javier guerra - empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co plan...

40
20 anos de compromiso coas empresas de Ferrol, Eume e Ortegal Javier Guerra Directorio de Empresas Asociadas

Upload: others

Post on 20-Jan-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 anos de compromiso coas empresas de Ferrol, Eume e Ortegal

JavierGuerra

Directorio de Empresas Asociadas

Page 2: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos
Page 3: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

EDITORIALVinte anos xuntosEste ano a Asociación de Empresarios Ferrolterra cumpre dous decenios.Naceu en xaneiro de 1992 a iniciativa dun grupo de empresarios queconsideraba necesario a existencia dunha organización que contribuíse aocrecemento do tecido empresarial das comarcas de Ferrol, Eume e Ortegal,cun servizo de apoio e asesoramento permanente.

Arestora, podemos dicir que AEF tivo desde entón un crecemento sostido,pasando dun balance xeral a 31 de decembro de 1993 de 1.367.000 pesetas,aos 180.891.00 euros a día de hoxe, con ingresos procedentes na súa maioríadas cotas de socios, o que permite á asociación un importante nivel deindependencia no desenvolvemento de actividades e proxectos.

Actualmente, AEF é unha organización consolidada e cun forte arraigamentonas comarcas do seu ámbito xeográfico, que conta con 260 empresas decarácter intersectorial asociadas e 3.500 traballadores grazas, en gran medida,aos servizos que oferta, e que están sometidos a unha mellora continua.

A Asociación colaborou ademais para facer realidade numerosas demandas,como a chegada da Autoestrada a Ferrol, o Polígono do Río do Pozo, o PortoExterior de Ferrol, etc.

Agora, no seu 20º aniversario, a Asociación de Empresarios Ferrolterra quereagradecer a todas as persoas que formaron e forman parte da súa xuntadirectiva e ás empresas asociadas a confianza depositadada ao longo de todosestes anos e conmemorar a data con esta publicación especial.

A cooperación e o asociacionismo son unha fórmula exitosa para triunfar. Émáis fácil buscar solucións de forma compartida, colaborando uns con outros,que en solitario. Nesta revista mostrámosvos varios exemplos a seguir.

Grazas a todos

SUMARIOORIENTACIÓNS

Mondragon: Más de medio siglo de cultura cooperativa . . . . . . . . . . . 04Universidad de A Coruña. En colaboración con la sociedad . . . . . . . . . 06

FALAMOS CON

Javier Guerra. Conselleiro de Economía e Industria . . . . . . . . . . . . . . . . . 08

OPINIÓN

Asociacionismo como valor recomendable . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12RSC, ¿Nueva moda o modelo de gestión eficaz? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Sistemas de gestión Lean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

AEF Resposta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

AEF de Preto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

FALAMOS CON

José Ramón Franco. Presidente de AEF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

Directorio de empresas asociadas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

ACTUALIDADEEMPRESARIAL

Asociación de Empresarios Ferrolterra

C 1440-2012

AEF non se responsabiliza das opinións contidas nosartigos de Actualidade Empresarial, que se correspondencoas opinións dos autores dos mesmos e poden noncoincidir coas de AEF. Queda totalmente prohibida areprodución, comunicación pública (incluída a posta adisposición interactiva), distribución e transformacióntotal ou parcial deste exemplar.

ACTUALIDADE EMPRESARIAL 3

Page 4: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

4 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

ORIENTACIÓNS | MONDRAGON: Más DE MEDiO siGlO DE cultuRA cOOpERAtivA

La corporación MONDRAGON, uno delos grupos cooperativos másreconocidos en el mundo, cuenta conuna estructura de gestión única quele permite encarar el futuro conoptimismo.

Page 5: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 5

MONDRAGON: Más DE MEDiO siGlO DE cultuRA cOOpERAtivA | ORIENTACIÓNS

Más de medio siglo de cultura cooperativaMONDRAGON

En 1956 cinco jóvenes establecieronen MONDRAGON, Gipuzkoa, la pri-mera unidad productiva de la actualCorporación MONDRAGON, en laque fabricaban estufas y cocinas de pe-tróleo. Pero la historia de la experien-cia cooperativa más reconocida delmundo comienza trece años antes,cuando un joven sacerdote llamadoJosé María Arizmendiarreta crea la Es-cuela Profesional, una entidad educa-tiva democráticamente administradaque forjó a aquellos cinco pioneros yque después, generación tras genera-ción, ha sido la cantera de buena partede los profesionales que han hecho po-sible este grupo empresarial. De hecho,en la actualidad, la educación es parteintrínseca y esencial de MONDRA-GON: en los diferentes centros lectivosde la Corporación (que incluye unauniversidad) estudian 9.000 alumnos.

MONDRAGON es una realidad so-cioeconómica creada por el esfuerzo so-lidario de todos sus trabajadores. Unaalternativa atractiva respaldada por unsolidario y exitoso sistema de participa-ción laboral. El trabajo diario de MON-DRAGON se basa en los principios delibre adhesión, organización democrá-tica, soberanía del trabajo, intercoopera-ción, transformación social y educación.

LOS PRINCIPIOS BÁSICOSEstá inspirada en los Principios

Básicos de la Experiencia Coopera-tiva, comprometida con el entorno, lamejora competitiva y la satisfaccióndel cliente, para generar riqueza en lasociedad mediante el desarrollo em-presarial y la creación de empleopreferentemente cooperativo.

En su aspecto organizativo MON-DRAGON se configura en cuatroáreas: Finanzas, Industria, Distribu-ción y Conocimiento. Constituye hoyen día el décimo grupo empresarialde España, con cerca de 84.000 per-sonas compartiendo una idea empre-sarial. El 85% de sus trabajadoresindustriales son cooperativistas.

La Corporación MONDRAGON sesustenta en compromisos de solidari-dad y utiliza métodos democráticospara su organización y dirección. Im-pulsa la participación y la integraciónde las personas en la gestión, resulta-dos y propiedad de sus empresas, quedesarrollan un proyecto común armo-nizador del progreso social, empresa-rial y personal. Promueve laformación e innovación desde el des-arrollo de las capacidades humanas ytecnológicas, y aplica un Modelo deGestión propio para alcanzar posicio-nes de liderazgo y fomentar la Coope-ración.

EN TODO EL MUNDOMONDRAGON cuenta con 94 plan-

tas productivas en 16 países y disponede delegaciones corporativas en Brasil,Chile, China, EEUU, India, México,Rusia y Vietnam. Estas delegacionescorporativas dan un soporte integral ala presencia de MONDRAGON en elmundo. Ofrecen ayuda en la difusión yrepresentación, en los apoyos comer-ciales y la propia actividad comercial.Los resultados son elocuentes: al iniciode la década de los noventa un 25% delas ventas del área industrial eran inter-nacionales; en la actualidad, lo son el67% y la Corporación da empleo a15.162 personas en el extranjero.

INNOVACIÓNLa innovación es otra seña de identi-

dad propia de MONDRAGON que, dehecho, está intentando impulsar si cabede forma más decidida a lo largo de losúltimos años. En concreto, en 2011 un20,5% de las ventas del Área Industriafueron productos y servicios nuevos noexistentes hace cinco años. Con una in-versión en I+D+i en 2011 de 165 mi-

llones de euros, la Corporación, quecuenta con 508 familias de patentesde invención, participa en 39 proyec-tos internacionales de I+D. En esteámbito es importante subrayar laaportación de MONDRAGON Uni-bertsitatea y sus cuatro facultades (In-geniería, Humanidades, Empresarialesy la recién inaugurada de CienciasGastronómicas, “Basque CulinaryCenter”), de la red de centros tecnoló-gicos de la Corporación, integrada por14 centros, y el esfuerzo innovador delas propias cooperativas.

UN MODELO QUE HACEFRENTE A LA CRISIS

Cuando la economía mundial setambalea, el modelo cooperativo,pese a las dificultades que afectan atodas las empresas, está demostrandola consistencia del axioma “la uniónhace la fuerza”. En ese sentido, laCorporación ha adoptado todo tipo demedidas (calendarios móviles a labaja, congelación de anticipos, con-tención de gastos de estructura, reo-rientación de negocios, reubicaciónde socios en otras cooperativas, pre-jubilaciones…) orientadas a conser-var los empleos. Asimismo, losresultados netos de MONDRAGONen 2011 alcanzaron los 125 millonesde euros, casi un 30% menores quelos del año anterior, pero lograndomantener el nivel de empleo del añoprecedente. Así, en plena crisis, elmodelo cooperativo ha demostradoser más ágil y robusto en lo econó-mico, y más solidario en lo laboralque otras alternativas de gestión. AE

www.mondragon-corporation.com

Page 6: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

6 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

ORIENTACIÓNS | uNivERsiDAD DE A cORuñA, EN cOlAbORAcióN cON lA sOciEDAD

El objetivo estratégico de la Universidade da Coruña (UDC) de impulsar una docencia e investigación orientadas ala calidad y a la utilidad social le permiten ofrecer un caudal de conocimientos y una cartera de tecnologías de apli-cación valiosa para diversos sectores. La UDC asume que es preciso considerar como fundamental la transferenciade conocimiento y tecnología generados en la universidad a la sociedad en general y a las empresas en particular,como uno de los aspectos clave para el desarrollo del nuevo espacio europeo de investigación e innovación y para laconsecución de un sistema gallego de I+D+i más fuerte.

El excelente equipo humano y técnico disponible en la universidad permite la realización de todo tipo de proyectos,estudios, cursos de formación y asesoramiento científico y técnico relacionados con muy diversos sectores. Los in-vestigadores de la UDC se agrupan para generar y aportar conocimiento a la sociedad sobre áreas tan diversas comoingeniería ambiental, agricultura, ingeniería industrial y naval, ciencia de materiales, electrónica, ingeniería civil,arquitectura, tecnología de la información y las comunicaciones, tecnología y recursos marinos, biotecnología, cien-cias de la salud, economía, derecho, sociología, psicología, filosofía, lengua y literatura. Para crear un punto de en-cuentro e incrementar la relación entre la Universidad y la empresa se ha planteado el desarrollo del ParqueTecnológico de la UDC, con varios centros cuyos objetivos son facilitar la transferencia de conocimientos y tecnolo-gía, apoyar la creación de nuevas empresas, promover el desarrollo de una cultura orientada a la innovación tecnoló-gica y la gestión del conocimiento.

UNIVERSIDADDE A CORUÑAEn colaboración con la sociedad

Page 7: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 7

uNivERsiDAD DE A cORuñA, EN cOlAbORAcióN cON lA sOciEDAD | ORIENTACIÓNS

CENTRO DE INVESTIGACIONESTECNOLÓGICAS (CIT)

www.udc.es/citEl CIT nace con la idea de ser un centro donde se acogendistintos grupos de investigación, con el fin de desarrollar eimpulsar sus propios proyectos de investigación en el ám-bito de la ingeniería industrial en colaboración con el en-torno empresarial. Cuenta con varios laboratorios conequipamiento de alto nivel para realizar investigación sobreaplicaciones industriales del láser, combustibles, mecánicade fluidos, plásticos y química.

CENTRO DE INVESTIGACIÓN TECNOLÓGICA ENEDIFICACIÓN E INGENERÍA CIVIL (CITEEC)

www.udc.es/citeecEste Centro desarrolla actividades de investigación, fomen-tándola desde una perspectiva no sólo analítica sino funda-mentalmente experimental. Dada la estructura del centro, elCITEEC posee una capacidad orgánica y estructural ade-cuada para realizar un asesoramiento adaptado a las necesi-dades de empresas e ingenierías en el ámbito de laingeniería civil. Para ello cuenta con los laboratorios deconstrucción, puertos y costas, estudios aeroelásticos, hi-dráulica e ingeniería sanitaria.

CENTRO DE INVESTIGACIÓN EN TECNOLOGÍA DELA INFORMACIÓNYLASCOMUNICACIONES (CITIC)

citic-research.orgEs un centro tecnológico singular con unas instalaciones for-madas por dos edificios modulares e inteligentes, con el finde potenciar el avance y la excelencia en la investigación,desarrollo e innovación en las Tecnologías de la Informacióny las Comunicaciones (TIC) y fomentar la transferencia deconocimiento y resultados a la sociedad. Su principal obje-

tivo es reconocer el software como factor fundamental parala competitividad de la industria y proporcionar las técnicasy herramientas que permitan mejorar la capacidad para pro-ducir sistemas y servicios software de calidad en tiempo ycostes. En la actualidad, en el CITIC trabajan en distintosproyectos de I+D más de 100 investigadores de los sectorespúblico y privado, constituyendo un entorno mixto universi-dad-empresa que posibilita la colaboración y la transferenciade conocimiento en diversas áreas, tales como la computa-ción, inteligencia artificial, bases de datos, tecnología de lainformación y las comunicaciones, arquitectura de compu-tadores, estadística operativa e ingeniería matemática.Además se encuentra en la última fase de construcción elCentro de Investigaciones Científicas Avanzadas (CICA),promovido por la UDC para realizar proyectos de investi-gación sobre energía y recursos naturales. En planificaciónse encuentra el Centro de Innovación Tecnológica parala Tercera Edad y los Colectivos de Personas Depen-dientes (ASISTA), que reunirá a especialistas investiga-dores en el área de la salud, en concreto, aquellos quedesarrollan innovaciones tecnológicas para la tercera edad.

