ADITZ ASPEKTUA

ADITZ ASPEKTUA

Egunero: presente habitual

Se le añade al verbo la terminación –ten o –tzen

Egiten du Hace (suele hacer)Hartzen duzu Coge (suele coger)Hasten da EmpiezaIgotzen naiz Suelo subir

Ej: “Ni euskaltegira joaten naiz” Suelo ir al euskaltegi

Lehen: se refiere al pretérito perfecto

Ikusi dut He vistoIbili naiz He andado

Lehen egunero: Se refiere a la realización de una acción en un momento pasado.Se realiza con la terminación –ten o –tzen + auxiliar en pasado

Joaten nintzen Iba

Atzo: Es el pasado.Se hace con los auxiliares en pasado.

Joan nintzen FuiJan nuen Comí

Orain: Es el presente.

“Orain euskaltegira noa” Ahora voy al euskaltegi

Gero: Es el futuro.Se ponen las terminaciones -go y –ko junto con el auxiliar correspondiente en presente.

Joango naiz iréEtorriko zara vendrás

1

Ari: El gerundio

Ari+izan siempre

“Bazkaria jaten ari gara” Estamos comiendo la comida“Mendira joaten ari zarete” Estais yendo al monte

Ari: también en pasado.Indica un momento concreto del pasado.

Ari+ ten + auxiliar (Tzen)

“Bazkaria jaten ari ginen” Estábamos comiendo la comida“Mendira joaten ari zinen” Estabais yendo al monte

ADITZ LOKUZIOEN ASPEKTUA

Se trata de un grupo de verbos que van a tener un comportamiento especial. Ese listado de verbos son:

BEHAR IZAN (NECESITAR)BIZI IZAN (VIVIR)BALIO IZAN (VALER)NAHI IZAN (QUERER)USTE IZAN (CREER)AHAL IZAN (PODER)EZIN IZAN (NO PODER) MEREZI IZAN (MERECER)NAHIAGO IZAN (PREFERIR)MAITE IZAN (AMAR)

Behar izan:

-Behar dut: Necesito-Behar nuen: Necesitaba-Behar izan nuen: Necesité-Behar izaten nuen: Solía necesitar

2

Balio izan:

-Balio du Vale-Balio zuen: Valía-Balio izan zuen: Valió-Balio izaten zuen: Solía valer

Nahi izan:

-Nahi du: Quiere-Nahi zuen: Quería-Nahi izan zuen: Quiso-Nahi izaten zuen: Solía querer

Uste izan:

-Uste du: Cree-Uste zuen: Creía-Uste izan zuen: Creyó-Uste izaten zuen: Solía creer

Bizi izan:

-Bizi da: Vive-Bizi zen: Vivía-Bizi izan zen: Vivió-Bizi izaten zen: Solía vivir

Ahal izan:

-Joan ahal da: Puede ir-Joan ahal zen: Podía ir-Joan ahal izan zen: Pudo ir INTRANSITIVO-Joan ahal izaten zen: Solía poder ir

-Bazkaldu ahal du: Puede comer-Bazkaldu ahal zuen: Podía comer-Bazkaldu ahal izan zuen: Pudo comer TRANSITIVO-Bazkaldu ahal izaten zuen: Solía poder comer

3

Ezin izan:

-Ezin da joan: No puede ir-Ezin zen joan: No podía ir-Ezin izan zen joan: No pudo ir INTRANSITIVO-Ezin izaten zen joan: No solía poder ir

-Ezin du bazkaldu: No puede comer-Ezin zuen bazkaldu: No podía comer-Ezin izan zuen bazkaldu: No pudo comer TRANSITIVO-Ezin izaten zuen bazkaldu: No solía poder comer

*EZIN DA… (NO SE PUEDE)

Ej: “Ezin da erre” No se puede fumar

Merezi izan:

-Erostea merezi du: Merece la pena comprar-Erostea merezi zuen: Merecía la pena comprar-Erostea merezi izan zuen: Mereció la pena comprar-Erostea merezi izaten zuen: Solía merecer la pena comprar

4