f Í s i c a e q u Í m i c a nos primeiros do século xxi son convertidos de xeito cada vez máis...

- 1 -

P R O G R A M A C I O N

D E

F Í S I C A E

Q U Í M I C A

C U R S O 2014 - 15

I.E.S. “ARCEBISPO XELMÍREZ – I”

S A N T I A G O

IES Arcebispo Xelmírez –I Santiago de Compostela. Departamento de Física e Química - Programación

- 2 -

I.E.S. ARCEBISPO XELMÍREZ - I

DEPARTAMENTO DE FÍSICA E QUÍMICA

PROGRAMACIÓN E.S.O. E BACHARELATO

CURSO 2014– 2015

D. DEMETRIO SARASQUETE REIRIZ ( Xefe de departamento) : Impartirá tres grupos de 4ºESO, e dous grupos de Química de 2º Bacharelato. D. JAVIER CORBELLE CAO Impartirá un grupo de 3º ESO, dous grupos de 1º Bach e dous grupos de Física de 2º Bach. D. MARCO BERNAL RIVAS Impartirá dous grupos de 3º ESO D.FERNANDO FERNÁNDEZ REGO Impartirá as ensinanzas de nocturno Os profesores do departamento impartirán as clases en galego ou castelán

SANTIAGO , Setembro 2015


- 3 -

Í N D I C E

Introdución 5 Tratamento Fomento Lectura e TICs 6 Programación Temas Transversais 7 Atencion a diversidade Bacharelato

7,8

Física 2º Obxectivos e Contidos Bibliografía Criterios Avaliación

9 13 14

Temporalización – Metodoloxía 16 Contidos Mínimos 17 Avaliación: Instrumentos Avaliación 19 Criterios Cualificación – Corrección 20 Química 2º

Obxectivos

21

Contidos 23 Bibliografía 26 Criterios Avaliación 27 Temporalización – Metodoloxía 29 Contidos Mínimos 30 Avaliación: Instrumentos Avaliación 34 Criterios Cualificación 34 Criterios Corrección 35 Avaliación Alumnos Pendentes

36


- 4 -

Física e Química 1º Obxectivos 37 Contidos 39 Bibliografía 42 Criterios Avaliación 42 Temporalización – Metodoloxía 43 Contidos Mínimos 45 Avaliación : Instrumentos Avaliación 47 Criterios Cualificación – Corrección 48 Ensinanza Secundaria Obrigatoria Física e Química 4º Obxectivos – Contidos 51 Bibliografía 54 Criterios Avaliación 54 Temporalización – Metodoloxía 55 Contidos Mínimos 56 Avaliación: Instrumentos Avaliación 58 Criterios Cualificación 59 Criterios Corrección 59 Avaliación Alumnos Pendentes 60 Física e Química 3º Obxectivos – Contidos 61 Bibliografía 67 Criterios Avaliación 67 Temporalización – Metodoloxía 68 Contidos Mínimos 69 Avaliación: Instrumentos Avaliación 72 Criterios Cualificación 73 Criterios Corrección 74


- 5 -

Ensinanza de adultos (Nocturno) 75 I N T R O D U C C I Ó N

A mellora das condicións de vida e o progreso da humanidade están intimamente ligados ós coñecementos científicos. Por esta razón, a Ciencia é un elemento fundamental para a comprensión da evolución da nosa sociedade. Son innumerables os exemplos de aplicacións dos coñecementos científicos derivados da Física e da Química en aspectos directamente ligados coa saúde, o ambiente, a vida diaria …que fan cada vez máis evidente a relación entre Ciencia, tecnoloxía e sociedade. Os espectaculares avances conseguidos polos investigadores nos derradeiros anos do século XX e nos primeiros do século XXI son convertidos de xeito cada vez máis rápido e eficaz en aplicacións de utilidade para a sociedade. Por esta razón, os coñecementos científicos teñen grande importancia para que o alumnado poida conseguir unha formación básica e integral. Os coñecementos elementais adquiridos nos dous primeiros cursos da ESO dentro da materia de Ciencias da Natureza, deben ser ampliados e reforzados dende unha perspectiva máis específica en 3º e 4º curso na materia de Física e Química. Os contidos deberán orientarse cara a consolidación no alumnado dos conceptos básicos destas dúas disciplinas, que permitan un achegamento máis racional e global á comprensión do seu entorno, así como aborda-lo estudio de aspectos relacionados coas súas condicións de vida, o ambiente e as aplicacións tecnolóxicas. Por outra banda, a Física e a Química xa no Bacharelato cumpre cunha dobre función. Por unha parte, de tipo orientador cara ás futuras opcións formativas que o alumnado poida adoptar e, por outra, proporcionarlle as ferramentas intelectuais para que, se así o desexa, en cursos posteriores siga afondando no estudio destas disciplinas, ou doutras con elas relacionadas. A METODOLOXÍA que imos empregar , xa utilizada en cursos anteriores, fai fincapé nos seguintes aspectos:

Fomentar a participación, a reflexión, tanto de xeito individual como grupal. Operar non só sobre o concreto senón tamén sobre as ideas, os conceptos,

afondando de xeito progresivo ( dependendo do curso ) no tratamento abstracto.

Fomentar a formulación de hipóteses.


- 6 -

Elaborar percorridos ordenados, lóxicos, dende a formulación de hipóteses á comprobación dos resultados.

Insistir na expresión correcta, clara e ordenada dos resultados.

TRATAMENTO DO FOMENTO DA LECTURA E

DAS TICs

O aprendizaxe da Física e da Química require por parte do alumnado ser capaz de comprender textos de certa complexidade, así como saber interpretar axeitadamente táboas e gráficos. Para alcanzar este obxectivo e importante que os alumnos sexan conscientes da importancia da lectura e da escritura. Neste senso o profesorado do Departamento tratará de por en práctica as seguintes estratexias:

Como xa figura na metodoloxía empregada polo Departamento, os alumnos deberán utiliza-lo libro de texto para facer unha lectura comprensiva dos contidos de cada unidade didáctica.

Tamén, tanto para fomenta-la lectura como a escritura, os alumnos deberán

elaborar un amplo resumo sobre os contidos da unidade, salientando os aspectos que consideren máis importantes e as dificultades atopadas.

Na medida na que os medios materiais o permitan, tratarase de que os alumnos

teñan acceso a outros libros de contido científico ( ou de divulgación científica ou técnica ), textos xornalísticos nos que se analicen algúns avances científicos , biografías de homes e mulleres que contribuíron co seu esforzo e a súa intelixencia ó establecemento de leis e principios fundamentais, textos sobre o desenvolvemento dos descubrimentos mais importantes, ...

Tratarase tamén de que os alumnos utilicen as novas tecnoloxías ( obteñan

información de Internet, usen o ordenador para facer traballos ... ) para que no seu futuro inmediato poidan integrarse de xeito sinxelo no mundo laboral ou, se é o caso, nos estudios superiores.


- 7 -

PROGRAMACIÓN DE TEMAS TRANSVERSAIS

Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudio e traballo individual e en equipo como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes da información para, con

sentido crítico, adquirir novos coñecementos. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación.

Concibir o coñecemento científico como un saber integrado que se estrutura en distintas disciplinas.

Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación,

o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade de aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.

Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o ambiente, contribuíndo á súa conservación e mellora.

Atención a diversidade (Alumnado con TDAH) .-Estratexias expositivas. A memoria de traballo deste alumnado pode presentar algunhas dificultades:capacidade limitada, pola cantidade de información que pode reter simultaneamente, e escasa duración temporal na que se pode manter.Para compensar esta carencia, a hora de explicar, o profesorado debe ter en conta as seguintes estratexias: -Antes de empezar, ha de asegurarse que atende -Utilizar frases curtas e claras -Manter o contacto visual e permanecer cerca -Focalizar a atención nos conceptos “clave” -Utilizar estímulos visuais e modificar o ritmo de exposición, coas debidas pausas -Presentar a idea principal explicitamente ao principio da explicación -Utilizar estratexias de categorización e imaxes mentais de conceptos -Implicala/o, promovendo a súa participación con preguntas sinxelas. -Proporcionarlle un sistema de titoría dun compañeiro/a que lle axude a revisar os puntos fundamentais da explicación, e promover que este alumnado explique os conceptos a estudantes con máis dificultades ca el.Por outra parte, o profesorado debe asegurarse de que o alumnado o mira aos ollos, que entende o exposto e, de ser o caso, que copiu o


- 8 -

sinalado.Con esta finalidade formularánselle algunas preguntas, para que as poida responder correctamente. .-Exames ou probas escritas -Utilizar diferentes formas e instrumentos de avaliación -Os exames escritos teñen que ser curtos e con preguntas breves, cerradas, claras e sinxelas -Fraccionar o traballo en tarefas curtas (ex.: en lugar de pedir a resolución de 6 exercicios e correxir ao final, solicitar a resolución de 2 exercicios, corrixir e reforzar). -Complementar os exames escritos de forma oral, cando se observan que están incompletos. -Alternar a forma de presentación das cuestións que ten que responder o alumno/a (de forma oral ,escrita ou coas novas tecnoloxías). -Pactar a fórmula máis idónea para realizar os exames -Deixar máis tempo para os exames ou probas escritas, incluso dividilas en dúas sesións, e ser flexibles na súa duración. -Presentar escrito o texto dos exames, salientando as partes máis importantes de cada cuestión. -Deixar suficiente espazo entre as preguntas, e supervisar a súa comprensión e execucción. -Posibilitar ue os nenos/as ue o desexen poidan recuperar, durante a avaliación os exames suspensos. -Pedir que se revisen os traballos e os exames antes de entregalos. .-Situar ao alumnado cerca do profesor : pola posibel perda auditiva


- 9 -

B A C H A R E L A T O

FÍSICA 2º DE BACHARELATO

UNIDADE 1 - GRAVITACIÓN OBXECTIVOS :

Analiza-la evolución da ciencia na explicación dos fenómenos naturais. Interpreta-las forzas gravitatorias e a súa consecuencia na orde do universo. Establece-los conceptos necesarios para o estudio das interaccións a distancia. Identifica-la interacción gravitatoria como unha interacción de tipo conservativo

e establece-las magnitudes que a caracterizan. Coñece-las características e as leis que rexen o movemento xeral dun corpo no

campo gravitatorio e relaciona-lo coa enerxía. Relaciona-los avances científicos, derivados do estudio das forzas gravitatorias,

coa exploración actual do universo. CONTIDOS :

Revisión dos conceptos básicos da Cinemática e da Dinámica. Modelos do Universo. Modelo xeocéntrico. Modelo heliocéntrico. O xiro dos corpos. Momento angular dunha partícula en movemento. Teorema

do momento angular. Principio de conservación. Leis de Keppler. Lei da Gravitación Universal. Constante “G” . Período de revolución dun

planeta. Interacción dun conxunto de masas puntuais. Principio de superposición. Concepto de “campo”. Campos escalares. Campos vectoriais. Campos

conservativos. Forzas conservativas. Enerxía potencial. Enerxía potencial nun punto. Traballo e diferenza de enerxía

potencial. Conservación da enerxía mecánica. Intensidade do campo gravitatorio nun punto. Potencial gravitatorio.

Aplicacións ó estudio do campo gravitatorio terrestre. Intensidade do campo gravitatorio terrestre. Variación da “g” coa altura, a profundidade e a latitude.


- 10 -

Enerxía potencial gravitatoria terrestre. Satélites : velocidade orbital e velocidade de escape.

UNIDADE 2 : ELECTROMAGNETISMO OBXECTIVOS :

Analizar, resolver e representar (se é o caso) : as interaccións electrostáticas e o campo electrostático, potencial e a enerxía, xerados por cargas eléctricas puntuais.

Definir e aplica-lo teorema de Gauss ó cálculo do campo de esferas condutoras, planos e fíos infinitos.

Analizar e resolver e representar (se é o caso) : as interaccións entre cargas en movemento en campos magnéticos e entre correntes eléctricas entre sí.

Definir e aplicar a lei de Ampère o cálculo do campo creado por fíos infinitos, espiras e bobinas.

Defini-la lei de indución de Faraday e a lei de Lenz. Analiza-los fundamentos do xerador de corrente alterna.

CONTIDOS :

Forza electrostática. Descrición dos fenómenos electrostáticos. Condutores e illantes. Carga eléctrica. Forza entre cargas en repouso ; lei de Coulomb. Superposición.

Campo electrostático. Campo dunha carga puntual. Superposición. Enerxía potencial electrostática. Traballo de desprazamento dunha carga puntual

no campo central creado por outra carga. Definición de enerxía potencial; definición de potencial electrostático. Xeneralización a n cargas. Relación entre campo e potencial electrostáticos : (relación unidimensional).

Definición do teorema de Gauss. Introdución elemental do concepto de fluxo. Aplicación ó cálculo de campo de esferas condutoras (puntos interiores, na superficie e exteriores) e de planos e fíos infinitos cargados. Potencial de esferas condutoras.

