alejandro handia

ALEJANDRO HANDIA

Mikel Saenz de Buruaga, Mikel Claver, Ekhi Etxeberria eta Peru Elortza

AURREKARIAK

FILIPO II

• Filipo k.a.382an jaio zen.• K.a 359. urtean

erregeorde izendatu.• Aldi horretan Mazedonia

egoera kaotiko batean: bizilagunengandik zein familia barnekoen gandik mehatxatuak.

• Tronuan mantendu; monarkia bermatu; Mazedonia herrialde bateratu, emankor eta boteretsu bat bihurtu zuen.

• Ejerzito finko, ondo armatu eta disziplinatu bat sortu zuen.

• Anbizio handiko konkista plan bati ekin zion. Era honetan Greziako hainbat eskualde bereganatzen hasi zen. K.a 356an erregeorde izateri utzi eta errege izendatu zuen bere burua. Jada bazeukan ondorengoa eta.

• Atenastarrak honekin haserre Queronean elkar borrokatu zuten. Mazedoniarren garaipenarekin.

• Mazedoniarren nagusitasuna ikusirik bake komun, “koiné eirene”, bat firmatu zuten Atenasko polisen artean. Corintoko Liga. Gerra kasuan Filipo buru.

• Bake horren bidez, Grezia suntsitzen zituen hirien arteko gerrei amaiera. Euren indarrak Pertsiarren aurka bideratu.

• K.a 337an bere eskari gisa, Pertsiarrei gerra deklaratu zien Corintoko Ligak. Hala ere ez zen Asiara iritsi, k.a 336an eraila izan ostean.

• Bere agintaldiaren 24 urteetan herrialdea eraldatu, zabaldu eta bere mugak finkatu zituen.

• Bere seme Alejandrori Danubiotik Grezia hegoalderaino zihoan inperio bat utzi zion.

ALEJANDRO HANDIAREN BIZITZA;• Filipo II., Mazedoniako erregea, eta Olimpia Epirokoaren semea, k. a. 356. urtean jaio zen Pella hirian

• Hezkuntza;• Hasiera batean Leonidas izan zuen irakasle bezala:

Espartar hezkuntza jaso, oso zorrotza eta entrenamendu gogorrekin. Honekin batera kultura atenastarraren ideiak

• 14 urterekin Aristotelesen ikasle bihurtu: literatura, filosofia, eristikan… bere ezagutzak sakondu zituen Aristotelesen akademian. Bestetik bere lagunak hemen ezagutu zituen

• Lehenengo parte hartzeak armadan;• 16 urterekin jada erregeorde bezala Filipo

kanpoan zegoenean • Traziako eremu matxinatuen kontrako kanpaina

zuzendu• 338an Queroneako batailan parte hartu

arrakasta handiarekin

• Tronura heltzea;• Filipo II. k. a. 336an hil egin zuten, Alejandro

bere ondorengoa izango zelarik• Filipo hiltzerakoan menpeko zenbait polis

altxatu; Alejandro hauetara joan eta matxinadak zapaldu

• Mazedoniar hegemonia Greziarekiko mantendu

• Emakumeekin erlazioa;• Bere gaztaroan Barsine-rekin erlazioa; Heracles

izeneko semea izan zuten• 327. urtean Roxana-rekin ezkondu zen; hau Oxiartes

noble baktrianoaren alaba zen. Roxanarekin maiteminduta, baina interes politikoak ere tartean. Honekin Alejandro izeneko semea, gero Magnoren ondorengoa

• 324an berriz ere ezkondu zen, Susan ospatutako ezkontza masiboan. Dario III.aren alaba Barsine/Estatirarekin ezkondu zen, hauekin batera Alejandroren soldadu ugari pertsiar nobleekin ezkondu zirelarik

• Greziarrekin erlazioa;• Greziarren ikuskera txarra mazedoniarrekiko

(barbarotzat hartzen zituzten)• Filipok Greziarekin erlazioa hobetu; Alejandrorekin

berriz talka gogorra• Alejandro; Korintiar ligaren burua. Honekiko jarrera

despotikoa• Greziar idealaren kontrakoa; hauen ikuspuntutik

tiranoa• Alejandroren “jainkotzea”;

• Zenbait pertsonai Alejandro jainko bat bezala hartu• Proskynesis-a barneratzeak greziarrentzat arazoa

Alejandro Handiaren Kanpainak

-EJERZITO MAZEDONIARRA:Filipo II.ak sortu zuen.Garaiko ejerzitorik onena izan zen.

