inaki perez armendia matematikari baten ipuinak · gure koldarkeria erreferendum-ean aitortu behar...

27
1996ko urtarrilaren 19a / 136. zkia. San Roke, 26 (tren geltokiaren gainean) ELGOIBAR ORDUTEGIA: Goizez 11-13, arratsaldetan 5-8 eta larunbatetan 11-13,30 Telefonoa 74 07 04 • LARRIALDIAK (24 ordu) 908 87 39 40 ABERE TXIKIETAN ESPEZIALIZATUAK ALBAITARITZA KLINIKA ALBAITARITZA KLINIKA Matematikari baten ipuinak INAKI PEREZ ARMENDIA Matematikari baten ipuinak

Upload: others

Post on 18-May-2020

13 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1996ko urtarrilaren 19a / 136. zkia.

San Roke, 26 (tren geltokiaren gainean) ELGOIBAR

ORDUTEGIA: Goizez 11-13, arratsaldetan 5-8 eta larunbatetan 11-13,30Telefonoa 74 07 04 • LARRIALDIAK (24 ordu) 908 87 39 40

ABERE TXIKIETAN ESPEZIALIZATUAKALBAITARITZA KLINIKAALBAITARITZA KLINIKA

Matematikari batenipuinak

INAKI PEREZ ARMENDIA

Matematikari batenipuinak

bonardi´96MULTIOPTICASen ESKLUSIBA

BILDUMA BERRIA

2.850P T A

Hona hemen MultiopticasenBonardi bilduma esklusiboa adin guztietarako, gustuguztietara egokitzen direnereduekin. Multiopticasenbermearekin 450 saltokitan. Eta prezio ezin hobean. Gastatu gabe gustagarri izateko.

Asko gustatzeko.Gutxi gastatzeko.

San Frantzisko, 2120870 ELGOIBARTel. 74 03 59Faxa: 74 06 16

PAGOAGA S.A.PAGOAGA S.A.Ú ITURGINTZA ETA BEROGAILUAKÚ IGELTSERITZA LANAK OROKORREAN

% 74 02 79 - 74 05 12

Iturgintza

GAS INSTALATZAILEA,IG4 baimenarekin.

GAS NATURALA ETA PROPANOA

San Antolin Kalea, 13 - ELGOIBAR

elgoiBARRENNafarroa enparantza 2% 74 41 12

ARGITARATZAILEA: Elgoibarko Izarra.LAGUNTZAILEA: Elgoibarko Udala.ZUZENDARIA: Ainhoa Lodoso.ERREDAKZIO AHOLKULARITZA: Andres Alberdi.KAZETARIAK: Ainhoa Lodoso,Jasone Osoro.MAKETATZAILEA: Maite Rementeria.PUBLIZITATEA:Nekane Etxaniz.ADMINISTRAZIOA: Amaia Martin, M. Angeles Ortuoste.KOLABORATZAILEAK: Irati Agirreazaldegi, Xabieransola, Pello Arrieta, InaGaragarza, JosebaGorosabel, AmaiaGorostiza, Maite Iriondo,Alberto Iriondo, KOKOE,Edurne Korta, ImanolLarrañaga, Javi León, JuanMari Mendizabal, AitorZabaleta, Julen Zabaleta,Deñe Zabalo.BANAKETA ARDURADUNA:Imanol LarrañagaINPRIMATEGIA:Gertu koop. E. (Zubillaga Oñati)TIRADA: 3.500 aleLEGE GORDAILUA: SS-1.038/92ISSN: 1133-021X

elgoiBARRENek ez dubere gain hartzenaldizkarian adierazitakoesanen eta iritzienerantzukizunik.

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 3

Erromako zirkua

ZENBAT BURU

Eusko JaurlaritzakoKultura Sailak, Foru

Aldundiak etaElgoibarko Udalakdiruz lagundutako

aldizkaria

HAINBAT ABURU

O hiturari jarraituz gero, Gabonakelkartasunerako egun aproposakizaten dira. Sentimendutxarrenak alde batera laga eta

bihotza sekula baino bigunagoa eukitzendugu egun gutxi batzuetan behintzat.

Guztiz kontrakoa gertatzen da,ostera, Gabonetako oporretan Udalakantolatzen duen Kuadrila arteko aretofutboleko txapelketan. Lagun girokodenborapasa koartelik gabeko gerrabihurtzen da sarritan. Jokalariak haserreeta elkar jotzen, ikusleak gaizki-esakaeta biolentzia irrikan. Erromako zirkuaOlaizaga kiroldegian.

Jakina da inori ez zaiola galtzeagustatzen. Ezta partxisean ere. Bainalagun arteko futbito partiduairabaztearren pertsonak gutxiesten etahaien aurka sekulakoak esaten hasteapasada bat iruditzen zait. Irabazi nahiaksortzen duen odol beroa ezin da,kirolean behintzat, aurkakoa txikitzekoaitzakia izan.

Ekipo batzuen arteko pikeaaspalditik dator eta urtero Gabonetakotxapelketan garbitzen dituzte eurenarteko kontu ilunak. Askotan jokatu dutfutbolean eta badakit tentsioaren

eraginez jokalariak burua gal dezakeela.Hala ere, urtero-urtero komeria tragiko-komiko bera antzezten dute zenbaitzuek,eta horrek justifikazio zaila dauka.

Eta ez uste bien bitartean ikusleakisilik daudenik. Asko pozik etaemozionatuta sentitzen dira halakoespektakulua ikusiaz. Batzuek SanPedro auzoko taldekoei “españoles”deitzen eta besteek “hil ezazu”, “apurtuiezaiozu hanka” esaten.

Ahoa ireki baino lehenago bostkontatu eta gogoeta txiki bat egitekoeskatuko nieke horrelakoak oihukatzendituztenei. Niri behintzat demasekotristura ematen dit herrikideen arteanhorrenbesteko konponezina egoteak. Ezdut uste hau pike sanoa denik. Nahiagonuke horrela izango balitz.

Gabonetako txapelketak oso harreraona dauka jendearen artean, bainabatzuen harrotasun eta fantasmakeriekzeharo zatartzen dute berez interesgarriaeta atsegina dena. Arbitroa izangobanintz ez nuke dudarik izango: txartelgorri-gorria aterako nieke hala ibiltzendiren kirolari eta ikusleei. Txartel gorriaeta datorren urtera arte.

Aitor Zabaleta

7- Eta azkenik gure lema aldatuko dugu.Aurrerantzean “ABERRIA ALA HIL” izangoda PNVk “ABERRIA POLTSIKOA BETE-TZIA”, lehengo lema baztertzen duenean.

GORA EUSKADI ASKATUTAKurutz Castrillejo

Zergatik horrenbeste isilpekokontu?

Egunkariko iragarki bati esker, Elgoi-bartik Karakatera kanalizazio bat

egiteko asmoa dagoela enteratu gara. Kara-kateko antenarekin loturiko isilpeko bestekontu baten adierazle bat gehiago.

Legez kanpokoa izateaz gain, lotsagarriada herritarroi obra publikoei buruzko infor-mazioa ukatzea eta obrak hasi ostean ente-ratu beharra, herritarron desadostasunakdeusetarako balio ez duenean.

Garbi dago, gobernuarentzat osogarrantzitsua dela telekomunikazioen gara-pena eta hauen erabilera kontrol sozialerakobaina, mesedez, ez esan 1.000 m2 parkenatural hiritartzea ona denik naturarentzat.

Ez zaitezte etor guk telebista hobetoikusteko dela esaten, ez baitugu eskatu, etaondo ikusten da gainera. Jendeak eskatuduena Karakate parke natural bezala onar-tzea da eta superantena proiektu hau guztiaez gauzatzea. Baina honen adierazgarridiren 900 sinadurari ez diote kasurik egiten.

Aipatu bezala, eraikuntza hori ez datelebista hobeto ikusteko; herria hobetokontrolatzeko eta telekomunikazio enpresakmajo loditzeko baizik; bestela, ez luketeingurua “Guarda jurado”z, ertzain patruilez,antidisturbioz, erretentzioz... zainduko.

KARAKATE PARKE NATURALA,OSPA BI HANKAKO TXAKURRAKKARAKATETIK

EUSKALNET S.A. KARAKATETIKKANPORA!!!KARAKATE BIZIRIK PLATAFORMA

4 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

E SKUTITZAK

KEX AK

TX ALOAKGizon batek honako txalohau ekarri digu: “txaloaundiak, Gabon egun tagabon zahar eguerdikomezetan, gure parrokikoorgano ederrean, orga-no-jole gazteak jo zituz-ten soñu polit eta ederrengaitik. Oso gustora egongiñen. Txukun eta maixu-tasun aundiz jo bai zuten.Zorionak beraz, AneZubia, Maite Etxeberriata andereño BelenZagarzaen’ri. Noizurrengo aukera?"

Kexa hau Gabonetako kua-drila arteko kirol txapelke-tan Polikiroldegian erretze-ari lotuta dago. Irakurlea-ren ustetan horrelako tokibatean debekatuta egonbeharko litzateke erretzea.Ez al da kontraesana tokiitxi batean batzuk kirolaegiten ari diren bitarteanbeste pila bat erretzen ego-tea? Halere, kexarekinbatera txapelketako anto-latzaile eta laguntzaileaktxalotu nahi ditu, denabenetan ondo eta egokiantolatuta baitzegoen.

H A R R I G O R R I G O I K O E R R O T A B E R R I T A R R A K

Azken hitza herriak

Joan zen hilaren 17an, azken 100urtetan Euskadi gure Aberri bakarra

dela uste dugunontzako askatasun errefe-rentzia den Gernikako arbolaren aurreanzera adierazi genuen:

1- 1979ko urriaren 25ean EuskalHerriaren “zati batek” onartutako Autono-mi Estatutuak ez duela balio izan gureherriaren subiranotasuna eta Euskal Herria-ren batasuna lortzeko.

2- Une horietan Estatuaren menpekota-sunari irteera bat zela iruditu zitzaigun etagure koldarkeria erreferendum-ean aitortubehar dugu ez baikenion gizarteari besteaukerarik eskaini, Estatutua ala ezer ere ez.

3- Estatutua lortu zenetik izan dira baiaurrerapausoak, baina Espainiak gure subi-ranotasunaren giltzak ondo gorderik dauz-ka eta behar ditugun transferentziak gureazpiegitura nazionala eraikitzeko ukatzendizkigu. Horrez gain, kupo garestia ordain-du behar diogu Estatuari.

4- Berriro gure abertzaletasuna aldarri-katzen dugu eta gure subiranotasuna lor-tzeko deia luzatzen diegu gure herriko sek-tore guztiei, (alderdi, sindikatu, taldesozial, arrantzale etab.) azken finean gizar-te guztiari, Autodeterminazioaren bideanjarraitzeko.

5- Ez dugu indarkeriarik nahi guregizartean eta “pakea” eta “justizia” hitzeknagusi izan behar dutela jakinda, ondoikusten dugu Euskadi Ta Askatasunak api-rilaren 26an luzatutako Pake Proposamena,demokratikoa dela aitortu beharrean gau-delarik.

6- Abertzale guztiok batuta, Autodeter-minazioaren bidean gure indar guztiak batubehar ditugu euskal presoak Euskal Herriraekar ditzaten.

E RRETRATU ZAHARRA

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 5

Cordon,Vilarchao, c.b.D E K O R A Z I O A

MOKETAK, KORTXO BARNIZATUA, PVC ETA PARETAK,SINTASOLA, ZOLU INDUSTRIALAK, GORTINA BERTIKALAK,GOTELE ERROTULAZIOA, PINTURA OROKORRA.

