a crianza con apego o vínculo afectivo

A crianza con apegoO vínculo afectivo

Materia: Educación EmocionalProfesora: Lina Iglesias Forneiro

Grupo:Paula Miranda Amieiro

María Elena Otero Otero   

FACULTADE DE FORMACIÓN DO PROFESORADOGrado en mestre/mestra en Educación Infantil Ano académico 2013-2014

INDICE

O apego ou vínculo afectivo

A creación do vínculo afectivo• O embarazo• O contacto físico dende o nacemento• A lactación materna• O coleito• Os tempos de ocio conxunto

Proposta de intervención

O apego ou vínculo afectivo

Clasificación do apego

NO MUNDO ANIMAL NOS SERES HUMANOS

Konrad Lorenz (1935)o Conexión innata: aves nadas -

figura materna.

Harry Harlow (1960)

◦ Experimentos con primates.

◦ Necesidade de contacto e

protección para as crías.

John Bowlby

Necesidade dunha figura estable

nos primeiros anos de vida para un

bo desenvolvemento cognitivo e

emocional.

o Teoría do Apego.

A teoría do apego (John Bowlby)

Revolución das teorías existentes: conductismo e psicoanálise.

En defensa da vinculación afectiva como unha necesidade primaria.

Apego: “Vínculo emocional que se establece entre un ser e unha figura de

apego”.

O estado de seguridade, ansiedade ou temor vén determinado pola

accesibilidade e capacidade de resposta da figura de apego.

Conductas estimuladoras

do bebé

Impulso innato da nai para protexelo

Bebé seguro emocionalmente

e protexido

Bo desenrolo

Estilos de apego (Mary Ainsworth)

Estudo da relación nai-fillo no primeiro ano de vida

Seguro Inseguro: evasivo

Inseguro: resistente

Desorientado /

desorganizado

Situación extraña:

Observación das respostas

dos bebés

breves separacións e reunión

cos seus coidadores.

Apego seguro

Observacións Protestas nas separacións das figuras de apego

Conductas de apego positivo no reencontro

Pronta recuperación da tranquilidade

Orixe: Éxito na formación do vínculo afectivo

Intimidade, dispoñibilidade, accesibilidade, etc.

Bebés seguros e queridos

Futuras persoas Amigables

Cómodas nas relacións

Apego inseguro: evasivo

Observacións Mala reacción ante as separacións das figuras de apego

Conductas ambivalentes no reencontro

Desexo de estar preto pero reacios ao contacto físico coas figuras de apego

Orixe: Incoherencia na conducta dos coidadores

Conducta variable que oscila entre momentos de benestar e de inestabilidade

Bebés inseguros que temen a ser abandonados

Futuras persoas Retraídas

Desconfiadas

Incómodas nas relacións

Apego inseguro: resistente

Observacións Menos protestas nas separacións das figuras de apego

Son coñecedores de que as súas chamadas de atención non teñen resposta

Rexeito de manifestacións afectivas no reencontro

Orixe: Rexeito emocional por parte das figuras de apego

Falta de respostas, de dispoñibilidade e accesibilidade, minusvaloración, etc.

Bebés que “aprenden a vivir sen as figuras de apego”

Futuras persoas Rexeito de expresións emocionaisNegación de relacións e contacto

Apego desorientado/desorganizado

Observacións Orixe: Experiencias traumáticas ou moi graves

Maltrato, rexeito emocional activo, comportamentos de intrusión, retiro, negatividade, confusión de roles, abuso infantil, etc.

Non control sobre as emocións

Futuras persoas Conductas estereotipadas

Relacións conflitivas

Dificultade nas relacións cos iguais

Consecuencias nas conductas infantís

Limitación nas experiencias de vinculación na nenez temperá

Problemas psicosomáticos

Problemas afectivos

Dificultades sociais

Dificultades cognitivas

Problemas cos hábitos alimenticios

Conductas calmantes

Modelaxe inapropiado

Agresión

Experiencias de vínculo repetidas durante a nenez: base sólida para futuras relacións

saudables

Creación do vínculo afectivo

O embarazo

Haga clic en el icono para agregar una imagen

O embarazo

“Un firme vínculo intrauterino es la protección fundamental del niño contra

los peligros e incertidumbres del mundo exterior, y sus efectos no se limitan

al período uterino. En gran medida, dicho vínculo también determina el

futuro de la relación madre-hijo”. (Thomas R. Verny, 2005, p. 117)

O embarazo

Antigamente O novo ser que se estaba a

formar no útero era un ser pasivo.