Campo magnético no baleiro. As cargas en movemento como orixe do campo magnético : experiencias de Oersted. Forza magnética sobre una carga en movemento no seo dun campo magnético : lei de Lorentz. Definición e unidades de B ; movemento de cargas nun campo magnético uniforme. Descrición dos imáns naturais como creadores de campo magnético. Correntes microscópicas. Definición da circulación de B arredor dunha liña cerrada (lei de Ampere). Aplicacións : Campo creado por un fío infinito . Campo creado por unha bobina ideal. Campo creado por un toroide. Forza magnética sobre unha corrente


- 11 -

rectilínea. Forza magnética entre dúas correntes rectilíneas indefinidas : Definición internacional de Ampere. Definición de coeficiente de autoindución dunha bobina (relación Fluxo/Intensidade). Unidades. Forza electromotriz inducida. Lei de Lenz-Faraday.

Produción de correntes alternas. Descrición dun xerador elemental.

UNIDADE 3 : VIBRACIÓNS E ONDAS OBXECTIVOS :

Identifica-las características xerais do M.H.S. e aplicalas a resolución de problemas contemplando os aspectos cinemáticos, dinámicos e enerxéticos.

Comprende-las características xerais do movemento ondulatorio e distinguir entre os diferentes tipos de ondas.

Identifica-las magnitudes que aparecen na ecuación dunha onda harmónica, así como as relacións entre elas. Comprende-los conceptos de intensidade e enerxía dunha onda e explica-lo fenómeno do amortiguamento (amortecemento) .

Explicar de forma cualitativa os fenómenos de reflexión, refracción, difracción, polarización, interferencia e resonancia.

Comprobar experimentalmente o cumprimento da lei de Hooke, analizando as características do movemento oscilatorio dun resorte e determinando a constante elástica polos métodos estático e dinámico.

Determinar experimentalmente os factores dos que depende o período dun péndulo simple e determina-lo valor da gravidade no laboratorio, analizando e discutindo os valores obtidos.

CONTIDOS :

Coñecementos previos. Movemento harmónico simple. Características xerais e conceptos previos. Estudio cinemático, dinámico e enerxético do M.H.S. Aplicación dos conceptos teóricos ó análise experimental de movementos harmónicos simples : o resorte elástico e o péndulo simple.

Ondas harmónicas unidimensionais. Propagación de perturbacións en medios materiais elásticos. Tipos de ondas : ondas lonxitudinais e transversais ; ondas materiais e electromagnéticas. Magnitudes características : lonxitude de onda, frecuencia, amplitude e número de onda. Velocidade de propagación. Factores dos que depende.

Ecuación dunha onda harmónica unidimensional. Dobre periodicidade espacial-temporal. Distintas expresións da ecuación de ondas.

Enerxía e intensidade do movemento ondulatorio. Atenuación e absorción polo medio.

Principio de Huygens.


- 12 -

Propiedades das ondas : reflexión, refracción, difracción e interferencias. Principio de superposición. Interferencia construtiva e destrutiva : descrición cualitativa. Ondas estacionarias. Polarización : descrición cualitativa.

O son. Propagación do son. Velocidade de propagación do son. Calidades do son : tono, intensidade e timbre. Percepción do son.

Resonancia : concepto e descrición cualitativa mediante exemplificacións.

UNIDADE 4 : ÓPTICA OBXECTIVOS : Diferencia-las teorías históricas acerca da natureza da luz. Aplica-las leis da reflexión e refracción da luz. Estudio de imaxes producidas por espellos e lentes. Calcula-la distancia focal dunha lente e estuda-la posición, natureza e tamaño da

imaxe en función da distancia entre o obxecto e a lente. Comprobar experimentalmente o mecanismo de formación de imaxes cunha

lente delgada converxente, identificando os conceptos básicos da óptica xeométrica (imaxes reais e virtuais, focos, aumento, …).

Distingui-las características ondulatorias da luz. CONTIDOS :

Natureza da luz : evolución histórica. Aproximación xeométrica a luz . Raio e feixe. Propagación rectilínea. Sombras e

penumbra. Leis da reflexión. Formación de imaxes por espellos. Leis da refracción. Índice de refracción. Ángulo límite. Dioptrios. Formación de imaxes por lentes delgadas. Instrumentos ópticos : ollo, lupa, microscopio e telescopio.

Aproximación ondulatoria. Fenómenos ondulatorios na luz. Modelo ondulatorio.

Ondas electromagnéticas. Espectro e color. Aplicación das propiedades das ondas ó caso da luz : interferencia, difracción e polarización.


- 13 -

UNIDADE 5 : FISICA MODERNA OBXECTIVOS :

Identifica-los postulados da teoría da Relatividade e as súas consecuencias. Coñece-la natureza dos fenómenos cuánticos : dualidade onda-corpúsculo, efecto

fotoeléctrico, probabilidade fronte a determinismo, principio de indeterminación, etc .

Describi-las características do fenómeno da desintegración radioactiva e as leis

que o regulan. CONTIDOS :

Mecánica relativista. Relatividade de Galileo. Sistemas inerciáis. Transformación de Lorentz. Postulados de Einstein. Masa e enerxía relativista.

Mecánica cuántica . Orixes da Teoría Cuántica : Radiación do corpo negro e

Hipótese de Planck. Efecto fotoeléctrico. Dualidade Onda-Corpúsculo. Principio de Heisemberg.

Física nuclear. O núcleo atómico. Constitución. Forzas nucleares. Enerxía de

enlace. Radioactividade : desintegración e transformacións nucleares. Fisión e fusión nuclear.

BIBLIOGRAFÍA Alonso y E.J. Finn . Fondo Educativo Interamericano, S.A. ( Libro de consulta ) Física (2º Bach) Edt Bahía


- 14 -

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

Utiliza-los procedementos axeitados na resolución de problemas de tipo físico . Interpreta-los resultados obtidos e expresa-los empregando as unidades e o número de cifras significativas axeitadas.

Comprender e aplica-las leis de Kepler para calcular diversos parámetros

relacionados co movemento dos planetas. Utiliza-la lei da gravitación universal para determinar características gravitacionais da Terra e dalgúns corpos celestes.

Calcular, aplicando as leis da dinámica e a conservación da enerxía, os principais

parámetros dun satélite en órbita circular, a velocidade necesaria para que chegue ó infinito ou estimar con que velocidade se debeu lanzar para acada-la órbita.

Coñece-los conceptos de campo conservativo e a súa función potencial.

Determina-la intensidade e o potencial do campo gravitatorio orixinado por sistemas de masas puntuais ou esféricas e do campo eléctrico orixinado por sistemas de cargas puntuais en repouso. Aplica-lo teorema de Gauss para predici-la intensidade do campo eléctrico orixinado polas distribucións continuas de cargas estudadas.

Calcula-los campos creados por correntes, e as forzas que actúan sobre elas ou

cargas puntuais no seo de campos magnéticos uniformes, xustificando o fundamento dalgunhas aplicacións de interese.

Analiza-lo fenómeno da indución electromagnética, aplica-la lei de Lenz e a lei

de Faraday e establece-los factores dos que depende a corrente xerada nun circuíto.

Determinar e avalia-los parámetros básicos do oscilador harmónico, analizando

as consideracións cinemáticas, dinámicas e enerxéticas que o caracterizan, e aplicalas ó estudio do resorte elástico e do péndulo.

Coñece-la función matemática que describe a unha onda harmónica

unidimensional. Deducir, a partir dela, os valores das principais magnitudes que interveñen nos fenómenos ondulatorios. Xustifica-los fenómenos da reflexión e a refracción aplicando o principio de Huygens.


- 15 -

Valora-las explicacións dos modelos ondulatorio e corpuscular sobre a natureza da luz, e interpreta-los fenómenos relacionados coa súa propagación. Xustificar algúns fenómenos ópticos sinxelos de formación de imaxes por espellos e a través de lentes delgadas e relacionalos con sistemas ópticos de interese, valorando as súas aplicacións médicas e tecnolóxicas.

Analiza-las bases experimentais e teóricas, discrepantes coa física clásica, que

levaron ó xurdimento da física moderna. Coñece-los seus principias conceptos : dualidade onda-corpúsculo, principio de incerteza, cuantización da enerxía e relación entre masa e enerxía. Aplicalos á resolución de problemas e cuestións.

Predici-la enerxía de enlace e o defecto másico de núcleos atómicos. Comprende-las reaccións nucleares de desintegración, fisión e fusión, e calcula-la enerxía e variación de masa asociadas a estes procesos. Analiza-las súas principais aplicacións tecnolóxicas e explicar fenómenos naturais relacionados con eles.

Aplica-los coñecementos da Física á realización axeitada das actividades experimentais propostas ó longo do curso.

Analiza-las interrelacións que nos contidos deste curso se dan entre ciencia, tecnoloxía e a sociedade.


- 16 -

TEMPORALIZACIÓN

No presente curso, estímase un total aproximado de 30 semanas de clase entre o Setembro de 2014 e Maio de 2015

Dentro de cada unidade didáctica adicarase, mais ou menos, a metade do tempo

á resolución de cuestións teóricas e problemas.

Estímase que no primeiro trimestre (primeira avaliación) se desenrolen os contidos da unidade 1 e parte da 2 (campo e potencial electrostático, teorema de Gauss e aplicacións).

No segundo trimestre (segunda avaliación) rematarase a unidade 2 (campo

magnético e indución electromagnética) e se impartirá a unidade 3.

No derradeiro trimestre abordarase o estudo das unidades 4 e 5.

METODOLOXÍA

Revisión dos coñecementos básicos necesarios para o desenvolvemento do traballo.

Lectura comprensiva dos contidos da unidade por parte dos alumnos.

Exposición do profesor , ordenada de xeito interactivo a través do diálogo cos alumnos nas sesións de clase e nas actividades de aplicación e resolución de dúbidas

Actividades para a consolidación dos coñecementos físicos, nas que se

desenvolven as técnicas e procedementos básicos na materia : cuestións conceptuais, exercicios numéricos, actividades de laboratorio.

A resolución de cuestións, exercicios e problemas como tarefas fundamentais,

traballando coas estratexias oportunas para resolver problemas.

CONTIDOS MÍNIMOS


- 17 -

UNIDADE 1 : GRAVITACIÓN

Momento angular dunha partícula en movemento. Teorema do momento angular. Principio de conservación.

Leis de Keppler. Lei da Gravitación Universal, Período de revolución dun planeta. Interacción

dun conxunto de masas puntuais. Principio de superposición. Concepto de campo. Campos conservativos. Forzas conservativas. Enerxía potencial. Traballo e diferenza de enerxía potencial. Conservación da

enerxía mecánica. Intensidade do campo gravitatorio nun punto. Aplicacións o estudo do campo gravitatorio terrestre: intensidade do campo

gravitatorio terrestre. Variación da “g” coa altura . Enerxía potencial gravitatoria terrestre. Satélites : velocidade orbital e velocidade de escape.

UNIDADE 2 : ELECTROMAGNETISMO

Carga eléctrica. Forza entre cargas en repouso ; Lei de Coulomb. Superposición. Campo dunha carga puntual. Superposición. Enerxía potencial electrostática. Traballo de desprazamento dunha carga puntual

no campo central creado por outra carga. Definición de enerxía potencial; definición de potencial electrostático.

Xeneralización a n cargas . Definición do teorema de Gauss. Introdución elemental do concepto de fluxo.

Aplicación ó cálculo do campo de esferas condutoras (puntos interiores), na superficie e exteriores. Potencial de esferas condutoras.

Campo magnético no baleiro. As cargas en movemento como orixe do campo magnético : experiencias de Oersted. Forza magnética sobre unha carga en movemento no seo dun campo magnético : lei de Lorentz. Definición e unidades de B : movemento de cargas nun campo magnético uniforme.

Campo magnético creado por un fío infinito. Forza magnética sobre unha corrente rectilínea. Forza magnética entre dúas

correntes rectilíneas indefinidas : definición internacional de ampere. Forza electromotriz inducida. Lei de Lenz- Faraday.

Produción de correntes alternas. Descrición dun xerador elemental.


- 18 -

UNIDADE 3 : VIBRACIÓNS E ONDAS Estudio cinemático, dinámico e enerxético do M.H.S. Aplicación dos conceptos teóricos ó análise experimental de movementos

harmónicos simples : o resorte elástico e o péndulo simple. Ondas harmónicas unidimensionais. Propagación de perturbacións en medios

materiais elásticos. Tipos de ondas: ondas lonxitudinais e transversais; ondas materiais e electromagnéticas. Magnitudes características: lonxitude de onda, frecuencia e amplitude.Velocidade de propagación. Factores de que depende.

Ecuación dunha onda harmónica unidimensional. Dobre periodicidade espacial-temporal.

Enerxía e intensidade do movemento ondulatorio. Atenuación e absorción polo medio.

Principio de Huygens. Propiedades das ondas. Reflexión. Refracción. Difracción. Interferencias.

Principio de superposición. Interferencia construtiva e destrutiva: descrición cualitativa.

O son. Propagación do son. Velocidade de propagación do son. Calidades do son: intensidade, tono e timbre.

