10-fincyt x

Upload: cies-consorcio-de-investigacion-econimica-y-social

Post on 29-May-2018

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    1/78

    CAPTULO X

    Pctca tcolca y oazacoalxtoa Cpca la ovac

    l azca tal colca xpotac l ot l P

    Fidel Torres G.1

    AgrAdeCimienTOs

    eta vtac u pobl alzala aca al acato otoaopo l Cooco ivtac ecoca y socal (Cies) y l Foopaa la iovac Cca y Tcoloa (FinCYT). Paa l aollo

    ta vtac cot co l apoyo ttucoal CePiCAFe yPideCAFe, qu ha bao la oac cal a tav tvta, ocuto y apoyo u pooal, a coo lot vculao a aba ttuco.

    Patculat xpo co aacto po u cot-buc l poco to, uca y opo a Jo roja(t CePiCAFe), satao Paz (Co-t CePiCAFe), Y roblo(j plata pocaoa pala CePiCAFe), Flx suz (CePi-CAFe), Aalo nya (CePiCAFe), Auuto Apot (cto jcutvoPrOgresO), L ruo (xpto PrOgresO), ral To (xpto PrOgresO), io guo (pt APPAgrOP, Chota;moto), gat Cuz (cattco la Uva Pua y ctol CiTe-AgrOindUsTriA Pua), al pa Buo rvz, vtao CiPCA, po u valoa v tallaa t atculo; a la msc.mal Catllo po u uca toolca; a la da. mata Totpo u potat obvaco.

    1. Bloo-Foloa Vtal. AgrOred nOrTe.Coo lctco: [email protected];[email protected]@al.co

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    2/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial806

    sigLAsCePiCAFe: Ctal Puaa CataloPideCAFe: Poaa ital paa l daollo l CaAPPAgrOP: Aocaco Pquo Poucto Aopcuao.APPCAFe: Aocaco Pquo Poucto Ca.PrOgresO: Pooc la gt rual ecoca y socalHACCP: Hazard Analysis Control PointCiTe: Cto iovac TcolcaCimPA : Cto ivtac paa l mjoato la AoutaPala

    1. resUmen eJeCUTiVO

    el ta aao puao t coo pcpal at a la pqua po-ucc, o pqua ua aopcuaa, qu pta apoxa-at l 92% l 1,8 llo hcta taa. el pobla la copttva t cto aao aca l bajo vl tcolco

    y l coocto cpt la ovac u at cto cto, paa cotola lo pobla clav vo puto lacaa valo.

    e l cto aao ual Pua cotata la baja copttva la pqua acultua u aa, coo cocuca ua tca htca atculac co la vco, oac ttucoal cua ua u ttoo, lo qu xpa la bla coocto paa tcta opotua cao, ot tcolco coptt y uo tcoloa qul pta ova paa ta a lo cao co.

    Lo pto paal pquo poucto a-o uttao la t paal aocatva CePiCAFe paaxpota ca y azca colca, cottuy u cao xcpcoal, qu haocao la pcpc y pjuco ob la potcala l uoao ual Pua. Apcto clav t o la alazaqu cooa CePiCAFe-PideCAFe paa v ol y optzacapaca aqu lo coocto qu qu paa ova.

    CePiCAFe, coo oazac cocalzaoa, u uzo aqu coocto cocal; ta PideCAFe, coo ottcolco, lo hac la tcoloa. eta bo paa la copttv-

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    3/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 807

    a la qu abo abob uvo coocto qu copat yaolla, actva u copljo poco volutvo apzaj po la

    tacc t poucto y tcloo paa ova y vca.Lo pquo poucto caa azca cao a la ab-

    cac ataal chacaca co to 20 t caa/ha,cca ola 150 k caa/hoa; 10 K. chacaca/hoa,2,000 k chaca/ha/ao y pco 15 a 20 ol/qq co cotoal upo a cho pco; paao a la poucc utal pala aulaa co to 50 t caa/ha, cca ola 1,500 k caa/hoa; 50 K. pala/hoa, 5,000 k

    pala aulaa/ha/ao, coto al poucc 50 a 60ol/qq y pco jo vta 75 ol/qq. eto ha cao lpao 63.5 ha caa cultvaa a 770 ha cultvaa la zoa poucc, lo qu plca la xpotac 560 Tm aual y uaactuac $Us 780,000.

    el patcula poco apzaj acuulao CePiCAFe haao u caacttco oo opa (coocto tcto)tcolca y oazatvat, taoao poco opatvo

    clav oa y co (coocto xplcto), paa ata ycotola u poco ovac: coocto qu cottuy uba paa abob l ota xpca ovac y cotuavcao.

    Paa toa l coocto, la alaza CePiCAFe-PideCAFe haoao to pooal y poucto l paa tca yatcula la ota vco tcolco PideCAFe y coca-lzac CePiCAFe, co la aa oazaco poucto po cabo tcolco y alo oazatvo qu lo coct aua cocalzac vtajoa.

    2. inTrOdUCCin

    mjoa lo vl copttva l pa qu l otalcto la capaca vtac, aollo ovac tcolca,po lo qu poov la cca y tcoloa ua oa cotbu

    utacalt a la joa la copttva paal. A,la ocutac xpca xtoa ovac tcolca pa puaa, a coo la vtac ob lo poco ca-

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    4/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial808

    bo tcolco l cto paal, cotbuy a a uvocoocto utla paa lo at qu cottuy l ta

    acoal ovac.d t ta acoal ovac, l ta ovac

    aao t coo pcpal at a la pqua poucc o pquaua aopcuaa qu pta apoxaat l 92% l1,8 llo hcta taa (Tvl, C.; J. ecobal y B. rvz.2006), y t coo pobla ctal u baja copttva, l bajovl tcolco vo puto la caa valo qu va la toa c qu ba o ca, la ac lo uo

    bco paa la poucc, hata la taoac y cocalzac u poucto y vco co l ayo valo aao (inCAgrO, 2005).et bajo vl tcolco, la xp u coocto cptpaa cotola o olv lo pobla lo puto clav qu acta ucopttva.

    e l cao Pua, caactzaa po l cpt pococo u a y bl tac al ao u zoa cota,lo pto paal pquo poucto catalo

    ao uttao la t paal aocatva, cottuy ucao xcpcoal qu ha ocao la pcpc y lo pjuco ob lapotcala l uo ao ual Pua, y qu t xplcac l pcalzao coocto aquo oazac, tccacy cocalzac, a tav u copljo poco apzaj qu-o a paa loa acco a cao xt (Tvl, C.; J. ecobal yB. rvz. 2009).

    La Ctal Puaa Catalo (CePiCAFe) ha aollao o-vaco o poucto qu o o oco po la aoutaacoal al cao xto, coo tapoco al to: azca talcolca (pala aulaa) y laa uta topcal. ep-calt l cao l azca tal colca, l cabo tcolcoha o catvat uvo lo pocto hata lo act-vo cao paa u pltac, y auqu la oazaco poucto volucaa t oco ha to coo plataoau xpca patcpac la poucc y cocalzac ca oco co CePiCAFe, la xca pcca paa l azca

    colca ha quo u alo oazatvo pct laa Pua qu l paco qu vulv ta xp-ca ovac.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    5/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 809

    La vtac u cao ovac coo l la palaaulaa qu CePiCAFe actualt xpota, a pat la pctca

    tcolca y oazatva caual la ovac, buca xplca lopoco apzaj lo acto y to la cotucc u coocto oazacoal qu l pt cotola lo tcto la caa valo t poucto, y tablc u potcalcoo olo plca a ota xpca pqua acultuaaocaa la a y cota Pua o l ot l pa.

    3. AgrOindUsTriA en PiUrA

    La aouta Pua ha ocao catvat at laca la uta, pcalt l ao (va. Kt) y l baaooco (Va. Cavh), co u pocato pao. La pca to uto fuy aa vt l valo buto la pouc-c y l valo FOB ($Us) la xpotac oal, acopaao o cala po palta, pto, jol, aacuy, l (act y c-

    caa) y ca (BCr-Pua. 2008-2009), lo qu pta ayotla ota xpotabl oal (goccho, L. 2006; Zapata, m. 2006). sot tab la hojula pltao y l azca tal ocao pala aulaa.

    A pa to avac la aouta Pua, a otablu bl tacc co la vtac ctca, aollo tcolcoy atculac co oto cto (obo oal Pua, 2004). dota pat, la lta caa, la poucc aocolca l P

    ha cco aa potat po lo cct cho taco-al cao poucto oco y lat po ua uvaaa ta. e la aouta Pua, lo poucto otool cao oco o l ca y l baao, lvat la cooa la pqua poucc aa y cota pctvat. La pouc-c oca ca Huacababa y Ayavaca a etaoUo, Alaa, Blca, ilata itala, y l cao l baaol vall l Cha y Chulucaa, a etao Uo, Alaa y Blca,

    pcpalt (gallo, m. 2004). d l ao 2004 ha cao laxpotac pala aulaa pouca la a puaa, aFaca itala.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    6/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial810

    Arroz24%

    Pltano15%

    Mango33%

    MAD4%

    Limn14%

    Otros10%

    Pltano22%

    Limn14%

    Mango7%

    Camote3%

    MAD6%

    Papa2%Otros14%

    Arroz32%

    gco 10.1 gco 10.2

    Tabla 10.1ExportacionEsdEldEpartamEntodE piuraporprincipalEsproductos

    (Valo FOB l Us$)

    Producto 2007 2008

    Pto ppaao 5 858 10 814

    Fjol 6 203 8 481

    Papka 1 207 4 692

    Hlao 13 798 14 609

    mao 64 410 64 804

    Baao 26 281 39 962

    Act l 8 356 5 001

    Palta 2 394 3 319

    Act cuo ptolo 956 962 1 028 549

    haa Pcao 78 810 143 892Pota co 65 339 117 379

    Ppaac y cov pc 81 057 101 918

    Pc colao 47 581 61 125

    Act pcao 22 400 56 592

    Cocha Abaco 12 200 12 029

    Cola laoto 7 843 7 548

    Laoto 2 467 1 851Oto 46 048 60 878

    Fut: BCr -Pua. io Aual 2007,2008

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    7/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 811

    4. sOBre eL PrOdUCTO innOVAdO: AZCArinTegrAL eCOLgiCA O PAneLA grAnULAdA

    el azca tal colca o pala, co pccaco l caouopo, olo oco y pouco po CePiCAFe too l otl P, po lo qu ua xpca ca. e u poucto obto la vapoac lo juo la caa y la cout ctalzac la acaoa qu cot a; al y vtaa y qu puutlza paa la uta altca. et tpo azca o u tpo ato, oto tpo pocto quco (ctalzac,puac, tc.). e u poucto uy uttvo qu cova toa lapopa la caa azca (al y vtaa), o cluojo qu l azca uba o oo po u pcula oa ctalzal azca.

    composicinnutricionaldElapanEla

    La copoc l azca vaa u ao pocato, lo qu pu obva coo u too u valo utcoal cuato aa

    (v tabla 10.2). el poucto ataal o ao l pocato la caa la chacaca, qu t ltaco u cocalzacpo lo lvao vl puza y la copactac l poucto qu

    Miles$US

    Frutas

    120000

    100000

    80000

    60000

    40000

    20000

    0

    2005 2007 20082004

    gco 10.3

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    8/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial812

    obt. el azca blaca aa y la uba (aat aa)pta la oa aulaa cocalzac ava. La pala

    aulaa cottuy la puta a la jo cala altca t a laaa y la jo ptac t a la chacaca.

    Lo pcpal copot utcoal la pala o lo az-ca (acaoa, lucoa y uctoa), la vtaa (A, alua l copljoB,C,d y e), y lo al potao, calco, oo, ao, ho,cob, zc y aao, t oto.

    Tabla 10.2composicinqumicapor 100 gr. dEporcincomEstiblE

    CompuestoAzcarrefnada

    Azcarrubia

    Chancaca(x)

    Miel decaa

    Panela(CEPICAFE)2

    ea (kcal) 384.00 380.00 324.00 282.00 380.00

    Aua () 0.70 1.50 15.80 26.30 20.00

    Pota () 0.00 0.00 0.00 0.30 0.26

    gaa () 0.00 0.00 0.00 0.20 0.00Cabohato () 99.10 98.30 83.90 72.00 96.50

    Fba () 0.00 0.00 0.00 0.40 0.00

    Cza () 0.20 0.20 0.30 1.20 1.50

    Calco () 5.00 45.00 46.00 69.00 53.00

    Foo () 1.00 2.00 2.00 43.00 82.70

    Ho () 0.10 1.70 3.20 1.00 2.70

    mao () - - - - 39.00

    Potao() - - - - 746.53

    rtol (c) 0.00 - - - -

    Taa () 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

    rbofava () 0.00 0.03 0.11 0.08 -

    naca() 0.00 0.06 0.08 0.29 -

    1. Collazo. C. 1996. Tabla Puaa Copoc Alto(ctao po roja, L.)2. ruo, L; m. douz y Y. roblo. 2006; CePiCAFe - COOP nOrAndinO. Azca ital -

    Pala gaulaa.Fuentes: CePiCAFe - COOP nOrAndinO. Azca ital - Pala gaulaa.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    9/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 813

    5. PerFiL de CePiCAFe COmO OrgAniZACinemPresAriAL de LiderAZgO en LA AgrOindUsTriAen eL nOrTe

    La Ctal Puaa Catalo (CePiCAFe) ua aocac cvl luco, ua oazac al uo vl qu ptaa 7,000 pquo poucto ptct a 90 oazaco y qu cuta vcaa pouctvat ca, juo, cacao, palay laa.