San Roke , 7 behea. Tel.74 28 74 - 74 05 70

EGONDO, s.a.l.METALEZKO ERAIKUNTZAKKALDERERIA LANAK OROKORREAN

Olasope kalea 3. blokea % 74 34 08-04 FAX 74 34 08

Aste honetako erretratua ModestoMujikak lagatakoa da. 1949anLerungo futbol zelaian ateratakoadela esan digu. Kuadrila artekokirol txapelketak ez dira oraingokontuak itxuraz. Orain estimazio

handia izaten badute ere, orduan antolatzen zirenek ezzuten gutxiago.

Modestoren esanetan, Elgoibarren kuadrila artekoatletismo txapelketa antolatzen zen. Laupabost igande-tan burutzen ei zen, goizez gehienetan. Frogak zeintzuk

izaten ziren? Luzera jauzia, pisu jaurtiketa, saltaka...Atletismoan normalean egin ohi direnak.

Urte hartan sei kuadrilak eman zuten izena eta txa-peldunak TXINPARTA kuadrilakoak izan ziren.

Ikus dezagun zeintzuk osatzen zuten irabazleenkuadrila:

Tente, ezkerretik hasita: Rafael Rodríguez, RafaelAreitio, Jesus Etura, Jesus M. Eizagirre, Luis Santo-laia eta Juanito Canales.

Makurtuta: Manolo Donamaria, Vicente Elkoro(entrenatzailea), Ramon Ezenarro eta Lazaro Esnal.

E RREPORTAIA

Lana egiteko borondatea ta asmoona izatea bat da, gaia ere beardezu ordea papeltxoak beztukobadituzu. Nik berriz, artu dedan

bezelakotxea edo antzekoa nainizun. Euskaldun kiroltzale sonatu,ertilari edo “artista” ospetsuen bat,edo... zerbait era ortakoa beñepein.Errian ez nizun iñor begiz jorik etakomeri ori nunbait adierazia izangonintzan iñolaz ere. Egun gutxibarruan, ni zearo lasaitu bear nin-duan albistea iritxi bearrean zan.Ontan, ona nola artzen dedan, Elgoi-barko “Ixaka” idazle ezagunareneskutitz bat.

Neretzat eziñ da egokiagoko gaibat arkitu zuala-zion idazleak. Arta-zo pelotari pamatuarekin itzeginzuala, ta nere galdeerari erantzutekogertu zegoala “Derizkiokanean etorriSan Lorentzo”ra zion azkenik“Ixaka” idazleak.

¡Ura poza “Basarri”rena! Gosedan txoriak gari alea añaxe “extima-tu” nuen nik ura. (...)

Aberatsen gixa berebillean igogera “San Lorentzo”ra. ¡Denborakoxkorra baizan oñez ibiltzeko! Irunbat aneurkiñ edo “kilometro” egongodira Elgoibartik Artazo bizi dan toki-ra.

Etxe atarian antxe arkitu degu,beti bezela bere irripar alaiarekiñ.“Gure egun on’ari” erantzun gozoadamakio pelotari guren onek. ¡Apal-tasunean ezpailioke iñork aurrerik

artuko!(...) Bere emazte Andresa, ama,

ta gañontzekoak agurtu ditugu alaiki.Bi poxpolin biotz-ikutzalle ere

ba-ditu Artazo’k. Zer poza ta alaita-suna aita orrena, bere beatzez-orranun dituzuten-esan digunean.

Aita-amak bezalaxe, bikañakondorengoak ere. Nexka mutillakdituzte. Bati Sabin deritza, besteariMiren berriz. Euskotar era jatorrezdatozkigu ikusten dezutenez. ¡Alakogurasoak behar!

Bee ta goi, bere etxaldea erakut-si ditu Artazo´k. ¡Ta... ura etxepuska!

Etxe-barren ura ikusi egiñ bearda. Ango upeltegi, ta ango botille-ria...! Goia ez dago zer esanik. Etxelauki aunditakoa baita.

Bera jotzen dago Artazo gizonatera duan pelota lekua. Ai, itzegiñal baleza! Artazo’ri baño galderageiago egingo nioke apika. (...)

Denborak aurrera zijoazen etageure egitekoak lenbait-len bukatzeaobe izango ote genduan edo pentsagenizun.

Gure Artazo aundia gertu zennaitarako. Goiko gela nagusira jasoarazi gaitu, ta ikusle guzien gogozkodan pelotari bikañarekin, bere begizorrotzai esker, laxterketa gabe pelo-ta denak eskuan izaten dituan pelota-ri jatorrarekin, irriparra españetanduala, ziur ta gogor jokatzen duanArtazorekiñ, askoren iritzira, gaur

Aste honetako erreportaia nahiko bi-txia da. Eibarren bizi den Iñaki Larra-ñaga margolariak, Basarri bertsolariakArtazo pilotari elgoibartarrari eginda-ko elkarrizketa eman zigun. Aipatutestua, Argiaren egutegian argitaratuzen 1936an, Basarrik idazten zuen“Nere bordatxotik” atalean. Garaihartan ez zen, ez, gauzarik arruntenaeuskaraz idatzitako zerbait irakur-tzea. Honako elkarrizketa honek, gai-

nera, badu berezitasunik hizkuntzari dagokionean.Arrazoi horiek batetik eta Elgoibarko semea izan zena-ren Justo Juaristi “Artazo”ren izena gogoraraztearrenbestetik, aipatu elkarrizketako zenbait pasarte eskuratunahi izan ditugu. Hasi eta dena jarraian, gustura bainogusturago irakurtzeko modukoa da. Azpiko taulan,testutik jaso ditugun hainbat hitzen esanahiak irakurdaitezke. Horietako batzuk ez dira erreportaian azalt-zen baina guztiak erakutsi nahi izan ditugu, asko etaasko egun erabiltzen ez diren hitzak baitira.

Artazo pelotaria

6 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

eguneko atzealaririk onena-rekiñ geure berriketalditxoaegitera goaz.

¿...?- ¿Nik? Juaristi’tar

Justo, “Artazo” izenkerazezagutzen naiz.

¿...?- Amazazpi urterekiñ

jantzi nituen lenengozpraka txuriak. Urte oiekbitarte, nekazaritzan ari oinintzan len esan dizudan bezela.Beste argitasun txiki bat ere emannai nizuke. Sei illabete mekanikotzaikasteko asmotan igaro nitun;artantxe jarraituaz, lanean ikasi tabizitzeko asmoak nitun baña pelotarigogor jarraitzen niolarik, asko kon-turatu ziran ortatik bizi nintekeala tapartiduak ugaltzen zitzaizkidala iku-sirik, lana alde bat utzi bearra izannuen. Amaika oldozkizun eta amaikakezka izaten nuen orduantxe nere-gan. ¿Lana utzi, opizioa baztartu, taoraiñ pelotari irteten ezpanaiz, zeregiñ bear dut?

Zenbat aldiz bururatu ote zitzai-dan...

- (...) Marino lagun nuela, Mon-dragonesa’ri joka bearra izan nuenEibar’ko Astelena’n. Zazpi tantokinutzi genduan. Bolara gogorra nera-bilkian orduan, pentsa zazu,Atano’kin eskuz skukako, (mano amano) partidua jarri ziratenEibar’en. Nik, lauki edo kuadro bataurreragotik sakatzea beste alderiketzan. Jendez bete zan plaza guzia,ta dirua ogei bosti zegoan nereaurka. Il edo bizi jo ta jo aritu giñan,¡eta orra ixtillua! 21 berdiñ jarri.Ango zalaparta ta egon-eziña ikara-garritakoa zan. Jende guzia aulkigañetan zutik zalarik, 22’gna nikegitea egokitu zan. Ogerleko edoduro aundiak botatzen zituzten plazaerdira. ¡Ura drixka ta ura eguna!(...)

- Oraiñ dijoan hau Eibarrenzan: San Juan egun batez aiñ zuzenere Gastesi ta Mondragones jarrizituzten “Zabala”n eta nere aurka.Erriko pestak bete betean . Jakiña,prontoia lepo ezurrerañi zegoan jen-

dez. Amabost minutukojokaldia (partidua) izanzan: tanto bakarrarekiñgelditu giñan emen. Parti-dua bukatuta gero ere, puruaundiak erreaz jendea sart-zen ari zan artean astekozegoalako. Alakorik! ¡Ordulaurdeneko jokaldia, gizo-na! (...)

Tankera eman nionberealaxe gauzari, Artazo’k

esan ala jartzen asten banaiz etzeukatatarramendu onik. ¿Nun sartzekoordea?

Egiñ daizkotan beste era batekogalderatxo batzuk eta buka zadanJaungoikoaren izenean. (...)

- Aizu, sarri oldozten dedana daorixe. Gaur egunean jarri ditekenpartidurik ikusgarriena ta beteenaauxe: Atano irugarrena ta Urzelai,Kirru ta Artao’n aurka. - Auxe, auxelitzake gaurko arrigarriena.

Artazo’k esandakoa egin aundi-takoa, irakurle. Alegia, zertzeladaguziak jartzen asten banaiz egutegiosoa gutxitxo dedala. Nik ere oriikusi nuen berriketaldi artan, etaaztunegi egiñ gabe bukatzea gogorazitzaidan. ¿Bai al dakizu azkenik zeresan ziran?

- “Aizu ‘Basarri’, sei urtezonutzko konturik granorik ez dizutaitatu gero!

- Ba, ba, edozeñek burutzen duzurekiñ. ¡Noizko aitu iturri orri!

Agur dagioga etxetar guziai,agur emazte, guraso, ta aurtxo kutu-nai, agur bere jaiot-etxe ta bizitzkabiari: berdiñ San Lorenzo zoraga-rriari.

Eindako bazkari ederra nolaeskertu ez dakidala nabil.

Elgoibar’i ta Gipuzkoa osoariainbateko izena eman dion pelota-riak lagundu digu erriraiño, ta“Mirentxu” idazle aipatuaren osta-tuan egonalditxo bat eginda, urrenar-te esanaz uzten ditugu ango idazle taaberkideak, urrenarte esanaz, zorio-neko Elgoibar!

<<BASARRI>>´k

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 7

Goian, Artazo bere emazte AndresaArriolarekin. Behean, Rubiopilotariarekin 1976an San Lorentzobaserrian ateratako argazkian.

Hona hemen testuan azaldutakozenbait hitzen esanahia:- Papeltxoa beztu: idatzi- Txolarte: solasaldia- Bultzia: trena- Ingi: paper- Oldoztu: pentsatu- Domiñez: doluminez- Aneurkiñ: kilometro- Drixka: iskanbila- Derreor: derrigorrez- Txalo burrunda gor-zorizkoa:

zarata haundia- Imintzio: gestu- Etzeukat atarramendu onik:

ez dut ezer onik aterako- Aitatu: esan- Irun: hiru- Guren: on- Naitarako: edozertarako- Aitu: amaitu

A zken urteotan garapen tekno-logikoak eta bereziki, bitarte-ko informatikoen aurreraka-da handiek gure eguneroko

kobrantza -eta ordainketa- harrema-netan aldaketa izugarria gertatzeaahalbidetu dute. Ildo horretatik,banku-entitateena izango da seguras-ki baliabide hau gehien erabili duensektorea. Horri esker bezeroari zer-bitzu bizkorragoa, argiagoa eta batikbat, erosoagoa eskaini ahal zaio.

Garapen horren baitan punturikgarrantzitsuenetarikoa, oinarri infor-matiko indartsurik gabe pentsaezinaizango litzatekeena, ordainketa-siste-mak eta txartelaren (PlastikozkoDirua ere deritzonaren) ingurukobeste zerbitzu batzuk osatzen dute.

