damdeg 2019 wels gilocavt!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/n-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli,...

16
studenturi TviTmmarTvelobis axali prezidentis iniciativebi gv. 10 senatis axali spikeri gv. 11 rogor apirebs senatis axali wevri principuli gegmebisTvis brZolas gv. 11 cnobismoyvareoba da interesi, ramac mecnieris gza gansazRvra gv. 6 arsebobs Tu ara santa klausi filosofiurad? gv. 2 saaxalwlod gamxelili survilebi - gvesaubrebian profesorebi gv. 5 universitetis baRSi vercxlisferi naZvis xis dargvis tradicia damkvidrda gv. 2 universitetTan dakavSirebuli studentebis saaxalwlo survilebi gv. 4 Tsu-is doqtorantebi sagranto konkursis SedegebiT kvlav lideroben gv. 7 sagranto konkursis yvelaze warmatebuli doqtoranti gv. 12 iakob gogebaSvilis `dedaena~ skolebSi brundeba gv. 14 nomerSi nomerSi ra gakeTda? - 2018 wlis Sefaseba da samomavlo gegmebi - gvesaubreba Tsu-is reqtori giorgi SarvaSiZe gv. 3 17 dekemberi, 2018 orSabaTi, #11 ( 2226 ) ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan axali, 2019 weli minda gansakuTre- bulad mogilocoT Tqven, studentebs, radgan Tqven xarT saqarTvelos xva- lindeli dRe. minda, gisurvoT winsvla arCeuli profesiis dauflebis saqmeSi, radgan mxolod ganaTleba da profesiona- lizmi aris ukeTesi momavlisa da ganviTare- bis garantia. minda, mivuloco universitetis profe- sor-maswavleblebs axali weli, madloba gadavuxado aseTi fasdaudebeli SromisTvis da vusurvo bevri warmatebuli da saamayo studenti. aseve, minda kidev erTxel davudastu- ro maT Cemi Rrma pativiscema da vuTxra, rom maTi Rvawli samSoblos winaSe udidesia. ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis 100-wliani istoria Cveni qveynis evropisaken da Tanamedrove msofliosTan har- moniuli ganviTarebisaken swrafvis saukeTeso magaliTia. Cvens universitetSi moRvawe msoflio donis mecnierebis da profesor-maswavleblebis damsaxurebaa, rom qveynisaT- vis arc erT saxelmwifoebrivad mniSvnelovan process ar Cauvlia universitetis studentebis aqtiuri monawileobis gareSe, romlebic yovelTvis gamoirCeodnen progresuli midgomiT. iciT, rom ganaTleba Cveni saxelmwifo poli- tikis prioritetia. ganaTlebuli da motivirebuli axal- gazrdoba aris Cveni qveynis winsvlis upirobo sayrdeni. Tqveni axali energiiT, ideebiTa da xedvebiT Tqven saqarT- velos ukeTesi momavali unda SeqmnaT. kidev erTxel gilocavT axal wels. win, axali SesaZ- leblobebisken! mamuka baxtaZe, saqarTvelos premier-ministri _ axali weli bevr gegmasTan aris dakavSirebuli. visurvebdi, 2019 weli iyos ise- Ti weliwadi, romelic saSualebas mogvcems, viamayoT am wliT da vTqvaT, rom uni- versiteti kidev ufro metad ganviTarda, rom igi ufro gamorCeuli kvleviTi kera gaxda imasTan SedarebiT, vidre adre iyo. sauniversiteto sazogadoebas _ yvela studentsa da profesors, yvela Cvens kursdamTavrebuls Tu administraciis TanamSromels vulocav axal 2019 wels. Ti- Toeul maTgans vusurveb didxans sicocxles, janmrTelobas, ojaxebSi simSvides... studentebs _ xarisxian swavlebas, kursdamTavrebulebs _ swraf dasaqmebas, pro- fesorebs _ did mecnierul Sedegebs! gagvmarTlebodes 2019 wlis Tanmdevi imedebi! giorgi SarvaSiZe, Tsu-is reqtori damdeg 2019 wels gilocavT! winasaaxalwlo periodi gansa- kuTrebiT datvirTulia Tsu-is kulturisa da sportis depar- tamentisTvis. igegmeba sxvadasxva saaxalwlo proeqtebi. kulturi- sa da sportis departamenti 2019 wlis 3-4 ianvars gegmavs gamarTos tradiciuli saaxalwlo wveuleba universitetis TanamSromelTa Svi- lebisaTvis. RonisZieba Catardeba universitetis pirveli korpusis saaqto darbazSi, sadac univer- sitetis studenturi dasi bavSve- bisaTvis gamarTavs warmodgenas _ `meri popinsi~ (reJisori: gogi gomuraSvili). saaxalwlo naZvis xe saaqto darba- zis foieSi daidgmeba, sadac bavS- vebisaTvis darigdeba saCuqrebi _ aTasnairi nugbariT savse kalaTe- bi. Tovlis babua patarebs welsac gaaxarebs. Tsu-is studenturi TviTmmarTve- loba saaxalwlo tradicias wel- sac agrZelebs da studentebs TSU New Yaer Party-ze iwvevs. universitetSi saaxalwlo samzadisia universitetSi saaxalwlo samzadisia kompania `tri media intelijensis~ mier ganxorcielebuli kvlevis Sedegad, regionuli 5 telekompaniis (TV 25, TV rioni, TV odiSi, TV guria, TV dia) eTeriT sauniversiteto gadacemebs _ `uni-versias~ regionebSi mcxovrebi 353746 adamiani uyurebs

Upload: others

Post on 17-Sep-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

studenturi TviTmmarTvelobis axali prezidentis iniciativebi

gv. 10

senatis axali spikerigv. 11

rogor apirebs senatis axali wevri principuli gegmebisTvis brZolas

gv. 11

cnobismoyvareoba da interesi, ramac mecnieris gza gansazRvra

gv. 6

arsebobs Tu ara santa klausi filosofiurad?

gv. 2

saaxalwlod gamxelili survilebi - gvesaubrebian profesorebi

gv. 5

universitetis baRSi vercxlisferi naZvis xis dargvis tradicia damkvidrda

gv. 2

universitetTan dakavSirebuli studentebis saaxalwlo survilebi

gv. 4

Tsu-is doqtorantebi sagranto konkursis SedegebiT kvlav lideroben

gv. 7

sagranto konkursis yvelaze warmatebuli doqtoranti

gv. 12

iakob gogebaSvilis `dedaena~ skolebSi brundeba

gv. 14

nomerSinomerSi

ra gakeTda? - 2018 wlis

Sefaseba da samomavlo

gegmebi - gvesaubreba

Tsu-is reqtori

giorgi SarvaSiZegv. 3gv. 3

17 dekemberi, 2018 orSabaTi, #11 (2226)

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan

axali, 2019 weli minda gansakuTre-bulad mogilocoT Tqven, studentebs, radgan Tqven xarT saqarTvelos xva-lindeli dRe. minda, gisurvoT winsvla arCeuli profesiis dauflebis saqmeSi,

radgan mxolod ganaTleba da profesiona-lizmi aris ukeTesi momavlisa da ganviTare-

bis garantia. minda, mivuloco universitetis profe-sor-maswavleblebs axali weli, madloba gadavuxado aseTi fasdaudebeli SromisTvis da vusurvo bevri warmatebuli da saamayo studenti. aseve, minda kidev erTxel davudastu-ro maT Cemi Rrma pativiscema da vuTxra, rom maTi Rvawli samSoblos winaSe udidesia. ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis 100-wliani istoria Cveni qveynis evropisaken da Tanamedrove msofliosTan har-moniuli ganviTarebisaken swrafvis saukeTeso magaliTia. Cvens universitetSi moRvawe msoflio donis mecnierebis da profesor-maswavleblebis damsaxurebaa, rom qveynisaT-vis arc erT saxelmwifoebrivad mniSvnelovan process ar Cauvlia universitetis studentebis aqtiuri monawileobis gareSe, romlebic yovelTvis gamoirCeodnen progresuli midgomiT. iciT, rom ganaTleba Cveni saxelmwifo poli-tikis prioritetia. ganaTlebuli da motivirebuli axal-gazrdoba aris Cveni qveynis winsvlis upirobo sayrdeni. Tqveni axali energiiT, ideebiTa da xedvebiT Tqven saqarT-velos ukeTesi momavali unda SeqmnaT.

kidev erTxel gilocavT axal wels. win, axali SesaZ-leblobebisken!

mamuka baxtaZe,saqarTvelos premier-ministri

_ axali weli bevr gegmasTan aris dakavSirebuli. visurvebdi, 2019 weli iyos ise-Ti weliwadi, romelic saSualebas mogvcems, viamayoT am wliT da vTqvaT, rom uni-versiteti kidev ufro metad ganviTarda, rom igi ufro gamorCeuli kvleviTi kera gaxda imasTan SedarebiT, vidre adre iyo.

sauniversiteto sazogadoebas _ yvela studentsa da profesors, yvela Cvens kursdamTavrebuls Tu administraciis TanamSromels vulocav axal 2019 wels. Ti-TOoeul maTgans vusurveb didxans sicocxles, janmrTelobas, ojaxebSi simSvides... studentebs _ xarisxian swavlebas, kursdamTavrebulebs _ swraf dasaqmebas, pro-fesorebs _ did mecnierul Sedegebs! gagvmarTlebodes 2019 wlis Tanmdevi imedebi!

giorgi SarvaSiZe, Tsu-is reqtori

damdeg 2019 wels gilocavT!

� winasaaxalwlo periodi gansa-kuTrebiT datvirTulia Tsu-is kulturisa da sportis depar-tamentisTvis. igegmeba sxvadasxva saaxalwlo proeqtebi. kulturi-sa da sportis departamenti 2019 wlis 3-4 ianvars gegmavs gamarTos tradiciuli saaxalwlo wveuleba universitetis TanamSromelTa Svi-lebisaTvis. RonisZieba Catardeba universitetis pirveli korpusis saaqto darbazSi, sadac univer-sitetis studenturi dasi bavSve-bisaTvis gamarTavs warmodgenas _ `meri popinsi~ (reJisori: gogi gomuraSvili).

� saaxalwlo naZvis xe saaqto darba-zis foieSi daidgmeba, sadac bavS-vebisaTvis darigdeba saCuqrebi _ aTasnairi nugbariT savse kalaTe-bi. Tovlis babua patarebs welsac gaaxarebs.

� Tsu-is studenturi TviTmmarTve-loba saaxalwlo tradicias wel-sac agrZelebs da studentebs TSU New Yaer Party-ze iwvevs.

universitetSi saaxalwlo samzadisiauniversitetSi saaxalwlo samzadisia

kompania`tri media intelijensis~

mier ganxorcielebuli kvlevis Sedegad, regionuli

5 telekompaniis(TV 25, TV rioni, TV odiSi,

TV guria, TV dia)eTeriT sauniversiteto

gadacemebs _ `uni-versias~ regionebSi mcxovrebi353746 adamiani uyurebs

Page 2: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

2

iwyeba saSobao-saaxalwlo cieb-cxeleba da didi da patara, mdidari da Rari-

bi, brZeni Tu Slegi, morwmune Tu urwmuno erTnairad iwyebs mistiuri ritualebis Sesrule-bas _ zogs magidis qveS jdoma da survilebis Cafiqreba aqvs kargad dacdili, zogs bedoba da mekvleoba, zogs Tovlis ba-buasi swams da zogsac _ santa klausis.

am misticizmSi bunebrivad ibadeba kiTxva _ ra aris is, rac adamians karnavalur-di-onisur ganwyobaze ayenebs, ra ubiZgebs _ swamdes da elo-dos sixaruls, warmatebas, bed-nierebis SegrZnebas da siaxlee-bs? am kiTxvebze yvelas Tavisi pasuxi aqvs _ vin adamianis fsiqologiaze mianiSnebs, vin _ rwmenaze da vinac _ ubralod tradiciaze... yvelaferze erTad ki vis, Tu ara filosofoss, unda hqondes konkretuli pa-suxi, romlis ZiebaSic Tsu-is `azrovnebis mefeebs~ mivad-eqiT. filosofosebma cota mxrebi aiCeCes: _ aba, Cven ra unda giTxraT am Temazeo... da-Jinebuli Zebnis Semdeg ki mainc mivageniT irakli braWuls, romelmac kiTxvaze kiTxva Semogvageba: _ raze unda vis-aubroT filosofiisa da axali wlis mimarTebaSi, Tu ara santa klausze? ...da ase SeviWeriT axa-li wlisa da filosofiis urT-ierTmimarTebis labirinTebSi.

gvesaubreba profesoriirakli braWuli

_ roca adamians aRar sjera san-ta klausis arsebobis da TiTqos zrdasruli xdeba, mas uClungdeba fantazia. amitom mTeli cxovreba unda ebrZolos am siClunges, Tu ar surs, rom dakargos azrovnebis unari. gavixsenoT ekziuperis `pata-ra ufliswuli~, gavixsenoTY saxare-ba~, romlis mixedviTac Tavad ieso qriste gveubneba, rom vinc bavSvi-seburad azrovnebis unari dakarga, is ver Seva sasufevelSio.

_ da mainc, ra gvixaria, ratom vtovebT zrdasrulobisa da mo-

wifulobis wlobiT naSeneb cixe-koSkebs da ratom vxdebiT didi bavSvebi saaxalwlod?

_ cota uxerxulobaSi ki mag-debT, magram imasac getyviT, rom axal wels zedmeti seriozuloba da mecnieruli Teoriebis Sesaxeb sau-bari ar uxdeba, radgan axali weli aris karnavali _ zeimi. karnavalu-ri imas niSnavs, rom aseT dros Wk-viani, suleli, maRali an dabali Tanamdebobis piri an raime tipis ierarqia ar arsebobs _ yvela aris dionisur-TamaSur ganwyobaze, anu garSemo Teatralur-karnavaluri situaciaa. es situacia zustad aris erTsaxovani da foladis struqtu-rebisadmi, ase vTqvaT, buntarulad ganwyobili da am dRes Cven yvelani erTni varT: bavSvi, didi, patara. aseTi atmosfero axlavs am axal wels.

_ magram axali weli xom namd-vilad ar modis, dila xom Cveu-lebrivia da saswauli xom marTla ar xdeba _ ra gvibiZgebs am karnav-aluri ganwyobisken?

_ axali weli _ es iseTi miTia, romelic yvela adamiansa da eT-noss axasiaTebs. is ukavSirdeba cikluri ganaxlebis universalur fenomens samyaroSi. aq Cven unda ganvasxvaoT miTosi da miTologia. miTologia aris raRac uxsovari drois ambebi _ zebunebrivi ambe-bi, romlebsac Cven aRviqvamT da vaanalizebT, miTosi ki sul sxva raRacaa _ es aris Cveni CarTva TviTon miTSi, anu cocxali miTi. axali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT am cocxal miTosSi.

axali wlis miTi mogviTxrobs sakralur ambavs, romelic sxva rols TamaSobda arqaul sazo-gadoebaSi, sxva rols TamaSobs tradiciul sazogadoebaSi da sx-vas _ super industriul sazoga-doebaSi. es adamianur yofierebas axasiaTebda dasabamidan da iarse-bebs mis dasasrulamde, radgan sa-kraluri miTosi sWirdeba adami-ans, uamisod igi ver gaZlebs. es aris misi yofierebis aucilebeli komponenti.

_ da ra doziT varT CarTul-ni am cocxal miTosSi, risTvis gvWirdeba is?

_ sakraluri miTi mogviTxrobs dasabamier droze, roca samyaro

Seiqmna da am samyaros gaaTamaSebs ritualSi. am ritualSi gaTamaSebis wyalobiT is xdeba cocxali. Cven am dasabamieri samyaros SeqmnaSi varT CarTuli da uamisod adamiani ver gaZlebs. erTi ruminuli warmoSo-bis didi mecnieria am sferoSi _ mirCa eliade. ai, misi ganmarteba aris yvelaze Sesaferisi da gasage-bi: `miTosi aris sakraluris dra-matuli SeWra samyaroSi da Cven vxvdebiT am sakralurobis monawi-leebi~.

_ da am miTosSi axali weli ra rols TamaSobs?

_ axali weli niSnavs imas, rom unda moxdes mudmivi ganaxleba _ anu mokvdavi arseba mudmivad gan-axldeba. qarTul sinamdvileSi Za-lian kargad aris dakavSirebuli erTmaneTTan Soba-axali weli. qarT-veli kaci maT ar asxvavebs _ saero dResaswaulsac (axal wels) aRniS-navs da religiursac (Soba). orives ki erTad moixseniebs _ Soba-axali weli. es absoluturad zustad gad-moscems am fenomenis filosofiur Sinaarss: Soba dRes qriste iSva _ RmerTi gankacda, anu sakraluri Se-moiWra profanul samyaroSi, mokv-da da mesame dRes aRsdga-ganaxlda. axali weli mudmivi siaxlea, axlis dasawyisi. es sazeimo ceremoniali aris rituali, rodesac Cven TiT-qos gadavdivarT im sferoSi, sadac RmerTebi cxovroben.

samyaros ganaxlebis molodini da axali weli yvela miTologiaSia:

indurSi, antikurSi, egvipturSi... da yvela maTganSi siaxles, ganax-lebas, samyaros Seqmnis simbolos warmoadgens. amiT Cven viciT, rom dasasruli ki arsebobs, magram es sruli dasasruli araa, yvelaferi xelaxla unda ganaxldes. anu sa-myaros safuZvlad udevs maradiuli kvlav dabruneba.

_ am ganaxlebaSi erTobas, er-Tianobas, karnavalurobasac aqvs Tavisi adgili?

_ diax, asea. Tuki eklesia aris korporacia, romelmac unda gan-martos RmerTis neba, mgonia, rom universiteti aris studentTa da profesorTa korporacia, romelmac unda gaaanalizos samyaros gageba, misi interpretacia. axali weli ki swored am korporacias kravs erTi-an karnavalur ceremonialSi, sadac saaxalwlo naZvis xesac Zalian didi mniSvneloba aqvs. aqve _ seriozu-loba da karnavaluroba erTmaneTs ar gamoricxavs, radgan karnavalu-robaSi aris udidesi sibrZne Cade-buli, masac Tavisi filosofiuri Sinaarsi aqvs. imedia, Cven yvela erTad SevxvdebiT axal wels, rad-gan samyaros cikluri ganaxlebis winaSe bavSvi da moxuci, reqtori da studenti gaerTianebulia. aq yvela karnavalur sixarulSi mona-wileobs.

minda, universitetis yvela Ta-namSromelsa da students winaswar mivuloco Soba-axali weli da am karnavalur sixarulSi monawileoba!

arsebobs Tu ara santa klausi filosofiurad?maia toraZe

irakli braWuli

vercxlisferi naZvi mTel msoflioSi `axali wlis xed~ aris cnobili... is sul axlaxan

universitetis baRis unikaluri xis

jiSebis koleqcias Seemata. naZvis xis

dargvis tradicias safuZveli Tbi-

lisis saxelmwifo universitetis hu-manitarul mecnierebaTa fakultetis axalgazrda mecnierTa saerTaSoriso simpoziumis farglebSi Caeyara. Tsu-is humanitarul mecnierebaTa fa-kultetis xarisxis uzrunvelyofis samsaxuris ufrosi specialistis, axalgazrda mecnierTa saerTaSoriso simpoziumis TanaTavmjdomaris nino kvirikaSvilis informaciiT, wels meored gaimarTa Tbilisis saxelmwi-fo universitetSi simpoziumi, rom-lis farglebSi, garda sesiuri mu-Saobisa, daigegma da ganxorcielda sxvadasxva aqtivoba.

`simpoziumi TviTdafinansebiT tardeba, Semosuli Tanxa xmardeba programis, Tezisebis da sxva saor-ganizacio problemebis mogvarebas, wels ki simpoziumis xelmZRvanelis Tea qamuSaZis iniciativiT naZvis xis dargvasac Caeyara safuZveli. naZvis xe universitetis baRSi erT-ad darges axalgazrda ucxoelma da qarTvelma mecnierebma~, _ ambobs nino kvirikaSvili.

simpoziumis mniSvnelobasa da naZvis xis dargvis tradiciaze azri gagviziara Tsu-is humani-tarul mecnierebaTa fakultetis dekanma nana gafrindaSvilma: `Tana-medrove humanitaruli mecniere-bebis speqtri sakmaod vrceli da mravalferovania. vfiqrob, Tbili-sis saxelmwifo universitetSi ki-dev erTi axali da keTili tradi-cia damkvidrda, romlis iniciato-ri da organizatori humanitarul mecnierebaTa fakultetia. imedi gvaqvs, rom es simpoziumi xels Seu-wyobs am dargis ganviTarebas da popularizebas, qarTvelologiis ganviTarebas, rac iqneba imis ga-ranti, rom Cvenma qveyanam kuTvni-li adgili daimkvidros msoflio kulturul rukaze.

ase rom, 100 wlis Tbilisis sa-xelmwifo universitetma, romelsac Cven metaforulad, siyvaruliT 100 wlis Wabuks~ vuwodebT, kidev erT-xel kari gauRo qarTvel da ucxoel mkvlevrebs. TanadgomisTvis da dax-

marebisTvis ki didi madloba min-

da gadavuxado Cvens partniorebs,

xelnawerTa erovnul centrsa da

saqarTvelos erovnul muzeums, ase-

ve, saorganizacio jgufs, proeqtis

ideis avtorebs, Cveni fakultetis

axalgazrda TanamSromlebs, rom-

lebmac warmatebiT ganaxorcieles

TavianTi Canafiqri da samomavlo-

dac bevri saintereso siaxle dageg-

mes.

sasiamovno siaxlea isic, rom

simpoziumis monawileebma universi-

tetis baRSi darges iSviaTi jiSis

naZvi, romlis msgavsi jiSi jer ar

yofila. didxans iSrialebs~ es naZ-

vebi universitetis ezoSi, rogorc

maradiulobis simbolo. imedi gva-

qvs, humanitaruli mecnierebebi 21-e

saukuneSi kidev ufro ganviTardeba,

romlis safuZveli iqneba samecnie-

ro moRvaweobis disciplinaTSo-

risi, sistemuri da sinergetikuli

gageba~, _ aRniSna nana gafrindaS-

vilma.

universitetis baRSi vercxlisferi naZvis xis

dargvis tradicia damkvidrdaSurTxia beroSvili

Page 3: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.ge

3ra gakeTda? _ 2018 wlis Sefaseba da samomavlo gegmebi

warmatebis indikatoriivane javaxiSvilis saxelobis

Tbilisis saxelmwifo universiteti erTaderTi umaRlesi saswavlebelia regionidan, romelic 500 saukeTe-soTa Soris aris da msoflios sau-keTeso universitetebis 2%-Si Se-dis _ es gaxlavT U.S. News&World Report-is 2019 wlis msoflios sau-keTeso universitetebis ranJirebis monacemebi. ranJirebisTvis ganxor-cielebul kvlevebSi msoflios 75 qveynis 1250 saukeTeso universiteti moxvda.

Tsu aris erTaderTi uni-versiteti regionidan, rome-lic msoflio universitetebis aka-demiur ranJirebebSi (Times Higher Education/THE (mesamed) da Shanghai Ranking) moxvda. QS Top University Ran-king Eastern Europe and Central Asia ran-JirebaSi Tbilisis saxelmwifo uni-versiteti 109-e adgilzea da lider poziciazea kavkasiis regionis uni-versitetebs Soris.

