03d raiolas no faiado corpo

5/23/2018 03d Raiolas No Faiado Corpo

1/58


2/58

medusa

narrativa


3/58

FranciscoRozados

R

aiolasnofaiado


4/58

AFabiola,quevndecamio

xentiaquemeencheuacabezadehistorias e

inmemoriam

aAndreiTarkovski,

poetadaimaxeemeigo

dossoos

FRANCISCOROZADOS,

2008

SOTELOBLANCOEDICINS,S.L.,2008

SanMarcos,77

15820SantiagodeComp

ostela

Tel.981582571

Telefax981587290

www.soteloblancoedicion

s.com

Coleccindirixidap

or

nxelaGracin

Deseodacoleccin

FaustoC.Isorna

Ilustracindacuber

ta

AlejandroMaceda

ISBN

978-84-7824--

DepsitoLegalC--2008

Impresoen

ImagrafArtesGrficas

SantiagodeCompostela


5/58

...porque...queimosfacersenontem

ossoos?

CHANO

PIEIRO


6/58

Estelibrocompila,entreoutros,osrelatosinditos

Raiolas

nofaiado,gaadordocertamedenarrativaManuelOreste

(XIedicin,ano2006);Unhacampanacongostra

deRebor-

dechao,gaadordocertamedenarrativaCamilo

JosCela

(XIIedicin,ano2

001);Amullerquenoncoma,segundo

premiodocertamedenarracincurta

nxelFole(VIIIedicin,

ano2006)eOempeine,gaadordocertamedenarracin

curtaConcellodeM

arn(IXedicin,ano2006).

Entodomomentodatavidaestsescribindo.

Mesmocan-

d

osoasestsescribindo...

...soar,desexar,facerplans:tod

oescribir...

...sentdevoscoavosaavoa.Facedequevosconteasahis-

toria.Todasasavoaseavsteenassashistorias,esedeixa-

d

esquemorransencoecerassashistorias,sodesunscrimi-

n

ais.

FRANKMCCOURT


7/58

13

LIMIAR

Trasdomonte

parceseaMacondo,ambos

osdous

sonlugaresquesexistennaimaxinacin;tam

nambos

osdousestninspiradosensenllasterrasquesiexistene

quesonreescritascadavezquealgunassoa.

EnTrasdomo

ntehoubounhaseoraquebotou

corentaanosind

oacotocorreo,esperarun

hacarta

quenuncachegaba,dunseufilloemigradon

oBrasil

condezaseisanos.Estahistoriaretratounapara

omun-

do,nasamaxistralcurtametraxeMamasuncin,

oamigo

Chano,quefoio

inventordeTrasdomonte.Perohoubo

mishistoriasab

raiantesnestasinslitasterras.Houbo

unhavezunhas

eoraquebotouanossenco

mer;un

mestrequeseesc

ondeu,duranteaguerra,nun

faiado,e

escoitabaaMahler,maliaqueamsicapodaatraeros

seusperseguidores;houbouncregoquelibroude

morrerfusilados

amoitosdosseusfregueses;cadaleitos

quecaenroc

odefuntodentro;cansqueladranen

verso;sabiosde

taberna;compoedoresdepaln

dromos;

bailadoresincansablesderitmoendiaado;badulaques

quesoabancun

millndepesos;homesconforzades-

comunalealma

decativo;encarceradosqueescriban

cartascasanolatndoscanteiros;bebedoresdeoficioe

senbeneficio;fusiladoresborrachosquefallanotiro;fusi-

ladosqueescapanacorrerdoseudestino;listordosque

todooentenden;malasxentesemoiboas;burrosque

rezanladaas;m

ortosquelleroubanfigosfig

ueirado


8/58

15

AMULLERQUENONCOMA

Amorteirm

dosoo

OSCARWILDE

Contronmeq

uemoitasvecestiasoadoD

ominga,

candoeranena,consigomesma.Contronmeq

ueseva

adulta,tombadanunhacama,senforzasparaseerguer.

Calculabaqueter

asobretrintaepoucosanosouquizais

corenta.Nonsem

ortificabacontinuamentecon

esaima-

xe,peroresultballebastanterecorrente.Despois,xa

muller,nooutonode1888,souboporque.Por

incrible

epreternaturalquesemellase,Domingalevaba,nese

outono,misde

dezanossencomerninbeb

er.Tia

trintaenoveano

s.Onicoquellepermitao

seuest-

magoeramollar

decandoenvezosbeizosnunhacun-

quiaconauga.Nonseiondelinnunhaocasi

nqueo

espritononflotasobreaauga.DonManuelCrego,o

boticario,morreraafogadocandoDomingae

ranena

porque,despoisdecaerro,coaimpresine

cosner-

vios,ficararouco

enonpuiderapedirsocorro.

Opoeta

Novalisasegurabaqueavidaunhadoenzado

esprito

desuporquesetratadomesmoespritoquenon

aboiasobreaa

uga.Queproximidadenontera

Domingaconaquiloqueansnospoidaparecersobre-

natural?Doming

aestabafamiliarizadacoamorte,coa

augaecosespritos.Xaforadadapormortan

algunha

ocasin,emesmollecubriranafacecunpan

o.Tia,

1

4

c

rego;tatexoscompetentes;e

nxeososcomerciantes;

a

parecidosconretranca;tolo

snamorados;espelidos

n

egociantes;aldeastanpobresquestianunrico;

m

edoentosquetornanaaugaacabalo;ebanistasque

d

emorantrintaanosunhaen

carga;profanadoresde

tumbas;asasinossenremorsos...

EnTrasdomonteentretcen

seashistoriasreaiscoas

fantsticas,ataopuntodenonsedistinguirenunhasdas

o

utrasnaimaxinacincolectiva.