Gai hori oso aurreratua dagoEstatu espainiarrean; aipatzekoa dadagoen kutxazainen sarea mundukozabalenetarikoa dela eta horietanburututako zerbitzuak banku-erakun-de onenek eskainitakoekin parekadaitezkeela. Kutxazain-kopuru horrigure sukurtsal-sarea gehitu beharzaio, munduko gainerako herrialdee-kin alderatuz gero, oso zabala dena;izan ere, bezeroak gehiegi mugitubeharrik izan ez dezan bere bizitoki-ra hurbildu nahian, sukurtsal txikiugari ditugu.

Txartelen gaira itzuliz, aipatzengenuenez, hainbatek “PlastikozkoDirua” esaten diote eta beste batzuekbilduma egiten dute eta zorroanhainbat eraman ez.

Egia esateko, duela bost urtetikhona, gizarte honetan bizi garenpertsonon ia zorro guztietan dago etabanku-sisteman sartzen ari direnean,hau da, gazteenen %100ak du. Zer-bait argi dago: behin erabiltzen due-nak ez du jada baztertzen, dirurikerosoena baita.

Horri esker, edozein entitatekokutxazainetan atera daiteke dirua etamundu osoko milioika saltokikoerosketak ordain daitezke.

Garrantzitsuena zera: kaleanzerbait erosteko premia sentitzendugunean edo zerbait eskuratzekoasmoz ateratzen garenean, ez dagoe-la aldean dirurik eraman beharrik,eta beraz, lapurreta-arriskua ekiditendugula.

Gainera, galtzen bada edolapurtzen badigute, segituan salatutamaulaz erabiltzeagatiko edozeinerantzukizun ebitatzen dugu. Etaedozein ezustekoren aurrean lagunikonena da, izan ere, behar dugun diruguztia, txartelaren mugaraino, atera-tzeko aukera ematen digu.

Eta abantaila horiek guztiak

urtean 2.000 pta. ordainduta, hau da,egunean bost pta. Euskadiko Kutxan,gainera, txartelari telefonoa ereeransten diogu, berari buruzko edo-zein kontsulta egitea edo edozeinlarritasun konpontzea ahalbidetzendiguna. Bestalde, izaera solidariokoVisa ere eskura dezakezu, VisaMedicus Mundi, alegia.

Horrekin Hirugarren Munduarilaguntzen diozu, erakunde horrekeskaintzen duen laguntza humanita-rioaren bidez, behar handienak dituz-ten herrialdeetan ospitaleak eraiki,garbitasuna hobetu etab. egiteko.Burutzen duzun ordainketa bakoitze-ko, Euskadiko Kutxak zure erosketa-ren hainbateko bat elkarte humanita-rio horri eskaintzen dio.

8 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

ASTE HONETAN

Dirurik erosoena

RICARDO ASTIGARRAGAEUSKADIKO KUTXAKO ZUZENDARIA

Garajeak salgai San Roke 12-14anINFORMAZIOAETA SALMENTA:

JUARISTIbulegoaUbitarte 2, beheaTel. 74 13 33

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 9

E TA ZURE USTEZ?

NICOLAS ETXABE44 urte, langabetua

Gehixegi. Visa zurixadakat, Caja Laboralekuaeta dana eitxen dot bera-rekin. Bankura jun biha-rrian nahi doten diruaatera, autopistia pagau...dana.

EMILIA HERRERO49 urte, etxekoandrea

Kartilarekin ateratzen dutdirua txartela eduki arren.Txartela gutxiago erabil-tzen dut eta dendetan erediruz ordaintzea nahiagoizaten dut.

INES UNZILLA49 urte, dendaria

Gutxi, bakarra dakat.Donostixara juten banaizigual erabiltzen dot bainaElgoibarren ez. Badakizu,batzuetan aberixauta eotenda eta; dirua komoduauada.

INIGO ANSOLA31 urte, langabetua

Dirua ateratzeko erabil-tzen dut. Pare bat tarjetadauzkat baina normaleandirua eramaten dut boltsi-koan. Tarjetek apuroetatikateratzen zaituzte.

INAKI BENGOETXEA49 urte, mekanikoa

Hiru tarjeta dakadaz.Dirua ateratzeko erabil-tzen dot, erreztasuna ema-ten dau, kutxan zain egonbiharrian. Erosketak eitxe-ko ez dot erabiltzen.

M. ANGELES ZABALA40 urte, etxekoandrea

Bai, bi dauzkat. Normaliantxartelakin dirua ateratzendot. Oso praktikuak diabaina badaukate arriskubat, zenbat gastatzen dangutxio kontrolatzen dala.

LEKU-EDER ETXEBIZITZAK

ETXEAK, GARAJEAK ETA LOKAL KOMERTZIALAKSALGAI

INFORMAZIOA ETA SALMENTA:Ubitarte 2 behea. Tel 74 13 33ELGOIBAR (GIPUZKOA)

PREZIO OSOINTERESGARRIAK

n Santa Ageda bezperan,baserriz baserriElgoibarko Izarrak antolatutakoSanta Eskea baserriz baserri ibilikoda otsailaren 4an. Egun osoz,goizean goiz hasita, herriko auzoguztietako baserriak koplatukodituzte. Ahalik eta baserri gehienpasatzeko asmoarekin, hiru taldeosatzeko asmo dute antolatzaileek:nagusien bi talde eta haurrekosaturiko bat. Bazkaria eta afariadohainik izango dira animatzendirenentzat. Koruetan parte hartunahi duenak hilaren 31a baino lehenElgoibarko Izarrako 74 16 26zenbakira deitu beharko du.

n Astelehenean hasiko dagurasoentzako ikastaroaElgoibarko Herri Institutuko GurasoElkarteak, Euskal HerrikoUnibertsitatearen eta Udalarenlaguntzaz antolatu duen “HezizHezi” izeneko ikastaroaastelehenean, hilak 22, hasiko da.Arratsaldeko 6,30etatik 8,30etarabitartean izango dira klaseak LanbideInstitutuko aretoan. Euskal HerrikoUnibertsitateko psikologia etapedagogia irakasleak diren IsabelBartan eta Juan Maria Magantokemango dituzte klaseak. Hamarastelehen iraungo ditu ikastaroakhonako egun hauetan banatuak:urtarrilaren 22a eta 29a, otsailaren5a, 12a, 19a eta 26a, martxoaren 4a,11a eta 25a eta apirilaren 1a.Interesaturik egonez gero, izenaemateko aukera dago oraindik 74 4480 edo 74 44 85 zenbakietara deituta.

MOTZIAN

10 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

n Shanty Oriarenerakusketa AzpeitinShanty Oriak 28 margo etabrontzezko pieza txikiak erakusgaiizango ditu Azpeitiko AntxietaEtxean hilaren 26ra arte. Margoenartean Elgoibarren ateratako txokougari identifika daiteke, Belokikopresa, besteak beste. Bisita orduakastelehenetik ostiralera bitarteanarratsaldeko 6etatik 8ak arte.

Imanol kantariak eta Zigor Gazkezelgoibartarrak kontzertua eskaini zuten San Anton bezperan, hilak 16.Imanolen ahotsaren epeltasun eta sendotasunak eta Zigorren estilopertsonalak ikuslego erabat ezberdina bildu zituzten Herriko Antzokian.Udalak antolatutako kontzertua izan zen, San Anton jaien egitarauarenbarruan zegoena.

Filatelia Elkarteak antolatutako zigilu erakusketa hilaren21era arte egongo da ikusgai Kultur Etxeko erakusgelan. 39 bitrinakosatzen dute erakusketa, La Coruña, Huelva, Donostia, Bilbo, Urretxu etaBasauriko kolekzionisten bildumei dagozkienak. Munduko herrialdeezberdinetako zigiluak ikus daitezke, edozein gairi buruzkoak, tarteanhistoriaurreari eta arkeologiari buruzko zenbait bilduma daudelarik. SanAnton jaien bueltan Filateliakoek urtero egiten duten erakusketarenaurtengo gaia Elgoibarren sorreraren 650. urteurrena da. Gai honekinmataseilu berezia eskuragai izan zen joan den asteburuan.

ttttttttttttttttttttttttttttttt

SAN ANTON JAIAK

KONTATZEKUAK

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 11

n Helduen hezkuntzaHelduen hezkuntzarakoikasturtearen bigarren lauhilabetearidagokion matrikula epea irekitadago jadanik. Hilaren 31ra arteEskola Graduatu titulua eskuratunahi dutenek izena emateko aukeraizango dute Pedro Muguruzakoikastetxean 74 08 80 zenbakiradeituta.

Udal Kirol Patronatuaren logotipo lehiaketaraaurkeztutako diseinu guztien artetik, Maite Rementeriarena aukeratu zuenepaimahaiak (Gotzon Arrieta eta Ana Santolaia kirol eta kulturzinegotzien artean, Maite Rementeriak eskuartean duena). KirolZerbitzuak antolatutako lehiaketan 13 diseinu ezberdin aurkeztu ziren etalogotipo irabazlea Udal Kirol Patronatuaren iharduera guztietan erabilikoda. Patronatuaren logotipoa ezezik, Elgoibarko 650. urteurrenekologotipoa ere Maite Rementeriak eginikoa da.

Bi tona zabor gutxiago jasozituen Mankomunitateak iaz

Deba Beheko Mankomunitate-ak 1995. urtean bilketa selektiboa-ren bidez jasotako beira eta paperkopuruen berri eman du. Beiraridagokionez, 607 tona jaso ziren95ean, biztanle bakoitzeko 7.647kilo. Papera eta kartoia, berriz,1.294 tona jaso ziren, 16,36 kilobiztanleko. 1995ean beira kontene-dore kopurua gehitu egin zen etapapera biltzeari ekin zitzaion.Baina, zabor kopurua gutxituegin da, 1994an 22 tona zaborbildu baitziren eta 1995an, berriz,20,5 tona. 96rako 20 tona zaborbaino gehiago ez jasotzea esperodu Mankomunitateak.

Bestetik, Deba Beheko Man-komunitateak Ingurugiro Ahol-kularitza Zerbitzua sortu zuenenpresei zuzendua. Mankomuni-tateak zerbitzuari buruzko inkestaegin du eta emaitzak kaleratu.Horrela, zerbitzuaren premia

azpimarratzen dute emaitzek. Ingu-rugiro araudia ezagutzen lagunduizan duen zerbitzua da enpresen%95aren iritziz. Era berean,%75eko kasuetan lekuan lekukoarazoak konpontzen lagundu du,taladrina eta hondakin toxikoen tra-tamenduari buruzko arazoak, esate-rako.

n Hauteskunde erroldaHauteskunde erroldaren zerrendakUdaletxean eskuragai daudeinteresatuek ikusi eta edozeinerreklamazio egiteko.Hauteskundeetako 5/85 legeorganikoaren 39. artikuluarenarabera hilaren 22ra arteko epeadago.

n Alkoholaren prezioakigo dituzte tabernekJoan den astelehenean Elgoibarkotabernariek bilera egin zuten urtehasiera guztietan izaten denprezioen igoeraren zenbatekoaezartzeko. San Anton egunetikaurrera zenbait edari alkoholdunenprezioak garestiagoak dira.Txilitoaren prezioa 35 pta.tik 40raigotzea erabaki zuten eta ardoberezia ere bost pta. igo da, 75tik80ra hain zuzen. Zuritoaren prezioberria 85 pta.tan ezarri dute, lehenbaino bost pta. gehiago. Gehiengarestitu den edaria, berriz, koñak-aizan da, bost duro hain zuzen.Koñak arrunta kopa batek 175 pta.beharrean 200 pta. kostako dituaurrerantzean eta koñak bereziak225 beharrean 250 pta.

n Zazpikiren bileraLarunbatean, hilak 20, Zazpikiirratiak ohiko bilera egingo duirratiaren lokalean. Goizeko11,30etarako deia luzatu duteZazpikikoek, hortaz, irratizaleguztiei bilerara ager daitezen deiegiten zaie.