Hoxe Xa dende estes momentos o feto é

un ser humano consciente e cunha vida

emocional ben activa.

O embarazo

Bebés atendido

s e estimulados na etapa

intrauterina

Máis apegado

s

Desenrolo máis rápidoMaior

número de

vocabulario no

comezo da fala

Menos tímidos

Máis sans

O embarazo

1. Os órganos de percepción : tacto, vista, gusto,

olfato e oído.

2. A sangue materna que recibe mediante o

cordón umbilical: contedora de

neurotransmisores e hormonas que producen

nel as mesmas reaccións que na nai.

3. A percepción extrasensorial ou enerxética.

As emocións das nais son transmitidas directa ou indirectamente ao feto. A

través dos tres chamados canles de percepción:

Estimulación prenatal

O embarazo

Programas de acompañamento

Axuda para a creación do vínculo

afectivo prenatal

Sistema

harmonización intraute

ria Thomas Verny

Método Tomatis

Talleres Ramón Soler

O embarazo

Axuda para desenvolver o sistema nervioso dunha

maneira óptima.

Enriquecer o desenvolvemento.

O feto amado e desexado, aumentando a súa autoestima

e seguridade.

O contacto físico dende o nacemento

Parto

Collelo en brazos

A comunicación

Haga clic en el icono para agregar una imagen

O parto

Segundo Thomas Verny (2009) , “El modo de nacer, doloroso o fácil, tranquilo

o violento, determina en gran medida su futura personalidad y cómo verá el

mundo que le rodea”.

Decidir como levar a cabo o traballo de parto e como desexamos os primeiros

momentos na compañía do novo ser.

Contacto pel con pel

• Tradicional contacto precoz do novo ser coa súa nai que foi perdido co

paso dos partos aos hopitais debido á excesiva medicalización e

tecnificación.

• Técnica consistente en poñer ao bebé nada mais nacer sobre o tórax

ou o abdome da súa nai, sen vestilo, nin secalo e incluso sen cortarlle

o cordón umbilical para non perturbar as interaccións da nai co

neonato.

• Duración aproximada de dúas horas, durante as

que o bebé se move libremente e nun estado de

alerta tranquila. Probablemente buscará o peito tras

o momento mesmo do nacemento.

Beneficios

Para o bebé

Diminución do tempo de choro

Pronta adaptación á

vida extrauterina

Mantemento e regulación da temperatura

Momento de tranquilizarse

Fácil inicio da lactación materna

Protección fronte a

bacterias perigosas

Estabilidade cardiocirculatori

a

Recoñecemento da nai e do pai (afianzamento

vínculo afectivo)

Beneficios

Para a nai/pai

Primeira exploración do seu bebé

Maior confianza no

posterior coidado

Aumento da seguridade

neles mesmos

Aumento das condutas de apego e o

establecemento do vínculo

Patadas no abdome: masaxe

prevedor de hemorraxias

Efecto analxésico

para nai

Diminución da ansiedade

Aumento da relaxación

Redución do estrés post-

parto

Menor dor por

ingurxitación mamaria

Collelo en brazos

Conflito na nosa cultura:

Collelos en brazos ou non collelos?

“Non o collas

tanto no colo

que se mal

acostuma“Vai ser

unha nena

moi

mimosa”

“Déixalle que chore que é bo para os pulmóns”

Por malacostumbrarse entiendo yo

que quiere decir acostumbrarse a

una cosa mala; que llores y nadie te

coja, eso es una cosa mala. Yo no

quiero que mi hijo se acostumbre a

vivir eso, yo quiero que mi hijo se

acostumbre a que cuando llama a

sus padres, sus padres vienen y

cuando necesita ir en brazos, sus

padres le cogen en brazos. Carlos

González (2010)

O tacto

Seguridade e protección

Base afectiva segura• Comportamento social• Regulación emocional• Afrontamento ao estrés

Ambiente intrauterino• Continuo

contacto coa nai

Ambiente extrauterino• O regazo

A nosa sociedade

Sociedade de consumo en camiño á desnaturalización.