Todososrelatosqueaquse

podenlerteenunfo

c

omn:sucederonoupuiderontersucedido

nas

e

ngaiolantesterrasdeTrasdomonte.Todoselessonin-

d

itosagsun,dettuloaliterado

epalindrmico,unrela-

toreescritoparadesfacerunagravioepagarunhadbe-

d

adevelloqueoautortiacoa

migoGonzaloNavaza.

F

RANCISCOROZADOS,ROCHI


9/58


10/58


11/58


12/58

23

2

2

AINOCENCIA

SeverodeVila

lnlevouundaapranchad

acocia

deferrolombo

ataafraguadeTeodoro,paraquelle

arranxaranunha

crebaduraquetia.Levouna

agadou-

padaesensoltaladesdeVilalnataaFragua,

unsdez

quilmetros.Can

dovolveuconela,sentouaollarcomo

unspaxariosfacanonio.Botoudashoras

ollando.

Severoerauncclopecoaalmaduncativo.

CandoactuaranatabernadoPereno,omagoaquel

queviapolasaldeas,Severononperdeudetalledasa

actuacin.rem

atar,sentenciou:

Raio,estehomenuncachehapasarfamemen

treshaxa

sombreiros.

Noneratanparvocomopareca.Ousi...

AETERN

IDADE

Levabatresanosmorto.

Despeto,espertou.

Sparacaernacontadequerealmentenonhaba

n

adadespois.


13/58

25

2

4

AOUTRATOLA

MaradaMouteiratiaunpactosecreto

coasa

radio.Marafalballe,earadiorespondalle

.Cando

algunseaproxim

abasaconversa,Maradesconecta-

baoaparatoepo

aseafinxirqueestabaocupadanou-

troasunto.Estabanamoradadunlocutordevozvirile

engaiolante,ecadavezqueolocutorsaaen

antena,

Maradballebic

osbotndodial.Maranon

eramala

xente,perovolvrasetolaporundesengano:ohomeco

quecasara,aque

ntiaporprncipe,sarallera

.Unda

matounoacoiteladasmentresdurma.

Noxuzodixoqueomataraparacobraraviuvez.

RematouosseusdasnomanicomiodeConxo,pegada

saradio,comasempre...

ATOLA

Volvrasetolaporundespeitoamoroso.Camiaba

c

omanimaenpenapolascorredoiras,encoifadade

roupavellaeluda,todadesgu

edellada.Semprelevaba

c

onelaunhamonecadetrapo.Eraasafillafantasa

q

uepolovistosedconcertaasiduidadenastrastorna-

d

asnulparas.Toavistosentadanotocoduncarba-

llodndolledemamar.Outrasvecestopbaagrafiando

c

ungarabullonochandalgn

vaganto,comasefose

u

nhamestra,ensinndollecou

sasdavidasafillia.

C

andopasabasseucarn,ollbatecosollosperdidos

n

ainmensidadeesorracheco

maquenestacumprir

u

nmandatodivino.


14/58

27

2

6

Eengadiu:

Benseguro

porqueXanbotaraanostraballando

enFrancia,evolveraconeseretrouso.Benseguro.

OMEDO

XandasTrosmascomezaraa

collermedonunhaoca-

sinenquetivoqueatravesaroroLericospolaponte

v

elladeSanAntn.Candoesta

bacruzando,fixouseno

roeollouuncadaleito.Ocorp

oqueseatopabadentro

a

somabafodaaugacomaaq

uelapintura,aOfeliade

M

illais,cunhafaceesbrancuxadaemurcha,dacorda

c

era.Aconteceraqueaunhom

equelevabaocadaleito

c

argadonunhabesta,caranlle

ofinadoemaisocada-

leitonasaugase,comoseicaninguncompletamente

a

teocandoollaamorteatrespasos,Xanafincaraos

x

eonllosenterraepuxrasearezarentresaloucos,antes

d

ebotaracorrercomasellevieseodemopisandono

rabo.Pormordaquelaimpre

sinsendoandaun

rapaznasmedrasparamozote

quedoulleomedoafin-

c

adonocorpoparatodaavida.Porisoasempretornar

a

auganabestae,pararemataladematar,montado

m

ullarenga.Candoosolescondaofocio,Xancagaba

o

quilocomedo.

Unhanoite,candoestabaabaixadonocaneiro,algn

v

ecioquesabadequepcox

eaba,agochadonassom-

b

ras,curuxouparaasombralo.

Opobrehomemontou

n

oanimaldunchimpoe,mentressaaatododarco

c

oraznchoutandonacaixado

peito,rosmabaparasi:

QueveatornaraaugaMaraSantsima,queXannon

v

olvenaputavida.


15/58

29

2

8

UNHACAMPANACONGOSTRA

DEREBORDECHAO

...porquenontesei

esquecere

levasnatatonaamia

infancia.

ROMNRAA

Valenteeraunhomecultoseuxeito,pulcropara

homedemonte

erepousadocomaaalmadosvellose

rexoscarballosd

aaldea.Coecamundossen

sardo

vilar,eesaunhavirtudequemeuavmaterno,Severi-

no,sempreapre

ciou,porquetamn,dica,aprendera

misdaxentedeoitentaanosquenuncasaradasa

aldeacadeurbanitas,cosmopolitas,sibaritas

eoutros

tiposfinosquein

zabanpolomundoadiantea

xeitode

emperiquitadose

baleirospersonaxesdealtoco

pete.En

Valentetodoera

natural,inimigodoartificio.Meuav

coeceunosendo

elmoineno,naquelasaaldeaper-

didanaserrade

Montouto,polaquetiveraquepasar

candoamiabisavoaolevaraaBustelosporver

seasau-

dadorallesandab

anonseiquemaldosqueantanose

menciabancun

feixiodefincho,unhasla

daase

catrooucincoesconxurosdosquesllequedabanlem-

branzasdolagarto,lagartn.Foraaprimeira

vezque

virataSalvadora.Valenteviasendoovigairo

deTras-

domonte,ohomequerepresentabapequena

comuni-

dadequevivaet

raballabanaquelasterrasqueseabaixa-

bancararegatoquedespoissefacaroxan

asterras

OACCID

ENTE

FerminoCasalnuncafoiben

avisado.