OFICINA DE TRANSFERENCIA DERESULTADOS DE INVESTIGACIÓN (OTRI)

www.udc.es/otriLa OTRI, dependiente de la UDC, tiene como misión fo-mentar la colaboración entre la Universidad las empresaspara realizar actividades de investigación y desarrollo. Sutrabajo se centra en potenciar las capacidades de investiga-ción de los grupos de la universidad e intensificar la transfe-rencia de tecnología y conocimiento al tejido productivo y ala sociedad en general. A través de la OTRI las empresaspueden contactar con grupos de investigación de la universi-dad y establecer colaboraciones en diversos ámbitos. AE

OtRi- universidade da coruña, campus de Elviña, s/n, A coruña. tfno: 981 167 173 – [email protected]

Page 8: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

FALAMOS CON | JAviER GuERRA, cONsEllEiRO DE EcONOMíA E iNDustRiA

8 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

Page 9: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

JAviER GuERRA, cONsEllEiRO DE EcONOMíA E iNDustRiA | FALAMOS CON

De todos é coñecida a situación do Sector Naval enxeral, pero no caso de Ferrolterra, a incidencia con-céntrase no ámbito público, en concreto en Navantia(Ferrol-Fene). Que expectativas cre que ten este sec-tor e en que medida a Xunta de Galicia se está impli-cando en achegar solucións e colaborar no seudesenvolvemento?

A implicación e a colaboración da Xunta de Galicia conaval galego e coa comarca de Ferrolterra están fóra detoda dúbida. Como vostedes ben din, Navantia é un esta-leiro público, estatal. É por iso que desde o comezo dalexislatura vimos promovendo ante o Goberno central al-ternativas que permitan dotar a Navantia de carga de tra-ballo. De xeito, o presidente da Xunta, Alberto NúñezFeijóo, transmitiu persoalmente ao novo presidente daSEPI, Ramón Aguirre a preocupación do Goberno galegopola situación da industria naval de Ferrol e puxo nova-mente de manifesto o interese por atopar solucións satis-factorias para os estaleiros ferroláns e a súa industriaauxiliar, co fin de manter os miles de postos de traballoque aglutina o sector na comarca.

Nas comarcas de Ferrolterra, Eume e Ortegal, en con-creto e en maior medida nos concellos das Pontes, Somo-zas e Narón, desenvolveuse unha grande industria deprodución e servizos relacionados co Sector das Ener-xías Renovables e en concreto no sector eólico. A conse-

cuencia da demora no desenvolvemento do Plan EólicoGalego e a incerteza da aplicación das primas a estesector, estas comarcas están asistindo a unha dasmaiores crises desde que se iniciou o desenvolvementoeólico. Como ve o Conselleiro o futuro de Galicia e enconcreto destas comarcas en canto ao sostementodesta actividade? Que se esta facendo ou pode facersedesde a Xunta de Galicia para reactivar este sector?

Na Xunta de Galicia estamos convencidos de que o sec-tor das enerxías renovables, incluíndo o eólico, segue aser un sector industrial con enormes posibilidades en Ga-licia e cun gran potencial para a súa internacionalización,independentemente das circunstancias actuais. No tocanteao eólico, a alta eficiencia dos parques galegos é a princi-pal garante da súa viabilidade e da continuidade do con-curso. De feito segue avanzando e as empresas están acumprir os seus plans industriais segundo os prazos pre-vistos, o que supón unha importante xeración de empregoe investimentos na comunidade.

O pequeno comercio é outro dos sectores que máis seresentiu coa crise. Como reactivalo se o seu declive sedebe fundamentalmente á falta de actividade econó-mica na comarca. Teñen algún proxecto concreto?

Máis aló de medidas e proxectos concretos, que taménexisten, hai que falar de estratexias globais, que son as quepoden aportar solucións que nos permitan saír fortalecidos

Nesta entrevista o actual conselleiro de Economía lembra cal é a postura da Xunta de Galicia na crise do sector navalque esta vivindo a comarca de Ferrol e expón a política que se está a seguir para negociar vantaxes fiscais e futuroscontratos que garantan a subsistencia desta industria. Javier Guerra tamén defende a éolica como fonte enerxética alter-nativa e a continuidade do desenvolvemento industrial da comarca neste sector.

JAVIERGUERRA

Conselleiro de Economía e Industria

“A implicación co naval está fóra de toda dúbida!”

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 9

Page 10: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

10 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

FALAMOS CON | JAviER GuERRA, cONsEllEiRO DE EcONOMíA E iNDustRiA

da situación actual. Por iso, e porque estamos comprometi-dos coa comarca de Ferrolterra, seguimos apostando poloimpulso á actividade económica nesta zona co Plan Ferrol,Eume e Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas paramáis de 350 proxectos en 2011. E porque somos conscien-tes da importancia do comercio de proximidade, non sócomo sector económico senón polo seu importante papel vi-talizador das vilas galegas, impulsamos o Plan Ágora-Agora Re-Comercia, co que se aposta pola modernización edinamización do comercio de proximidade.

Cal é o futuro das Cámaras de Comercio Galegas?Existe algún plan ao respecto: financiamento, redu-ción, integración,...?

As cámaras de comercio galegas son ferramentas moiimportantes a prol da actividade comercial da Comunidadee na prestación de servizos e apoio ás empresas, en ámbitoscomo a internacionalización ou a arbitraxe. Por iso desde aXunta mantemos importantes liñas de colaboración abertascomo o Plan Foexga ou o PIPE, e apoiaremos aquelas deci-

sións que tomen as propias cámaras a prol dunha maior efi-ciencia na utilización dos seus recursos.

O IGAPE nunha iniciativa conxunta coa Confedera-ción de Empresarios de Galicia puxo en marcha a pla-taforma PEXGA. Que valoración se pode facer até adata en canto a fomento, potenciación e apoio á inter-nacionalización das empresas galegas?

A valoración é, desde logo, moi positiva. Desde agostodo ano pasado a través das oficinas xa operativas da Redede Plataformas Empresariais no Exterior recibiron apoiomáis de 500 empresas galegas. Polo tanto, está a desen-volver un papel moi importante dentro da estratexia deinternacionalización que estamos levando a cabo para im-pulsar o fortalecemento do tecido industrial galego. Nestalexislatura puxemos en marcha o primeiro eixo específicode apoio á internacionalización que existe na Administra-ción galega, co que alcanzaremos os 76 millóns de eurospostos ao dispor das empresas galegas neste eido, aolongo de toda a lexislatura. Damos así resposta ás necesi-dades dos empresarios galegos en cada unha das etapas aseguir, desde a valoración de oportunidades e a toma dedecisións, con apoios como o novo Plan Re-Acciona, queinclúe diagnósticos gratuítos, ao servizo en orixe e des-tino coa rede Pexga e as axudas e apoios financeiros,como o novo programa Re-Export, co que facilitamos ofinanciamento de operacións de exportación das pemesgalegas por 10 millóns de euros.

“Na Xunta de Galicia estamosconvencidos de que o sector dasenerxías renovables segue a ser unsector industrial con enormesposibilidades en Galicia”

Page 11: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

Que previsións ten para o CIS situado na Cabana-Fe-rrol? Cal debería ser o futuro desta infraestrutura?

En maio do ano pasado púxose en marcha un novo plande negocio que se está a desenvolver co fin de que o CISFerrol impulse o seu labor de dinamización e potenciaciónda innovación como factor principal de modernización ede futuro para Galicia. Esta redefinición responde á nece-sidade de recuperar a fortaleza dunha institución compro-metida co territorio e a dinamización tecnolóxica einnovadora. Así, orientamos o CIS como centro de apoioá innovación coa realización de actividades que permitana posta en valor do coñecemento, axuden a potenciar o co-ñecemento das empresas galegas e lles permitan mellorara súa competitividade a través da innovación.

Tanto o Igape como XesGalicia teñen liñas de apoio fi-nanceiro ás empresas galegas. Nun contexto de crisecomo o actual, son necesarios máis que nunca, os apoiospúblicos neste sentido. Cales son as principais liñas deapoio que desde estas dúas entidades están ao servizodas empresas nestes momentos de cara ao futuro?

A nosa política de promoción empresarial está centradana internacionalización, a innovación e a mellora da com-petitividade e estes tres aspectos son tamén os que cen-tran as convocatorias de apoios públicos, de maiorintensidade nesta zona grazas ao Plan Ferrol, Eume e Or-tegal, co que estamos comprometidos e que ampliamosata o 2013. O balance desta estratexia de apoio no pasadoexercicio non pode ser máis positiva. Como lle dicía, oano pasado aprobáronse no marco do Plan Ferrol axudaspara máis de 350 proxectos, que mobilizaron un investi-mento de preto de 160 millóns de euros e que teñen xe-rado preto de 370 empregos industriais directos.

En concreto, de que axudas dispoñen para que asempresas poidan abrir novos mercados no exterior een que medida ofrecen asesoramento para encauzar asúa andadura fóra do país?

No que levamos de ano xa anunciamos a convocatoriade axudas á internacionalización por 12,5 millóns deeuros a través do Igape, nas que as empresas da zona deFerrol poden recibir axudas un 5% superiores ás que reci-birían noutras zonas de Galicia; e outros 12,5 millóns deeuros para fomentar a innovación e o crecemento empre-sarial a través da Dirección Xeral de I+D+i. Tamén ofre-cen grandes posibilidades os fondos de capital riscopúblicos que xestiona XesGalicia, e que están a demostrarunha grande eficacia como instrumentos de financia-mento complementario para proxectos emprendedores oucun alto contido innovador, como Emprende, Xes-Innovaou o novo fondo i2C, dotado con 20 millóns de euros.

Hai que ter en conta que o amplo abano de servizos quedesde a Consellería de Economía e Industria poñemos aoservizos ás empresas van máis alá do apoio financeiro, xaque consideramos que a información, o asesoramento e aformación son tamén fundamentais para axudar a todosaqueles que estean dispostos a emprender ou a mellorar econsolidar os seus negocios. Todo posto a disposición dotecido empresarial galego para que os proxectos con po-tencial conten co respaldo que precisan. AE

“No que levamos de ano xaanunciamos a convocatoria de axudasá internacionalización por 12,5millóns de euros a través do Igape”

JAviER GuERRA, cONsEllEiRO DE EcONOMíA E iNDustRiA | FALAMOS CON

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 11

Page 12: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

12 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

OPINIÓN | AsOciAciONisMO cOMO vAlOR REcOMENDAblE

Page 13: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 13

AsOciAciONisMO cOMO vAlOR REcOMENDAblE | OPINIÓN

En un país como el nuestro, en elque una amplísima mayoría del tejidoproductivo está formado por pequeñasy medianas compañías y en el que es-casean las de gran dimensión, fortale-cer el sentimiento colectivo y la uniónque genera el hecho de pertenecer auna organización empresarial suponeun valor ciertamente recomendable.

Me refiero al asociacionismo empre-sarial; a un movimiento surgido en Es-paña a finales del siglo XVIII, que sefraguó durante el XIX, con el tránsitodel sistema gremial al sistema de pro-ducción capitalista, y que a partir de lanovena década del pasado siglo adqui-rió una importancia fundamental parael desarrollo de la sociedad actual. Merefiero también a que todas las compa-ñías, independientemente de su ta-maño y condición, necesitan de lasventajas que les proporciona pertene-cer a una organización con voz única ysolidaria, capaz de representar los le-gítimos intereses de los empresarios.

Los últimos tiempos, marcados poruna profunda crisis económica y devalores, aventuran un fortalecimientode dicho sentimiento. Se trata de unpaso adelante en el camino recorridopor aquellos que estamos convenci-dos de que esa unión colectiva forta-lece también el sentimiento de lapropia relevancia individual y quepensamos que sólo percibiendo la

fuerza común nos persuadimos de laimportancia de nuestra propia labor.

Y, sobre todo, es el verdadero pasoadelante para defender los interesesde todos los que estamos enroladosen el mismo barco y sabemos que laorilla no se alcanza si no es con el es-fuerzo común y solidario de todos ycada uno de nosotros.

En el caso concreto de nuestro ám-bito territorial, el avance en materiade asociacionismo empresarial es evi-dente. Son ya más de sesenta las aso-ciaciones –unas de carácter sectorialy otras de perfil territorial– que estánintegradas en la Confederación deEmpresarios de A Coruña. Y son másde veinte mil las empresas de los dis-tintos sectores y ramas de actividadque se sienten acogidas en el seno deesta organización.

Los datos revelan que en nuestraprovincia crece el número de dirigen-tes que toman conciencia de lo impor-tante que para su actividad suponeasociarse y que estiman –como yo–que la mejor forma de defender los in-tereses y objetivos y de buscar solu-ciones a los problemas es abordarlosdesde una posición común.

Permanecer asociados nos permite,por tanto, estar presentes, con voz yvoto, en todos los foros en que puedantomarse decisiones que afecten a la ac-tividad y al desarrollo de nuestra acti-

vidad, ya que las organizaciones em-presariales se revelan como magnífi-cos instrumentos de apoyo aldesarrollo de las empresas mediante laprestación directa de servicios a lasmismas, por lo que incluso las admi-nistraciones públicas han encontradoen nuestras organizaciones un sólidoapoyo, llegando a concedernos, com-petencias en distintas materias que, deotro modo, permanecerían en el ám-bito estrictamente administrativo.

Y mucho más en un territorio comoel nuestro, en el que conviven peque-ñas y medianas empresas (son las quemás demandan asesoramiento, forma-ción, información y colaboración in-terempresarial e intersectorial) concompañías líderes en determinadossectores que nos apoyan y colaboranen nuestra actividad asociativa. Preci-samente formar, informar y fomentarla relación interempresarial es una delas misiones que mejor pueden des-arrollar las organizaciones asociati-vas, como así ocurre en el caso de lapatronal coruñesa.