    La caacttca ttva CePiCAFe pcto a ota oazaco-

    poucto aao Pua la alaza atual y uactablca co la Ong PideCAFe co qu copat popto yv l tabajo paa cou lo objtvo pcco qu caa tapu.

    CePiCAFe ha toao l lazo la aouta l ot coooazac pquo poucto, tao cuato ao: Coloca la aouta xpotac poucto co valo

    pocato ucho ayo a lo ulat oco (ao,

    baao, l, ca). Oc poucto pocao o oco po ua ota ao-

    uta l ot puao. Po tcoloa poucc azca colca xtt

    l pa. supa la culta ta a la xpotac a la pqua

    poucc la a Pua, a pa la catvatvtajoa coco ttoal (caa pca vco

    pblco, pvao, ct va coucac, ala t-tucoal).

    La upac to ao plca ua a capaca apzaj y acuulac coocto too lo to la caa valo u poucto xpotac pct t acoal l cual ap, coo cocuca la t-va tacc qu tablc co u too, pouctvo, acaco,

    ctco y tcolco; oal, acoal tacoal (v aa-a 10.1).

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    10/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial814

    procEsoEvolutivodE cEpicaFE: dElcaFalapanElagranulada

    el xto xpotao azca colca CePiCAFe pobl t-lo a pat u poco volutvo coo oazac pouctva, qu c po ua oa tta tablc u poa la bqual cabo tcolco baao u tata a pat la aa lcao ya tcao po lla, y l alo oazatvo paa loalo.

    La Ctal Puaa Catalo (CePiCAFe) y Poaa ital daollo l Ca (PideCAFe) o ta ua la aa 1,200 ala capa buca bta y poo

    daaa 10.1

    RED INTERNACIONAL DECOMERCIO JUSTOCoordinadora Nacional de CJ.Coordina Latinoameriaca de CJ.Iniciativa Nacional de CJ.FLO InternacionalFinancieras de cooperacin internc.Polticos internacionalesIntelectuales

    Iglesia internacional.

    ENTIDADES ESTATALES

    CLIENTES IMPORTADORES

    EMPRESASCERTIFICADORAS

    PROVEEDORESServicios de Transporte

    InsumosMaterialesRepuestosInstrumentos

    CTROS DE CIENCIAS oINNOVACIONPIDECAFECITE-LogsticaUniversidad Nac. PiuraUniversidad de Piura

    CEPICAFE

    ACTORES EN LAS INNOVACIONES

    DE PANELA PRODUCIDA POR CEPICAFE

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    11/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 815

    qu cooc la ca cabo qu x la uva v ltabajo y la lobalzac (Cpca-Pca 2001). e c, o ala

    aat po ovac, qu cottuy oa oazatvaa tav la cual xpa u aa tcolca y qu ptatab l ultao u poco autolctvo paa tactua copooal xpto, a pat lo cual u po PideCAFe ypotot CePiCAFe.

    el lazo CePiCAFe l ot l P, coo oazacqu voluca a pquo poucto la xpotac cta, laxp u poco apzaj y cac u popo cooc-

    to oazacoal qu ua u tata y tlo tvc la ovaco qu cta u copttva.

    iova l cao oo, qu coocto oo alta coplja paa la oca capa qu o ha toacco a lo o bco paa aqulo, ucac, vculacco la ota pcalzaa vco, o ta lta plazaa pola atca ocal, atuta y otaa po la ota, qu o ucptbla la xca cala.

    s la ovac baa l coocto, ta ala capatuvo qu aqulo u tpo uy uco, y paa llo ctaouoa l uyo popo co l lo ot tcolco. ecuto qu o coo u poco aaptac paa obvv u cotxto caz. ecaz opotua y o paa clu la cooapo pat lo poucto y oo la coopac xta paalo ot tcoloa (oazaco pooal, Ong).

    La acac y joato la poputa CePiCAFecottuy cao l aollo capaca t ala y ao-catva cot co u alao PideCAFe (Cpca-Pca 2001).

    FormacindE pidEcaFE

    A lo ochta, lo lao la a Pua patcpat l Coo la Fac roal Aaa Pua y Tub(FrAdePT) olctao la cottuc u poaa tal apoyo

    a la poucc ca o a lo capo la a -a jazal patato tcco apoyo al alo o a lo capo la cota- tcao la actva catala u potcal paa joa

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    12/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial816

    u cooa ala, at tccac y ua altatva co-calzac a la tac local. daa toaa po FrAdePT

    co la tac u xpto ca2, coo la pa aquc coocto xto, qu va a coba co l u upo o la Uva nacoal Pua povt la a Pua y l poucto, co qu u l Poaa ital paal daollo l Ca (PideCAFe). et upo tabajo aotca latuac la cacultua Pua, y lccoa lo paco co aatcolca, a ca l pat al la ta ot tcoloa qu pvla la tcac paco avoabl a u

    ota tcolca.e to paco lccoao po u aa tcolca, y

    coo cocuca u to tabajo tcac copato col capo cbla local, o oa lo poclo caculto qu covt aocaco lbl po lta ctco, co qu ca la pa xpca co-calzac local y xpotac ca pilado alzaa l aco u covo co la Ctal Coopatva Aaa l no Ot

    Chclayo. eta xpotac loa po l vculo l xpto co upotat potao l cao olao Alaa.

    FormacindE cEpicaFE

    e l coo ao Pua, olo ua coopatva, la Coopatva Aa-a Catala Jo gabl Coocaqu Coyoa l tto Cachaqu, obvv a la c ajut tuctual lo ovta, quo olo o pacl, o qu ta u po cocal xcpcoalco xpca xpotaoa de ca lavado co tcoloa bcoho qu l aao po l cao xto, po qu lo a alcao ual covcoal l ca po la taccocal la Ctal Coopatva Chclayo.

    el cotacto la xpca la Coopatva Coyoa y la aocaco aupcaa po PideCAFe, aclt l cubto aa t co tcabo habla y coocto

    2. ruol shwatz, xpto al ca.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    13/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 817

    copltao too a la cacultua oazaa oal, ello p-t ta la ba u cuto tatco t ta o ta

    l, a pat l cual, 1995, po u 11 aocaco y 6clo poucto PideCAFe co la coopatva J. g. Coo-caqu, ca la Ctal Puaa Catalo (CePiCAFe).

    e 1995 PideCAFe y CePiCAFe oula l poaa paa laactvac la cacultua oal, lo qu c la pa tcojuta t aba ta. el poaa puo acha u pococct oazac, tccac colca y xpotac cta la poucc capa, hata 1997 qu CePiCAFe ato l

    rto itacoal Poucto Ca l mcao solao, colo cual la cocalzac xpotac paa al cotol CePiCAFeco la aoa y opot vco PideCAFe. e coo uuvo acto oco coco oal

    azcarintEgralEcolgica (panElagranulada) comoEstratEgiadEdivErsiFicacincomErcial

    A co la caa l ao 2000, la tuac la copttva lacacultua colca puaa vulv u cao cctcopttva ual, u cao co pobla obatuacy pco cct qu cottuy u cao o paa p-a a blt coctaa a l (Catllo t al. 2001), y qu obla apa pquo aculto coo CePiCAFe a la bqua uva opotua coo la vcac poucto a oc, apo-vchao la capaca popa, alua aqua y ota poblpaa xploa uva uta ovac.

    el po colco la cacultua la sa Pua (800 y 2,000) l po l qu tbuy lo boqu altua, utal,luoa, ao, caa azca y pato paa aaa vacua; c, l po ayo ota aobova. dpu l azy l ca, l cultvo ayo pca la caa azca la pac-la ala aocac co l ca y lo utal (Cpca-Pca2001). Po llo, qu la caa ult l p poucto caato

    paa CePiCAFe u tata vcac cocal xpota-c, t al oclat cao l ca y la ltaco lo cho cao pcal.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    14/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial818

    d la zoa pouctoa ca, o haba pltao latcoloa poucc oca y coolao oazaco po-

    ucto paa cho cao, uo lo tto moto, scchz yJll lo lo po CePiCAFe paa ca l cabo tcolco lapoucc azca ataal y auat caa a la poucc pala aulaa paa la xpotac, ba a qu cottua la zoa ayo poucc caa paa chacaca y auat Pua.moto a l pcpal poucto chacaca y Jll l pcpal auat, poucto qu cottua caca cocalzacaa la ala, pcalt la chacaca po uj moto

    (ruo, L. coucac poal).e ob ta ba coocto acuulao, ya qu l 95%

    lo actual poucto pala aulaa o poucto ca, qu ca la vcac CePiCAFe, covto to t tto t paa oto bto coco abtal la,actualt ua la ota Pua.

    daaa 10.2procEsoEvolutivodE cEpicaFE

    FRADEPT

    CEPICAFE

    CEPICAFE

    PIDECAFE

    Creacin de conocimientoorganizacional

    CAPACIDAD DE ABSORCIN

    EXPANSIN Y DIVERSIFICACIN DEL CONOCIMIENTO

    D

    EMANDAPORINNOVACIONES

    EV

    OLUCIN

    ORGANIZACIONAL

    Conocimientotecnolgicoexternodisponible

    PIDECAFE

    elaboac: el Auto

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    15/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 819

    U poco xtoo ovac, coo l la pala aulaa,pta u hto l poco voluc htca la oaza-

    co pouctva y tcolca qu lo ha loao. La co-voluc u capaca apzaj tcolca y oazatva, oautaa a coplja, co la qu aapta aa vtajoaa lo cabo l o xto o l too qu copt, upal vtuoo poo (v aaa 10.2). e c, la capacapaa abob coocto, uatal paa ova, poucto upoco htco oac y aaptac u coocto toquo po la oazac paa po abob oto.

    6. mArCO COnCePTUAL

    Lo cabo tcolco t cocoao po la ccutaca co-cta lo poucto, a cuao tata pqua ua- pouctva. eta coco t taa po u cojuto acto qu acta la co lo poucto acola co

    pcto al uo uva tcoloa, qu pu acto otcco-pouctvo, qu cluy acto atual, y o oco-co-co. eto acto pu a u vz cact to, loqu l aculto pu jc cotol cto, o cact xto, ltoo cocoa u co qu pua fu vualt(Catllo, m t al. 2000).

    La capaca cotol qu pua t lo poucto pcto to acto, p l coocto qu t acca llo,lo qu lo hablta paa c coo u popo y laccutaca aa. Cooc plca po cta la paalacoa xpca t . Bajo cta ccutaca, o po u coocto o a ota xpca paa copaalo co la qu tacta, a la tuac abl ua, ctub qupaalza la voluta; lo qu pula a lo ujto a la actva vtatvacuyo objtvo cot tablc u uvo tao coocto qul pta actua autoat (saaa, J. 2000). et coocto aqu y cotuy povat.

    Lo poco apzaj o cucal paa la ac y u coocto, po a la vz, u ocutac batat caa,pcalt la uta puaa. La aa qu caa pa u

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    16/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial820

    oazac pouctva loa apovcha la opotua cocaqu a u too p u capaca apopac

    la ovaco qu a u cto y u capaca acuulac coocto. La pa xtoa la ovac, lo loa poquhac la coa aa tta a la .

    d l aco cocptual poputo po FinCyT, l tuo lota tcolco po u atc la voluc y ca tcoloa pcca y aqulla co la qu copt. Lo poco apzaj o cucal paa la ac y u coocto,po a la vz o batat cao la uta puaa. La aa

    qu caa pa loa apovcha la opotua coca qu a, p u capaca apopac la ovaco qu a u cto y u capaca acuulac coocto.La pa xtoa la ovac, lo loa poqu hac la coa aa tta a la .

    Ua la azo paa qu la pa tablzca lazo p-aal t qu v co la cotucc coptca ctal qu lpt ba b y vco jo qu la , o plt

    aluo() o oco() po lo . et lazo taocapo tcolco ( u aplo to: poucc, pocato,oazac o cao), l ultao u poco apzajcolctvo la oazac a pat l cual pu cotu u cop-tca ctal qu l pta tca qu capo l cooctoo ctco paa lo poucto qu pouc y hac uto chocapo; tablc alaza co ta o pa bua llo yaolla u popa a pcalzac.

    Lo cao po lo qu la oazaco ap y co-tuy lo coocto cao paa apovcha la opotual too a pat u popa capaca, aboa loqu capaca aboc, cuya oulac apla apo-taa po Coh y Lvathal (Zaha, s y g. go. 2002) la coo la habla la pa paa valoa, ala y aplca uvocoocto.

    La coptca ua oazac l pouc ultao qu lpt obvv y popa; po la coptca ca l pt

    ctua cabo oazacoal paa l cao la voluc yaollo la pa. s Zaha y go, la capaca abo-c copo bcat cuato coptca qu b t

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    17/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 821

    la pa: aquc, alac, taoac y xplotac coocto ao xtat a lla.