OepitafiodeFerminoCasalpoderasereste:

AQUXACEFERMINOCASAL,

TRABALLADORDOA

SERRADOIRO,

QUEFOICOCHISQUEIRO

PRENDIDOVERSE

QUEDABA

COMBUSTIBLENOD

EPOSITODAS

MQUINAS...EQ

UEDABA.

1917-196

3


16/58


17/58


18/58


19/58


20/58


21/58


22/58

43

4

2

ACADENCIA

MauriciodeB

ugarneraomellorbailadord

etodaa

contorna.Era,ad

emais,unhomequevestaxa

elegante

paraostemposquecorrane,porriba,erab

enfeito.

MaradaTarana,

candoovavir,sempresentenciaba:

Avnoquecortaoqueixocoaraiadopantaln

.

Nasruadasqueordenabanasmozassempreochama-

ban,nonsporm

irarparaaquelesseusollosruzos,mais

tamnporvercomosebambeabaincansabler

itmodas

pandeireteiras,oudosgaiteiroscandooshaba.

Eladoitabadicirquebailabadaquelxeito

porque,

candonacera,eraparasanaiterxemelgos,

peros

naceraelvivo,eoseuoutroirmnmorto.Comosanai

tiaolatexarde

douscoraznsnoseuseo,el

herdara

aquelacadenciatanadmiradapolasmulleresetanenve-

xadapoloshomesdeTrasdomonte.

APACIE

NCIA

AvelinodosChamosaserao

mellorebanistadeTras-

d

omonte,perotamnoquem

issealongabanasencar-

g

as,ataextremosdesesperantes.Contanqueunvecio

d

eVilarchnllefixeraaenca

rgadunpasamnspara

u

nhaescaleira.Avelinoasentiu

,maisopasamnsnon

c

hegabaeoveciodesistiu.

DealatrintaanoschegouA

velinocopasamnsnun

c

arro.Ovecioxaninselembrabadaencarga.Avelino

e

xplicoulleentnque,nesete

mpo,sepreocuparade

p

rocuraromellorterreopara

plantarocastieiroco

q

ueafacelo;despoisplantrao;logovixiaramesamesa

samedra;acadaanopulsara

sacondicincoaorella

p

egadaeunsgolpioscoscotenos,edepasotamn

m

edaoseucontorno.Finalm

ente,candoviuquexa

v

alaamadeira,serrouna,deixo

unasecaredeuencons-

truropasamnsqueagoralle

traa.Todounproceso

p

acienteeartesn.


23/58

45

4

4

AESCALEIRA

PacoLeirser

aundeseshomesqueinventa

avidaa

medidaqueavidaavanza.Querasercomercialvia-

xante,dicasedaquela,peroeraunI.I.(Inconsciente-

menteIncompete

nte),porquePacoeratatexo

nonser-

vaparacomunicarllessposiblesmercadoreso

produto

quetiaquevender.Algunllefixoverestaeiv

a.Desde

entn,PacoLeirsfoiC.I.(ConscientementeIncompe-

tente).Decidiuentndedicarsemecnicadetractores,

actividadeparaacalestabacuriosaemagnificamente

dotado.Daquela,deveuunprofesionalC.C.(C

onscien-

tementeCompetente).Rematouporarranxarostracto-

resaollo,nadam

isentrarotractorpoloportal

dogara-

xeepolorunrnquefacaomotor.Finalizouporse

converter,xaquelogo,nunhomeI.C.(Inconsciente-

menteCompeten

te).

PacoLeirsfaleceudunataquecerebralcand

oestaba

arranxandounJohnDeere.Eraomellormecnicode

Trasdomonte.Un

homequeascenderatodosos

chanzos

daescaleiradoco

ecementoprofesional.

ADB

IDA

DonPedroBouzasfoiome

llormestrequeeutiven

n

amiavida.Nonsnoneradogmtico,sennque

e

nsinabaadubidar.Nadbida,dicadonPedro,estabaa

toleranciaeoprogreso:

Ningunhafefoitolerante;a

dbidaatolerancia.Afe

ergueufogueiras;adbidaxamaisaserguer.Sometetodo

d

bida,todo.

Acostumabaadicirtamn:

Acienciamoveoprogresohumano.Menosmalqueas

letrasoconteen.

Aprendnmoitodel,esobre

todoaquereromundo

d

asletras.Tamnlleteoescoitadoalgunhavez:

Alxebranonchevaiservirparanadaconcretonavida;

encambioapoesa...,amiguio...

DonPedroerafillodadbidaadbidaundos

n

omesdaintelixencia,dicaBorges,elembrodel

u

nhaensinanzasobretodasasd

emais,porquememeteu

n

acabezaunhaoracinagnstica:

SeorDeus,seexistes,protexeamiaalma,seateo,e

lvaaceo,seohai.


24/58

47

4

6

OPOETADO

VIO

PacoFarria,igualcaOBoca,aquelpersonaxequeo

allaricenseMarcialSurezpopularizaranocontoOvio

dossbados,nonllepedavidamiscatraballarpouqui-

oebeberonecesario.Tiaunaxioma:

Aborracheira

ilustra,o

traballoembrutece.

Candoestaba

achispado,falabacastelnegustballe

referiraocasinenquetiveraunhanoiva,noss

eusanos

mozos.Semprerematabadeigualxeito:ointrenoque

elmesmollerecomendaradoncela,cunhacertacarga

deuvanocorpoecoasolemnidadequeaocasinmere-

ca: Defiendetuhonor,Ramona,antesdeentregartea

Farria...

DePacoFarriacontabaomeuamigoChano

Pieiro,

quelledeuexiste

nciaparalelaeperennenagra

npanta-

lladossoos,quefacapoesasporquedurma

nocala-

bozo,andaqueChanonuncadeixoudesospe

itarque,

enrealidade,durmanocalabozoporquefacap

oesas.