Tsu-is upiratesoba _ saerTaSoriso gacvliTi programebi

� Tbilisis saxelmwifo universi-teti pirvelia samxreT kavkasiis regionSi im studentTa, akademi-uri da administraciuli perso-nalis raodenobiT (300-ze meti), romlebic 2018-2020 saswavlo wlebSi ERASMUS+ International Cre-dit Mobility (ICM)-is dafinansebuli programiT evropis universite-tebSi iswavlian da aimaRleben kvalifikacias.

� bolo wlebSi Tsu-s 100-ze meti ucxoeli profesori ewvia gacv-liTi programis farglebSi

� Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis aqtiuri saerTaSoriso kavSirebi universitetis stu-dentebs SesaZleblobas aZlevs, gacvliTi programis farglebSi, swavleba ara mxolod evropul, aramed aziis wamyvan universi-tetebSi gaagrZelon. ukve ara-erTi studenti ewvia am mizniT, magaliTad, pekinis teqnologiur universitets. studentebis jgu-fi yovelwliurad monawileobas iRebs Asia Science Camp-Si, ro-melic sxvadasxva qveyanaSi imar-Teba, kerZod _ israelSi, ia-poniaSi, singapurSi, tailandSi, malaiziaSi, indoneziaSi da a.S.

� Tsu, evropis masStabiT, 26 qveya-naSi 80-ze met partnior univer-sitetTan TanamSromlobs `ERAS-MUS +~-is 171 proeqtis farg-lebSi. amasTanave, Tsu-is insti-tuciuri partniorebis ricxvi msoflios 50-mde qveyanaSi 200-s aRwevs.

saerTaSoriso samecniero kavSirebiTbilisis saxelmwifo universi-

tetis fizikosebis TanamSromlo-bas atomuri birTvuli kvlevebis

evropul organizaciasTan (CERN) ukve didi da saintereso istoria aqvs. Tsu monawileobs CERN-is AT-LAS eqsperimentSi, iulixis kvele-viTi centris (Forschungszentrum Jü-lich) COSY amaCqareblebze mimdina-re eqsperimentebSi, universitetis mecnierebi arian xmelTaSua zRvaSi dawyebuli neitrinuli fizikis da astrofizikis saerTaSoriso samec-niero proeqtis KM3NeT saTaveebTan myofi 15 qveynis fizikosebs Soris. U.S. News&World Report-is 2018 wlis dargobrivi ranJirebiT, Tsu fi-zikis mimarTulebiT 278-e adgils, Sanxais dargobriv ranJirebebSi ki _ N151-200 pozicias ikavebs.

universitetis studentebs aqvT unikaluri SesaZlebloba _ isar-geblon `Wkviani laboratoriebiT~ (SMART|EDM da SMART AtmoSim), romlebic Tsu-Si iulixis kvleviT centrTan TanamSromlobiT 2016-2018 wlebSi gaixsna; uaxloes pe-riodSi universitetSi kidev erTi axali _ SMART|SmR_lab (School meets Research) amoqmeddeba.

2012 wlidan laidenis universi-tetSi, Tbilisis saxelmwifo uni-versitetTan TanamSromlobiT, gaxs-nilia qarTuli enis, kulturisa da sazogadoebis mowveul profesorTa centri; universitetSi ukve Tsu-is araerTma profesorma Caatara kursi qarTul enasa da saqarTvelos isto-riaSi. laidenis warmatebis magali-Tis gafarToebas Tsu 2019 wlidan rusTavelis fondis mxardaWeriT Seecdeba _ qarTuli enis kaTedre-bi kidev 6 evropul universitetSi gaixsneba.

akademia evropeas~ regionuli

centri Tsu-SievrokavSiris arawevri qveynebi-

dan pirvelad saqarTveloSi, Tsu-Si gaixsneba `akademia evropeas~ re-gionuli centri. es gadawyvetile-ba ukve miiRes `akademia evropeas~ mmarTveli sabWos wevrebma barse-lonaSi, yovelwliur Sekrebaze. es aris uprecedento SemTxveva _ `aka-demia europeam~ miiRo evrogaer-Tianebis arawevr qveyanaSi kvleviTi warmomadgenlobis gaxsnis gadawyve-tileba, anu es iqneba pirveli habi, romelic gaixsneba evrokavSiris arawevr qveyanaSi. amiT Zalian bevr axalgazrdas miecema SesaZlebloba CaerTos sxvadasxva evropul pro-

gramaSi.

ucxoeli studentebi Tsu-Si da saerTaSoriso programebi2018 wels ucxoeTis moqalaqe 29

studenti iyo im kursdamTavrebu-lebs Soris, vinc Tbilisis saxelm-wifo universitetis bakalavriatis gamoSvebis ceremoniaze hipokrates fici dado. wels Tsu-is medici-nis fakultetze da sxva programeb-ze ukve 600-mde ucxoeTis moqalaqe studenti swavlobs. saerTaSoriso studentebs Tsu-Si dRes SeuZliaT 22-mde ucxoenovan programaze SeaCe-ron arCevani.

aRsaniSnavia, am programebs ISET-is ekonomikis sabakalavro da samagi-stro programebic, romlebic aSS-s da dasavleT evropis programebis Sesabamisia da msoflios sxvadasx-va qveynidan mowveuli profesorebi aswavlian. saerTaSoriso xarisxis ganaTlebas dRes aq ukve 11 qveynis warmomadgenlebi iReben. warmatebu-li kursdamTavrebulebi ki wamyvan poziciebs ikaveben regionSi.

Tbilisis saxelmwifo universi-tetis studentebs SeuZliaT airCi-on san diegos saxelmwifo univer-sitetis (SDSU) saerTaSoriso akre-ditaciis mqone (ABET, CSA, WASC) sabakalavro programebi STEM dargebSi da miiRon amerikuli di-plomi. TanamSromlobis farglebSi Tsu-Si ganaxlda da Tanamedrove teqnologiebiT aRiWurva labora-toriebi da saauditorio oTaxebi. TanamSromloba 2015 wels daiwyo da amJamad san diegos saxelmwifo universitetis mier saqarTveloSi SemoTavazebul programebze 500-ze meti studenti swavlobs, maT Soris Tsu-Si 430-mde.

2019 wels Tsu-is Spaieris pro-gramas 10 wliani iubile aqvs _ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbi-lisis saxelmwifo universitetisa da germaniis q. Spaieris admini-straciul mecnierebaTa universi-tetis TanamSromlobis safuZvel-ze iuridiul fakultetze ukve 10 welia xorcieldeba inglisureno-vani, saerTaSoriso akreditaciis mqone, samagistro programa `saja-ro mmarTveloba~. programis farg-lebSi 100-mde studentma gaiara saswavlo praqtika evropis qveyne-bis sxvadasxva sajaro dawesebule-baSi da miiRo saerTaSoriso akre-

ditirebuli programis diplomi. Tsu-Si dRes erToblivi da ormagi xarisxis 10-mde programa moqmedebs.

axali resursebi studentebisTvis

� universitetis studentebsa da profesorebs aqvT Ria wvdoma mraval umniSvnelovanes saer-TaSoriso eleqtronul baza-sTan, rac maT msoflio samecnie-ro siaxleebis realur droSi gacnobis unikalur saSualebas aZlevs. aseTi resursebia: Elsevier, Scopus (www.scopus.com), Sciencedi-rect (www.sciencedirect.com), EBSCO Econlit (https://goo.gl/ptblg3), Royal So-ciety Journal Collection (www.royalso-cietypublishing.org), England Journal of Medicine (www.nejm.org), Oxford Text-book of Medicine (www.oxfordmedicine.com), BioOne (www.bioone.org), ECD-Library (www. oecd-ilibrary.org), Cam-bridge Journals Online (www.journals.cambridge.org), HINARI Health Access to Research Initiative - (www.who.int/hinari).

� Tsu-is evropuli standartebis 320-adgiliani studenturi saer-To sacxovreblis kompleqsi li-sis tbasTan 2018 wlis dasawyisi-dan gaixsna. kompleqsSi yvela pi-robaa Seqmnili, rom studentebma komfortul garemoSi icxovron.

� sul ramdenime dRis win moewyo 3000 adamianze gaTvlili saer-To sacxovreblis proeqtis pre-zentacia. kompleqsisTvis miwas Tbilisis saxelmwifo universi-teti gamoyofs da am saerTo sac-xovrebliT sxva universitetis studentebic isargebleben.

� sul male, universitetis stu-dentebsa da profesorebs Tsu-is reabilitirebuli II korpusi mo-emsaxurebaT.

studenturi cxovreba universitetSibolo wlebSi amoqmedebulma

studenturi proeqtebis programam araerT students misca sakuTari samecniero, saganmanaTleblo Tu socialuri Sinaarsis ideis ganxor-cielebis SesaZlebloba.

gasuli weli rom SevajamoT, uni-versitetSi saintereso kulturuli da sportuli cxovreba iyo. Tsu-is futsalis gundi bolo wlebia futsalis evropuli universiadis warmatebuli monawilea. gundma 2017 wels finalSi, 2018 wels ki naxevar-finalSi iaspareza. dRes universi-tetSi mravali sportuli klubia, aris studenturi Teatri da ansamb-lebi, romlebic studentebs Tavisi SemoqmedebiTi niWis gamovlenis Se-saZleblobas aZleven.

gvesaubreba Tsu-is reqtori giorgi SarvaSiZe

Page 4: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

4

demur merkvilaZe, zust da sabunebismetyvelo

mecnierebaTa fakultetis I kursis studenti:

`visurvebdi, rom universiteti 2019 wels meti enTuziazmiT Sexv-des. xeli Seewyos studentebis ufro aqtiur CarTvas maT profesiul, pra-qtikul saqmianobaSi, raTa studen-tebma miRebuli Teoriuli codnis gamoyeneba ukeT SeZlon. aseve, sasur-velia leqtorsa da studentebs So-ris ufro mWidro da uSualo ur-TierTobis damyareba. vfiqrob, rom saxelmwifo universitetma student-Ta Soris erovnuli TviTSegnebisa da patriotizmis donis amaRlebazec unda izrunos. aucilebelia, rom universitetis damTavrebis Semdeg axalgazrdebs mieceT saSualeba sa-qarTveloSi dasaqmdnen sakuTari profesiiTa da winsvlis perspeqti-viT. aseve, meti yuradRebis miqcevaa saWiro im garemos gasaumjobeseb-lad, sadac Tsu-elebs studenturi drois umetesi nawilis gatareba gviwevs. es mxolod swavlas ar moi-cavs, aucilebelia studenturi kam-pusebis, sportdarbazebisa da sam-kiTxveloebis keTilmowyobac. droa, Tsu am mxrivac Cadges msoflios wa-myvan umaRles saswavlebelTa Soris~.

eka janiaSvili, socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetis Jurnalistikis da masobrivi komunikaciis mimarTulebis studenti:`msurs, rom universitetma da,

konkretulad, socialur da po-litikur mecnierebaTa fakultetma ufro meti dro dauTmos mimarTu-lebis ganviTarebas. Jurnalistikis swavlebisas mniSvnelovania teqniku-ri aRWurviloba da Cemi survilia, magaliTad, VI korpusis kompiutere-bis oTaxSi gamarTul kompiutereb-Tan vimuSaoT. Jurnalistikis mimar-Tulebas ganviTarebis udidesi po-tenciali aqvs. saaxalwlod studen-tebisTvis ukeTesi saswavlo garemos Seqmnas visurvebdi, risi miRwevac Cveni universitetisTvis martivia~.

mariam talaxaZe, socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetis Jurnalistikis da masobrivi komunikaciis mimarTulebis studenti:`Tanamedrove da interaqciuli

meTodebi, saswavlo procesis stud-entze morgeba da xSiri komunikacia TiToeul studentTan _ ai, ras vu-survebdi Cems universitets saaxal-wlod da ara marto saaxalwlod.

Cemi, rogorc rigiTi studentis, survilia, universitetis xsenebisas da masze saubrisas ar maxsendebo-

des is problemebi, romlebic dRes mas aqvs. minda, roca Tbilisis sa-xelmwifo universitetze Camovarde-ba sityva, mqondes bevri argumenti imisa, rom Cemi universiteti marT-lac saukeTesoa, man gauZlo dros da muSaobs progresulad~.

magdalina mariamiZe, ekonomikisa da biznesis

fakultetis studenti:`axali weli yovelTvis asocir-

deba cvlilebebTan, sixarulTan, bednierebasTan. es aris kargi San-si _ gaaumjobeso Seni cxovreba. studentoba ki am procesis Zalian mniSvnelovani nawilia. Cemi azriT, studentoba unda iyos dauviwyari da bednieri mogonebebi. TiToeul students aqvs survili, studenturi cxovreba ukeTesi gaxados. ra Tqma unda, mec maqvs garkveuli survile-bi. pirvel rigSi, rac Seexeba ad-ministraciasa da swavlis process, visurvebdi saswavlo literatura iyos ufro xelmisawvdomi. agreTve, Cemi azriT, mizanSewonilia audito-riebis keTilmowyoba sxvadasxva te-qnologiiT (magaliTad, kompiuteri, proeqtori, dinamiki). dRes, XXI sau-kuneSi, Zalian mniSvnelovania axal-gazrdebis teqnologiebTan muSaobis unar-Cvevebis ganviTareba.

rac Seexeba kulturul da gasar-Tob RonisZiebebs, visurvebdi, rom maTi raodenoba gaizardos. maga-liTad, amJamad, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis ekonomikisa da bizne-sis fakultetis studenturi TviT-mmarTvelobis organizebiT tarde-ba saqvelmoqmedo proeqti `sikeTis bumerangi~. am proeqtis daxmarebiT Cven SevZlebT _ vaCuqoT tkbili mogonebebi bavSvTa saxlis aRsazr-delebs. amas ki studentebis daxmare-biT movaxerxebT. nebismier msurvels SeuZlia mobrZandes ekonomikisa da biznesis fakultetis TviTmmarT-velobis oTaxSi (auditoria #102) da datovos nivTebi, romlebsac aRar iyenebs (tansacmeli, saTamaSoe-bi, wignebi). saaxalwlod, kerZod 25 dekembers, Cven am nivTebs gadavcemT bavSvTa saxls da axal wels gavu-lamazebT bavSvebs. visurvebdi, rom axali wlidan ufro meti msgavsi proeqti ganxorcieldes ara marto studentebis ZalebiT, aramed admi-nistraciis daxmarebiT. msurs, axali wlidan Tsu-m myarad SeinarCunos pirveloba~.

amiran gelantia, iuridiuli fakultetis IV

kursis studenti:`sasiamovnoa is faqti, rom axali

wlis Semdeg garemontebul-ganaxle-bul II korpusSi vbrundebiT. vfi-qrob, es universitetisTvis udidesi

win gadadgmuli nabijia, radgan mog-vardeba ara erTi Sida problema, romelic `gayinuli auditoriebiTa~ da sxva tipis diskomfortiT iyo ga-mowveuli. axali wlis Semdeg, Cemi azriT, aucilebelia, universitetSi Seiqmnas iseTi sivrceebi, sadac stu-dentebi SeZleben koleqtiurad meca-dineobas (konkretuli Temis damuSa-veba/ganxilvas). biblioTekaSi msgavsi ram SeuZlebelia, radgan xmamaRali saubari ikrZaleba. aseve, visurvebdi iseTi wreebis Seqmnas, sadac studen-tebi SeZleben sakuTari mravalfero-vani niWis realizebas: magaliTad, samarTalmcodneobis Rrmad da mra-valmxriv Seswavlas, analizs da a.S.

kargi iqneba, Tu maRali akade-miuri moswrebis mqone studentebis meti motivaciisTvis wamaxalisebeli RonisZiebebi gatardeba (magaliTad, maT Sesaxeb informacia gamoqveyndes da sazRvargareT prestiJul univer-sitetebSi ganaTlebis miRebaSi daex-maron)~.

salome SeyilaZe, zust da sabunebismetyvelo

mecnierebaTa fakultetis studenti:`minda, axal wels vnaxo Tsu-is

dasrulebuli kampusi, sadac studen-tebs komfortul garemosTan erTad dasaqmebis saSualebac eqnebaT.

rogorc kompiuteruli mecniere-bebis programis students, survili maqvs Tsu-Si arsebobdes informa-ciis damuSaveba/moZiebis ufro mo-xerxebuli sistemebi _ mxedvelobaSi maqvs sxvadasxva saxis gamokiTxvebis Sedegebis gacnoba, sazRvargareTis universitetebis msgavsad saswavlo kursebis Sefasebis sistemis SemoRe-ba, informacia sxvadasxva fakulte-tis studentTa reitingebis, stipen-diatebis Sesaxeb.

Cvens universitets hyavs ara-erTi warmatebuli studenti Tu kursdamTavrebuli. msurs, axal 2019 wels gavicnoT saamayo Tsu-elebi, gaviziaroT maTi warmatebis saidum-lo da meti bednieri saxe davinaxoT universitetis kedlebSi~.

mariam kutalaZe, iuridiuli fakultetis IV

kursis studenti:`miuxedavad imisa, rom Tbilisis

saxelmwifo universiteti warmate-buli studentebiTa Tu gamorCeuli akademiuri personaliT erT-erTi mowinavea saqarTveloSi, arsebobs problemebi, romelTa aRmofxvraze orientireba ganviTarebisaTvis au-cilebelia. CemTvis, rogorc iuri-diuli fakultetis studentisTvis, mniSvnelovania saswavlo procesis praqtikuli xasiaTi. marTalia, fa-kulteti gvTavazobs praqtikuli elementebis mqone arCeviT sagnebs, Tumca umjobesi iqneboda iuri-diuli daxmarebis centris/klinikis Camoyalibeba, sadac studentebi re-alur saqmeebs ganixilavdnen da sa-marTlebriv daxmarebas gauwevdnen im pirebs, romlebic socialuri md-gomareobis gamo advokatis momsaxu-rebiT ver sargebloben. iuridiuli klinikebi farTod gamoiyeneba ameri-kasa Tu evropis qveynebSi da vTvli, rom kargi iqneba, Tu aRniSnul sa-kiTxze fakulteti ifiqrebs.

meore problema exeba studente-bisa da sagamocdo centris urTier-Tobas. sagamocdo centrSi xSirad vawydebiT administraciuli xasia-Tis barierebs. umetes SemTxvevaSi iqmneba problemebi gamocdis gada-tanasTan dakavSirebiT. sasurvelia, axali wlidan am sakiTxiTac dainte-resdes universiteti.

axali wlidan visurvebdi swavle-bis Tanamedrove meTodebis Sesabamis saleqcio/saseminaro process, sadac prioritetuli iqneba interaqtiuli komponenti. samwuxarod, metwilad universiteti Semoifargleba mxo-lod faqtobrivi informaciis miwo-debiT studentebisaTvis da nakle-

badaa warmodgenili kritikuli az-rovnebis ganviTarebis elementebi, romelic nebismieri profesiisaTvis mniSvnelovania.

Sesabamisad, Tu universiteti gaiTvaliswinebs, rom studente-bisaTvis mniSvnelovania, erTi mxriv, praqtikuli kuTxiT ganviTareba da, meore mxriv, muSaoba kritikulad fiqris unarebis daxvewaze, ufro gazrdis mis avtoritetsa da swavle-bis xarisxs~.

barbare devsuraSvili, fsiqologiisa da ganaTlebis

mecnierebaTa fakultetis studenti:`axali wlidan vusurveb univer-

sitets, ramdenadac es SesaZlebelia, Seecvala, gaemartivebina sagnebze re-gistraciis procesi, rac TiToeuli studentisTvis yvelaze didi stre-sia. aseve, xSirad iqmneba problema imasTan dakavSirebiT, rom gamocdis TariRamde SeiZleba ar iyos veb-gverdze atvirTuli manamde dagro-vebuli qulebi. Cemi azriT, gacile-biT gamartivdeba saswavlo procesi, Tu msgavsi sakiTxebi daregulirde-ba.

universitets vusurveb mowinave poziciis SenarCunebas, rac leqto-rebsa da studentebs Soris ufro intensiuri da efeqturi TanamSrom-lobiT miiRweva. swavliTa da kvle-viT dainteresebul students vusur-veb met aRiarebas sazRvrebs gareT. Cemi azriT, amis xelSemwyobi iqneba qarTul enaze xelmisawvdomi meti saswavlo masala da meti gacvliTi programa sxvadasxva fakultetisT-vis, maT Soris _ fsiqologiis fa-kultetisTvis~.

marTa varZieli, fsiqologiisa da ganaTlebis

mecnierebaTa IV kursis studenti: `visurvebdi, rom studentebs

mogveces praqtikuli codnis miRe-bis SesaZlebloba sauniversiteto sivrceSi an mis gareT. aseve, unda gvqondes SesaZlebloba, gaviaroT staJireba profesiuli ganxriT, raTa SeZenili Teoriuli codna ga-moviyenoT realobaSi. aRniSnuli sakiTxi, aseve, xels Seuwyobs maT samomavlo dasaqmebas. vfiqrob, pra-qtikul codnaze yuradRebis gamaxvi-leba waadgeba universitetsa da mis studentebs.

meore sakiTxi, romlis gaumjo-besebasac visurveb, exeba gacvliT programebs. Tsu-Si dResdReobiT arsebobs aseTi saxis programebi, Tumca xSirad es ar exeba universi-tetis yvela fakultets (magaliTad, fsiqologiisa da ganaTlebis mec-nierebaTa fakulteti). msgavsi ti-pis proeqtebSi monawileobis miRe-bis gamocdileba mqonia da vfiqrob, rom es aris gamocdilebis gansxvave-buli tipi, romelic moicavs: ucxo kulturis ziarebas, axali codnis SeZenas, axal adamianebTan urTier-Tobas. visurveb amgvari proeqtebis ufro didi raodenobiT arsebobas Tsu-Si~.

Tina ciskarauli, medicinis fakultetis studenti:

`2019 saswavlo wlidan visurveb, mTlianad aRmoifxvras is admini-straciuli problemebi, romlebic, miuxedavad yvelafrisa, mainc arse-bobs. saswavlo kursebis xarisxis gansazRvrisas administraciam auci-leblad unda gaiTvaliswinos stu-dentebis Sefaseba. garda amisa, vfi-qrob, aucilebelia, leqtorebsa da studentebs Soris komunikacia gaum-jobesdes, Camoyalibdes maT Soris uSualo urTierToba, rac, Tavis mxriv, dadebiT gavlenas moaxdens akademiuri codnis doneze da xels Seuwyobs gamocdilebis ukeT gazi-arebis process~.

moamzada nato obolaZem

universitetTan dakavSirebuli studentebis

saaxalwlo survilebi

Page 5: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.ge

5saaxalwlod gamxelili survilebi

besarion zoiZe, Tsu-is iuridiuli fakultetis

profesori:`sauniversiteto azrovneba unda

daefuZnos saqarTvelos konstitu-ciaSi gacxadebul princips, rome-lic adgens, rom `akademiuri Tavi-sufleba da umaRlesi saganmanaT-leblo dawesebulebis avtonomia uzrunvelyofilia~. am fuZemde-blur Rirebulebebze unda aegos sauniversiteto cxovrebis wesi, misi mTliani organizmis CaTv-liT, studentiTa da profesoriT dawyebuli _ damTavrebuli yvela rgoliT, sadac ki Tavisufleba da avtonomia moiazreba. es, cxadia, gulisxmobs mis SigniT uflebriv decentralizacias konstituciiT aRiarebuli principis ganxorcie-lebis mizniT. konstituciiT gaT-valiswinebuli RirebulebiTi wes-rigis fonze aucileblad mimaCnia akademiuri xarisxebis miniWebis ufleba kvlavac fakultetebs dau-brundes. ar unda daviviwyoT, rom sadac araa Tavisufleba, iq arc pa-suxismgeblobaa~.

cira baramiZe, profesori, Tsu-is

kavkasiologiis institutis direqtori:`Tavisufali saqarTvelos pirm-

Sos _ Tbilisis saxelmwifo uni-versitets, rogorc simbolosa da samWedlos Tavisufali azrisa, upirvelesad, minda, Tavisufleba vusurvo, magram rogor, roca si-tyva _ avtonomia da misi Sesatyvi-si gancda drodadro saRaTas Zils eZleva.