    A lo qu oa coo Capaca Aboc Potcal (CAP) a la coptca aqu y ala coocto xto; y Capaca Aboc ralzaa (CAr) la qu loa a pat la coptca taoac y xplotac coocto xto. La CAP l co- a la pa la pobla aqu y ala coocto xtopo o caat xplotalo. La CAr xpa la capaca la pa apalaca l coocto qu ha o abobo.

    et oqu capaca aboc alta a la ut xta

    coocto y a la xpca la pa, coo coc ua-tal paa la capaca aboc. s lo cual, ta ayo al cotacto la pa co la ut xta pobl, ayo u pobla abob l coocto qu l cov. d ota pat, la xpca la pa la qu l pt ta l capo bqua tcolca o aqu y ala coocto baa la xpca xtoa qu ha to.

    ext tulo o atllo actvac qu uc a la tca-

    c lo uzo bqua coocto xto. eto atllofuca la lac t la ut xta, la xpca y la CAP,paa tca l capo bqua y/o la v qu qupaa aqu y ala coptca o clt pobl.

    Lo cao tac ocal cotbuy a la alac coocto qu pouc oalt la ocal ooalt bajo tata tcabo a. el uo ca-o tac ocal uc la bcha t la CAP y la CAr paacta la capaca aboc al.

    e t, la capaca aboc u cao to la pa qu aalza vo apcto l coocto xto to, tao cuto coocto xto capaz alaua pa uc u coocto actual y qu cooc-to pu l tl paa aapta al cto qu copt (Fz,V. 2005).

    s la capaca aboc ua coptca o cooctopaa apovcha oto xto, cho coocto to tab t

    u pato cotucc coo poco cac cooctooazacoal qu utta noaka U. (1994). et tpo coocto cao a tav u cotuo loo t coocto tcto y

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    18/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial822

    coocto xplcto. mta l coocto cao y aollaopo vuo, la oazaco jua l ol ctco la atculac y

    aplcac coocto.el coocto cao po to fujo oac t -

    vuo, aclao copoo y cca ltao po la oaza-c. el coocto xplcto, l coocto cocao tato luaj oal y ttco. el coocto tcto, ua cualapoal uy cl oalza y couca. et pouat a-zao la acc, copoo y tlazao u cotxto pcco.s copo : a) elto cotvo: olo tal: qua,

    cca, paaa, oqu qu pov ppctva qu ayua alo vuo a pcb y u uo; b) elto tcco, qucub l ab cocto, ataa y habla qu aplca co-txto pcco.

    La cac coocto oazacoal b t coou poco qu aplca oazatvat l coocto cao povuo y ctalzao coo ua pat l coocto l tjo laoazac (noaka U. 1994).

    Po tato l aco cocptual utlzao t tuo coba loqu la aboc coocto, co l u cac oaza-

    Composicin del autor en base a Zhara y Gorges (2002) y Nonaka (1994)

    CONOCIMIENTO EN LA INNOVACIN

    Capacidad de absorcin de conocimiento

    Creacin de conocimientoorganizacional

    Gatilosactivadores

    MecanismosIntegracin social

    VENTAJACOMPETITIVA

    Flexibilidad estratgicaInnovacinDesempeo

    FUENTE DECONOCIMIENTO

    ExperienciaComplementaria

    POTENCIALAdquisicinAsimilacin

    REALIZADATransformacin

    Explotacin

    ConocimientoTACITO

    ConocimientoEXPLICITO

    Regmenes deapropiabilidad

    daaa 10.3

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    19/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 823

    coal y l a la voluc atual, oto a poco lcc l cuo u htoa oatva.

    problEmaEnlapEquEaagriculturaruralandinadE piura

    e l cto aao ual Pua cotata la baja copttva lapqua acultua u aa coo cocuca ua t-ca htca atculac co la vco, oac ttucoal la cua ua u ttoo, qu xpa

    la bla coocto paa tcta opotua cao,ot tcolco coptt y uo tcoloa qu l ptaova paa ta a lo cao co.

    HiptEsis

    el xto ovao la pctca tcolca y oazatva CePi-

    CAFe l azca tal colca (pala aulaa) qu xpota, tvculao a u patcula capaca aboc coocto poblpaa la ovac baao u popo coocto oazacoal ul-tao la alaza co u ot tcolco (PideCAFe) u copljopoco volutvo apzaj po la tacc t poucto ytcloo paa ova y vca.

    7. meTOdOLOgA

    el cojo oac coct a lo poco oatvo laoazac, too, tata, alaza, poputa y objtvo a tav lo cual CePiCAFe aopt y oalz la pctca tcolca yoazatva qu l pta coloca a la pala l cao, uu poco to y oato la xpca poal lo pcpal poabl la tcoloa y ca CePiCAFe yPideCAFe y u copaac co lo to y ocuto ta-

    tzac alzao po la o ta, a tav : etvta a lo pcpal poabl tcco y atatvo

    CePiCAFe y PideCAFe.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    20/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial824

    etvta co l la ttuco vculaa a CePiCAFe. rv ocutac pouca po CePiCAFe y PideCAFe

    ob pala. rv ato pouctvo la plata pala.

    dbo a qu la poucc pala loa po potat aap-taco tcolca y oazatva la zoa poucc, l to to cabo t jao la xpca poal lo pouctoy pcalt lo l lto qu ha o ucto clav lata lo uvo coocto y oa a cupl al cojuto

    lo poucto oazao.Paa l cojo oac la xpca lo poucto

    alzao cuta tuctuaa a ua uta poucto laAocaco Pquo Poucto Aopcuao lo tto moto, scch y Jll po la zoa o cuta 10 lo20 ulo xtt too Pua qu pouc 70% la pouccoal pala.

    Coao lo objtvo la vtac ptt alza la

    cuta olo a la APAgrOP qu pouc caa azuca y cutaco u ulo pocato, y to caa oazac olo alo poucto l caao alza l poco t lacopo y taoac la caa azuca pala. Paa luvo la cuta coa lo ut apcto: no tto: 03 (t). Ubcac lo tto: moto, Jll y scchz. mulo po tto: moto 6 ulo, Jll 2 ulo, scchz

    2 ulo. Total ulo: 10 (z). no poa clav po ulo: 04 (cuato).

    A pat to apcto l uvo la cuta t cuata poa, bao, bo al o uco l uvo coa ptt aplca la cuta al total la poa, cu co, lo cual pbl paa u l a o.

    U pao ctco paa t apcto la lcc l cutao apo-

    pao y l cutao. s l cutao o cooc la zoa, u tacoy cao cultual la poa, la tacc cautla popat l poucto y la capaca lto l cutao ula. d

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    21/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 825

    ota pat, cuta aa totalt alatoa a la poa co l o obt oac aal o tooaa po la

    culta coucac. el cutao b cooc l cao ypobltca al qu acca y l cutao b t coaza laala la cuta.

    el p pao u aplca la cuta cal a u aocao y a otoo aocao a aa puba, co lo cual co la cal, paahac u copaatvo t poucto aocao y o aocao. La pla-cac l oto popco paa alza la cuta la ayoa lo cao u lo ulo pocato, la pacla caa o

    u caa.

    8. CAPACidAd de COnOCer PArA innOVAr:desCriPCin Y AnLisis de CAsO

    el cao al l poco po l cual CePiCAFe at u capa-ca apzaj y uo lo apo, ha aquo, alao, ta-

    oao y xplotao lo coocto pobl ob la poucc pala aulaa, y lo ha pltao coo pctca tcolcay oazatva qu ha o xtoa la ovac l azca talcolca o pala aulaa paa u xpotac.

    et cao aa ua xplcac po pat u poco vo-lutvo ayo qu op la tca atculac pcaa la a Pua co la cao co, y po u ptopaal pquo poucto baao la t aocatva, quloa saltar por encima de la barrera geoeconmica que separa ala sierra piurana del resto de la regin y articularse sin intermediacin

    al mercado internacional (Tvl, C.; J. ecobal y B. rvz. 2009).

    8.1. capacidaddEabsorcindEconocimiEntosdE cEpicaFEparalainnovacin

    s Catllo, m. (2000) lo poucto qu cbo l poco

    cabo tcolco ca oco paa la xpotac pulao poCePiCAFe o lo xpao voluta cabo, o tab voluta v qu plca la aocatva coca. Lo quto bco

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    22/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial826

    paa ta a CePiCAFe: 1) aquc poa juca y 2) pao ua cuota po cho aocac, uo xca qu cottu-

    yo u lto qu aatz u vl bco patcpac poabl,vco l aollo u potat acto to la voluc ta aocaco y u aocao, coo l cto u capacabca t toaltac co CePiCAFe.Tato la AAPCAFe coo la coopatva J.g. Cooacaqu, xpa-o u capaca oazacoal cooac tttucoal,t cto, lcc oco, atac, ptacal y ulac cofcto; a coo u coptca tcolca

    l ajo aocolco la pacla y l pocato l ca la aa l cao (Catllo, m. t al. 2000). e c, too uuvo cupo coocto oazacoal y tcolco acuulaoqu cottuy la plataoa CePiCAFe paa ca l poco vcac coo tata paal qu caa la poucc azca tal colca (pala aulaa).e l ca, l oco p la cala l poco pouctvo qu aba la cuala l poucto, la coaza la apulac

    tcca ocua l poucto u cocha, pot-cocha (bco ho l ca) y pocato (hoozao y vaao); coo tab lo o o potat vco cocalzac, cto, cay atac. Caa uo pta pao la caa qu l aavalo a al ca o al azca, y pta u tao coocto acu-ulao y oao u pal act, cotua cocc, ajuty plcac coo poco pat lcc y aaptac tcca y oazac, qu covt coocto pcalzao la oazac.

    8.1.1. Capacidad de absorcin potencial (capacidad deadquisicin y asimilacin de conocimiento externo)

    Coo ua tata aaptac la alaza CePiCAFe-PideCAFe v uco paa optza u capaca aqu lo cooc-to qu qu paa la toa co la ovac. CePiCAFe

    u uzo aqu oac y coocto cocal;ta PideCAFe lo hac lo tcolco, paa ua toalta-c qu joa la coptca abo (v aaa 10.3). eta

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    23/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 827

    ovac aocatva ulta ua bo paa la copttva la qu abo qu abob uvo coocto qu copat

    y aolla utuat.

    8.1.1.1. Adquisicin de conocimiento

    iplca la capaca tca y aqu coocto ao xt-at, qu ctco paa la opac cabo tcolco. U p-cpo bco l poco apzaj y acuulac coocto ua oazac la ta y cala u tacco col too oazatvo ttucoal co l qu cuta vculaocta o ctat a la ovac u too ato o -tat. itacco a tav la cual apla u capaca aqu-c uvo coocto o pouza lo aquo a vl quvualt o l o accbl. Paa ta ca aquc coocto, CePiCAFe-PideCAFe y la oazaco poucto(APPAgrOP) acta coo u clo tpatto co v poab-la a pat la capaca popa caa oazac loao

    u xo tacco, paa cou l popto co c-ta la coptca caa ua y l poucto qu xpota.

    daaa 10.4

    Absorcin deconocimientos comerciales

    MERCADOS EXTERNOS

    Articulacincomercial

    GeneracinProyectos

    Alianza

    PIDECAFEConocimientosTecnolgicos

    CEPICAFEConocimientosComerciales

    APPACROP

    COMPETENCIACOMERCIAL

    InnovacinTecnolgicaInstitucional

    Gestinconocimientos

    GeneracinTecnolgica

    INNOVACIN y DIVERSIFICACIN

    IDENTIFICACINDEMANDA

    RESPUESTATECNOLGICA

    COMPETENCIATECNOLGICA

    Absorcin deconocimientos tecnolgicos

    INNOVACIONES EXTERNOS YNACIONALES

    DINMICA DE APRENDIZAJE DE CEPICAFE PARA LA INNOVACIN

    elaboac l auto

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    24/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial828

    idEntiFicacindElasoportunidadEsdEmErcado

    Paa CePiCAFe, la aquc coocto qu l couc a laovaco a alza u po la tcac la aa x-tt l cao, qu pu atcha po la potcalaabtal Pua y la capaca u pooal y poucto.Paa llo ha tablco u ta ca paa la t y bqua uva opotua cao, qu cottuy l cooctoba paa tablc u tata vcac y cabo tcolcopaa la ovac.

    Coo oazac al, l pcpal ol CePiCAFe t a uoco poucto l vco cocalzac y atca tccaqu oc alaza co PideCAFe. e l ao 2000, CePiCAFe cala bqua vcac u ota at vta al xto paatcac opotua cao y poucto aao, qupua otao po lo pquo poucto la a Puaaocao a la xpotac l ca y qu poa l oqu tcolco la poucc oca.

    et la opco pooa l la pala (azca oca),aollaa Houa, Coloba y ecuao u pctvo -cao to, y qu cuta a la vz co aa l cao uopo,lcc uataa po la pca tacoal l cultvo caa yu pocato ataal la vcac tacoal la cacapa (Cpca-Pca 2001).