OFILSOFOD

ETABERNA

ManueldaPargaerafilsofodetaberna.Tiavarios

p

ensamentosilustres:

Candolleescoitabaaalgun

dicir:

QueDeuschopague.

Manuelsempresentenciaba:

SeDeustivesequepagartodo

oquellepedimos,teraque

v

endermetadedoceoparafacerfron

tesdbedas.

Comootraballononera

santodasadevocin,

tamnacostumabaadicir:

Todooanohabaserfestaun

dasieoutronon,egardar-

lleasvsperas.

Axentedicaquenonlled

abaaganadetraballar,

p

eroelexplicbaodoutroxeito:

Eunontraballoporqueiso

seratantocomadicirque

D

eusNosoSeornoncompletouacreacin.

AManueldaParga,candoandabademalnorte,os

o

llos,habitualmentedecorazu

lceleste,poansellede

c

orazulmaria.


25/58

49

4

8

RAIOLASNO

FAIADO

...unserc

unqueirianodaquelapocaincerta

efelizna

queosanimaisfalabaneoshomesgardaban

nofaiadorai

olasdesol,retaisdeventoeanacosdesoos.

NX

ELVENCE

Procurareiserfielnatranscricindunhaconversa

oupormellordicirsoliloquioreflexivoque

escoitei

haiunsmeses,p

rocedentedunoctoxenarioveciode

Trasdomonte,de

nomeAdriano,dirixidaaunseucoevo

chamadoAntn.

Seino.Seibenqueestoutolo,andaque,como

tamntisabes,d

inqueosverdadeirostolosnonsaben

queestntolos.

Euseino,benprezadoamigoAntn.

Tolocomaunha

caldeireta.Sintobruarnacabe

zacoma

setiveseametidaunhaboamoreadecachifalloscheos

deferruxeeimposiblesdebaleirar.Maisheichedicir

queprefiroestar

tolo,porquedestexeitonuncaficarei

s:teoxentenacabeza,moitaxente.Eteo

tamno

tempometidode

ntro,comanunhagaiolaferm

osa.Por

isoolembrotodo

.Eporisotimeapremaspara

queche

conteaquelavellahistoriadocregodonMatasedo

mestredonMaur

icio.Si,xaosei,xaseiquetan

steo

queceibaropaxarodamemoria.Nonmehacustarmoi-

torelembrarchasinfaltarninunsininunnon.Dispna

AENCO

STA

EnTrasdomonteexisteunlugarquefaiunhalixeira

e

ncosta,ondeantanoanasvellastomarbaosdesolno

v

ern.Estomballbansealeconversabandassascou-

sas,dodivinoedohumano,mentresaraxeirallesdaba

d

eplano.Olugarchambasean

tigamenteGurgullns.

Encertaocasin,nosanossesentadopasadosculo,

u

nfuncionariodoCatastrode

orixezamoranapregun-

toullesaunsancinscomose

chamabaaquelaparaxe.

O

sseores,contodaaboaintencinealgodehumor,

d

ixronlleentrerisasqueocoecanpolonomede

Q

uentaperrechas.Ofuncionario,quenoncaptouaretran-

c

a,tivoassasdificultadesparaescribilo,porquenon

c

oecaanosalingua,perofinalfoiquendeatinar.Se

h

oxealgunbuscanosmapas

ounasreferenciascatas-

traisosGurgullns,satopar

onomedeQuentaperre-

chas.


26/58


27/58


28/58


29/58


30/58


31/58


32/58


33/58

65

6

4

AMANA

ModestodaD

evesatiaunhadestacadae

porfiada

mana:nonpodaaguantarquealgunasubias

enasa

presenza.Candoalgunofaca,poasetoloeb

abexaba

ataqueotianqueagarrareconterparaquenonse

botaseasubiado

r.Estasibilofobiaseicaaherda

baxado

paiedoav.Ningunsouboexplicarnuncaaquese

debatalrareza.

ra.Sefoseverdadequeexisteo

ceo,alestarnosdous

a

gorafalandonolatndoscant

eiros,xogandotrucoe

e

scoitandoaMahler,depaso

quedancontadunbo

ribeiroeventilanunbohabano.

AdrianoFerreiradixit.


34/58

67

6

6

AFEDEDONBIEITO

DonBieitoerauncregovellioexordoqu

enunca

tiveraparroquiaasignada.Facasubstitucinsdostitula-

rescandoestesfaltabanpolomotivoquefose.

Osrapa-

ces,candoelpasa

baseulado,anosaudarcom

oerade

rigornaquelestempos.Perocomosabandasaxordei-

ra,entroquesdo

acostumadoBoastardesteavostede,don

Bieito,dicanlle:

Queopartau

nraio,donBieito.

Eelcontestabasorrindo:

FelicesnolasdeaoSeor.

Easetodocheocoseusorrisoeborboriandolada-

asinintelixibles

polacongostraabaixo.

Contronmeq

ue,nunhaocasin,unhavaca

dasque

tiannacasaesvaroununrecantolamacentodo

camio

efoipararcom

ezoduncavorco,quedandoatrapada

nunhaplanon

moiforte.El,entn,invoco

uaSan

Antoniodestexeito:

SanAntonio,acudeaqu,

SanAntonio,

peroacudecon

urxencia,meusantio,queavacaescagllasepolobarranco.

Tiaunhafec

egaenqueSanAntonioacud

ise,pero

osanto,quedeb

aestarcandomenostanxordocoma

donBieito,nona

cudiuatergo.Avacatombouecrebou

daspatas.TivronaquemandarmatadoirodoPorri-

o.

ATEIMA

LourenzoRodaleraunb

adulaquequetodasas

m

anssaacoamesmateima:

Estanoitesoeiconunmilln

depesos.