Zvirfaso profesorebo! am axal wels gisurvebT sasikeTo siaxleebs da Rirseul akademiur garemos, Rirseul, indeqsirebul xelfass da sulisa da xorcis axovanebas, war-matebebs, aRmoCenebsa da realur cv-lilebebs da ara iluzias, fasadur cvlilebebs!

Zvirfaso administraciis we-vrebo! gisurvebT axal samuSao sivrceebs Tqveni esoden mniSvne-lovani saqmianobisaTvis, axal kor-puss administraciisaTvis Tsu-is ukan ezoSi, iqneb maSin mainc iqnes daculi Sromis uflebebi da Ti-Toeuls samuSao sivrced 3-4 kv.m. mainc gqondeT; gisurvebT xelfasi-sa da saStato ganrigis gazrdas da ara piriqiT.

universitets SemouerTda akade-miis institutebi da arc safinanso, arc adamianuri resursebis an ro-melime sxva departaments arc erTi TanamSromeli ar Sematebia.

visurvebdi, yvela aqtivi gamoy-enebuli iyos universitetis war-matebisaTvis (magaliTad, gamomcem-lobis saqmianobis komercializa-cia, gayinuli aqtivebis Semosavlis wyarod qceva).

Zvirfaso studentebo da profe-sorebo! universitets Tavisi arse-bobis manZilze araerTi dabrkole-ba da ufro masStaburi probleme-

bic dauZlevia; swored amitom is yvelaze metad warmatebuli univer-sitetia kavkasiis regionSi. univer-sitets aqvs potencia, racionalu-rad Seafasos da axlo momavalSi daZlios arsebuli problemebi~.

irma ratiani, filologiis mecnierebaTa

doqtori, Tsu-is profesori:`piradad CemTvis, rogorc qar-

Tuli literaturaTmcodneobiTi skolis warmomadgenlisaTvis, sa-surveli iqneboda _ meti qarTve-lologiuri proeqtebis inicireba, erovnuli literaturuli kvle-vebis dawinaureba da mxardaWera saerTaSoriso asparezze, rac Zalze saSur saqmed mimaCnia interkultu-ruli komunikaciebis amJamindeli aRmavlobis pirobebSi~.

ioseb saluqvaZe, Tsu-is profesori:

`miuxedavad imisa, rom kargad vacnobiereb im araerT sirTulesa da nakls, rac dRes Cvens univer-sitets gaaCnia, mimaCnia, rom mainc gvaqvs sakmao resursi mdgomareo-bis gaumjobesebisa da saerTaSori-so standartebTan daaxloebisaTvis. Cemi upirvelesi survilia, rom mo-mavali wlidan Tsu daadges mZlavr kvleviT akademiur dawesebulebad gardaqmnis gzas – saTanadod iqnas mxardaWerili, Sefasebuli da dafa-sebuli im profesor-maswavlebel-Ta, studentTa da akademiuri erT-eulebis saqmianoba, romlebic saer-TaSoriso masStabiT TvalsaCino da aRiarebul samecniero naSromebs qmnian da amiT udidesi wvlili SeaqvT Cveni universitetis presti-Julobasa da Rirseuli adgilis damkvidrebaSi msoflio universi-tetebs Soris. aRar unda davkmayo-fildeT mxolod saqarTveloSi, an Tundac samxreT kavkasiis regionSi pirvelobiT. gulwrfelad mjera, rom swori strategiisa da marT-va-gaZRolis SemTxvevaSi Cven gvaqvs ufro seriozuli Sedegebis miRwe-vis potenciali. aseve visurvebdi, rom axali wlidan saTanado cod-nisa da gamocdilebis ufro meti axalgazrda mkvlevari da leqtori Seematos Cvens kontingents da dai-wyos universitetis gaaxalgazrda-veba, Rvawlmosil pedagogebs ki sa-Tanadod daufasdeT universiteti-saTvis gaweuli amagi da Tavdadeba~.

qeTevan Wkuaseli, profesori, ganaTlebis

mecnierebaTa departamentis xelmZRvaneli:`ZiriTadi xazi, romelsac gamo-

vyofdi upirvelesi survilis sa-xiT, gamoiTqmis klasikuri TeziT _ `profesori unda emsaxurebodes students da orive erTad mecnie-rebas~. es ki mecnierebis avtono-miurobas niSnavs, rasac dRes, sul ufro da ufro mkacri bazris pi-

robebSi, seriozuli safrTxe emu-qreba, safrTxe mecnierebis bazris tyved gaxdomisa. aseT viTarebaSi, universitets dafiqrebis da opti-maluri arCevanis gakeTebas vusur-vebdi, sakuTari misiisa da pasuxis-mgeblobis kidev erTxel gacnobie-rebas da adekvaturi nabijebis ga-dadgmas. vfiqrob, am umniSvnelova-nesi survilis miRma ikveTeba iseTi aucilebeli saWirboroto sakiTxe-bi, romelTa CamoTvla Sors wag-viyvanda, magram mainc gamovyofdi ramdenime maTgans, kerZod: univer-sitets vusurvebdi, rom axal 2019 wels realurad SeZlos studentze orientirebuli swavlebis ganxor-cieleba, studentis uzrunvelyofa saswavlo-saganmanaTleblo resur-siT, upirvelesad, mravalferovani saswavlo literaturiT; visurveb-di, magistraturisa da doqtoran-turis safexurebze studentebi me-cadineobaze samsaxuridan daRli-lebi ar modiodnen; studenturi cxovreba da studenturi xma ufro Zalumad gaismodes universitetSi; universitetma SeZlos profesor-maswavleblebisaTvis meti akademi-uri Tavisuflebis, erT saStato erTeulze muSaobis, mecnieruli kv-levebis warmoebisaTvis meti drois daTmobis SesaZleblobis uzrun-velyofa; administraciisa da apara-tis muSakTa Sromis optimalur da maRal xarisxobriv doneze ayvana.

da bolos, visurvebdi, rom sa-kuTar movaleobebsa da pasuxism-geblobebze kidev erTxel davfi-qrdeT universitetis profesor-maswavleblebi, TanamSromlebi da studentebi, raTa universitetma kvlav gaagrZelos Cveni winaprebis mier Seqmnili Rirseuli saganmanaT-leblo tradiciebi~.

zurab daviTaSvili, profesori, politikis

mecnierebaTa doqtori:`Tbilisis saxelmwifo universi-

tets finansur uzrunvelyofas vu-survebdi, qveyanas _ mSvidobas da ganviTarebas; profesurasa da stu-dentobas _ warmatebebs~.

ineza gagniZe, Tsu-is ekonomikisa da biznesis

fakultetis asocirebuli profesori:`xeli unda SevuwyoT kursdamTav-

rebulTa klubis Camoyalibebas fa-kultetze; warmatebul biznesmeneb-Tan, mewarmeebTan Sexvedrebis or-ganizebas da am arxiT saukeTeso studentTa dasaqmebas, saxelobiTi stipendiebis daniSvnas warmatebuli studentebisTvis.

unda moxdes universitetis po-tencialis efeqtianad gamoyeneba saqarTvelos ekonomikis ganviTa-rebisTvis. saamisod universitet-Si iseTi platformis formirebaa saWiro, sadac dialogisTvis erT sivrceSi iqneba gaerTianebuli `universiteti _ mTavroba da ad-

gilobrivi mmarTveloba _ biznesi _ regionebSi arsebuli saswavlo dawesebulebebi da fablabebi _ re-gionSi mcxovrebi iniciativiani da aqtiuri mosaxleoba~. am platfor-mis saSualebiT SesaZlebeli iqneba, Tsu-Si miRebuli codnis safuZvel-ze, studentTa aqtiuri CarTva sa-qarTvelos regionebSi ekonomikis ganviTarebis xelSesawyobad. aq vgu-lisxmobT Tsu-is akademiuri perso-nalisa da studentebis (studentTa jgufSi umravlesoba Sesabamisi re-gionebidan) zemoaRniSnuli plat-formis mxareebTan erTad, erTob-livi kvlevebis safuZvelze, ekono-mikis ganviTarebis Semaferxebeli problemebis identificirebas, axa-li biznesSesaZleblobebis gamovle-nas da biznesproeqtebis momzadebas. unda moxdes Tsu-is sxva fakul-tetebis akademiur personalsa da studentebTan erTad gamoyenebiTi mimarTulebis kvlevebis inicire-ba bazrisTvis axali produqtebis SeTavazebis mizniT; Semdgom ki, biznes-inkubatorSi ideebis damuSa-vebis safuZvelze, saproeqto wina-dadebebis wardgena saTanado pro-gramebis konkursebSi.

unda uzrunvelvyoT zemoaR-niSnuli platformis safuZvelze, studenturi olimpiadis _ `Cemi sauniversiteto ganaTleba saqarT-velos ekonomikis ganviTarebisTvis~ gamarTva regionebis potencialis Seswavlis mimarTulebiT da adgi-lobrivi TviTmmarTvelobis warmo-madgenelTa komisiaSi monawileobiT saukeTeso ideebis gamovlena-da-jildoeba da difinansebis mopo-veba.

unda vizrunoT iseTi struqtu-ris formirebaze, romelic xels Seuwyobs Tsu-is akademiur perso-nalsa da studentebs bazridan mi-iRon kerZo, komerciulad momge-biani SekveTebi (mag: konsultaciebi, biznesgegmis momzadeba, auditis da marketinguli kvlevebis Catareba da sxva). amis safuZvelze Tsu-sa da yve-la CarTul mxares eqneba garkveuli Semosavali, xolo studentebs da-matebiT ganuviTardebaT praqtiku-li unar-Cvevebic~.

nino okribelaSvili, medicinis mecnierebaTa

doqtori, profesori:`rogorc eqims, msurs, gisur-

voT fizikuri da sulieri keTild-Reoba, janmrTeloba, rac xarisxiani ganaTlebis miRebis da sazogadoe-baSi Rirseuli adgilis damkvidre-bis erT-erTi safuZvelia. vinaidan ganaTleba _ `Tavisuflebis oqros karis gasaRebia~ (j. v. karveri), sau-niversiteto ganaTlebis procesi momaval welsac axali gamowvevebis winaSe dagvayenebs, amitomac minda gisurvoT _ meti pozitiuri az-rovneba, maRali socialuri pasu-xismgebloba, Seupovroba, uSreti energia da didi SemoqmedebiTi po-tenciali~.

moamzada Tamar dadianma

Page 6: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

6

Tu mecnierebaSi raime Rire-buls akeTeb, ese igi, aseTi xasiaTi gaqvs _ xar Cxirke-

dela, gklavs cnobismoyvareoba da erTi suli gaqvs, rodis upasuxeb SenSi gaCenil kiTxvebs.

Cvens dRevandel respondents – Tbilisis saxelmwifo universite-tis profesors, revaz SaniZes amg-vari interesi bavSvobidan gasCenia _ miuxedavad imisa, rom eqimebis ojaxSi gaizarda da gza am sfero-Si, faqtobrivad, gakvaluli hqon-da, momavali profesia sabWos quCa-ze mdebare patara italiur ezoSi mcxovrebma mezobelma _ fizikosma guram doliZem ganusazRvra. axla ambobs _ Tu ucxoeTSi wlobiT cxovrebis periodSic verasodes movcildi Tbiliss, es im ezoSi Rr-mad gadgmulma fesvebma ganapiroba _ iq trialebda Zveli qarTuli inteligencia da saqmis, profesiis, adamianebisa da qveynis siyvarulic aqedan Camenergao.

skolaSi kargad swavlobda, Tum-ca sakuTar das ver edreboda. misi wyalobiT arc gakveTilebis CasaniS-nad iwuxebda Tavs, icoda _ saxlSi misuls, tyupiscali yvelafers mo-wesrigebuls daaxvedrebda, amitom Tavisuflad SeeZlo cota ecelqa da megobrebTanac meti dro gaeta-rebina.

specialobis asarCevadac didad ar ufiqria _ sakuTari biZisa da fizikos guram doliZis saubrebma adridanve gauCina interesi da sa-buTebic Tamamad Seitana Tbilisis saxelmwifo universitetSi. axla am arCevanze ambobs, rom safuZvlianad verc xvdeboda, sad Sevida, magram swavlis procesma da fizikisadmi Rrmad Camjdarma interesma male daa-naxa gza, romelmac Semdgom sakmaod didi warmatebebi moutana.

pirvelad iyo dubna

universitetSi xuTwliani swav-lis Semdeg bevri kursdamTavrebuli midioda diplomis an disertaciis dasacavad moskovis olqSi mdebare dubnis saerTaSoriso institutSi. maSin mxolod es centri arsebobda fizikosTa saerTaSoriso samecnie-ro kvlevebSi CasarTavad da revaz SaniZemac dubna da cnobili mecnie-ri, dRes ukve dubnis birTvuli kvlevebis institutis vice-reqtori da sakmaod didi laboratoriis xelmZRvaneli _ vladimer kekeli-Ze aarCia. axla Tvlis, rom maRa-li energiebis fizikisadmi interesi da misi samecniero cxovrebis gzac swored dubnadan, vladimer keke-liZidan da Semdeg Tsu-is maRali energiebis fizikis institutidan daiwyo.

dubnaSi mimdinare eqsperimentis safuZvelze moamzada diplomic, ma-gram aspiranturaze ar ufiqria _ dabrunda da Tsu-is maRali ener-giebis fizikis institutSi daiwyo muSaoba _ jer laboranti iyo, Semdeg _ umcrosi mecnier-muSaki, xolo disertaciis dacvis Semdeg ufros mecnier-muSakad ganagrZo sa-qmianoba.

sxvaTa Soris, maRali energiebis fizikis institutSic guram do-liZem miiyvana pirvelad da studen-tobisas saxelSekrulebo TemebSi CarTo _ ase ganapiroba erTma da imave pirovnebam rogorc revaz Sa-niZis specialoba, aseve misi samec-niero momavali _ igi maRali en-ergiebis fizikas aRar moscilebia.

gza dubnidan KM3NeT-amde

sakandidato disertacia 1990 wels daicva. maSin igi, rogorc ma-

Rali energiebis fizikis institu-tis mecnier-TanamSromeli, aRmosav-leT evropis qveynebis mecnierebTan erTad (sabWoTa kavSiri, bulgare-Ti, poloneTi, germania, Cexoslova-kia) monawileobda serpuxovis amaC-qarebelze mimdinare eqsperimentSi BIS-2, romlis mizani iyo axali nawilakebis (Carmiani mezonebi da baironebi) dakvirveba da Seswavla. disertaciac am Temaze daicva _ `Carmiani nawilakebis dabadeba ser-puxovis amaCqarebelze~. axla bato-ni revazi RimiliT ixsenebs, rogor wvalobdnen eqsperimentis monaceme-bis kompiuterul damuSavebaze: `naxevar dros TbilisSi vatarebdi da naxevars _ dubnaSi. TbilisSi _ Tsu-is gamoyenebiTi maTematikis in-stitutSi Zalian kargi gamomTvle-li manqanebi hqondaT. Cven dubnidan mogvqonda eleqtronuli infor-macia da, am manqanebis wyalobiT, eqsperimentis mTeli cikli Tbilis-Si avawyveT. Semdeg imdenad kargad wavida saqme, rom gamoyenebiTi ma-Tematikis institutis resursebi aRar gvyofnida da saqarTvelos mecnierebaTa akademiis musxeliSvi-lis saxelobis gamoTvliTi maTema-tikis institutSi (gamoTvliT man-qanaze) gadavinacvleT. maSin kompi-uterebi sxvanairad gamoiyureboda _ gamoTvliTi manqana uzarmazar darbazSi idga da masze muSaobis msurveli bevri iyo, magram univer-sitetis maSindeli reqtoris, baton nodar amaRlobelis daxmarebiT, in-stitutis gamoTvliTi resursebis ZiriTadi nawili Cven dagviTmes. am eqsperimentSi Tbilisis saxelmwifo universitetidan CarTulni iyvnen: nodar amaRlobeli, givi nikobaZe, vladimer kekeliZe, vasil jorjaZe, nodar lomiZe da sxvebi~, _ ixse-nebs mecnieri.

mere daiwyo cernis (CERN-is) era _ evropis birTvuli kvleve-bis centris axali eqsperimentebi, romelSic revaz SaniZe qarTvel mecnierebTan _ Tamar jobavasTan, leila CiqovanTan, jemal xubua-sTan da irakli minaSvilTan erT-ad CaerTo. `simarTle giTxraT, Zalian mindoda iq moxvedra, rad-gan CERN-is eqsperimentebi mainte-resebda. universitetSi maSin Za-lian kargi axalgazrdebis jgufi Seikriba: vaxtang qarTveliSvili, romelic axla profesoria lanka-steris universitetSi (inglisi); ramaz qvaTaZe, romelic Zalian kar-gi fizikosia da axla kompiuteru-li qselebis gaerTianeba `grenas~ xelmZRvanelobs; evgeni Ciqovani _ gamoCenili qarTveli fizikosis gogi Ciqovanis vaJiSvili, romelic Cemi didi megobaria da amJamad amerikaSi cxovrobs; daviT mJavia, romelic dubnaSi didi ganyofi-lebis xelmZRvaneli iyo da, samwu-xarod, moulodnelad gardaicvala ramdenime wlis win. ai, es jgufi cdilobda CERN-is eqsperimentSi moxvedras da amaSi universitetis reqtoric gviwyobda xels. Zali-an dagvexmara Cveni ufrosi kolega vova roiniSvili, romelic fizi-kis institutSi muSaobda da, gogi CiqovanTan erTad, pirvelad iyo miwveuli saqarTvelodan CERN-Si, 60-wlebSi. sawyis etapze misi kon-taqtebi Zalian dagvexmara. gogi Ci-qovanis da vova roiniSvilis Sem-deg, Cven viyaviT pirveli qarTuli jgufi, vinc 1992-93 wlebSi CERN-Si wavediT da vaCveneT, rom kargad muSaoba SegviZlia~, _ ixsenebs ba-toni revazi.

CERN-Si misi akademiuri Tanam-deboba iyo miwveuli mecnier-Ta-namSromeli da monawileobas iRebda birTvuli kvlevebis evropuli cen-tris didi adronuli kolaideris samecniero programis momzadebaSi (CMS). paralelurad daiwyo moRva-weoba dubnis birTvuli kvlevebis institutis ufros mecnier-TanamS-

romlad. amave periodSi CaerTo ga-momavali wrfivi e+e-kolaideris samecniero programis momzadebaSi.

yvelaze xangrZlivi da nayofieri xana revaz SaniZis samecniero moR-vaweobaSi mainc germaniaze modis. am qveyanaSi, saerTo jamSi, mcire Sualedebis gamoklebiT, 20 weli gaatara. aq CaerTo nuklonis spinis struqturis SeswavlaSi (eqsperimen-ti HERMES, romelic HERA-amaCqa-rebelze tardeboda (DESY, hambur-gi, germania). aqve 15 weli muSaobda erlangenis universitetSi. sxvaTa Soris, es is erlangenis universite-tia, romelSi ganTavsebuli patara amaCqareblis TbilisSi Camotanac igegmeboda, magram, sxvadasxva gauT-valiswinebeli winaaRmdegobebis gamo, ver moxerxda.

sadoqtoro disertacia 2006 wels daicva. revaz SaniZis diserta-cia sami nawilisgan Sedgeboda, radgan masSi gaaerTiana CERN-Si, DESY-sa da erlangenis universi-tetSi, ukve hamburgis amaCqarebel-Tan dakavSirebuli eqsperimentis masalebi da Sromebi. dRemde misi avtorobiT da TanamonawileobiT 200-ze meti samecniero naSromia ga-moqveynebuli, 2012 da 2013 wlebSi mecnierTa jgufTan erTad Sesru-lebuli Sromebi ki aRiarebulia msoflios yvelaze mniSvnelovan samecniero miRwevebad (2012 wels higsis nawilakis aRmoCena CERN-is didi adronul kolaiderze; 2013 wels maRali energiebis kosmos-uri neitrinoebis registracia Ice-Cube eqsperimentSi). es kidev erTi maCvenebelia imisa, rom qarTveli mecnierebi Tanabarzomierni arian ucxoeli mecnierebisa da, miuxeda-vad Zalze mwiri SesaZleblobebisa, mainc axerxeben, iyvnen Rirseuli da angariSgasawevi partniorebi evro-peli da amerikeli kolegebisaTvis. `vfiqrob, rom qarTvel mecnierTa didi nawili saerTaSoriso aspa-rezze sakmaod konkurentunariania. mas Semdeg, rac sazRvrebi gaixsna, bevrma daadastura, rom Wkviani, ni-Wieri da gonieri xalxi varT, ma-gram am process erTi minusic aqvs _ samwuxarod, es xalxi Zalian cno-bil samecniero centrebSi gadavida samuSaod da iq darCa. Tumca amiT saqarTvelos bevri perspeqtiuli axalgazrda daaklda,~ _ ambobs ba-toni revazi.

KM3NeT proeqti

axali saerTaSoriso proeqti astronawilakebis fizikaSi, romel-Sic 2005 wlidanaa CarTuli, revaz SaniZisTvis kidev erTi gamowvevaa. eqsperiments erqva `antaresi~ (AN-TARES) da ganlagebuli iyo xmel-TaSua zRvaSi, safrangeTis sanapi-risTan axlos 2500 metris siRr-meze. safrangeTSi, qalaq la-senSi, ganTavsebuli iyo am eqsperimentis marTvis centri, sadac modioda informacia zRvidan. eqsperiments

kompiuterebis saSualebiT am cen-tridan vmarTavdiT. sainteresoa, rom `antaresi~ dResac muSaobs da 2019 wels dasruldeba. axla Cven ukve axal deteqtors vaSenebT da Za-lebis gayofa rom ar iyos, koncen-tracias vakeTebT axal deteqtorze, romelic `antaress~ Secvlis. axali eqsperimenti uzarmazaria. is xmel-TaSua zRvaSi unda gakeTdes. amisT-vis sami adgilia gamoyofili: sa-berZneTTan, italiasTan da safran-geTTan. cxadia, gamocdilebidan gamodinare, safrangeTis adgili yvelaze mimzidvelia~, _ gviyveba mecnieri.

