kantuen letrak

Ama, zertarako dut nikagure zahar hori, (bis)hartzen badut hanketatikbotako dut sarri,oi, ai, neure leihotikanjaurtiki behar dut nik. (bis)

Neska, ixilikan hago,aberats dun hori (bis)nolabait pasa itzanurte bat edo bi,oi, ai, laster hilgo dun etabiziko haiz ongi. (bis)

Ama, alferrik ari dahizketa moduan (bis)egun bat pasatzekobizitzen munduan,oi, ai, ez dut agure zaharriknahi nire ondöan. (bis)

Neska, egizan amaren esana berehala, (bis)izango haiz ederki, markesa bezala,oi, ai, ez hadi izan badahorrelako ustela. (bis)

Amak ezkondu ninduenhamabost urtetan (bis)senarrak gehixeago,laurogei nonbait han,oi, ai, ni neskatila gazte....Nola ninteke izan! (bis)

Peleatzera natorardoa zurekin,zenbat fuerza dituzunbehar nuke jakin;betor mahatsaren kastabere adarrekin,ez naiz ikaratukoharen indarrekin.

Ez da filosoforik,ez teologorik,ardoari neurriahartuko dionik;gizon haundiak ereikusi ditut nikberen mozkorra ezindisimulaturik.

Deabruak daramalainteresatua, (bis)hau baino nahiago dutnire aukeraköa,oi, ai, hogeitabat urtekogazte loreköa. (bis)

Neska, etzanala hartu dirurik gabea, (bis)bestela izango dunnahiko lanbidea,oi, ai, txorakeriak utzita,harzan agurea. (bis)

Ama, nola nahi du horigogoz egitea (bis)beste gauzatxo bat dutnik borondatea,oi, ai, dirurik gabe bainasenarra gaztea. (bis)

Lili eder bat badut nikaspaldi begiztaturik,baina ez nainteke menturaharen eskura hartzera,baneki zer den lanjerajoan nindakio aldera.

Ardoak ez zuelazenion indarriktxapela batengatikez egin negarrik;ez det ikusi nahi nikhorrela senarrik,ez du buru-galduaktxapela beharrik.

Gizona, etzan zaitezbakean ohera, eguna argitzeankonponduko gera.Txapela prenda utzitaetorri al zera?Kreditu ederren batbadegu zahartzera.

Batean arrastaka,bestean erori,nolabait etxera dagizon eder hori;gero maldiziokaandre gaixoari,txapela kendutzekotabernariari.

Gizona ezin altxatuzandrea ari da,parrez itotzen dagojendea begira;altxatu dolorez etaberriz erori da,zikintzeko beldurrezlohiaren erdira.

bis

Amak ezkondu ninduen14

Ez da filosoforik24

Lili eder bat badut nik34

+

+

Ez nauzu, ez ni, kondëa,ez eta aitoren semëa!Nehoren estonatzekoez da sujet bat handia;zuhaur zirade sinplëa,ilusionez betëa.

Permiti niro, maitëa, ez dut hain bihotz dorpëa;baina nahi nuke jakinzure desira guztia:zu enegana jitëazestona laiteke mundüa.

Mintzo zirade polliki,polliki eta tendreki,bisitaño bat nikezuzuganat nahi laburzki,desira badut segurkibazinezadat permiti.

Ez nuke nahi malurikbaldin bazenu nigatik;ez dut uste ene begiekeman dautzuten kolperik;ez duzu, beraz, lanjerik,ez zira hilen hortarik.

Lili ederra so egidazu,maite nauzunez errazu,zure begiak bihotza barnarik deraut kolpatu;kolpe hontarik badizugangrenatzeko arrisku.

bis

bis

bis

bis

bis

Kobrezko santurikaninon bazareteegoten ahal zaretehemendik aparte,baldin arotz horiekjakiten badutejoareak egitekourtuko zaituzte.

Iturëngo joare egileRamuntxo Joakin,barkatu behar diguzuzeren dugun jakin.Konfesa zaitez ongierretorearekin,ez dute zer fidatusantuek zurekin.

Arotzak erran diobere andreari:-”Urtu behar dinagu,ekarran santu hori”-”Gizona hago isilik!Bekatu duk hori!”-”Ez dionagu errranensekulan inori”.