    Paa aqu l coocto cao qu l pta tca laopotua l cao y la tcoloa caa paa po a

    cha aa po lo pquo aculto, CePiCAFe ha utlzao laut tata: ga pooc y bqua cao a tacoal

    co vta a ta cocalzac coo La caa alaa poucto oco rAPUnZeL qu v

    a apoxaat a 500 poucto oco. La pa uza potac cacao PrOnAFeC, co t-

    la pala po u poucto atual co pobla

    copoaa alua la chocolat. La pa Caa potac cacao y pala LA

    siemBrA.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    25/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 829

    Coopatva Coco Juto Faca eXCHAnge eQUi-TABLe

    Coopatva Coco Juto itala COnAPi.

    La lvaca l cotacto y la taacco alzaa co toclt potao (v tabla 10.3) qu o coopatva qu cuta lo upcao euopa, po tato CePiCAFe haccotacto uy ccao al couo la caa cocalzac.

    Tabla 10.3dirEctoriodEcliEntEsimportadorEsdEpanElagranulada

    Cliente importador Pais

    Alco mlza itala

    Coco altatvo itala

    excha qutabl Faca

    Ca co Caa

    Copp la ba CaaFut: CePiCAFe.

    mo ptac: etvta coctaa co potao tao la pala,

    clt ca y cacao, o tab uvo co t la pala. ecat ptac l poucto l- paol.

    Fa tacoal a la qu CePiCAFe at co ulaa

    paa la tcac opotua. BiOFACH (Alaa, bo, a poucto o-co)

    Fa Coco Juto Faca. Fa Ca epcal etao Uo (abl-ayo).

    Bqua pcalzaa ba ato itt.

    idEntiFicacindElconocimiEntotEcnolgiconEcEsario

    La aquc lo coocto tcolco cao paa l poc-ato ct l al l copot tcolco pcpal

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    26/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial830

    la taoac la caa pala aulaa: l o y cotucc hoo palo loao la xpca Houa, ecuao

    y Coloba, a pat lo cual, c la aquc coocto la xpca colobaa po t l ayo aollo la tco-loa poucc pala, pcalt l o hollaao po CimPA3 .

    Ota ut coocto xto la cottuy lo cto vtac oal y acoal coo lo CiTe y la Uva.CePiCAFe uo lo t (7) bo l Cto iovacTcolca (CiTe) Aoutal Pua4 qu popc la oulac

    u poycto vtac joa holla pala qu upltao po Uva Pua (UdeP) y CePiCAFe coo ualao y coacao po l Poaa Cca y Tcoloa (FinCYT).

    e l aco ta alaza, CePiCAFe-UdeP alz l cuo p-calzao o hoo palo couco po xpto colo-bao l Cto ivtac Pala (CimPA) qu tuvo coocoto l tcabo xpca ob lo avac Colobay la joa aaptatva a tcoloa l P alzaa po

    CePiCAFe-PideCAFe. Co llo CePiCAFe pouz la pcalzac u tcco xpto acto avoabl paa l poco acuulac coocto oazacoal.

    d ota pat, l CiTe-Aouta, vcul a CePiCAFe co lCiTe-Lotca (gs-1) La paa la talac u ta otco tazabla paa l cotol cala la caa poucc pala aulaa.Bqua uvo coocto paa joa la copttvaCePiCAFe aa aolla uvo coocto y coptcapaa l otalcto u caa poucc y cocalzacqu jo u copttva.

    Patculat, aa ayo vl pcalzac vco qu optc la pouctva la ata pa hata loapcto cocalzac. et la pcpal aa uvocoocto tca: Capactac y tato lo povo tapch.

    3 Cto ivtac paa l mjoato la Aouta Pala.4 d. gat Cuz. dcto l CiTe-Aouta (Pua).

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    27/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 831

    Capactac po coptca paa opot tcco lo uloocaa paac oto tapch, tapch y holla.

    Capactac po coptca paa cochao. do y aollo aquaa paa autoatzac l poco:

    molo; zclao; tazaoa; vaaoa Coocto paa aollo paqu alta cala (c

    paqu coo tcoloa a pcalza). Capactac po coptca l ta to lo ulo

    eta aa coocto tula a lo at l ta

    aao oal cta ctat volucao, lo cto vtac y capactac hata lo povo lo tto uoy vco.

    8.1.1.2. Asimilacin de conocimiento

    ro a la uta, poco y cto qu CePiCAFe ha tablco

    coo ta opatvo apzaj qu l aatza aalza, poca,tpta y cop la oac y coocto aquo laut xta paa aopta y aapta la tcoloa a u pccacoco y quto.

    itcaa la aa cao pcco po CePiCAFe, ta la uta tcolca a u, qu alaa po PideCAFe yqu actualza a u pooal la cpla aocolca y p-calza la tcoloa poucc y ctcac colca ca,azca y cacao oco (Pca, 2001). d oto lao, abo ajacao paa la tcac poucto co capaca oal poco cabo tcolco bajo la coc ua aocatvaoaa paa la xpotac.

    La pctca tcolca y oazatva qu plta CePiCAFe baa l cabo tcolco qu po a la caacttca yta cala aao po lo potao pala, paalo cual PideCAFe aolla la tcoloa. su aopc ava alzaa tav lo upo oazao poucto la Aocaco

    Pquo Poucto Aopcuao (APPAgrOP) qu ha cottuoa pat la Aocaco Pquo Poucto Ca (APPCAFe) CePiCAFe.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    28/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial832

    mEcanismosparaasimilarlasnuEvastEcnologas

    Paa ala la tcoloa colobaa la taoac la caa azca at tapch co oto y l ta holla tcoloaCimPA Coloba - tcaa coo la covt -, poca la capactac lo tcco PideCAFe t pa y luo vta capo lo poucto CePiCAFe.

    CePiCAFe qu u poco lctvo lo upo oazao qu vt u capactac paa aatza la alac cho coocto y u ct tac paa plta l cabo

    tcolco y oazatvo.Paa capacta a tcco y poucto apcto clav la tco-

    loa pocato y oazac, CePiCAFe y PideCAFe cobacto y poal qu l aatc l pto al, pocato,tptac y cop la oac aqua la xp-ca xta. Paa llo, tu o ta capactac paaala la oac.

    A vl l qupo xpto CePiCAFe - PideCAFe:

    vta pcalzaa cota paa l coocto pctca y/opocto pcalzao la tcoloa. Patcpac vto pcalzao la tcoloa o alo

    oazatvo paa la copttva t tpo oco. Aoa pcalzaa al qupo xpto.

    A vl poucto l, lo po lo poucto uoazaco y lto u capaca paa au la poabla copat lo coocto aquo. Pasantasointercambiosaexperienciasnacionalesyexternas.

    Concursosde adopcin ymasicacindeprcticasytecnologas. Encuentrosinterculturales.

    pErFildEl productorquEinnova

    La aopc cabo tcolco qu qu a u vz uvo

    alo oazatvo, plca u uzo pcal la lbla lo poucto qu voluca y la v qu ca u capa-ctac paa covtlo acto cto la ovac.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    29/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 833

    dpu u poo acopaato y opot lotco a laoazaco poucto, actualt CePiCAFe ha tao la

    poabla total lo ulo pocato pala a laAPPAgrOP. eto cottuy u uvo ao a la coptca aocatva ta oazaco.

    Caacttca qu tu a lo poucto aocao laAPPAgrOP paa la poucc pala co CePiCAFe lac alo o aocao o: Poseenbajaaversinalriesgodebidoaqueestossociostambinson

    poucto ca y po poo 4.5 ha t a lo po-

    ucto o aocao qu t poo 3.0 ha y lo pocaa. e c, lo oco t ayo capaca vcac lo, ya qu cuta co po lo o o cultvo tpoo l ao qu t cao uo y u pco jo qu lpt placa u cooa ala a lo lao l ao.

    Elconjuntodesociostieneinstruccinsecundariacompletaoincom-plta, t a lo poucto o aocao lo qu ta olotucc paa (Tabla 5).

    Losproductoresasociadosprovienendelaexperienciadelasorga-zaco pouctva ca oco (APPCAFe) CePiCAFe(Tabla 6).

    Losproductoresasociadoshaninteractuadoconotrosdediferentes

    xpca ovac xtt l pa y l xtajo. Elnivelderecursosdelosproductoresasociadosesmayoraldelos

    o aocao caacttca bca la vva.

    Tabla 10.4supErFiciE (Ha) dElasFincasFamiliarEsdEproductorEssociosdE

    appagrop ynoasociados

    Socios No Socios

    Hctaa cultvaa po ala 4.35 3.03

    Hctaa va po ala 1.99 1.25

    Hcta ca po ala 1.20 0.30

    Total hctaa po poucto 6.34 4.28

    Poo hctaa caa po poucto 1.85 1.95

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    30/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial834

    Tabla 10.5nivEldEinstruccindEproductorEssociosdE appagrop

    ynoasociados

    Productor asociado Productor no asociado

    no t ucac 3.33% 20

    Paa coplta 13.33% 30%

    Paa coplta 36.67% 50%

    scuaa coplta 13.33% 0

    scuaa coplta 16.67% 0

    gao tcco 16.67% 20%

    Tabla 10.6ExpEriEnciadEparticipacinorganizativadElossociosEn cEpicaFE

    Ha ocupao l cao Pt 6.67%

    Ha ocupao l cao sctao 26.67%

    Ha ocupao l cao Too 16.67%

    Ha ocupao l cao rpoabl plata 10%Ha ocupao l cao Atao l ulo 6.67%

    Ha ocupao l cao Opao plata 3.33%

    Ha ocupao oto cao 23.33%

    C qu u oazac t coo objtvo la caa y ca 76.67%

    C qu u oazac t coo objtvo aopcuao 23.30%

    A, l poco alac la tcoloa qu uaaa ctca poucto qu aatc ua ota ota l po-ucto. CePiCAFe tc la zoa co jo coco ab-tal y ubcac lotca vtajoa, a lo cto pcpal(moto, scchz y Jll) y a la oazaco poucto co lajo capaca paa ca la xpca aopc tcolca.Co llo, apla la ba pouctva pala oca, qu qu u poco ctcac qu o ato, po lo qu cutaco poucto ctcaat oco paa la xpotac y oto

    covcoal qu cuta t vl calcac poqu a o cuta co la ctcac, cuya poucc ta alcao oal y acoal.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    31/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 835

    Tabla 10. 7caractErsticasbsicasdElasviviEndasFamiliarEsdElosproductorEs

    sociosdE appagrop ynoasociados

    Socio APPAGROP No asociado

    Vva to la pacla 40.00% 70%

    Vva l cto poblao 60.00% 30%

    Vva ptaa 3.33% 0

    Vva popa 96.67% 90%

    Vv co u pa 0 10%

    svco hco co pozo co 86.67% 80%s vco hco 13.33% 20%

    Aua to la vva 46.67% 30%

    Aua ua la vva 26.67% 40%

    Alubao co lctca 73.33% 60%

    Alubao co ko 26.67% 40%

    Tabla 10.8.distribucindEmdulosdEpanElagranulada

    Provincia Distrito Caserio Mdulo Condicin

    Ayabaca

    moto

    sata roa Chota

    sata roa Chota Oco

    naajo chota Chota Oco

    sata Luca Pta Oco

    Tal Tal Oco

    La majaa Aoamota Oco

    maa Bajo maa Bajo Covcoal

    JllLa Pa La Pa Oco

    Cuz moaPublo uvo Hualab Oco

    Faiolllo Oo sata roa Covcoal

    sa A el Chaco Covcoal

    Pacapapa Culca Culca Covcoalscchz schzpapa sata Luca Oco

    Ayabaca Abaal el Yatua Oco

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    32/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial836

    mEcanismosparalaasimilacindEEstratEgiascomErcialEs

    Ua tata cocalzac la ca CePiCAFe paa lcao pala, ha o tcta la acptac l poucto lupcao5, a pat lo cual vala la tca la pcal couo. A pa hab alzao lo tuo cao coohata ua la c paa coloca u cao, o ha

    cottuo ta xpca, coo la ba uatal la c.eto uta qu lo coocto cao paa tca, a-

    la y ua opotua cao, u poco copljo qulo qu c lo l ta oal ovac, ya qu pla tatco oal, povcal, ucpal o alua otata pblca o pvaa tct ta aa tcoloa paa ova-c l azca la a Pua, qua coo ua pobla copttva, y ucho o xpotac. Cao la a lo uco

    co l cacao l patato Tub, qu t oto lpoucto baa cha .

    8.1.2. Capacidad de absorcin realizada

    8.1.2.1. Capacidad de transormacin de conocimiento

    el coocto aquo y alao la ut xta po la

    alaza CePiCAFe-PideCAFe qu taoao paa aolla

    5 satao Paz. Co-t CePiCAFe.

    Provincia Distrito Caserio Mdulo Condicin

    moopo

    Yaao Coyoall Coyoall Oco

    sato doo o sata ela Covcoal

    sato doo Chacayo sata ela Covcoal

    ChalacoCapto Capto Covcoal

    Jo Olaya Jo Olaya Covcoal

    HuacababaLalaquz Tual Tual Oco

    Huaaca Tola Tola Covcoal

    Fut: PideCAFe.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    33/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 837

    y joa la uta y poco qu plta coo cabo opctca tcolca y oazatva la ovac la pala

    aulaa.La pctca tcolca y oazatva paa l pocato qu

    ha alzao la ovac la pala aulaa ha pl-tao tato a vl la aocaco poucto u locala lo tto ao coo la plata pocato CePiCAFe la cua Pua.

