diccionario de frases y aforismos latinos · pdf filediccionario de frases y aforismos latinos...

Post on 02-Feb-2018

229 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

Diccionariode frases

y aforismos latinos

GERMÁN CISNEROS FARÍAS

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO

Una compilación sencilla de términos jurídicos

DICCIONARIO DE FRASES Y AFORISMOS LATINOSUna compilación sencilla de términos jurídicos

INSTITUTO DE INVESTIGACIONES JURÍDICASSerie E STUDIOS JURÍDICOS, Núm. 51Coordinador editorial: Raúl Márquez Romero

Cuidado de la edición: Jesús Eduardo García CastilloFormación en computadora: José Antonio Bautista Sánchez

DICCIONARIO DE FRASESY AFORISMOS LATINOS

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICOMÉXICO, 2003

GERMÁN CISNEROS FARÍAS

Una compilación sencillade términos jurídicos

Primera edición: 2003

DR © 2003. Universidad Nacional Autónoma de México

INSTITUTO DE INVESTIGACIONES JURÍDICAS

Circuito Maestro Mario de la Cueva s/nCiudad de la Investigación en HumanidadesCiudad Universitaria, 04510 México, D. F.

Impreso y hecho en México

ISBN 970-32-0887-8

Con gratitudal doctor Héctor Fix-Zamudio

Amicus fidelismedicamentum vitae

CONTENIDO

Introducción . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XXXVII

A

A equabilitate conservatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1A fortiori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1A pari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1A posteriori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1A potiori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1A priori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1A quo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Ab extra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Ab initio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Ab libitum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2Aberratio ictus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2Abrogación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2Absentia longa et mors a equi parantur . . . . . . . . . . . 3Absurdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Accessorium sequitir principali . . . . . . . . . . . . . . . . 3Acción aquiliana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Acta publica probantia per ipsas . . . . . . . . . . . . . . . 4

IX

Actio ex chirograpio. Chirographum . . . . . . . . . . . . . 4Actio libera in causa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Actio liberae in causa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Actio metus causa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Actio pauliana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Actio popularis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Actio pro socio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Actio redhibitoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Actio vectigalis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Actiones bonae fidei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Actiones in factum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Actionis editio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Actionis in ius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7Actionis in rem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7Actionis in rem scriptae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Actionis liberae incausa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Actionis noxalis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Actionis praeiudicialis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Actionis rei persequendae causa . . . . . . . . . . . . . . . 9Actionis stricti iuris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Actionis temporales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Actore non probate reus absoluitur . . . . . . . . . . . . . . 10Actus omissa forma legis corruit . . . . . . . . . . . . . . . 11Actus simulatus nullius est momenti . . . . . . . . . . . . . 11Ad absurdem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Ad cautelam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Ad efectum vivendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Conten ido

X

Ad effectum videndi et probandi . . . . . . . . . . . . . . . 11Ad hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Ad huc sub judice lis est . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Ad imposibilia nemo tenetur . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Ad litem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Ad perpetuam rei memoriam . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Ad quem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Affectio maritalis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Agere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Agrarius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Album iudicium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Anatocismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Animus domini rem sibi habendi . . . . . . . . . . . . . . . 14Animus donandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Animus furandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Animus ludendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Animus necandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Animus nocendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Animus nullus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Animus rem sibi habendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Apud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Apud acta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Apud iudicem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Argumentum a contrario . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Argumentum a majori ad minus . . . . . . . . . . . . . . . 15Argumentum a minori ad maius . . . . . . . . . . . . . . . 15Argumentum a pari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Conten ido

XI

Argumentum a simili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Argumentum ad absurdum . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Audi alteram partem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Audiatur altera pars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

B

Bellum iustum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Bis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Bona fide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Bona vacantia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Bonorum possessio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Bonorum possessio ab intestato . . . . . . . . . . . . . . . . 18Bonorum possessio cum re . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Bonorum possessionis petitio . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Bonorum possessio sine re . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Bonorum possessor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Bonorum venditio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

