recreaciÓn literaria carlos casares
Post on 11-Mar-2016
253 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
RECREACIÓN LITERARIA – CAMBIANDO O FINAL
“AGARDA LONGA AO SOL”, de Vento ferido, de Carlos Casares
Axotou as moscas, que lle picaban na cara. Despois moveuse na cadeira e ficou, outra vez, cos ollos
fixos na casa branca de enfronte.
Oía os ruídos da rúa, que lle chegaban monótonos, obsesivos. Voces, coches, motos. E os
martelazos con son a ferro do taller mecánico.
Serían as seis e media. A sombra da casa branca aínda non baixara da acera.
Pola mañá estiveron os netos para felicitalo. Comeron todos xuntos. Aínda non hai dez
minutos que se foron.
Durante a comida houbo cantos, bailes. Xa se sabe. El tivo que apagar as oitenta velas da
tarta.
–Vaste cansar –dicíanlle.
–Pois mira que cando teña que apagar as cen…
As cen… Dicíano por dicilo. Pero as súas voces soaban a falso. Ninguén agardaba que el
chegase aos cen anos. Nin sequera a pequena Ana, a limpa Ana cría o que dicía:
–Ti has chegar aos cen. Xa verás.
Agora oía as voces dos pequenos que xogaban debaixo do balcón.
Todos os días durmía a sesta. Pero hoxe non se quixo deitar. Prefería estar no balcón, ao sol,
á luz clara daquel ceo azul. E escoitar a cidade. Escoitar algunha música que chegase de lonxe.
Cando vivía ela, sentábanse xuntos e falaban da xente que pasaba. Xente descoñecida. E
pasaban as tardes. As longas tardes do verán.
Ela morreu hai dous anos. Apareceu morta na cama, unha maña de maio.
A verdade, sentiu a morte dela. Pero lembraba con certa ledicia aqueles días: o entrar e saír
da xente que lle estreitaba a man e que lle dicía aquelas palabras, sempre as mesmas. Por varias
veces lle veu á cabeza o pensamento de que fora feliz naquelas horas. Pero non o quixo pensar.
Parecíalle unha monstruosidade.
Lembraba tamén os días que seguiron. Xuntábase toda a familia alí, na sala grande do piano,
a falar, a ler. A neta Ana, a doce Ana, xogaba con el. Preguntáballe cousas. E el ía respondendo a
todo sen se cansar endexamais.
Pero chegou o verán. Agora ían todos á praia ou de merenda e volvían tarde. Na casa non se
paraba coa calor. Marchaban. El quedaba sentado na súa cadeira, no balcón, agardando a noite.
Gustáballe aquela tristeza que se lle metía no corpo co caer da tarde, cando se acendían as
primeiras luces na rúa. Gustáballe aquel irse apagando os ruídos, das voces, dos berros dos nenos. E
sentir o fresquiño a eso das nove e media, que é cando o veñen buscar para a cea.
Vén sempre a vella Susa, a boa criada de sempre. E lévao collido do brazo, mentres el se
apoia no bastón.
O ano pasado aínda se valía só. Pero polo nadal caeu polas escaleiras abaixo e partiu o
espiñazo. Desde entón quedou inútil. Érguese ás doce. Vén a Luísa, a filla loira, a vestilo. Despois
axúdao a ir ata o balcón. E alí queda deica a hora de xantar. Ao rematar, dorme a sesta.
Dorme para acortar a tarde.
A sombra chega agora ao medio da rúa. Son as sete. Oe ruídos de pasos no interior da casa e
escoita un pouco. (…)
CONTINUACIÓN DO ALUMNADO
No bar de enfronte acenderon xa a televisión. Acendéronse tamén as primeiras luces na rúa.
Alguén pasa por debaixo do balcón cun transistor a toda voz. Escóitase unha vella canción.
Carlos Casares, Vento Ferido
(…)
O vello, sen inquietarse, segue mirando para fóra pero no seu corazón, que latexa máis
lentamente cada día que pasa, hai unha pequena esperanza de que ao mellor quen fixo o ruído
foron os seus netos, aos que tanto quere, acompañados polos pais que regresaron máis cedo do
habitual da praia. Tamén puido ser Susa, a leal e boa criada que sempre o axuda e coida, e viña a
buscalo para cear antes que os demais días. Non, non eran eles.
