pare

nts e

t am

is de

pris

onnie

rs e

t exil

és p

olitiq

ues b

asqu

es

h i labetekar ia2 0 1 4 m a i a t z a

2h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

maiatza

sakabanaketa

3

salbuespen neurriak

6osasun eskubidea

5

8espetxeetan

9senide eta lagunak

11

etxerat - ekimenak

18aurk

ibid

ea

eranskinak

22

hilabeteko gaia

13 Dispertsioaren beste aurpegi bat : Joxemi Beaskoet-xearekin elkarrizketa

askatasunak, leku aldaketak etaespetxeratzeak

12

3

maiatza25 urte bete ditu dispertsioak. Eskubideen urraketak 1300 asteburuz. Data,zoritxarrez, borobila. Espaniako Gobernuak dispertsioa sistematikoki mart-xan jarri zuenetik, 25 urte bete dira. Urteurren hau, mina eta sufrimen-duaren urteurrena da dispertsioak, 16 hildako eragin dituelako urtehauetan. Erabaki politiko baten ondorioz jarri zen martxan eta ordutik, sis-tema anker honek, 16 senide eta lagun hiltzeaz gain, ehunka zauritu era-gin ditu ere. Etxetik urrun, ehundaka kilometrotara. Istripu hauek ez dira,inondik inora, kasualitatea; kausalitatea baizik.

Dispertsioa salatzeko elkarretaratzeak deitu zituen Etxerat-ek Euskal He-rriko hiriburuetan. Euskal gizarteak argi utzi du, hamaika aldiz, dispert-

sioarekin amaitzeko ordua dela. Eskubideakerrespetatzeko garaia dela. Hori dela eta, dis-pertsioaren arduradunei honekin amaitu dezatenexijitu genien; Dispertsioaren oraingo arduradu-nei, lehengo arduradunei, guztiei. Senide, eragilezein euskal gizartearen “Aski da!” ozena lau hai-zeetara zabaldu genuen elkarretaratzeetan baitasare sozialetan ere #preSOS25 traolaren bitar-tez. Milaka eta milaka txio Espainiako eta Frant-

ziako estatuen krudelkeria salatzeko. Eta galdera bakarra: Noiz artejarraituko dute giza eskubideen urraketa sistematiko honekin?

Dispertsioa ankerra eta krudela da baina, larriki eri dauden presoen ego-erak ez du izenik. Horregatik, Etxeratek alarma gorria piztu behar izan du.Larriki gaixo dauden 12 euskal preso politikoek pairatzen ari diren egoerapunta puntakoa delako. Egoera jasanezina. Eta etenik ez duen eskubideurraketa; eguneroko ogia. Urte bakar batean hiru izan dira espetxeratutahil diren euskal preso politikoak. Egun 12 dira larriki gaixo daudenak. Min-bizi latzak, HIESA eta buruko gaitz grabeen inguruan ari gara eta, horre-lako gaixotasunek, espetxean okerrera besterik ez dute egiten. Honenaurrean, senide moduan, lagun moduan edota pertsona moduan ere, gureburuari galdegiten dioguna zera da; 12 preso politiko hauetatik zenbat hilbehar espetxean estatuek giza eskubideak errespetatzeko? Zenbat presoaurkitu behar dituzte hilik Euskal Herritik ehundaka kilometrotara espetxepolitika krudel hau bertan behera uzteko behingoz? Galdera latza baina,aspaldi buruan genuen galdera.

h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

475

4h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

Minbizia, ictusa edo osasun arazo grabe bat sufritu duen edonork ondodaki hainbat tratamendu ezin direla edonola egin. Nola osatu zikinkeriabesterik ez dagoen espetxe batean? Ez al da aski gogorra radioterapiaeta kimioterapia saio bat hura eskuburdinekin pairatu behar izateko?Argi-garria da ere ikustea nola espetxe politika gogortu eta krudeltu egin denETAk bere ekintzak desagerrarazi ostean. Sufritzen ari garen biolentzia,sortzen duten min horrek ez du etenik izan baina, egun, handitu besterikez dute egin.

Espetxe politika mendekuan oinarritzen ari dira; zentzurik ez daukan men-dekuan eta hildako asko sorrarazi dituen mendekuan. Helburu politiko ze-hatz batzuen pean ari dira hau guztia egiten. Euskal gizarteak, sindikatuek,alderdi politiko zein eragileek ezin dute hau onartu. Aski da! Pairatzendugun biolentzia eteteko garaia da. Dispertsioak eragiten duen minarekinamaitzeko ordua. Giza eskubide guztien, bakearen eta konponbidearengaraia.

Baina, Arkaitz Bellon aske beharko lukeen hilabete honetan, Ventura To-meren senitarteko eta medikuari, gaiaz Nafarroako Parlamentuan jarduteadebekatu diete. Debekatu, eskubide guztiak urratuak izan arren; presoa,pertsona gaixoa eta nafarra izan arren.

Baina maitzak ere elkartasun ekimen ugari utzi dizkigu. Irribarre bat ma-rrazten duten horietakoak. Larrabetzun ospatu da aurtengo LasterbideanNazio Elkartasun Lasterketaren II. edizioa. Parte hartze datuak Oiartzu-nekoak bezain onak izan dira, 1000 bat korrikalarik parte hartu dutelarik.Datu oso antzerakoak Larrabetzu, biztanleria aldetik Oiartzun baino laualdiz txikiagoa izan arren.

Lasterbidean ez da, dena den, kirola eta elkartasuna batu dituen ekimenbakarra izan. Pilotakadaz pilotakada ekimena ere aurrera doa. Partehartze datu oso onak lortu ditu Euskal Herriko hiri zein herrietan eta hila-bete honetarako zita ekainaren 29an izango da. Ekainaren 29an frontoiakbetetzera goaz! Pìlotakadaz Pilotakada sakabanaketaren aurka.

Bitartean eta bukatzeko, guk senide eta lagunok, oso hitz ordu inportan-tea daukagu Ekainak 14an Baionan 23 eragilek deitutako manifa nazio-nalean. Gu ere bagoaz! Eta gizarte osoari gauza bera eskatzen diogu.

ETXEAN NAHI DITUGU !

sakabanaketa

5h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

475 euskal preso politiko 79 espetxetansakabanatuta

365 preso espainiar estatuko 44 espetxetan sakabanatuta101 preso frantziar estatuako 28 espetxetan sakabanatuta6 preso Euskal Herriko 4 espetxetan1 Ingalaterrako espetxe batean1 Portugalgo espetxe batean1 Sei Kondarrietako (Ipar Irlanda) espetxe batean8 preso espetxeratze arinduan, pairatzen dituzten gaixotasunak direla eta

64 euskal preso Euskal Herritik 1000 eta 1100 kilometrotara dauden espetxeetan132 euskal preso Euskal Herritik 800 eta 990 kilometrotara dauden espetxeetan159 euskal preso Euskal Herritik 500 eta 790 kilometrotara dauden espetxeetan37 euskal preso Euskal Herritik 400 eta 490 kilometrotara dauden espetxeetan72 euskal preso Euskal Herritik 400 kilometrotara baino gutxiago dauden espetxeetan3 euskal preso Euskal Herritik urrun dauden 3 herrialdetako espetxeetan

6h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

osasun eskubideaLarriki gaixo dauden 12 euskal preso politikoen egoera oso grabea eta, egunero,okerrera egiten du. Horregatik, Etxeratetik, egoeraren berri eman nahi dugu; ego-era zein den argi azaldu nahi diogu euskal gizarteari.

Alarma gorria pizteko ordua da. Larriki gaixo dauden 12 euskal preso politikoekpairatzen ari diren egoera punta puntakoa da. Egoera jasanezina da. Eta etenikez duen eskubide urraketa; gure eguneroko ogia.

Urte bakar batean hiru izan dira espetxeratuta hil diren euskal preso politikoak.Egun 12 dira larriki gaixo daudenak; puntako egoeran. Minbizi latzak, HIESA etaburuko gaitze grabeen inguruan ari gara eta, horrelako gaixotasunek, espetxeanokerrera besterik ez dute egiten. Honen aurrean, senide moduan, lagun moduanedota pertsona moduan ere, gure buruari galdegiten dioguna zera da; 12 presopolitiko hauetatik zenbat hil behar espetxean estatuek giza eskubideak errespe-tatzeko? Zenbat preso aurkitu behar dituzte hilik Euskal Herritik ehundaka kilo-metrotara espetxe politika krudel hau bertan behera uzteko behingoz?

Espainia eta Frantziako gobernuek mina eta samina zabaltzen jarraitzen dute;mesede politiko eta elektoralak lortzeko, sufrimendua sortzen. Espetxean man-tentzen dituzte 12 euskal preso politiko hauek, jakinda euren gaixotasunak es-petxean okerrera egingo dutela. Ez hori bakarrik; gaixo egonda ere, neurririkkrudelenak aplikatzen dizkiete. Ehundaka kilometroetara dispertsatu, bakartu,isolatu edota euren gaitzek okerrera ez egiteko behar dituzten tratamenduakukatu edo zailtzen.