Conseguridadeeraelmis

felizsoandocoditoso

m

illncamoitosoutrostndoo.Sempreandabaacantar

e

aasubiar,ebotbasecamio

nunhavellabicicletana

q

uepedaleabaconxeitoecon

gallarda.TenidoaVigo

e

volvidonaquelabicicletadote

mpodaguerra.


35/58

69

6

8

APEDRA

ManueldeEid

odochousodica:

Apedraobsrvanos.Estabaaquantescans,e

vixanos,

dghochoeu...

Claroque...el

dicaonolatndoscanteiros:

Aarriaabsm

anos.

Xarabaaquivesadelartescanobis,e

atsbanos,ghalrac

hoimes.

AMALD

ADE

Merencianodaarga,aque

nalcumabanoMinguelo,

e

ramediomencieiroeadoitabavisitarosseusdoentes

n

acasa.Nunhaocasin,nunhacasadasquevisitaba,esta-

b

aconvalecenteunhamullernovaquetiaomarido

e

migradonaArxentina.Doente

comoestabanoleito,o

M

ingueloaproveitouparaforzalaeabusardelasenquea

p

obremullerpuidesefacermoitaoposicin.Deresultas,

e

laquedoupreada.Oseuhomelevabadousanossen

v

ircasa.Candoamullerseviudetalxeito,foiseunha

tardero,chimpousenunha

pozaemorreuafogada.

E

lamorreu,ofillononnaceu,e

oremorsodoMerencia-

n

ononnaceutampouco.Non

naceraandaquevivise

d

ouscentosanos.Haihomesde

malaraleaquenacenno

m

ediodaoutraxente,enonsedistinguenataquefan

u

nhadassas.Merenciano,oMinguelo,eramalaxente.

NaGuerraCivilfixoparted

unhacamarilladepasea-

d

ores.OcregodeVerdevilaeraunhomexustoecabal,cm-

p

licecoasfraquezaseasdesve

nturaseinclementecos

p

oderososeosprivilexiados.A

estecregoescoiteilleun

d

adicir:

Merencianononeradaextremadereita,

Merencianoera

d

aextremauncin.

EhouboquenlleescoitoudicirpropioMinguelo:

Avidadunhomevalecincop

atacns,xustamenteoprezo

d

unhabala.


36/58

71

7

0

OORDINAL

ARamnTerc

eirobensellepoderachamar

oOrdi-

nal,porqueRam

nTerceirovivanunprimeiro,eno

segundotiacincocuartos;noservizomilitarforaquin-

to

dosexto

recrutamento;tiveraseismullerescoma

EnriqueOitavo

agoraapolastimaenuncachega-

bapuntualnovenaporunhasdcimas.

OQUILMETRO

LeopoldodeTresaldeasmedacasedousmetros.Na

saaldeachambanlleOQu

ilmetro.Traballaba

x

ornal,ecandoalgunlledica:

Ecandohasvirparamin?

Elrespondasendubidalo:

Heicheirtanprontocomopoida...ouinclusoantes.

Leopoldononeratolodetodo,peroacorduraque

tiabenllecompra.Andaas,

tiacousasdecertomio-

lo.Candofalabadasacondicindexornaleiroposua

u

nhamximadignadeobservacin:

Calonosobeneficio?:cartosningnseafametoda.


37/58


38/58


39/58


40/58


41/58

81

8

0

EReigosa,calmosoepousadocomoforato

daasa

vida,contestoulle

:

Vaia,home,v

aiaapenaqueeuteononpoderlevar

paraalatacabeciaedeixarchequedaratiamia,quea

minparaondevou

benmevaleata,eatiamia

habache

facerboafaltaemellorservizonestevelloplanetadediscordias.

OCANDER

EIGOSA

AlfonsoReigosatiauncan,oTarzn,quesempre

e

stabadurmindodebaixodohrreo.Ohomechegou

u

ndacasaeatopouohrreoesfandangadonochan.

C

oidouqueocanestabafeitopapasdebaixodoscasca-

llosebotouamancabezalai

ndosepolodestinocabro-

n

iciodopobreanimal.Dealamediahorachegou

tamnocancasadndolle

rabo,eReigosalembrou

q

uenesesdasoTarznandaba

scadelas.Ovellobotou

u

naturuxodelediciaerodendolleacabezacoaman

samascota,faloulledexeitoca

rioso:

Ai,Tarzn,Tarzn,meuladrn,quelibrachespolacara-

llia. Desdeaquela,enTrasdomo

nte,aexpresinlibrar

p

olacaralliacomaocande

Reigosasignificalibrar

d

unhacousapolospelos.

Nunhaocasin,algundaaldeallecomentouaRei-

g

osa: OteucanmislistocGobernador.

Reigosarespondeulle:

Mislistoseguramente,perom

iscanpoidaquenon...

AverdadequeReigosaeramoiocorrenteeespeli-

d

o,undeseshomesqueficanpormoitosanosnamemo-

riacolectiva.Candoestabaagonizantenoleito,unfillo

q

uetianonmoiadiantadoecoquenonselevabagran

c

ousa,vndoodaquelxeito,espetoulle:

Nonvaleretorcerse,m

ipadre,

haiqueentregarse...


42/58

83

8

2

OSCINCO

MAGNFICOS

Erancinco.NaaldeachambanlleosCincoM

agnficos,

lembrandoaqueladianteiradoZaragozanosan

ossesen-

ta,maliaqueos

cincoeranirredentosentusiastasdo

RealMadriddeL

esmes,Zrraga,OlseneJoseto

.

EnTrasdomonte,candoalguneracirciodevotode

Dionisos,dicandelqueseenfaxinabaouseenfaxurdaba.

OsCincoMagnficos,endistintasgradacins,er

anpara-

digmasdoenfaxurdamentocolectivo.

XosdoBuch

opillabaacardianacontres

morapios.

