arte - espacio xilocaxiloca.org/data/bases datos/biblio electro/arte_elocuencia.pdfarte d~md~ sale a...

161
ARTE D ~ M D ~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE HABLPR con c!cgancir , fr attar con g ufl o diic usrir con alma,)i perCuadir con scierto.,

Upload: others

Post on 02-Jan-2020

18 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

A R T E

D ~ M D ~ SALE A LVE EL C O N G E P T ~ ~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente.

BNSR~ASE EL' METHODU DE HABLPR con c!cgancir , f r attar con g ufl o diic usrir

con alma,)i perCuadir con scierto.,

Page 2: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

ORA P-RO N.OBIS.

Page 3: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

DE ARCOS.

Page 4: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

ma, 7 . Nadre, no folo dc petado. r e f i n v d c to& los dentias, en cfoccial h e 11 cfoquenciai )Ef l i< - l i - ~ i i r a d a ~ k r i tura 11 tna dc fi@ ras retboricas, fegun San Agitltin: ._ -

i t CJt p l e n ~ :coioribrss rrrhurb cis. Vos ; Seiiora ,, como tan ver- fada cn eIla , fupilte tambien con

- cia , fils colores, y fcntidos ,.@mu

ranan ft;;rtr. Como A ran eloqwcnte;

Page 5: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

ne c l titnlo'de Arcos ; p&{ue fegrln .Beds , el A ~ C O Ce1eR.e es la Gloria -dt 'Dioj en las Sagradas Ei'c.~iturai, fibltrados B en fus colores de agua , y fuego, el virio, y nucvo~h i t amen-

Page 6: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

igloqucntifsimd. -$e~d% -tkr effa I -

c a , fays I : - A&. . . k J ~ I e p h : k fir<; .Arc?, ppr : que lc d k ~1 m c k . . .

Jacob, para , , . l u p e ~ r -lo# Sic himit$$ & ks vicips. Sbperior I MUG .> . . itlfitipe , u c R w picdad gloquentcs .I # . voqes i - p

meior. Apb . idpira-p~r YQS fw ,btr-ano nurncr! $ fus:dsv~ros. . ?mi; * . ,

n ~ q d~)Qdwj'hi(dcziz, . a 1fai~r) * , &pV cr~di tam , wt. . . fulcjraem. c*urn , pi i q w

/*J . e/tdperLo* . - pd;/c~~qfi$*l ~ c 8 # ~ l l ,.\ * , L ~ benr , . firp4n?rtn . , .. 6 o ~ . . rnr&rn- , (dezia HreG rer ) rt . I , , _ placran~yrrbil:med , r l in c o ~ , $ p c ~ p i . * - Bue-~~es - faber hablar bien, - I perfuadir ,con &qucnci$; no baRa ., . . ia voz de Iamb , yozes ab tas h ~ n de ler de loleph, $ . . , . cnelpecii~ las de .los Oradores . y ECcrlcares, Ehpi r -~omi i , -- * . . _ . I dq d&& btl , ds .+ '

proceder,

Page 7: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Pr ~ ~ d e l t ; fino & *oaiftros Tab;ias: -~by# id t d d ; ' dc( ' p ~ f f i a purrza $

P lata , y oro cxaminadtvs dl ci)fd de vue(tra devotion. Elclavo vuefq tro , invbco vuefiro pacrocinio : bald bucicd', 7 &id; ldi;l[c~g dt-~deftrii char'&d.'i*p~~ -8dar'di mis irbios cn

e

da Imagen , junto con la analifis , g

Recibid, pues ( ~ u l c i f ~ i m a Patrona) 2Ros breves rafgos , que rendido,

Y u c f i n MagcRad, Santa Imagcn , en el termino de ?id

ta ItuRre Villa de Albalate ; y la

Page 8: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

EE-N T#A-.'F#% Et RFIERENbd BidBX& 2 firmrifio dc O f i c , Prcdkrdov 4npucbb ne , 3 (;sracdi~iaa de el Canue~-t.,o~d~ I%.Pilla du

, - Albal4rr l s r l Areabifio. -. , . .> ,

r . 1 7.L. . '

n. efprci;l-1 comirslok &G- el ' Sciior. ; tar Caon Jtwn Maqucl CafiaFion , y B b

drrgez ,. de tI Grernio ,")r Claufito dd la Uni- vcrfidad de:Zaragoza, ~ o ~ e ~ h l m a y o r anres. dc el de 5aa Jldcbotb.dr.1a de' Aica lb , P%- yiffor, Vicatiio General, .y elk&o Obifpo Aoxiliar de Pfie ~rzobilpadb &c, he lei& EW gull6 el Artc d c MoQue"a de Don An; r o n h Campillo ,' donhe vcu ; .qte el Auror rnueitra carnino'breve para hbir ,a1 Pamala, rngnre-arneno de florts , diftlfiiado de ri.lufd% y conbgrado P A ~ O I O : de 'mddo ; que :

. . ,- . -

a ~ o d fut& p~idrm.lo.gr., 14r&pc remitun mod8 m f i rlepit cvilibcr domrpicum.

P : ;" . -

~ u b e , pucd , d 1a cumbre ;fie ingenio , con alas de fu copacidad, favorcciend~k~~pa-

lo d dos mPrios ; parqw fi e'Rc' er Diosde M El~qucncio , y dc .la Medicina ; ..-

Page 9: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

FEN PbAi-lrE EL. R E ~ E . R E ~ : D O P#bn"& !?! F F I ( A ~ ~ ~ T D - de:C#fie , P ~ d k d d ~ v @ p ~ ~ b i -

, J G ~ d . d i ~ f i d~ el C~narfiko . - dc-k:yiDa Albdlkrc 'da rl .Arza b i r ~ o.

Om 'efpecial tomi Tslbir: dq el " Sefiar Doc. ;*tot Don ]win Mitpugl CaaiBon , y Rdr . C.

drlgez ,. de el Grcrnio , )i Claufito d&la hi- verfidad de.Zaragoza , 6ofegial mayor antes. de tl de Sao Ildefonio -dr. la d6, A l c e i a , P%- viffor , Vicafio Gcoeral ,:, y It&o Obifpo Aoxiliar de ifie ~rzdb.irpadb , &c. :he lsi& EO~I guR6 el Artc de.Moquencia de Don An- conh Caiiy~illo ,'donhe vtu; .qec el Autor muefirr camind breve para fubir a1 ~arnafo, moote;amcno dc , :i~u&iadb de rnufas, y confagrado ripolo : dc 'mddo , que :

. .

~ o d ~ B C Y B I p ~ i d t m . l ~ n g e . , kt&gae rctnei rrn modb cfi c r y i t cuilibet damejtirrmr.

I . ",. , > - . ' h .

Sube , puts, 1 la cumb~e t%e, ingenio , con las alas dc fu capacidad, .favoreciendok..A po- 30 d dos mwos ; porqM fi:e'Re' er Diosdtih Eloquencia , y dc la Medicina ; . -

I .

Carminir, w.~cd!ck Phcbe rcpcrtor opit. . h 2. . ,A

Page 10: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

8 h ~bqai~~i%YWdic&$~ afZiuh&B&& Cdmpilhvj p~carhcntc~diedido , .~crrnpuCo- $os! :nm@s: .~dcs, de la&ifke& i y rir-1 itmdss dc rodas las~ipliwas.b :divbiFo, don& iluininadas con colores , dercriptas

' *: 'prnpriob! &&ares :!> 'eip~ciKadai i i ~ cfiehws *o'sl iditd&*j q jdm uqlv.,!(r feeuhdd dk h . B o r i c u p d Ia,quol,- f e - n j i r ~ . y miran.inmenfw,;aiedcina~-WDsb { j z grsd '

, variedad -dl?' cliyaic&s ;effens.ias , d r ~ c e . & h falud ~;czhpq~abii~~o-dr: nivas ;elp-mani z&s ,: y itl:idijiP~,.q++fie~rte4i~qkfaduti aura dt * ~mc~tasgi+br'~uicn ,. deb% de d~ . . I - ," zir VirgiP o .:

. I

~ngenib era i ( tc. , para di&s , y-rernbri- &w rum$oa;Sp.eow:

Page 11: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

PkeguIel i bI?a '@,s d m ~ d j g i * : . ~ L S hg j& de fbs plari~as . . ,-ppq;l ia.falud n f e r m a ; 1as de k u s obr&sns., . - pika Io, filud inculta- ; quc no G la i c a prinwc&; qug.: k a Mcdiiina pS eloquctlre: s i k . ,. ;i m&kls: Apblo , en Celh ,;y Veecio - yalenic ; 'I& .~aih-aeia en yuli:wo ; dtxando p a r r e &riflas ~ a f s i l i e n f e , 11?,.efu2 como-el ~bro<,~&diedi yAflprp&a. Y li idhadilii: publio ~ i m o . : ~ & r -- faciindui in p r a - a i e h ~ w I o . ejl: breve, bacolo puqde diriiir el pa y obviirr IDS C & & V ~ S -de la lpcukiop , +Re. .i$E- &d;. cldquencia; ~g.;di&os &d?lifiadoq .

koma jardines incuke$, hermafas , pero md: I & = d ~ ~ , . . idunaFe defluc/dc par-trap g d e - ro. Es , pues-, "til.4 rodbs, y nada t i i n 2 cmG ;ra - / . la F& , y buenas cpflu6bees. ,+ por doodt pcpece, 'qae; l;c dP ;& la lui. Cfibllca. A h i l~ fienro. En A IbaIgce & el ArzoGtpo I d a. d$

Page 12: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

; ~ P . $ o B ~ c K ~ ~ N . DE EL MW . REYL#@NDQ @drc Frg ~ t i o & & g Gntla, &e i.l$f#de~ dr $ut:&aki&e t k r $&bii'Jldap L~ii$rador de e!$a?rcre Oficia-, ~ x a m ~ d g r , # q d d de d +&liebirp4&,,, &arc d c .l&:JWhuiid~r-.dr .Avdgdn , C d a l ~ a , y -cM~H)M~ s h ~ c .

.E, leido cYe brdcn dc,; fti $. ci k t c de ,~iaqq&"noi&-, conlp@& par Don A n-

tonip-Cimpi.ll o ., '&yn inbjidro delvelo ;. y .cfi~td(ol# gpiicgibfl Gicirte~c i is juuen tud un merheda f3gil q&ro dp6rcchar ,en 14 oraco- ria ,. fec updatk an _ .. li pi&, , . y -exornar- la convcrf;ic'iau , pdjtfca , i, civ'il-, G Q ~ la cul- tura~f~~ficig!~~te 3 &i.l;n hanrolb 1uc1mier:ro ,.fin :mucho rrabijcr,- .Rtd~l;e breves pprecept.os la ioreniioo , ahadando corn las infiruccio- nes de el Arte , lo cardo de el nsroral , pa- ra f a q r 10s couceptos a luz; dicha ,- que- debrn mucbos ;i f01a;ta naraialeza, y 1es mas , al m e r l d o .artificiofo. Ofrrce a 10s ~ r i i l l e ros gufiofo en trcrcd irnicnto , porqtie 1

rkl~dok cn el!os cxccdido. Arre de k prompts ocbrrencia , y narural pel-lpka~ia, rci icaqk hlo con lee;, librrs de 10s du- ros d;~ nes , d t rediscir. . l s .pr.eceptos d Fa priErica , pox mas, quc farorecidos dc fu

. I.- natural

Page 13: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

oatuial f a c q d h t ,Ber*edix 3. les %undd% con el' t r a b ~ j & . d ~ : r ~ ~ ~ . & ~ a j. falilirande inl geniocos par:os a& dilcurfo , y , precaiien. do obrcur.bs -,abor.kb$ .'a\' entendirnicnto,' YC dificolcof~ hvenwr ,- y .&$ ; f a d ideIgi~tar. la in vent ion, Prapoge: el :Auror,el :ancigua-mei hado , con .. k1guna : ndrtdild~~ -:donde iucl: fu trrbijo , c . o m dize Plinio :; vet&/li~ -aitatel?i d d r s n ~ i r - ~ ' ' n ~ t h e f i t d t ern. : );. authou

. riza la nowdad. ccm algahos preGcpcos, hai zicndo nlenos EnQeh la i i~vcncian~. Ne ho' halladoc.nh-,- .quc;ie-wpDnga a' IasRega- Iias de h ~ a g e ~ a d : por. lo qua1 ,-ie jliz- $0 'digno dc- irnpafsian~~alvo ; &c. Zara- goza , Abril , r 7, de; 1739.

*, ..

FI. GI I; rim w r c m

Page 14: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

T RCS i . i ~ 6 u 8 ha16 .ed la cioqtiencia (cu2 rioio-leaor.) Ed unoq-~rre coma riot

en eties , Como arfoy@ ;. y en erros, comb mrrenre. dot~e, conjd iio ; cn 10s que timed nrtufalcir ; Ji arte : c o ~ o ' arrofol en 10s que folo tiened natliraleza fin arte :g c o M taw rsoref en 10s (IUC fob tieneh arie j no natura; k ~ a i El c a m p mas fert'il j fi h 6 10 tultiva el prtc 5 produce7eIpinai. Sonrios los perenesd

grandes : arr,oyo~-~ l e ~ p'ef enks, 3 pequciiosi ' ~ r i e n t e s ~ 109 graridcs 9 nai pektncs. Rios, 10s queh faIen de el ~arayfo : a t r o y o ~ . ~ ~ . f ~ s qquc dt Egipfo*: iorientcs', 10s be c! ~ u f h d . A todog fubmirPifir* defatados crpfiales ei dilatado' mat de la eIa¶ucficicib ; I$ peiene fath t e dc facundia ;: y l a cdpiofa lluvia de elc6ntcpto; Y aunquc : ~ b b j ; ( hojt'id nbn f*nt i nrbis : id obflaote , cn proprio juixio : ~ i r g u c dc Do' nrvur jupitei cercbro' ,- ~wrn oilcanurn cui di t , u ~aDadtm; En efte carnpgnd'io' vetis los raudales dc 10s mas clarb ria+ cottei duices* al ardiente pecha ,-que.li'nd rem'pla la' led-2 guRo de el pladar, a!ivhl fi'qoi'eiaiiu rn'dyur fatigo, y ptofiguk animofa hdzi;i el Parnafo,

dondc

Page 15: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

dande pli& ktisfac+r. m mpa: dc.: or04 fa &ctitd.~qd pue8,la.ptcnrrid in ordfac.i culi ; , fi. no QS tado.nwro 5: esk1 rnenos.dife+ ' reate, en el ~ e t h o d o .+ ciaridad ,, aitc +apI k cacioti , y expIic;ici&ri. SO bte..tafgos.filoiofi- cos , y thcfauricos , huela ai piilma ratio- nal Ether t Ega pidne mcr's adiicr &+re muha. co~fi:fit ed+ , dec i i r rdis feed @ diis*. q&B edjdit ut obiti* cidcdrri' f i o i n l v o r n ~ ~ i g ~ ~ COII rra ~heofraii.6 -tan eloquetl-te , qub 1; dieron renombrc de. divin6 , e'[rririo. una mugert Scir ega 9 gud ~ C I + ! * [ant ,fi. palam ptafe?.dt ur

, mulror fore., q k i vitili i igenf 9 jed ii pdiilsi- mtm ,-grci hen iaudir /unt cxpbftr, : CbrUin go arntioncr$nt .$rdferflutr~. Arte ij#. conera el miiho ark. Apliqtlc el labia el iedirnto; '

ngdrtelo el fatisfecho, que aud el hejor mand jar , cs irigtata fifi apcti to.. 1Y cn todo cab; cl bucn afeAo de la voluntad , itipfe (as falras de el ingmiu 9 aquel admite yaZRe peidd9na; hid, tu ferL el c~rerdo yi y6 Fl dicholo. Es la juv cntud., cotilo de ~ O C ~ S aftos , faka de erpecies , pcido femnds , pues rcmcls : Obdaci juuenvm denfdcalkinl prA#r : en tanta noihe, {e~vir in cfios cortos preceptos d l Adrdrai para quc omaoazca; mejot sol. "Mejor es Ia eloquencia , que la fortaleza , pucs Hercules

IJlil8

Page 16: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

mas rcnce can .f'u lcngua ,. qae eon* ftis ma* no.$ , afiidaSLctdciinp., ... y V ~ i i n o : ' ~ n n ' p i r d ~ ~ G ~ u R I l ~ q i -p&&r iak t i~~ cnfe ; kbc r a b t e ~ ar tam feddl f7 d m d rnw?ir Y-Alcidto : El& qrii sandor fdc'wndiiiqzte a&cif ~ r n n i s : fed m u b ti rer efi ralr~d laboris oprrs; ~ u e i t a much0 , nd fe drQrccien los mei ios , aunque kinirnos: t ~ d o cnnduce para la aRucia , y prudcnoia; ncceffariaa d la cloquencia ', coho lo iadiba cl caducco de ~ercurio; Dc. rados ?-US libcos, que.-be v i ~ ; en ifta vida , he Cacada -ptovci - - cho ; Aaz tu lo tnilrno dc eflc tra-rodo y db . rodos lo8 octos ; pues rri~urio ap , qde '.nd teogaa~~n~dde bumo afsi ; tendras numbre de ctfudiofo ; y llcgrras .ii apr~rcrhado.

A . . ,=/ .'

16cr, &Q ii)anar. hrminwm iuer{&>c pei bniftti* , - fit ' , r n J i - i t e ~ t r s t ~ - bct~e fm. dm; ,

?-

AKTE'

Page 17: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE
Page 18: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

s gande goRo rccibida , y con ctlcbre aplaufo vencradaj Es'b da lte $41 &e fqA c~nv.#rhuiop civil , eo el palle6 , qn 10s toncurks , y comi bi:cs, ca ids jucges , vifitas , e'neuenrrod , y faraos. Si uno ias dize con gracia , otro !as buelve con agrado , y en contenciola lid de urbanidadcs , pot mas, que fc muerdan , fc acarician. ES Ia grrn rnadre de todo ingcniofo con-

ccpto ; tus clarifsima dc la locucion , orato- ria, poctica, y civil ; u i t l l .aliento dc las f 7

k 0 j 3 ~ nwer gas ; ultimo t s f w z e de la men+ t e ; vcRigio de divioidad co el animo dc cf hombre. No ay rio dc ficundia mas Clcc, que fin <Re apacible cohdirncoro , no parcz- cr inrulfo , y defapacible. No ay Bor en cl Parnab , que no fea ermrplar~tada dc Tu jzp din. s o QY r o b u l f ~ ~ e t z a dc Entimema rc- thorico , que fin e R i vivezr , no parezcr dc- bil , y ceba~dc NO ay gcnac tan fiera , e im humriaa, -que;a! sgtteccr 6Ra IiFongera firc- na , no frr2ne la horriblc roRro d fu rpacibla v i a l 3 puts tof Aagelcs , k.natclralcza , y aun el milrno Dh, al hablar con 10s hombre& cxpreflaroo a~udos, b ~erbal,&firnbalicam mente ,lor mas O C U ~ ~ Q S 'E importantes fed craos , c m o ic PC en 10s Prefcras ~ a g t a d ~ .

Por

Page 19: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

ella habiad las c g f ~ yu&s ; viv en la$ inkn- fibles ; rcluciran las mlrcrtas : ~ P S rrompcras, lo$ marm0.les Jas cflatoas j de ifia ehcanrai flora dc 10s anitnos, reciben voz, srpiritu, y mow i m i c ~ t ~ , , y cop 10s hombtes inget~iafus, ingcniof;rmcntc dfcurrea. En iuma , todo rs mucrto j fi k agudc~a VQ 10 aviva; camo Tc v t en raetas obras-orrtorias, epicas , I i r i cas-, y cornitas, y en los artcfaaos ingcl niofanlenk ordeoadosd , A En f= de irr etoqucncia , dexando ;i.Solon, %dnque Tabio , no e loqucnrc , coronqr,on $ ~ i f i f i ia to. 10s ~t h e o h l es. May u r r jc? or ia le Ic debi.6 ai Maceduo por Cu cloquepcia , qrrp I &us ~oldados pot ius armas. Elegsnre ,Tir- , animb con eloqucnrcs verbs al rri:di- do ex&cito, que ilrflamadsen @as, triynfi, de [us ci~cmigctr , fiedo alsi. ef wgg,ico cu- men , mareid incqdi.ndio , ira9qxo. iokcsa- aa. Eaomplos lcmej4o,tes, n o cab~,o. e n b csfera de d papel *- !a 4~x12~ $qs sstefjcre, Plan ran :la f1mb a d h a mrxho de la r e p - .blicr,,. .

A 3 Lo

Page 20: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

* La qus esciert? , que 'el !a bio inclllta , ne

halia el camino & la perfuafsloi , y dedoio an iendas enconrtad~s.:

S! a f , @ inc erf us ne f< it j$ bi qur f i t ,tundmn.

Dirijalo i[te Mercurio, y no errard ct in- tento ; porque aisi 13 eloqueacia cs. luz dr el ingenio (dezia Cic etoh) como.ci inger~io es dccoro de'il hombre.

DrCcubrib fu hence el div ino AriItoteles, no ta pcnetraron 10s antiguos ; bevisla el grao Thcfauro h i - y b en L U l ep irn ient~ , y podernas dezir con e! , qlle cniehi, i orar, mas no orb ; enrefit, !a poerica , mas no hi- 23 V C C ~ O S , particndo coo liorrares kRa glo- ria , porque ei rupo enleiiar , no pratkicar , y Ilucrares prnaicar , nu eoferiar.

Vatios nombics dieron a la a ~ u d e z a los Grieg~s , y Latinos. Uarnaroola fchrrnr b -infign ia djftirtBiva - de la o racicin geeuora: .corjiinidad , y: xqtlato : senuftatcs , por to -dbllce.i y nun xeneres Marcia1 , g Q$; cilia- :nu. Ot ras l epaqw, firgnula$ ,+ y SI-pclns. A 1- gunos ic l-iaaaroo .con mas , , gravedad apo-

i tegmas : atrw 6ice~i;rs : rnielcs otricas : dai- ccs cugas : diAzrios : cgnfites e is oration:

Page 21: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Y pardoas.,: par 10-rrro , y g e l t ~ l o , t dm- mas, & cavi[aciones : fynthcmas :; entime* miis: utbaoidadcs ingeniofas.:- conccptos, y argumentas, b agudos io~enros.

Dk idcCc -en prlrbrrr Fap!rs .. i~getiiordr; cRo cs , figoradas ,."y meratoriqas : e o . pope- fitionel ingerriGr , comb Ccntrr~cias rgtrd~r, y figcradaj: *y en orgrmctter aquEor, i, on; ccpras-qudoi. Y todo c f t o , no { ~ I . O . es ca las pala. bras , 6 rgudcza vcr bsl , fino quc .k puide aplicar 1 its pintoras; d c u l t u r ~ s . , y

A Cudrxr vocal, rsla quc fe cxpreffa, b rLcrez con VOZCJ viva$. Suk. cipecies

ion vsrias : r. g. en rrie tafuqir & uaajplabxr, coma /embra. de purpurcas rotas ia ..,vgr- guenza tlquella tes-/ que y i fuc dc ~ l r l a n ~ ~ s lilios : doode hare a rergusnza agridw- t a , al fonrojar LC '!as mex-iikdss; E B ~ o n : b w 6- gurddri ; llarrtaron 2 f tibia bdsximo -wrgA?r, por fer -+ cltofidq para !as imas. b t : n g r d q ~ ,

A 3 cotnu

Page 22: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

B t ~ m a . tarna ; C L e t ; d[fferiid~dnr~ , MHtj j a u ~ n t u r , nihil $ , :pi/? ventus. ~f? t r f s j~ ( t" gursdor . coitio cmbre 'gtrdilrrcdb', l l a d ~rifiocelcs . * al codfldrite. D e f i i q i ~ r i n l f ~ f6riSrs , C O ~ U 10s ~ f k d b r . , afki & Gen-

: ltijr Je !as enirafias de aquel rhohti, -) mrdie de !as sores de tile prddo. Tffera mA l i t d r , 5 mote dc guirrf , coho. caliguli 4 Cslsio . * rribuno . , , 'ilahb I .Yfnrs ; for tflminir Xion;. '

EQ p~ipf i r i iwer flgiiritdis ,' curno. Ir dc t$ F o h i o i i d e Terei~cici : yS te la boher2 tm cncendida, quc aunque tc rtlpelvas en ilaff- TO, no la apaguss.. tos proverbiis , COI$U 14 t ielre de Crrpacio , que figoifica los q m bul- can Tu mal , como 10s CarratzCes , quq no t ~ . niendo?febiss e n fu Ma , ]as rrptcrog (Ic afrlera , y tanto (c m!rlciplicayun , que hurk- tor, cibs de dexir' la His. tas i e t i r m t i d r ,

' q u ~ hrblao callnodo, coino la de Dcmolte- acS ; J jb dr;G@38& i peto cql;binos, Las fro- ninr , C& , a'prcc~arb culfodio de laso ye- jqi , el lob%' Lai ~i%~t?pr~acioner dgtrdas, COT

- mo al m o m d.e ~ : r t n ~ i o +it dixd fq- Padre; ,orti l'rego : dixn'!e'21; rffb ti to n\$tib, que detirme , vecc"luego", y ahmbttc. Lds fen- ! ~ n rid4 agudrr , ' ~ ~ O M U fa & ' m w .: -**f&- kr

dc

Page 23: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

?g $C Fca* j ~s J huwitr*s ite etebrvecer ; y af-

h s dr dbofreccr, comoJ derpucs havieras de mi;. Los ~ p o t h t g m d r ~ cotno cl dz ~gi l to ; &tint durn metuaat.Los dpo t begmar idcc nicos, fignifican mas., quc dizen , conlo rl de ELter- ficoro : Ids cigarvdr er rantarin en t i c r v d i parquc les dearuyria todos ios arboles , y m'atas. Los firrtcm*r ,que dizcn una rkh , y tntienden otra , coma ci dc Pitagcras : n* kablcr coati* rl sol ; porqae e l qtlc cootradi- re lo verdadcro, quedad , . convcncido, y cac- f u b . las prep6Jicionts tgrrio@c*r , corn0 , Fa- r o tni rriailo , nada ay e~ mic+ ccrrado. Las vejp~eplr 43ud41, coma la de el graciofo de Calderon d iu amo , quc t f i c le dixo : 3 que ka i m t o , qrre mefirwtr : e~rlir:c& re~i3ondib si cciado : comr hr ,- yrre t u no nrr pdgar. LUS otrcvjos figrrraiior , coma el dz Uclfco i , los Romanos: kyfcrd el que befdre pritncro h'[a nrgdre : y lo cnreodib g l & . quc menos (c pen- faba , qoe fu2 bchr :la <inia . . b l -, en cl puerto. Las dsgariar ,. cbmd .: dnave ! ~oherrntca! . 3 ,

mr* firevar olar. ; g&.b#vr 7. b a t e p i i @ 2 BCS gdr alprrtrto : ha& :d.k . - . . yq.&t{do )1 . co$<he Lrnil we ro,~bnrbia. k . c t o p y a t I L.- , quc cs d i L cripcion .ingeoi&.a - . . ; d - , j . ' ,grv~~ra :;. * de ' ks &l- ~labres.dc --. !os crtrag,,i;omd, ,yarndo' fe kin-

~ 4 ' ta

Page 24: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

t ta !a hipacrcff a , la ernhidia ;.p atras nfeba$ El uplop,. coma EI dt Ilopa: h l i k cl xi&, usa piedr tt prccio fd entr c ldr pajds , J dixo 3 m a gw$rra un qrmo do cevada : pam : iignificar i qac los nccios no hazeo c a b dc las4agudczd de !os do&os. Las cnigmdr, cnmo: q h i h ~ f i el burrfed , ao kuerped , qrr $2 m 3cafdjcr& p te , y jemprr m viap ? 5s la tortuga. Apk ,

cacioner Re ucr bos , como el dc Pacucio , en B funeral dc cl Cerar, aplicada 4 bruto, que hjzo !lorax :- rj dc mi uc; l igub~di d - g ~ mr s v i ~ d e pcrdrr !