Quen sería? Naquela antiga e baleira casa, non entra ninguén dende o falecemento da muller,
á parte da súa familia e Susa. Non se escoitan máis pisadas nin sons de ningún tipo. Xa non ten
esperanza ningunha e a súa cara volve estar triste e cuberta de engurras pola idade. Podería ter
sido produto da súa imaxinación, e que ao estar tanto tempo coa soidade como única compañeira
crese que sucedían feitos que non eran reais?
Agora hai un gran silencio. Só se pode percibir o molesto ruído dos coches que pasan por alí, a
conversa dalgunhas veciñas contiñeiras que se atopan polo camiño e o familiar e continuo ruxe da
súa cadeira ao arrolarse nela; daquela vella cadeira, onde pasa a maior parte do día sentado,
observando as casas de enfronte e esperando a que a escuridade da noite chegue á vila para non
estar máis só. Aínda que sexa por un intre, un instante, pero no que sería feliz.
O reloxo da igrexa acaba de dar as oito e na rúa pode escoitar as risas dos rapaces de pouca
idade que aproveitan as últimas horas nas que poden xogar, antes de que as súas nais os chamen
para cear.
O home ten os ollos afundidos e atópase fitando cara ao horizonte que se volve máis escuro e
vai alegrando o ancián que espera desexoso que isto aconteza. Así, con el, acabará unha vez máis a
espera naquel lugar.
O sol xa se está empezando a agochar. O ceo, sen ningunha nube, é dunha cor rosácea. O
ancián ve os veciños, tanto os que veñen de traballar coma os que non, que entran nas casas para
descansar, ver a televisión, deitarse no sofá, falar coa muller…
Estas últimas horas vólvenselle eternas, mais el xa non sofre tanto como os primeiros días
nos que estaba só, nos que non falaba ou simplemente non sentaba ao pé dalguén para pasar o
tempo. Xa está acostumado á soidade, a vivir dese xeito; e sabe que esa será a compañeira que terá
ata o final.
Nese momento lembra aquelas tardes tan felices nas que estaba xunta toda a familia, el coa
súa esposa a que tanto quería escoitando a canción preferida dos dous ao carón da cheminea, os
netos xogando entre si, os fillos cos seus respectivos cónxuxes contándose como lles fora a semana.
Cada un facendo unha cousa distinta á persoa que tiña ao lado, pero ao fin e ao cabo xuntos.
Uns segundos máis tarde pola súa meixela pálida vai esvarando unha lágrima que ao
percorrer todo o seu rostro cae enriba da súa man dereita. Sabe que eses tempos non volverán
endexamais.
Por fin a espera termina, son as nove e media. Oe as simbólicas e doces voceciñas dos seus
netos que berran por el, o son da madeira vella das escaleiras cando soben as carreiras cara ao
balcón, e ao chegaren, uns fortes e amorosos bicos que fan que o vello pense que valen a pena
tódalas horas de soidade que pasa diariamente.
No bar de enfronte acenderon xa a televisión. Acendéronse tamén as primeiras luces na rúa.
Alguén pasa por debaixo do balcón cun transistor a toda voz. Escóitase unha vella canción.
SHEILA VALENCIA 1º ESO
(…)
É o vello Xosé e a súa muller, os veciños que tivo toda a vida e cos que se reunía para facer os
traballos da labranza e para aqueles xantares no patio que duraban ata a hora da merenda e nos
que os xogos de cartas non podían faltar.
–Boas! Estivemos de matanza e como sabemos que che gustan as filloas traémosche unhas cantas
para que as probes.
Colleu unha e meteuna na boca; cerrou os ollos e quedou en silencio.
–Que boas, que recordos!Lembrades cando estabamos os catro e os nosos fillos? Iso si que era
unha festa, a matanza; erguiámonos as 7:30 e era un non parar. Lembro como a miña muller se
levantaba sempre antes para darlle o almorzo aos rapaces e deixalos deitados para que non
estivesen a molestar.
Deseguido énchenselle os ollos de bágoas e queda outra vez pensativo e triste; entón é María
(muller de Xosé) a que fala.
–Bueno, home, non te poñas así. Eu tamén teño morriña por todas aquelas mesas cheas de xente
para comer e aquel ruído incesante de entrar e saír a xente, pero a vida é así.
El non di nada. Está cos ollos pechados. De repente chama por Susa.
–Susa, Susa, tráenos un café.
Susa fai o café e lévallo. Mentres, eles seguen a recordar.
–Que bos días e noites pasabamos cando nos xuntabamos para comer todos cos fillos. Lembro que
sempre estaban a molestar e agora teño morriña desas rifarias que lle botamos por andar de
dentro para fóra.