C

Calumniari est falsa crimina intendere . . . . . . . . . . . . 20Capitis diminutio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Casus fortuitus a mora excusant . . . . . . . . . . . . . . . 20Casus fortuitus in nullo contracto praestut . . . . . . . . . . 20Causa curiana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Cautio damni infecti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Conten ido

XII

Cedere actionibus suis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Centumviri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Cessio bonorum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Ceteris paribus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Cfr.(confere) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Circa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Circa personam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Circa rem (res) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Cognatio civilis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Cognitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Communis opinio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Condicio causa data causa non secuta . . . . . . . . . . . . 22Condicio certae rei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Condicio per quam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Condictio ob rem dati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Condicio ob turpem causam . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Condicio sine causa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Condicio sine qua non . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Condicio tacita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Condicio turpe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Condominium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Conductio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Conductor rei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Confessio in iudicio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Confessio in iure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Confessus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Confusio bonorum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Conten ido

XIII

Consensus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Consensus humani generis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Consensus omnium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Constitutio republica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Consuetudo delinquendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Consuetudo es optima legum interpres . . . . . . . . . . . . 26Contra legem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Contra non valentem aguere non currit praescriptio . . . . . 27Contradictio in adjecto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Contradictio in terminis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Contrarius consensus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Coram loqui . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Corpus delicti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Corpus habere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Crimen expilatae hereditatis . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Crimen laesae maiestatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Criterio maximin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Culpa extracontractual . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Culpa lata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Culpa levis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Culpa levissima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Cum laude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

D

Da mihi factum dabo tibi jus . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Damnum iniurua datum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Conten ido

XIV

Datio in solutum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30De facto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30De lege ferenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31De novo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Debitur sui ipsius nemo asse potest . . . . . . . . . . . . . . 31Denegare actionem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Denegatio actiones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Denuntiatio litis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Desiderata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Desideratum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Desuetudo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Dictamen rectae rationis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Dictare iudicium y accipere iudicium . . . . . . . . . . . . . 32Dictum unius dictum nullius . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Dies a quo non computatur in termino . . . . . . . . . . . . 32Divisio rerum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Dolus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Dolus bonus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Dolus causa dans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Dolus incidens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Domina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Dominium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Dominium ex iure quiritium . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Donatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Donatio ante nuptias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Donatio inter virum et uxorem . . . . . . . . . . . . . . . . 34Donatio sponsaliciae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Conten ido

XV

Duo rei promittendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Duo rei stipulandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Dura lex sed lex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

E

Eadem dispositio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Edictum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat . . . . . . . . 36Emptio rei speratae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Emptio spei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Emptio venditio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Erga omnes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Errore juris nocet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Et al. (et alii o et alius) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Et alii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Et sequentia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Ethos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex hipothesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex injuria jus non oritur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex malis eligere minima oportet . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex malitia nemo comodum habere debet . . . . . . . . . . . 38Ex nihilo nihil fit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex nunc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex pari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex post facto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Ex tunc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

Conten ido

XVI

Exceptio declarat regulam . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Exceptio est strictissimae interpretationis . . . . . . . . . . 38Exceptio metus miedo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Exceptio non adimpleti contractus . . . . . . . . . . . . . . 38Exceptio pacti conventi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Exceptio probat regulam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Exceptio rei in iudicium deductae . . . . . . . . . . . . . . 39Exceptio rei iudicatae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Exceptio rei iudicatae vel in iudicium deductae . . . . . . . 39

F

Facio ut des . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Facio ut facias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Facta praeterita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Factum tutoris, factum pupilli . . . . . . . . . . . . . . . . 40Facultad exigendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Facultad omittendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Facultas agendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Facultas optandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Fait connexe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Fiat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Ficta confessio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Fictio iuris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Fideicommissum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Fideicommissum eius quod supererit . . . . . . . . . . . . . 41Fides . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Conten ido

