a crianza con apego o vínculo afectivo
DESCRIPTION
FACULTADE DE FORMACIÓN DO PROFESORADO Grado en mestre/mestra en Educación Infantil Ano académico 2013-2014. A crianza con apego O vínculo afectivo. Materia: Educación Emocional Profesora: Lina Iglesias Forneiro Grupo: Paula Miranda Amieiro María Elena Otero Otero. INDICE. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
A crianza con apegoO vínculo afectivo
Materia: Educación EmocionalProfesora: Lina Iglesias Forneiro
Grupo:Paula Miranda Amieiro
María Elena Otero Otero
FACULTADE DE FORMACIÓN DO PROFESORADOGrado en mestre/mestra en Educación Infantil Ano académico 2013-2014
INDICE
O apego ou vínculo afectivo
A creación do vínculo afectivo• O embarazo• O contacto físico dende o nacemento• A lactación materna• O coleito• Os tempos de ocio conxunto
Proposta de intervención
O apego ou vínculo afectivo
Clasificación do apego
NO MUNDO ANIMAL NOS SERES HUMANOS
Konrad Lorenz (1935)o Conexión innata: aves nadas -
figura materna.
Harry Harlow (1960)
◦ Experimentos con primates.
◦ Necesidade de contacto e
protección para as crías.
John Bowlby
Necesidade dunha figura estable
nos primeiros anos de vida para un
bo desenvolvemento cognitivo e
emocional.
o Teoría do Apego.
A teoría do apego (John Bowlby)
Revolución das teorías existentes: conductismo e psicoanálise.
En defensa da vinculación afectiva como unha necesidade primaria.
Apego: “Vínculo emocional que se establece entre un ser e unha figura de
apego”.
O estado de seguridade, ansiedade ou temor vén determinado pola
accesibilidade e capacidade de resposta da figura de apego.
Conductas estimuladoras
do bebé
Impulso innato da nai para protexelo
Bebé seguro emocionalmente
e protexido
Bo desenrolo
Estilos de apego (Mary Ainsworth)
Estudo da relación nai-fillo no primeiro ano de vida
Seguro Inseguro: evasivo
Inseguro: resistente
Desorientado /
desorganizado
Situación extraña:
Observación das respostas
dos bebés
breves separacións e reunión
cos seus coidadores.
Apego seguro
Observacións Protestas nas separacións das figuras de apego
Conductas de apego positivo no reencontro
Pronta recuperación da tranquilidade
Orixe: Éxito na formación do vínculo afectivo
Intimidade, dispoñibilidade, accesibilidade, etc.
Bebés seguros e queridos
Futuras persoas Amigables
Cómodas nas relacións
Apego inseguro: evasivo
Observacións Mala reacción ante as separacións das figuras de apego
Conductas ambivalentes no reencontro
Desexo de estar preto pero reacios ao contacto físico coas figuras de apego
Orixe: Incoherencia na conducta dos coidadores
Conducta variable que oscila entre momentos de benestar e de inestabilidade
Bebés inseguros que temen a ser abandonados
Futuras persoas Retraídas
Desconfiadas
Incómodas nas relacións
Apego inseguro: resistente
Observacións Menos protestas nas separacións das figuras de apego
Son coñecedores de que as súas chamadas de atención non teñen resposta
Rexeito de manifestacións afectivas no reencontro
Orixe: Rexeito emocional por parte das figuras de apego
Falta de respostas, de dispoñibilidade e accesibilidade, minusvaloración, etc.
Bebés que “aprenden a vivir sen as figuras de apego”
Futuras persoas Rexeito de expresións emocionaisNegación de relacións e contacto
Apego desorientado/desorganizado
Observacións Orixe: Experiencias traumáticas ou moi graves
Maltrato, rexeito emocional activo, comportamentos de intrusión, retiro, negatividade, confusión de roles, abuso infantil, etc.
