anexo iii currículo do ciclo formativo de formación ... iii_bfme01_gal.pdf · 12 sional, de...

Páxina 1 de 87

ANEXO III 1

Currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profe-2

sional básico en Fabricación e Montaxe 3

1. Identificación do título. 4

O título profesional básico en Fabricación e Montaxe queda identificado polos 5

seguintes elementos: 6

– Denominación: Fabricación e Montaxe. 7

– Nivel: formación profesional básica. 8

– Duración: 2.000 horas 9

– Familia profesional: Fabricación Mecánica, e Instalación e Mantemento. 10

– Referente europeo: CINE-3.5.3 (Clasificación Internacional Normalizada da 11

Educación). 12

2. Perfil profesional. 13

2.1. Competencia xeral do título. 14

A competencia xeral deste título consiste en realizar operacións básicas de me-15

canizado e montaxe para a fabricación mecánica con materiais férricos, non férri-16

cos e tecnoplásticos, así como para a instalación e o mantemento de elementos de 17

redes de fontanaría, calefacción e climatización, operando coa calidade indicada, 18

cumprindo as normas de prevención de riscos laborais e protección ambiental co-19

rrespondentes, e comunicándose oralmente e por escrito en linguas galega e cas-20

telá, así como nalgunha lingua estranxeira. 21

2.2. Competencias do título. 22

As competencias profesionais, persoais e sociais, e as competencias para a 23

aprendizaxe permanente deste título son as que se relacionan: 24

a) Preparar o posto de traballo, as ferramentas, a maquinaria auxiliar e os equi-25

pamentos de mecanizado e montaxe no taller, e/ou de instalación e mantemento 26

en obra. 27

b) Realizar unións fixas e desmontables en materiais metálicos e non metálicos, 28

seguindo criterios de seguridade, funcionalidade e economía. 29

c) Realizar a montaxe e o axuste de elementos metálicos e non metálicos me-30

diante ferramentas portátiles, conseguindo os axustes, a igualación ou a escorre-31

gadura das partes móbiles. 32

d) Abrir rozas e gabias para o tendido de tubaxes de evacuación e subministra-33

ción de auga, circuítos de calefacción e climatización básica. 34

e) Ensamblar tubaxes para aplicacións de evacuación e subministración de auga 35

e instalacións de calefacción. 36

Páxina 2 de 87

f) Configurar e montar pequenas instalacións de rega automática asegurando a 1

cobertura de toda a superficie e o aforro de auga. 2

g) Montar equipamentos sanitarios conectados á rede de evacuación e á de 3

subministración interior. 4

h) Montar unidades interiores e exteriores de equipamentos de climatización bá-5

sica. 6

i) Construír e ensamblar condutos de ventilación en fibra ou similar, realizando 7

operacións de acabamento e seladura de xuntas. 8

j) Realizar o mantemento de máquinas, equipamentos, utensilios e instalacións, 9

cumprindo os procedementos establecidos nos manuais para o seu uso e a súa 10

conservación. 11

k) Resolver problemas predicibles relacionados cos ámbitos físico, social, perso-12

al e produtivo, utilizando o razoamento científico e os elementos proporcionados 13

polas ciencias aplicadas e sociais. 14

l) Actuar de xeito saudable en contextos cotiáns que favorezan o desenvolve-15

mento persoal e social, analizando hábitos e influencias positivas para a saúde 16

humana. 17

m) Valorar actuacións encamiñadas á conservación ambiental, diferenciando as 18

consecuencias das actividades cotiás que poidan afectar o equilibrio do ambiente. 19

n) Obter e comunicar información destinada á autoaprendizaxe e ao seu uso en 20

distintos contextos do seu ambiente persoal, social ou profesional mediante recur-21

sos ao seu alcance e os propios das tecnoloxías da información e da comunica-22

ción. 23

ñ) Actuar con respecto e sensibilidade cara á diversidade cultural, o patrimonio 24

histórico-artístico e as manifestacións culturais e artísticas, apreciando o seu uso 25

como fonte de enriquecemento persoal e social. 26

o) Comunicarse con claridade, precisión e fluidez en contextos sociais ou profe-27

sionais e por diferentes medios, canles e soportes ao seu alcance, utilizando e 28

adecuando recursos lingüísticos orais e escritos propios das linguas galega e cas-29

telá. 30

p) Comunicarse en situacións habituais de carácter laboral, persoal e social, uti-31

lizando recursos lingüísticos básicos en lingua estranxeira. 32

q) Realizar explicacións sinxelas sobre acontecementos e fenómenos caracterís-33

ticos das sociedades contemporáneas a partir de información histórica e xeográfica 34

ao seu dispor. 35

r) Adaptarse ás novas situacións laborais orixinadas por cambios tecnolóxicos e 36

organizativos na súa actividade laboral, utilizando as ofertas formativas ao seu al-37

cance e localizando os recursos mediante as tecnoloxías da información e da co-38

municación. 39

s) Cumprir as tarefas propias do seu nivel con autonomía e responsabilidade, 40

empregando criterios de calidade e eficiencia no traballo asignado e efectuándoo 41

de forma individual ou como membro dun equipo. 42

Páxina 3 de 87

t) Comunicarse eficazmente, respectando a autonomía e a competencia das 1

persoas que interveñen no seu ámbito de traballo, contribuíndo á calidade do tra-2

ballo realizado. 3

u) Asumir e cumprir as medidas de prevención de riscos e seguridade laboral na 4

realización das actividades laborais, evitando danos persoais, laborais e ambien-5

tais. 6

v) Cumprir as normas de calidade e de accesibilidade e deseño universais que 7

afectan a súa actividade profesional. 8

w) Actuar con espírito emprendedor, iniciativa persoal e responsabilidade na 9

elección dos procedementos da súa actividade profesional. 10

x) Exercer os dereitos e cumprir as obrigas derivadas da súa actividade profe-11

sional, de acordo co establecido na lexislación vixente, participando activamente 12

na vida económica, social e cultural. 13

2.3. Relación de cualificacións e unidades de competencia do Catálogo Nacional 14

de Cualificacións Profesionais incluídas no título. 15

2. 3.1 Cualificacións profesionais completas: 16

a) Operacións auxiliares de fabricación mecánica, FME031_1 (Real decreto 17

295/2004, do 20 de febreiro), que abrangue as seguintes unidades de competen-18

cia: 19

– UC0087_1: realizar operacións básicas de fabricación. 20

– UC0088_1: realizar operacións básicas de montaxe. 21

b) Operacións de fontanaría e calefacción-climatización doméstica, IMA367_1 22

(Real decreto 182/2008, do 8 de febreiro), que abrangue as seguintes unidades de 23

competencia: 24

– UC1154_1: realizar a instalación de tubaxes, preparando, cortando e unindo 25

tubos para a condución de auga e desaugadoiros. 26

– UC1155_1: realizar operacións básicas de instalación e mantemento de apa-27

ratos sanitarios, radiadores e aparellos de climatización de uso doméstico. 28

2.4. Contorno profesional. 29

2.4.1. Estas persoas exercen a súa actividade por conta allea en grandes, me-30

dianas e pequenas empresas dedicadas á fabricación e á montaxe de produtos 31

mecánicos e electromecánicos, así como á montaxe e ao mantemento de instala-32

cións de fontanaría, calefacción e climatización. 33

2.4.2. As ocupacións e os postos de traballo máis salientables son os seguintes: 34

– Peón de industrias manufactureiras. 35

– Auxiliar de procesos automatizados. 36

– Fontaneiro/a. 37

– Montador/ora de equipamentos de calefacción. 38

– Mantedor/ora de equipamentos de calefacción. 39

Páxina 4 de 87

– Montador/ora de equipamentos de climatización. 1

– Mantedor/ora de equipamentos de climatización 2

– Instalador/ora de redes de subministración e distribución de auga. 3

2.5. Prospectiva do sector ou dos sectores relacionados co título. 4

a) O perfil profesional, dentro do sector produtivo, evoluciona cara a un incre-5

mento na toma de decisións propias dos procesos automatizados e a realización 6

de funcións de planificación, mantemento, calidade e prevención de riscos laborais 7

na pequena empresa. 8

b) As estruturas organizativas tenden a se configurar sobre a base de decisións 9

descentralizadas, relacións funcionais do traballo en equipo, rotación de postos de 10

traballo e canles de participación. 11

c) A evolución tecnolóxica tende a sistemas enerxeticamente máis eficientes, po-12

lo uso da electrónica, de automatismos e de novos materiais. 13

d) O desenvolvemento de novos campos de produción de calor, entre os que se 14

poden destacar os sistemas de coxeneración, a utilización de paneis solares para 15

a obtención de AQS, as bombas de calor xeotérmicas e as instalacións de bioma-16

sa, adquiriu unha extraordinaria importancia. 17

e) O mesmo sucede co desenvolvemento de novos campos de produción de 18

frío, entre os que salientan os sistemas de absorción, utilizando a calor residual de 19

instalacións produtoras de calor ou mediante o uso de paneis solares térmicos. 20

f) O sector produtivo apunta a unha evolución cara ás competencias relaciona-21

das co emprego das enerxías renovables, sistemas electrónicos que incrementan o 22

rendemento, máquinas con altos rendementos enerxéticos e novos materiais plás-23

ticos para o transporte de fluídos. 24

g) Os procesos de montaxe e mantemento terán que se adaptar á normativa re-25

ferente aos tratamentos e á xestión de residuos e de axentes contaminantes. 26

3. Ensinanzas do ciclo formativo. 27

3.1. Obxectivos xerais do título. 28

Os obxectivos xerais deste ciclo formativo son os seguintes: 29

a) Aplicar o plan de mantemento de equipamentos e de uso de espazos no taller 30

e en obra, interpretando as especificacións establecidas, para preparar o posto de 31

traballo. 32

b) Seleccionar os equipamentos, as ferramentas e os accesorios necesarios, 33

identificando os criterios que cumpra aplicar, para realizar unións fixas e desmon-34

tables. 35

c) Manexar as ferramentas portátiles axeitadas interpretando as especificacións 36

do procedemento que cumpra aplicar, para realizar a montaxe e o axuste de ele-37

mentos. 38

d) Interpretar esbozos e esquemas de redes básicas de distribución de fluídos 39

Páxina 5 de 87

identificando as condicións de traballo e as marcas de implantación, para a apertu-1

ra de rozas e gabias. 2

e) Identificar as principais fases do proceso de construción de conducións de flu-3

ídos aplicando técnicas básicas de soldadura e unión, para ensamblar tubaxes de 4

cobre ou PVC. 5

f) Relacionar os elementos de redes básicas de distribución de fluídos cos recur-6

sos para a súa instalación, elaborando listaxes dos elementos necesarios, para 7

configurar e montar instalacións eficientes de rega automática. 8

g) Relacionar os elementos de redes domésticas de distribución, evacuación e 9

saneamento cos sistemas para a súa instalación, suxeición e regulación, acoplan-10

do billas, válvulas de corte e tubaxes de desaugamento, para montar equipamen-11

tos sanitarios. 12

h) Interpretar esquemas e manuais de aparellos e instalacións domésticas de 13

auga fría e calefacción identificando a secuencia de operacións, para o seu man-14

temento. 15

i) Identificar os condutos comerciais para a instalación de redes convencionais 16

de ventilación aplicando técnicas básicas de mecanizado e unión, para a súa cons-17

trución e a súa ensamblaxe. 18

j) Interpretar manuais de uso de máquinas, equipamentos, utensilios e instala-19

cións identificando a secuencia de operacións, para realizar o seu mantemento bá-20

sico. 21

k) Comprender os fenómenos que acontecen no ámbito natural mediante o co-22

ñecemento científico como un saber integrado, así como coñecer e aplicar os mé-23

todos para identificar e resolver problemas básicos nos campos do coñecemento e 24

da experiencia. 25

l) Desenvolver habilidades para formular, interpretar e resolver problemas, e 26

aplicar o razoamento de cálculo matemático para se desenvolver na sociedade e 27

no ámbito laboral, e para xestionar os seus recursos económicos. 28

m) Identificar e comprender os aspectos básicos de funcionamento do corpo 29

humano e pólos en relación coa saúde individual e colectiva, e valorar a hixiene e a 30

saúde, para permitir o desenvolvemento e o afianzamento de hábitos saudables de 31

vida en función do contorno. 32

n) Desenvolver hábitos e valores acordes coa conservación e a sustentabilidade 33

do patrimonio natural, comprendendo a interacción entre os seres vivos e o medio 34

natural, para valorar as consecuencias que se derivan da acción humana sobre o 35

equilibrio ambiental. 36

ñ) Desenvolver as destrezas básicas das fontes de información utilizando con 37

sentido crítico as tecnoloxías da información e da comunicación, para obter e co-38

municar información nos contornos persoal, social ou profesional. 39

o) Recoñecer características básicas de producións culturais e artísticas, apli-40

cando técnicas de análise básica dos seus elementos, para actuar con respecto e 41

sensibilidade cara á diversidade cultural, o patrimonio histórico-artístico e as mani-42

festacións culturais e artísticas. 43

Páxina 6 de 87

p) Desenvolver e afianzar habilidades e destrezas lingüísticas, e alcanzar o nivel 1

requirido de precisión, claridade e fluidez, utilizando os coñecementos sobre as 2

linguas galega e castelá, para se comunicar no seu contexto social, na súa vida 3

cotiá e na actividade laboral 4

q) Desenvolver habilidades lingüísticas básicas en lingua estranxeira para se 5

comunicar de xeito oral e escrito en situacións habituais e predicibles da vida cotiá 6

e profesional. 7

r) Recoñecer causas e trazos propios de fenómenos e acontecementos contem-8

poráneos, a súa evolución histórica e a súa distribución xeográfica, para explicar 9

as características propias das sociedades contemporáneas. 10

s) Desenvolver valores e hábitos de comportamento baseados en principios de-11

mocráticos, aplicándoos nas súas relacións sociais habituais e na resolución pací-12

fica dos conflitos. 13

t) Comparar e seleccionar recursos e ofertas formativas existentes para a apren-14

dizaxe ao longo da vida, para se adaptar ás novas situacións laborais e persoais. 15

u) Desenvolver a iniciativa, a creatividade e o espírito emprendedor, así como a 16

confianza en si mesmo/a, a participación e o espírito crítico, para resolver situa-17

cións e incidencias da actividade profesional ou de índole persoal. 18

v) Desenvolver traballos en equipo asumindo os deberes, cooperando coas de-19

mais persoas con tolerancia e respecto, para a realización eficaz das tarefas e co-20

mo medio de desenvolvemento persoal. 21

w) Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para se informar, se 22

comunicar, aprender e facilitar as tarefas laborais. 23

x) Relacionar os riscos laborais e ambientais coa actividade laboral, co propósito 24

de utilizar as medidas preventivas correspondentes para a protección persoal, evi-25

tando danos ambientais e ás demais persoas. 26

y) Desenvolver as técnicas da súa actividade profesional asegurando a eficacia 27

e a calidade no seu traballo, e propor, se procede, melloras nas actividades de tra-28

ballo. 29

z) Recoñecer os dereitos e deberes como axente activo na sociedade, tendo en 30

conta o marco legal que regula as condicións sociais e laborais, para participar na 31

cidadanía democrática. 32

3.2. Módulos profesionais. 33

Os módulos deste ciclo formativo son os que se relacionan: 34

– MP3009. Ciencias aplicadas I. 35

– MP3011. Comunicación e sociedade I. 36

– MP3012. Comunicación e sociedade II. 37

– MP3019. Ciencias aplicadas II. 38

– MP3020. Operacións básicas de fabricación. 39

– MP3021. Soldadura e carpintaría metálica. 40

Páxina 7 de 87

– MP3022. Carpintaría de aluminio e PVC. 1

– MP3023. Redes de evacuación. 2

– MP3024. Fontanaría e calefacción básica. 3

– MP3025. Montaxe de equipamentos de climatización. 4

– MP3027. Formación en centros de traballo. 5

6

Páxina 8 de 87

4. Desenvolvemento de módulos 1

4.1 Módulo profesional: Ciencias aplicadas I 2

Código: MP3009. 3

Duración: 175 horas. 4

4.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación 5

RA1. Resolve problemas matemáticos en situacións cotiás, utilizando os elementos bá-6

sicos da linguaxe matemática e as súas operacións. 7

– CA1.1. Identificáronse os tipos de números e utilizáronse para interpretar adecua-8

damente a información cuantitativa. 9

– CA1.2. Realizáronse cálculos con eficacia mediante cálculo mental ou mediante al-10

goritmos de lapis e calculadora (física ou informática). 11

– CA1.3. Utilizáronse as TIC como medio de procura de información. 12

– CA1.4. Operouse con potencias de expoñente natural e enteiro aplicando as propie-13

dades. 14

– CA1.5. Utilizouse a notación científica para representar números moi grandes ou 15

moi pequenos e operar con eles. 16

– CA1.6. Representáronse os números reais sobre a recta numérica. 17

– CA1.7. Caracterizouse a proporción como expresión matemática. 18

– CA1.8. Comparáronse magnitudes establecendo o seu tipo de proporcionalidade. 19

– CA1.9. Utilizouse a regra de tres para resolver problemas nos que interveñen magni-20

tudes directamente e inversamente proporcionais. 21

– CA1.10. Aplicouse o xuro simple e composto en actividades cotiás. 22

RA2. Recoñece as instalacións e o material de laboratorio e valóraos como recursos ne-23

cesarios para a realización das actividades prácticas. 24

– CA2.1. Identificáronse as técnicas experimentais que se vaian realizar. 25

– CA2.2. Manipuláronse adecuadamente os materiais instrumentais do laboratorio. 26

– CA2.3. Tivéronse en conta as condicións de hixiene e seguridade para as técnicas 27

experimentais que se vaian realizar. 28

RA3. Identifica propiedades fundamentais da materia nas formas en que se presenta na 29

natureza, manexando as súas magnitudes físicas e as súas unidades fundamentais en 30

unidades de sistema métrico decimal. 31

– CA3.1. Describíronse as propiedades da materia. 32

– CA3.2. Practicáronse os cambios de unidades de lonxitude, masa e capacidade. 33

– CA3.3. Identificouse a equivalencia entre unidades de volume e capacidade. 34

– CA3.4. Efectuáronse medidas en situacións reais utilizando as unidades do sistema 35

métrico decimal e utilizando a notación científica. 36

– CA3.5. Identificouse a denominación dos cambios de estado da materia. 37

– CA3.6. identificáronse, con exemplos sinxelos, diferentes sistemas materiais homo-38

xéneos e heteroxéneos. 39

Páxina 9 de 87

– CA3.7. Identificáronse os estados de agregación nos que se presenta a materia e uti-1

lizáronse modelos cinéticos para explicar os cambios de estado. 2

– CA3.8. Identificáronse sistemas materiais en relación co seu estado na natureza. 3

– CA3.9. Recoñecéronse os estados de agregación dunha substancia dada a súa tempe-4

ratura de fusión e de ebulición. 5

– CA3.10. Establecéronse diferenzas entre ebulición e evaporación utilizando exem-6

plos sinxelos. 7

RA4. Utiliza o método máis adecuado para a separación de compoñentes de mesturas 8

sinxelas en relación co proceso físico ou químico en que se basea. 9

– CA4.1. Identificouse e describiuse o que se considera substancia pura e mestura. 10

– CA4.2. Establecéronse as diferenzas fundamentais entre mesturas e compostos. 11

– CA4.3. Discrimináronse os procesos físicos e químicos. 12

– CA4.4. Seleccionáronse, dunha listaxe de substancias, as mesturas, os compostos e 13

os elementos químicos. 14

– CA4.5. Aplicáronse de xeito práctico diferentes separacións de mesturas por méto-15

dos sinxelos. 16

– CA4.6. Describíronse as características xerais básicas de materiais en relación coas 17

profesións, utilizando as TIC. 18

– CA4.7. Traballouse en equipo na realización de tarefas. 19

RA5. Recoñece como a enerxía está presente nos procesos naturais, describindo fenó-20

menos simples da vida real. 21

– CA5.1. Identificáronse situacións da vida cotiá nas que se pon de manifesto a inter-22

vención da enerxía. 23

– CA5.2. Recoñecéronse diversas fontes de enerxía. 24

– CA5.3. Establecéronse grupos de fontes de enerxía renovable e non renovable. 25

– CA5.4. Amosáronse as vantaxes e os inconvenientes (obtención, transporte e utiliza-26

ción) das fontes de enerxía renovables e non renovables, utilizando as TIC. 27

– CA5.5. Aplicáronse cambios de unidades de enerxía. 28

– CA5.6. Amosouse, en diferentes sistemas, a conservación da enerxía. 29

– CA5.7. Describíronse procesos relacionados co mantemento do organismo e da vida 30

nos que se aprecia claramente o papel da enerxía. 31

RA6. Localiza as estruturas anatómicas básicas discriminando os sistemas ou os apare-32

llos aos que pertencen e asociándoos ás funcións que producen no organismo. 33

– CA6.1. Identificáronse e describíronse os órganos que configuran o corpo humano, e 34

asociáronse ao sistema ou ao aparello correspondente. 35

– CA6.2. Relacionouse cada órgano, sistema e aparello á súa función, e indicáronse as 36

súas asociacións. 37

– CA6.3. Describiuse a fisioloxía do proceso de nutrición e identificouse a función das 38

estruturas anatómicas dos aparellos dixestivo, circulatorio, respiratorio e excretor. 39

– CA6.4. Describiuse a fisioloxía do proceso de reprodución e identificouse a función 40

das estruturas anatómicas do aparello reprodutor. 41

– CA6.5. Detallouse como funciona o proceso de relación e identificouse a función 42

das estruturas anatómicas dos sistemas nervioso e endócrino. 43

– CA6.6. Utilizáronse ferramentas informáticas para describir adecuadamente apare-44

llos e sistemas. 45

Páxina 10 de 87

RA7. Diferencia a saúde da doenza, relacionando os hábitos de vida coas doenzas máis 1

frecuentes e recoñecendo os principios básicos de defensa contra elas. 2

– CA7.1. Identificáronse situacións de saúde e de doenza para as persoas. 3

– CA7.2. Describíronse os mecanismos encargados da defensa do organismo. 4

– CA7.3. Identificáronse e clasificáronse as doenzas infecciosas e non infecciosas 5

máis comúns na poboación, e recoñecéronse as súas causas, a súa prevención e os 6

seus tratamentos. 7

– CA7.4. Relacionáronse os axentes que causan as doenzas infecciosas habituais co 8

contaxio producido. 9

– CA7.5. Describiuse a acción das vacinas, dos antibióticos e doutras achegas da cien-10

cia médica para o tratamento e a prevención de doenzas infecciosas. 11

– CA7.6. Recoñeceuse o papel das campañas de vacinación na prevención de doenzas 12

infecciosas. 13

– CA7.7. Describiuse o tipo de doazóns e os problemas que se producen nos trans-14

plantes. 15

– CA7.8. Recoñecéronse situacións de risco para a saúde relacionadas co contorno 16

profesional máis próximo. 17

– CA7.9. Deseñáronse pautas de hábitos saudables relacionados con situacións cotiás. 18

RA8. Elabora menús e dietas equilibradas sinxelas diferenciando os nutrientes que con-19

teñen e adaptándoos aos parámetros corporais e a situacións diversas. 20

– CA8.1. Discriminouse entre o proceso de nutrición e o de alimentación. 21

– CA8.2. Diferenciáronse os nutrientes necesarios para o mantemento da saúde. 22

– CA8.3. Recoñeceuse a importancia dunha boa alimentación e do exercicio físico no 23

coidado do corpo humano. 24

– CA8.4. Relacionáronse as dietas coa saúde, diferenciando entre as necesarias para o 25

mantemento da saúde e as que poden conducir a unha mingua desta. 26

– CA8.5. Realizouse o cálculo sobre balances calóricos en situacións habituais do con-27

torno. 28

– CA8.6. Calculouse o metabolismo basal e os seus resultados, e representouse nun 29

diagrama establecendo comparacións e conclusións. 30

– CA8.7. Elaboráronse menús para situacións concretas, investigando na rede as pro-31

piedades dos alimentos. 32

RA9. Resolve situacións cotiás, utilizando expresións alxébricas sinxelas e aplicando 33

os métodos de resolución máis axeitados. 34

– CA9.1. Concretáronse propiedades ou relacións de situacións sinxelas mediante ex-35

presións alxébricas. 36

– CA9.2. Simplificáronse expresións alxébricas sinxelas utilizando métodos de desen-37

volvemento e factorización. 38

– CA9.3. Resolvéronse problemas da vida cotiá en que cumpra a formulación e a reso-39

lución de ecuacións de primeiro grao. 40

– CA9.4. Resolvéronse problemas sinxelos utilizando métodos gráficos e as TIC. 41

