xente nova e cooperativas

8/3/2019 Xente nova e cooperativas

1/86

XENTE NOVA E COOPERATIVASAlternativa de autoemprego colectivo

XUNTA DE GALICIAConsellera de Educacin e Ordenacin Universitaria

Consellera de Asuntos Sociais, Emprego e Relacins LaboraisConsello Galego de Cooperativas

Santiago de Compostela, 2004


2/86

Imprime: LITONOR

Dep. Legal: C-335-2004

Edita: Xunta de GaliciaConsellera de Educacin e Ordenacin UniversitariaConsellera de Asuntos Sociais, Emprego e Relacins LaboraisConsello Galego de Cooperativas

Manual realizado coa colaboracin tcnica de:Constantino Gago Conde e Maxi Pereira Rodrguez

Socio e socia de:* XEDEGA, S. Coop. GalegaAsesoramento en proxectos de autoempregoR/ Marqus de Valladares, 23 Of. 715. 36201-VIGOTfno. 986 430 404 - Fax. 986 228 822Correo-e: [email protected]


3/86

5

ESQUEMA - GUIN DO MANUAL

BLOQUE 1

A realidade laboral

O traballo por conta allea

O traballo para a Administracin

O autoemprego individual e colectivo

Sectores e actividades con perspectivas de futuro

Exercicios e dinmicas

BLOQUE 2

O cooperativismo

O cooperativismo: unha alternativa

Cooperativas na economa e na sociedade.

Que unha cooperativa de traballo asociado?

Que cmpre para ser un bo socio ou unha boa socia cooperativista?


BLOQUE 3

Unha idea compartida

A idea, o primeiro

Iniciativa, motivacin e compromiso

Acoutando o risco: o plan de empresa cooperativo

Da idea accin


BLOQUE 4

Por se serve de axuda

Fichas-resumo

Resultados de exercicios e dinmicas

Libros e manuais

Entidades e organismos


4/86


5/86

BLOQUE I

A REALIDADE LABORAL

1 O traballo por conta allea

2 O traballo para a Administracin

3 O autoemprego individual e colectivo

4 Sectores e actividades con futuro

5 Exercicios e dinmicas


6/86


7/86

B1-1. O traballo por conta allea

XENTE NOVA E COOPERATIVAS

9

Pois de momento non pensei niso. Estou aestudar e con iso xa teo abondo. De todos osxeitos, non estara mal atopar un bo traballocando remate. Sobre todo ben pagado: un bosalario, traballar pouco, nunha boa empresae con contrato fixo.

Este con probabilidade un dos desexos mis compartidos entre as persoas que estna estudar. Tamn -como non- o de atopar un traballo na Administracin. Outras persoas, en

cambio, nin pensaron anda neste asunto. Hai poucos anos, nunha enquisa feita a un colec-tivo de estudantes, obtvose que aproximadamente o 70% dos rapaces e das rapazas expre-saban o seu desexo de traballar para a Administracin cando rematasen os estudos.

E ti pensaches xa que vas facer cando remates os estudios?

Pode ser un bo momento para nos dedicar a pensar un pouco neste asunto. Andaque che pareza que o tempo de decidirse est lonxe, non debes esquecer que o futuro a razn de ser do presente e que convn ir dando pasos hoxe para lograr o que sequere ma. Aprazar o momento de tomar as decisins non serve de moito e, as mis

das veces, o nico que se consegue ir tirando e dando tombos sen unha direccin clara.En moitas circunstancias, ter unha visin clara do que queremos no futuro axuda a tomardecisins acertadas. Non hai vento favorable para o que non sabe a qu porto se dirixe.As seguintes preguntas pdenche axudar a ordenar un pouco as tas ideas neste labor:

Pensas que realmente importante ter un emprego?

Onde ves mis paro, entre a xente nova ou entre as persoas adultas?

Cal cres que o mellor camio para conseguir emprego?

Es das persoas que pensan que o mis importante o soldo?

En que mbitos laborais te ves mis capaz e con mis comodidade?

Como te sentes ante a procura do teu primeiro emprego?


8/86

Seguro que sobre estas cuestins tes as tas propias opinins; nalgunhas coincidi-

rs coas tas amizades e noutras non. Tamn ters escoitado moitas expresins sobre oemprego non demasiado optimistas e que non sempre responden realidade. O quedebes saber que o problema do emprego, e tamn do paro, un problema complexoque se debe enfocar desde diversos puntos de vista. Por se che serve para aclarar un

pouco as ideas, presentmosche algunhas informacins:

Parece evidente que o traballo un valor central na vida das persoas e que

est moi directamente relacionado co seu grao de inclusin e de pertenza

sociedade na que viven.