Erabaki politiko bat dago honen guztiaren atzean. Mina eta samina luzatzekoerabaki politikoa. Datuak begiratzea besterik ez dago honen berri izateko. 2008eta 2011 urteen artean 12 izan ziren espetxeratze arindua lortu zuten euskalpreso politikoak. Espetxeratze arindua gaixo zeudelako; larriki gaixo zeudelakoeta euren gaixotasuna erarik eta duienean bizitzeko kalean egoteko eskubideadutelako.

2011 - 2014 urteen artean erabaki politiko bat hartu dela nabaria da. Bake pro-zesua zein ETAren su etenaren erabakiaren ostean, egoerak okerrera egin du.Larriki gaixo dauden euskal preso politikoek ez dute, ordutik, espetxe arindualortzeko inongo aukerarik. 14 izan dira 2011 urtetik tramitatu diren askatasunak

Etxeratek larriki eri diren presoen egoerasalatu du prentsaurreko batean

7h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

eta bakarra izan da onartua.

Onartu egin bazuten ere, gutxira, askatasun hori bertan behera utzi eta… presoaespetxeratu egin zuten berriz ere. Ez hori bakarrik, aurretik emanda zegoen IbonIparragirreren askatasuna bertan behera utzi eta Ibon espetxeratu egin dute;gaixo dagoen pertsona bat, espetxera eraman dute bere egoera hobetu ez denarren. 2011ko erabaki bat atzera bota zuten.

Argi dago presoak ez kaleratzeko erabakia erabat politikoa dela eta, euren es-kubideak edo osasun egoera ez direla kontutan hartzen. 3 preso politiko hil diraurte bakar batean. Beste 12k pronostiko latzak dituztebaina euskal preso politi-koentzako ez dago Vera, Rodriguez Galindo eta Barrionuevo bezalakoek izandituzten askatasun humanitarioak.

Minbizia, ictusa edo osasun arazo grabe bat sufritu duen edonork ondo daki hain-bat tratamendu ezin direla edonola egin. Nola osatu zikinkeria besterik ez da-goen espetxe batean? Ez al da aski gogorra radioterapia eta kimioterapia saio bathura eskuburdinekin pairatu behar izateko?

Argigarria da ere ikustea nola espetxe politika gogortu eta krudeltu egin den ETAkbere ekintzak desagerrarazi ostean. Sufritzen ari garen biolentzia, sortzen dutenmin horrek ez du etenik izan baina, egun, handitu besterik ez dute egin. Espetxepolitika mendekuan oinarritzen ari dira; zentzurik ez daukan mendekuan eta hil-dako asko sorrarazi dituen mendekuan. Helburu politiko zehatz batzuen pean aridira hau guztia egiten. Euskal gizarteak, sindikatuek, alderdi politiko zein eragi-leek ezin dute hau onartu. Aski da!

Pairatzen dugun biolentzia eteteko garaia da. Dispertsioak eragiten duen mina-rekin amaitzeko ordua. Zertara ari dira itxaroten politika basati honi amaiera ema-teko? Etxeratetik ardurarako deia luzatu nahi dugu. Horregatik prentsaurrekohau. Euskal gizarteak hamaika aldiz eskatu du salbuespeneko politiken amaiera.Eta bukaera emateko unea da.

Hau guztia, Arkaitz Bellon kalera atera behar zen astean. Edota Ventura Tome-ren familiari minbiziaz Nafarroako Parlamentuan hitz egiteko aukera debekatudiotenean.

Bukatzeko, euskal gizarteari,bakoitxa bere eremutik egoera horiek salatzeko etamobilizazioetan parte hartzeko deia luzatu nahi diogu.

Aski da! Etxean eta bizirik nahi ditugu!

Frantziar estatuan, bizi osorako espetxe zigorrari dagokionez, ez da urte ko-puru maximorik. Biziarteko zigorrera (“perpétuité” deitzen duten neurria) kon-denatua den preso batek baldintzapeko askatasuna eska dezake 15 urterenburuan (edo “segurtasun kondena” bete ondoan, kondenari neurri hau gehit-zen bazaio), baina, erabakia Kondenen Aplikapenen Epailearen esku da, etahonek etengabe uka dezake. Preso sozial batzuek kasik 50 urte pasa dituzteFrantziako kartzeletan.

Euskal preso politikoen artean, 4 neurri honen pean aurkitzen dira gaur egun:24garren urtea betetzen ari diren Jakes Esnal, Frederik Haranburu eta IonKepa Parot, eta 2013an kondenatu duten Mikel Karrera. Beste hainbat eus-kal presori bizi arteko zigorra eman diete “de facto” oso kondena luzeekinedota kondena ezberdinak akumulatuz.

Espainiar estatuari dagokionez, bizi osorako zigorra ahalbidetzen zuen197/2006 doktrina indargabetu ostean, gure senide eta lagun ugari 40 ur-teko espetxe zigorra betetzera zigortu dituztela. Hau da, bizi osorako espetxezigorrak aplikatzen dizkiete.

8h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

salbuespen neurriakbizi osorako espetxe zigorra

9h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

espetxeetan

Bakartze edo isolamenduaren aplikazio zorrotza euskal preso politikoen be-reizgarri bat da. Isolamendua edo bakartzea egoera oso zehatzetara zuzen-dutako neurria bada ere, espetxe arautegian (zigor puntual gisako neurritzathartzen dena), gure senide eta lagunen kasuan ohiko edota behin-betiko neu-rri gisa aplikatzen da. Esan bezala, euskal presoen kasuan isolamendua edomitarda maiz ezartzen den zigor bat da. Baina zenbait kasutan presoak agianisolamenduko moduluan egon ez arren bakarrik egoten dira, hau da, bestekiderik edo euskal preso politikorik gabe egoten dira, eta kasu hauetan ba-kartuak daudela esaten da. Hona hemen momentu honetan espetxeetan ba-karturik dauden preso politikoen zerrenda:

eskubide urraketakbestelako gertakariak

isolamendua

Euskal Herria Zaballa Txus MartinBasauri Aitzol GogorzaIruñea Fernando Sota Virto

Espainiar estatua Almeria Iratxe YañezCastello I Marta IgarrizMansilla Olga ComesPuerto III Arantza ZuluetaSegovia Jon EnparantzaSoto del Real Iñaki LerinValladolid Miren Zabaleta

Frantziar estatua Tarascon Alex AkarregiMont-de-Marsan Oier Ardanaz Armendariz

Portugal Monsanto Andoni Zengotitabengoa

Sei Konderriak Belfast Fermin Vila

Ingalaterra Long Lartin Raul Fuentes

10h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

espetxeetako egoerak okerrera

Fleury-Mérogis : Ekhine Eizagirre Zarauzko presoa 21 egunez bisitakkristalarekin eta interfonoarekin izatera zigortu dute. Zigor hau, aurreko hi-labetean izandako bisita baten osteko biluztetan gertatu zen istiluaren on-dorioz izan da. Bisitak izan ostean biluzarazi egiten dituzte presoak, gelatxiki estu batean, funtzionario bat aurrean dutela. Egun horretan, funtzio-narioak Eizagirreri biluzteko eskatu zion. Biluztu zen eta ondoren euskalpreso politikoak beti ukatzen dituzten kontu batzuk egitera behartu nahiizan zuten, bizkarra erakutsi, belarriak begiratu eta abar. Umilaziorik onartuez zuenez, funtzionarioak kargu handiagoko beste funtzionario batzukdeitu zituen. Gelan bakarrik zegoenez eta luze joko zuela ikusita, pasi-llora atera zen Eizagirre. Istilua pasillo erdian gertatu zen. Funtzionariougari gerturatu ziren Eizagirrerengana, biluztu zedin. Honek ezetz erant-zun baina, indarrez mugitu nahi zutela sumatzean eta, egoerak, okerreraegin aurretik, protesta moduan pasilloan biluztea erabaki zuen bere duin-tasuna aldarrikatzeko. Ekimen honen ondorioz, 21 egunerako zigortu dute

Bestalde, Fleuryko MAF -neskek kartzela- euskal preso politikoak borro-kaldian hasi dira. Beraien egoera jasangaitza da. Hori dela eta, espetxekofuntzionario zenbaiten eta zuzendaritzaren jarrera ere aldatzeko eskatuzborrokaldia abiatu dute. Asteartean plantoa egin zuten patioan eta, horrenondorioz, mitarrean, zigor ziegetan, daude orain presoak. Presoek ez da-kite zenbat denbora igaroko duten bertan baina egoera 12 bat egunez lu-zatu daitekeela aurreikusten dute. Gauzak horrela, beraien hurrengourratsak zeintzuk izango diren erabakitzen joango dira. Azken aldian, es-kubide murrizketa eta probokazio ezberdinak jasan dituzte kartzelan etadenbora luzean jasaten ari diren egoera hauei amaiera emateko ekin dioteborrokari. Senideek, Zuzendaritzari gutun bidalketa masibo bat antolatudute egoera salatzeko.