UNIDADE 4 : OPTICA

Natureza da luz: evolución histórica. Aproximación xeométrica á luz. Raio e feixe. Propagación rectilínea. Sombras e penumbra. Leis da reflexión.

Formación de imaxes por espellos. Leis da refracción. Índice de refracción. Ángulo límite. Dioptrios. Formación de imaxes por lentes delgadas.

UNIDADE 5 : FÍSICA MODERNA

Mecánica relativista. Relatividade de Galileo.Sistemas inerciais. Transformación de Lorentz. Postulados de Einstein. Masa e enerxía relativista. Mecánica cuántica. Hipóteses de Planck. Efecto fotoeléctrico. Dualidade onda-corpúsculo. Principio de incertidume de Heisemberg. Física nuclear. O núcleo atómico. Constitución. Forzas nucleares. Enerxía de enlace. Radioactividade: desintegracións e transformacións nucleares. Fisión e fusión nuclear.


- 19 -

AVALIACIÓN

INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

Para a avaliación continua destes alumnos de 2º de Bacharelato teranse en conta dous aspectos fundamentais: 1.- TRABALLO DIARIO NA AULA

Asistencia e puntualidade. Participación activa na clase:

- Atención e interese polas explicacións. - Resposta as preguntas formuladas.

- Realización dos exercicios e problemas propostos durante a clase.

- Actitude de colaboración para a realización de traballos prácticos en

grupo. 2.- EXAMES ESCRITOS

Normalmente realizaranse dous exames escritos por trimestre (avaliación).

Os contidos correspondentes a cada un deles serán os impartidos dende o comezo.

Todo o alumnado realizará un exame final de toda a materia no mes de Maio.

Este exame tratará sobre os aspectos mais fundamentais da asignatura.


- 20 -

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

A cualificación correspondente a cada avaliación obterase do seguinte xeito:

Os distintos aspectos recollidos no instrumento traballo diario na aula contribuirán en conxunto a cualificación cun peso porcentual dun 20 %.

As notas dos exames escritos aportarán o 80 % restante, contribuíndo por igual

todos eles.

A cualificación correspondente a avaliación final do mes de Maio será o resultado de promediar a nota media de ditas avaliacións parciais coa da proba final.

A cualificación na convocatoria extraordinaria de Setembro será a nota obtida na

correspondente proba.

CRITERIOS DE CORRECCIÓN

Tódalas preguntas / cuestións / problemas propostas no exame terán o mesmo peso na nota.

No caso de que conteñan varios apartados, cada un deles valorarase tamén por

igual.

Na cualificación dunha pregunta teórica / cuestión, ademais de ter en conta que a resposta debe ser correcta , valorarase tamén a claridade e concreción na exposición, o razoamento empregado, a presentación, redacción, ortografía…

Na cualificación dun problema en cada apartado valorarase por unha parte o

prantexamento: utilización axeitada das leis fisicoquímicas aplicables ó caso. Por outra banda, se o prantexamento e correcto, valorarase todo o desenvolvemento preciso para chegar a solución final, tendo tamén en conta a correcta ou incorrecta utilización da ferramenta matemática necesaria. A expresión incorrecta das unidades ( ou a súa ausencia ) poderá restar ata un 25 % da nota do problema.


- 21 -

QUÍMICA 2º DE BACHARELATO

OBXECTIVOS :

Coñecer conceptos elementais : masa atómica, masa molecular, mol, … Saber determinar a fórmula empírica e molecular dun composto Comprender o concepto de disolución e saber preparar disolucións dunha

determinada concentración a partir dos produtos comerciais. Coñecer as leis dos gases ideais, a súa ecuación de estado, a lei de Dalton das

presións parciais … Coñecer os distintos tipos de reaccións químicas: precipitación, ácido-base,

combustión, redox,…e resolver problemas de cálculo numérico relacionados con elas.

Comprender o significado dos números cuánticos e a súa aplicación cara o

establecemento das configuracións electrónicas. Coñecer os postulados de Bohr e poder describir o modelo atómico de Bohr a

nivel cualitativo. Comprende-lo concepto de orbital atómico

Identificar a enerxía de rede como factor determinante da estabilidade dos compostos iónicos.

Analizar a polaridade das moléculas e a súa aplicación para discutir a estrutura dalgunhas moléculas sinxelas.

Comprender a hibridación de orbitais e aplicar os distintos tipos de hibridación en casos concretos.

Coñecer os principios da Termodinámica, o concepto de entalpía, a lei de Hess e saber aplicala para determinar calores de reacción.

Determinar experimentalmente calores de reacción, de disolución, de neutralización,…

Comprender o concepto de entropía e a súa relación co desorde do sistema. Coñecer cómo as variacións de entalpía e entropía determinan a espontaneidade

dun proceso. Comprender o significado da enerxía libre de Gibbs en relación a dita

espontaneidade.


- 22 -

Coñecer o concepto de velocidade de reacción e os factores que inflúen nela. Coñecer as variables que determinan o estado de equilibrio dun sistema químico

e aplica-lo principio de Le Chatelier ó estudio da modificación do estado de equilibrio por variación de: concentracións, presión, temperatura.

Comprender os distintos conceptos ácido-base: Arrhenius, Brönsted-Lowry, Lewis.

Diferenciar entre ácido forte e ácido débil, base forte e base débil. Coñecer o concepto de grao de disociación e o equilibrio ácido-base. Comprende-lo concepto de pH como manifestación da acidez ou basicidade

dunha disolución. Comprobar cualitativamente o carácter regulador dalgunhas disolucións. Comprende-lo concepto de Oxidación-reducción. Axustar reaccións polo método do ión-electrón Deseñar a montaxe dunha cela galvánica e dunha cela electrolítica. Relacionar os tipos de enlace dos compostos do carbono co tipo de hibridación e

recoñecer os distintos tipos de isomería.


- 23 -

CONTIDOS

UNIDADE 1 : QUIMICA DO CARBONO

Enlace nos compostos orgánicos. Estereoisomería. Reactividade dos compostos orgánicos. Desprazamentos electrónicos, rupturas

de enlaces e intermedios de reacción. Tipos de reaccións orgánicas: substitución, adición e eliminación. Principais aplicacións da química do carbono na industria química.

UNIDADE 2 : CALCULOS NUMÉRICOS

ELEMENTAIS EN QUÍMICA

Sustancias químicas. Masa atómica, masa molecular, mol. Composición centesimal dun composto. Determinación da fórmula dun composto por análise elemental: fórmula empírica

e molecular. Mesturas. Mesturas homoxéneas: mesturas de gases; disolucións líquidas. Formas de expresar a concentración das disolucións: porcentaxe en peso,

molaridade, molalidade, fracción molar. Comportamento dos gases en condicións ideais. Ecuación de estado, Lei de

Dalton das presións parciais. Determinación da masa molecular dun gas a partir dos valores de magnitudes

relacionadas coa ecuación de estado. Reacción química. Ecuación química. Cálculos estequiométricos: reactivo limitante, reaccións nas que participan gases

e/ou sustancias en disolución, reactivos cun determinado grao de pureza, rendemento dunha reacción.


- 24 -

UNIDADE 3 : TERMOQUÍMICA

Introdución a Termodinámica. Sistemas termodinámicos. Variables termodinámicas.

Primeiro principio da Termodinámica. Concepto de entalpía. Entalpía de reacción. Entalpía de formación. Entalpía de enlace. Cálculo de

entalpías de reacción a partir das entalpías de formación e das entalpías de enlace Lei de Hess. Segundo principio da Termodinámica. Concepto de entropía. Entropía e desorde. Enerxía libre e espontaneidade das reaccións químicas.

UNIDADE 4 : EQUILIBRIO QUÍMICO

Concepto de equilibrio químico.Características. Cociente de reacción e constante de equilibrio. Formas de expresa-la constante de equilibrio: Kc e Kp . Relacións entre as

constantes de equilibrio. Grao de disociación. Termodinámica e equilibrio: relación entre Kp e ∆G. Factores que modifican o estado de equilibrio: Principio de Le

Chatelier.Importancia en procesos industriais.

UNIDADE 5 : CINÉTICA QUÍMICA

Aspecto cinético das reaccións químicas. Concepto de velocidade de reacción. Ecuacións cinéticas. Orde de reacción. Mecanismo de reacción. Molecularidade. Teoría das reaccións químicas. Factores dos que depende a velocidade dunha reacción.Catalizadores: tipos e

utilización en procesos industriais.


- 25 -

UNIDADE 6 : REACCIÓNS DE TRANSFERENCIA DE PROTÓNS

Concepto ácido-base segundo as teorías de Arrhenius e Brönsted-Lowry. Concepto de pares ácido-base conxugados. Forza relativa dos ácidos e grao de ionización. Equilibrio iónico da auga. Concepto de pH. Volumetrías de neutralización ácido-base. Indicadores ácido-base. Estudio cualitativo da hidrólise. Estudio cualitativo das disolucións reguladoras.

UNIDADE 7 : EQUILIBRIOS DE SOLUBILIDADE

Equilibrios heteroxéneos sólido-líquido. Solubilidade e produto de solubilidade. Desprazamento dos equilibrios de precipitación. Disolución de precipitados.

UNIDADE 8 : REACCIÓNS DE TRANSFERENCIA DE ELECTRÓNS

Concepto de oxidación e de redución. Número de oxidación. Oxidantes e redutores.

Axuste de reaccións químicas polo método do ión-electrón. Estequiometría das reaccións redox. Estudio da cela galvánica. Tipos de eléctrodos. Potencial de eléctrodo. Escala

normal de potenciais. Potencial dunha pila. Relación entre E o e ∆G . Espontaneidade dos procesos redox. Electrólise: estudio da cuba electrolítica. Leis de Faraday. Principais aplicacións

industriais.


- 26 -

UNIDADE 9 : ÁTOMO. SISTEMA PERIÓDICO. ENLACE QUÍMICO

Orixes da teoría cuántica. Hipótese de Planck. Efecto fotoléctrico. Espectros atómicos.

Modelo atómico de Bohr e as súas limitacións. Introdución a mecánica cuántica. Hipótese de De Broglie. Principio de

Heisemberg. Mecánica ondulatoria. Orbitais atómicos. Números cuánticos. Configuracións electrónicas: Principio de Pauli e regra de Hund. Sistema periódico: clasificación periódica dos elementos. Variación periódica

das propiedades dos elementos. Estudio dos seguintes grupos: alcalinos, alcalinotérreos, térreos, carbonoideos,

nitroxenoideos, anfíxenos e halóxenos. Concepto de enlace en relación coa estabilidade enerxética dos átomos enlazados Enlace iónico. Propiedades das sustancias iónicas. Concepto de enerxía de rede.

Ciclo de Born-Haber. Enlace covalente. Propiedades das sustancias covalentes. Teoría do enlace covalente. Estruturas de Lewis. Enlaces simples e enlaces

múltiples. Parámetros moleculares. Hibridación de orbitais atómicos ( sp , sp2 , sp3 ). Forzas intermoleculares. Enlace metálico. Teorías que explican o enlace metálico. Estudio dos principias compostos de hidróxeno, osíxeno, nitróxeno e xofre:

hidruros, óxidos e ácidos.

BIBLIOGRAFÍA 1000 Problemas de Química General. Edit.Everest S.A. M.R. Fernández. J.A. Fidalgo Química 2º Bacharelato ; Editorial Rodeira.


- 27 -


Analiza-las contribucións teóricas e os feitos experimentais que levaron a prantexar o modelo atómico de Bohr e discutir as súas limitacións así como as súas correccións.

Coñecer as bases do modelo atómico mecanocuántico e as súas consecuencias.

Utiliza-lo modelo atómico mecanocuántico para a elaboración das configuracións

electrónicas dos elementos químicos e interpreta-la variación periódica dalgunhas propiedades atómicas.

Comprende-lo concepto de enerxía reticular e aplica-lo ó ciclo enerxético de

Born-Haber para predici-lo seu valor.

Discuti-la influencia da enerxía reticular nas propiedades dos compostos iónicos.

Interpreta-la enerxía de enlace, orden de enlace, polaridade e xeometría das sustancias covalentes.

Establece-las estruturas de Lewis de compostos covalentes de interese e aplica-lo

concepto da hibridación de orbitais en casos sinxelos.

Xustifica-las propiedades xerais dos metais a partir das características do enlace metálico.

Analiza-las características das forzas intermoleculares e a súa influencia nas

propiedades das sustancias.

Aplica-lo primeiro principio da Termodinámica ás reaccións químicas. Defini-lo concepto de entalpía e analiza-las diferenzas entre procesos exotérmicos e endotérmicos.

Aplica-la lei de Hess a diferentes procesos químicos.

Analiza-los conceptos de enerxía interna, entalpía, entropía e enerxía libre e

aplica-los principios da Termodinámica as reaccións químicas e predicir a súa espontaneidade.

Analiza-las características cinéticas dos procesos químicos a partir do concepto

de velocidade de reacción e das teorías que explican o progreso das reaccións químicas.

Explica-los factores que inflúen na velocidade dunha reacción.