4 "

-.Ell entinremas rgudoi., que.llevzo eI.nom- bre, dc con< tpcus , con?o e 1 dc Cic~rofi , tank. t ~ 3 !as !eyer de Vet res-: ru a quwdmirrr , L

p e el ju,s ~ e r riua rer tra mala. Las dilemrs fir.- giii~dar ; u. g. k Je el Eftoyco.: E tr-rafas cow +a , ne i c agradar2 : J ten hrmfi, dgrdd*. r a &'lor-otrsr. Las refIexiones adrni~btrr , A - Q

c:~~:clufiones aqudas , &'LC, lade-Valcr io-, al nacrr ~ o z ~ i + & ~ t ? a k;;mbo:.& firmadre : dc n ~ e d o . , que Ja &=t~qts.pa~i&:~, y fu* hi jo r o c 4

tcs.jkt - . -enrt*rrad o * ~ > ~ - Y c n&omL. Las imagratr r ~ t b r i c a r , de fi&iii.tz&s,brcre , pcro viva% c ;:m~ la ?c .1:3e . & k o a : I , gwkp.rr icmm d & ~ n dr el ar a h . , r&&~ , pero torcido~:

Page 25: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

T Odas la8 rgudczas vocales , que hemas dicko , ii las ck t i res , y labras con

caraaeres ecernos , en 10s elogios , epica- f i ~ s , dedicaci~nes , cpigramas , tituios, mo- res , y codas iofcripsiones , forman la lapi- daria aguda.

A Sfi corno la agudeza vocal priTa d 1apf.r . daria pot Y ia de can&& es , par*

{era a fimbolica por via dk Fe6,ales , y figoras. Parque aisi las imsgenes con wetaforas , CO-

rno !as rnerahras fon imageries. ~ l s i A uguf-. to Cefar , qoe-no pudo traer cn triunfo a la Reym Clcoparrz ;por y i mrlerca , truxo ep fu carrc Ia imagcu v i v a , en hgura de apii- carfe el aCpid a1 brazb r , ) .,el pueblo , tal cfpeEtaculo , concurrib,msspor ver d la F ~ Q .

cida , que al vcocedor. Tales metaforas ion 12s hiflorias, y barallasIjintadas, y otras varias clpecicsde Cmbalorqi q~ dixo por ia brcvcdad.

Page 26: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

CAVSA INSTRUMENTAL DE L A

'L 0 s fignos eurcriares copiados de las imagenes rner~rates , coma l,ipo do ei archctipo , en ordcii renlible , es

el dUclcuaf&&xr.r ribn E f i b fignos exrcihres, {on , 6 parlantsr , vocalcs , y ckriros : b mu- As , ko&051ds fin,nos , y offos objotos akc- f&os :- p mixi us , b ~onrpueffor &c dfios doka E n feys maneras., pues ,. fe pliede 6gorar on3 trnpreXa; y todo dicho agudo: v . g . por mcdio dc c s n c q t o mental , y aucboipa : par humanas vozcr : por cr*atiirer elcritor : par iuia dej'nqr : par rrprefenfacien dc r l abjets: y por uclz m s t l dc c/o$.

. dgudrz* arcbt+* , 8 m e n t a l , es la quc pintzrnos. en.c l onimo con cl penfamiento: Y. g. irnaginando un puerco cfpin , que ame- naza con8Cu:i +inas , pur todas patter, l ro- d c . 5 {us cnernigat., cerwos, y rpartados. A hi c l Jibro feiiado con fictc fellor:. Ir dc& de Jacob , &c.

Agudqr

Page 27: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

or ~ U ~ P Z U W C J ~ , e69na fctifible imagcn dc

rf arghcripa ; cbmo li al hifirice , i, puetca cipin ct~fodicho le le nplica cl more , rminur, & cominscr.

~fg#dcza efcfira, es imagea dc la vocal: t.g.

pit p i t , lor em; Qica YXO 2; co rrpuc do

ref I G , f e Itt, 108 G.

4@czd m d a dr fcaar , i &BUS , que Ari f- totcles ilqma imagcoes de la? v ozes.cxcerio* zer , como los carafiires ehiros . Alsi i q d bofon? detia , que el tiingun frcreto pbdii) ghardar , por oitar hccho ulr c r ibro , b hat- nero : plcnur rimarum - fun ; hac , itlac pet- !NO,

Agudeza dc crtrpcr figuritdos , como la piu- tor? bazc , quc un Icon firlgido prrezca yes-

dadcro : y 13 p e G n ,.qoe $ un )eon delcriro parezca qn hombre fuertc; D= . c ~ t p o j mace- rial^^ njfrrrrlrs vifiiblcr, cono los montes fuIrninados , l igndciotcs de fuert~s h ~ n - brcs colnbaridos. Arf ificialts , como la c io- dad Fobre el monte j de IOS Do#ores. ~nvif-

Jbkr , como 10s quatro vientos , exrre!sivos de ks quatro pact& dc el muado. sul if i~fi t iar

rbpraflar,

Page 28: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

s* kyrdaicr , -, ra~a-rlr~ipf.mura: ..-, - &: c!-. tie"rpo, fortuni'., . . ' P C ~ ~ Q Q & ;; 8~ C; i t;s' . imcrgqvn@r fd$ i lb- f'ii i. cam6 Qs. :ek3blema$; 'd d4t!&e.-- Lo0 km-fpas. c coma la esfitlgp. -Y N o s eRo.s -,~iieg@s -Ce p~;e&c&. r.eprefen- f i r con t i p pintido, ~ f c u ! ~ i d L - , rnu'i:ru, rim , con wn petfoilage ,. &. a ~ i c s n rqiercfi- t a c i v a

Agudcx~ c~r#pu;ePr , cs en h qaq fe me* clan ,8xonfundcn dos ;i, m a deu$iz;?s.fim-

Porque &'si Coma; I" po&i: tizne .liern- prc p e r ' f i l la imiracioo j' prro ' irr&o& lai id%ran~eatos, ' a r i a ips partcs '; ' u~a<do d'e iaIabras ddluidis -en: la ep&; ,ic.cida es -deL

I bib en gud3een h mimica* ; pceidoc~ , y pa.a ~i.t)ixiiambici : hrsf ,+ !a ayudeza , qqe &ma

. . imiracioo poerica , mcici;a tmud35 , j pqlalr tes agudezas. tnisnirtnr furirtljatur'i . . poelif-idiL 'zt C:~f ino ; pl'iifsi , con time lect'lbs.p~oe- tas c611 frequeoci$ ; n6imd0, {us &xe$&q y.jtr.rIficios. ~ . ~ i n ~ t l c t t a ~ d ; ' i ~ i j t i i i ~ a , ~ . w o , - 'cd, ps'kel fi>$br$&&jj' '; deVirgilio , pot- . .* tpcias av=j&Lira%~$gnrI& . . h micl;. que=fa- L; i<<a3*

C ~ ~ i p i @ d d e G:.:- -Y,P . jJn'a, td - cdmo nquel rerl tx h r u m i p n ~ d m @ - m e c ~ natcr : arms voj trwet, i'orqsc el pocta 21 dczir , +bcu,mi

p4ter9

Page 29: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

v3 parev , hazlr_acc~ne.s -_ dq bcyer :,a1 dczir , l;eH mca matet , hazia a c d i o n e ~ . ~ dk nadar : a1u- dicndo P 10s do; parr&idi~h de kcion , d m - do vmcl~o a fu padraltro , y fyrncrqiendo . I C 4 i i mzdrc : y d i z i r d o , orcur uor t e n e t , glz& la voz , conlo dizlepdo , miiad que dernonia 0s donri~a.

~ompui.lfn de f e ~ a , y jiguru, corn? mo& rrallddle Cc t r i Mall cia el gaib defirozid6, alrlic nndorclr ,

~ o n i ~ u r j ? d defgurr , y prlatrrt , conto pin? tatdo a Adan , y E;a con la mrnzana , cot1 el mot cs , malrts , n~al't , inalrm : malo . ~dan , mala Eva , malum la nmzana.

donlpucjht I lc cuccpo ar i$c i~r l , b n a r r r ~ n l ~ , ~ 9 yi l~brar, cbmo P un rclox de 501 ma1 he- ~ h o , b racado , le p u b otro ifia letra : n e r c h i i r dim , neqrre horam.

C ~ m ~ z i t j b z .dc y i ! l c b n , y pevPm*ge , afsi C* ton , gramatico , por iu eloqucncia le I!* maban jirrnn litifla.

Cotnpuejfn 'de arrjoncr . . , y /*rids , y per[- nagc , ,forno Ia fingi+.drtadia, e l O r . 1 ~ - do , la Diana , Atgenis , y orros muchos.

CAVSA

Page 30: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

CAVSA

-G#deg& hcpolcgicds ,. ton lag q"& . tadamen re enf efiai morale$ dooUrn6nr

.EOS.Z v,g, ti.fer$cio , q#e ' k e e r f . , I'&[azd- fiarglj 6s. fil : p&rque la liberalidad ha de fer 4011 dikrecioa Y' fiagcirec , pregu&ado,pa- .ca qsrah ilebaha biirbz laiga 1 xefpondi6 r prl*a dcorda~me, ~U$$OJ ilrgmbii* . :. dgdgrrdetas i & p ~ i c ~ r ~ , coma a'qirella : .cg*e- ,,dirfa r .cmir4d ds..ddr'cir 7 e f i , C# flo$ d t r d d i ~ iri u s ~ ~ c d e t i : r$@fiificanndo 2- !a,Y irgm hi ja dc Lkuid, hijo de ~ & s & . , . y . a ~ ~ e f i a s de la Vir- gene

~gcdesas m+q~gica$, fun;ias.qur~m'etaf* ricamente

Page 31: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

3 3 riamehod reprddntan .$ 6gnific~ ilgun iepcto ertrno ,+ celefiial, -+aludicndo de la yifsible , ri lo invitsible : c-q , beati , qui bv l n t Fold$ fuqs ifl f4flguiM dgni , #t fiat pU+ 8eJias eor& in ligno v i t g : y fe is pinta el ar+ bol de la vida , y un cordero kucrro , en cuya [$ogre lava un. hombre. coronado fu manto.

Agudezns mrzcbdcrs de sadat i#iu , ion m q chas de la ~ograda Eicriturq : Y. g. stetermf $01 , Lana, d o n c ~ *ici/cerefrrr fegrns de ini- micis [liir : cuyos fentidos log ejtplican con varieddd 10s Santos. Padres,

Los conceptor predicables , ticoen la mate- ria Sagrads fundada - en authoridad Dirina, y la forma aguda fundada en alguna metafo, ra -, lacando fentido tropologica , alegorica, b anagogi'co , iliilintio en fin de el lieral.do el terco, Es , pues , conrepto pvrdicable , uoa apdeza ligerameote infinuada de el ingenio Divina , y gracio~atnc~c expiicada dc ei ioi. gerlio humane ,.r confirrnada~coe la 'authori- dad de algun cfcriror Sagrzdo., Ha ' d c ~ tPnW propriedad , oovedad- , aluliou ingeoioia , y reflexion admirable : pcro fe hs de dificultar la ictra , cow0 repugnanrc i la primcra vi& t h y dificil>dc dehtar ,&~aado ill fio uo fen-

tido

Page 32: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

24 gido' figsrrd b .;i. ha^: ama&r.ifrp '

regthan crudidan, .firhitud rivrt , -6 - co! r cion.guRd~ , icon otro- pahc dc h Ektittlnr efca bro rb. Tanros.fba, cltos conccptos quan- tas fon Ias agudezss;

L As rgudezdr ghidler , . J AiigElicrs., fun en oracul.o's, -fueho~, yvofienros .

O I U H ~ O S . : tal fut el-di rierto Diablo ; qne requerido, de Alevandro en el cerco de uril Ciudad , rcfpon dib afsi : decittam , Mdceddp iibi /pmd~~ pierinu~ wbtmt , 6 mihi fhcrificer, p i p r i n r ~ s kb.urk rrcedat. Elperando , poes; ~ I c x a b d r o ha1 lrr.2 la pucrta algun heroe , en, conrrb i un pdbre raRic0 con f u jamtntoj que iva par Ida : d eltt-dcldichado kc- intL -mi, A lexandro .Ia-fztal ler? tencia de el -oracu- lo , y Ic refpondii, el rutira ; tu no lo inten- -dine, ~ l c x u ~ d r a ; no re dixo ,, qae mc fact& fidras &:mi y.fino f mi a h n : qHe fale delan- te. dc mi,. -Luraa.o racrificio de la viaor ia. . ~ k ~ n d r a ; - c l ~ - ~ a c c ~ d o t t , y -h vi8ima + uh afi~ 0;.

.S&eRos.$- cbmo el fuc66 dcJareph.tn 6 g i p to.', y otros infinite%.

OJtcnfos*

Page 33: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

9' Dpdnr6i3 6 - agqdezadgenidcs, que r e p r s

fentan ;ilas O ~ O S vigilantes-, , -e ' :?hfinlhh I & - C O ~ S fururas.. La hoche ; que+&rci& ~kwa--- dre, fad6 la eR~wa de Otfep:, y 5 i A c fi* bolo alddii, , d que en fur ,ernp~cffas dara-' lnuchas fatigas- i 1s plunras de l~s-~eCcrcri- totes, -

Ueltrafe la naturaleza agudx ,lo 94.-t*-b variedad de las flares, unas fuaves,

ocras C(pili&ab:j d i %a&. ~.dlb&&, y- .figu- ras , de-varios caraAires, como en el'jachi- to ; : gtdnkdills ; ~una 6a.- -M- e i $hf;i~f?i4n8r Zgnitdr; i comb: uo cdhcq , , -qtk q5$r'kcii- an Forma de ,laeta:enctridida ,.baxb !& catire-in 'fauro , y la puma hazia e l occidente , fig- ilificaba m.orrandad en l o g armentos de.10~

-. . e labra%ur&~ock~d~#aIe~ ,i-v.7i:iLlfa4k%~~i~~ dc in Vitgen , cruelifsirno- iieflrb~ri de &!as &j&~eg s~fp#~::~-r@~a~~;i~$:~~gf&f;,3. mdnitruo lidmdn&.ff'.f&~ih~~~h~ih&&~jg.~f~~i

i i 1 ~ ~ - ~ ~ # 6 & " , 6 , r R e eta$$ " Alsi en lasfignificlcio~csen'las~~k~~~~-

mo el vario ~rot&.:. iiiihs qarienclas; &.+l sol ,I t u n ' d , . ~ & ~ ~ & , ~ ~ ~ ~ i i : k r r n e @ , . . e n i f i -

BZ- c i *

Page 34: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

sg ca vEanres, && &;I& L*; rum pue y y & l & r e Ia citatua dr A.ugufto Crlar , qu&

81 nolobi.e:Cdar + l a C , .~y, interpr&ruan-,' r q % $ ~ . E ; ~ ~ v + ~ qw qued2, , qwiere d s z i c ~ i u & :y.*?!a Cqiligadn i ~ l ~ ~ 8 y qisi-,. qm Mi- idkndo;[email protected]~ur=s:de digs!# k ado- faria el pueblo. '

En !os cucrpes terrinos ,y rno@-~ua-, . n- ' rbs+ ~ ~ & z r s . . aarwaks hrcrprera4as ;* we- -la§ ddexar2dospe apunrsr p ~ r to breve de el-. xc tr=dor

T N1- fa2 la4e. las a-be jas , que f&ricar,op paoaks de hiel cn ios Iabios ticenesL&

Waeoa*- pawind im fu f4sbndi.a.

Page 35: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Ing.rnas.henudas , y apartadas circwnflmcifi ds-cadr fujeta ,.coho la iubRancia ,mareti+ f o r r n ~ , accidcnres , propriedades , caufas. cfeA6s, fin , firnpatia , femejantc ,. contrrr rig , igigual &p+r-ipt ,-infgria,r. : lap infqniag horn btcs pr oprios , y ~e,cpiv~%os~ La .U.CF fdbi4

lidrd veloarnenre compaii tadas tltrskcirb cunffancias. entre sd ,: y flog el 4iijcto , las juhta ;.a divide : !as crcce , & dilmit~tiye : itr- fiere .de una i otra : pme la una por la. ocral :y. kfiala-L una con lrl. qtra ; y . eita cs la mq- -:caf~rg, . ..

~ i fer~nc iade ki pr~d#ncia:dt el .in@.,-;ep qae el ingenio es mas perfpica2 , ijgero, que conlidera las aparicncias , y buea la ad mira&ion., )L aplaulo: ,na$:la p r ~ d e ~ c i a q mas iedada , y deteoida , conlider? h dad ; y. skneqar4.n :I&t&il-idkd.. -+.:.Cpn .. .!sr:5pi~~srw ~@agafi6.+ u n ~ :al J ~ R JIGds9 gi~,t&*~wdgLF~g~~L'~i'~A~, , '.: Jb s ,:ipxj$sibde$ Ee pirr ran , c,&.~ sl furor belico , !a cloquen.-

, ~ . & U C K ~ C ~;p; f l~m~2p ei,fiLbfi~.~ Ccn L . ~rgwit.p#qs t& edi& QS. r

B ' a Agadezar -

Page 36: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

S@ -42M6g3i - f i . cB$ l~e&$ ;:B dpir;idffeS 2giPbf

tipnciz..vie eta-, ;. ir, nyrc pt6alm$: corn . I&$- ntpl-a~de Simon 2 y elh Pblifemo ,'co~i @$; das+votes ; y rnnficas.- figude~it-s ok#icar' i- qijc de w irdrerb principio dec inbvimie6rd ad.; quieren vida , <earno, Iasypal~rn~s v~lat i tc~ dr Archiras.Tarentioo ; tlas dencellas de .marfit de Cirdano'.

-Agudczdr %ap#icds , Coma la$ 'peffp~&i$a$~ p-aotecjos de larga vifia.

E S una aireradon de-lai meate i:czi~Ci.drda algma pafi.im-, i f ld to . , :& /&&a.

De pnfjfon : Polion, ocader .frio R m - nu , el d i i quc re Ie muria, el hijo , s ib tori tanra eficacis . coma fi la$ hachasfi~nebres I@ hurieran iluminado.; b laRmuerte huq$&b&-a'rr&i$ fa mula: porqre tho dixc Seikca3 &!#gird pirs rlogrenfidtJ?~ddor. .Y aCzi en :hidefa

j .I . peGfd$,:ir&.,~~m&>6;$@qaf~a-n-n,-~ci. - '. 3; J& 2 . e.1 +fi) ,'b ~ f h ~ a & j ,A&&-

I :que -haih $l~s-:Prbfetak:sagta&s phn'~~g~~os&6ef3,$9'z':~&j $b~td...k~>;.'5.-$i)$

.Lg~ id fo~ - ; - -&-a ' f l i d~~ ;~ ~ $ h s . f*$&$~& ,&a ,!faa Efp3fiP-, .i$$iIa $;:y"~=&a%; $$rc~$"::;31h 3 .

f ueion

Page 37: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

- ** -fi~rl.a~$~f6&lcs-~,E&hiIo~; Euripides, Vicgi- lie ,: .Ovidio .-$ - Horacio ,. Mar cia1 j: Smcca; Lyc~,~oei &c; + Y -en ' CWel lano 3 Genq~a., Calderqn. j- Vqa. ; , , Salazar , . Sotis, :Moreto) Eardafno8; Efqnilache., Srlccdo , Polo, .-y otrosiofin'icos. : Las s r r ebatado~<.(.al parrcerj $e,$lgua4dp5riru8, 6 a h t o i foitOtfeo, He* fiodo ,' y Homerob-

De:;docuw : --el &furor de los .locos. cs mas apto , que elkr?e los finfad~s ,: para fabric- cn rll fanrafia rne'taforas aiudas ; y praciofao: y por~-effo bs ibc&sfulkn fer de";i$udo iige- i io : y in~~r imea eo Lu , faprafia fantalias & p , .&d~care-radi~a~las;.~uea.itamrn~rhigl.i

prefli~:~paRan.A filt1ori :&~&t.a.~,~-l~i; uub c~i~~$qw~art~oa:gtarr:irenaja j''y wgaba B los.pdajeros, no . la quebriirari.; atroe A& des [el deitroz6 . l os de.ipoj-jos leonefm-, -. end-

Page 38: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

9?$ .

otit3daa.akfi iliifrggw; ve-tr5 hriprimqa-d lli fit!fbGa cda-tdf f ~ ~ i e ~ ,_@e jutgabad ,@ cr'hci'oti t r a l d nave ; IQT~.bibcbs 10s de-ga~ lira , la's inefas las pwgirS, y,gribab;m-: art& :*a ,'aorra, toiiib en ilRa remptIbad.i 3 rib -bran& d ih erk- , coma al mar , q l n t a err& taotraban ; uda rrthj6 &fu mega , dii im~ do : 2Re es un pcflo intokrablc.

L hias e d t ~ z atlxilia ' de la agud~za a d E i~crcicio ,y par ranro , vale mas en icl -gurbexe'rtkid;lin gmiidc ingenicr-, quk un gtandc ingcnio fiG exercicio. Pero A riit6t.e- les iuierk efuno con cl otro; -ERe:exercicia+

ae en rodas 18s arted. es el; fufroganco d~ el &enioc ; - posdr , p a r pd8i~i Itaim, k f l r x i b n , i irdicc kni rgo~ icb-, J fmitacirn.

Ea-, v.-p. por fq mas facil , en 10s limbdm ~dh ; y ' e$pf?fl~: EoS $kz&~balar facile^,

ion log qu; 'mitiifmitimeme Agnifican ;un vocablo fimdle ; - p"~as:facilts .,, 'Ton laigkre; rales , i u e :L,&mo ekliaier-un

Page 39: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

*# fiipmb~2'u fa WC la ,fur tdkzk., gs .&as :faif , .qw f&rc.la :fufraIrza itc uma donrdIaL en ks llaa .axw,qtlil f d Sanra,Ies. Porq~e in e!:prime, . ~d . f e p c d e haltar,por fuertes,sn raho dr ro- .bk , una calnmna ,un cryfoi , un dc~~dio ; ua diamante., una roc4, uh lean ,.en. Mas cC ek fegundo fim balo ay eres tioticirs , -Drralaza, virginidad ; y llama y requiersn una me i tafora , que fignifiqac firmeza i + ~ m d + r , .in& aombufiibilidsd 2 por dm& no le quadrari: el or0 , fii la eacina , find ei fino &fniWiaflto, que as Brnie , p de !a ilma f ~ l e mas bloneo, y puro, . Afsi cotno , la figora de una ~rnpreffa~, &

Rmbola , es im;r . rncraferz , ,quc r'cprdfents ~ n a cofa gar otra ;. .didy9 el mere , esun cooiriao, que f i g o i f i ~ i : ! ~ pone 16 deeo par .lo rnuchq : coma en la mcdalla de Philip* AuguRo , la yiEtoriadurlnicndo Fobrkutrr f i ~ 114, con la letra., b mote ; fccu~iiar 8rbir.

S de tanta eficaiiA-.b liithun:, @ c I b Y ~ E sila:.ba@a i - i l i l ~ r a r Ja.umcntci, y haer elequentq a 10s le&ores, Por effo febsn de ker-con, frc,qucnda-, - y;i poetas , y i orado-

B-+ h r CS,

Page 40: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

*w m, pa ciencits, yi hIltdrias ; la&fi,ibstos de ~ k t . f u Valet-mo, y Picinelo' ;.las;infipis", de lasdignidades de:ambosimp.erior, de-PG- ciaoh. c lasdal las , Ac an: libro, que m e de elIaS:~:Jas embletnas dc, AJriato-i las: e m preffaa-dc Saibcdra ; -las maximas- dc.f;arab> y -toda.gch~so.de:libros. Em.prbfi , es.. !asdm columtts .coi.onadas- con ei:plrir ; u l t ~ :A:* Ca~los.@i:mt~, rrafjp&llaodo bs e l copu lof osi terminos de AbiI&:i:-y Calpq ,, :de donde : n OC.

paffo Hercules, En 1 ~ : n t i tologias debee&ir+ bicn p~lefio quzlquiera ; a,y ,. muches la ti nos,^ que traran.de ellas, y en ~af i e l l eno Maya; y+Csutruchc ~La;~i,blia., fiempre enrra.nla- nos. L~Bi i tor ias de pJ,MUndo , y la Igtclia; Los movs -de lim b ~ h k , : y emgr rffas ; bS. puedis bubar etl -.el- Pdo:poenico.: de Nc-. mefio i bafcahdo 10s tk;l.os ; que qui~res-~~y; cn et tcxro hillards'algun dicho ., 6 mrfo+ hefiiftichb. ~ L i , , . p r r r i - ~ r d b a r + , quelostsa-- bajos vicnrn i 10,s grandes.perfoi~age, bnTca- un3; COG , . quc E e r d ~ cecinolii r a y ~ .. y. -ba- xo; elcti t ~ ? o . ~ f i t l m e n , :,! .Jailst is lo d i Horacio: Fr$&at,-~rr &fmmo; ftlIm-fia-mong,ts~-;-.~ j ;aFsi; . pinrai& . un . ray5 , : quc -.:cae cobre - un alto +

rno;Fte, a

Page 41: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

.A r r dfi* r&exi&:llas .dz. -is aifiGando, :to- P das ins cocas , que RS , i -algoixfinii. mitnro moral . pot Emejanza d e proprid6,d+: moral :-coma ,fi.confide~as.- f os rn jembros hn* x m a n ~ A, h&llads , que los qos re~tefentan. la pro~idqcia~; ~las':are'jasb; la. .curiciidad ; +b maao efteiidida- , la.. fi bera-lidsd ; Ir . en cogid dz , Ja avarieia ; -el pie i la .fitrneza ; .el.:caer~ po , -la .repblica ; .el carazon. , el Principe, quc ~a -cbnle.ferra., ytg c$vikr~ja; 31 t h t r a ~ en an jardin*, a 1 ver la rota entre-elpinas ; io f~r i - rds ;. qut enrre la afpereza:; p-.rra&ij'jo&'iiiu& fa 13 Y irtud :y. -X.ves*, : que- -fe dcrhoj&!$ e& .n ocerris -la frrgi [;$ad. de I:, rida , 'aun :,de : 20s joranrs , b&l&d'frgiriva. SiJs ~cc'volfa. ion muchas. cort ezas , ral es..el:carijolo ; : L a h t ~ . . Si..aI.giraro? , que d Sol ;- Ia . wrdadxlta; y.: fina :amiftad, &c.

