C L Á S I C O S

Ramón CabanillasPoesía galega completa

SUB Hamburg

A/548758

Edición de Xosé María Dobarroe Xosé Ramón Pena

X E R A I S

ÍNDICE XERAL

AÑOSAEDICIÓN 7

NO DESTERRO (1913) 21A cantiga das nenas («Semella o sol, ó morrer») 23A princesa roiba («Reza un merlo no souto») 25Ventana dela, ventana 27Preludio (Tradución de Verdaguer) 29Alma nazonal i ardente («Saraibiñas») 31Savonarola 33Abdonciño Rodríguez 34A un namorado 36O paxaro de Armenteira 37Rapaza que estás chorosa 41Ás miñas costas, calada 42Probe anduriña errante! Saudosa 43Sin compañeira i a escuras...! 44As sombras dunha noite sin estrelas 47Rodeoume a frente de néboas 49TiñaJo louco de celos 50Cando soupo que a esquencera 52Non finxas o que non sintes 53

— 1017 —

NO DESTERRO (1926) 55Amor de neno 57O pazo do sol 60Alma viaxeira 63Mal do peito 66Tempos e tempos 68Lúa chea 71Arqueiro 73Cencia do adro 75O vello que foi ladrón 77Chove 80

Madrí 81Serán de domingo 81Un enterro de primeira 84O mentideiro 87Un vello franciscano 89No museio 92Os pinos saudosos 951921! 97

Apuntes 98Nopinal 98Naribeira 100No casino 101Na taberna 102A luzada do día 103Tarde baixa 104Alta noite 105Abailadora 106

O cravo no corazón 107Eu tiña unha arela 107Bicado polo sol é craro espello 109Na tristura das horas do desterro 110

— 1018

Quen no seu corazón 111No máis fondo, no máis fondo 113Corazón-bolboreta que voas 114Insepultos escanos das espranzas 115Como lousa sin nome da esquencida 116

VENTOMAREIRO(1915) 119A un cacique 121Costa arriba 123O neno i a estrela 125

VENTO MAREIRO (1921) 127Sono dourado 129A sombra do pinal 134Bágoas de nai 136O paxariño namorado 138Mentres cai a neve 140Na casa vella 144Da traxedia de Pierrot 147A fouce esquecida 152Galicia! 156«Acción Gallega» 159No escuro 161Lume no pazo 164Mariñeira 166O primeiro madrigal 168O madrigal das rosas vermellas 169A man segreda :..r.. 170A traxedia das follas 174O cantar do que se alexa 179Camiño longo 181Foliada 183Meus irmáns 185

— 1019 —

Noite de lúa 186Ronda de San Xuán 188Do berce á cova 190Foi nun vello xardín 193A Rosalía de Castro 196Pombas feridas 203O sábado na escola 211O can da rabia 217A rosa que sangra 219Dous raposos 221O gaiteiro de Cambados 228O galo negro 230Miserere! 233A filla do rei 236Terra! 244Desque a morte 245Agoíña milagreira 247A trainera 251A campana choca 257A morte do gaiteiro 261

DATERRAASOBALLADA(1917) 271A Rosalía Castro 273Curros! 274Pondal! 276ABrañas 277A Don Manuel Murguía 278Acadea 279A Basilio Álvarez 287

DATERRAASOBALLADA(1926) 291Meu carriño! 293Víacrucis 297

1020 —

O Noso Señor Sant Iago 299A aldea esquecida 300Camiño adiante 305No Escorial 307Irlanda! 308Os escolares lusitanos 310O carballo 314Fala unha laverca 315Enpé! 318Novo día 320Sobredo 322A gran muralla 324O doce fiel namorado 327A calzada de Cambados 328Viaxe perdido 331Rosiña, Rosa 332Para Mari-Estrela 337Probiña da tola! 340A roseira da saudade 347Alén...! 349Tres amores 351Mal de ollo 352Diante dunha cunca de viño espadeiro 354

O BENDITO SAN AMARO (1925) 359

NANOITEESTRELECIDA(1926) 367A espada Escalibor 369O cabaleiro do Sant Grial 380O sono do Rei Artur 390

A ROSA DE CEN FOLLAS (1927) 403

— 1021 —

CAMIÑOS NO TEMPO (1949) 431Salutatio ad patriam 433

Dos verdes castros 437O relembro do clan 437Canto a Roma 439O fillo de Celt 443

As hedras do castelo 450Xelmiria 450Morreu don Sancho en Uclés 453No castelo de Lobeira 459A noite de Castellar 469As pombas do perdón 483

" Froralba 487Camiña don Sancho 493

A lúa no adro 494Na casa de Nazaret 494DoñaAldina 496Vieiros da vida 501Sor Inés 502Romance do cristiano e do mouro na Franqueira 506Santa Teresiña do Neno Xesús 514O santo de Asís en Compostela 518

Ó quentor do lar... 522O casal de Caticovas 522Flor de orballo 528O cruceiro do monte 532

DA MIÑA ZANFONA (1954-59) 535Caía o sol bailando a ribeirana 537Estes versiños sin quentor nin pulo 538