Páxina 11 de 87

4.1.2 Contidos básicos 1

BC1. Resolución de problemas mediante operacións básicas 2

Recoñecemento e diferenciación dos tipos de números. Representación na recta real. 3

Utilización da xerarquía das operacións. 4

Interpretación e utilización dos números reais e das operacións en diferentes contextos. 5

Notación científica. Representación e operacións de suma, resta, multiplicación e divi-6

sión. 7

Proporcionalidade directa e inversa. Regra de tres. Comparación de magnitudes. 8

As porcentaxes na economía. 9

Técnicas de procura de información coas tecnoloxías da información e da comunica-10

ción. 11

BC2. Recoñecemento de materiais e instalacións de laboratorio 12

Normas xerais de traballo no laboratorio. 13

Normas de seguridade e hixiene no laboratorio. 14

Materiais de laboratorio: tipos e utilidade. 15

Técnicas experimentais. Manexo da instrumentación do laboratorio na realización de 16

actividades prácticas. 17

BC3. Identificación das formas da materia 18

Unidades de lonxitude, capacidade e masa no sistema métrico decimal: cálculos, equi-19

valencias e medidas. Uso da notación científica. 20

Materia: propiedades. 21

Clasificación da materia segundo o seu estado de agregación e composición. 22

Estados de agregación: sólido, líquido e gasoso. Temperatura de fusión e de ebulición. 23

Sistemas materiais homoxéneos e heteroxéneos. Estados de agregación dos materiais na 24

natureza. 25

Natureza corpuscular da materia. Cambios de estado e modelos cinéticos. 26

BC4. Separación de mesturas e substancias 27

Substancias puras e mesturas: identificación, descrición e diferenciación. 28

Substancias puras: elementos e compostos. Táboa periódica. 29

Técnicas básicas de separación de mesturas no laboratorio. Procesos físicos e químicos 30

que interveñen. 31

Características básicas dos materiais relacionados co perfil profesional. 32

Traballo en equipo: repartición de tarefas, normas, orde e elaboración de informes. 33

Páxina 12 de 87

BC5. Recoñecemento da enerxía nos procesos naturais 1

Manifestacións da enerxía na natureza: fontes de enerxía e procesos en que esta inter-2

vén. 3

Fontes de enerxía renovable e non renovable: identificación. Vantaxes e inconvenientes 4

de cada unha. 5

A enerxía na vida cotiá: identificación de situacións próximas. 6

Formas de enerxía e a súa transformación. Lei de conservación da enerxía. 7

Enerxía, calor e temperatura. Unidades máis habituais do Sistema Internacional. 8

BC6. Localización de estruturas anatómicas básicas 9

Niveis de organización da materia viva. Órganos, aparellos e sistemas. Relacións entre 10

eles e as súas funcións. 11

Fisioloxía do proceso de nutrición: aparellos dixestivo, circulatorio, respiratorio e ex-12

cretor. 13

Fisioloxía do proceso de relación: sistemas nervioso e endócrino. 14

Fisioloxía do proceso de reprodución: aparello reprodutor e desenvolvemento embrio-15

nario. 16

BC7. Diferenciación entre saúde e doenza 17

Saúde e doenza: concepto e diferenciación. 18

Tipos de doenzas: infecciosas e non infecciosas; doenzas de transmisión sexual. Cau-19

sas, prevención e tratamentos. 20

Mecanismos encargados da defensa do organismo. Sistema inmunitario. 21

Hixiene e prevención de doenzas. Tratamento fronte ás doenzas infecciosas. Vacinas. 22

Transplantes e doazóns. 23

Saúde mental: prevención de drogodependencias e de trastornos alimentarios. 24

Hábitos de vida saudables relacionados coas doenzas máis frecuentes e con situacións 25

cotiás. 26

BC8. Elaboración de menús e de dietas 27

Alimentos e nutrientes: diferenciación. Recoñecemento de nutrientes presentes nos 28

alimentos. 29

Alimentación e saúde. Hábitos saudables relacionados coa alimentación. 30

Concepto e elaboración de dietas. Tipos de dietas. Elaboración de menús. 31

Hábitos saudables relacionados coa alimentación. Importancia dunha boa alimentación 32

e do exercicio físico. 33

BC9. Resolución de ecuacións sinxelas 34

Progresións aritméticas e xeométricas. 35

Tradución de situacións da linguaxe verbal á alxébrica. 36

Páxina 13 de 87

Transformación de expresións alxébricas. Operacións alxébricas de suma, diferenza, 1

multiplicación e factor común. 2

Desenvolvemento e factorización de expresións alxébricas. Identidades notables. 3

Resolución de ecuacións de primeiro grao cunha incógnita. 4

Aplicación de métodos gráficos de resolución de problemas. 5

6

4.1.3 Orientacións pedagóxicas 7

Este módulo contribúe a alcanzar as competencias para a aprendizaxe permanente e contén 8

a formación para que o alumnado sexa consciente tanto da súa propia persoa como do me-9

dio que o rodea. 10

Os contidos deste módulo contribúen a afianzar e aplicar hábitos saudables en todos os 11

aspectos da vida cotiá. 12

Así mesmo, utilizan a linguaxe operacional das matemáticas na resolución de proble-13

mas de índole diversa, aplicados a calquera situación, tanto na vida cotiá como na vida la-14

boral. 15

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra ciencias como as 16

matemáticas, a química, a bioloxía e a xeoloxía, enfócase aos conceptos principais e aos 17

principios das ciencias, involucrando o alumnado na resolución de problemas sinxelos e 18

na realización doutras tarefas significativas, e permítelle traballar de xeito autónomo para 19

construír a súa propia aprendizaxe e culminar en resultados reais xerados por el mesmo. 20

A formación do módulo contribúe a alcanzar os obxectivos j), k), m) e n) do ciclo for-21

mativo e as competencias j), l) e m). Ademais, relaciónase cos obxectivos s), t), u), v), w), 22

x), e y), e coas competencias q), r), s), t), u), v), e w), que se incluirán neste módulo profe-23

sional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais. 24

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as 25

competencias do módulo han versar sobre: 26

– Utilización dos números e das súas operacións para resolver problemas. 27

– Recoñecemento das formas da materia. 28

– Recoñecemento e uso de material de laboratorio básico. 29

– Identificación e localización das estruturas anatómicas. 30

– Realización de exercicios de expresión oral, aplicando as normas básicas de atención 31

ao público. 32

– Importancia da alimentación para unha vida saudable. 33

– Resolución de problemas, tanto no ámbito científico como no cotián. 34

35

Páxina 14 de 87

4.2 Módulo profesional: Comunicación e sociedade I 1

Código: MP3011. 2


4.2.1 Unidade formativa 1: Comunicación en linguas galega e castelá I 4

Código: MP3011_13. 5


4.2.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación 7

RA1. Utiliza estratexias comunicativas para interpretar e comunicar información oral 8

en lingua galega e en lingua castelá, aplicando os principios da escoita activa, estrate-9

xias sinxelas de composición e as normas lingüísticas básicas. 10

– CA1.1. Analizouse a estrutura de textos orais procedentes dos medios de comunica-11

ción de actualidade e identificáronse as súas características principais. 12

– CA1.2. Aplicáronse as habilidades básicas para realizar unha escoita activa, identifi-13

cando o sentido global e os contidos específicos dunha mensaxe oral. 14

– CA1.3. Realizouse un bo uso dos elementos de comunicación non verbal nas argu-15

mentacións e nas exposicións. 16

– CA1.4. Analizáronse os usos e os niveis da lingua, así como as normas lingüísticas, 17

na comprensión e aplicáronse na composición de mensaxes orais, e revisáronse e 18

elimináronse os usos discriminatorios, nomeadamente nas relacións de xénero. 19

– CA1.5. Utilizouse a terminoloxía gramatical axeitada na comprensión das activida-20

des gramaticais propostas e na súa resolución. 21

RA2. Utiliza estratexias comunicativas para interpretar e comunicar información escrita 22

en lingua galega e en lingua castelá, aplicando á composición autónoma de textos bre-23

ves seleccionados, estratexias de lectura comprensiva e de análise, síntese e clasifica-24

ción, de xeito estruturado e progresivo. 25

– CA2.1. Valoráronse e analizáronse as características principais dos tipos de textos 26

en relación coa súa idoneidade para o traballo que se desexe realizar e en función da 27

súa finalidade. 28

– CA2.2. Utilizáronse diversas ferramentas de procura na comprensión dun texto es-29

crito, aplicando estratexias de reinterpretación de contidos. 30

– CA2.3. Aplicáronse sistematicamente estratexias de lectura comprensiva na interpre-31

tación dos textos, extraendo conclusións para a súa aplicación nas actividades de 32

aprendizaxe e recoñecendo posibles usos discriminatorios desde a perspectiva de 33

xénero. 34

– CA2.4. Resumiuse o contido dun texto escrito, extraendo a idea principal, as secun-35

darias e o propósito comunicativo, e revisáronse e reformuláronse as conclusións ob-36

tidas. 37

– CA2.5. Analizouse a estrutura de textos escritos de utilización diaria, recoñecendo 38

usos e niveis da lingua, e pautas de elaboración. 39

– CA2.6. Aplicáronse as principais normas gramaticais e ortográficas na redacción de 40

textos, de xeito que o texto final resulte claro e preciso. 41

Páxina 15 de 87

– CA2.7. Desenvolvéronse pautas sistemáticas na elaboración de textos escritos que 1

permiten a valoración das aprendizaxes desenvolvidas e a reformulación das necesi-2

dades de aprendizaxe para mellorar a comunicación escrita. 3

– CA2.8. Seguíronse pautas de presentación de traballos escritos tendo en conta o con-4

tido, o formato e o público destinatario, utilizando un vocabulario adecuado ao con-5

texto. 6

– CA2.9. Resolvéronse actividades de comprensión e análise das estruturas gramati-7

cais e comprobouse a validez das inferencias realizadas. 8

RA3. Realiza a lectura de textos literarios representativos da literatura castelá anterio-9

res ao século XIX, xerando criterios estéticos para a construción do gusto persoal. 10

– CA3.1. Contrastáronse as etapas de evolución da literatura en lingua castelá no perí-11

odo considerado e recoñecéronse as obras máis representativas. 12

– CA3.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal dunha obra lite-13

raria adecuada ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos proto-14

colizados de recollida de información. 15

– CA3.3. Expresáronse opinións persoais razoadas sobre os aspectos máis e menos 16

apreciados dunha obra e sobre a implicación entre o seu contido e as propias expe-17

riencias vitais. 18

– CA3.4. Aplicáronse estratexias para a comprensión de textos literarios, tendo en 19

conta os temas e os motivos básicos. 20

– CA3.5. Presentouse información sobre períodos, autores e obras da literatura en lin-21

gua castelá a partir de textos literarios. 22

RA4. Realiza a lectura de textos literarios representativos da literatura en lingua galega 23

anteriores ao século XX, xerando criterios estéticos para a construción do gusto perso-24

al. 25

– CA4.1. Contrastáronse as etapas de evolución da literatura en lingua galega no perí-26

odo considerado e recoñecéronse as obras máis representativas. 27

– CA4.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal dunha obra lite-28

raria adecuada ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos proto-29

colizados de recollida de información. 30

– CA4.3. Expresáronse opinións persoais razoadas sobre os aspectos máis e menos 31

apreciados dunha obra e sobre a implicación entre o seu contido e as propias expe-32

riencias vitais. 33

– CA4.4. Aplicáronse estratexias para a comprensión de textos literarios, tendo en 34

conta os temas e os motivos básicos. 35

– CA4.5. Presentouse información sobre períodos, autores e obras da literatura en lin-36

gua galega a partir de textos literarios. 37

RA5. Coñece a formación da lingua galega e da lingua castelá e as distintas etapas da 38

súa historia social ata o século XIX, así como os fenómenos de contacto de linguas, 39

sendo consciente da necesidade de normalizar a lingua galega no marco do plurilin-40

güismo. 41

– CA5.1. Analizáronse as características de formación da lingua galega e da lingua 42

castelá. 43

– CA5.2. Identificáronse as causas e consecuencias dos feitos máis relevantes da his-44

toria social da lingua galega e da lingua castelá anterior ao século XX. 45

– CA5.3. Analizáronse os fenómenos de contacto de linguas, atendendo a situacións 46

de bilingüismo, diglosia, interferencias e o conflito lingüístico. 47

Páxina 16 de 87

– CA5.4. Valorouse a necesidade de normalizar a lingua galega no marco do plurilin-1

güismo, rexeitando os prexuízos lingüísticos. 2

4.2.1.2 Contidos básicos 3

BC1. Utilización de estratexias de comunicación oral en lingua galega e en lingua castelá 4

Textos orais. 5

Aplicación de escoita activa na comprensión de textos orais. 6

Pautas para evitar a disrupción en situacións de comunicación oral. 7

Intercambio comunicativo. 8

– Elementos extralingüísticos da comunicación oral. 9

– Usos orais informais e formais da lingua. 10

– Adecuación ao contexto comunicativo. 11

Aplicación das normas lingüísticas na comunicación oral. Organización da frase: estru-12

turas gramaticais básicas en lingua galega e en lingua castelá. 13

Composicións orais. 14

– Exposicións orais sinxelas sobre feitos da actualidade. 15

– Presentacións orais sinxelas. 16

– Uso de medios de apoio: medios audiovisuais e TIC. 17

BC2. Utilización de estratexias de comunicación escrita en lingua galega e en lingua 18 castelá 19

Tipos de textos. Características de textos de propios da vida cotiá e profesional. 20

Estratexias de lectura: elementos textuais. 21

Pautas para a utilización de dicionarios diversos. 22

Estratexias básicas no proceso de composición escrita. 23

Presentación de textos escritos en distintos soportes. Aplicación das normas gramaticais 24

e ortográficas en lingua castelá e en lingua galega. 25

Textos escritos. 26

– Principais conectores textuais en lingua castelá e en lingua galega. 27

– Aspectos básicos das formas verbais nos textos, con especial atención ás perífrases 28

verbais, á concordancia e a coherencia temporal e modal. 29

– Funcións substantiva, adxectiva e adverbial do verbo. 30

– Sintaxe: enunciado, frase e oración; suxeito e predicado; complemento directo, indi-31

recto, de réxime, circunstancial, axente e atributo. 32

– Estruturas subordinadas: substantivas, adxectivas e adverbiais. 33

BC3. Lectura de textos literarios en lingua castelá anteriores ao século XIX 34

Pautas para a lectura de fragmentos literarios. 35

Instrumentos para a recollida de información da lectura dunha obra literaria. 36

Características estilísticas e temáticas da literatura en lingua castelá a partir da Idade 37

Media e ata o século XVIII. 38

Páxina 17 de 87

Narrativa: temas e estilos recorrentes segundo a época literaria. 1

Poesía: temas e estilos recorrentes segundo a época literaria. Interpretación. 2

Teatro: temas e estilos segundo a época literaria. 3

BC4. Lectura de textos literarios en lingua galega anteriores ao século XX 4

Pautas para a lectura de fragmentos literarios. 5


Características estilísticas e temáticas da literatura en lingua galega desde a Idade Me-7

dia e ata o século XIX. 8

A literatura medieval. 9

A literatura dos Séculos Escuros. 10

A literatura do século XIX: etapas e obras máis significativas. 11

BC5. Coñecemento da formación da lingua galega e da lingua castelá e das distintas 12 etapas da súa historia social ata o século XIX, así como os fenómenos de contacto de 13 linguas. 14

A formación da lingua galega e da lingua castelá. 15

Características das etapas da historia social da lingua galega e da lingua castelá ata o 16

século XIX. 17

Análise dos fenómenos de contacto de linguas (bilingüismo, diglosia, conflito lingüísti-18

co e interferencias). 19

Adopción de actitudes positivas cara á normalización da lingua galega e coñecemento 20

do proceso. 21

Valoración do plurilingüismo como expresión da riqueza cultural da humanidade. 22

Crítica dos prexuízos lingüísticos. 23

4.2.2 Unidade formativa 2: Comunicación en lingua inglesa I 24

Código: MP3011_23. 25



RA1. Utiliza estratexias para interpretar e comunicar información oral en lingua ingle-28

sa, elaborando presentacións orais de pouca extensión, ben estruturadas, relativas a si-29

tuacións habituais de comunicación cotiá e frecuente de ámbito persoal, público ou pro-30

fesional. 31

– CA1.1. Aplicáronse as estratexias de escoita activa para a comprensión precisa das 32

mensaxes recibidas. 33

– CA1.2. Identificouse a intención comunicativa básica de mensaxes directas ou reci-34

bidas mediante formatos electrónicos, valorando as situacións de comunicación e as 35

súas implicacións no uso do vocabulario empregado. 36

Páxina 18 de 87

– CA1.3. Identificouse o sentido global do texto oral que presenta a información de 1

xeito secuenciado e progresivo en situacións habituais frecuentes e de contido predi-2

cible. 3

– CA1.4. Identificáronse trazos fonéticos e de entoación común e evidente que axuden 4

a entender o sentido xeral da mensaxe. 5

– CA1.5. Realizáronse presentacións orais breves de textos descritivos, narrativos e 6

instrutivos dos ámbitos persoal, público ou profesional, de acordo cun guión sinxelo, 7

aplicando a estrutura de cada tipo de texto e utilizando, de ser o caso, medios infor-8

máticos. 9

– CA1.6. Utilizáronse estruturas gramaticais básicas adaptadas a contextos diferentes 10

(formal, non formal e situacións profesionais), e un repertorio esencial e restrinxido 11

de expresións, frases e palabras de situacións habituais frecuentes e de contido alta-12

mente predicible segundo o propósito comunicativo do texto. 13

– CA1.7. Expresouse con certa claridade, usando unha entoación e unha pronuncia 14

comprensible, aceptándose as pausas e as dúbidas frecuentes. 15

– CA1.8. Amosouse unha actitude reflexiva acerca da información que supoña calque-16

ra tipo de discriminación. 17

– CA1.9. Identificáronse as normas de relacións sociais básicas e estandarizadas dos 18

países onde se fale a lingua estranxeira. 19

– CA1.10. Identificáronse os costumes ou as actividades cotiás da comunidade onde 20

se fale a lingua estranxeira. 21

RA2. Participa en conversas en lingua inglesa utilizando unha linguaxe sinxela e clara 22

en situacións habituais frecuentes dos ámbitos persoal ou profesional, activando estra-23

texias de comunicación básicas. 24

– CA2.1. Dialogouse, de xeito dirixido e seguindo un guión ben estruturado, utilizan-25

do un repertorio memorizado de modelos de oracións e conversas breves e básicas, 26

sobre situacións habituais frecuentes e de contido altamente predicible. 27

– CA2.2. Mantívose a interacción utilizando estratexias de comunicación sinxelas para 28

amosar o interese e a comprensión. 29

– CA2.3. Utilizáronse estratexias básicas de compensación para suplir carencias na 30

lingua estranxeira, como a observación da persoa interlocutora e a procura da súa 31

axuda para facilitar a bidirecionalidade da comunicación. 32

– CA2.4. Utilizáronse estruturas gramaticais básicas e un repertorio esencial e restrin-33

xido de expresións, frases, palabras e marcadores de discurso lineais, segundo o 34

propósito comunicativo do texto. 35

– CA2.5. Expresouse con certa claridade, utilizando unha entoación e unha pronuncia 36

comprensibles, aceptándose as pausas e as dúbidas frecuentes, nun rexistro formal 37

ou neutro e sempre que as condicións acústicas sexan boas e a mensaxe non estea 38

distorsionada. 39

RA3. Elabora textos escritos breves e sinxelos en lingua inglesa, en situacións de co-40

municacións habituais e frecuentes dos ámbitos persoal, público ou profesional, desen-41

volvendo estratexias estruturadas de composición, e aplica estratexias de lectura com-42

prensiva. 43

– CA3.1. Leuse o texto de xeito comprensivo, recoñecendo os seus trazos básicos, o 44

seu contido global, e analizouse a súa intención e o seu contexto. 45

– CA3.2. Identificáronse as ideas fundamentais e a intención comunicativa básica do 46

texto. 47

Páxina 19 de 87

– CA3.3. Identificáronse estruturas gramaticais básicas e un repertorio limitado de ex-1

presións, frases, palabras e marcadores de discurso lineais, en situacións habituais 2

frecuentes, de contido moi predicible. 3

– CA3.4. Completáronse e reorganizáronse frases e oracións, atendendo ao propósito 4

comunicativo e a normas gramaticais básicas. 5

– CA3.5. Elaboráronse textos breves e adecuados a un propósito comunicativo, se-6

guindo modelos estruturados. 7

– CA3.6. Utilizouse o léxico esencial axeitado para situacións frecuentes e para o con-8

texto dos ámbitos persoal ou profesional. 9

– CA3.7. Amosouse interese pola boa presentación dos textos escritos, respectando as 10

normas gramaticais, ortográficas e tipográficas, e seguindo sinxelas pautas de revi-11

sión. 12

– CA3.8. Utilizáronse dicionarios impresos e en liña e correctores ortográficos dos 13

procesadores na composición dos textos. 14

– CA3.9. Amosouse unha actitude reflexiva acerca da información que supoña calque-15

ra tipo de discriminación. 16


BC1. Comprensión e produción de testos orais básicos en lingua inglesa 18

Ideas principais en chamadas, mensaxes, ordes e indicacións moi claras. 19

Descrición xeral de persoas, lugares e obxectos dos ámbitos profesional e público. 20

Narración e explicación sobre situacións habituais e frecuentes do presente, do pasado e 21

do futuro. 22

Léxico, expresións e frases sinxelas frecuentes para se desenvolver en transaccións e 23

xestións cotiás dos ámbitos persoal ou profesional. 24

Recursos gramaticais. 25

– Tempos e formas verbais en presente e pasado; verbos principais, modais e auxilia-26

res. Funcións comunicativas asociadas a situacións habituais e frecuentes. 27

– Elementos lingüísticos fundamentais. 28

– Marcadores do discurso para iniciar, ordenar e finalizar. 29

Pronuncia de fonemas ou grupos fónicos de carácter básico que presenten maior difi-30

cultade. 31

Uso de rexistros axeitados nas relacións sociais. 32

Estratexias fundamentais de comprensión e escoita activa. 33

Formatos electrónicos máis usuais. 34

BC2. Participación en conversas en lingua inglesa 35

Estratexias de comprensión e escoita activa para iniciar, manter e rematar a interacción. 36

Elaboración de mensaxes e textos sinxelos en lingua inglesa. 37

Comprensión da información global e da idea principal de textos básicos cotiáns, dos 38

ámbitos persoal, público ou profesional. 39

Páxina 20 de 87

Léxico frecuente para se desenvolver en transaccións e xestións cotiás e sinxelas dos 1

ámbitos persoal, público ou profesional. 2

Composición de textos escritos moi breves, sinxelos e ben estruturados. 3

BC3. Interpretación e elaboración de mensaxes sinxelas escritas en lingua inglesa 4