XVII

Fiducia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Fiduciarius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Fiscus non solet satisdare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Formula in ius concepta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

G - H

Genera non pereunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Generi per speciem derogatur . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Generus proximum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Grassator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Habeas corpus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Habeas data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Hereditas iacens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Heres cum re . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Heres necessarius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Heres sine re . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Hic et nunc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Hoc sensu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Hypotheca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

I

Ibidem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Idem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Ignorantia facti, non iuris excusatur . . . . . . . . . . . . . 45Ignorantia legis non excusat . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Conten ido

XVIII

Imperium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Imperium summum dividi posse . . . . . . . . . . . . . . . 45Improbus litigator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In abstracto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In adiecto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In causa caduci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In claris cesa interpretatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In claris non fit interpretati . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In dubiis, abstine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In dubiis melior est conditio possidentis . . . . . . . . . . . 46In dubio magis contra fiscum est respondendum . . . . . . . 46In dubio pro operario . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46In dubio pro possessore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47In dubio pro reo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47In dubio, reus est absolvendus . . . . . . . . . . . . . . . . 48In fraudem legis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48In iure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48In iure cessio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48In iure cesio hereditatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49In iure cessio tutelae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49In maleficiis voluntas spectactur non exitus . . . . . . . . . 49In proprieta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49In re obscura melius est favere repetitioni, quam adventitio

lucro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Incorruptus testis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Infra petitio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Inter alia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Conten ido

XIX

Intercessio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Interdicta, interdictum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Interdictum de vi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Interrogatio in iure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Intestato (ab) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Intestatus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Intra legem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Intra vires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Intra vires hereditatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Inveterata consuetudo et opinio juris seu necessitatis . . . . 54Ipso facto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Ipso iure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Item . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Iudex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Iudex appellationis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Iudex extra territorium est privatus . . . . . . . . . . . . . . 54Iudex secundum allegata et probata a partibus iudicare

debet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Iura in re aliena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Iura novit curia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Iure conditio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Iuris et de iure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Iurisconsultus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Iurisdictio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Iurisprudentia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Iuristantum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Ius abutendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

Conten ido

XX

Ius ad rem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Ius civile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Ius dispositivum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius gentium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius in omnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius in personam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius in rem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius noxae dandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius privatum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius proprietatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius publicum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius respondendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius sanguinis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Ius societatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Ius soli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Ius utendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Ius utendi, ius fruendi, ius abutendi . . . . . . . . . . . . . 58Iusiurandum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Iusiurandum in litem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Iustitia est constans est perpetua voluntas ius suum cuique

tribuendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

J

Judex privatus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Juris tantum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Jus ad bellum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Conten ido

XXI

Jus in bello . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Jus moribus constitutum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Jus publice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Jus respondendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Justitia porro ea virtus est, qua sua cuique distribuit . . . . . 59

L

La condictio causa data causa non secuta y la condicio finita 60La exceptio non adimpleti contractus . . . . . . . . . . . . 60Lato sensu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Legatum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Legatum annui . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Legatum generis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Legatum liberationis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Legatum per praeceptionem . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Legatum per vindicationem . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Legatum poenae nomine relictum . . . . . . . . . . . . . . 62Legatum rei alienae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Lege ferenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Leges imperfectae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Leges minus quam perfectae . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Leges perfectae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Leges plus quam perfectae . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Leges posteriores ad priores pertinent, nisi contrariae sint . . 62Leges posteriores priores contraria abrogant . . . . . . . . . 63Legis actio per condictionem . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