- ~ p l i e u & t ~ de fabulg~:: fi:nd al: tore. ar rcba-. tador; de Europa,,:qbubdo.~ kr:kmonzba.de Bores, iilfeririis:~o paligfah ppeoeo burkdc* con; kdspod-e~oSos;. .:En&s , #palops : ;if : el dc el lobo , que Te comir a1 corderogtdff precexro de quc le enturbirba el 3gua , be-

~ i e t s d o

Page 42: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

,*' ricnda m y iprtrado , infetirzs ; quc k l k r ~ l l i . &pa f d r e 6 m - $ P % o B dk~l~7d&ea&&@i iildiccion , dcfpoja ii lor mcnores. -

.; . tos wfe fdm~;:&.-p&m-d~ dhh-aiii;r ~,gi,fi.lms en.Gllv8iaria.r =e@&c$. tm aptrfr e p F e i ; , hjc Jola prrlclt ' . m~ir m e . lo puedesip~icrt; I !us qttc ddkan-dolas bar!. rafcas dc d ~ & o ;re amgefi-d d8ufaa:dt IL R dig ion : pin tando al Fari, :dc cl pruerto cob .&a .Ictra<: kb~opt~t~ ~ F P ~ W * Y aC$i.iw &o izos

Page 43: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

-Am -h-v.sittgati3 &. !gf+,atfdT Qim , . BN~& ec~:foh &.s , r~&+-&d,

Diafcs hbuldos Diof& amcot$, * r

,-+A J ~zt i t imos i' - tktre-n6s-, . inf-real i s , .plur&,

Pmfeyrina+ fbrlis, 10s. hcrots, 8~getC.d~ Dclnonio~~ duehsks . el Ciek , ,,~flreJlgf, f"h &lefier., ConltklacIon~ I i d i a c q circulo~; caferls , aura erhcr ca ,. qtistro mento$: vapotes , akilaciones ,:fwgbs, ten- tellas, taps , agra ,g ks.m&eoto$ ,.. comb efircllas cad~hrea , cornetas, h8chs , tt!'am- -pages I .ieoe~s , granizos., ;+nicvcs , Iluviqs. 'I LasJ@lir. j.lftg&: Car, f&twt &fc.o- Pos , acrofosL La tier*&, camp- , prados, $o~+dltdcs ; - . monks., c~lfador'., . ,pr dsohrs- +ti- ~&ll€s:, .precipiei~.. l 6 s c i l & p # ? mi% C ~ S :inanimadas , .cb.mo piodras , mrrlnac~, -piedeas .preciofas ;, A . metales ,, .sincmle~: plantas ,:ca&j:ye&$F'~.~ tmaras. jakbdcs , fl* r+ .- frutns;. cow~s;:~drimaks: , tare%-,

,.&ras , qnaxfC~r ., .ams ., , rnoabw~.~" h , ~ - hbms.;-muge& kmafrliditas. . -

~ i b ~ a ~ i i d r drtificidles , e f i ~ er 5 oh* de crda artc, y.cisncia, icrrrr., ?i.bros tint?

pap Jm

Page 44: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

-0;s -ppel. En lar mdthcmcuic~s, glabos, mapa$, compaAes , cl~uadras,--a~rala~aq:,.z,~es, r inmvf i jE& la h q u b c d u d , palacios ,-tern. plos , torres ; c h?-2-as., d las . for erlezas.-BE- 14 a- i l id+; arkas, efcudos., eip&j& born* 'htdas , -.tambores, trompetas , vaudeias; lanzas , trofeos , Src. ~e-la"pintc$,r,g-, b . y? erc~l- $ur+ , quadros , c d ores, pincel es-,:eita.tuaq &c. D e . Iafabril , hjchgs ,jicras ,kc...

+~ubfl~nsi&r. met&5cnr:eI gcn;ttbI . - f a Ie.fpccic, difcrencir , propiio ,.-&cidenrd~,. pmxbre, apellido , &em, Todo ., efiofi: . verd cdcl ~dndo firnbolieo , de Picindo ;. coo, ~~rtuehas .d<-fus circunflancias.

Page 45: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Vs. .micmbras fan : calidadcs tooantea. d sd la wilt6 : vifsibk.,' inviBibiez, 'aparenre; htrniolo ,,f~fta;cfirb', cicilrg, b:anco;/m& ." gro j: purpbico , verdc., rzu! , amarill .~, &ci,

-'c$d*do': 'ionida ,+* li~*ihiisio , re& , . q i ~ P d o ~ grata , &c; .~ i .a lor , : fbavc , 'fe~fetidb',~ard&atG co ; fulfu.rcrco. - : . : el. gwlfe : faboe buciro , n ~ a b j dplce , amargo , &c. . , A1 ,.. trAo : calicnte , frio; , .

durd ,' b1arid.o ; iaro., deob , .hern;do ; l ib , f i e r o , &c. n .la.fgha : derccho ,t&rcido, rcdaodo ., qc~ndrado , . tria~gular.~ agudo, obtufo

~ e ~ i d i i t a ~ j ~ n ; ~ ~ c w t c p n ~ i : ; id fimh, honor . dcshondr ,. for tuba:, defdisha, ". i . -

*~ idbdb i ' i . iw&~ N#urat& ; - ( a n ~ I t . enfer* Ab.; '&~e);iible dbl~k~t6 : BL. pdfrfoncr : -air*

5 %i ,: * , gry ,,rr-iRezn, ainor ,, iidio, , - efperaaqrL; . tea ~ n t c l c ~ u r l r r : &ahiqyi% ig~_or.a;r"cb,

* , < " . T . " . -. .?- ?%>

a& ; ;n;+lat ~did&&&rnap$i f t~ .~ ." : - 8.,c 2 .> , d % q r - jrtud, - ,vim 'cio , h e n o ; halo*

Page 46: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

P Arc.@da, r.~rnpafiia& ~rnifigde;, p.arias, antipat ips ', cncrnfita&~~ .'fcrnc-

;an re , un trario , Cuperior , inferior , me* die. emrcs dr l* go/* : eficien ii , cfc&o , ma* teria , forma , fin, privocion., aombc., b titular , refdad , mcntira , ofidog., fablat, mi tologirs.

Oderold , impatenti , ffxa , 'Faci?, di& ficil , daliof~, prgrtcholo. Qpe~arienrr

nafrvrlrs : producir , alimcotar , crccer , &cr ~ d i f i ~ d s : reyilar , juzgrr , batallar , &c. Ac- &'ones ~rrcmcni*lrs: fc i t ixas, Suppbrcs, 1;1- .eras,

A Lto , ~ S X Q , Ilano , decliie , pcndienc te , cruzado:, dic*firo , linicItto , m e

dio , dcntro , fuotsi

Page 47: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

re , rice, veltidos sdi+ifar-, bf~gtaigq - armas adomus inifrunleoros.

Has , PUCS #C f'ahricartr U$I indice c(rtcge b, dc codas-2flas cdas, y has de poner,$ &t & c # ~ A J h P M E C C ~ C P . ~ . 6 : ~ ~ f i i - d e %as categoti~4; , [upagioa , y debaxo dc cadziuap; has de poner todas [as cofastaIc8 : g. g.. b a x ~ ol s-t~lo ,pandq ro.& 1 ~ a wlas g~amie,s; dc todas. cfpccies de f u k l f r ~ c i h locdes , cbmo do cl Cic30, okaeiira~., . h ~ r n b m s ~ .baSm~Fc~, flbtesi:&nci?s i,ar$rs sf:fabulos, hifl~rids, Qc. Baxo de cl t i t y l ~ , pqit i% , rodass. las i1.- quaiiiv ., y rrFi & los d c d r : *. g, .bixo co-

Page 48: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

501 , Rry, .; fenif ,'Fci- l a x 6 de ., do6 po- l o ~ , dos rropicos,., dos-aloos d&. ojos, dos cobmaas yde Hetcoks, &c.- E6 l a cate- goria . de . . la. cil iddd , codasJas :cofas; ivvf fsi- bies , y apareclres , lasbellas , feas , . claras, ehuras. Tddas las bldic*rn, 'cbmb lo ~i %lag- tea , niere ,- .papel , -1echc , ciloe , azucenr. Y afsi ddas arras. categorias ; y i~ miem- bsos,

Aora , pnrsquc veas como fe .hao d e - d o * car las cocas baxo de tada miem bro , . pow dremes aqui las:colas+ pequeilai , qu:e ierd'cad mo exemplar de el irdicc de cad* micmbir, pot via ale. ful;pab~hs,

N g r l e r : q ne en un punea : cfp&-itu indivirsible : formr lncerporca -que

foil. las cobs $~byecrlej!es. Cord3 oelelfcs : P ~ Q ; & p ~ n t # -ihmatil de 131

esfera : .zenit ; nadir. ~ / e n a ~ f ~ d a r : cetrrolia de fuqo , gota de

agua ,' gtano dr-atcent, &tome ; stornos d~ el Sr.1. qubra\cAffkndia:, rxira&wb

liu*finos: - ernbrisn , . aborrei pig~eb, SflaQQS.

Page 49: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

ca, aguijonde abeja, rnolquits p~xaritod tear0 efcarjrra+dc pcz, huevo dc lagircija.

# l * n f ~ r : -~imicnke. de maftsza , de ador4 midcra , grano de trim , inigaja d a pan, ne* gra de haba..

6:P"dncidr : punt6 mrthcmat ice , EndivilsG,

arienzu , grirru. Milit &Y : . Cir Ar dc cimcra , ornMi@ dc

efdudo , punta de efptda , miri de valleita. drpwitcbtwra : Ga~inero 5 punra de pira*:

mide. Pinfar* : Cwrpo en pcripcCtitra. -Mctanicr : Eimadura , agujcro de nroero: Lnndria: Pmca de aguja , ojo de agujh

punrada. Fdbddr : PGccarpax.. general de 10s topos

.conty laranas ; mi+midb'oes nacidos cfe 1as harmigas. ,

~ i k o r i d r :, Horlri.ig4 dc mar&! de Callfirarc, qadriga ds'Mir&$ide+ qde lo cubria un alp de mob. . Piyolo', y 'Ias nueve a u k s de

CI: Timante,

Page 50: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

34 Tlmante , m m a a p t * rhea de Apoks, &c* Y& dare d.#uz-& *dit!ebcategoriro,eam-

pefto dt rodas cfpecies, fi P i t a obra raviera accepncion. <De wdas e i tas .~~faspnedcsto i marlas para definition es , con lu :difece&ia, puefias , y miraforas fimpks.

Pero para conceptizar ; efto es, ficar+pml paficiones .agudas . y pen.farnieoras eonccp- tnofos ; 1 .iik ' ?#dice ,' ahofa p u e h por wid de Jnbftatpciar de cada miembr&.,- has 5de jun- tark otrQ -indict $or 'wid de cate$riar., y con 41 .regifirando, y paffandaio por ta- das [as cacegorias, y cada una. de ellas , y por cada cola, de la qua1 qclie&hb- bIar, - - y facar G m b d ~ s , m ~ n s concepk tos 'de cpigramat, y madrigales , g_arnm plificarla con agadrza.:-y aisi ; dclpues-dc aver kcado el ticulo de cofas prqtreiias, r. g. las .yP facadas, y dichls, has de -cod- menzar con Pfie otro indicc , P bolverls i reCorttr-3 qtre .ler;l expteifai cads rniem- bro , que recogiitc, y panderarlo: y ?lie indice icrvird para todas las coias.

Page 51: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

DE CADA MZEM&RQ, POa via de ea tegaths.; para- proga;fiiod

- d * - ms. j dtlcr~iams . ag~das j penfarniehirtos cancep T

.tuoiosl

On 'qa2 fe mide : .fie$ r~fa.mica ; I

' rus a1 Mande :. &- Hcltapcfe : q u d p c 6 vale : qus parks. renga : fi cs to-

do:, r f i os di.oifeibk:- ~ ~ n , c p i ~ i n Cic- ne groFircios : fi es onaj-ar & menor ,qw oat*& sofa*

S I es oiliblc , y q rtdnt$ de laxosr qu2 her;. rnofura ; b fealdad tenga r quh Color :

qu& fonido : quO e[m:q& {&or : fi Tea fable, b tangible : fi es raro , dcnfw, calk*

C1: tc,

Page 52: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

3 6 re, 6 frio : qu2 fipra: qw2 pafsioa.: qtle t b mor , amor , artc , cicncir; , inlud , 6 cnfcr- medad : fi puccfe dar cicntia.

D E qui8n lea paricnte': padre , &!hija : L . .: arnigo , 6 ciemigo : iamejante.,, dei&

melantc 6 conttatio : fi ts material : q u i forma renga: para qu6 fin nacih: fid 21, qu6 %eria : fi es cora krerdadera , b irnagifiaria : f~bflzncial, 6 acddcntal. : fenfieiva, negati- va racional : qu6 nombc,rcnga, y-s6mo ic .Gonvenga : con quicn eftd, b fe acornpaiii..

VAnto. pucda , c3 nb pucda : iq& ifd.r Q .daliofe; ur%: qu2 arte puda exsrci-. ta; : de qut fc aliments : qut.valc in

la guerrrb; y la paz :, J. qui? cctemoniaa pueda fcrvir: con qut ebta: ii la accien. fe oponc'. l. 11T PaEion , y en. diflinAos giempos cs contraria. L -

Page 53: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Unto lugar ochpc : de quZ fea capat: Q quipatria : quP alvcrgue , b :habitam ?cioL renga : en& a lugar qocpa: fi

fie puede inever , y c6mo : con quPn cRS. en el milme lugat :% dbnde ohm, b e@im

Vi habito ic conviene : quP it.:iigniast (2 quk arrnd.:::'q'i& i&ru&en tos : fi puew de i c r i i r dc infignia . ai . zlguna cat. .

C 3 Par a

Page 54: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

$8 Para mayor reflexion ,- y ~ e p d r a , fc pe;

den compar~rvda clrwgeda ?gon todas ?as otras j -Y. g. fi en diItinAa j b con diRin&a tacegofia de una kfpccic j -ion di&&;rs 3 4 -<

fernejptcs- iblguna ~ w e g o ~ i p die lgs- aaas , 6- fica , i, -6gurqdamentc : v. g.

&;a la cant idad -; fi las. mifmas , 6 diPinWas cantidades , .ion femejxnas ,d%in&as-, -6 ~onrrarias con otras calidades , relacioncs, . & i ~ n g s . ~ palsioaes , &:habito$.r -6 en. WOS

riempos' , Erim , y hgarcs, De fit ctc&dhd ; . fi alguna;caltdad:as cbPitra-

ria, b ferncjamc ii !as cangidadcs , rclrcio- nes , rcciones.;~~dsionas 6 *obitoss 6 'en diftir~Ffos , a remejances tiempos , -fitios, -6 .logarc s,

pt krelacir~ : fi zlganz rdiifias .. es - .coo- tra~ia , 2, femejap t e 2 Jas cafitidades , calids- .*dis, -wciones, pafsicri~es ,8habiros, & .en diitinAos tiempok. firios ,,y;bgares.

- De Id dccion , y pdfiiom ; fila aceion-, & pat- lion , fe opodc :, i, -rs Cemejgnte.A.la~ cantida- des ; c~lidadcti; - reIadoaes , firios , Jugares, .2, habit& i- -6 '&i di'fliltfios t-iempos *s,,cw- trrria,

De e!f l t ib , : fi fu~fl~&~tdifiin&o;cbhtram $lo, rcmejince &'la eoneiaad.,. c;rlidadc~,

tclr cienes,

Page 55: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

habit u s ; 6 en . die inks tiempos es contra- rio : . b div~rfos .firios en diverlas cate* go ria$.

I)e.el fisnepa :.-ii las otra- , b alguoas de i a ~ otrss categorias , es , b Ton cantrarias ,. diT- *in Aas ., 6 re&)antc~ en itas mifmos .. 6 .dif-

nas de las otras eategorig., b tiernp~s, : v. g. fi en diitin&os lugares , 6, en el mifio*, ion diitidas ,&,con trar ias-las cali&des ; accio- nes , &c. -la ,tiha cacrg6ria' dt .el. lugat pro- pria , p !a otra .* 6 otras forjadils , -y a1 con- tfario,

De el habita: li en diRInAos ,B contrarim ticmpos, y Lugares ,B con diitinElas ,accio- nes- , y palsiones ,. cancidades , k y . caiidadei, Gene , & lc coovieoen v i m m i h o , b diitioc. go ha biro ;A vefiidos , infignias , &ct

P~opueltb ,.ppcs, v&g. el fijero pequeeo, para dircurri~ de GI.;.-,& im$s de.j,q qeraforas .fiipks d e 4 grirncr..indjc e.; hallara~.~ n el le- gu~do un3 intinidad copiofa de ptopb~ciones c~nzsptt~oTas ,:-q~le;naeen de .ads ~artecil'la rqui andtada. La primera. parkci? la. , es,

C 4 . Id*

Page 56: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

. 4a gsn +ui mide L v8 rl ritula aedfdd , en b e a ~ regoria de Ia cantidad , y hallaras par la m r i

. r fura mar pequeria. at dcda-gsumtrico r dirbs, pues , que d qucrer rnedir rquel cuerpecillo; . un dedo geometrico feria rnedida clefpropor- ~ionada. T alsi ha& de i d a s irs arras par- tecilias., coma rcrds en el exernplo figuien- te . Pcro advierte , qlte no rodas hs .pargci- Ilas.Con ,uriles , ni es prcci lo o&rvrr: ordea en las prcpoficiones.., p ~ e s las paedcs irnte- pon er ., y po@oscr. ;

P l j r b .cr&tid&d : -@I? es. lo q u t oks.2 0 quk csu lo que no ves UP eiiano es:.

hombre mas: brew ,. que.Cu.nombre ; mas cs e l p k i ~ n , que hombre, b fragrncoto dr hom- brsci lio ., . y e - para meid;.i~lo., ,, ee h m e n l b gil dzdo gc0.2;~e~sifo.!: :mWr cs ion, los atornos; q:i t. b~rela'n-P 40s: aayos deb.& Sol-:. unr licn- dr%~s+$~a?ee~en,Ju .relp& ; miralo dc c6r; sa . , T ~ o . - le..v&s,, : n!' miem bras , :ni arritollhi ciGnea:. c! pie cQd dolrdc ii cabcza-: .dado .cu:piqo , . ail-ircaba : \w)J~:&D d%&kA &R

putlto,

Page 57: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

4 *- punto ; y punrain l i n e ~ : feaik cs de la mi- airno.: C le hab;larer,dedn el anhdito jh no lo avientes aI otro undo : fi carere $-hi put- dc afcodcr , ni ofenderfe ; porque-ni es car- ga, ni de carga : el aracob, 8 aradar esgi- game .en fu re,ipe&o.

D,e la cfilidad ; a i fabrir fi es feo , i, gaian;. blanco , Gnegro 2 ran poca lubltanda , no e s capaz dc cdor : mda +y mas lernejantc i i ~ a a

da : mayores lunar es: .lIevari +en lamtxillas las damas : milagro es obmo cok tan pequow ria habla ,6 haze rugdo ; ferncjrnre ca d 10s mafipitqs ,que los-ayes ? y no 10s v e 5 .

De la relacion , y caufds z ay qu.ienE dizc, quc es el huevo de Leda : -ortoss que cs.ri- diculo parro de el moilre de E h p o : un ra- ton , que fe le cornpire, esue monte;. y un. huevo de lagarfa, es panteon : foIafti%.mqdre no i i d u ~ r d e ~ rientrc , 'ni 10 f i n t i 6 a! parir- la. ,Y, C:fe eaf irr? Si escon igual-, i u b t a d Himenco rtomo., 4 atomo:.ni Cabetnos' li es de came ,& mar61 ; -priqae ta .1 rnatena cn- garin i la r iAa P; materia. es lin forma,; y for- ma fin maceria.-: cuerpo:lin.cuetpq : mis pa- rece ente de raam ,:.queao * p r d e fit mre, que ficciona . De kacckr ;;r @/lie# : Q$-f~erzas pug-

de

Page 58: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

e de eener qbiiri~ penas ' ts. hornhe dml Ni i~ con k moka .le pondd en- baMa : . :spa i k f d ~ t ~ : .IJO -Iiigrari premio la 7igiiccdsra, porque no eiene fangre ,..qd ir moGa farba: ai puedc-hazer oi padecrr .: no Gene rniedo a1 fuego ,, ni a!. yelo ; porqwe no p u d e - r a t o ~ faccrk', p i dear&rSe : foldado invia-o , guar- aaido par mem~do , - ii quien la'pquc6.e~ irj haze irnpcnstrsble de el.llierio.: fitiado., no h a d cda , porque grano de t r i p le bafi tar& para un 360.

De ,el tGmpepe : pregwto : edad dsne? Mas arias v i ~ i r i , q u e Nehreo , poique la muecte nd iohallird ,* ocupa& e~ coks &a- yore5 : wnquc como es hhoa~bre , y noham*. bre , riene el h~edio enueJa vida , y 4-a mucr- .re : mas h d horct lo.oondcnas , Aracne f e d rI verdugo y fa hii~jel-lzzo.

De d Jtia : no labrAs fi efiil-enpie., &fen-. rado ,& tendido : cn el punto toea la ila'ma: en et ARlare.de Pirrko, kirior erarlApola krrtre Ias mufas,

Dr el l g a r ,J movimfenie : fi preguntas fu car& , grau ths -arr~ es la co'ncka d c un caram. col : un Erano dc-mofiaza , iu maufeob : ea hha cuchara r;-aufk.agsr$ , come cnun o t ~ k ~ n o : en cl ho!l+ h . u n grmo .& rsigb $@a-

r a

Page 59: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

iw r1 +la prlota :- panhrd por @el 60 $p m a aga- . j a : , feliz 1-adren que ni lo podds aparzir* niprender : entrra , y fa1dr;i pr;r el mcnor ?refquicio. -

Dc il habit8 : w2 ca&ifa convendra a t & metiudo ~ e r p o ? . ~ l .hoflcjo. de una palia : Y fi lo quieres armado , f e d el clcudo una eG cama 'de,pdcado ; ona puma. de ariila ma' lanza ; unamigaia de arena la loriga.

Metaforar conglobadas , i apodos : parah.& hcrnosde hablar mucho de tan pocg ? UWS lo Ikfhan Lelia1 de vallelta .; ombligo de e k u ~ do ; uria de el dedo.menique,:,per-o c b e [on fobervids ritulos, Orros, Je, dizen : firniente . de continuo ; pram de areoa; cabcza dt agu- ja ; Iimadara ; ~ j o de pulga : pefo es gran- de lironja , much0 adularlo.. MasdOeo ,' 10s quc menos dizen : Ilamen!o ti!& dc letra; .acccnco-breve ; atorno de Dim~crito ; .n:o- meato impalpblr: ma5 todo cfia e s nada.- Wcreys iaber , ,qutco[a es un hombr,~ pc- quelio ? Ma1 grande.

t M , I T & C f ON.

L exercicio de la,imitaciaa es el mas cfi-. E car, 2 ingcnido. ledo le vale de la imiracion,

Page 60: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

34 imiracion , , pbrque todas las earas ' fie- adrea?. den- dc ella'. El arco , lo enrefib el H'iRrice: la arquitettgrit , hs. abejas :. la navigation; el ciloc : la rnulica. el RuyEcfior : el juege dc. la pelma , el gaeo : la hogria ; Hippoio- tarno : .la p2a tura , la fombra. Imitacirn , LS uoa > ragacidid, . < donde propueitp una rncta- f o b agena , tb.; confidcrando,fus :aiz&, y tranlplanrandda -en difetelrees caregorias, Fomo en .iuA prop;io cue lo ,, t c propagat] arras Bores de la niilma,elpecie , masnn de .el mil- . mo individoo. A h g s veris, ; pues ,- u i a in- vencion nucv3.'; y riSa , de iacar.de unr rim& ple merafora , inhriiras rnerrforas , y concep- rdS agudos., por imieacio~!.

Y I ariis .. oido . a¶uella fiqurr % rethorirs de ERacio : varibgtre ridsnf cefpite. matrter : 6 el . rider' age; , A de Marciil ; y. de Hora- cio: e l . were omnia ridenr , de Visgilio , b cis Praia riditrt , por:dezir, qae .lor prados eitcln de prirnnvcri, i, que con la arneni- dad de, [usd, ., 6 colqes '.: alcg~an 6 10s que 10s. miran? Es fiiju'ra' r'&h'oriea, pcro l imple : has , ~ U Z S de variarla t,u , paya.que Erica* 10s prados', -fc rim. tambicn 10s hombres: "4 g*

FOR

Page 61: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

k verb& rtir.;, t s vet;bo nierko abiol& E to; purd;s iariario iorvarios-mom dos .; que tiene grainarical& Lo primeto* tomp~do-e~'fubil.agti~:, 8 &bat: de:*cl tal verbo , quc-,es [ , y ditds : . la pjacidifrku ~$16 - 2 e hi prddans. El ~umulatiiro : iimorder pradai r idSbundss. - El par ti~ipio :, i i~ndo /a ' lor p t a d a s , l i r z a n e ~ ; El rdbcr bio : .yiff ie~&ente florcce)tdor pirddr. . El gciundio : tiendo noshre- cibon.lor pradar. El ablo?uto , 6 r cr bal : t J ri-

m { - /O Hc * i p s p@,+is-ses ala$rr.> El denom~~arivq: .

+

ri[ficiioi\!or prdei. G1 con~k~zuof* : : rqui- *occio ,< blrndrmrntr comic fir i n d p ; r : r j e ler puddor. Y af~i, dc .el frrqucntati6o , . Jupcrlati- .wo , dimiartivo , .WG. ACsi, irrriad<tdzrnente forma- gramarical , ' a q ~ ~ r lla kctafora es 13

~nifma -, y, nodcs.la hifiia :: kri. In.fubG > -

tancir , y nitcva tri el mado. I .

Page 62: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

46 fephos , re often tan 10s pradas; ~ a l t d n de plri cer con 'ri%vidad- bsprados* Gczefi rrgozija de 10s prados. E'A mueftran alegte *o/lro log pradcs. La YV& ,p~u ig~dc&$. , con pie %c; t o , danzan cn los p r a d ~ .