Elementos lingüísticos fundamentais atendendo aos tipos de textos, aos contextos e aos 5

propósitos comunicativos tendo en conta un enfoque centrado no uso da lingua e na súa 6

dimensión social. 7

Propiedades básicas do texto. 8

Estratexias e técnicas de compresión de lectura. 9

Estratexias de planificación e de corrección escrita. 10

Estratexias de expresión e de interacción escrita. 11

Usos sociais da lingua: información xeral, opinión e valoración. 12

Funcións comunicativas máis habituais dos ámbitos persoal, público ou profesional en 13

medios escritos. 14

Coherencia espazo-temporal e cohesión a través do uso de recursos sinxelos para ini-15

ciar, desenvolver ou rematar un texto escrito. 16

Contidos léxico-semánticos sinxelos e básicos da lingua inglesa. 17

Tempos e formas verbais. Relacións temporais: anterioridade, posterioridade e simulta-18

neidade. 19

Estruturas gramaticais básicas: 20

A oración simple e a oración composta con and/or/but. 21

Dicionarios impresos e en liña, e correctores ortográficos. 22

4.2.3 Unidade formativa 3: Sociedade I 23

Código: MP3011_33. 24



RA1. Valora a evolución histórica das sociedades prehistóricas e da Idade Antiga, así 27

como as súas relacións coas paisaxes naturais, analizando os factores e os elementos 28

implicados, e desenvolvendo actitudes e valores de aprecio do patrimonio natural e ar-29

tístico. 30

– CA1.1. Describíronse mediante a análise de fontes gráficas as principais característi-31

cas dunha paisaxe natural, e recoñecéronse esas características no contorno máis 32

próximo. 33

– CA1.2. Explicáronse a localización, o desprazamento e a adaptación ao medio dos 34

grupos humanos do período da hominización, ata o dominio técnico dos metais por 35

parte das principais culturas que o exemplifican. 36

– CA1.3. Relacionáronse as características dos fitos artísticos máis significativos do 37

período prehistórico coa organización social e co corpo de crenzas, e valoráronse as 38

súas diferenzas coas sociedades actuais. 39

Páxina 21 de 87

– CA1.4. Valorouse a persistencia destas sociedades nas actuais, en especial no territo-1

rio galego e peninsular, identificando e comparando as súas principais característi-2

cas. 3

– CA1.5. Discrimináronse as principais características que require a análise das obras 4

arquitectónicas e escultóricas mediante exemplos arquetípicos, diferenciando estilos 5

canónicos. 6

– CA1.6. Xulgouse o impacto das primeiras sociedades humanas na paisaxe natural, 7

analizando as características das cidades antigas e a súa evolución na actualidade no 8

territorio galego e peninsular. 9

– CA1.7. Analizouse a persistencia en Galicia, na Península Ibérica e nos territorios 10

extrapeninsulares españois das sociedades prehistóricas e da Idade Antiga. 11

– CA1.8. Elaboráronse instrumentos sinxelos de recollida de información mediante es-12

tratexias de composición protocolizadas, utilizando tecnoloxías da información e da 13

comunicación. 14

– CA1.9. Desenvolvéronse comportamentos acordes co desenvolvemento do propio 15

esforzo e o traballo colaborativo. 16

RA2. Valora a construción do espazo europeo ata as primeiras transformacións indus-17

triais das sociedades agrarias, analizando as súas características principais, así como a 18

súa persistencia na sociedade actual e no contorno inmediato. 19

– CA2.1. Analizouse a transformación do mundo antigo no medieval, recoñecendo a 20

evolución do espazo europeo, as súas relacións co espazo extraeuropeo e as caracte-21

rísticas máis significativas das sociedades medievais en Galicia e en España. 22

– CA2.2. Valoráronse as características das paisaxes agrarias medievais e a súa persis-23

tencia nas sociedades actuais galega e española, identificando os seus elementos 24

principais. 25

– CA2.3. Valoráronse as consecuencias da construción dos imperios coloniais en 26

América nas culturas autóctonas e nas europeas. 27

– CA2.4. Analizouse o modelo político e social da monarquía absoluta durante a Idade 28

Moderna nas principais potencias europeas, así como as súas peculiaridades en Gali-29

cia e en España. 30

– CA2.5. Valoráronse os indicadores demográficos básicos das transformacións na 31

poboación europea, española e galega durante o período analizado. 32

– CA2.6. Describíronse as principais características da análise das obras pictóricas a 33

través do estudo de exemplos arquetípicos das escolas e dos estilos que se suceden 34

en Europa, en España e en Galicia desde o Renacemento ata a irrupción das vangar-35

das históricas. 36

– CA2.7. Analizouse a evolución do sector ou dos sectores produtivos propios do per-37

fil do título, analizando as súas transformacións e os principais fitos de evolución 38

nos seus sistemas organizativos e tecnolóxicos. 39

– CA2.8. Elaboráronse instrumentos sinxelos de recollida de información mediante es-40

tratexias de composición protocolizadas, utilizando as tecnoloxías da información e 41

da comunicación. 42


esforzo e o traballo en equipo. 44

Páxina 22 de 87


BC1. Valoración das sociedades prehistóricas e antigas e a súa relación co medio 2 natural 3

Paisaxes naturais: aspectos xerais e locais. 4

Sociedades prehistóricas. 5

Nacemento das cidades. 6

– Hábitat urbano e a súa evolución. 7

– Gráficos de representación urbana. 8

– Sociedades urbanas antigas. 9

– Cultura grega: extensión, trazos e fitos principais. 10

– Características esenciais da arte grega. 11

– Cultura romana. 12

– Características esenciais da arte romana. 13

– As sociedades prehistóricas e antigas no territorio galego e peninsular. 14

Tratamento e elaboración de información para as actividades educativas. 15

– Recursos básicos: guións, esquemas, resumos, etc. 16

– Ferramentas sinxelas de localización cronolóxica. 17

– Vocabulario seleccionado e específico. 18

BC2. Valoración da creación do espazo europeo na Idade Media e na Idade Moderna 19

Europa medieval. 20

– Persistencia de usos e costumes. Espazo agrario e as súas características. 21

– Contacto con outras culturas. 22

Europa das monarquías absolutas. 23

– Grandes monarquías europeas: localización e evolución sobre o mapa no contexto 24

europeo. 25

– Monarquía absoluta en España. 26

– Evolución do sector produtivo durante o período. 27

Colonización de América. 28

Galicia na época medieval e moderna. 29

Estudo da poboación. 30

– Evolución demográfica do espazo europeo. 31

– Comentario de gráficas de poboación: pautas e instrumentos básicos. 32

Evolución da arte europea, española e galega das épocas medieval e moderna. Pautas 33

básicas para o comentario de obras pictóricas. 34


– Recursos básicos: resumos, fichas temáticas, biografías, follas de cálculo ou simila-36

res, etc. 37

– Vocabulario específico. 38

Páxina 23 de 87



a formación para que o alumnado sexa quen de recoñecer as características básicas dos fe-3

nómenos relacionados coa actividade humana e mellorar as súas habilidades comunicati-4

vas. 5

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra coñecementos bá-6

sicos relativos a ciencias sociais, lingua galega e literatura, lingua castelá e literatura, e 7

lingua inglesa, estará enfocada ao uso de ferramentas básicas da análise textual, á elabora-8

ción de información estruturada oral e escrita, á localización espazo-temporal dos fenóme-9

nos sociais e culturais, ao respecto pola diversidade de crenzas e ás pautas de relación co-10

tiá en distintas sociedades e grupos humanos, involucrando o alumnado en tarefas signifi-11

cativas que lle permitan traballar de xeito autónomo e en equipo. 12

Para facilitar a organización dos contidos, este módulo divídese en tres unidades forma-13

tivas: Comunicación en linguas galega e castelá I, Comunicación en lingua inglesa I, e So-14

ciedade I. 15

A lingua galega e literatura, e a lingua castelá e literatura abórdanse desde un enfoque 16

comunicativo que xustifica o seu tratamento integrado nunha única unidade formativa. En 17

calquera caso, de acordo coa lexislación vixente, no proceso de ensino e aprendizaxe dé-18

bense usar ambas as linguas nas destrezas de comprensión e de produción para que o 19

alumnado finalice esta formación sendo competente nas dúas. 20

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais n), ñ), o), e p) do ciclo for-21

mativo, e coas competencias profesionais, persoais e sociais m), n), ñ), e o). Ademais, re-22

laciónase cos obxectivos s), t), u), v), w), x), e y), e coas competencias q), r), s), t), u), v), 23

e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos 24

profesionais. 25

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os ob-26

xectivos do módulo estarán orientadas a: 27

– Concreción dun plan personalizado de formación que teña como obxectivo lograr a 28

integración do alumnado nas situacións de aprendizaxe propostas, mediante a apli-29

cación de estratexias motivadoras. 30

– Potenciación da autonomía na execución das actividades e na xestión do seu tempo 31

de aprendizaxe, no ámbito das competencias e dos contidos do ámbito sociolingüís-32

tico. 33

– Realización de dinámicas sobre o desenvolvemento de habilidades sociais que favo-34

rezan o asentamento de hábitos de disciplina e de traballo individual e en equipo. 35

– Uso de estratexias, recursos e fontes de información ao seu alcance, fomentando o 36

uso das TIC, que contribúan á reflexión sobre a valoración da información necesaria 37

para construír explicacións estruturadas da realidade. 38

– Uso de métodos globalizadores (proxectos, centros de interese, etc.) que permitan a 39

integración do alumnado nas actividades de aprendizaxe, concretado nunha metodo-40

loxía de traballo que os relacione coa actualidade. 41

– Programación de actividades que se relacionen, sempre que sexa posible, con capa-42

cidades que se deriven do perfil profesional. 43

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxec-44

tivos do módulo en relación coa aprendizaxe das linguas están relacionadas con: 45

– Uso da lingua na interpretación e na elaboración de mensaxes sinxelas orais e escri-46

tas, mediante o seu uso en distintos tipos de situacións comunicativas e textuais do 47

contorno do alumnado. 48

Páxina 24 de 87

– Uso dun vocabulario adecuado ás situacións do seu contorno, que orientará a con-1

creción dos contidos, das actividades e dos exemplos utilizados no módulo. 2

– Selección e execución de estratexias didácticas que faciliten a autoaprendizaxe e que 3

incorporen o uso da lingua en situacións de comunicación o máis reais posible, utili-4

zando as posibilidades das tecnoloxía da información e da comunicación (correo 5

electrónico, SMS, internet, redes sociais, etc.). 6

– Uso das técnicas de comunicación para potenciar o traballo en equipo que permita a 7

integración do alumnado nas actividades educativas con garantía de éxito. 8

– Apreciación da variedade cultural e de costumes presentes no contorno do alumna-9

do, en relación coas necesidades derivadas do uso da lingua con distintos falantes. 10

– Desenvolvemento de hábitos de lectura que permitan a satisfacción coa produción li-11

teraria, mediante o uso de textos seleccionados acordes ás súas necesidades e carac-12

terísticas. 13


tivos do módulo en relación coas ciencias sociais están relacionadas con: 15

– Integración motivadora de saberes que lle permitan ao alumnado analizar e valorar a 16

diversidade das sociedades humanas. 17

– Utilización de recursos e fontes de información ao seu alcance para organizar a in-18

formación que extraia, para favorecer a súa integración no traballo educativo. 19

– Recoñecemento da pegada do pasado na vida diaria mediante a apreciación da diver-20

sidade dos grupos humanos e os seus logros ao longo do tempo. 21

– Valoración dos problemas do contorno do alumnado a partir da análise da informa-22

ción dispoñible e da formulación de explicacións xustificadas e a reflexión sobre a 23

súa actuación ante estas, en situacións de aprendizaxe pautadas. 24

– Potenciación das capacidades de observación e criterios para a satisfacción coas ex-25

presións artísticas mediante a análise pautada de producións artísticas arquetípicas, 26

apreciando os seus valores estéticos e temáticos. 27

28

Páxina 25 de 87

4.3 Módulo profesional: Comunicación e sociedade II 1

Código: MP3012. 2


4.3.1 Unidade formativa 1: Comunicación en linguas galega e castelá II 4




RA1. Utiliza estratexias comunicativas para interpretar e comunicar información oral 8

en lingua galega e en lingua castelá, aplicando os principios da escoita activa, estrate-9

xias razoadas de composición e as normas lingüísticas correctas en cada caso. 10

– CA1.1. Aplicáronse as técnicas da escoita activa na análise de mensaxes orais pro-11

cedentes de diversas fontes. 12

– CA1.2. Recoñeceuse a intención comunicativa e a estrutura e cohesión da comuni-13

cación oral, valorando posibles respostas. 14

– CA1.3. Realizouse un uso correcto dos elementos de comunicación non verbal nas 15

argumentacións e nas exposicións. 16

– CA1.4. Analizáronse os usos e os niveis da lingua e as normas lingüísticas na com-17

prensión e aplicáronse na composición de mensaxes orais, valorando e eliminando 18

os usos discriminatorios. 19

– CA1.5. Utilizouse a terminoloxía gramatical correcta na comprensión das activida-20

des gramaticais propostas e na súa resolución. 21

RA2. Utiliza estratexias comunicativas para comunicar información escrita en lingua 22

galega e en lingua castelá, aplicando á composición autónoma de textos de progresiva 23

complexidade estratexias de análise, síntese e clasificación, de xeito estruturado. 24

– CA2.1. Valoráronse e analizáronse as características principais dos tipos de textos 25

en relación coa súa adecuación para o traballo que se desexe realizar e en función da 26

súa finalidade. 27

– CA2.2. Utilizáronse diversas técnicas de procura na comprensión dun texto escrito, 28

aplicando estratexias de reinterpretación de contidos. 29

– CA2.3. Aplicáronse sistematicamente estratexias de lectura comprensiva na interpre-30

tación dos textos, recoñecendo posibles usos discriminatorios. 31

– CA2.4. Resumiuse o contido dun texto escrito, extraendo a idea principal, as secun-32

darias e o propósito comunicativo, revisando e reformulando as conclusións obtidas. 33

– CA2.5. Analizouse a estrutura de diversos textos escritos de uso académico ou pro-34

fesional, recoñecendo os usos e os niveis da lingua, e pautas de elaboración. 35

– CA2.6. Aplicáronse as principais normas gramaticais e ortográficas na redacción de 36

textos, de xeito que o texto final resulte claro, preciso e adecuado ao formato e ao 37

contexto comunicativo. 38

– CA2.7. Desenvolvéronse pautas sistematizadas na preparación de textos escritos que 39

permiten mellorar a comunicación escrita. 40

Páxina 26 de 87

– CA2.8. Seguíronse pautas de presentación de traballos escritos tendo en conta o con-1

tido, o formato e o público destinatario, utilizando un vocabulario correcto segundo 2

as normas lingüísticas e a finalidade. 3

– CA2.9. Resolvéronse actividades de comprensión e análise das estruturas gramati-4

cais, comprobando a precisión e a validez das inferencias realizadas. 5

RA3. Interpreta textos literarios representativos da literatura en lingua castelá desde o 6

século XIX ata a actualidade, recoñecendo a intención do autor ou da autora e relacio-7

nándoos co seu contexto histórico, sociocultural e literario. 8

– CA3.1. Describíronse os movementos literarios en lingua castelá no período consi-9

derado, recoñecendo as obras máis representativas. 10

– CA3.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal de obras ade-11

cuadas ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos pautados. 12

– CA3.3. Expresáronse opinións persoais fundamentadas sobre os aspectos apreciados 13

en obras literarias. 14

– CA3.4. Aplicáronse estratexias de análise de textos literarios, recoñecendo os temas 15

e os motivos, os elementos simbólicos e a funcionalidade dos recursos estilísticos 16

máis significativos. 17

– CA3.5. Informouse sobre un autor ou unha autora, un período ou unha obra da lite-18

ratura en lingua castelá, recollendo de forma analítica a información correspondente. 19

RA4. Interpreta textos literarios representativos da literatura en lingua galega desde 20

comezos do século XX ata a actualidade, recoñecendo a intención da autora ou do autor 21

e relacionándoos co seu contexto histórico, sociocultural e literario. 22

– CA4.1. Describíronse os movementos literarios en lingua galega no período conside-23

rado, recoñecendo as obras máis representativas. 24

– CA4.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal de obras ade-25

cuadas ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos pautados. 26

– CA4.3. Expresáronse opinións persoais fundamentadas sobre os aspectos apreciados 27

en obras literarias. 28

– CA4.4. Aplicáronse estratexias de análise de textos literarios, recoñecendo os temas 29

e os motivos, os elementos simbólicos e a funcionalidade dos recursos estilísticos 30

máis significativos. 31

– CA4.5. Informouse sobre un autor ou unha autora, un período ou unha obra da lite-32

ratura en lingua galega, recollendo de forma analítica a información correspondente. 33

RA5. Coñece e valora a situación sociolingüística das distintas linguas do Estado espa-34

ñol e as principais características das variedades xeográficas da lingua galega e da lin-35

gua castelá, así como as distintas etapas, desde comezos do século XX, da historia so-36

cial da lingua galega e da lingua castelá, valorando a función do estándar, a necesidade 37

de normalizar a lingua galega e rexeitando os prexuízos lingüísticos. 38

– CA5.1. Identificouse a situación sociolingüística das distintas linguas do Estado es-39

pañol, valorando a diversidade lingüística como un elemento de enriquecemento cul-40

tural e outorgándolle a todas as linguas o mesmo valor e a mesma función comuni-41

cativa. 42

– CA5.2. Recoñécese a variedade interna das linguas castelá e galega como símbolo 43

da riqueza do noso patrimonio lingüístico. 44

– CA5.3. Identificáronse as causas e consecuencias dos feitos máis relevantes da his-45

toria social da lingua galega e da lingua castelá desde comezos do século XX. 46

Páxina 27 de 87

– CA5.4. Valorouse a función do estándar de calquera lingua, así como a necesidade 1

de normalizar a lingua galega no marco do plurilingüismo, rexeitando os prexuízos 2

lingüísticos. 3


BC1. Utilización de estratexias de comunicación oral en lingua galega e en lingua castelá 5

Textos orais. 6

Técnicas de escoita activa na comprensión de textos orais. 7

Exposición de ideas e argumentos. 8

– Organización e preparación dos contidos: ilación, sucesión e coherencia. 9

– Estrutura. 10

Aplicación das normas lingüísticas na comunicación oral. 11

– Organización da frase: estruturas gramaticais básicas en lingua galega e en lingua 12

castelá. 13

– Coherencia semántica. 14

Uso de recursos audiovisuais. 15

BC2. Uso de estratexias de comunicación escrita en lingua galega e en lingua castelá 16

Traballos, informes, ensaios e outros textos académicos e científicos. 17

Aspectos lingüísticos para ter en conta. 18

– Rexistros comunicativos da lingua; factores que condicionan o seu uso. 19

– Variacións das formas deícticas en relación coa situación. 20

– Estilo directo e indirecto. 21

Estratexias de lectura con textos académicos. 22

Presentación de textos escritos. 23

Comprensión e produción de textos escritos. 24

– Conectores textuais: causa, consecuencia, condición e hipótese. 25

– Formas verbais nos textos. As perífrases verbais e a concordancia e a coherencia 26

temporal e modal. 27

– Sintaxe: complementos; frases compostas. 28

– Estratexias para mellorar o interese da persoa receptora. 29

BC3. Interpretación de textos literarios en lingua castelá desde o século XIX 30

Instrumentos para a recollida de información da lectura dunha obra literaria do período 31

estudado. 32

A literatura en lingua castelá nos seus xéneros. 33

Evolución da literatura en lingua castelá desde o século XIX ata a actualidade. 34

Expresión de opinións fundamentadas sobre textos e obras literarias en lingua castelá. 35

BC4. Interpretación de textos literarios en lingua galega desde comezos do século XX 36


Páxina 28 de 87

A literatura en lingua galega nos seus xéneros. 1

Evolución da literatura en lingua galega desde comezos do século XX ata a actualidade. 2

Expresión de opinións fundamentadas sobre textos e obras literarias en lingua galega. 3

BC5. Coñecemento e respecto pola diversidade lingüística, a historia social da lingua 4 galega e da lingua castelá desde comezos do século XX e valoración do estándar e da 5 necesidade de normalizar a lingua galega. 6

A situación sociolingüística das linguas do Estado español. 7

A variedade interna da lingua castelá e da lingua galega. 8

Características das etapas da historia social da lingua galega e da lingua castelá desde 9

comezos do século XX. 10

Funcións e valor da lingua estándar. 11

Adopción de actitudes positivas cara á normalización da lingua galega e coñecemento 12

do proceso. 13

Recoñecemento e rexeitamento dos prexuízos lingüísticos, valorando o plurilingüismo 14

como expresión da riqueza cultural da humanidade. 15

4.3.2 Unidade formativa 2: Comunicación en lingua inglesa II 16

Código: MP3012_23. 17



RA1. Utiliza estratexias para interpretar e comunicar información oral en lingua ingle-20

sa, aplicando os principios da escoita activa e elaborando presentacións orais de pouca 21

extensión, claras e estruturadas, relativas a temas e aspectos concretos, frecuentes e co-22

tiáns dosámbitos persoal, público e profesional 23

– CA1.1. Aplicáronse sistematicamente as estratexias de escoita activa para a com-24

prensión global e específica das mensaxes recibidas, sen necesidade de entender to-25

dos os seus elementos. 26

– CA1.2. Identificouse a intención comunicativa de mensaxes directas ou empregando 27

un repertorio limitado de expresións, frases, palabras e marcadores de discurso, es-28

truturadores (de apertura, continuidade e pechamento). 29

– CA1.3. Identificouse o sentido global e as ideas principais do texto oral e de estrutu-30

ras gramaticais básicas en oracións sinxelas, de situacións habituais frecuentes e de 31

contido predicible e concreto. 32

– CA1.4. Identificáronse trazos fonéticos e de entoación esenciais que axudan a en-33

tender o sentido global e as ideas principais e secundarias da mensaxe. 34

– CA1.5. Realizáronse composicións e presentacións orais breves de acordo cun guión 35

estruturado, aplicando o formato e os trazos propios de cada tipo de texto de ámbito 36

persoal, público ou profesional. 37

– CA1.6. Utilizáronse estruturas gramaticais básicas e marcadores de discurso para 38

iniciar, enlazar, ordenar e finalizar o discurso en situacións habituais frecuentes e 39

aspectos concretos. 40

Páxina 29 de 87

– CA1.7. Expresouse a información usando unha entoación e unha pronuncia razoa-1

bles, aceptándose as pautas e pequenas vacilacións. 2

– CA1.8. Amosouse unha actitude reflexiva e crítica acerca da información que supo-3

ña calquera tipo de discriminación. 4

– CA1.9. Identificáronse e valoráronse as normas de relación social e as normas de 5

cortesía máis frecuentes dos países onde se fala a lingua estranxeira. 6

– CA1.10. Identificáronse e valoráronse os costumes ou as actividades cotiás da co-7

munidade e do lugar de traballo onde se fala a lingua estranxeira. 8

– CA1.11. Identificáronse as principais actitudes e os comportamentos profesionais en 9

situacións de comunicación habituais do ámbito profesional. 10

RA2. Mantén conversas sinxelas e breves en lingua inglesa en situacións habituais e 11

concretas, cara a cara ou por medios técnicos, do ámbito persoal, público e profesional, 12

empregando estratexias de comunicación básica. 13

– CA2.1. Dialogouse seguindo un guión sobre temas e aspectos concretos e frecuentes 14

do ámbito persoal, público e profesional. 15

– CA2.2. Describíronse, narráronse e explicáronse experiencias propias. 16

– CA2.3. Escoitouse e dialogouse en interaccións sinxelas, cotiás da vida profesional, 17

pública e persoal, solicitando e proporcionando información con certo detalle. 18

