A MEDIACIÓN ESCOLAR NO

IES “AFONSO X O SABIO”

A BARCALA (Cambre).

Curso 2010-11

1. Introducción.

Situación e contexto do

Centro.

2. A Mediación

Escolar no IES. Protocolo de Mediación.

3. Actividades desenvoltas no presente

Curso.

1.- Introducción. Situación do centro e contexto

socio-económico.

O IES “Afonso X O Sabio” atópase no Concello de Cambre (A Coruña). Trátase

dun concello suburbano, preto da cidade de A Coruña, que dende a década de

1980, rexistra unha rápida expansión demográfica e urbana (conta con 23.231 hbs).

A súa poboación é maioritariamente de perfil urbano, con unidades de

convivencia formadas por parellas xóvenes, con 1-2 fillos pequenos ou

adolescentes, e de nivel socio-económico medio ou medio-baixo, que en gran

parte proceden da propia cidade de A Coruña.

No Curso 1999-2000 comezou a funcionar o IES “Afonso X O Sabio”, que

poucos cursos despois foi ampliado cun edificio anexo.

Actualmente conta con algo máis de 700 alumn@s, que seguen as ensinanzas

de ESO e Bacharelato (Modalidades de Ciencias e Tecnoloxía, e de Humanidades e

Ciencias Sociais), un PCPI (de modalidade mixta), un Ciclo Medio de FP (Xestión

Adminsitrativa) e outro Superior (Adminsitración e Finanzas).

Imparten actualmente docencia 71 profesor@s.

E conta, como persoal non docente, con 10 persoas máis.

O alumnado refrexa a problemática derivada da situación

socio-familiar e económica do entorno (falla de arraigo,

familias desestructuradas, problemas de conciliación da vida

laboral e familiar, escasez de medios económicos, falla de

alternativas para a xuventude…): un alumnado diverso .

Preto do 15% do alumnado require de necesidades

específicas de apoyo educativo; e entre eles, atopamos un

pequeño grupo que pode calificarse de “disruptiv@”.

Algo más do 10% procede do extranxeiro, en gran parte de

Hispanoamérica, ainda que os procedentes doutros países

(N. de África o Leste de Europa) están a medrar rápidamente.

Problemas na convivencia diaria no Centro.

OS INICIOS NA MELLORA DA CONVIVENCIA. Unha

pequena historia…

Xa no curso 2000-2001, dende o Departamento de Orientación, e en

colaboración co CEFORE de A Coruña, xurdiron os primeiros debates e a

necesidade de mellorar a convivencia no Centro: recopilación de recursos, charlas,

conferencias, grupos de traballlo…

A partir do curso 2004-05 os programas a desenvolver fóronse centrando na

Mediación escolar: grupos de traballo, seminarios, visita ao IES de La Robla (León).

Desde o curso 2007-08, impulsado polo Departamento de Orientación, existe un

Equipo de Mediación escolar, que forman 21 persoas voluntari@s: alumn@s,

profesor@s e persoal non docente, así como nais e pais.

A mediación xurdiu, no IES “Afonso X O Sabio”,

como unha oportunidade para

mellorar a convivencia, e promocionar a

educación emocional e de valores.

2.- A Mediación Escolar no IES: Protocolo de

Mediación.

Análisis do entorno.

Análisis teórico de protocolos

de Mediación.

Qué modelo de convivencia construir?

A Mediación figura ou está sendo recollida no

Proxecto Educativo de Centro, no Regulamento de

Réxime Interno, no Plan de Acción Titorial, e no Plan

de Convivencia.

Neste senso elaborouse un Protocolo de Mediación.

O Equipo de Mediación depende:

☼ DEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN,

☼ DINAMIZACIÓN DE CONVIVENCIA, e da

☼ XEFATURA DE ESTUDIOS E EQUIPO DIRECTIVO.

PROTOCOLO DE MEDIACIÓN ESCOLAR. IES “AFONSO X O SABIO”.

TAREFA

QUEN ? CANDO ? OBSERVACIÓNS

0.- INICIO - Xefatura de Estudios

- As persoas en conflicto

- Departamento de Orientación

- Dinamización de Convivencia.

Dende Xefatura de Estudios se propón ás persoas en conflicto, como recurso á resolución de conflictos, a Mediación Escolar.

Dende Xefatura de Estudios ou tras acordo da Reunión semanal de Convivencia, entre a Xefatura de Estudios, Departamento de Orientación e Dinamización de Convivencia, se establece se un conflito é mediable ou non.

