e do léxico do romanés, e posteriormente o exercicio final.

lingua romanesa 1 - usc.es · medios de transporte: viaxe en tren. 4.12. ensino: sistema de...

Documents