Iturëngo arotzaErramun Joakin,haserre omen zaudezeren dugun jakin;santurik ez litekefiatu zurekin,San Kristobal urtutajoareak egin.

Badakit sinple naizela,hori segurki hala da;halere iduritzen zaitezagutzetan zirela;orain nik badut fortunabaina ez dut zuk emana.

bis

Sarri beltzez jantzirikzabalde guztiatxori txikien kantarikez da aditzen ia,izarrez apaintzen dazerupe garbiaeta bazter denariemanez argiaazaltzen da, goi faroleder, ilargia.Eta azaltzen da, eta azaltzen da,eta azaltzen da, da azaltzen,eder-eder, ilargia.

Jiratzen den denboranitsaspe haundirapaletako koloreguztiak han dira;hain pintura pollitakgoien jartzen dira,ustetzen da zeruaahospez dela jira:ezin asper litekeberari begira!Eta ezin asper, eta ezin asper,eta ezin asper, asper ezin,berari begi-begira.

Eguzkia hasten dajaitsitzen, jaitsitzen,dizdizera ederrazaiola gutxitzen;diamantezko printzakzaizkionean galtzenurrezko bola batenitxuran da jartzeneta geldi-geldi daitsaspera sartzen.Eta geldi-geldi, eta geldi-geldieta geldi-geldi, geldi eta,itsaspera sartzen, sartzen.

Arotzak erran dio bere andreari:-”Begira ezaion ongijoare multzoari,soinuan bilatutadenak diauden ongisalatu ez bagindukoinatak, Joana Mari”.

Elizako serorak,ermitauak ere,bakoitza zeuen tokitanegon zaitezte erne,bestela arotz horiekjakiten baduteelizako santuakihes joanen dire.

bis

bis

bis

Iturengo arotza44

Ilunabarra54

Larunbatetik larunbateragarbitzen ditu zatar bi,bere haiexek berotutzekoegur erretan zama bi,belaun bietan bana hartutaez da isiltzen kantari.

Nere andrea alferra da etaez da munduan bakarrik,gauza gozoen zalea da etaez du egin nahi beharrik,sekulan ere ondo izango ez dahalakoaren senarrik.

Zokoak zikin, tximak jario,haurra zintzilik besoan,adabakia desegokiagona zaharraren zuloan,hiru txikiko botila haundiadauka berekin alboan.

Nire andrea andre ederra zanezkondu nintzan orduan,mudatuko zan esperantzarikere batere ez nuan,surik batere baldin badagomaiz dago haren ondöan.

Ezkongaietan zerbait banintzanezkondu eta ezer ez.Ederzalea banintzan ereaspertu nintzan ederrez,nire gustua egin nuen etaorain bizi naiz dolorez.

bis

bis

bis

bis

bis

Herriko laboreakkanpora behar du,igual zen guretzatharria egin balu.Jornalero gaisoakzer egin behar dugu!Bazkari txarra eta, mahai,mahaipetik afaldu.

Dominus vobiscunakesaten du klaro,“gure Jaungoiko Jaunazurekin hor dago”.Bego gurekin beti,gero eta nahiago;etxera hutsik joanda, han,han ezer ez dago.

Artoak ahitu etadirua Mexikun,ez jakin tripatza hoknork beteko dizkigun,apaiz bat edo besteklehen ematen ziguneta orain hor konpon, Do,Dominus vobiscum.

Apezen kontra ginenalditxo batean,ez dutela ematenartorik zorrean.Arrenkura haundiakelkarren artean,ez gaudela jarririk, le,lehenengo klasean.

Nere andrea goiz jaikitzen dafestara behar danean,buruko mina egiten zaiohasi baino lehen lanean,zurekin zer gertatuko zaitannik beldurrikan ez nuan.

bis

Maritxu, Maritxu,malas mañas tienes tú;Maritxu, Maritxu, bizitzen badakizu.

Txori batek kantatzen duharitz-adar gainean,bera ez dala ezkondukoaurtengo udazkenean,gari-arto-sekaleakmerke ez diran artean.

Maritxu, Maritxu,malas mañas tienes tú;Maritxu, Maritxu,bizitzen badakizu.

Goizean-goizean txokolatea,arratsalderdian koipatsu,ama eta ahizparentzat porrusalda etazerorrek edaritzat ju-ju!