    Lo cabo cal, tcolco y oazatvo loao hao ultao u poco v l tabajo la alaza CePi-

    CAFe-PideCAFe paa tca, aqu y taoa l coocto uva pctca y poco aaptao a la coco abtal,coca y cultual la a Pua qu ha couco a la xpo-tac la pala aulaa.

    Lo apcto uatal ta taoac o:

    A) Cabo tcolco l ajo l cultvo y pocato

    la caa pala aulaa.

    La chacaca (azca ataal) qu pouc t lo 500 y lo 1,500 cottuy paa la ala t po colco, u potatpoucto tcabo co la ala pouctoa lo po col-co upo (2,000 a 3,000 ) qu pouc tubculo (papa,oca, olluco) y ao (to, cbaa) uatal la altacaa. su lcc coo poucto altatvo paa la vcac

    cocal l ca, baa qu u cultvo qu cc l opo colco, lo poucto cuta co l coocto bco uajo aoco, l poco taoac azca y t laxpca oazacoal l ca bajo ctcac oca; ya qu l95% lo poucto pala poc la xpca aqua la APPeCAFe.

    el pao la poucc ataal chacaca paa l tcabolocal haca la poucc azca tal colco xpotac

    ha quo potat cabo oazatvo y tcolco lajo l cultvo, ajo lo ulo paa taoac la caay la ptac al l uvo poucto joao.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    34/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial838

    Manejo tcnico del cultivo de caa de azcar

    La oazaco poucto CePiCAFe too a la poucc

    pala aulaa, la Aocaco Pquo Poucto Aop-cuao APPAgrOP, ha alzao potat cabo tcolco u cultvo cuyo ubpoucto (chacaca y auat) o ha taooto a ta cala xca pouctva po uatalt couo ala y tcabo local.

    Paa cta pat la poucc y cala la atapa paa pouc pala, lo pcpal cabo tcolco lajo l cultvo coctao : Calidad de semilla. el acto pao la vaabla, baja cal-

    a y bajo to la poucc pala u la llaplaa. Cooca coo POJ, actualt coaa polo pcalta caa qu ha jao ua vaa tou-ca, paa cooca coo ua vaa local qu ha aquocaacttca popa coo cocuca u aaptac a lapatcula coco la a Pua (900 a 1,500 y4.6 Ls/78.9 LO). el pcpal cabo alzao ha o la lcc

    lla coao la ut coco bca: a) lb a y plaa; b) tao utcoal acuao; c) a cot 10 ; ) Po t ya actva y ucoal; )lb zcla co ota vaa. La cala lla (quj)vta la ba cuao ua lla baja cala qu o bota,uozao l ccto la poblac plata y lo cotoqu plca ba lo lua qu qua vaco.

    Densidad de siembra. Lo aculto ha paao ba -pa tacato o a u ta o 0.8a 1.0 t plata y 1.5 a 2.0 t uco. eto plca3,300 plata po ha copaac a la 7,000 poo ta-coalt utlzaa po lo poucto, lo qu ha caou cto l to la coctac azuca poplata al u la coptca t vuo aao juto,paao 2,000 k pala aulaa/ha/ao a 5,000 k palaaulaa/ha/ao.

    Fertilizacin. Tacoalt la tlzac la caa o ha to

    ta tcco, coo ultao t alzaa paa t ha loao ta cal (Tabla 9). el ctol to y la cala lo juo p la tlzac,

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    35/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 839

    paa lo cual l ao ca : nto (n), Foo (P) yPotao (K) tablco paa la zoa Pua t lo 800 y 1,300

    ; n: 75 a 125 K./ha; P coo PO2: 100 a 175 K./ha y K coo K2O: 125 a 150 k./ha. La tlzac ta hatablzao l to 50 t/ha lac a la 20 t/hatacoalt obta tlzac.

    Tabla 10.9FuEntEsnutricionalEsparaabonamiEntodEcaabajolascondicionEs

    dElasiErradE piura (800 a 1500 msnm)

    Fuente NutricionalContenido de kg. N,P, K y Ca en 100 Kg. de la uente nutricional

    Nitrogeno (N) Fsor (P2O) Potasio (K2O) Calcio (Ca)

    etcol vaca 3.40 1.30 3.50

    etcol co 4.50 2.00 6.00

    etcol caballo 6.70 2.30 7.20

    etcol alla 15.00 10.00 4.00

    etcol ovja 8.20 2.10 -

    guao la 10.00 9.00 2.00

    roca oca - 30.00 - 48.00

    Huu 1.73 1.42 1.44 6.74

    Copot 3.00 1.50 3.50

    Fut: ruo, L y col. 2006

    Seleccin y momento de cosecha: La ulac la opotua la cocha paa la xa cata, coctac y cala

    juo potat u pocato po u ta tay loa xa hooa poucto acptabl po l co-uo.

    Cocha v: baja la cala txtua, la cata acaoa,to pala y aluo cao o aula.

    Cocha obaua: ruc l poo alacato,auta la ucptbla a a y plaa p laaulac la pala.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    36/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial840

    Procesamiento de la caa de azcar en azcar integral agranel en los mdulos de procesamiento en las zonas de

    produccin de las APPAGROP.el cabo tcolco uatal l poco taoac la caa pala aulaa, ta la aaptac l oloCimPA l ulo pocato, qu cota o copottcolco uvo plazo al tacoal: l tapch oto paacta la poucc juo po ua volu caa, y lta holla paa l pocato cotolao lo juo quc la cala la pala pouca.

    el tapch ocao y aaptao ha ctao la xtacc juo po K. caa 40% a 63% ctao la cata ola caa 150 k/hoa a 1,500 k/hoa La cca laHolla aaptaa ha ctao la poucc pala 10 k/hoa a 50 k/hoa.

    Tabla 10.10

    mOdULOs de PrOCesAmienTO de PAneLA (Tapch/Holla)

    SISTEMA DEPROCESAMIENTO

    Capacid demolienda de

    Trapiche(Kg. de caa)

    Extracc de paneladel Mdulo

    [trapiche/hornilla](kg panela/tn caa)

    Efciencia de laHornilla

    (kg.panela/hora)

    sta Tacoal (*) 150 63 10

    sta Tccao (**) 1000 100 50

    (*) Tapch tacc aal y holla tacoal

    (**) Tapch tacc cca co oto y holla tcoloa CimPA

    Fut ioac: CePiCAFe (i. Y. roblo) PideCAFe ( i. Lo ruo).

    el joato la capaca y cca l ta olay la holla poco, ha ctao la pouctva pala poua po caa co ucc tpo poco, ao oba, coto poucc, joato la coco tabajo

    y cala la pala aulaa.Apcto tcco ctco ta a o: Cala la caa la qu va xta l juo.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    37/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 841

    Aplcac l ulao (cza ca) al juo paa ula upH, aluta patcula puza paa u lac, vta

    la v la acaoa y claca l juo qu ta laapaca la pala.

    eato la ctalzac l cual p la cala ca la pala.

    Alacato bajo alta coco lpza.

    La pltac too lo ulo la oa Bu-a Pctca H y Bua Pctca mauactua at

    la aplcac l ta Hazard Analysis o Critical Control Points(HACCP) aatza la ota u poucto ocuo la zoa poucc o lo ulo ot a la vlaca lo sta Cotol ito la APPAgrOP qu plta la oa la tazabla.

    mdulodE procEsamiEntodEla appagrop santa rosa

    Foto: (A. Apot).

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    38/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial842

    Secuencia del procesamiento de la caa en azcar a granelLa taoac la caa azca azca a al alza lo ulo pocato ubcao la zoa poucc bajola coucc la Aocaco Pquo Poucto Aopcua-o APPAgrOP (v aaa 10.5), o upo pouctoaocao alza l poco bajo oa y lato tablco ybajo la calzac l ta to cotol la APPAgrOP. eto ulo alza lo ut pao (ruo, L. et al. 2006): Recepcin de la materia prima. La caa tapotaa la ca

    hata l ulo, coloca u a bajo oba cca la zoa

    ola ua plataoa oa oaa paa aclta l tabajol olo caa. e ta tapa alza ua lcc atvapo: caa v y coollo; caa obaua, caa taa,caa ca. el alacato la caa pu hab cotao,o b paa 2 a 3 a, bo a qu ocu ua acco- qu obla la acaoa, covtola azca uctoqu p la aulac y aa la apaca l azca.

    Molienda o extraccin de jugos. el olo a oto (tapch) xta

    l juo la caa azca. d ta tapa obt o pouc-to: l juo cuo y l baazo. el po la ata pa paa laobtc la pala aulaa; l uo, ca paa uao la ac a caloca at u cobut.

    Filtracin y decantacin. s ua l qupo lto-catao. Lojuo o talaao po ava a lo lto o catao paaalza la ltac y tac lo juo. La ltac alza paa paa lo lo ayo taao. s alza uqupo pcalt ao l cual cuta co o placa acooxabl, poaa. e ta tapa, tab ta lo lopo fotac. La tac alza paa la lo lo ayo a qu l juo (ta, aa, tc.) at u acu-ulac la pat o l qupo.

    Almacenamiento del jugo. Lo juo lpo o alacao upto aco oxabl l cual o tbuo po ava ala pala paa ca l tatato tco.

    Limpieza y clarifcacin. A pat ta tapa lo juo auta

    u tpatua, bo a la taca calo qu popocoa lacobut l baazo la holla, pto la vapoac ycoctac lo juo hata obt pala aulaa o azca

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    39/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 843

    colca. e ta tapa acoa l ulao l pH l juo la caa azca (ppaao oco coputo po popoco

    a cza povt ca, avja, ccaa pltao yaua) a; jc cto clacao.

    Evaporacin. el juo clacao paa a la pala vapoaoa olo juo lla a ua tpatua 86 -98 C, lo qu ptvapoa l aua lo juo.

    Concentracin. Lo juo tbuy la o pala coc-taoa o l juo olca a l y lla al puto pto coctac, paa paa luo a oto cpt ctalzac.

    Cristalizacin. e t cpt aco oxabl poucla ctalzac l azca bo a la ca tpatua yvapoac l aua at bato oao. Bato ut ypo a ctal uy pquo a aa polvo.

    Enriamiento. duat l ao cao bat paa vta qulo ctal azca copact o caalc l cpttlco ato, ta ua tapa uy potat ya qucuao taza y vaa calt pouc ua copactac

    l poucto. Tamizado. el azca, ua vz qu a, tazaa uazaaa aco oxabl. e ta tapa obt o pouc-to: po u lao, la pala aulaa o azca tal; y oto, lcotllo, qu la azca ua qu o paa po la zaaa, y paaal poco la pala vapoac.

    Homogenizacin. Too lo upo pala pouca pov-t t poucto o hoozao paa obt upoucto u olo colo y txtua.

    Envasado y pesado. s vaa bola poltlo co capa-ca 50 k. La bola poltlo coloca to ota polpoplo blaco y lla co u pctva tquta (cha,ob l poucto, po, tpo: oca o covcoal, oulo pocca) paa tazabla.

    Almacenamiento. La pala aulaa alaca u abtxcluvo paa t poucto; lpo y vtlao.

    Acopio. s alza paa vca l po caa aco y la cala la

    pala o azca tal colca. Aqu ta lo copobat pto y ppaa la ocutac paa l tapot (ua , oato acopo, tc).

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    40/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial844

    Transporte. s talaa la pala acopaa a la plata hoo-zac y paqu. et vco lo alza ua pa oal y

    lccoaa po cupl co la xca tapot l po-ucto; cotato co la APgrOP, lpza, utlzac xcluva lpaco l vhculo paa l azca, tao pohbo l tapot poa coo oto poucto, ucho o cobutbl.

    Homogenizacin del azcar a granel y envasado del azcarintegral ecolgico panela granulada en la Planta deEnvasado de CEPICAFE

    e ta a al l poco, hooza l poucto povt lo ulo pocato la t APPAgrOP y ota uvo cotol cala paa u vaao o ptac al paau xpotac lo quto l clt.Lo poco tcco ta a lo plta poal pcalzaoy capactao po CePiCAFe a coo too l ajo atatvo qux la opac cocal la xpotac. Apcto ctco o: etcto cuplto la Bua Pctca mauactua.

    Cotol l vaao bajo la pltac l sta HACCP(Hazard Analysis Control Point). rto tallao l poco y ato povt lo ulo

    paa alta al ta tazabla.

    et lo apcto qu aatza la cala l poucto, poocoa: Proceso de homogenizacin del azcar a granel y envase de la

    panela. eta tapa alza la Plata vaao CePiCAFe(v aaa 10.5). e caa uo lo pao ta a c-ao po a la Bua Pctca H y BuaPctca mauactua co la ala t u poucto ao ocuo. Paa llo cao u lo pocto tablcopo la ctcac HACCP. La pala aulaa o azca talcolca povt lo ulo paa a u poco vaao lo quto l cao.Ptaco la pala aulaa o azca colca saco 50 K a al. saco 25 k a al. saco 50 k co 50 ua 1 k c/u.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    41/78

    Prcticas tecnolgicas y organizacionales exitosas de Cepicae en la innovacin del azcar 845

    Caja 10 k co 20 ua 0.5 k c/u. Bola al 1 k c/u.