Poitiers-Vivonne : Poitierseko espetxeak bisita bikoitzak berreskuratu ditubertan dauden euskal preso politikoen borrokaldiaren ondoren. Apirilarenhasieran asteburuetako bisita bikoitza -ordu eta erdikoa- 45 minututaramurriztu zuen espetxeko zuzendaritzak. Ordutegi berriaren arabera, bisitabikoitzak asteazken eta ostegunetan egin ahal ziren. Egoera honen au-rrean, plantea burutu zuten Maite Aranalde eta Izaskun Lesaka euskalpreso politikoak. Aste honetan, espetxeak atzera egin eta gaurtik aurrera,larunbatetan egin ahal izango dituzte bisita bikoitzak.

11C h r o n i q u e m e n s u e l l e J a n v i e r 2 0 1 3

senide eta lagunakjazarpena

Maiatzaren 23an, Guardia Zibilak Puertoko espetxera joaten zen autobu-sean zeuden senideak kontrolatu egin zuen Lopidanako gasolindegian.Bidetik aterarzi ondoren, senideak autobusatik atera eta identifikatu eginditu. Lehen aldirakotz bisitara joaten zen gazte bat aparte hartu zuten etagaldezketa egin zioten. 

Maiatzaren 27an, Auzitegi Nazionalak aske utzi zuen Harriet Agirre Egiakobizilaguna. Kalean hiru egun egin ostean, Espainiako Poliziak berriz atxi-lotu zuen 30ean, Agirrek auzi bat oraindik zabalik zuelakoan. Fiskaltzakostera, gezurtatu egin zuen hori, eta biharamunean eman zuen aske uz-teko agindua. Gauzak horrela, Harriet Agirre askatzeko eskatu zion Es-painiako Auzitegi Nazionalak Espainiako Poliziari.

2005ean atxilotu zuten Agirre, Aurillac herrian, Frantzia erdialdean. Frant-zian preso egon ondoren, 2013an jaso zuen Espainiaratzeko agindua.

beste motako erasoak

12h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

Olano Olano Juan Mari (Zaldibi-Hernani), Maiatzaren 2an zigorra betetaZerain Alvarado Jokin (Gasteiz), Maiatzaren 5ean zigorra betetaFernandez Bernales Josu (Laudio), Maiatzaren 8an Gañan Ramiro Gaizka (Santurtzi), Maiatzaren 13an Lasende Aldekoa Txomin (Elorrio), Maiatzaren 17an zigorra betetaUruburu Zabaleta Eider (Bilbo), Maiatzaren 19an zigorra betetaOlaiz Rodriguez Jorge (Iruñea), Maiatzaren 21ean zigorra betetaZarrabeitia Salterain Eneko (Abadino), Maiatzaren 21ean epaiketarenzainAgirre Garcia Harriet (Donostia-Egia), Maiatzaren 27an epaiketaren zainTobalina Rodriguez Juantxo (Basauri), Maiatzaren 31an zigorra beteta

askatasunak

espetxeratzeakSota Virto Fernando (Tutera), Maiatzaren 4ean, Iruñeako espetxeanMariezkurrena Urkizu Juan Mari (Hernani), Maiatzaren 16an, Martute-neko espetxeanAgirre Goñi Ekaitz (Donostia), Maiatzaren 9an, Martuteneko espetxean

ESPAINIAR ESTATUABravo Saez de Urabain Zigor (Gasteiz), Dueñasetik Curtisera

FRANTZIAR ESTATUAArdanaz Armendariz Oier (Iruñea), Poitiers Vivonnetik Mont de MarsaneraZarrabeitia Salterain Eneko (Abadiño), Poitiers Vivonnetik Mont de Marsaneraeta handik Soto del RealeraEzeiza Aierra Axier (Hernani), Fresnesetik TarasconeraLarretxea Mendiola Joanes (Hernani), Fleury Merogisetik Soto del Realera

leku aldatzeakdestino aldaketa

13h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

hilabeteko gaiaMaiatzeko hilabetekarian Jeromi Beaskoetxea elka-rrizketatu dugu Lemoan. Iñaki Bilbao BeaskoetxeaLemoako euskal preso politikoaren ama da eta elka-rrizketa honen bidez euskal preso askoren adinekogurasoek pairatzen duten egoera lazgarria salatu nahidugu. Aita ezin izan dugu elkarrizketatu, osasunarazo baten ondorioz elkarrizketa egin zen eguneanBilboko ospitalean ingresaturik zegoelako. 

Dispertsioaren beste aurpegi bat : Jeromi Beas-koetxearekin elgarrizketa

Lehenik eta behin, zu nor zaren etazenbat urte dituzun galdetu nahidizut.Ni Jeroli Beaskoetxea naiz eta sena-rrak Pruden Bilbao du izena. Nik 82urte ditut eta senarrak 86 urte ditu. Bioklemoarrak gara eta gure semeak dato-rren hilean 22 urte egingo ditu espet-xean. Iparraldean atxilotu zuten etaFrantziako espetxeetan zortzi urte eginondoren espainiaratu zuten. GeroztikEspainiako espetxe ezberdinetan 14urte egin ditu, beti Euskal Herritik urruti.

Frantzian espetxean egon zenean,zein tokitan egon zen?Egia esan, bazter guztietan egon zen.Adibidez, Saint-Mauren, Lyonen etaabarretan, baina beti urruti.

Eta zuek nola moldatzen zineten bi-sita egitera joateko?Arratiko jendeak lagundu zigun eta era-maten gintuen, baina bidaia luze horiekegitea ez zen erraza guretzat. Gogorrazen, eta, gainera, guk ez genekienfrantsesez eta askotan ez ginen ongi

moldatzen. Garai hartan gazteagoakginen, baina hala ere ez zen erraza gu-retzat.

Eta Espainian zuen semea non egonda preso?Hasieran Valdemoron egon zen, bainagero Puerto Iera eman zuten etan hanurte batzuk egin zituen. Gero Huelvaraeraman zuten eta bi urte edo egin zi-tuen. Billabonan eta Topasen ereegona da eta gaur egun Zueran dutepreso.

Eta espetxe horietara joateko nolamoldatzen zineten?Hasieran Valdemorora joateko auto-busa zegoen, baina gero desagertuzen eta autoz joan behar izaten zen.Eta Andaluziako espetxeetan egon ze-nean, astero senideak haraino erama-ten dituen autobusean joaten ginen,baina asteburu osoa behar zen eta bi-daiak luzeak eta gogorrak izaten ziren,batez ere nire adineko senideentzat.Adibidez, nik gerriko min handia izatennuen eta bidaia ezin nuen etzanda

egin. Eserita egin behar izaten nuen.Eta bidaia luzea egiteaz gain, gerobeste kezka batzuk azaltzen ziren, eaespetxera iritsi eta arazorik gabe sart-zen utziko ote ziguten, ea oztopoakjartzeko aitzakia edo arau berriren batasmatuko ote zuten, eta honelakoak.Baina, zorionez, espetxeraino joan etagero ez gara inoiz sartu gabe kanpoangelditu. Eta etxera itzuli ondoren, bi-daiak eragindako nekea kentzeko etaatsedena hartzeko bizpahiru egunbehar izaten nuen. Ez, ez zen kontuerraza izaten.

Eta semea Puerton egon zenean, as-kotan joaten zineten ikustera?Semea ikustera ahalik eta gehien joa-ten saiatzen ginen. Aurrez aurrekoa ze-goen bakoitzean gu joaten ginen,semea baita. Bidaiak luzeak eta gogo-rrak ziren, baina guk semea ikusi nahigenuen. Ez zegoen beste aukerarik etaedozer egiteko prest ginen.

Eta gaur egun bidaiak egiteko zuekosasunez zer moduz zaudete?Senarrari ebakuntza egin beharizan zioten, bihotzeko arazoazuelako, eta oraintxe bertan, ur-teen ondorioz, burua batzuetanez dabilkio oso ongi. Eta sena-rraren osasun arazoak direla eta,arazoak izaten ditu bidaiak egi-teko, baina hala ere beti joannahi izaten du. Gaur egun,semea lehen bezain urruti ez ba-dago ere, guretzat bidaia luzeaeta gogorra izaten da. LemoatikZueraraino lau bat orduko bidaia

egin behar da eta beti izaten dira ara-zoak, gerriko mina dela, atsedena hart-zeko gelditu behar dela, komunerajoan behar dela... Guretzat ez daerraza izaten, egia esan.

Bestalde, Zuerako espetxean senideaksartzen diren tokitik aurrez aurrekoakegiten diren tokiraino joateko tarteluzea ibili behar da, eta adinaren on-dorioz, senarra eta biok jadanik ez garagauza besteak bezala ibiltzeko, mote-lago ibiltzen garelako. Espetxean gur-pil-aulkia izan behar dute ezinduentzat,baina bat besterik ez dute eta kanpotikezin da guk ekarritako gurpil-aulkiriksartu. Espetxekoek eskainitakoa hartubehar da, baina bat besterik ez dago.Eta senarra eta biok joaten garenean,gutariko batek tarte luze hori oinez eginbehar du, eta ez da erraza. Eta bat-zuetan ere gurpil-aulkirik gabe gelditugara preso batek behar zuelako. Gai-nerako senideak gu baino bizkorragoibiltzen dira eta bisita tokira lehenagoiristen dira. Gu, aldiz, zertxobait beran-

14h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

15h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

duago iristen gara, baina gu iristerakobisitak jadanik hasiak daude eta be-randu iritsitako denbora tarte hori gurebisitaren iraupenari kendu egiten diote.