Maritxu, Maritxu,malas mañas tienes tú;Maritxu, Maritxu, bizitzen badakizu.

Ezkongaietan64

Apezen kontra74

Maritxu malas mañas84

Mila bederatzirehuneta hogeigarrenëan,Zeruko Aita, nagozure beharrëan.Gaizki bizi geradeparaje onëan;bendizio bat, arren,zuzendu gaitëan.


Gau ilunez hontza dabilezkutuan-ezkutu,bigiretan zaretenongezur-egiak batu,eta inguruetan zuresekretuak kontatu.


Gauean-gauean bigiran etabiharamonean lozurru,ama eta ahizpatxoa etxe-lanetanizerdi patsetan dituzu.

b

i

s

Fabrikako sarreranahi genuen ikusi,guardiako jaunekez ziguten utzi;atzetikan tirokabalarekin josi,inor ez ginaden hil,danok gera bizi.

Urriaren seian zan,esango det klaro,asteazken batëanbastante goizaro;inozentëen kontrahainbeste enpeino,atzetik nahiago zutenaurretikan baino.

Pobrëarekin hoiekzer moduz dabiltzen, kristau maitëak, jarrizaitezte aditzen:gosëarekin ez duteinor errenditzen,hasi zaizkigu plomozkokonfitak partitzen.

Kapitalistak nonbaitondo ziran bizi:pobrëak lana egin,haiek irabazi.Jan eta edan, pasëatueta ederki jantzi...obreröak ez al duordain bat merezi?

Arrazoietan jarrigaitëan begira:fabrikarako atëakzertan itxi dira?Horrelakorik ez zanjustuak balira,gosëak errenditzenpobrëak ari dira.

Adiskide bat banuenalkar maitatzen genuen,ai, zer amorio nuen!Zoragarrizko dama eder bat,bi ahizpetarik altuen,bular eta gerri lerden,guztiz xarmatu ninduen,lilura baizik ez zuen.

Ai, hori begi ederra!Iruditzen zait eperra;gauza hoberikan zer da?Ointxo polita, zapata eder,orkatila guztiz fina.Jantzi ederki egina;telia modako fina.Ai, niretzako bazina!

Obrero bihotzekoakbëhar degu unitu,geroko esperantzanez inor gelditu,premiazko orduanalkar sokorritu,Eleiza Santak halaordenatzen gaitu.

Beren langile onaktiroz hil nahian,milagro bat Jainkoakegin du Azkoitian;kapitalista hoiekjoan dan aspaldianamenazaz pobrëazeukaten azpian.

Denbora gutxi batenhainbeste eritulurrera eroritaziraden gelditu;gero mediku jaunekzituzten kuratu,esan zuten: “Atzetikdira balak sartu”.

Azkoitiako huelga94

Ai, hori begi ederra!104

Begia zorrotz etamemoria argi,ezer ez den tokian, maitëa,atzaparrak garbi.Txin-txin, txin-txin,diruaren hotsa,harek ematen digu, maitëa,bihotzëan poza.

Habanara joan ginanarditikan gabe,handik etorri ginan, maitëa,bost milioiren jabe.Txin-txin, txin-txin,diruaren hotsa,harek ematen digu, maitëa,bihotzëan poza.

Orain etorri gerahandikan honerakaballero papera, maitëa,hemen egitera.Txin-txin, txin-txin,diruaren hotsa,harek ematen digu, maitëa,bihotzëan poza.

Gu hirurok geradearratoi xuriak,Amerikako berri, maitëa,ondo ikasiak.Txin-txin, txin-txin,diruaren hotsa,harek ematen digu, maitëa,bihotzëan poza.

Indazu bada neronizure eskutxo eder hori,torneaduzko irudi.Ez haserretu nire ausardiaz,zeuk erotu bainauzu ni,zure begi eta aurpegi,arrosa fresko eta zuriKontzepzioa dirudi.

bis

bis

bis

bis

San Migela joan etaladronaren hitzak:“Atariok edekitzenez diaudek errezak,burniak dituk etaez hagitz beratzak”.Batek ez erran behar:“Langai hori utzakbertan ez gaitzan hartugeren heriotzak”.

Maiatzeko hilarenhamaikagarrenaSan Migelen lapurraksartu ziradena,bai eta ere arrobatuberak nahi zutenaazkenik erlikiaAingeruarena;horrek ematen digubihotzean pena.