`dRes ukve SegviZlia samyaro eleqtromagnituri gamosxivebis mTel diapazonSi davinaxoT, rac gacilebiT did informacias mogv-cems imis Sesaxeb, Tu rogor muSaobs samyaro, rogor warmoiqmna da ro-gor gagrZeldeba misi evolucia. garda eleqtromagnituli gamosxive-bisa, samyaroSi kidev sxva nawilake-bic aris _ magaliTad, neitrinoebi, romlebiTac danaxuli samyaro abso-luturad unikaluria. neitrinuli eqsperimentebis Sedegad dadastu-rebulia, rom mzis energiis wyaros TermobirTvuli reaqciebi war-moadgens, romlis dros wyalbadi heliumSi gardaiqmneba. erTaderTi saSualeba _ miviRoT informacia mzis gulSi mimdinare TermobirT-vul reaqciebze, aris neitrinoebis dakvirveba, romlebic am procesebSi Cndebian. neitrinoebs SeuZliaT mze urTierTqmedebis gareSe gadakveTon. CvenSi yovel wams mzeSi dabadebuli miliardobiT neitrino gadis, rom-lebsac, ra Tqma unda, ver vxedavT da ver vgrZnobT. ramdenime neitrinos dakvirvebas uzarmazari deteqtore-bi da, Sesabamisad, Zalian didi mate-rialuri resursebi sWirdeba, magram am informaciis miReba sxva saSual-ebebiT SeuZlebelia. sxvadasxva ener-giis neitrinoebi sxvadasxva proce-sebSi Cndebian da maTi dakvirveba, ise, rogorc mzis neitrinoebis dak-virvebis SemTxvevaSi, samyaroSi mim-dinare procesebis unikalur suraTs mogvcems~, _ gvixsnis mecnieri.

neitrinuli kvelebis axali eqsperimenti, romelic cnobilia, rogorc KM3NeT, Zalian didi proeqtia, romelic ramdenime aseu-li milioni evro Rirs. igi Rire-bulebis gamo fazebad aris dayofi-li. pirveli faza male damTavrdeba _ misi mizani iyo eCvenebina, rom SesaZlebelia axali tipis deteqto-rebis zRvaSi ganlageba. meore fa-zisaTvis gamoyofilia 50 milioni evro da es faza or weliwadSi unda damTavrdes. deteqtori, wesiT, 2020 wlis dasawyisSi unda aSendes.

revaz SaniZe am proeqtSi CarTu-lia, rogorc Tsu-is warmomadgene-li. sul cota xnis win Tbilisis saxelmwifo universitetis maRali energiebis fizikis institutsa da da proeqt KM3NeT saerTaSoriso kolaboracias Soris, romelSic 16 qveynis mecnierebi monawileoben, TanamSromlobis xelSekrulebac ga-formda. am TanamSromlobis farg-lebSi ki TebervlSi gaimarTeba warmomadgenlobiTi saerTaSoriso konferencia, romelsac Tbilisis saxelmwifo universiteti umaspinZ-lebs.

`gadavwyvite, rom ukve meyofa~

revaz SaniZes ucxoeTSi warmate-ba ar aklda da sruliad Zaladau-taneblad SeeZlo _ iqve ganegrZo muSaoba, magram, rogorc Tavad ambobs, qvecnobierSi yovelTvis hqonda gadawyvetili, rom Tbilis-Si dabrunebuliyo. amaSi, pirvel rigSi, ojaxma Seuwyo xeli... im fonze, roca saqarTvelos mosax-

cnobismoyvareoba da interesi, ramac mecnieris gza gansazRvramaia toraZe

gv. 12

revaz SaniZe

Page 7: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.ge

7

doqtoranturis sagan-manaTleblo programebis 2018 wlis sagranto

konkursSi, romelic rusTave-lis erovnuli samecniero fondis mier gamocxadda, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbili-sis saxelmwifo universitetis doqtorantebi kvlav liderebi arian _ konkursSi gamarjve-buli 54 proeqtidan 28 proeqti (gamarjvebuli proeqtebis 52%) Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis doqtorantebs ekuT-vniT.

Tu gasuli wlebis monacemebs ga-davavlebT Tvals, Tsu-is doqtoran-tebi tradiciulad liderobdnen (2017 wlis konkursis Sedegad da-finansebuli 40 proeqtidan 14 (35%) Tsu-is studentebs ekuTvnodaT), magram wlevandeli monacemebi rao-denobriv da xarisxobriv zrdaze mianiSnebs.

2018 wlis doqtoranturis sa-ganmanaTleblo programebis gran-tiT dafinansebis konkursis ga-marjvebuli proeqtebi mecnierebis TiTqmis yvela dargs moicavs, maT Soris aris ekonomika, fsiqologia, ekologia, turizmi, sociologia, qarTvelologia da sxv.

gamarjvebul doqtorantTa So-ris arian: giorgi benaSvili (`Tavi-sufali vaWrobis gavlena makroeko-nomikur maCveneblebze, saqarTvelos magaliTze~); mariam jibuti (`sivr-ciT-teritoriuli mowyoba da re-gionebis ekonomikuri ganviTarebis SesaZleblobebi~); nino guguSvili (`socialuri qselebis gavlena su-bieqturi kargad yofnis gancdaze~); levan alfaiZe (`Tbilisis mwvane in-frastruqturis ekosistemebis ser-visebis Sefaseba (Tbilisis saqalaqo

sajaro parkebis magaliTze~); gvanca saluqvaZe (`maRalmTiani mosaxleo-bis ekonomikuri prioritetebis sivrciTi da dargobrivi inkluzi-uroba turizmis swrafi ganviTare-bis fonze~); maia kilaZe (`omi, gende-ri da seqsualoba axalberZnul pie-sebSi~); mariam Sengelia (`bunebrivi cirkaduli ritmis darRveviT ga-mowveuli stresi da kreatiniT misi prevenciis meqanizmi~); Tea TalakvaZe (`90-iani wlebis gardatexa qarTul literaturaSi~); nodar kilaZe (`in-flaciuri procesebis regulirebis problemebi _ saqarTvelos magali-Ti~); mariam ruxaZe (`zmnur forma-Ta gramatikalizaciis Sedegad ga-mowveuli omonimia qarTulSi da misi daZlevis gzebi korpusling-vistikaSi~); mariam maTiaSvili (`ar-gumentaciuli struqturebis kompi-uteruli analizi qarTuli poli-tikuri zepirmetyvelebis diskurs-Si~); ani bilaniSvili (`qronikuli limfocituri leikemiis simsivnuri mikrogaremo da misi gavlena ujre-dul sasignalo gzebze~); cotne iaS-vili (`uTanasworobis gavlena eko-nomikur zrdaze saqarTvelos maga-liTze~); Tamar qamuSaZe (`xasiaTis simtkiceebi: pirovnuli aSlilobis gagebis naTeli mxare~); Tamar CxaiZe (`bediswera – qarTuli kulturuli modeli~); mariam odilavaZe (`emi-graciis gamocdileba: orazrovani danakargisa da fsiqikuri medego-bis urTierTmimarTeba~); aleqsand-re gvencaZe (`aRmosavleT aWara-TrialeTis naoWa-SecocebiTi sar-tyelis zurgis Secocebebis zonis (TeleTi-kumisis farTobi) aqtiuri teqtonika~); ana gogolaSvili (`en-antiomerebis dayofis meqanizmebis gamokvleva kapilarul eleqtro-forezSi~); qeTevan cimintia (`nam-lev gvarsaxelebTan dakavSirebuli

eTnoistoriuli aspeqtebi mTian samegreloSi~); mariam navaZe (`qar-Tuli enisTvis Rirebuli kvleviTi parametrebi fonetikur eqspertiza-Si~); TinaTin banZelaZe (`problemu-ri qcevisadmi mowyvladobis fsi-qosocialuri faqtorebi qarTvel mozardebSi~); guram Caganava (`op-timizirebuli sakominikacio siste-ma Jestebis eniT mosaubreTaTvis~); laSa kelixaSvili (`saxelmwifo va-lis gavlena sainvesticio aqtivo-baze~); salome patariZe (`qaluri narativis Taviseburebebi XX sau-kunis meore naxevris germanuleno-vansa da qarTul poeziaSi~); daviT maqaZe (`berTakarisa da bneli xevis oqro-mciresulfiduri epiTermuli sabadoebis geologiuri agebuleba: struqtura, petrologia da oqros gamadnebis Taviseburebani~); qeTevan efaZe (`narativebis brZola~); salo-me melaZe (`moxatuli kankelebi Sua saukuneebis saqarTveloSi: zemo sva-neTi~); lili metreveli (`miTolo-giuri arqetipebi qarTul moderni-stul literaturaSi~).

doqtoranturis saganmanaT-leblo programebis grantiT dafi-nansebis konkursis mizania niWieri axalgazrda mkvlevrebis gamovle-na da maTi sadoqtoro kvlevebis Tanamedrove saerTaSoriso stan-dartebTan SesabamisobaSi ganxor-cielebis xelSewyoba, samecniero kv-levisaTvis saTanado pirobebis Se-qmna, doqtorantebisa da ucxoeTSi arsebul umaRles saganmanaTleblo da samecniero-kvleviT dawesebule-bebTan TanamSromloba da am gziT saqarTveloSi umaRlesi ganaTlebis xarisxis amaRleba.

2018 wlis konkursis pirobebis Tanaxmad wardgenili proeqtis xan-grZlivoba unda iyos minimum 6 da maqsimum 36 Tve. erT saangariSo pe-

riodSi (6 Tve) fondidan moTxov-nili Tanxa ar unda aRematebodes 10 500 lars. amasTan, doqtorantis stipendia erT saangariSo periodSi (6 Tve) ar unda aRematebodes 5250 lars.

fondis pirobebis Tanaxmad, grantis mimRebi valdebulia, rom proeqtis farglebSi miRebuli Se-degebi minimum erTi samecniero statiis saxiT gamoaqveynos saerTa-Soriso referirebad da citirebad gamocemebSi, an warmoadginos cnoba aseTi statiis gamosaqveyneblad mi-Rebis Sesaxeb. saerTaSoriso refe-rirebad da citirebad gamocemad fondis mier ganixileba is Jurna-lebi, sakonferencio krebulebi da wignebi, romlebic indeqsirebulia: Scimago Journal Ranking, Scopus, Web of Science, ERIH plus-Si, aseve, ssip SoTa rusTavelis saqarTvelos erovnu-li samecniero fondis finansuri mxardaWeriT gamocemuli saerTaSo-riso referirebadi da citirebadi Jurnalebi: Transactions of A. Razmadze Mathematical Institute (a. razmaZis ma-Tematikuri institutis naSromebi) da Annals of Agrarian Science (agrarul mecnierebaTa mematiane).

Tsu-is sazogadoebasTanurTierTobis departamentismasalebis mixedviT moamzada

maia toraZem

Tsu-is doqtorantebi sagranto konkursis

SedegebiT kvlav lideroben

`cxovrebaSi arsebobs raRa-cebi, rac Cvens mexsiere-baSi samudamod rCeba,

raTa wlebis Semdegac siamovnebiT, fragmentebis amovardnis gareSe ga-vixseno is emocia, romelic miviRe... swored aseTi dRe iyo CemTvis 2018 wlis 11 noemberi. erTi SexedviT, Cveulebrivi dRe gaTenda, Tumca saocrad dagvirgvinda! ukve yvelam iciT, uniqardis gaTamaSebaSi mTa-vari prizi _ bina movige! aseTi dReebi da aseTi SemTxvevebi aris saswauli da uflis saCuqari. rom ar dagimaloT, jer kidev ar mjera da emociebs Tavs ver vaRwev, Tumca, imis meaTasedsac ver gamovxatav, ra-sac Sinaganad ganvicdi, `cxel-cxel~ reaqciebs ki gaTamaSebis msvlelo-bisasac naxavdiT... minda, sajarod gadavuxado madloba uniqards da mTel mis koleqtivs, romelmac dauviwyari dRe maCuqa... aseve, Cems mSobliur Tbilisis saxelmwifo universitets, romlis studentur uniqardsac aqtiurad viyenebdi.

gansakuTrebuli madloba min-da vuTxra Tsu-is reqtors giorgi SarvaSiZes, romelic dajildoebis ceremonials daeswro, raTa CemTvis es gansakuTrebuli saCuqari moelo-ca. ar arsebobs sakmarisi sityvebi, romelic Cems madlierebas bolo-mde gamoxatavs. madloba, madlo-ba, madloba!!!~ _ ase gamoxata ani kibabiZem Tavisi sixaruli da emo-cia, rodesac telekompania `imedis~ eTerSi terasa jgufisgan uniqardis gaTamaSebis mTavari prizi _ bina lisze moigo.

ani rusTavSi bebiasTan erT-ad cxovrobs. rusTavis me-2 saja-ro skolis damTavrebis Semdeg igi Tbilisis saxelmwifo universite-tis studenti gaxda.

`bavSvobaSi vaxtang Wabukianis saxelobis sabaleto saswavlebelSi vswavlobdi, Tumca Semdeg rusTa-vis me-2 sajaro skola davamTavre. bolo wlebSi, rodesac ukve fi-qri daviwyeT imaze, Tu ra mindo-da cxovrebisgan, romel sferoSi vigrZnobdi Tavs kargad, ojaxSi sxvadasxva variants ganvixilavdiT, Tumca bolo wels upirobod gadav-wyvite Tsu-Si Cabareba, specialo-bad ki samarTali avirCie. miznis misaRwevad Tavdauzogavad vmecadi-

neobdi. 2014 wels studenti gavxdi da sruli dafinansebac movipove. CemTvis universitetSi gatarebuli oTxi weli dauviwyari, nayofieri, datvirTuli, SemecnebiTi iyo. Za-lian bevri ram momca universitet-ma, gavxdi metad Tavdajerebuli da, rac mTavaria, profesiulad gavi-zarde~, _ ase ixsenebs Tbilisis sa-xelmwifo universitetSi gatarebul wlebs ani kibabiZe.

ani amJamad niu viJen universi-tetSi magistraturis pirvel kurs-ze swavlobs, kerZo da saerTaSori-so samarTlis fakultetze. amasTan, igi dasaqmebulia samSeneblo-saze-damxedvelo kompaniaSi, romelic, misive TqmiT, Zalian saintereso

proeqts uwevs zedamxedvelobas, kerZod, saqarTvelos masStabiT skolebis reabilitaciis proeqts, romelic dafinansebulia aTaswleu-lis gamowvevis fondis mier. Tavisi warmatebebiT axarebs sazRvargareT samuSaod wasul dedas da das, ro-melic pizis universitetis studen-tia.

`simarTle giTxraT, dRemde ar mjera, rom bina movige, saswauli-viTaa... gaiRviZeb da, uceb, bina gaCuqes... cxovreba moulodnelobe-biTaa savse da gansakuTrebiT sasi-xaruloa aseTi siurprizebi. Cemi maSindeli emociis gamoxatva da aR-wera Zalian rTulia, radgan es iyo namdvili da gulwrfeli reaqcia. Tavidan saerTod ar vicodi, roca miTxres _ saidan mirekavdnen, ra prizi movige. vicodi, rom raRac movige... ratomRac ufro skuters warmovidgendi, vidre binas~, _ am-bobs ani.

iRbliani moTamaSis grafiki ga-datvirTulia: `bolos rodis mqon-da Tavisufali dro aRarc maxsovs, sul gadarbenaze var: samsaxuri, universiteti... Tumca, Tuki `sas-wauli~ moxda, didi xnis unaxav me-gobrebs vnaxulob, an TeatrSi miv-divar, radgan Zalian miyvars spe-qtaklebi. aseve, wignebis kiTxva Cemi sayvareli `saqmianobaa~. SemiZlia Rameebi gavaTeno~.

ani imasac ambobs, rom arasdros wamoscdenia fraza: `ra uiRblo var~ da sxva msgavsi, radgan sje-ra, rom yvelaferi bumerangiviT brundeba ukan _ sityvac, qmedebac, damokidebulebac... iqneb amitomac aris, rom warmateba misi `iRba-lia~.

studenturi uniqardiT mogebuli binaSurTxia beroSvili

Page 8: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

8s a u n i v e r s i t e t o

q r o n i k a

proeqtis (`info-sesiebi SvedeT-Si swavlis Sesaxeb~) farglebSi Tbilisis saxelmwifo univer-

sitetSi, 14 noembers, Tsu-is stu-dentebTan Sexvedra gaimarTa. Sexve-dris organizatori iyo saqarTve-loSi SvedeTis kursdamTavrebulTa qseli.

Sexvedraze studentebs gaacnes SvedeTis mTavrobis mier dafinan-sebuli SI-s visbis regionisTvis gankuTvnili stipendiebi (romelsac gvTavazobs SvedeTis 30-mde univer-siteti), aseve sxva saswavlo, gacv-liTi da staJirebis programebi.

Sexvedris monawileebs saSualeba hqondaT samagistro, sadoqtoro da post-sadoqtoro programebs gascnobodnen, mieRoT informacia saaplikacio procesis, stipendiebis

mopovebis wesis da SvedeTSi swav-lis upiratesobis Sesaxeb.

Sexvedras aseve eswrebodnen Sve-deTis saelCos warmomadgenlebi. mi-siis xelmZRvanelis moadgilem erik salmgren fon Santsim isaubra Sve-deT-saqarTvelos TanamSromlobisa da Semdgomi perspeqtivebis Sesaxeb.

`moxarulebi varT, rom SvedeTSi swavliT bevri qarTveli studentia dainteresebuli. Sveduri institu-ti (SI) aris SvedeTis sagareo saq-meTa saministros daqvemdebarebaSi myofi saagento, romelic saxalxo diplomatiis saSualebiT xels uwy-obs SvedeTis saxelmwifos, misi Ri-rebulebebisa da tradiciebis popu-larizacias. am mizniT SI msoflios masStabiT araerT saganmanaTleblo, socialur da kulturul proeqts afinansebs. rac ufro meti qarTve-li axalgazrda miiRebs ganaTlebas SvedeTSi, miT ufro nayofieri da

Rrma gaxdeba Cvens qveynebs Soris urTierTobebi~, _ aRniSna elCis moadgilem.

saqarTveloSi SvedeTis kursdam-TavrebulTa qselis Tavmjdomarem goga kikilaSvilma warmoadgina prezentacia saqarTvelos moqala-qeebisTvis xelmisawvdomi stipen-diebis, ganacxadis damuSavebisa da saswavlo kursebis Sesaxeb.

1997 wels samTavrobo saagento `Svedurma institutma~ SeimuSava axali sastipendio programa _ e.w. `visbis programa~ (Visby Program), romelic aRmosavleT partnior-obis wevri qveynebisTvisac aris gaTvlili. aRniSnuli programis farglebSi SvedeTi saqarTvelos warmomadgenlebs sTavazobs stipen-diebs samagistro, sadoqtoro da post-doqtoranturis programebze. stipendiis mopovebis SemTxvevaSi finansdeba umaRles saswavlebelSi swavla, aseve, gaicema stipendia, ro-melic sakmarisia qveyanaSi cxovre-bisTvis.

visbis sastipendio programiT magistraturis safexurze dafinan-seba Seadgens 9000 Svedur kronas TveSi (daaxloebiT 900 evro). amas emateba samgzavro granti 5000 kro-nas odenobiT da samedicino daz-Rveva. doqtoranturis safexurze yovelTviuri stipendia Seadgens 18 000, xolo post-doqtoranturis programebze – 21 000 Svedur kronas.

saqarTveloSi Sveduri ganaTle-bis popularizacias xels uwyobs SvedeTis kursdamTavrebulTa qse-li, romelic saqarTveloSi 2015 wlis noemberSi dafuZnda. misi mi-zania, Seqmnas platforma, romelic saSualebas miscems Sveduri insti-tutis kursdamTavrebulebs sakuTa-ri potenciali moaxmaron sazoga-doebisTvis sasargeblo aqtivobebs, aseve, qarTveli axalgazrdebisTvis ufro xelmisawvdomi gaxados Sve-deTSi ganaTlebis miRebis SesaZ-lebloba. Sveduri institutis (SI) mxardaWeriT, 150-ze metma axalgazr-

dam miiRo ganaTleba SvedeTis wa-myvan universitetebSi~, _ ganacxada goga kikilaSvilma.

man agreTve isaubra saqarTve-loSi SvedeTis kursdamTavrebul-Ta qselis Sesaxeb, romelic 140-mde kursdamTavrebuls aerTianebs. qse-lis saqmianoba ZiriTadad alumneb-zea orientirebuli.

prezentatorma dawvrilebiT gaacno msmenelebs is procedurebi, romliTac SeiZleba moipovon stu-dentebma visbis regionis stipendie-bi. Sexvedra daeTmo magistraturis, doqtoranturis da post-doqto-ranturis stipendiebs. man studen-tebs miawoda informacia sazafxu-lo akademiazec.

`SvedeTSi idealuri garemoa ma-Rali donis ganaTlebis misaRebad. yovelwliurad, daaxloebiT, 140-150 stipendiaa xelmisawvdomi. Tu gaviTvaliswinebT monawile qveyne-bis raodenobas, es sakmaod didi cifria. Zalian saamayoa is, rom qarTvelebis procentuli wili sak-maod maRalia. visbis sastipendio programaSi monawile qveynebisTvis kvotebi dawesebuli ar aris, rac stipendiis miRebis Sanss realurad zrdis. Cvens konkurentunariano-bazea mTlianad damokidebuli is, Tu rogor stipendias miviRebT da romel universitetSi movxvdebiT. maRal akademiur moswrebasTan erT-ad, mniSvnelovania, Cveni pirovnuli unar-Cvevebi, liderobis potencia-li da sazogadoebrivi aqtivobebi. aplikaciaSi unda warmovadginoT, agreTve, mkafio xedva _ Tu ratom gvinda SvedeTSi swavla da ra Sede-gebs veliT sabolood~, _ aRniSna goga kikilaSvilma.

misi ganmartebiT, yovelwli-urad, magistrantebisaTvis gaTva-liswinebulia 50 stipendia. univer-sitetebis da saswavlo programebis

Tamar dadiani

studentebTan Sexvedra SvedeTis mTavrobis mier dafinansebuli

stipendiebis Taobaze

dasaqmebis forumi Tsu-Si

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis sa-xelmwifo universitetis studentebma da kursdamTavrebulebma kerZo da sajaro sferos warmomadgeneli kompaniebisa da organizaciebis-gan staJirebis, dasaqmebisa da karieruli ganvi-Tarebis sxvadasxva SeTavazebebi miiRes. dasaqme-bis forumSi monawileobas 40-ze meti damsaqme-beli kompania da organizacia iRebs.

Tsu-is vice-kancleris laSa saRinaZis TqmiT, dasaqmebis forums Tbilisis saxelmwifo univer-siteti permanentulad atarebs. `dasaqmebis fo-rumi _ es aris erT-erTi mniSvnelovani servisi, rasac Cveni universiteti Tavis studentebsa da kursdamTavrebulebs sTavazobs. forumze mosul dainteresebul pirebs daxvdebaT konkretuli SeTavazebebi, vakansiebi damsaqmeblebis mxridan da maT SeeZlebaT profesiis Sesabamisad dasa-qmdnen~, _ ganacxada laSa saRinaZem.

dasaqmebis forumSi sxva kompaniebsa da or-ganizaciebTan erTad monawileobs finansTa sami-nistros sajaro iuridiuli piris safinanso

analitikuri samsaxuri, romelsac garkveul va-kansiebze SeTavazeba aqvs studentebisTvis.

dasaqmebis forumi Tbilisis saxelmwifo uni-versitetSi ukve mexuTed tardeba.