INFANTERIA:-Falangea-Peltastak-Hipaspistak

ZALDITERIA:Zalditeri astuna:

-Hetairoak: zalditeri mazedoniarra zen -Tesaliarrak eta beste zalditeri greziarra.

Zalditeri arina:-Jatorri agriarra, traziarra, peoniarra, odriarra eta iliriarra zuten, eta

esploraziorako eta eskaramuzak egiteko erabili egiten zituzten


-KANPAINA EUROPARRAK.a. 336 urtean Filipo II.a hil ondoren Mazedonia iparraldeko tribu traziarrak,

peoniarrak, iliriarrak, etb. eta hegoaldeko mundu heleniarra altxatu ziren Alejandroren aurka.


-Pertsiar Inperioaren konkistaAsia Txikia(k.a.334-333)

Alejandrok 35000 gizoneko ejerzito batekin Helesponto igaro zuen, pertsiarrek bestalde 45000 baino gehiagoko ejerzito bat zeukaten.

Granicoko batailaren ondoren Asia Txikiko polis grekoak askatzeari hasi zen: Sardes, Mileto, Efeso,...


Mediterraneo ekialdea(k.a.333-332)Pertsiarrak Grezia kontinentala kontraerasotuz arriskuan

jarri zuten, baina Issoseko batailaren ondoren mehatxua desagertarazi zuen.

Tiro eta Gaza setiatu zituen.Egipto(k.a.332-331)

Egipto Mazedoniarekin aliatu zen eta Alejandro faraoi izendatu zuten. k.a. 331Ean Alejandria fundatu zuen.


Mesopotamia(k.a. 331)Tiron inperioa antolatzen zegoelarik, pertsiarrek

kontraeraso egin zuten. Gaugamelako batailan Alejandro garaile aterako zen, Dario ihes egin zuen.

Babilonia konkistatu zuen.


Pertsia(k.a. 331-330)Pertsiako hiriak banaka eskuratu zituen horniketa sarea

ziurtatu behar zuelako. Susa, Bessos, Ecbatana, Persepolis,...Clito erail zuen.Konspirazioei aurre egin zien.


Asia Erdialdea eta India(k.a. 331-326)Sogdiana eta Bactria konkistatuko ditu.

Bactrian Roxana printzesarekin ezkondu zen.Hindu Kush zeharkatu zuen eta Indo bailara

kontrolpean izan zuen, bakarrik Poros erregearen eskutik erresistentzia izan zuen Hidaspeseko batailan.

Gangeserarte iritsi zen baina ejerzitoa nekatua matxinatu zen eta Babiloniara itzuli zen.

Helenismoa

Alejandro handia hil ostean K.A 323 K.A. 30§Inperioaren zatiketa§ Boterea lortzeko borrokak

Monarkia Helenistikoak eta euren politika

§ Monarkia Antigonida§ Monarkia Lagida§ Monarkia Seleucida§ Helenistikoak

Hiriak eta Ligak

§ Hirietako bizitza§ Ligak• Erregeak sortutakoa• Komunitate kantonialak• Hirien elkarketak

Aspektu sozial eta ekonomikoak

§ Nekazaritza§ Komertzioa eta Industria§ Moneta§ Errebolta Sozialak§ Eraikuntza publikoak

Bibliografia

§ LOPEZ MELERO, R.; Filipo, Alejandro y el mundo helenístico; Madrid; 1997

§ TARN y GRIFFITH; La civilización Helenistica; Mexico; 1969§ http://www.zonu.com/detail/2009-12-30-11523/Los-reinos-de-los-diadocos-275-aC.html§ GUZMAN GUERRA, A. y GOMEZ ESPELOSIN, F.J.; Alejandro

Magno: de la historia al mito, Alianza Editorial, Madrid, 1997.§ HISTORIA NATIONAL GEOGRAPHIC; El Imperio de Alejandro

Magno, Vol 9, Editec, 2013.§ ACOSTA J. Y LAGO J.I.; Las Campañas de Alejandro Magno,

Almena, Madrid, 2005

http://www.zonu.com/detail/2009-12-30-11523/Los-reinos-de-los-diadocos-275-aC.html

alejandro handia

Education