Eta bidaia luzeak egiten zenituzte-nean, semearentzat gogorra al zengurasoak egoera horretan ikustea?Berak ez zuen ezer esaten, bainakezka nabaritzen zitzaion. Azken fi-nean, espetxe batean edo besteanegon, urrutiago edo hurbilago egon,semea eta bere egoeran dauden guz-tiak ere preso daude, eta zigorra seni-deentzat izaten da, senideek bidaialuze eta gogorrak egin behar baitituzteetxekoa preso duten tokiraino joateko.Presoak gure bidez zigortzen dituzteeta presoek ederki dakite hori. Etapreso dagoenarentzat ez da samurraizaten, ez horixe. Ene ustez, egoeragogorragoa da presoen gurasoak adi-nekoak direnean, semea edo alabaikustera joateko bidaia luzeak eginbehar direlako, eta bidaiak egiteko bal-dintzak ez dira beti egokienak izaten,nekea dela, urduritasuna dela, kezkadela, errepidean beti egoten den arris-kua dela, eta abar.

Eta semea Andaluzia aldean presoegon zenean, zuek egoera hori nolabizi zenuten? Zer sentitzen zenu-ten?Tristura ikaragarria sentitzen genuen,baina inori ez genion inoiz hori erakus-ten. Ixilik egoten ginen eta aurrera egi-ten genuen. Gure kezkak eta guremina barruak gordetzen genituen. Ego-era horrelakoa zen eta aurrera egin be-

harra zegoen.

Gaur egun, semea zenbatero ikus-ten duzue?Gutxi gora behera, hiru hilabeteanbehin edo. Azkenekoa aldiz semeamartxoan ikusi genuen. Semea oraingertuago dago eta joatea erraza delaematen du, baina guk lau ordu beharditugu eta ez zaigu erraza, gure adinadela eta gure osasun arazoak direla.Adibidez, nik adinaren ondorioz ezindut 40 minutuko bisitarik egin mintza-tokian. Toki txikiak, estuak eta itxiakdira. Ni ezin naiz eserita eroso egon,eta horrexegatik nik bakarrik aurrez au-rrekoa egiten dut, kristalik eta oztoporikgabe semearekin aurrez aurre ego-teko. Semea Frantzian preso egon ze-nean mintzatokira bisita egitera joatennintzen, baina gaur egun ezin dut horiegin, adina eta osasun arazoak direlaeta. Bidaiak gogorrak dira guretzat eta40 minutuko bisita egiteko bidaiarikezin dugu egin. Gazteagoak gineneanholakoak egiten genituen, baina orainzahatuta gaude eta ezin dugu halakorikegin.

Eta semearekin harremanetan ego-teko bestelako moduren bat ba alduzue?Semeak astero telefonoz deitzen digu,baina deiak gutxi irauten du, bost mi-nutuko deia baita, eta askotan ezinduzu esan nahi duzun guztia adierazi.Senarrak ez du ongi entzuten eta se-mearekin telefonoz hitz egiten due-nean semeak esandakoa errepikatuegin behar dio aitari. Bost minutuak

16h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

azkar igarotzen dira eta ezin daezer askorik esan. Beraz, aitakgutxitan hitz egiten du telefonozsemearekin. Nik hobeki entzu-ten dut eta semearekin telefonozaritzen naiz.

Lehenago zure semea Frant-zian preso egon zela esanduzu. Frantzian preso egin-dako urteak Espainian zigorrabetetzeko kontuan hartuko aldizkiote?Ez dakit. Horretaz gaur egun eztabai-datzen ari dela uste dut eta zerbait era-baki beharko dute. Beraz, zain egonbeharra dago. Frantzian zortzi urteegin zituen, baina Espainian urte ho-riek ez badituzte kontuan hartzen se-meak 38 urteko zigorra bete beharkoluke, Frantzian egindako zortzi urte ho-riei Espainian ezarritako zigorra (30urte) gehitu beharko litzaiekeelako. Ezdakit zer gertatuko den.

Eta semeak zer esaten dizue ikus-tera joaten zaretenean?Semeak itxaropentsu egon behar du-gula esaten digu. Beti itxaropen onakaipatzen dizkigu. Guk semea indartsuikusten dugu eta ikusten gaituen ba-koitzean asko pozten da. Guk herrikokontuak aipatzen dizkiogu. Senarrakezin dio ezer askorik aipatu burua ezduelako behar bezala. Lemoa eta Arra-tiko jende asko bisitan joaten zaio etahorren bidez sorterriarekiko lotura bizi-rik du. Herritik kanpo urte asko egonarren, semeak herria eta Arratiarekikolotura ez du galdu, esan bezala, jende

asko bisitan joaten zaiolako.

Eta beste kontu bat aipatuz, hauxegaldetu nahi nizuke. Zuek semea et-xean inoiz ikusiko duzuela uste alduzu?Hauxe da gure kezka nagusia. Egu-nero zera galdetzen diogu gure bu-ruari, "Semea etxean inoiz ikusiko otedugu?". Senarrak bereziki horixe dukezka nagusia. Semea etxean noizbaitikusi nahi dugu eta, ene ustez, bizirikirauteko egunero itxaropen horri eutsiegiten diogu.

Eta semeak ziurrenik gauza berapentsatuko du, ezta?Berak ez du inoiz kezka hori erakusten,baina barruan gordetzen duela ustedut. Ene ustez, semeak ere hauxepentsatzen du, "Ni espetxetik ateratzennaizenean gurasoak etxean egongo aldira?" edo "Eta ni espetxean nagoelagurasoei zerbait gertatuko balitzaie".Guk semea espetxetik kanpo ikusikoote dugun pentsatzen dugun bezalaxe,semeak ere kezka hori izango duela

17h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

uste dut. Gure egoeran dauden adi-neko guraso guztiek kezka bera dutelauste dut, "Semea aske ikusiko ote duguinoiz?"Eta egoera hau kontuan izanik, egu-nerokoa nola bizi duzue?Denetariko uneak izaten dira. Batzue-tan ongi zaude eta beste batzuetangaizki. Zenbaitetan itxaropentsu egotengara eta beste batzuetan tristeago,baina aurrera egin beharra dugu. Ezinda besterik egin. Beraz, aurrera eginbehar.

Zuek pairatzen duzuen egoera haukonpontzeko zure ustez zer egin be-harko litzateke?Politikariek egiten dutena baino ge-hiago egin beharko luketeela uste dut.Denok egoera honen konpontzea nahidugu. Barruan daudenek nahi dute etaguk ere nahi dugu.

Juan Maria Atutxa hemen bizi da, Le-moan. Zuen semearen egoeraz inoizarduratu al da? Berari zuen semea-ren egoera axola zaiola uste alduzu?Ez dakit. Ez zaigu inoiz galdetzera eto-rri. Semea Frantziatik espainiaratu zu-tenean Lemoako alkateak Atutxarenpartez telefonoz deitu zigun, semeanora eraman zuten galdetzeko. Etasemea Frantzian preso zegoela, Lemo-

ako alkateak bisita egitera joango zit-zaiola esan zuen, baina ez zen inoizjoan eta ez dira inoiz semearen egoe-raz arduratu. Atutxa ez da inoiz guganasemearen egoeraz galdetzera etorri.Ondoan bizi da, gugandik gertu, bainaez zaigu inoiz etorri. Ez du inoiz gurekinhitz egin.

Beraz, zuek eta Euskal Herriko hain-bat gurasok bizi duzuen egoera iku-sirik, honek sakabanaketa etaurruntzearen krudelkeria erakustendu, ezta?Hau oso txarto iruditzen zait niri, haueuskal presoen senideak eta lagunakzigortzeko egiten dutelako. Sakabana-keta mendekua da, besterik ez. Euskalpresoek beraien etxetik hurbilen da-goen tokian egon behar dute, senide-entzat askoz errazagoa izangolitzatekeelako. Adibidez, nire semeaAndaluzia aldean berriz egongo balitz,niretzat ezinezkoa litzateke haraino jo-atea. Gaur egun hurbilago dago etahala ere bidaiak gogorrak suertatzenzaizkit.

Eta bukatzeko, ezer esan nahi duzu?Bai, gure semea eta gainerako guztiaketxera lehenbailehen ekar ditzatela. Nikhorixe nahi dut. Hainbeste urte eta geronahikoa da. Egoera hau behin betikokonpondu behar da.

18h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

etxeratPilotakadaz Pilotakada txapelketa dispert-sioaren aurka : Abadiñoko adibidea

ekimenak

Abadiñoko frontoian giro itzela sortu zen fi-naletan, kirola eta dispertsioaren salaketa uz-tartzeko asmoarekin. Palako partiduanemozioa egon zen azken tantorarte (22-21),baina eskuzkoan ez zer sorpresarik egon (22-10). Hemen txapelketa guztiaren kronika.