    Etapas del envasado Recepcin en la planta. La pala aulaa a al povt

    lo ulo poucc cba pccoaa po l j tuo, qu vca la coco o lo aco col poucto.

    Pesado y Clasifcacin. Lo aco o pao ua balaza plataoa, vcao lo ato tao la platlla acopo

    y l aco. La pala clacaa u coto hua ytxtua paa alza la hoozac.

    Homogenizacin. dbo a qu la pala aulaa poucapo t pquo poucto t zoa, ca-o hoozala paa oc u poucto hooo colo,hua, txtua y abo. Caa lot hoozac cottuyu lot poucc: da//ao/n cpt hoo-zac.

    Tamizado. el azca paa po ua tazaoa cca coputapo alla 2 to: e ta tapa la cualqupatcula ua azca qu haya poo paa la tapapva, quao lta paa u vaao la t p-taco.

    Envasado y pesado. s l to l poucto, pu va-ao la ptaco xputa aba. Paa l cao 0.5k vaa bola blaaa (poltlo polpoplo) pao balaza tal pc (0.2 ) lo quto lcopao. Lo aco 25 k o vaao bola poltlo 5 ca y luo aco polpoplo.

    Sellado. La bola lla oa aual co llaoa lc-tca. s la l a l paqu y alza l llo htcoqu vt l o cooao qu pua caua tool poucto. Caa va cuta co o lot y cha vcto.

    Empacado y almacenamiento. Lo va 1 k y 0.5 k o

    pacao caja cat couao. Luo paa al alac poucto tao o coloca ob opot aaacooao paa u tapot haca l puto Pata.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    42/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial846

    CAAParcelas deProductores

    Transporte

    Acopio

    Almacenamiento

    PLANTA

    DEENVASA

    DO

    DECEPICAFE

    MDULO

    DEPROCES

    AMIENTO

    EN

    ELMBITO

    DELAA

    PPAGROP

    L

    ocalidadesdeproduccin

    enlaSierradePiura

    Ciudad

    dePiura

    TRAPICHE

    HO

    RNILLA

    Almacenamiento

    Ctrol. Calidad/Selec.

    Pesado

    Recep. en Planta

    Tamizado

    Pesado/Embolsado

    Almacenamiento

    Transporte

    Homogenizacin

    Homogenizacin

    Tamizado

    EMBARQUE

    EUROPA

    Enfriamiento

    Cristalizacin

    Recepcin

    Concentracin

    Evaporacin

    Molienda

    Filtracin/Decantacin

    Envasado/Pesado

    Envasado/Empacado

    AZCAR AGRANEL

    Almacenamientode jugo Almacenamiento

    temporal

    Limpieza/Clarificacin

    PROCESO DE PRODUCCIN DE AZCAR INTEGRAL ECOLGICAAcumulacin de conocimiento organizacional

    daaa 10.5

    (ioac ba: ruo, L. t al. 2006).

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    43/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 847

    B) Cabo oatva oazatva

    La poucc azca tal oca bajo lo ta calatablco po lo potao ha quo ayo xca oa-zatva a la APPAgrOP paa l cuplto la oa pouc-c y pocato la caa. epcalt bo a qu l oto potat l pocato alza la zoa pouctoa y hacao l pao pctca ala ataal a la ua ao-uta ajo aocatvo ulo pocato co oatcta qu lo ha poo couco y cotolao po u uvo alo

    oazatvo, upo al quo paa la poucc ca oco. Lataazac lo pocto cotola at:

    Normas de produccin, acopio y procesamientoLo pcpal tuto cotol paa loa u poucto latva-t hooo povt t pqua ua pouc-tva baa la aplcac ta la tcoloa poucc,cocha, pot-cocha y pocato, paa lo cual cuta cotuto oatvo: maual oazac y uco lo ulo pocato

    local pala aulaa. maual bua pctca h. maual bua pctca auactua. maual oazac y uco la plata vaao

    CePiCAFe.

    A vl la APPAgrOP la pltac ta oa

    alza a tav l sta ito Cotol (siC) ao pcca-t paa la pala aulaa qu opa at: Cot valuao l siC. rlato l siC ipcto to.

    eta oa ha o aa y valaa oulat po Pide-CAFe paa u aplcac, oalzac y acac po CePiCAFe6.

    sta Tazabla

    6. Auuto Apot. dcto ejcutvo PideCAFe.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    44/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial848

    Tabla 10.11mapa dE trazabilidad dE los procEsos dE la cadEna

    dE suministro dE panEla

    Siembra/cosechaProcesamiento

    primarioEnvasado/acopio

    Procesamiento(planta de envasado)

    itcac lapacla.

    Fcha cpc lacaa.

    docutac acopo.

    Fcha cpc.

    itcac lpoucto y la zoa.

    Cotol cpc.

    itcac aco: tpo,

    cha, poucto,ulo, po.

    Cotol cala:pao y tpo

    Fcha ba. Fcha l poco Cata aco y bola.

    Fcha pocato.

    Tpo y cata aboo oco.

    itcac lpoucto.

    itcac ltapot.

    itcac llot, tuo, cha vcto,poucto, po,to, coto.

    Fcha poucc yaplcac aboooco.

    Tpo y cata pala pouca. Poalcaao. Cotol cala.

    Fcha hbo Fcha laboac lulao.

    Fcha taa plata.

    Poal caao.

    no y cha o

    Cotol l pH ytpatua.

    Fcha vaao.

    Poal a cao ajo plaa

    Cotol tpo lacoctaoa.

    Cata caja,bola, pallt.

    Poal a cao. Lua y oa alacato.

    Fut: CiTe Aouta Pua / CiTe Lotca.2008. gua tazabla caa pouctva lapala. CePiCAFe, mto la Poucc, PAmC, gs-1 P.

    el ta tazabla ao po l CiTe-Lotca (gs-1) aap-tao lo ulo moto, scchz y Jll paa u vlaca la platapocaoa CePeiCAFe Pua, ha pto u lo coto

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    45/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 849

    aocao a poal paa oazac y pocato oac,tpo pobla la oac, coabla at lo clt

    y tcc puto ctco l poco. et ta l caoqu vulv al cojuto pocto oao y oaza too loto y opaco qu capaz opota la oac aaacca l poucto y u copot, a tav toa u caa poucc y utlzac. Co t ta CePCiCAFe a u cocuotacoal cotol cala7.

    el ta tazabla la caa pouctva la pala CePiCAFe baa pocto qu aua qu toa la oa-

    c qua taa y qu la oac taa u fjol lo qu ocu l poco pouctvo. U ta tazablapoblta l otoo la aaco lo poucto ob upoucto (po jplo, ua, cala y ctcac poucto,oac o, coto ubtaca taca, cupl-to la ulaco vt, tc.). db capaz ocutal htoal l poucto y/o ubca u poucto la caa altca.Cotbuy a la bqua la caua la o cooa y la habla

    paa ta poucto u cao.

    7 i. Jo roja. gt CePiCAFe.

    tabla 10.12FicHatcnicadElsistEmadEtrazabilidaddElapanEla

    Nombre del producto Panela Granulada o Azcar ecolgica

    Copoc Juo caa azca

    rulao pH

    etuctua Fco-Qucay mcoboca FisiCO-QUimiCAsPota (n x 6.5)

    Cabohato

    Fuctoa

    glucoa

    sacaoa

    Cza

    Hua

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    46/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial850

    Nombre del producto Panela Granulada o Azcar ecolgica

    etuctua Fco-Qucay mcoboca PhAzca ructo

    gao Polatco

    solo tal

    Colo Ui

    gaulotta

    miCrOBiOLOgiCAs

    rcuto total aobo oloColo total

    Colo cal

    Hoo

    Lvaua

    VALOr nUTriCiOnAL

    Valo etco

    mtoo Pvac Tatato tco 120-130 C x 5

    eva ito Bola blaaa 1 K.

    Bola blaaa: poltlo y polpoplo: 500

    eva xto Caja cat couao x 10 K.

    Caja cat couao x 6 K.

    mtoo tbuc Coto cao 30 y 40 p co pcto

    uaLa caa b pot l polvo, hua yxpoc al ol

    Tpatua abt baco.

    duac alac ycha vcto

    3 ao apat la cha poucc a tpatuaabt

    rquto pccopaa l tqutao

    Fcha vcto

    rto satao

    Lot

    it

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    47/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 851

    Nombre del producto Panela Granulada o Azcar ecolgica

    rquto pccopaa l tqutao dcc y -al la paCo baa

    Foa ppaac

    Ctcac Oca

    Coto utcoal

    Uo y ppaac po lclt couo

    dcto: coo ulcoat bba a y calt

    icto: coo t la ppaac

    altoCouo al

    Fut: CiTe Aouta Pua / CiTe Lotca. 2008.

    C. nuva oa oazac l tabajo paa l pocato

    Pouc pala aulaa o lo c l cabo tcolco oay coto la chacaca, o l cabo l ta ataal poucc y cotol vual al poucc a tav u ouloqu poca la poucc colctva vao y qu qu ua tvacooac l vco l ulo. eto x ua uva oazacl tabajo ala y colctvo la oazac APPAgrOP bo qucaa ala b hac u uvo uzo : scozac la cocha uc ua poaac

    pocato acoaa po lo bo l ulo la APPA-grOP.

    Calazac tuo ola. Cotatac opao jo paa la pltac ta l

    pocto l poco.

    eta ua xpca pct, bo a qu l pocatol ca po la ala pouctoa u o vual o ala,po lo qu l pocato pala qu ua uva cpla

    oazatva lo pquo poucto paa plta lo acuococtao l uo lo ulo. el cotol cala llo pl-ta a tav l sta ito Cotol (siC) coo tuto

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    48/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial852

    pcpal paa la jcuc la oa qu aatza la cala l bovao.

    8.1.2.2. Explotacin de conocimiento

    La oazac xplota l coocto abobo, ua vz qu aqulloqu ha taoao coo pctca aaptaa a u coco, lajoa, xpa, oula coptca xtt y pcaltcuao ca uva.

    Investigacin adaptativa: base de nuevas innovaciones

    A joa, xpa y aolla caacttca popa la tc-oloa poucc pala aulaa la sa ot l P,la Alaza CePiCAFe-PideCAFe aolla capaca paa alzavtaco aaptatva qu uva ovaco a ala joa la poucc, pocato y cala la pala.

    La vtac aaptatva coo l ajut o aaptac

    xptal tcoloa ya aa o xtoa oto btopaa uc la ctub u uo cocal a tav pubaxptal qu oac coabl (gutz, m. 2008). etaha o ua la pctca ttva CePiCAFe qu l ha ptopocoa a t poucto cao altat copttvo. CePi-CAFe covt la ca oazac poucto l ot lP qu aolla vtaco aaptatva alaza co PideCAFepaa l aollo poucto.

    La vtaco aaptac potat jcutaa o: icto la tabla l poco taoac

    la caa azca a tav l joato hoo y v-cac la ptac la pala.

    dtac vaa caa alto to paalaboac pala aulaa lo tto moto, sc-ch y Jll, la a Pua.

    etuo ivtac tca xptal l poco y obt-c pala aulaa a pat caa azca.

    Ua otabl caacttca l poco ovac l otl pa taa po l Poycto inCAgrO (To, F.2009) ha o

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    49/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 853

    la caz poycto vtac aaptatva la oazaco- pouctva, lo qu vla la ctaa capaca paa apovcha

    xpca xtoa pobl y qu pu ua ova o-vaoa l P, coo lo ha o la pala. La ac uvaovaco a pat vtaco aaptatva pt auva coptca la capaca a o popa lapa u oazaco pouctva paa apovcha la opotua- cao uao l coocto pobl xto co potcalovao.

    et uo lo poco apzaj copljo, pu

    tata u tpo vtac qu cupl l ol vcula la cop-tca lo pcalta la actva xptal y cocal lb qu a loa, a tav ua vtac ajut; la qu plta capo aculto cojutat co oazaco poucto qu au lo o y coto ua vtac la bqua la joa utatva u tabla.

    Lo ultao potat ta vtaco aaptacqu ha alzao la APPAgrOP co PideCAFe ha ao ua uva

    tcoloa acoal paa t poucto y l aollo u pctvoacto pcalzao y t o a: Ladeterminacindeundiseodehornillaadecuadoparamxima

    cca bajo la coco abtal y ata pa a pat la tcoloa colobaa CimPA8 (daaa 6, Tabla 13). Loolo Holla Coloba y ecuao uo ocaa yaaptaa a la coco pcca la zoa la a Pua, tpo caa y opot tcco pobl.

    Densidades de siembray fertilizacinpara la determinacin de la

    poblac pta plata po ua upc y la acuaautc la plata po ha.

    Lamejoraenlaseleccindecaasalmomentodelacosechayade-cuao alacato pot-cocha; ha ctao la cata ycala la pala obta 15% acoal po t caa.

