Download - FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
![Page 1: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/1.jpg)
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Gizakiari buruzko kontzeptua
Gizakiari buruzko kontzeptu tradizionala:
• Ezaugarri nagusia eta bereizgarria: razionala izatea
• Instintoak eta irrikak kontrolatu beharra
• Platon, Aristoteles, Descartes, Kant,...
Nietzsche:
• Arrazoimena instintoen zerbitzuan dago.
• Gizakiari dagokion ezaugarri nagusia: instintoa, sena, botere-nahia.
• Gure jokaera agintzen duen “lege” bakarra “bizitzeko sena” da: gure irrikak asetzea, eta horretara zuzenduta dago gure arrazoimena
![Page 2: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/2.jpg)
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Gizakiari dagokion ideala
“Supergizakia”
• Sineste zaharretatik askatua
• Duen lege bakarra bere nahia da
• Ez du sinesten bere gainean dagoen ezertan.
• Ez dago lege moralaren menpe, ez Estatuaren menpe.
• Ez dago “esklabuen moralaren menpe”, “jaunen moralaren” arabera bizi da
• Askea eta indibidualista
• Bere bizitza bizitzera ausartzen dena: dituen desioak eta irrikak asetu nahian.
![Page 3: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/3.jpg)
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Gizakiari dagokion ideala
“Supergizakia”
• Ez du sinesten haraindiko munduan
• Ez du sinesten Jainkoarengan.
• Ez dago transzendenzentzia
• Lurreko zentzua aldarrikatzen du
• “Betiereko itzulera” sinesten du: Biziaren dinamismoa baita
•Inmanentzia besterik ez
![Page 4: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/4.jpg)
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Gizakiari dagokion ideala
“Supergizakia”
Hiru egoerak
• “Gamelua”: “zama onartzea”. Mendebaldeko gizaki tradizionala, moral zaharraren menpe bizi dena.
• “Lehoia”: “Jaun eta jabe”. Moral zaharraren zama jasanezina bihurtzen da. Jabeari aurre egiten dio eta bere borondatea inposatu nahi du.
• “Haurra”: “errugabetasuna”. Zama guztietatik askatua, bere balio propioak sortzen ditu, eta bere buruaren baiezpena bilatzen du. Gizadi berriaren sorrera: askea eta sortzailea. Inongo moralaren menpe ez dagoena, ongia eta gaizkiaren gainetik, bere irrika guztiak asetu nahia, Jainkoarengan sinesten ez duena.
![Page 5: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/5.jpg)
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Moralari dagokion problema
Moral tradizionalari egindako kritika
• Mendebaldeko moralak naturaren kontra jo du, biziaren kontra
• Bere oinarriak: Platonismoa eta kristautasuna
• Bi munduen arteko bereizketak berekin dakar mundu honetako bizia gutxiestea.
• Moral platoniko-kristaua: gorputza eta bere irrikak menperatu, horretan datza naturaren kontra egotea
• Gorputzetik at dagoen mundu batean, mundu espiritualean sari bat agintzen du. Baina mundu hori ez da existitzen.
• Moral nihilista
• Apoloren balioak Dionisosen balioen gainean: Neurritasuna neurrigabetasunaren gainean, bizitza menperatua bizitza askearen gainean, senak zapaltzea bizi-bultzen gainean
![Page 6: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/6.jpg)
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Moralari dagokion problema
Nietzscheren proposamena:“Jaunen morala”
Jaunen morala Esklabuen morala
• Indartsuaren morala• Biziaren balioak baiezten du• Moral naturala• Norberaren borondatea da lege bakarra.• Arrazoimenak senaren menpe egon behar du.• Supergizakiaren moral paganoa da
• Ahularen morala• Biziaren kontra jotzen du• Naturaren kontrakoa da• Norberaren borondateak arauen menpe egon behar du.• Arrazoimenak sena menperatu behar du.• Mendebaldeko gizakiaren morak platoniko-kristaua.
![Page 7: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/7.jpg)
Ongia Transmutazioa baino lehenago Gaizkia
PlazerraOsasuna
AskatasunaBoterea
AberastasunaHanditasuna
SufrimenduaGaixotasuna
EsklabutasunaObedientzia
PobreziaMediokritatea
Gaizkia Transmutazioa eta gero Ongia
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Balioen transmutazioa
![Page 8: FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE](https://reader036.vdocuments.co/reader036/viewer/2022082819/56813fae550346895daa94a8/html5/thumbnails/8.jpg)
FRIEDRICH WILHEILM NIETZSCHE
Moralari dagokion problema
Nietzscheren proposamena:
Balioen transmutazio berria
Ahulek beren morala inposatu dute
Jainkoaren heriotzarekin batera (eta jainko berrien heriotzarekin batera) indartsuen morala nagusituko da berriro ere