— 1022 —

Tal se están poñendo as cousas 539Onte é un sartego sin fondo 540Oafiador , 541Aquel antigo espello da pousada 543As fasulas dun neno 544Xuventude! Ledicia da saída 545Na rúa, na vereda ou no sendeiro 546Ninguén, no desconcerto 547O Plutón, que é un afiimado 548A Peste, a Fame, e a Guerra 550Suando a fío, ó lombo o firmamento 551Probas de sangue azul e fidalguía 552Adiós si nos arredamos 553Ó sabio que estúdea 554O home como o arbre 557Pax 558O aspro e duro callo 560Mar do coral e a medusa 561Toimil 563Terras de Dozón 565

VERSOS DE ALLEAS TERRAS E DE TEMPOSIDOSÜ955) 567

Paráfrases do grego 569Safo. Oda CLVI (Si ás arumadas...) 569Anacreonte 571

Oda XXXI (Cunha dura variña de xacinto) 571O amor de cera (Oda XI) 572

Oda XIV (Doulle cornos ó touro Natureza) 573Oda XIII (Amar é meu destiño) 573OdaXIX (De Cupido queixosas) 575Oda XXI (A terra bebe a grolos) 575

A unha anduriña (Oda XXV) 576Oda LI (A grisalla cabeza) 577

— 1023 —

O Amor rapuñeiro (Oda XXXV) 578Oda XL (Da miña vida a estrada foi aberta) 578OdaXLVIII (Cando vou de Lieo...) 579Oda XXXIV (Ou carricanta leda) 579Oda XXX (En sonos vin que fuxía) 580Oda LV (Surdeu a primaveira esprendorosa) 581

Meleagro 584Mosco. Epig.VIII (Eros diviño canso do trafego) 585Baquílides. Oda IV (Eu non teño fachenda) 587Anónimo. A canción da anduriña 588

Paráfrases do latín 590Marcial 590

Lauda de Erotión 590Epig. Libro V, 34 590Epig. Libro XII, 40 (Cóntasme trolas?) 591Epig. Libro I, 44 (Sesenta convidados...) 591Epig. Libro I, 42 (Coidas, Cecilio, que eres...)... 593

A Pomponio 594Epig. Libro VI, 48 (Un feixe de descarados) 594Epig. Libro I, 2 (Este que estás a ler ...) 594

A Procilo 595Epig. Libro I, 28 (Onte á noite...) 595Epig. Libro I, 16 (Amigo Xulio...) 595

A Carino 596Epig. Libro IV, 39 (Mercaches a miles...) 596Epig. LibroIV, 41 (Mal leutor...) 597Epig. LibroVI, 79 (Si sabe a Fortuna...) 597

Sóbor das rosas do inverno 598Epig. Libro VI, 80 (O pobo que na macia...) 598Epig. Libro IV, 89 (Disme que queres saber) 598Epig. Libro VII, 60 (Rei e señor dos pazos...) 599Epig. Libro VI, 15 (Dun pino verdecente...) 600Epig. Libro XII, 12 (De noite, cando bebes...) .. 600Epig. Libro VII, 77 (Pídesme con intrés...) 601

— 1024 —

Epig. Libro VII, 3 (Pontiliano, o porqué) 601Epig. Libro I, 39 (O libro que estás lendo...) 601Epig. Libro I, 20 (Si é que recordo ben) 601Epig. Libro I, 28 (Onte á noite, xa bébedo) 602Epig. Libro I, 49 (Non sabes o que fas) 602Epig. Libro I, 11 (Xemelo quer casar...) 603Epig. Libro I, 17 (Nestes versiños ...) 603Epig. Libro I, 29 (A que coida que Acerra) 604Epig. Libro I, 30 (Fidentino, corre a bóla) 604Epig. Libro XII, 7 (Si contas polos anos...) 604Epig. Libro XII, 10 (Africano ten cartos ...) 605Epig. Libro VII, 16 (Teño a casa atuída) 605Epig. Libro VII, 16 (Túa calva ou, Febo!...) 605

Como un home quedou calvo 606Na morte de Virxilio 606

Ovidio 608Estacio 620

Ó papagaio de Mélior (Libro II. Silva IV) 620Oda a Sétimo Severo (Libro IV Silva V) 624

Tibulo 627Libro III. Elexía II (Bárbaro foi e ríspido...) 627Libro IV Carmen XIV (Canto pode de ti...) 629

Propercio 630A Cintia (Libro II. Elexía XI) 630

Fedro 631Libro I. Fábula V (Unha vaca, unha cabra) 631A ran e o boi (Libro I, Fábula XXIV) 632

Varia 634Goethe 634

O rei das Elfes 634Schiller 636

O reparto do mundo 636Os cruzados 638

Heine 640

— 1025

O Eco 640A encomenda do cabaleiro 641O cabaleiro 642

N. Niembsch '. 644Canción 644

FranzWerfel 645O can de lobo 645O laio dos mortos 646

Byron 647Nun álbum 647

Tennyson 648O amor e a morte 648Paxaros e nenos 649Ou voces silandeiras, as dos mortos! 650Lady Godiva 651