Analiza-las características do equilibrio químico e aplica-la lei de acción de

masas a equilibrios homoxéneos sinxelos.


- 28 -

Establece-lo concepto de constante de equilibrio e relacionar Kp e Kc nos

sistemas gasosos.

Aplica-lo principio de Le Chatelier para valora-la influencia dos diferentes factores que afectan ós equilibrios.

Aplica-la lei de acción de masas a equilibrios heteroxéneos sólido-líquido e

establece-las relacións entre solubilidade e produto de solubilidade.

Explica-los conceptos de acidez e basicidade segundo as teorías de Arrhenius e Brönsted-Lowry e analiza-las diferenzas e relacións entre elas.

Aplica-los conceptos de pH , forza relativa de ácidos e bases, neutralización e

hidrólise de sales.

Analiza-las razóns do comportamento regulador dalgunhas disolucións.

Analiza-las características e os constituíntes das reaccións de oxidación-reducción e aplica-lo método do ión-electrón para o seu axuste.

Diferenciar entre cela galvánica e cuba electrolítica.

Calcula- la forza electromotriz dunha pila e relaciona-la coa variación da enerxía

libre.

Aplica-las leis de Faraday.

Identifica-los procesos redox que ocorren na natureza e na industria.

Relaciona-los tipos de enlace dos compostos do carbono co tipo de hibridación.

Recoñece-los distintos tipos de estereoisomería.

Coñece-las características principais das reaccións de adición, substitución e eliminación e aplica-las para describi-la reactividade básica dos grupos funcionais máis comúns.


- 29 -

TEMPORALIZACIÓN

No presente curso estímase un total de 30 semanas de clase: dende o 15 de Setembro de 2014 ata Maio de 2015.

O profesorado tratará de impartir aproximadamente 3 unidades didácticas por

trimestre ( avaliación ), incluíndo as clases adicadas a resolución de problemas, as prácticas de laboratorio e os correspondentes exames.

METODOLOXÍA

Revisión dos coñecementos básicos necesarios para o desenvolvemento do

traballo.


Exposición do profesor ordenada de xeito interactivo a través do diálogo cos alumnos nas sesións de clase e nas actividades de aplicación e resolución de dúbidas.

Actividades para a consolidación dos coñecementos químicos, nas que se

desenrolen as técnicas e procedementos básicos na materia: cuestións conceptuais, exercicios numéricos, actividades de laboratorio.

A resolución de cuestións, exercicios e problemas como tarefas fundamentais

traballando coas estratexias oportunas para a resolución de problemas.


- 30 -

CONTIDOS MÍNIMOS

UNIDADE 1 : QUIMICA DO CARBONO

Enlace nos compostos orgánicos. Estereoisomería. Reactividade dos compostos orgánicos. Desprazamentos electrónicos, rupturas

de enlaces e intermedios de reacción. Tipos de reaccións orgánicas: substitución, adición e eliminación. Principais aplicacións da química do carbono na industria química.

UNIDADE 2 : CALCULOS NUMÉRICOS

ELEMENTAIS EN QUÍMICA

Sustancias químicas. Masa atómica, masa molecular, mol. Composición centesimal dun composto. Determinación da fórmula dun composto por análise elemental: fórmula empírica

e molecular. Mesturas. Mesturas homoxéneas: mesturas de gases; disolucións líquidas. Formas de expresar a concentración das disolucións: porcentaxe en peso,

molaridade, molalidade, fracción molar. Comportamento dos gases en condicións ideais. Ecuación de estado, Lei de

Dalton das presións parciais. Determinación da masa molecular dun gas a partir dos valores de magnitudes

relacionadas coa ecuación de estado. Reacción química. Ecuación química. Cálculos estequiométricos: reactivo limitante, reaccións nas que participan gases

e/ou sustancias en disolución, reactivos cun determinado grao de pureza, rendemento dunha reacción.


- 31 -

UNIDADE 3 : TERMOQUÍMICA

Introdución a Termodinámica. Sistemas termodinámicos. Variables termodinámicas.

Primeiro principio da Termodinámica. Concepto de entalpía. Entalpía de reacción. Entalpía de formación. Entalpía de enlace. Cálculo de

entalpías de reacción a partir das entalpías de formación e das entalpías de enlace Lei de Hess. Segundo principio da Termodinámica. Concepto de entropía. Enerxía libre e espontaneidade das reaccións químicas.

UNIDADE 4 : EQUILIBRIO QUÍMICO

Concepto de equilibrio químico. Características. Cociente de reacción e constante de equilibrio. Formas de expresa-la constante de equilibrio: Kc e Kp . Relacións entre as

constantes de equilibrio. Grao de disociación. Factores que modifican o estado de equilibrio: Principio de Le Chatelier.

Importancia en procesos industriais.

UNIDADE 5 : CINÉTICA QUÍMICA Impartirase o remate do curso

UNIDADE 6 : REACCIÓNS DE TRANSFERENCIA DE PROTÓNS

Concepto ácido-base segundo as teorías de Arrhenius e Brönsted-Lowry. Concepto de pares ácido-base conxugados. Forza relativa dos ácidos e grao de ionización. Equilibrio iónico da auga. Concepto de pH. Volumetrías de neutralización ácido-base. Indicadores ácido-base. Estudio cualitativo da hidrólise.


- 32 -

UNIDADE 7 : EQUILIBRIOS DE SOLUBILIDADE

Equilibrios heteroxéneos sólido-líquido. Solubilidade e produto de solubilidade. Desprazamento dos equilibrios de precipitación. Disolución de precipitados.

UNIDADE 8 : REACCIÓNS DE TRANSFERENCIA

DE ELECTRÓNS

Concepto de oxidación e de redución. Número de oxidación. Oxidantes e redutores.

Axuste de reaccións químicas polo método do ión-electrón. Estequiometría das reaccións redox. Estudo da cela galvánica. Tipos de eléctrodos. Potencial de eléctrodo. Escala

normal de potenciais. Potencial dunha pila. Electrólise: estudio da cuba electrolítica. Leis de Faraday. Principais aplicacións

industriais. UNIDADE 9 : ÁTOMO. SISTEMA PERIÓDICO.

ENLACE QUÍMICO

Orixes da teoría cuántica. Hipótese de Planck. Efecto fotoléctrico. Espectros atómicos.

Modelo atómico de Bohr e as súas limitacións.

Introdución a mecánica cuántica. Hipótese de De Broglie. Principio de Heisemberg.

Orbitais atómicos. Números cuánticos.

Configuracións electrónicas: Principio de Pauli e regra de Hund.

Sistema periódico: clasificación periódica dos elementos.Variación periódica das

propiedades dos elementos.

Estudio dos seguintes grupos: alcalinos, alcalinotérreos, térreos, carbonoideos, nitroxenoideos,anfíxenos e halóxenos.

Concepto de enlace en relación coa estabilidade enerxética dos átomos enlazados


- 33 -

Enlace iónico. Propiedades das sustancias iónicas. Concepto de enerxía de rede. Ciclo de Born-Haber.

Enlace covalente. Propiedades das sustancias covalentes.

Teoría do enlace covalente. Estruturas de Lewis. Enlaces simples e enlaces

múltiples.

Parámetros moleculares. Hibridación de orbitais atómicos ( sp , sp2 , sp3 ).

Forzas intermoleculares.

Enlace metálico.

Estudio dos principias compostos de hidróxeno, osíxeno, nitróxeno e xofre : hidruros, óxidos e ácidos.

AVALIACIÓN


A cualificación final dependerá de:

As notas dos exames As actividades realizadas diariamente nas clases e na casa


- 34 -

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN As notas das avaliacións e as de final de curso estarán baseadas fundamentalmente nas notas dos exames ( 80 %) . Os outros dous aspectos, traballo de clase e na casa, (20 %) poderán facer variar as notas nas avaliacións durante o curso e na final ata dous puntos arriba ou abaixo. Haberá un exame por cada bloque temático e non haberá exame, específico, de recuperación, senón que no seguinte exame se incorporará parte da materia anterior, para dar oportunidade de recuperación aos que non o superaron, sendo ao mesmo tempo unha oportunidade de repaso para os que o superaron. Os bloques temáticos serán os seguintes:

1- Química Orgánica 2- Cálculos estequiométricos

3- Termodinámica ( inclúe primeiro, segundo principio e espontaneidade)

4- Equilibrios ( Kp e Kc )

5- Cinética química

6- Equilibrios ácido- base

7- Equilibrios de solubilidade

8- Equilibrios de oxidación – redución

9- O átomo, sistema periódico, enlace químico

Os alumnos que aproben tódalas avaliacións aprobarán a asignatura Tamén aprobarán a asignatura se a media das notas dos exames é superior a 5 e

non teñen ningunha nota menor de 3,5 , consideradas todas estas notas coa inclusión da valoración do traballo na clase e na casa

Os que teñan unha avaliación con cualificación inferior a 3,5 puntos e a media

aritmética, dos nove exames que se citan anteriormente, supere os 5 puntos, deberán facer unha recuperación do bloque suspenso. Resumindo: só se compensarán coas notas das outras avaliacións as cualificacións maiores de 3,5 puntos.

O alumnado que suspenda algún exame, poderá demostrar a suficiencia na

materia cualificada negativamente no exame seguinte, para o cal, o citado exame levará, en parte, contidos da materia do exame anterior, que permitirá avaliar ao


- 35 -

profesor se xa adquiriu os coñecementos e destrezas do exame anteriormente suspendido.

As notas refrexadas en cada unha das avaliacións, unha cada trimestre, serán a

media das cualificacións dos bloques impartidos e cualificados ata esa data. A nota resaltada nesa avaliación pode reflexar un aprobado, pero haberá de terse en conta se hai algunha nota inferior a 3,5 puntos, tal e como se indica no apartado arriba mencionado; nese caso o alumno deberá recuperar, tal e como se indica anteriormente.


Tódalas preguntas / cuestións / problemas propostas no exame terán o mesmo peso na nota.

No caso de que conteñan varios apartados, cada un deles valorarase tamén por igual.


Na cualificación dun problema en cada apartado valorarase por unha parte o prantexamento: utilización axeitada das leis fisicoquímicas aplicables a o caso. Por outra banda, se o prantexamento e correcto, valorarase todo o desenvolvemento preciso para chegar a solución final, tendo tamén en conta a correcta ou incorrecta utilización da ferramenta matemática necesaria. A expresión incorrecta das unidades ( ou a súa ausencia ) poderá restar ata un 25 % da nota do problema.

Os erros graves de concepto levarán a anular o apartado correspondente; Unha formulación incorrecta ou o axuste incorrecto dunha ecuación química puntuará, como máximo, o 25% da nota dese apartado.


- 36 -

AVALIACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES De 1º Bacharelato

No mes de Decembro-xaneiro realizarán un exame escrito da parte de Física e no mes de Marzo/Abril realizarán outro exame escrito da parte de Química. Aqueles que superen as dúas partes serán cualificados positivamente na avaliación final. Os restantes alumnos realizarán no mes de Maio outro exame da parte (ou partes) non superada. No caso de non obter cualificación positiva, terán que examinarse de toda a materia (Física e Química) na convocatoria extraordinaria de Setembro. Os criterios de corrección serán os mesmos que se lles aplican ós exames dos alumnos de 1º e que figuran na programación de dito curso.


- 37 -

FÍSICA E QUÍMICA 1º DE BACHARELATO

OBXECTIVOS

Comprende-los conceptos , leis, teorías e modelos mais importantes e xerais da Física e da Química, para que o alumnado teña unha visión global e unha formación científica básica , para o posterior desenrolo de estudios mais específicos.

Aplica-los conceptos , leis , teorías e modelos aprendidos a situacións reais e

cotiás para explicar e predicir fenómenos físicos e químicos.

Analizar de xeito crítico hipóteses e teorías contrapostas que permitan desenvolver o pensamento crítico e valorar a súa contribución o desenrolo da Física e da Química.

Adquirir e utilizar con certa autonomía destrezas de investigación, tanto

documentais como experimentais ( formular problemas, expoñer e contrastar hipóteses, realizar experiencias, ... ) , recoñecendo o carácter cambiante e dinámico da Ciencia.

Desenrolar valores e actitudes propias do pensamento científico, tales como a

busca de información, a curiosidade, a capacidade crítica, a necesidade de verificación dos feitos ...

Recoñece-las contribucións da Física e da Química a formación integral dos

individuos, así como as súas implicacións no desenrolo da tecnoloxía e, polo tanto, no beneficio da sociedade.

Coñecer e empregar as magnitudes escalares e vectoriais máis importantes e

aplicar as unidades axeitadas.

Expresar correctamente os resultados, co número axeitado de cifras significativas, tendo en conta os erros das medidas e a precisión dos datos.

Analiza-las magnitudes características do movemento e aplica-las a resolución de

cuestións e problemas relativos ós movementos xerais estudados.

Aplica-la lei de Gravitación Universal para o estudio da atracción de masas puntuais.


- 38 -

Comprende-los conceptos de traballo e enerxía e a relación entre eles, para aplica-los ó caso práctico de corpos en movemento e baixo a acción do campo gravitatorio terrestre.