En definitiva, pertenecer a una or-ganización empresarial no exigecambios en la gestión individual delos negocios, pero sí supone innega-bles ventajas para aquellos que pre-tendan crecer y desarrollarse en unentorno cada vez más global y com-petitivo. O sea, para todos. AE

ASOCIACIONISMOCOMO VALORRECOMENDABLE

por Antonio Fontenla Ramil | presidente de la confederación de Empresarios de la coruña

Page 14: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

14 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

OPINIÓN | Rsc: ¿NuEvA MODA O MODElO DE GEstióN EFicAz?

a crisis y la globalización están transformando laforma en que las personas, empresas y todo tipo deorganizaciones miran al resto de la sociedad, exi-giendo a los diferentes agentes la máxima eficien-

cia, incluyendo las administraciones públicas. Se ha acabado laera de permitir el derroche, la ineficiencia, el desgobierno y lamala gestión o la no gestión. No se trata de una moda pasa-jera, sino que se convertirá en un fenómeno sistémico: lasorganizaciones deberán incrementar su eficiencia en un ele-vado número de ámbitos/temas (algunos de los cuáles no sehabían ni considerado hasta la fecha), ¡o no sobrevivirán!

Así, hasta hace pocos años, en la sociedad y en las escuelasde negocio/universidades se evaluaba el éxito empresarial,fundamentalmente mediante la cuenta de resultados y el ba-lance económico-financiero. Actualmente ya se ha estable-cido claramente que las organizaciones, en su modelo denegocio, deben integrar aspectos relativos al medioambientey a aspectos sociales, además de otros aspectos vinculados ala dimensión económica. Este planteamiento integral es elque propugna la Responsabilidad Social Corporativa (o Em-presarial, el nombre es lo de menos), que establece posibleslíneas/criterios de actuación entre otros en el campo ético, so-cial, laboral, ambiental, económico y de respeto a los dere-chos humanos (siempre teniendo en cuenta las propiasespecificidades de cada organización, lo que permite configu-rar un Modelo propio de RSC/RSE para cada una de ellas).

Los esfuerzos realizados deben desarrollarse de unaforma transparente y responsable, sirviendo de base paraun sistema de gestión eficaz que permita avances visiblesy creíbles en los diferentes frentes. Esto no significa lacertificación específica en alguna norma, pero sí organi-zarse adecuadamente para evaluar y gestionar. Recorde-mos: lo que no se puede medir, no se puede gestionar, y loque no se puede gestionar… no existe. Por eso menciona-mos el Modelo propio de RSC/RSE de cada organizacióny de que RSC/RSE acaba en la gestión.

En cualquier caso debe aclararse que la RSC/RSE da porsupuesto que las organizaciones respetan las reglas dejuego, y que deben partir del cumplimiento estricto de lasobligaciones legales vigentes. Seguramente esta fase previa,ya proporciona pautas de trabajo, para quienes quieran em-pezar a trabajar en RSC/RSE. Primero, la adecuación legal.

Partiendo de esta base, podemos definir la RSC/RSEcomo la integración voluntaria en su gobierno y gestión,así como en la estrategia, las políticas y los procesos, delas preocupaciones sociales, laborales, ambientales y derespeto a los Derechos Humanos que surgen de la rela-ción y el diálogo transparente con sus propios grupos deinterés, responsabilizándose de las consecuencias y losimpactos derivados de sus acciones.

Esta definición (de libro) muchas veces sirve para alejaral interesado en RSC/RSE de esta materia: parece compleja,

¿Nueva modao modelo degestión eficaz?

por Joan Ramon Dalmau | trainer certified by GRi y Evaluador Acreditado EFQM Grup v&H

L

Page 15: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 15

Rsc: ¿NuEvA MODA O MODElO DE GEstióN EFicAz? | OPINIÓN

amplia, y aplicable sólo a las grandes organizaciones. Nadamás lejos de la realidad. Esta definición es aplicable a todasy cada una de las PYMES de este país. Una organización(sea PYME o no) se considerará socialmente responsablecuando integre en su estrategia las expectativas que sobresu funcionamiento tienen los diferentes grupos de interés(stakeholders) y responda satisfactoriamente a ellas.

Pongamos algún ejemplo: más allá de las expectativastradicionales de los clientes [grupo de interés tradicional],“el buen gobierno” [expectativa] será demandado por lapropiedad o por los socios accionistas [grupo de interés],igual que las “condiciones sociolaborales” [expectativa]serán demandadas por el equipo humano de la organización[grupo de interés], y el Ayuntamiento y los vecinos segura-mente tienen algo que decir sobre el “impacto sonoro” denuestra organización. Históricamente el patrocinio delequipo de fútbol local era un aspecto de RSC/RSE que dabarespuesta a las expectativas de la sociedad del municipio ola comarca, a la que esa organización ofrecía productos yservicios, por su dimensión o por su historia, más que porsu retorno como inversión publicitaria. Dicho sea de paso, ysegún el ejemplo, es RSE/RSC quién intenta solventar losproblemas de ruido como principal preo-cupación del vecindario, y no quién pa-trocina con dinero a un equipo de futbol.

Estos son sólo unos pocos aspectosque cualquier organización (PYME ono) tiene que manejar o gestionar deforma equilibrada, pero que ilustran queen realidad las organizaciones ya estántrabajando la RSC/RSE, pero lo desco-nocen y en consecuencia no son capacesde estructurar y valorizar sus esfuerzos,ni reputacionalmente, ni de cara a la via-bilidad futura del negocio. El problemaes que cada vez habrá que manejar másaspectos, en un mercado más global, máscomplejo y más incierto. Gestionar un negocio, en resumen,se está convirtiendo en un ejercicio cambiante y cada vezmás rápido, donde la solución de tres años atrás puede con-siderarse obsoleta, y donde “además” hay que adoptar la vi-sión “transversal” de la RSC/RSE, en todos los ámbitos,para reducir los riesgos a la mínima expresión.

El Marco de referencia para el desarrollo de las Políticas yactuaciones en materia de RSC/RSE y Sostenibilidad, asícomo especialmente de su informe/reporte (referido habi-tualmente como “reporting”), son El Pacto Mundial (PM) deNaciones Unidas y el Global Reporting Initiative (GRI) queson dos iniciativas voluntarias que se complementan para

promover principios universales fomentando la responsabili-dad de las organizaciones y un mejor desempeño, que hanvenido a ser completadas y/o reforzadas con el referente in-ternacional ISO 26000: Guía de Responsabilidad Social.

A pesar de existir muchas otras herramientas para integrary/o medir la RSC, la más utilizada es la elaboración de unamemoria de sostenibilidad según los criterios del GlobalReporting Initiative (GRI), uno de los principales organis-mos internacionales encargados de promover la Responsa-bilidad Social Empresarial, y que tiene como propósitoestablecer unas pautas comunes para proporcionar una de-claración en materia de sostenibilidad sobre el impacto eco-nómico, ambiental y social.

La memoria de sostenibilidad es un documento que recogelos principales impactos, positivos y negativos, generadospor una organización en los ámbitos económico, ambiental ysocial, basándose en las expectativas de los grupos de interés.

Cabe destacar que, en muchas ocasiones, se cae en elerror de utilizar la memoria como una simple recopila-ción de datos (muchos o pocos) eso si, muy bien maque-tados. Este es un enfoque totalmente erróneo, quenormalmente llevará a no repetir el esfuerzo, ya que no

se obtiene el valor añadido que real-mente ofrece a la organización la inte-gración de la RSC/RSE.

En resumen, las organizacionesdeben construir su Modelo propio deRSC/RSE utilizando uno o varios detodos los referenciales disponibles(entre ellos el de GRI), para a partir detodos ellos, identificar los aspectos re-levantes de su actividad (internamentey con los grupos de interés). Evidente-mente el Plan Estratégico/Plan de ne-gocio también influye sobre lacomposición del citado Modelo propio.

Proponemos que el Modelo sea lomás integral posible para minimizar los riesgos por utili-zar sólo algún referencial concreto, o enfocado hacia unámbito específico. Estamos hablando de identificar loimportante de “Su negocio” de cara al futuro. Eso no esuna moda. Es una necesidad, para poder gestionarlo ade-cuadamente… y se está convirtiendo en una prioridad. Eldocumento de la memoria de sostenibilidad es el colo-fón. El inicio debe ser la definición de un Modelo propiode la organización, con o sin ayuda. Empecemos por elprincipio: “Pensemos en como tiene que ser cada organi-zación en el futuro: qué tiene que preocuparnos parapoder seguir existiendo…”. AE

La RSC/RSE incluye aspectos como:

buen gobierno y ética empresarial (generando confianzaen los grupos de interés).

una buena relación con los grupos de interés, basada en latransparencia y honestidad (conociendo que es lo que espe-ran, y reforzando los lazos con la sociedad, y por tanto mejo-rando la reputación de la organización).

una política de derechos sociolaborales satisfactoria.

una política medioambiental sostenible (teniendo en cuentaposibles factores de riesgo, como costes relacionados conconsumos de recursos naturales, cada vez más escasos).

Respeto internacional a los Derechos Humanos.

Gestión de la innovación (fundamental) y la reputación.

¿Cuáles podrían ser los beneficios que genera evolucio-nar hacia un modelo socialmente responsable?:

Fideliza a los clientes y atrae a inversores.

Aumenta los niveles de satisfacción, pertenencia, compro-miso y lealtad de las personas que integran la organización.

Mejora la relación con el entorno e incrementa la influen-cia de la organización en la sociedad.

Reduce los costes operativos (la eficiencia por definiciónes socialmente responsable).

posiciona y diferencia la marca delante de la competencia.

permite acceder a los líderes de opinión e influirles posi-tivamente.

Los esfuerzosrealizados deben

desarrollarse de unaforma transparente y

responsable,sirviendo de basepara un sistema degestión eficaz quepermita avances

visibles y creíbles enlos diferentes frentes

Page 16: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

16 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

OPINIÓN | sistEMAs DE GEstióN lEAN

Page 17: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 17

sistEMAs DE GEstióN lEAN | OPINIÓN

SISTEMAS DEGESTIÓN LEAN

por José Manuel Guzmán | socio consultor iNOvA

esde hace muchos años el término anglosajónlean (que significa ligero) convive entre nos-otros, asociado en un primer momento a siste-mas de producción (Lean Manufacturing) y hoy

en día extendido a muchas otras áreas.Debería resultar fácil explicar en qué consiste un “Sistema

Lean”. Fácil por diferentes motivos: Porque no se trata en re-alidad de un concepto novedoso, tiene sus orígenes en el sis-tema de producción Toyota que se comenzó a consolidar enlos años cincuenta. Está basado en conceptos muy simples yherramientas muy fáciles de aplicar, y además, es muy visuale intuitivo. Los “Sistemas Lean” están orientados a maximi-zar el valor para el cliente a través de la eliminación sistemá-tica del “desperdicio”, entendido como “actividad queconsume recursos sin crear valor para el cliente”. Los princi-pales desperdicios que encontramos en las empresas son:

SOBREPRODUCCIÓN: producir más unidades o conantelación a la demanda del cliente.

ESPERA: personal esperando a máquinas o procesos.

TRANSPORTE: Movimiento de material de un lugar aotro por una distribución en planta (lay-out)inadecuada, o deficiente gestión de la información.

INVENTARIO: Materia prima, producto o trabajo encurso, y producto acabado en exceso respecto losrequerimientos del cliente.

MOVIMIENTO: cualquier movimiento no ergonómico, depersonas o máquinas, que realmente no transforme elproducto de un estado a otro.

SOBRE-PROCESO: Realización de operaciones que noson necesarias.

DEFECTOS: crear productos que contengan errores dematerial o de proceso, generando costes de no calidad.

Las principales dificultades comienzan cuando intenta-mos interpretar las diferentes herramientas que formanparte del sistema. Cuando tememos ante nosotros nuevossistemas que producen resultados extraordinarios, lo pri-mero que pensamos es en imitarlos tal cual los entendemoso nos los han explicado. Esto no será suficiente. Solamentea través de la reflexión y de la experiencia conseguiremosponernos en la misma situación de dificultad en la que seencontró Toyota en el momento de crear todas las herra-mientas del sistema. Solo así comprenderemos los princi-pios y fundamentos en los que están basados yconseguiremos que sea un cambio permanente.

Es importante recalcar que los principios se pueden apli-car a cualquier ámbito y cualquier tamaño de empresa… y

los resultados que producirá serán igual de satisfactorios.Cuando analizamos los casos de éxito, nos encontramos quetodos tienen al menos los siguientes puntos en común:

Proceso top-down, la dirección se pone a la cabeza delproceso de transformación, empuja, anima y concede los re-cursos necesarios.

La dirección tiene una visión global y un pensamiento alargo plazo. No se trata de un proyecto: es una forma depensar y de hacer las cosas.

Toda la organización está orientada al cliente y tiene muy clarolo que el cliente valora y por lo que no está dispuesto a pagar.

No se trata de organizaciones orientadas hacia la direc-ción, sino hacia el Gemba (lugar donde se genera el valor).

Son organizaciones muy ágiles y reactivas, donde los pro-blemas se analizan y resuelven en ciclos cortos de tiempo.