O marketing aproveitase con utensilios que de separación entre nai e

bebé.

Portar aos bebés

Fulares elásticos

Bandoleiras

Mochilas portabebés

Mei tais

Para o bebé

Maior intimidade nai-

fillo Mellor comunicación

nai-fillo

Menor cantidade de choros

Redución do nivel de estrés

Menor índice de cólicos e

vómitos

Facilidade para durmir

Sensación de amor e

seguridade

Incremento do desenvolvemento

neuronal (estimulación do

movemento)

Maior oportunidade

de socialización

Beneficios

Para o portador

Maior intimidade nai-

fillo Maior comunicación

nai-fillo

Lactación sinxela e discreta

Capacidade darse conta

das necesidades do

bebéComodidade para realizar

outras tarefas

Evitar barreiras arquitectónicas

Menor índice de depresión

post-parto (estimulación

hormonal)

Maior seguridade en

si mesmo

Beneficios

A comunicación co bebé

Deixarse coñecer polo bebé

Falarlle, cantarlle, relacionarse a través das suas condutas

Aproveitar actividade cotiá para favorecer contacto co bebé

Accións básicas:

A comunicación co bebé

O choro

Método de comunicaci

ón

Abafador nalgún caso

Transmite necesidad

es elementais

Ser collido en brazos

Aprendizaxe doado

con paciencia

Recoñecemento de

sinais

A lactación materna

Continuidade do cordón umbilical tras nacer nun estado demasiado precario.

Creación e mantemento dun forte e estreito vínculo materno-filiar

Haga clic en el icono para agregar una imagen

Mellor recibimento que ofrecer

A lactación na primeira hora tralo nacemento• Reflexo de succión mais esperto

• Xeito instintivo e natural, sen axuda

• Creación e mantemento dun forte vínculo materno-filial

• Calquer líquido, infusión, chupete, biberón... Non recomendados

• Rexeitamento do peito materno

Alimentación de lactación exclusiva ata os 6 meses

• Numerosas asociacións e involucración da gran maioría das matronas

• Momento de apoxeo na actualidade

Básico e necesario

O calostro e pel con pel:

Rico en vitamina A, prevención de enfermidades oculares

Maduración do intestino e prevención de alerxias e intolerancias

Actúa como laxante, eliminar o meconio e bilirrubina (ictericia)

Protección de infeccións nos primeiros días

Rico en anticorpos e glóbulos brancos

Beneficios do leite materno

Aos fillos Ás nais

Diabete infantil

Obesidade

Pneumonía

Asma e Alerxias

Diarreas

Otite

Cancro

Aumenta a autoestima

Diminúe o risco de hemorraxias

e depresión postparto

Osteoporose e Cancro de mama

e ovario

Comodidade: Dispoñible en todo

momento en envase e

temperatura correcta

Axuda a recuperar a forma

Aos Fillos:Ás nais:

O leiter materno

Dispoñibilidade

Baixo costo

Seguridade e facilidade administraci

ón

Unión entre nai e fillo

Proporciona inmuno-resistencia

Mellor desenvolve

mento académico

"No peito, ademáis de comida, o bebé busca e atopa cariño, consolo, calor, seguridade e atención. Non se trata só de alimento, o bebé reclama o peito porque quere a calor da súa nai, a persoa que lle é máis coñecida. Por iso, o importante de dar o peito non só é contar as horas e os minutos ou calcular os mililitros de leite, senón o elo de unión que se establece entre os dous, e que é unha sorte de continuación do cordón umbilical. A lactación forma parte do ciclo sexual da muller; para moitas nais é un momento de paz, de profunda satisfacción, de saberse imprescindible e de sentirse adorada. É un agasallo, inda que sexa dificil saber quen dá e quen recibe." (Carlos González)

O coleito

Haga clic en el icono para agregar una imagen

Os bebés saben durmir:

• Ciclos de sono similares día/noite

• Non teñen sono profundo estan alerta

• Teñen apneas, espertan reiniciar respiración(McKenaa)

O coleito: boa práctica

• Practicase ata comezos do século XX

• Desaparece chega a privacidade e intimidade fogar

• Segue practicándose noutras culturas

Beneficios do coleito:

• Maior desenvolvemento do vínculo afectivo

• Maior benestar bebé, menos choros

• Maior desenvolvemento neuronal e autonomía do neno ou nena

• Regulación dos ciclos de sono

• Pronta sincronización respiración bebé/nai

• Maior facilidade para lactación materna

• Efecto protector fronte síndrome morte súbita

Posturas contra o coleito:

• “Medo a aplastar ou asfixiar”

• “Vaise acostumar”

• ...