– CA2.4. Mantívose a interacción utilizando diversas estratexias de comunicación 19

esenciais para amosar o interese e a comprensión. 20

– CA2.5. Utilizáronse estratexias de compensación para suplir carencias na lingua es-21

tranxeira (parafrasear, linguaxe corporal e axudas audiovisuais), para facilitar a co-22

municación entre as persoas interlocutoras. 23

– CA2.6. Utilizáronse estruturas gramaticais e oracións sinxelas, e un repertorio esen-24

cial e limitado de expresións, frases, palabras frecuentes e marcadores de discurso 25

lineais. 26

– CA2.7. Expresouse con certa claridade, usando unha entoación e unha pronuncia ra-27

zoables e comprensibles, aceptándose algunhas pausas e vacilacións, nun rexistro 28

formal ou neutro e sempre que as condicións acústicas sexan boas e a mensaxe non 29

estea distorsionada. 30

RA3. Elabora textos breves e sinxelos con certo detalle en lingua inglesa relativos a si-31

tuacións de comunicación habituais do ámbito persoal, público e profesional, aplicando 32

estratexias de lectura comprensiva e desenvolvendo estratexias sistemáticas de compo-33

sición. 34

– CA3.1. Leuse o texto recoñecendo os trazos esenciais do xénero, a súa intención, o 35

seu contexto e a súa estrutura, e interpretando o seu contido global e específico sen 36

necesidade de entender todos os seus elementos. 37

– CA3.2. Identificouse a intención comunicativa básica do texto, o sentido xeral, a in-38

formación esencial e as partes principais, mesmo cando o texto se organiza de distin-39

ta maneira. 40

– CA3.3. Identificáronse estruturas gramaticais e oracións sinxelas, e un repertorio li-41

mitado de expresións, frases, palabras e marcadores de discurso básicos e lineais, en 42

situacións habituais frecuentes e concretas de contido predicible. 43

– CA3.4. Completáronse frases, oracións e textos sinxelos atendendo ao propósito 44

comunicativo, con estruturas gramaticais de escasa complexidade, en situacións ha-45

bituais e concretas de contido predicible. 46

– CA3.5. Elaboráronse textos breves e sinxelos, adecuados a un propósito comunicati-47

vo, empregando os conectores máis frecuentes para enlazar as oracións. 48

Páxina 30 de 87

– CA3.6. Respectáronse as normas gramaticais, ortográficas e tipográficas seguindo 1

pautas sistemáticas e concretas de revisión e corrección. 2

– CA3.7. Amosouse unha actitude reflexiva e crítica acerca da información que supo-3

ña calquera tipo de discriminación. 4


BC1. Interpretación e comunicación de textos orais cotiáns en lingua inglesa 6

Distinción de ideas principais e secundarias, información esencial de textos orais bre-7

ves e sinxelos. 8

Descrición de aspectos concretos de persoas, lugares, servizos básicos, obxectos e xes-9

tións sinxelas. 10

Experiencias dos ámbitos persoal, público e profesional. 11

Narración, explicacións e intercambio de acontecementos e experiencias do presente, 12

do pasado e do futuro. 13

Léxico, frases e expresións para se desenvolver en transaccións e xestións cotiás dos 14

ámbitos persoal e profesional. 15

Tipos de textos e a súa estrutura. 16

Recursos tecnolóxicos 17


– Tempos e formas verbais simples e compostas. 19

– Funcións comunicativas asociadas a situacións habituais do ámbito persoal, público 20

e profesional. 21

– Elementos lingüísticos fundamentais. 22

– Marcadores do discurso. 23

– Dominio sinxelo do discurso: coherencia e cohesión. 24

– Oracións simples e subordinadas de escasa complexidade. 25

Estratexias de comprensión e escoita activa. 26

Pronuncia de fonemas ou grupos fónicos que presenten maior dificultade. 27

Uso de rexistros axeitados nas relacións sociais e das normas de cortesía. 28

Recoñecemento e uso de expresións relacionadas cos costumes e os ritos nunha comu-29

nidade de persoas usuarias da lingua inglesa. 30

BC2. Interacción en conversas en lingua inglesa 31

Estratexias de interacción para manter e seguir unha conversa. 32

Uso de frases estandarizadas. 33

BC3. Interpretación e elaboración de mensaxes sinxelas escritas en lingua inglesa 34

Información global e específica de mensaxes de escasa dificultade referentes a asuntos 35

básicos cotiáns dos ámbitos persoal, público e profesional. 36

Composición de textos escritos breves e ben estruturados. 37

Páxina 31 de 87

Léxico para se desenvolver en transaccións e xestións cotiás, necesarias, sinxelas e 1

concretas dos ámbitos persoal, público e profesional. 2

Terminoloxía específica da área profesional do alumnado. 3


– Marcadores do discurso. 5

– Dominio sinxelo do discurso: coherencia e cohesión. 6

– Uso das oracións simples e compostas na linguaxe escrita. 7

Estratexias e técnicas de compresión de lectura. 8

Propiedades básicas do texto. 9

Normas socioculturais nas relacións dos ámbitos persoal, público e profesional en si-10

tuacións cotiás. 11

Estratexias de planificación da mensaxe. 12

4.3.3 Unidade formativa 3: Sociedade II 13

Código: MP3012_33. 14



RA1. Infire as características esenciais das sociedades contemporáneas a partir do estu-17

do da súa evolución histórica, analizando os trazos básicos da súa organización social, 18

política e económica en distintos momentos, e a sucesión de transformacións e conflitos 19

acaecidos. 20

– CA1.1. Discrimináronse as consecuencias para a organización das sociedades ac-21

tuais das correntes ideolóxicas que a cimentaron, situándoas no tempo e no espazo. 22

– CA1.2. Valorouse o modelo globalizado actual de relacións económicas mediante o 23

estudo das transformacións económicas producidas como consecuencia das innova-24

cións tecnolóxicas e os sistemas organizativos da actividade produtiva. 25

– CA1.3. Categorizáronse as características da organización social contemporánea, en 26

especial a galega e a española, analizando a estrutura e as relacións sociais da pobo-27

ación actual e a súa evolución durante o período, utilizando gráficas e fontes directas 28

seleccionadas. 29

– CA1.4. Examinouse a evolución das relacións internacionais contemporáneas, ela-30

borando explicacións causais e consecutivas que permitan desenvolver opinións 31

propias sobre os conflitos actuais. 32

– CA1.5. Valorouse o proceso de unificación do espazo europeo, analizando a súa 33

evolución, os seus principios e as súas institucións significativas, e argumentouse a 34

súa influencia nas políticas nacionais dos países membros da Unión Europea. 35

– CA1.6. Asociouse a evolución dos acontecementos históricos globais coa evolución 36

histórica do Estado español e do territorio galego, identificando as súas fases de evo-37

lución, os principais conflitos e a súa situación actual. 38

– CA1.7. Identificáronse os trazos esenciais da arte contemporánea, en especial a ga-39

lega e a española, e a súa evolución ata os nosos días, construíndo opinións e crite-40

rios propios de orde estética. 41

Páxina 32 de 87

– CA1.8. Analizouse a evolución do sector ou dos sectores produtivos propios do títu-1

lo e describíronse as súas transformacións e os principais fitos de evolución nos seus 2

sistemas organizativos e tecnolóxicos. 3

– CA1.9. Elaboráronse instrumentos pautados de recollida e difusión de información 4

que permitan a avaliación das aprendizaxes realizadas, utilizando o vocabulario pre-5

ciso. 6


esforzo e o traballo colaborativo. 8

RA2. Valora os principios básicos do sistema democrático analizando as súas institu-9

cións e as organizacións políticas e económicas en que se manifesta, inferindo pautas 10

de actuación para acomodar o seu comportamento ao cumprimento dos devanditos 11

principios. 12

– CA2.1. Recoñecéronse os principios básicos da Declaración Universal de Dereitos 13

Humanos e a súa situación no mundo de hoxe, valorando a súa implicación para a 14

vida cotiá. 15

– CA2.2. Analizáronse os principios reitores, as institucións e as normas de funciona-16

mento das principais institucións internacionais, xulgando o seu papel nos conflitos 17

mundiais. 18

– CA2.3. Valorouse a importancia da mediación e da resolución de conflitos na exten-19

sión do modelo democrático, desenvolvendo criterios propios e razoados para a re-20

solución destes. 21

– CA2.4. Xulgáronse os trazos esenciais do modelo democrático español valorando o 22

contexto histórico do seu desenvolvemento. 23

– CA2.5. Valorouse a implicación do principio de non discriminación nas relacións 24

persoais e sociais do contorno, xulgando comportamentos propios e alleos e inferin-25

do pautas e accións apropiadas para acomodar a actitude aos dereitos e ás obrigas 26

que diso se derivan. 27

– CA2.6. Elaborouse información pautada e organizada para a súa utilización en situa-28

cións de traballo colaborativo e contraste de opinións 29


BC1. Valoración das sociedades contemporáneas 31

Construción dos sistemas democráticos: a Ilustración e as súas consecuencias, a socie-32

dade liberal e a sociedade democrática. 33

Estrutura económica e a súa evolución. 34

– Principios de organización económica. Economía globalizada actual. 35

– A segunda globalización. 36

– Terceira globalización: problemas do desenvolvemento. 37

– Evolución do sector produtivo propio en Galicia e en España. 38

Relacións internacionais. 39

– Grandes potencias e conflito colonial. 40

– Guerra civil europea. 41

– Descolonización e guerra fría. 42

– Mundo globalizado actual. 43

– Principais institucións internacionais. 44

Páxina 33 de 87

– Galicia e España no marco de relacións actual. 1

Construción europea. Galicia e España en Europa. 2

Arte contemporánea: ruptura do canon clásico; o cine e o cómic como entretemento de 3

masas. 4

Tratamento e elaboración de información para as actividades educativas: traballo cola-5

borativo; presentacións e publicacións web. 6

BC2. Valoración das sociedades democráticas 7

Declaración Universal de Dereitos Humanos: os dereitos humanos na vida cotiá; confli-8

tos internacionais actuais. 9

Modelo democrático español: construción da España democrática; constitución Espa-10

ñola. A organización do Estado español. O Estado das autonomías. O Estatuto de Au-11

tonomía de Galicia. 12

Principio de non discriminación na convivencia diaria. Resolución de conflitos. 13


– Procesos e pautas para o traballo colaborativo. 15

– Preparación e presentación de información para actividades deliberativas. 16

– Normas de funcionamento e actitudes no contraste de opinións. 17


Este módulo contribúe a alcanzar as competencias para a aprendizaxe permanente do 19

alumnado e contén a formación para mellorar as súas posibilidades de desenvolvemento 20

persoal, social e profesional, utilizando os pasos do método científico, mediante a análise 21

dos principais fenómenos relacionados coas actividades humanas no mundo contemporá-22

neo, co desenvolvemento de estratexias comunicativas suficientes en linguas galega e cas-23

telá, e cos fundamentos da comunicación en lingua inglesa en distintas situacións habi-24

tuais. 25

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra materias como as 26

ciencias sociais, a lingua galega e literatura, a lingua castelá e literatura, e lingua inglesa, 27

enfocarase á adquisición de ferramentas de análise espazo-temporal, ao tratamento de tex-28

tos orais e escritos, á elaboración de mensaxes estruturadas e ao respecto cara a outras so-29

ciedades, involucrando o alumnado en tarefas significativas que lle permitan traballar de 30

xeito autónomo e colaborativo, para construír a súa propia aprendizaxe e culminar en re-31

sultados reais xerados por el mesmo. 32

Para facilitar a organización dos contidos, este módulo divídese en tres unidades forma-33

tivas: Comunicación en linguas galega e castelá II, Comunicación en lingua inglesa II, e 34

Sociedade II. 35

A lingua galega e literatura, e a lingua castelá e literatura abórdanse desde un enfoque 36

comunicativo que xustifica o seu tratamento integrado nunha única unidade formativa. En 37

calquera caso, de acordo coa lexislación vixente, no proceso de ensino e aprendizaxe dé-38

bense usar ambas as linguas nas destrezas de comprensión e de produción para que o 39

alumnado finalice esta formación sendo competente nas dúas. 40

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais n), o), p), q) e r) do ciclo 41

formativo, e coas competencias profesionais, persoais e sociais m), n), ñ), o) e p). Ade-42

mais, relaciónase cos obxectivos s), t), u), v), w), x), e y), e coas competencias q), r), s), t), 43

u), v), e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de 44

Páxina 34 de 87

módulos profesionais. 1

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os ob-2

xectivos do módulo estarán orientadas cara a: 3

– Concreción dun plan personalizado de formación que teña como obxectivo lograr a 4

implicación activa do alumno no seu proceso formativo, onde a práctica e a funcio-5

nalidade das aprendizaxes constitúan un contínuum que facilite a realización das ac-6

tividades que leve a cabo o alumnado. 7

– Potenciación da autonomía e da iniciativa persoal, para utilizar as estratexias axeita-8

das no ámbito sociolingüístico. 9

– Realización de dinámicas sobre o desenvolvemento de habilidades sociais que favo-10

rezan o desenvolvemento e o asentamento de hábitos de disciplina e de traballo in-11

dividual e colaborativo. 12

– Uso de estratexias, recursos e fontes de información ao seu alcance que contribúan á 13

reflexión sobre a valoración da información necesaria para construír explicacións ra-14

zoadas da realidade. 15

– Garantía do acceso á información para todo o alumnado, fomentando o uso das TIC. 16

– Uso de métodos globalizadores (proxectos, centros de interese, etc.) que permitan a 17

integración de competencias e contidos, concretado nunha metodoloxía de traballo 18

que os relacione coa actualidade para permitir a adaptación do alumnado á realidade 19

persoal, social e profesional. 20

– Programación de actividades que se relacionen, sempre que sexa posible, con capa-21

cidades que se deriven do perfil profesional e a súa adaptación aos requisitos profe-22

sionais do seu contorno. 23


tivos do módulo en relación coa aprendizaxe das linguas están relacionadas con: 25

– Uso da lingua na interpretación e na elaboración de mensaxes orais e escritas, me-26

diante o seu uso en situacións comunicativas e textuais de distintos tipos. 27

– Uso dun vocabulario adecuado ás situacións da vida persoal, social e profesional que 28

deberá vehicular a concreción dos contidos, das actividades e dos exemplos utiliza-29

dos no módulo. 30

– Selección e execución de estratexias didácticas que faciliten a autoaprendizaxe e que 31

incorporen o uso da lingua en situacións de comunicación o máis reais posible, utili-32

zando as posibilidades das tecnoloxía da información e da comunicación (correo 33

electrónico, SMS, internet, redes sociais, etc.). 34

– Uso das técnicas de comunicación para potenciar o traballo colaborativo que permita 35

desenvolver o concepto de intelixencia colectiva e a súa relación co ámbito profe-36

sional. 37

– Apreciación da variedade cultural e de costumes característica das sociedades con-38

temporáneas, máis especificamente no ámbito das culturas de fala inglesa. 39

– Creación de hábitos de lectura e criterios estéticos propios que lle permitan ao alum-40

nado a satisfacción coa produción literaria, con maior afondamento na produción nas 41

linguas galega e castelá. 42


tivos do módulo en relación coas ciencias sociais están relacionadas con: 44

– Integración de saberes que permita o estudo dun fenómeno relacionado coas ciencias 45

sociais desde unha perspectiva multidisciplinar que lle permitan ao alumnado valo-46

rar a diversidade das sociedades humanas. 47

Páxina 35 de 87

– Uso de estratexias e destrezas de actuación, recursos e fontes de información ao seu 1

alcance para se achegar ao método científico e organizar a información que extraia 2

para favorecer a súa integración no traballo educativo. 3

– Recoñecemento da pegada do pasado na vida diaria mediante a apreciación dos 4

cambios e das transformacións sufridas polos grupos humanos ao longo do tempo. 5

– Valoración dos problemas da sociedade actual a partir da análise da información 6

dispoñible e da concreción de hipóteses propias e razoadas de explicación dos fenó-7

menos observados en situación de aprendizaxe. 8

– Potenciación das capacidades de apreciación e de creación, de educación do gusto 9

polas artes, mediante o desenvolvemento de contidos e actividades que se relacionen 10

con obras e expresións artísticas seleccionadas. 11

12

Páxina 36 de 87

4.4 Módulo profesional: Ciencias aplicadas II 1

Código: MP3019. 2



RA1. Resolve situacións cotiás aplicando os métodos de resolución de ecuacións e de 5

sistemas, valorando a precisión, a simplicidade e a utilidade da linguaxe alxébrica. 6

– CA1.1. Utilizáronse identidades notables nas operacións con polinomios. 7

– CA1.2. Obtivéronse valores numéricos a partir dunha expresión alxébrica. 8

– CA1.3. Resolvéronse ecuacións de primeiro e segundo grao sinxelas de modo alxé-9

brico e gráfico. 10

– CA1.4. Resolvéronse problemas cotiáns e doutras áreas de coñecemento mediante 11

ecuacións e sistemas. 12

– CA1.5. Valorouse a precisión, a simplicidade e a utilidade da linguaxe alxébrica pa-13

ra representar situacións formuladas na vida real. 14

– CA1.6. Resolvéronse sistemas de ecuacións sinxelos. 15

RA2. Resolve problemas sinxelos de diversa índole, a través da súa análise contrastada 16

e aplicando as fases do método científico. 17

– CA2.1. Formuláronse hipóteses sinxelas, a partir de observacións directas ou indi-18

rectas compiladas por distintos medios. 19

– CA2.2. Analizáronse diversas hipóteses e emitiuse una primeira aproximación á súa 20

explicación. 21

– CA2.3. Planificáronse métodos e procedementos experimentais sinxelos de diversa 22

índole para refutar ou non a súa hipótese. 23

– CA2.4. Traballouse en equipo na formulación da solución. 24

– CA2.5. Compiláronse os resultados dos ensaios de verificación e reflectíronse nun 25

documento de xeito coherente. 26

– CA2.6. Defendeuse o resultado con argumentacións e probas, e verificacións ou re-27

futacións das hipóteses emitidas. 28

RA3. Realiza medidas directas e indirectas de figuras xeométricas presentes en contex-29

tos reais, utilizando os instrumentos, as fórmulas e as técnicas necesarias. 30

– CA3.1. Utilizáronse instrumentos apropiados para medir ángulos, lonxitudes, áreas e 31

volumes de corpos e de figuras xeométricas, interpretando as escalas de medida. 32

– CA3.2. Utilizáronse estratexias (semellanzas e descomposición en figuras máis sin-33

xelas, etc.) para estimar ou calcular medidas indirectas no mundo físico. 34

– CA3.3. Utilizáronse as fórmulas para calcular perímetros, áreas e volumes, e asigná-35

ronse as unidades correctas. 36

– CA3.4. Traballouse en equipo na obtención de medidas. 37

– CA3.5. Utilizáronse as TIC para representar figuras. 38

RA4. Interpreta gráficas de dúas magnitudes calculando os parámetros significativos 39

destas e relacionándoo con funcións matemáticas elementais e os principais valores es-40

tatísticos. 41

– CA4.1. Expresouse a ecuación da recta de diversas formas. 42

Páxina 37 de 87

– CA4.2. Representouse graficamente a función cuadrática aplicando métodos sinxe-1

los para a súa representación. 2

– CA4.3. Representouse graficamente a función inversa. 3

– CA4.4. Representouse graficamente a función exponencial. 4

– CA4.5. Extraeuse información de gráficas que representen os tipos de funcións aso-5

ciadas a situacións reais. 6

– CA4.6. Utilizouse o vocabulario adecuado para a descrición de situacións relaciona-7

das co azar e coa estatística. 8

– CA4.7. Elaboráronse e interpretáronse táboas e gráficos estatísticos. 9

– CA4.8. Analizáronse características da distribución estatística obtendo medidas de 10

centralización e de dispersión. 11

– CA4.9. Aplicáronse as propiedades dos sucesos e a probabilidade. 12

– CA4.10. Resolvéronse problemas cotiáns mediante cálculos de probabilidade sinxe-13

los. 14

RA5. Aplica técnicas físicas ou químicas, utilizando o material necesario para a reali-15

zación de prácticas de laboratorio sinxelas, medindo as magnitudes implicadas. 16

– CA5.1. Verificouse a dispoñibilidade do material básico utilizado nun laboratorio. 17

– CA5.2. Identificáronse e medíronse magnitudes básicas (masa, peso, volume, densi-18

dade, temperatura, etc.). 19

– CA5.3. Identificáronse tipos de biomoléculas presentes en materiais orgánicos e 20

inorgánicos. 21

– CA5.4. Describíronse a célula e os tecidos animais e vexetais mediante a súa obser-22

vación a través de instrumentos ópticos. 23

– CA5.5. Elaboráronse informes de ensaios onde se inclúa a xustificación, o procede-24

mento seguido, os resultados obtidos e as conclusións. 25

– CA5.6. Aplicáronse as normas de traballo no laboratorio. 26

RA6. Recoñece as reaccións químicas que se producen nos procesos biolóxicos e na 27

industria, argumentando a súa importancia na vida cotiá e describindo os cambios que 28

se producen. 29

– CA6.1. Identificáronse reaccións químicas principais da vida cotiá, da natureza e da 30

industria. 31

– CA6.2. Describíronse as manifestacións de reaccións químicas. 32

– CA6.3. Describíronse os compoñentes principais dunha reacción química e a inter-33

vención da enerxía nela. 34

– CA6.4. Recoñecéronse algunhas reaccións químicas tipo (combustión, oxidación, 35

descomposición, neutralización, síntese, aeróbica e anaeróbica). 36

– CA6.5. Identificáronse os compoñentes e o proceso de reaccións químicas sinxelas 37

mediante ensaios de laboratorio. 38

– CA6.6. Elaboráronse informes utilizando as TIC sobre as industrias máis salienta-39

bles (alimentaria, cosmética e de reciclaxe), describindo de forma sinxela os proce-40

sos que teñen lugar nelas. 41

– CA6.7. Aplicáronse as normas de seguridade no traballo de laboratorio. 42

RA7. Identifica aspectos positivos e negativos do uso da enerxía nuclear, e describe os 43

efectos da contaminación xerada na súa aplicación. 44

– CA7.1. Analizáronse efectos positivos e negativos do uso da enerxía nuclear. 45

– CA7.2. Diferenciáronse os procesos de fusión e de fisión nuclear. 46

Páxina 38 de 87

– CA7.3. Identificáronse algúns problemas sobre verteduras nucleares produto de ca-1

tástrofes naturais ou de mala xestión e mal mantemento das centrais nucleares. 2

– CA7.4. Argumentouse sobre a problemática dos residuos nucleares. 3

– CA7.5. Traballouse en equipo e utilizáronse as TIC. 4

RA8. Identifica os cambios que se producen no planeta Terra argumentando as súas 5

causas e tendo en conta as diferenzas entre relevo e paisaxe. 6

– CA8.1. Identificáronse os axentes xeolóxicos externos e cal é a súa acción sobre o 7

relevo. 8

– CA8.2. Diferenciáronse os tipos de meteorización e identificáronse as súas conse-9

cuencias no relevo. 10

– CA8.3. Analizouse o proceso de erosión, recoñecendo os axentes xeolóxicos exter-11

nos que interveñen e as consecuencias no relevo. 12

– CA8.4. Describiuse o proceso de transporte discriminando os axentes xeolóxicos ex-13

ternos que interveñen e as consecuencias no relevo. 14

– CA8.5. Analizouse o proceso de sedimentación discriminando os axentes xeolóxicos 15

externos que interveñen, as situacións e as consecuencias no relevo. 16

RA9. Categoriza os contaminantes atmosféricos principais identificando as súas orixes 17

e relacionándoas cos seus efectos. 18

– CA9.1. Recoñecéronse os fenómenos da contaminación atmosférica e os principais 19

axentes que a causan. 20

– CA9.2. Investigouse sobre o fenómeno da chuvia ácida, as súas consecuencias in-21

mediatas e futuras, e como sería posible evitala. 22

– CA9.3. Describiuse o efecto invernadoiro argumentando as súas causas ou axentes 23

que contribúen a el, así como as medidas para a súa redución. 24

– CA9.4. Describiuse a problemática que ocasiona a perda paulatina da capa de ozono, 25

e as consecuencias para a saúde das persoas, o equilibrio da hidrosfera e as poboa-26

cións. 27

RA10. Identifica os contaminantes da auga tendo en conta a relación entre o seu efecto 28

no ambiente e o seu tratamento de depuración. 29

– CA10.1. Recoñeceuse e valorouse o papel da auga na existencia e na supervivencia 30

da vida no planeta. 31

– CA10.2. Identificouse o efecto nocivo da contaminación dos acuíferos nas poboa-32

cións de seres vivos. 33

– CA10.3. Identificáronse posibles contaminantes en mostras de auga de distinta ori-34

xe, planificando e realizando ensaios de laboratorio. 35

– CA10.4. Analizáronse os efectos producidos pola contaminación da auga e o uso 36

responsable desta. 37

RA11. Contribúe ao equilibrio ambiental, analizando e argumentando as liñas básicas 38

sobre o desenvolvemento sustentable e propondo accións para a súa mellora e a súa 39

conservación. 40

– CA11.1. Analizáronse as implicacións positivas dun desenvolvemento sustentable. 41