Coñece-las magnitudes principais que describen os fenómenos eléctricos de

interacción e a corrente eléctrica. Recoñecer os elementos dun circuíto de corrente continua e os aparellos de medida máis habituais.

Describi-la estrutura dos átomos e relaciona-la súa configuración electrónica cos

tipos de enlace.

Formular e nomear segundo as normas da IUPAC, substancias químicas inorgánicas e coñecer os nomes tradicionais dos compostos de uso máis frecuente no laboratorio.

Determina-lo número de moles, moléculas e átomos nunha certa cantidade de

substancia.

Explica-lo comportamento dos gases a partir do modelo da teoría cinética e aplica-la ecuación dos gases ideais para predici-lo seu comportamento.

Expresa-la concentración de disolucións en molaridade e molalidade. Escribir

correctamente ecuacións químicas axustadas e aplica-la información que se obtén delas para calcular a cantidade das substancias que interveñen nas reaccións químicas.

Identifica-los principais grupos funcionais dos compostos do carbono, para

formular e nomear substancias orgánicas e describi-las súas propiedades químicas máis sobresaíntes.

Aplica-los coñecementos da Física e da Química á realización axeitada das

actividades experimentais propostas ó longo do curso.


- 39 -

CONTIDOS

UNIDADE 1 : A MEDIDA

Magnitudes: tipos e a súa medida. Dimensións e unidades. Factores de conversión. Instrumentos de medida: sensibilidade e precisión. Erros na medida. Expresión dos resultados: cifras significativas, notación científica e

representacións gráficas. UNIDADE 2 : CÁLCULO VECTORIAL

Magnitudes escalares e vectoriais. Vectores. Suma e resta de vectores. produto dun vector por un escalar. Vectores unitarios. Compoñentes dun vector. produto escalar de dous vectores.

UNIDADE 3 : ESTUDIO DE MOVEMENTOS

Elementos que integran un movemento. Tratamento vectorial de movementos: posición, velocidade e aceleración. Movementos con traxectoria rectilínea: uniforme e uniformemente acelerado.

Movemento rectilíneo baixo a acción da gravidade. Movemento circular: uniforme e uniformemente acelerado. Composición de movementos. Aplicación a casos particulares: tiro horizontal e

parabólico. UNIDADE 4 : DINAMICA

A forza como interacción: as súas características. Cantidade de movemento ( momento lineal ) e impulso mecánico. Principio de

conservación. Leis de Newton da dinámica. Interacción gravitatoria: lei de Newton da gravitación universal. Forzas de fricción en superficies horizontais e inclinadas. Movemento de corpos enlazados. Dinámica dos movementos circulares.


- 40 -

UNIDADE 5 : TRABALLO, ENERXÍA E POTENCIA

Traballo mecánico como produto escalar de dous vectores. Traballo mecánico e enerxía. Potencia. Enerxía debida ó movemento. Teorema das forzas vivas. Enerxía potencial gravitatoria. Conservación da enerxía mecánica. Transferencias de enerxía. Calor e traballo.

UNIDADE 6 : TEMPERATURA, ENERXÍA INTERNA E

CALOR

Enerxía interna. Calor e temperatura. Propagación do calor por condución, convección e radiación. Termómetros. Escalas termométricas. Equivalencia mecánica do calor. Calorimetría. Medida de cantidades de calor. Calorímetro. Dilatación.

UNIDADE 7 : ELECTRICIDADE

Carga eléctrica e as súas propiedades. Interacción electrostática. Lei de Coulomb. Campo e potencial. Diferenza de potencial. Condutores e illantes. Corrente eléctrica. Lei de Ohm. Aparellos de medida. Xeradores de corrente continua. Forza electromotriz. Lei de Ohm xeneralizada. Aplicación ó estudio de circuítos. Asociacións de resistencias. Enerxía eléctrica. Potencia. Aplicacións da corrente eléctrica.

UNIDADE 8 : ESTRUCTURA DA MATERIA

Estrutura do átomo: modelos atómicos de Thompson, Rutherford e Bohr. O modelo mecanocuántico: niveis enerxéticos e distribución electrónica. Interacción da radiación electromagnética coa materia: espectros atómicos.


- 41 -

UNIDADE 9 : O ENLACE QUÍMICO

Ordenación periódica dos elementos: a súa relación cos electróns externos. Propiedades periódicas: potencial de ionización, afinidade electrónica e

electronegatividade. O enlace químico: iónico e covalente. Regra do octeto. Estruturas de Lewis. Propiedades dos compostos iónicos e covalentes. O enlace metálico.

UNIDADE 10 : ESTEQUIOMETRÍA

Teoría atómica de Dalton. As primeiras leis da Química: leis ponderais. Lei dos volumes de combinación. Hipótese de Avogadro. Número de Avogadro. Mol. Formulas empíricas e moleculares. A súa determinación.

UNIDADE 11 : GASES IDEAIS

Teoría cinético - molecular. Leis dos gases ideais. Lei xeral dos gases ideais. Ecuación de estado. Condicións normais. Gases reais. Mesturas de gases. Lei de Dalton das presións parciais.

UNIDADE 12 : DISOLUCIÓNS

Disolucións. Tipos de disolucións. Formas de expresar a concentración. Disolucións saturadas. Solubilidade. Factores que inflúen na solubilidade.

UNIDADE 13 : REACCIÓNS QUÍMICAS

Reacción química. Ecuacións químicas. Axuste. Reaccións químicas e cálculos estequiométricos. Rendemento. Procesos con reactivo limitante. Tipos de reaccións químicas. Reacción química e enerxía.


- 42 -

UNIDADE 14 : QUÍMICA DO CARBONO

Características dos compostos do carbono. Grupos funcionais. Nomenclatura e formulación IUPAC para estes compostos. Isomería.

BIBLIOGRAFÍA

Física e Química 1º Bacharelato. Editorial Casals


Coñecer e emprega-las magnitudes escalares e vectoriais, fundamentais e derivadas, máis importantes e aplica-las unidades apropiadas, utilizando factores de conversión cando sexa necesario.

Expresar correctamente os resultados, co número apropiado de cifras significativas, tendo en conta os erros das medidas e a precisión dos datos.

Analiza-las magnitudes características do movemento e aplica-las á resolución de cuestións e problemas relativos ós movementos xerais estudados, utilizando o tratamento vectorial nas magnitudes lineais, interpretando os resultados e os diagramas obtidos .

Comprender que o movemento dun corpo depende das interaccións con outros. Identificar e representar, mediante diagramas vectoriais, as forzas reais que actúan sobre el para aplica-los principios da dinámica.

Aplica-la lei de gravitación universal para o estudio da atracción de masas puntuais.

Comprende-los conceptos de traballo e enerxía e a relación entre eles, para aplicalos ó caso práctico de corpos en movemento e baixo a acción do campo gravitatorio terrestre. Analizar como se realizan as transferencias enerxéticas e a súa relación coas demais magnitudes implicadas.

Coñece-las magnitudes principais que describen os fenómenos eléctricos de interacción e a corrente eléctrica. Recoñece-los elementos dun circuíto de corrente continua e os aparellos de medida máis habituais. Calcula-la resistencia equivalente dunha asociación. Resolver circuítos sinxelos de corrente continua .

Xustifica-los diferentes modelos atómicos, valorando o carácter dinámico da Ciencia. Analiza-los espectros atómicos como resultado da interacción das ondas coa materia. Describi-la estrutura dos átomos e relaciona-la súa configuración electrónica cos tipos de enlace.

Formular, e nomear segundo as normas IUPAC, substancias químicas inorgánicas e coñece-los nomes tradicionais dos compostos de uso máis frecuente no laboratorio.


- 43 -

Determina-lo número de moles, moléculas e átomos presentes nunha certa cantidade de substancia.

Explica-lo comportamento dos gases a partir do modelo da teoría cinética e aplica-la ecuación de estado dos gases ideais para predici-lo seu comportamento.

Expresa-la concentración de disolucións en molaridade e molalidade. Escribir correctamente ecuacións químicas axustadas e aplica-la información que se obtén delas para calcula-la cantidade das substancias que interveñen nas reaccións químicas.

Identifica-los principais grupos funcionais nos compostos de carbono, para formular e nomear substancias orgánicas e describi-las súas propiedades químicas máis salientables. Recoñece-las distintas situacións de isomería estrutural.

Aplica-los coñecementos da Física e da Química á realización axeitada das actividades experimentais propostas ó longo do curso.

TEMPORALIZACIÓN

No presente curso, estímase un total de 34 ou 35 semanas de clase entre o 15 de Setembro de 2014 ata Xuño de 2015.

Dentro de cada unidade didáctica dedicarase, máis ou menos, a metade do tempo a resolución de cuestións teóricas e problemas.

Estímase que no primeiro trimestre ( primeira avaliación ) se desenrolen os contidos seguintes: dende a unidade 1 ata a unidade 4 inclusive.

No segundo trimestre tratarase de desenvolver os contidos correspondentes as unidades 5 , 6, 7, 8 e 9.

No derradeiro trimestre desenvolveranse os contidos das unidades restantes. En calquera caso procurarase que o tempo dedicado a parte de Física e o

dedicado a parte de Química sexa, máis ou menos, o mesmo.

METODOLOXÍA

A metodoloxía a empregar no desenvolvemento das unidades didácticas será a seguinte:

Revisión dos coñecementos básicos necesarios para o desenvolvemento do traballo na aula.



- 44 -

Exposición do profesor, ordenada de xeito interactivo a través do diálogo cos

alumnos nas sesións de clase e nas actividades de aplicación e resolución de dúbidas

Actividades para a consolidación dos coñecementos físico - químicos, nas que se desenvolvan as técnicas e procedementos básicos na materia: cuestións conceptuais, exercicios numéricos, problemas, experiencias de laboratorio

CONTIDOS MÍNIMOS UNIDADE 1 : A MEDIDA

Magnitudes : tipos. Dimensións e unidades. Factores de conversión. Instrumentos de medida: sensibilidade e precisión. Erros absoluto e relativo. Expresión dos resultados: cifras significativas. Notación científica.

UNIDADE 2 : CÁLCULO VECTORIAL

Magnitudes escalares e vectoriais. Vectores. Suma e resta de vectores. Compoñentes dun vector.

UNIDADE 3 : ESTUDIO DE MOVEMENTOS

Elementos que integran un movemento. Posición, velocidade, aceleración. Movementos rectilíneos: uniforme e uniformemente acelerado. Caída libre dos

corpos. Movemento circular uniforme e uniformemente acelerado.

UNIDADE 4 : DINÁMICA

A forza como interacción: as súas características. Cantidade de movemento e impulso mecánico. Principio de conservación.


- 45 -

Leis de Newton da Dinámica. Forzas de fricción en superficies horizontais e inclinadas. Movemento de corpos enlazados. Dinámica do movemento circular uniforme.

. UNIDADE 5 : TRABALLO, ENERXÍA E POTENCIA

Traballo mecánico e enerxía. Potencia. Enerxía debida ó movemento. Enerxía potencial gravitatoria. Conservación da enerxía mecánica. Transferencias de enerxía.

UNIDADE 6 : TEMPERATURA, ENERXÍA INTERNA E

CALOR

Enerxía interna. Calor e temperatura. Termómetros. Escalas termométricas. Calorimetría. Medida de cantidades de calor.

UNIDADE 7 : ELECTRICIDADE

Carga eléctrica e a súas propiedades. Interacción electrostática. Lei de Coulomb. Campo e potencial. Corrente eléctrica. Lei de Ohm. Xeradores de corrente continua. F. E. M. Lei de Ohm xeneralizada. Aplicación ó estudio de circuítos. Asociacións de resistencias. Enerxía eléctrica. Aplicacións da corrente eléctrica. Condensadores.


estrutura del átomo. Modelos atómicos Niveis enerxéticos e distribución electrónica


- 46 -


Ordenación periódica dos elementos O enlace químico: iónico e covalente. Propiedades.

UNIDADE 10 : ESTEQUIOMETRÍA

As primeiras leis da Química: ponderais e volumétricas. Hipótese de Avogadro. Número de Avogadro. Mol. Fórmulas empíricas e moleculares. A súa determinación.

UNIDADE 11 : GASES IDEAIS

Teoría cinético-molecular. Leis dos gases ideais. Lei xeral dos gases ideais. Ecuación de estado. Condicións normais.

UNIDADE 12 : DISOLUCIÓNS

Disolucións. Tipos. Formas de expresar a concentración.


Reacción química. Ecuacións químicas. Axuste. Reaccións químicas e cálculos estequiométricos. Tipos de reaccións químicas.


- 47 -

UNIDADE 14 : QUÍMICA DO CARBONO

Características dos compostos do carbono. Grupos funcionais. Nomenclatura e formulación IUPAC para estes compostos. Isomería.