Aste luzeetako lana heldu da bere amaierara.Euskal presoek pairatzen duten sakabanaketakrudel horren salaketa frontoietara zabaltzeko

egitasmoa martxan jarri zen momentutik, argi izan genuen Abadiñon ere ezinzela horrelako txapelketa bat falta. Herri honetan pilotariak ez dira gutxi, borro-kalariak ere ez, eta pilotakadaz pilotakadaz dispertsioarekin betirako bukatzekoeskuetan takoak jarri eta lanean hasi ginen ilusioz gainezka. Baziren urteak ezzela herritar guztientzat pilota bigunarekin eta palaz txapelketa bat antolatzen,eta egia esan, ez zaigu motibo hobeagorik okurritzen berriz ere pilotari gogoreman eta frontoiak jendez betetzeko, guztiak etxera ekartzea baino.

Martxoan hasi ginen lanean, lehenengo Durangaldeko beste herri batzuekin arauorokor batzuk adostu eta ondoren horiek bakoitzan bere herrian aplikatzeko.Denbora galdu gabe, herritarrei aukera eman genien bai eskuz eta bai palazapuntatzeko eta hauek ez duten aukera baztertu. Guztira 14 bikotek eman zuten“Pilotakadaz pilotakada” txapelketan izena, nahiz eta horietariko batek ezin izanzuen azkenean parte hartu, lesio bat zela medio. Beraz, bagenituen pilotariak,antolatzaileak ere prest eta gogoa ez zenez sekula faltatzen, txapelketari ha-siera eman genion apirilaren lehenengo asteetan. Lehenik eta behin ligatxoakegitea pentsatu genuen, horrela pilotari guztiek izango zuten hainbat partidu jo-katzen aukera, eta bide batez, Abadiñoko frontoian elkartasuna adierazteko au-kera gehiago izango genuen. Mota hauetako txapelketetan gertatzen den bezala,partidu batzuek ez zuten emozio handirik izan, baina beste batzuk pilotarien bi-hotzak ederki bizkortu zituzten, sailkatzeko aukerak jokoan zituzten kasuetanbatez ere. Beraz, apirilean ligatxoetako partiduak egitea izan zen gure helburua

19h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

eta bai finalaurreko eta finalak maiatzerako uztea,modu horretan herriko San Trokaz jaien barruan an-tolatzeko.

Finalaurrekoetan ez zen egon sorpresa handirik. Fa-boritoek bere lana ondo burutu eta finalerako sail-kapena lortu zuten, hori bai, izerdia ondo ateratakasu batzuetan. Alde batetik, eskuzko pilotaz jokatuziren finalaurrekoetan Atxa/Urrutia eta Azkarraga/La-suen bikoteek lortu zuten maiatzaren 24ko zita han-dirako txartela, hurrenez hurren, Otxo/Meli etaUrkiol/Jon Denda bikoteen aurka nagusitasuna era-

kutsi ostean. Bestalde, palako partiduetan Azkarraga/Inhar eta Hibai/Tino izanziren nagusi, kasu honetan Itsaso/Ainhoa eta Igor/Larraitz bikoteen aurka garai-pen sendoak lortuta. Nabarmentzekoa da partidu guztietan, eta ez finalaurreko-etan bakarrik, kamiseta zuria jantzi eta izerdia botatzeko erakutsi duten gogoa,eta hori bai dela benetan eskertzekoa.

Beraz, finalerako partiduak iragarrita zeuden eta heldu zen eguna. Herriko jaiak,larunbata eta frontoia gainezka. Etxeraten kamisetak jarri eta gogor ekin ziotenlau pilotariek eskuetan pala hartu eta pilotari gogor astintzeari. Nahiz eta Azka-rraga eta Inharrek ondo ekin zioten, Matienako bikoteak ondo eutsi zion partidurieta markagailuan hurbiltzea lortu zuten. Esan beharra dago ere Azkarragak kolpebat hartu zuela eta horrek asko mugatu zuela bere lana, baina honek ezin diokendu meriturik aurkarien lanari. Esan daiteke txapelketako partidu gogorrenaeta emozio handiena izan zuena palako finala izan zela, eta hori asko eskertuzuten bertaratu ziren ikusleek. Azkenean, faborito argiak zirenak tanto bakar ba-tegatik (22-21) ezin izan zuten txapela euren etxeetara eraman eta bigarren pos-tuarekin konformatu behar izan ziren.

Eskuzko finaletan, ordea, irabazteko hautagai nagusiak zirenak ez zuten hutsikegin, baina esan beharra dago, aurreko partiduan lesionatu zen Azkarragak ezinizan zuela final honetan parte hartu (bi fi-naletara heldu zen) eta bere ordez Otxokekin ziola. Hasieratik argi geratu zen Atxaeta Urrutia indartsuagoak zirela eta horiazken markagailuan isladatuta geratu zen(22-10). Azken hau emozio gutxiko partiduaizan zen, baina amaiera polita izan zuentxapelketak. Kartzelatik atera berri den

20h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

Eneko Zarrabeitiaren gurasoak izan zirenazken sariak ematen, eta haien aurpegietansumatzen zen poztasuna ez zegoen ezerga-tik aldatzerik. Azken momentu horregatik ba-karrik balitz ere merezi izango zukeentxapelketa antolatzeak, baina egia esan, mo-mentu asko izan dira politak, nahiz eta ez dendena bide erraza izan. Orain Durangaldekoeta Bizkaiako sailkatze-faseak jokatu be-harko dituzte Abadiñon garaile izan direnak.

Laburpen bezala, Abadiñok euskal preso eta iheslari guztiak etxean izateko di-tuen gogoak frontoian sumatu ziren, pilotakada bakoitzean sakabanaketa krudelhorren kilometro bat laburtu genuen, zaletuen berotasunak barrote guztiak ze-harkatu zituen eta argi geratu zen maite ditugunekiko maitasuna ezingo dutelainoiz gelditu, herri honen indarra ezingo dutela sekula ahuldu. Txapelketa bu-katu bada ere, ez gara helmugara heldu; bidean aurrera egin eta denon arteanegoera honi bukaera eman behar diogu, eta emango diogu. Zorionak garaileei,eskerrik asko txapelketan parte hartu edota lagundu duzuenoi eta nola ez, EUS-KAL PRESO ETA IHESLARIAK ETXERA!

Finala Ekainaren 29an Euskal Herri osoan

Araban : Gasteizko Ogeta frontoian

Bizkaian : Elorrioko frontoian

Gipuzkoan : Tolosako Beotibar frontoian

Nafarroan : Uharteko Euskal Jai Berri frontoian

Iparraldean : Lekorneko plazan EHZ festibalaren markoan

21h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

Ekainaren 14an gu ere bagoaz!Otsailaren 25ean, EuskalHerriko gatazkaren ondo-rioen inguruan mobilizapendinamika eta gogoeta batenmarkoan, 23 eragile euskalpreso eta iheslari politikoenbide orrien inguruan bilduziren Baionan. Manifestuamankomuna idatzi zuten(irakurri manifestua niereba-

noa.org webgunean) eta mobiliza-zio handi batera deitu. Geroztik,beste eragile eta pertsona andanabatek bat egin du dei horrekin,besteen artean kolore guztietakohautetsiek eta sindikatu guztietakoordezkariek.

Ligue des Droits de L’Homme; Bake Bidea; Cimade; He-rrira; Etxerat; Comité pour la Défense des Droits del’Homme en Pays Basque; Anai Artea; Observatoire In-ternational des Prisons; Herriarekin; LAB; Union Syndi-cale Solidaire; CGT territoriaux Biarritz; ELB; CFDT santésociaux Pays Basque; Aitzina; EHZ; EELV; EHBAI; Abert-zaleen Batasuna; Sortu; NPA Pays Basque; AutonomiaEraiki; Eusko Alkartasuna

Argazkia Jean-Daniel Chopin (Sud-Ouest)

Sindikatuen deia

KASU : Senide eta lagunok hitzordu berezia daukagu manifabaino lehen, arratsaldeko 3tanBaionako Lauga gela ondoan da-goen «Tour de Sault» lurrazpikoaparkalekuaren sartzearen on-doan. 