– CA11.2. Propuxéronse medidas elementais encamiñadas a favorecer o desenvolve-42

mento sustentable. 43

– CA11.3. Deseñáronse estratexias básicas para posibilitar o mantemento do ambiente. 44

– CA11.4. Traballouse en equipo na identificación dos obxectivos para a mellora am-45

biental. 46

Páxina 39 de 87

RA12. Relaciona as forzas que aparecen en situacións habituais cos efectos producidos 1

tendo en conta a súa contribución ao movemento ou ao repouso dos obxectos e as mag-2

nitudes postas en xogo. 3

– CA12.1. Discrimináronse movementos cotiáns en función da súa traxectoria e da súa 4

celeridade. 5

– CA12.2. Relacionáronse entre si a distancia percorrida, a velocidade, o tempo e a 6

aceleración, expresándoas en unidades de uso habitual. 7

– CA12.3. Representáronse vectorialmente determinadas magnitudes como a veloci-8

dade e a aceleración. 9

– CA12.4. Relacionáronse os parámetros que definen o movemento rectilíneo unifor-10

me utilizando as expresións gráfica e matemática. 11

– CA12.5. Realizáronse cálculos sinxelos de velocidades en movementos con acelera-12

ción constante. 13

– CA12.6. Describiuse a relación causa e efecto en distintas situacións, para atopar a 14

relación entre forzas e movementos. 15

– CA12.7. Aplicáronse as leis de Newton en situacións da vida cotiá. 16

RA13. Identifica os aspectos básicos da produción, o transporte e a utilización da ener-17

xía eléctrica, e os factores que interveñen no seu consumo, describindo os cambios pro-18

ducidos e as magnitudes e valores característicos. 19

– CA13.1. Identificáronse e manexáronse as magnitudes físicas básicas para ter en 20

conta no consumo de electricidade na vida cotiá. 21

– CA13.2. Analizáronse os hábitos de consumo e de aforro eléctrico e establecéronse 22

liñas de mellora neles. 23

– CA13.3. Clasificáronse as centrais eléctricas e describiuse a transformación enerxé-24

tica nelas. 25

– CA13.4. Analizáronse as vantaxes e as desvantaxes das centrais eléctricas. 26

– CA13.5. Describíronse basicamente as etapas da distribución da enerxía eléctrica 27

desde a súa xénese á persoa usuaria. 28

– CA13.6. Traballouse en equipo na compilación de información sobre centrais eléc-29

tricas en España. 30

RA14. Identifica os compoñentes básicos de circuítos eléctricos sinxelos, realizando 31

medidas e determinando os valores das magnitudes que os caracterizan. 32

– CA14.1. Identificáronse os elementos básicos dun circuíto sinxelo en relación cos 33

existentes na vida cotiá. 34

– CA14.2. Puxéronse de manifesto os factores dos que depende a resistencia dun con-35

dutor. 36

– CA14.3. Experimentáronse sobre circuítos elementais as variacións dunha magnitu-37

de básica en función dos cambios producidos nas outras. 38

– CA14.4. Realizáronse esquemas de circuítos eléctricos sinxelos interpretando as si-39

tuacións sobre estes. 40

– CA14.5. Describíronse e exemplificáronse as variacións producidas nas asociacións 41

serie, paralelo e mixtas. 42

– CA14.6. Calculáronse magnitudes eléctricas elementais no contorno habitual de 43

consumo. 44

Páxina 40 de 87

4.4.2 Contidos básicos 1

BC1. Resolución de ecuacións e de sistemas en situacións cotiás 2

Transformación de expresións alxébricas. Operacións alxébricas de suma, diferenza, 3

produto, cociente e factor común. 4

Obtención de valores numéricos en fórmulas. Regra de Ruffini. 5

Polinomios: raíces e factorización. Teorema do resto e teorema do factor. 6

Resolución alxébrica e gráfica de ecuacións de primeiro e de segundo grao. 7

Resolución de sistemas de ecuacións sinxelos. 8

Técnicas de resolución de problemas con ecuacións e sistemas. 9

Linguaxe alxébrica. Precisión e simplicidade na tradución de situacións reais. 10

BC2. Resolución de problemas sinxelos 11

Método científico. 12

Fases do método científico: observación, elaboración de hipóteses, experimentación, 13

análise de resultados, e leis ou teorías. 14

Aplicación das fases do método científico a situacións sinxelas. 15

Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades, cooperación, respecto 16

e orde. Elaboración de informes. 17

BC3. Realización de medidas en figuras xeométricas 18

Puntos e rectas. 19

Rectas secantes e paralelas. 20

Ángulo: medida. 21

Polígonos: descrición dos seus elementos e clasificación. 22

Triángulos. Semellanza; teoremas de Tales e de Pitágoras. 23

Circunferencia e os seus elementos. Medida e cálculo de lonxitudes, áreas e volumes. 24

Asignación de unidades. 25

Cálculo de medidas indirectas. Semellanzas; descomposición en figuras máis simples. 26

Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades, cooperación e respec-27

to. Presentación de resultados. 28

Uso de aplicacións informáticas de xeometría dinámica para o estudo e a representa-29

ción de figuras xeométricas. 30

BC4. Interpretación de gráficos 31

Interpretación dun fenómeno descrito mediante un enunciado, unha táboa, unha gráfica 32

ou unha expresión analítica. 33

Funcións lineais. Ecuación da recta. 34

Funcións cuadráticas. Representación gráfica. 35

Representación gráfica da función inversa e da función exponencial. 36

Páxina 41 de 87

Uso de aplicacións informáticas para a representación, a simulación e a análise da grá-1

fica dunha función. 2

Estatística. Táboas e gráficos estatísticos. Medidas de centralización e dispersión. 3

Cálculo de probabilidades. Propiedades dos sucesos e da probabilidade. Resolución de 4

problemas. 5

BC5. Aplicación de técnicas físicas ou químicas 6

Material básico no laboratorio. Inventario. 7

Normas de traballo no laboratorio. 8

Medida de magnitudes fundamentais: lonxitude, masa, peso, volume, densidade, tem-9

peratura, etc. 10

Recoñecemento de biomoléculas orgánicas e inorgánicas. 11

Microscopio óptico e lupa binocular: fundamentos ópticos e manexo; utilización para 12

describir a célula, e os tecidos animais e vexetais. 13

Informes de traballo no laboratorio: estrutura e formato. 14

BC6. Recoñecemento de reaccións químicas cotiás 15

Reacción química. Compoñentes e procesos. Ensaios de laboratorio. 16

Condicións de produción das reaccións químicas: intervención de enerxía. 17

Reaccións químicas en ámbitos da vida cotiá, da natureza e na industria. 18

Reaccións químicas básicas: combustión, oxidación, descomposición, neutralización, 19

síntese, aeróbica e anaeróbica. 20

Procesos que teñen lugar nas industrias máis salientables (alimentarias, cosmética e de 21

reciclaxe). 22

Normas de seguridade no traballo de laboratorio. 23

BC7. Identificación de aspectos relativos á contaminación nuclear 24

Orixe da enerxía nuclear. 25

Tipos de procesos para a obtención e o uso da enerxía nuclear: fusión e fisión. 26

Residuos radioactivos provenientes das centrais nucleares: problemática da súa xestión 27

e do seu tratamento. 28

Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades, normas, orde e elabo-29

ración de informes. 30

BC8. Identificación dos cambios no relevo e na paisaxe da Terra 31

Axentes xeolóxicos externos e internos. 32

Acción dos axentes xeolóxicos externos: meteorización, erosión, transporte e sedimen-33

tación. 34

Identificación dos resultados da acción dos axentes xeolóxicos. 35

Relevo e paisaxe. Factores condicionantes. 36

Páxina 42 de 87

BC9. Categorización dos contaminantes atmosféricos principais 1

Concepto. 2

Chuvia ácida. 3

Efecto invernadoiro. 4

Destrución da capa de ozono. 5

BC10. Identificación de contaminantes da auga 6

Auga: factor esencial para a vida no planeta. 7

Contaminación da auga: causas e efectos. 8

Tratamentos de depuración e potabilización de auga. 9

Métodos de almacenamento da auga proveniente dos desxeamentos, as descargas flu-10

viais e a chuvia. 11

BC11. Equilibrio ambiental e desenvolvemento sustentable 12

Concepto e aplicacións do desenvolvemento sustentable. 13

Factores que inciden sobre a conservación do ambiente. 14

Accións que contribúen ao mantemento e na mellora do equilibrio ambiental. 15

BC12. Influencia das forzas sobre o estado de repouso e de movemento dos corpos 16

Clasificación dos movementos segundo a súa traxectoria e a súa aceleración. 17

Distancia percorrida, velocidade e aceleración. Unidades do Sistema Internacional e 18

máis habituais. Cálculos en movementos con aceleración constante. 19

Magnitudes escalares e vectoriais: distancia percorrida, velocidade e aceleración. 20

Movemento rectilíneo uniforme: características. Interpretación gráfica. 21

Forza: resultado dunha interacción. Relación entre forzas e movementos. 22

Representación de forzas aplicadas a un sólido en situacións habituais. Resultante. 23

Leis de Newton. 24

BC13. Produción e utilización da enerxía eléctrica 25

Electricidade e desenvolvemento tecnolóxico. 26

Materia e electricidade. 27

Magnitudes básicas manexadas no consumo de electricidade: enerxía e potencia. Apli-28

cacións na vida cotiá: interpretación do recibo da luz. 29

Hábitos de consumo e aforro de electricidade. 30

Sistemas de produción de enerxía eléctrica: tipos de centrais eléctricas, as súas vantaxes 31

e as súas desvantaxes. 32

Transporte e distribución da enerxía eléctrica: etapas. 33

Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades; elaboración de infor-34

mes. 35

Páxina 43 de 87

BC14. Identificación compoñentes de circuítos básicos 1

Elementos dun circuíto eléctrico. 2

Compoñentes básicos dun circuíto eléctrico. Cálculo da resistencia dun condutor. 3

Elaboración e interpretación de esquemas eléctricos. 4

Circuítos serie, paralelo e mixto. 5

Magnitudes eléctricas básicas. 6

Realización de medidas experimentais de resistencia, voltaxe e intensidade. 7

Cálculo da enerxía consumida e da potencia disipada nos compoñentes eléctricos. 8



a formación para que, utilizando os pasos do razoamento científico, basicamente a obser-11

vación e a experimentación, o alumnado aprenda a interpretar fenómenos naturais e, do 12

mesmo modo, poida afianzar e aplicar hábitos saudables en todos os aspectos da súa vida 13

cotiá. 14

Igualmente, fórmase para que utilice a linguaxe operacional das matemáticas na resolu-15

ción de problemas de distinta índole, aplicados a calquera situación, na súa vida cotiá e na 16

súa vida laboral. 17

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra ciencias como as 18

matemáticas, a física e a química, a bioloxía e a xeoloxía, enfocarase aos conceptos prin-19

cipais e aos principios das ciencias, involucrando o alumnado na solución de problemas e 20

noutras tarefas significativas, e permitiralle traballar de xeito autónomo para construír a 21

súa propia aprendizaxe e culminar en resultados reais xerados por el mesmo. 22

A formación do módulo contribúe a alcanzar os obxectivos j), k), m) e n) do ciclo for-23

mativo, e as competencias j), l) e m). Ademais, relaciónase cos obxectivos s), t), u), v), w), 24

x), e y), e coas competencias q), r), s), t), u), v), e w), que se incluirán neste módulo profe-25

sional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais. 26

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as 27

competencias do módulo han versar sobre: 28

– Resolución de problemas, tanto no ámbito científico como no cotián. 29

– Interpretación de gráficos e curvas. 30

– Aplicación, cando proceda, do método científico. 31

– Valoración do ambiente e da influencia dos contaminantes. 32

– Características da enerxía nuclear. 33

– Aplicación de procedementos físicos e químicos elementais. 34

– Realización de exercicios de expresión oral. 35

– Representación de forzas. 36

37

Páxina 44 de 87

4.5 Módulo profesional: Operacións básicas de 1

fabricación 2

Código: MP3020. 3


4.5.1 Unidade formativa 1: Técnicas manuais básicas de arranque de 5

labra 6


Duración: 89 horas 8


RA1. Organiza o seu traballo na execución de limadura, serraxe, roscaxe, etc., interpre-10

tando a información contida nas especificacións do produto que se vaia mecanizar. 11

– CA1.1. Interpretouse a simboloxía normalizada aplicable en fabricación mecánica. 12

– CA1.2. Comprendéronse as instrucións orais e escritas recibidas para a realización 13

do traballo. 14

– CA1.3. Extraeuse de follas de traballo, catálogos e outros documentos a información 15

necesaria que permita pór en práctica o proceso de traballo. 16

– CA1.4. Explicáronse as operacións que cumpra realizar, de forma que permitan a re-17

alización do proceso, axustándose ás especificacións sinaladas. 18

– CA1.5. Realizáronse a man alzada debuxos sinxelos que representen os produtos 19

que haxa que obter. 20

– CA1.6. Tivéronse en conta as especificacións de prevención de riscos laborais e am-21

bientais requiridos na organización do traballo. 22

– CA1.7. Mantivéronse as zonas de traballo da súa responsabilidade en condicións de 23

orde, limpeza e seguridade. 24

– CA1.8. Operouse con autonomía nas actividades propostas. 25

RA2. Prepara materiais, utensilios e ferramentas de limadura, serraxe, roscaxe, etc., re-26

coñecendo as súas características e as súas aplicacións. 27

– CA2.1. Realizouse o abastecemento dos materiais necesarios para o proceso de me-28

canizado. 29

– CA2.2. Comprobouse que os medios e as ferramentas que se vaian utilizar estean 30

nas condicións de uso que permitan aproveitar optimamente o seu rendemento. 31

– CA2.3. Seleccionáronse as ferramentas e os utensilios en función do tipo do material 32

e da calidade requirida. 33

– CA2.4. Efectuouse o transporte de materiais e equipamentos aplicando as normas de 34

seguridade requiridas. 35

– CA2.5. Realizouse o mantemento e o coidado dos medios empregados no proceso 36

logo de finalizado. 37

– CA2.6. Aplicáronse as medidas de prevención de riscos laborais requiridas. 38

– CA2.7. Planificáronse metodicamente as tarefas que cumpra realizar con previsión 39

das dificultades e o xeito de superalas. 40

Páxina 45 de 87

RA3. Realiza operacións básicas de limadura, serraxe, roscaxe, etc., seleccionando as 1

ferramentas e aplicando as técnicas de fabricación. 2

– CA3.1. Realizouse a preparación e a limpeza das superficies das pezas que haxa que 3

limar, serrar, roscar, etc. 4

– CA3.2. Trazáronse e marcáronse as pezas segundo especificacións requiridas ou ins-5

trucións recibidas. 6

– CA3.3. Manipuláronse e colocáronse as pezas empregando as ferramentas e os uten-7

silios apropiados. 8

– CA3.4. Realizáronse as operacións de limadura, serraxe, roscaxe, etc., seguindo as 9

especificacións recibidas. 10

– CA3.5. Aplicouse a normativa de prevención de riscos laborais na execución das 11

operacións de limadura, serraxe, roscaxe, etc. 12

– CA3.6. Realizáronse os traballos con orde e limpeza. 13

RA4. Realiza operacións de verificación sobre as pezas obtidas, tendo en conta a rela-14

ción entre as características do produto final e as especificacións técnicas. 15

– CA4.1. Identificáronse e describíronse os instrumentos básicos de medida e control, 16

e o seu funcionamento. 17

– CA4.2. Operouse cos instrumentos de verificación e control segundo os procede-18

mentos establecidos. 19

– CA4.3. Comparáronse as medicións realizadas cos requisitos expresados no plano 20

ou nas follas de verificación. 21

– CA4.4. Realizouse o rexistro dos resultados nas fichas e nos documentos axeitados. 22

– CA4.5. Reflectíronse nos informes as incidencias observadas durante o control de 23

materias primas, das operacións de mecanizado e das pezas mecanizadas. 24

– CA4.6. Realizouse o mantemento de uso dos aparellos utilizados. 25

– CA4.7. Operouse con rigor nos procedementos desenvolvidos. 26


BC1. Organización do traballo de limadura, serraxe, roscaxe, etc. 28

Recepción do plan. 29

Interpretación do proceso. 30

Representación gráfica. 31

Normalización, tolerancias e acabamentos superficiais. 32

Calidade, normativas e catálogos. 33

Planificación das tarefas. 34

Especificacións de prevención de riscos laborais e ambientais nos traballos de mecani-35

zado. 36

BC2. Preparación de materiais, utensilios e ferramentas 37

Coñecementos de materiais. 38

Propiedades e aplicacións. 39

Máquinas ferramenta manuais. 40

Páxina 46 de 87

Mantemento de primeiro nivel dos medios empregados. 1

Medidas de prevención de riscos laborais aplicables. 2

BC3. Operacións básicas de fabricación 3

Trazado plano. 4

Trazado ao aire. 5

Ferramentas manuais. 6

Execución das operacións básicas de limadura, serraxe, roscaxe, etc. 7

Técnica de aplicación dos métodos de unión. 8

Normas de prevención de riscos laborais aplicables ás operacións básicas de limadura, 9

serraxe, roscaxe, etc. 10

BC4. Verificación de pezas de limadura, serraxe, roscaxe, etc. 11

Preparación de materiais para a verificación e o control. 12

Instrumentos de medida para magnitudes lineais e angulares (calibre, goniómetro, gal-13

gas, etc.). 14

Instrumentos de verificación de superficies planas e angulares. 15

Procedemento de verificación e control. 16

Interpretación dos resultados obtidos. 17

4.5.2 Unidade formativa 2: Técnicas mecánicas básicas de arranque 18

de labra 19

Código: MP3020_22. 20



RA1. Organiza o seu traballo na execución de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc., in-23

terpretando a información contida nas especificacións do produto que se vaia mecani-24

zar. 25

– CA1.1. Interpretouse a simboloxía normalizada aplicable en fabricación mecánica. 26

– CA1.2. Comprendéronse as instrucións orais e escritas recibidas para a realización 27

do traballo. 28

– CA1.3. Extraeuse de follas de traballo, catálogos e outros documentos a información 29

necesaria que permita pór en práctica o proceso de traballo. 30

– CA1.4. Explicáronse as operacións que cumpra realizar, de xeito que permitan a rea-31

lización do proceso, axustándose ás especificacións sinaladas. 32

– CA1.5. Realizáronse a man alzada debuxos sinxelos que representen os produtos 33

que haxa que obter. 34

– CA1.6. Tivéronse en conta as especificacións de prevención de riscos laborais e am-35

bientais requiridos na organización do traballo. 36



Páxina 47 de 87


RA2. Prepara materiais, utensilios e máquinas de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc., 2

recoñecendo as súas características e as súas aplicacións. 3

– CA2.1. Realizouse o abastecemento dos materiais necesarios para o proceso de me-4

canizado. 5

– CA2.2. Comprobouse que os medios, as ferramentas e os equipamentos que se vaian 6

utilizar estean nas condicións de uso que permitan aproveitar optimamente o seu 7

rendemento. 8

– CA2.3. Seleccionáronse as ferramentas, os utensilios e as máquinas en función do 9

tipo do material e da calidade requirida. 10

– CA2.4. Efectuouse o transporte de materiais e equipamentos aplicando as normas de 11

seguridade requiridas. 12

– CA2.5. Realizouse o mantemento e o coidado dos medios empregados no proceso, 13

logo de finalizado. 14

– CA2.6. Axustouse o abastecemento de material, ferramentas e equipamentos ao rit-15

mo da intervención. 16


– CA2.8. Planificáronse metodicamente as tarefas que cumpra realizar, con previsión 18

das dificultades e o xeito de superalas. 19

RA3. Realiza operacións básicas de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc., seleccionando 20

as ferramentas e os equipamentos, conforme as técnicas de fabricación. 21

– CA3.1. Realizouse a preparación e a limpeza das superficies das pezas aue cumpra 22

tradear, tornear, fresar, etc. 23

– CA3.2. Trazáronse e marcáronse as pezas segundo especificacións requiridas ou ins-24

trucións recibidas. 25

– CA3.3. Manipuláronse e colocáronse as pezas empregando as ferramentas e os uten-26

silios apropiados. 27

– CA3.4. Axustáronse os parámetros de mecanizado en función do material, das carac-28

terísticas da peza e das ferramentas empregadas. 29

– CA3.5. Realizáronse as operacións de mecanizado na máquina axeitada, en función 30

do material e da calidade requirida. 31

– CA3.6. Realizáronse as operacións de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc., seguindo 32

as especificacións recibidas. 33

– CA3.7. Aplicouse a normativa de prevención de riscos laborais na execución das 34

operacións de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc. 35


RA4. Manipula cargas na alimentación e descarga de máquinas e sistemas automáticos 37

para a realización de operacións de fabricación, e describe os dispositivos e o proceso. 38

– CA4.1. Describíronse os procesos auxiliares de fabricación mecánica en mecaniza-39

do, soldadura, caldeiraría, etc. 40

– CA4.2. Analizáronse os procedementos de alimentación e descarga de sistemas au-41

tomáticos de fabricación mecánica. 42

– CA4.3. Describíronse os procedementos de manipulación de cargas. 43

– CA4.4. Axustáronse os parámetros de operación segundo as instrucións recibidas. 44

– CA4.5. Efectuáronse operacións de carga e descarga de máquinas automáticas se-45

gundo as especificacións requiridas. 46

Páxina 48 de 87

– CA4.6. Vixiouse o sistema automatizado para o seu correcto funcionamento, deten-1

do o sistema ante calquera anomalía que poña en risco a calidade do produto. 2

– CA4.7. Aplicáronse os requisitos de seguridade na manipulación e no transporte de 3

cargas. 4

– CA4.8. Comunicáronse as incidencias xurdidas e rexistráronse no documento apro-5

piado. 6

– CA4.9. Aplicouse a normativa de prevención de riscos laborais na manipulación de 7

máquinas e equipamentos. 8

– CA4.10. Amosouse unha actitude responsable e de interese pola mellora do proceso. 9

– CA4.11. Mantivéronse hábitos de orde e limpeza. 10

RA5. Realiza operacións de verificación sobre as pezas obtidas, tendo en conta a rela-11

ción entre as características do produto final e as especificacións técnicas. 12

– CA5.1. Identificáronse e describíronse os instrumentos básicos de medida e control, 13

e o seu funcionamento. 14

– CA5.2. Operouse cos instrumentos de verificación e control segundo os procede-15

mentos establecidos. 16

– CA5.3. Comparáronse as medicións realizadas cos requisitos expresados no plano 17

ou nas follas de verificación. 18

– CA5.4. Realizouse o rexistro dos resultados nas fichas e nos documentos apropia-19

dos. 20

– CA5.5. Reflectíronse nos informes as incidencias observadas durante o control de 21

materias primas, das operacións de mecanizado e das pezas mecanizadas. 22

– CA5.6. Realizouse o mantemento de uso dos aparellos utilizados. 23

– CA5.7. Operouse con rigor nos procedementos desenvolvidos. 24


BC1. Organización do traballo de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc. 26