F Atirkando t :~ la matdfotaconelatfva , 16 reciproca , ta privativa , l a femejantc , la

conttariai La c ~ v e l d t i v a : 10s pradosk iien, al-reirfe la fuventud. La reciproca : afsi, co-. mo el a t r o !iamb a la arnchldad , rih da lus pradas; afsi , llarnatu 9 la tifa, dineaidad de la cnrrk Por - toatrario : .afsi j cdmo al prado ameno fir Ie ariiboye h rila.; afsi , ma1 efleril fe le acriblryri la trilteza : o; g. cn PRa f d h dad verPs t*ijiil;irnes ~ I o ~ p r a h . En cl eRi-0 re lamentutr fequifiim~s 10s prrdos. ~ a ' p i - 7na~iela : dmdo 10s prados r i b dc d hombre , fc It, quira qaalquicra , 6 alguna propriedad , qde debiera ir junta can la rila de er hombre-: v..g. 10s prados tien jfnhoca; Rifa es/ in cnrcajrdh.

semejdnt t : fi lo que el arra dize do el prr; do ; id dircs tu de !as margenes, yerbas , y, f30rcs : v. g. .rien la ycrdcs nlargenesj y ri.:

Y E U r b --

Page 63: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

'* [as otks par tes dc k ricrrr : Riefe / A tiex- a . 2 i t . Rita ldr aaUtr.fioridvs. Y porque cl r i b & el.prado $nifian .an*. c o b qae alegrr , J recrcrt-d oiro, ; a&. todv la. que mlegra i atror fc pucdeflamar reir : v. g. d&n16[e d la wlailm *mineras , fe rcia tl niari ~iendare el ~ i r h , cdminamor. Y en !as cofa~ inanimes : v i g - f i p +ic'lafurturk.

.Afla. aqui hemos dicho.de una.rola.rne-. H* rafora : pero para ~ I O P ~ C I ' O I I C I , .y nr- gumentor , b n t i k e q a r 9 has d: paAx , y csm'prat i 8 a rila de cl yrado, con lus anrc- cedentes , cornitantes ,, y confcqoenres. AM- teccdenicr., (on las $auras de 6fta.rjfa i~~etafo- rica : v. g. Ir bvelcr de el Sol dc el trapico de c! invierno : . el f i g ~ e dc dries : el b p b r el ccfiro , fecundador de la tierra : los tibios ricoros auRralcs : Ias iluvias dc la primavrra: la fugo-deb nicoes r los fruros de el oto6o. biras , pues : lor pradas rif'.en'os ddn cl p ~ 7 4 -

bien . d e f u bwcltn al sol , amigo. Aleper r i td lor prrdor , k ~ m i l d t ~ , p c i ~ ~cr t e f i s , dr n v ~ r l t ' .uilfo lor picr % 4 ln,pfiolevefl rlrgr e. @fr t , l d -

ber

Page 64: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

4 )CI pap p d vie* 10s p d e s ? SC rim de el 14.

reds , kerido con Lor cuerrror de el Fie ~ r i c t c * Tibior lor cefirb , lifongr*rrdi l i r p d e r , ' lor dc[h*ren t n rifus. sonric~[e .l&s grador , id&

i n d e i c a n Zss [u*vilj?mor o~csrler de e l rupto; Dlda dc qrt rien irr pradrs ? tintbr brier dd 1* Ilavin. Defb~ckar lar nicver i rirn*ter prlr;lrrk

C Omif*trtcs , fan !as colas que icantecen cn cl eicrnpo mirmo , que 10s pradas.

uen. Eneoncd, rdpira cl faionio ; la tier.; ra ie- abre ; Iloran ?us ruyrciiares ; -canran las ayes; saao Irsllayias 3 corren los arroyos) fe alegran lo5 paitores. Dc dande ; juntaudo udo con otra , joaccn ?Pras propoficiones: Iticnfe [or prad&r de ior f#fpiror d e el farronio* jugando Flor*, 1. t ieha ri abrc en rifor* @anda ,ravlr Prognc , fe rlien lor pradss. ~ h - fe la5 mieferal cantar Ids dues. T d n e rig# lirr prades, qre cxpri*tn ldg~irnar dr rocio. Ds cosfe~to !!arm 20s pugjlos. Contierrile con la grid dc isr ptrporer , la alegvia de lor prados.

Page 65: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

onjgiicniei ., 'loo los efektbs dc la arimid: dad de -16s prades :- r; g,el part@ de 10s

ginadus j :la ;fpcraoza d; Ids' Iabradores; el c s b r baxo de la- kan ; el andar'd ins rayos dc- c! Sot. Diras,.paes -+.con gssta rq~eombidan 16r-ptder a' lor ganador , qur cnewentrh. Q )*eve dcleyre ! Con f ibi t a P d l i d ~ z re funcjta cl v i m f i - d e lor pradbr. La degrr jrruent rtd d t 20s pva- dm ~ 4 1 ~ 5 ~ 4 2 2 d h m u e ~ ~ ~ , m ~ e r ~ , c ~ n . e I m ; f m ~ $s t , g we n,*cr.'~cp,bel lboz Pbrcvirm ci la r* dc, . . lor prador.

Ueo...tli taactdes &lijop'r'ad&s ir'rifa diet hombre, par qd no les h i de darlas

circunitardias , que' acbmpafian i Ia tiia d i horn bre ? Si cl fu jcto do rifa es 11 cara , di- ris ebn clegonii.i .. :' fi .&&& ." - * a fii& cavlt dc loz pl*ndb.i. I . .

' Y phes. fav cars , 6 ri@to ' t rCire'a%s pat tgs, diras : tt*fqnilanfi.c&-ia h& lar uardes hebrar de los firador. Con fui cipittsv d c hojar , wcrdo- pem t ~ ~ ~ @ & ~ , ~ ~ r f l ~ ~ # ~ , E~ciestrr. qjos dc

D. LOS

Page 66: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

lor prrdos. Mzicpran r l mero$rno to8 prrhs ;) Ids rt b*irp~. .

Y porque rcir cs ma paiiion &turat, con-. Cguicnrerncote pucdes prffir ,rodas ks par- tales pirfsi6nes d~ el.hombcc , 4 )os ptadcs, rfiziendo : rdmirm lor pradpc fur tipcurt-5. iEnJcrnr la r iierra, rl r@o tdrd*. ~ f i e r + ~ r brrcltr olc../u u k i g o 4 sol. Y .ii lo ha*. zes clpaz de palsioncs , lo haris rsnibicu & - qtcndimiento, y virtd.

Entcndimict~ta : b bi~nb.t~hr4 2 i e r ~ d di /us r~gdlor ci fur t c b ~ ~ o ; . Lar l&yalr4 nu'tfer~lirm- p i c buelvn, Fa$ p c wG-bcn ,i' lq$. gae krbi~*b; 3 " I t ium tl i n t r a t ~ /neb.

~ i r t u d ,I fdculrdrr intelttf#oZrt : c a m ip-

g e ~ i o , cicpcia , ar v. ddnrr'rablr cr ui inge~ir dc lo! prddor cr, (4 r r a r i e h ~ d r jrwbds ,J Porer; q at t i j r im~ id timra , g x t q i t b la vir#~det ds ks plrntak Ingtfiiofa #opi&ce , &J ihrrr , / s L t f & xi6 rllfimbrrir )?n.&dio ,S*r bordb fin I j r p i n t ) j n pincel.

A A O ~ mfurqlei ;,* g ~ q o ~ ~ n c c b i r , pa+tir, nudrir , &c, v. g, Lqmudrr t e k r ~ o n c i b t &- mirn.#p -. ,. ucrrtuiofi.. . Ma*ido el c,cfirr,, ragen&* i?orofos pa* t or. ~ ~ i i l r c i a kcilrr. ~.&p-.ee. . I

20 I L wiuld. E R R ~ n i a i ~ l ' iecbis nrcw ~ c t t 2 e s

Page 67: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

t l k r ; ' ~ u t o a prilz de j;ir ba r iid crtcirrrde, ~ r $ ttche el c ~ ~ J a l ~ i 6 iar903o. Slrilch J Iih5"'urrdci l u m h r ds rl@emio maferna de lor pradis. Lor

r muiwtirrosv -bmn.i@d#o ncCPk Dcfpa, PfM far&oP.lai.prddo~, cC4 e l f d v o n i i , i ) e~ i rn & dote dc gemimtrkfiarts. DnfmiiZii. tarr k inbtk , lai lilitips - de pad&$+, dt[pintlm.ii ti &I+O+Y."

Defccsnriq lor pad oi d i n v i g i ) n r -; 611~[ifd@i d c :et q i 0 d :

Eddder : L b p r i m ~ r d cr fi~e&#.tilad dt la& prdi& Pa infa&id, ~ Z e p ~ + d r hi ~ V Y ~ U S juege. ~at-iofi .Fni rrrr maejrto n d a n i /r tn$ejectn ,) mscrsn.~~ H;fcmk~d~-lorprtrdor; eirncitn dc sic-,

. o s r , ptrccen el inwicrrio p i d pvi))ldldh.a faiFirr3a:

Lor ~ d b i - m , t ~ ~ ~ n i a t , Mrunrifltos hwmri t tog :. A 16 qug drrpoji el idrun dovcrs ; u$e e l r##&d~ rnnlo.de d z i k c t w ~ 'Lk# k f f k ~ i - ~ f i &"r e l yetdno ,;re d e [ W a cl invier-no. l r i u k l f* -la t i b i a , veflida .de urrdr , adornadr.de pcrlrts dc el rocio , toronadd dc fiwrs. :A?- adnre la$ pnrdoi dr fiu~fidar erpind' Mil& +

$M ids 'cd#pos, -&ht#d%k dP dg~d#s drilfdsd 4.. d f i purJes. difblrtrii-pa tbdss- L s ~ .-ccp;oYi;ir & yet fiblirbre,. -

,'

Page 68: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

FUR M:A A S l . M B O LO$;

p OdnsVpinrrr+ Ir amgoidid dr litie~ra; una joren , rcRids de rerdc , tiendore,,

rdornada de lrbrados dc perlils de el r o c i ~ , ~ lus carcllbs dc ramro , coranade. de flares, adornada de lilies , y clbeles, jugmilo cl crfiro ahdo , y coronadp de rofas-, cerca de an-ariect , comlanadc oro -,:-que Ta rnira. Y por ranimriofirbolo : l d ~ i n t b eficvil - m a ricja , que liorn , pa lids.., rugera , ceca , c o n eavctlos de ramas , fin hojas , dg .habit0 bru- no, pcro.nr.vado : el Borcascano , y - viejo fiero, qut can efpinas la azata, y el cclefie capricornio.cn akd , q ~ c fe le'acercr.

como ilamsite.i.Ir. rmenidad , rifa dc el prado.,,,nfsi , al ribo dc el hombrc

llrmarir rmenidra d e lr cat*. Y configuientc- rmentc , radaa, lu vazes :.proprias dc Ios p r e dos , flores , y rierra , pueden paflufe con I-graciofa.-rnctr;fora , :& las perfonas -, ceipbius ~d8iti.r~ , cortelslrisor , f c ~ c j a n t e ~ , $%.en.:

tr&i~g,j. 4

Page 69: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

rj trrrios -; y decliqorre , por radas las . formas Fa~~t ica les I que -fe han dkho , y fibricar pr~poficieacs agudaas . junrandole iu 6 antoca denccs ,- cornirances , y confequcntes; y f ind- rnentc , infinitss,limbolos, y empreiils, apli- cando d los,hombres ias propriedsdesde las p l q t s .

~ o d o iflo Bichb dc !a imitation , er, ariendo tornado istes:. algun serbo metafe- rico , hallado en agend afllmpto , b poerna; pero aharn fi qtiier cr t-[I tomar qaalquiet vet- b , i i y dezirlo metafoiic'amtc~tc , & * con clew ganciz , y culrura , he difcurrido yb un artc faci!iistmo , y mug istil , .para frakar el Perm bo, y fervird para el buen eflllo j elquil c&fifie cn la elcgancia de elretbs , y en animar lo.

Page 70: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

34 ibrazar , agradccer 5 attigar, adorat ank mar , argrntar , apclar.

l ever , brotar , bbrlar , bolrcr , brillar, boG quesar , bibnr.

~ a n d h c i r , coronilr , cooclqrrir, coapetir, co- lotar, chrar , robrar , co.nfomir, ~ r i a r .

Derar, delacar , d-war , delprcciar , dcfple- gar , dclpedir.

Encomrnddr , cneregar. ' F h , formar. Galfar. Ifiutar, hrr,ir-, hazer, ha!lar. Jnferponet , - ihg~rar , influir. Log*&, Jlevar , leuantar. :fie~ufp<reciar. IOcapur*

&&v , pifar, pctder , ptivilegiar; @it"*, gocdar. ad;&>, reflituir , redimir , roer , reportar,

rclpccar, iegalar, renuliciar , remitir , re- petar , rcrocar , gendir , rqy nar , tobar; relucirar , reipirar , rc~onocer , rcpartir, r educir,

P I ) regulr, fatir, r ~ f t a r , fdcbdit, iodar, fufpecder, b!iciqq, iufiir, fucedcr, ler vir.

rl*dfpii&w a tender , tomar , temer , tedplar, termipar , trafladrr., t iradizar.

Vtmaritrr,

Page 71: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

J'! iiidts. A C U ~ A ~ l i i ~ ~ a t ~ i t a r , ~ d ~ i p * condeirar , XMrninat., cxarniidr , jurrr,

negzr , ofreccr., oponcr ;perdons , p a i r , prcnilcr , difccrrir , dudar.

Civ;lcs. Ucnerrat , Jibecrar , a'qa.llarn , ap6Lr. impedir , librar ;mentl'r, rncbrder , mioif- trar , apriinir , obed~cer , prrcl+nr , p,.qar,

- refpor~der , &!rear , delpejar , d-elpichar. Militar. Pclcnr ; htt ir- , r cbe l~r l e , cmquif-

tar. t riuaf.; t ; oltcnkr, vela?, ar mar, agia- viai , bock , bibrar , combacir , ~iocai, ttibutar , tihc molar , vcacer , ufurpar.

Brdirina. h plicar , currr , cicotrirar , conira* . Iccer , , cti fer rmr , cot tar; difol~er J , diG

pep far; N z u t h . Narcgri, dc~ixatft-; I ., . :na&igr,

flt~&t!ar . apo;r,i. '; Circar. hqt; i ic ,4u~&~rqa km, c d i f i ~ a i , ~ r ~ b @ r . ; fun-

' > .' ,+ dzr,-t+iri$ar, f&r~rar , guat.l,ec& , I ; cica!sti +ir' ;'jwtrcrri,; ct;icAy:' a . +atr i j , G$pkar ,bj , I ca-

b ~ t ; u/cdic. -. .Ir#,

* 4 &&'&$+

Page 72: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

f6 Sm*n'&. Texe , ~rdir , pynar , cofar ., bor-

dar , cardat , calzzr , torcer , v>cftir , 124 brat , devanar , hilar.

Pirrur*. Pintar, Iacrilicar , fambrear , ~010- rar , - dibujar , . imputar ,, acabar, , afegtar, trafladar , copiar , adornar , dorrr , argen- gar" , re15 itv

&irhmrica,. ' Sumar , contar , muloiplicar, pareir , r d a r , .recoger.

M~fica. Cra tar , caPirr , concordar , xplacu, CuTptnder ., atrther,:.

cdzd. Cazar , pelcar , ehlazar , bolar , nadar* correr , ,pitar , . penirrar.

Ag~iculrarrd; dernbras , feaark, cctrtar , po- &r , arar , -@gar , cabar , apacearar , alL nicntar , acar , mautener , fatigar , regor.

bacr$cior. Adorar , lavarre ; racrificar , coro- nar, lucir , arder , profanal , ilufirar,

ds~ewos. Temer , . vrticinar , am cnazar ;-a& +ac, aniqah-

hlatsZicir?s, Nacer , crccer , fdir , arsihir4 EfBobfkjes. Abrazar irt jirnts ++ . . ~ G I ~ o ~ P be-

far , c~~r.rr-enipi F u ~ r n l + r , ,Etxprrar ,+&pulrar , erpirmh mot&. F;@asa Jug$! , l,ucbar-. I;ansarri romer , ginca

,* reprei$ent;ir ,,baylar*, burjar-; Eeiiir, ds n zar,*

Ahma

Page 73: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

97 akara nata , quc,rodo verbo fe deshazc

pot {us adjuntos , uno , ii otro , aplicaodolc un vcrbo cotnutr , h de ciencias , que 1e.qu-a- dre: r. g.

B Ufca!e al verbo , quc quicres fralear , rug, . adiunros , b categbrias : v. g. lu lqar,

modo , ticrnpo , accion , i, efeeos , inItru- menros , circunftancias , snreccdentcs , co- miral~res , conlequenter , verbal , qpien , 6 femejante en ecra efpecit ; y cfio , proprlos, y figurados aI ral verbo , B i fu figurado : co- mo d holm ; fit iinfrumcnto , ion alas, plu- mas : Ti lugav , wiento , Cielo , ayre , nubes: fu verbal , buclo , &c. y quien baela , etl o t ~ efpecie ; Cfto es , que no fea.avr:, y hallarris i icar o , en la +cfpecic de horn brcs ; y al cae- . en la de ir~animes artificialcs ; y el rayo, y corneta, en lade mcteoros, porque le Ion . femejanres a1 ave en el mavitnientc por el ayre ; y afsi de 13s damis parees de cl vcrbo, 6 frs adjuntos burcando1 os por indice dc colas , y iobttancia,,

Page 74: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

.A.ffadur , i ,kcado='3cfi&$ adj~nt&, 8 H catcgori~r , fe ler bdca dgun v k r h comuo, o dc c iencias de lei; dig hos , el y e mar bico.lc vengr , b quadrc : w. g. a ias blua mar :-.vtfki,i tcodcir, drf~lcgar , iicudir *ma- 'rer , azntpr , bar it , &c.. r isi : i l ' ldr &@cg,8 sl/cdsfo fro/ixu$. Raft;. ldr aldi dc el rraiiio, .$7~imr. -:dpd!a ntrcvr [us ala beBis . , 441 que el ayrt db~d. % r r i r d . el ijrc con lar i iar iidt. Vifir plrrm*r. 01; tratdr srdicntc ids lipvidds rtyedas, Jrbie~dele de f[cdldi PLFI. ~ i f d r efire-

bvruk . d ~ o f u con Lr alas b rcgios de el fwgo..

AI vt'rwi'b i pifar,'corooar , Cilcar , peynar. taladrar , &ear , penctrar, efr.par , La~iiliar, romper, biqir , dorar, eicalar , zramidai,

-7

medir ,pakdr,, navegar-, iactrdir , &rscutar$ -

&c. i. g. Yifisplnrgs por el eien!o. 4 blank ,pomp* sfiatce aE blrtndo uie~8o. Corbnd :nr #an- $4, la dorddn s t f~a , p - . ~ c k o i dr el . f ~ s plr- ,mdr. Ponrfi.~r~~tle.,aE. &re, Pird bermofit , jgs-

el ryrc ojana - srrkar el e . Te'rqada e l . k l c m &e el, Ervl; pyre. d4 lir r lam ~ s : . war r l i ~ s l cfpdrce plfimar dc bra, ~ i ~ n ; . u ! & d je alga vigvnp* dr. 4: uloc+~*tnn4 ,& ir q e[ccak:lar . n# -

be,..

Page 75: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

6) k. , cox darddd) @mrs , el diafmu in, efi'prccio. ~d 1,s bcres e ~ d ? R i # d n par Ids c ~ m f i #as d t el +?it :c ,'foiia 18 regio* vici&.

AI bweh : levanta'rlo , ccrcar , &mar, medir can $1; aigntar , ~ r c . r. g. w bl~el*, drco a lddo e ~ . de ri dcto . Llvmtuv gmtd el ~ J F C CUB ia d dulce b ~ e l o . lo, Coroear sn baclor la lclcien j esfcr++. 91 b ~ l o lkcr a. PW rmzc6ss , a junfa dc do , 8 m*r adfflnfo$a

ATsial. B ~ E L O , y @ E : A ~ g t ~ f a el up re con [w drrlca brncla. jhver cartas con ale-

b ~ f i , las onddr de i/i enel crl't.r~iino s. CUT@ buelon , aico *[mh er pZ el CieIoh Cdradt*ss f J m

uegform*nda &dor: en el p&pe/ did* de d Ciclo , la$ pZwmds 4 1' buelo. A Its P L Y M S , y C ~ E ~ O : ~ $ i o / b r al $01- efpdrce plarwar dc ora. Mide con jk+ddbs ~Zlldm~s el d i d f ~ n ~ ~ C Y C

efiaciti. ~ o n r p b RdDard& el alve t ta~narenrc, [ac~diendr, pdr il lar plumar bddr.

Pero veibo , fi es p a l , b cl a d j a n t ~ ~ 6 es ~inanime , tomar el tretb~~ani- mado ; y fi rational, b ardrnado , tomar GI inanime : v. g por balm , que c~ v e ~ b e i k irracioaa!es , tornar el rer bo dt t;l.cion;rk?k. carno naaepar, ckalar , pegoar, exa~min'~, &c. v, g. V'4foSc~ cbdy~? pcp#v , WC.

Ill*

Page 76: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Lao mttear rammcs hallados . Q c* A idas , i.4 19s nombrcs de 103 adjug- tos, K u c d i i ; plra . ! I I ~ S gala , fraharlos pof tinonoit, mcracoras defcripcioaes , b gc- n i t i r a d ~ s i i ~ ~ . nawrgdr, con fi diferen- .cia, par f i g '[itlid : olri : .piunrrdo Laxel b- cienic , que la @rd cortd. ~meciefid; e# tk uiehto li 4ve +idfrd , brrcl de.p!imr , I vC(. lar dc. cfcrrlata. sbdo fi / f i l norfe e r ~ u t t r . , _ dr _.

d q r e A de Id region ) diaf&or' divide elforber, b x r l *iimado.un ~~\&,pp[ en lol ~.quii&tjttr fulcrr vikres lor. ' pic1 r ib .& el dy re libre dgu- rrar vdl*riter , irr galeras \Jna q t u U ~ r ~elcrar; Cart4 el qi$l i(f i l ,y ~ ~ d i c k ~ d ~ f t ~ ~ , I Q I W O . C ~ *

\ *cPa,cr f ~ w b ~ . t a r r c r d . f,, A las sib; : Lor j i b s can el pic* #;evritid . ,dti

quanto 'fur dor alas dqutl did ,'at vicnto c / q t i - m i d c&kiOa uqa. parece de p l m d IS lur regianes de rl f ~ c g p .

Y Te pro(i$a el f~ejcto mctufarica.b~Rrde; .par alegbrh b& .fE$q?i j:ihroi : V. g.. p,~i&t&: Pc i i '~h~r dP -~fpk%daC i a i f in * . . *.,... , lures;, , . MMias T ~ M O ~ , . icars d t i ~ i t i o . Y . ,en d C<*Y

' " 1 . , 4 4 , ' '

t : d c v p!*i&i . , , . - - ; e l ; q r k i(v@&&i;, -ku- - t; .f a,&& & 4 . 1 c? ' 4 '

go ; 6. cornea :' ' ~ $ ' ~ & ' , g ~ r o x e r . ~ f ~ r ~ r ) s de

Page 77: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

6f clc el f t j lgo, faye el d e * $ G m ~ , Z dc$dj& . Q o ~ c ~ A , .

ERo cs, darks r!Cujcte, 7 P fus.adjuntos 4 ..

kallados ,- otros nasbrcs.metaforices, ha tl?; dos por indice .de cdas , y aplicsdos i los ta- Ics verbos : v. g. a1 [ujcfa : rear0 , cuetc , ram yo , cameta: A1 ajrr : carnpafias , piclrgos dc el 'ayre ,,agrl tranfp'arecl te ,'cryRa!ino, vano, vago , andas de 10s apes cryfiiliaos , bIanco qiento. A Cicls' : papel diafano , region cry(- talinr , darada- esftra', eteieas falas , region fltpt ern,$ de el fucgo , globo refulgenrc ,. azul. esfera , balcon de.el So1.A 1os.colora : galas,. ore., plaqa. A 1 fujcto :A mis dc lo dicho , ra- millire con alas , &om' y apjicz.dole 10s vcr- bosproprios de el r i l nombre ,;mecafori,co hallado , Io cxprgfla @or alcgorir : conlo f i pirlrgos, (ulcat : fipdpel , 'caraeire's fqrnzn-. do : li c ~ h i R o vago i his alas, ergrimirlas, P;C.

M As : d 10s tietibres &,lps'Etizicsadjun~ t ~ s ,:a a1 fujiro,, .. , ,,. ~i>li . . afiadi - para • ..

, cripcien , gala , adorno , ;y apodb , fa q.v& 9% q ~ k h o . , y c @ ~ S , .'i hdjrtivar . dif'ci.sn-. xK

GS , y I C dish l o i iiks micrs&xpi., . o +re-: . .

. tss

Page 78: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Or ma tog;^ A rodas 1- rerbos , p d m P jurltos , que convinicron , Q i i rplica? ran -a!, hdlar ; fe ies pucdc apliE.ai. i l ;biildp ed- mcrafora , qwe es lo m i h 6 , quo ddbs g e a r ros , .h de5niciones' genericas de el- rbolari:. spl.carlesc~ verbo bdat : *. -g, porqueet bu; k r . es . mmrevFe b r a , . ak -ir f igera cofrcrg= moserfe apriefh-, ilamaris 6 0 k : IV. gr told& &a J cicuwo, t~cpatido jrrtrimadar. e[pejtgmS'i

la nave : .utr c.o&a hela papara Bc pl*f#A. ~ a ~ u n . & u & n pot dgw* , Yrrr t%;Lllebta$:, h., h g e l ;

rorque bolar es it dc un l t lg~r 6frd ;; af ir[e $ i d s bolnr :,.v,.g &e err m o v recicn:rrei-- d p p r b o ! ~ ~ ; .*ktCs., 8e !~LII%~ZI.L~ Y 'lo ,mifrno d rrtur. ; Porque lai aias c~ecicado buelaa Porqlle bo!ar cs f i i e , dirls al fubir- bohr: ?. g. b a l d 41 Cielo&&j$hs,

Porquc bola of iiii%&j??$b &a, al Ec ca aka dk - js ,-gas bucb : - + , u, g, - hmdr -- q

clxu4!

Page 79: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

P 4rr el dccsrc,. S( ci.ahmpro es., 6 lo qul- litrcg hazer Jgria , Cerdn Ies vrsbos ie,

rios : v. g, la ha& A d l o , pos palabras, ver bos plop$ ios : nrrafbriso , For alguna me- tafura : grrue , par palabras graves, Tan- tos , 6 ~magefiuofas : hcrmofa , par colas alegres Ia r ib , y piedgas prcciofas: ab- gre , como Boiss, y mlrfisas: etudito, par, Cabgas: fiero, por .cofis fificras, riguroks, y crucles: t r i f l e , por C O ~ baxas, p co,

0x0 mode. de insita~ion d s pcr iado~~ lo poadb&;n~g &&ng.c aL f i ~ dt lee psk ridah

Page 80: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

CAVSA F O R M A L D E L . A

~ ~ d e ~ d , -e9. un bablar figuradq Son, p u e , ~ , las ichcmas, ,,-, 2, figw- u f a ; y ~ s d ~ - a ~ u e l l o ;

que para aliiiar. el enhdo. de el q u e * t f a ~ cha , difer~ncia~ lap patabfas , fenienci* , - b cncirnenras, dc el '~Ltilo' delnudo ,' feticilla, y ,cotidiano, Fi;jbrcc rcibarira, .es *ui.bs; lako pcrcgrinb , :que varfa labracion dc d citilo cdtidiano , ' y - vdg8r , haRa ' que ':ten- ga dofir ha-a juata con novedad, y el oycn- te , a 3r un S f m o ticrnpo aprendc delcytando- fe , y .Te .delcy ta ap~endietldo. .

