alice - cpan · alice cuenta con mas de 1.000 colaboradores, incluyendo unos 200 estudiantes...
TRANSCRIPT
Foto
s:Po
rtad
a de
gal
axia
: N
ASA
, ESA
, CXC
y JP
L-Ca
ltech
Fond
o de
l cen
tro:
T.
A.R
ecto
r (N
OAO
/AU
RA/N
SF) y
equ
ipo
Hub
ble
Her
itage
(STS
cl/A
URA
/NAS
A)Ce
ntro
, est
rella
s: J.
Hes
ter y
P.S
cow
en (U
nive
rsid
ad d
el E
stad
o de
Ariz
ona)
, NAS
A/E
SA/S
TScl
Ce
ntro
, gal
axia
: Ch
risto
pher
Bur
row
s, N
ASA
/ESA
/STS
ciCe
ntro
, est
ruct
ura
del á
tom
o:
Andr
é-Pi
erre
Oliv
ier
Foto
s de
ALIC
E: A
nton
io S
aba
y CE
RN
El CE
RN, la
Org
aniza
ción E
urop
ea pa
ra la
Inve
stiga
ción N
uclea
r, se f
undó
en 19
54. S
e ha
conv
ertid
o en
un
ejem
plo
de ex
celen
cia p
ara l
a cola
bora
ción
inte
rnac
ional,
con
20 E
stado
s M
iembr
os. E
stá s
ituad
o a
horca
jadas
sob
re la
fron
tera
Fra
nco-
Suiza
, ce
rca d
e Gi
nebr
a y c
onsti
tuye
el m
ayor
labo
rato
rio d
el m
undo
ded
icado
a la
físic
a de
partí
culas
.
El e
xper
imen
to A
LICE
El d
etec
tor
Una
col
abor
ació
n in
tern
acio
nal
Con
un p
eso
de 1
0.00
0 to
nela
das,
una
altu
ra d
e 16
met
ros
y un
a lo
n-gi
tud
de 2
6 m
etro
s, A
LICE
es
un
dete
ctor
de
gran
des
dim
ensi
ones
y
com
plej
idad
, co
mpu
esto
de
18
sub-
dete
ctor
es q
ue r
ealiz
arán
un
segu
imie
nto
e id
entifi
cac
ión
de la
s de
cena
s de
mile
s de
par
tícul
as p
ro-
duci
das
en c
ada
colis
ión
de i
ones
pe
sado
s. Pa
ra r
egis
trar
has
ta 8
.000
co
lisio
nes
por
segu
ndo,
el
dete
c-to
r ALI
CE s
e ba
sa e
n te
cnol
ogía
s de
va
ngua
rdia
:
• si
stem
as d
e al
ta p
reci
sión
par
a la
det
ecci
ón y
seg
uim
ient
o de
pa
rtíc
ulas
;•
sist
emas
ul
tra
min
iatu
rizad
os
para
pro
cesa
do d
e se
ñale
s el
ec-
trón
icas
;•
una
dist
ribuc
ión
inte
rnac
iona
l de
recu
rsos
com
puta
cion
ales
par
a el
an
ális
is d
e lo
s da
tos
(el G
rid).
ALI
CE c
uent
a co
n m
as d
e 1.
000
cola
bora
dore
s, in
cluy
endo
un
os
200
estu
dian
tes
grad
uado
s, de
105
in
stitu
tos
de fi
sica
en
30 p
aise
s de
to
do e
l mun
do. L
a co
nstr
ucci
ón y
el
func
iona
mie
nto
de e
xper
imen
tos
de e
ste
tam
año
requ
iere
una
gra
n va
rieda
d de
hab
ilida
des.
CERN
Org
aniz
ació
n Eu
rope
apa
ra la
Inve
stig
ació
n N
ucle
arCH
-121
1 G
ineb
ra 2
3
Trad
ucci
ón:
Pedr
o La
drón
de
Gue
vara
(CIE
MAT
) y
Carlo
s Sa
lgad
o (U
SC)
Gru
po d
e co
mun
icac
ión,
D
icie
mbr
e 20
08
CERN
-Bro
chur
e-20
08-0
12-S
pa
http
://al
icei
nfo.
cern
.ch/
Publ
ic/
ww
w.c
ern.
ch
Un
viaj
e al
orig
en d
el U
nive
rso.
..
¿Q
ué le
ocu
rre
a la
mat
eria
cua
ndo
se c
alie
nta
100.
000
vece
s el
val
or q
ue t
iene
la t
empe
ratu
ra d
el c
entr
o de
l So
l?
¿Por
qué
los
prot
ones
y lo
s ne
utro
nes
pesa
n 10
0 ve
ces
más
que
los
quar
ks q
ue lo
s co
mpo
nen?
¿Pue
den
llega
r a q
ueda
r lib
res l
os q
uark
s que
hay
den
tro
de lo
s pr
oton
es y
neu
tron
es?