Recepción do plan. 27

Interpretación do proceso. 28

Representación gráfica. 29

Normalización, tolerancias e acabamentos superficiais. 30

Calidade, normativas e catálogos. 31

Planificación das tarefas. 32

Especificacións de prevención de riscos laborais e ambientais nos traballos de mecani-33

zado. 34

BC2. Preparación de materiais, utensilios e máquinas 35

Principais ferramentas auxiliares. 36

Manipulación de cargas. 37

Mantemento de primeiro nivel dos medios empregados. 38


Páxina 49 de 87

BC3. Operacións básicas de fabricación 1

Ferramentas auxiliares. 2

Máquinas ferramenta: normas de emprego e utilización. 3

Execución das operacións básicas de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc. 4

Normas de prevención de riscos laborais aplicables ás operacións básicas de tradeadu-5

ra, torneadura, fresaxe, etc. 6

BC4. Manipulación de cargas na alimentación e na descarga de máquinas e sistemas 7 automáticos 8

Operacións auxiliares e de carga e descarga. 9

Sistemas de alimentación e descarga de máquinas. 10

Sistemas de seguridade empregados nos sistemas de carga e descarga. 11

Normas de prevención de riscos laborais aplicables ás operacións de carga e descarga 12

de materiais. 13

BC5. Verificación de pezas de tradeadura, torneadura, fresaxe, etc. 14

Preparación de materiais para a verificación e o control. 15

Instrumentos de medida para magnitudes lineais e angulares (reloxo comparador, calas, 16

galgas, etc.). 17

Instrumentos de verificación de superficies planas e angulares. 18

Procedemento de verificación e control. 19

Interpretación dos resultados obtidos. 20


Este módulo profesional contén a formación asociada á función de construción e montaxe 22

de produtos de construcións metálicas. 23

A definición desta función abrangue aspectos como: 24

– Preparación do posto de traballo. 25

– Interpretación de planos sinxelos. 26

– Recoñecemento de materiais e equipamentos para o mecanizado. 27

– Execución de operacións básicas de mecanizados por arranque de labra. 28

– Verificación de produtos elaborados. 29

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais a) e j) do ciclo formativo, e co-30

as competencias profesionais, persoais e sociais a) e j). Ademais, relaciónase cos obxecti-31

vos s), t), u), v), w), x) e y), e as competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se incluirán 32

neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais. 33

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as compe-34

tencias do módulo han versar sobre: 35

– Selección de materiais e equipamentos para o mecanizado. 36

– Técnicas de mecanizado por arranque de labra. 37

– Control de procesos e de calidade dos produtos. 38

39

Páxina 50 de 87

4.6 Módulo profesional: Soldadura e carpintaría 1

metálica 2

Código: MP3021. 3


4.6.1 Unidade formativa 1: Soldadura na carpintaría metálica 5




RA1. Prepara os equipamentos de soldadura por arco eléctrico, oxiacetilénica, MIG-9

MAG e TIG, e recoñece as súas características e as súas aplicacións. 10

– CA1.1. Identificáronse os compoñentes dun posto de traballo de soldadura por arco 11

eléctrico, soldadura oxiacetilénica, MIG-MAG e TIG. 12

– CA1.2. Describiuse o funcionamento dos compoñentes dun posto de traballo de sol-13

dadura por arco, oxiacetilénica, MIG-MAG e TIG. 14

– CA1.3. Reguláronse as variables de traballo (presión, caudal, corrente, intensidade e 15

dardo da chama) segundo o traballo que cumpra realizar e o proceso que se vaia 16

usar. 17

– CA1.4. Seleccionouse o material de achega en relación coas características técnicas 18

dos elementos que haxa que unir. 19

– CA1.5. Seleccionáronse e montáronse os accesorios segundo as operacións que ser 20

vaian realizar. 21

– CA1.6. Realizáronse as unións soldadas utilizando as técnicas normalizadas. 22

– CA1.7. Realizouse a limpeza, a lubricación e o mantemento de primeiro nivel dos 23

equipamentos de soldadura. 24

– CA1.8. Mantívose a área de traballo co grao axeitado de orde e limpeza. 25

– CA1.9. Mantívose unha actitude metódica e ordenada no proceso de preparación. 26

– CA1.10. Aplicáronse os equipamentos de protección individual axeitados en cada 27

fase da preparación. 28

RA2. Realiza as operacións básicas de soldadura sobre materiais férricos, tendo en con-29

ta a relación entre a técnica que se vaia utilizar e as características do produto final. 30

– CA2.1. Preparáronse os bordos das pezas que se vaian unir. 31

– CA2.2. Executáronse os procesos de soldadura e unións de acordo coas característi-32

cas técnicas dos produtos. 33

– CA2.3. Verificáronse con equipamentos ou medicións as pezas obtidas, e corrixíron-34

se os posibles defectos. 35


– CA2.5. Aplicáronse as normas de seguridade e saúde laboral utilizando correcta-37

mente as proteccións das máquinas e os medios individuais de protección. 38

Páxina 51 de 87


BC1. Preparación dos equipamentos de soldadura por arco eléctrico, oxiacetilénica, 2 MIG-MAG e TIG 3

Regulación dos parámetros, das intensidades e de caudais. 4

Tipos de eléctrodos e a súa elección. 5

Tipos de fíos e de varas, e a súa elección. 6

Tipo de gases. 7

Tipos de tungstenos. 8

Presións e chama do soprete. 9

Dispositivos de seguridade nos equipamentos de soldadura. 10

Normas de seguridade. 11

Medidas de prevención de riscos laborais e ambientais aplicables. 12

BC2. Operacións básicas de soldadura 13

Procedemento de soldadura oxiacetilénica. 14

Procedemento de soldadura por arco eléctrico. 15

Procedemento de soldadura MIG-MAG. 16

Procedemento de soldadura TIG. 17

Técnicas de soldadura. 18

Óptimo aproveitamento dos recursos. 19

Verificación de pezas. 20


4.6.2 Unidade formativa 2: Montaxe na carpintaría metálica 22

Código: MP3021_22. 23



RA1. Prepara materiais de carpintaría metálica férrica, en relación coas características 26

do produto final, interpretando a documentación técnica. 27

– CA1.1. Identificáronse os materiais que haxa que utilizar, os perfís, as ferraxes e os 28

medios de unión, de acordo cos elementos que se vaian construír. 29

– CA1.2. Seleccionáronse os materiais para empregar no proceso. 30

– CA1.3. Comprobáronse as características dos perfís, das ferraxes e dos medios de 31

unión. 32

– CA1.4. Realizáronse esbozos, vistas e seccións sobre as pezas individuais que for-33

man o conxunto. 34

– CA1.5. Describíronse as características básicas de perfís, ferraxes e medios de 35

unión. 36

Páxina 52 de 87

– CA1.6. Transmitiuse a información con claridade, de xeito ordenado e estruturado. 1

– CA1.7. Aplicáronse as especificacións de prevención de riscos laborais e ambientais 2

requiridas. 3

– CA1.8. Mantívose unha actitude ordenada e metódica. 4

RA2. Prepara as máquinas e as ferramentas de construcións metálicas, e recoñece as 5

súas características e as súas aplicacións. 6

– CA2.1. Identificáronse e clasificáronse as máquinas e as ferramentas en función das 7

súas prestacións no proceso de fabricación. 8

– CA2.2. Identificáronse os dispositivos das máquinas e os seus sistemas de control. 9

– CA2.3. Seleccionáronse e montáronse os accesorios e as ferramentas, segundo as 10

operacións que se vaian realizar. 11

– CA2.4. Comprobouse o estado de funcionalidade dos accesorios e das ferramentas 12

para executar un correcto mecanizado. 13

– CA2.5. Realizouse o axuste e o reaxuste dos equipamentos e das ferramentas en 14

función da operación que haxa que executar. 15


equipamentos e das ferramentas. 17




RA3. Realiza as operacións básicas de mecanizado por conformación sobre materiais 21

férricos, tendo en conta a relación entre a técnica que se vai utilizar e as características 22

do produto final. 23

– CA3.1. Describíronse as fases de proceso de mecanizado en función das característi-24

cas de material e da técnica de mecanizado. 25

– CA3.2. Estableceuse unha orde de execución en función do óptimo aproveitamento 26

dos recursos. 27

– CA3.3. Realizouse a recalcadura, a estirada, o aplanamento, a curvaxe e a dobra de 28

perfís e chapas de acordo con procedementos normalizados. 29

– CA3.4. Alimentáronse correctamente máquinas manuais tendo en conta as propie-30

dades dos materiais. 31

– CA3.5. Alimentáronse máquinas automáticas, tendo en conta o proceso que se vaia 32

desenvolver e os parámetros da máquina. 33






RA4. Realiza as operacións básicas de montaxe de produtos férricos, tendo en conta a 39

relación entre as súas fases e as características do produto final. 40

– CA4.1. Realizouse o plano de montaxe do produto que haxa que obter. 41

– CA4.2. Describíronse as fases de proceso de montaxe en función das pezas que se 42

vaian unir. 43

– CA4.3. Seleccionáronse os accesorios, os medios de unión e as ferramentas, en fun-44

ción da orde de execución. 45

– CA4.4. Colocáronse as pezas que se vaian montar para obter un produto de calidade. 46

Páxina 53 de 87

– CA4.5. Realizáronse as unións fixas e desmontables seguindo criterios de segurida-1

de, funcionalidade e economía. 2

– CA4.6. Verificáronse as características dimensionais e xeométricas dos produtos ob-3

tidos, e corrixíronse posibles defectos. 4





RA5. Transporta produtos de carpintaría metálica férrica, e selecciona as embalaxes e 9

os utensilios de transporte. 10

– CA5.1. Seleccionáronse os produtos de embalaxe de acordo coas características do 11

produto final. 12

– CA5.2. Seleccionáronse os soportes e os medios de amarre axeitados para a súa in-13

mobilización durante o transporte. 14

– CA5.3. Realizouse a embalaxe dos produtos cos materiais apropiados e protexendo 15

os puntos débiles de deterioración. 16

– CA5.4. Identificáronse mediante etiquetas ou outros medios especificados os produ-17

tos embalados. 18

– CA5.5. Manipulouse o produto embalado con seguridade e coidado ata a súa coloca-19

ción no medio de transporte. 20

– CA5.6. Realizáronse as suxeicións cos medios axeitados e verificouse a inmobiliza-21

ción. 22

– CA5.7. Aplicáronse as medidas de prevención de riscos laborais na embalaxe e no 23

transporte de cargas. 24

– CA5.8. Realizouse a descarga e a desembalaxe do produto de acordo con normas de 25

seguridade, para evitar a súa deterioración. 26

– CA5.9. Mantívose unha actitude metódica e ordenada no proceso de embalaxe e 27

transporte. 28


BC1. Preparación de materiais de carpintaría metálica férrica 30

Tipos de perfís. 31

Tipos de chapas. 32

Formas comerciais. 33

Realización de esbozos, vistas e seccións. 34

Tipos de ferraxes. 35

Medios de unión. 36

Cálculo da medida e do número de perfís que haxa que cortar. 37


BC2. Preparación de máquinas e ferramentas de construcións metálicas 39

Montaxe e desmontaxe de ferramentas, utensilios e pezas. 40

Páxina 54 de 87

Máquinas de conformación. 1

Dispositivos de seguridade. 2

Normas de seguridade. 3

Equipamentos de protección individual. 4

Dispositivos de máquinas para a seguridade activa. 5


BC3. Operacións básicas de mecanizado por conformación 7

Procedementos de estirada, aplanamento, curvaxe e dobra de perfís e chapas. 8

Máquinas manuais. 9

Técnica de mecanizado por arranque labra e conformación. 10

Óptimo aproveitamento dos recursos. 11

Máquinas automáticas. 12



BC4. Operacións básicas de montaxe de produtos férricos 15

Planos de montaxes. 16

Proceso de montaxe. 17

Medios de unións fixas e desmontables. 18

Realización de unións fixas e desmontables. 19

Verificación de produtos. 20

Especificacións de prevención de riscos laborais aplicables. 21

BC5. Transporte de produtos de carpintaría metálica férrica 22

Soportes e medios de suxeición. 23

Medidas de seguridade para o transporte. 24

Procedementos de inmobilización de produtos férricos. 25

Procedementos de descarga e desembalaxe dos produtos. 26

Normas de seguridade durante a manipulación e o transporte. 27

Medidas de prevención de riscos laborais na embalaxe e no transporte de cargas aplica-28

bles. 29



de produtos férricos de construcións metálicas. 32


– Diferenciación de tipos de materiais comerciais. 34

– Recoñecemento de produtos e técnicas para a súa construción. 35

Páxina 55 de 87

– Preparación de máquinas, equipamentos de soldadura e ferramentas. 1

– Construción de portas, fiestras, balcóns, bancos, andeis, moegas e depósitos. 2

– Técnicas de mecanizado por conformación e soldadura. 3


A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais b), c) e j) do ciclo formativo, e 5

coas competencias profesionais, persoais e sociais b), c) e j). Ademais, relaciónase cos ob-6

xectivos s), t), u), v), w), x) e y), e coas competencias q), r), s),t), u), v) e w), que se inclui-7

rán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais. 8



– Selección de materiais. 11

– Técnicas de construción de produtos. 12


14

Páxina 56 de 87

4.7 Módulo profesional: Carpintaría de aluminio e PVC 1

Código: MP3022. 2


4.7.1 Unidade formativa 1: Elaboracións en aluminio 4




RA1. Prepara materiais de aluminio, en relación coas características do produto final, 8

interpretando a documentación técnica. 9

– CA1.1. Identificáronse os materiais que se vaian utilizar, os perfís, as ferraxes e os 10

medios de unión, de acordo cos elementos que haxa que construír. 11



unión. 14


man o conxunto. 16

– CA1.5. Describíronse as características básicas dos perfís, das ferraxes e dos medios 17

de unión. 18



requiridas. 21


RA2. Prepara as máquinas e as ferramentas do aluminio, recoñecendo as súas caracte-23

rísticas e as súas aplicacións. 24















RA3. Realiza as operacións de mecanizado sobre materiais de aluminio, tendo en conta 39

a relación entre a técnica que se vaia utilizar e as características do produto final. 40

Páxina 57 de 87


cas de material e da técnica de mecanizado. 2


dos recursos. 4

– CA3.3. Realizouse a suxeición dos perfís de aluminio nas condicións de seguridade 5

requiridas. 6

– CA3.4. Realizouse a tronza, a cuñaxe, o encaixe, a fresaxe, a tradeadura e a roscaxe 7

de perfís e chapas de aluminio de acordo cos procedementos normalizados. 8

– CA3.5. Realizouse o remate das pezas mecanizadas para a súa posterior ensamblaxe. 9





mente as proteccións de máquinas e os medios individuais de protección. 14

RA4. Realiza as operacións de montaxe de produtos de aluminio, tendo en conta a rela-15

ción entre as súas fases e as características do produto final. 16

– CA4.1. Describíronse as fases de proceso de ensamblaxe e montaxe en función das 17

pezas que se vaian unir. 18



– CA4.3. Realizouse a montaxe de bisagras, ferraxes e accesorios sobre os elementos 21

mecanizados. 22



– CA4.5. Realizouse a ensamblaxe dos compoñentes da estrutura e comprobouse a súa 25

rixidez e a súa funcionalidade. 26


tidos, e corrixíronse posibles defectos. 28


– CA4.8. Aplicáronse as normas de seguridade requiridas na montaxe de produtos de 30

aluminio. 31


RA5. Transporta produtos de aluminio, e selecciona as embalaxes e os utensilios de 33

transportes. 34


produto final. 36



– CA5.3. Realizouse a embalaxe dos produtos cos materiais apropiados e protexendo 39

os puntos débiles de deterioración. 40


tos embalados. 42

– CA5.5. Manipulouse o produto embalado con seguridade e coidado ata a súa coloca-43


– CA5.6. Realizáronse as suxeicións cos medios adecuados e verificouse a inmobili-45

zación. 46

Páxina 58 de 87

– CA5.7. Realizouse a descarga e a desembalaxe do produto de acordo con normas de 1

seguridade para evitar a súa deterioración. 2




transporte. 6


BC1. Preparación de materiais de carpintaría de aluminio 8

Perfís comerciais de aluminio. 9

Manexo de perfís. 10

Utensilios de para a cuñaxe e o encaixe. 11


Elementos e materiais de unión. 13

BC2. Especificacións de prevención de riscos laborais e ambientais aplicables 14

Preparación de máquinas e ferramentas do aluminio. 15

– Ferramentas empregadas. 16

– Montaxe e desmontaxe de ferramentas, utensilios e pezas. 17

– Máquinas empregadas en carpintaría de aluminio. 18

– Cuñaxe e formas de cuños. 19

– Dispositivos de seguridade. 20

– Medidas de prevención de riscos laborais e ambientais aplicables. 21

– Equipamentos de protección individual. 22

– Dispositivos de máquinas para a seguridade activa. 23

BC3. Mecanizado de materiais de aluminio 24

Procedementos de tronza, cuñaxe, encaixe, fresaxe, tradeadura e roscaxe de perfís e 25

chapas. 26

Técnicas de remate. 27




BC4. Montaxe de produtos de aluminio 31

Fases do proceso de montaxe. 32

Accesorios. 33



Normas sobre estanquidade e métodos de execución. 36

Páxina 59 de 87

Verificación e axuste dos elementos montados. 1

Normas de seguridade e saúde laboral durante a montaxe. 2

Utilización das proteccións nas máquinas e os medios individuais de protección. 3

Mantemento da área de traballo. 4

Medidas de prevención de riscos laborais e ambientais aplicables na montaxe. 5

BC5. Transporte de produtos de carpintaría de aluminio 6


Procedementos de embalaxe. 8

Procedementos de inmobilización. 9

Procedementos de descarga e desembalaxe. 10

Normas de seguridade e saúde laboral durante a manipulación e o transporte. 11


bles. 13

4.7.2 Unidade formativa 2: Elaboracións en PVC 14

Código: MP3022_22. 15



RA1. Prepara materiais de PVC en relación coas características do produto final e in-18

terpretando a documentación técnica. 19

– CA1.1. Identificáronse os materiais que cumpra utilizar, os perfís, as ferraxes e os 20

medios de unión, de acordo cos elementos que se vaian construír. 21



unión. 24


man o conxunto. 26

– CA1.5. Describíronse as características básicas dos perfís, das ferraxes e dos medios 27

de unión. 28



requiridas. 31


RA2. Prepara as máquinas e as ferramentas do PVC, e recoñece as súas características 33

e as súas aplicacións. 34






Páxina 60 de 87










RA3. Realiza as operacións de mecanizado sobre materiais de PVC, tendo en conta a 10

relación entre a técnica que se vaia utilizar e as características do produto final. 11


cas do material e da técnica de mecanizado. 13


dos recursos. 15

– CA3.3. Realizouse a suxeición de PVC nas condicións de seguridade requiridas. 16

– CA3.4. Realizouse a tronza, o encaixe, a fresaxe, a tradeadura e a roscaxe de perfís e 17

chapas de PVC de acordo cos procedementos normalizados. 18

– CA3.5. Realizouse o remate das pezas mecanizadas para a súa posterior ensamblaxe. 19





mente as proteccións de máquinas e os medios individuais de protección. 24

RA4. Realiza as operacións de montaxe de produtos de PVC, tendo en conta a relación 25

entre as súas fases e as características do produto final. 26

– CA4.1. Describíronse as fases de proceso de ensamblaxe e montaxe en función das 27

pezas que se vaian unir. 28



– CA4.3. Realizouse a montaxe de bisagras, ferraxes e accesorios sobre os elementos 31

mecanizados. 32



– CA4.5. Realizouse a ensamblaxe dos compoñentes da estrutura e comprobouse a súa 35

rixidez e a súa funcionalidade. 36


tidos e corrixíronse posibles defectos. 38


– CA4.8. Aplicáronse as normas de seguridade requiridas na montaxe PVC. 40


RA5. Transporta produtos de PVC, e selecciona as embalaxes e os utensilios de trans-42

porte. 43


produto final. 45

Páxina 61 de 87



– CA5.3. Realizouse a embalaxe dos produtos cos materiais axeitados e protexendo os 3

puntos débiles de deterioración. 4


tos embalados. 6

– CA5.5. Manipulouse o produto embalado con seguridade e coidado, ata a súa situa-7


– CA5.6. Realizáronse as suxeicións cos medios adecuados e verificouse a inmobili-9

zación. 10

– CA5.7. Realizouse a descarga e a desembalaxe do produto, de acordo con normas de 11

seguridade, para evitar a súa deterioración. 12




transporte. 16


BC1. Preparación de materiais de carpintaría de PVC 18

Perfís comerciais de PVC. 19

Manexo de perfís. 20

Utensilios de encaixe. 21


Elementos e materiais de unión. 23


Preparación de máquinas e ferramentas do PVC. 25

– Ferramentas empregadas. 26

– Montaxe e desmontaxe de ferramentas, utensilios e pezas. 27

– Máquinas empregadas en PVC. 28

– Dispositivos de seguridade. 29

– Medidas de prevención de riscos laborais e ambientais aplicables. 30

– Equipamentos de protección individual. 31

– Dispositivos de máquinas para a seguridade activa. 32

BC3. Mecanizado de materiais de PVC 33

Procedementos de tronza, encaixe, fresaxe, tradeadura e roscaxe de perfís e chapas. 34

Técnicas de remate. 35




Páxina 62 de 87

BC4. Montaxe de produtos de PVC 1

Fases do proceso de montaxe. 2

Accesorios. 3



Normas sobre estanquidade e métodos de execución. 6

Verificación e axuste dos elementos montados. 7

Normas de seguridade e saúde laboral durante a montaxe. 8

Utilización das proteccións nas máquinas e os medios individuais de protección. 9

Mantemento da área de traballo. 10

Medidas de prevención de riscos laborais e ambientais aplicables na montaxe. 11

BC5. Transporte de produtos de PVC 12


Procedementos de embalaxe. 14

Procedementos de inmobilización. 15

Procedementos de descarga e desembalaxe. 16

Normas de seguridade e saúde laboral durante a manipulación e o transporte. 17


bles. 19



de produtos férricos de construcións metálicas. 22


– Diferenciación dos tipos de materiais comerciais. 24

– Preparación de máquinas, equipamentos de soldadura e ferramentas. 25

– Recoñecemento de produtos e técnicas para a súa construción. 26

– Construción de portas, fiestras, biombos e pechamentos. 27

– Técnicas de mecanizado por arranque de labra. 28


A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais a), b), c) e j) do ciclo formativo, 30

e coas competencias profesionais, persoais e sociais a), b), c) e j). Ademais, relaciónase 31

cos obxectivos s), t), u), v), w), x) e y) e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se 32

incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais. 33



– Selección de materiais. 36

– Técnicas de construción de produtos. 37


39

Páxina 63 de 87

4.8 Módulo profesional: Redes de evacuación 1

Código: MP3023. 2


4.8.1 Unidade formativa 1: Implantación de redes de evacuación 4




RA1. Acondiciona a zona de traballo, describe as operacións que cumpra realizar e 8

identifica equipamentos e materiais. 9

– CA1.1. Interpretouse a documentación gráfica. 10

– CA1.2. Recoñecéronse os elementos que haxa instalar. 11

– CA1.3. Extraeuse a información salientable para levar a cabo a preparación da zona 12

de traballo. 13

– CA1.4. Identificáronse as operacións que se vaian realizar. 14

– CA1.5. Limpouse o contorno das zonas en que se vaian realizar os traballos. 15

– CA1.6. Aprovisionáronse os materiais, os equipamentos e as ferramentas. 16

– CA1.7. Realizáronse operacións de apertura de rozas. 17

– CA1.8. Clasificáronse os residuos de apertura de rozas. 18

– CA1.9. Abríronse e compactáronse gabias no terreo. 19



– CA1.11. Aplicáronse as especificacións de prevención de riscos laborais e ambien-22

tais requiridas. 23



BC1. Acondicionamento da zona de traballo e aprovisionamento de materiais 26

Sistemas de unidades. Medida de magnitudes. Lonxitudes, superficies e volumes, pre-27

sións e temperaturas. 28

Representación gráfica (manual) de instalacións de redes de evacuación. Interpretación 29

de escalas. 30

Manexo de equipamentos de medida. 31

Identificación de compoñentes. 32

Manexo de ferramentas portátiles. 33

Técnicas de marcaxe de caixas e rozas. 34

Técnicas de clasificación dos residuos. 35

Técnicas de evacuación de residuos. 36

Páxina 64 de 87

Marcaxe de elementos. 1

Orde de desmontaxe e montaxe de elementos. 2

Condicións de seguridade. 3

Especificacións de prevención de riscos laborais e ambientais aplicables. 4

4.8.2 Unidade formativa 2: Montaxe e mantemento de redes de eva-5

cuación de auga 6




RA1. Monta redes xerais de evacuación de auga, tendo en conta función que realiza ca-10

da compoñente. 11

– CA1.1. Describiuse a función de cada elemento no conxunto da instalación. 12

– CA1.2. Identificouse o sistema de montaxe (vertical, horizontal, pendentes, cone-13

xións, etc.). 14

– CA1.3. Fíxose a implantación da instalación. 15

– CA1.4. Realizouse a montaxe da estrutura necesaria (estada, traballo vertical e su-16

xeiccións) para a instalación de evacuación de auga. 17

– CA1.5. Montáronse os elementos (pechamentos hidráulicos, baixantes, colectores 18

pendurados, elementos de conexión, etc.) dunha rede xeral de evacuación dun edifi-19

cio ou dunha vivenda tipo. 20

– CA1.6. Montáronse os elementos (pechamentos hidráulicos, baixantes, colectores 21

pendurados, elementos de conexión, fosa séptica, etc.) dunha vivenda unifamiliar. 22