San Migelen bertsoaknoa kantatzera,aditu nahi duenikinor baldin bada;berri txarrak dabiltzamunduan barrena,notizioso gehienakizanen al gara,Aingerua lapurrekeramana dela.

Orain gastatzen dituguhango urre xarrak,dantzatu zirelako, maitëa,gure atzaparrak.Txin-txin, txin-txin,diruaren hotsa,harek ematen digu, maitëa,bihotzëan poza.

Amerikatik bueltanginaden etorrieta nahiko dirua, maitëa,genuen ekarri.Txin-txin, txin-txin,diruaren hotsa,harek ematen digu, maitëa,bihotzëan poza.

bis

bis

Gure Santura joanzen jende guzia,sokarekin loturikda lapurrentzia.“Nonbait ageri ditukzuen maleziak;frogatzeraz geroztikzer den mereziaSan Migelgo muinoankentzeko bizia”.

Rodríguez AlkateakSan Migel topatu,belauniko jarririkbertan adoratu,berak gaitzala badaarren anparatu,bizimodu bat onamundura logratueta gero zeruetakogloriaz gozatu.

Iruineko KortekoAlkate Rodríguez,barka beza ere bainobertso hau adi bez,berori portatu da,aditu dugunez,Frantziara joandaSan Migelen galdezAingeru eder horitopatu ahal balez.

Hirurehun bat gizon,gehiago gainetik,bila atera diraLarraungo bailetik,borondate haundian,guztiok gogotik,hor ibili gerademendi hoietatik,San Migel Aingerua,zure ondoretik.

San Migelen sartutalehenengo preguntäogiarekin ardoaeskatu omen dute,horiek jan-edandaegin dute juntä:“Orain para ditzagunestutan lotutä;goazen FrantziaraSan Migel hartutä”.

Habanara joan ginan114

San Migelen bertsoak124

Edanago eta berriz nahiago,beti nago egarriak,begibitarte txarrikan ez ditegiten tabernariak;hemeretzi lehen, hau hogeigarren,hamar atzo zor utziakmarkak kupelan egin jaieanpagatutzeko guziak.

Kupelan dagoen sagardoak ditematen tentazioa,prezisamente edan beharradaukat persekuzioa;mila deabruz josirikakoorain duen prezioa,zaleak asko geran mediozdauka estimazioa.

Astelehena det jai bat hartuapekatu mortalekotzat,asteartean beharrerakogogorik egiten ez zait;asteazkena, ai nire pena,oso pereza sartzen zait,modu honetan aste guztiaalferkerian joaten zait.

Lehenengo sartu tabernan etaateratzen naiz azkena,egun guztian zurrutean etaez zait betetzen barrena;hau da edari maitagarri bat,arras piztutzen nauena,Joxepa Karmen bihotzekoabete hamabigarrena.

Bedeinkatua izan dedilasagardoaren graziabai eta ere kupida gabeedaten duen guzia;edari honek gizon askoriematen dio bizia,hau edan gabe egotea daniretzat penitentzia.

Neskazaharrak joaten diraMadalenara, Madalenara,Madalenara,Santari eskatutzeranobioren bana, nobioren bana,komeni bada.

Ai fikua, fikua, fikua,ai fikua, fiku merlatua!

Ai, ei, hoik dira penaknik orain ditudanak!Bi maite izan etaez jakin zein hauta.Batek dizu txapela, besteak boneta,txapeldunarenganadoa ene bihotza.

Hola denaz geroztikez egin negarrik,ez daiteke arrosarikelorri gaberik,zu hola penaturikurriki baitut nik,plazer duzuna duzueginen nitarik.

Gero galdegin neron:“Negarrez zer duzu?Hola xangrinatzekosujetik ez duzu”.Arrapostu eman zautan:“Zuhaurrek dakizu,ene negar ororensujeta zira zu”.

Ostiraletan duzuGarruzen merkatu,ene maite pollitahan nuen kausitu,pot bat galdegin nerontxapela eskianbiga eman zautadannegarra begian.

Ai Errenteriakofraile kaskamotza, fraile kaskamotza,fraile kaskamotza,bizkarra konkortutaematen du meza, ematen du meza,ematen du meza.