12 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

BERBETAN

“Metro t́ erdiko itsasontzi bat daukat egina”

“Afizinua ezin da hartu obligazio moduan, nahidozunian eta nahi dozulako egin bihar da”

Gaur egun jubilatua dago. Lanbideak eskatutaasko bidaiatu du; Filipinas, Arabia, Amerika...Bere benetako zaletasuna, ordea, itsasontzienmaketak egitea da. Honen bitartez,Donostiako Akuarium-eko bokal lanetan ibilida hamabi urtez.

Eduardo Iraegi:

- Zein da zurelana?

- Jubilatua nao,baina DonostiakoAkuarium-eko itsa-sontzien maketenbokala naiz. Arrai-nena eta itsasont-ziena batera dao etaerabaki asko baterahartzen ditugunarren, independien-tiak dia. Nere lana,taldia eta zuzenda-ritza batzarra koor-dinatzia da.- Nola sartuzinen?

- Oin dala 15 edo 16bat urte. Lehenengotanarrainekin eitxen zanbiharra. Gerora untzixenmuseo txiki bat formauzan eta guk formau gen-dun talde bat hura zaindueta afizua lantzeko. Inda-rra hartzen jun zan etaneri propuestia ein ziatensozio moduan sartzeko.Baietz esan naban etagaur arte.- Nondik datorkizu afi-zioa?

- Beti gustau izanjataz itsasontzixak. Eus-kaldunori itsasoak tiraegin izan dau beti. Barne-kaldekuak izan arren,itsas-baztarrian beti ibiligera uda partian. Untzi-xak, aeroplanuak etab.umetatik euki doten afizi-nua izan da. Eskulanak

asko gustatzen jatazen, etaapurka-apurka igarri barikhonaxe ailegau nitzan.- Zenbat itsasontzi egindituzu?

- Hamar edo hamabibat. Baina etxian bi baka-rrik dauzkat. San Juanitsasontzia eitxia adibidez,13 urte kostau jat. Oinnauan moduan egon izanbanintz, libre, pare baturtian despatxauko naban.Dana dala, itsasontzihonek detaile asko ditu,burdinezko 70 kainoi,lehoi inperial bat...1,5x1,5 metrotako neurri-xa daka, beraz, imajinaizu.Eta bestiak, txikixauak,erregalau ein ditxut.- Zer eman dizu zaleta-

sun honek?- Bentaja haundixa

izan da neretzat afizinohau izatia. Askotan, taile-rreko preokupazinuekinetxera ailegatzerakuanahaztu eitxen nitxuan bar-kuak itxen hasten nitza-nian. Afizinua ezin dahartu obligazio moduan,ahal dozunian eta nahidozulako egin bihar da.Ihesbide bat eta entreteni-tzeko modu bat izan leike,baina beti ere asko gustaubihar jatzu.- Nola eta noiz sortu zenakuarium-a?

- Mende hasieranmontau zan. Sasoi hartan,arrantza munduari lotutazauan. Baina Monacoko

akuarioa jarrizanian, harek emanzien enbidixiaDonostikueri etaeuren konturamontau eben “ElPalacio del mar”.Gero, Diputaziuaknahi izan zebankonpletatzia etaharek emandakomodeluekin egineben hasieria etaorain bixakmuseua eta akua-riua, leku beriandaoz. Hala ere,

akuariua entidade pribauaizan da beti, soziuenabaita.-Aurrera begira, Akua-riorako proiekturik?

- Hor daukagu kon-promiso bat Oceanic kon-painiarekin. Hau munduguztian akuriaum-ak mon-tatzen diharduan konpai-nia australianua da. Ante-proiektua egin dosku eta700 milioikua da. Ikusikodogu nundik ateratzen dandirua. Proiektua da paseoberrixa ixa 200 metrokozati baten hustutzia etakristal moduko tubo batipini jendiak bertatikpasatzeko aukera izateko.Inguruan, buelta guztianura eta arrainak ikusikoliake.

MAITE IRIONDO

Eibartarra den arren, 1941ean, 15 urtezituela, Elgoibarrera etorri zen bere

familiarekin, gerraren ondorioz Eibarko hiriasuntsitua geratu baitzen. Berak esan digunez,

Elgoibarren “katiatuta” gelditu zen, baina“oso gustora”. Ogibidez armagilea da.

Zah arrakBERRIZah arrakBERRI

Mari Karmen Bizkarrondo, amaeta Maite eta Jesus IriondoBizkarrondo seme-alabak diraurtebeterako epean JubilatuenEtxeko tabernaren ardura izan-

go dutenak. Goizeko 9,30etan hasi eta gaueko9,30ak arte, urteko egun guztietan egiten dutelan, txandaka, turnoak eginez noski, nahiz eta,esan digutenez, amari tokatzen zaion lan

gehien egitea. Bazkariak ere ematen dituztebaina gehienbat, egunean zehar bertara hu-rreratzen diren jubilatuei eskaintzen diete zer-bitzua: txikitoak, kafeak, pintxoak eta abar.Gainera, beste tabernekin konparatuz prezioerdiak omen dituzte. Nolanahi ere, bertarahurbiltzen direnek, karta jokoa, txatxara edoirakurketa arindu asmoz, badute non zer har-turik. Asko ibili gabe, gainera.

3. ADINARI ZUZENDUTAKO 19. GEHIGARRIA

Zah arrak BERRI • 19. zkia • 1996-I-19

- Gaztetan hasi al zineten ehizan?- 15/17 urte ingurukin, bakoitza be-re aldetik. Afiziua sortu eitxen daeta guri ere holaxe pasau jakun.Gero, oin dala 40 bat urte bixak el-kartu eta batera hasi ginan.Gainera, Jesus biajantia zan etakotxia zakan. Bentaja haundixa zankotxia eukitzia. Bere 600 zaharrianjuten ginan batera eta bestera, oi-lagorretara.- Meza entzun eta gero, ez?- Bai. Hemen parrokua zauan,Azkoitxikua, Don Jose, eta hareknahi zaban orduan mezia ematenzaban kazara juteko mezia ikusitxa.Guk goizeko seiretan mezia ikusieta kazara juten ginan. OinezMadarixaraino, hortik Lastur alde-tik Mendaroraino eta handikElgoibarrera, oinez!Aber zeinek eitxen da-ban hori oin! Gero au-tuan jabe ein eta besteparaje batzuetara jutenhasi ginan.- Lehenengo tiro ho-tsak ez al zintuzteteninpresionatu?- Gerra denborako umiakgera eta tiro asko en-tzundakuak, guri tiruakefekto gitxi itxen zigun.- Asko ehizatzen al ze-nuten?- Gu inda gaude, bata 50eta bestia 61 urtekin, hi-ru urte ilaran, 82, 86 eta89 oilagor. Jendiak jar-dutzen zaban ehiztari-xen artian komentatzenguk nunbaitxen erositxa

ekartzen genitxula. Harrezkero,guk laga ezkero, mordua jun diahorra baina guk erosten genduzendendarik ez dau inork bilau!- Hain onak al zineten, ba?- Garrantzirik haundixena txaku-rrak daka. Gero, parajia estudixa-tzia dao, ezautzia. Eskopetiak erebadaka demaseko garrantzia, kar-tutxuak... Sekreto asko!- Bista ona ere beharko da, ez?- Bai, bai. Futbolistiak ere porterixa-ra botata, leheno edo beranduosartuko dau gola. Ondo apuntaubihar da jotzeko.- Ehizatu eta lapikora?- Ez, guk saldu eitxen gendun. Hasiginanian entzun bihar izan gendunbaina azkenerako danak hasi zian.- Iaz jubilatu zineten ehizatik.

- Bai, gaztiak pasatzen jakuzen au-rretik eta kazarixak atzian geratutajai dauka. Hala ere, Josek 81 urte-kin hil zaban azkenengo oilagorra.Hori ez dau edozeinek eitxen, eh!- Emazteak ez al ziren zuekin jo-aten?- Ez, baina andra onak tokau jaku-zen guri. Ehiztarixari barkatzekoandriak ona bihar dau, eh! Gauregunian ez dao holakorik, senarralarunbat gabian etxetik urten etadomeka eguerdira arte etxetik jutia

ametitxuko dabanik. - Bertsotan ere ba-dakizu Jesus. Botapare bat.Ehiza baino ederragoezer ez munduaneskopeta hartutatxakurra albuansasoia galanta tanoranaira juanhorregatiok orain lengua goguan.

Mendian egon arrenerbi edo eperTiruak erten leikepultsuetan okerbesteko biziorikez baduzu ezerzure bizimoduabukauko da laster.

JESUS MUGURUZA ETA JOSE ODRIA Jose Odriak 83 urte ditu eta Jesus Muguruzak 70. Ez batak ez etabesteak ere, ez dute inondik inora duten adina erakusten aurpegirabegiratuta. Ehizan ibilitakoak dira biak makina bat urtetan eta oraingutxi jubilatu direnez, gure artean egon nahi izan dute beraienoroitzapenak ezagutarazteko asmoz. “Lehengua goguan”, titular etaguzti etorri zaizkigu biak. Hitz jario aparta dute eta kontu ugariz, tarteederra pasatu dugu. Ehiza maite dutela behintzat argi geratu da etaJesusek, agur gisa, pare bat bertso ere bota dizkigu.

Gaz taroko oroitz apenak

"Kazarako, txakur ona eta andria hobia bihar dia"

Zah arrak BERRI • 19. zkia • 1996-I-19

Zahar sentitzen al zara?Zer d ioz u?

Zah arrak BERRI • 19. zkia • 1996-I-19

Nahi eta nahi ez, denborak aurrera egiten du be-re ibilbidea beti. Eta, konturatzen garenerako 50,60 eta 70 urte ditugula esnatzen gara. Halere,gaur egun jendearen bizi kalitatea askoz hobeada orain 20 urte baino. Eta, kalitatea ezezik, pert-sonak gero eta gazteago sentitzen dira urteetan

aurrera eginda ere. Kalera atera gara jendeak ho-nen inguruan duen iritzia jasotzeko asmoz. Eta,ikusi dugunaren arabera, badirudi gaur egun za-harrak izendatzen ditugun asko, oraindik eregazte sentitzen direla. Are gehiago, batzuk seku-la zahar izango ez direla ere esan digute.

Manuel Horcas57 urte

Gauza natural bat da,poliki-poliki datorrenaeta onartu egin behardena. Nork bere buruagobernatu ezin duene-an, orduan bai zaharra,

orduan bai izango dela gaizki sentitzea. Ni neuez naiz zaharra sentitzen.

AntoninaVizoso

53 urte

Ni ez naiz zaharra sen-titzen, zimurrek ez duteezer esaterik nahi.Norbera sentitu beharda horrela, izakeran da-go. Beldurra ematen dit neure burua ezin zain-du izateak, besteek ni zaindu behar izateak etaorain daukadan askatasuna galtzeak. Aita duthorrela.

Nieves Unanue67 urte

Badakitx zaharra naizelabaina ez naiz hola sen-titzen. Bizitzeko goguadakat, etxeko lanak ei-txen ditxut, umia zain-

du... Osasunak failatu arren, infarto zerebralaeuki naban eta diabetisa dakat baina zenbateta osasun eskasaua izan, bizitzeko gogo gehi-xo.

