CAMIÑANDO A CEGAS CAMIÑANDO A CEGAS

CRÓNICAS DUNHA TERRA CRÓNICAS DUNHA TERRA DOENTEDOENTE

• Moitos desastres naturais afectaron ao Moitos desastres naturais afectaron ao noso planeta ao longo dos séculos. noso planeta ao longo dos séculos. Dende os comezos grandes catástrofes Dende os comezos grandes catástrofes foron sufridas pola terra que foron sufridas pola terra que habitamos, máis o carácter de estas habitamos, máis o carácter de estas cambiou dende a nosa presenza. Sen cambiou dende a nosa presenza. Sen dúbida, houbo un antes e un despois dúbida, houbo un antes e un despois dende a nosa aparición. dende a nosa aparición.

• Para empezar a falar de catástrofes Para empezar a falar de catástrofes naturais, é preciso falar de que tipos naturais, é preciso falar de que tipos existen e a qué zonas soen afectar. existen e a qué zonas soen afectar. Daremos un breve repaso polas Daremos un breve repaso polas causas dos desastres, polas causas dos desastres, polas consecuencias e pola relación que consecuencias e pola relación que manteñen co denominado cambio manteñen co denominado cambio climático.climático.

Avalancha Avalancha

• Unha avalancha é un Unha avalancha é un deslizamento brusco de deslizamento brusco de material, mestura de material, mestura de xeo, rocha, lama e xeo, rocha, lama e vexetación ladeira vexetación ladeira abaixo. As avalanchas abaixo. As avalanchas poden ser de pedras ou poden ser de pedras ou de pó. Poden recorrer de pó. Poden recorrer quilómetros e provocar a quilómetros e provocar a destrución total da destrución total da ladeira e todo o que ladeira e todo o que atope ao seu paso. atope ao seu paso.

Vaga de calorVaga de calor

• Unha vaga de calor é Unha vaga de calor é unha catástrofe unha catástrofe caracterizada pola calor caracterizada pola calor extrema no lugar onde extrema no lugar onde acontece. As vagas de acontece. As vagas de calor son estrañas e calor son estrañas e precisan combinacións precisan combinacións especiais de fenómenos especiais de fenómenos atmosféricos para ter atmosféricos para ter lugar, e poden incluír lugar, e poden incluír inversións de inversións de temperatura, ventos temperatura, ventos catabáticos, e outros catabáticos, e outros fenómenos. fenómenos.

Corremento de lodo Corremento de lodo

• Un corremento de lodo é Un corremento de lodo é o deslizamento de lodo o deslizamento de lodo ou lama debido á chuvia ou lama debido á chuvia caída sobre chans de caída sobre chans de pobre drenaxe. As pobre drenaxe. As causas poden ser a causas poden ser a deforestación, a carencia deforestación, a carencia de vexetación, etc. de vexetación, etc. Algúns corrementos de Algúns corrementos de lodo son masivos e lodo son masivos e poden arrasar grandes poden arrasar grandes áreasáreas

Erupción límnicaErupción límnica

• Unha erupción límnica é Unha erupción límnica é unha repentina liberación unha repentina liberación de gas asfixiante ou de gas asfixiante ou inflamábel dun lago. Tres inflamábel dun lago. Tres lagos teñen esta lagos teñen esta característica, o Lago característica, o Lago Nyos, no Camerún, o Nyos, no Camerún, o Lago Mono, en California Lago Mono, en California e o Lago Kivu, entre e o Lago Kivu, entre Rwanda e a República Rwanda e a República Democrática do Congo. Democrática do Congo.

Erupción volcánicaErupción volcánica

• Os volcáns son Os volcáns son aberturas ou gretas aberturas ou gretas na codia terrestre a na codia terrestre a través da cal pode través da cal pode saír lava, gases, ou saír lava, gases, ou poden estoupar poden estoupar arroxando ao aire arroxando ao aire grandes bloques de grandes bloques de terra e rochas.terra e rochas.

FuracánFuracán

• Un Furacán é un Un Furacán é un sistema ciclónico a sistema ciclónico a baixa presión que se baixa presión que se forma sobre os forma sobre os océanos. Está causado océanos. Está causado pola evaporación da pola evaporación da auga que ascende do auga que ascende do mar converténdose mar converténdose nunha treboada. O nunha treboada. O efecto Coriolis fai que efecto Coriolis fai que a treboada xire, a treboada xire, converténdose nun converténdose nun furacán se supera os furacán se supera os 110 km/h. 110 km/h.

TerremotoTerremoto

• Un terremoto é un Un terremoto é un movemento brusco das movemento brusco das placas tectónicas da codia placas tectónicas da codia terrestre. Na superficie, terrestre. Na superficie, manifestase por un manifestase por un movemento do chan, e movemento do chan, e pode danar enormemente a pode danar enormemente a estruturas mal construídas. estruturas mal construídas. Os terremotos máis Os terremotos máis poderosos poden destruír poderosos poden destruír ata as construcións mellor ata as construcións mellor deseñadas. Ademais, poden deseñadas. Ademais, poden provocar catástrofes provocar catástrofes secundarios como erupcións secundarios como erupcións volcánicas ou tsunamis.volcánicas ou tsunamis.