A María tamén se lle enchen os ollos de bágoas de lembrar que agora todo cambiou. Agora a
soidade é a única compaña que teñen.
Xosé que ve como se están pondo nostálxicos di:
–A ver; nós tivemos unha vida chea de ledicia na que fomos moi felices canda os fillos e familia,
pero eles teñen que seguir o seu camiño.
Continuaron saboreando aquel café e aquelas filloas que tantos recordos lles trouxeron á mente.
Mentres tanto, seguiron a falar. O Sol vaise escondendo e o ceo colle unha cor laranxa
característica dos veráns galegos.
Seguen os tres cos ollos cheos de bágoas, pero de repente ao vello éntralle un sorriso.
–Que pasa, que pasa? Preguntan á vez María e Xosé.
Nada, estou lembrando que hoxe non me deitei a durmir a sesta, e antes de que viñerades
estábaseme a facer unha tarde moi longa…, e agora doume conta de que xa está a escurecer. Había
moito tempo que non pasaba unha tarde tan entretida dende que morreu a miña muller. Con ela,
as tardes tamén se me facían máis curtas, acordándonos da nosa vida xuntos.
–Pois nós marchamos que se vai facendo noite e aínda temos que parar a comprar o pan para cear.
–Moitas grazas, Xosé. E a ti tamén, María, non só polas filloas, senón pola compaña que tanto
estrañamos agora coas nosas idades.
Xosé e María marcharon e a soidade volve aparecer; logo só se escoitan os ruídos procedentes da
rúa.
No bar de enfronte acenderon xa a televisión. Acendéronse tamén as primeiras luces na rúa.
Alguén pasa por debaixo do balcón cun transistor a toda voz. Escóitase unha vella canción.
ATER RODRÍGUEZ 1º ESO
(…)
É a vella Susa que comeza os seus labores, despois de rematar a compra. Mentres, el, sentado na
súa cadeira , agarda aos fillos que estarán apiques de chegar .
Os paxaros voan sen cesar onda o balcón e el pensa nas felices tardes que pasara canda ela, antes
de falecer.
Agora xa son as oito; os últimos raios de luz nos tellados quedan cubertos pola escuridade da noite .
Na casa de enfronte as luces da cociña acéndense, sombras de persoas, voces e aromas ocupan a
súa mente .
Abaixo, na cociña, Susa comeza a preparar a cea sen decatarse de que os fillos e os netos acaban
de chegar. Todos veñen moi contentos, agás a pequena Ana que chora porque cravou unha cuncha
na praia .
Ao oír tanto barullo chama por Luisa para que o leve á cociña, pois quere saber o que ocorre.
Na cociña xa todos están sentados á mesa e listos para cear; incluso Ana, quen para non preocupar
ao seu avó, aguanta a dor daquela condenada cuncha.
Ao rematar a cea todos saen para fora para poder ver a lúa chea. Na cociña xa so se oe o tic-tac do
reloxo. El remata o café, come a galleta e fica no banco da parede ata que María, a súa filla máis
vella, o volve subir ao balcón onde a gata gris dos veciños de enfronte agarda todas as noites por
el, para poder deitarse no seu colo ata que o veñen buscar para ir á cama.
Coa gata xoga, divírtese e ata chega a rirse. Disque é coma o seu anxo da garda.
Hoxe, a gatiña deitóuselle no colo mentres el pasa a man sobre o seu pelo fino e suave. Ela
resmunga cada vez que el a toca. Disque cando fala en presenza dela, miaña para responder. Ás
veces, trátaa coma se fose a súa muller e, segundo el conta, ela actúa tal e como o facía a súa
muller .
Sae a lúa, todos entran na casa, os nenos están a deitarse. Son as nove e media, Susa, Luísa e María
soben a buscalo para levalo a cama. A gata vaise. No bar de enfronte xa acenderon a televisión.
Acendéronse tamén as primeiras luces na rúa. Alguén pasa por debaixo do balcón cun transmisor a
toda voz. Escóitase unha vella canción .
ZAIRA FERNÁNDEZ 1 ESO
(…)
A sombra chega agora ao medio da rúa. Son as sete. Oe ruídos de pasos no interior da casa e
escoita un pouco.
Son eles; os netos chegaron antes do previsto. Ao parecer á pequena Ana picáraa unha medusa.