AVALIACIÓN


Para a avaliación continua destes alumnos de 1º de Bacharelato teranse en conta dous aspectos fundamentais: 1.- TRABALLO DIARIO NA AULA

Asistencia e puntualidade. Participación activa na clase:

- Atención e interese polas explicacións. - Resposta as preguntas formuladas. - Realización dos exercicios e problemas propostos durante a clase. - Actitude de colaboración para a realización de traballos prácticos en

grupo. 2.- EXAMES ESCRITOS

Normalmente realizaranse dous exames escritos por trimestre (avaliación). Os contidos correspondentes a cada un deles serán os impartidos dende o

comezo. Todo o alumnado realizará tamén dous exames finais de toda a materia: un da

parte de Física e un da parte de Química. Estes exames tratarán sobre os aspectos mais fundamentais de ambas materias.


- 48 -



Os distintos aspectos recollidos no instrumento traballo diario na aula contribuirán en conxunto a cualificación cun peso porcentual dun 20 %.

As notas dos exames escritos aportarán o 80 % restante, contribuíndo por igual todos eles.

Para obter cualificación positiva na avaliación final do mes de Xuño os

alumnos deberán ter superado tanto a parte de Física como a parte de Química

A cualificación de cada parte obterase promediando a nota media das correspondentes avaliacións coa nota da correspondente proba final.

A cualificación correspondente a avaliación final do mes de Xuño será a media das cualificacións de cada parte ( no caso de ter superadas as dúas ).

No caso de non superar algunha delas, o alumno terá que examinarse de toda a materia ( Física e Química ) na convocatoria de Setembro.

O exame da convocatoria extraordinaria de Setembro incluirá por igual contidos da parte de Física e da parte de Química. Para obter cualificación positiva nesta convocatoria será preciso tamén superar ambas partes


Toda-las preguntas / cuestións / problemas propostas no exame terán o mesmo peso na nota.



Na cualificación dun problema en cada apartado valorarase por unha parte o prantexamento: utilización axeitada das leis físico-químicas aplicables a o caso. Por outra banda, se o prantexamento e correcto, valorarase todo o desenvolvemento preciso para chegar a solución final, tendo tamén en conta a correcta ou incorrecta utilización da ferramenta matemática necesaria. A expresión incorrecta das unidades ( ou a súa ausencia ) poderá restar ata un 25 % da nota do problema.


- 49 -

E N S I N A N Z A

S E C U N D A R I A

O B R I G A T O R I A


- 50 -

FÍSICA E QUÍMICA - 4º E. S. O. UNIDADE 1 : ESTUDIO DO MOVEMENTO OBXECTIVOS :

Entende-la necesidade dun sistema de referencia para o estudio de calquera movemento.

Debuxar gráficos posición – tempo e velocidade – tempo , recoñecendo mediante a forma da gráfica o tipo de movemento.

Analiza-lo movemento dun corpo baixo a acción da gravidade. Resolver exercicios, cuestións e problemas sobre movementos rectilíneos (

uniforme e uniformemente acelerado) e circular uniforme. CONTIDOS :

Movemento e sistema de referencia. Traxectoria, posición, desprazamento e espazo percorrido. Velocidade e aceleración. Movemento rectilíneo e uniforme. Movemento rectilíneo uniformemente acelerado. Caída libre. Movemento circular uniforme.

UNIDADE 2 : AS FORZAS OBXECTIVOS :

Recoñecer e representar as forzas que actúan sobre un corpo xustificando a orixe de cada unha.

Comprende-lo carácter vectorial das forzas. Comprender e enunciar axeitadamente as leis da Dinámica. Diferenciar con claridade entre masa e peso. Resolver problemas mediante as leis da Dinámica.

CONTIDOS :

Interaccións entre os corpos: forza. Tipos de forzas. Efectos das forzas. Lei de Hooke. Medida das forzas. Carácter vectorial das forzas. Composición e descomposición de forzas da

mesma dirección e angulares. Equilibrio de forzas.


- 51 -

Leis da Dinámica. Tratamento da forza de rozamento. Forza de gravitación. Peso dos corpos.

UNIDADE 3 : ESTÁTICA DE FLÚIDOS OBXECTIVOS :

Analiza-lo concepto de presión e as súas aplicacións nos fluídos. Explica-lo fundamento dalgúns dispositivos sinxelos como a prensa hidráulica,

os vasos comunicantes ... Predici-las diferentes situacións de flotabilidade dos corpos en fluídos mediante o

cálculo das forzas que actúan sobre eles. Resolver problemas sinxelos de aplicación do principio de Arquímedes.

CONTIDOS :

Concepto de fluído. Presión. Forzas no interior dos fluídos. Presión hidrostática. Principio de Pascal. Aplicacións. Empuxe. Principio de Arquímedes. Flotación. Presión atmosférica. Barómetros.

UNIDADE 4 : TRABALLO E ENERXÍA OBXECTIVOS :

Defini-las magnitudes traballo, enerxía cinética, potencial e mecánica, potencia e rendemento.

Enunciar o principio de conservación da enerxía e aplica-lo á resolución de problemas sinxelos.

Coñecer as distintas fontes de enerxía. CONTIDOS :

Concepto de traballo. Unidades. Traballo mecánico. Aplicacións a máquinas e ferramentas. Concepto de potencia. Unidades. Enerxía mecánica: enerxía cinética e enerxía potencial gravitatoria. Principio de conservación da enerxía.


- 52 -

UNIDADE 5 : INTERCAMBIOS DE ENERXÍA OBXECTIVOS :

Interpreta-la temperatura como unha medida da enerxía media do movemento das partículas dun sistema.

Identificar o calor como unha enerxía en tránsito. Analiza-los distintos efectos da calor. Coñecer os mecanismos de propagación da calor. Identifica-las transformacións enerxéticas que se producen en aparatos de uso

cotián : mecánicos, eléctricos, ... CONTIDOS :

Movemento molecular e temperatura. Termómetros e escalas termométricas. Calor e transferencia de enerxía. Efectos da calor sobre os corpos. Equivalente mecánico da calor. Concepto de calor específico. Cantidade de calor transferido e cambio de temperatura. Cantidade de calor transferido nos cambios de estado.

UNIDADE 6 : O ENLACE QUÍMICO OBXECTIVOS :

Identifica-las claves da ordenación dos elementos químicos no sistema periódico. Deducir o tipo de enlace que presentará un composto binario a partir da posición

dos seus elementos no sistema periódico. Explica-las características máis salientables dos enlaces iónico e covalente e as

propiedades básicas dos elementos e dos compostos máis comúns. Formular e nomear, segundo as normas da IUPAC compostos binarios, así

como outros compostos de uso cotián. CONTIDOS :

Ordenación dos elementos químicos: o sistema periódico. O enlace químico: iónico e covalente. Propiedades dos compostos iónicos e covalentes. O enlace metálico . Formulación química inorgánica segundo as normas da IUPAC.


- 53 -

UNIDADE 7 : REACCIÓNS QUÍMICAS OBXECTIVOS :

Distinguir entre cambios físicos e químicos. Utiliza-la teoría atómica para explica-la formación dunhas substancias a partir

doutras. Representar procesos químicos mediante ecuacións axustadas, observando nelas

o principio de conservación da materia e realizando cálculos estequiométricos sinxelos.

Analiza-los aspectos enerxéticos asociados as reaccións químicas. Identificar reaccións ácido - base e redox.

CONTIDOS :

Concepto de reacción química. Tipos de reaccións químicas. Relacións estequiométricas e volumétricas nas reaccións químicas. Calor de reacción. Concepto de exotermia e endotermia. Velocidade dunha reacción química. Factores que inflúen. Estudio cualitativo das reaccións químicas de interese: ácido – base e oxidación –

redución. UNIDADE 8 : A QUÍMICA DO CARBONO OBXECTIVOS :

Formular e nomear compostos sinxelos do carbono: hidrocarburos saturados e insaturados, alcohois e ácidos orgánicos.

Identifica-la presenza do carbono nos seres vivos e nos materiais de orixe sintético e natural.

Coñecer temas de actualidade que teñan relación coa química orgánica. CONTIDOS :

O carbono. Características dos compostos do carbono. Descrición dos compostos orgánicos mais sinxelos: Hidrocarburos saturados e

insaturados, alcohois e ácidos orgánicos,... Polímeros sintéticos. Fabricación e reciclaxe de materiais plásticos. O carbono como compoñente esencial dos seres vivos.


- 54 -

BIBLIOGRAFÍA

Ciencias da Natureza. Física e Química. Gamma ESO 4. Editorial Casals (Libro de texto).Internet


Aplicar correctamente as ecuacións dos movementos rectilíneo e uniforme, rectilíneo e uniformemente acelerado e circular uniforme, vinculándoas a un sistema de referencia.

Representa e interpreta-las gráficas da posición, velocidade e aceleración fronte ó tempo.

Identifica e debuxa-las forzas que actúan sobre un corpo indicando as posibles interaccións do corpo en relación con outros.

Aplica-las leis da Dinámica para estudar os movementos. Coñece-las características da forza gravitacional. Calcular o peso dos corpos

tendo en conta o campo gravitatorio do lugar no que se atopan. Analizar o concepto de presión e a súas aplicacións as distintas situacións da

Estática de fluídos. Predici-las diferentes situacións de flotabilidade dos corpos en fluídos mediante o

cálculo das forzas que actúan sobre eles. Analizar o significado físico do traballo. Relacionar o traballo coa transferencia

de enerxía dun corpo a outro mediante a acción dunha forza. Interpreta-la potencia como a rapidez coa que se fai un traballo e valora-la

importancia que esta magnitude ten na industria e na tecnoloxía. Interpreta-la temperatura como unha medida da enerxía media do movemento

das partículas dun sistema. Identifica-la calor como unha enerxía en tránsito entre os corpos. Identifica-las transformacións enerxéticas que se producen en aparatos de uso

cotián (mecánicos, eléctricos e térmicos), describindo o funcionamento dunha máquina térmica.

Aplicar o principio da conservación da enerxía a transformacións enerxéticas sinxelas.

Deducir o tipo de enlace que presenta un composto a partir da posición dos seus elementos na táboa periódica.

Explica-las características mais importantes dos enlaces iónico e covalente e as propiedades básicas dos elementos e compostos mais comúns.

Formular e nomear segundo as normas da IUPAC, compostos de uso cotián. Utiliza-la teoría atómica para explica-la formación dunhas substancias a partir

doutras. Representa-los procesos químicos mediante ecuacións axustadas,


- 55 -

aplicando o principio de conservación da materia e realizar cálculos estequiométricos sinxelos.

Analiza-los aspectos enerxéticos asociados as reaccións químicas así como os factores que modifican o seu desenrolo.

Identifica-las reaccións ácido – base e oxidación – redución valorando a súa incidencia no entorno.

Formular e nomear compostos sinxelos do carbono: Hidrocarburos saturados e insaturados, alcohois e ácidos orgánicos.

Identifica-la presenza do carbono nos seres vivos e nos materiais de orixe sintético e natural.

Aplica-los coñecementos da Física e da Química na realización axeitada das actividades experimentais propostas ó longo do curso.

TEMPORALIZACIÓN

No presente curso, estímase un total de 34 ou 35 semanas de clase entre o 15 de Setembro de 2014 ata Xuño de 2015.

Dentro de cada unidade didáctica dedicarase, máis ou menos, a metade do tempo a resolución de cuestións teóricas e problemas.

Estímase que no primeiro trimestre ( primeira avaliación ) se desenrolen os contidos seguintes: as unidades 1 , 2 e 3 .

No segundo trimestre ( segunda avaliación ) tratarase de desenvolver os contidos correspondentes as unidades 4 , 5 e 6, rematando así a parte de Física.

No derradeiro trimestre desenvolveranse os contidos das unidades restantes ( Química ).

METODOLOXÍA


Revisión dos coñecementos básicos necesarios para o desenvolvemento do traballo na aula.


Exposición do profesor, ordeada de xeito interactivo a través do diálogo cos

alumnos nas sesións de clase e nas actividades de aplicación e resolución de dúbidas.

Actividades para a consolidación dos coñecementos físico - químicos, nas que se desenvolvan as técnicas e procedementos básicos na materia: cuestións conceptuais, exercicios numéricos, problemas, experiencias de laboratorio.


- 56 -

CONTIDOS MÍNIMOS UNIDADE 1 : ESTUDIO DO MOVEMENTO

Movemento e sistema de referencia. Traxectoria, posición, desprazamento e espazo percorrido. Velocidade e aceleración. Movemento rectilíneo e uniforme. Movemento rectilíneo uniformemente acelerado. Caída libre. Movemento circular uniforme.

UNIDADE 2 : AS FORZAS

Interaccións entre os corpos: forza. Tipos de forzas. Efectos das forzas. Lei de Hooke. Medida das forzas. Carácter vectorial das forzas. Composición e descomposición de forzas da

mesma dirección e angulares. Equilibrio de forzas. Leis da Dinámica. Tratamento da forza de rozamento. Forza de gravitación. Peso dos corpos.

UNIDADE 3 : ESTÁTICA DE FLÚIDOS

Concepto de fluído. Presión. Forzas no interior dos fluídos. Presión hidrostática. Principio de Pascal. Empuxe. Principio de Arquímedes. Flotación. Presión atmosférica.