    8 Cto ivtac paa l mjoato la Aouta Pala.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    50/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial854

    daaa 10.6disEodEHornilla

    (Fut: Poo; Apot, A. 2009)

    rulac lo pato opatvo pto paa la poucc:tpatua, pH l juo, cata ulao pH, % vapo-ac taazao l maual cotol cala azcatal colca o pala aulaa laboao po CePiCAFe.

    evaluac uva vaa pooa u aaptac a la

    zoa poucc la a Pua poycta cto to 50 a 60 t/ha bajo pctca aocolca; auqulo ultao o xcluy a la vaa colla qu po u utc-a aaptatva ha covto ua vaa local t a laqu oaat u touca; coo o aaptatvo (Y.roblo; Co. P.); la a lo uco co l ca tpco.

    e l Poycto vtac ob mjoa la ecca Ho-lla Pala (UdeP FinCyT) 9, l objtvo loa u pototpo

    9. d. dal maclo poabl l Poycto, y d. Wlla ipaaqu, colaboao;cattco la UdeP.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    51/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 855

    qu jo la cca la cobut y uo la a laholla coo uta tcolca paa uc lo coto pouccpo cto l to la holla, co capaca

    pocato 120 k/hoa qu plac a la actual 50K/hoa qu loao la vtaco cal PideCAFe apat la holla tacoal 10 k/hoa.

    Tabla 10.13calculo dE la capacidad dE la Hornilla

    Produccion

    Aa caa la aocac 30 Ha.

    rto tolaa po ha. 60 Tm/Ha.

    Poo vtatvo la zoa 18 m.

    Poucc aual taa 1200 Tm.

    Procesamiento

    gao xtacco l tapch 55 %

    Poucco aual juo 660 Tm

    gao xtacco cachaza 3 %

    Juo clacao aual 624 Tm.

    Cachaza po ao 36 Tm

    Bx lo juo 20 B

    Bx la pala aulaa 97 B

    Poucco aual pala 128.6597938 Tm

    Trabajo de la hornillam tabajo al ao 9 m

    Pala ual 14.29553265 Tm.

    saa tabajo po . 3 semAnAs

    Pala pouca aalt 4.765177549 Tm.

    da tabajo po aa 5 diAs

    Pala pouca aat 953.0355097 K.

    Hoa tabajo po a 16 HOrAsKloao pala po hoa 59.56471936 K/Hoa.

    Fut: Apot, A. 2009.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    52/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial856

    Desarrollo de proveedores de bienes y servicios especializados para la

    innovacin tecnolgica

    La uva tcoloa y u acto pcalzao aa tab u opot tcco qu ata y optc cotuat l pocotcolco y la uva altatva qu va ao u aollopaa at la vtaja copttva.

    Uo lo pacto tat la aboc cooc-to ha o l qu ha quo lo povo aquaa,qupo, hata, puto, uo y opot tcco qu aatto y xpa a la tcoloa poucc azca o-

    ca. To l qu tab ha popcao l aollo uvacapaca xtt l cao b y vco tcolco l ot l pa.

    La ct coptca lo povo local paa po- a la aa opot qu qu la uva tcoloa puo vca ota ala lo coocto oal qu qu laovac paa copttva. e c, l aollo coptcal too povo b, uo y vco a la ovac

    uatal paa aatza la otbla l cabo tcolcoovao (v tabla 10.14). Lo qu vca qu caa ovac actva uc caa uvo coocto u too paa qu l otto.

    Tabla 10.14provEEdorEs dE la cadEna dE produccin y

    comErcializacin dE azucar intEgral Ecolgica (panEla)

    Requirimiento N Proveedores N Productos/Servicios

    insUmOs 15 12

    Tapot mato 14 1

    Aca Auaa 4 1

    Tapot Tt 16 8

    maquaa 17 16

    VAriOs 17 13

    Fut: CePiCAFe.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    53/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 857

    e la pov b y vco tao cabo po-tat: Proveedores de bienes o activos. Paa at l poco tcol-

    co cotatt qu palo lotco (uco p-calzaa puto tapch, pala y palla paa hoo), to la pov ua lo b o actvo tcolco,uo, hata tuto ot y apoyo a la tco-loa. ello aa la xtca povo coptt, qua b cupl co la coc povo b cala y coaza u ta opotua.

    Paa upa la ct ota b, uo y vco,CePiCAFe ujo y aclt l cotacto u potcal povoco povo ecuao paa qu aqu l cooctouatal abcac y ucoato lo copot la holla y tapch.

    eta bla l ta lotco puo ato la po-taca cota co ) coocto pcalzao qu cta uaoazac pouctva paa aa acuaat u b

    pcalzao, y ) co povo coptt (co cooctoxpto) paa oc cala poucto at qu pco, y cot ocao olv lo pobla tcco at qu vlo qu t o t capaca coccoa.

    Servicios Tcnicos. Ota c la a l capo l opottcco coo vco tcco pcalzao atto ypaac, la a qu lo acto ta tcoloa xcoocto pcalzao po la pccaco tcca caacopot l poco. s tata toc la cac uvacoptca (vco pcalzao) al vco ta ovacxtt t cto aao l ot l P.

    Transporte. el tapot oto vco qu qu u uvotpo ota paa upa la oala y cala l tapot l qu tct qu la cala l poucto qu lla a la plata pocato al Pua, o lo b coctat pou-co, o tab tapotao; y to, o olo p la caac-ttca ca l tpo tapot o tab la capaca

    y acttu l coucto paa tapota u b lcao. To cuta qu la a Pua, l tapot pcalzao b o xt, t vco u ua capaca a tala.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    54/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial858

    Envases. el couo pala (azca colca) t uttfucao po la ptac l poucto; pcalt po

    u poucto xtao, tuvo coo xca l potao, u vua-lzac a tav l paqu, qu o poa pltco, o papl co ua vtaa actato oco a tav l cual apcal azca tal. et uo tapoco cotaba pobl polo qu tab ha uco a u poucc acoal.

    Coo cocuca llo, l tacuo ta xpcaovaoa, CePiCAFe ha auo l coto t apzaj al ta

    cotacto co t opco povo y la lcc llopo ayo-o uco a la ac uvo cooctoy habla llo paa hac otbl la caa poucc pala l ot.

    8.2. conocimiEntoorganizacionaldE cEpicaFE: dElconocimiEntotcitoacodiFicado

    CePiCAFe coo PideCAFe o oazaco qu xpa u oo pa y actua l ao ual ao Pua. PideCAFe acpoo a ua aa lo poucto ca la sa Pua y l uto CePiCAFe, pta a a cotpo aplcaa po la apaco cto poucto ta co ayo capaca o paa aopta cabo tcol-co otao a u cox a lo cao xpotac, cooclo cao t ota catva aollo t btoqu o loao cocta a lo cao co acoal o lxto.

    e u poco apzaj la alaza CePiCAFe-PideCAFe haaollao capaca paa abob coocto pobl ltoo paal, ttucoal, cocal y acaco co lo cual hactao u capaca copttva qu la c co l ca oco.eta capaca aboc la ha loao ba al coocto pvoqu ha cotuo u poco htco apzaj y aaptac

    a tav l ayo-o-cocc. Lo qu ha couao cooua aa ctca pooal y poucto l xpto qu haacuulao u coocto uatal, coo conocimiento organi-

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    55/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 859

    zacional bsico paa plta y aolla ovaco tcca yoazatva y ap ota xta a llo.

    La ct ucac cba po lo pquo aculto ual,l p tcta opotua qu tul u aocatva y xpau aa po cabo tcolco baaa a oco. dota pat, la ct oac acaca lo ot tcolcoacca la ala aaa ual, l p tcta opotua oco a pat la potcala huaa y atual la zoaaa. eta tuac ctaa coocto abo acto lta aao cottuy la bcha coucac qu hb u

    atculac y poco aollo.La alaza CePiCAFe-PideCAFe ha cotuo aocatva t

    paal la pqua poucc paa l xto u ovaco, loqu cotbuy a ca la bcha coucac. A tav u p-calta y poucto l, oao coo to la atculac la ota opotua cao y tcoloa, la aa poupo poucto co vocac al o, coaza y cuplto la juo qu aa lo aooco, aclta la coucac

    t ot y aat qu buca opotua.eta atculac t u xp jo loaa la coctacCePiCAFe-APPAgrOPs oa y lato paa la plta-c lo t poco la ovac, a coo tab lattucoalzac la ovaco at covo co obolocal ttuco pblca caa a la vtac (iniA, Uv-a) o a la latac (senAsA, inrenA) l bto laovac.

    dbo a qu la oac to to o ha o ttca-t aa, qu u xpca cotuo poycto, aplcac tta tooloa, covvca cta co lo poucto, t-cabo ta tpoycto, paata acoal y vta a xpcaxtaja, ha cooao l modus operandi o coocto tcto CePiCAFe paa plta u tata ovac a otopoucto (ca, azca, cacao, ao, laa) y bto (Pua,Tub, Cajaaca).

    Paa coca apcto clav la xpca aqua y tablc

    uta o ta opatvo l tablcto vculo t po-ucto y CePiCAFe, PideCAFe ha aollao poaa oula capactac baao tooloa paa aulto:

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    56/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial860

    ecula capo. Capo a capo. gt paal

    La copoc y acuac ta tooloa a la cocopcca cottuy la ba oac lo to, coo tab poucto, t, l, ta (ctcac, ajooco, cotol cala, oazac) y poucto (ca, azca, cacao,ao), a tav poaa oatvo cocto coo: Poaa otalcto oazacoal y t paal.

    Poaa vcac pouctva y ua altaa. Poaa aollo coco local.

    Apcto cocao l ta opatvo CePiCAFe-PideCAFepaa tactua co lo oco actvo y potcal CePiCAFe a taa uta paa tactua co la oazacopouctva, tal coo: itac l to (capactao) la coua a ta-

    blc lazo coaza paa la cu, acuo y lcc

    patcpat y altatva tcolca lo aooco qu popo p.

    Falazac l to co lo oo accato a la oa-zaco poucto a tav u taca oto poycto ala la, co lo qu coplta u oac tca lo Poaa oula.

    itcabo xpca t upo to tpoycto, paa cotu cocpto qu jo la atculac ota-

    aa a pat la xpca poycto, qupo tccoy poal. itcabo t oazaco poucto l o ao-

    oco y/o aooco tto, paa xta lcco couy aopta pctca xtoa caa cao pcco.

    gac coocto toolco (PideCAFe) y tabl-cto uta paa u pltac y cocc u a-cac lo t aooco lo qu t volucao(CePiCAFe).

    CePiCAFe ha oalzao u capaca xpta at aua-l, ua o pocto la tcoloa poucc, cocha y po

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    57/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 861

    cocha, ctcac oca, cotol cala, cotol plaa zoaaa l ot puao, jutat co o alo oazatvo

    paa cotol cala to poucto xpotac (v tabla 10.15)qu lo ha tao a ota xpca ua Pua y oto cultvocoo l cacao. Tab t lo uzo otoo po cotu upopo coocto ta la t vtaco acaa au popo pooal xpto y covo co la Uva nacoal Pua tato paa l cao pala coo ca y oto.

    Tabla 10.15conocimiEntocodiFicadodE cEpicaFE paralaproduccindEazcarintEgralEcolgica

    Tipo

    Poaa poucco y ctcaco oaca ( uvo ) Poaa

    Poaa ctcaco oaca (Cuao l poucto) Poy.nOrCAFe

    Poaa

    rlato ito paa poucc Oca CePiCAFe noa

    Poco Puputo Patcpatvo ( a) noanoa paa la poucc oca CePiCAFe noa

    maual l cotol la cala l Azca ital ecolca o Palagaulaa

    maual

    maual la Poucc Ctcaa Oca maual

    maual H y saato maual

    maual HACCP maual

    maual Bua pactca mauactua maual

    maual elaboac Azca tal ecolca o pala aulaa maual

    Bua pctca h y coucta poal la plata vaao pala aulaa o azca colca

    maual

    Lbo PideCAFe maual l ajo l cultvo la caa azuca yu taoaco pala aulaa o azuca tal colca Lbo

    majo y matto molo Palo gua

    majo ital la Platac do Pal n 01 gua

    majo ital la Platac Covac y ajo ulo n 02 guaetatuto COOPAC - nOrAndinO gua

    Poucc Oca n 01 Catlla

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    58/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial862

    Tipo

    elaboac Aboo Oco Catllael sta HACCP y u P - rquto Catlla

    el Bol, uo y ppaac Catlla

    Cuao l Poucto Ctcac Oca Ca y Caa Azca Catlla

    Catlla Cocha y Pot Cocha la Caa Azca Catlla

    Catlla rlato ipcc ita - LA PALmA Catlla

    Catlla noa poucc oca - La Pala Catlla

    Catlla ectua Pblca occac u tatuto 2005 CatllaCatlla Pla H y saato paa l Poco Pala Catlla

    Catlla Plaa y a la caa azca Catlla

    Catlla maual l majo l Cultvo Caa Azca Catlla

    Catlla Poaa Fotalcto Oazatvo y gt ep. Lbo caja

    Catlla

    Catlla Cuao l o abt : Cabo Clatco Catlla

    Catlla maual l ajo l cultvo la caa azuca y utaoaco pala aulaa o azuca tal colca (uvo) Catlla

    Catlla La itaca Zoal la CePiCAFe Catlla

    Catlla Coco Juto Catlla

    Bochu Poaa otalcto capaca tooazatva paal - g.e.