Ai fikua, fikua, fikua,ai fikua, fiku merlatua!Ai fikua, fikua, fikua,ai fikua, fiku merlatua!

Ategorrietako danbolinterua,danbolinterua, danbolinterua,bizkarra makurtuta jotzen du soinua,jotzen du soinua,jotzen du soinua.


Jan egin duzun fikuafiku merlatua, fiku merlatua,fiku merlatua,merkatuan saldua, ondo pagatua,ondo pagatua,ondo pagatua.


Santa harek egiten dieburuaz ezetz, buruaz ezetz,buruaz ezetz, hargatik neskazahar neu begeratu nintzen, geratu nintzen,geratu nintzen.


Santak erantzuten dieburuaz ñar-ñar, ya no es hora,no valéis nada, zer nahi duzue, bada,nik egitea, zuen denbora pasatua da.


bis

bis

bis

bis

bis

bis

Sagardoari(Bedeinkatua izan dedila)

134 Ostiraletan duzu144

Madalenara(Neskazaharrak)

154

Inoiz pentsatzen nire arteanni jarritzen naizenëan,gaur ere asko dirala joangoliratekenak zuzenëan,ez luke inork sinistatukozer pena ematen didan.Ai! Horrela nintzan ni ere sanoeta gazte nengoenëan....Gaur limosna bat eskatutzen detJainkoaren izenëan.

Odola bero eta buruaharroa dagoenëan,edozein moduz sartutzen da bathalako itsumenëan;atsekabe eta negar saminakbadatoz ondorenëan,nola ere bait batek biziautzitzen ez duenëan,limosnatxo bat eskatu beharJainkoaren izenëan.

Eta segitu zuen esanaz:“Lehengo gerrate denëanni aurren xamar ibiltzen nintzan,beti edo gehienëan,nekatu gabe aisa igoazaldaparik luzeenëan;ez zan burura asko etortzen,gu hala genbiltzanëan,gero limosna eskatutzerikJainkoaren izenëan.

Zerbait emanez galdetu nion,ahal zan modu onenëan,jaiotzetikan al zeukan alagaitzak hartua mendëan;erantzun zidan: “Ez, semea, ez,nik sasoia nuenëanez nuen uste iritsitzerikhonetara azkenëan....Gaur limosna bat eskatutzen detJainkoaren izenëan.

Mutil koxkor bat itsu-aurrekozuela aldamenëan,gizon buru-soil, bizar-zuri bat,bi makuluren gainëan,kale izkinan ikusi nueninora ezin joanëan;eta bera nor zan jakin nahieaninguratu nintzanëan,limosnatxo bat eskatu zidanJainkoaren izenëan.

Kaiolan sartu nautetxori bat bezelaesateagatikanzurea naizela,maitea, tristea,zu zera nirea,orain zurea naiz etakonsola zaitea!

Gosaldu eta gerolagunarterakoeman beharko didazupatrikararako,harako, honerako,jokurako, tabernarako,nirekin bizimodurikez dezu aterako.

Goizean jeiki etalehenbiziko lana:eman beharko didazuniri palanganaurakin, urakin,urakin eta urakin,eta gainera kafeabere koparekin.

Maitea, nahi badezunirekin ezkondugoizean lehendabizijeiki beharko dezuohetik, ohetik,ohetik eta ohetik,gero gosariterani zure ondotik.

Ai! Txorakeria asko egitenda zentzurik ez danëan,sinista ezazu ur hau paseadaukanaren esanëan;hobeago da, sasoi dan arte,saiatutzea lanëan,negar eginaz ibili gabegero denbora joanëan,limosnatxo bat bildu ezinikJainkoaren izenëan.

Agur jaunak!Jaunak agur!Agur tʼerdi!Jaungoikoak eginak gire,zuek eta bai gu ere.Agur jaunak! Agur!Jaunak agur!Hemen gire!Agur jaunak!

Gaztea zera etajuiziorikan ez,aspertuko zerade,maitea, senarrez,maitea, tristea,zu zera nirea,orain zurea naiz etakonsola zaitea!

Zer zela uste zenuenenamoratzea,silan eseri etagitarra jotzea?Maitea, tristea,zu zera nirea,orain zurea naiz etakonsola zaitea!

bis

bis

Limosnatxo bat164

Maitea, nahi badezu174

8 Agur jaunak!184

kantuen letrak

Documents