Desde hace años hemos logrado transformaciones Lean endiferentes sectores y empresas con gran éxito. Solo es nece-sario lograr que la organización se apropie de los principios ylograremos la caracterización de las herramientas en cadacaso. Se trata de un reto apasionante que producirá grandesresultados y que también requerirá grandes esfuerzos. En loque coinciden todas las personas que inician el recorrido esen que, “una vez que estás convencido, ya no puedes pensarde otro modo”. Os animo a que empecéis el recorrido...!!! AE

D

BENEFICIOS

NIVELADO

Problem SolvingTeam Work

(J.I.T.) (Jidoka)

Eliminacióndesperdicios

FUNDAMENTOS LEAN

TAKT TIME

FLUJO

PULL

SMED

ANDON

HOMBRE-MÁQUINA

POKA YOKE

AUTOCALIDAD

GESTIÓN VISUAL5SESTANDARIZACIÓN

Representación gráfica del Sistema Lean Manufacturing

Page 18: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

18 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

AEF RESPOSTA

AEFRES

Page 19: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 19

AEF RESPOSTA

Que documentación necesito para reclamar unha débeda inferior a30.000 euros, e cal é o procedemento?Para a reclamación de pequenos créditos modificouse a lei a efectos de prever un procedementorápido e sinxelo “o proceso Monitorio”; sen necesidade de acudir con avogado e procurador.O proceso iníciase mediante escrito ao xulgado de solicitude, á que deben acompañar os docu-mentos que acreditan a débeda reclamada. Débese presentar no Xulgado de primeira instanciado domicilio do debedor. Ante unha petición de xuízo monitorio, se o xuíz aprecia a concorren-cia das esixencias legais e principio suficiente de proba da débeda reclamada, requirirá ao de-mandado para que o en prazo de 20 días compareza para pagar a débeda reclamada.

Existen axudas para que as empresas formen aos seus traballadores?As empresas dispoñen dun crédito de Formación Continua para a formación dos seus traballadores,cuxa contía está determinada en función do número de traballadores en persoal e a súa cotizaciónpara FP. A empresa poderá deducir o importe da formación das súas cotizacións á Seguridade Social.A formación pode realizarse ao longo do ano, podendo elixir libremente a formación que crean con-veniente realizar, seleccionando os seus contidos e determinando cando e como desexa realizarse.O obxectivo é tratar de resolver as necesidades formativas dos traballadores e da propia empresa.As empresas que non consomen o seu crédito anualmente, pérdeno.

Que me pode achegar a participación en feiras?As feiras son un dos instrumentos de promoción e comunicación máis importantes e á vez máiseficientes. Son un punto de encontro entre o vendedor e comprador que facilita os negocios.As empresas, ademais de dar a coñecer os seus produtos ou servizos, poden observar aos seuscompetidores, estudar o mercado, visitar e ser visitado polos seus clientes, atopar distribuidorese concretar vendas. En resumo trátase dunha forma de vender e darse a coñecer.

Que pasos teño que seguir para comezar a exportar?A empresa pode tomar a decisión de exportar considerando: As oportunidades que ofrecen osmercados externos; Reducir a capacidade ociosa produtiva; Prolongar o ciclo de vida do produto;Incrementar as vendas, etc.Para iniciarse no negocio internacional débense avaliar varios aspectos que inciden sobre a de-cisión de exportar.

Que Empresas teñen a obrigación de auditarse?Aobrigación de auditar as ContasAnuais vén regulada no artigo 263 do Real Decreto Lexislativo 1/2010,de 2 de xullo, polo que se aproba o texto refundido da lei de sociedades de Capital. Este artigo esta-blece que as contas anuais e, no seu caso, o informe de xestión deberán ser revisados por un auditor decontas. Así, todas as sociedades teñen obrigación de auditar as súas contas anuais. No entanto, excep-túase desta obrigación ás sociedades que poidan presentar balance abreviado, e que son as seguintes:Poderán formular balance e estado de cambios no patrimonio neto abreviados as sociedades quedurante dous exercicios consecutivos, reúnan, á data de peche de cada un deles, polo menosdúas das circunstancias seguintes:a) Que o total das partidas do activo non supere os 2.850.000 euros.b) Que o importe neto da súa cifra anual de negocios non supere os 5.700.000 euros.c) Que o número medio de traballadores empregados durante o exercicio non sexa superior a 50.As sociedades perderán esta facultade se deixan de reunir, durante dous exercicios consecutivos,dúas das circunstancias detalladas.

SPOSTA

Page 20: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

AEF DE PRETO

AEF DE PRETO

CRISTALERÍAIRISCOMEZOS DUROSE FUTURO INCERTO

A traxectoria da Cristalería Iris vaiparella á convulsa situación econó-mica da comarca de Ferrolterra. Cre-ada en 1987 polo empresariocristaleiro Manuel Docal despois deabandonar outra empresa do ramo,tenta saír á boia na actualidade apesar da crise do sector inmobiliarioe a redución drástica das vendas devivendas, a cuxo abrigo emerxengran parte dos pedidos desta firmaubicada en Fene.

O negocio, un dos máis veteranosda Asociación de Empresarios Fe-rrolterra, (AEF) comezou a súa an-daina en pleno apoxeo dareconversión naval, con folgas e ma-nifestacións case diarias que copabanas portadas da prensa local e tiñendode gris as aspiracións de moitos em-prendedores da comarca, entre os quese atopaba Manuel Docal.

“Naquela época, ademais das pro-testas e o malestar provocado polareconversión, tivemos que facerfronte ao monopolio no sector dovidro que dificultaba excesivamentea posta en marcha da nosaempresa”, comenta Manuel Docal,lembrando que a industria estaba do-minada por dúas firmas que puñan acambadela a todos os que quixesenfacerlles a competencia.

Neste contexto económico, logrouabrirse camiño o empresario cun in-vestimento inicial de 1.000.000 dasantigas pesetas, dous traballadores enpersoal e sen carteira de clientes, tansó con ganas e entusiasmo e visitandoa todo o mundo para darse a coñecer.

Grazas ao seu traballo e dedicacióna firma foi crecendo e incrementandoos servizos ofrecidos, tanto a compa-ñías como a particulares, logrando si-tuarse á vangarda do sector nomercado local grazas á implementa-ción das últimas tecnoloxías en trata-mento do vidro.

O que antes se facía de forma caseartesanal, na actualidade converteuse

nun proceso mecanizado onde a ma-quinaria acurtou os tempos de esperacon resultados igual de excepcionais.

Manuel Docal asegura que o sectordo vidro nunca viviu unha época deesplendor como a actual, onde as ten-dencias construtivas baséanse nasubstitución de muros por vans decristal e pequenas xanelas por amplasventás e portas correderas realizadasneste material transparente.

Pero se antes había menos de-manda, agora hai menos traballo, de-bido precisamente á parálise dosector da construción, que sumada áausencia de axudas públicas aos em-presarios fan que a situación sexaprecaria e estean a traballar ao 40%da súa capacidade produtiva.

Un dos aspectos que desde a em-presa valoran máis á hora de sacaradiante o negocio é a informaciónsobre lexislación, apoios, ademais doasesoramento en determinados trámi-tes que presta a Asociación de Em-presarios Ferrolterra, sen cuxacontribución todo sería máis difícil,segundo Manuel Docal.

AEF quere coñecer “De preto” como afrontan tres empresarios da comarca estes duros momen-tos en que a actividade produtiva reduciuse a mínimos e a construción naval, principal motoreconómico de Ferrolterra, está case paralizada. Optimismo, perseveranza e imaxinación parabuscar alternativas e posibilidades de negocio son as principais estratexias utilizadas polos tresemprendedores entrevistados para non caer no desánimo.

Page 21: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 21

AEF DE PRETO

TOBSINNOVACIÓN LOCALCON PROXECCIÓNINTERNACIONAL

Tobs é unha empresa nova dedicadaá consultoría técnica. Desde que secreou, no ano 2007, non deixou decrecer até chegar a alcanzar unha posi-ción inmellorable dentro do campo doTIC. A clave do seu éxito radica se-gundo o seu creador, César Seselle, “adedicarse ao que a un apaixónalle”.

O xerente lembra os duros comezosnos que tivo que levantar a empresa danada e ademais sen contar coa axudade ninguén. Aos poucos e a través daboca-oído, logrou facerse cunha pe-quena carteira de clientes grazas aoservizo de consultoría integral queofrece solucións globais.

“Actualmente, o noso traballo con-siste en asesorar aos nosos clientes eresolver os problemas que se lles poi-dan presentar tales como a adquisi-ción dunha nova máquina para unhafábrica, até a subministración de equi-pamentos informáticos, pasando poradaptacións á LOPD ou o deseño deredes, páxinas webs e banners publici-tarios”, sinala César Seselle lem-brando que, “sobre todo somosespecialistas en buscar solucións”.

Entre os servizos que desenvolve acompañía atópanse o asesoramento téc-nico e tecnolóxico en sistemas de infor-mación e actualización tecnolóxica,deseño de redes, integración de maqui-naria automatizada en procesos produti-vos, implantación de sistemas demellora de produtividade (CRM, PDM,ERP,...), análise de sistemas de comuni-cación e optimizadores de custos, etc.

Desde os seus inicios, a facturaciónda empresa increméntase ano trasano, á vez que os seus recursos huma-nos. Na actualidade, Tobs reinviste naempresa todos os beneficios obtidos,destinando importantes partidas á me-llora de equipamento e á formaciónda plantillla, o que lle permite diver-

sificar negocio e ter unha carteira declientes moi heteroxénea.

A empresa atópase certificada polosprincipais fabricantes do sector tecno-lóxico, grazas en gran parte, “a ofre-cer un valor engadido en todas asactuacións”, afirma César Sesellelembrando que, “máis importante quecumprir con rigor con todas as obri-gacións legais, laborais, de seguri-dade, etc, é ofrecer o mellor de nósmesmos para pór o noso grau de areapara mellorar a nosa contorna”.

A empresa tamén ten moi presente acrise económica que está a atravesar opaís á hora de facer unha proposta ouelaborar un orzamento, pero ao mesmotempo non perde de vista as necesida-des futuras dos seus clientes. SegundoCésar Seselle, “ao centrarse en saír dopaso hoxe, pode supor un novo desem-bolso máis adiante porque a soluciónquedouse curta”. Neste sentido reco-ñece ter moita sorte de que os seusclientes comprendan que o que inicial-mente poida parecer un gasto, trátaseno fondo dun investimento cuxos froi-tos ven a medio, longo prazo.

En canto á importancia de estarasociado, o xerente de Tobs recoñeceque “todo son vantaxes” pois mante-ñen a firma puntualmente informadade primeira man de subvencións e pu-blicacións de leis, promoven forma-ción de calidade cunhas condiciónsmoi vantaxosas para os asociados evense beneficiados de condicións es-peciais para convenios, etc.

TUIMILELECTRICIDADVANGARDA EN MOBILIDADESUSTENTABLE

Tuimil Electricidad exemplificacomo ningunha outra empresa o prin-cipio de adaptación. Desde os seusinicios en 1976 como negocio fami-liar, até a sociedade anónima en que

se converteu na actualidade, sufriuun gran proceso de transformacióncondicionado polo desenvolvementotecnolóxico e a evolución dun mer-cado cada vez máis globalizado.

Se nos seus comezos, o negocio fa-miliar de Ricardo Tuimil baseábase nacreación de sistemas de iluminación,o cambio na demanda e as sucesivascrises sufridas na comarca de Ferrolobrigaron á empresa a buscar outrosnichos de mercado e orientar a súaprodución cara a sistemas de mobili-dade, como as bicicletas públicas ur-banas e os dispositivos de recarga devehículos eléctricos nos que se atopatraballando nestes momentos. “Nonteriamos actividade se non fora polatecnoloxía, sinala Ricardo lembrandoque actualmente a empresa ten a va-rios enxeñeiros en persoal envorcadosnos servizos de mobilidade”.

Tuimil Electricidad ten unha conce-sión de mobilidade por catro anos nodistrito madrileño de Moncloa. Defeito, abriron unha delegación na ca-pital para coordinar todos os traballosdesde preto. Tamén realizaron recen-temente os traballos de restauracióndunha central minihidráulica en Leóne estiveron a piques de traballar nunhaplanta fotovoltaica en Almería, peronon fructificou.

Vehículos eléctricosA empresa ferrolá é a única compa-

ñia galega que apostou pola mobili-dade sustentable e só ten competenciade dúas organizacións a nivel nacio-nal. A súa especialidade é o desenvol-vemento de puntos de recarga paravehículos eléctricos e aínda que é tec-noloxía de vangarda, todavía faltaalgún tempo para poder rendibilizareste tipo de servizo.

Tuimil Electricidad tamén adquiriunos últimos anos un compromiso coanatureza, proxectando e deseñandocentrais de enerxías renovables, outrodos sectores de actividade nos que estáa traballar de forma entusiasta. AE

Page 22: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

22 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

FALAMOS CON | JOsé RAMóN FRANcO. pREsiDENtE DA AsOciAcióN DE EMpREsARiOs FERROltERRA

Page 23: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 23

JOsé RAMóN FRANcO. pREsiDENtE DA AsOciAcióN DE EMpREsARiOs FERROltERRA | FALAMOS CON

Este ano cúmprense 20 anos da constitución de AEF.Cal é o balance de resultados?

AEF naceu en Narón como unha asociación intersectorial,co fin de promover o logro de condicións máis favorablespara o desenvolvemento da actividade empresarial e defen-der intereses comúns. AAsociación ten un ámbito territorialque abrangue as comarcas de Ferrol, Eume e Ortegal.