A Administracin conta con servicios pblicos que poen en contacto as

empresas que ofrecen e as persoas que demandan emprego. En Galicia a

travs do Servicio Galego de Colocacin. O acceso traballo por conta allea consguese tamn mediante familiares

ou amigos nunha alta porcentaxe.

Os contratos temporais son os xeitos dominantes nas relacins laborais nas

que participa a xente nova.

No mercado laboral actual existen tres formas de emprego: o traballo por

conta allea, o traballo na Administracin e o autoemprego.

O desemprego pode conducir a un crculo vicioso:

Non atopo traballo dimine a mia resistencia fracaso baixa

a mia autoestima e confianza redcense as mias posibilidades deinformacin non atopo traballo. Pdese rachar con este crculo?

posible sermos optimistas? Ns pensamos que si e dmosche algunhas razns:

Aumentan as vas alternativas para o acceso da xente nova traballo.

Anda que as prcticas en empresas (formacin en centros de traballo) e as

propias bolsas de traballo existentes nos centros de formacin constiten

un bo camio para atopar o primeiro emprego, existen tamn bolsas de

formacin e programas especficos das distintas administracins para faci-

litar a contratacin laboral de da xente nova.

Son cada da mis as empresas e institucins que se dedican a fomentar e

promover a busca activa de emprego, que dispoen de bolsas de emprego e

contactos con empresas que actualizan periodicamente.


10


9/86

O acceso informacin de empresas e institucins axilzase a travs de

internet. Moitas empresas contan con pxina web onde podemos deixar o

noso currculo, xa que a maiora conta coa sa propia bolsa de traballo.

Existen tamn pxinas onde podemos deixar o noso currculo para que odistriban entre empresas que buscan traballadores e traballadoras.

Non nos cabe dbida de que o traballo por conta allea unha das opcins misempregadas para acceder mundo laboral; sen embargo non a nica e nos seguintesapartados poderalo ir descubrindo. Neste manual non pretendemos estendernos nasopcins da procura de emprego por conta allea, porque pensamos que existe informa-cin abondo sobre o tema (desde a propia formacin e orientacin laboral, ata manuais

sobre o xeito de redactar o currculo, de como pasar unha entrevista, etc.). Sen embargo

si que quixeramos facerche algunhas observacins. En primeiro lugar, existen dasopcins para a contratacin por conta allea: traballar en empresas xa en funcionamentoe con perspectivas de crecemento, e traballar en empresas de recente creacin ou que se

vaian constitur.

En mbolos dous casos, a informacin e a anticipacin resultanfundamentais. Cando unha oferta de emprego chega s xornais,milleiros de persoas dispoen tamn desa oferta. Xa que logo, a

procura previa de informacin sitanos en mellores condicinsde partida e, hoxe por hoxe, existe informacin abondo sobreempresas, polgonos industriais, datos econmicos, entidades

de promocin e apoio a empresas, asociacins de empresarios,etc. O que est claro que ningun che vai traer o traballo casa, as que o sof non

unha opcin.

Por outra banda, tal e como apuntabamos, non debemos esquecer que en ocasinso emprego se consegue tamn a travs de coecidos ou familiares. Isto as porque as

persoas (algns empresarios tamn) se fan anda mis das referencias dalgn coecidode confianza que dunha acreditacin e dun currculo (pensa, se non, en aspectos tan

comns como levar o coche taller, ir cear a un restaurante ou arranxar os dentes).

As que corre a voz, ampla no posible o teu crculo de

relacins: parentes, amigos, coecidos, vecios, etc. Dillesque ests na procura de traballo e que che interesa calque-ra informacin que tean sobre posibilidades de emprego.

Xa ters tempo de rexeitar as que non che interesen. E pro-

cura lembrrllelo de cando en vez, sen caeres na teima.


11


10/86

Finalmente, pensa que a procura de traballo por conta allea require de planificacin

previa, constancia, dedicacin, tempo e oportunidade. Estar no lugar axeitado no momen-to oportuno resulta s veces fundamental.

De tdolos xeitos existen outras opcins que tampouco debemos desbotar. A con-

tinuacin falaremos brevemente das posibilidades de traballar para a administracin.