E. Wodsworth Longfellow 657A Horta de El Señor 657Amanecida 658O fogar 660

Oliver Goldsmith 662Canción 662

James Montgomery 663O morto na cruz 663

John Payne 665O pazo dos nenos 665

Leigh Hunt 667Das frores do meu horto 667

Williamjones 668Ou, meu neniño en fror 668

Sara Hower Adams 669Máis preto de ti, meu Dios! 669

JohnWesley 671A concencia 671

OscarWilde 672Diante do sartego de John Keats 672

— 1026 —

Cristina Rossetti 674Canción 674

Anónimo 675Á beira do mar 675

Baudelaire 678Canto de outono 678Oalbatros 680

J. Richepin 681A proba 681

T. Gautier 683A derradeira folla 683

J. Moréas 685Os rabenos 685

J. Soulary 687Os dous cortexos 687

Samain 689As vírxenes ó solpor 689

E. Verhaeren 691A agunía do monxe 691

G. B. Guarini 693A un xílgaro 693

J. Carducci 694O boi 694

Bértola De Giorgi 695Os fillos do amor 695

Gaspara Stampa 696Madrigales 696

Aben-Amur 698Kasida 698

Ramón Cabanillas 699Vida, pasión e groria do trigo 699

SAMOSQ958) 703Oración 705

— 1027 —

Ó reial mosteiro de Samos 706Immolat deo patri 707Os semeadores 709O craustro 718Do abrente ó serán 726Aprofesión 740O alciprés e a ermida 746Paz 751Soedade 752Silenzo 753O ánxel e a campana 754O río e as nereidas 756Ad completorium 761

POESÍAS VENTUREIRAS (I) (1907-1959) 769Nas vodas de ouro do abade de Cambados, Don

Cándido Arousa 771Luís Porteiro 774A Perfeuto Feixoo 778Homenaxe a Porteiro 781Denantes de que el fale 783Diante do Cristo de Castro Gil 786Acampaíña 788Mondariz 791AAsorey 794Romaxe de Nosa Señora da Franqueira 796Na coroación da Virxe do Carmelo na vila

de Cambados 805Terras de Salnés 809O día santo 812A raíña santa 813No banquete do Casino de Vigo 814No xuntoiro da Barxa 819Vendima en Salnés 822

— 1028 —

Xoquín 824Romances da frebe 826Dardalleito 829Da medianoite ó día 831Na morte de Castelao 834Con motivo do viaxe do avión «Santiago» 836A tecedeira 838Oalciprés 842Muiñeira da Revolta 845O vello de Teos 848Pobocelta 849Beiramar 850Ofrenda froreal a Rosalía de Castro diante do

moimento de Santiago 852A Francisco Lloréns 856As tardes na Pastora 859A noite na calzada 863Dos meus días de neno 865A ofrenda das fadas no portal de Belén 870

Reina das fadas 870Reina das ágoas 873Fada da montaña 874Fada do mar 875Ánxel 876

POESÍAS VENTUREIRAS (II) 879Rosiña e Avelino Pérez Serra 881Pra uns campaneiros 882Si queres que brile a lúa 887Himno que fixo por encargo do «Orfeón» de Santiago 888Ofrenda 890Na morte de Lois Porteiro 892A D. Enrique Peinador 894Ó artista Paco Lloréns, ás costas dun retrato de Eva 896

— 1029 —

As auguas de Mondariz 897Semblanza 898Orxía cortesán 899Ameliña 902Rosa mística 904Cantigas 906Copras 908Amor de muller 911Versos á présa 912Sursum corda! 914Oración ó noso señor Sant Iago 916Cantigas 917In caena domini 918Rimas 920Ou, casiña senlleira e destellada \ 921Outonal 922Na historia da Galicia 924Como en niño de pombas 925Brindis lido no banquete do 25-VII-1931en Compostela 927A tarde era un encanto 930Estábase un señor gato 932Romance de loita 934Adiante! 937A Internacional 939Consellos 941Tódolosdías 943A Sabeliña Ramón 945Cavilacións 947Á nena Ilduara Agrasar Quintá 950A Otero Pedrayo 951A Maruxa Agrasar 952In memoriam 953Na primeira comunión 955O camiño de Sant Iago 956

— 1030 —

Nunálbum 957Xa froreceu daTerra 958Cando te vexas ceibe 960Notas para «Prosas rimadas» 964No álbum de Samos 966Oración 968Os gatos 970Balada dos aforcados 971«Xa é hora» 973Oda a Casandra 975Barcarola 977Balada irlandesa 978JeanMoréas 980Ai rapaciña! Meu consello atende 981Fala Confucio 982OscarWiIde 983Derradeira 984

APÉNDICE 985O meu amor morreu 987Nopinal 989O que non morreu 990Arosa 998Din que para chegar ó ceo 1003O mar 1004Homenaxe dos coros gallegos a Perfecto Feijoo 1006Sanxenxo! 1010A cumprir as escuras vaguedades 1012Outono 1015

— 1031 —