Transcurridos 20 anos, podemos estar satisfeitos polosobxectivos acadados, AEF acompañou e apoiou os seusasociados a través dos seus recursos e actividades coma oacompañamento institucional, a constitución de grupos detraballo sectoriais, a promoción da colaboración ou a for-mación e información; os seus socios expandíronse notable-mente, as empresas uníronse en diferentes proxectos,acadouse unha maior diversificación industrial e inclusounha maior apertura internacional.

A asociación goza actualmente de bo estado de saúde?AAEF é unha organización consolidada, e cun forte

arraigo nas comarcas do seu ámbito xeográfico, destacapolo seu rigor e transparencia na xestión económica, quenos permite aínda en momentos de crise coma os actuais,manter as actividades e pechar os exercicios con superávit.Conta con máis de 250 empresas asociadas que aglutinanarredor de 3.500 traballadores.

Ademais, a Asociación mantén o espíritu de traballo e ailusión coa que se promoveu, xerando de xeito continuonovas iniciativas e proxectos para apoiar os seus socios emellorar o contorno no que desenvolve as súas actividades.

Cómpre dicir que a situación económica non favorece ocrecemento empresarial e a incorporación de novos socios,e en determinadas ocasións non podemos prestar todo oapoio que quixeramos.

Cales son os obxectivos a curto e medio prazo?De xeito directo cara ós nosos socios e a curto prazo, pre-

tendemos prestar un servizo de asesoramento máis especiali-zado e axustado ás necesidades actuais, en procesos clavecoma o financiamento, a innovación ou a internacionaliza-ción. Apoiarémonos na experiencia dos propios socios e pro-moveremos actuacións específicas de colaboración. A medioprazo queremos lograr unha maior vertebración entre as em-presas a través de redes de traballo, apoiar a optimización deinfraestruturas e axudar a mellorar a percepción local da cul-tura emprendedora. O apoio a autónomos e comerciantes,mediante a prestación de servizos específicos é outra dasconstantes dentro da actividade diaria da Asociación.

En definitiva, queremos que a Asociación siga percibín-dose coma un lugar aberto á participación, no que as empre-sas, colaboren entre si e interactúen cos axentes sociais eeconómicos das comarcas de Ferrol, Eume e Ortegal.

Cre que é necesario un cambio de modelo asociativodada a nova contorna socioeconómica?

O modelo asociativo segue a ser plenamente válido; émáis, cobra agora unha especial relevancia, posto que coaglobalización pérdese de certo xeito visibilidade aínda quea potencialidade é moito maior.

“Levamos 20 anos comprometidos coas empresasde Ferrol, Eume e Ortegal”José Ramón Franco leva vinculado á Asociación dende a súa fundación no ano 1992, sendo membro da Xunta Directivaen varios mandatos dende o año 1995, ainda que é no ano 2006 cando se converte no presidente da entidade. Nesta en-trevista lembra como se xestou a organización, os cambios que sufriu ao longo dos anos e anticipa o rumbo que vaitomar cara ao futuro co obxectivo de seguir ofrecendo un servizo de calidade aos socios.

JOSÉ RAMÓNFRANCO

Page 24: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

Neste sentido o modelo asociativo que promovemospretende que as empresas colaboren entre si, compartanservizos externos, complementen a súa capacidade pro-dutiva e de prestación de servizos e cheguen ó clientefinal ofrecendo solucións globais en lugar de soluciónsindividuais e parciais. Por este motivo, o traballo asocia-tivo feito até agora é axeitado e require dunha evoluciónnatural ó traballo en rede, que supón unha maior practici-dade e traballo sobre proxectos concretos. Neste sentido,imos desenvolver en breve un foro empresarial ondecompartir experiencias e intercambiar coñecementos.

Que importancia ten a formación como servizo quepresta a Asociación?

É unha das prioridades, de feitoAEF ten plans de forma-ción e capacitación tanto para os colectivos profesionaiscoma para os cadros directivos e xerenciais que o necesi-tan. Actualmente está a colaborar coa administración auto-nómica, en concreto coa Dirección Xeral de FormaciónProfesional, co obxectivo de fomentar os vínculos entreempresa e formación; traballamos ademais de xeito especí-fico para que os centros de formación profesional coñezanas capacidades e necesidades das empresas e así poidamosdispor de persoal máis cualificado e que poida reducir osperíodos de adaptación ó posto de traballo, redundandonunha maior competitividade das nosas empresas.

Están a dar resposta as administracións ás inquedan-zas das empresas?

Podemos ver un déficit no eido das infraestruturas, separtimos de que até relativamente hai pouco tempo Fe-rrol era a única cidade do eixo Atlántico que non estabaconectada coa AP 9 e, na actualidade existen importantesproxectos pendentes de execución que debían estar re-matados coma a mellora da infraestrutura ferroviaria, avía de alta capacidade da costa ou a depuración das rías.

Sen embargo tamén hai que valorar o que conseguimosaté o de agora e estamos nunha situación moitísimo mellorque hai 20 anos. Temos que lograr que os proxectos que seexecuten se optimicen e rendibilicen ó máximo posible.

Que se está facendo desde a Asociación para solucio-nar esta situación?

AEF promove un diálogo constante entre os seus so-cios e a administración, e traslada as inquedanzas e nece-sidades do sector empresarial ás institucións. Sen dúbidaun dos obxectivos é continuar influíndo nas administra-cións para acadar melloras que apoien o tecido produ-tivo, e incrementar a nosa capacidade de influír non sómediante a administración local, senon tamén ante a ad-ministración galega, estatal e a propia Unión Europea.

Cre que o sector naval segue sendo o motor econó-mico de Ferrolterra?

Os estaleiros e a construción naval en si mesmos son vi-tais para a comarca, é preciso que a antigaAstano poidavolver fabricar barcos civís, e desapareza xa o veto que pesasobre Navantia, pero debemos apostar pola diversificaciónporque os nosos recursos naturais e económicos son nume-rosos. Por exemplo, temos un porto exterior cunha gran ca-pacidade para dinamizar a actividade empresarial e quepode complementarse co dique exterior da Coruña. Debe-mos colaborar e tender pontes de unión en vez de querercompetir. Temos dúas centrais de enerxía eléctrica, recursoseólicos moi importantes, turismo, empresas punteiras en di-versos sectores... e que podo dicir dos nosos recursos natu-rais... o que nos fai falta é saber potencialos. AE

24 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

FALAMOS CON | JOsé RAMóN FRANcO. pREsiDENtE DA AsOciAcióN DE EMpREsARiOs FERROltERRA

Page 25: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

DIRECTORIO DE EMPRESASASOCIADAS

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 25

Page 26: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

26 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

001 A Mi Madera002 Aginsu003 Algasa Ferrol004 Almacén de papelería Vicente D. R.005 Almacenes Amaro006 Almacenes Lamas Otero007 Almacenes Luis Calvo008 Alpin Narón009 Aluminios Europa010 Aluminios La Gándara011 Aluminios Narón012 Aluminios Rio Miño013 Aluminios Santa Marina014 Aluminios Santalla015 Aluvigar016 Apyr017 Artabro-samdeu018 Artes Gráficas Narón019 Asesoría C.J.020 Asesoría Sar Ferrol021 Asinef022 Atenasa023 Autos Ferrol024 Autos Pasuco025 Talleres Rodri026 Axoca Grupo Inspección y Seguridad027 Bazar Ali028 Begano029 Benjamin Teijeiro Menendez030 Bouzacar031 Camoga032 Camuyde033 Canalones Valdoviño034 Caolines Cerámicos035 Carnes y Emb. Luis Sanesteban Cao036 Carpintería Metálica Sachocos037 Carpintería Metálica Vila038 Carpintería Saivi039 Carpintería Villadóniga040 Carroceros del Noroeste041 Cash IFA042 Castro Pena043 Cendón Domínguez044 Centro Médico As Pías, S.L.045 Loterias A Chamba046 Cif047 Cisa Iluminación048 Clínica Podolóxica Freixeiro049 Cocinas Feal, S.L.050 Cofersa, S.L.051 Comasa052 Comercial Cars Garcia Cheda053 Comercial Jovi Ferrol054 Comercial Pegari055 Conforma056 Constantino Moreira057 Construcciones Caspra058 Construcciones Eldija059 Construcciones O´Poulo060 Construcciones Pita Graña061 Construcciones Rey Rico y Cia062 Construcciones Sánchez Souto063 Construcciones Valdoviño

064 Cristalería Iris065 Cristalería San Juan066 Cye Control y Estudios067 Decoraciones Lamela068 Decoraciones Marovi069 Dega070 Depco Medios071 Deportes Arpon072 Desguace Noroeste073 Desguaces Salvador074 Dia% Ares/Mugardos075 Distribución Enrique Doce Suárez076 Distribuciones Seco077 Dr.Tubo Car Parts078 Educabolsa079 Electricidad Alycar080 Electricidad Permuy081 Electrofrigal082 Electro KZ083 Electro Rayma084 Electrodomesticos Gato085 Lavadeiro Naron086 Elinco Construcciones Electricas087 Endica Ferrol088 Estanco de Piñeiros089 Estratos090 Expublinorsa091 Eymosa092 Fabricaciones Parma093 Ferretería Berto094 Ferretería Canaima095 Ferretería Fortúnez096 Ferrol Motor097 Ferrol Viajes098 Ferrolpyme099 Ferrolterra,Suministros100 Fieitos Inmobiliarias101 Floristería Sedes102 Foncafer103 Fontanería Galdo104 Fontanería Ramos105 Forove106 Fotografía Jorge107 Frutas Alfre108 Frutas Volvoreta109 Gabadi110 Gabín Touceda111 Galerías Layme112 Gándara Motor113 Gape Aneiros114 Gatfor115 Gervasio Otero Martínez116 Gesconor117 Geserva118 Gonzacar119 GF120 Gráficas Cursiva121 Gruphosal122 Grupo Jofer Inmobiliario123 Hierros Santos124 Imprenta Santa Rita125 Indra126 Indugalsa

Page 27: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 27

127 Industrias Metálicas Rías Altas128 In Fieri129 Emy Par130 Intaf131 Item Aga132 Ixobre133 Jesús Lozano Casal134 José Bouza e Hijos135 Joyería Naron136 Ferretería Juan García137 Juan Lamas Rivera138 Karaoke Tropico139 Kensington Oro140 Kilovatio Galicia141 La florista del Castillo142 Landra Sistemas143 Larpeiradas144 Leche Bohal145 Leonardo Lopez Suministros Ind.146 Limpiezas Manser147 Logística Narón148 Loterías Ancos149 Luis Sierra Carral150 Madefer Fernández151 Madeiras A Cortella152 Madeiras Lamas Investimentos153 Madeiras Xuvia154 Mármoles Feal155 Magneto Eléctrico156 Manuel Rey157 Maquinas Recreativas Ares158 Marmoles Ubaldo Rey159 Mary-Luz Anidos Vilaboy160 Mayclyfer161 Mellora Consultants Consultores de Dirección162 Metal Ferrol163 Metalfra164 Moncina165 Montajes y Reparaciones Turmoil166 Muebles de Cocina Libra167 Muebles Fembyc168 Muebles J.M.169 Muebles Narón170 Muebles y Carpintería García171 Mutua Gallega de Accidentes de Trabajo172 M.V.P,S.L.173 Nacex Servicio Expres174 Narovima175 Naútica Carlos176 Naya Seguros e Inversiones177 Neira & Ortegal178 Neiradis179 Neodyn180 Norinver Montajes e Ingeniería181 Nortempo ETT182 O´Tapiz183 Ovidio Aldegunde Fotografía Ind.184 Panadería la Barra de Oro185 Peldaños Sergio186 Persianas Garcal187 Pintura y Dec. Martínez Pita188 Pintura y Decoración Rama189 Pinturas de Casa

190 Pizzería Ó Paso191 Pompas Funebres El Carmen192 Portomotor193 Priorauto194 Privilege Advanced Surfaces195 Promociones Muiño Bellón196 Proyfe197 Recambios Sikcar198 Recambios Torreiro199 Reclamo del Noroeste200 Relojería Riobo201 Repuestos Eiranova202 Restaurante A Ría203 Rico Ferrol204 Rivera G. Montero205 Roloma206 Salón de Belleza Teresa Hermida207 Santiago Permuy Riveiros208 Santiago Zapata y Cia209 Serfrimec210 Serteco211 Seur Ferrol212 Souto Maquinaria213 Leiron Xestión214 Subacuáticas del Norte215 Sugay Iluminación216 Suministros Industriales Muíño217 Suministros y Motores218 Talleres A Xunqueira219 Talleres Alca220 Talleres Aldipe221 Talleres Amor Sport222 Talleres Base223 Talleres Emipe224 Talleres Gonzalo del Río225 Hermanos Garcia Caruncho226 Talleres Maiztegui227 Talleres Manuel Pena228 Talleres Mecánicos Cenafer229 Talleres Mecánicos Codesal230 Talleres Motor Narón231 Talleres Prego232 Talleres Torres Pita233 Mantenimiento y Serv. Tecman234 Tecmática235 Técnica de Oficina236 Tideco Gestoría Administrativa237 Tideco238 T.O.B.S.239 Galatea Ferrol240 Transani241 Grupo TT242 Transportes Ramos Piñeiro243 Tuimil Electricidad244 Ventogal245 Verdogon246 Viajes Paco247 Vicauto Motor248 Víctor Moreno Permuy249 Vinali Exclusivas250 Comercial Xoivan