Tiñan planeado unha cea ata ás dez, máis ou menos, ao lado da praia, pero non puido ser por esta
mala coincidencia. A rapaza foi socorrida por un amable médico que había na praia. O señor díxolle
que fora por urxencias, xa que había un hospital xusto ao lado.
O velliño séntese ben, non pola rapaza, senón pola chegada antes do previsto.
Están todos atentos á nena.
O vello, por un momento, quere que a nena morra para que estean con el; pero máis tarde
arrepíntese tanto que ata chora.
Despois de tanto chorar pensa: “como puiden pensar iso da miña neta? A neta que nunca me fixo
nada”.
O avó da rapaza está tan triste polo que pensou que vai á cociña, colleu un coitelo e… comeza a
chorar coma quen di: “quero facelo pero non me deixa o meu corazón”. El sabe que a súa neta se
porá moi triste se se entera que o seu avó se quere suicidar.
Agora está na súa cadeira; xa regresa de novo ao balcón, contemplando de novo a xente toda que
pasa.
El quere facer o que fai a xente da súa idade: xogar á petanca, xogar ás cartas, estar sentado nun
banco… e todas esas cousas.
Nunca ninguén se dará conta do que fixo o vello:
O vello é o que nunca fallou a ninguén, o que non deixa os netos sen agasallos nin polo aniversario
nin polos santos, nin sequera polo Nadal, e o señor… que recibe a cambio?
Unha familia que non o comprende e que o deixa só porque está en cadeira de rodas.
O velliño está canso, tan canso que pasa de todos. Chama a un cerralleiro para que cambie a
cerradura e o deixen vivir á súa maneira a súa vida en paz e tranquilo. Descolga o teléfono e pecha
as persianas para que non teñan ningunha oportunidade de impedirllo, xa o ten todo maquinado.
Vai fuxir. Pero naquel intre apareceu a súa filla Luisa, que lle impide facer o que desexa.
A partir dese día xa non lle deixan usar o teléfono da casa e retíranlle o móbil. Tamén contratan
unha enfermeira maior e cariñosa que se ocupar de saciar todas as necesidades do señor. Como o
ancián non desexa ese tipo de vida dilles aos seus fillos que prefire morrer antes de seguir con esta
vida, sen poder saír ao seu querido balcón.
Agora déixano saír ao seu querido balcón, cando no bar de enfronte acenderon xa a televisión.
Acenderon tamén as primeiras luces na rúa. Alguén pasa por debaixo do balcón cun transistor a
toda voz. Escóitase unha vella canción, a canción que escoitara cando coñeceu a súa esposa falecida
nas festas de San Millán de Ourense.
LUISA SARMIENTO 1º ESO
“A RAPAZA DO CIRCO”
El coñeceuna de casualidade. Unha tarde, a eso das seis, estaba sentado nun banco do xardín e
advertiu que se lle achegaba unha rapaciña loura, de melenas longas, vestida cun pantalón short.
Con acento francés preguntoulle ónde podería atopar un médico. Acompañouna. Polo camiño ela
díxolle que era trapecista do circo e que seu pai -un antigo xendarme-, atopábase malo (pouca
cousa: talvez unha mala dixestión), e que pedira que lle levaran un médico. El a penas falou. Ó
chegar á clínica indicoulle: «Aquí». Ela deulle as gracias e invitouno a pasar pola taquilla, onde lle
facilitaría un par de entradas prá función das oito.
Foi. Antes de subir ó trapecio, a rapaza, vestida de pescadora, cantou. Na metade da canción
dirixiuse cara á butaca que ocupaba el e botoulle o sedal da cana, mentres lle dicía entre as risas de
todos: «Pica, pica, pececito».
Volvéronse atopar ó día seguinte.Despois víronse tódolos días. Pasaban as tardes no río. Deitábanse
na area. Enterrábanse. Nadaban. Ela faláballe de Marsella, da súa infancia. El pechaba os ollos e
imaxinaba aquela rúa fronte ó porto, os barcos que Anne despedía cun pano branco dende a
bufarda, a tía Françoise, Jules...
-¿Como sería aquel Jules que lle dera o primeiro bico no portal?
-Era louro, coma min. E moi pencoso.
-¿Lémbraste del?
El tiña un sombreiro de palla sobre dos ollos pra tornar o sol. Volveulle preguntar:
-¿Lémbraste del?
Sentiu os labios dela que se po usaban nos seus. Foi coma un trallazo. Unha ledicia branca nacíalle
dentro do corazón.
Despois bicáronse. Bicáronse moitas veces. E ela apoiou a súa cabeza no peito del.