Despois,falabainglsdeTrasdomonteoucalqueralingua

queseterzara,equeselentenda.ADignobrillbanlle

osollosconcatro

claretes.Concinco,xasepo

aarifar

cocruceiroe,conseis,afacerforzaparaderrub

alo.Ovi-

diodeLiarescimbrabaconseisousetetintosdeVern,

efalabacoseu

av,mortohabavinteanos.

Avelino

mambasecons

pisaracortizadunhabotelladoRibei-

ro,ealleacanta:

Xos...podemosbotarunhacanta?

EseXoslled

abalicenza,gargarexabaunpouqueni-

oe,aseguir,com

ezabaconvozdefalsete:

Nosdieroncuatrobalasos

alasseisdelamaana...

Outrasvecesa

salmodiaera:

Yosoyelmejortorero

quehayenAndaluca

ASUVAS

PASAS

CeferinodeFigueroafacameomesmorequirimento

c

adavezquemeatopabanoscamios:

Parchestealgunhavezapensarqueocangrexonon

sabequellechamamoscangrexo?

Tiacousasmoiraras,Ceferino.Undaexplicoume

c

omonaceranasuvaspasas:

DeixaraDeusunaciodeuvasnasportasdoceoparaque

a

scolleseoprimeirocregoqueentrase.E

pasronseasuvas...


43/58

85

cuandovoyyoporlaplaza

todaslasmozasmemiran

FucodaDevesa,oquemisc

argaba,collaoseucaga-

llncondezoudocebrancos,e

oseuaforismopredilec-

toera:

Morreunantescoasedequecoafame.

Despoisdepillalanonsaba

chegarcasapoloseu

p

.Certatardequetratoude

seirdesdeataberna

c

asa,tropezoununmarcoecaeu,grandecomoera,na

lamadocamio.Candoserep

uxo,mansaefilosofica-

m

ente,interpelouse:

Fuco,caercaches,borrachononvs...

haiqueestudara

cada.Equedouestudandoacada

ataquesefixodenoite.

Xos,otaberneiro,eraquendellevenderasuor

d

unhauvaacalqueradeles.Aco

stumabaadicir:

FaltaaprimeiravezquealgndosCincoMagnficos

p

asarasedepolamiaculpa.

Un6desetembrodoano1953,osCincoMagnficos

o

rdenarondeirCoruaverafinaldotrofeoTeresa

H

errera,quedisputabannese

vernoRealMadrideo

T

oulouseF.C.OMadridgoleouequipogalopor8-1.

O

lsenmarcoucatrodosoito,e

OvidiodeLiares,que

x

aestaba,comaosoutroscatro,

bencocido,sentenciou:

HaiquevercomoxogaesteOlsen,quenmederanonestar

tancheoparavelotanbencomomereceohome.

volta,comoxaacordarandeantemn,vieroncon

X

os,quetiaqueirdevolver

unsodresdevioaun

a

lmacnquehabanaperiferiadacapitalherculina.

V

ianoscinconatraseirada

camioneta,desentoando

u

nprdigorepertorioquead

esdeoliasveenael

v

inoquetieneAsuncin.Xos,queosoadesdeacabina,

d

ecretouparasi:

8

4

Funcheodeodresevolvocheodepelexos.

FucodaDevesaerazapateiro.Tiaunobradoiro

ondearranxaba

etamnvendazapatos.Cand

osefoi

facendovello,om

dicoprohibiulletotalmenteabebida.

Tiaamulleremaisosfillosfiscalizndoopara

quenon

sasedoobradoir

oatomarachiquita.Oscatrom

agnficos

restantescoincidanenqueoperderanpara

acausa.

FucononvolveupisaratabernadeXos.Unda,undos

fillosatopounomorto,tiradonochandoob

radoiro.

Trasoenterro,afamiliaenteiradedicousealimpare

prordenonegocio.Nosandeisondetiaam

ercado-

ra,encadaunhadascaixasdezapatosatoparonunha

botelladeRibeiro.Ningunsabacomoconseg

uiraelu-

diravixilanciafamiliar.


44/58

87

8

6

Caralloooo,quefochapasamos!

Ovehculofoiafondandonalagae,candosequixe-

rondarconta,estabancoaaugaataosxeonllos.Xos

colleuunharadaaugamesmaemiroucara

aatrs

comentndolle

familia:

Tranquilios,quemissustolevouestapobre.

XOSDO

BUCHO

XosdoBuchotivooprimeirocochedealuguerque

v

euparaTrasdomonte.Guiaba

todooufanoecheode

raznpolaspoucasestradasqu

ehabaeporalgunhas

c

arreleirasquellemerecanm

ellorconsideracin,por

e

starenmislimpasouporque

oseufirmeeradica

e

lmisasentado.

Misdunhavez,candooR

enolselleavariaba,tivo

q

ueirbuscarasvacasdeseupa

iparaturrarpolocoche.

M

goaqueningnfotgrafoe

stiveraquitenaqueles

intres:daraamellorestampatecno-ruraldaGaliciados

c

orenta.

axurandoatachegarcasa,despoispeda

u

nhaconferenciaparaquellemandasenomecnicode

P

ontevedraevolvaparaesperar

aqueohomedaRenol

c

hegaseellepuxeseovehculodenovoencondicins.

XostamneraundosCin

coMagnficosdeTrasdo-

m

onte.Eraoqueseenchacon

misfacilidadeemenor

c

usto,odostresmorapios.Encertaocasin,candovolvan

d

afestadaAgrelaelemaisunhafamiliaquellealugara

o

servizo,Xosviabastanteprexudicadoenonviuqueo

c

ochesellemetaporunhabaixadaquenontiasadae

q

ueadaraunpradocostaneiro.Ochauffeurperdeu

e

ntnomando,ococheenvorcoueforondarprado.

