GRAMATIKA5. GAIA

EMENDIOZKO JUNTAGAILUA:

Eta:Adibidez: Arantza eta Aitor

etorri dira.

JUNTAGAILU HAUTAKARIAK

Edo: Adibidez; Gaur edobihar joango dira.

Ala: Zer nahi duzu, tarta alaizozkia?

Nahiz, zein: Mendira nahiz hondartzara joan gaitezke

.

JUNTAGAILU AURKARIAK

Baina:Adibidez;Ez daukat gogorik

baina joan egingo nahiz.Baizik/baino:

Adibidez; Ez zen Alazne etorriJone baizik.

LEXIKOA5. GAIA

SINONIMOAKMinbera - delikatu

Sarri - ugariAldapatsu - malkartsu

Geldo - motelSoinu - hots

Zurrumurru - marmarDeiadar - oihu

Doinu - aireANTONIMOAK

Iluntasuna - argitasunaIsiltasuna - zarata

Lasaitasuna - urduri-tasuna

Bakardadea - jendetzaGelditasuna - bizkor-

tasuna

HOTSAK Pospoloak - farrast

Txirrinak - txirrinAtea eskuz jotzea - kax-kaxAtea astiro irekitzea - kirrik

Atea bizkor ixtea - ri-rauGiltzak sarrailan sartzea - krisk-krask

ESAPIDEAKJai eduki - zeregi-

nik ez izanZizpak hartuta joan-

Abiadura handian joan.

Ortografia (5.gaia)

Marra errepikapenetanOnomatopeiak eta

Bikote hitzetan

Lehenengo hitza deklinatzen ez bada ,Marra idatziko dugu.

MARRATXOARENERABILERA

Adibideak:Bat-bateanAdi-adiOso-osorikMara-maraNeska-mutila

Bor-bor: Ura irakitenTxin-txin:Diruaren otzaBarra-barra:euria hari duPlisti-plasta:urarekin jolastenMara-mara:euria ari duTipi-tapa:oinezKili-kili:goputzeko zenbait aldeukitzean zentitzen duguna

Gramatika 6.Gaia

Menderakuntza:.Perpaus bat beste

perpaus batekinelkartzean datza .

Txertatutako perpausarimendeko deritzo

eta besteari perpaus nagusia.

Hauek dira mendeko perpausmotak:

Osagarriak ,erlatibozkoaeta

adberbialak.

Perpaus osagarriak:Zer? Galderari erantzuten diote. Hiru

motatakoak daude; adierazpenezkoak,galderazkoak eta agintezkoak.

-(e)la: perpaus nagusia baiezkoa denean.-(e)nik: perpaus nagusia ezezkoa denean.

-t(z)eko: perpaus nagusian agindua agertzen denean.-(ea)...-(e)n: zehar galderak egitean.

-(e)n ala ez: galderaren erantzuna baiezkoaala ezekoa den adierazten du.

ORTOGRAFIA 6.GAIA

X LETRA:XAXATU, EXOSFERA,KATALOXA

ETA XIRRIPA.

S, Z, X, IKUSI,ESAN,ZUEN,ZUTEN

XELEBRE,PERREXIL.

TZ, TS, TX.GILTZA,UNTXI,SUTSU,

HARPIDETZA,MEATXU,LOTSA,AKATS,PITZATU.

PUNTUAZIO MARKAK:. , : ; ? ¡

LexikoaLexikoa

-Gailu atzizkiarekin daudenak:Irabiagailu, zorrozgailu,ordenagailu,Grapagailu, txigorgailu, xurgagailu

Eta etengailu.

Makinen piezak:Uhal, engranaje, malguki, zirrindola

eta ardatz.Makinaren sinonimoak:Trepeta, traste, tresna

Jarriren sinonimoak:Idatzi, ohitu, kokatu, ipini

eta eseri.

Sinonimoak:Espantagarri=beldurgarri

Alferrik galdu=beharrik gabeitzali=amatatu

dohainik=musu-trukprezio=salneurrigortina=errezela

Aze txoioa=a ze pagotxaHortxe dago koxka=hortxe dago arazoa

Horrek ez du hankarik ez bururik=ez dauka zentzunik