Santos Sánchez73 urte

Edade kontua da hori,70 urtetik gora edopertsona bat zaharradela esan daiteke. Nihala ere, ez naiz zaha-rra sentitzen. Ibili ezin-

da zaudenean eta horrelako ezintasunak ditu-zunean ezberdina da. Hori bai, zahartzaroandenbora libre mordoa dago nahi duzuna egite-ko, bidaiatu, pasiatu, irakurri...

Juan Mella71 urte

Osasunak huts egitenduenean esan daitekepertsona bat zaharra de-la. Ezin naiz kexatu, betidago kuitaren bat bai-na... Urteak igarotzendira baina ezin da ezer egin, hala ere, oraindenbora ez doa lanean nengoen garaian bezainbizkor. Txarrena da ingurukoak hiltzen ikustendituzula.

Gregoria Gorostidi82 urte

Zahar sekula ez, gaztesentitzen naiz oindiok!Bizi leike bizitza guz-tian gazte sentiduz.Musikiak, jende gaztiakikustiak ematen dia neri

indarra. Osasunipe eon naiz hilabetian, hiltziar,baina ointxe sekulako jaikixa dakat. Ointxe ber-tan hasiko nitzan dantzan baina...

Elikadura orekatu batekgorputzak behar dituenbitamina, proteina, koipe

eta azukrea ematen dizkigu.Azukreek beroa, indarra etaenergia ematen digute bainaazukre hori erabiltzeko pan-kreetan sortzen den likido batbeharrezkoa dugu, insulina.

Lesioren baten ondoriozpankreak insulinarik sortzenez duenean edo arrazoi ezber-dinengatik sortzen den insuli-nak ez duenean bere helburuabetetzen, azukrea ez da kon-tsumitzen eta bere kopuruaodolean gehitu egiten daDiabetes Mellitus deitzen denasortuz.

Diabetes mota bi daude:a) Insulinaren menpeko

diabetes-a: jende gaztearen-gan ematen da batez ere etatratatzeko beharrezkoa da in-sulina, gorputzak ez baitusortzen.

b) Insulinaren menpekoaez den diabetes-a: heldueneta obesoen artean arrunta-goa den diabetes mota. Kasuhonetan insulina kopurua nor-mala, altua edo bajua izan dai-teke. Dieta eta pisuaren kon-trola beharrezkoak dira etanoizean behin pilulak hartubehar izaten dira azukre kopu-ru altua kontrolatzeko.

Diabetes-ak ez ditu sintomaikusgarriak. Jendea medikua-rengana joaten da pisua gal-tzean, egarri eta gose exage-ratua, txisa egiteko gogo eten-gabea, hanketan kalanbreakdituenean, azkura, nekea...Horrelako eta antzeko kasuakematen direnean, odol analisibaten bidez ematen da diabe-tes-aren diagnosia.

Esan bezala, diabetes-ak ezdu sukarrik sortzen ez eta mi-nik ere. Horregatik askok ezdiote garrantzi handirik ema-ten eta tratamentua jarraitze-ko orduan ez dira oso motiba-tuak egoten.

Halere, diabetes-a ez badakontrolatzen, ultzera begie-tan, giltzurrunetan, odol ho-dietan eta beste zenbait orga-nutan arazoak sor ditzake.Kasurik txarrenean cetoacido-sis deitzen dena eman daitekehiltzeko arriskua egonik. Hauguztia gerta ez dadin, gaixoakmedikuak agindutako guztiabete behar du dieta, pilula etainsulinari dagokionean.

Hau guztiaz gain bestehainbat gauza ere izan behardira kontuan. Esate baterako,ezin da azukrea daraman ezerhartu, koipea zaindu beharradago, pisua kontrolatu, arike-ta egin, tabakoa eta alkoholaekidin ahal den neurrian, hor-tzak zaindu, azala, zauriak,hatzazkalak, oinak, okulistaurtean behin bisitatu beharda... Eta, medikuak esandako-an, beharrezko analisiak egin.

Laburtuz, diabetes-a duenpertsona batek tratamentuabehar bezala jarraitzen badueta aurrez esandako aholkuakbetetzen baditu, gaisotasunhori ez duen beste edozeinekbezalako bizitza izan dezake,erabat normala.

Jakitunen esanetara

Diabetes-a

ROBERTO BALANZATEGI

MEDIKUA

GEHIGARRI HONETAKO KOLABORATZAILEAK: Begoña Mugerza, Amagoia Ruiz de Gauna eta Zaharren Biltokiko zuzendaritza.

sukald esaltsan

EDURNE ELORZA

Txanpiz betetako piperrak

OSAGARRIAK: - Piperrak- Txanpiak- Kipula- Irina- Olioa, gatza eta berakatza.

PRESTAKETA: txanpixak, kipu-lia eta berakatza txiki-txiki eineta zartain batera bota olixo-tara. Harek eitxen dianian ku-txarilla bete irin bota eta esnepiskat batzeko ze, bestela, sol-te geratzen dia. Gero, pieprrakhartu eta kutxarilla batekinbete. Aparte kazuela baten ki-pula bat, pare bat berakatzatal eta pipar botetik sobratudiazen piperrak sartu. Ur pis-kat eta gatza ere bota biharjakoz. Dana pasatu bihar dafin-fin geratzeko eta saltsia ka-zuelan pil-pil laga bihar da 20minutuz.

Zah arrak BERRI • 19. zkia • 1996-I-19

Mari CarmenVillanuevaLa Boutique del Pan-ekoa

l Ogi arrunta ala integrala? w Neribiak gustatzen zaizkit ogi asko jatenbaitut, baina arrunta integrala bainogehiago jaten dut.l Ogi mota bat? w Egunean egitendena, oso ondo kontserbatzen baita.l Ogitarteko bat? w Txorizoarena.l Jatorduak ogiarekin ala ogirik gabe? w Denak ogiarekin.l Zenbat ogi barra jaten dira egunero zure etxean? w Itsaskia jaten badugu bat ere ez, baina noizbehinka jaten dugunez, bibarra edo ogi biribil erdi handi bat.l Zer egiten duzue saltzen ez diren ogiekin? w Baserritarrei edo animaliak dituztenei saltzen dizkiegu.l Jatorduetan saltsa ogiarekin batzen duzu? w Bai, komeni ez zaidan arren.l Ogi mamitsua ala mamirik gabekoa? w Berdin zait.l Zer dela eta beste okindegi bat kalean? w Negozioa handitu nahigenuelako eta bide batez irabaziak ere gehitzeko.l Kalean ala hemen, non saltzen da gehiago? w Kalean.l Ogi gogorra bezain gogorra zara? w Ez, ni oso biguna naiz. Osobihotz ona daukat eta ez naiz inoiz inorekin haserretzen.l Nor utziko zenuke ogia eta urarekin bakarrik? w Inor, nik mundu guztiak jan dezan nahi dut.l Dietarik jarraitzen duzu? w Ez, beharrezkoa dudan arren, gainera ezinezkoa egiten zait jarraitzea.l Nola ospatzen dituzu San Antonak? w Ez badugu lanik egitenatseden hartzen dut eta kalean buelta bat ematen.l Usain bat? w Larrosarena, oso gogokoak baititut larrosak.l Egunkaria ala telebista? w Biak, egnkaria egunero irakurtzen dut etatelebista gauetan, denbora daukadanean ikusten dut.l Krisi garaian ogi gehiago jaten da? w Piskatxo bat gehiago uste dut.l Ez al dago okindegi asko Elgoibarren?w Bai, baina denok bizibehar dugula uste dut. Gainera pertsona bat langabezian badago osoondo deritzot okindegi bat irekitzeari, beharrean badaude...

MAITE IRIONDO

SAN ANTON JAIAK

DOINUA:Ari naizela, ari naizela

Herritarrentzat gure San Antonsonatua zen lehenagobaina ez pentsa orandik ereahaztu denik zeharonahiz ta jendeak udako jaiakizaten ditu nahiagolasaitasuna nahi duanantzatbeste egun bat gehiago

Garai batean bixigua zenSan Antonetako modagure artetik alde egin dueta ez dakigu norafreskorik ez da inon ikusteneta izoztua goramerkealdian bildotsa dagota bera jan beharko da.

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 17

ZIARDA

KAFETEGIA74 42 65

(943) 11 35 15 l ABERIAK (943) 11 35 15Bista Eder, 11 (sotanoa) l 20600 EIBAR

OIERKI IGONGAILUAK

Urrutira deitu gabe bertakook segiduankonponduko dizugu igongailua

BATA ala BESTEA

Elgoibarko UdalakUdaltzaingoaren figuraindartu nahi du, batez ereherriarentzako zerbitzuaridagokionean. Besteak beste,gaueko turnoak betetzekoasmoz, bi udaltzain jarrinahi dira. Autoenaparkalekuen arazoari ereaurre egin nahi zaiohorretarako gune berriakegokituz.

G aur egun gauetako turnoe-tan udaltzain bakarra ego-ten omen da guardia egiteneta bera Udaltzaingoan ber-

tan egoten da, bertara irits daitezke-en deiak jasotzeko helburuarekin.Nahikoa ez dela eta, aurrerantzean,guardia bi pertsonak, bi udaltzainekegitea nahi da. Horrela bietako batudaltzaingoan dagoen bitartean,

bestea kotxez ibiliko da herrikokaleetan eta auzoetan.

Bestalde, hasiak dira, dagoene-ko, gauetan tabernen itxiera etamusika bolumena kontrolatzen.Legearen arabera, tabernek ordute-gia bete beharra dute, astegunetaneta asteburuetan zein jaiegunetanezberdina dena. Legea betearazi

nahi da eta auzokideen onerakoneurriak hartu asmoz, hasiak diralarunbat gauetan pare bat udaltzainherriko kaleetan ikusten eta taber-nei ixteko orduaa gogorarazten.Aparkalekuak

Jakinak dira herritarren arteanaparkaleku faltak sortzen dituenkexak. Hori dela eta, asesoria batenlaguntzaz, trafiko aldetik puntugatazkatsuenak zeintzuk diren iker-tu eta irtenbide bat eman nahi zaie.Alde batetik, grua jarri nahi da,horretarako depositoa San Rokekolokal batean kokatuko delarik. Bes-tetik, hainbat gune aparkalekuakegiteko egokitu nahi dira, besteakbeste, Ikastola ondoan daudenAlkortaren lurrak, Arriola inguruaeta trenbide atzeko ehundegi zaha-rra. Era berean, Urasandiko fundi-zioa erosi zuen Udalak eta horsarrera berria egin nahi da Urasandiauzora joateko Diputazioaren diru-laguntzaz.

UDALETXETIK UDALERRIRA

18 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

Aparkaleku berriak egokitu nahi ditu Udalak herrian

BOUTIQUE DEL PAN

San Bartolome, 6 / B. Ecenarro, 1 % 74 33 92

Enpanadak EnbutidoakBaserriko ogia Bolleria

n n Herri barruan aparkalekuak lepo egoten dira.

n n Gaueko turnoetan bi udaltzain jarri nahi ditu Udalak.