TanamSromlobis memorandumi Tsu-sa da kompania `granT TornTons~ Soris

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis sa-xelmwifo universitetis ekonomikisa da biznesis fakultetis biznesis administrirebis saganma-naTleblo programis studentebi saerTaSori-so auditorul-sakonsultacio kompania `granT TornTonSi~ praqtikas gaivlian. Tbilisis sa-xelmwifo universitetsa da kompania `granT TornTons~ Soris TanamSromlobis memorandumi gaformda, romlis farglebSic, `granT Torn-Toni~ sxvadasxva saganmanaTleblo proeqtebSi miiRebs monawileobas, aseve dawesdeba `granT TornTonis~ saxelobis stipendia, ekonomikisa da biznesis fakultetis biznesis administrire-bis sabakalavro da samagistro saganmanaTleblo programis warCinebuli studentebisaTvis. memo-randums xeli Tsu-is reqtorma giorgi Sarva-SiZem, kompania `granT TornTonis~ mmarTvelma partion/direqtorma vaxtang cabaZem da dire-qtorma qeTevan RambaSiZem moaweres.

Tsu-is ekonomikisa da biznesis fakultetis dekanis giorgi RaRaniZis TqmiT, `granT Torn-TonTan~ gaformebuli memorandumi universite-tis dasrulebis Semdeg studentebis dasaqmebis albaTobas kidev ufro zrdis. `dargis wamyvan kompaniebTan urTierToba Zalian mniSvnelovania studentebisTvis praqtikis Seswavlis Tvalsaz-risiT. kompania saukeTeso studentebs gamouyofs

garkveul dafinansebas stipendiebis saxiT, rac aseve Zalian kargi stimuli iqneba~, _ ganacxada dekanma.

kompania `granT TornTonis~ mmarTveli part-nior/direqtoris~ vaxtang cabaZis informaciiT, Tbilisis saxelmwifo universitetis studentebs kompaniaSi ara marto praqtikis gavlis, aramed dasaqmebis saSualebac eqnebaT. `migvaCnia, rom profesiis ganviTarebisaTvis Zalian mniSvne-lovani da kargi saqmea. qveyana winsvlas studen-tebis mxardaWeriT iwyebs~, _ aRniSna kompaniis direqtorma.

kompania `granT TornToni~ umsxvilesi saer-TaSoriso auditoruli kompaniaa, romelsac msoflios 130-ze met qveyanaSi 50 000-mde TanamS-romeli hyavs.

sajaro leqcia da adamianis uflebaTa krebulis prezentacia

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis sa-xelmwifo universitetSi, adamianis uflebaTa kvireulis farglebSi, Tsu-is profesoris kon-stantine korkelias sajaro leqcia _ `adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos sakonsulta-cio iurisdiqcia: evropuli sasamarTlosa da erovnuli sasamarTloebis TanamSromlobis per-speqtivebi da gamowvevebi~ gaimarTa. sajaro le-qcia mieZRvna adamianis uflebaTa me-16 oqmiT gaTvaliswinebul evropuli sasamarTlos sakon-sultacio iurisdiqcias. RonisZiebaze ganixiles oqmidan gamomdinare samarTlebrivi problemebi da gamowvevebi.

gv. 9

gv. 9

Page 9: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.ge

9

sakmaod didi arCevania. students SeuZlia Sear-Cios rogorc erTwliani, ise orwliani saswav-lo programa. aplikaciebis miReba visbis sasti-pendio programebze dekembridan daiwyeba da Te-bervlis Sua ricxvebamde gastans.

`SvedeTis mxare aseve gvTavazobs saswavlo-kv-leviT gacvliT programebs doqtorantebisa da postdoqtorantebisaTvis. aq swavlebisa da kvle-vebisTvis saocari garemoa Seqmnili. saukeTeso laboratoriebi da biblioTekebia axalgazrda mkvlevrebisTvis. qarTvel axalgazrdebSi popu-larulia sazafxulo akademiebic, profesionale-bisaTvis orkviriani kursebi da sxva~, _ aRniSna goga kikilaSvilma.

mainc ratom aris komfortuli da ras gvTa-vazobs Sveduri stipendia?

`es aris srulad dafinansebuli stipendie-bi, romelic uzrunvelyofs studentis SvedeTSi cxovrebas, sayofacxovrebo xarjebis dafarvas da mas e.w. `jibis fulic~ rCeba. es Tanxa sru-liad sakmarisia, rom magistraturis safexuris studentma normalurad cxovreba SeZlos. kam-pusebi sakmaod komfortulia, sadac saSualeba geZleva, gaicno da daumegobrde sxvadasxva qvey-nis warmomadgenlebs. adgilzeve SegiZliaT da-kavdeT staJirebis an dasaqmebis programiT, rac metad komfortulia da damatebiTi Semosavlis miRebis SesaZleblobas iZleva. xolo rac Seexeba doqtorantebis da postdoqtorantebisTvis gaT-valiswinebul stipendiebs, is sakmaod maRalia da qveyanaSi srulyofili cxovrebis garantias iZleva.

mniSvnelovania isic, rom swavlis dasrule-bis Semdeg studenti ar wyvets am qveyanasTan kavSirs. is CarTulia sxvadasxva saswavlo da sa-mecniero aqtivobebSi, romelic SvedeTSi imar-Teba. am aqtivobebsac SvedeTis mxare afinansebs~, _ ganacxada goga kikilaSvilma.

Sexvedris bolos qselis Tavmjdomarem goga kikilaSvilma didi madloba gadauxada SvedeTis saelCos mxardaWerisaTvis da studentebis Se-kiTxvebs upasuxa.

detaluri informacia SvedeTis umaRlesi saswavlo dawesebulebebis, maTi programebis, agreTve ganacxadis registraciis wesisa da da-finansebis Sesaxeb ganTavsebulia veb-gverdebze: www.universityadmissions.se / www.studyinsweden.se.

me-8 gv-dan

s a u n i v e r s i t e t oq r o n i k a

Tibisi banki warmatebiT axorcielebs proeqts `qarTulad~, romlis

wardgena ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwi-fo universitetSi 5 dekembers gaimarTa. am proeqtSi banki `maikrosoftTan~, `jeolabTan~ da `sabasTan~ TanamSromlobs. proeqtis partnioria, aseve, Tsu-is `leqsikografiuli cen-tri~ profesor Tina margali-taZis xelmZRvanelobiT, romel-mac proeqtSi 50000 inglisur-qarTuli winadadeba Seitana.

proeqtis mizania qarTuli enis xelSewyoba, saTarjimno resursis Seqmna da am resursis `maikrosoftis~ programebSi integracia, aseve qarTulenova-ni momxmareblisTvis mSobliur enaze saerTaSoriso resursebsa

da informaciaze wvdomis Se-saZlebloba.

100000 winadadebis Targm-na pirveli nabijia Windows-

is operaciul sistemaSi qar-Tulis integraciisTvis. es etapi warmatebiT damTavrda da dRes proeqtisTvis ukve Segrovda qarTulidan ingli-surad naTargmni 100000 wina-dadeba. Targmanebis es rao-denoba sabaziso masalaa, raTa `maikrosoftis~ xelovnurma in-teleqtma qarTuli enis Seswav-la daiwyos. proeqts Tbilisis saxelmwifo universitetis le-qsikografiulma centrma 50000 winadadeba gadasca. danarCeni 50000 ki veb gverdze kartulad.ge proeqtis moxalise monawi-leebma Targmnes.

Tsu-is reqtoris gior-gi SarvaSiZis TqmiT, Tibisi bankma uaRresad mniSvnelova-ni saqme wamoiwyo: `es proeqti SesaZleblobas mogvcems Cve-ni uZvelesi da unikaluri ena ukeT gavacnobT msoflios da movaxdinoT qarTuli enis po-pularizacia. saqarTvelos mo-qalaqeebi mSobliur enaze SeZ-leben saerTaSoriso resurseb-ze wvdomas. Tsu mxardaWeras gicxadebT am proeqtis ganxor-cielebaSi~.

Tsu-sa da Tibisi bankis nayo-fier TanamSromlobaze isau-bra bankis mediakomunikaciis xelmZRvanelma: `memorandumi, romelic Tsu-Tan gaformda, sakmaod warmatebulia bevri mimarTulebiT. minda, madlo-ba gadavuxado Tsu-is reqtors da administracias nayofieri partniorobisaTvis. proeqts, romelsac vaxorcielebT, sayo-

velTaoa da es aris erTaderTi

gza mSobliuri enis movlis da

gadarCenis~.

proeqti `qarTulad~ mogv-

cems imis saSualebas, rom qar-

Tulad mosaubre adamianebs Ta-

visuflad SeeZloT momavalSi

inglisuri teqstebis qarTu-

lad kiTxva, xolo ingliselebs

da ucxo enaze mosaubre adami-

anebs qarTuli teqstebisa da

wignebis inglisurad avtoma-

tur reJimSi wakiTxva. swored

es axali gamowveva iZleva Sanss

sakmaod Tamamad da Rirseulad

warvdgeT msoflios winaSe.

Sexvedris bolos, rogorc

organizatorebma aRniSnes, pro-

eqti qarTulad~ Riaa qarTuli

enis yvela mxardamWerisTvis.

proeqti saqarTvelos ganaT-

lebis, mecnierebis, kulturisa

da sportis saministros mxar-

daWeriT xorcieldeba.

Tamar dadiani

TinaTin margalitaZe

liana marqariani

proeqti WINDOWS-is operaciul sistemaSiqarTulis integraciisTvis

sajaro leqciis Semdeg statiaTa krebulis _ `adamianis uflebaTa dacva: kanonmdebloba da praqtika~ prezentacia gaimarTa, romelic 2006 wlidan gamoicema Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis iuridiuli fakultetis saerTaSoriso samarTlis institutis mier. krebulis redaqto-ria Tsu-is profesori konstantine korkelia.

krebulSi Tavmoyrilia avtorTa statiebi adamianis uflebaTa dacvis sakiTxebze da miz-nad isaxavs, gaaanalizos saqarTveloSi arsebu-li samarTlebrivi da adamianis uflebaTa pro-blemebi da sazogadoebas SesTavazos ama Tu im samarTlebrivi problemis mogvareba sxva qveyne-bis gamocdilebis safuZvelze. statiebSi gamoT-qmulia mosazrebebi, rogor SeiZleba daixvewos rogorc saqarTvelos kanonmdebloba, ise sasa-marTlo da administraciuli praqtika.

rusudan niSnianiZis wignis prezentacia

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis sa-xelmwifo universitetSi profesor rusudan niSnianiZis ortomeulis `ucnobi jorj (gior-gi) papaSvili~ prezentacia gaimarTa. ortomeuli qarTuli warmomavlobis amerikeli mwerlisa da moqandakis jorj-giorgi papaSvilis Semoqmede-bas exeba. wignis prezentacias Tsu-is reqtori giorgi SarvaSiZe, profesorebi, mowveuli stum-rebi da studentebi daeswrnen.

ortomeulis avtori rusudan niSnianiZe sa-mecniero mivlinebiT imyofeboda aSS-Si lihais universitetSi, sadac gaecno jorj da helen pa-paSvilebis unikalur saarqivo masalas.

rogorc Tsu-is profesori, filologiis mecnierebaTa doqtori rusudan niSnianiZe am-bobs, wigni aSS-Si Senaxuli specialuri kole-qciisa da masalebis mixedviTaa dawerili. `or-tomeulSi warmodgenili araerTi biografiuli cnoba da SemoqmedebiTi ambavi, aseve, unikaluri fotoebi sruliad ucnobia mkiTxvelisTvis da swored aRniSnul gamocemaSi qveyndeba pirve-lad~, _ ganacxada rusudan niSnianiZem.

1945 wels jorj-giorgi papaSvilisa da misi meuRlis TanaavtorobiT dawerili wigni `yvel-aferi SeiZleba moxdes~ bestselerad iqca. wigni iTargmna msoflios 17 enaze.

poeti vaxtang javaxaZe universitetis saiubileo

medliT dajildovda

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis sa-xelmwifo universitetis biblioTekaSi uni-versiteteli poetis, vaxtang javaxaZis Semoqme-debiTi saRamo gaimarTa. RonisZiebaze Tsu-is

reqtorma giorgi SarvaSiZem qarTuli litera-turis ganviTarebaSi Setanili gansakuTrebuli wvlilisTvis Tsu-is kursdamTavrebuli, poeti vaxtang javaxaZe Tbilisis saxelmwifo universi-tetis saiubileo medliT daajildova. saRamo poetis meuRlis _ nana RrubelaSvilis xsov-nas mieZRvna. `dRes Cems mSobliur da dauviwyar universitetSi movedi, sadac 5 weli gavatare. es iyo 1951-1956 wlebi. Sevxdi studentebs, rom-lebTanac saintereso saubari gvqonda, wavikiT-xe leqsebi, vupasuxe SekiTxvebs da gavixsene Cemi axalgazrdoba, es iyo CemTvis saintereso dRe da saintereso saaTebi~, _ ganacxada poetma vaxtang javaxaZem.

Tsu-Si patara mkiTxvelisTvis samkiTxvelo darbazi gaixsna

Tsu-is biblioTekis maro mayaSvilis saxelo-bis samkiTxvelo darbazSi gaixsna _ `momavlis biblioTeka~, romelic kviraSi erTxel miiRebs bavSvebs.

me-8 gv-dan

Page 10: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

10

mimdinare wlis 25 noembers Tsu-Si VII mowvevis studen-turi TviTmmarTveloba air-

Cies. studentebis warmomadgenlo-biT organos, romelic momdevno 2 wlis ganmavlobaSi Tbilisis sa-xelmwifo universitetSi studentu-ri cxovrebis aminds Seqmnis, huma-nitarul mecnierebaTa fakultetis saqarTvelos istoriis (axali da uaxlesi periodi) specialobis II kursis magistranti SoTa keJeraSvi-li uxelmZRvanelebs, romelic, amave dros, Tsu-is warmomadgenlobiTi sabWos wevric gaxlavT. studenturi TviTmmarTvelobis axali preziden-ti VI mowvevis studentur TviTm-marTvelobaSi prezidentis mrCevel-Ta sabWos xelmZRvaneli iyo.

`meoTxe weli iwyeba, rac stu-dentur TviTmmarTvelobaSi var. am-jerad meti pasuxismgebloba makis-ria, rac CemTvis didi pativicaa~, _ ambobs SoTa keJeraSvili.

studenturi TviTmmarTvelobis prezidenti mTavar gamowvevad sa-fakulteto sabWoebSi TviTmmarTve-lobis delegatebis muSaobas miiC-nevs: `fakultetis sabWoebSi muSao-bisas vapirebT, rom viyoT Zalian aqtiurebi, SeviswavloT mimdinare sakiTxebi, CaverToT maT ganxilvaSi, davafiqsiroT gansxvavebuli azri da, sabolood, es procesi ufro gavajansaRoT. me da Cemi ramdenime megobari varT Tsu-is senatis we-vrebic. aucileblad vecdebiT, rom es tribunac gamoviyenoT probleme-

bis gadasawyvetad. problemebi ki bevria da aucilebelia qmediTi na-bijebis gadadgma~.

SoTa keJeraSvili universitet-Si erT-erT aqtualur problemad silabusebisa da saswavlo procesis erTmaneTTan Seusabamobas asaxelebs. aseve, aRniSnavs, rom moZvelebulia codnis gadacemis meTodika. miuxeda-vad imisa, rom Tsu-is korpusebis infrastruqturuli mowesrigebis procesi dawyebulia, aucileblad miiCnevs yvela sauniversiteto kor-pusSi sivrceebis mowyobas, sadac leqciebs Soris studentebs Tavi-sufali drois gatareba SeeZlebaT.

VII mowvevis studenturi TviT-mmarTvelobis wevrebis muSaobis mTavari prioriteti isev ganaTle-bis, mecnierebisa da studentebis uflebaTa dacvis mimarTulebebi iqneba. momavali wlisTvis erT-er-Ti mTavari gamowveva sagareo ur-TierTobebis gaRrmaveba-gaumjobe-seba da Sedegad evropis studentTa sabWosTan aqtiuri TanamSromlobaa. aseve, gegmaven, rom, gamocdilebis gaziarebis mizniT, sapasuxismgeblo movaleobebi pirvel da meorekur-sel wevrebs daakisron.

`pirvelad, rodesac delegateb-ma amirCies, vTqvi da axlac vambob, rom CvenTvis mTavari Rirebulebaa studenti da studentis uflebebi. studentebis warmomadgenlebi varT da rodesac problema eqmnebaT, ga-mosavals, pirvel rigSi, Cven unda vpoulobdeT. rac Seexeba proeqtebs, ganaTlebisa da mecnierebis mimar-Tuleba prioritetulia. axla sau-baria xarisxisa da studentebis

CarTulobis gazrdaze. samwuxarod, universitetSi naklebi saSualebaa, rom praqtikuli gamocdileba mi-viRoT, swored amitom am mimarTu-lebiT muSaobas gavaZlierebT. ase-ve, SevTavazebT ufro meti kvlevi-Ti xasiaTis proeqtebs. studenturi cxovrebis gasamravalferovneblad, ra Tqma unda, kulturul da spor-tuli saxis RonisZiebebsac ganva-xorcielebT.

sagareo urTierTobebis gaRr-mavebis gareSe ganviTareba rTuli iqneba. Sesabamisad, evropis stu-dentTa sabWosTan, aqtiuri TanamS-romlobis mizniT, ukve intensiurad vmuSaobT Tsu-is xarisxis uzrun-velyofis samsaxurTan erTad. mi-maCnia, rom Tsu unda iyos saqarT-velodan pirveli universiteti, romelic studentebis yvelaze did warmomadgenlobiT organosTan Ta-namSromlobis iniciatori iqneba~, _ acxadebs SoTa keJeraSvili.

SeiZleba iTqvas, rom studentu-ri TviTmmarTvelobis axali pre-zidentis mTavari interesi, mizani da gamowveva Tbilisis saxelmwi-fo universiteti da universitetSi swavlaa. samagistro naSroms `sa-qarTveloSi politikuri partie-bis Camoyalibebis~ Temaze amzadebs, gansakuTrebiT ainteresebs pirveli demokratiuli respublikis peri-odi, romelic, misi azriT, saqarT-velos uaxles istoriaSi yvela-ze didi win gadadgmuli nabijia: `deda istoriis pedagogia, amitom bavSvobidan mqonda istoriul li-teraturaze wvdoma da Cemi intere-sic aqedan gaCnda. uaxlesi isto-

riis mimarTuleba avirCie, radgan moicavs periods, romelic yovelT-vis Zalian mainteresebda. 1918-1921 wlebi saqarTvelos istoriaSi jer kidev bolomde ar aris Seswavli-li da sazogadoebaSi did interess iwvevs, amitom gadavwyvite am peri-odis Seswavla~.

Tsu-is studenturi TviTmmarT-veloba saaxalwlo tradicias wel-sac agrZelebs da studentebs TSU New Yaer Party-ze iwvevs.

`saaxalwlod vecdebiT, univer-sitetSi pozitiuri ganwyoba Semo-vitanoT. martidan ki aqtiurad da-viwyebT studentebisTvis sxvadasxva xasiaTis, saintereso proeqtebis Se-Tavazebas. visurvebdi, rodesac sau-niversiteto sakiTxebze sasaubrod SevikribebiT, rac SeiZleba naklebi problema gvqondes gansaxilveli~, _ ambobs studenturi TviTmmarT-velobis prezidenti.

studenturi TviTmmarTvelobis axali

prezidentis iniciativebinato obolaZe

SoTa keJeraSvili

Tsu-is VII mowvevis studen-turi TviTmmarTvelobis wevrebma reqtor giorgi

SarvaSiZesTan pirveli Sexvedra gamarTes. studentebma Tbilisis saxelmwifo universitetis re-qtorTan erTad Sidasauniversi-teto problemebi ganixiles. Sex-vedra kiTxva-pasuxis reJimSi 6 dekembers gaimarTa.

`ganvixileT universitetSi ar-sebuli problemebi, yuradReba gavamaxvileT swavlis xarisxze, silabusebis saswavlo procesTan Sesabamisobaze, universitetis sx-vadasxva korpusebSi specialuri sivrceebis mowyobaze, sadac stu-dentebi Tavisufali dros gata-rebas SeZleben. reqtors gavacaniT gegma I korpusis ezoSi mdinare veres mxares arsebuli terito-riis mowesrigebis Taobaze. gavi-geT misi pozicia da Cveni xedvac gavacaniT. aRniSnuli problemebi

universitetisTvis axali ar aris, amitom swrafi da efeqtiani reagi-reba aucilebelia. mTavaria, rom administracia mzad aris pro-blemebis gadaWraze studenteb-Tan erTad imuSaos. reqtorisa da studenturi TviTmmarTvelobis warmomadgenlebis Sexvedra per-manentulad gaimarTeba. vfiqrob, TanamSromlobis es formati sasi-cocxloa universitetis ganviTa-rebisTvis~, _ aRniSna studentu-ri TviTmmarTvelobis prezident-ma SoTa keJeraSvilma.

SoTa keJeraSvilis informaci-iT, Tsu-is reqtorTan Sexvedris amsaxveli video Canaweri uaxloes momavalSi gamoqveyndeba da nebis-mieri dainteresebuli pirisTvis xelmisawvdomi iqneba.

Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis VII mowvevis studenturi TviTmmarTvelobis arCevnebi 25 noembers gaimarTa. studentebma pirdapiri wesiT 140 delegati airCies.

giorgi SarvaSiZe studentur TviTmmarTvelobas Sexvdanato obolaZe

28 dekembers, Tbilisis saxelmwifo universitetSi mecnierebi

gia dvali, zaal kokaia

da daviT lorTqifaniZe

erTobliv sajaro

leqcias waikiTxaven

Temaze: `migracia:

samyaro, adamiani da

tvini~

Page 11: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.ge

11

Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis warmomadgenlobiT sabWos axali Tavmjdomare

hyavs. senatis wevrebma spikeris po-ziciaze profesori vladimer (ma-muka) margvelaSvili airCies.

vladimer margvelaSvili Tsu-is medicinis fakultetis orTope-diuli stomatologiis da implan-tologiis kaTedris gamge, saqarT-velos stomatologTa asociaciis damfuZnebeli da generaluri mdi-vani, saqarTveloSi orTopediuli stomatologiis rezidenturis programis avtori da direqtori, saqarTvelos implatologTa aso-ciaciis damfuZnebeli da preziden-ti gaxlavT. Tbilisis saxelmwifo universitetis warmomadgenlobiTi sabWos wevrad pirvelad 2010 wels airCies. 8 wliani gamocdilebis Semdeg, mimdinare wlidan, vladi-mer margvelaSvili senatSi muSao-bas spikeris poziciaze ganagrZobs.

`Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis warmomadgenlobiTi sabWo bevr sapasuxismgeblo gadawyveti-lebas iRebs. xSirad ama Tu im sa-kiTxze imarTeba diskusiebi. senatis spikeris funqcia gaxlavT marTos da sworad waiyvanos sxdomis pro-cesi _ sabWos yvela wevrs misces sakuTari azris gamoxatvis SesaZ-lebloba. am droisTvis warmomad-genlobiTi sabWos 1/3-s studente-bi Seadgenen. CvenTvis, akademiuri personalisTvis, universitetis marTvis erT-erT mTavar organoSi axalgazrdebis yofna Zalian mniSv-

nelovania. studentebi sxva kuTxiT uyureben ama Tu im problemas da maTi enTuziazmi senatisTvis didi plusia. axlad arCeuli senatis pir-veli sxdoma 3 dekembers gaimarTa, momdevno _ mimdinare Tvis bolos aris dagegmili, sadac Tbilisis saxelmwifo universitetis biuje-ti unda ganvixiloT. veliT dis-kusiebs da senatis wevrebis aqtiur CarTulobas, radgan unda miviRoT iseTi gadawyvetileba, romelic mT-lianad universitetisTvis, profe-sorebisa da studentebisTvis iqne-ba misaRebi~, _ ganacxada Tsu-is senatis spikerma, profesorma vla-dimer margvelaSvilma.

biografiuli Strixebi

SeiZleba Tamamad iTqvas, rom saqarTveloSi, ukanaskneli ori aT-wleulis manZilze, stomatologiis ganviTareba profesor vladimer margvelaSvilis saxels ukavSirde-ba. igi gaxlavT erT-erTi pirve-li orTopedi implantologi, vinc 1989 wels saqarTveloSi implanteb-ze proTezi dasva. 1999 wlidan ki orTopediul stomatologiaSi man rezidenturis programis ganxor-cieleba daiwyo. 2015 wels Tbilis-Si, pirvelad, misi TaosnobiT Ca-tarda evropis stomatologTa re-gionaluri organizaciis plenaru-li sxdoma. saerTaSoriso samecnie-ro RonisZiebaSi evropis 37 qveynis 120-mde delegati monawileobda.

am droisTvis qveyanaSi daaxloe-biT 1300 stomatologi orTopedi muSaobs, romlis 30% profesor

vladimer margvelaSvilis aRzrdi-li specialistia.

`saqarTveloSi stomatologiis mimarTulebiT kvlevebis warmoeba martivi ar aris, radgan maRalte-qnologiuri teqnikuri aRWurvi-lobaa aucilebeli, rac did da-naxarjebTan aris dakavSirebuli. miuxedavad amisa, intensiurad qvey-ndeba Cveni samecniero naSromebi. piradad Cemi avtorobiTa da Ta-naavtorobiT 80-ze meti publika-ciaa gamoqveynebuli, maT Soris, 60-mde publikacia maRali impaqt-faqtoris mqone saerTaSoriso sa-mecniero JurnalebSi. Cemi xelmZ-RvanelobiT 16 sadoqtoro di-sertaciaa daculi da, daaxloebiT, 39 oponireba maqvs gakeTebuli. am droisTvis 2 saxelmZRvaneloa gamz-adebuli, Tumca gamosacemi varian-tis dasamuSaveblad, jerjerobiT, dro ar maqvs~, _ aRniSna profe-sorma vladimer margvelaSvilma.

profesor vladimer margvelaS-vilis saxelTan aris dakavSirebuli saerTaSoriso stomatologiur sa-zogadoebaSi saqarTvelos warmoCe-na. rogorc mecnier-novatoris maxa-siaTeblebi, kargad Cans mis samuSao kabinetSi, sadac TiTqmis TiToeul nivTs sakuTari istoria aqvs: maga-liTad, ivane javaxiSvilis saxelo-bis medali, romelic am droisTvis mxolod sam mecniers gadaeca. aqve naxavT Tanamedrove stomatologiis `patriarqis~ pier foSaris saxelo-bis akademiis (daarsda 1936 wels aSS-Si) sertifikats. es gaxlavT sa-patio organizacia _ gamorCeuli stomatologebis gaerTianeba da am akademiis wevri vladimer margve-laSvili 1995 wlidan gaxlavT. igi

aris, aseve, postsabWoTa sivrcidan pirveli stomatologi, romelic msoflio stomatologTa federa-ciis (FDI) komunikaciisa da wevr-Ta mxardaWeris komitetis wevrad airCies (2006-2009 wlebi), 2010-2013 wlebSi ki iyo am komitetis Tavm-jdomare. madlobis sertifikati, romelic mas federaciis prezi-dentma gadasca, federaciaSi (FDI) muSaobis simboloa. saintereso istoria aqvs pirvel sertifikats, romelic sabWoTa kavSiris daSlis periodTan asocirdeba: `es Cemi pirveli sertifikatia da amitomac kidia Cems kabinetSi. is 1990 wels moskovSi gamarTul saerTaSoriso konferenciaze miviRe. manamde Cven ar gvqonda aranairi sertifika-tis aRebis arc SesaZlebloba da arc ufleba~, _ ixsenebs vladimer margvelaSvili.

Tavad istoriaa profesor vla-dimer margvelaSvilisa da stoma-tologiaSi implantologiis `pa-triarqis~ profesori p. i. brone-markis foto.

profesori vladimer margvelaS-vili erTaderTi qarTveli stoma-tologia, romelic stomatologia-Si implantologiis `patriarqs~ p. i. bronemarks Sexvda da mis leq-cias daeswro. es yovelive im fo-tozea aRnusxuli, romelic 1996 wels swored leqciis dasrulebis Semdeg aris gadaRebuli.

inovaciebiT da progresiT ga-jerebuli profesoris moRvaweoba yuradRebis miRma ar darCenia ame-rikis biografiul instituts, rom-lis `XXI saukunis didi moazrov-neebis~ mexuTe gamocemaSi vladimer margvelaSvilis biografiacaa Se-tanili. amave institutma qarTvel mecniers medicinasa da jandacvaSi saukeTeso mamakacis wodeba mianiWa (2010 weli).

profesor vladimer margvelaS-vilis meuRle _ manana kalandaZe da misi orive qaliSvili profesi-iT stomatologebi arian. profes-ori manana kalandaZe Tsu-is medi-cinis fakultetis bavSvTa stoma-tologiis kaTedris gamgea, mariam margvelaSvili ki aSS-is taftis universitetis (bostoni) profes-ori, ana margvelaSvili, aseve, mec-nierebaTa doqtoria. sainteresoa faqtia, rom ojaxis oTx wevrs sa-doqtoro disertacia msoflios 4 sxvadasxva qveyanaSi aqvs daculi _ italiaSi, ruseTSi, Sveicariasa da saqarTveloSi.

Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis axlad arCeul sena-tSi socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetis studentTa interesebs daCi Citaia waradgens. daCi Citaia politikis mecnierebis specialobis II kursis studentia. ro-gorc ambobs, am specialobis arCevis gadawyvetilebis winapiroba qveyana-Si arsebuli viTareba da politikis dargis mimarT misi didi interesi gaxda: `miviCnev, rom politika ar aris mxolod is Sablonuri termini, romelsac yoveldRiurad viyenebT. politika damoukidebeli samecnie-ro dargia da ramdenime socialur mimarTulebas aerTianebs. misi Ses-wavla bevr SesaZleblobas iZleva _ maqsimalurad gamoadge rogorc qvey-anas, aseve universitets~.

Tbilisis saxelmwifo universi-

tets skolis periodidanve kargad icnobda, eswreboda sxvadasxva le-qciebs da, Sesabamisad, umaRlesi saswavleblis SerCevaze didxans ar ufiqria. axla studentis pasuxis-

mgeblobis SesrulebasTan erTad, samoqalaqo aqtivizmSic aris Car-Tuli da Tavisufal dros, ZiriTa-dad, sxvadasxva socialuri, saganma-naTleblo Tu politikuri sakiTxe-bis ganxilvas uTmobs.

`axlaxan SevqmeniT `platforma socialuri dialogisaTvis~, sadac Cveni fakultetis ramdenime studen-ti gaverTiandiT. xSirad vikribe-biT socialur kafeebSi, qveyanaSi arsebul mdgomareobas vaanalizebT da arsebuli problemebis mogva-rebis Cveneul xedvas vayalibebT. platformis farglebSi Tbilisis saxelmwifo universitetSi mimdina-re procesebzec gveqneba saubari~, _ acxadebs daCi Citaia.

rogorc Tsu-is senatis wevri, Sidasauniversiteto `axalgazrda mecnierTa platformis~ Seqmnasac gegmavs. axalgazrda mecnierTa plat-forma Tbilisis saxelmwifo univer-sitetSi arsebul viTarebasTan da-

kavSirebiT wliur angariSebs Sead-gens, studentur samecniero konfe-renciebs gauwevs organizebas, akade-miuri personalis TanamonawileobiT diskusiebsa da e.w. kiTxvis wreebs gamarTavs, sadac profesorebi stu-dentebTan erTad samecniero naS-romebisa da sxvadasxva analitikuri xasiaTis eseebis Sesaxeb imsjeleben.

`vfiqrob, senatis wevris statu-siT, rogorc socialur da poli-tikur mecnierebaTa fakultetisT-vis, aseve mTlianad universite-tisTvis bevri ramis gakeTeba Se-miZlia. senati, upirvelesad, aris tribuna, saidanac gaqvs saSualeba esaubro administraciis xelmZRva-nel pirebs da moismino maTi po-ziciebi. vapireb, studentebisgan Semdgari sainiciativo jgufi Se-vqmna, riTac senatis wverebs dava-

senatis axali spikeri

rogor apirebs senatis axali wevri principuli

gegmebisTvis brZolas

nato obolaZe

nato obolaZe

daCi Citaia

vladimer margvelaSvili

gv. 12

vladimer margvelaSvili da p.i. bronemarki

Page 12: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

12

naxeb, rom calke individi ar var da studentebis interesebs warmo-vadgen. Sesabamisad, Cem nebismier wamowyebas sainiciativo jgufis warmomadgenlebis xelmowerebs da-vurTav. amas, ra Tqma unda, iuri-diuli Zala ar aqvs, Tumca Cvens pozicias ufro TvalsaCinos gax-dis. uamravi sasicocxlo mniSvne-lobis sakiTxia universitetSi mo-sagvarebeli da gvinda, xelmZRvane-lobas Cveni xedva SevTavazoT. me `auditoria 115~-is wevric gaxl-

diT da vfiqrob, Secdoma iyo am studenturi gaerTianebis aqtiu-robis Sewyveta. mimaCnia, swored maTi damsaxurebaa studenturi proeqtebis dafinansebis sabWos Se-qmna, risi saSualebiTac sauniver-siteto resursebze wvdoma dRes ukve nebismier students Tavisuf-lad SeuZlia. vgegmav, rom studen-turi samecniero platforma mud-mivmoqmedi gaerTianeba gaxdes da maTi warmomadgenlebi safakulte-to sabWoebis samuSao procesSic CaerTon~, _ gviTxra daCi Citaiam.

axlad arCeuli senatis wevris saaxalwlo survilebi mis samomav-lo gegmebTan TanxvedraSia. unda,

rom qarTuli sazogadoeba ar iyos polarizebuli da saerTo Rirebu-lebebis _ demokratiuli saxelm-wifos mSeneblobis, socialuri problemebis mogvarebisa da teri-toriuli mTlianobis aRdgenis _ garSemo gaerTiandes. rac Seexe-ba Tbilisis saxelmwifo univer-sitetTan dakavSirebul survils, ambobs, rom `saiubileo TariR-ma sazogadoebas unda Seaxsenos _ saidan modis da ra Rirebulebeb-ze dayrdnobiT Seiqmna kavkasiaSi pirveli universiteti~. Sesabamisad, surs 2019 weli ganviTarebisa da progresis weli iyos.

me-11 gv-dan

rogor apirebs senatis axali wevri principuli

gegmebisTvis brZolas

leobis did nawils erTi suli aqvs _ rodis gascdeba sazRvrebs, rom ukan aRar moixedos, batoni rezos meuRlem, qalbatonma maia xeCinaS-vilma gadawyvita _ Svilebs sa-qarTveloSi eswavlaT. `kmayofili viyavi, radgan, rogor skolaSic gaizrdebodnen bavSvebi, iseTebad Camoyalibdebodnen. amitomac, sa-kiTxi arasodes mdgara ase _ Ca-moval Tu ara, sakiTxi yovelTvis idga imis Taobaze, Tu rodis Ca-moval. 2015 wels coitenidan (qa-laqi, sadac vsaqmianobdi) berlin-Si gadavedi da axali kontraqtis vada rom momivida, gadavwyvite, rom ukve meyofa...~ _ ase, mokled da principulad gadawyvita, rom saqarTveloSi dabrunebuliyo da aqedan ekeTebina saqme, romelic arc arasodes gamolevia. mxolod imas aRniSnavs xazgasmiT, rom,

ojaxTan erTad, misi TbilisSi da, kerZod, saxelmwifo universitetSi, sabolood damkvidreba didad ga-napiroba kolegebis uSurvelobam da daxmarebis survilma: `aq sul melodnen. maRali energiebis fizi-kis institutis direqtori mixeil nioraZe yvela Camosvlaze mekiTxe-boda, rodis vapirebdi dabrunebas. imaSic gamimarTla, rom, roca Ca-movedi, fizikis fakultetze sur-daT axali profesori miewviaT sa-medicino birTvuli fizikis mimar-TulebiT da me miviRe monawileoba konkursSi. aqve unda vTqva, rom am cota xanSi axali samagistro pro-gramac gavakeTeT, romlis SemuSave-baSic Zalian damexmara maSindeli proreqtori da Cemi kolega pro-fesori merab eliaSvili. progra-mis SemuSavebaSi CarTulni iyvnen, aseve, profesori gia jafariZe da qalbatoni lia WeliZe _ ase aRmov-Cndi Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis zust da sabunebismetyvelo

mecnierebaTa fakultetis profe-sorTa gverdiT da, did samecniero proeqtebTan erTad, warmatebiT va-muSavebT samagistro programasac~.

universaluria albaT is,Tu rogor emsaxure Sen

qveyanasa da xalxs

ori Svilidan arcerTi ar gahy-va mamis gzas. vaJi _ sandro dRem-de interesebis Ziebis procesSia _ daamTavra Tsu-is humanitarul mec-nierebaTa fakulteti arqeologiisa da eTnologiis mimarTulebiT, mu-Saobda leCxumSi inglisuris mas-wavleblad, iswavla germaniaSi da uceb mixvda, rom agronomia ain-teresebs. amitomac axla amTavrebs saqarTvelos agraruli universite-tis magistraturas.

qaliSvili _ nino jer Tsu-is fsi-qologiis fakultetze swavlobda, Sem-deg ienas universitetSi. bakalavria-

tis dasrulebis Semdeg ki laifcigSi ganagrZo swavla magistraturaSi. dRes igi miunxenSi muSaobs fsiqologad da ojaxs tradiciebis SenarCunebaSi exma-reba _ Tu aqamde Soba-axali weli ba-toni rezos CamosvliT aRiniSneboda, axla ninos elodebian, rom Zvelebu-rad erTad miusxdnen sadResaswaulo magidas, survilebi Caifiqron, naZvis xis qveS erTmaneTisTvis gadanaxuli saCuqrebi `aRmoaCinon~ da sixarulis dabedebis surviliT moiaron megobre-bis ojaxebi.

`yvela adamiani TavisiT saz-Rvravs cxovrebas. universaluria albaT is, Tu rogor emsaxure Sen qveyanasa da xalxs. SeiZleba mxo-lod Seni saqme gainteresebdes da 100 wlis Semdeg erovnul kupiuraze gamogsaxon, miuxedavad imisa, rom absoluturad apolitikuri iyavi~, _ gviTxra saubris bolos.

Tu am sazomiT gavzomavT, revaz SaniZem moaxerxa qveynisa da xalxis samsaxuri.

cnobismoyvareoba da interesi, ramac mecnieris gza gansazRvrame-6 gv-dan

mimdinare wels SoTa rusTa-velis erovnulma samecniero fondma umaRlesi Sefaseba Tsu-

is doqtorantis giorgi benaSvilis sadoqtoro kvleviT proeqts mis-ca da maqsimaluri dafinanseba ga-mouyo. giorgi benaSvilma umaRlesi Sefaseba konkursis yvela monawiles Soris miiRo.

`sasixaruloa, rom saqarTveloSi SoTa rusTavelis erovnulma samec-niero fondma, ukve mravali welia, araerT doqtorants dauWira mxari warmodgenili kvlevis srulfasov-nad ganxorcielebaSi. gamimarTla da dRes maT Soris erT-erTi mec var. Tumca, ormagad sasixarulo da, albaT, sapasuxismgebloc aris is, rom fondis mier gamocxadebul wlevandel konkursSi, yvela sxva monawile doqtorants Soris, pir-veli adgili davikave. es mniSvne-lovani stimulia CemTvis, rogorc axalgazrda mecnierisTvis da gami-xarda, rom Cem mier warmodgenili kvlevis proeqti aqtualurad CaTva-la saxelmwifom da kvlevis realu-rad ganxorcielebiT dainteresda~, _ ganacxada giorgi benaSvilma.

SoTa rusTavelis erovnuli sa-mecniero fondis sagranto kon-kursis yvelaze warmatebuli do-qtoranti ekonomikis sadoqtoro programis meore kurszea da misi sadoqtoro kvleva saerTaSoriso vaWrobas, kerZod ki Tavisufali vaWrobis reJimebis Seswavlas da qveynis ekonomikaze maTi gavlenis analizs moicavs.

`kvlevis aqtualoba saqarTve-los geopolitikurma da savaWro potencialma damanaxa. mogexsene-baT, saukuneebis ganmavlobaSi Cveni qveyana aqtiurad moiazreboda ara mxolod regionis, aramed evropisa

da aziis damakavSirebeli derefni-sa da savaWro habis mniSvnelovan nawilad. es sakiTxi dRis wesrigSi kvlav aqtualuri mas Semdeg gaxda, rac gaCnda SesaZlebloba _ siRr-miseuli ekonomikuri TanamSrom-loba vawarmooT rogorc evrokav-SirTan, ise CineTTan. orive maT-gani geopolitikaSi, saerTaSoriso vaWrobasa da msoflio ekonomika-Si mniSvnelovani aqtorebi arian, amitom vfiqrob, Cveni qveynis mo-mavlisTvis am ori mimarTulebiT vaWrobis urTierTobebisa da misi perspeqtivebis Seswavla sakmaod mniSvnelovania. swored amitom, Te-mis kvleviT jer kidev maSin davin-teresdi, vidre doqtoranturaze swavlis gagrZelebas gadavwyvetdi.

ekonomikis mecnierebis Seswav-lis dawyebis periodidanve uzomod gamimarTla, radgan SesaZleblo-ba momeca memuSava saqarTveloSi Cvens dargSi erT-erT yvelaze wa-myvan mecnierTan, saxelmwifo da sauniversiteto sferos gamorCeul avtoritetTan da saintereso pi-rovnebasTan, akademikos avTandil silagaZesTan. jer kidev magistra-

turaze swavlis periodSi yovelT-vis vgrZnobdi mis mxardaWeras da Tanadgomas Cemi ganviTarebisTvis akademiur komponentSi. misi rCevebi da rekomendaciebi, vfiqrob, gadam-wyveti iyo, akademiuri ganviTarebis sxvadasxva safexurze, Cem mier miR-weul SedegebSi~, _ ambobs giorgi benaSvili.

Tanamedrove ganaTlebis sistema-Si warmatebis misaRwevad udidesi mniSvneloba aqvs aqtiur saerTaSo-riso urTierTobebs da mravalmx-rivi ucxouri gamocdilebis arse-bobas. am mxriv aqtiuroba giorgim jer kidev bakalavriatis safexurze swavlis dros daiwyo: monawileob-da saerTaSoriso konferenciebSi, raSic xels Tbilisis saxelmwifo universitetic uwyobda. saerTa-Soriso aqtiurobas urCevs Tavis megobrebs da kolegebsac: `Cems me-gobrebs xSirad vurCev, rom am mi-marTulebiT maqsimalurad iaqti-uron da gamoiCinon Tavi, radgan vfiqrob, es yvelaferi mniSvne-lovania, erTi mxriv, imisTvis, rom axalgazrda mecnieri saerTaSoriso sazogadoebas, msoflio gamocdile-

bas da akademiur garemos gaecnos da, meore mxriv, sakuTari aqtivo-ba daanaxos ucxoel kolegebsa Tu Tanatolebs. amjerad estoneTis mTavrobisgan mopovebuli stipen-diis farglebSi tartus universi-tetSi vaxorcieleb kvleviT vizits, sadac Cems argentinel konsultant-Tan erTad araerT saintereso sa-kiTxze vmuSaob. paralelurad ki vgegmav aSS-sa da CineTSi davamyaro saintereso urTierTobebi, rome-lic damexmareba kvlevis srulyo-faSi~.

giorgi benaSvilma Tbilisis sa-xelmwifo universitetSi bakalavria-tis safexuri politikis mecnierebe-bis specialobiT daamTavra da ma-gistraturaSi swavla saerTaSoriso ekonomikis mimarTulebiT gaagrZe-la. doqtoranturaSi ki samagistro swavlebis dros dawyebuli kvlevis gaRrmavebis mizniT Caabara. pirve-lad samsaxuri pirveli kursis II se-mestrSi daiwyo. mas Semdeg, swavlis paralelurad, sul muSaobs.

`gamocdileba mravalmxrivia, ra-mac, albaT, mniSvnelovnad Seuwyo xeli Cems pirovnul zrdasac. jer kidev bakalavriatze vswavlobdi, roca samsaxuri Tsu-Si daviwye. am periodidan universiteti CemTvis, ganaTlebis keris garda, samuSao ad-gili da bevri cxovrebiseuli gak-veTilis maswavlebeli gaxda, ramac dRemde ara erTi dadebiTi roli iTamaSa Cems karieraSi~, _ ambobs giorgi benaSvili.

magistraturaSi swavlis peri-odSi gadawyvita, rom ganaTlebis sistemaSi muSaobis gamocdileba sxva axalgazrdebisTvisac gaeziare-bina da arasamTavrobo organiza-cia _ `evropuli saganmanaTleblo centri~ _ Camoayaliba, romelic dRes, saqarTvelos masStabiT, ara-erT saintereso RonisZiebas axor-cielebs.

sagranto konkursis yvelaze warmatebuli doqtorantinato obolaZe

giorgi benaSvili

Page 13: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.ge

13

7 dekembers geografiis aka-demiurma doqtorma ro-man maisuraZem proeqtis _

`samcxe-javaxeTis regionis ret-rospeqtuli kartografireba da sivrciTi analizi `gurjistanis vilaieTis didi davTaris~ safuZvelze~ _ prezentacia gamarTa.

proeqti, romelic ukve dasrule-bis fazaSia, 2016 wels rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier axalgazrda mecnierTa samecniero grantebis farglebSi dafinansda da gulisxmobda XVI saukunis periodis otomanTa mier momzadebuli doku-mentis _ `gurjistanis vilaieTis didi davTaris~ safuZvelze samcxe-javaxeTis regionis geografiul-landSafturi, sazogadoebriv-geo-grafiuli da socialur-ekonomi-kuri suraTis aRdgenas. `SemiZlia vTqva, rom ori wlis ganmavlobaSi mTeli energia movaxmare am proeqts, radgan es gaxldaT saintereso ga-mowveva CemTvis, rogorc mkvle-vrisTvis. dokumentSi _ `gurji-stanis vilaieTis didi davTari~ _ unikaluri da gamorCeuli faqtebi,

movlenebi da, SeiZleba iTqvas, epo-qis sulia dafiqsirebuli, rasac aucileblad sWirdeboda Semonaxva~, _ aRniSna roman maisuraZem.

rogorc prezentaciaze iTqva, proeqti, TiTqmis dasrulebulia. misi ganxorcielebis procesSi Sei-qmna daaxloebiT 100-mde ruka, rome-lic 4-5- saukunis winandel saqarT-veloSi, konkretulad ki, samcxe-javaxeTSi, arsebul suraTs asaxavs. proeqtis farglebSi aseve momzade-bulia Tematuri monacemTa bazebi da geoinformaciuli sistema.

prezentaciaze isic iTqva, rom proeqtze muSaobisas Tavi iCina winaaRmdegobebmac, radgan Zalian rTuli aRmoCnda maRali detalu-robis mqone samecniero produqtis Seqmna da informaciis mTeli sis-ruliT gadmocema wvrilmasStabiani rukebis saxiT.