Pronto correu a noticia de que se vían no río. Na casa rifáronlle. «¡O que me faltaba -dixera seu pai-
un fillo titiriteiro».
Pero seguíanse vendo ás escondidas.
Hoxe os compañeiros de quinto desafiárono.
-A que non es home de subila pra aquí...
Non o dubidou. Asomouse á ventá e chamouna:
-¡Anne...!
Subiu. Recibiuna no hall e metéronse no laboratorio. Pecharon a porta por dentro e taponaron o
buraco da pechadura cun cacho de papel. Os de quinto armaban barullo fóra. El ensinoulle as
bolboretas, as pedras, os lagartos e as cobras metidos en formo!... Pediulle un alfinete e picouse
nun dedo. Amosoulle o sangue a través do microscopio.
-¿Sabes unha cousa? -dixo da.
-¿Que?
-Que nos imos mañá.
Colleuna pola cintura e bicouna.E naquel intre chegou o director.
Cando saia será xa de noite e terase que ir para a casa sen vela, sen lle explicar, sen lle dicir o que
ocorreu. E despois de cear dirá: «Quero ir ó circo». E o seu pai responderá: «Non». Entón irase á
cama. E pensará: «Os vellos non saben». E os vellos (non tan vellos), na súa habitación nin sequera
se lembrarán del e da francesiña Anne. E el ha tardar en durmir, pero durmirá. ¿Durmirá?.
Mañá ó se erguer, sentirase triste. Máis triste que ninguén. ¿E que será de Anne? Non a volverá ver.
¿Nunca máis? Nunca. Ergueuse moi cedo. Marchou correndo ó campo da feira. No sitio do circo só
quedaba un redondel.
CONTINUACIÓN DE BREOGÁN PRIETO, 2º ESO
Mirou pola fiestra. Víanse as caravanas e os equipos de gravación no aparcadoiro a carón do parque
dos bombeiros.
Está castigado. Cando el saia, xa estarán gravando. E despois de cear xa rematarán a escena.
A cousa empezou por culpa dunha aposta. Os de 2º da ESO estudaban na súa aula e podían ver o
equipo gravando una serie da TVG. Cando viron a protagonista avisárono.
- Mira a túa amiga.
El coñeceuna unha tarde na piscina climatizada. Ao saír ela preguntoulle por unha tenda de
móbiles. Acompañouna. Polo camiño falaron e ela díxolle que ían empezar a gravar unha serie de
acción para a TVG. Ela era unha das protagonistas e os primeiros capítulos faríanos alí.
Chegaron á tenda, e antes de despedirse el deulle o seu número de móbil, e pola noite ela
mandoulle unha mensaxe invitándoo a asistir á gravación do día seguinte.
Así o fixo e despois víronse tódalas tardes. Era a finais de maio e facía calor. Tomaban uns xeados
na praza. Ela contoulle que vivía en Ferrol, e faláballe da súa vida na cidade, da súa familia e dos
seus amigos. E tamén lle falou do rapaz que lle gustaba: era rubio, alto e moi alegre. El imaxinaba
como sería o rapaz que lle deu o primeiro bico.
De súpeto, ela bicouno e el sentiu unha gran ledicia.
Entre os compañeiros del pronto se falou do asunto. Na casa tamén o souberon e rifáronlle, porque
non querían que tivese moza tan pronto; seguro que lle prexudicaría nos seus estudos.
Os compañeiros de clase desafiárono a que subise a rapaza ao instituto, ás escondidas dos
profesores, na hora do recreo. El aceptou o desafío e sen que ninguén se decatara meteuna na
clase. Alí, e aproveitando que estaban sos, colleuna pola cintura e bicouna.
Ela díxolle que marchaban pola tarde, xa que remataran a gravación. Cando aínda non acabara a
frase entrou un profesor que vixiaba que non quedara ninguén nas clases. A ela botouna fora do
instituto e a el púxolle un parte, advertíndolle que se seguía así tería que falar cos seus pais.
Cando saíu da academia pola tarde, achegouse rapidamente ao aparcadoiro para mirar se aínda
estaban, pero só atopou un trípode esquecido. Ela estaba no certo, remataran a gravación,
recolleron todo e marcharon sen perder tempo.
El sentiu unha gran tristeza, ela marchara e non puideran despedirse. Pola noite, ao conectarse a
Internet e entrar no tuenti, viu que tiña unha petición de amizade, era daquela rapaza.
top related