Errosario 9-1ezk.% 74 44 89 ELGOIBAR

Maria Urizarileapaindegi

mixtoa

P. Muguruza 8. % 74 08 21

JATETXEAETA

TABERNA

Familiakoren bat edo lagunen bat hiltzen bazaizu BARRENeksentimenduan lagundu eta eskelak, urteurrenak edo esker onak

azaltzeko toki bat eskaintzen dizu.

n Arriaga edo San Antolin auzo-an, muino baten tontorrean aur-kitzen da. Defentsarako ezauga-rriak ditu.

n San Antolineko eliza eta ospi-taleak, Karkizano etxeak etadorretxeak (Yuso eta Suso: behe-koa eta goikoa) beren olekin etaApatriz (Apraiz) “Olatxok”,multzo historiko-artistikogarrantzitsua osatu zuten Zabaladorretxearekin batera.

n Oinplano ia karratua du. Garaibatean teilatuak lau isurki zituennahiz eta egun bi bakarrik dituen.Mendebaldeko eta ekialdekoadira gaur egun fatxada nagusiaketa baserrian bi familia bizi dira.

n Hiru solairu eta ganbara ditu,harlangaitzez eraikia dago,eskantzuak eta baoguneak ezik,azken hauek kararriz eginak bai-taude.

n Ekialdeko fatxadaren behekosolairuan bi sarrera daude. Biak,dobela zabalez eraikitako arkuzorrotzakdira, ezke-rreko arkuahaundiagoaizanik.

n Lehenen-go solai-ruan dau-den hiruleihoaktamainu etaardatzezberdine-koak diraeta ez dira

dorretxea eraiki zen garaikoak,askoz berriagoak baizik. Biga-rren solairuan hiru pare leihobizki zorrotz daude. Ganbararenparean harrizko modiloi lerro bateta erdian gezi-leiho bat daude.

n Hegoaldeko fatxadako zatirikhandiena ez da ikusten gauregun, eraikin bat erantsita baitu.Honen gainetik ate angeluzuzenhaundi bat dago, arku zorrotzbatek babestua. Harlanduz ingu-ratua dago, beste baogune guz-tiak bezala baina honako hauitsutua.

n Ate itsu honen atezangoek piezabakarreko ataburu bat eustendute eta honen erdian armarriformako harlandu bat dago, noiz-bait etxearen armak lantzekojarria izango zena. Gorago,berriz, modiloi lerroaren arteanbi gezi-leiho daude.

PELLO ARRIETA

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 19

Gabriel GabilondoTabernaria (1922-1969)

GOGORATUZ

Zabala dorretxea (I)

TXOKORIK TXOKO

l 1922ko martxoaren 24an jaio zen.l Gaztetan Haundian jokatzen zuen.

Urte askotan izan zen futbol jokala-ri eta horietako urte batean Gipuz-koako Kopa ere eskuratu zuten.

l Lanbidez pasteleroa zen. Muruagozotegian egiten zuen lan.

l 1950an Justa Intxaustirekin ezkon-du eta Gabi taberna zabaldu zuenlehenago “Cafe Izeta” zegoenlekuan. “Gabi” izena Gabilondoabizenaren laburtzapenetik dator-kio.

l Hasierako urteetan Murua gozote-giko eta tabernako lanak konpajina-tu zituen, tabernan bertan ere gozo-ak egin eta saltzen zituztelarik.

l Tabernaren atzeko aldeko lokala,Errosario kalera ematen duena,Club Deportivoak erabili zuen urteaskotan egoitza modura.

l Pertsona oso ezaguna zen, ez baka-rrik taberna giroan, handik kanpoere bai.

l 1969ko uztailaren 22an hil zen,ezkondu zen egun berdinean hainzuzen.

z Ez omen dago palan irabazikodizuenik. - Jende askok jokatzendau Elgoibarren palan baina egixada ez daola nibel oso haundirik.

z Bikoteka beti? - Beti JonGurrutxagakin. Bi aldiz irabazidogu Gabonetako txapelketa.

z Esku pilotan hasi zinen. - Bai,txikitan pilota-eskolan ibili nitzanbaina txarra nitzan eta laga ein naban.Gero, 14 urtekin palan hasi nitzan,eta ematen dabanez hobia naiz.

z Teknika aldetik pilota-eskolanikasitakoak balio izan dizu? - Asko. Hankak nola jarri, piskatzabalik eta bata bestearen atzean;pilotari nola jo etab.

z Pala partiduak erraz irabaz-ten dituzue? - Ez, ze igual partidubatian relajau eitxen zera eta gauzakzail jartzen diaz. Oso nerbiosua naizetaegon izan gera ezin irabazita ner-bixuengatik. Iazko Gabonetako txa-pelketan asko kostau zitzaigun ira-baztia problema horregatik. Azkenaldixan gehixo kontrolatzen naiz.

z Atzelaria ala aurrelaria? - Niknormalian atzian jokatzen det etaJonek aurrian. Atze-ko jokalarixak inda-rra bihar dau batezere, gerrixan eta sor-baldan. Eta aguantiaere bai. Aurrekuakerreflejuak biharditxu. Normalian nikeruaten dot partidubatian pixua edo

erresponsabilidadia. Guk hola jokat-zen dou eta oso konpenetrautagaude. Hori daukagu gure alde,maila haundixa euki baino konpene-traziua daukagu ona.

z Pala konpetiziorik ba dago?- Deba Behean herrixetan eitxendiazen txapelketak urtero egotendia, beti berdinak. Beste modalitateba-tzuetan, narruzko pilotan adibi-dez, Bilbon eoten da txapelketa batprofesionalena . Guk gomazko pale-tan jokatzen dogu, eta aparte palaluzea eta motza daude. Gehixo erebadaoz baina ezagunenak hoiek dia.

z Ordu asko ematen dituzuepalan jokatzen? - Astian behin Ikas-tolan entrenamendu modura eta hortazaparte, San Migelera edo Kiroldegirajuten gera, libre dauanera.

z Teniseko pilotarekin edogomazkoarekin jokatzean aldia

dago? - Bai, gomaz-koa oso arina da etatenisekoa motelagoa.Jokaldixak eitxera-kuan diferentzia dao.Jokaldi politxenak biparetena eta txokuanlagatziana dia, nerigehixen gustatzenjatazenak.

Aitor Bergua:

20 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

KIROLA

M O T Z A K

"Konpenetrautagaudelako gera onak"

Fondoko eski ikastaroaotsailaren 3 eta 4anDatorren hilaren 3 eta 4koasteburuan, fondoko eski ikastaroaegiteko aukera izango daMorkaiko Mendizale Elkarteareneskutik. Belagoako pistetan izangoda ikastaroa eta egoitza Belagoakoaterpetxean. Lehen-bait-lehenizena eman Morkaikoren egoitzanostiraletan arratsaldeko 7,30etatikaurrera.

Mendi trabesiaMorkaiko Mendizale Elkarteakmendi trabesia antolatu du hilaren28rako Goizuetatik Urnietara,Adarra-Leuneta mendikateanzehar. Izena emateko Morkaikorenegoitzatik pasa ostiralarratsaldetan. Irteera goizeko7,30etan izango da Plaza Handitik.

Txirrindularitzaikastaroa“Kirola Euskaraz” programarenbarruan, Deba Beheko eta GaraikoUdalek Txirrindularitzazuzendaria titulua ateratzekoikastaroa antolatu dute. IkastaroaElgoibarren izango da, KulturEtxean, otsailaren 9, 10, 16, 17 eta23 eta 24an, hau da, ostiralarratsalde eta larunbat goiz etaarratsaldetan. Izen-ematea etainformazioa Elgoibarko UdalKirol Zerbitzuan jaso daiteke edo74 44 15 zenbakira deituta.

San Roke 6 behea tel. 74 34 91

magu'sILEAPAINDEGIA

EDERGINTZA

GERO ETA HURBILAGOn Matrikula epea: Urtarrilaren 22tik otsailaren 8ra.n Maila guztiak. LANGABETU ETA IKASLEENTZAT

PREZIO BEREZIAK. Beka sistema.n Informa zaitez 74 27 31 telefonora deituz.

EUSKALTEGIAK

UDAL"DEBABE" UDAL EUSKALTEGIENMANKOMUNITATEA

Nafarroa enparantza, 2

• Adina: 21• Palarik apurtu duzu?Asko, paretan kontra

batez ere.• Lesiorik inoiz? Ez,

kalluak bakarrik.• Hondartzan jokatzen

duzu? Orain ez. Gaineratxarra da palentzat.

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 21

Espainiako Oilagorrentxapeldun geratu dirabigarren aldiz PatxiArriola eta bere txaku-

rra, Dalo. Leizaranen burutuzen txapelketa joan densapatuan. Ehizatu ziren 15oilagorren artetik, lau Pat-xik hil zituen. “Hala ere,topau nitxun zazpi oilago-rren artetik bosti emanniuen tirua eta lau hil".Guztira 29 partehartzaileizan ziren eta Patxik nagusi-tasunez irabazi zuen, biga-rren eta hirugarren sailka-tuek bina oilagor harrapatubaitzituzten. Beste elgoibar-tar batek, Aitor Basuetak,parte hartu zuen txapelketaneta seigarren geratu zen.

95-96 denboraldiaezin hobea izan da Patxi-rentzat. Bera oso pozikdago eta ingurukoak harro.Honakoa, txapelketa zailaizan omen da. “Danekespero zaben nik tituluarebalidatzia, ‘hori eindadaok’ eta holakuak esatenziaten eta hori presio haun-dixa da. Gainera, irteeran,derrepente ehiztari morduanere atzetik segika hasizian nora juten nitzan ikus-teko. Eta klaro, ezkerrerahartzia pentsauta banau-kan, eskumara abiatu ni-tzan. Txakurra ondo helduoilagorrak zaozen lekuraalde ez eitxeko, kristonaldapa zaharrak estu talarri ixo eta azkenian nahinaban tokira heldu ordukodespistau nitxun jarraitzai-liak". Txapelketan geratu-tako beste anekdota bat erekontatu digu Patxik: “ehiz-tari bakoitzak juez bateruaten dau eta honek

walki baten bidez harrapat-zen diazen oilagorren berrieman bihar dau kontrolera.Nere juezan radixuari fre-kuentzia aldatu jakon etatxapelketia amaitxu artejendiak ez zakixan zenbathil nitxun. Ikustekuak zianhango nerbixuak!”.Telefonoaren menpe

“Txapelketa irabazieta Maradona bezela sen-titxu nitzan, argazkixak etazorionak alde guztietatik,telebisiuan ikusten dozunjende inportante guztixazuri begira... demasa!"Txapelketaren ajeak igaroondoren, errealitateariaurre egin behar orain.Ministro baten bulegoanbeste dei jasotzen dira egu-

nean zehar Gelatxorrotabaserrian. Patxik telefono-tik zintzilik ematen duegun osoa. Dei guztieierantzun ahal izateko, lanaere alde batera utzi beharizan du egun hauetan.

Irrati, telebista etaaldizkari ezberdinen eskae-rei erantzun, zorionmezuak jaso ... Espainiakotxapeldun izateak apur batestresantea dirudi. “Espai-niako txapelduna izatiakate asko irikitzen dizkizu.Rusiara juteko proposamenbat ere ein diate enpresabatetik, Volgan oilagorraharrapatzeko, asesoremoduan edo”. Hobetzeko asmoz

Ikusitakoak ikusita,

irabaz daitekeen guztia ira-bazi duela pentsa liteke.96-97 denboraldian, ordea,gogoz aritzeko asmoaduela adierazi digu. “Oila-gorren txapelduna naize-nez, ez daukat zertanGipuzkoako eta Euskadikotxapelketetan parte hartu.Ehiza txikixan ere semifi-nalian sartzen naiz auto-matikoki. Baina neri ehiziagustatzen jatanez, txapel-keta lokaletik hasitxa,danetan pate hartuko dot”.Aurtengo lorpenak berdin-tzeko “obligazioa” eidauka Patxik, “oilagorrenhirugarren txapela irabazieta ahal bada, ehiza txiki-xan aurtengo hirugarrenpostua hobetu”.