Maiatzaren 31 Hendaiako Futbiton

A LAMA (Pontevedra) - 730 km1.Alonso Abad, Fernando2.Arizkuren Ruiz, Jose3.Bravo Maestrojuan, Josu4.Herrera Vieites, Aitor5.Ijurko Iroz, Hodei6.Makazaga Azurmendi, Xabier7.Marin Mercero, Iñaki8.Martinez Ahedo, Gorka9.Nieto Torio, Ruben10.Olarra Agiriano, Joxe Mari11.S Sebastian Gaztelumendi, Mikel12.Berriozabal Bernas, Inma13.Martinez Garcia, Idoia

ALCALA MECO - 450 km14.Campo Barandiaran, Jose Luis15.Goieaskoetxea Arronategi, Eneko16.Uranga Artola, Kemen

ALGECIRAS - 1.100 km17.Aginaga Ginea, Ibai18.Albisu Hernandez, Iñigo19.Arrieta Llopis, Mikel20.Benaito Villagarcia, Mi Angel21.Beroiz Zubizarreta, Andoni22.Cristobal Martinez, Carlos23.Fano Aldasoro, Unai24.Garcia Sertutxa, Gorka25.Gaztelu Otxandorena, J. Miguel26.Loran Lafourcade, Gorka27.Preciado Izarra, Jon Kepa (1)28.Sola Campillo, Aurken29.Urizar de Paz, German30.Egues Gurrutxaga, Ana Belen31.Etxeberria Simarro, Leire

ALMERIA - 1.000 km32.Arregi Imaz, Xabier33.Arronategi Azurmendi, Kepa34.Arruarte Santacruz, Garikoitz35.Del Olmo Vega, Fernando36.Ginea Sagasti, Josu37.Krutxaga Elezkano, Iñaki38.Viedma Morillas, Alberto39.Yañez Ortiz de Barron, Iratxe

ARANJUEZ (MADRID-VI) - 500 km40.Almandoz Erbiti, Mikel41.Aranguren Urroz, Asier42.Moreno Ramajo, Txabi43.Garaizar San Martin, Nerea + umea44.Majarenas Ibarreta, Sara + umea45.Prieto Furundarena, Anabel + umea46.Sanz Martin, Olga + umea

BADAJOZ - 750 km47.Del Hoyo Hernandez, Kepa48.Fraile Iturralde, Gorka49.Gabiola Goiogana, Andoni50.Garcia Justo, Asier51.Gonzalez Sola, Igor52.Igerategi Lizarribar, Iñaki53.Orbegozo Etxarri, Mikel54.Ugalde Zubiri, Andoni

BRIEVA (Avila) - 470 km55.Agirre Garcia, Oihana

BURGOS - 210 km56.Arriaga Ibarra, Jesus Felipe57.Ezkerra Laspeñas, Ekaitz58.Mendizabal Alberdi, Juan Maria59.Salutregi Mentxaka, Jabier60.Urrutia Gonzalez, Oier61.Zurutuza Sarasola, Jose Antonio

CACERES II - 650 km62.Betolaza Vilagrasa, Gorka63.Lima Sagarna, Iker64.Olabarrieta Olabarrieta, J Mª65.Olaizola Baseta, Aitor66.Otegi Eraso, Andoni67.San Argimiro Isasa, Mikel

CASTELLO I - 590 km68.Altable Etxarte, Jesus Mª69.Beristain Urizarbarrena, Iker70.Cabello Perez, Andoni71.Cano Hernandez, Pedro Maria72.Gallastegi Sodupe, Orkatz73.Larrea Azpiri, Zunbeltz74.Lezkano Bernal, Sergio75.Otxoa de Eribe Landa, J. Angel76.Zelarain Ortiz, Oskar77.Igarriz Izeta, Marta

CASTELLO II –ALBOCASSER - 590 km78.Aginako Etxenagusia, Asier79.Aldasoro Magunazelaia,Ramon80.Alonso Alvarez, Raul81.Arri Pascual, Alvaro82.Etxaniz Garcia, Julen83.Iragi Gurrutxaga, Harriet84.Karasatorre Aldaz, Juan Ramon (7)85.Markes Zelaia, Patxi86.Perez Zorriketa, Ugaitz

CORDOBA (Alcolea) - 810 km87.Alonso Rubio, Iñaki88.Calabozo Casado, Oskar89.Cañas Carton, Iñaki (2)90.Gallaga Ruiz, Javier91.Muñoa Arizmendiarrieta, Ibon92.Perez Aldunate, Xabier93.Polo Escobes, Sergio94.Portu Juanena, Igor95.Solana Matarran, Jon Igor96.Usandizaga Galarraga, Xabin97.Vidal Alvaro, Gorka98.Etxebarria Caballero, Beatriz99.Perez Aristizabal, Eider

CURTIS (A Coruña) - 650 km100.Blanco Santisteban, Zigor101.Borde Gaztelumendi, Joseba102.Bravo Saez de Urabain, Zigor103.Eskudero Balerdi, Gregorio104.Gomez Ezkerro, Jesus Maria105.Mariñelarena Garziandia, Luis106.Murga Zenarruzabeitia, Andoni107.Plazaola Anduaga, Alberto108.Prieto Jurado, Sebastian109.Salaberria Etxebeste, Emilio

22h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

Euskal Preso Politikoen Kolektiboa 475

BASAURI1.Gogorza Otaegi, Aitzol

IRUÑEA2.Sota Virto, Fernando

MARTUTENE3.Agirre Goñi, Ekaitz4.Codo Callejo, Jagoba5.Maizkurrena Urkizu, Juan Mari

ZABALLA6.Martin Hernando, Txus

ESPAINIAR ESTATUA : 365

EUSKAL HERRIA : 6

I. eranskina

DAROCA - 360 km110.Geresta Azurmendi, Ander111.Gomez Gonzalez, Alberto112.Goñi Lara, Luis113.Olaizola Urien, Aitor

DUEÑAS (La Moraleja)) - 300 km114.Karrera Arenzana, Asier115.Lorente Aspiazu, Oier116.Maruri Basagoitia, Lander117.Octavio Martikorena, Diego118.Zalakain Garaikoetxea, Jesus Mari

EL DUESO - SANTOÑA 225 km119.Arrieta Prz de Mendiola, Ismael120.Diez Usabiaga, Rafael121.Vicente Ugalde, Imanol

ESTREMERA (MADRID VII) - 520 km122.Gonzalez Gonzalez, Jon123.Imaz Munduate, Iñaki124.Otaño Labaka, Juan Ignacio125.Alkorta Arrizabalaga, Urtza126.Jacinto Garcia, Sonia

FONCALENT (Alacant I) - 760 km127.Badillo Borde, Irkus128.Lujanbio Galparsoro, Xabier129.Mujika Zubiarrain, Garikoitz130.Txokarro Zoko, Jorge131.Uranga Salbide, Patxi132.Coello Onaindia, Aitziber133.Gallastegi Sodupe, Lexuri134.Lasagabaster Anza, Olatz

GRANADA (Albolote) - 870 km135.Agote Cillero, Arkaitz136.Aizpuru Giraldo, Eneko137.Apaolaza Sancho, Iban138.Barrios Martin, Jose Luis139.Beaumont Etxebarria, Iñaki140.Bilbao Solaetxe, Unai141.Coto Etxeandia, Egoitz142.Legaz Irureta, Armando143.Lopez de Okariz, Unai144.Miner Villanueva, Imanol145.Olarra Guridi, Juan Antonio146.Rodriguez Lopez, Asier147.Ugarte Lpez de Arkaute, Diego148.Delgado Iriondo, Agurtzane149.Mujika Goñi, Ainhoa

HERRERA DE LA MANCHA - 620 km150.Aranburu Muguruza, Xabier151.Armendariz Izagirre, Iñaki152.Askasibar Garitano, Mikel153.Balerdi ibarguren, Xabier154.Erostegi Bidaguren, Joseba155.Gorostiaga Gonzalez, Pablo156.Hidalgo Lertxundi, Aimar157.Lopez Gomez, Jon158.Marcos Alvarez, Faustino159.Ruiz Jaso, Zigor160.San Epifanio San Pedro, Felipe161.San Pedro Blanco, Jon Mirena

HUELVA II - 1.000 km162.Arginzoniz Zubiaurre, Aritz163.Balerdi Iturralde, Juan Carlos164.Besance Zugasti, Juan Carlos165.Franco Martinez, Bittor166.Garcia Gaztelu, Xabier167.Garcia Jodra, Fernando168.Lasa Mendiaraz, Sebastian169.Lopez Anta, Angel170.Maurtua Eguren, Aitzol171.Olabarrieta Colorado, Iker172.Ruiz Romero, Patxi173.Zelarain Errazti, Julen174.Bengoa Ziarsolo, Nerea175.Gallastegi Sodupe,Irantzu176.Txurruka Madinabeitia, Lurdes

JAEN II - 780 km177.Fresnedo Gerrikabeitia, Aitor178.Garcia Aliaga, Aitor179.Goienetxe Alonso, Iñaki180.Sanpedro Larrañaga, Premin181.SarasolaYarzabal, Mattin182.Zapirain Romano, Iñigo183.Bakedano Maidagan, Oihane184.Ernaga Esnoz, Joxepa

LOGROÑO - 190 km185.Aragon Iroz, Santiago186.De Ibero Arteaga, Ekaitz187.Etxaburu Markuerkiaga, Eneko188.Otegi Mondragon, Arnaldo189.Rodriguez Torres, Arkaitz190.Alonso Curieses, Anuntzi191.Saez de la Cuesta, Alicia

MANSILLA (Leon) - 360 km192.Araguas Jusue, Iker193.Franco Gonzalez, Aitor194.Gonzalez Endemaño, Jorge195.Korta Carrion, Mikel196.Landaberea Torremotxa, Arkaitz197.Murga Luzuriaga, Francisco198.Murga Luzuriaga, Isidro199.Comes Arranbillet, Olga