– CA1.7. Preparouse o morteiro necesario para a suxeición das conducións tendo en 23

conta a ausencia de vibracións e o illamento acústico. 24

– CA1.8. Conectáronse os elementos da instalación. 25

– CA1.9. Realizáronse probas de funcionamento. 26

– CA1.10. Colaborouse cos/coas compañeiros/as para a realización dos traballos. 27

– CA1.11. Aplicáronse as medidas requiridas pola lexislación de tratamento de augas. 28

– CA1.12. Retirouse o material sobrante e clasificouse para o seu aproveitamento ou a 29

súa reciclaxe. 30

RA2. Monta redes de evacuación de augas pluviais, tendo en conta función que realiza 31

cada compoñente. 32

– CA2.1. Describiuse a función de cada elemento no conxunto da instalación e o seu 33

sistema de montaxe (vertical, horizontal, pendentes, conexións, etc.). 34


xións, etc.). 36


– CA2.4. Montáronse as conducións dunha rede de evacuación de augas pluviais de 38

evacuación dun edificio ou dunha vivenda tipo (canlóns, baixantes, colectores pen-39

durados ou soterrados, elementos de conexión, etc.). 40

– CA2.5. Aplicáronse técnicas de ancoraxe e suxeición, e as normas de seguridade es-41

tablecidas. 42

Páxina 65 de 87

– CA2.6. Realizáronse operacións de conexión dos elementos da rede de evacuación á 1

rede xeral (colectores, arquetas, pozos, etc.). 2




súa reciclaxe. 6

– CA2.10. Aplicáronse as medidas de prevención de riscos laborais e ambientais re-7

quiridas. 8

RA3. Monta redes de evacuación de augas residuais, tendo en conta función que realiza 9

cada compoñente. 10

– CA3.1. Describiuse a función de cada elemento no conxunto dunha instalación de 11

evacuación de augas residuais. 12


xións, etc. 14


– CA3.4. Uníronse e tendéronse as tubaxes de evacuación de augas residuais presen-16

tándoas desde cada equipamento sanitario ao colector ou á baixante correspondente, 17

seguindo as instrucións correspondentes. 18

– CA3.5. Uniuse cada condución da rede de evacuación de augas residuais dun cuarto 19

de baño a cada equipamento sanitario ou elemento terminal. 20

– CA3.6. Insonorizáronse as tubaxes de evacuación. 21

– CA3.7. Conectouse a rede de evacuación de augas residuais aos elementos (colecto-22

res, arquetas, pozos, etc.) da rede xeral de evacuación do edificio, seguindo a norma-23

tiva correspondente. 24




súa reciclaxe. 28


RA4. Mantén redes de evacuación de augas, e asocia as disfuncións coa súa posible 30

causa. 31

– CA4.1. Describíronse as posibles disfuncións que poden presentar as redes xerais de 32

evacuación, as redes de augas pluviais e as redes de augas residuais. 33

– CA4.2. Relacionáronse as disfuncións das redes coas operacións de mantemento. 34

– CA4.3. Seleccionáronse equipamentos, ferramentas e utensilios necesarios para as 35

operacións de mantemento. 36

– CA4.4. Realizáronse operacións de reparación e mantemento de instalacións das re-37

des conforme a normativa. 38



requiridas. 41



súa reciclaxe. 44

Páxina 66 de 87


BC1. Montaxe de redes xerais de evacuación de augas 2

Tipoloxía das instalacións de evacuación de augas. 3

Características dos materiais das tubaxes. 4

Configuracións dos sistemas de evacuación. 5

Elementos que compoñen as instalacións. 6

Técnicas de montaxe e unión de tubaxes plásticas, de gres e de fundición. 7

Especificacións de prevención de riscos laborais na montaxe. 8

Lexislación sobre tratamento de augas. 9

BC2. Montaxe de redes de evacuación de augas pluviais 10

Tipoloxía das instalacións de evacuación de augas pluviais. 11




Técnicas de montaxe e unión de canlóns e tubaxes. 15

Sistemas de suxeición. 16

Probas de estanquidade. 17

Instalacións de recuperación da auga de chuvia. 18


BC3. Montaxe de redes de evacuación de augas residuais 20

Tipoloxía das instalacións de evacuación de augas residuais. 21




Técnicas de montaxe e unión. 25

Probas de estanquidade. 26


BC4. Mantemento de redes de evacuación 28

Comprobacións periódicas de estanquidade. 29

Revisión de sifóns e válvulas. 30

Diminución de caudais. 31

Eliminación de atascos. 32



Páxina 67 de 87


Este módulo profesional contén a formación asociada á función de montaxe e mantemento 2

de redes de evacuación de augas. 3


– Acondicionamento da zona de traballo. 5

– Montaxe de redes xerais de evacuación de auga. 6

– Montaxe de redes de evacuación de augas pluviais. 7

– Monta de redes de evacuación de augas residuais. 8

– Conservación de redes de evacuación de augas. 9

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais d), e), g) e j) do ciclo formativo, 10

e coas competencias profesionais, persoais e sociais d), e) e j). Ademais, relaciónase cos 11

obxectivos s), t), u), v), w), x) e y), e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se in-12

cluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais. 13



– Selección de materiais e equipamentos para a execución de instalacións de evacua-16

ción de augas. 17

– Técnicas de unión e montaxe de instalacións de evacuación de augas. 18

– Procedementos para o mantemento e a conservación de redes de evacuación de au-19

gas. 20

– Suxírese comezar polo estudo do sistema de unidades e continuar coa representación 21

gráfica de redes de evacuación e as súas escalas. A continuación recoméndase seguir 22

coa implantación da instalación e, por último, coa montaxe da instalación. 23

24

Páxina 68 de 87

4.9 Módulo profesional: Fontanaría e calefacción 1

básica 2

Código: MP3024. 3


4.9.1 Unidade formativa 1: Operacións básicas de instalación en fon-5

tanaría 6




RA1. Elabora orzamentos, identificando o custo dos materiais e dos recursos, para unha 10

instalación tipo nunha vivenda ou nun edificio. 11

– CA1.1. Relacionáronse os elementos da instalación coa documentación gráfica. 12

– CA1.2. Estimouse o tempo necesario para executar as instalacións. 13

– CA1.3. Determináronse os equipamentos de traballo necesarios para realizar as ins-14

talacións. 15

– CA1.4. Comparáronse equipamentos e elementos de diversos subministradores me-16

diante catálogos físicos ou virtuais. 17

– CA1.5. Identificouse o material para empregar nas tubaxes e o sistema de instalación 18

máis adecuado. 19

– CA1.6. Valorouse o importe dos materiais que se vaian instalar. 20

– CA1.7. Valorouse o custo da desmontaxe de instalacións existentes. 21

– CA1.8. Confeccionouse o orzamento utilizando medios informáticos. 22

– CA1.9. Tivéronse en consideración os requisitos das especificacións de prevención 23

de riscos laborais e ambientais aplicables. 24

RA2. Prepara as zonas de traballo identificando as operacións que se vaian realizar, os 25

equipamentos e os materiais no taller de instalacións. 26

– CA2.1. Localizouse o lugar concreto onde se instala cada equipamento ou tubaxe. 27

– CA2.2. Marcouse nos paramentos o trazado das conducións. 28

– CA2.3. Realizáronse operacións de albanelaría básica nas zonas de traballo. 29

– CA2.4. Realizáronse as tradeaduras necesarias para os elementos de fixación das su-30

xeicións das tubaxes. 31

– CA2.5. Realizáronse as rozas para o encaixe de tubaxes. 32

– CA2.6. Realizouse a recollida selectiva de residuos. 33

– CA2.7. Acondicionáronse as superficies. 34


– CA2.9. Aprovisionáronse os restos de materiais para a súa posterior retirada. 36

– CA2.10. Utilizáronse os elementos de protección necesarios. 37

– CA2.11. Tivéronse en conta as especificacións de prevención de riscos laborais e 38

ambientais requiridas. 39

Páxina 69 de 87

RA3. Monta redes de subministración de auga a edificios, tendo en conta a función de 1

cada compoñente da instalación no taller de instalacións. 2

– CA3.1. Identificouse o percorrido das tubaxes de subministración de auga. 3

– CA3.2. Seleccionouse o tipo de tubaxe máis adecuado para cada instalación (cobre, 4

polipropileno, polibutileno, polietileno reticulado ou multicapa), así como os seus 5

accesorios. 6

– CA3.3. Seleccionouse o illante máis adecuado a cada tipo de tubaxe segundo a nor-7

mativa vixente. 8

– CA3.4. Seleccionouse o sistema de unión das tubaxes (embutidas, soldadas, pega-9

das, etc.). 10

– CA3.5. Seleccionouse o sistema de protección mecánica para as tubaxes (tubo co-11

rrugado, etc.). 12

– CA3.6. Aprovisionáronse os materiais e os elementos necesarios para realizar a pas-13

ta para tapar as tubaxes. 14

– CA3.7. Montáronse os elementos de suxeición das tubaxes. 15

– CA3.8. Montáronse as tubaxes aos elementos de suxeición ou encaixáronse nas ro-16

zas realizadas. 17

– CA3.9. Uníronse as tubaxes utilizando o sistema que corresponda a cada material. 18

– CA3.10. Realizáronse as operacións de albanelaría necesarias para finalizar o encai-19

xe das tubaxes. 20

– CA3.11. Realizáronse as probas que indica a normativa sobre as instalacións interio-21

res e as instalacións de AQS. 22

– CA3.12. Mantívose limpa e ordenada a zona de traballo. 23

– CA3.13. Utilizáronse os elementos de protección adecuados aos traballos. 24


RA4. Monta aparellos sanitarios, identificando a secuencia de operacións de montaxe e 26

posta en marcha segundo a instalación proposta, para a montaxe no taller de instala-27

cións. 28

– CA4.1. Relacionouse a documentación técnica cos elementos que haxa que instalar 29

(lavabos, inodoros, pratos de ducha, bañeiras, vertedoiros, lavapratos, cabinas de hi-30

dromasaxe ou saunas). 31

– CA4.2. Describíronse as principais características dos aparellos sanitarios (caudal, 32

diámetro das conexións, etc.). 33

– CA4.3. Aprovisionáronse as ferramentas e os materiais necesarios para realizar a 34

montaxe dos aparellos. 35

– CA4.4. Presentáronse os aparellos no lugar que ocuparán na instalación. 36

– CA4.5. Montáronse os soportes e as fixacións dos aparellos. 37

– CA4.6. Montáronse e conectáronse os aparellos sanitarios ás tubaxes corresponden-38

tes (abastecementos, desaugadoiros, sifóns e filtros). 39

– CA4.7. Montáronse e reguláronse as billas de cada aparello sanitario (cisternas flu-40

xores, billas e economizadores). 41

– CA4.8. Realizáronse as probas de estanquidade sobre as instalacións conforme a 42

normativa. 43

– CA4.9. Montáronse e conectáronse termos eléctricos, termos con bomba de calor, 44

quentadores de gas e eléctricos para produción de AQS, conforme a normativa. 45

Páxina 70 de 87

– CA4.10. Aplicáronse criterios de seguridade no transporte e na manipulación das 1

cargas. 2

– CA4.11. Colaborouse cos/coas compañeiros/as na montaxe dos equipamentos. 3

RA5. Realiza instalacións de rega automática distribuíndo os elementos e aplicando 4

técnicas básicas de montaxe no taller de instalacións. 5

– CA5.1. Configurouse a instalación en función da área de rega. 6

– CA5.2. Seleccionáronse os elementos necesarios para acometer a instalación de rega 7

(tubaxes, aspersores, programadores e bombas). 8

– CA5.3. Aprovisionáronse os materiais, as ferramentas e os equipamentos. 9

– CA5.4. Realizáronse as gabias na parcela obxecto da instalación. 10

– CA5.5. Tendéronse e conectáronse as tubaxes segundo as instrucións de montaxe. 11

– CA5.6. Cubríronse as gabias e deixouse o terreo nivelado. 12

– CA5.7. Realizáronse probas de estanquidade e alcance da instalación. 13

– CA5.8. Aprovisionouse o material sobrante para o seu posterior aproveitamento ou a 14

reciclaxe. 15

– CA5.9. Utilizáronse as medidas de seguridade requiridas para realizar as instala-16

cións. 17

– CA5.10. Aplicáronse as medidas ambientais requiridas. 18


BC1. Elaboración de orzamentos 20

Medicións. 21

Estimación do custo dos materiais. 22

Estimación de tempos de traballo. 23

Aplicación das tecnoloxías da información e da comunicación na elaboración de orza-24

mentos. 25

Requisitos da aplicación das especificacións de prevención de riscos laborais e ambien-26

tais. 27


Montaxe de redes de subministración de auga. 29

– Sistemas de instalación. 30

– Execución de redes de tubaxes. 31

– Proteccións: térmicas, contra esforzos mecánicos e contra ruídos. 32

– Características dos materiais das tubaxes. 33

– Rede de auga fría. 34

– Instalación de auga quente sanitaria. 35

– Elementos que compoñen a rede de auga fría. 36

– Sistemas de tratamento de auga. 37

– Instalacións de auga quente sanitaria: termos eléctricos, quentadores de gas, termos 38

con bomba de calor e quentadores eléctricos. 39

– Protección contra retornos. 40

Páxina 71 de 87

– Técnicas de montaxe e unión de tubaxes plásticas, de gres e de fundición (cobre, po-1

lipropileno, polibutileno, polietileno reticulado e multicapa): pegadas, embutidas, 2

soldadas, etc. 3

– Medidas de prevención de riscos laborais aplicables. 4

BC3. Acondicionamento da zona de traballo 5

Sistemas de unidades. Medida de magnitudes. Lonxitudes, superficies, volumes e pre-6

sión. 7

Manexo de equipamentos de medida. 8

Interpretación de planos. 9

Manexo de ferramentas portátiles. 10

Técnicas de marcaxe de ocos e rozas. 11

Técnicas de clasificación dos residuos. 12

Técnicas de evacuación de residuos. 13

Marcaxe de elementos. 14

Orde de desmontaxe e montaxe de elementos. 15

Condicións de seguridade. 16

BC4. Montaxe de aparellos sanitarios 17

Interpretación de planos e documentación técnica. 18

Aparellos sanitarios (lavabos, inodoros, pratos de ducha, bañeiras, vertedoiros e lava-19

pratos): tipoloxía. 20

Técnicas de montaxe de aparellos sanitarios. 21

Billas (fluxores, billas, filtros e economizadores): tipos; regulación. 22

Medidas de seguridade aplicables. 23

BC5. Realización de instalacións de rega automática 24

Instalacións de rega automática. 25

Tipos de aspersores. 26

Configuración de instalacións de rega automática. 27

Elementos constituíntes dunha instalación de rega. 28


Técnicas de montaxe e unión de tubaxes plásticas. 30

Especificacións ambientais aplicables. 31

4.9.2 Unidade formativa 2: Operacións básicas de instalación en cale-32

facción 33

Código: MP3024_23. 34


Páxina 72 de 87


RA1. Monta instalacións de calefacción, e identifica os elementos e a súa función na 2

instalación. 3

– CA1.1. Compilouse a documentación técnica salientable a modo de traballo sobre 4

unha instalación tipo de calefacción nunha vivenda ou nun edificio tipo. 5

– CA1.2. Interpretouse a documentación gráfica (planos e esquemas) dos elementos 6

implicados na instalación e o sistema de instalación (monotubo, bitubo, chan radian-7

te, etc.). 8

– CA1.3. Aprovisionáronse as ferramentas (cortatubos para distintas tubaxes, chaves 9

fixas, alicates, pico de loro, desaparafusadores, lámpadas de gas, soldadura branda, 10

equipamento de soldadura por termofusión para polipropileno, equipamento de pre-11

sión para multicapa, polietileno) e os equipamentos necesarios (tubaxes, radiadores, 12

unitermos, fancoils, válvulas, caldeiras, bombas de calor aerotérmicas e xeotérmicas, 13

e bombas recirculadoras). 14

– CA1.4. Describiuse a función de cada elemento (radiadores, chan radiante, uniter-15

mos, fancoils e xeradores de calor), así como os seus elementos de control (termós-16

tatos e válvulas), para instalar no conxunto da instalación tipo proposta para montar 17

no taller de instalacións. 18

– CA1.5. Fixáronse aos paramentos os elementos de suxeición dos equipamentos e das 19

tubaxes que se vaian instalar. 20

– CA1.6. Uníronse e tendéronse as tubaxes do sistema de emisión (radiadores, aero-21

termos ou chan radiante). 22

– CA1.7. Conectáronse os elementos terminais ao equipamento de produción de calor. 23

– CA1.8. Realizouse a conexión eléctrica para o funcionamento da instalación (caldei-24

ras, termóstatos e válvulas de zona). 25

– CA1.9. Realizáronse as probas de presión conforme a normativa. 26

– CA1.10. Aprovisionouse o material sobrante para o seu posterior aproveitamento ou 27

a súa reciclaxe. 28

– CA1.11. Utilizáronse as medidas de seguridade requiridas para realizar as instala-29

cións. 30


quiridas. 32


BC1. Montaxe de instalacións de calefacción 34

Conceptos básicos de electricidade aplicada ao control dunha instalación de calefacción 35

formada por unha caldeira, unha bomba recircualdora para calefacción, dous termósta-36

tos de zona e un termóstato de AQS. 37

Sistemas de instalación: esquemas hidráulicos e eléctricos de instalacións tipo en cale-38

facción. 39

Execución de redes de tubaxes para instalacións de calefacción. Técnicas de montaxe e 40

unión de tubaxes plásticas e metálicas. 41


Elementos que compoñen a instalación de calefacción. 43

Probas: de estanquidade e de resistencia mecánica. 44

Páxina 73 de 87

Axuste e equilibraxe en circuítos de auga para calefacción. 1

Especificacións de prevención de riscos laborais aplicables. 2

4.9.3 Unidade formativa 3: Operacións básicas de mantemento en ins-3

talacións de fontanaría e calefacción 4




RA1. Mantén instalacións de redes de subministración de auga e calefacción identifi-8

cando as operacións que se vaian realizar, tendo en conta a relación entre as disfuncións 9

e as súas posibles solucións. 10

– CA1.1. Aplicouse a normativa específica para cada tipo de instalación. 11

– CA1.2. Preparouse o material e os equipamentos necesarios. 12

– CA1.3. Preparáronse os equipamentos de prevención de riscos necesarios. 13

– CA1.4. Realizouse o baleiramento das instalacións. 14

– CA1.5. Laváronse as instalacións despois do seu baleiramento. 15

– CA1.6. Realizouse a enchedura das instalacións. 16

– CA1.7. Realizouse o mantemento das instalacións seguindo criterios hixiénico-17

sanitarios. 18


– CA1.9. Aplicáronse técnicas de aforro de auga e de eficiencia enerxética. 20


quiridas. 22


BC1. Mantemento de redes de subministración de auga e calefacción 24

Medidas para tomar ante interrupción do servizo. 25

Nova posta en servizo. 26

Avarías e reparación. 27

Instalacións de calefacción. 28

Programa de mantemento. 29

Revisión e limpeza de filtros. 30

Revisión de bombas. 31

Revisión do estado do illamento térmico. 32



Este módulo profesional contén a formación asociada á función de montaxe de instala-35

cións de fontanaría e calefacción básica. 36

Páxina 74 de 87


– Elaboración de orzamentos 2

– Preparación das zonas de traballo 3

– Montaxe de redes de subministración de auga. 4

– Montaxe de instalacións de rega automática. 5

– Montaxe de instalacións de calefacción básica. 6

– Montaxe de aparellos sanitarios. 7

– Mantemento de instalacións de subministración de auga e calefacción. 8

– Aplicación das especificacións de prevención de riscos laborais e ambientais requi-9

ridas. 10

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais f), g) e j) do ciclo formativo, e 11

coas competencias profesionais, persoais e sociais a), f), g), e j). Ademais, relaciónase cos 12





– Selección de materiais e equipamentos para a execución de instalacións de submi-17

nistración de auga e calefacción. 18

– Técnicas de unión e montaxe de tubaxes e equipamentos de instalacións de auga e 19

calefacción. 20

– Procedementos para o mantemento e a conservación de instalacións de fontanaría e 21

calefacción. 22

– Suxírese empezar seguindo a orde establecida nas unidades formativas realizando en 23

cada unha o orzamento sobre un plano dado, a desagregación de material e as ordes 24

de pedido. A continuación pásase ao taller de instalacións a realizar as implanta-25

cións, a montaxe, as probas correspondentes e a posta en marcha. Logo de realizadas 26

as dúas primeiras unidades formativas, procederase a realizar a terceira unidade 27

formativa. 28

29

Páxina 75 de 87

4.10 Módulo profesional: Montaxe de equipamentos de 1

climatización 2

Código: MP3025. 3


4.10.1 Unidade formativa 1: Operacións básicas en instalacións de ven-5

tilación 6




RA1. Instala equipamentos de ventilación e conducións de aire, e describe o seu fun-10

cionamento e a secuencia de operacións. 11

– CA1.1. Compilouse a documentación técnica salientable e, sobre o plano dunha ins-12

talación de ventilación unha vivenda ou edificio tipo, elaborouse un orzamento e 13

unha folla de pedido de material para a súa posterior montaxe no taller de instala-14

cións. 15

– CA1.2. Identificáronse elementos, dimensións e características dos condutos que se 16

vaian instalar. 17

– CA1.3. Relacionouse o trazado da instalación coas perdas de carga. 18

– CA1.4. Recoñecéronse as principais características dos equipamentos de ventilación. 19

– CA1.5. Construíronse os condutos dunha rede de distribución de aire (en chapa, fi-20

bra de vidro ou PVC). 21

– CA1.6. Realizáronse operacións de montaxe de condutos e elementos. 22

– CA1.7. Realizáronse probas de funcionamento da instalación de ventilación. 23


– CA1.9. Colaborouse cos/coas compañeiros/as na montaxe das instalacións. 25

– CA1.10. Recolleuse a zona de traballo e aprovisionáronse os materiais sobrantes pa-26

ra a súa reutilización ou a súa reciclaxe. 27

RA2. Monta soportes para unidades exteriores identificando e aplicando as normas de 28

seguridade. 29

– CA2.1. Interpretouse a documentación gráfica e recoñecéronse os elementos que ha-30

xa que instalar. 31

– CA2.2. Seleccionáronse os elementos de suxeición que hai que utilizar para a mon-32

taxe de unidades exteriores. 33

– CA2.3. Avaliouse o risco asociado ás operacións de montaxe que se vaian realizar. 34