12


11/86

B1-2. O traballo para a Administracin

unha opcin mis de traballo e, naturalmente, apetecible. Xa comentabamos noapartado anterior que ata un 70% da xente nova dunha comarca espaola quera per-

tencer funcionariado remate dos seus estudios. Sen embargo, non todas as persoasque traballan para a Administracin pertence a este colectivo, xa que hai tamn persoallaboral e non tan doado acceder s prazas que se convocan. Cmpre unha preparacinconcienciuda dos temas, tempo e, nalgns casos (dependendo das prazas s que se opte)disposicin para desprazarse a outras localidades. E ademais, se todos foramos funciona-rios ou funcionarias...


13

Conseguido! 20 prazas para 50.000 aspiran-tes e unha mia. Por fin teo o meu futuro solucionado! E a Administracin non vaipechar, nin recortar persoal, as que... traba-llo fixo de por vida!

Quen quedara para xerar riqueza e producir bens e servicios?

Por se che serve de axuda, aqu van algunhas caractersticas do emprego pblico:

En Espaa existen tres tipos de administracins:1. A Administracin central (Espaa).2. A Administracin autonmica (comunidades autnomas).

3. A Administracin local (concellos, deputacins, mancomunidades, etc.).

As administracins pblicas seleccionan o seu persoal, ben sexa funcionario ou benlaboral, de acordo coa sa oferta de emprego pblico, mediante convocatoria pblica (a

travs dos boletns oficiais) e por sistema de concurso, oposicin ou concurso-oposicinlibre, nos que se garanten, en todo caso, os principios constitucionais de igualdade, mri-to e capacidade.


12/86

O funcionariado non se regula polo dereito laboral comn e as persoas que o com-

poen estn adscritas a diferentes corpos e escalas, e integradas, segundo o nivel da titu-lacin esixida para o seu ingreso, en distintos grupos: A, B, C, D, E (tes un cadro coas sasprincipais caractersticas no anexo I deste manual).

Dentro de cada un destes grupos, o persoal pode estar nunha das situacins seguintes:

FUNCIONARIADO DE CARREIRA. Frmano os traballadores s que, en virtude doseu nomeamento e baixo o principio de carreira ( dicir, ter superado un proceso selec-tivo de oposicin), se incorporan servicio da Administracin e ocupan prazas dotadas

con orzamentos establecidos para iso.

PERSOAL EVENTUAL. aquel que, en virtude de libre nomeamento e en rxime

non permanente, ocupa un lugar de traballo considerado de confianza ou de asesora-mento non reservado a persoal funcionario.

PERSOAL INTERINO. aquel que presta servicios de carcter transitorio. Rxese polodereito administrativo e ocupa prazas que estn reservadas s funcionarios de carreira.

PERSOAL LABORAL. aqueles que, en virtude dun contrato de natureza laboral,ocupa postos de traballo clasificados como tales. Pdese contratar con carcter perma-nente ou non.

Se cres que o traballo para a Administracin a mellor opcin, ters que estar moipendente das convocatorias que periodicamente se publican nos distintos boletns (BOE,DOG, BOP, etc.). As mesmo, ters que estar en disposicin de dedicar tempo e recursospara a preparacin dos distintos temarios.

Existen moitas pxinas en internet onde atopar informacin sobre convocatorias eofertas de emprego. Cada Administracin conta habitualmente coa sa. Con carcterxenrico podes obter informacin en:

www.administracion.es/portadas/perfiles/ciudadano/empleo_publico


14


13/86

B1-3. O autoemprego individual e colectivo


15

E por que non dar o paso? E por que non pensar en ser eu o xefe ou a xefa? Outraspersoas fixrono antes e montaron a sa pro-pia empresa. Pero non debe ser nada doado;ademais, se a cousa vai mal igual te arrunas.Pero tamn, quen non se arrisca...

a terceira opcin. Traballar por conta propia. Ser o propio xefe ou a propia xefa. E senembargo, s veces imponnos mis respecto (ou mis medo) que outras opcins, porque noncoecemos ben de qu vai o asunto, porque teremos que arriscar un dieiro que s vecesnon noso ou non temos, ou simplemente porque non nos vemos con capacidade.

Pero que cmpre para montar unha empresa? realmente tan difcil?

Nin tan doado nin tan difcil. Moitas persoas asumiron o reto de pr en marcha unhaempresa e tirar adiante as sas ideas. Unha cousa que si che podemos asegurar que menos difcil do que nun principio pode parecer, e tamn que polo camio se aprenden moi-

tas cousas: procurar informacin, tratar con persoas e entidades, negociar, planificar, com-partir e contrastar opinins. Todas estas habilidades e aptitudes son unha boa bagaxe paraconseguir traballo por conta allea, no caso de que a ta idea non funcione.