Satishcclc aisi i 115 tres facuitades .ha- manas : ' rl oida , cou .lh hatmonica iuaui- dad de el-periodo.: d 4f&b .$ cqn la encr- gia de IPS formas- viva&s : y a! rfirrndfL miento , con - la fignificacion ingcniol'a. Sus tres f umas gellcr *..fua %. .Harmonice , P* 3- thatice , t infrnio o,

Page 81: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

C Oncepta, es un ado de cntendimiento, que reprefento la canreniencia , b re-

pugnancia. ( propria , figurada , y mixta) en- trc ma kihs caregrria, propria, 6 figurn- da , de un iujete $ 6 cntre una efpecie de c a w tegarias, ptoprias', figuradds , b rnixtas , dc dm-. objttos, i6- Cujet&, por*ca~$a , icgar, tierilpo , relaciorl , conrrario , partes, canrid dad , calidad , rndvimienco rfeAos , xcio- nes ;:y palsianes ; exageraildo pot ehipcrbolc lo Ouena , y lo malo , para.'alabar , b vicupe- rar ; harmonicamenti apr t f ida .

Efia exprersioi~ .harmonica lirongea a.1 0380 con el ageadable hnida de 10s periodos. Los +ales Ton cn dos maneras; u a o , pcriodo redondo y nurncrofcr ; -otro , toi~cifo , y cootrapuefio;

El. pcsiodn reJ&llfb~pw#"elii--o, e+pFiea;~i coueepco con una fala parts p c~b~poefta - de cortas chuful&i , faaweme ate corrkntes dei- de r 1 principia. j;h&a. d fin i v. g. Ccrcando Cipioli Eniliano f~cceflbr fmdo : de.d id- piricir defu abaeio., 2Ia Ciudad d- Numali- ria, y-lepdoadi&en a!guilos, que ki~(3- i ' -

E ciefie

Page 82: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

64 cieffecn contorno de fus a ~ a l l a - s abrojas de hierro, g.halianaffe todw lo$ .vsdos c h ta- blas'de plono , que turieflcn. clavos agudos, para que .no pudieff-n lor enemigos acorn&- ter contra fus rcalcs , acameticndblos do. re* 'peate ; rclpondii?, quc no era dctl milmb Capitan ,.qucrcr conquihr l algunos, y re. merlos, Tres vircudes hasen la hrmonia : m.edidd

a e pier , icUeza dc paiabrbr , y . canbidad pro- porcionada.

A Riftorsles diee : I lho periddo 4 ixcomi - puficion numcrofa , quc por si mLna.

tiene principio , y fin , y magnirud m,cdianas ,Y A tTta compoficion llama Iuavc ,' y diluci-

: porquc lcen uoa van l'lat~a , fin hdtar piiro firo ; ' 'es anobole de los A~siaticos. Qtjere cl filsfofo ., -q<c la mediocridiil dc cl periodo fca ma. $antidad propoicionnda al aliento dc brbla , y ii la memoria de quieh cfcucha. Gtneralmeatc cu.nfiite en re- gular los jarnbos con la riendzdc * . el daEtilo, y el frcno.dc el clpondco , coma enla. verm

Jambicos, PSW cads . U ~ Q .fabs niedir. I& p-eriajos

Page 83: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

67 prri&didag tirioraim(inte* Eaflara medC el timo pic dd fas claurulillas. Cada ~Ir~h~l i l lg -rerbe con"lid pid numerofo-, y bicn cadenre,

p?A juied 66 iabc mcdir haft a d . obfer- rar lag palobfas Cafraoter breves, 8 t l d r ~ i xolos; ! y izt yacehces , i, iArg?s, ccirando hs ciauruililkis con palabii'$al tan td , anttponien- dole u'na fi!ab;r b r c ~ i j y' c o r r l i ef petiodo c ~ n rfna f arcnee, antqdriiendolt und hltzn- te. Tat eSIa rotu~ididnd de t t ~hrpfhffono: v. g, habland0 de Chtiito a.frado el din de el j u i a i ~ i ER mlm hriui fiille fulm&*flltinrrci f i ) I inewd ql~lrn v'ulcurn ilium manluetudini~ , 'pietati[- que, plcn am 9 nos ramen a v r r f i n i c ~ -widore, b illds totius trknqdiyti'i dcu!es i 'ffcrjua- quanf bop. dfpiccre pfiincntts; Si-cnim ilk rnc .

cam d i&t ic~i e x i f i n c d , ehmtjue odiffkm,, wuc averlarer ; ita eR canicn fecurus j u.e ne Bbi p i d e ~ yirccref ,hf~le , qu* ipiunr- in niou- tern traderef : quiinda poR ills ohnia rfi'ud ricntem- lllum ne' pane j . - q f idem dtic0 dig- nom , quibus jam i l lurn. p t h o O A ~ intueri ? ,Y en otra i ~blu$tii'i& ;& quidetn ~ ~ a i - to cum cumuf& fubfini'bonoram pofiidet fiud . &dim. ; p@refi&kirria vircoram cable c # ~ n i f w , arqhe .htet5fi6s htprcnfcsfkqali jhtcd

a ' {ui {mg $u&pi&ffae '-pcrfriditkr. Ta- t#!, P . E a les

Page 84: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

68 Ies row-tarnbica 10s .pcriodosdc San rcsa Papa;;

~uyanfc en fiu la frcqec-ncio de4o.s corifw nantrs , y pcirnenfe i0.c ~ ~ b f i i i ~ r i v o ~ con id& jetiyos i -mas-no ranto, quepirezca,afe&;doi

ezs dr 13s prltblas:. ccn6Itc Ce' la; - conhnancia ; fiendo palabras grandes,

y de-rnrachls filabas , y en reprelcntar objtros krmofos , gandes ; -2 ilufires , en elpecial djet-iros ; 2, epitcros ,-y rnetafcras.

S Acanfe !as palabias bellas , yd agriaabl- yd etrribks i -,de -el indice- catcgcirico ; P

f e d . de la catcgbrir d e la Tubitancia ,.pa-g iujccos; ?e ins demris.crtegorias, paia ;id.! jecivcr , b - cpirrtera

q i m o ., maxi&o. ,:intftbI~.~~~Zfii%~ oidua Trinidad : .-Munda archerip& ,' 2 DIos '-

idea& -Dcy dad i ~ofuSgcrolaaw jay Ditfif"i p n t e s

Page 85: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

?R& @ a t e $ Aogdlitab ; --itikligedei&s matrices; cfpiritus bicnaventurados , formas no conta- minadas de Iz materia. Genios runelares , lac. res domeRicos,+~ratu~os, Penates, Sin- tos; Slmideos, Ilerocs, y Heroanas. Mdn- do aaiverlo , natura!:ma dG&s , cuerpds fiz- plcs , p Ccmpitcrnas. El Ernpitto , Real..~a- Incis, y Templo de Dios. Los movibles , y r~taotesglobosc~clefles,: el SO! , corazbn de cl klundo : las.inexiingu;blcs hachas dc las Eitrellas fixas y erranrcs, cxpcttatriccs, Y &pe&acuio dc 10s hombres. ks citrelladas im agenes , -6 c~n8cbciones medidoras de !as' quatro cfiaciones dc el alio : los auges apo- geos , y peiigeo~ de 10s Planeras , 1a.iaura erherca , Iils influcneia~ dc 10s ARCOS : la Lu- na, 10s elemcnros inferiores, las cwr$@s mixeos : la esfera dc el fuego, rl ayre, dareftra de 10s ricntos , y de iis nubes.&as afpiran res auras metheor icas irnprcfsiones. El iris. he- 11a paz de Ios aercos cheqires: ;- el cefiea y ~ a - L .

dre, y elrocio, dw!cc ~eckkdelosvegeta- bles. KI coro volame .dl las aves , libantes abcjillas , rilucfias floris , f k n d ~ t s feloas, peren-es feates ,[email protected] ,,y- beiida de:el@g% -dc. oro, .&l, in &nfo:vafck de.et:'occerno ; las clhcmof~s bps, loscuripos ,,& golfoa, kcil

I - "

E 3; mica do re^, ,:

Page 86: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

v r n i r d ~ c s , g trsgahres d.e $1 pn'iEmeg El vafio plobo de la ticrra, findamento-Be rode lofundado fobre ells, fienprc cad~ccs , j - j a m mds cad&rc. bas pied~as nqbles ;~os h c d e $ ricos , j -~ ientes gemas, rica mics de iaascne .&cril. J,as.per!as, precioio frpt&- la F ~ I I + $ha rncdre. . ' . Los cryttalioos: ye!os, hijos da $u madre,. y npeves -gcnitotrr.de allr,.Los flexuoCos curales ; quc ie haea greciofos al kon'r; El genero hulnarto , compuefto dcCic- lo , y ticrra ; fotrna jnlnor~al en rnertal

so -pequ&o Mmdo A quien,elgoedc fii* ye , tier! a Divinr -, y Die$ terrcno; &PS $ iim- ksnaci~nes - d e ekdos ,- 9 ardientes ~ i i m a s ~ ~osmiernbro~ corporeos.-m,as nshles , Ia pa- hem, tribunal de la, sazon :.el ~ o r r z g ~ , vital aficina dc 10s cCpiritus : 10s pjos ,. mgdos p;rs* leros de los pcnCarnicaros : la didra ., mini& tra de el grtc , + inerurnc'nip i r Ivs iirrfrru- men tas.

sub! ascLi arfcfaES~s, Ternplgs', .thentror, palacibs -, arc-.; maquina~.~.nar es ,. ' b~lastes babirac$pnes ;' kvibles igaras.. , l $ rmtnr~ : m~htos , ,curpaas j rersos, hach@', triunfos; Ps'&+&es : grmas. ,saind~ras , . :trc[eos, 7def- pojos, .~nJgnidr b o n r o r ~ ~ ~ j : . .~ufe~!o los ,ph~ p a r ! col~@'op, piramidc~

fib! R H C ~ ~ S

Page 87: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

caos :. .Bgmbi%ies, -g~rgd&&i, parers, avilos , manes in fernale s , [ombras,. Jupiter m~m<e.i.Manc cniel;":e&clla-s fatalesr CG- metas,, p~cligos .clnrbi de dams mgerccr vfhl~ados rayas-, .qae. matindo - d P ~ S , ninenazan d caaor s prodigiobc urarancs,. bor'ralcis , g n n i ~ s Mad08 aquiltsnes , ~ u k caaos , y rn~ngibclos , cfcollos , . ~ottkes, lagunar ,?ucras, .ineandios,. ~atattabiifmow ManRrum:, antrohgos , lefirigones , .fieraso filreRres iconcs , tigies ,+ panteras ,-+hienas, linces, ceczltes, ~rfiiifco&, vallcna~ , ,cancer-. vcro, ?nfiernod: - Ciclopes ., harpiar , - -.Plu-L can , . P r ~ f t q i f i a * ~ . ofligra $. bruj~s ; AbfiteaL tros ,; carceles , . patibuios-,.potros 5 clpadss, bQmbardas , braqtioles , .Ianzas , - betas-,

q u i mifmo. dc cnos n ~ m b r e s ~ p e d c s facar w&ei ilunrts , colao- deyficar j- eflrc- l t i r j iaflarnar r &a.Y+.&Gwbiar 4.aorn0 he- goytimehre-, dirbo l i~amenret , ,,Ywddfrti-

- uor: /ubflas&Jei :. ,carno :Divins3;Ang21i~.o, k s f ~ ~ ~ 6 , -iJufi*, :a*plrr;adidg. &cd4? -Pet-o -.

laqrri ..ea.b~-eve ~e5pte'pdri l u ~ ~ ~ a b L . o s ~ ~ . , b n*&b*wmAtgf$.Bg j d ~ ,

Page 88: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

A Era., Adonis ,.agoila-;r?fombrr ,-a!&- zar , alj~far, , ~lcidcs- , -

lo aurora, ave , atlal~te, aaubna , afpid, , Argos , Anfion , arroro gara , aftro. B a c l , Baco , . Ikflon , bolcan , bnfiiirco,,

ha fis. Cabella , campo., cares , cifne , Ciclos, C*

. ro , con< ha , t ry f i z l , cuna , clario., ckvel, ,coral , cadella , ,:qadilver , colurnoi., . &a-

L ~ a , CFTM .: ~ ~ q d e r o j cor~na , c l n d o ~ Diana ,.dia-, di'amantc , dorcl. Elplendor , efirc)la , c!pada , elprjo , csfcn,

cfcudo . eh~@relda. F ~ e n t r , fenix, flccha, fara! , Bor ., firofih. Eirana , golfo, gigante , grillus , glob0 ,

raf?! , guiinalda. Honor ,.horror", Harpia , had6 , hijor Jdolo , jgpiter, ,:,,kin :,$,iris , I~aro ,. imperio. Luz . l e a , Igretg{,.Jard:Luna., Lecho, Icon,

laberin to .la bio, Mufa ,-muralla,-mar , yarpp!,,monteiMore

re:, voripola , .map+a a,mar 61. j, manfimo, NeAar , nidd,, noer;,'&ep~uno iimzap

&car , nicve., nubee Oro,

Page 89: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

7s- Dro; bthmte , erientc,; occidldte , ~bdif-

co , oiaduh ~ ~ a t a ;puerta, bcrla , piimr , pampa, pira,

plrert*', 6purpu ra :, pielago -o, p tiinavera, pal as.,; Pa t e'i , pr tnmio.

Raya~~rietlda.-, r u b i , Rep-, roia , reacjtz, roficler , .r 0~36.

Sol , firena ; : $om bras$ fierpe , raiamandray krafin , icila , reptilcuo.

iTempl-o ,-trono ; trofto , rhcroro , .tumulo, :topacio ,.riorba,, rapiz, this , tetis , tafi- ~JO , wornpa , thcaaor.

.Vio!a ,Iveneno, urna , &dugok, VanuS,, iu1: g~ vienco.

Y "60. Zefiro , zafiio ; zodiaco.;krenr j emit:-

Page 90: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

79 clara, ferem, . fergnifshe m , - c m r e j l a ~ , bdlo , perfeeo, cmdib , pirpurco >, vsio, azul , rerde I isegro , ca4iginarwiL disford, rnaochado , .livido:,+ &c. --De.la~u~~wlt*bZe: caooro , haimoniolo , medulanxe., murmb- ranc'e , bfuf&r~anro : ~6.nante fr&mWe . qruf-

dalo , ' t ~ n c d . cl dor : olmolb jrtarnarf- CO, fragrante - . , Enbto , idumco 4 b lu!fureo\, cdrruprq, /rnorbof&. .Qe d ,.girlto: dnlce , nettargo ,grSd ; b ampQo, -%ebb@, nazfedo. De i d g i t ! e . :- palprbk ,i Gemo, {wave, frefio , tibio : b alperp. d . durb,;. rig!- do , eCpinoZb ,.crieado-, cfcabroCo , puogetic te . Dc lo nltxrrl .: rivaz , sigorofo , fuerre, genfible , rcdivivo : 2, flcxible , Bozo , .fragif, caduca, cadaver ko.; .iec&-, &t.. De-los- i n d C kRuales : iocomprehsnfible', iTisRirnablc., in- dcriblc ; . i n o p i o h , admhable , : mrmara- ble , famofo : &inkme mtldito &E; De la$ afgA~efds : op-tho , jucuodo , bienarcotura- d o , jovial ; genid j ategre ,dekdMk : 6 f b r ~ midable , ierriltk,fkd , horrendo, trenertc do, triff e , &xetrafilc , fundto.; lugu k e , h c . 3k las mmn,!cr : faiiriFsho , pio , inseean, hamano, civil , magnifico , Labio, dotil , ~ Q L

n i @ ~ , veridica, fi-c 1, :<&,hipio ,. b-abaro; mal* vado; deflcs!, iiajpI$~abf~~ K . c ~ G H & ~ ~ - go, &c, Pe

Page 91: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

7Y De h &ii:im :. paterno , ;ttn!gable , iaimi-

~ ~ b l e , uaico , ram, fingular , -mngefitmCu, fefioril , real , noble , .ingeniolo ,:, gkltil : i, rdultcro , ignoble ? $ran0 ,-Ccrvil , plebe yo, trivial , taqmigo :9. ,.&o. -

. .: I3e acciwe~ , y .pdr~{oser .c p~rentifsimo , &clz ,citiequ~ijidufiri~So. ,artifice, oen- cedor- , triunfwti : & al . p n t r a r j o . , riofenrcl, petiricioio , defiruydor , fi nriofo , herido, ~encido , cautiro., &cm DeIa ct-tu[d $cienta: fatal , afortunado , in-lpkado : 6 defgracia- do, deialtrado, farpado , &cr De las etem- nirlcr : mifierioro , f'acro , ador.able+, lolem- nc .f&irp: 5 f&~=i&ado : 6 luQg&ic:~!d , h- Erilego , pr ofano , rxcomsllgado+ De icciones pibidas $3 )adicia!ta : :wuf&o . , \. prrifo , con- denado , piligadop.

- De clfitio: fublirnc ,%alto, dcrelcho, Ten- tado, ruperior : 6 infimo .yacente, poltra- do , pifakio confi~@o , daI6rderrada. .

. De el fiempo : n u r o *,, .madpro . - , florido, ~ k b e r b jurienil.; perpetuo;, ,pixenr , .fc& P piterrso , hmorrbl: - -, .birihmpdiivo I I , , aborria . v ~ ~ ~ b b i i a n e ~ , mooentlmed., k n i l , o m - gal ,=&*

D&I J~gdr : piih~ico, privadb , penctrd, iig~vo capaz-~;l&ono - , , e p r i i . ~ , gacrio , d ~ -

' , msfiica:

Page 92: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

quilo , calmanre : b al csntrario , eempeflu~- io ,vaganre, vaciianrc, :rapids ,,. voloble, verriginoh , p r e c & i k d ~ , impeth~b. . , in- - quieto., Src.

De el c.tcirti yi "kdbirb : opulcnto , .rieo;: ad6rnado, recamado), bdrdadp efqaltad~i armado ,,coroaado :- 6 pohc , deinrids, dtG pdaa i ldo , d ~ l ~ o j g d b , &c.

'A ' n , es ~ ~ f f u a v e ' , b duke , y fonora, La a , es mas lonora , g

m,eilss d d c k . ~h , mas dulce , y menus lo- . "

nora. L a r , inlt~av'e',g.grave. Y la i ,& fii ave -; y aguda:'La or~2en de .las'cihco 'v~ca- Its , pa: (u. ordkr! &i.ei dfibeto Q mup

rua+k& -

Page 93: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

77 fuaves., fino. que no pueiden juntayrnu~has veaes :- v. g. zocus jal:bricofirr : acerrimorwa Ld/tiumi furw : ~ A . ~ ~ ~ ~ i : c l i c o ~ ~ ~ ~ ordinzm levies4 g u m btuico[i~r imperatar.

dukes igualmcnte ion $ p, 1, i: S",","f,"Is',-; poco ionom, la b,.!, ar, n; (Gallardas , y pow lim$as ,..la ' c, /; q. Alpe? rifsimzs , la Y, r,. h. E~ira ido ' la cacofonizd

[onido ,'ii dirodt las diccioncs.

As palabras largashn mas Cornoras, .qU L ] i s corras: coma* ymtrnto, mas quc. monKruo : .monume'nto , mas quc iepulcro. Las rupcrt~tivas : codio arnabi~ilsirno , cogira- bundo , ominofo, Las computjtas, donde cs mas ionoro , comprobaa{;t,~u~ probavit : firs4 c l b , que claro. ':La? y ~ c ~ n i c s ,, anas que,.l&s kltane'cs : como empe;cd~r, mas que irnptriod 'Xos usrbos par~ivds. ,<masc.que 10s aetivos : v.g. A *lo; prdddj fttccundor lor r ccven perene . vie :lei. xdd'&as be~~a,' l i dizes :, ~k fec~naidbd de lor prr- . & i l c ' rccre +. j iiip -.- i d . -perinidad-de lor rior. 40s

serbaks,

Page 94: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

1B- oetbdcr, m a s qw la adjcrivos : r. g. en Ill- gar de pradoe fr~~ndar, dirds , la fc~undiddd dc 10s prados : en lagat. de pcrene rio , la pc~eni- dad dc c 1 rio. Y fi efios vkrbales ik jat~ t a d anirnar las colas inanimes' , r e d lilcjor el eid tilo : 1. gd para dc2ild q u d lot.hohbtd&bafii;c ban iolicito~, y deCed6s pbr Ias cuebas, y mohteg fit objao ptidido , d i r b : no tan- time e l . &odeh gtata , ni tknco ha roi3o d ti~rnp, qae nd penetre' el crrydddo , que no cfmdriric el d r f i ~ .

En 1um1, Pert bdl'b . el pri'sda , Li' tienc praporcion de caneidad , nu~fierora dedida de pieG, hdAtrnofa?a de palab?&-; nob1i;leza dc objeros , fonocidad de vociles , ltrnpiezn dc confonanres, y grandera depaLbt;as,

Euioda dividi& , 8 c ~ ~ c i r h j 'S el que fe P J c a m p o n c dr kn~hcs rniernbreciltos &=. reipot~dientks ulib d.b tro. Y eBo eg kblatr. claqrulado. ConfiRC, pwes ; en !a igadddd dg mi'cmbr or , confrdp,Gcitiir de . f e i ~ i n o i , y [erne-, janxa de G O P [ O ~ ~ ~ S ~

Page 95: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

ue aya ca cada claufula' un verb0 particular ., efldil rtidos rfios vcrbos &

orro principal : ds ~noda, quc 10s rirbbs prrticulares foo nudes de las clauiulas , y ci rerbo principal e s nudo dc el perioda. Y a&;, el nudo de el pe:io;do , b amt2 ' dm psvboi: corn., . algunes tienen pov mar pernfciof.. e l 4 d u l 4 ~ , qut-rl ofindcr : h doi/ub/Isntiaros : v.g. ~ i , nuci pard ids ie!tkr , y na p*rd tus itmar. Y th ddjetivas : como , el Principe hx de fir pi&- dofo prrla lor burnor, jupiciero pdra lor ma- lor., Y dm rsdwerkios : v g el Rg kerirri r c . / ~ ~ cncrn&os d-e-cerca , y de lexor : h dur pronomi bres ; tanto k l i m p e r t i efid , i.8mo aquelo. Y dcs aft&$, 8 uerbaler : v. g. la muerte de [or bwms er mar digns de em bidid , que de laf- fintd, . La iguddad , ifocolon , es una harmobiit, que rcfblta de la firnple medida de una patre de el periodo ,a 13 otra : v. g. Arifiorelir di- ze : sap2 numtvo eor qirdtus fam , gui f i n i s dies t c le brkrrrwf , Q Agoner Gy~rricor infiitsc- 7uaf. Con qua la9 tres palabrat, Agonrr Gym- gjcos i $ i t~~yMt * cgqcrpgjldee $ ]as trcs !a-

y eriorcs,

Page 96: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

pncdc ha~er . - -~eor k rnaeitc , qtie quitir la vida ; y nada pwde hazer . nlejor el fuer~e,. que dcrprcciarla.

HazeCc i!Ra igualdad : v,g, en rniemb~or rlejhi*do~ , cl uno dc 10s qudles cs hcdida de

dio de la ptRe : citif~gt., iange u d r : , , iardr vedi. Y 4 lo poetico : v. g.

En prl~brrrJimpler: Y ahora k liguen , de: mar luz ilaniadas , cl dia , ta &be , !a trgdc,

amsntc , ubbralcs dcllonor ceilidos .Ken g L ros no pcucibi&r ., dircurre coh paffv ctrante; el efircpitb i r r i ~ ~ i e , ,ole de roncrr acccoro~i y entre rd[~rrrr tormcnros , -.n dta 'en 'nc$iur p~fadumbrts , queabrafli cl f u g 6 liri .!urn-

Page 97: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

tra , fu$ir;l. Los croocos bariao , yLlas m ~ a i fiaeocn. Ornan de l t ~ i . ~ cqronan de be!!czai Si erpira furridad ii gluria erpira , fa bar? monir,morcal fu be l~hd rara; ' *

~n.kiembros I-g6t-intq~ualbs: V. g . M i em ifle monte , &fie.~yre., ni etf e iio 9 corre fie&

bucla are , peze nada. EI que in 2Ra .Pic. da , i C Q ~ Q S agradt .dd , pide 9 recibe i C R U ~ rim ;pbCo i'nadar Suipiros trifles, ldgtimao canfadas, ' quc 1rezP c l - corazon , 10s ojor IIaevek Vct~ui , que -A la bbea:, y ojos , que vozco rninrn, y. perlas 6 con un- lieneo ,:- y con dos !him, LIarlto rnjuga i chaps nec-- .tard En un mifmo tisrnpo ,Taiefi , de 1;s ma- nos , y de cl Alma r . ! ~ ~ rufpiros j y ias re&~; hdzia el fuegb , 9 h%nia 'el agua. Deide fu. bail= ca hrciop i'uf-iros , y redes latua , 10s TclG

piros- h&ii el Gieia , y las rodes hdaia-1 el aguad .

En mitmbvds r&n/put$r : r. 9. De (Id paxa- 10 , qui. firmeza ?, wb cfpkranza dc un rapjz?. Q& gabrdan d i on ddn'ido:?i~e-hn+tyran~, aue 4 pied& 2. Mites j - i ~ e ioiuzgky'4- el . rer tk l lano 3- torre$, qoe ilef'efideys ek f i o b l i ~ m ~ i b ~ nlrnenas ,+ q u i 5 13s tor fe~ ioys carbrirs; !?:dl' 'ckpo el irpR&.i;sliitdd ;'vine dc vari~s-tor..

' F lorcir,

Page 98: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

O a lores-, elnacar:defnudb., al:mar, pe~lrsid2, quc ic corona.

Por partar, b regidor dc:nr$id~ ~ e & o : u. g, Roban a1 r&ro eiplclldotes , p vidas. al . cbra2on.. W2do de cl monte -31 pado baxa ba -,[usi t r i ~ ~ z a s . , y g~nod.o.. Ea vauo llama t la euerta , qtiicn no ha llamado en el Alma, Mantenia la vifia dc hcrmofurt, y el oldb.dk mctrlca h a i i ~ ~ n i ' a ~ - .

Rrte. 'para hallar efios micmbroc pot diaG rribucion le cdntrap'open. 103; adjmie3 6 caggorias de el .fuj'eto 6, -ft~ jet&, uno 3 atro h dosdiftinbos:. crimo y..g. logat , y . accion ; hgar y lugai 3 lilgars .y ticmpo . &c,. por ifis incervrlos , p .-period05 gontropuefios. 6 !o~dc~:proprios ,'b elan@ proprio , y otro figurado : y 2ltc e ~ ' ~ ! eFdlo dc Gonqora : v. g. wando P !as krcnidadcs, c.orneticroa. dulcc ofrnrr , dt Ia.pfayi ; &Q la noche , poco lcfio, Y rnuchas ¶uexas. - En grrkldad @ct icd , que la ucan alghnos

Predicadores: vi4gr.. ccimo fi h e n uo roman- ce, pero fil i codohancia $ ni affonancia. A i d & i s dc k srrteldd : Es iGendio nSra@dox, + q ~ una vek introducido , ed 4 ~ o r r z o n .h,u&

Page 99: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

sp. fira hegd d id catr ; lo qble el cotaron dcub tg. Es irritidd ilbcroto , que ddquaderna la par , de las rjdieeddes de el peche. De la a f c t ~ bilidad : . afsi : Es luz , quc b~i l la eiplendor, fin fcl; ocaGon ;i ineendiab, Es Cielo en [ere- nidad j dia fin bmbras de nubes. ES mar j c o ~ quiera banailia 3 y nave en Ceguro pperto.