S

altaronunsdousmetrosdesde

omuroetiveronasorte

d

equedar,andaquemedioladeados,nocume,afinca-

d

osnunhalagaparaarega.Candooautoseafirmouno

c

han,apuntouXosconabraio:


45/58

89

8

8

APOTRADO

MILLO

AMarcelinod

eRegotraveso,odoultramarinos,ta-

lleprohibidoamullerquexurara.Marcelino

xuraba

moitoenonerac

onscienteelmesmocandoofa

ca.Des-

poisdequeamu

llerllevedaraablasfemia,cadavezque

lleviaoarrouto

ecomezabainconscientemente:

Mecaghoen...caanacontae,inmediatamente,

botabaopfradaportadatenda,erguendoopuoea

vistacaraceo,erematabacontodaacarraxe

domun-

do:Tixasabesenquen!

Tiaunirmn

panadeirocoquenonselevabagran

cousa.Unda,un

dossobriosfoillepediroco

chepor-

queodelesestabaestragado:

ToMarcelino,dixomipadreaversenospodadeixaro

seucocheparairrepartiropan,queonosoestestragado.

ArespostadeMarcelinononsedeixouesperar:

Dilleateupaiquebusqueoutroquevolopreste,queo

meunonolevades.

Candoorapa

zxaestabaparasarpolapo

rtapara

dicirlloaseupai,

Marcelinoandavolveufalar:

Edilletamn

queomeucunonningngaraxe.

Marcelinotiaideassorprendentes.Nunha

ocasin

dxolleseucompadreRobertoquecorreraavozde

queosdoexrcitoandabanabuscareamercarpolas

casasapotrado

milloparalimparoscannsd

eartille-

ra,equeapagabanmacanudamente.MedioTra

sdomon-

tesepuxocomatoloaandarpolasveigasdemilloereu-

OFERR

EIRO

EraunverdadeirohumoristaoseorFermn,o

ferreiro.Dica:

Oserhumanotanrunque,atacandononfainada,

estmatandootempo.

Tamndica:

Oboinonpasavergoa,porquexanaceconeles.


46/58

91

9

0

APAZ

OXoanodeQ

uinteirnsdxomeunda:

Eunonmeexplico:traballauntodaavida

comaun

cabrneandaquedamisporfacercafeito.

Tiasetefillos,todoshomes,esllestiaseispares

dezocos.Oderr

adeiroenseerguertiaque

traballar

todoodadescalzo.Dicaqueeraomellorxeitodepri-

marapuntualidade...

Xoanoparounocertodaunhomequeviamoi

emperiquitadodacidade,nuncochemacanudo.Falou-

lle: Veobuscand

opaz.

OXoanomiro

unoconcaraderaposoerepxolle:

Cantosferradosquere?

n

ircantidadesenormesdepotr

a.Dealaunhasemana,

M

arcelinovolveuondaRoberto:

Noncorrasmisavoz,quex

anoslimparonastasvei-

g

asemaisasmias.

Cadaminuto

naceunpailn,shaique

d

arconel.

Noutraocasinchegout

endaunhamullertoda

c

horosa.CandoMarcelinollepreguntouacausadocho-

ro,elacontoullequelleacababademorrerasogra.Nin

c

urtoninpreguiceiro,espetoulle:

Muller,porisononteaspena,quechecambioeuamia

v

ivapolatamorta.


47/58


48/58


49/58


50/58


51/58


52/58

103

1

02

AALDEAABANDONADA

CarballasoaeraunhaaldeamoipobredeTra

sdomon-

tequeficoudespoboadaaprincipiosdosanos

corenta

dopasadosculo.EnCarballasoaerantanpobresques

tianunrico.

Erantanpobresquetampoucotianmisca

untolo.

Eraunintelectua

lquesepuxeraasdetantoler,coma

AlonsoQuijano.

Quixoescribirunlibroquerecollera

todoocoecementodahumanidade.Encadernouun

volumededasm

ilpxinas,todasenbranco,enaderra-

deira,norecanto

inferiordereito,unhasoafrase:Xao

dixoScrates.

EnCarballasoaerantanpobresqueasflorestardaban

anosenmedrar,e

oarcodavellasaaenbranco

enegro.

Erantanpobr

esqueanicariquezaqueti

aneraa

sapobreza,que

osfacaatodosiguaiseirmns.

Hoxe,candou

nvaiaCarballasoaeollaascasasaban-

donadasdaaldea

,caenacontadariquezaque

tian:o

tempoparasi,o

ceoparasi,olaborduroecotinpara

si,osfillosparasi,asfestasparasi,osavspara

si,avida

enteiraparasi,todosecadaunvivindopara

si,pero

sobretodoparao

soutros,paraaaldea,querem

atouen

simesmaehoxe

lembranza.Unhacomunid

adeque

comezouundae

finououtrodanahistoriadestacurio-

sarazahumana,unhacomunidadequeamaior

partedo

mundodescoeceeque,nonobstante,existiu...vaiase

existiu!

Polamiaparte,sigoasoarmoitasvecesconBieito,

c

onaquelastardesdamianen

ezedamiaadolescen-

c

ianoseuobradoiro,ondetantoaprendneondetanto

soeitamn.Porisoquixenlembraloeconverteloen

p

ersonaxeliterarioaelque

tantoscreouerecreou

p

aramin

mesturandoaescritacossoosepara-

fraseandoaBorges,oautorquetantooengaiolaba

Lanicaformaposibledemidestinoesunaformalitera-

ria.fin...ssomosossoos.


53/58

105

1

04

AFRAGA

Nafragavella

doAbelaooscarballossonraaceos

centenariosquefincanassasracesnunhaterramoura

comaanoite.O

brinestendeunmestotapizquebica

ospsespidosdanboa.Amesmanboaque

ascende

despoisparabicar,elatamn,asfollasaltivasdas

copas.

Nastardiasdevernenquehaitreboada,se

unmira

caraariba,olla

unhainmensidadeverdealgarufadae

inquedaquepare

ceraquerersarendesbandad

asenon

fosepolasnervud

asracesqueaprendenseuchanat-

vico. Edespoisdesa

stardias,seasnoitesquedanclarasna

fragavella,alademrasenoreflexodaspucharcaspor

severboamoza,

maiscandochovemoitoasnubespin-

gancomamuxid

aspolasplascimeiraseala,entn,

nonsedemoraporquefoxedaquelinmensomantover-

deenmourecidoeaugacento.