UNIDADE 4 : TRABALLO E ENERXÍA

Concepto de traballo. Unidades. Traballo mecánico. Concepto de potencia. Unidades. Enerxía mecánica: enerxía cinética e enerxía potencial gravitatoria. Principio de conservación da enerxía.


- 57 -

UNIDADE 5 : INTERCAMBIOS DE ENERXÍA

Movemento molecular e temperatura. Termómetros e escalas termométricas. Calor e transferencia de enerxía. Efectos da calor sobre os corpos. Equivalente mecánico da calor. Cantidade de calor transferido e cambio de temperatura. Cantidade de calor transferido nos cambios de estado.


Ordenación dos elementos químicos: o sistema periódico. O enlace químico: iónico e covalente. Propiedades dos compostos iónicos e covalentes. Formulación química inorgánica segundo as normas da IUPAC.


Concepto de reacción química. Tipos de reaccións químicas. Relacións estequiométricas e volumétricas nas reaccións químicas. Velocidade dunha reacción química. Factores que inflúen. Estudio cualitativo das reaccións químicas de interese: ácido – base .

UNIDADE 8 : A QUÍMICA DO CARBONO

O carbono. Características dos compostos do carbono. Descrición dos compostos orgánicos mais sinxelos: Hidrocarburos saturados e

insaturados, alcohois e ácidos orgánicos,... O carbono como compoñente esencial dos seres vivos.


- 58 -

AVALIACIÓN


Para a avaliación continua destes alumnos de 4º de E. S. O. teranse en conta dous aspectos fundamentais: 1.- TRABALLO DIARIO NA AULA

Asistencia e puntualidade Participación activa na clase:

- Atención e interese po-las explicacións - Resposta as preguntas formuladas - Realización dos exercicios e problemas propostos durante a clase - Actitude de colaboración para a realización de traballos prácticos en

grupo 2.- EXAMES ESCRITOS

Normalmente realizaranse un ou dous exames escritos por trimestre (avaliación) Os contidos correspondentes a cada un deles serán os impartidos dende o

comezo


- 59 -



Os distintos aspectos recollidos no instrumento traballo diario na aula contribuirán en conxunto a cualificación cun peso porcentual dun 20 %

As notas dos exames escritos aportarán o 80 % restante, contribuíndo por igual

todos eles

Os alumnos que aproben tódalas avaliacións serán cualificados positivamente na avaliación final de Xuño, obténdose a nota final facendo a media das notas das avaliacións parciais

Tamén obterán cualificación positiva aqueles alumnos que teñan nota media

superior a 5 e non teñan ningunha nota menor de 3,5

Os que teñan unha avaliación con cualificación inferior a 3,5 e a media das tres avaliacións supere os 5 puntos deberán facer un exame da avaliación suspensa. No caso de obter cualificación positiva neste exame, serán cualificados positivamente na avaliación final, coa nota media que lles corresponda. No caso contrario se lles aplicará a norma que figura no punto seguinte

O alumnado que non obteña cualificación positiva en mais dunha avaliación

realizará un exame final de toda a materia no mes de Xuño. Este exame tratará sobre os aspectos mais fundamentais da asignatura. A cualificación final será a nota obtida neste exame







- 60 -



AVALIACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES

de 3º ESO

No mes de Decembro realizarán un exame escrito dunha parte da materia ( a metade, mais ou menos ) que se concretará oportunamente, e no mes de Marzo/Abril realizarán outro exame escrito da parte restante . Aqueles que superen as dúas partes serán cualificados positivamente na avaliación final. Os restantes alumnos realizarán no mes de Maio outro exame da parte (ou partes) non superada. No caso de non obter cualificación positiva, terán que examinarse de toda a materia na convocatoria extraordinaria de Setembro. Os criterios de corrección serán os mesmos que se lles aplican a os exames dos alumnos de 3º e que figuran na programación de dito curso. A materia obxecto de exame será a correspondente ao currículo realmente impartido no curso anterior, non se contemplarán os temas non impartidos. No caso de alumnos procedentes de outros centros deberán adaptarse ao currículo impartido neste centro, debendo consultar ao departamento os temas obxecto de exame.


- 61 -

FÍSICA E QUÍMICA 3º DE E. S. O. UNIDADE 1 : O MÉTODO CIENTÍFICO OBXECTIVOS :

Aplica-lo método científico a problemas concretos Recoñecer que non existe un único método de facer Ciencia e que moitos

descubrimentos foron obtidos de xeito casual Diferenciar un fenómeno físico dun fenómeno químico e saber por exemplos de

cada clase Clasifica-las diferentes magnitudes en vectoriais e escalares Coñecer o sistema internacional de unidades e realizar cambios de unidades de

xeito correcto usando os Factores de Conversión (FC) Saber que toda medida ten asociada unha imprecisión, debida á precisión do

aparello utilizado Debuxar unha gráfica correctamente e a partir da liña obtida, deducir o tipo de

relación entre as variables Coñece-las normas básicas de seguridade e de traballo no laboratorio

CONTIDOS :

O método científico. Medida de magnitudes Factores de conversión de unidades Precisión e sensibilidade. Carácter aproximado das medidas Cifras significativas. Notación científica O traballo no laboratorio

UNIDADE 2 : ESTADOS DE AGREGACIÓN DA

MATERIA OBXECTIVOS :

Describi-las características dos estados sólido, líquido e gasoso Interpretar coa axuda do modelo cinético – molecular os conceptos de volume,

temperatura e presión Interpretar coa axuda do modelo cinético – molecular as relacións entre ditas

magnitudes para os gases


- 62 -

Explicar as propiedades dos líquidos e dos sólidos coa axuda de dito modelo Explicar os cambios de estado, usando a teoría cinético – molecular

CONTIDOS :

As propiedades dos sólidos, líquidos e gases Variación do volume dun gas co a presión Variación do volume e da presión dun gas co a temperatura Teoría cinético – molecular dos gases. Aplicación ó estudio das propiedades dos

sólidos, líquidos e gases Escala absoluta de temperaturas Os cambios de estado Fusión – solidificación. Vaporización. Sublimación Explicación cinética da fusión, a evaporación e a ebulición

UNIDADE 3 : ESTRUCTURA DA MATERIA OBXECTIVOS :

Coñecer algunhas experiencias que mostren a natureza eléctrica da materia Seguir o desenrolo histórico na comprensión do átomo Coñecer as partículas que compoñen os átomos Recoñecer os diferentes elementos químicos Comprender o significado dos procesos radioactivos. Valora-la importancia que

teñen na industria, na saúde e no ambiente Coñecer a existencia de isótopos e as razóns da súa existencia

CONTIDOS :

Natureza eléctrica da materia Teoría atómica: de Demócrito a Dalton O modelo atómico de Rutherford Número atómico e número másico Elementos químicos e isótopos


- 63 -

Radioactividade. Enerxía nuclear Masa atómica. Escala relativa de masas atómicas Número de Avogadro. Mol

UNIDADE 4 : A TÁBOA PERIÓDICA. ENLACE

QUÍMICO OBXECTIVOS :

Distinguir entre átomo, molécula e ión Comprender e recoñecer os distintos enlaces entre átomos Diferenciar os compostos iónicos dos covalentes Recoñecer algunhas propiedades das substancias polo seu enlace químico Formular e nomear algunhas substancias de uso cotián

CONTIDOS :

Os elementos e as súas propiedades. A táboa periódica moderna O enlace químico: iónico e covalente. Propiedades xerais dos compostos iónicos

e covalentes Compostos binarios. Concepto de valencia Iniciación á nomenclatura e formulación dos compostos inorgánicos

UNIDADE 5 : SUBSTANCIAS PURAS E

MESTURAS OBXECTIVOS :

Distinguir con claridade entre substancia pura, mestura e disolución Coñece-los distintos tipos de disolucións Coñece-los procedementos básicos da separación dos compoñentes das mesturas

e das disolucións Efectuar cálculos sinxelos sobre a composición das disolucións Preparar disolucións de concentración coñecida


- 64 -

Coñece-lo concepto de solubilidade Valora-la importancia das disolucións en produtos de consumo habitual e as súas

repercusións sobre a saúde das persoas e o ambiente CONTIDOS :

Substancias puras : elementos e compostos Sistemas homoxéneos e heteroxéneos. Mesturas e disolucións Separación dos compoñentes dunha mestura. Tipos de mesturas Disolucións. Compoñentes e tipos de disolucións Formas de expresar a concentración das disolucións Separación dos compoñentes dunha disolución Solubilidade. Disolución saturada

UNIDADE 6 : REACCIÓN QUÍMICA OBXECTIVOS :

Diferenciar con claridade cambio físico e cambio químico Comprobar a conservación da masa nas reaccións químicas Escribir e axustar correctamente ecuacións químicas sinxelas Deducir e interpretar a información contida na ecuación química: número de

moléculas e moles, masas das substancias Coñece-los diferentes tipos de reaccións químicas : combustión, precipitación,

ácido – base ... Calcular cantidades de reactivos e produtos nunha reacción a partir da súa

ecuación química axustada Recoñece-la transferencia de enerxía nas reaccións químicas e valora-las súas

repercusións Coñece-los factores que inflúen na rapidez das reaccións químicas Valoración do impacto ambiental dalgunhas reaccións

CONTIDOS

Fenómenos químicos


- 65 -

Leis de Lavoisier e Proust A cantidade de substancia e a súa unidade: o mol A ecuación química. Información que proporciona Tipos de reaccións Cálculos baseados nas ecuacións químicas Outros aspectos das reaccións químicas: a enerxía , a rapidez coa que transcorre. Velocidade de reacción. Factores que inflúen na velocidade dunha reacción.

Catalizadores

UNIDADE 7 : FENÓMENOS RELACIONADOS

COA CARGA ELÉCTRICA OBXECTIVOS :

Describi-los diferentes procedementos de electrización dos corpos Explicar, coñecendo a existencia dos protóns e mais dos electróns, en que

consiste a electrización por fricción e a electrización por contacto Enunciar e formular a lei de Coulomb Realizar cálculos sinxelos sobre forzas entre cargas Coñecer o que é o campo eléctrico e como se moven de xeito espontáneo nel as

cargas eléctricas

CONTIDOS :

Fenómenos de electrización. Carga eléctrica Os detectores de cargas eléctricas: O electroscopio e o péndulo eléctrico Condutores e illantes A unidade de carga eléctrica Forzas entre cargas: lei de Coulomb O campo eléctrico


- 66 -

UNIDADE 8 : A CORRENTE ELÉCTRICA OBXECTIVOS :

Indicar os compoñentes básicos dun circuíto, explicando a súa misión Asociar xeradores o resistencias en serie o en paralelo Coñecer e aplicar a lei de Ohm a circuítos sinxelos Resolver problemas sinxelos sobre circuítos eléctricos Entender o efecto Joule e as aplicacións que del se derivan Valorar a importancia da electricidade nas condicións da nosa vida cotiá e no

desenvolvemento científico e tecnolóxico CONTIDOS :

A corrente eléctrica Xeradores eléctricos Circuítos eléctricos. Intensidade de corrente. Resistencia Lei de Ohm Enerxía e potencia da corrente eléctrica. O efecto Joule A instalación eléctrica do noso fogar: seguridade eléctrica. Regras de seguridade

UNIDADE 9 : ELECTROMAGNETISMO OBXECTIVOS :

Comprender o imán polas súas propiedades Explicar e reproducir o experimento de Oersted Utilizar con corrección e seguridade aparellos de medida Aplica-las características do traballo científico no prantexamento e resolución de

problemas o actividades prácticas CONTIDOS :

Os imáns O campo magnético Relación entre a electricidade e o magnetismo. Experiencia de Oersted Aplicacións do electromagnetismo


- 67 -

BIBLIOGRAFÍA

Ciencias da Natureza. Física e Química. Gamma ESO 3. Editorial Casals (Libro de texto).Internet


Distingui-las características que diferencian o traballo científico doutro tipo de

actividades.Estima-la importancia da medida e interpretar axeitadamente os datos obtidos no desenvolvemento do traballo científico, empregando as cifras significativas e unidades do S.I. axeitadas

Interpreta-la descontinuidade dos sistemas materiais a luz da teoría atómica. Establecer a natureza eléctrica da materia e distingui-las partículas constituíntes do átomo a partir do modelo atómico de Rutherford. Aplica-los conceptos de número atómico e número másico para o cálculo do número e tipo de partículas compoñentes de isótopos e ións. Valorar as aplicacións da radioactividade

Distinguir entre átomos e moléculas. Explica-las características da unión de átomos a través dun enlace químico e interpreta-las diferenzas entre moléculas e cristais

Establece-lo concepto de mol. Identificar a fórmula e o nome de compostos químicos comúns, para calcular a súa masa molecular e describir as súas propiedades e utilidades

Utilizar procedementos que permitan diferenciar mesturas, substancias simples e compostos en materiais de uso cotián, identificar a composición das mesturas en produtos de consumo habitual e preparar algunha disolución sinxela