Non control sobre as emocións
Futuras persoas Conductas estereotipadas
Relacións conflitivas
Dificultade nas relacións cos iguais
Consecuencias nas conductas infantís
Limitación nas experiencias de vinculación na nenez temperá
Problemas psicosomáticos
Problemas afectivos
Dificultades sociais
Dificultades cognitivas
Problemas cos hábitos alimenticios
Conductas calmantes
Modelaxe inapropiado
Agresión
Experiencias de vínculo repetidas durante a nenez: base sólida para futuras relacións
saudables
Creación do vínculo afectivo
O embarazo
Haga clic en el icono para agregar una imagen
O embarazo
“Un firme vínculo intrauterino es la protección fundamental del niño contra
los peligros e incertidumbres del mundo exterior, y sus efectos no se limitan
al período uterino. En gran medida, dicho vínculo también determina el
futuro de la relación madre-hijo”. (Thomas R. Verny, 2005, p. 117)
O embarazo
Antigamente O novo ser que se estaba a
formar no útero era un ser pasivo.
Hoxe Xa dende estes momentos o feto é
un ser humano consciente e cunha vida
emocional ben activa.
O embarazo
Bebés atendido
s e estimulados na etapa
intrauterina
Máis apegado
s
Desenrolo máis rápidoMaior
número de
vocabulario no
comezo da fala
Menos tímidos
Máis sans
O embarazo
1. Os órganos de percepción : tacto, vista, gusto,
olfato e oído.
2. A sangue materna que recibe mediante o
cordón umbilical: contedora de
neurotransmisores e hormonas que producen
nel as mesmas reaccións que na nai.
3. A percepción extrasensorial ou enerxética.
As emocións das nais son transmitidas directa ou indirectamente ao feto. A
través dos tres chamados canles de percepción:
Estimulación prenatal
O embarazo
Programas de acompañamento
Axuda para a creación do vínculo
afectivo prenatal
Sistema
harmonización intraute
ria Thomas Verny
Método Tomatis
Talleres Ramón Soler
O embarazo
Axuda para desenvolver o sistema nervioso dunha
maneira óptima.
Enriquecer o desenvolvemento.
O feto amado e desexado, aumentando a súa autoestima
e seguridade.
O contacto físico dende o nacemento
Parto
Collelo en brazos
A comunicación
Haga clic en el icono para agregar una imagen
O parto
Segundo Thomas Verny (2009) , “El modo de nacer, doloroso o fácil, tranquilo
o violento, determina en gran medida su futura personalidad y cómo verá el
mundo que le rodea”.
Decidir como levar a cabo o traballo de parto e como desexamos os primeiros
momentos na compañía do novo ser.
Contacto pel con pel
• Tradicional contacto precoz do novo ser coa súa nai que foi perdido co
paso dos partos aos hopitais debido á excesiva medicalización e
tecnificación.
• Técnica consistente en poñer ao bebé nada mais nacer sobre o tórax
ou o abdome da súa nai, sen vestilo, nin secalo e incluso sen cortarlle
o cordón umbilical para non perturbar as interaccións da nai co
neonato.
• Duración aproximada de dúas horas, durante as
que o bebé se move libremente e nun estado de
alerta tranquila. Probablemente buscará o peito tras
o momento mesmo do nacemento.
Beneficios
Para o bebé
Diminución do tempo de choro
Pronta adaptación á
vida extrauterina
Mantemento e regulación da temperatura
Momento de tranquilizarse
Fácil inicio da lactación materna
Protección fronte a
bacterias perigosas
Estabilidade cardiocirculatori
a
Recoñecemento da nai e do pai (afianzamento
vínculo afectivo)
Beneficios
Para a nai/pai
Primeira exploración do seu bebé
Maior confianza no
posterior coidado
Aumento da seguridade
neles mesmos
Aumento das condutas de apego e o
establecemento do vínculo
Patadas no abdome: masaxe
prevedor de hemorraxias
Efecto analxésico
para nai
Diminución da ansiedade
Aumento da relaxación
Redución do estrés post-
parto
Menor dor por
ingurxitación mamaria
Collelo en brazos
Conflito na nosa cultura:
Collelos en brazos ou non collelos?
“Non o collas
tanto no colo
que se mal
acostuma“Vai ser
unha nena
moi
mimosa”
“Déixalle que chore que é bo para os pulmóns”
Por malacostumbrarse entiendo yo
que quiere decir acostumbrarse a
una cosa mala; que llores y nadie te
coja, eso es una cosa mala. Yo no
quiero que mi hijo se acostumbre a
vivir eso, yo quiero que mi hijo se
acostumbre a que cuando llama a
sus padres, sus padres vienen y
cuando necesita ir en brazos, sus
padres le cogen en brazos. Carlos
González (2010)
O tacto
Seguridade e protección
Base afectiva segura• Comportamento social• Regulación emocional• Afrontamento ao estrés
Ambiente intrauterino• Continuo
contacto coa nai
Ambiente extrauterino• O regazo
A nosa sociedade
Sociedade de consumo en camiño á desnaturalización.