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

Page 28: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

28 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

A MI MADERA(Neirache, S.L.)transformación de madera para exteriores

Tlf.: 981 486 053Web: www.amimadera.ese-mail: [email protected]

AGINSU(Maneiro Castro, S.L.)suministros industriais

Tlf.: 981 300 252Web: www.aginsu.come-mail: [email protected]

ALGASA FERROL, S.A.Almacén de material eléctrico

Tlf.: 981 330 035e-mail: [email protected]

ALMACÉN DE PAPELERÍAVICENTE DIAZ ROBLESAlmacén de papelería

Tlf.: 981 372 217Web: www.diazrobles.ese-mail: [email protected]

ALMACENES AMAROtiendas ropa e confección

Tlf.: 981 328 805e-mail: [email protected]

ALMACENESLAMAS OTERO, S.L.Almacén de material de construción

Tlf.: 981 390 494e-mail: [email protected]

ALMACENES LUIS CALVO, S.L.Almacén de material de construción

Tlf.: 981 490 103Web: www.luiscalvo.come-mail: [email protected]

ALPIN NARÓN, S.L.pintura e Decoración

Tlf.: 981 380 599Web: www.alpinnaronsl.come-mail: [email protected]

ALUMINIOS EUROPA(Juan Antonio Pereira Pena)carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 384 458Web: www.aluminioseuropa.come-mail: [email protected]

ALUMINIOS LA GÁNDARA, S.L.carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 325 700Web: www.aluminioslagandara.come-mail: [email protected]

ALUMINIOS NARÓN, S.L.carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 390 184

ALUMINIOS RIO MIÑO, S.L.carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 327 633Web: www.alrio.ese-mail: [email protected]

ALUMINIOSSANTA MARINA, S.L.carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 311 514e-mail: [email protected]

ALUMINIOS SANTALLA, S.L.carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 386 194Web: www.aluminiosantalla.come-mail: administració[email protected]

ALUVIGAR, S.L.carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 432 630e-mail: [email protected]

APYR, S.L.pintura e Decoración

Tlf.: 686 415 063e-mail: [email protected]

ARTABRO-SAMDEU, S.L.Enxeñería e fabricación de estructurasmetálicas e bens de equipo

Tlf.: 981 397 065Web: www.artabrosamdeu.come-mail: [email protected]

ARTES GRÁFICAS NARÓN, S.L.imprenta digital e offset,rotulación, serigrafía

Tlf.: 981 383 736Web: www.graficasnaron.come-mail: [email protected]

ASESORÍA C.J., S.L.Asesoría de Empresas

Tlf.: 981 392 211e-mail: [email protected]

ASESORÍA SAR FERROL, S.L.Asesoría de Empresas

Tlf.: 981 354 600e-mail: asesorí[email protected]

ASINEF (Asociación deInstaladores Elect. de Ferrol)servizos a Empresas Eléctricas

Tlf.: 981 333 305e-mail: [email protected]

ATENASA(Atein Naval, S.A.)illamentos térmicos industriais e Navais

Tlf.: 981 382 450Web: www.ateinnaval.come-mail: [email protected]

AUTOS FERROL, S.A.concesionario e taller de reparación

Tlf.: 981 321 800Web: www.autosferrol.come-mail: administració[email protected]

AUTOS PASUCO, S.L.taller de Mecánica, chapa e pintura

Tlf.: 981 328 989e-mail: [email protected]

AutosPasuco, S.L.

ALMACENESAMARO

Page 29: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 29

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

TALLERES RODRI(Autoservicio Rodri, S.L.)Reparación do automóvil, servizo de grúa,servizo Oficial bosch

Tlf.: 981 370 578e-mail: [email protected]

AXOCA GRUPO INSPECCIÓNY SEGURIDAD, S.L.Organismo de control autorizado

Tlf.: 981 389 086Web: www.axoca.come-mail: [email protected]

BAZAR ALI, S.L.comercio por xunto e polo miúdo

Tlf.: 981 322 464Web: www.grupoali.come-mail: [email protected]

BEGANO, S.A. (BebidasGaseosas del Noroeste, S.A)Distribución de bebidas

Tlf.: 981 382 419Web: www.begano.come-mail: [email protected]

BENJAMIN TEIJEIRO MENENDEZseguros

Tlf.: 981 333 046e-mail: [email protected]

BOUZACAR, S.L.concesionario e taller Oficial chevrolet

Tlf.: 981 32 0 033Web: www.grupobouza.come-mail: [email protected]

CAMOGA, S.L.construción

Tlf.: 981 372 065Web: www.camogasl.come-mail: [email protected]

CAMUYDE, S.L.carpintería de Madeira e Metal

Tlf.: 981 383 983Web: www.camuyde.ese-mail: [email protected]

CANALONES VALDOVIÑO(RevestimientosValdoviño, S.L.)pintura, Decoración e illamentos de poliuretano

Tlf.: 620 283 516Web: www.canalonesvaldovino.come-mail: [email protected]

CAOLINES CERÁMICOS, S.L.construción

Tlf.: 981 400 743e-mail: [email protected]

CARNES Y EMBUTIDOS LUISSANESTEBAN CAO, S.L.Maiorista e Retallista de Alimentación

Tlf.: 981 354 888e-mail: [email protected]

CARPINTERIA METALICASACHOCOS, S.C.transformacións Metálicas

Tlf.: 981 380 270e-mail: [email protected]

CARPINTERÍA METÁLICA VILA(Juan Vila Painceiras)carpintería Metálica, forxa e inox.

Tlf.: 981 360 893Web: www.talleresvila.come-mail: [email protected]

CARPINTERÍA SAIVI, S.L.carpintería de Madeira

Tlf.: 981 397 414Web: www.saivi.come-mail: [email protected]

CARPINTERÍA VILLADÓNIGA(Vicente López Villadóniga)carpintería de Aluminio, Madeira e pvc

Tlf.: 981 480 302Web: www.carpinteriavilladoniga.come-mail: [email protected]

CARROCEROSDEL NOROESTE, S.L.Fabricación e reparación de carrocerías

Tlf.: 981 384 033Web: www.carrocerosdelnoroestesl.come-mail: [email protected]

CASH IFA(Mercartabria, S.L.U)Maiorista de Alimentación

Tlf.: 981 310 358Web: www.gadisa.ese-mail: [email protected]

CASTRO PENA, S.A.Fabricación de licores de augardente

Tlf.: 981 384 030Web: www.licoreslasrias.come-mail: [email protected]

CENDÓN DOMÍNGUEZ, C.B.tenda Moda

Tlf.: 981 347 730

CENTRO MÉDICO AS PÍAS, S.L.servizo prevención Riscos laborais

Tlf.: 981 355 363Web: www.aspias.come-mail: [email protected]

LOTERIAS A CHAMBA(Tax Consulting Galicia, S.L.)Administración de loterías

Tlf.: 981 487 427Web: www.loteriachamba.come-mail: [email protected]

CIF, S.L.Desenvolvemento de software

Tlf.: 981 369 110Web: www.cif.ese-mail: [email protected]

CISA ILUMINACIÓN, S.L.instalador Eléctrico

Tlf.: 981 932 699e-mail: [email protected]

CLÍNICAPODOLÓXICA FREIXEIRO(Mª del Carmen Collazo Barbero)clínica podolóxica

Tlf.: 981 387 431e-mail: [email protected]

BENJAMINTEIJEIRO MENENDEZ

CENDÓNDOMÍNGUEZ, C.B.

CARPINTERÍAMETÁLICA

SACHOCOS, S.C.

Page 30: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

30 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

COCINAS FEAL, S.L.carpintería de Madeira

Tlf.: 981 326 952Web: www.cocinasfeal.ese-mail: [email protected]

COFERSA, S.L.seguridade e protección

Tlf.: 981 333 231Web: www.cofersaseguridad.come-mail: [email protected]

COMASA(Comercial Maniños, S.L.)Ferretería

Tlf.: 981 360 401Web: www.comasasl.come-mail: [email protected]

COMERCIAL CARSGARCIA CHEDA, S.L.carpintería de Madeira

Tlf.: 981 321 924Web: www.cocinascars.ese-mail: [email protected]

COMERCIAL JOVI FERROL, S.L.Almacén de Ferros e Ferretería

Tlf.: 981 370 233

COMERCIAL PEGARI, S.L.comercio calzado

Tlf.: 981 321 658e-mail: [email protected]

CONFORMA, S.L.Deseño, interiorismo, rotulación

Tlf.: 981 393 063Web: www.conformasc.come-mail: [email protected]

CONSTANTINO MOREIRA, S.AFontanería e instalación de Gas.colaboradores de Gas Natural

Tlf.: 981 311 599Web: www.cmoreira.ese-mail: [email protected]

CONSTRUCCIONES CASPRA, S.L.construción

Tlf.: 981 387 141e-mail: [email protected]

CONSTRUCCIONES ELDIJA, S.L.construción

Tlf.: 981 389 382 / 669 433 488e-mail: [email protected]

CONSTRUCCIONESO´POULO, S.L.construción

Tlf.: 981 347 577e-mail: [email protected]

CONSTRUCCIONESPITA GRAÑA, S.A.Formigóns

Tlf.: 981 383 923Web: www.freixeiro.ese-mail: [email protected]

CONSTRUCCIONESREY RICO Y CIA, S.L.construcións e Reformas

Tlf.: 981 362 600

CONSTRUCCIONESSÁNCHEZ SOUTO, S.L.construcións e promocións

Tlf.: 981 370 926Web: www.sanchezsouto.come-mail: [email protected]

CONSTRUCCIONESVALDOVIÑO, S.L.construción

Tlf.: 981 492 304 - 616 421 834e-mail: [email protected]

CRISTALERÍA IRIS, S.L.cristalería

Tlf.: 981 342 303e-mail: [email protected]

CRISTALERÍA SAN JUAN, S.L.cristalería

Tlf.: 981 370 937Web: www.cristaleriasanjuan.come-mail: administració[email protected]

CYE CONTROL Y ESTUDIOS, S.L.laboratorios control de calidade

Tlf.: 981 371 136Web: www.controlyestudios.ese-mail: [email protected]

DECORACIONES LAMELA, S.L.pintura e decoración

Tlf.: 981 383 567e-mail: [email protected]

DECORACIONES MAROVI, S.L.pintura e Decoración

Tlf.: 981 311 072e-mail: [email protected]

DEGA(Comercial Dega Ferrol, S.L.)pintura e Decoración

Tlf.: 981 328 297Web: www.dega.ese-mail: [email protected]

DEPCO MEDIOS, S.L.vending Distribución

Tlf.: 902 194 916e-mail: [email protected]

DEPORTES ARPON(José Luis del Pulgar Seoane)Artigos de caza e pesca

Tlf.: 981 388 638

DESGUACE NOROESTE(Begoña Fernandez Hevia)Desguaces

Tlf.: 981 391 830Web: www.desguacenoroeste.ese-mail: [email protected]

CONSTRUCCIONESELDIJA, S.L.

CONSTRUCCIONESREY RICO Y CIA, S.L.

DEPCOMEDIOS, S.L.

DECORACIONESLAMELA, S.L.

Page 31: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 31

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

DESGUACES SALVADOR(Salvador e Hijos Narón, S.L.)Metais e chatarras

Tlf.: 981 388 177e-mail: [email protected]

DIA%Ares/Mugardos (Real 48, S.L.)Retallista de Alimentación

Tlf.: 607 118 119Web: www.dia.ese-mail: [email protected]

DISTRIBUCIONESENRIQUE DOCE SUÁREZDistribución de Alimentos

Tlf.: 981 396 223e-mail: [email protected]

DISTRIBUCIONES SECO, S.LDistribución integral para Hostalería ecolectividades

Tlf.: 981 324 212Web: www.distribucionesseco.come-mail: [email protected]

DR.TUBO CAR PARTS(Ricardo Martinez Fernandez)Fabricación e venda de accesorios de auto-moción en acero inox

Tlf.: 981 389 223e-mail: [email protected]

EDUCABOLSA, S.L.Uconsultoría

Tlf.: 911 012 001e-mail: [email protected]

ELECTRICIDAD ALYCAR, S.L.instalaciones Eléctricas

Tlf.: 981 320 481Web: www.electricidad-alycar.come-mail: [email protected]

ELECTRICIDAD PERMUY, S.L.instalador Electrico

Tlf.: 981 432 055e-mail: [email protected]

ELECTROFRIGAL, S.A.L.Maquinaria Hostelería e Frio industrial

Tlf.: 981 372 275e-mail: [email protected]

ELECTRO KZ, S.L.instalador Eléctrico

Tlf.: 981 397 100e-mail: [email protected]

ELECTRORAYMA, S.L.instalacións e mantementos eléctricos

Tlf.: 981 397 060Web: www.electrorayma.come-mail: [email protected]

ELECTRODOMESTICOSGATO, S.L.venda e Reparación de Electrodomesticos

Tlf.: 981 316 153Web: www.electrodomesticosgato.ese-mail: [email protected]

LAVADEIRO NARON, S.L.Autolavado de vehículos

Tlf.: 639 331 533 - 615 980 738e-mail: [email protected]

ELINCO CONSTRUCCIONESELECTRICAS, S.L.construcións Eléctricas

Tlf.: 981 381 900Web: www.elinco.ese-mail: [email protected]

ENDICA FERROL, S.L.construción

Tlf.: 981 330 009

ESTANCO DE PIÑEIROS(Andrés Gómez Perez)Estanco

Tlf.: 981 383 904Web:www.naronbalompe.es/web/estancopineirose-mail: [email protected]

ESTRATOS, S.L. (Estrategiasde Obras y Servicios, S.L)Obra civil industrial

Tlf.: 981 397 144Web: www.estratos.come-mail: [email protected]

EXPUBLINORSA (ExclusivasPublicitarias del Noroeste, S.A.)publicidade e Rótulos

Tlf.: 981 355 507Web: www.expublinorsa.nete-mail: [email protected]

EYMOSA(Elaborados y Montajes, S.A.)transformacións Metálicas

Tlf.: 981 380 532Web: www.grupoeymosa.come-mail: [email protected]

FABRICACIONES PARMA, S.L.valvulería Naval

Tlf.: 981 352 142Web: www.fabricaciones-parma.come-mail: [email protected]

FERRETERÍA BERTO(Juan Alberto Barcia Rodríguez)Ferretería

Tlf.: 981 360 841e-mail: [email protected]

FERRETERÍA CANAIMA, S.L.Ferretería

Tlf.: 981 313 042Web: www.canaima.ese-mail: [email protected]

FERRETERÍA FORTÚNEZ(Enrique Fortúnez Cabado)Ferretería

Tlf.: 981 357 419e-mail: [email protected]

FERROL MOTOR, S.C.L.taller de Reparación en xeral

Tlf.: 981 328 400e-mail: [email protected]

DISTRIBUCIONESENRIQUE DOCE

SUAREZ

LAVADEIRONARON, S.L.