– CA2.4. Seleccionáronse os equipamentos de protección necesarios para realizar a 35

montaxe. 36

– CA2.5. Montáronse os elementos de seguridade necesarios para este tipo de instala-37

ción. 38

– CA2.6. Montáronse os soportes de suxeición das unidades exteriores. 39

– CA2.7. Comprobouse a fiabilidade da montaxe das suxeicións. 40

Páxina 76 de 87

– CA2.8. Aplicáronse as especificacións de prevención de riscos laborais requiridas 1

nas operacións de montaxe. 2

– CA2.9. Colaborouse cos/coas compañeiros/as na montaxe das suxeicións. 3


BC1. Instalación de equipamentos de ventilación e condutos de aire 5

Interpretación de documentación técnica (perdas de carga, velocidades, diámetros de 6

condutos, reixas, difusores, etc.). 7

Ventiladores: tipos e características. 8

Reixas e difusores: tipos e características. 9

Técnicas de montaxe de ventiladores. 10

Construción de condutos (en chapa ou fibra de vidro). 11

Ferramentas para a construción de condutos (cortadoras de chapa, encartadoras e fe-12

rramentas manuais para fibra de vidro). 13

Montaxe de condutos (sistemas para suxeitar e colgar). 14

Aplicación das especificacións de prevención de riscos laborais requiridas. 15

BC2. Técnicas de seguridade na montaxe de instalacións en altura 16

Riscos derivados da montaxe de instalacións de climatización. 17

Estadas: tipoloxía; montaxe e utilización. 18

Liña de vida: montaxe e utilización. 19

Equipamentos de protección. 20

Aplicación das especificacións de prevención de riscos laborais requiridas na montaxe. 21

4.10.2 Unidade formativa 2: Operacións básicas para a instalación de 22

equipamentos de climatización 23

Código: MP3025_22. 24



RA1. Prepara as zonas de traballo identificando as operacións que se vaian realizar, os 27

equipamentos e os materiais no taller de instalacións. 28

– CA1.1. Recoñecéronse os elementos que haxa que instalar. 29

– CA1.2. Interpretouse a documentación gráfica (debuxos e esbozos), identificando os 30

elementos implicados nas instalacións de fontanaría. 31

– CA1.3. Identificouse o lugar de montaxe de cada equipamento. 32

– CA1.4. Identificouse o trazado dunha rede de condutos e as dimensións de cada tra-33

mo. 34

– CA1.5. Preparáronse os materiais e os equipamentos necesarios para realizar as ins-35

talacións. 36

Páxina 77 de 87

– CA1.6. Realizáronse as tradeaduras necesarias para a ancoraxe dos elementos de su-1

xeición dos equipamentos ou condutos. 2

– CA1.7. Montáronse os equipamentos de protección necesarios para os riscos que 3

implica a montaxe (estadas, liña de vida, etc.). 4

– CA1.8. Mantívose limpa e ordenada a zona de traballo. 5


requiridas. 7

– CA1.10. Utilizáronse os equipamentos de protección necesarios para realizar os tra-8

ballos con seguridade. 9

RA2. Prepara os materiais e os equipamentos necesarios para a montaxe das instala-10

cións. 11

– CA2.1. Montáronse as unidades interiores e exteriores de equipamentos de climati-12

zación doméstica (bombas de calor aire-aire, aire-auga e auga-auga). 13

– CA2.2. Montáronse as tubaxes de refrixerante e conectáronse aos equipamentos. 14

– CA2.3. Realizouse a instalación eléctrica e de control para o correcto funcionamento 15

dos equipamentos. 16

– CA2.4. Montáronse dispositivos para a evacuación de condensados. 17

– CA2.5. Conectáronse os desaugadoiros dos equipamentos de climatización domésti-18

ca á rede de evacuación. 19

– CA2.6. Colaborouse cos/coas compañeiros/as na montaxe e posta en marcha das ins-20

talacións. 21

– CA2.7. Aplicáronse as medidas de prevención de riscos laborais e ambientais requi-22

ridas. 23

– CA2.8. Recolleuse a zona de traballo. 24

– CA2.9. Seleccionáronse os materiais sobrantes para a súa reutilización ou a súa reci-25

claxe. 26

RA3. Monta equipamentos domésticos de climatización, e describe o seu funcionamen-27

to e a secuencia de operacións. 28

– CA3.1. Documentouse a interpretación das instalacións. 29

– CA3.2. Identificouse a función de cada elemento no conxunto da instalación. 30

– CA3.3. Seleccionouse o sistema de montaxe de cada equipamento e tubaxe. 31

– CA3.4. Seleccionouse a canalización eléctrica e os condutores para a montaxe dos 32

equipamentos de climatización. 33


BC1. Acondicionamento de zonas de traballo para instalacións de ventilación e 35 climatización doméstica 36

Sistemas de unidades. Medida de magnitudes. Lonxitudes, superficies, volumes, pre-37

sión e temperatura. 38

Conceptos básicos de electricidade aplicada ao control dunha instalación de climatiza-39

ción formada por unha bomba de calor aire-aire, aire-auga e auga-auga, así como os 40

elementos necesarios para o seu correcto funcionamento (termóstatos, radiadores, fan-41

coils, cabezais electrotérmicos e chan radiante, segundo proceda co equipamento insta-42

lado). 43

Manexo de equipamentos de medida (termómetros, manómetros e flexómetro). 44

Páxina 78 de 87

Esquemas de instalacións. Sobre o esquema dunha instalación tipo dunha vivenda ou 1

dun edificio, desenvolvemento do orzamento e o aprovisionamento de materiais para 2

realizar a montaxe no taller de instalacións. 3

Manexo de ferramentas portátiles (chicharra, curvadoras de tubo, cortatubos, alicates, 4

chaves fixas, flexómetro, balanza de carga, bomba de baleiro e detector de fugas). 5

Aplicación das especificacións de prevención de riscos laborais e ambientais requiridas. 6

BC2. Montaxe de equipamentos de climatización doméstica 7

Tipoloxía dos equipamentos. 8

Introdución ao manexo de gases refrixerantes (carga e recuperación). 9

Interpretación de documentación técnica. 10

Tendido de tubaxes de refrixerante. 11

Proba de presión, baleiro e carga de refrixerante. 12

Evacuación de condensados (bombas de condensados). 13

Aplicación das medidas de prevención de riscos laborais e ambientais requiridas. 14

BC3. Técnicas de seguridade na montaxe de instalacións en altura 15

Riscos derivados da montaxe de instalacións de climatización. 16

Estadas: tipoloxía; montaxe e utilización. 17

Liña de vida: montaxe e utilización. 18

Equipamentos de protección. 19

Aplicación das especificacións de prevención de riscos laborais requiridas na montaxe. 20


Este módulo profesional contén a formación asociada á función de montaxe de equipa-22

mentos de climatización doméstica e pequenas redes de ventilación. 23


– Preparación das zonas de traballo. 25

– Montaxe de equipamentos domésticos de climatización. 26

– Montaxe de equipamentos de ventilación e construción de condutos de aire. 27

– Técnicas de seguridade aplicada á montaxe de instalacións de climatización. 28

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais a), h), i) e j) do ciclo formativo, 29

e as competencias profesionais, persoais e sociais a), h), i) e j). Ademais, relaciónase cos 30





– Selección de materiais e ferramentas para a montaxe de equipamentos de climatiza-35

ción doméstica. 36

– Técnicas de montaxe de equipamentos de climatización doméstica. 37

– Técnicas de construción e montaxe de condutos de ventilación. 38

Páxina 79 de 87

– Técnicas de seguridade fronte aos riscos inherentes á montaxe de instalacións de 1

climatización. 2

– Suxírese comezar polo estudo dun sistema de ventilación formado por un ventilador 3

centrífugo e unha liña de condutos cun cóbado de 90º e catro reixas, o orzamento, o 4

aprovisionamento de materiais e a posterior montaxe no taller de instalacións. 5

– A continuación suxírese realizar o estudo da climatización dunha vivenda tipo reali-6

zando o orzamento dos equipamentos e o aprovisionamento de materiais necesarios 7

para a súa montaxe no taller de instalacións (bombas de calor aire-aire, auga-auga, 8

aire-auga, cliamtizadores, bombas circuladoras, soportes, unidades interiores split 9

parede, baixa silueta, casete e só teito). 10

11

Páxina 80 de 87

4.11 Módulo profesional: Formación en centros de 1

traballo 2

Código: MP3027. 3



RA1. Realiza operacións auxiliares no mecanizado e na montaxe de construcións metá-6

licas, seguindo os procesos do sistema de calidade establecido na empresa e os corres-7

pondentes protocolos de seguridade. 8

– CA1.1. Identificáronse os elementos das instalacións, a súa función e a súa disposi-9

ción. 10

– CA1.2. Preparáronse as ferramentas e os equipamentos necesarios para o mecaniza-11

do e a montaxe. 12

– CA1.3. Realizáronse operacións básicas de mecanizado en fabricación mecánica. 13

– CA1.4. Realizáronse operacións de soldaxe de elementos férricos. 14

– CA1.5. Realizáronse operacións de montaxe de estruturas metálicas. 15

– CA1.6. Comprobáronse as dimensións e as características dos elementos montados. 16

– CA1.7. Operouse respectando os criterios de seguridade persoal e material, coa cali-17

dade requirida. 18

– CA1.8. Realizáronse as operacións con criterios de respecto polo ambiente. 19

– CA1.9. Participouse dentro do grupo de traballo amosando iniciativa e interese. 20

RA2. Realiza operacións de montaxe e mantemento de instalacións de fontanaría, se-21

guindo a documentación técnica e as instrucións de montaxe. 22


ción. 24

– CA2.2. Preparáronse as ferramentas e os equipamentos necesarios para a montaxe 25

ou o mantemento das instalacións. 26

– CA2.3. Preparouse a zona de traballo para a montaxe ou o mantemento das instala-27

cións. 28

– CA2.4. Realizáronse operacións de unión de tubaxes e accesorios das instalacións. 29

– CA2.5. Utilizáronse as ferramentas e os equipamentos para a montaxe das instala-30

cións. 31

– CA2.6. Realizáronse operacións de mantemento das instalacións de subministración 32

e evacuación de auga. 33

– CA2.7. Reparáronse disfuncións nas instalacións e devolvéuselles o servizo. 34

– CA2.8. Realizáronse as probas das instalacións segundo a regulamentación vixente. 35

– CA2.9. Operouse respectando os criterios de seguridade persoal e material, coa cali-36

dade requirida. 37



RA3. Realiza operacións de montaxe de instalacións de calefacción e climatización 40

doméstica, seguindo a documentación técnica e as instrucións de montaxe. 41

Páxina 81 de 87


ción. 2

– CA3.2. Preparáronse as ferramentas e os equipamentos necesarios para a montaxe 3

ou o mantemento das instalacións. 4

– CA3.3. Preparouse a zona de traballo para a montaxe ou o mantemento das instala-5

cións. 6

– CA3.4. Realizáronse operacións de unión de tubaxes e elementos terminais das ins-7

talacións. 8

– CA3.5. Utilizáronse as ferramentas e os equipamentos para a montaxe das instala-9

cións. 10

– CA3.6. Construíronse e montáronse condutos de ventilación. 11

– CA3.7. Realizáronse operacións de mantemento das instalacións de calefacción. 12

– CA3.8. Reparáronse disfuncións nas instalacións de calefacción. 13

– CA3.9. Realizáronse as probas das instalacións segundo a regulamentación vixente. 14

– CA3.10. Operouse respectando os criterios de seguridade persoal e material, coa ca-15

lidade requirida. 16



RA4. Realiza operacións de mantemento preventivo nas instalacións a cargo da empre-19

sa, seguindo indicacións, segundo os plans de mantemento correspondentes. 20

– CA4.1. Realizáronse intervencións de mantemento preventivo sobre a instalación. 21

– CA4.2. Realizáronse revisións do estado dos equipamentos e dos elementos das ins-22

talacións. 23

– CA4.3. Seleccionáronse e utilizáronse as ferramentas e os instrumentos para as ope-24

racións de mantemento preventivo. 25


– CA4.5. Colaborouse dentro do grupo de traballo amosando iniciativa e interese. 27

– CA4.6. Determináronse as posibles medidas de corrección en función dos resultados 28

obtidos. 29

– CA4.7. Realizáronse todas as operacións tendo en conta a normativa de seguridade 30

laboral e de protección ambiental. 31

RA5. Actúa conforme as normas de prevención e riscos laborais da empresa. 32

– CA5.1. Cumpriuse a normativa xeral sobre prevención e seguridade, así como a es-33

tablecida pola empresa. 34

– CA5.2. Identificáronse os factores e as situacións de risco que se presenten no seu 35

ámbito de actuación no centro de traballo. 36

– CA5.3. Adoptáronse actitudes relacionadas coa actividade para reducir os riscos la-37

borais e ambientais. 38

– CA5.4. Empregouse o equipamento de protección individual establecido para cada 39

operación. 40

– CA5.5. Utilizáronse os dispositivos de protección das máquinas, equipamentos e 41

instalacións nas actividades. 42

– CA5.6. Actuouse segundo o plan de prevención. 43

– CA5.7. Mantívose a zona de traballo libre de riscos, con orde e limpeza. 44

Páxina 82 de 87

– CA5.8. Traballouse con criterios de redución do consumo de enerxía e na xeración 1

de residuos. 2

RA6. Actúa de xeito responsable e intégrase no sistema de relacións técnico-sociais da 3

empresa. 4

– CA6.1. Executáronse con dilixencia as instrucións recibidas. 5

– CA6.2. Responsabilizouse do traballo que desenvolve, comunicándose eficazmente 6

coa persoa adecuada en cada momento. 7

– CA6.3. Cumpríronse os requisitos e as normas técnicas, demostrando un bo facer 8

profesional e finalizando o seu traballo nun tempo límite razoable. 9

– CA6.4. Amosouse unha actitude de respecto cara ás normas e aos procedementos es-10

tablecidos. 11

– CA6.5. Organizouse o traballo de acordo coas instrucións e cos procedementos esta-12

blecidos, cumprindo as tarefas en orde de prioridade e actuando baixo criterios de 13

seguridade e calidade nas intervencións. 14

– CA6.6. Coordinouse a actividade desempeñada co resto do persoal, informando de 15

calquera cambio, necesidade salientable ou continxencia. 16

– CA6.7. Incorporouse puntualmente ao posto de traballo, levando a cabo os descan-17

sos instituídos, e non abandonou o centro de traballo antes do establecido sen moti-18

vos debidamente xustificados. 19

– CA6.8. Preguntáronselle adecuadamente á persoa superior inmediata as posibles dú-20

bidas e a información necesaria para o desempeño dos seus labores. 21

– Realizouse o traballo conforme as indicacións realizadas polo persoal superior, e 22

formuláronse as posibles modificacións ou suxestións no lugar e modo adecuados. 23


Este módulo profesional contribúe a completar as competencias e os obxectivos xerais 25

propios do título profesional básico en Fabricación e Montaxe que se alcanzaran no centro 26

educativo ou a desenvolver competencias características de difícil consecución nel. 27

28

Páxina 83 de 87

5. Requisitos mínimos de calidade do contexto formativo 1

5.1. Espazos 2

Os espazos necesarios para o desenvolvemento das ensinanzas deste ciclo formativo son: 3

Espazo formativo Superficie en m2

(30 alumnos/as)

Superficie en m2

(20 alumnos/as) Grao de utilización

Aula polivalente. 60 40 50 %

Taller de construcións

metálicas 150 100 25 %

Taller de instalacións. 150 100 25 %

A consellería con competencias en materia de educación poderá autorizar unidades para 4

menos de trinta postos escolares, polo que será posible reducir os espazos formativos pro-5

porcionalmente ao número de alumnos e alumnas, tomando como referencia para a deter-6

minación das superficies necesarias as cifras indicadas nas columnas segunda e terceira da 7

táboa. 8

O grao de utilización expresa en tanto por cento e con caracter orientativo a ocupación 9

en horas do espazo prevista para a impartición das ensinanzas no centro educativo, por un 10

grupo de alumnado, respecto da duración total destas. O centro educativo, no exercicio da 11

súa autonomía e en función da distribución horaria semanal dos módulos profesionais e da 12

titoría, poderá determinar outro grao de utilización. 13

Na marxe permitida polo grao de utilización, os espazos formativos establecidos poden 14

ser ocupados por outros grupos de alumnos e alumnas que cursen o mesmo ou outros ci-15

clos formativos, ou outras etapas educativas. 16

En todo caso, as actividades de aprendizaxe asociadas aos espazos formativos (coa 17

ocupación expresada polo grao de utilización) poderán realizarse en superficies utilizadas 18

tamén para outras actividades formativas afíns. 19

5.2. Equipamentos mínimos 20

Espazo formativo Equipamentos

Aula polivalente. Equipamentos audiovisuais.

Equipamentos informáticos en rede e con conexión a internet. Software de aplicación.

Taller de construcións metálicas

Bancos de traballo con tornos.

Serra.

Curvadora de roletes.

Trade.

Cisalla.

Equipamentos de soldadura.

Radiais, bigornias bicórneas.

Tronzadora con tope.

Trades e remachadoras.

Equipamentos e medios de seguridade.

Taller de instalacións. Bancos de traballo con tornos.

Martelo e trade.

Equipamento portátil de climatización doméstica.

Elementos das instalacións e para conexión de compoñentes de redes de auga.

Elementos de ventilación e instalación de condutos.

Equipamentos de soldadura para tubaxes. Ferramentas de traballo.

Bombas.

Equipamentos e medios de seguridade.

Páxina 84 de 87

6. Profesorado 1

6.1. Especialidades do profesorado do sector público ás que se atribúe a impartición dos 2 módulos profesionais asociados ao perfil profesional 3

Módulo profesional Especialidade do profesorado Corpo

MP3020. Operacións básicas de fabricación.

MP3021. Soldadura e carpintaría metálica.

MP3022. Carpintaría de aluminio e PVC.

MP3023. Redes de evacuación.

MP3024. Fontanaría e calefacción básica.

MP3025. Montaxe de equipamentos de climatización.

Especialidade:

Mecanizado e mantemento de máquinas.

Soldadura.

Instalación e mantemento de equipamentos térmicos e de flu-ídos.

Outros:

Profesorado especialista, de ser o caso.

Profesorado técnico de formación profesional.

MP3027 Formación en centros de traballo.

Mecanizado e mantemento de máquinas.

Soldadura.

Instalación e mantemento de equipamentos térmicos e de flu-ídos.

Profesorado técnico de formación profesional.

6.2. Titulacións requiridas para a impartición dos módulos profesionais, para os centros 4 de titularidade privada ou de titularidade pública doutras administracións distintas das 5 educativas 6

Módulos profesionais Titulacións








Licenciado/a, enxeñeiro/a, arquitecto/a ou o título de grao correspon-dente, ou outros títulos equivalentes.

6.3. Titulacións habilitantes para os efectos de docencia para a impartición dos módulos 7 profesionais, para os centros de titularidade privada ou de titularidade pública doutras 8 administracións distintas das educativas 9

Módulos profesionais Titulacións








Diplomado/a, enxeñeiro/a técnico/a ou arquitecto/a técnico/a, ou o título de grao correspondente, ou outros títulos equivalentes.

Técnico superior en Construcións Metálicas, técnico superior en Programación da Produción en Fabricación Mecánica ou outros títu-los equivalentes.

7. Correspondencia entre módulos profesionais e unidades de competencia para a 10 súa acreditación ou validación 11

Módulos profesionais Unidades de competencia acreditables

MP3020. Operacións básicas de fabricación. UC0087_1: realizar operacións básicas de fabricación.


MP3022. Carpintaría de aluminio e PVC. UC0088_1: realizar operacións básicas de montaxe.

Páxina 85 de 87

Módulos profesionais Unidades de competencia acreditables

MP3023. Redes de evacuación. UC1154_1: realizar a instalación de tubaxes, preparando, cortando e

unindo tubos para a condución de auga e desaugadoiros.



UC1155_1: realizar operacións básicas de instalación e mantemento de aparellos sanitarios, radiadores e aparellos de climatización de uso doméstico.

8. Ciclos formativos de grao medio aos que o título profesional básico en 1 Fabricación e Montaxe permite a aplicación de criterios de preferencia para a 2 admisión en caso de concorrencia competitiva 3

O título profesional básico en Fabricación e Montaxe terá preferencia para a admisión a 4

todos os títulos de grao medio das familias profesionais de: 5

– Electricidade e Electrónica. 6

– Informática e Comunicacións. 7

– Fabricación Mecánica. 8

– Instalación e Mantemento. 9

– Enerxía e Auga. 10

– Industrias Extractivas. 11

– Marítimo-Pesqueira. 12

– Química. 13

– Transporte e Mantemento de Vehículos. 14

– Madeira, Moble e Cortiza. 15

– Edificación e Obra Civil. 16

17

Páxina 86 de 87

1

9. Distribución horaria 2

Organización dos módulos profesionais do ciclo formativo de formación profesional 3 básica de Fabricación e Montaxe para o réxime ordinario 4

Curso Módulo Duración

horas

1º MP3009. Ciencias aplicadas I. 175

1º MP3011. Comunicación e sociedade I. 206

1º MP3020. Operacións básicas de fabricación. 179

1º MP3021. Soldadura e carpintaría metálica. 175

1º MP3022. Carpintaría de aluminio e PVC. 175

Total 1º

(FCE) 910

2º MP3012. Comunicación e sociedade II. 135

2º MP3019. Ciencias aplicadas II. 162

2º MP3023. Redes de evacuación. 157

2º MP3024. Fontanaría e calefacción básica. 157

2º MP3025. Montaxe de equipamentos de climatización. 97

Total 2º

(FCE) 708

2º MP3027 Formación en centros de traballo. 320

Titoría 5

No primeiro curso do ciclo formativo dedicaranse 35 horas á titoría, e 27 horas no segun-6

do curso. 7

10. Unidades formativas 8

Organización dos módulos profesionais en unidades formativas de menor duración 9

Módulo profesional Unidades formativas Duración

horas

MP3011. Comunicación e sociedade I.

MP3011_13. Comunicación en linguas galega e castelá I. 88

MP3011_23. Comunicación en lingua inglesa I. 59

MP3011_33. Sociedade I. 59

MP3012. Comunicación e sociedade II.

MP3012_13. Comunicación en linguas galega e castelá II. 67

MP3012_23. Comunicación en lingua inglesa II. 34

MP3012_33. Sociedade II. 34


MP3020_12. Técnicas manuais básicas de arranque de labra. 89

MP3020_22. Técnicas mecánicas básicas de arranque de labra. 90

Páxina 87 de 87

Módulo profesional Unidades formativas Duración

horas


MP3021_12. Soldadura na carpintaría metálica.. 100

MP3021_22. Montaxe na carpintaría metálica. 75


MP3022_12. Elaboracións en aluminio. 110

MP3022_22. Elaboracións en PVC. 65


MP3023_12. Implantación de redes de evacuación. 57

MP3023_22. Montaxe e mantemento de redes de evacuación de auga. 100


MP3024_13. Operacións básicas de instalación en fontanaría. 75

MP3024_23. Operacións básicas de instalación en calefacción. 52

MP3024_33. Operacións básicas de mantemento en instalacións de fontanaría e calefacción.

30

MP3025. Montaxe de equipamentos de climatiza-ción.

MP3025_12. Operacións básicas en instalacións de ventilación. 49

MP3025_22. Operacións básicas para a instalación de equipamentos de climatización.

48

1

anexo iii currículo do ciclo formativo de formación ... iii_bfme01_gal.pdf · 12 sional, de...

Documents