i ndustria iraultza
Post on 03-Jul-2015
2.410 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Nekazaritza iraultza
Populazio
hazkundea
Berrikuntza
teknologikoa
Inbertsioa
Langileen mugimendua
Teorikoak
Berritze
beharra
SindikatuakIESMUNGIABHI - DBH-4 GIZARTE
Irakaslea: MARIJE AGUILLO
Zergatik industria iraultza hasi zen Ingalaterran?
AINTZINAKO
ERREGIMENAREN EKONOMIA
Produkzio sistema: manufaktura,
artisautza. -Gremioek kontrolatuta
- Teknologia:
-- eskuko lanabesak
-- energia: ura, haizea,
- Tailer txikiak
--
- Ekonomia geldikorra ez konpetitiboa:
, - eskariaren arabera
Ekonomiaren hazkundeak zituen egitura-
mugak:
- Nekazaritza atzeratua
- Populazio hazkunde txikia
- Noizero biziraupen krisiak
Landa mundu bat
-Industria Iraultza baino
lehen nekazaritza
eskuko lanabesa
xumeekin egiten zen.
--Hiru urteko errotazioa
--Ongarri eza
--Errendimendu eskasak
--Aldiroko iraupen-krisiak
eta goseteak
Diderot eta DÁlambert-en ENTZIKLOPEDIA-ko Grabatua
"Nekazaritza lanak XVIII. mendean"
NEKAZARITZA IRAULTZA
Eraldaketak:
• Towshend: Lau urteko errotazioa
•Zerealak bazkarako uztekin
txandakatzen ziren:
• Alpapa, hirusta, arbiak
•Lurrak kareatzen eta drenatzen hasi
ziren
.Golde hegaduna
. Gariajotzeko, sigatzeko eta ereiteko
makinak.
•Animalien hautaketa eta arrazak
gururatzea.
NEKAZARITZA
JARDUERAK,
MEKANIZAZIOA
SARTU BAINO
LEHEN
Nekazaritzaren mekanizazioa
-XVIII eta XIX.Mendeetan lurren
antolamendua berria sortu zen.
-Lurren itxitura (Encclosures)
-Parlamentuan lege berriak egin
ziren hau baimentzeko.
-Ohiko nekazariak bere lurreetatik
botata izan ziren.
ONDORIOAK
-Nekazarien proletarizazioa.
-Landa exodoa
-Produktibitatearen hazkundea
-Lur-jabeen errenten gorakada
Populazioaren bilakaera
(biztanle milioitan)
1700 1750 1800 1850 Hazkunde
Britania Handia 6,8 7,4 10,5 20,8 %294 *
Frantzia 19 21 27,3 35,8 %88
Alemania 12 18 23 35,6 %196,6
Europa 115 134,3 175 275 %139
EEBB --- 1,2% 5,3 23,2 %1833,3 ***
IRAULTZA DEMOGRAFIKOA
Bizi Itxaropena jaiotzean (urtetan) Europako herrialde
batzutan
(XVIII-XIX. mendeetan)
PERIODOBRITANIA
HANDIAFRANTZIA SUEDIA
1720-1729
1740-1749
1770-1779
1800-1809
1820-1829
1850-1859
32,5
33,5
36,9
37,3
39,6
40,--
---
24,8
28,9
33,9
38,8
39,8
---
---
34,--
36,5
42,8
43,3
Nekazarien porzentaia Populazio Aktiboan
Britania
Handia
Frantzia
1801
%36
%70
1851
%21
%64
1901
%9
%40
ARTIZAUTZAREN
TAILERRAK
(Industria Iraultza baino
lehen)
METALURGIA TAILERRA
LANTEGIA
Industria iraultzaren garaian
Lan leku berria agertu zen,
hau da:
• lantegia
Lantegietan ehundaka
makinak eta langileak giro
zaratatsu eta nahasi batean
pilatzen ziren.
Orain makinek markatzen
lan erritmoa. Lanegunak 13
eta14 ordukoak ziren.
Lan indarra berria: umeak
eta emakumeak
Emakumeak eta umeak oso
preziatuak izango dira
ehungintzan euren
trebesiagatik eta ordaintzen
zieten soldata baxuagatik
Neska bat ehuntegi
batean lan egiten
Hiri industrialen hazkundea
- Hirien haizea oso kutsatuta zegoen, hiriak osasungaitz bihurtu ziren
Industria
eta Hiria
Bizi-baldintzak langileentzat gaiztotu
egin ziren. Burgesiak hiriaren
inguruetan bere auzo berriak egin
zituzten.
GARRAIOEN IRAULTZA
LEHENENGO INDUSTRI
IRAULTZAN
Suedeko Kanala (1859-1869)
Kapitalismo industrialak garraio eta komunikabideen garapena ekarri zuen.
Suedeko kanala lan oso garrantzitsua zen metropoliak koloniekin
harremanetan azkar jartzeko eta lehengaiak eta merkantziak garraiatzeko.
ONDORIO EKONOMIKOAK
•Kapitalismo industriala eta finantzarioa
•Inbertsio handiak
•Banketxe espezialituak sortu.
•Kapital pilaketa erraldoiak negozio-sozietate berriak sortu zituen:
• - sozietate komanditarioak
• - sozietate anonimoak: akziodunak
• - Monopolioa, Trus, Cartel, Holding.
•Burtsa (Londres 1812, Paris 1816,...)
•Kapitalismo garapenak kolonialismo inperialista bultzatu zuen
INDUSTRIA IRAULTZAREN
ONDORIO SOZIALAK
Gizarte Banaketa berrria: klase-gizartea
Klase ertainen garrantzia (behe-burgesia)
Goi burgesia industrialaren nagusitasuna
Proletalgoa klase berria
Lan eta bizi-baldintza izugarriak proletarioentzat
Esplotazio ikaragarria
Langileen mugimenduak: Ludismoa, Trade-Unions,
Kartismoa (mugimendu politikoa).
top related