ENDICAFERROL, S.L.

Page 32: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

32 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

FERROL VIAJES, S.L.Axencia de viaxes

Tlf.: 981 350 303Web: www.ferrolviajes.come-mail: [email protected]

FERROLPYME, S.L.Asesoría

Tlf.: 981 364 092e-mail: [email protected]

FERROLTERRA,SUMINISTROS, S.L.subministracións industriais

Tlf.: 981 384 849e-mail: [email protected]

FIEITOS INMOBILIARIAS, S.L.inmobiliaria

Tlf.: 981 393 087Web: www.fieitos.come-mail: [email protected]

FLORISTERÍA SEDES(Mª Isabel García Sedes)Floristería

Tlf.: 981 316 751Web: www.floristeriasedes.come-mail: [email protected]

FONCAFER, S.L.Fontanería e instalación de Gas

Tlf.: 981 318 562e-mail: [email protected]

FONTANERÍA GALDO, S.L.Fontanería, calefacción e instalación de Gas

Tlf.: 981 325 513Web: www.fontaneriagaldosl.come-mail: [email protected]

FONTANERÍA RAMOS, S.L.Fontanería e instalación de Gas

Tlf.: 981 357 570 - 607 456 432Web: www.fontaneriaramossl.come-mail: [email protected]

FOROVE, S.L.Fabricación de Motobombas,equipos seguridade e contraincendios

Tlf.: 981 328 300Web: www.forove.ese-mail: [email protected]

FOTOGRAFÍA JORGE(José Jorge Fernandez Otero)Fotografía e vídeo

Tlf.: 981 388 131e-mail: [email protected]

FRUTAS ALFRE, S.L.Froitas polo xunto

Tlf.: 981 383 193Web: www.frutasalfre.come-mail: [email protected]

FRUTAS VOLVORETA, S.L.Froitas polo xunto

Tlf.: 981 323 259e-mail: [email protected]

GABADI, S.L.Habilitación e Reparación NavalFabricantes de sistemas de Habilitación

Tlf.: 981 397 301Web: www.gabadi.come-mail: [email protected]

GABIN TOUCEDA, S.L.construción

Tlf.: 609 316 406

GALERÍAS LAYME, S.C.comercio de Mobles e Equipos de Descanso

Tlf.: 981 384 504e-mail: [email protected]

GÁNDARA MOTOR, S.A.concesionario e taller Oficial

Tlf.: 981 327 071Web: www.gandaramotor.ese-mail: [email protected]

GAPE ANEIROS, S.L.taxador de seguros

Tlf.: 981 372 647e-mail: [email protected]

GATFOR (Gestión y AsistenciaTécnica de Formacion, S.L.)Asistencia técnica de Formación

Tlf.: 981 392 266Web: www.gatfor.nete-mail: [email protected]

GERVASIO OTERO MARTÍNEZconstrución

Tlf.: 981 383 456

GESCONOR(Argimiro García Fraga)subministracións industriais

Tlf.: 981 311 627e-mail: [email protected]

GESERVA, S.L.subministracións e servizos Diversos

Tlf.: 629 305 516e-mail: [email protected]

GONZACAR, S.L.concesionario e taller Oficial

Tlf.: 981 397 159Web: www.gonzacar.come-mail: [email protected]

GF (Gonzalez y Ferreiro, S.L.)informática e Mobiliario

Tlf.: 981 326 551Web: www.gf-informatica.come-mail: [email protected]

GRÁFICAS CURSIVA (GuillermoMarcos García Gándara)imprenta

Tlf.: 981 313 611e-mail: [email protected]

GABINTOUCEDA, S.L.

GERVASIOOTERO MARTINEZ

GESERVA, S.L.

Page 33: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 33

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

GRUPHOSAL, S.L.Elaborados e Distribución de churros

Tlf.: 981 486 101

GRUPO JOFER INMOBILIARIO, S.L.construción/promoción/inmobiliaria/Refor-mas comerciales

Tlf.: 981 353 456Web: www.inmobiliariajofer.come-mail: [email protected]

HIERROS SANTOS, S.L.subministracións industriais

Tlf.: 981 388 072e-mail: [email protected]

IMPRENTA SANTA RITA, S.L.imprenta

Tlf.: 981 382 705Web: www.imprentasantarita.ese-mail: [email protected]

INDRA, S.A.telecomunicacións e tecnoloxíada información

Tlf.: 981 330 068Web: www.indracompany.come-mail: [email protected]

INDUGALSAcarpintería de Aluminio

Tlf.: 981 330 366Web: www.indugalsa.come-mail: [email protected]

INDUSTRIAS METÁLICASRÍAS ALTAS, S.L.carpintería de Aluminio

Tlf.: 981 321 915Web: www.aluminiosriasaltas.come-mail: [email protected]

IN FIERI, S.L.centro de Formación

Tlf.: 981 324 730Web: www.infieri.nete-mail: [email protected]

EMY PAR, S.L.(Inmobiliaria Pardo)inmobiliaria e promotora inmobiliaria

Tlf.: 981 380 428 - 649 984 015Web: www.inmopardo.come-mail: [email protected]

INTAF, S.L.(Industrias y Talleres Franco)Fabricación e Reparación de bens de Equipo

Tlf.: 981 397 281Web: www.intaf.come-mail: [email protected]

ITEM AGA Comunicacióncomunicación, publicidade e deseño gráfico

Tlf.: 981 364 064Web: www.item-aga.come-mail: [email protected]

IXOBRE, S.L.servizos

Tlf.: 981 384 688e-mail: [email protected]

JESÚS LOZANO CASALinstalador Eléctrico

Tlf.: 981 480 781e-mail: [email protected]

JOSÉ BOUZA E HIJOS, S.Linstalación de carpas e Escenarios

Tlf.: 608 682 471 - 639 751 175

JOYERÍA NARÓN,S.L.Xoiería Reloxería

Tlf.: 981 390 329Web: www.joyerianaron.come-mail: [email protected]

FERRETERÍA JUAN GARCÍA(Juan García Espasandín)Ferretería

Tlf.: 981 311 871

JUAN LAMAS RIVERAtransportes e áridos para construción

Tlf.: 629 072 552e-mail: [email protected]

KARAOKE TROPICO(Víctor A. Picos Mata)Hostalería

Tlf.: 981 384 104

KENSINGTON ORO, S.L.Hostalería

Tlf.: 981 387 326Web: www.kensington-hotel.come-mail: [email protected]

KILOVATIO GALICIA, S.A.Almacén de Material

Tlf.: 981 397 739Web: www.kilovatiogalicia.ese-mail: [email protected]

LA FLORISTA DEL CASTILLO, S.L.Floristería

Tlf.: 981 322 907Web: www.lafloristadelcastillo.come-mail: [email protected]

LANDRA SISTEMAS,S.L.consultoría informáticaDesenvolvemento de software

Tlf.: 881 954 945Web: www.landrasistemas.ese-mail: [email protected]

LARPEIRADAS(Mª del Carmen Fortuna, S.L.)pastelería

Tlf.: 981 391 542

LECHE BOHAL(Granja Romero, S.A)produtos lácteos

Tlf.: 981 490 351e-mail: [email protected]

IMPRENTASANTA RITA, S.L.

JESUSLOZANO CASAL

Page 34: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

34 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

LEONARDO LOPEZ SUMINISTROSINDUSTRIALES, S.L.U.subministracións industriais

Tlf.: 981 387 377e-mail: [email protected]

LIMPIEZAS MANSER, S.L.limpezas

Tlf.: 981 387 523Web: www.limpiezasmanser.ese-mail: [email protected]

LOGÍSTICA NARÓN, S.L.transportes de Mercancías

Tlf.: 981 397 008e-mail: [email protected]

LOTERÍAS ANCOS(Francisco Villar Rodríguez)loterías

Tlf.: 981 386 765e-mail: [email protected]

LUIS SIERRA CARRAL, S.L.carpintería de Madeira

Tlf.: 981 388 200Web: www.luissierra.ese-mail: [email protected]

MADEFER FERNÁNDEZ, S.L.Almacén de Madeira

Tlf.: 981 384 250Web: www.madefer.ese-mail: [email protected]

MADEIRAS A CORTELLAMadeirista

Tlf.: 981 404 027e-mail: [email protected]

MADEIRAS LAMASINVESTIMENTOS, S.L.Madeira de piñeiro tratada para exteriores.Autoclave propio. Fabricación e montaxe.

Tlf.: 981 391 819Web: www.madeiraslamas.net

MADEIRAS XUVIA, S.L.carpintería de Madeira

Tlf.: 981 391 676e-mail: [email protected]

MÁRMOLES FEAL(Magdalena Feal Fernández)Marmolería, chemineas, estufas, casettes,esculturas

Tlf.: 981 391 816e-mail: [email protected]

MAGNETO ELÉCTRICO, S.L.Reparación de maquinaria, servizo técnicooficial de baxiroca

Tlf.: 981 314 955Web: www.cedessl.come-mail: [email protected]

MANUEL REY, S.L.concesionario e talller Oficial

Tlf.: 981 311 100Web: www.manuelrey.come-mail: [email protected]

MAQUINAS RECREATIVASARES, S.L.Recreativos

Tlf.: 629 635 123e-mail: [email protected]

MARMOLES UBALDO REY(Ubaldo Rey Rey)Mármoles

Tlf.: 981 383 941 - 699 486 922e-mail: [email protected]

MARY-LUZ ANIDOS VILABOYMadeirista

Tlf.: 981 404 027e-mail: [email protected]

MAYCLYFER, S.L.climatización

Tlf.: 981 383 499Web: www.mayclyfer.come-mail: [email protected]

MELLORA CONSULTANTS CON-SULTORES DE DIRECCIÓN, S.L.N.E.consultores de Dirección

Tlf.: 902 908 596Web: www.mellora.ese-mail: [email protected]

METAL FERROL, S.A.L.Mecanizados e Mantemento industrial

Tlf.: 981 391 152Web: www.metalferrolsal.ese-mail: [email protected]

METALFRA, S.L.transformacións Metálicas

Tlf.: 981 490 039Web: www.metalfra.come-mail: [email protected]

MONCINA, S.L.construción completa, instaladores Eléctricos

Tlf.: 981 385 370e-mail: [email protected]

MONTAJES Y REPARACIONESTURMOIL, S.L.transformacións Metálicas

Tlf.: 981 330 752Web: www.turmoil.ese-mail: [email protected]

MUEBLES DE COCINA LIBRA, S.L.carpintería de Madeira

Tlf.: 981 326 321Web: www.muebleslibra.come-mail: [email protected]

MUEBLES FEMBYC(ManueL Bouza Bellón)comercio do Moble

Tlf.: 981 382 438Web: www.mueblesfembyc.ese-mail: [email protected]

MUEBLES J.M.(Cañas-Pereira y Cía)comercio do Moble

Tlf.: 981 317 357Web: www.mueblesjm.come-mail: [email protected]

MADEIRAS"A CORTELLA"

MAGNETOELÉCTRICO, S.L.

MARY-LUZANIDOS VILABOY

MAQUINASRECREATIVAS

ARES, S.L.