Ah!esquecame,tamntianunpoetapobreque

u

nhavezgrafiounaterraunsversosdedicadosaldea:

Eradecandoasped

rasrezaban

unhaladaainfinda,

decandoanoite

tiapsdemanteiga

easmansdachuvia

acariabanoteunomedealdea

semellantesilencio

.


54/58

107

1

06

ACOHERENCIA

Eracatadorde

vios.

Tiaunsabuxo.

Osdousvivan

doolfacto.

OLLOSDE

NBOA

Queransepolavida.Andaba

nabicospolascarballei-

ras,fuxindodospaisemaisd

axentequesemofaba

d

eles.Erandoustolos,dousincomprendidos.Eraoamor

m

ispuroqueeulembrodetod

oscantosvin.Elacham-

b

alleaelMeuCabaleiro.ElaelaOllosdeNboa,porquetia

u

nhaolladaseardosaeindescifrable.Algunmoveuos

fosparaqueelrematasenoma

nicomio.O

Cabaleiro,sen

O

llosdeNboaseucarn,non

duroutresmesesentre

a

quelesmurosfrosesenalm

a.Aolladaseardosae

indescifrabledeOllosdeNboadeveununhaolladaperdi-

d

aebaleira.Fuxiudacasaun

daefronaatopar,tres

d

asdespois,mortadefropdacampadoCabaleiro.

Q

ueropensarqueficanxuntos

porribadasnubesedos

soos.


55/58

109

1

08

ANENEZ

Decativo,eusoabaconfotografasnasquesemo-

vanosretratados.Tamncrateruncarballo

nafraga

vellaquemepert

encasamin...Sempreandab

anasa

procura,convenc

idodequesaberacaleras

candoo

atopase.Nonoatopeinunca,sigobuscandocadavez

quevoufraga...

AMS

ICA

Silvanoera,antesmesmoca

persoa,msico.Vivaa

m

sicamiscaningunenTra

sdomonte.Encertaoca-

sintivoquefacerunhaespirometraparadescartar

u

nhadoenzadepulmn.Ohomesoproutantoetan

p

rolongadoqueodoutorfelicitouno:

Tenvostedebopulmn.

queeusonllemsico,doutor...

Elogo,quetocavostede?

Obombo,doutor,obombo.

Noutraocasin,ungrupod

eitalianospediulleque

interpretaraparaelesunpaso

dobre.Silvanotocoulles

u

nhamarchafnebre.Ositalianosmarcharonconvenci-

d

osdeterbailadounpasodobre,perotamnlledixeron

q

uellesparecaexcesivamentepiano.

Cosanos,Silvanopasouse

zanfona.Lembroescoi-

tarlledicirqueoszanfoneirosbotabanametadedasa

v

idaafinandoazanfonapara

pasaraoutrametade

tocandodesafinados.

EnTrasdomontevivaunha

mullerquesetiapor

c

antante.ChambanlleLoiria

eactuabaondeadeixa-

b

an...SilvanoopinouencertaocasindeLoiria:

Ocisnecantaantesdemorrer.Haipersoasquedeberan

m

orrerantesdetercantado.


56/58

1

10

ndice

AALMADOS

MONTES

OsvelaosmontesdeTrasdomonteestnfincados

n

ochancoaautoridadedegardinsancestrais,eson

c

omaseresvivos,concoraznementeeunhaconcien-

c

iasecular.Entempos,ospob

oadoresantigoscranos

lugaressacros,unhaportacaraceo,amoradadosdeu-

ses.AsmontaasdoCastro,tandondasedcilescoma

v

edraas,semellanasndegasd

unhadeusagregaestom-

b

alladaporribadovaldoro.

AalmadosmontesdeTras

domonteirmndasecoa

b

rtemaquenacedofondodosvalesataque,xuntas,se

c

onvertenenestantasnubesde

melancola.


57/58

LIMIAR........................................................................

13

AMULLERQUENONCOMA..........................................

15

OAPARECIDO...............................................................

21

AETERNIDADE.............................................................

22

AINOCENCIA...............................................................

23

ATOLA........................................................................

24

AOUTRATOLA............................................................

25

OMEDO......................................................................

26

OACCIDENTE..............................................................

28

UNHACAMPANACONGOSTRADEREBORDECHAO..........

29

APACIENCIA................................................................

42

ACADENCIA.................................................................

43

ADBIDA....................................................................

44

AESCALEIRA................................................................

45

OFILSOFODETABERNA.............................................

46

OPOETADOVIO........................................................

47

AENCOSTA..................................................................

48

RAIOLASNOFAIADO.....................................................

49

AMANA......................................................................

65

ATEIMA......................................................................

66

AFEDEDONBIEIT

O....................................................

67

AMALDADE.................................................................

68

APEDRA......................................................................

69

OQUILMETRO...........................................................

70

OORDINAL..................................................................

71

OEMPEINEOUO

MISTERIOSOCASODATUMBA

PROFANADA.............................................................

72

OCANDEREIGOSA

......................................................

80

ASUVASPASAS.............................................................

82

OSCINCOMAGNFICOS.................................................

83


58/58

XOSDOBUCHO.........................................................

86

OFERREIRO.................................................................

88

APOTRADOMILLO......................................................

89

APAZ..........................................................................

91

SOOS,SSOMOSOSSOOS........................................

92

AALDEAABANDONADA

.................................................

103

AFRAGA......................................................................

105

OLLOSDENBOA.........................................................

106

ACOHERENCIA............................................................

107

AMSICA....................................................................

108

ANENEZ......................................................................

109

AALMADOSMONTES...................................................

110

03d raiolas no faiado corpo

Documents