Sedgenili rukebis Tematika mra-valferovania. isini Seexeba admini-straciul mowyobas, sasoflo da-saxlebebis ganawilebas, sasoflo da saqalaqo dasaxlebebs, arqite-qturul mravalferovnebas, fula-di da naturaluri gadasaxadebis odenobas, miwis fondis struqtu-ras, soflis meurneobis dargebs, mosaxleobas, mis eTnikur-socialur struqturas da msgavs Temebs, rom-liTac XVI saukunis samcxe-javaxeTis

regioni xasiaTdeboda.`perspeqtivaSi SesaZlebelia am

proeqtis gagrZeleba, radgan ar-sebobs wyaroebi, romlebic migvi-TiTeben, Tu rogor warimarTa am regionSi adamianis saqmianoba da sazogadoebrivi cxovreba, mimdina-re politikuri, geopolitikuri da socialur-ekonomikuri fonis gaT-valiswinebiT. aseve, rogor Seicva-la bunebrivi da sazogadoebri-vi garemo XVI saukunidan dRemde. kvleva Catarebulia saqarTvelos teritoriaze, magram `gurjistanis vilaieTi~ moicavda saqarTvelos gareT mdebare olqebsac, romlebic dRes TurqeTis respublikis farg-lebSia. didi survili maqvs, rom

am teritoriebisTvisac momzaddes analogiuri naSromi, radganac es iqneba mniSvnelovani nabiji saqarT-velos kulturuli memkvidreobis SeswavlisaTvis~, _ aRniSna roman maisuraZem CvenTan saubarSi.

proeqtma daintereseba gamoiwvia rogorc mecnier-geografebSi, ase-ve studentebSi. `prezentacia Zali-an saintereso iyo. ra Tqma unda, es aris siaxle. proeqtSi gamoyene-bulia aleqsandre aslanikaSvilis ruka da `gurjistanis vilaieTis didi davTari~, magram romanma maT Zalian bevri ram Semata _ Seqmna, faqtobrivad, kompleqsuri tipis atlasi, romelic, rogorc aRiniS-na, daaxloebiT 100-mde rukisgan Sedgeba. es aris sakmaod soliduri kapitaluri kartografiuli nawar-moebi~, _ gviTxra geomorfolo-gia-kartografiis kaTedris asoci-rebulma profesorma, saqarTvelos kartografTa asociaciis xelmZRva-nelma Tengiz gordezianma.

proeqti `samcxe-javaxeTis re-gionis retrospeqtuli kartogra-fireba da sivrciTi analizi `gur-jistanis vilaieTis didi davTa-ris~ safuZvelze~ wels sruldeba. proeqtis Sedegebis mixedviT igegme-ba samecniero naSromebis momzade-ba da maRalreitingul samecniero JurnalebSi gamoqveyneba.

retrospeqtuli kvleva

`gurjistanis vilaieTis didi davTari~Tanamedrove rukebis saxiT

problema – daswavlis specifikuri darRveva

maia toraZe

roman maisuraZe

albert ainStaini, gustav flobe-ri, agaTa Kristi, frensis skot ficjeraldi, holivudis msa-

xiobebi _ kira naiTli, tom kruzi, vupi goldbergi, biznesmeni riCard brensoni sxvadasxva epoqaSi mcxovre-bi, sxvadasxva dargsa da sferoSi warmatebuli adamianebi arian, Tumca, erTi saerTo aqvT _ yvela maTgani daswavlis specifikuri darRveviT daibada. es termini fsiqologebma gasuli saukunis 60-ian wlebSi Sei-muSaves da gulisxmobs mdgomareobas, rodesac adamianebs akademiuri unare-bis _ kiTxvis, weris da maTematikuri unarebis ganviTarebis problema aqvT. maT saSualo an saSualoze maRali in-teleqti aqvT, zogjer `niWierebsa da zarmacebsac~ uwodeben, Tumca `sizar-macis~ mizezi sizarmace ar aris. das-wavlis specifikuri darRvevis mqone adamianebs Tavis tvinis neirobiolo-giuri funqcionireba gansxvavebuli aqvT, darRveulia is fsiqologiuri procesebi, romlebic akademiuri Cve-vebis aTvisebas udevs safuZvlad. am mizezebis gamo isini vizualur Tu fonologiur informacias sxvagva-rad, araavtomatur reJimSi, Senelebu-lad amuSaveben. sakiTxi aqtualuria, sazogadoeba ki naklebad informire-buli, rac xSirad daswavlis unaris daqveiTebis mqone bavSvebis depresiis da Zlieri SfoTvis mizezi xdeba. am informaciuli vakuumis Sevsebis miz-niT, Tsu-is fsiqologiisa da ganaT-lebis mecnierebaTa fakultetis de-kanma, neirofsiqologiis profesorma Tamar gagoSiZem daswavlis specifi-kuri darRvevis Sesaxeb 29 noembers sajaro leqcia gamarTa.

`es mdgomareoba, razec Cven axla vsaubrobT, ar aris TvalsaCino, magram Zalian tragikulia. es aris bevrad rTuli, vidre sxva ganviTarebis darR-vevebi~, _ aRniSna Tamar gagoSiZem.

saqarTveloSi daswavlis specifi-kuri darRvevis epidemiologiis da-sadgenad kvleva ar Catarebula. ame-rikuli monacemebiT, daswavlis spe-cifikuri darRveva moswavleTa 5%-s aqvs, inglisuri monacemebiT _ 10%-s. amerikaSic da inglisSic specialuri ganaTlebis sistemaSi referirebuli bavSvebis 42%-s ufiqsirdeba daswav-lis unaris daqveiTeba.

`sanam bavSvs daswavlis specifikur darRvevas davudgenT, aucileblad ga-saTvaliswinebelia sxva garemoebebic. SesaZloa, daswavlaSi xels stresuli garemo, emociuri aSliloba an ped-agogiuri xelmiSvebuloba uSlides. imitom gveZaxian neirofsiqologebs gamomZieblebs, rom gavarkvioT _ ra imaleba bavSvis sizarmacisa da upasuxismgeblobis miRma. daswavlis specifikuri darRvevis SemTxvevaSi bavSvebi avtomatur reJimSi ver kiTx-uloben, uWirT asoebis swrafad dasa-xeleba da TiToeuls sxvadasxva meTo-diT imaxsovreben: magaliTad, aso _ `g~ _ aris daxurul mucliani da a.S. urTuldebaT maTematikuri operacie-bis Sesruleba, wakiTxulis gaazreba da disgrafia, anu werilobiT azris gadmocema, punqtuacia. minda giTxraT, rom maT swavlis sakuTari strategie-bi aqvT SemuSavebuli da aRvniSnav, rom sakmaod pativsacemic.

diagnozis dasmisas – sizarmace, uinteresoba, uyuradReboba – CvenT-vis informacia ar aris. Cven vsvamT kiTxvas _ ratom? vamowmebT intele-qts, vutarebT neirofsiqologiur testirebas, raTa gavigoT, romeli sabaziso fsiqologiuri procesia problemuri, vumowmebT akademiur un-arebs da viTvaliswinebT pedagogis Sefasebas, rac Zalian mniSvnelovania. Sesabamisad, daswavlis unaris speci-fikuri darRvevis dasadgenad Zali-an bevri mtkicebuleba gvWirdeba. Se-degad, aRvniSnavT bavSvis Zlier da sust mxareebs, rasac misi daxmarebis dasagegmad gadamwyveti mniSvneloba aqvs~, _ ganacxada Tamar gagoSiZem.

daswavlis specifikuri darRvevis safuZveli neirobiologiuria. jer kidev nayofis muclad yofnis peri-odSi, adamianis centraluri nervuli sistemis Camoyalibebis dros, neiro-nebi migraciisas traeqtorias icvli-an da SeiZleba erTi regionis magiv-rad sxva adgilas moxvdnen. daswavlis unaris specifikuri darRvevis mqone adamianis Tavis tvinis qerqSi swored aseTi eqtopia SeiniSneba. Tamar ga-goSiZis informaciiT, daswavlis spe-cifikuri darRvevis mqone adamianebs saSualo da maRali inteleqti aqvT, Sesabamisad, maT SeuZliaT ama Tu im sferoSi warmatebis miRweva da saku-Tari SesaZleblobebis realizeba. mi-uxedavad amisa, xSirad piriqiT xdeba, risi Semdegic am adamianebis maRali

emociuri SfoTva da depresia xdeba. `CvenTan mosuli aseTi bavSvebis

100%-s emociuri problemebi aqvs da fsiqoTerapevti sWirdeba. es is bavSvebi arian, romlebTanac daswav-lis specifikuri darRvevis identi-fikacia droulad ar moxda. 14-17 wlis mozardebis mSoblebi modian da gveubnebian, rom maT Svilebs de-presia aqvT. am asakSi maRal emociur SfoTvas sxva mizezebic iwvevs, Tumca xSirad SfoTviTi aSliloba swored daswavlis specifikur darRvevas ax-lavs Tan. Tanac, marto am bavSvebma ician Tavisi tragedia. Sedegi ki ase-Tia: bavSvi Zalian cdilobs, es mxo-lod man icis _ ris xarjze wers da kiTxulobs. vatarebT neirofsiqolo-giur testirebas da gaugebaria _ es adamiani amdens rogor axerxebs, rad-gan, Cveni logikiT, verc unda wer-des da verc kiTxulobdes, Tumca, es yvelaferi SeZlo Tavisive mofiqrebu-li strategiebis xarjze. mSobeli da maswavlebeli ki mainc umaduria. maTi arasrulfasovnebis gancda imdenad didia, rom swavlaSi xeli eSlebaT. bolo kvlevebis mixedviT, daswavlis specifikuri darRvevis mqone adamian-ebis 35%-s aqvs depresia~, _ aRniSna Tamar gagoSiZem.

gamosavali socialur da emociur adaptaciaSi da aseT bavSvebSi adek-vatur fsiqologiur da saganmanaT-leblo daxmarebaSia. Tamar gagoSiZis TqmiT, `bavSvis tvini Zalian moqni-lia, Tu ojaxma da skolam xeli Seu-wyo, problemuri neironuli qselis funqciebi SeiZleba sxva neironu-

li qseliT Canacvldes, roca axali gamocdilebis safuZvelze sxva funq-ciuri sistema yalibdeba~.

dasavleTSi skolebSi yvelaze gavrcelebulia intervenciaze pasuxis modeli _ minimaluri danaxarjebiT maqsimaluri Sedegis miRweva, rac did wilad pedagogzea damokidebuli.

`rodesac intervenciaze vsaubrob, vgulisxmobT sami donis servisis au-cileblobas. Ppirveli done _ sas-wavlo procesi bavSvis saWiroebebze unda iyos morgebuli; saWiroa mim-dinareobdes e.w. mtkicebulebebze dayrdnobili swavleba (moswavleebis individualuri, sxvisi daxmarebis gareSe daswavlis unaris ganviTare-bisTvis). Mmeore donea _ multidisci-plinuri gundis CarTva. im SemTxveva-Si, Tu romelime bavSvma ver SeZlo saswavlo procesisTvis fexis awyo-ba, specialuri ganaTlebis maswavle-belma damatebiTi saswavlo saaTebis xarjze unda SeZlos misi daxmareba. aseTi specialuri saWiroebis bavSve-bis raodenobam SesaZloa mxolod 5% Seadginos. mesame donea _ ukve specia-listebis CarTva, rodesac skola da-moukideblad problemas ver umklav-deba. intervenciaze pasuxis modeli saSualebas gvaZlevs, rom daswavlis specifikuri darRvevis mqone bavSve-bis drouli identifikacia moxdes da maTi emociuri mdgomareoba ar gauaresdes. daswavlis specifikuri darRveva swored is mdgomareobaa, romlis momsaxurebac Cveulebrivi sa-ganmanaTleblo procesis movaleobaa~, _ aRniSna Tamar gagoSiZem.

mniSvnelovania imis codnac, rom arsebobs amerikuli, inglisuri da aseve rusuli kvlevebic, romlis mixedviT e.w. Znelad aRsazrdeli mozardebis 55-60%-s aqvT daswavlis specifikuri darRveva. Sesabamisad, SeiZleba iTqvas, rom es mdgomareoba sazogadoebisTvis mniSvnelovani ga-mowvevaa _ mxardaWeris gareSe sa-zogadoebam SesaZloa marTlwesrigis damrRvevi, an mentaluri janmrTelo-bis problemebis mqone adamianebi mi-iRos, mxardaWeris SemTxvevaSi ki ise-Tive warmatebuli pirovnebebi, rogo-rebic, magaliTad, kira naiTli, tom kruzi, agaTa Kristi, riCard brensoni arian.

nato obolaZe

Tamar gagoSiZe

Page 14: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

14

ganaTlebisa da mecnierebis yofili ministris mixeil Cxenkelis gadawyvetilebiT

Seqmnilma sagangebo komisiam, iakob gogebaSvilis principebis gaTvaliswinebiT, `dedaena~ saskolod moamzada. magram, samwuxarod, moxda ise, rom wels Catarebuli grifirebis Sedegebis mixedviT, iakob go-gebaSvili da misi `dedaena~ skolis miRma aRmoCnda, ramac sazogadoebis didi nawilis uk-mayofileba gamoiwvia. rogorc farTo sazogadoebis, aseve ped-agogiuri korpusis mxridan iyo Txovna da rekomendacia, rom swavlebis procesSi is unikal-uri meTodi dabrunebuliyo, romelsac iakob gogebaSvilis `dedaena~ moicavda. aRniSnul iniciativasTan dakavSirebiT ganaTlebis, mecnierebis, kul-turisa da sportis saminis-trom miiRo gadawyvetileba _ iakob gogebaSvilis `dedaena~ momavali saswavlo wlidan sko-lebSi dabrundes. aseve Seiqmne-ba erovnuli komisia, romelic iakob gogebaSvilis `dedaenis~ Sinaarsobrivi nawilis Sejere-basa da damtkicebaze imuSavebs.

`dedaenis~ skolebSi dab-runebis mniSvnelobasa da go-gebaSviliseul principebze gvesaubreba iakob gogebaSvilis sazogadoebis TanaTavmjdomare, filologiis mecnierebaTa doq-tori, profesori gogi gogo-laSvili:

_ qarTulma sazogadoebam sak-

maod tragikulad aRiqva, rom `de-

daena~ skolebSi aRar Cans. anu,

dRevandel qarTul skolebSi wi-

gni, romelsac hqvia `dedaena~ da

saxelmZRvanelo, romlis avtoria

didi iakob gogebaSvili, aRar

arsebobs. es aris pirveli SemTx-

veva dedaenis arsebobis istoria-

Si. 142 wlis win, 1876 wels Seiqmna

da gamovida `dedaena~ _ qarTuli

anbanis swavlebis brwyinvale sa-

xelmZRvanelo, romelic yovelT-

vis iyo skolebSi. wels `dedaena~

skolebSi ar Seitanes. grifirebis

Sedegebi Zalian mZime aRmoCnda. es

sakiTxi gaxmaurda kidec. faqti

isaa, rom iakob gogebaSvilis me-

TodiT Sedgenili saxelmZRvanelo

aris aramaterialuri kulturuli

memkvidreobis erovnuli Zegli,

romelsac kanonmdebloba da saer-

TaSoriso konvenciebi icavs. sam-

wuxarod, dairRveva kanonmdeblo-

ba da konvenciebic. rac mTavaria,

Cveni skola, Cveni momavali Taoba

darCa unikaluri `ai ia~-s gareSe.

marTalia, bolo aTwleulebSi sa-

xelmZRvanelo iyo saxeSecvlili da

damaxinjebuli, magram erqva `deda-

ena~ da ewera `iakob gogebaSvilis

mixedviT~. wels esec gaqra. pasu-

xismgebloba amaze ekisreba mxolod

da mxolod ganaTlebis, mecniere-

bis, kulturisa da sportis samini-

stros maSindel xelmZRvanelobas.

_ am faqts zogierTi ganaTleb-is eqsperti ase xsnis: Tanamedrove bavSvebisaTvis im terminologiiT wera-kiTxvis swavleba, rac XIX saukunis moswavleebisTvis iyo mis-aRebi, ar moitans sasurvel Sedegs da bavSvebs ganaTlebis miRebas Sea-Zulebs. TviTon iakob gogebaSvil-ic xom ambobda: sityvebi, romelic

unda iswavlon bavSvebma, maTTvis axlobeli unda iyos...

_ eqspertma, romelic ase fi-

qrobs, ar icis zustad, rom aq sau-

baria anbanis swavlebis gogebaSvi-

liseul principze. ras gulisxmobs

es? imas, Tu riT daiwyos bavSvma

anbanis Seswavla, ras ra unda mos-

devdes da rogor. gaxsovT, albaT,

gogebaSviliseul `dedaenaSi~ gak-

veTilebis Tanmimdevroba: anbanis

swavlas viwyebT ase: `ai ia~, meore

gakveTilze Semodis aso `T~ sity-

viT `TiTi~, mesame gakveTilze aso

`s~ da ase Semdeg... saubaria ima-

ze, Tu rogor SeviyvanoT bavSvi

martivad, Zaldautaneblad, ufro

moxerxebulad da ukeTesad im sa-

myaroSi, romelsac wignierebis sa-

myaro hqvia. vinc gansxvavebulad

fiqrobs da mxars ar uWers am prin-

cipebs, maTi saxelmZRvanelo anba-

nis swavlas iwyebs sityvebiT: `akva-

riumi~, `aqlemi~ , `arwivi~ an `as-

kili~ da `atami~... dRes skolebSi

aseTi 2 tipis saxelmZRvanelo ar-

sebobs. Tu vinme fiqrobs, rom `ai

ia~-s `akvariumi~ da `aqlemi~ jo-

bia, rbilad rom vTqvaT, cdeba.

amitom Rrmad unda gaviazroT, Tu

ra principebzea saubari. Cven ar

viTxovT, rom `dedaena~-Si darCes

yvela teqsti da sityva, romelic

dRes ukve aRarc Tanamedrovea da

bavSvisTvisac Znelad aRsaqmelia.

_ TviT iakob gogebaSvilmac xom ramdenjerme Secvala `dedaena~ gaTanamedroveobis mizniT?

_ man ara marto Secvala `de-

daena~, aramed 33-jer gaukeTa re-

daqtireba mas Tavis sicocxleSi.

1912 wels is ukve 33-jer gamovi-

da. iakob gogebaSvili TiToeul

gamocemas aumjobesebda da uke-

Tess xdida, yovelTvis cdilob-

da _ bavSvisTvis advilad aRsaq-

meli yofiliyo. man qarTuli enis

swavleba daafuZna misawvdomobis,

TvalsaCinoebis da sistematurobis

didaqtikur principebze, nacnobi-

dan ucnobze, advilidan Znelze,

martividan rTulze TandaTanobiT

gadasvlis wesebze.

iakob gogebaSvilma `dedaena~

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis ga-

mavrcelebel sazogadoebas uander-

Za da daibara: `Tu `dedaena~ gau-

keTesebas moakldeba, is mokvdeba~.

anu, misi TqmiT, `dedaena~ sistema-

turad unda gaumjobesdes da droe-

bis Sesabamisad Seicvalos. magram

mas, amasTan erTad, hqonda erTi

moTxovnac: `dedaena~-Si cvlileba

ar unda Sevides TviTmiznurad, vi-

sac ra moundeba, ise. vinc goge-

baSvilis `dedaena~-Si cvlilebebi

Seitana, dRes ukve avtorebad gvev-

linebian. avtorad rom iwerebode,

raRac unda Secvalo, amitom aris

TviTmiznuri es cvlilebebi. cvli-

an cudad da `afuWeben~ `dedaena~-

s. TviTon didma iakobma anderZSi

Tqva, rom `dedaena~-Si cvlilebebi

drois moTxovnis Sesabamisad unda

moxdes da ara erTi kacis nebiTa

da surviliT. cvlilebas aucileb-

lad unda daeTanxmos qarTvelTa

Soris wera-kiTxvis gamavrcelebe-

li sazogadoebis gamgeobis 3/4 we-

vri, winaaRmdeg SemTxvevaSi is ar

miiReba. am sazogadoebaSi, mogexse-

nebaT, gaerTianebuli iyo imdroin-

deli saqarTvelos inteleqtualu-

ri elita. ai, aseT pasuxismgeblo-

bas aniWebda `dedaenaSi~ Sesatan

cvlilebebs iakob gogebaSvili.

_ dRes dRis wesrigSi dadga `dedaenis~ skolaSi dabrunebis sak-iTxi. unda Seiqmnas komisia, romel-ic `dedaenis~ Sinaarsobriv nawils Seajerebs da mis damtkicebaze im-uSavebs. ra rekomendaciebis micema SegiZliaT samuSao jgufisaTvis?