En caso afirmativo, as persoas en conflito, recollerán en Xefatura de Estudios a Solicitude de Mediación. Darase traslado do mesmo os Titor@s.

1.- ELECCIÓN D@S MEDIADOR@S

- Departamento de Orientación - Dinamizador@ de Convivencia

- A solicitude de Mediación entrégase no Departamento de Orientación. - O Departamento de Orientación e a Dinamización da Convivencia asignan @s alumn@s mediador@s.

@s alumn@s en conflito asinarán a Solicitude de Mediación, na cal darán o consentemento para que @s Mediador@s realicen as súas tarefas, e a entregarán no Departamento de Orientación. @s Mediadores actuarán sempre en equipo.

2.- PREMEDIACIÓN - As persoas en conflito.

- @s alumn@s Mediador@s e Observador@s.

Fase inicial do proceso de Mediación @s alumn@s en conflito reuniranse por separado cos alumn@s mdiador@s, o que suporá unha primeira toma de contacto.

3.- PROCESO DE MEDIACIÓN

- As persoas en conflito.

- @s alumn@s Mediador@s e Observador@s.

Fases sucesivas do proceso de mediación. @s alumn@s mediador@s reuniránse conxuntamente nas sesións que precisen, coas persoas en litixio, empregando as estratexias aprendidas de resolución de conflitos.

4.- CONCLUSIÓN DAS FASES DE MEDIACIÓN

- As persoas en conflito.

- @s alumn@s Mediador@s e Observador@s.

Resolución favorable do proceso de Mediación

As persoas en conflito e @s mediador@s asinan o Acordo Final.

Resolución desfavorable do proceso de Mediación

As persoas en conflito e @s mediador@s non foron capaces de acadar un Acordo Final.

5.- REMATE DO PROCESO DE MEDIACIÓN

- Departamento de Orientación. - Dinamizador de Convivencia. - Xefatura de Estudios.

Cando as persoas en conflito e @s Mediador@s resolven, ó proceso de Mediación.

Dase traslado do acordo final ó Departamento de Orientación, a Dinamización de Convivencia, os Titor@s e a Xefatura de Estudios.

6.- SEGUIMENTO

PERIÓDICO

- @s alumn@s Mediador@s.

- As persoas que mantiveran un conflito. - Departamento de Orientación. - Dinamizador@ de Convivencia.

Sempre que se considere necesario, pola debilidade do acordo acadado, @s Mediador@s farán un seguimento especial do caso. Neste senso, se terá en conta a opinión do Departamento de Orientación e da Dinamización de Convivencia.

En certos casos, cando as circunstancias así o requiran, @s alumn@s mediador@s farán un seguimento periódico do conflicto, co fin de verificar o grado de cumprimento dos acordos.

Obxectivos xerais do noso modelo de mediación: Crear un clima positivo de convivencia de paz e solidariedade dentro do Centro.

Aceptar os conflictos como un feito natural da convivencia diaria.

Fomentar actitudes e estratexias de diálogo e de resolución pacífica dos

conflitos.

Impulsar formas de traballo en equipo: de colaboración e cooperación.

Aprender a utilizar, con eficacia, as estratexias do proceso de mediación.

Formar a alumn@s, profesor@s, membros da ANPA e persoal non docente,

voluntari@s en mediación escolar.

Xenerar unha alternativa posible (?) fronte as medidas sancionadoras.

a.- OFRECE UNHA OPORTUNIDADE PARA O DIÁLOGO.

d.- FORMACIÓN EN ESTRATEXIAS E RECURSOS DE MEDIACIÓN:

O ROL DE MEDIADOR NO IES.

b.- A PARTICIPACIÓN É VOLUNTARIA.

c.- A XESTIÓN É COMPARTIDA. TRABALLO COOPERATIVO.

e.- ESTABLECE CÓDIGOS DE CONDUCTA PARA @S MEDIADOR@S

E PARA AS PERSOAS EN CONFLICTO.

ALGUNAS DAS VENTAXES DA MEDIACIÓN:

f.- FOMENTA A CREATIVIDADE.

QUENES SON MEDIADOR@S:

cualidades ou requisitos previos:

- ser paciente e tolerante,

- amosar capacidade para o diálogo,

- ser responsabilidade,

- gardar confidencialidade,

- capacidade de liderazgo,

- estar predisposto á resolución de conflitos…

asistencia ao Curso de Formación, e

oferta de voluntariedade.

