historia aroka 6.a

HISTORIA AROKAHISTORIA AROKA

Otxartagako 6.AOtxartagako 6.A2011-12 ikasturtea2011-12 ikasturtea

HISTORIAHISTORIA

HISTORIAREN AROAK

Histori-aurrea K.a. 3000 arte

Aintzin-aroa Ko. 476arte

Erdi aroaK.o 1492 arte

Aro modernoaK.o. 1789arte

Aro garaikideaGaur egun arte

HISTORIAURREAHISTORIAURREA

PALEOLITIKOAPALEOLITIKOA Nomadak ziren.Nomadak ziren. Talde txikiak ziren.Talde txikiak ziren. Kobetan bizi ziren.Kobetan bizi ziren. Sua asmatu zuten.Sua asmatu zuten. Fruituak, ehizta...Fruituak, ehizta...

•NEOLITIKOA

•Sedentarioak ziren.

•Talde handiak ziren.

•Herrixketan bizi ziren.

•Abeltzaintza eta nekazaritza

Histoariaurrearen aurkikuntza Histoariaurrearen aurkikuntza nagusiaknagusiak

Suaren aurkikuntza.Suaren aurkikuntza. Zeramika eta Zeramika eta

metalak lantzen hasi metalak lantzen hasi ziren.ziren.

Gurpila asmatu Gurpila asmatu zuten.zuten.

Harriekin eskulturak Harriekin eskulturak (dolmenak)(dolmenak)

Abeltzaintza eta Abeltzaintza eta nekazaritza.nekazaritza.

Marrazkiak Marrazkiak harrietan.harrietan.

AINTZINAROAAINTZINAROA

Idazkeraren asmakuntzarekin batera hasi zen. Idazkeraren asmakuntzarekin batera hasi zen. K.O 476.urtean .K.O 476.urtean .

Eraikuntza garrantzitsuak egin zituzten. Eraikuntza garrantzitsuak egin zituzten. Gotiko eta erromanikoak.Gotiko eta erromanikoak.

Aintzinaroko herrialde nagusiak:Aintzinaroko herrialde nagusiak:

GREZIA GREZIA : Sistema politikoa asmatu zuten. : Sistema politikoa asmatu zuten. Filosofia eta literatura. Filosofia eta literatura.

MESOPOTAMIA: MESOPOTAMIA: Tigris eta Eufrates Tigris eta Eufrates artean. artean.

EGIPTO: EGIPTO: Nilo ondoan. Piramideak sortu Nilo ondoan. Piramideak sortu zituzten, faraoien hilerriak izateko.zituzten, faraoien hilerriak izateko.

ERROMA: ERROMA: Bere konkistengatik nabarmendu Bere konkistengatik nabarmendu ziren. Teknika berriak asmatu zituzten, ziren. Teknika berriak asmatu zituzten, merkataritza eta arkitektura.merkataritza eta arkitektura.

ERROMATAR INPERIOAERROMATAR INPERIOA Erroman hasi ziren K.A I. Erroman hasi ziren K.A I.

mendean.mendean. Gudaren bitartez nagusitu ziren.Gudaren bitartez nagusitu ziren. Mediterraneoko kostaldea Mediterraneoko kostaldea

konkistatu zuten, besteak beste; konkistatu zuten, besteak beste; frantzia, espainia, marruecos...frantzia, espainia, marruecos...

Horrela inperioa sortu zuten.Horrela inperioa sortu zuten. Konkistatutako herrialdeak Konkistatutako herrialdeak

erromanizatu zituzten.erromanizatu zituzten.

Erromatar politakaren antolamendua honakoa zen:erregea (enperadorea), senatua eta herri asanbladak..Erromatar gizartearen antolamendua aldiz honakoa zen: politikariak, familia dirutsuak esklabuekin eta familia langileak.Erromatarren erlijioa: hasieran politeistak ziren, jainko askotan sinisten zuten. Baina amaieran kristauak bihurtu ziren.Erromatarrek ekarpen baliogarri asko asmatu zituzten, arkitekturan esate baterako; akueduktoak, zubiak, kaltzadak,...

Kulturan; hizkuntza, zenbakikuntza, egutegiak, zirkuak...Lanbideak; merkaritza itsasoaren bitartez.

KO. V.mendean germaniarrek inperioa suntsitu zuten. Erromatar inperioa desagertaraziz.

ERDI AROAERDI AROA Erromatar inperioaren Erromatar inperioaren

desagerpenarekin hasi desagerpenarekin hasi zen. KO. 476an.zen. KO. 476an.

Erdi aroa hiru gertaera Erdi aroa hiru gertaera nagusietan banatzen da:nagusietan banatzen da:

• Inperio karolingioa.Inperio karolingioa.

• Feudalismoa.Feudalismoa.

• Amerikaren aurkikuntzaAmerikaren aurkikuntza

Inperio KarolingioaInperio Karolingioa

Carlo Magnok inperio Carlo Magnok inperio karolingio sortu zuen. karolingio sortu zuen. 800.urtean.800.urtean.

Europaren erdialdean Europaren erdialdean kokatu zen.kokatu zen.

Eliza kristauarekin Eliza kristauarekin harreman eztua izan zuen.harreman eztua izan zuen.

Hil zen 814. urtean .Hil zen 814. urtean .

FeudalismoaFeudalismoa

Karlo Magno hil zenean Karlo Magno hil zenean bere jabetzak banatu bere jabetzak banatu ziren nobleen artean.ziren nobleen artean.

Jabetza horiei Feudo Jabetza horiei Feudo izena eman zieten, izena eman zieten, feudalismoa sortuz.feudalismoa sortuz.

Gizartean nobleak, Gizartean nobleak, kleroak eta herri xehea kleroak eta herri xehea zegoen.zegoen.

Amerikako aurkikuntzaAmerikako aurkikuntza

Kristobal Kolonek Kristobal Kolonek Amerika aurkitu Amerika aurkitu zuen 1.492.urteanzuen 1.492.urtean

Gertakari honekin Gertakari honekin batera erdi aroa batera erdi aroa bukatu zen eta aro bukatu zen eta aro modernoaren hasiera modernoaren hasiera izan zen.izan zen.