ALIC
E bu
scar
á la
s re
spue
stas
a e
stas
pre
gunt
as, u
sand
o la
s ex
trao
rdin
aria
s he
rram
ient
as
que
prop
orci
ona
el
LHC.
ALI
CE
Nuc
león
(p
rotó
n o
neut
rón)
La in
tera
cció
n fu
erte
La m
ater
ia o
rdin
aria
est
á fo
rmad
a p
or
áto
mo
s, c
ada
un
o d
e lo
s cu
ales
co
nsi
ste
de
un
nú
cleo
ro
dea
do
po
r u
na
nu
be
de
elec
tro
nes
. Lo
s n
úcl
eos
está
n h
ech
os
de
pro
ton
es y
neu
tro
nes
, lo
s q
ue
a su
vez
est
án h
ech
os
de
qu
arks
. Has
ta lo
qu
e sa
bem
os
hoy
en
día
, lo
s q
uar
ks p
arec
en s
er c
on
stit
uye
nte
s el
emen
tale
s.
Los
qu
arks
se
encu
entr
an l
igad
os,
fo
rman
do
lo
s p
roto
nes
y
neu
tro
nes
, p
or
un
a fu
erza
qu
e se
co
no
ce c
om
o i
nte
racc
ión
fu
erte
, m
edia
da
po
r el
in
terc
amb
io d
e p
ort
ado
res
de
fuer
za
llam
ado
s g
luo
nes
. La
inte
racc
ión
fuer
te ta
mb
ién
es
resp
on
sab
le
de
ligar
lo
s p
roto
nes
y l
os
neu
tro
nes
den
tro
de
los
nú
cleo
s at
óm
ico
s.
Au
nq
ue
gra
n p
arte
de
la f
ísic
a d
e la
inte
racc
ión
fu
erte
es
bie
n
con
oci
da
en l
a ac
tual
idad
, q
ued
an p
or
reso
lver
do
s te
mas
b
ásic
os:
el
o
ríg
en
del
co
nfi n
amie
nto
y
el
mec
anis
mo
q
ue
gen
era
la m
asa
de
las
par
tícu
las.
Se
cree
qu
e am
bo
s su
rgen
del
m
od
o e
n q
ue
las
pro
pie
dad
es d
el v
acìo
se
ven
afe
ctad
as p
or
la
inte
racc
ión
fuer
te.
Confi
nam
ient
oN
un
ca s
e h
a o
bse
rvad
o u
n q
uar
k ai
slad
o: t
anto
los
qu
arks
co
mo
lo
s glu
on
es p
arec
en e
star
un
ido
s per
man
ente
men
te, c
on
fi nad
os
den
tro
de
par
tícu
las
com
pu
esta
s, c
om
o p
roto
nes
y n
eutr
on
es.
A e
sto
se
le ll
ama
con
fi nam
ien
to. E
l mec
anis
mo
par
ticu
lar
qu
e ca
usa
est
e ef
ecto
per
man
ece
des
con
oci
do.
Gen
erac
ión
de m
asa
Se s
abe
qu
e lo
s p
roto
nes
y lo
s n
eutr
on
es e
stán
hec
ho
s d
e tr
es
qu
arks
, p
ero
si
se s
um
an l
as m
asas
de
esto
s q
uar
ks s
ólo
se
ob
tien
e 1%
de
la m
asa
del
pro
tón
o d
el n
eutr
ón
. ¿D
e d
ón
de
vien
e el
99
% re
stan
te?
¿Es
el m
ecan
ism
o q
ue
con
fi na
los
qu
arks
den
tro
de
los
pro
ton
es
y lo
s n
eutr
on
es t
amb
ién
resp
on
sab
le d
e g
ener
ar la
may
or p
arte
d
e la
mas
a q
ue
com
po
ne
la m
ater
ia o
rdin
aria
?
Atom
oN
úcle
o
Qua
rks
y gl
uone
s lib
res
La te
orí
a ac
tual
de
la in
tera
cció
n fu
erte
(lla
mad
a cr
om
od
inám
ica
cuán
tica
) p
red
ice
qu
e a
mu
y al
tas
tem
per
atu
ras
y d
ensi
dad
es,
los
qu
arks
y l
os
glu
on
es n
o d
eber
ían
est
ar c
on
fi nad
os
den
tro
d
e p
artí
cula
s co
mp
ues
tas.
En
lug
ar d
e es
to, d
eber
ían
est
ar li
bre
s fo
rman
do
un
nu
evo
est
ado
de
la m
ater
ia d
eno
min
ado
pla
sma
de
qu
arks
y g
luo
nes
.
Tal t
ran
sici
ón
deb
ería
ocu
rrir
cu
and
o la
tem
per
atu
ra e
xced
e u
n
valo
r crí
tico
, qu
e se
est
ima
en 2
bill
on
es d
e g
rad
os…
¡cas
i 100
.000
ve
ces
más
cal
ien
te q
ue
el c
entr
o d
el S
ol!