Conten ido

XXII

Legis actio per iudicis arbitrive postulationem . . . . . . . . 63Legis actio per manus iniectionem . . . . . . . . . . . . . . 64Legis actio sacramento . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Legis actio sacramento in personam . . . . . . . . . . . . . 65Legis actio sacramento in rem . . . . . . . . . . . . . . . . 65Legis actiones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Legis auxilium frusta invocat qui committit in legem . . . . 66Lex aquilia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Lex domitia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Lex favorabilis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Lex imperativa est odiosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex injusta non est lex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex inter partes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex odiosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex permisiva est favorabilis . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex posterior . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex posterior derogat priori . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex posterior generalis non derogat priori speciali . . . . . . 67Lex rei sitae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex specialis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Lex superior derogat inferiori . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Libellus ammonitionis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Libellus appellatorius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Libellus contradictionis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Libellus conventionis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Libellus dimissorii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Libellus famosus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Conten ido

XXIII

Libertas est potestas faciendi id quod iure licet . . . . . . . . 68Lis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Litem contestari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Litem deserere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Litem suam facere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69Litis consortio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69Litis contestatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69Litis crescencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Loc. Cit. (locus citatus) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Locatio conductio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Locatio conductio operis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Locupletari non debet aliquis cum alterius uniria vel iactur a . . 70Locus regit actum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Locus regit forma actus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Longa temporis possessio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

M

Magistratus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Magistratus cum potestate . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Magistratus maiores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Magistratus minores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Magistratus ordinarii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Mala fides . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Mala fides superveniens non nocet . . . . . . . . . . . . . . 72Malae fidei possessio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Mancipatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

Conten ido

XXIV

Mandator caedis pro homicida habetur . . . . . . . . . . . 73Mandatum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73Mandatum gratuitum debet esse . . . . . . . . . . . . . . . 73Mandatum in rem suam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Mandatum pecuniae credendae . . . . . . . . . . . . . . . 74Manus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Matrimonium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Mens rea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Metus causa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Metus reverentialis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Minores causae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Minus petitio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Mittere cum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Mora creditoris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Mora debitoris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Mutatis mutandis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Mutuae petitiones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Mutuum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

N

Naturam expellas furca, tamen usque recurret . . . . . . . . 78Ne at index ultra petita partium . . . . . . . . . . . . . . . 78Ne bis in idem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78Ne eat judex extra petita partium . . . . . . . . . . . . . . 78Negantis factum nulla est probatio . . . . . . . . . . . . . . 78Negotiorum gestio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

Conten ido

XXV

Nemini licent ignorare ius . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78Nemo alienum factum promittendo obligatur . . . . . . . . 79Nemo auditur propriam turpitudinem allegans . . . . . . . . 79Nemo censetur ignorare legem . . . . . . . . . . . . . . . . 79Nemo debet bis vexari pro una et eadem causa . . . . . . . 79Nemo inauditus condemnetur . . . . . . . . . . . . . . . . 79Nemo iudex sine actore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Nemo judex sine actore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Nemo tenetur edeve contra se . . . . . . . . . . . . . . . . 79Nexum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Nexus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80Noblesse oblige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80Nomina iuris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81Non bis in idem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81Non bis in idem por litis pendentia . . . . . . . . . . . . . . 81Non concedit venire contra factum proprium . . . . . . . . 81Non est tolerabilis ignorantia in facto proprio . . . . . . . . 82Non nullus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Non omnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Non reformatio in peius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Non solent quae abundant vitiare scripturas . . . . . . . . . 82Non videntur qui errare consentire . . . . . . . . . . . . . . 82Notoria non egent probatione . . . . . . . . . . . . . . . . 82Notoria probatione non indigent . . . . . . . . . . . . . . . 82Noxa caput sequitur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Noxae deditio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Noxia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

Conten ido

XXVI

Nulla ab initio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Nulla poena sine lege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Nulla poena sine praevia lege poenali . . . . . . . . . . . . 83Nulla regula sine exceptione . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Nulla traditio sine lege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Nullo actore nullus iudex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Nullum crimen sine lege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Nullum crimen sine lege, nulla poena sine lege . . . . . . . 83Nullum crimen sine previa lege poenali . . . . . . . . . . . 83Nullus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83Nullus videtur dolo facere, qui suo iure utitur . . . . . . . . 83Nuptiae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84Nuptias non concubitus, sed consensus facit . . . . . . . . . 84