0

5

10

15

20

25

Alumn@s Profesor@s Nais / Pais

2006-07

2007-08

2008-09

2009-10

2010-11

A mediación na Comunidade escolar.

(asistencia aos cursos de formación).

ALUMN@ EN CONFLICTO ALUMN@ EN CONFLICTO

MEDIADOR@ MEDIADOR@

OBSERVADOR@

Cómo REALIZAMOS os PROCESOS DE MEDIACIÓN ?

Cando realizamos a mediación escolar ?

Nos recreos de ESO e Bacharelato.

Onde se realiza ?

Na aula de reunións do Departamento de Orientación.

Na procura dunha Aula de Mediación.

Algúns logros acadados:

Hai mediador@s en todos os niveis educativos: ESO, Bacharelato e

Ciclos.

O número actual de alumn@s mediador@s é de 21.

A maioría deles continúan de cursos anteriores.

Contribuiu á mellora da convivencia no Centro.

Aí ven o de mediación !

A maior parte dos conflictos, nestes últimos anos, acontecen no 1º Ciclo da ESO; diminúen no 2º Ciclo, e son

case inexistentes en Bacharelato e nos Ciclos.

Causas más frecuentes: malentendidos, menosprezos…

e ollo coas redes sociais !

3.- Actividades de MEDIACIÓN ESCOLAR no

presente Curso. Recursos.

FORMACIÓN

DIFUSIÓN

AVALIACIÓN

FASE 2:

Asistencia

Curso de

Formación

(NOVEMBRO).

FASE 3:

Constitución

Equipo de

Mediación.

(DECEMBRO)

FASE 4:

Entrega de

Diplomas e

Carnets

(DECEMBRO).

FASE 5:

Actividades de

Difusión da

Mediación.

(XANEIRO- MARZO)

FASE 6:

Pancarta co

Lema de

Mediación

(XANEIRO-MARZO).

FASE 7:

Xornada de

Convivencia.

(MAIO)

FASE 8:

Avaliación.

(?)

FASE 1:

Captación

Alumn@s

Mediador@s.

(OUTUBRO)

Tríptico informativo de Mediación Escolar. Curso 2010-11

O TRÍPTICO REPÁRTESE NAS CLASES XUNTO COAS SOLICITUDES

DE “QUERO SER MEDIADOR@” E OUTRA PARA AS FAMILIAS…

A. FORMACIÓN (1º Trimestre):

Programa de actividades do Curso de Formación de Mediación Escolar.

Entrega dos Diplomas de asistencia e carnets de Mediador@s.

EQUIPO DE MEDIACIÓN ESCOLAR. CURSO 2010-11

B. DIFUSIÓN (2º Trimestre):

Actividades no Obradoiro de Mediación.

Marzo de 2011

Pancarta con el slogan del Equipo de Mediación.

Curso 2009-10

Xornadas de

Convivencia en Gandarío

(Bergondo): 3º Trimestre.

Ruta de sendeirismo. Costa de Dexo-Seixo Branco (Oleiros). Curso 2008-09.

Alumn@s participantes nun Encontro de Equipos de Mediación.

IES “Fin do Camiño” de Fisterra. Marzo de 2011.

Xornada de Convivencia IES “Neira Vilas” de Perillo (Oleiros) e IES

“Afonso X O Sabio” A Barcala (Cambre) no albergue de Gandarío.

Maio 2011

C. AVALIACIÓN ( ? )

- A: Cuestionario nos sobres de matrícula.

- B: Cuestionario a principios de Curso nas horas de titoría e o remate do

Curso.

FORMACIÓN DUN GRUPO DE TRABALLO.

CUESTIÓNS A MELLORAR:

a- Ausencia o falla de puntualidade d@s alumn@s en conflicto ou d@s mediador@s,

b- Non entrega do Acuerdo alcanzado no “Buzón dos Acordos”,

c- Falla de seguimiento, en certos casos, xa mediados (? ),

d- Maior implicación do profesorado, do colectivo da ANPA e doutros axentes sociais,

e.- Maior coordinación con outros Centros do entorno,

f- Actualización das actividades na Páxina Web do Centro,

g.- Deseño de plans de prevención e estratexias positivas de convivencia,

h.- Creación dunha Aula de Mediación.

IES “Afonso X O Sabio” (Cambre)

FIN… pese a que ainda queda moito por facer… e

grazas.