MONTERROSO (Lugo) - 640 km200.Aiensa Laborda, Ibai201.Aiensa Laborda, Mikel202.Ibarra Izurieta, Bigarren203.Lejarzegi Olabarrieta,Endika204.Zubizarreta Balboa, Kepa

MURCIA I - 830 km205.Martinez Arkarazo, Gorka206.Martinez del Campo, Oier207.Novoa Arroniz, Jose Mari208.Ramada Estevez, Fco Jose209.Segurola Beobide, Joseba210.Tome Queiruga, Ventura

MURCIA II - 830 km211.Andueza Antxia, Oier212.Arietaleaniz Telleria, Iñaki213.Arkauz Arana, Josu214.Atristain Gorosabel, Javier215.Cadenas Lorente, Oskar216.Izpura Garcia, Mikel217.Labeaga Garcia, Urko218.Sagarzazu Gomez, Kandido219.Troitiño Ciria, Jon220.Mardaras Orueta, Oihana

NAVALCARNERO - (MADRID IV) - 480 km221.Alberdi Casanova, Egoi222.Iparragirre Burgoa, Ibon223.Lopez de la Calle Uribarri, Egoitz

OCAÑA I - 520 km224.Esnaola Dorronsoro, Aitor225.Garcia Arrieta, Garikoitz226.Gomez Larrañaga, Aratz227.Herrador Pouso, Juan Carlos228.Otegi Unanue, Mikel

OCAÑA II - 520 km229.Galarraga Godoi, Eneko230.Garcia Mijangos, Jose231.Gisasola Olaeta, Arnaltz232.Lopez Gonzalez, Jesus Maria233.Santesteban Goikoetxea, Iñaki234.Trenor Dicenta, Karlos

PUERTO I - 1.050 km235.Almaraz Larrañaga, Agustin236.Atxurra Egurrola, Julen237.Castro Sarriegi, Alfonso238.Elejalde Tapia, Fernando239.Guridi Lasa, Iñigo240.Gurtubai Sanchez, Sebastian241.Gutierrez Carrillo, Iñigo (7)242.Lauzirika Oribe, Karmelo243.Lerin Sanchez, Jose Angel244.Orbe Sevillano, Zigor245.Ordoñez Fernandez, Josu246.Saez Arrieta, Arkaitz247.Urretabizkaia Saukillo, Jon248.Zabalo Beitia, Xabier249.Zubiaurre Agirre, Jon

23h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

24h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

PUERTO III - 1.050 km250.Agirrebarrena Beldarrain, Aitor251.Alegria Loinaz, Xabier252.Barreras Diaz, Oskar253.Beobide Arza, Ibai254.Bilbao Goikoetxea, Iñaki255.Castro Zabaleta, Manex256.Cotano Sinde, Aitor257.Dorronsoro Malaxetxebarria, J.M258.Enbeita Ortuondo, Joseba259.Etxeberrria Garaikoetxea, J Mari260.Gramont, David261.Matanzas Gorostizaga, Jose Mª262.Parot Navarro, Unai263.Pastor Alonso, Daniel264.Rey Urmeneta, Xabier265.Zulueta Amutxastegi, Arantza

SEGOVIA - 410 km266.Enparantza Agirre, Jon

SEVILLA II - 910 km267.Agirre Bernadal, Iker268.Agirre Odriozola, Jabi269.Agirresarobe Pagola, Gurutz270.Arakama Mendia, Iñaki271.Arriaga Arruabarrena, Rufino272.Arzalluz Goñi, Asier273.Etxabarri Garro, Juan Mª274.Etxeberria Goikoetxea, Garikoitz275.Goikoetxea Garralda, Jesus276.Lebrero Panizo, Roberto277.Vallejo Franco, Iñigo

SORIA - 270 km278.Arretxe Salbide, Mikel279.Etxeberria Arbelaitz, Jose Antonio280.Rodriguez Mallabiarrena, Josu281.Sagardoi Lana, Xabier

SOTO DEL REAL (MADRID V) - 410 km282.Aginagalde Ugartemendia, Beñat283.Ayestaran Legorburu, J Lorenzo284.Larretxea Mendiola, Joanes285.Lerin Sanchez, Iñaki286.Narvaez Goñi, Juan Jesus287.Alberdi Uranga, Itziar288.Garcia Montero, Ainoa289.Orkolaga Etxaniz, Aintzane290.Sagarminaga Abad, Aitziber

TERUEL - 450 km291.Ormazabal Lizeaga, Asier292.Peña Balantzategi, Ibai

TOPAS (Salamanca) - 440 km293.Askasibar Barrutia, Vicente294.Astorkizaga Arriaga, Gaizka (2)295.Crespo Ortega, Jon296.Etxeandia Meabe, Jose Miguel297.Etxeberria Martin, Iñaki298.Hernandez Sistiaga, Unai299.Inziarte Gallardo, Juan Manuel300.Lupiañez Mintegi, Gorka301.Samaniego Curiel, Ekaitz302.Ugarte Villar, Xabier303.Arriaga Martinez, Josune304.Eskisabel Barandiaran, Anitz305.Linazasoro Lopez, Maitane

VALENCIA II (Picassent) - 540 kmKONDENATUAK 306.Azkona Dominguez, Ibai307.Esnal, Juan308.Mujika Dorronsoro, Juan Mari309.Saenz Olarra, Balbino310.Velasco Armendariz, Alex311.Zubiaga Bravo, Manex

VALENCIA III (Picassent) - 540 kmPREBENTIBOAK312.Azurmendi Peñagarikano, Mikel313.Badiola Lasarte, Asier314.Camacho Elizondo, Jose315.Galarza Quirce, Luis Angel316.Mardones Esteban, Asier317.Merino Bilbao, Guillermo318.Salegi Garcia, Oroitz319.Subijana Izquierdo, Juan Carlos320.Balda Arruti, Josune321.Barbarin Iurrebaso, Ainhoa322.Pedrosa Barrenetxea, Maite323.ArmendarizG.Langarika,Lierni +umea324.Jauregi Amundarain,Oskarbi +umea325.Mendizabal Mujika, Idoia326.Oña Ispizua, Josune + umea327.Otaegi Tena, Nahikari + umea

VALLADOLID (Villanubla) - 340 km328.Amaro Lopez, Gotzon329.Antza Illarreta, Arkaitz330.Fernandez Arratibel, Adur331.Galarraga Arrona, Jose Antonio332.Sebastian Iriarte, Alfontso333.Zubiaga Lazkano, Xeber334.Zabaleta Telleria, Miren

VILLABONA (Asturias) - 440 km335.Bustindui Urresola, Alexander336.Etxaniz Alkorta, Sebas337.Intxauspe Bergara, Manuel338.Lopez de Abetxuko Liki., Jose R.339.Oiartzabal Ubierna, Anartz340.Sadaba Merino, Javier341.Gorrotxategi Vazquez, Axun

VILLENA (Alacant II) - 720 km342.Aranburu Sudupe, Gotzon343.Arregi Erostarbe, Joseba344.Arrozpide Sarasola, Santiago345.Berasategi Eskudero, Ismael346.Goikoetxea Basabe, Arkaitz347.Goitia Abadia, Oier348.Iglesias Chouza, Juan Carlos349.Tximeno Inza, Xabier350.Beloki Resa, Elena351.Lizarraga Merino, Maria352.Zuazo Aurrekoetxea, Maialen

ZUERA (Zaragoza) - 300 km353.Agirre Lete,Juan Luis354.Bilbao Beaskoetxea, Iñaki355.Bilbao Gaubeka, Iñaki356.Egibar Mitxelena, Mikel357.Etxeberria Sagarzazu, Kepa358.Garces Beitia, Iñaki359.Garcia Razkin, Sergio360.Iparragirre Arretxea, Imanol361.Legina Aurre, Kepa362.Martinez de Osaba Arregi, Igor363.Mujika Garmendia, Francisco364.Uribarri Benito, Asier365.Zabaleta Elosegi, Jose Jabier

ARLES - 750 km1.Aspiazu Rubina, Garikoitz (280)2.Lopez de Bergara Astola, Iñaki (238)

BAPAUME - 1080 km3.Aramendi Jaunarena, Alaitz (5 912)4.Garmendia Marin, Oihana (5 913)

BEZIERS - 523 km5.Arruabarrena Carlos, Jabi (5 363)6.Mujika Andonegi, Ander (5 364)

BOIS D’ARCY - 930 km7.Garitagoitia Salegi, Iurgi (77 213)8.Iriondo Yarza, Aitzol (82 595)9.Lariz Bustindui, Andoni (82 226)10.Oa Pujol, Oier (80 599)

BORDEAUX-GRADIGNAN - 330 km11.Agirregabiria del Barrio, Arkaitz (71 587)12.Errasti Goiti, Zuhaitz (71 286)