O

Obligatio naturalis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Obligationibus in solidum, electo unum, alterum exclusisse

videtu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Omne ius, aut consensus fecit aut necessitas constituit aut

firmavot consuetudo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Omnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Onus probandi incumbi actori . . . . . . . . . . . . . . . . 85Op. Cit. (opus citatum) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Opinio iuris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86Opinio iuris ac necessitatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86Opinio necessitatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Conten ido

XXVII

P

Pacta sunt servanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Pactum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Pactum commissorium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Pactum de retrovendendo . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Pactum displicentiae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Pactum reservati dominii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Passim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Pater familias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Patria potestas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Pax est qua (erenda) (quarenda) . . . . . . . . . . . . . . . 88Per analogiam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Per capita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Per genus et differentiam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Periculum emptoris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Periculum est emptoris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Periculum in mora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Periculum rei debitae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Permutatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Perseverare in esse suo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Personae vice fungitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Petitio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Pignoris capio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Pignus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Pignus pignoris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91Plures rei stipulandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

Conten ido

XXVIII

Plus petitio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91Poena major absorvet minorem . . . . . . . . . . . . . . . . 92Pontifex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Pontifex maximus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Populi vectigales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Posesor iuris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Possessio ad interdicta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Possessio naturalis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Possessor fictus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93Possessor pro alio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Possident non competit actio, sed exceptio . . . . . . . . . 94Postulare pro alio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Postulare pro se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Postulatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Postulatio actionis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Potestas spiritualis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Potestas temporalis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Praeiudicia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Praescriptio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Praescriptio longi temporis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Praescriptio rei iudicata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Praeter legem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Precario . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Precarium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Prima causa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Prima facie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Primus inter pares . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Conten ido

XXIX

Prior in tempore, potior in iure . . . . . . . . . . . . . . . . 97Prior in tempore, potior in jure . . . . . . . . . . . . . . . . 97Prior tempore, potior iure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Prius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Privatis pactionis non dubium est non laedi ius ceterorum . Pro reo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Probatio vincit praesuntionem . . . . . . . . . . . . . . . . 98Probationum facultas coangustari non debet . . . . . . . . . 98Procedimiento de las legis actiones . . . . . . . . . . . . . . 98Procedimiento per formulam . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Procedimiento per rescriptum . . . . . . . . . . . . . . . . 100Procedimiento per sponsionem . . . . . . . . . . . . . . . . 101Procedimiento per sponsionem et restipulationem . . . . . . 101Procurator ad litem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Procurator in rem suam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Proprium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102Proprium factum nemo impugnare polest . . . . . . . . . . 102Prorata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102Publicum jus est quod ad statum rei Romanae spectat; priva-

tum quod ad singularum utilitalem . . . . . . . . . . . . 102

Q

Quaestio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Quaestio facti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Quaestio juris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Quaestores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

Conten ido

XXX

Quar rerum natura prohibentur, nulla lege confirmata sunt . 103Qui contra jura mercatur, bonam fidem praesumitur non ha-

bere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Qui de uno dicit altero negat: qui de uno negat, de altero di-

cit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Qui dolo desiit possidere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Qui excipit, probare debet quod excipitur . . . . . . . . . . 104Qui liti se obtulit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Qui per alium facit, per se ipsum facere videtur . . . . . . . 104Qui prior est tempore, potior es jure . . . . . . . . . . . . . 104Qui versatur in re illicita respondit etiam pro casu . . . . . . 104Quid custodens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Quid jus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Quo no est in actis, non est in hoc mundo . . . . . . . . . . 104Quod autor canonis non reservavit, hoc concessise videtur . 105Quod tibi no vis fieri, alleri ne feceris . . . . . . . . . . . . . 105Quod vis ut alii tibi faciant tu ipsis facies . . . . . . . . . . . 105Quot delicta, tot poenae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