Empresario ou empresaria ten que ser sinnimo de persoa emprendedora, de algun

que asume o risco de pr en marcha un proxecto empresarial para producir bens ou servi-cios, para sacar adiante unha idea que permitir xerar riqueza e crear postos de traballo.

En calquera caso, a idea o primeiro.


14/86

E xunto coa idea, a INICIATIVA, a MOTIVACIN e o COM-PROMISO son tamn requisitos imprescindibles. Para facer-

mos da nosa idea unha realidade, teremos que PLANI-FICAR, tratando de acoutar o risco, de ver se a nosa

idea era tan boa como pensabamos e se as contas

cadran. Nalgns casos, importante tamn contarcon socios ou socias que compartan os obxectivos

do proxecto, anda que moitas persoas optan porasumir o risco de xeito individual. De feito, en Galicia son maiora os proxectos de auto-emprego individual do traballador ou da traballadora baixo a frmula de autnomo.

E ti que preferiras, ser unha persoa emprendedora individual ou contar consocios ou socias?

A opcin do autoemprego colectivo ou en sociedade tamn moi empregada baixodiferentes frmulas xurdicas (sociedades annimas, limitadas ou laborais; comunidadesde bens; cooperativas; etc.). Hai proxectos que pola sa dimensin requiren unha apos-

ta conxunta de varias persoas. En calquera caso, ambas as opcins -colectivo ou indivi-dual- teen vantaxes e inconvenientes que analizaremos mis adiante.

En Galicia e en Espaa, a frmula que mis se est a utilizar a de sociedade limi-tada. Sen embargo a creacin de cooperativas, comunidades de bens e sociedades limi-tadas laborais medrou de xeito importante. Podes ver as sas principais caractersticas nas

tboas que che presentamos no anexo II deste manual.

As principais diferencias entre unhas frmulas e outras teen que ver con distintosaspectos, por exemplo, a responsabilidade polas dbedas que se podan xerar na activi-dade. No caso de autnomos, comunidades de bens e sociedades civs respndese co

patrimonio persoal. No resto de sociedades respndese s co capital achegado e non cosbens persoais.

Outra diferencia importante ten que ver co control e coa xestin

da sociedade. No caso das sociedades laborais e cooperativas, amaiora do capital debe estar en mans dos socios traballadores oudas socias traballadoras. No caso da cooperativa mesmo non est

permitida a existencia de socios ou socias capitalistas (persoas que poen capi-


16


15/86

tal e participan nos beneficios sen participar na actividade), co que se asegura que os

beneficios (no caso de xerarse) se distriben entre as persoas que traballan na coopera-tiva.

O capital inicial que cmpre achegar e o nmero de persoas coas que temos que

contar tamn son diferentes. Algunhas frmulas non necesitan de capital mnimo iniciale mesmo, no caso dalgunhas sociedades (como a annima e a limitada), anda que pare-za raro, non se precisa mis dunha persoa. Son as chamadas sociedades unipersoais. Nocaso da cooperativa de traballo asociado cmpren como mnimo tres persoas para cons-titula.

Outra diferencia importante ten que ver co paga-mento de impostos. En xeral, as sociedades pagan o cha-

mado imposto de sociedades (unha porcentaxe dosseus beneficios), do mesmo xeito que as persoas fsicas

pagamos o IRPF (imposto da renda das persoas fsicas).En funcin do tipo de sociedade e do seu volume econmico pagarase mis ou menos.Neste caso a cooperativa a sociedade que menos paga (ata un 10%, fronte 30% doresto de sociedades de pequena dimensin).

Pensamos que agora xa tes algo mis de informacin que che pode axudar a elixiro tipo de empresa que mis che convn. Non debes esquecer que o traballo por conta

propia ten cada da mis apoios (desde a Administracin fomntase mediante axudas easesoramento tcnico) e se converteu nunha das sadas mis baralladas pola xente nova

e polas persoas desempregadas de longa duracin.


17


16/86


17/86

B1-4. Sectores e actividades con perspectivas de futuro

Est claro que son preguntas que nos preocupan e que non teen unha respostadoada. Cales sern as tendencias? Hai moitos factores que inflen: cambios sociais e depoboacin, conxuntura econmica, aparicin de novas demandas e novas necesidades,posibilidades reais no contorno local, etc. Moitas entidades e organismos preocpanse deestudiar estas tendencias. Sen embargo, temos insistido moito na necesidade de adian-tarse, de manexar informacin relevante e de non perder de vista a orientacin que van

tomando os traballos e as actividades que poden ter mis demanda no futuro.


