exposicións sobre ramón piñeiro

PRESIDENCIASecretaría Xeral de Política Lingüística

IES Beade-VigoDep. Legal C 1161-2009


As obras de Piñeiro son: Significado metafísico da saudade (1951)A saudade en Rosalía (1952)Para unha filosofía da saudade (1953)A filosofía e o home (1955)A linguaxe e as linguas (1967), o seu discurso de entrada na Real Academia GalegaOlladas no futuro (1974), libro onde se recollen algúns dos seus principais textos e artigos.

A súa dedicación á Editorial Galaxiadeixoulle pouco tempo para a inves-tigación. Nos seus ensaios reflexionousobre a saudade e o lirismo, para el aspectos que explican a forma de sergalega.

Ante a evidencia de que era inviable a activi-dade política durante o franquismo, un grupode galeguistas decide pasar á acción e fundarunha editorial como medio legal para manterviva a memoria e dar prestixio á lingua galega.

O seu compromiso con Galicia levouno ao cárcere. Ramón Piñeiro é o primeiro empe-zando pola esquerda.

Coa chegada da democracia había que recuperar o tempo perdido. Traballará para que Galicia obteñao dereito a gobernar as súas nece-sidades desde o seu propio Parla-mento

PRESIDENCIASecretaría Xeral de Política LingüísticaIES Beade-Vigo

Día das Letras Galegas 2009

2 A actividade política

O galeguismo antes da Guerra Civil

Na década dos 30 é fiel lector de “El pueblo gallego” que fomenta nel un vivo interese pola vida cultural e política de Galicia. Ás veces publicaban artigos deOtero Pedrayo en galego que Piñeiro recortaba paraconservar e estudar con meticulosidade.

O galeguismo da República con-trastaba moito coas demais forzaspolíticas de Galicia porque, men-tres estas teimaban en loitar unhascoas outras polo poder, o galeguis-mo porfiaba en espertar a concien-cia colectiva de Galicia, traballa-cia colectiva de Galicia, traballa-ba polo futuro do pobo galegodeixando a un lado os éxitos oufracasos electorais. Isto dáballeunha crecente credibilidade en-tre a opinión pública.

Adaptación dunha entrevista en Unha ducia de galegosUnha ducia de galegos de VíctorFreixanes

PRESIDENCIASecretaría Xeral de Política LingüísticaIES Beade-Vigo

Día das Letras Galegas 2009O galeguismo despois da Guerra Civil

Actividade Política na clandestinidade3



Día das Letras Galegas 2009A ruptura co galeguismo do e xilio

Actividade política na clandestinidade4




O galeguismo despois da Guerra civil




O galeguismo durante o franquismo



Día das Letras Galegas 2009Denuncia ante a UNESCO

O galeguismo durante o franquismo7




Ramón Piñeiro, a súa obra docente

Profesor en Estados Unidos9




A saudade en PortugalO saudosismo e o fado14

Nas cantigas trobadorescas fála-se da saudade como unha mágoa causada pola separación entre osamantes. Unha doncela solitaria pregúntase magoada sobre a ausencia do seu amado:

-Ai, flores do verde pino,se sabedes novas do meu amigo!Ai, Deus, e u é?

A primeira fonte documental do seu uso data de 1335, nunha troba atribuída ao Rei don Dinís sobre a tráxica historia de amorda galega dona Inés de Castro.

Nun principio significaba “morrer de amor”; hoxe o dicionario di que saudade significa: “o sentimento gosto-amargo, as carinhosas sensações que desperta o bem ausente, como ‘un sentimento, perda ou distanciamento do objecto, pessoa, lugar, situação, etc. que à nossa consciência se apresenta como um bem’ ”.

Teixeira de Pascoaes, escritor inserido no movemento cultural que data de 1910 e que tiña como obxectivo a recu- peración dos valores orixinais e o rena- cemento cultural de Portugal.

Luis de Camões fala da saudade no seu poema: Alma minha gentil que te partiste en que o poeta non soportando a dor da separación quere morrer coma a súa amada para con ela vivir eternamente.Na fala popular é fórmula de cortesía e cumprimento: Damos saudades a unha persoa que non se encontra presente e pola que o falan- te ten un especial cariño.Morrer de saudades expresa a dor sentida pola ausencia ou morte de alguén. Portugal tamén foi un país de emigran- tes, propenso, polo tanto, ao sentimento da nostalxia, da saudade pola separa- ción entre os que marchan e os que fican á súa espera.

Teixeira de Pascoaes, poeta e prin-cipal teórico da saudade en Portugal. Director da revista A Aguia. Nela fíxose po-pular o saudo-sismo.

Etimoloxía

Saudade (alteración de soidade) do latín SOLITATE. A altera-ción do ditongo –oi –a –au– hai quen o explica acudindo a un cruzamento, a unha asociación de ideas coas palabras o os conceptos por elas expresados de SAÚDE e SAUDAR, por enten-der unha posible vinculación ló-xica entre o sentimento de mágoa por sentirse só ante a ausencia de algo ou alguén e a negativa influencia deste sentimento na saúde.

Antonio Borges de Castro de-fende a procedencia árabe desde SAUDÁ ou SUAIDÁ. En servocroata existe hoxe, proce-dente do árabe a palabra SAVDA con semellante significado.

Fernando Pessoa foi un dospoetas preferidos para asletras de Amalia Rodri-gues, a fadista máis famosade toda a historia. A saudadeé un tema recorrente nas súas letras.

exposicións sobre ramón piñeiro

Education