R

Ratio decidendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106Ratio iuris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106Ratio legis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106Rationis loci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106Rebus sic stantibus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106Reductio ad absurdum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Regiminis mutata non mutatur ipsa civitas . . . . . . . . . . 107

Conten ido

XXXI

Reivindicatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Res in iudicium deducta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Res inter alios acta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Res inter. Alios acta aliis neque prodesse neque nocere po-

test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Res inter alios judicata, aliis nec nocere nec prodesse potest 107Res iudicata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Res nullius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Res transir cu monere suo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Responsa prudentium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Responsum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Restitutio in integrum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Reus in exceptione actor est . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Rogatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

S

Sacramentum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Sacramentum in personam . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Salus populi, suprema lex est . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Secundum et praeter legem, sed non versus legem . . . . . . 110Secundum probata decidere debet . . . . . . . . . . . . . . 110Semper specialia generalibus insunt . . . . . . . . . . . . . 111Senatus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111Servitus altius non tollendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Servitus altius tollendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Servitus aquae ductus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

Conten ido

XXXII

Sic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Silentium legis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Sinalagmáticos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Sine actione agis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Sine causa, nulla obligatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Sine qua non . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Solutio per aes et libram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Solutionem adseveranti probationis onus incumbit . . . . . 113Specificatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Sponsio y nexum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114Stare decisis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Stat pro ratione voluntas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Statu quo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Status . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Stipulatio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Stipulatio amplius non agi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Stipulatio rem habere licere . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Stricto sensu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Substratum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Successio ab intestato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Successio in rem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120Successio in stirpe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120Successio in universum ius . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120Sui generis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120Summa potestas superiorem non recognos cens . . . . . . . 120Suum cuique tribuere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

Conten ido

XXXIII

T

Tabula rasa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Tanquam est in actis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Tantum devolutum quantum apellatum . . . . . . . . . . . 121Temperationem rei publicae . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Tempus lugendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Tempus regit factum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Tertium non datur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Testamentum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Testamentum destitutum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Testamentum holographum . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Testamentum privatum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Testamentum tripertitum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Testium non tam multitudo quam qualitas consideranda

est . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Traditio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Traditio ad incertam personam . . . . . . . . . . . . . . . . 123Traditio brevi manu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Transactio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

U

Ubi eadem est ratio eadem juris disposit teiosse debet . . . . 125Ubi eadem ratio, eadem dispositio . . . . . . . . . . . . . . 125Ubi eadem ratio, idem jus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Ubi ius ibi societas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Conten ido

XXXIV

Ubi lex no distinguet debetur . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Ubi lex non distinguit, nec nos distinguere debemus . . . . . 125Ubi lex voluit dixit, ubi voluit tacuit . . . . . . . . . . . . . 125Ubi rem meam invenio ibi vindico . . . . . . . . . . . . . . 125Ubi societas ibi jus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Ultra vires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Unde vir et uxor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Uno contextus actus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Urbi et orbi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Usucapio pro herede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Ut infra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Ut supra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Ut supra dictum est . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Uti lingua nuncupassitita ius esto . . . . . . . . . . . . . . . 126

V

V. gr.(verbi gratia) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vacatio legis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vades . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vere atque ficte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Versus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vice unius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vid. (videtur) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vim vi repellere licet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vindex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Vindicatio ususfructus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Conten ido

XXXV

Vis maior . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128Vis mayor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128Vitium possessionis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Conten ido

XXXVI

Diccionario de frases y aforismos latinos. Unacompilación sencilla de términos jurídicos , editadopor el Instituto de Investigaciones Jurídicas dela UNAM, se terminó de imprimir el 22 deseptiembre de 2003 en los talleres de Fuen-tes Impresores, S. A. En esta edición se empleópapel cultural 57 x 87 de 37 kg. para los inte-riores y cartulina couché d e 162 kg. para los

forros; consta de 500 ejemplares.

top related