Identificar e cuantificar algunhas propiedades dos materiais nos seus distintos estados de agregación, diferenciando a descrición macroscópica da interpretación con modelos

Diferenciar entre elementos e compostos, substancias puras e mesturas, así como entre mesturas homoxéneas e heteroxéneas. Seleccionar métodos físicos de separación e purificación de mesturas e comprobar a súa utilidade no laboratorio. Aplica-los porcentaxes en masa e en volume e as relacións entre a cantidade de soluto e volume da disolución para expresar a concentración das disolucións

Analiza-las diferenzas entre cambios físicos e cambios químicos. Expresar reaccións químicas sinxelas a través de ecuacións químicas. Axustar ecuacións químicas sinxelas e interpreta-la lei da conservación da masa a partir delas

Describi-las características da carga eléctrica e os fenómenos de electrización. Aplica-la lei de Coulomb a resolución de problemas e cuestións sobre sistemas sinxelos

Identifica-las diferentes magnitudes relacionadas coa corrente eléctrica e os compoñentes básicos dun circuíto eléctrico. Aplica-la lei de Ohm á resolución de exercicios e cuestións. Deseñar e montar circuítos de corrente continua, levando a cabo medidas da intensidade e da diferenza de potencial que permitan comproba-la lei de Ohm


- 68 -

Identificar fenómenos eléctricos e magnéticos cotiáns valorando as repercusións da electricidade no desenvolvemento científico e tecnolóxico e nas condicións de vida das persoas

TEMPORALIZACIÓN

No presente curso, estímase un total de 34 o 35 semanas de clase entre o 15 de

Setembro de 2014 ata Xuño de 2015 Dentro de cada unidade didáctica dedicarase, máis ou menos, a metade do tempo

a resolución de cuestións teóricas e problemas

Estímase que no primeiro trimestre ( primeira avaliación ) se desenrolen os contidos seguintes: dende a unidade 1 ata a unidade 3 inclusive

No segundo trimestre tratarase de desenvolver os contidos correspondentes as

unidades 4 , 5 e 6

No derradeiro trimestre desenvolveranse os contidos das unidades restantes

METODOLOXÍA


Revisión dos coñecementos básicos necesarios para o desenvolvemento do

traballo na aula

Lectura comprensiva dos contidos da unidade por parte dos alumnos

Exposición do profesor, ordenada de xeito interactivo a través do diálogo cos alumnos nas sesións de clase e nas actividades de aplicación e resolución de dúbidas


- 69 -

Actividades para a consolidación dos coñecementos físico - químicos, nas que se desenvolvan as técnicas e procedementos básicos na materia: cuestións conceptuais, exercicios numéricos, problemas, experiencias de laboratorio

CONTIDOS MÍNIMOS

UNIDADE 1 : O MÉTODO CIENTÍFICO

O método científico. Medida de magnitudes Factores de conversión de unidades Cifras significativas. Notación científica O traballo no laboratorio

UNIDADE 2 : ESTADOS DE AGREGACIÓN DA MATERIA

As propiedades dos sólidos, líquidos e gases Variación do volume dun gas coa presión Variación do volume e da presión dun gas co a temperatura Teoría cinético – molecular dos gases. Aplicación ó estudio das propiedades dos

sólidos, líquidos e gases Escala absoluta de temperaturas Os cambios de estado Fusión – solidificación. Vaporización. Sublimación Explicación cinética da fusión, a evaporación e a ebulición


Natureza eléctrica da materia


- 70 -

Teoría atómica: de Demócrito a Dalton O modelo atómico de Rutherford Número atómico e número másico Elementos químicos e isótopos Radioactividade. Masa atómica. Escala relativa de masas atómicas Número de Avogadro. Mol

UNIDADE 4 : A TÁBOA PERIÓDICA. ENLACE

QUÍMICO

Os elementos e as súas propiedades. A táboa periódica moderna O enlace químico: iónico e covalente. Propiedades xerais dos compostos iónicos

e covalentes Compostos binarios. Concepto de valencia Iniciación á nomenclatura e formulación dos compostos inorgánicos

UNIDADE 5 : SUBSTANCIAS PURAS E

MESTURAS

Substancias puras : elementos e compostos Sistemas homoxéneos e heteroxéneos. Mesturas e disolucións Disolucións. Compoñentes e tipos de disolucións Formas de expresar a concentración das disolucións

UNIDADE 6 : REACCIÓN QUÍMICA

Fenómenos químicos Leis de Lavoisier e Proust A cantidade de substancia e a súa unidade: o mol A ecuación química. Información que proporciona Tipos de reaccións Cálculos baseados nas ecuacións químicas


- 71 -

UNIDADE 7 : FENÓMENOS RELACIONADOS COA CARGA ELÉCTRICA

Fenómenos de electrización. Carga eléctrica Os detectores de cargas eléctricas: O electroscopio e o péndulo eléctrico Condutores e illantes A unidade de carga eléctrica Forzas entre cargas: lei de Coulomb

UNIDADE 8 : A CORRENTE ELÉCTRICA

A corrente eléctrica Xeradores eléctricos Circuítos eléctricos. Intensidade de corrente. Resistencia Lei de Ohm Enerxía e potencia da corrente eléctrica. O efecto Joule A instalación eléctrica do noso fogar: seguridade eléctrica. Regras de seguridade

UNIDADE 9 : ELECTROMAGNETISMO

Os imáns Relación entre a electricidade e o magnetismo. Experiencia de Oersted Aplicacións do electromagnetismo


- 72 -

AVALIACIÓN


Para a avaliación continua destes alumnos de 3º de E. S. O. teranse en conta dous aspectos fundamentais: 1.- TRABALLO DIARIO NA AULA E NA CASA

Asistencia e puntualidade Participación activa na clase:

- Atención e interese po-las explicacións - Resposta as preguntas formuladas - Realización dos exercicios e problemas propostos durante a clase e os

propostos para facer na casa - Actitude de colaboración para a realización de traballos prácticos en

grupo 2.- EXAMES ESCRITOS

Normalmente se realizarán un mínimo de tres exames escritos no curso, un por trimestre (avaliación)

Cando nunha mesma avaliación se realicen varios exames, cada un destes, deberá

conter actividades do exame anterior para que o alumnado poda recuperar os coñecementos non superados no exame anterior


- 73 -



Os distintos aspectos recollidos no instrumento traballo diario na aula contribuirán en conxunto a cualificación cun peso porcentual dun 15 %

Os traballos e actividades que se lles manden facer na casa valoraranse nun 5 % As notas dos exames escritos aportarán o 80 % restante As notas das avaliacións e as de final de curso estarán baseadas

fundamentalmente nas notas dos exames. Os outros dous aspectos, traballo de clase e de casa, poderán facer variar as notas das avaliacións durante o curso en a fina lata dous puntos arriba ou abaixo


non teñen ningunha nota menor de 3,5 , consideradas toda sestas notas coa inclusión da valoración do traballo na clase e na casa

O alumnado que suspenda algún exame, poderá demostrar a suficiencia na materia cualificada negativamente no exame seguinte, para o cal, o citado exame levará, en parte, contidos da materia do exame anterior que permitirá avaliar a o profesor, se xa adquiriu os coñecemento se destrezas do exame anteriormente suspendido

Dado que cada exame conterá materia do anterior, a súa aportación á nota da avaliación será tamén proporcional á cantidade destes contados. Polo que serán valorados como se indica a continuación:

- Se nunha avaliación houbera dous exames, o primeiro deles terá unha valía do 40 % e o segundo do 60 %

- Se nalgunha avaliación se dera o caso de ter feitos tres exames, estes terán unha valía de 25 % para o primeiro, 35 % para o segundo e 40 % para o terceiro

Lembrando de novo que as notas, de coñecementos, destes exames, só aportan o

80 % do valor da avaliación, quedando o 20 % restante para a valoración do traballo realizado polo alumnado na aula, na casa, e o interese mostrado, que será valorado polo profesor correspondente




- 74 -







- 75 -

ENSINANZA DE ADULTOS (NOCTURNO) Debido á peculiaridade dos estudos de adultos, a dificultade para asistir con frecuencia ás clases e a menor duración, 45 minutos, das sesións de aula, provocan, case irremediablemente, o non poder abarcar a totalidade da materia do currículo, quedando case que sempre máis temas sen poder ser impartidos en comparación cos estudos diurnos. Os obxectivos, contidos, contidos mínimos, criterios de avaliación, etc. Son idénticos aos dos correspondentes estudos diurnos de Física e Química en 1º Bacharelato, Física de 2º e na Química de 2º. Os Criterios de cualificación dos PCPI, do profesor de nocturno, que quere que sexan iguais nos tres grupos antes citados e que son iguais aos da Químicade 2º e que quedan como segue:

AVALIACIÓN

INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN A cualificación final dependerá de:

As notas dos exames As actividades realizadas diariamente nas clases e na casa


As notas das avaliacións e as de final de curso estarán baseadas fundamentalmente nas notas dos exames ( 80 %) . Os outros dous aspectos, traballo de clase e na casa, (20 %) poderán facer variar as notas nas avaliacións durante o curso e na final ata dous puntos arriba ou abaixo. Haberá un exame por cada bloque temático e non haberá exame, específico, de recuperación, senón que no seguinte exame se incorporará parte da materia anterior, para dar oportunidade de recuperación aos que non o superaron, sendo ao mesmo tempo unha oportunidade de repaso para os que o superaron. Cada pregunta, problema ou cuestión práctica irá acompañada da cualificación numérica correspondente, dependendo da cantidade de conceptos que conteña e do grao de dificultade do item.


non teñen ningunha nota menor de 3,5 , consideradas todas estas notas coa inclusión da valoración do traballo na clase e na casa


- 76 -

Os que teñan unha avaliación con cualificación inferior a 3,5 puntos e a media aritmética, dos exames correspondentes, supere os 5 puntos, deberán facer unha recuperación do bloque suspenso. Resumindo: só se compensarán coas notas das outras avaliacións as cualificacións maiores de 3,5 puntos.

O alumnado que suspenda algún exame, poderá demostrar a suficiencia na

materia cualificada negativamente no exame seguinte, para o cal, o citado exame levará, en parte, contidos da materia do exame anterior, que permitirá avaliar ao profesor se xa adquiriu os coñecementos e destrezas do exame anteriormente suspendido.

As notas refrexadas en cada unha das avaliacións, unha cada trimestre, serán a

media das cualificacións dos bloques impartidos e cualificados ata esa data. A nota resaltada nesa avaliación pode reflexar un aprobado, pero haberá de terse en conta se hai algunha nota inferior a 3,5 puntos, tal e como se indica no apartado arriba mencionado; nese caso o alumno deberá recuperar, tal e como se indica anteriormente.


Tódalas preguntas / cuestións / problemas propostas no exame terán a nota coa que serán valoradas.

No caso de que conteñan varios apartados, cada un deles valorarase por igual. Na cualificación dunha pregunta teórica / cuestión, ademais de ter en conta que

a resposta debe ser correcta , valorarase tamén a claridade e concreción na exposición, o razoamento empregado, a presentación, redacción, ortografía…

Na cualificación dun problema en cada apartado valorarase por unha parte o prantexamento: utilización axeitada das leis fisicoquímicas aplicables a o caso. Por outra banda, se o prantexamento e correcto, valorarase todo o desenvolvemento preciso para chegar a solución final, tendo tamén en conta a correcta ou incorrecta utilización da ferramenta matemática necesaria. A expresión incorrecta das unidades ( ou a súa ausencia ) poderá restar ata un 25 % da nota do problema.

Os erros graves de concepto levarán a anular o apartado correspondente; Unha formulación incorrecta ou o axuste incorrecto dunha ecuación química puntuará, como máximo, o 25% da nota dese apartado.

AVALIACIÓN DE PENDENTES DE FÍSICA E QUÍMICA DE 1ºBACH. O alumnado coa materia de Física e Química de 1º de Bacharelato pendente, que estea a cursar materias de 2º Será examinado en 2 exames, un cos contidos da física e o outro con todos os contidos da química do curso 1º Bacharelato. As datas serán públicadas no taboleiro de anuncios do corredor principal, antes de mediados de outubro de 2014 polo xefe de departamento.. O 1º exame cos contidos da parte correspondente á Física realizarase no mes de xaneiro, en datas a concretar .. O 2º Exame cos contidos da Química realizarase en Abril ou Maio.


- 77 -

Para aprobar a materia hai que superar ambas partes, podendo compensar unha parte coa outra se a media e superior a 5 puntos, e ningunha das partes estea cualificada cunha nota inferior aos 3,5 puntos. En caso de nota inferior a 3,5 puntos non se poderá compensar por media. O alumnado disporá de outra oportunidade a finais de abril e antes do 5 de maio, nunha proba na que terán que superar as partes que non aprobaran nos exames anteriores. D. Demetrio Sarasquete Reiriz (xefe dpto) D. Javier Corbelle Cao D.Marco Bernal Rivas D.Fernando Fernández Rego

Santiago 15 de Setembro de 2014

f Í s i c a e q u Í m i c a nos primeiros do século xxi son convertidos de xeito cada vez máis...

Documents