A ccni+ap@cirn, 5 n n t i t h d s , es md L haimonir , que nace de la contrarig- $ad dc ids miciribrccillos : oponenre ; pugs, dos verbos principaios-, el uno aI orro i con- frontando verbo con verbo , fubitanrivo can fukdkandvo, y adj-tivo con adjetivo: v. 5.' jsrlio C G v , (~udndoAEpir ib el r e d tavvel , per- .diB e l f ipdar aplulr f~ .

Eo dor tcuminos , como A la palma : I d i - ssta *e[&vgo- b en mas : v. g. want& celebra deydad j y q ~?anro delden. Otra : Vn. ma! oivo can.$osdrnas, y una ciega on dos fo 1 e s,

~ e f h e c h o por cctntrar~o : v. g. NO comes pa- ra v iv ir , fino qtre viveo para comer. Otro: wneos troncab:la hrrinofa mal.ro,ran rcs *f $!anco pis crgcer haxiz,03vo:: E &gella B?U-

F 2 mik

Page 100: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

84J ma bucla , pixaro de lut czmira; O ~ O : f i Qro poiiee a1 animo de el que lo polfue , p pprifiotir 1 1 quc lo aprifiona.

~e [,echo yo r regacion : Pues ra l a iu cctto donde el ray 0 de el Sol ao r a p , 0rro : N o la quc en rrcozas de oro a! Sol Caluda , quc el ~ol.faludr fus doradas treotrt, #fro : Las ri- quczar cit ln en la Cafa de cl rico , no ca c& ricu*

~cvecbamentc opurlfos tor nticmbro~ ,a pala- brlir :, v. g. Mucbes liglos de hcrrnoha , en pocotrfiosdc edad. Utro : hence penas dt uivo , con circunitnncias dc rnucrto. .Otror ~eguadr cmbirffia de Marte, primcra Adonis de Venus, 4tm .o: EfpucIr de honor le pica, y frenodc rrnoc le para ; no Ialir er cobardir, ingratirud el drxar h. @ f r o : q a ~ r a cc!ebra deydad , p quaneo acufa dslde& Otro : Oy en mi tirir incierro , obiigadm debo cflir, -4 ks 'tormentas de el mar , poi. Jas forrunas de cl puerto. Otro: Dc nochc con las caricias; dc dia con 10s Bcfcos. o r v o : q e quien te echo &laen, no te echitd de mi pe- cham .Ea difiinhr fwje~or : Junto 1 mi Car' rivia,

prque yi, ccrca rnuticik. Oiro : Euridicc co- ge blores, mieatraa dl fis&a dek~s. 00lror;

Verneinus

Page 101: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

a, Wenmo6liante &rid&< p gIaria9 el afpia bebe,

Paidilema. CallarP lapenamia , b publi'~ r;arPct dslor I Si la c a b , rimg rcnledio , Zi lo digo , so ay perdon. '

: Es r n rn+e sgcnte*, 7 pakierafe : pot admi- - A l e : v. g. Pbfiurno , cl olcr a o ' l k n , renga por malr Eerial , porque fiempre hueten mat, aqucllor , quc huelen bien. Otre : Par qu2 re elcondes de mi ; p u s csnbccs clzlrrmcnte, gue eeoy , qurndo cftcip..prefente', -- may mas 'aukt l ted~ ti b -

: En s~~fraput$o rgitiva : v ; ' ~ . Mgtrha dt fw padre : flurwb paid mivr ip , .nt iD plfirneccs. Otra : avzro ,"tahto ic fiita 1s que eiene, como lo quf: nu tiene.

En rej'ppab.jtdo : r. 5. el.dmu : Forque ha-an* g o , que me firves. ~l ~r iado . : camo ha qm "cu fib me pgas.

Po* dijtvibucion : Cant3 , y Iinra el ,infeF.icr,- -con dafeetos defigudlcsi; llora ; gntierido itis males j canta , nonbrando ii Euridicc.

-&fe. D ~ s &jetor;; 3 -p&rt.xrcr & f a n conrrh sios , i, cortelaros % (1- dog fificos , b el uno -Sk& ;.JI el Orro irietdfodeol) *n una catego9 ria : v6 g. en accloneS i.enir;irias ; lagar, r i m *

Page 102: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

38 g q r e f i n ,tonrrapen~in$oIos : .ar; g; pa

cianesEontr~iirr: El C O ~ & Q ~ lafcguir! , qu& d117do & ' pfanta ;nac;bil; Ptro : jQuaht;ts ;r&a ba !a'her;nolik?nd, tanras el M ; t n c ~

P. id crecir hazia. g n m+p rujotp, 5 rtjCo, en d& Lroncrarioi . in$tos w ; partes , pa~ienter, B C C ~ O I ~ S S , - - , lhgaFes , rigmy 9s , cplidades ; cari- fidades , nnmeros, Prc. v. g. El cuergo coli pdcx fangre , loo ajes con m l ~ h a - n ~ c h e ,' lo

mas I . . in feliz el quc no teme ; porquc aqtieib,-te- piando fitmpre lo quk f&le - aconPecer . ;fie!- . - ie . . ia drigracia , primero, q u ~ hceda . . i y *fit, no _ . _ terniei~do I 10 que ppedc f ucrderte j mcrrcz, auc le fuceda io que no rcme. . Otro . : ~r iG; f& F~q ' ig i6 he oro ei biciro , y oy triinfil-cn -el & I figlo de llierrd el o;o, pta*o': vifierenie lof Nurnanrinos _ C - cn pt? ticlngo vcncedores., y e i i btro . veoridas: . tniraiaofe Ftfiorts, p. fier- i o s : advirtierohle con juri@iceiopcs de d u e i r o ~ , y can ~bediencias de elclavos :- <oron@- ronfr: r knmrcrfo~ cpi~ d triuhfaoee lairel, y Brrafirarbn:inf~lic& la cadena de in caoiiveL . Cbmo ios hrumandnos aialifaba~i antee ydkrofbs , y shora fe ii'ndt11 cc;bard&s-?.' Par- gue n:ltcs rfiaban fus Capiraner ~riitidcrs-; .?

zhsra

Page 103: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

rr p' lhgrs r84n enconrradas.ERc E, que cs hablar claufulado , que nu cooGRt en cadc~~cias , 6- no i n ciailulas magcituolas , conrsapueitas wn !a opofi~iei~ de cicrnpus , acciones , i u j e m tos , fuccffos, lugares , accidentcs , &c. iean, 6 cados prbprios ,6 unos propries, y otros Qigurados,. Drro : El que roba para adulterar, mas es adalccro , que ladron : y el quc adul- tera para robar, mar cs tadron, quc adulcero.

L A ~ e m e j d r z ~ , b prvern$s, cs fcgun Arif- tore les ., cum extremr pavies fitriufque

membri Jmiler runt : Bs una harmonis , que a x e de la coniollancir de -el priocipio , i, fig de uno , y o t ~ o rnicmbro d e ol petiodo cane

fornles d i log vcrbos , nombris , y paiticw 13s ; y mas , -li 1as germinas corrcCp~ndi;n- tsa ion me t i forar , cquivocos , aliceracio- nes , &c* .

Ep el m$me crnro#dxte : v. g. Ld derndjddd

rlemencia , er una *p*ribl? demericir. R@iiior

but l4~0n [urnus ~UYII~CZ , en Ear frtrnar banore;. ~ o s bicne? de la7fo'Qrfuna, (on mar p t i n i t i o ~ o r ,

Page 104: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

4% . ., Ark. h m haltrr tales cla&uIa? F fiaS-". gan a1 pcriod~ xlrufulado., has de burcar 1- pahbras . q u ~ sengan. 1 a r . d ~ ~ ~ i b u finder fimejaotes en la$ confonrntcs ,.I defemcjm~ tes en la vocal pen~~ltirna : v g para .vari;w! qlauiiladamente ?fie pcrioda : La dkrndfiadd qkrncncia , es una dpdcible demmci* ; has dc BuIcar., ii de' memo ria , b rq. la A1 re. Poeri-c* $C Rengifo , la? palabras kmejaatcs cn Id di i 'chs $ c!emcncia, que krdn .par quatro ,oqales ; p o ~ 11.4 ,.lasque rcabrn en &a, c ~ m o confiaocia' , difl~naccia , 8 c . pot . . la -s;* 1

k s que araban cn enri4 , .corn0 p r u d c n ~ i a ~ j.n?olencia, &c, por la i ,, Tas que .arabatl cn h ~ ~ i a , Conio prmincit r par iq o , fi lro hu* . ~ i c r c , las qtle aca ban en oncia ! y pot Ia,..w$

quc acaban cn unria ,. coma. renun&* '$nuncia , LC, y i cada palabra. dr iRas irdo. oc~rnodrl~?p ia fenrtnsia dicha: -r, a. por iu - m i h o cconfonanti proEgoicndo , come : -- La ' 'de@my'?rjijdd clemenci*, en m , Rry er .imprrtdencia; L p d e ~ q h d a clclvzcrciu , [e cpanc 2 la Ticrl par .

Zeacia :. 2 10s wkior. preainmria : rWuf.poi FP fi iwwencitt : mcucrtrd-mucha obcdiea- . ~i4.:- N Q c'clfiig~ d info~encir : Aqgu~e atwck* pwieq~id : - A2 , yea, a@d~ ; jnfolrnria :. #carre@ '$.rg?f.ry eyen& : dl.j#/i$ A - +fig,& j~ipecitg Y'h

?PC

Page 105: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

rg bm)cabador en in& ? Z& bc~dfiada cle-

~ n n c i k , es defiruf r la pvavi~cia. Por-acabados en- ~rncia : ' l a d m ajrsda cle-

W c i a ,-dd eJi!iaalo :i la jat?aacia : ~ a r ; 2 10% viciar confianci~ : KIP #n j u e ~ es aironancia: Difminuye en lar.&~jcs l a obfirv*ncia : Na cs dignu.de ta[tr&nciu : Huye de la vigilancid : 6 de timid* igrrrancir : NO hrdfe con la julficia cmcordd acid ..

?or los aczbador en urtn'r : La dfmdjdiadrc

clemencid , de. lr Japr'ciu renuncirs : <remar , 3 flagucza atlunzia.

-0tre : La rnalicia . mas fi inclioa 4 la I& bertad , que - A. h obferuuncia ; y por enas la Ley mas fe inclirra aL ternor , qued la cle- mmcid.

.EIP finales , iguales en la trpe.cie -: v. g. Sin cxaminainos brhao$ ; nos gtaduan poco ca* rit*tivas, Otre : O es mania dc -ttl achaqrc, b ilufion d e t u quimerd. . ~ n el pyinc jpio .: Q de- JOS das ~ O ~ C S de-

fatada ,. 5 j i dt 10s dos blancos pies re~c ida . o t r o : Tiernblo de efcuchattc-; y wrre ; cr&. lagrima , er un rayo ; - c a d i pafaliis , ~ ' ( 1 .dkG r n k p ; cddr iurpir~ , ma-mmerte.- ~ i ro?N in--- &l~::a e. A ts mas -iibefaL;*lqae qar lutcede d' an Padr .- _ . .. q a v m ~ _. y.rl:niwnb ;as ivaio- , qlic el *

quc

Page 106: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

$Q

qua ruccedc 4 un Padre !iber~k'-Ofm .: Lfars aljof-ar , Ilorb beear.

- E#e lmcd io : Qtpnilre2esmiboz terem rocrba , y -otras mil tc pirdia mi dglea.---Si .dl.

un valle Angelica fuena , otro Angelica reG ponde, NQ todo liberal pucde icr magnifico; qero todo magnifico puede,kr liberal : psg= qor: quando. un Principe grandc rnediall~ &divasi ie p e d e llamar libera!, .)r no magni- .dcd ;, y quandoadzc obras grandes , y lump- taokis:, i e debe iIamar.mognifis~, y no 1L.

* .

beta!, . . E'n e l f in . : El liberal ,coma no dii para re- cibir , fino que.tecibe para dar,, d l qaant-6 re. cibe.: rrcibiendo Ec 10s unos can la mano , y daado d 10s- otros kan. la inronsioo. ~ t v o : AqueI Principe -herd Botecar fu rcpublica, .qse dicre la~~judicaturas .a 10s. .mas do AOS; las armas, A 10s mas esfojxados ; 1,a ha'2ien- da a {as & i s ficles ; la ceniurr , i lor n~asjuG tos ; los qovierllos A !us mas prudentes , y las h tigas A 10s mas robu(1os. Las virtudesk

~nerece n o lograrlcs , -el Flaepienfa merecer- 1t:s. Qf ro : H i r h Gem,pre:lqs aplahf w*, r~fpem choios f o ~ af&os. + .. utro::;.Wn-pfiim:a,griln~ I-

dc

Page 107: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

N 9ufv0c-q m e ~ a € j'-8 ingeniofo: Para& el veloz carallo , que paren [us. mat&

q6ieren. - Otro-: A mi inti mat6 de amor, quando zI Sol - &ta d c 'ediidi$, ,Clrd :. we quien te echa de Jaen , ria t e echaii ile mi pecho,. @fro : Mudles rompk s - , y dercubicr- ras - !as- bellezas impedidas depo~~ e uno la cfpada, depgne cl pecho b ira.. 0 belja,

- .% i z g , q yrryel , i n a s quando fus-ajos miran, quc qusndd tq h i n o h i c e , con f& tan ex+- cutiia. otve : Valicn're eres Capitan , y cbr; P P S , c o y 6 valiente ; par tuneCpda y p6r gu trdto , me has cautivadd dos reaes.

D&dt tuviRe,las tobacdcs rnstnm ? D h dc las a r t t ~ s , y el valor tusifte ? En gq.tducionbr -: Came co rnpong 0-2 Ley &i-

do': i !to qae lea ,-itxiitindo.: . d - , b que imi- ro , ekriviehde :: A de to q& efcPi*"B'Q5 borra n- do: dc lo quc d&m, efcogiende. tTfLa: wien ~ - t l e v t ~ ~ f u ~ r t E ~ e t o f i l tr : quieo fa!* 5;t: i fu rclpoto, hl undo fob:, : gyiuieg fabra,

abrar

Page 108: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

jt? .~brar:ao- psdc fado~+dcir i ' m m c r ~ i i - - pir , ~ U ~ C R nadi obra.

En parrn&q$a ,$ alitevasion : we cD- qgo barhero cario , y-jomwbarba~o roco.. In& '&.ifwr, nib$ e,gfo$ v e n f u s . Airo : La blanca, Y herrnola maoo , hcrn~ofo , y blat~co alga- ,

d!. . dc l i bcr tad , .y diner0 ., as. de nieve , de nrbli.

E L perioao , cornpuep~ dc -barmanico, y conci(o. ha d e tener las circunitancias,

que d i r i m o ~ y f ,: tales fun etto~. *' fan .lasialabatizas humsrras , lino hu- mofos alienros dc popuhrerbocas , ex..rcAa- ills con Iabios proxkos ii afenfivos .d~enres, por jue,&8 con tigua-a! be fa dc la alabanza ia mq~dacidad de la embidia ?

. . on ]as fillasC~nfulares, 10s-Rzgios t r k s , fino explendidos p'recipicios , donde ‘muchos.,,, qae . re ', ~ ~ r e ~ c r o n . feliacs , midiei~do gl rfccnib largo - , ,., co,g -la uida brcoe,, .knllia. roil % furnos . A herrpres, en 10s furnor'-honw rcs 3.

' I ,

H U Z F ~ ~ l d v g a . ~ n p q i & I o ; premiricada, up piad? harmonicg bim,3nbrevwmo cn pe-

Page 109: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

6 prucba a cada-miembro : v. g. Ninguno .cd alas prod ip , que, el - qtx hall8 -nwgida la mies de 13s riqilezas ;- fin arerla.cultivado fa indu8ria : Ninguno es mas avaro, qbe el quq ks fembrb con fus fudorer-; porquc *fie.& confiderandolar soma partos proprios hyo~; afe~uoi;lmento ];is ama ; y - aqaPI , mirand dolns , coma abortoz agenos, fin zfeAo , 10s drlptecia ; y co rno no [$be de la fiirtr que vioieroo , no repara de el modo que fc van: por PRa raeon ,natural ; &a mas difj;u~fl.lto -4 fer liberal quiea herecta !as riquezas , que quicn Iasadquiriir. dqui biehe bien otre mo- do , que ay dc imit'acion dc pcricdos-, bra- bcioncs ., , quc es muy atil*ilr exercicib , y e~ el figuknre.

Ot ro-modo de. i ~ j f a c i o n , no de -una palabrail . fino dc un periodo, , de un poema , de ' una h i h i t , de i?n -2flurnpto. ' P i ~ p ~ ~ f i o , pues; uh aflumpto breve de algun Autor grave, Pocta , H iitoziador. It Orador j como obje- to , fc defcrire el rnifmo 2 varirndolo-; &lk- =nand~lo: dc .ottoh canceptos 3 refl&xi&es ienrcncias , , para que d viRa dc tal originat,

-fe reduzca el arte t prabica , y. excitela h i - tacion al -jngeni@ # 'que -es r om o c opia t ub ldc$

rr;ko.. NE&

Page 110: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

varier iifudptor.dc gravea4utdtes y yb 105 fnierbr , diiabbr j ilenaliz , j r d'cfcrivir -8- irnitacion $e 410s i. y entxe orr6s.j pondti. por exemplar ;i dds , ia-jicinta de Songo,orr4 g 12 Lucrccia de Livioi ,

E 6s iiyos. i t cuenti a4 SQ!~ :.Con hn peyn: de rnarfil,

La BeHa Jacinta- un dh; QUC por mi. dicha ia vi, En la fcrdd btilla

- De ~ u a d a l ~ u i u i r . La maw efcurece . $ . pcyne,:

Mas qua much6 , ii -el A k i l Lc vi6 cfcu~rcm los lilies,- we blancos h i g h Blir- , En la vctdc ori?li De CuadaIquiiir. +

tod Paxaros 1% iakid& Porqde-.piehl;yn, y es' afd; we cl.Sol que fik tin OricnR, Euckc mrh-vciA Ltir, : Em Tu verdc orilk&

Page 111: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

S ~ l i c i t . ~ d o ~ , ~ embididoi P1. que Cc quedaba aUii En . :a: tferde driIlx. De' Guadalqai~ir~

C A M P 1 ~ f i . 6 ;

E ei Orjente i ias ~rnbrilcs, B' gn :ios brazos -do :el Aurora) weriehdo ilaltiai. el Sol -

Las regiones. ais ielildcas, .

A Daffie, ere@ en Jacinth- we furcando ruvias: oodas, Con gtaciitrmitha., rnageit.~d;,ha@ia, I , . , _

Las nargroes doraba -de Xilotam Efpuelas del luz fe aplkai

Mas al der mapotes gtorias, Ciego d'tiln btillantc -afl~rQbrd, En .el mar dih .i.q derrata: Nocke pdecit.ra el.. LMaado, . Sino qbc. Gfia Nihbi heroyca, Cbn gratiamecha *: y . mageRad no poca, ias. margenes d w a k -ds XiIoea.

LOS deimayos b. Titan,*=; .

lmitan b aI A h~rrnala~ - - QY

Page 112: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

96 @e 'B un :Sat cdma rl de Jaeistr): El Sol ha. dc fcrlc Aurerar Bicn lu ventaja c o h e n i El Ciclq, al. ver , quc ottr iritarchg, Con gracia muchi , y rnag.cIt.ad nb,poclp; Las matgenes. doraba 'de Xilo- . .

N o fui milagro , quc cl Sol A fu refp~aadbr Cc cfcandi, .

Si qucdo con rida , fiendo ~ u e r t b de q o k n Gerla: loira: Papa ,en defditha is-dichr; - A

De vcr , quc A her de fjronjg,' Con gracia m~leha y 'mzgeltad nd'pe- Las margcoes .doraba +dc Xila&.

Biel~ , por uno 'dc fus raps, &I Sol diera aril ; que es can't

-

A vet j q.iori tan prodigiofa, con+ gracir mu t ha , y . mageltad na-pcij t a s margenes doraba dc Xiloci.

Sendas a? cabel10 '"dt ore Hada el matfil., y brotno, par dj!&as de e ~ p l e a d o r ~ .

Tapaciss , .que-. a1 Cielo informs LiCorgiadd el-- b3xd :.

DS .

Page 113: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

b2 nc el campa , alpha kebra carta, e c cn gracia riiatlia, ysmagcAad no pocy La3 margenes' doraba de Xilaca.

d li Solarnaddra imitan .. Sus dcdos , quondo fc engolfan En occeano de lurcs,' Ncradar Iffas hermoias: Pafiores , can nierc abrafi, Y can luz c i e p , una ' ~ io l a , : . we en gmcia mucha, y rnageaad no poca;l L r margerico dorbba de Xiloca.

Si al cefirr? dd cl cabello, dl C i c b dc efttellas .bordal Y fi - expone bla tr cas rnvlos, La tieria azucenas brota: Si amapegon fus rnexillas, . Lcs debc el Mayo la copia, , : ., %

a c en gracia m u c h , y mageitad no p ~ f + Las margerjes ddrdba' de ~ i loca .

Al dulcifsimo peligro Lo ternen Dioles,- y Diofasj Porque f ~ l a fu herrnofura '

'~of ia les harponcs dm: . -,

Con red, y faetas mua, .

e a o d o abfolur:! Sefiora, Con gracia mucks , y magtbad, fro. pMa, ,. &as mrrgeng's doraba -de XiIqca..

G LIVIO*

Page 114: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

L Vcrecir , rarp exemplar de Canidad Ra- maan , hija d e Tricipittbo , Gorcrna-

dor dt Ia Ciudad , .p Mopr dc ~ebt&o ., no pudicnda fct vencida de las rucgot rmoro- fos de Scxto Tarquinio .. lo fut de fu violen- cia. Ells, puts, impacicn~ede ranta injuria, oovafaado i lu Padre ,.hdarido , y apabio- nados ,,con l igt ima~ cn 10s ajos, Ics maoi- fcftb la ~naldad de ci ryrano , y lacando un cuchilio , qge en cl vcflido oculraba , cn prc- fcncia dr todos ic matb. Por lo qua! , m v i - dos fu Padre , Mapido, y den& amigos . in- citaron al Pueblo a la vcaganza , y quisaron lor Rcyes,

M Uchos txcrnp1o~~d.e ~afl idad , y . for ta- kza he oido , rnu~hos he lcido , pe-

ro ninguno corns clqop vA fer rllgo dc mi plumr. Lucrcci;l, aquei. raro exenrplo dc Csfiidad Roma.na ,.en quien halladd qucad- mirar !as nafioncs @$angeras ; a'quclia ,que oo por bija & T~id@ing r:.&or M u g s dc

Cola tho,

Page 115: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

9 1 Co?afiino j e~ , en buclos de la fama., dvrnptd dC la hiltoria por Q virtud fi , y .fh conltaricid , , dccoro femenioo en pccko raton.il. N a d k yi prcfarna do Divino , p c

ay ccxernpcfoncs dc pcligros cn lo hums- no. ERr matr~na ; tan educada de b Padrc, am dafendidrdc fe Efpolo i 9 tan firme en fu honeflidod , pdeeiG ( no iufriii J Iilonjas dc TarquisSa : quc yE cRrYa hccho. Cupid04 ihpcrrr en Romaner ~mpradores 3 pues no fi~i 2itc tyrano el primc~ Rey vath1lo de 10s vicios. Dcfprccib L u c ~ c i a I coma r a p , hs confuflar porfiadas jambras dc el halago, y defcfpsradv ct tgrano de el deleado 16gd de ru tarpe car-ificl, fc warii, de Ias areas , y: el lmpario. Adv.i,fcan-oqu2 rodas las ma- tronas , y donccllas honeitas, que. bdo uo Rcy , con fu Imprrio , es ncceliario para con- quiltar Tu pureza , . y auntodoio bafidra , li Lucrccia ie aulendrr. Pudo , purs , k ay- rana lakiria de Tarq&ia, agofiar b flor. mas hermofa do ol varalro: , proFanar rl re& pb mas puro do Mjnctva , y rnrnchar el cryC cal inas tcrfo deel hono~ ;. quedando Lucrc- cia <-fi oicrays qua1 qurda h ) mu8ia flora violado rcrnpla ,y cffipqhrd~ r@eju .qoe ni; fl mbn dctskonWi.&d gi lair mrihbs- dc

G a Eu

Page 116: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

zoo fuCara,,.ni el ercado deTu pecho baR& t r SRir a una pafsion poderoli. Lloren Con- miga , al referit ifia infamia i no roda Ro- ma, todo c] Mucdo ; quepi aun raotas iagri- mas podrin b a r taota maocha. Pero qud digo : fi cs el col~fentimiento en l a . ~ u g i r , folo el autor dc la eulpa ? Padecii, fuerzg Eucrccia ; pero intaea lu voluntad , . Jpir6 para ercrna iu pureza. Ko confiot16 A la fi- m a , loqucno- leconfi~ti6 Alainfamia : y viendo , que en breve rato pcrdia galardon ccano ; el pecho palpitanre, cl corazon turd bade., el Alma anfiofa, , rrcmulas las manos, forpes los pies, balbucientc.cl labio, aprc- furado el aliento , cl color perdida , y t ~ d a nna tempeRad dcanguaias, avicndo convo- crdo d fu Padre, fu ETpofo , y 10s amigos de cftas , hechos Tus ojos dos fucntes , interrum- piendo la roz con 10s fufpiros , lts dib brcre n'oricia ( quc el dolor no iuftc padas ) de Tu dergracia , y cchando mano i un cuehillo < que ~ l t n b a en vano-, pu& : tambien mu- riera al dc iu dolor ) fin poderlo impedir 10s- ~ircunfianns , lo claw6 en fu pecho., psrquc

Page 117: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

2aa bijd j el Marido i f i n Efpofa ; J t o - h s , coii fentimiento dc no aver podido remediar. fa dcfgracia. Lucrccia Tola, e$ la quc pudo bufcarCc v i d a Gn lo fama , con dar mucrte 4 la fo@ccha. Movidos , pucs , de la infamir, y ayudados de el dolor , llevados de la raton, aunquc ics ncgh la tutbwion Ias razoncs: con aquella , mas que con e h s , d ioplas de 10s fulpiros , cnccndicton los pechos de 10s Ro- manos, taoto, quc abrasdran 4 b s Reyes, 4 no coharlos de Cu trano. Aqui acabaron 10s Reyes. porque Lucrccia fe acreditb de Rey- na : acabi, el imptrio ;cn quien imperb en d Alma ; parqnc no ay trono igual a1 dt el pro+ prio conrencimienro.