Page 35: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 35

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

MUEBLES NARÓN, S.L.comercio do Moble

Tlf.: 981 380 700Web: www.mueblesnaron.come-mail: [email protected]

MUEBLES Y CARPINTERÍAGARCÍA, S.L.comercio do Moble e carpintería de Madeira

Tlf.: 981 481 301Web: www.mueblesgarcia.ese-mail: [email protected]

MUTUA GALLEGADE ACCIDENTES DE TRABAJOprestacións sanitarias e Económicas de la s. social

Tlf.: 981 317 775Web: www.mutuagallega.ese-mail: [email protected]

M.V.P,S.L.(Manuel Vázquez Pérez, S.L.)subministracións industriais, Navais e Ferretería

Tlf.: 981 356 269Web: www.grupomvp.come-mail: [email protected]

NACEX SERVICIO EXPRES(Transportes Nacex)transporte de Mercadorías

Tlf.: 981 333 079Web: www.nacex.ese-mail: [email protected]

NAROVIMA, S.L.L.carpintería de Madeira

Tlf.: 981 330 960 - 630 990 280e-mail: [email protected]

NAÚTICA CARLOS(Juan Carlos Amoedo Chas)Naútica

Tlf.: 981 391 583Web: www.nauticacarlos.come-mail: [email protected]

NAYA SEGUROSE INVERSIONES,S.L.seguros

Tlf.: 981 311 019e-mail: [email protected]

NEIRA & ORTEGAL, S.L.Maiorista Materiais de construción

Tlf.: 981 396 228Web: www.neiraortegal.come-mail: [email protected]

NEIRADIS, S.L.Distribución de Alimentos

Tlf.: 981 319 393Web: www.neiradis.come-mail: [email protected]

NEODYN, S.L.Enxeñería e consultoría técnica

Tlf.: 981 397 142Web: www.neodyn.ese-mail: [email protected]

NORINVER MONTAJESE INGENIERÍA, S.L.instalación e Enxeñería Eléctrica e Electrónica

Tlf.: 981 381 504Web: www.norinver.come-mail: [email protected]

NORTEMPO ETT, S.L.Empresa de traballo temporal

Tlf.: 981 319 181Web: www.gruponortempo.come-mail: [email protected]

O´TAPIZ (Tiendas Ges, S.L.)venda de Equipos de Descanso, sofás relaxe masaxe, Xeriatría do Fogar e téxtil Fogar

Tlf.: 881 953 746Web: www.otapiz.come-mail: [email protected]

OVIDIO ALDEGUNDE FOTOGRAFÍAINDUSTRIAL (OvidioAldegundeÁlvarez)Fotografía

Tlf.: 619 345 000Web: www.ovidioaldegunde.come-mail: [email protected]

PANADERÍA LA BARRA DE ORO(La barra de Oro, S.L,)panadería

Tlf.: 981 347 563e-mail: [email protected]

PELDAÑOS SERGIO, S.L.Mármoles

Tlf.: 981 382 210Web: www.peldanossergio.ese-mail: [email protected]

PERSIANAS GARCAL, S.L.toldos e persianas

Tlf.: 981 324 411Web: www.persianasgarcal.come-mail: [email protected]

PINTURA Y DECORACIÓNMARTÍNEZ PITA, S.L.pintura e Decoración

Tlf.: 981 387 619

PINTURA Y DECORACIÓNRAMA, S.L.pintura e Decoración

Tlf.: 981 482 581e-mail: [email protected]

PINTURAS DE CASA(Montero Cainzos, S.L.)pintura e Decoración

Tlf.: 981 372 316Web: www.pinturasdecasa.come-mail: [email protected]

PIZZERÍA Ó PASO(Lynne y Gómez, S.L.N.E.)pizzería e servizo de comidas a domicilio

Tlf.: 981 397 080Web: www.pizzeriaopaso.come-mail: [email protected]

POMPAS FUNEBRESEL CARMEN, S.L.servizos Fúnebres

Tlf.: 981 330 427Web: www.pompasfunebresdelcarmen.come-mail: [email protected]

PORTOMOTOR, S.L.taller Mecánico e Recambios paravehículos industriais

Tlf.: 981 333 067Web: www.portomotor.come-mail: [email protected]

PINTURA YDECORACIÓN

MARTINEZ PITA, S.L.

Page 36: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

36 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

PRIORAUTO, S.L.concesionario e taller Oficial

Tlf.: 981 333 264Web: www.fiatferrol.come-mail: [email protected]

PRIVILEGE ADVANCEDSURFACES, S.L.Fabricación de Aglomerados pétreos

Tlf.: 981 391 666e-mail: [email protected]

PROMOCIONESMUIÑO BELLÓN, S.C.construción

Tlf.: 669 748 740e-mail: [email protected]

PROYFE, S.L.Arquitectura e Enxeñería

Tlf.: 981 333 044Web: www.proyfe.ese-mail: [email protected]

RECAMBIOS SIKCAR, S.L.Recambios e Accesorios de Automoción

Tlf.: 981 388 856e-mail: [email protected]

RECAMBIOS TORREIRO, S.L.Recambios e Accesorios de Automoción

Tlf.: 981 325 053Web: www.torreiro.come-mail: [email protected]

RECLAMO DEL NOROESTE, S.L.Artigos publicitarios

Tlf.: 981 390 505Web: www.renor.ese-mail: [email protected]

RELOJERÍA RIOBOReloxería

Tlf.: 981 328 882e-mail: [email protected]

REPUESTOS EIRANOVA, S.L.venda e Reparación de Motocicletase Accesorios

Tlf.: 981 329 151Web: www.repuestoseiranova.come-mail: [email protected]

RESTAURANTE A RÍA(FranciscoPerezLeirayotro, C.B)Hostalería

Tlf.: 981 433 310Web: www.restaurantelaria.come-mail: [email protected]

RICO FERROL, S.L.Maquinaria e transporte para a construción

Tlf.: 981 320 231

RIVERA G. MONTERO, S.C.G.subministracións industriais

Tlf.: 981 372 277Web: www.rgmontero.ese-mail: [email protected]

ROLOMA, S.L.construción

Tlf.: 981 342 605Web: www.roloma.come-mail: [email protected]

SALÓN DE BELLEZA TERESAHERMIDA (Teresa Hermida Martinez)perruquería e Estética

Tlf.: 981 371 546Web: www.terehermida.come-mail: [email protected]

SANTIAGO PERMUY RIVEIROSinstalador Eléctrico

Tlf.: 981 432 055e-mail: [email protected]

SANTIAGO ZAPATA Y CIA, S.A.Asesoría Fiscal, contable e laboral

Tlf.: 981 322 911e-mail: [email protected]

SERFRIMEC, S.L.Reparación e Mantemento industrial e Naval

Tlf.: 981 340 905e-mail: [email protected]

SERTECO(Juan José Couce Barros)Material de Oficina

Tlf.: 981 390 486e-mail: [email protected]

SEUR FERROL(Logaldis Coruña, S.L.)trasportes de Mercadorías

Tlf.: 981 370 000Web: www.seur.ese-mail: [email protected]

SOUTO MAQUINARIA, S.L.venda de Maquinaria de obras e xardineríaDistribuidor Oficial de stihl e Outils Wolf

Tlf.: 981 323 157e-mail: [email protected]

LEIRON XESTIÓN, S.L.construción, Aluguer, compra e vendade inmobles

Tlf.: 981 333 311

SUBACUÁTICAS DEL NORTE, S.L.traballos submarinos

Tlf.: 981 354 007Web: www.subacuaticasdelnorte.come-mail: [email protected]

SUGAY ILUMINACIÓN, C.BAlmacén de Material Eléctrico

Tlf.: 981 382 561e-mail: [email protected]

SUMINISTROSINDUSTRIALES MUÍÑO, S.CGases e soldadura

Tlf.: 981 383 503e-mail: [email protected]

PROMOCIONESMUIÑO BELLON, S.C.

LEIRONXESTIÓN, S.L.

SUMINISTROSINDUSTRIALESMUIÑO, S.C.

Page 37: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL ACTUALIDADE EMPRESARIAL 37

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

SUMINISTROS Y MOTORES, S.L.subministracións industriais,gases e soldadura

Tlf.: 981 314 199e-mail: [email protected]

TALLERES A XUNQUEIRA, S.L.taller de Reparación de Automóbiles

Tlf.: 981 482 934e-mail: [email protected]

TALLERES ALCA, S.L.taller de Reparación de Automóbiles

Tlf.: 981 391 919Web: www.automovilesalca.come-mail: [email protected]

TALLERES AMOR SPORT, S.L.taller de Reparación de Automóbiles

Tlf.: 981 404 008e-mail: [email protected]

TALLERES BASE, S.L.taller de Mecánica e Electricidadedo Automóbil

Tlf.: 981 397 500e-mail: [email protected]

TALLERES EMIPE(Emilio Bermúdez Domínguez)taller de Reparación de Automóbiles

Tlf.: 981 343 353e-mail: [email protected]

HERMANOS GARCIACARUNCHO, S.L.taller de Reparación de Automóbiles

Tlf.: 981 480 576e-mail: [email protected]

TALLERES MAIZTEGUI, S.L.transformacións Metálicas

Tlf.: 981 322 588Web: www.talleresmaiztegui.come-mail: [email protected]

TALLERES MANUEL PENAAdaptación de vehículo para Discapacitadose Autoescolas. Mecánica en xeral.lavado a man e limpeza de tapicerías

Tlf.: 981 390 416Web: http://tallermpena.ese-mail: [email protected]

TALLERES MECÁNICOSCODESAL, S.L.transformacións Metálicas

Tlf.: 981 315 602Web: http://codesal.atagalicia.come-mail: [email protected]

TALLERES MOTORNARÓN, S.L.L.taller de Reparación de Automóbiles

Tlf.: 981 397 044e-mail: [email protected]

TALLERES PREGO, S.A.concesionario e taller Oficial

Tlf.: 981 333 638Web: www.tprego.citroen.ese-mail: [email protected]

MANTENIMIENTOY SERVICIOS TECMAN, S.L.Montaxe e Mantemento de Equipos industriais

Tlf.: 981 397 283Web: www.tecman.com.ese-mail: [email protected]

TECMÁTICA (TecnologíaInformatica Gallega, S.L.)informática

Tlf.: 981 397 274Web: www.tecmatica.ese-mail: [email protected]

TÉCNICA DE OFICINA, S.L.Equipamento de oficina

Tlf.: 981 310 354Web: www.tecnicadeoficina.come-mail: [email protected]

TIDECO S.L.consultoría e Asesoría

Tlf.: 981 329 562Web: www.tidecoasesores.come-mail: [email protected]

T.O.B.S. (Technical &OrganitationBusiness Solution, S.L.)consultoría técnica e informática

Tlf.: 981 381 010Web: www.tobs.ese-mail: [email protected]

GALATEA FERROL, S.L.subministracións navais e industriais / toldos

Tlf.: 981 312 447Web: www.galateaferrol.ese-mail: [email protected]

TALLERES ALDIPE, S.L.taller de Reparación de Automóbilese Fabricación de Remolques

Tlf.: 981 383 293e-mail: [email protected]

TALLERES GONZALODEL RÍO DOVALE, S.L.taller de chapa e pintura

Tlf.: 981 370 808e-mail: [email protected]

TALLERES MECÁNICOSCENAFER, S.L.transformacións Metálicas

Tlf.: 981 397 113Web: www.cenafer.ese-mail: [email protected]

TALLERES TORRES PITA, S.L.taller de Reparación de Automóbiles

Tlf.: 981 482 597e-mail: [email protected]

TIDECO GESTORÍAADMINISTRATIVA, S.L.Xestoría Administrativa

Tlf.: 981 326 025e-mail: [email protected]

TRANSANI, S.L.transporte de Mercadorías

Tlf.: 981 329 095

TALLERESA XUNQUEIRA, S.L.

TRANSANI, S.L.

Page 38: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

38 ACTUALIDADE EMPRESARIAL 20 ANOS DE COMPROMISO COAS EMPRESAS DE FERROL, EUME E ORTEGAL

DIRECTORIO DE EMPRESAS ASOCIADAS

GRUPO TT (TransportesAlmacenes Transitarios)transporte de Mercadorías

Tlf.: 981 388 322Web: www.grupo-tt.come-mail: [email protected]

TRANSPORTES RAMOS PIÑEIROtransporte de Mercadorías Nacionais,internacionais e ttes. Especiais

Tlf.: 981 381 755Web: www.ramospineiro.come-mail: [email protected]

TUIMIL ELECTRICIDAD, S.A.instalador Eléctrico

Tlf.: 981 385 099Web: www.tuimil.ese-mail: [email protected]

VENTOGAL, S.A.Aluguer de locais industriais

Tlf.: 981 380 532Web: www.grupoeymosa.come-mail: [email protected]

VERDOGON, S.L.construción

Tlf.: 981 487 096Web: www.verdogon.come-mail: [email protected]

VIAJES PACO, S.A.Axencia de viaxes minorista e maiorista

Tlf.: 981 369 040Web: www.viajespaco.come-mail: [email protected]

VICAUTO MOTOR, S.L.taller de reparación do Automóbil

Tlf.: 981 323 555e-mail: [email protected]

VÍCTOR MORENO PERMUYsubministracións industriais

Tlf.: 981 324 400e-mail: [email protected]

VINALI EXCLUSIVAS, S.L.Distribuidor de Alimentación

Tlf.: 981 388 677e-mail: [email protected]

COMERCIAL XOIVAN, S.L.Distribución de Ferraxes

Tlf.: 981 393 013Web: www.xoivan.come-mail: [email protected]

CLASIFICACIÓN DE EMPRESAS SEGÚN ANTIGÜIDADE NA ASOCIACIÓN

De 1991a 1995

De 1996a 2000

De 2001a 2005

De 2006a 2009

De 2010a 2011

DE 1996 A 2000

23%

DE 1996 A 200019%

DE 2010 A 20113%

DE 2001 A 200513%

DE 1991 A 1995

42%

Page 39: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos
Page 40: Javier Guerra - Empresarios-ferrolterra.org · impulso á actividade económicanesta zona co Plan Ferrol, Eumee Ortegal, dentro do cal se aprobaron axudas para máis de 350 proxectos

ACTUALIDADEEMPRESARIAL