Esta
s te
mp
erat
ura
s n
o
han
exi
stid
o e
n la
Nat
ura
leza
des
de
el n
acim
ien
to d
el U
niv
erso
. C
reem
os
qu
e u
nas
mill
on
ésim
as d
e se
gu
nd
o d
esp
ués
del
Big
B
ang
la
tem
per
atu
ra s
up
erab
a el
val
or
crít
ico
y e
l U
niv
erso
en
tero
era
un
pla
sma
de
qu
arks
y g
luo
nes
.
Regr
eso
al in
icio
¿Se
pu
ede
estu
dia
r est
a si
tuac
ión
exp
erim
enta
lmen
te?
¿Pu
eden
ta
les
con
dic
ion
es e
xtre
mas
ser
cre
adas
en
el l
abo
rato
rio
?
Ind
uci
end
o c
olis
ion
es f
ron
tale
s en
tre
nú
cleo
s p
esad
os
(co
mo
n
úcl
eos
de
áto
mo
s d
e p
lom
o) a
cele
rad
os
po
r el
LH
C h
asta
un
a ve
loci
dad
cer
can
a a
la v
elo
cid
ad d
e la
lu
z, d
eber
íam
os
ser
ca-
pac
es d
e cr
ear
po
r u
n i
nst
ante
- a
un
qu
e en
un
vo
lum
en m
uy
peq
ueñ
o, s
ólo
cer
can
o a
l tam
año
de
un
nú
cleo
- u
na
go
ta d
e es
a m
ater
ia p
rim
ord
ial y
ob
serv
ar c
om
o s
e re
conv
iert
e en
mat
eria
o
rdin
aria
a t
ravé
s d
e la
exp
ansi
ón
y e
l en
fria
mie
nto
.
Estu
dia
nd
o t
ales
co
lisio
nes
en
el L
HC
, ALI
CE
deb
ería
ser
cap
az
de
exp
lora
r en
pro
fun
did
ad la
fís
ica
del
co
nfi n
amie
nto
, de
son
-d
ear l
as p
rop
ied
ades
del
vac
ío y
la g
ener
ació
n d
e la
mas
a en
in-
tera
ccio
nes
fuer
tes
– y
así e
char
un
vis
tazo
a c
óm
o s
e co
mp
ort
ó
la m
ater
ia in
med
iata
men
te d
esp
ués
del
Big
-Ban
g.
Los
mile
s d
e n
uev
as p
artí
cula
s q
ue
se c
rear
on
de
esta
man
era
se m
uev
en h
acia
el s
iste
ma
de
det
ecci
ón
(sim
ula
ció
n r
ealiz
ada
po
r H. W
eber
, UrQ
MD
, Fra
nkf
urt
).
El p
lasm
a se
exp
and
e y
se e
nfr
ía h
asta
un
a te
mp
erat
ura
(1012
gra
do
s)
a la
qu
e lo
s q
uar
ks y
los
glu
on
es s
e re
agru
pan
par
a fo
rmar
mat
eria
ord
inar
ia,
apen
as 1
0-2
3 seg
un
do
s d
esp
ués
del
inic
io d
e la
co
lisió
n.
Do
s n
úcl
eos
pes
ado
s se
ace
rcan
en
tre
si a
un
a ve
loci
dad
ce
rcan
a a
la d
e la
luz.
D
e ac
uer
do
a la
teo
ría
de
la re
lati
vid
ad d
e Ei
nst
ein
, tie
nen
el
asp
ecto
de
do
s d
isco
s m
uy
del
gad
os.
Los
nú
cleo
s co
lisio
nan
y
la e
xtre
ma
tem
per
atu
ra li
ber
a a
los
qu
arks
(ro
jo, a
zul y
ve
rde)
y lo
s g
luo
nes
.
Los
qu
arks
y lo
s g
luo
nes
co
lisio
nan
en
tre
si, c
rean
do
u
n a
mb
ien
te e
n
equ
ilib
rio
térm
ico
: el
pla
sma
de
qu
arks
–g
luo
nes
.
Plas
ma
de q
uark
s y
gluo
nes
< 1
0-5
s
Form
ació
n de
pr
oton
es y
neu
tron
es2
× 1
0¹²
K4
× 1
0-5
s
Form
ació
n de
nú
cleo
s lig
eros
5 ×
108 K
3 m
in
Form
ació
n de
át
omos
neu
tros
103 K
380
000
año
s
Apa
rece
n la
s pr
imer
as
estr
ella
s25
K2
× 1
08 añ
os
Apa
rece
n la
s ga
laxi
as
< 2
5 K
> 2
× 1
08 añ
os
Hoy
2.7
K13
.700
mill
on
es d
e añ
os
Big
Bang
Tem
per
atu
raTi
emp
o