Mas el methodo de amplificar - utra o r e cion * con a h a , y variedad., lo explicar'b %mas exprofeff o en la fegunda parte , en re dc Fabricit conccp tos agudos,

f'ra prtkrt icds-, . co nccrta t ivdt .; fun. 18s F qus rnucvcn lar- :pacsioncs con c.ncrgiz prthaira. EAas-dan r ivcu h los -mo,rimiea- tosde J a ~ h o ; ; - f G , d i ,&dc ,e~~*efi- diqi,ahto : r, g? Todo hoinb~c debc .zborrc-

c3 CCf

Page 118: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

3,o r cer a1 pccado 5 - p m b a! aryQt dc todas lo# males; ERa as orad& hi$qricr , y f ~ b ; pc. ro fie padd hazer conc;rtatirp , cxptmin- dola can dichos movimicntos : V, g, mandrnu do : Wuye dc el peeado , coqo de el .mayor dc tddos lbs males* Rogsndp ; dirls . . : Ea, fiuyc, ce rpego , de el pecado . . , pucs cs cl mayor 'dc todos ids males. Anren*zcrdu.: Ay d e ' t i , li nol;uyes de el pecado, . . que cs el l*ay&r de tador 10s .&4cs. Admiyande: Cora rara , queJ~b huyasde pecado, co- mo de , el . . mayor L dezodos 10s males, . . Y -alsi $c las dedL figuras patheticas.

&-as fig p. i het;cas , erpyef! iv*s - (re lor moiinient . us infcCrAwalir , , fpn . : s cqnoc jm ien- t o , ig~oraoci?, oftenli~n , oirracion , enfc- lianta j afikacion , n e g ~ c h n ; i~on ia , rerk cencia ; prete~icion :,- jurame~lfo , ateflacion,, reflexion' , parenrefis, corrcccioo , reptri- cioll, admiration, cxcla'macion , exagcra- cion-, .e~e?uaoion ; rcmeeoracion i- prcia- gio, duda ? pregunta , rcfpdefia , inrerpreta- rion I ficcim , pr&rnpqkn'.j -apdmfe , con- t?ufio'i;-, c~ i f~nc ina . , -* , compeadio ,y otrab .,

LUS figurds exp:~?e/rivdr d e lor mavimimturrtor .a# 1 ape ti f a , foi :. cbplcxidadL, =pro baoion, !mp$io , monicion , abfcquio , halagos

' faltiracion,

Page 119: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

nifutaboa ; preclcidn ; raileraobn , deri- fiou , obolnifiacipn , defio , convocation, wto, rucgo.,, cncornendacion , concehion, agradrcimiento , recufacion , a!egorl'a-, jac. ~ n c i p , parabitn . aplzulo , quexa , deceltad cion , arrcpentimiento , elperanza , dclclpe- racioo , temor , rerguenza , audacia , impru- dencia 5 e&jo , amenwa , indiinacidn, corn- parsion , confe:siol~ , dcplrecacion. Mas pa. ra l~sirfdtar, reanfc Gaufitio , ~aIacio de la eloqucneia, Oicind, Alcazar, Pomcy ,+Fla, y va.rias rctoricas comun-es,

S Ipif icdcian mei dfi?icd J ig~16dd ., \O inge-. niqb , cs la que traflada' ia patabra de la

figa~ificacion propria , a !a figniticacion dife- reate, i~ dt orro genera , pero mas ajuRada a1 concepm , que 're burta. Losd. Latinos la Ilalnaron t r d @ a t i o ; los Griegor, metafovrs. &as figurasiegenioiks lop., pries.,-las hijas le- gitimas de iz agudeza+,. per0 d ~ . p ~ o r -: b i a ~ carend8id-a~ To& lissificacion dc-,vocab!o . c i fdk~ en

repecIentar P I*. agore lo ligclificado : mas G 4 tit&

Page 120: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

204 2lta rqnificaciqn fc pucdc' hazer, b cen d vocablo, 6 palabra propria , y defnudz, fin obra de iogeoio , 6 con algunil fignificacien rngeniofa, que P un tiernpo reprerenta, y dc- leytd. Por trnto, la oracion es , 6 preprin, y +. grsrnatical ,a retdricn , y aguda.

P Alabrar pveprias, fun las que en la me+ jot cdad ufaban en qua!qoicra lengua

3osmejorcs compofitdres. La edad meior; de la leegua Latioa fuP i d de Ciceron , puts Ibs antecedcn'tes no llegaron a 61 , ni 1 Ce-' A . Enfermb en lob Godos , y dc Tu mow- re naci6 13 Italians. L3 Caoellana efld aho- ra ~ 1 1 fu sage' ; -arites , 6 aarios antecedenccs tituvo en Don Alltooio deGucva!-a, Fray Luis de G'ranrda , g Lope dc-Vcga : rhora. en mcchifsimos HiRoriadores , Oradorcs , J - Poetas cloquentifsimos de tcda Eiparia.

Otra~ pala braslay , que Fon las pcregrinas, antipvas , foraneras, derivadrs , mudadas, cotnpueflas i y fingidas : pero codas Gflas aun n6 fignifican it~geniofainente, Y scccfsican de delc6to, y authoridad.'

Page 121: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

A nrotdfwa ' es el mas adrnirabie parro de L d critendimicnto : cs , pues , una pal* bra ,, que vclozrnente cxplicr c 1 obicto por medlo de otro i Y. g. fi dizcs lor prador ren amcow ,. no das 4 antender fino c1 vcrdcar 10s prados : pcro fi ditcs , lor prados ricn , das i cnteoder, que la cicrra es iujeto mimado, p-.el grado er la cara , y la amenidad , 1, ver- dura aligtc, la rib. Y alsi ; haliaris en 6b f a mceaforp , ticrrd , pvade, amcnidrd, barn- 7 i , , legr ria. Aki , que las meraforas fe explican , y pican, crprimen , y ftz 'emprimen : pero ic ha de guardar la de- e n c i a dr c! drcaro , par3 acumodar 2 cada fnjero Iu metafora decrnte ; y proprio , 6 con propricciad ; ccmo a lo noble, lo mai gcffuoTo ; a lo vil , lo infirno, y comun : mas cn to ridiculo.-ie rnetfifotiza contra el deco- r ~ . Tres Ton- las dEfek,enciis dc metatoras, por 12s tres o p ~ , ~ i o n e ~ de eL,entc~dimienro. Metafora limp& A; ia prirnerd : proporcios merofuri~a. i . la feguoda : argumeoro rnctr- brico 4 Ia tercera. ' Son o ~ h o Ias mesaforas, 8 la primera la dc proportion..

t#ET;ca FORA

Page 122: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

E i d f ~ ~ dt [ e r n j * n ~ . ~ : S ~ r a p o r c h , cs 'M la qucfignifica u n ~ b j c t o p o r media dc o tro lemejante' a el. % - bufca rlgun lu- jet6 Ccmejatlre rl lujcto pr~prio en alguns categoria fuya , J hallado, fe pone p r $1. Y eBo es', hen fstncjanza ~ n i w t ~ , como 1 1 nievc, y la azuccna Ton icmcj~nres en la blancura : y afsi , trqandoter los nombres,. y o@icatldolcs la difcrentia dc lu ,efpecic ,. di- .rPs d !a nieve : liliorfrior ds lor alper. Y 4 lor lilies , 6 azuccoas.: anirnrdrr rirvrs dc lor brccrtas. 0 en /~rnrj~nzn annloga ; cfio e q entrr doscofas d r gencrcJs divcdos., como ir juventbd dc cl hornbie , y la primavera.dc ct ario ; la jurentud cs lo prilncro de h rida,-;~lni pritnaocra cs' cl primer tiempo dc el -nlio : y alsi , ?lamaris 4 Sr juvehcud. dc el, hombre; ptimaverd de la cdad b~rnara ; y . 4 la .prio~a- * e r r , ' j ~ ~ m t u d d e e i n j i o , Af$i. n!ifmo de Iz lubfioncio fi&caT i la?m~.r@,;,dc !a concrc:era & ?a ;rD%rsAa ; ,de Ia corporal 9. la t fpir it us1 ;. '& de rnirnrdo ii inanimadp, y at conrrario.

i A . Poncle ,qa.fin. pur el &$to o'cro Tu-

dc orrr crpccie j f;cmejanr~ - etl alguna . ,

catcgor ia,

Page 123: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Y* ,at~g~ris, per~~ahgdidz fa difercncir ,a diG iintlivo, Dc Zlta rn~afora de prop- oioa , y dc frs &te figuicntes , - tr i~rtrn~s Fn h fegunda parte , G cfia parecc him+'-

MTdFORR ? E ATMBb%lON;

~ f d f a ~ d~ *~ribucion , cs ia que pa* M poi EI ~ Y ~ C C O algunr vor coajunta fu- ya ; om el dguila , For el impetio : la cfi*- dd , pot !a gdcrra : In f o p ., por i a s lctra~; Eo el gmro dc la' kbltancid fc puede poner el indicriduo , por la cjpccic ; la efpecie 5 pot el gcnero ;. la materia , por la obra ; ' las par- tcs, por el todo ; y d cogtrario. Y r f 3 miG rno , pot todos los acqidentes de todas 3as

' \ ? s dcmis categorlas, poniendo pot tl rujcro alguna .categoria, e inferir ;- F aiodir pat @!a.

@ETAFOR4 B E - E<VlVOCo. 3 . . ,

E#dford dc e q u i ~ d c o ; c s - jogar d-e i l *a- M tabioA,b vafeilc d c e l - r o c a b ! ~ , 6 palabra dc la mirma equivocation'; eflb .es, de laquc el nornbic csitohun , y la fignifica- ciori difiiilCII , iafiricndo , y a dncicndo dc ir

tal ,

Page 124: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Y a8 trl , carno de- la . 'propria. Aki P Metelo; hombre inconitante , que fuP dircipulo de el Retorico llamado Cusrvo ; le dixo .Ciceron: S i r d u k , qoc el Cuer~qantes t e enrefib Tu lj- gercza , que lus palabras. A fii camQi:n ca Villafelichc dc Aragon , . mi patria , avic~do Ilewado ;i a f i r a1 Horoo , dc cierta CaTa, una cab:za de cordero , el.Hornero fe comib lot felfos dc .ells , y haliandolor menos dclpues fu duerio , fuP alguno dc Tu farnilia 1 Cafa dc

Horoero , alraron el grim , y ilcgaron i las manos ; concurri6 todo el barrio 31 a!- bototo , y enrrc cllos FranciTco Pardos , dc el Conieio -de dicha ViI la , t rgunta ndo : .bet grci tpo? . ~ e l ~ o n d l o l e UnQ : par fulta dc

f@u. ' ~ ~ u i v o c o , quc cn Ofle gcncru de CO-

(fas no pado refponder ~ ~ . . c f o r . , pws en unr gazon , dik ia.cau[ill dcla faIra de feflos dc la c a b 3 de e i ~ordero , y de la falta de CcPia, 6 j!:izio dr. Ios quc pQrotan pcquefio m o t i v ~ iuqciiel~ban !os teniriui; E:I, iuma ,: S B i mc- tsfor:. ic:ircrcr;ta I vclozrnente un concepto pof stro #.PM la kmejanza &.el nbrnbr.

Page 125: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

METAPOM b-t HIPOTIPOSTS:

Etdfwr dc kiporipc$r ,- es la quc pone M por ci tujrto , b vrrbo , otro IU~CIO; yerbo , brcategotia akuofa , quc 10s haze p* recer animados , 6 vivos , y rcprcientarivos dc a c c i ~ n c s rivarcs , 6 dando a h a , y mq- rimicota h 10s inrcoliblcs , 2, inanimes, coa n o : los prados ri4n , por dezir quc fan a m o nos. 0 anirnmdo A fujeras inanimcs, co- rno : c l ~ ~ d i t t jam firor pvcri Jar prata bi5sd r ~ n t : y Roma ic /ent* A ias orillas de el Ti- bcr. Y a1 quc.dize loquc debia callar : tfic vomit4 tad0 l'que rabr& Eo Tuma , dalelcs anima , razon , b rnovimicl~to , a! lugrr , tiempo ,6tio, cuerpos inanirncs , &re y ie- gun ello, ioferir , probar, y reflexionas : 6 ic dcfcrive pot un vcrbo rbuofo, que pjrcy ce, quc le clta ricudo comofe ccxecura.

~ t * f o r d ' c hiprrbdr, t s la que vcloz, M mcnx cngrandece, 6 aphca la urz. cion , 6 fujcto ,- orn no fi llamaires aI amor, fucgo , horno portad , Krch dc h l e g ~ a ,

ray0

Page 126: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

ma ray0 dd Cupid6 j imprehion ignith i bomb8 a n i d $ j ~s~otrgiVcIo de CI pccho , pyta cter- na , tona totridi i esfcra de cl fiiego, dilu- tio de llamas, idfiefno wivicnre j duke vm& ~ o , &c. y-ciprckrfe par todas hs catagol ria$, coma ditcmos 6 y vercmdri en la fc- gundaparteifi Diosquilierci Todoeito i c haze por la fimilitud ; que ay cti otras cate- goriss , eoniaiida un iujcta poi otro , pa- ra cxagerarlo.

IMETAPORA D E LAGONISMO;

~ t d f w u dikdonrme, cs 1a que d i 1 en- M tendcr m a d e lo qucdizc, d dixicm do poco, explica rnhcho. Haze ebtcndct una cola por medio de una circungancia con- jaora , ptro, no vu!gar., y mwy Ggnificaxiva. Como fi dixetas: Cdrpurhiilcpored: la lie- brc dc Carpacio ; queriendodczir , mirr: no quieras, d defccs 10 q ~ c ha dc: fet dc cu da- fio , a1 modo, qlle I- CarplrcIcs , . m n dos liebres , quc llcvaron d fn ticrra , nacicron tzntas j quc vicroa ob:igodos- dcfpoblar-, IP*

a-

Page 127: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

M Ehfarr dc opoficiw 3 ;cs.la que.ponem termino conrrario, para hrzcr rod

br elaiit al otro t 6 es scontpapahcr frcnte , Eentc dos fojetos m contraria rategoria, i dos categoria, contratias en lo proprio , 6 en lo figilrado dc una milmi trpccic: r. g; El cuerpo Go11 poca faogre, l~S.ojo& cob mui c h noche , lo hall6 cn cl campa aquclla ~ i - da , y murrii de lor hombres. Otto : MH- char figlos de hcrrnofiura , cn Qrcos arias &e mdad. Dtrs ! dcnjo i n . prfsiwir ingenie , ob- i i Y afsi par todaalas d a d s carcgor ias.

EfeforaU d~epciotr , es is que hatien- &f doformnrmc~nrepro. cn rl princi. pio , acaba.cn orro contrario , b no expref- fado. . Corncnandu por una,ca@oria *-a- ba en orra : b cckentando CM. lo:pr~priq acaba con lo figurado, burlando la expec- rrcioa de cl que efcocba : ..we g. Y fa COII&L c i a , quc ts tan prr tgv im na, coma 1- quo

ran

Page 128: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

8 1% tan dc Elpuir 4 Galicii; Otro : @t naves ibnlu mejorcs? Las quc ilcgacl rl F r r o . Otva : Dc d b ~ d c cres , ;orcobdo ? De la8 erpaIdak Otre : ERe es fcrncjaotc 1 A lexattr Pro Magno cn i l r cIpaidas. . Ofra : Lavdrrr~ dur rdolcfccar , ornmdur , toflradur. De id dcccpciones trcionrlrs , mar ales , parhctic~si y ridicular , ditcmoh cn Tu lugar.

T Antas Lon 11s difcrencias dc alcgorias, como ?as de Irs netoforas. ~ iyor ir

dc prbpercion ts Ir quc ic prop~ga dc 1r meY tafbra dc proportion : v. g. un arroyuclo , b fucntccilla , por lo rorcido , y cnt~cho , & dctgado.de lu corricnte , par ice a . la chra, B Irzada , y tomando iRa por aquella, tiiris: Es idzda de cry flal , cn el pccbo de 'una pcfiz; con harmonia lonorr , una fuentc liroqera. Otr r : El t s g a r ~ t c Africmo , quc la&fpafid C a r z ~ ve , en IU aoble/ur~tr picafa, cima17 tar el cdfcabel.

Page 129: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

r r3 arienre ; le bfrccian humitde~ i s CIudad de Minerua , dizie~~dole : 0 P ~ d r e Baco , ofurce- m f i e en wugrt 2 nueprd M i n e i ~ r ; virgen hdl ;

~d aquL Y refpondiii ~ n r o n i d : k e e i b ~ l ~ g ~ prre le. av$r de dor mil faltmlcr de dote. Y 10s ;A then iealer : 0 StSs'or, q*e jupiter 2 trr nrd& &a dote la$rrcibii. Y por opo@cion : el i m o , y criado de Calderon, r . Yb, Poferlirr , virn- do , qile ere3 hombre honrado. a, Si 2 gracizs. r . Y que ha taaro que mefirves,

-

o. -Con;o. ha quc t a n o m e pagar. - ~ r r Ptc i~ i l -

do, stento a t u baen3 icy. z. Prinlcro c i el Alma. 1, Fiar de t i uo noble recrero- z Mr. jar fucra , que hitas de m l , u ~ +ilnno vei- tido, En !as a~ul~gor : qoe es la fabula usa me-

tafora cbnriiluada 52x0 Cemb!ailre de animal leshurna~~os, par3 eilkhar aa1,h~mbre: arii ETopo , para dar 1 eo:e!ld:r la psrriaacia d e los matog, y Pu mid cxito , >fi::g , que dvs ranas v e z i d l s , l r w a vioia en io p:ofcoc!o de un cRarlque , ap~rtada de el cacalno i y la r , en uii pequefio charco , en el c3n:in~: perfuadiole la de e l eitai!que , jrle pailil-i 4 donde eft; pati vivir mns icgliri? ; B 10' qua! rcfPo!did la de el. carnitlo , c ; ~ t no i e atxeuir d &%it cl charco , por la CIUC ha CGG

H t u:;'l t re,

Page 130: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

9x4 tumbre , ijuc renia de cfldr en 21 , hsfta qat pirando un carro por el camino la En defir ipci~vei hgrdds : ~e l;iri& el lu;

jeto por ias caregorras dc el orro fujcto me- taforicp propor~iofiado , & mctafcira.- Cop mu fi Ia Rord la llamas b e j C de las 8orcs9 confrontads las catcgorias $6 u n l , y otrr cob ahi , eomparandolps.

Relacion, - C1 Entre fiores. ; ; ; ,. Eutce Darnas;. . ; ; ...

Ccfiror alpingtes!. Cortcfanog-obTecluicfo%

Page 131: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

simpla mtrafora j f e d ffaarndo d Ias hoi jasroxas , rnrnfo pwureode la Roia ; y feta proporeion mctafarica , fi dizer : Vnr breve kgr* le arrcbdt* i luar~yna dt irs pores , A put- pu,ro mrtlto , y la -coronr. Y por variai ca- tcguria? b. g: La Rlo6 , qne es cn el prado dc rodvs ias flores Rcyna , fiend0 archeror dc lu guarda , laa erpinas, qhe 13 ccrcan. Otra: Fiograncias la virgen Rofa ,h a1 aura expinn- t c expub , yP prometicnde trblsr , la cfmc- valdr du! el capullo. Oira : La Roil , eprs-

4 I4 I 1 4

Page 132: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

t:;e el campa., que L d r encarnsdrr iuzer Ofra : U l a Rofa, quc fu2 adoroo, dc etjitio, que Ia g.larnccc, y vanidad de'cl Plrncta , que abrib fur hojas lucicnte , en ir coorha dc e/l mnaldr, que 'el mas galan dc 10s mrfrr , lo di6, donde cow0 a Venus , frondotos golfrr navquc. o t ~ r : Con quc a r t f i i o tan div& no Llcr, d c cfla c r r n i ' d c elmcrrlda h a , b Rofa CcleRiaI Alcrandrina , ccronrdr dc gra- nos orientales : ya en rubis te eocieodcs , y i cn coralcr , yi ru color a pvrpurr fe inclina, rtntado en eBa bara pcrcgrlna , quc forman rinco puntrr Cclcitir les. Y aCi cn infinite. Pcro para de/cripcionrr , Gongora,

Elperando cRPn 11 Rofa *antas conticne un vrfgcl, ~ l & r s , hijrc dc &I Aurora, Bcllas , quanto pucden icr.

Ella, aunquc C O ~ mbgepad, No debaxa de doftl, Sino fobre rlfom5rr$ rerdcs, Purpwrrd fc dtxb vcr.

Como kejn. dc lir ' f l b r t ~ ~ Guavda la ci6c ficl, Si *rchcros ion is e w w , QC t i torno dc,cIIa!fs ica.

At

Page 133: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Una inclirttciorr cart&; con muy but8 we todag; we 'ma1 pvdieran lin $1; vul a de cfiotras yc tbu . d

Sltvlelidolcs elta vaz Dc retdes lenguar {us hojas; ' La j d ~ d a r o n . tam bicn.

weti pre fede 11 privanrr Dc n n gra6 Scciara , p quien Admirrndo {u beldad, No ord dercubrir fu fZ..

we - el Cupido de la8 Bores Es la ~ b c j d ,' J fi lo es,

. Sus pcchar abrcvia d r o d s En' eI aguijon cruel;'

Lit2 ; pees , Ias fulicita, Y hs d r f i o j j dclpuos, Por ,fcrias , que ius &erpiior Son d ~ l c e s . como la mie1.a

Page 134: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

R &$ Parquo tc :~UC& I$=;.

Ambar cfpirs 19. ve f i id~ De el blanco j&in ?- dt*,qnrt$ Cuya c i & ~ a d l&iw +

Venus. hipocrica cs; . &a fuenec dcxa el ~lizi f i i .

@C nu- tS poco paTl . cl, Y yd.na, i t -mira afsi, '

Admirando -10 quc ve. . . Q q o e -zcloio elta cl Xilie; 0i1 lnal coftcJdne, q~ Calza licrnpm 'borcegui, Dcbe. dc icr P O ~ ~ U ~ U C S ;

rMoj'-uttai , J Clno~lin*t, .

&us d u m a ion, y 4 mi vet; A todor haren logar -

-

A vcr.,, . nrirar], p olcr bicn: fiis d ~ u c t n q ? a .firv.cn . . De duegar dc honor , y f8,.

@e fus diez varrs dc blanda 'Lan ernbidiin rnis de diet.

Meoioas Tan !as J t i v l r t ~ , -.

Y muy bien lo pucden kr Las .piimici*.=-ao -l%s flo;.tis

. Q L I ~ antcs..i;nclen-ipuefezvcb: 6)e PAe Real PiMF.6 . y ~ d t : jroh~ ~s--tmil;WYtHd?

Dc

Page 135: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

De t ~ e s 'ddets R ~ J P A ~ Y ~ ~ , .

Qe cantan P dos , 7 trch 6uardadarn;t~- .cr pa t r i f t c

Fruncidilsi-ma Cipr t s , - Efe&o en fin de- fu frat& ,

Para 10 que gb rns st . Bufoner ion its t-Jdrquts, 4

Y en q 3 lo- ion lo diri, En le' fria , .lo primerob Qt fc - mc ha dc conceder.:

.En el murmurrt coitiouo, Y en cl reyrle tambicn,. Aunque hazen poco ruydd, -

Con -rer bmbres do placer. Eite, de Ja Prirnavera . -:-

El ~ e r d e Palacia, esy .

we cxda-afio. fc erige, .

Pars poco. mas de un -me$; Las1,Aorer -5 hs .perfonas,. -

Cicrcos exomplos Ies den, e e puede- l'cp yermo 09, Lo que.fud jardin ayer. +

Po Profa : did. (iincs ~a&llo , i una Mon ja acrcpentida : porn cl pedernrl ,J yrrcc*. Tu condition hmooa, duro prdenrsl , le desbnitalt,g., - A ..sntrar1doLsn. it Religion ; aqui,

H4 con

Page 136: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

con ?as mortiticrcioncs ,-rl]rbea;*&da , 8 porfiados g o l ~ t r , .deCdtnr: t h i f p , que po garon f u g o .a la jrJir, dc xc~gar4zoit: -quc f ~ c i l fc pega lo.qus con .I f-e . mra : lwgo 21 , eoceudib Iillcvr ;p+b :&&,rnoiun.i:d3 y if la yi abr3lli&, ; I h d a , A au.xntesdi- micnto , r r W weir , a cuya iiufirc H a m , fc rcgia ateeta tu Alma ,. q a e m t u r t b ~ h nochc de i.[tr vida ,, cominrbr .a1 daro-dia dc la bitcarcnturmu.: y . ahora dcfitca- ta , rrrrrvta ilfa lux con tln . Cola .raplo, dcsllaz es t a l l cofior~r diligcncias. Cmina a , quc rus tropiczos re bolverin arrcpel::ida. El n~ i fmo , cn vcrfo, i h mifn~a , e n ,alcgoria de ma-Pafvnu hat- t a dc l u Pabtr:ir.

Page 137: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

** ~ t ; r tmw -& lor +d$po$ Erron= ;la-tikcion.

rendris trcarmcntada, H o y ~ a d o d e el razdor, Dwtadepor-vaoidad .

;~.r plr*ae. , quc. t e

Rq~menfo mefdferico , Z tntimemr urbr- A 8 0 , rsuncnri~ne~nafr~zdodcHg~nr mctahra. suimrtrt cs* tofa- civil , cnquan- to es moraln~efite pc: luaisiblc : irfloLcs, ah- b31 , vicuperar ; .pbrFf~~dis-s ii d-ihadir ; acu- far , y dcfecldet; 6 ?%.$n r o alegrar-:el .animo dc cl'ogcnre cona .el:gufio , %fin dc~ir I I vcr- dad. SO formap nxmi J , & ~ & M t h t 4 l , t s pduadir de qurIqoieramanera mas. rgrada- blc.aloycarc, Lajfwm*tfltncLI, csYa ca- yil&on u w g i quciifintngaho;do, CU-

r iolamtnte

Page 138: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

verdadcro fe rP.como por un rcle. Luego estimrn* u;b*no , cs una czribcion' ingtnio- - fa en mascriaci~il* moral., 6 grzciohmente perfualsivn , fin enrcr'i forma de filogifmo, fundada lobre una metrfora .j quc co la per- - f d a ~gdlz*.

Pucdcfe , fin fcr DiaIc&ico, k r ReturE co ,, porque lo quc en la DirleBicr .hazoa 10s lugares fopicos ,: cs la Retorica lo hazca la$ ocho'mctaforas. Trcs nlodor r y dc fa- . bricar canceptds eotirnemaricos ; adueiv o, dcduCiiocr, y tcflcriro. . .