Patxi eta Dalo,

Goian, Espainiako txapelketaren ostean, Patxi podium-ean txapelarekin. Eskumakoeta beheko argazkian, Jumillan, (Murtzia) Espainiako hirugarren geratu zen ehizatxikian. Oilagorretan Gipuzkoako, Euskadiko eta Espainiako txapelduna da Patxi etaehiza txikian, Euskadiko txapelduna eta Espainiako hirugarrena.

KIROLA

22 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

Futbola, Mintxetan20, larunbata12,00 Elgoibar - S. Herrera (Kadeteak)16,30 Elgoibar - Antoniano (1. erreg.)21, igandea12,00 Beti Sutan - Antzuola (2. erreg.)Eskubaloia, Kiroldegian21, igandea12,00 Elgoibar - Ordizia (Jub. mut)Futbitoa, Urasandin21, igandea (Arbitraia: Oraiko Disko)10,00 Sanrroketarra - S. Braga

Karkis - Aterpe11,00 Ikus Optika - Rebel Urbi

Kosakos - Uda Berri12,00 Aldavas - Roke

Orbela - Ametsa

Pilota, Ikastolan

19, ostirala22,00 San Anton Pilota txapelketa(finalak)

Saskibaloia, Kiroldegian

20, larunbata19,00 Txankakua -Alde zaharra

EMAITZAKEMAITZAK

AGENDAAGENDA

KiROLFutbolaHaundi 2 - Alaves 1Zumaiako 2 - Elgoibar 1 (1. erreg.)Martutene 1 - Elgoibar 1 (Jubenilak)Elgoibar 0 - Real Unión 2 (Kadeteak)Intxaurrondo 3 - Elgoibar 1 (Neskak)Elgoibar 2 - Tolosa 2 (Infantilak)Areto FutbolaElgoibar F.S. 0 - Cactus 4 (1. maila)Elgoibar F.S. 2 - Araba Etxea 3 (2. maila)EskubaloiaPagoaga Elg. 26 - Mollari 10 (Kad. neskak)Elgoibar 41 - Aloña Mendi 23 (Kad. mut.)Bergara 21 - Elgoibar 18 (Jub. mutilak)Txankakua Elg. 23 - Ordizia 19 (Seniorrak)FutbitoaOraiko Disko 4 - S. Karapola 1Karkis 5 - S. Pitxote 2P.S.K. 2 - Lucky Lucke 0Pedruskos 3 - Aterpe 1King Kong 6 - Berrogei Duro 1Orbela - Kosakos (atzeratua)

SaskibaloiaIndustrias Lagunartea76 - Txankakua 50

SAN ANTON V. PILOTA TXAPELKETA

Gaur, ostirala, maila handikofinalak jokatuko dira Ikastolan

Lehen mailako afizionatuetan,pilotaririk onenak aurrez aurreizango dira Ikastolako frontoiangaur, hilak 19, gaueko 22,00etatikaurrera jokatuko diren finaletan.Partiduen ostean sari banaketa eki-taldia izango da. Pilotarien aparte-ko maila ikusita, partidu interesga-rriak izan daitezke gaur gaueanIkastolako frontoian jokatuko dire-nak.Finalerdietako emaitzak

Maila handiko pilotariek, afi-zionatuen mailan puntakoenekhartu dute parte urtarrilaren 5ean

hasi zen txapelketan. Errioxa,Nafarroa eta Burgos aldeko pilota-riak dira, eskuzko binakako etabanakako kategoriakoak. Joan denastean bigarren eta azken finaler-diak jokatu ziren honako emaitzahauekin: jubeniletan Saralegi etaGoitia bikoteak 19 eta 22 galduzuen Ubeda eta Otxandorenarenaurrean. Lau t´erdiko promesetan,banakako kategorian, Muruamen-diarazek 18 eta 11 irabazi zionMatxaini eta seniorretan, Olaizolaeta Okiñena 22 eta 12 nagusituziren Barberito eta Rai-ren aurrean.

n n Pasa den astean bigarren finalerdiak jokatu ziren. Finalak, gaur,hilak 19, jokatuko dira.

FINALA (Urtarrilaren 19ko jardunaldia)Ikastolako frontoian, gaueko 22,00etan

n Jubenilak:Ubera II/Otxandorena - Olaizola II/Errandonea

n 4 1/2ko promesak:Muruamendiaraz - Larraia

n Seniorrak:Olaizola/Okiñena - Goñi/Apeztegia

Iñaki Pérez ArmendiakDebako Tene Mujika eta Zumaia-ko Julene Azpeitia lehiaketetakobigarren sariak irabazi ditu. 15 eta16 urterekin idatzitako poesietatikgaur eguneko ipuinak arte hitzasko idatzi ditu. Liburu bat argita-ratzekotan dago, La piel del tiem-po, “gastuak nire poltsikotikordainduta”, eta ipuin bildumabat egin nahi du, “bi herrialderenarteko mugan gertatzen direnkontakizunekin”.

- Lehen sariak noiz? - Aur-ten. Bi erderaz idatzitako ipuine-kin, bat Segovian eta bestiaErmuan eta euskeraz, “Saguaroartean” ipuinak bi sari irabaziditu, Zumaiako eta Debako biga-rrenak.

- Zer esan nahi du izenbu-ruak? - Saguaroak Mexikokobasamortuan hazten diren kaktus-ak dira. Ipuinean kaktus hoiekdaozen parajietan gertatzen danistorio bat kontatzen det. Sonora-ko Nogales herrian; Mexiko etaIparramerikako fronteran. Badakatasmua bilduma moduko bat egitekofrontera ezberdinetan gertatutakoistorioekin, Mexikon, Marruekosen,Espainian eta Frantzian, Portuga-len....

- Gaztelaniaz eta euskarazberdin idazten duzu? - Erreztasungehixo dakat erderaz, beti ein izandotelako erderaz. Lan gehixena,%80a edo, erderaz idatzita daukatbaina azken aldixan euskeraz idatziditxut batzuk, saiakera bezela.

- Lehen lanak gogoan dituzu?- Bai, poesiak ziren, ikasle nitzanian14 urtekin. Urtiak pasauta eta askoirakurritxa, 22 edo 23 urtekin ipui-nak idazten hasi nitzan, serixo esanleike.

- Adin horrekin idatzitakopoesiak errebeldeak izan beharko,

ez? - Bueno, badakizu, Machadoeta jende horrek beti lagatzendizu markia. “Campos de Casti-lla” eta holakuak irakurritxa, gal-detzen diozu zure buruari, eta nikzergatik ezin dot holakorik ein,ez?

- Hitzetik hasten zara sor-tzen? Neri hitz bat edo bi etortzenjataz burura, edo esaldi bat,marrazki bat bezela. Nik bide horijarraitzen dot eta nonbaitera hel-tzen naiz.

- Aldean eramaten dituzulapitza eta papera? - Ez, hasi ni-tzan behin gauzak apuntatzenbaina ez. Buruan apuntatzen di-txut gauzak.

- Derrigorrezkoa da saribat irabaztea ezagutzera emate-ko? - Modu bat da bai. Bestela,nik ein doten bezela, poltsikotikdirua jarri eta liburua argitaratu.“La piel del tiempo” izena jarridiot, 18 ipuin erderaz eta 4 euske-raz. Baina bestela sariak irabazibihar, “Imajina Euskadi”, “Tene

Mujika", Donostiakoa edo Irungolehiaketak oso inportantiak diaz.Gainera Elkar-ek Tene Mujikakoipuinak argitaratu eingo ditxu etahori garrantzitsua da.

- Badirudi nobela bat idatziarte, idazlea ez dela benetakoidazle. - Cortazar-ek esaten zuenbezela “ipuina artefakto perfektoa”da. Ipuinaren mundua murritza da,perfekzioa eskatzen dau. Ipuin batidazten ez dakien idazlea... Nobe-lian, berriz, kapitulu bat ona izanleike eta beste bat eskasaua. Estiloejerzizio bat da nobelia, amaigabekoprodukzioa. Ipuin bat irakurri ondo-ren zeozer ikasten dot beti, bainaoingo nobela famoso hauek ez diateezer berririk aportatzen hizkuntzaaldetik, kontsumorako produktuakdia.

KULTURA

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 23

"Ipuina perfekzioa da"

- Adina: 42 urte- Lanbidea: Fisika eta matematikairakaslea Armeria eskolan.- Ipuin bat? Kortazarrenak, denak. - Idazle bat? Becket, lehen batezere. Ribeiro ere bai, eta ezezagunasko eta asko: Manuel FranciscoRodriguez etab...- Paperean ala ordenagailuan?Azken hilabetean ordenagailuanbaina ordura arte idazmakinaelektrikoan.- Irakurri ezinik utzi duzun liburubat? Asko.- Zein liburu mota ez zenuke seku-la irakurriko? Ezin ditut jasan abo-katuei buruzkoak.- Zertarako ez zenuke erabilikoliburu bat? Erren dagoen mahaibaten hanka azpian jartzeko.

INAKI PEREZ ARMENDIA

Iñigo OtañoIñigok 20 urte ditu eta injine-

rutza industriala ikasten ari da.Eibar Hiriko lehen saria irabazi du18 eta 25 urteko gazteen artean.Bere lanak “Ibilbide hurbilekotrena” izena du eta trenbidera erorieta gero oroimena galtzen duengizon baten historiari buruzkoa da.Iñigok 40.000 pta. jaso ditu bainabere hitzetan, “pena eman dit txapeledo oroigarriren bat ez jasotzeak.Dirua lehenago edo beranduago

gastatu egingo da. Orogarriak den-boran irauten du”. Orain urtebeteinguru bere lehen ipuin lehiaketairabazi zuen. Orduko hura, Ikaspe-lotak antolatuta, pilotari buruzkokontakizun bat zen, “eman zidatenfrontoi itxurako oroigarria niregelan daukat”. Iluntze aldera idazte-ko ohitura dauka, “eskuz eta foliotako haundi baten gainean”. Ume-tan hasi bazen ere, “serioago BBBnhasi nintzen” baina, hala ere ez dubere etorkizuna idazle profesionalbezala ikusten, “zaila da, dedikazio

asko eskatzen du eta nahiago detafizio bezela mantentzia”. 15 ipuininguru idatzi dituen mutil honi idaz-le sentitzen den galdetzean, “idaztiagustatzen jata. Hori idazle izateabada, bai” erantzun digu.

Monica Fernandez“Siempre conmigo” izenburu-

pean, gazte baten eta bere potxoka-ren arteko harremana kontatzen duMonikak saritua izan den ipuinean.Esan digunez, amaren kontakizunbatean oinarritu zen bere istorioagaratzeko, izan ere, “nire ama herritxiki batekoa da eta berak sarri kon-tatzen zizkidan behiei, astoei etabestelako animaliei buruzko gau-zak”. Lehenengo aldia da 16 urtekoneska honek lehiaketa batean partehartzen duela, “lehenago beste ipuinbatzuk ere idatzi izan ditut bainadenek zakarrontzian bukatu izandute”. Shakespeareren liburuak osogustuko ditu Monikak eta hurabezain ona izatea zaila den arren,bere ilusioa egunen batean liburubat argitaratzea da. Boligrafo urdi-nez idazteko ohitura du eta, besteaskok bezala, “gauez, etxean isilta-suna nagusitzen denean”. Garrant-zitsuena, “epaimahai batek nire lanaona dela esatea izan da”. Nolanahiere, badaki idazle izatea ez delabatere gauza erraza. Berak, medi-kuntza ikasi nahi du. Irabazitakodirua zertan gastatuko duen ez dupentsatu, “baina lagun guztiek esandidate larunbat arratsaldean gonbi-datu egin behar ditudala, beraz...”.