19

Vale, teo tres opcins: traballar paraalgun, traballar para a Administracin outratar de montar algo e ser eu o xefe ou a xefa. Pero se me decido polo autoemprego,que actividade podo montar? Porque ideas hai moitas pero quen me asegura que nofuturo vai seguir sendo unha boa idea?

E ti, tes algunha idea de cales son as tendencias de futuro?

As persoas expertas parecen estar de acordo en que a xeracin de emprego sebasea nalgunhas transformacins sociais profundas que as nosas sociedades estn a vivirhoxe, entre as que podemos destacar as seguintes:

O avellentamento da poboacin.

A incorporacin da muller emprego. Os fluxos migratorios. O cambio das estructuras familiares e do seu gasto. A continuidade acusada do proceso de urbanizacin e despoboamento do rural.

O desenvolvemento de novas tecnoloxas e dos medios audiovisuais. As novas demandas de cultura e lecer. As novas demandas de calidade.


18/86

Con isto estn a aparecer novas necesidades individuais e colectivas,

anda insatisfeitas en boa medida, e na sa satisfaccin atpase aoportunidade de xeracin de novos empregos, tanto en traballo por

conta allea como en traballo por conta propia.

Existen catro grandes apartados apuntados polaComisin Europea: servicios da vida diaria, SERVICIOS DE

MELLORA DO MARCO DE VIDA, SERVICIOS CULTURAIS E DELECER E SERVICIOS DE MEDIO AMBIENTE. A estes nenselles outros apuntados polaspersoas expertas: agricultura e gandera ecolxicas, industria agroalimentaria de carcter

artesanal, restauracin de obras pblicas, enerxas alternativas e actividades das organi-zacins non gobernamentais e dos movementos asociativos. Moitos destes mbitos, quenon esgotan todos os posibles, necesitan contrastarse localmente, xa que as necesidades

e as demandas locais non sempre coinciden coas tendencias globais.

Sen embargo, debemos ter en conta que os xacementos de emprego foron for-mulados no ano 1993, polo que convn seguirlles prestando atencin s posibilidadesque se ofrecen en novos sectores e actividades emerxentes. Por exemplo, os novos xace-mentos de emprego serviron para prever -e as se concretou- unha grande creacin de

emprego no mbito das novas tecnoloxas da informacin e no sector das telecomunica-cins, igual que noutros sectores e noutras actividades como o lecer e o tempo libre, oturismo rural, os servicios sociais, etc. Malia comezar a aparecer, nalgns casos, sinais de

saturacin quedan anda moitas posibilidades por descubrir.

En calquera caso, convn saber que existe moita informacin sobre sectores, activi-dades e ocupacins con perspectivas de futuro, de entidades tanto pblicas como priva-das. Sen embargo, as novas iniciativas e oportunidades son con frecuencia mis froito daanlise de necesidades e carencias a nivel local que de grandes tendencias globais que

nos poden servir de gua ou faro pero que deben ser tomadas como referencia.


20


19/86

O que est claro que debemos escapar dos camios doados e dos estereotipos -

seguro que che soa a frase: un bar sempre vai ter xente-. A imaxinacin ten que xogarun papel importante, pero tamn a anlise doutras experiencias postas en marcha nou-tros lugares e que aqu poden resultar novidosas e de interese.


21


20/86


21/86

B1-5. Exercicios e dinmicas

trveste coas seguintes propostas?

1. Fai unha pequena enquisa entre as tas amizades e os teus compaeiros e as tascompaeiras: cales son as sas expectativas laborais e que preferiran, traballo por

conta allea, traballo na Administracin ou autoemprego? Pdelles que expliquen oporqu da sa resposta e compraa coa ta propia opinin.

2. Cales cres que son as principais vantaxes e os inconvenientes de cada unha des-tas tres formas de emprego? Podes anotar para cada unha delas en das columnasas principais vantaxes e os inconvenientes.

3. Fai algo parecido coas seguintes afirmacins. Pon no cadro correspondente segundocreas que son vantaxes ou inconvenientes do autoemprego individual e colectivo.

- Mellor s ou soa que en mala compaa.

- Cantas mis persoas mis ideas.

- Non doado atopar persoas comprometidas e responsables para unha sociedade.

- O traballo en equipo permite sumar capacidades e mis creativo e satisfacto-rio.

- Un non pode facer de todo. Cmpre saber delegar.

- Pdenme pisar ou roubar a idea.