O marketing aproveitase con utensilios que de separación entre nai e
bebé.
Portar aos bebés
Fulares elásticos
Bandoleiras
Mochilas portabebés
Mei tais
Para o bebé
Maior intimidade nai-
fillo Mellor comunicación
nai-fillo
Menor cantidade de choros
Redución do nivel de estrés
Menor índice de cólicos e
vómitos
Facilidade para durmir
Sensación de amor e
seguridade
Incremento do desenvolvemento
neuronal (estimulación do
movemento)
Maior oportunidade
de socialización
Beneficios
Para o portador
Maior intimidade nai-
fillo Maior comunicación
nai-fillo
Lactación sinxela e discreta
Capacidade darse conta
das necesidades do
bebéComodidade para realizar
outras tarefas
Evitar barreiras arquitectónicas
Menor índice de depresión
post-parto (estimulación
hormonal)
Maior seguridade en
si mesmo
Beneficios
A comunicación co bebé
Deixarse coñecer polo bebé
Falarlle, cantarlle, relacionarse a través das suas condutas
Aproveitar actividade cotiá para favorecer contacto co bebé
Accións básicas:
A comunicación co bebé
O choro
Método de comunicaci
ón
Abafador nalgún caso
Transmite necesidad
es elementais
Ser collido en brazos
Aprendizaxe doado
con paciencia
Recoñecemento de
sinais
A lactación materna
Continuidade do cordón umbilical tras nacer nun estado demasiado precario.
Creación e mantemento dun forte e estreito vínculo materno-filiar
Haga clic en el icono para agregar una imagen
Mellor recibimento que ofrecer
A lactación na primeira hora tralo nacemento• Reflexo de succión mais esperto
• Xeito instintivo e natural, sen axuda
• Creación e mantemento dun forte vínculo materno-filial
• Calquer líquido, infusión, chupete, biberón... Non recomendados
• Rexeitamento do peito materno
Alimentación de lactación exclusiva ata os 6 meses
• Numerosas asociacións e involucración da gran maioría das matronas
• Momento de apoxeo na actualidade
Básico e necesario
O calostro e pel con pel:
Rico en vitamina A, prevención de enfermidades oculares
Maduración do intestino e prevención de alerxias e intolerancias
Actúa como laxante, eliminar o meconio e bilirrubina (ictericia)
Protección de infeccións nos primeiros días
Rico en anticorpos e glóbulos brancos
Beneficios do leite materno
Aos fillos Ás nais
Diabete infantil
Obesidade
Pneumonía
Asma e Alerxias
Diarreas
Otite
Cancro
Aumenta a autoestima
Diminúe o risco de hemorraxias
e depresión postparto
Osteoporose e Cancro de mama
e ovario
Comodidade: Dispoñible en todo
momento en envase e
temperatura correcta
Axuda a recuperar a forma
Aos Fillos:Ás nais:
O leiter materno
Dispoñibilidade
Baixo costo
Seguridade e facilidade administraci
ón
Unión entre nai e fillo
Proporciona inmuno-resistencia
Mellor desenvolve
mento académico
"No peito, ademáis de comida, o bebé busca e atopa cariño, consolo, calor, seguridade e atención. Non se trata só de alimento, o bebé reclama o peito porque quere a calor da súa nai, a persoa que lle é máis coñecida. Por iso, o importante de dar o peito non só é contar as horas e os minutos ou calcular os mililitros de leite, senón o elo de unión que se establece entre os dous, e que é unha sorte de continuación do cordón umbilical. A lactación forma parte do ciclo sexual da muller; para moitas nais é un momento de paz, de profunda satisfacción, de saberse imprescindible e de sentirse adorada. É un agasallo, inda que sexa dificil saber quen dá e quen recibe." (Carlos González)
O coleito
Haga clic en el icono para agregar una imagen
Os bebés saben durmir:
• Ciclos de sono similares día/noite
• Non teñen sono profundo estan alerta
• Teñen apneas, espertan reiniciar respiración(McKenaa)
O coleito: boa práctica
• Practicase ata comezos do século XX
• Desaparece chega a privacidade e intimidade fogar
• Segue practicándose noutras culturas
Beneficios do coleito:
• Maior desenvolvemento do vínculo afectivo
• Maior benestar bebé, menos choros
• Maior desenvolvemento neuronal e autonomía do neno ou nena
• Regulación dos ciclos de sono
• Pronta sincronización respiración bebé/nai
• Maior facilidade para lactación materna
• Efecto protector fronte síndrome morte súbita
Posturas contra o coleito:
• “Medo a aplastar ou asfixiar”
• “Vaise acostumar”
• ...