24 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

GAZTAROA ARO EROA

EIBAR HIRIA ipuin lehiaketaElgoibarrera etorri daJoan den larunbatean izan zen Eibar Hiriaipuin lehiaketako sari banaketa. Irabazleenartean bi elgoibartar daude. Iñigo Otañok 18eta 25 urte bitartekoen artean, euskarazkolanen lehen saria eskuratu du eta Monika

Fernandez-ek, 14 eta 17 urte bitartekoenartean, bigarren saria jaso du gazteleraz.Badirudi, aspaldian herrian baditugula etorki-zunean idazle handiak izan daitezkeen hain-bat gazte.

MERKATU TXIKIA

1996-I-19 elgoiBARREN 136. zkia. 25

OSASUNAAnbulategia:Larrialdiak...............461111Txanda hartzeko.......743354Planning-a ...............742950Alkoholiko Anonimoak..740385D.Y.A (anbulantzia) ..464622Gurutze Gorria.........743864Mendaroko Ospitalea756264Drogomenpekotasun Z..741008Odol Emaileak .........743936

GARRAIOAKEusko Trenbideak......740442PESA (Eibar).............102131Taxi geltokia.............740898

UDALAEuskara Zerbitzua.....744366Kirol Zerbitzua .........744415Kultura Zerbitzua......742158Mendaroko Udala ....756100Ongizate zerbitzua...743736Udaletxea ................741050Udaltzaingoa ...........741394

BESTELAKOAKCaritas ....................740142Elgoibarko Izarra......741626IMI...........................741196Kontsumo Bulegoa ...743088Liburutegia ...............743525Musika Eskola ..........742145Mintxeta ..................744315Parrokia...................740842Polikiroldegia ...........741361Postetxea..................741547

HIRUGARREN ADINASan Lazaro Egoitza...740296Zaharren Biltokia ......740526

IKASTETXEAKHaur Eskola............74 21 41Herri Eskola ...........74 08 79I.M.H. ....................74 41 32Institutua ................74 02 67Ikastola ..................74 44 41L.H.I.......................74 44 80Pilar Ikastetxea .......74 13 31

KOMUNIKABIDEAKBARREN.................74 41 12El Diario Vasco ......74 40 73El Mundo ...............74 27 59El Correo Español ...74 10 82Egin.......................10 84 21Zazpiki ..................74 34 74

PREMIAZKO TELEFONOAK

Lana

Etxebizitzak

Emakume helduak ETXEKOLANAK EGIN EDOPERTSONA NAGUSIAKzainduko lituzke.% 74 32 51 Pili

TITULUDUN ERIZAINA,etxeetarako erizain edopratikante zerbitzuak egitekoprest dago. % 74 02 33 Marta Diego (Erizain diplomatua)

EDERGINTZAN LANEGITEKO prest nago.Esperientzia daukat. % 74 29 56 Gema

SANTA KLARAN PISUBAT SALTZEN dut. 24.zenbakia 5B. % 74 32 98

ETXE BAT SALTZEN daDEBAn. Amueblatua.Hondartzatik gertu.% 74 22 83

ETXE BAT SALTZEN DAErrosario kalean.% 74 37 68

BUHARDILA BAT saltzenda Eibarren. Erreformatua.Prezio interesgarria.% 10 76 09 Fernan

Pisu bat KONPARTITU nahinuke Elgoibarren.% 74 14 96 Izaskun

Mendaron ETXEBIZITZABAT SALGAI. Buztinaldeplazan. Amueblatua. % 77 05 90 Angel Mari

MARRAZKETA LINEALETA DIEDRIKOKO klaseakematen ditut.% 74 43 98 / 74 34 01 Iñaki

Atal honetako iragarkiakDOHAINIK dira. Zerbaitsaldu edo erosi, alokatu,eskatu edo eman nahibaduzu telefonoz egindezakezu.

74 41 12 zenbakira deituz.

Injinerutza eta magisteritzatituludunak KLASEPARTIKULARRAK ematenditu.% 74 01 48 Alazne

Partikularrak

GARAJE ITXI BAT saltzenda King-Kong-en.% 74 06 22

GARAJE ITXI BAT salgaiSanta Ana 46an.% 58 40 24 Gauez deitzea hobe

Garaje bat ALOKATZENDUT, marraduna, San Roken,Aterpe taberna azpian.% 74 30 33

Garaje bat ALOKAIRUANHARTUKO NUKE. % 74 23 01 Igone

Garaje ITXI BAT SALTZENda Arregitorren.% 74 30 81

GARAJE BAT SALTZENdut pista beltz azpian,marraduna.% 74 39 19

Garaje bat alokatu edo erosinahi dut HERRI ERDIAN.% 74 15 73

WELCOME ingelesikastaroak, BBB eta UBIEEBBetan eta Inglaterran.Au-pair EEBBetan.% 74 15 14 Maite

IKASLE IPARAMERIKARRAKHARTZEKO prest daudenfamiliekin harremanetan jarrinahi dugu, uda edo urtebeteigarotzeko. % 74 15 14 Maite

Bestelakoak

Karitasek BI OHE DAUZKAbehar dituenari emateko. % 74 15 09

Garajeak

DERBI 75 C.C. trukatuasalgai. Egoera oso onean.% 15 04 41

ZIBRO KAMIN markakoestufa bat saltzen dut. Berria.% 19 16 39

Suzuki Savage MOTORRAsalgai. 2000 km. 650 cc.% 74 02 24 / (908) 77 59 33

ESKIAK SALGAI. Dynastar1,85 m. Tyrolia loturak.Egoera onean. Nordica botaonak (41-42) % 74 18 55 (gauean)

OSPITALEKO OHE BATsaltzen dut: manibeladuna,koltxoi FLEX etamesillarekin. % 7422 21

RETROPROIEKTORE bateta "Le sana frontieré"frantseseko LIBURUA erosinahi ditut.% 74 04 59

Salerosketak

26 elgoiBARREN 136. zkia. 1996-I-19

ASTEAN ZEHAR

ASTELEHENA22

OSTIRALA19

LARUNBATA2011,00 SAN BIXENTE EGUNEKOMEZA3 San Rokeko ermitan

11,30 ZAZPIKI IRRATIKOBATZARRA3 Zazpikiren lokalean

19,30-22,15 ZINEA“Homicidio en primer grado”

20,00 BOLO TXAPELKETA3 San Rokeko bolatokian

OSTIRALA2622,15 ZINEA“Los puentes de Madison”

22,00 DIAPOSITIBA EMNALDIA3 Kultur EtxeanAntolatzailea: Morkaiko MendizaleElkartea

22,15 ZINEA“Homicidio en primer grado”

ASTEARTEA2319,00 ZINEA GURASOENTZAT“Historias del Kronen”3 Herriko Antzokian

22,00 ZINEA“Homicidio en primer grado”

IGANDEA2116,30 ZINEA“Angeles”

19,30-22,15 ZINEA“Homicidio en primer grado”

22,15 ZINEA“Homicidio en primer grado”

t x a n d a kFARMAZIAK:DATA EGUNEZ GAUEZ20, larunbata: Ormazabal Escala21, igandea: Ormazabal Escala22, astelehena: Etxeberria Etxeberria23, asteartea: Etxeberria Etxeberria24, asteazkena:Etxeberria Etxeberria25, osteguna: Etxeberria Etxeberria26, ostirala: Etxeberria Etxeberria

OKINDEGIA:21, igandea: ZABALETA

Homicidio en primer gradoZuzendaria: Marc RoccoAntzezleak: Christian Slater, KevinBacon, Gary OldmanAlcatraz gartzelaren itxiera markatzenduen kasua kontatzen du pelikulak. Hiruurtez Alcatraz-en inkomunikatua egon etagero, Henri Young-ek, bere onetik erabataterata, jangelan ikusten du bere gaitzenerruduna. Goilara bat hartuta, lepoan sartueta hil egingo du. Lehen graduko hilketagatiko salaketapean epaiketariaurre egin beharko dio presoak.

AngelesZuzendaria: William DeearAntzezleak: Danny Glover, BrendaFricker, Tony Danza.Disney etxearen produkzio hauakzioz eta fantasiaz beterik dago.Umezurtz batek hilda daudensenideekin berriro elkartzea nahi dubaina ezinezkoa da aingeruen laguntzarik gabe. Beisbol taldeko ekipobatek ere aingeruen laugntza behar du sailkapeneko azken postutiklehenenengora iristeko. Baina mirariak nonbait existitzen dira.

Zinea

Ordutegi berria

INFORMAZIORAKO: 902 10 12 10

Irteerak ELGOIBARtik

ELGOIBAR-BILBOLan Larun- Jaiegunak batak egunak

7,45 7,45

8,45 8,45 8,45

9,45

14,30 14,30 14,30

17,45 17,45

18,05

19,45

Irteerak ELGOIBARera

ELGOIBAR-ONDARROA(Deba eta Mutriku)Lan Larun- Jaiegunak batak egunak

11,30 11,30 11,30

13,30 13,30

16,30

18,30 18,30

20,30 20,30 20,30

22,55

ELGOIBAR-GASTEIZLan Larun- Jaiegunak batak egunak

8,40 8,40

18,30 18,30 18,30

ELGOIBAR-ARRASATE(Bergara)Lan Larun- Jaiegunak batak egunak

8,40 8,40

13,00 13,00

15,30 15,30

18,30 18,30 18,30

20,00 20,00

21,15 21,15 21,15

ELGOIBAR-DONOSTIALan Larun- Jaiegunak batak egunak

8,45 8,45

8,55 8,55

9,45

10,25

10,45 10,45

13,45 13,45 13,45

13,55 13,55

14,55 14,55

15,15

18,45 18,45 18,45

19,55 19,55 19,55

20,45 --- 20,45

ELGOIBAR-AZPEITIA(Azkoitia)Lan Larun- Jaiegunak batak egunak

10,30

12,30

13,30 13,30

15,30

22,00 22,00 22,00

ONDARROA-ELGOIBAR(Mutriku eta Deba)Lan Larun- Jaiegunak batak egunak

7,15 7,15

8,15 8,15 8,15

9,15

14,00 14,00 14,00

17,15 17,15

19,15

GASTEIZ-ELGOIBARLan Larun- Jaiegunak batak egunak

6,30 6,30

9,00

12,30 12,30

18,30 18,30 18,30

ARRASATE-ELGOIBAR(Bergara)Lan Larun- Jaiegunak batak egunak

7,20 7,20

8,20 8,20

9,50

13,20 13,20

14,20 14,20

19,20 19,20 19,20

DONOSTIA-ELGOIBARLan Larun- Jaiegunak batak egunak

7,30

8,15 8,15

9,30

12,30 12,30 12,30

14,00

15,00 15,00

17,30 17,30 17,30

18,00 18,00 18,00

19,30 19,30 19,30

20,45 20,45 20,45

BERGARA-ELGOIBARLan Larun- Jaiegunak batak egunak

7,35 7,35

8,35 8,35

10,05

13,35 13,35

14,35 14,35

19,35 19,35 19,35

BILBO-ELGOIBARLan Larun- Jaiegunak batak egunak

9,30

10,30 10,30 10,30

11,30

12,30 12,30 12,30

14,00

14,30

15,30

17,30 17,30

19,30 19,30 19,30

21,00 21,00 21,00

22,00