- Se me poo enfermo ou quero coller vacacins, que fago?

- Non teo que renderlle contas a ningun.

- O esforzo econmico pdese compartir e asumir maiores investimentos.

- Poden existir conflictos e problemas.

- Cadaqun cumpre o seu papel e ten a sa funcin.

- Os problemas compartidos lvanse mellor.


23


22/86

4. Cal cres que ocupacin con mis posibilidades de futuro para os estudios queests a desenvolver? Cal che gustara desempear?

5. Dentro dos sectores e das actividades de futuro que vimos e anda que non teanque ver co que ests a estudiar nestes momentos, cal che parece mis interesan-te e por que?


24

Autoemprego Individual

AVANTAXES INCONVENIENTES

Autoemprego Colectivo



23/86

BLOQUE II

O COOPERATIVISMO

1 O cooperativismo: unha alternativa

2 Cooperativas na economa e na sociedade

3 Que unha cooperativa de traballoasociado?

4 Que cmpre para ser un bo socioou unha boa socia cooperativista?



24/86


25/86


27

B2-1. O cooperativismo: unha alternativa

certo que agora xa tes bastante informacin e, s veces, o exceso de informacin contraproducente, porque o nico que fai e enlearnos. As que imos intentar aclarar unpouquio as cousas. Para chegar ata o punto onde estamos cmpre percorrer un camioe ir facendo eleccins.

Pode que chegues a esta decisin se tes unha morea de ideas, gozas imaxinando,amas os desafos, tes iniciativa e non che asusta asumir riscos. Tamn, con probabilidade,

porque ests un pouco farto ou farta de que che digan sempre o que cmpre facer.

A verdade que cada vez estou mis enleado.Agora xa non s cuestin de elixir entre traballo por conta allea, traballo para a Administracin ou autoemprego, senn tamnque se me decido polo traballo por conta propiadebo valorar se mellor s ou con socios ou socias. E non s iso, se o fago con socios ousocias, cal a mellor frmula? cal se adaptamis que quero facer?


26/86

Se que che gusta pasar tempo cos teus amigos e amigas e pensas que poderas che-gar a traballar con eles. Tamn porque crees que entre varias persoas mis doado asu-

mir os riscos e compartir os xitos e os fracasos.


28

Se che atrae traballar nunha empresa na que o que prima son as persoas, que seorganiza e xestiona dun xeito democrtico, que compensa de xeito solidario as persoasque a compoen e que contribe de xeito importante a unha mellor redistribucin dariqueza; e se ademais tes preocupacin polo teu desenvolvemento laboral e persoal,

COOPERATIVA


27/86

pode que che interese un modelo de traballo participativo que lles proporcione forma-

cin s seus socios e s sas socias, e que poida contribur sa promocin social.


29

a alternativa das persoas que se enfrontan futuro convencidas de que as eco-nomas necesitan mis elementos de independencia, democracia e participacin, parapermitir ter mis dominio sobre as sas vidas, tanto nos aspectos econmicos como nossociais. unha crenza compartida por organizacins sen nimo de lucro, asociacins, fun-dacins, mutualidades e sociedades laborais, que configuran o que se denomina econo-ma social e que ten como principais caractersticas:

1. Procura do emprego estable e de calidade.2. Compromiso coa sociedade e co contorno.

3. Democratizacin da economa.4. Calidade de vida.

5. Formacin continua e desenvolvemento da creatividade.


28/86


29/86


30/86

Farmacutica do Noroeste- ou de COFAGA -Cooperativa Farmacutica de

Galicia-. Seguro que nalgunha ocasin tes comido polo de COREN-Cooperativas Orensanas- ou bebido vio do ribeiro ou albario

dalgunha cooperativa -Cooperativa Vitivincola do Ribeiro, etc.-. s clientes de Telefnica instlalles o telfono unha coope-

rativa -MONTELNOR-. Moito do leite que se bebe en Galicia producido por cooperativas. E moita da roupa que venden gran-

des empresas, como ZARA, Adolfo Domnguez, etc., tamn feitapor cooperativas txtiles.

Poderiamos seguir a relacin con ferraxeras, drogueras -FERROKEY, DROCOPER-,supermercados -EROSKI, CONSUM-, taxis, transportistas, autoescolas, colexios, etc., senesquecer as moitas persoas que acceden a unha vivenda baixo a frmula de cooperativa

de vivenda. Porque o cooperativismo mltiple e abrangue calquera actividade, est pre-sente de xeito cotin na nosa vida.