CLAIRVAUX - 1.050 km13.Bengoa Lpz de Armentia, Asier (10 718)14.Eskisabel Urtuzaga, Peio (10 530)15.Oiarzabal Txapartegi, Asier (10 420)

FLEURY MEROGIS - 930 km16.Elizaran Aguilar, Aitor (376 473K D1)17.Etxaburu Artetxe, Aitzol (399 918-U D2)18.Goieaskoetxea Arronategi, ibon (401 847 D2)19.Goikoetxea Gabirondo, Andoni (403 192 CD3)20.Iturbide Otxoteko, Joseba (398 855 D3)21.Mendinueta Mintegi, Iurgi (382 026 W D2)22.Oses Carrasco, Jose Javier (396 380 Y D3)23.Salaberria Sansinea, Jon (366 076 J D2)24.Suberbiola Zumalde, Igor (366 075 H D1)25.Bernadó Bonada, Marina (405 569 M)26.Cornago Arnaez, Galder (359 557 Y 6E)27.Eizagirre Zubiaurre, Ekhiñe (404 834 N)28.Ozaeta Mendikute, Ainhoa (366 074 G 6E)29.Plaza Fernandez, Itziar (374 574 W)30.Sanchez Iturregi, Saioa (406 201 YY)

FRESNES - 930 km31.Curto Lopez, Saul (965 476)32.Errazkin Telleria, Ugaitz (963 651)33.Ezeiza Aierra, Asier (938 938)34.Ibarguren Sarasola, Oier (967 500)35.Iruretagoiena Lanz, Luis (933 266)36.Matxain Beraza, Alberto (945 144 D1)37.Beyrie, Lorentxa (954 917)38.Moreno Martinez, Itziar (969 134)

LA SANTE - 930 km39.Aduna Vallinas, Raul (297 399)40.Sirvent Auzmendi, Ekaitz (290 744)41.Urbieta Alkorta, Josu (293 719)42.Varea Etxebarria, Montxo Arkaitz (297 037)

LANNEMEZAN - 330 km43.Agerre, Didier (1 993)44.Aranburu, Frederic (1 594)45.Esparza Luri, Iñaki (2 199)46.Fernandez Iradi, Ibon (2 226)47.Lete Alberdi, Jose Ramon (2 196)48.Segurola Kerejeta, Joseba (2 387)

LIANCOURT - 1.000 km49.Etxeberria Oiarbide, Jon (8 739)50.Oroz Torrea, Mikel (9 861)51.Saez de Jauregi Ortigosa, Iban (7 188)

LYON CORBAS -900 km52.Aranburu Sagarminaga, Xabier (10 954)53.Labaka Larrea, Urko (5 213)54.Zobaran Arriola, Alejandro (5 216)55.Lozano Miranda, Jone (5 331)

MEAUX-CHAUCONIN-NEUFMONTIERS - 97056.Gomez Mielgo, Oier (13 238)57.Gurrutxaga Gogorza, Oroitz (10 984)58.Uriarte Lopez de Vicuña, Igor (12 084)

MONT DE MARSAN - 234 km59.Ardanaz Armendariz, Oier (5 090)

MOULINS-YZEURE - 800 km60.Abaunza Martinez, Javier (14 610)61.Aranibar Almandoz, Joseba (14 098)

MURET CD - 430 km62.Parot Navarro, Ion (9 680)63.Zeberio Aierbe, Jose (10 942)

MURET SEYSSES - 430 km64.Mujika Andonegi, Julen (22 163)65.Rivero Campo, Ruben (22 981)

NANTERRE - 930 km66.Barandalla Goñi, Oihan (38 872)67.Borrero Toribio, Asier (33 719)68.Martitegi Lizaso, Jurdan

OSNY - 970 km69.Etxeberria Aierdi, Urtzi (53 117)70.Fernandez Aspurz, Joseba (52 295)71.Gutierrez Elordui, Borja (52 293)72.Mendizabal Elezkano, Julen (53 662)73.Sancho Marco, Iñigo (52 294)

POITIERS VIVONNE - 550 km74.Aranalde Ijurko, Maite (851)75.Lesaka Arguelles, Izaskun (2 817)

POISSY - 950 km76.Garate Galarza, Enrique (11 807)77.Otxoantesana Badiola, Jon Aingeru (11 765)78.Vicario Setien, Gregorio (11 498)

REAU SUD FRANCILIEN - 930 km79.Albisu Iriarte, Mikel ( 3 002)80.Karrera Sarobe, Mikel (3 358)81.Lopez de Lacalle Gauna, Alberto (2 090)82.Chivite Berango, Mercedes (3 997)83.Iparragirre Genetxea, Marixol (3 001)

RENNES - 800 km84.Alberdi Zubierrementeria, Ane Miren (6 994)85.Areitio Azpiri, Alaitz (7 992)86.Gimon, Lorentxa (7 228)87.Lopez Resina, Maria Dolores (7 075)

ROANNE - 850 km88.Zaldua Iriberri, Miren Itxaso (930)

SAINT MARTIN DE RE - 550 km89.Esnal, Jakes (14 207)90.Martinez Bergara, Fermin (14 461)91.Merodio Larraona, Zigor (14 716)92.Rubenach Roiz, Jon (14 494)

SAINT MAUR - 680 km93.Bienzobas Arretxe, Jon (4 637)94.Elizegi Erbiti, Iñigo ( 4 403)95.Garro Perez, Zigor (4 676)96.Ilundain Iriarte, Alberto (4 262)97.Maiza Artola, Juan Cruz (4 635)98.Palacios Aldai, Gorka (4 740)

TARASCON - 750 km99.Akarregi Casas, Alexander (11 016 Z)

VILLEPINTE - 950 km100.Arkauz Zubillaga, Kepa (30 814)101.Dominguez Atxalandabaso, Iñaki (28 783)

Fuentes Villota, Raul

Zengotitabengoa Fernandez, Andoni

Vila Mitxelena, Fermin

25h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

FRANTZIAR ESTATUA : 101

SEI KONDERRIAK : BELFAST

PORTUGAL : MONSANTO - LISBOA

INGALATERRA : Long Martin

gaixotasun larriak dituzten presoak

26h i l a b e t e k a r i a 2 0 1 4 k o m a i a t z a

Jesus Mª MARTIN HERNANDO (Basauri) : Zaballa. 1960. urtean jaioa. 2002anatxilotua. Nahasmen eskizo-afektiboa delirio osagarriarekin. BAKARTUA. 

Josetxo ARIZKUREN RUIZ (Iruñea) : A Lama (A Coruña). 1958an jaioa. 1999anatxilotua. Kardiopatia iskemiko larria. Kateterismoa: Stent hodi batean.

Jose Ramon LOPEZ DE ABETXUKO LIKINIANO (Gasteiz): Villabona (Astu-rias). 1949an jaioa. 1989an atxilotua. Bradikardia sintomatikoa. Fibrilazio auri-kularra, Prostatako adenoma.

Inmaculada BERRIOZABAL BERNAS (Zegama/Elorrio): A Lama (Pontevedra).1951ean jaioa. 2009an atxilotua. Psoriasi artropatia, Diabetesa (DM-II), Diabe-tes oina, hipertentsioa, azkazaletako psoriasia, Asma bronkiala, belaunetakoprotesia.

Gari ARRUARTE SANTA CRUZ (Hernani): Almeria. 1980an jaioa. 2003an atxi-lotua. Espondilitisa.

Iñaki ETXEBERRIA MARTIN (Iruñea). Topas (Salamanca). 1964ean jaioa.1996an atxilotua. Eboluzio luzeko Miopia Magnoa. Eskuineko begiko erretinahemorragia, Ikusmen zorroztasunaren galera, ezkerreko begiko afaquia.

Aitzol GOGORZA OTAEGI (Orereta) - Basauri. 1975ean jaioa. 1999an atxilotua.Obsesio Konpultsio Nahastea. BAKARTUA. 

Jose Miguel ETXEANDIA MEABE (Larrabetzu) - Topas (Salamanca).1960anjaioa. 2003an atxilotua. Nahaste obsesibo konpultsiboa, Hepatitis C.

Ibon FERNANDEZ IRADI (Hernani) – Lannemezan (Frantziar estatua). 1971eanjaioa. 2003an atxilotua. Esklerosi anizkoitza.

Ventura TOMÉ QUEIRUGA (Tafalla) – Murcia I. 1953an jaioa. 2011n atxilotua.Prostatako adenomakartzinoma.

Ibon IPARRAGIRRE BURGOA (Ondarroa) - Basauri. 1973an jaioa. 2010eanatxilotua. IHESa C estadioan, Orbana burmuineko ezker lobuloan, ikusmen ga-lera eta beste funtzio kognitibo batzuen kaltea ekartzen dituena. BAKARTUA.

Espetxeratze arindua

II. eranskina

1. Juan Pablo Dieguez Lopez2. Jose Luis Elkoro Unamuno3. Jose Ramon Foruria Zubialde4. Mikel Gil Cervera

5. Belen Gonzalez Peñalva6. Milagros Ioldi Mujika7. Juan Jose Rego Vidal8. Uribetxebarria Bolinaga Josu