Outras posibilidades

• Berce “side-car”, adosado á nosa cama

Método proposto por Dr Eduard Estivill

• Adestramento do sono. Ensinar o hábito de durmir

• Desisten de chorar porque ninguén lles fai caso

• Son nenos desatendidos.

Os tempos de ocio conxunto

As masaxes

O xogo

Haga clic en el icono para agregar una imagen

As masaxes

Beneficios das masaxes:

• Forma de linguaxe non verbal, transmitir afecto e tenrura

• Coñecerse mellor e captar os seus estado ánimo

• Neno experimenta sensación benestar física e emocional

• Axuda nos momentos de cólicos (sentido reloxo)

• Mestres se da o peito masaxear pés

• Bebés intranquilos en posición Buda

• Favorecen desenvolvemento afectivo, cognitivo e motor

• Xerando sensación de benestar e relaxación

• Lógranse nenos mais seguros (Piaget)

As masaxes

Gozar bebé fortalece o vínculo nai/fillo

Enriquece o seu crecemento o tempo gozamos

Axuda a desenvolver as capacidades motoras e cognitivas

O xogo

Principal motivo, aprenden• Moverse• Comunicarse• Relacionarse

Momento axeitado• Caricias, baños, estiramentos, acenos cara• Matronatación fortalece a motricidade • Fallarlle, cantarlle

A música• Optimo desenvolvemento emocional e intelectual• Segundo o estado de ánimo

Proposta de intervención

Crianza natural e apego

Levar á práctica a teoría

• Vida familiar

• Entorno de pais/nais

• Na escola infantil

• Centros e institucións de acollemento

Elena Herrán Izaguirre. Revista RELADEI. “La educación Pikler-Lóczy: Cuando educar empieza por cuidar”.

Emmi Pikler: médico pediatra

• Interese pola vida dos nenos.

• Asesoraba xeito particular as familias.

• Xerando os pais confianza das capacidades dos fillos.

• Ensina a familias a coidar e transformar entorno observando e gozando

dos seus fillos.

• Pais que reflexionan sobre o propio rol poñendo practica os consellos e

síntense satisfeitos.

Sistema educativo Emmi Pikler e equipo no Instituto Lóxzy Budapest

• Ámbito óptimo, humano e físico para o desenvolvemento integral crianza

colectiva

• Relación vincular privilexiada co adulto estable, dispensa coidados de

gran calidade

• Promoción total autonomía no movemento e a actividade infantil

• Intervención indirecta construíndo escenarios para as actividades

• PROPOSTA DIALÉCTICA integra o suxeito e o contexto nunha mutua e

continua transformación: psicoxenética

Factores de éxito Sistema educativo Pikler-Lóxzy

• A estabilidade na vida e relacións cos bebés e nenos pequenos

• Tratase neno como unha persoa

• Relación privilexiada ca coidadora principal

• Preservase desenvolvemento psicomotor e intelectual sen intervención

adulta, tendo orixe na relación afectiva

• Intenta superar limites da institución abrindo o entorno a socialización e

diversificando relacións sociais

Bibliografía ampliada no portafolio

Webs recomendadas https://www.crianzanatural.com/itemas.html. http://criarconapego.com/el-apego/ http://www.serpadres.es/ http://www.masquepadres.com/front.

Libros recomendados González, C. (2003). Bésame mucho. Madrid.

Ediciones Temas de Hoy. González, C. (2011). Mi niño no me come. Madrid. Ed.

Temas de Hoy. González, C. (2012). Un regalo para toda la vida. Madrid.

Ediciones Temas de Hoy. Verny, T. (2011). El vínculo afectivo con el niño que va a

nacer .Ediciones Urano.

Conclusións

A crianza con apegoO vínculo afectivo

Moitas grazas 

FACULTADE DE FORMACIÓN DO PROFESORADOGrado en mestre/mestra en Educación Infantil Ano académico 2013-2014