32

En Galicia, segundo os ltimos datos cos que contamos, existen arredor dun milleirode cooperativas, das que as mis importantes agrupan agricultores e gandeiros, seguidas decooperativas de traballadores e traballadoras, cooperativas de vivenda e outras. Na seguinte

tboa pdese ver o nmero aproximado de cooperativas en funcin de cada clase.

COOPERATIVAS ACTIVAS EN GALICIA 2003

Cooperativas de traballo asociado 484

Cooperativas agrarias 272

Cooperativas explot. com. da terra 21

Cooperativas de vivenda 73

Cooperativas de transporte 30Cooperativas de servicios 22

Cooperativas do Mar 20

Cooperativas de 2 grao 14

Cooperativas de consumidores usuarios 13

Cooperativas de ensino 53

Outras cooperativas 2

TOTAL 1.004


31/86

Como ves, existen moitas clases de cooperativas, das que as mis importantes polo

seu nmero e tamn polo volume de actividade e polo emprego que representan son ascooperativas agrarias e as de traballo asociado. As primeiras, como xa avanzabamos, agru-pan gandeiros e agricultores para diversas actividades, pero principalmente para se dotarde servicios e aprovisionamentos de xeito comn -o que lles permite abaratar custos- e

para transformar e vender as sas produccins. As, temos que as cooperativas agrariasgalegas achegan s persoas asociadas a elas servicios de compra e fabricacin de pensos,materiais e ferramentas, servicios de veterinaria e maquinaria en comn, etc., as comocomercializacin das sas produccins, en moitas ocasins transformndoas previamen-te -matadoiros, adegas, cocedoiros, etc.-

Outras cooperativas proporcinanlles s persoas asociadas vivenda ou servicios(almacenaxe e distribucin ou compras conxuntas). Algunhas outras cooperativas estn

formadas sa vez por cooperativas -cooperativas de segundo grao- e outras agrupancolectivos con base no sector de actividade (transportistas, marieiros e mariscadores).

Deixamos para o final as cooperativas de traballo asociado, porque delas falaremosno seguinte captulo.


33


32/86


33/86

B2-3. Que unha cooperativa de traballo asociado?


35

Cooperativa soa a cooperar, a un grupo de persoas traballando xuntas, a un conxuntode persoas asociadas que se unen coa mesma meta, pero iso igual que en cal-quera outra empresa ou non? A cooperativatia algunhas diferencias sobre outrasempresas: democracia, participacin, corres-ponsabilidade, compromiso, etc., pero, todoiso como se concreta?

O primeiro que temos que ter claro que a cooperativa, malia compartir bastantesaspectos con outras entidades, como as asociacins e as organizacins non goberna-mentais -ONG- ten respecto delas bastantes diferencias. Nalgunhas ocasins as coopera-tivas convertronse nun bo instrumento para atopar traballo dalgns colectivos, pero istotense que conxugar coa viabilidade do proxecto. Se somos capaces de superar algunhas

ideas preconcibidas (na cooperativa mandamos todos, isto non unha empresa, unbo grupo de amigos e amigas, montamos a cooperativa s porque ten moitas axudas,etc.) e coecemos ben en qu consiste a cooperativa, entn seguro que faremos que o

noso proxecto sexa un xito.

Entn, que unha cooperativa de traballo asociado?

A cooperativa de traballo asociado unha empresa. Trtase dunha empresa espe-cial, no sentido de que conxuga os obxectivos do capital e do traballo con obxectivos

sociais, e conta ademais con principios e valores democrticos, de participacin e de pri-maca das persoas. unha empresa onde a persoa que traballa pensa como responsableda empresa e viceversa.

Segundo a Lei 5/1998, de Cooperativas de Galicia, as cooperativas de traballo aso-ciado -en adiante CTA- estn formadas por persoas naturais con capacidade legal e fsicapara desenvolver a actividade cooperativizada, poden constiturse e funcionar con tressocios ou socias e teen por obxecto a prestacin de traballo das persoas asociadas lles


34/86

proporcionar emprego, para producir en comn bens e servicios para terceiros. dicir, son

organizacins que axuntan persoas que poen en comn o seu traballo para realizar unhaactividade empresarial de xeito cooperativizado. Elas marcan os seus salarios e distribenos seus beneficios en funcin do traballo levado a cabo na cooperativa. Tamn podencontratar traballadores ou traballadoras, pero s ata un 30% das persoas asociadas. Canto

s sas caractersticas principais, poderimolas resumir en tres:

1. UNHA EMPRESA DE PERSOAS. Nas CTA -a diferencia de noutro tipo de empre-sas onde as persoas son habitualmente un instrumento para lograr un fin