Outras posibilidades
• Berce “side-car”, adosado á nosa cama
Método proposto por Dr Eduard Estivill
• Adestramento do sono. Ensinar o hábito de durmir
• Desisten de chorar porque ninguén lles fai caso
• Son nenos desatendidos.
Os tempos de ocio conxunto
As masaxes
O xogo
Haga clic en el icono para agregar una imagen
As masaxes
Beneficios das masaxes:
• Forma de linguaxe non verbal, transmitir afecto e tenrura
• Coñecerse mellor e captar os seus estado ánimo
• Neno experimenta sensación benestar física e emocional
• Axuda nos momentos de cólicos (sentido reloxo)
• Mestres se da o peito masaxear pés
• Bebés intranquilos en posición Buda
• Favorecen desenvolvemento afectivo, cognitivo e motor
• Xerando sensación de benestar e relaxación
• Lógranse nenos mais seguros (Piaget)
As masaxes
Gozar bebé fortalece o vínculo nai/fillo
Enriquece o seu crecemento o tempo gozamos
Axuda a desenvolver as capacidades motoras e cognitivas
O xogo
Principal motivo, aprenden• Moverse• Comunicarse• Relacionarse
Momento axeitado• Caricias, baños, estiramentos, acenos cara• Matronatación fortalece a motricidade • Fallarlle, cantarlle
A música• Optimo desenvolvemento emocional e intelectual• Segundo o estado de ánimo
Proposta de intervención
Crianza natural e apego
Levar á práctica a teoría
• Vida familiar
• Entorno de pais/nais
• Na escola infantil
• Centros e institucións de acollemento
Elena Herrán Izaguirre. Revista RELADEI. “La educación Pikler-Lóczy: Cuando educar empieza por cuidar”.
Emmi Pikler: médico pediatra
• Interese pola vida dos nenos.
• Asesoraba xeito particular as familias.
• Xerando os pais confianza das capacidades dos fillos.
• Ensina a familias a coidar e transformar entorno observando e gozando
dos seus fillos.
• Pais que reflexionan sobre o propio rol poñendo practica os consellos e
síntense satisfeitos.
Sistema educativo Emmi Pikler e equipo no Instituto Lóxzy Budapest
• Ámbito óptimo, humano e físico para o desenvolvemento integral crianza
colectiva
• Relación vincular privilexiada co adulto estable, dispensa coidados de
gran calidade
• Promoción total autonomía no movemento e a actividade infantil
• Intervención indirecta construíndo escenarios para as actividades
• PROPOSTA DIALÉCTICA integra o suxeito e o contexto nunha mutua e
continua transformación: psicoxenética
Factores de éxito Sistema educativo Pikler-Lóxzy
• A estabilidade na vida e relacións cos bebés e nenos pequenos
• Tratase neno como unha persoa
• Relación privilexiada ca coidadora principal
• Preservase desenvolvemento psicomotor e intelectual sen intervención
adulta, tendo orixe na relación afectiva
• Intenta superar limites da institución abrindo o entorno a socialización e
diversificando relacións sociais
Bibliografía ampliada no portafolio
Webs recomendadas https://www.crianzanatural.com/itemas.html. http://criarconapego.com/el-apego/ http://www.serpadres.es/ http://www.masquepadres.com/front.
Libros recomendados González, C. (2003). Bésame mucho. Madrid.
Ediciones Temas de Hoy. González, C. (2011). Mi niño no me come. Madrid. Ed.
Temas de Hoy. González, C. (2012). Un regalo para toda la vida. Madrid.
Ediciones Temas de Hoy. Verny, T. (2011). El vínculo afectivo con el niño que va a
nacer .Ediciones Urano.
Conclusións
A crianza con apegoO vínculo afectivo
Moitas grazas
FACULTADE DE FORMACIÓN DO PROFESORADOGrado en mestre/mestra en Educación Infantil Ano académico 2013-2014