Tromba de augaTromba de auga

• Unha tromba de auga ou Unha tromba de auga ou tromba marina é un tromba marina é un fenómeno que ocorre en fenómeno que ocorre en augas tropicalis en augas tropicalis en condicións de chuvia. condicións de chuvia. Fórmanse na base de nubes Fórmanse na base de nubes tipo cúmulo e chegan ata a tipo cúmulo e chegan ata a superficie do mar onde superficie do mar onde recollen a marusía da auga. recollen a marusía da auga. As trombas de auga son As trombas de auga son perigosas para os barcos, perigosas para os barcos, os avións e estruturas os avións e estruturas terrestres. No Triángulo das terrestres. No Triángulo das Bermudas prodúcense a Bermudas prodúcense a miúdo.miúdo.

TreboadaTreboada

• Una Treboada é un Una Treboada é un exemplo de tempo exemplo de tempo extremo extremo caracterizado pola caracterizado pola presenza de raios, presenza de raios, abundante chuvia, abundante chuvia, fortes ventos, fortes ventos, saraiba e en saraiba e en ocasións neve ou ocasións neve ou tornados.tornados.

Treboada solarTreboada solar

• Unha Treboada solar é Unha Treboada solar é unha explosión violenta na unha explosión violenta na atmosfera do Sol cunha atmosfera do Sol cunha enerxía equivalente a enerxía equivalente a millóns de bombas de millóns de bombas de hidróxeno. As emisións das hidróxeno. As emisións das treboadas solares son treboadas solares son perigosas para os satélites perigosas para os satélites en órbita, misións en órbita, misións espaciais, sistemas de espaciais, sistemas de comunicación, redes de comunicación, redes de suministro eléctrico e todo suministro eléctrico e todo tipo de aparato tipo de aparato electrónico.electrónico.

TornadoTornado

• Os tornados son Os tornados son correntes violentas correntes violentas de vento que poden de vento que poden soprar ata 500 soprar ata 500 km/h. Poden km/h. Poden aparecer en aparecer en solitario ou en solitario ou en grupos ao longo da grupos ao longo da liña da fronte liña da fronte tormentosa. tormentosa.

• Un tsunami é unha onda Un tsunami é unha onda xigante de auga que xigante de auga que alcanza a beira do alcanza a beira do continente cunha altura continente cunha altura superior a 15 metros.. Os superior a 15 metros.. Os tsunamis poden ser tsunamis poden ser causados por sismos causados por sismos submarinos como o submarinos como o Terremoto do Océano Terremoto do Océano Índico de 2004, ou por Índico de 2004, ou por derrubamentos como o derrubamentos como o acontecido na Bahía acontecido na Bahía Lituya, Alaska. Este último Lituya, Alaska. Este último entrería xa na clasificación entrería xa na clasificación dos megatsunamis.dos megatsunamis.

Onda BravaOnda Brava

• Chamada o terror dos Chamada o terror dos mares a Onda Brava ou mares a Onda Brava ou Onda Errante é unha Onda Errante é unha xigantesca onda marina xigantesca onda marina que pode ser xerada por que pode ser xerada por un sinistro nas correntes un sinistro nas correntes marinas, un tifón ou unha marinas, un tifón ou unha grande treboada. En Galiza grande treboada. En Galiza aparecen con bastante aparecen con bastante frecuencia, supoñendo um frecuencia, supoñendo um gran perigo para gran perigo para percebeiros, mexilloeiros á percebeiros, mexilloeiros á cría ou pescadores.cría ou pescadores.

• Frecuentemente xorde a Frecuentemente xorde a pregunta na comunidade pregunta na comunidade científica sobre a naturalidade científica sobre a naturalidade dunha catástrofe natural, é dunha catástrofe natural, é dicir, que a actividade dicir, que a actividade humana pode ser en parte humana pode ser en parte responsábel por mor do responsábel por mor do acelerado ritmo de acelerado ritmo de quecemento do planeta. quecemento do planeta. Tamén se discute sobre o Tamén se discute sobre o factor económico, que fai máis factor económico, que fai máis vulnerábeis aos máis pobres.vulnerábeis aos máis pobres.

• No gráfico pódese apreciar No gráfico pódese apreciar unha tendencia de incremento unha tendencia de incremento dos rexistros de catástrofes dos rexistros de catástrofes naturais ao longo de dúas naturais ao longo de dúas décadas.décadas.

• En conclusión, as catástrofes naturáis En conclusión, as catástrofes naturáis acontecen de xeito normal, mais o cambio acontecen de xeito normal, mais o cambio acelerado que está a padecer o noso acelerado que está a padecer o noso planeta non o é, co cal podemos deducir planeta non o é, co cal podemos deducir que o aumento de catástrofes naturais que o aumento de catástrofes naturais pode ter algo que ver co factor humano. Se pode ter algo que ver co factor humano. Se golpeamos ao nóso planeta, debemos ter a golpeamos ao nóso planeta, debemos ter a seguridade de que a resposta de este non seguridade de que a resposta de este non vai a ser menor. En resumen, non vai a ser menor. En resumen, non mordámola mán de quén nos alimenta e mordámola mán de quén nos alimenta e nos gorece. nos gorece.

Moitas grazas pola súa Moitas grazas pola súa atenciónatención