Artr. A las reflexicncs halladas , propis , 6 -par mcafora conr inurdr , fe, lcs- d i Ialida, 6 folncion , capral , ij ilacien , por una caa- f a , 6 anrccrdenre, cornitante., b . ~ ~ o r c - quencc . -a&ciendo , h dcducieado la can* GI., 6. cunfequet~rc,rncc~fo~ico ( animando -fic:~pic: ,d les i n a n i m ~ s ,. 2 i r , r a c i ~ n a l t ~ ) y [era gntinrcmr urbiaro , i rnut*f&ir, : fi por dacumclito 31~odl , jerd morrri.; fi pi. Jgun afcAo , pdr hetido. Y fi fe cxprrirtz,canrtrpo~ niendo , 6 coriiporat~do una caregoria d e el fujeto, 6 , mas , -, e n diR,i&tcs , :5,: tontw~ios

tiem pus,

Page 139: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

.its deolpoo; iagugires , actiarnes , inflibmcntas. habiroc , &c. feri rrflcxivo. De mode , que la carrgoria , que fc expreffa ppor convenien- c ia , b rcpugnancia , lc dizt por mrrrfore, 6 alegoria , hecha , taenta , que la cola cs meraforici? : . y eRo , por proparcion , o p ~ &ion , equivoco hipo~ipolis , &c.

And6 caulal ; Q. g. La nochc , que nee D cii) Alrrmdro , qucrneron c! templo de Diana cn Efcfo. Y dixo Timeo que Ia DioL Diana, deydad patrera *, no dcfcndih a {u rernp!o dc las ihmas , porque ft12 nque- Ila nci'che afsifiir a;El rlacimiento ds Alrxan- dro. En v a r ~ a e a r c ~ o r i a i : v.g.'Au(entcde t u hcrrnofura, fin IUZ tfluve haita ahora, pot- q'ue frltzndo el Aurorr, rado ha dc kt no- rhc oblcara. Orve r Alegre I Icga ,.y riiucfia, A Bden la Virgcn -Puts , porquc el nacimieri- to n l ' s o l ; el 'Afqa in j-;foi -ammeid. .Ofxb:

A mi littofin veRidoJj 11aIIt dc ~n aral turquii que no le ride d* nos , aoc A de ~ielelo uu Je- I+. .-orre : - ~or.ernbidia , quc el. sol de; ac ,-;5 Q ~ f o ~ o l , que y6mc ad , cfios dias no

fc

Page 140: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

dedi~a~, a h a , vida, y rorazon ,', que carno pQr dios ie rbrlrfi , 1s d a d veRido cs!ork ~ a n t i ~ c , d e f p ~ c s de aver gird en ah, nofiCon'agua$ Socrates, quc pafiaba por la Calk ; y dixo -&le : Yd bbir yb , q u i defpuesdc 10s t rnetbr &werid; i l h o : Junrdb 3 mi Cafa :divi& r porque yb'cerca dwv-iefi; una Mora dee i linage de losbrabos ~e l i one - E ~ s . otre: ~ o s p e x a r o s ~ a Biudan, porquc picofan , y c$rfsi..i qcii - el Sol g qre+f&c a1 ' Aurora , blie1i.c orra vce Calk. 2 w'-kfla- yucla : Si cor2iQ prccipirado , yi vi.carriiuari- do .ell: ccco ;;q6c.ds rei%idio uoa. caida , pa- ra bolv.er ~iib aeb61do.

Sf i co:irp'o .nl>cl Qgutnenro a'du&ivo , fc A d i unz cauhl rnct~farica 5 afri ,-: cn c l deduttivo fe it~licre alguna coireqrie ocin

A an judio ds nnciun , y metatmica : V. geG ma1 ChtiRia!~o dc p3i$$&@~ , quc ir pidia al Rey Don Aionlo- quioientos ef~udos por un q ~ d : ~ dc Ssn Juan Evangelifla ,- le dixo cl I k g Le!egww& taro vcndes tu al l)i[cipu-

1%

Page 141: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

r a.9 lo , qac tus mayores vtndicton 1 Macnro; Y c vdriar catrgorirs : Cmtel las liquidas vi:rt:n , d.1~ ~ o l c s dr yrr cn par ; fi (on las rguns dc hacgo, los tagor dc qcit T e t l t ~ ? LVro : Yerlas lloraba la niAa , 31 aufc~rrad~ raga1 ; fi o e r l ~ s ion ias quc ilorr , no 13'di; giro , no rya mas. Otro : Aflcrrar quificra dcollos , la juvcntud , infiricndo , quc pc- fislcos vift: duros , quicn ic nicga I CIVOJ ticrnos.

En rum.. ~ e t d f e r d , cs poner una pala- b : ~ por oerr dc ocra cfpccic , Cct~~ejrnte en i l p u ~ a caccgoria. Rrpcxie* , cs julrtar , h dlyidir dos objetos por n ~ e d i ~ dc ul~a alir- macion , b ncgacion motaforica , Lcrdr dc ks och~crtegorirs. Si fobrc dichasrcfle- xiotres rdusctillguna razan mtcccdcnrc, h il~ticrcs alguns col~lequcncii rnctaforica , lc. ra argumcnta metrfofica , b rmtfmtma rrbuno; Mas d~ mdos dirclnos cou ma6 foralaii- dad ell la regundl parre.

Page 142: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

DE UNA SIMPLE METAP forica idriadoti , dc una mifn=i;z

pilabri, por, tadas Iao

L d R O S A ;

E b f & p d l r : vanidad 26 el Said D. F l o ~ fagrada; Lucido fragiante A f i QO de ei.ciela de el jardin. Ondo-

io profudda.pit!ako & bclleza , .eo elpacia- fa dilztrdo niar dc 1as ondeadas flbees. Pdar- =ilb dc st mifma , al ve ik Reyna, Tiiiafion purpurco. Sol dc las florcs. Objst~ dc A p Za, Efirclla dt el Aurar*

De la rrntidsd : Pequctia primsvera; Corn- pcndio dc.Flora. Rnix hwmofa , que cna- mura 11 prado. '

Dc I* f g w d : 'Qrbc- purpurw; vcgcerm bit,

De

Page 143: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

i,* b r b c d l i d r d : Flar encarnadal 'Rob2 vci

getable., Ambar de el Aurora, Nubc .dc fucgo en 'eielo dc rubies. . De la velation : Hija de las apinrs; Hija de el Sol, y de lo* barques hija. R e p a & k s S O ~ E G j C" ?1000 d t etmcrrldas. Reyna de el prado dc cl Abril jurada. Hcrmora Ve- nus. Hcrmbfaeonkgiada BorhVenus. A quien baiib la putpurr calicntc de IQS- amores 3s Dirina Uiols.

Dc la accion : RccrGo dc el o1fato. .En; acndida olorolr afcuz para .petfumar el pra- do. Dodcroroatrabi~~iA~n,ii* *ioleo.ck dc fa *ifla , y dc CI olfito. Retrito natural de' rucltta brcvr *id& D ~ R L I S S ~ .de lo mas, sep pr ma be1 fcza.

D c i r p n [ ~ i o n t . ViRoio.go!an ayron d e b culta d utora, wcrida li Tongcads-hcrrnoiw ra dc el Aura.rprciblc , dc t l ricnta lirongcd ro. ~ u i t d i d a ut tico. botm dr -!as cipinas vulgar cs.

,Dc c l p t i o : Reyna purpuret en trana d.e clmera Id%, : C e " d a d ~ : . a + ~ h c k r , elpinolos. Labios de el Aurora:. .A quien arifornbra cl prado ,-dole1 cl CAI& '

- Dc el tirapo : Efcmera dlorofa. Flor caw duch Bclleza fragi!, Pon~pa breve. A1&

grc

Page 144: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

irrd grt gbzafo antancia dc it Boridr primavera; Box- dcfengliro dc ocrde eecranra. Eared Ila olorofa matutins Prhgge&r .dc - M* yo. P r h i c i a de ei dur~ra., P c i m ~ c r r d c lar- flores. Dc nocbc , Bur dc lot . .at ~ i i l o bclli : de d i g , rl prido nrcarada CL trel to, .

Uc el t u p r : Tronade 1% htldad-ve-geGti* W. Afsirnto d i la bciltiar + Box&-. $abge de el regazo candido do c l alia; -Purpbra Ilr:entre er&raldri Lras. Dt el mmimien to %: M aufragio dr . l Q s htb

dose Pucrro de, el.defgor wi~tud.-deG el oUatd.

B ci-h&r: Corona . d e d -P&* Cat- cada dc elpinas. Adbrno de ci C a m Corsnada .dz ggranos da oro.

Page 145: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

-Ur Ter todr lgudctr una-orasion pcil. fualrira ; f6rd el fin de la agudel ZP., rlrb'pr 2 pdfuadk'., acuTar ,

gr. fus .camiarior.. >.Ptro c): modo -de ula* dc eftor trb$ fir]& i b. gaicrq~ ; dc caufig; en b agudczi, i i r P ingeniof", y , *bra- d$, % coma dcbkn icr- ids en^^^^ &b9, J E Q S ~ ... rm ,s,

. ED el- t?rnronfiriti~o. Alab*&,- p w hJi.. potip~Gs, y. laconifho : como Mdrcial$t jao

cofturnbret dc Nerra , qtlc aun Chron , que fe mat6 i ~ f pd:1~kicduccr~$.' J < ~ c I ' c ~ c ~ ~ , lao &ra&i;

q ~ e ~ - ' f & % & i n ~ , ' ~ i ~ Rr ra a por die inhclpmo, Scria ra&$&;elaiiaoo, % ato on- de all4 b~lvicra..

Page 146: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

~itiprr~n;le; Por rt\rtira apacfla ; y fa; cooifmo : como Z uno , qac pidia la inmu- nidad d c acs hi jos , Gendo cl baftrtdo dc c\ comun, fc ic dixo:

El dcrecha dc tres hiios, Y aun iicte , P Zoilo dadle, Mar de mo_do, que ninguno Lc conccda+ Padre ; 6 . Madtci

De t1 delibrfcrtior, PwJurdicnrlo~ r. g. il ue Caulid ico rnuy hazcnddo , . y tolicit% Pol: cqdvoco , y deccpcioa

bi/fwrdiendo. Por opoficions

Pcrdona gll 31 apripido, Drxa 10s ' traba jos vaoor, q g il ti no fun dc provecho;

. Y ;5 mi rnc iinm L ddio;

En el jwdiri*l. Potlacorlifdna. ~ r c ~ r d r i ; doh. A u n o , que lc prefiii ts mlas tan malzs , que por fioxar no pudo - -- rcoir antes.

Fa

Page 147: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

%a .qutpd ns bg-fidd mfr, s f s

Tuya Galo , f u t I& celpa, Uaas mulas me ernbiifii, Baits dczir j qgc; fun tuy$a

Na, oecefsitad ;mi$ libror Dc Juez , ni rcpganzs alguna, Tu pagina rc cparr8 . t f ,

Clarsmei~ta dire r quc hurtas:

En f aa s 9 cl fid uniretral df teds 4gu.r dtza , .e$ e.1 ptr/Hadi~. dc 10s. mdua ~M,os:. y cl uio dc el 10s ,ki parheria ; .&aa 1, i, racioaalmentc , cod alguna figura ingc- nio fa..

Patheticd: Para m a y - . fog animos a a l i gtln aft80 : nlsb Mosciail. ca el- cpiafio d$ un niiio,

NiAo',- que pun n6-tiene un oh, Aqui For der'racia yize,: Si, .i 2fle , corripafsko ,* Harks# Nada Ilpres, caminan te.

Page 148: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Bttre cs la cdad dc lo-:grande; Y raro cl quc vicjo acaha, Y puts todo falea en brcrc,.. No rmcs: mucho lo quc am-

Raciund. En figura ingcniolg , fin rfrc; tos , ni c6fiumbrcs , pot-cadfa , iliiion,. , . 8 rdtxion ingcoiofa V. g.

*Or crnbidia , quc cl Sol time; P A +CTCTO S d ~ U C ~b mt Efior +diw no fe re.

D C ~ V R ~ ~ O . a1 . rilir mi Sol me ibrafi , -2.Tcria , dtrndo cn cl mcdio dh?

Page 149: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

CAVSA M A T E R I A L DE L A

Arerir dt h.agudezz ,. que AriRa. teler ilrmb civil , as la n;iltna de ir rttotica ; site es, lo ho-

nc8o , lo util , p lo julto : 6 toda maw- ria imaginable, 7 eRo dc fres maneras : La piirnera ., en quanto perfuatki'blt, co- mq li la filohfir cs uti l , 6 dafiofs a [a rs- publica. La fegundr , en qUantQ m a ma- tcria cfcoEaflica rtsibe ,de fa ret~r ica la forma entimeinatica , y oratoria. .laLiqet-

. ' \ ,+, c c a a en quao to ]as culas fiGcns .,. ..c , ma- nirncs , con cicrrr analog is ; - fe -.tiai&"de cllas, como cofas humanas : alsi el HiG trice dc Clnr~diroq ,..g la &cia-, f hormi- ga de. Marcid , y, afsi roda.~ la mate ria^ dc !as cisnci.ar : r, g. de iq ~firolopiir , 10s tirulos filbfofi&s : r.:st €Q$ sofas ion las manchar , qde 'iparecto en cl ,SolJ? cs . la..attia -. v dc cl ~ l y p f e dc la Luna ? rot

1 '3. . quz

Page 150: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

$99 q u e Ia Luna crece , jr mcngua f !or qu6 f ale la Aurora antcrquc el Sol4 .

EAos titubs filoiaficok, ie hiran poeti; ~ 0 s , h oratorios , proponiendolor' rrsi : &is &anthas, qoe-ifcan 18 hermefa fitra dc

hi, fi'fcrin torpes , b CerviIes? Con qu8 ;elas 13 tiva[ T e l l ~ s , lolicita po-

perre delantc dc 13 hetmana dc Fcbo , porque p i la'vea Tu hermano ?

Per qul la rrbitrh: Luno, unlr reze%:fc nos mucftra craniformads d t arco cn efcudo, y otras dc efcudo en arco 2

Pat qui:, quaido falc Fcbo, li runr +en fu fri8on , llcva dtlante 13 huton , l i t* yo de rcfplandbr 3 0 pbr q u t , en !a come-

. dia , , ql;e hate de e l dia e! lucicnrc A ~ t a t , tr el Aurora la lo& ? Por qui el Aurol'l cs c i cnjbarador , b A nnncio de 'e: Priccipc de las luges ? Por qui de el librd d t las l u e s cs el prologo Ia A u r o r a ? Por q u u ei Auiora cs el guion doiado de 1 1 pro- celsion de raybs ? P ~ C ' q u ~ lirongria el AQ- fora ,. ' c6o fumiliotl ra'i, grandc ' vd C Q ~ .

rejmdq' dc;*nrt &' Re9 d i RE tfiielllf .? PU;(U~':~I k u i ~ t ~ , ':b&itndo ~&~-h$gl&d- ras dh?t-pvreas , 0 1B +kfi&ijl de"c# ??dl a

- ;pdrqs;.:deQ;a3el -. . . +

bell9

Page 151: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

'7 3 9 bello ct cqche , con crcpufcul~s , que iio- ra , kazc lcvantar la. Aurorr dc e l . rcgazo de la n6chc ? Por . q u e antes que fu of- pob , kle dc Facron la cfpora , coronada de plumas , y de rofa ? 1 % ~ qu2 deshe- cha cn iloro , fale de cntrt las aguas cryf- a la Aurora , que efparciendo fu thc- fore, aljofar rico rierte, y picdras tinos; J difcogiendo ru cabello de oro , con i u ~ b b r a s hcrmola~ , y dirit~ar, 10s altros.cc- Icflialcs obfcurece, y piffo fraaco a1 bell0 Sol ofrccc? Por qu2 corre el AI& her- moia, con manos de marfil blanco,. Irs oriennler cortinas ,- poi dsfide d i ~ m e 01s rryos , cl Sol, que elurrnib li o o c h ~ . , cn 11 canla ' dc el ocaro ? Por q u i ci - = \ . prinler urebol , per ardcn dc la ma,iiha .; tlehde una alfoslbra de grana , doid; [c ~ e c u e f - t e el Sol ? ' ..Pot- quP iaIe nl ori'crrt"t' :bha4 ca Auron, d aparej2r $ fu conf@rt('el fir- f o ? Par qui , fi Aurora , ~ i r ; f j bc?~j~,..' cu- bier to el rolt;b , ;op un bohr,tc'di ?+:, - j6fp,l&- dor, viCne bdhndo' * r i o b ~ e -ia cumbr~"de

?. "7 un molt . y ~ f a s d b di ~ L I -&an d .mu- 5 , . ". .! chap Aores, vB gogiando e l c(in 7 ellas, ., . os pra- > I

~ Q S S 'Y liguiendola' derrai e! SQI', +i h'co- 46c . s . .Jar- liflu, refleror"los rnstaltl~od.~f-

J 4 Giri~s?

Page 152: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

r3(; fiafcos 2 Par q ~ ~ s alra LI n~anro de la ne- d-12 ftia , 1s mano b!aaca de la roxa Aud rora y cl Plaacta . ~ c j o r la 'fygue , J do- ra , !as cornbtes, que pritncro ven cl dra ? Pot qu6 defpicrra eotrc. ccndalcs rojos , dC el .SO] anuoqia cl . A h : la sehida i P B ~ qii m l ~ n e c e enbrazos de +cl.flurorz, Facton; r c , de irs lu'zcs claro duid~.? - 2 rIsi , to- drs [as c ~ l a s , que ran',: &in , + fc poncra delance d e btra, , Tc puedcn- p ~ a c r por 11 dslrora, con fu difirtn~ir.'

Page 153: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

SONETO DE EId A U T O R , A LA

C On qu2 donayrc la bellezz inma De I2 principal , Mufj dc el Parnaroi

A:lrota d e la$ curnbrrs, fat i l paffb Al numero corricnte dC mrii plymi.

N o ay hi~t,qee~i fu crpicndor dr. ~ a l ~ h r n a ; we todo a fu radiar ,e[caf.., . -' Y(r,por icr,&e hazc cala ti qire haze cafo, ~ u i ~ e n d i cqi furor-, ya ,buel:o b brtrma.

rcyd;ld gdInrdo ,: dtxc , - kluiniide' i d c o De ria leakad 'sl hvo~a.abie '; y i~!fIa Favor , . qae mi heap zEelo ,latisf@a.

N o prcligrs , nie:dix&:, j u e 40 y.wa Pica, 6 8 s buaho, dc el letor et.guf€ot 6- ed? malo , il &As docif cmgaiiga.

Page 154: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

DE DON PEDRO ANTONIO CASALE* ras ,de Amat , y Aycrrc , Rnciancro dc h

Iglciis Parroquiai da in Villa dc ~ l b a l r ~ e dc el nrtobifpo, alpAutor.

FOR LAE INICIALES 116 SIC IPEEZIDO.

RAmpeon , que de el CaiRro caudaloic+ *~rnbidia de Theofrafio , y Qtinriiiam, =Erects agorar, nuero Lucano, cjdrtidas varias de lo mas preciorot ~ N c l i r o dc Hdicona cl moy iabrofo P h r e J u cryflal bebifie h'fano, PTlc~ecio ullr , quando cbrterano O Y ~ de ta elegancia lo psrmofo; w

k fama publica ru excclencir, ~ravilhda en vcr , que fin regun%

b~tifalmdo hatmo&k& rccttvtGb, PEduciaos cn arts. de eloqucncia, n0nccPtos, y yudezas dns a1 Mudo, *- Q stentando tu nlracn firs plicntor

Page 155: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

Igno cres de admiraciom; Antonio , puts B tu cicricid

D c b e iu ier la cloquencia, -1Y fu alma la crudicion: L a Medicina adiccion, L a Aflrologia incremcnco~ Deben i tu entendirniento t Pues con ingenio prdundo, Das admifation a1 ~Mundo, Y at artc adclantamientij.

Page 156: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

DE DON FRANCISCO Antonio Gafc'on , ReEtor de

DEZILM AS.

A ERe eloquente modelo, con methodo cocifo

Es en Aores Parayfq, Y en fulgoreo claro Cielo: Para confirmarlo apelo A1 firnil de aquel ttlelbro, Patto de e1 Campellre pro, Con quien es j u k mmedillo,

El

Page 157: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

143

EI que Gca 'a luz Campillo En 6 Librito de. oro.

Las frafes, Ia crudIciori, El concepto , y la materia, Un agregado nos feria De muy grande eltimacion. Dar B fu ingenio el blaffon De campo fertiI intinto, Mas con apercibimiento, a e de Campillo el renornbre Solo Te le d2 i fu nombre, Pero no ir fu cntendirniento!

Page 158: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

NIERONYMI GUILLEN, Gmmmaticac Przceptork , in

Aueorfs laudem.

L E&op amicc refer, fat la habcre Poetam,

Scripra probant d&um , Iic fa&ta probum.

Longzvos puer6fque docent,

P a rit 2rque Magiltros; Hic folus cunais cornmod2

ege pcrpctuus do& s haberi

, nam Sa

Invenics Violas, Lilir, Poma, Rofaes -

F I N I S .

Page 159: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

in.Di&c.) g.L&..sorn.fer, In MiK. Cvecl.dlr. E fer. (z.MiNl) Vefp. a capkq. coth..yrzc. 8t'f

&

1 9.19 Fer. 5 . % udlb; S. Joleph Conf. Sponf.if.~.!

dsp.3 .clai.cum offic. prop. g.I.& com.fcr. Mil fine @ed. nili i o prop. Ecclel. ult. Ey. fer. ( Mi&) I n vefp. cbm. leq. & fer. In Martyrol. ]eco Jq. fey.

fp zo Fei. 6. @,dlb.Fefii SeptdDolor.B.M.V. dui .;.rrrqi; 9.1.8: com.fer. h Prim. $;w.br. Qui pafi : . . honrint; In Mifl.Crerl.Piaef.Ettc in Traq , J;xio$c, u1e;Ev.fer.I 2 .Mi&j In vefp.com.feq.

fe r, A n i ~ a . +

:d; z S&.* ~ l b . ~ ~ & n e d i A i Ab.dup.9.l;~ comafa n!r,Ey.. fer.J>z,Mifi-.j In vefp. corn; Dom. A i .Pat tr. In Marty I .loc~fe$~. .Dam. Anims.

D zz.Dom.@ Palm;rr.'.x.clai. aiet. De ea fern; I ornoik Mifi: uni~a-drat. C ~ e d . Przf. de Crucc slt. Ev. dg B r i ~ Palmar, ( in fulcmn. u1t.E~. 4 !loam. :).pdil terti .b .ACperf. aqua: fitB.iii&,'Ei , diOri b. Palirrai.;Celebrans cum Pluvial. 8r Mi sifir. c~'P!,aper. ,vcl albis, & ihi. cum manip 1 a cantar;Evan$,demunc manip.Deinde fit Pro- ceL cum ~ a & .ia mmnib,. Cenroies Pafsicm.de. bent effc Diac.& cum fiolis & mn>ip. Ad verbi -Epifiit Spirt'tat&:g~~~fEc&.- is med. Altar. privat. verfus iibr~fni Ail Evang; no-Q fere; nil incenf.;~~ on Iignat.. lib fed~oiwlat; in fine. k; #in .fer. 3 .& .+Ceq. .Kelp..de Dorit;

3 9 2 Fer..z. @ojm Be ea, oqm Qffis'vrv. in &a, &bd;

Page 160: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

* 4 " * ~ - - r - p m - e - * ~ A r ?

corm ba.5. Valet. Aha & 9./dt r. vefp. v@i a cap. Ickiut in r. fA. c ~ r n i ' ~ r r c . 8

a 5 Fkr. 5. aZb. OAa. S; VaIerij E, 8 C l f D ~ a La a,& j. N.de coi.r. loco, 4.8. us#ifi.die Vefp; .i cap. fq. M m fap. corn.nrrGe Sm D o r ~ h e ~

. .

t 9 Pei. 2. -- i RmlI & f ~ d q h ax z 3 . s I d na tom.- S. petri ,a Apo\Lan. kn MMd CreL PrzL Aprh vcfp. &rn S. Petri, & kq. 1s EcrlaJ S.Parli Gar, Catatll $9. Petri p$m. dup. mai. ([$.Jan.) 9.1.S.Apoll eom.S.P~uli S.AfmIIw In Milf.~t.fupr.In v+fg qom. 9.Paali "& feqa

f 14 Fm: 3. S. ~ t d l a R i c ~ Virg.. dup Cum $cfp; In M~rfyrd. r.locoJcq#er.

g r \ Ftr .4. Cinecr cai. vfoI. De el, Ab LC d i ~ ;ufg *a ~a,Gb.jejun. e$ccpr. Dam, (Pfalm. Grad.:ia Ch0r.m telMarurJTom Of'Ec.de PC&.except] prop. fn+h&c dic. Hodie 8r in omnib.fer.@&h dicunr Pl- fe&k fes, gepik1 i d HoI~(

. - '

Page 161: ARTE - Espacio Xilocaxiloca.org/data/Bases datos/Biblio electro/Arte_elocuencia.pdfARTE D~MD~ SALE A LVE EL CONGEPT~~ hijo ds ei Artc, y parto ds la mente. BNSR~ASE EL' METHODU DE

. -1 . LEA; I-* N -H.J ui*, 9.1.a c-rBcr.dt.Ev.kr; ( id MiiT.) Ve+ d cap, feqr corn. pra~.*&'kx. 13 F e r , ~ . alb. S.:Gregcri9 P. Ci & I X d u p & . l I ~ ~ e d . 9 ~ i . t crn.fstb2&iiIr.Gr6d* u lt.Ev. fgr. f n ~ k L ) . \ t ~ f ~ , i ca~-leq.c~mdpr&.8rfcr. * r j Fer.6. raA I f i ~ S t r Ssb ~ngrads,&e. M. d a p ~ ( ue in Didc.) p.l.& eo~n.frr.ult.E~,fet'~~a,h?EiK.d . \Ie+.-a cap. feq.ca.pr&. L f e d I

4 Sab. slb. S.Fiore~na Vitg.dupfHi<p.f r A. Dc oirgittikr, 9.1.8r COW fw. ulr. EV. fer; l i . M i K [ IR vefp. cc~ .Dorn A b Egd fm.hce Gelp4 tcgunt. Altar. Ctuces, N I m e . Ss. csri. rant [email protected]~.ulq.ad f. fasr.& ' i k f f i c . & ~ e m p ~ mim.$-*Glork Purzi (exc opt. fine Plaim.) 4, ad fCrm4..nraior Hebd. iwkL r 4 Dom. Prtsian. r .chL pid. [em. la. Miads Temp. omittdHalt.f&ca rng B ~ H J , 43, CJorb Paki, inIntroit.Cr Pfalm. z&vabo , ac in omnib. @[email protected] Horar..Eed nen in MiKde Ssd cairn vosiv. & eciam o d tt. In. Ma Afierges.ln MiB. :,;orat. Bnkj. .writ.vel- Pap Crad.Ptdtde Cruce tifq. ad fer.+ in Cam Mir etiem in MBT. da prop. neri -irabtati$. Vdp. leq. Mcr. f i p i com.Doa. - - r6Fm. 2.121b..S+ t e d n d r ; . 6( 6. dup. @[email protected], - hi.) 9.8,hwd. 9 . 1 ~ ~ cge~.fer.tllr. Ev.fer. fine Grcd. f z LMi..)irt -vefp,coin,fet+ & fer.

17 Eer.l.alb. S. Pacricij 8.a C;Eem. 9.1. ~r cum. k. Ln M5Aej.arat.Uf, dt;.&iv,Etr. (2. Mi&) VefP, fgq.com, kr.unr, g 1.8