    Bochu

    Bochu Pala Azca ital Caa Bochu

    Tabla 10.16tEsisytrabajosdEinvEstigacinimpulsadospor pidEcaFE-cEpicaFE

    EnpanElagranulada

    Ttulo Autor Fecha

    Tesis

    dtac do Opta l Act ecaly Tpatua la Obtc Azca ecolca

    sabozaa abo a Hba Lua (Cybopoo ctatu), l moulo sata roa Chota dtto moto2005.

    Ca vlaJaallo

    moto2006

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    59/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 863

    Ttulo Autor Fecha

    Obtc alcohol tlco paa utal a pat lauat caa azca la a ctal Pua. WloVa 1998

    Al copaatvo coto-bco l cultvo cay la caa azca la a Pua.

    day duaYupaqu

    1997

    La aouta la caa azca Ayabaca:atco y poputa aollo ctoal.(T UdeP)*

    datZaa Tocto

    2001

    Investigaciones

    icto la tabla l poco taoac la caa azca, a tav ljoato hoo y vcac laptac la pala.

    PideCAFe-CePiCAFe

    2001

    dtac vaa caa alto topaa laboac pala aulaa lo tto moto, scch y Jll, la a Pua.

    PideCAFe-CePiCAFe

    2005

    mjoa la ecca Holla Pala. UdeP-CePiCAFe

    2008

    Fut: Cto docutac PideCAFe.* Ao: gat Cuz Alco. Pua: 2001. signATUrA: ing 385. dcpc 130 p. : l. ; 29 c.+ Cd-rOm. T T (io iutal)--Uva Pua. Faculta ia. PoaaAcaco ia iutal, 2001.

    Tabla 10. 17tEsisytrabajosdEinvEstigacinimpulsadospor

    pidEcaFE-cEpicaFE EncaF

    Ttulo Autor FechaTesis

    evaluac coca aca y laboac u pla akt paa la pa eco Ca s.A.

    Ola nzaaepoza

    2005

    etuo la cala ca lavao (coa abca l.) cuato zoa catala la a la r gau

    satao Paz 2000

    ecto aboo oco ob ccto lt cato (coa abca) Va. Typca la zoa Lalaquz (Huacababa Pua)

    Lu mozaAula

    2000

    ecto Copaatvo cuato tpo aboo oco la pa tapa aollo l cato (Coa aabca) capo tvo la Floa sa mul Cajaaca.

    Ca AuutoTjaa Flo

    2000

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    60/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial864

    Ttulo Autor Fecha

    ecto t tpo aboo oco la poucc plato ca (Coa aabca) la zoa laFloa Cajaaca.

    roja PucaVu rbca

    2000

    ecto la habltac catal tacoal la coua capa Taboya dtto Yaao.

    noa BatzLpz rouz

    1998

    evaluac la cca l Calo Boal lcotol la a Ojo gallo (myxactcolo Bk t Cut. saac) e l cato (Coa aabca)Bajo la coco l tto moto.

    elv AljaoHa mo

    1998

    etuo actbla tcco coca paa latalac ua plata totaoa ca lpatato Pua.

    Jo saavaguvaa

    1997

    etuo pla paa l cotol la boca l ca(Hypothu hap F.) at la aplcacotoa (Aoa) y azaacthta (Oko) yuxtacto vtal l tto Lalaquz.

    ryaosuo

    ChapllquAba

    1997

    etuo p-actbla paa tala ua plata

    pocaoa ccaa ca y u aplcacoiutal la r gau.

    rub Obulo

    Cuz Valla

    1994

    etuo ob la puc acula l ca (coaabca va. Typca) la a la r gau.

    Ca Paz Lpz 1997

    ecto t tpo aboo oco la poucc plato ca (coa abca) la zoa LaFloa Cajaaca.

    Vu rbcaroja

    ecto copaatvo 4 tpo aboo ocoob l aollo l cato, capo tvo La

    Floa, s mul, Cajaaca.

    Ca AuutoTjaa

    etuo polco yca ctcolo (Btk etCut) sacc, at caual ojo allo l cultvol ca (coa abca), l tto moto,povca Ayabaca.

    L Atooruo ecoba

    1995

    ecto l co blco y la cacac laac o cultva cato (coa abca L.) coco alco.

    nacy VoltaguoOtaa

    1993

    Aboato n.P.K: l cultvo l cato (coa aabca

    lo) va. Catua ojo la zoa Cachaqu.

    Pcy Ata

    CallCotbuc al coocto la pc la alaval (icto: pta l dpto. Pua.

    gulloLa

    1993

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    61/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 865

    Ttulo Autor Fecha

    Aboato n.P.K l cultvo l cato (Coaaabca) Va. Catua ojo la zoa Cachaqu.

    Pcy saloAta Call

    1984

    etuo la cca o tcoloa l pocopot cocha ca moto, Ayavaca (T UdeP).

    Oa AcuaAutu

    2003

    Investigaciones

    ecto aboo oco lquo l ccto plato cato (coa abca) l tto scchz, povca Ayabaca.Tabajo ivtac.

    noyYaayacoCatllo

    2000

    ecto la aplcac pulpa ca, coputaaocao co aboo oco, la foac,uctcac y poucc l cultvo l cato (coaabca l.) la zoa Chota, tto moto,povca Ayabaca.

    Jo AuloChuquaca

    2000

    io al vtac (FedU) ca colcoxpotao po pquo poucto Pua, aopcy cabo tcolco.

    mal CatlloryaloCpo

    Ca Paz

    2000

    Copaac cuato tpo oulaco cuato uta la a Pua paa la laboac laa colca.

    CePiCAFe 2006

    Fut: Cto docutac PideCAFe.

    9. sOsTeniBiLidAd eCOnmiCA Y rePLiCABiLidAd deLAs innOVACiOnes en AZCAr

    La tca poucc, a pa la coco cabat,ca qu l oco t a coola y pu joa co louvo cabo tcolco xptac (uvo o ho-lla, uva vaa, autoatzac l poco al) otao ala uc coto opac.

    el pco vta la chacaca fuctuaba t lo 15 y 20 ol/qq

    co coto poucc upo, po o ta u copocl tabajo ala uo otco utlzao la abcac. Locoto al poucc calculao la ua ala

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    62/78

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    63/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 867

    clt cautvo, a lo upcao lo qu la coptca xt y la uva cala va cottuy ua tcoloa qucotbuy a la coptca l poucto.

    Paa joa u capaca copttva cta l valo lpoucto CePiCAFe ha cao la oalzaco la pala aulaa(azca tal colca) paa ca la cala l poucto apa qu CePiCAFe ya ha loao co u xpotaco al cao Faca itala.

    el poco qu ha quo la ovac la pala aulaa,jplca qu l coocto oto la ovac quo paaloalo, o aquc autotca, o cocuca l ao-llo capaca y coptca a tav u copljo y volutvopoco apzaj puba y o cotxto ctuby bla ttucoal.

    et u cao l qu l xto atculac cocal o baa l uo cto actvo tabl xto, o capaca

    a co la qu ha loao ua acuulac apzaj ycoptca pcca qu cooa u coocto oazacoalpaa bca jo la potac tcoloa.

    800

    700

    600

    500

    400

    300

    200

    100

    0

    2004

    tn

    259.2

    341 321

    402.9

    744.5

    650

    2005 2006 2007 2008 2009

    gco 10.3produccindEpanElaExportablE

    Fut: Plata Pocato Pala CePiCAFe. gua tazabla la caa pouctva la pala. CiTeaoutal Pua; CePiCAFe, gs-1 P, PAmC, mto la Poucc(CiTeaoutal. 2008).

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    64/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial868

    10. COnCLUsiOnes

    el aollo pctca xtoa la ovac poucto coola pala aulaa, b a la capaca la oazac paaabob coocto xto pobl qu aa valo al po-ucto a joa. eta capaca baa a u vz u cooctooazacoal popo cotuo u poco apzaj txpto tcloo y poucto aocao tactuao t-vat co u too oazacoal, ttucoal y poltco.

    el coocto aquo y acuulao po CePiCAFe xp

    ua xpca patcula apzaj la alaza tablcaco PideCAFe, qu cottuy u poco cotuctvo ayo y o 1993 la zoa aa Pua. et u po-co pat lcc y aaptac altatva, xptoy oazaco poucto, qu ha ao u caacttcooo opa (coocto tcto) tcolco y oazatvo CePiCAFe, taoao poco opatvo clav oay co (coocto xplcto) paa ata y cotola u

    pltac l poco ovac, lo qu cottuy ucoocto oazacoal ba paa abob l coocto ota xpca ovac.

    el xto la pctca tcolca y oazatva la ovac la pala aulaa utta o coocto copl-tao: l coocto cocal CePiCAFe paa tcacho cao qu la aa, y l coocto tcolco PideCAFe paa obtla la xca cho cao.

    La t coocto loao paa la ovac t opot la v l tabajo t CePiCAFe qu ha pcalzao ucoocto la t cocal y PideCAFe la coptcatcolca, abo lazao po l aollo oa oaza-tva ct y cac la pqua ua pouctva a-la qu o lo clt lo cabo tcolco y lo ot la pala aulaa.

    el aollo coptca paa la ovac cal, tco-lca y oazatva, alcazaa po CePiCAFe, PideCAFe y la

    APPAgrOP, cocuca l poco lctvo coptcay alo oazatvo qu ha poo aapta a la cocoxa po l cao.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    65/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 869

    La capaca aboc coocto xto y la cotuc-c coocto oazacoal CePiCAFe, xplca po

    la tacc qu ha tablco co ta pblca ypvaa, tcolca, ctca y pa u too oal,acoal coo tab tacoal.

    La alaza CePiCAFe-PideCAFe ha oao to poo-al y poucto l paa tca y atcula la ota vco tcolco PideCAFe y cocalzac CePi-CAFe, co la aa la oazaco poucto pocabo tcolco y alo oazatvo qu lo coct a

    ua cocalzac jo pco, tabl y vta ua u calao aual. Atculac qu ha tauco oay lato coo tuto paa la vlaca la pl-tac taazaa la tcoloa y cotol cala lpoucto al.

    Lo to upa u acc atculac y coctac tCePiCAFe-y la oazaco poucto paa poov lattucoalzac la ovaco, a tav covo co la

    ttuco pblca y pvaa l bto la ovac. el aollo vtaco aaptatva uataa pla oco qu la oazaco poucto au paa co-pat lo o la vtac, pt a uva ova-co y aolla la capaca aboc coocto yla ac l popo.

    La xpca xpotac pala aulaa qu vcula aoazaco pquo poucto a cao alta x-ca, ha aollao u copljo capaca too loat coctao a ta caa, aollao coptca lo tto tpo povo uo, qua, ha-ta, atal, va y vco opac y atto aquaa, tapot y o poco autoatzac.so llo la xp la xpa y aollo l cao vco coo apot a la cotucc l ta oal ovac.

    el xto la ovac la pala ba lo cabo

    tao ob o tpo coocto p xtt lopoucto: d ua pat, l ajo l cultvo la caa y po-cato la chacaca lo t al cabo tcolco;

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    66/78

    Innovacin empresarial y comportamiento tecnolgico sectorial870

    y ota pat, ob la ba la xpca oazatva lapoucc ca oco lo t al cabo oaza-

    tvo cao paa la aopc ta la uva tcoloay obt u poucto co l ta cala xa po lcao. ello uta l potcal plcabla t tpo xpca, po tab, l vl coplja qu x uttco poco apzaj y acuulac cooctopaa aolla la capaca utlza to coocto laovac oto poucto.

    La pctca ovac xtoa CePiCAFe t coo acto

    uatal la capaca cal la oazac qu xpacoo u cupo coocto pcalzao paa oaza plta toolcat l poco cabo tcolcoco l alo oazatvo acuao y la atculac al caotcao.

    11. LeCCiOnes APrendidAs

    el xto la pctca ovaoa CePiCAFe t u o la aa a po l clt qu aatza u copa l bjoao co u ta xo, paa lo cual u alao tcolco(PideCAFe) a o aapta ua puta tcolca.

    La aquc y alac coocto pobl xto ala oazac t coo coc bca la acuulac uaaa ctca coocto y poa capac apovchacho coocto, lo qu qu acuulac xpcay la tatzac lla paa cotu u coocto popocoo ba paa abob l coocto xto.

    Ua oazac qu buca ua oazac ovaoa btactua tvat co u too tcabao u coo-cto paa tca y abob aqullo qu o po.

    La xpca CePiCAFe-PideCAFe uta la ca la ac la aa ctca u at cao l cao vco, qu vcula la ota tcolca y opotua

    cao co la aa oazaco poucto pu-to a p oco. Vculac xpaa poputa opoycto baao pla oco.

  • 8/9/2019 10-FINCYT X

    67/78

    Caso Hersil s.a. xito en la innovacin de productos naturales uncionales 871

    12. BiBLiOgrAFA

    Apot, Auuto (2009). ivtac aaptatva ovac tcol-ca pala. PrOgresO. e: iii ru Aual AgrOrednOrTe, Uva nacoal Tujllo, 12-14 o