_ poetma da prozaikosma gri-

gol abaSiZem Tqva: `dedaenis~ Seqm-

na _ es aris yvelaze didi wvlili,

romelic ki Cvens winapars Seuta-

nia eris kulturul cxovrebaSi~,

rasac absoluturad veTanxmebi.

amitom, iakob gogebaSvilis sazo-

gadoebam dasva sakiTxi _ dedae-

nas miniWeboda aramaterialuri

kulturuli memkvidreobis Zeglis

statusi.

anbanis swavlebis iakob goge-

baSviliseul meTods 2013 wels

kulturis saministrom aramate-

rialuri kulturuli memkvidreo-

bis Zeglis statusi mianiWa, xolo

2014 wels saqarTvelos mTavrobis

gadawyvetilebiT mas ganesazRvra

erovnuli kategoria. es Zegli war-

moadgens umniSvnelovanes elements

iuneskos mier sakacobrio kultu-

ruli memkvidreobis nusxaSi Seta-

nili Zeglisa _ qarTuli anbanisa.

ase rom, iunesko icavs mas. iunesko

Tavisi konvenciebiT avaldebulebs

qveynebs, rom uzrunvelyon Zeglis

dacva da sicocxlisunarianoba. Tu

es qveyanam ver SeZlo, maSin Zegli

statuss kargavs. ras niSnavs `de-

daenis~ sicocxlisunarianoba? is

unda Sevides skolebSi, Tu arada

dakargavs sicocxles. mas ar unda

SevexoT ise, rasac avtoris neba ar

iTvaliswinebs. aqedan gamomdinare,

gogebaSvilis sazogadoebam parla-

mentisa da ganaTlebis, mecniere-

bis, kulturisa da sportis sami-

nistros winaSe dasva sakiTxi _

kulturuli memkvidreobis Zeglis

dacva da sicocxlisunarianobis

uzrunvelyofa sakanonmdeblo do-

neze moxdes. amJamad, parlamentSi

momzadda sakanonmdeblo iniciati-

va, romelic gulisxmobs ganaTle-

bis kanonSi damatebis Setanas, sa-

dac Cawerili iqneba Semdegi: Tu

saxelmZRvanelo Sedgenilia kul-

turuli memkvidreobis Zeglis sa-

fuZvelze, mas icavs saxelmwifo, ar

eqvemdebareba Cveulebriv grifire-

bas da savaldebulo xdeba skole-

bisTvis. am iniciativaze muSaoba

dResac mimdinareobs qalbaton ma-

riam jaSisa da baton zaza gabu-

nias mxardaWeriT. sakanonmdeblo

iniciativa avaldebulebs aseve ga-

naTlebis, mecnierebis, kulturisa

da sportis saministros _ Seqmnas

kompetenturi da profesionalu-

ri komisia, romelic gogebaSvilis

datovebul `dedaenas~ skolaSi Se-

satanad moamzadebs. `dedaenis~ av-

tori ambobs, rom bavSvs swavla

martivi sityvebiT unda davawye-

binoT, Semdeg gavarTuloT fra-

zebiT, romlis wakiTxviT mieCveva

teqstis kiTxvas. saanbane nawilSi

iakob gogebaSvili Zaxilis niSans

da mZimes ar iyenebs, iyenebs mxo-

lod wertils da kiTxvis niSans,

raTa ar datvirTos bavSvis goneba.

ai, am donezea yvelaferi gaTvli-

li da gaangariSebuli. `dedaenaSi~

SeiZleba mxolod iseTi sityvebi

Seicvalos, romlis mniSvneloba

Tanamedrove bavSvs ar esmis. es si-

tyvebi teqstSi drois Sesabamisad

unda Canacvldes, ise, rom ar dai-

rRves anbanis swavlebis principi...

es ki komisiam unda gadawyvitos.

komisiaSi aucileblad unda iyos

enaTmecnieri, literaturaTmcodne,

bavSvTa fsiqologiis specialisti,

pedagogikis specialisti, praqti-

kosi pedagogi, mxatvari, RvTisme-

tyveli...

1935 wlidan daiwyo `gogebaSvi-

lis mixedviT~ Seqmnili saxelmZR-

vaneloebis skolebSi Setana. `deda-

ena~ mravaljer gadakeTda, amas ki

bolo unda moeRos. gogebaSvilis

danatovars misi saxeli unda erqvas

da skolebSi iswavlebodes. amaze

pasuxismgebloba eniWeba saxelmwi-

fos, radgan `dedaena~ kulturuli

memkvidreobis erovnuli Zeglia. is

avtorma qarTvelTa Soris wera-

kiTxvis gamavrcelebel sazogadoe-

bas uanderZa, romelmac Tavisi ar-

seboba 1927 wels Sewyvita. dRes,

faqtobrivad, misi memkvidre ganaT-

lebis, mecnierebis, kulturisa da

sportis saministroa.

imedi gvaqvs, rom iakob goge-

baSvilis `dedaena~-s saxelmwifo

upatronebs ise, rogorc amas didi

mamuliSvili da sazogado moRvawe

iakob gogebaSvili imsaxurebs. mo-

mavali Taoba am didebuli wigniT

unda Sevides wignierebis samyaro-

Si.

iakob gogebaSvilis `dedaena~ skolebSi brundebaTamar dadiani

Page 15: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.ge

15

oficialuri gverdi

1. gamocxaddes konkursi ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis ekonomi-kisa da biznesis fakultetze pro-fesorebis samsaxurSi misaRebad;

2. universitetis profesorad uvadod SeiZleba arCeuli iqnes piri, romelic akmayofilebs Tsu wesdebis 29 muxlis 11 punqtiT dad-genil moTxovnebs da romelsac aqvs gansakuTrebuli profesiuli miR-wevebi an/da samecniero miRwevebi (samecniero publikaciebi wamyvan adgilobriv da maRalreitingul saerTaSoriso Jurnalebsa da sxva gamocemebSi, miRebuli aqvs monawi-leoba erovnul da saerTaSoriso samecniero-kvleviT proeqtebSi da

aqvs sxva miRwevebi dargis specifi-kis gaTvaliswinebiT).

3. konkursi gamocxaddes 2018 wlis 6 dekembers. sakonkurso doku-mentaciis warmodgenis vada ganisaz-Rvros 2019 wlis 8 ianvridan 2019 wlis 15 ianvris CaTvliT. konkur-sis komisiis Semajamebeli oqmi Tsu akademiur sabWos gadaeces araugvi-anes 2019 wlis pirveli Tebervlisa.

4. konkursi gamocxaddes ekono-mikisa da biznesis fakultetze pro-fesorebis akademiuri Tanamdebobis dasakaveblad:

Teoriuli ekonomikis kaTedraprofesori _ 1 saStato erT-

euli.

saerTaSoriso ekonomikisa da ekonomikur moZRvrebaTa istoriis kaTedra

profesori _ 1 saStato erT-euli.

5. profesoris Tanamdebobaze asarCevma kandidatma unda warmoad-ginos:

a) gancxadeba sakonkurso komi-siis saxelze (dadgenili formis mixedviT);

b) konkursantis anketa, Sevsebu-li dadgenili formis mixedviT (an-keta warmodgenili unda iyos ro-gorc nabeWdi, ise eleqtronuli (CD) saxiT, (failis formati – Word da PDF failebis saxiT);

g) piradobis mowmobis asli;d) Sesabamisi akademiuri xarisxis

damadasturebeli dokumentis (do-kumentebis) asli (ucxo qveyanaSi mi-Rebuli ganaTlebis an/da samecniero xarisxis aRiarebis kanonmdeblobiT dadgenili wesiT gacemuli dokumen-ti, aseTis arsebobis SemTxvevaSi);

e) samsaxurebrivi gamocdilebis amsaxveli kanonmdeblobiT dadgeni-li wesiT gacemuli dokumenti (cno-ba, Sromis wignakis asli da sxv.);

v) samecniero-pedagogiuri mu-Saobis gamocdilebis damadasture-beli dokumenti;

z) Sesafaseblad warmodgenili erTi gamoqveynebuli samecniero naSromi;

T) samecniero kvlevebis koncef-cia.

6. profesoris Tanamdebobaze asarCevi kandidati, konkursSi mona-

wileobis miRebis mizniT, valde-bulia gaecnos Tsu-is akademiuri sabWos №113/2018 dadgenilebis dan-arTi 1-is me-3 muxlis me-3 punqtis moTxovnebs, werilobiT gamoxatos Tanxmoba mxolod ivane javaxiSvi-lis saxelobis Tbilisis saxelm-wifo universitetTan afilirebis Sesaxeb (rac ZalaSi Seva mis mier Sesabamisi akademiuri Tanamdebobis dakavebisTanave) da daadasturos informacia imis Sesaxeb, rom ar gaaCnia ZalaSi myofi analogiuri xasiaTis dokumenti (xelSekruleba, SeTanxmeba an sxv.) sxva umaRles sa-ganmanaTleblo dawesebulebasTan.

7. sakonkurso dokumentebis mi-Reba iwarmoebs 2019 wlis 8 ianvri-dan 2019 wlis 15 ianvris CaTvliT 930-dan 1800 saaTamde (SabaT-kviris garda), ekonomikisa da biznesis fa-kultetis sakonkurso dokumenta-ciis mimReb aparatSi, Tbilisi uni-versitetis q. N2 Tsu X korpusi, IV sarTuli, oTaxi №403;

8. brZaneba gamoqveyndes gazeTSi «Tbilisis universiteti;

9. brZanebis universitetis ofi-cialur veb-gverdze ganTavseba daevalos sainformacio teqnolo-giebis departaments;

10. daevalos kancelarias brZane-bis dagzavnis furcelSi miTiTebu-li struqturuli erTeulebisaTvis gadacema;

11. brZaneba ZalaSia xelmoweri-sTanave.

reqtori giorgi SarvaSiZe

ssip-ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis ekonomikisa dabiznesis fakultetze profesorebis samsaxurSi misaRebad konkursis gamocxadebis Sesaxeb

#299/01-01 06.12.2018

`umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb» saqarTvelos kanonis 22-e muxlis pirveli punqtis, 34-e muxlis pirveli da me-2 punqtebis, 35-e muxlis pirveli pun-qtis `a~ qvepunqtis, saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis ministris 2013

wlis 11 seqtembris №135/n brZanebiT damtkicebuli ssip _ ivane javaxiSvi-lis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis wesdebis me-14 muxlis pirveli punqtis, me-8 punqtis `a~, `b~ da `p~ qvepunqtebis, 28-e muxlis, 29-e

muxlis 11 punqtis, Tsu-is akademiuri sabWos 2014 wlis 22 dekembris №118 dadgenilebis _ `ssip _ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwi-fo universitetis akademiuri personalis samsaxurSi miRebisa da konkursis Catarebis erTiani wesis Sesaxeb»(damtkicebulia Tsu-is warmomadgenlobiTi

sabWos mier, oqmi №10 29.12.2014 w.), Tsu-is akademiuri sabWos 2018 wlis 30

aprilis №113 dadgenilebis _„ssip ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis akademiuri personalis (profesori, asocirebuli profesori, asistent-profesori, asistenti) afilirebis wesisa da pirobebis damtkicebis Sesaxeb~“(damtkicebulia Tsu-is warmomadgenlobiTi sabWos mier,

oqmi №4 14.05.2018 w.), `ssip _ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelm-wifo universitetis erTiani saStato ganrigis damtkicebis Sesaxeb~“Tsu-is

reqtoris da administraciis xelmZRvanelis 2018 wlis 6 dekembris №31/04 erToblivi brZanebis da ekonomikisa da biznesis fakultetis dekanis giorgi RaRaniZis 2018 wlis 24 oqtombris N22200/29 werilis safuZvelze,

v b r Z a n e b:

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis me-100 saiubileo

weli Tsu-is aTletebma warmatebiT daamTavres.

16-17 noembers TbilisSi, xel-burTis akademiis darbazSi, evro-pis Ria Cempionati gaimarTa Zalis-mier samWidSi, sadac 20 qveynis 400 sportsmeni monawileobda. ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gundi-dan iyvnen: ekonomikis fakultetis IV kursis studenti evropis Cem-pioni da rekordsmeni luka gabu-nia (110 kg-mde woniT kategoriaSi) da Tsu-is mwvrTneli Zalismier samWidSi, sportis raindi zurab WavWaniZe (veteranebs Soris 125 kg-mde woniT kategoriaSi).

luka gabuniam gaimeora 2017 wlis maisSi aTenSi miRweuli warmateba da zedized meored gaxda evropis Cempioni, agreTve daeufla evropis absoluturi Cempionis tituls.

amave Sejibrze axali msoflio

rekordiT _ 210 kg-is amowevaSi

gaimarjva zurab WavWaniZem.

aqve unda aRiniSnos, rom 23-25

noembers kievSi gaimarTa msoflio

Cempionati Zalismier samWidSi 23

gundisa da 500-mde aTletis mona-

wileobiT. Tsu-dan asparezobaze ga-

modioda zurab WavWaniZe. man 2017

wlis msoflio Cempionatze mopove-

bul 2 oqros medals, wels kidev

3 oqros medali miumata msoflio

rekordebiT: Zalismier orWidSi _

355 kg, amowevaSi _ 215 kg da aWimva-

Si 140 kg. Tavisi sportuli karieris ganmavlobaSi man msoflio Cempionis ocdamexuTe oqros medali moipova, rac iSviaTi SemTxvevaa msoflio Za-lismieri samWidis istoriaSi.

me-100 saiubileo weli Tsu-is aTletebmawarmatebiT daamTavres

Tamar dadiani

Tsu-is futsalis studentur-ma gundma morigi gamarjveba moi-pova sauniversiteto sportis fe-deraciis Tasis gaTamaSebaze. Cvenma gundma Tavisufali universiteti daamarcxa angariSiT 3-2. Semdeg Sex-vedraSi Cveni mowinaaRmdege spor-tis universiteti iqneba.

* * *Tbilisis olimpiur sasaxle-

Si futsalis ligis 2018/19 w.w. V turi kolxisa da Tsu-s SexvedriT dasrulda. daZabuli da sainte-reso matCi Tsu-s gamarjvebiT 7:4 dasrulda. SexvedraSi Sedegiano-bis TvalsazrisiT saukeTeso ram-

denime fexburTeli iyo. kolxis rigebidan heTrikiT amiran cxoma-ria universitetelebisgan“ki sami goliT giorgi CimakaZe gamoirCa. xolo Sako kapanaZes angariSze po-keria.

am mogebiT Tsu saturniro cx-rilSi kvlav pirvel adgilzea.

Sako kapanaZe, Tsu: pirvel adgil-ze varT da ufro didi motivaci-iT gamovediT, vidre mowinaaRmdege gundi. Cveni mizani iyo cxrilSi adgilis SenarCuneba da gamogvivi-da kidec.“

futsalis ligis morigi turi 21-22 dekembers Tbilissa da quTa-isSi gaimarTeba.

Page 16: damdeg 2019 wels gilocavT!newspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-11 (2226)-2018_web.pdfaxali weli, cxadia, ar aris Teo-ria miTze, es aris cocxali miTo-si da Cven yvelani CarTuli varT

vinaidan Cven universitetis pi-radi ruqa ar gvaqvs, amitom SegviZlia mxolod zogadad

visaubroT. vinaidan 2019 weli aris taxis weli, SemiZlia vTqva, rom es weli xels uwyobs saganmanaTleblo sistemis ganviTarebas, axali, sain-tereso proeqtebis dasaxvas da gan-viTarebas. iqneba axali grantebi ucxoeTidan, gaaqtiurdeba konta-qtebi sazRvargareTis qveynebTan da daideba kontraqtebi ucxour uni-versitetebTan _ es Tqvens univer-sitetsac Seexeba.

momavali weliwadi iZleva sa-mecniero-saganmanaTleblo siste-mis axal etapze ganviTarebis SesaZ-leblobas. maT Soris SeiZleba Se-movides axali saintereso proeqte-bi, maT Soris, umaRles saswavleb-lebTan dakavSirebuli. wina planze wamoiwevs, magaliTad, ucxo enebi, iurisprudencia, turizmi; maTze iqneba meti moTxovnileba da iqneba saintereso cvlilebebi. es SeiZleba iTqvas, zogadad, universitetze. mT-lianobaSi ki, 2019 weli saqarTve-losTvis aris gardamtexi weliwadi. cvlilebebia mosalodneli politi-kur _ doneze, iqneba didi sakadro cvla. es Tqvens universitetsac Se-exeba _ moiyvanen axal profesio-nal kadrebs, maT Soris, ucxoeTSi momuSave seriozul xalxs da es iq-neba universitetisTvis erT-erTi saukeTeso weliwadi.

taxis weliwadi2019 weli Cinuri kalendris

mixedviT aris taxis weliwadi, rac, iaponurad, Roris weliwads niSnavs. am simboloebs Tavisi mniSvneloba aqvT _ wlis bolos kosmosi yve-la CvenTagans dagvisvams aseT kiTx-vas _ rogor gaviareT 2019 weli? bolo-bolo, vin da rogorebi varT Cven _ guladi, keTilSobili, erT-guli `taxi~ Tu wumpeSi moaruli `Rori~? _ ai, amaze gveqneba Cveni cxovrebiTa da moqmedebebiT gasace-mi pasuxi wlis bolos.

2019 weli _ es aris weliwadi, romelic iTxovs wina planze op-timizmis gansakuTrebul wamowevas, anu vinc iqneba optimisti, mas axal weliwads meti warmateba elis. ama-sTan erTad, es aris saukeTeso pe-riodi saqorwino, sasiyvarulo ur-TierTobebisTvis, ojaxis SeqmnisT-vis da, rac mTavaria, es yovelive cotaTi mainc Secvlis sasikeTod qarTul demografiul mdgomareo-bas, radgan es weli kargia gamrav-lebisTvis.

mosalodnelia mniSvnelovani cv-lilebebi profesionalebis wina planze wamowevis mxriv, qveynis po-litikur velze mesame Zalis Tanda-Tan gamovlenis kuTxiT, rac bolo wlebis ganmavlobaSi ar xerxdebo-da. rac mTavaria, rasac iTxovs 2019 weli, es aris rac SeiZleba meti kontaqti ucxoeTTan da ucxoeleb-

Tan. am mxriv aseTi kargi weliwa-di SeiZleba 12 wlis ganmavlobaSi aRar gvqondes, amitom, maT Soris, yvela universitetma maqsimalurad unda gamoiyenos is SesaZleblobe-bi, rac saerTaSoriso asparezze urTierTobebis gaumjobesebas ukav-Sirdeba. amdenad, es weliwadi sa-sikeToa, Tumca daZabulic iqneba, radgan gamoikveTeba brZola Zal-auflebisTvis.

rogor davibedoT kargi axali weli?

konkretulad, 31 dekembers Cven unda gvqondes ori simbolo magi-daze: erTia taxis, meore _ ZaRlis simbolo, radgan ZaRlis weliwadi, aRmosavluri kalendriT, jer ki-dev grZeldeba. mxolod Teberval-Si iwyeba taxis weliwadi. amitom, rom ar vawyeninoT am wlis `maspin-Zels~, orive simbolo unda gvedos magidaze. 2019 wlis ZiriTadi fe-ria yviTeli, aseve, SeiZleba iyos oqrosferi, narinjisferi, yavisfe-ri, mwvane, kremisferi... amitom am ferebis tansacmlis SeZenaa sasur-veli. naZvis xesac Tu am ferebiT movrTavT, ukeTesia. kargia am axa-li wlis Sexvedra ojaxSi, radgan taxs tradiciuli niSnebi uyvars. unda aRvniSnoT, rom, radgan mi-wis stiqiis weliwadia, kargi iq-neba Tixisgan (miwasTan dakavSire-buli atributikisgan) damzadebuli raime WurWlis SeZenac. radgan miwa megobrobs xis stiqiasTan, e.i. sa-survelia xis atributebisTvisac upiratesobis miniWeba. kvaxi _ es erT-erTi mTavari simboloa moma-vali wlis. kargi iqneba, Tu kvaxs axali wlis dadgomamde ramdenime wuTiT adre gavWriT, iqidan Tesls amoviRebT da mimovabnevT Cvens sam-zareuloSi _ es aris janmrTelo-bis da finansebis mozidvis erT-erTi saukeTeso saSualeba. axali wlis dawyebamde 15 wuTiT adre unda davanToT yviTeli feris 3 sanTeli da aucileblad madloba unda gadavuxadoT wina wels da ga-vaciloT. rogorc ki axali weli daiwyeba, sanTlebs CauTqviT _ ra gindaT. ai, es tendenciebia gasaTva-liswinebeli.

2019 weli warmatebuli iqneba

mSvildosnisTvis, lomisTvis da

verZisTvis; es weli kargia kur-

osTvis; 2019 weli Sua agvistodan

kargi iqneba qalwulebisTvisac;

cota meti sifrTxile esaWiroebaT,

daaxloebiT martis bolomde, mer-

wyulebs _ maTSi sxvadasxva saxis

problemebma SeiZleba iCinon Tavi,

samagierod martis Semdgom sakmaod

kargi weliwadi eqnebaT maT; Tevzebs

mxolod martis bolomde aqvT kar-

gi weliwadi, martis Semdgom meti

sirTuleebi, cdunebebi, megobruli

Ralatia mosalodneli _ amitom am

niSans esaWiroeba, rom zedmeti ris-

kis, zedmeti gadawyvetilebebis ga-

reSe ganvlos Semdgomi Tveebi wlis

bolomde.

astrologis survilebi

universiteti aris meqa qarTuli

ganaTlebisa, amitom rac unda vi-

laparakoT sxva universitetebis da

institutebis mniSvnelobaze, vTv-

li, rom javaxiSvilis universiteti

pirvelia, Tundac Tavisi mSvenieri

mTavari pirveli korpusiT. marTa-

lia, universitetSi garkveuli cv-

lilebebia saWiro, maT Soris, Si-

damowyobis, Tanamedrove teqnolo-

giebis Semotanis kuTxiTac, magram

es meorexarisxovania. mTavaria is,

rom misi energetikuli mniSvneloba

qveynisTvis, misi adgil-mdebareobi-

dan da didi istoriidan gamomdina-

re, gansakuTrebulia. universitets

aqvs Tavisi energetika, romelic mo-

dis geniosi adamianebisgan, amitom

qveyanaze moqmedebs Zalian dade-

biTad. yovelTvis winaaRmdegi viya-

vi, rodesac saakaSvilis dros iyo

laparaki universitetis Senobis ga-

datanaze sxva adgilas. is unda iyos

iq, sadac aris, radgan universite-

tis energetika Zalian pozitiurad

moqmedebs saqarTveloze. amitom

vusurveb mas winsvlas, warmatebebs,

ganaTlebis ufro saintereso meTo-

dikis SemoRebas da bevri profe-

sionalis gamozrdas.

Tbilisis universiteti

16

ÌÈÀÅÀÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

nino kakulia

ÌÈÀÅÀÒÉ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÉ

maia toraZe

ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

manana jurxaZe

ÒÄÃÊÏËÄÂÉÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ:

iago kaWkaWiSvili,manana SamiliSvili,

TinaTin margalitaZe,TinaTin bolqvaZe,eTer xaraiSvili,revaz gvelesiani,

irakli imedaZe,giorgi jaiani,

Temur nadareiSvili,moris SalikaSvili,

maia ivaniZe,vladimer margvelaSvili,

giorgi lobJaniZe,nata asaTiani

ÑÖÒÍÀËÉÓÔÄÁÉ:

nato obolaZe

Tamar dadiani

SurTxia beroSvili

ÌÉÓÀÌÀÒÈÉ:ÉËÉÀ àÀÅàÀÅÀÞÉÓ ÂÀÌÆ. 13(Tsu-is me-3 korpusi)

vebgverdi:

newspaper.tsu.edu.ge

el.fosta:

[email protected]

2 22 36 62

×ÏÔÏÊÏÒÄÓÐÏÍÃÄÍÔÉ

ana bolqvaZe

ÊÏÌÐ. ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×À

zaza gulaSvili

2017 wlis

1 oqtombridan

gadacema `uni-versia~

gadis regionul

televiziebSi, rasac

saqarTvelos

regionul

mauwyebelTa asociacia

uzrunvelyofs (Tsu-sa

da saqarTvelos

regionul mauwyebel-

Ta asociaciasTan

gaformebuli memo-

randumis Tanaxmad).

rogori weli elodeba universitets?gvesaubreba astrologi mixeil cagareli