artritisa
DESCRIPTION
tan tan tararanTRANSCRIPT
ARTRITISA
Hezur-sistemarekin erlazionaturiko patologia ezberdin asko existitzen dira, hainbat mota ezberdinetakoak: artikulazioetakoak, hazkuntzarekin erlazionaturikoak, adinarekin azaltzen direnak… Guk Artritisari buruz hitzegingo dugu.
Zer da?• Artritisa artikulazioen handitzea dakarren
patologia bat da.• Gaixotasunak (autoimmunitarioa
edo infekziosoa), hezurren hausturak nahiz artikulazioen higadurak berak eraginda.
• Patologia degeneratiboa dela esaten da, hau da, eboluzionatuz eta okertuz joaten da denborarekin. Honen arriskua, egoeraren arabera, oso handia izan daiteke: artikulazioa guztiz geldiaraztea ekarri dezake.
• Ehundik gora artritis mota ezberdin ezagutzen dira, eta guk adibide batzuk emango ditugu:
ARTRITISA ERAGIN DEZAKETEN FAKTOREAK:
• 1.- KONTROLATU DAITEZKEEN FAKTOREAK:
• Gehiegizko pixua• Muskulu ahulak edukitzea• Artikulazioak mindu
dezaketen mugimenduak asko errepikatu
• 2.- FAKTORE INBOLUNTARIOAK:
• Disposizio genetikoa, gurasoengandik jasoa
• Sistema inmunologikoaren funtzionamendu txarra
• Katilagoan berezko arazoak
• Artikulazioetan lesioak• Bakterio, onddo edo
birusen eragina
ESKUETAKO ARTRITISA:• Honek eskuei eta inguruko
egiturei eragiten die.• Heredagarria da gehienetan• Patologia honek Heberden eta
Bouchard izeneko noduluak ateratzea eragiten du. Honegatik, eskuetako hatzak handitu egiten dira: eskuak gogortu eta koxkor antzekoak ateratzen dira.
• Mina eragiten du, batez ere mugimenduak egiterakoan.
• Gehienetan, geldirik egonda ez du minik eragiten.
OSTEOARTRITIS• Patologia honen eragina leku
espezifikoetan bakarrik gertatzen da.
• Artrosi izenarekin ere ezagutzen da.
• Hezurretako kartilagoaren desgastearen eraginez gertatzen den deformazioa da. Kartilago hauek desagertu egiten dira eta, honen eraginez, hezurrek bata bestearen aurka igurtzen dira.
• Honek mina eta inflamazioa ekartzen ditu.
• Tratamendua antiinflamatorio eta anlgesikoen bidez ematen da.
ARTRITIS REUMATOIDE • Aurrekoa ez bezala, patologia hau
gorputz osoan zehar zabaltzen da.• Hezurren inguruan dauden
kartilagoak eta mintz sinonialaren hantura edo handitzea eragiten du.
• Gaixotasun autoinmmunea konsideratzen da; gorputzak lehenengo bere buruari eraso egiten dio, eta beste organo batzuei ere eragin diezaioke.
• Hau jasaten duten artikulazioetan likido sinbiosalaren lekuz kanpoko jariaketa gertatzen da; hezurren lubrikazioaz eta babesteaz arduratzen dena.
• Gaixotasun honen tratamendua oso oldarkorra (agresiboa) da, eta antiinflamatorioz, kortikoidez eta inmunosupresorez, dago osatua; larritasunaren arabera.
“ATRITIS IDIOPÁTICA JUVENIL”• Artritisa ez da bakarrik zahartzaroan
gertatzen askok uste duten moduan; haurtzaroan edo gaztaroan ere gertatu daiteke; eta honen adibide ona “Atritis idiopática juvenil” da.
• Ez dakizu zehatz zein den gaixotasun honen iturria baina, ikerketa batzuek erakutxi dutenez, oso posiblea da gaixotasun autoinmunitarioa izatea.
• Atritis mota honen sintomak oso ezberdinak izan daitezke, mota ezberdinetakoak daude.
• Hauetako batzuk izan daitezke: eskumuturreko, belauneko eta behatzetako mina izaten da, inflamazioarekin batera; pixu asko jasaten duten artikulazioetan mina, zurruntasuna artikulazioetan, noduluen agerpena…
PREBENTZIOABadaude artritisa saihesteko hainbat neurri:• Kirola egin egunero• Korri egin edo paseatzera atera• Igeri egitea bereziki ona da• Artritisa baduzu beharrezko medikamentuak
hartu egunero• Zure etxe edo lantokia zure beharretarako
egokitu• Makila erabili laguntzeko