(beneficios)- as persoas constiten un fin en si mesmo e sitanse no cen-

tro da misin e da xestin cooperativa. Isto ten o seu reflexo en que,xunto coa sociedade laboral, son o nico tipo de empresa ondeexiste a dobre calidade de socio ou socia e traballador ou traballa-

dora. Non se entende a achega de capital sen a achega de traba-llo, e viceversa. Por iso, a cooperativa conxuga perfectamente os

intereses do capital e os do traballo. Na cooperativa non exis-te a figura de socio ou socia capitalista, que unicamente ache-

ga capital e participa nos beneficios. O que si existe unha figura intermedia -a dosocio colaborador ou socia colaboradora- que achega basicamente capital e que

recibe a cambio un tipo de xuro fixo. Se esta persoa colaboradora quixese partici-par na actividade, entn poderaselle retribur tamn cunha parte nos beneficios enproporcin nivel desa participacin na actividade.

2. UNHA ASOCIACIN LIBRE DE PERSOAS TRABALLADORAS. Disto dervase queo poder da cooperativa e a responsabilidade da sa boa marcha pertence s socios

traballadores e s socias traballadoras. Isto, sa vez, pdese concretaren que se non hai iniciativa libre e consciente, se non se sabeempregar o poder, se non se asumen os inconvenientes -e as

vantaxes- que representa a responsabilidade, non se estaranda en disposicin de levar adiante unha CTA. Algunhas dascooperativas que provian de empresas en crise sufriron e

estn a sufrir estes problemas: falla de motivacin e de iniciativa,non asuncin de responsabilidades, negativa a delegar o poder,

ausencia de formacin (empresarial, profesional e cooperativa), etc. Todos estes problemas son consecuencia dun primeiro: a inexistenciadunha iniciativa libre.

3. UNHA EMPRESA PARTICIPATIVA. a nica empresa onde a xestin democrti-ca vn reflectida polo principio de 1 persoa = 1 voto, independentemente do capi-tal achegado. Isto quere dicir que calquera socio ou socia ten un voto na asemblea,anda que as sas achegas capital sexan distintas. Isto non ocorre nas sociedades


36


35/86

capitalistas -SA ou SL- nin nas sociedades laborais -

SAL ou SLL-, onde cada persoa ten os votos quelles confire a sa contribucin capital reflectidanas sas accins ou participacins. Sen embargo,non se debe confundir xestin democrtica con

asemblesmo. Unha empresa dbese rexer poloprincipio de funcionalidade e efectividade, e iso incompatible co asemblesmo. Xaque logo, debemos asegurar que a nosa actividade obtea rendementos positivose a maior productividade das instalacins e do traballo, e que rena o capital nece-sario para financiar os activos e a actividade da cooperativa. Isto pdese resumir enfuncionar con rigor e xestin empresarial ou, o que o mesmo, planificar, perio-dizar, buscar e manterse no mercado, ofertar calidade, etc.

As pois, o grande reto que se enfrontan as cooperativas, e as CTA en particular,est en conxugar a eficiencia do funcionamento empresarial cos valores e os principiosque lle son propios e constiten a sa esencia.

Valores cooperativos:

a) AUTOAXUDA: na frmula cooperativa non s crece a empresa, senn tamn a per-soa, da que se espera o seu pleno desenvolvemento individual e no grupo.

b) RESPONSABILIDADE: a propiedade conxunta da cooperativa esixe un esforzo de

responsabilidade no seu mantemento e na sa extensin.c) IGUALDADE: na informacin, na participacin, na toma de decisins, etc.d) EQUIDADE: as cooperativas basanse nunha distribucin de ganancias que toma

como referencia a contribucin de cadaqun actividade e non nas achegas capital.e) SOLIDARIEDADE: entendida entre os membros da propia cooperativa nas retribu-

cins, no traballo, etc.; un apoio mutuo que se estende tamn a outras cooperati-

vas.f) TRANSPARENCIA: unha organizacin onde o dereito de informacin dos socios

e das socias est especialmente regulado e protexido pola lei.g)

VOCACIN SOCIAL:achega recursos humanos s comunidades das que forman

parte e teen un carcter de permanencia e territorialidade. As cooperativas de tra-

ballo asociado non se compran nin se venden a multinacionais.

Os principios cooperativos son, pola sa banda, as pautas mediante as que ascooperativas poen en prctica os valores:

a) ADHESIN VOLUNTARIA E ABERTA: as cooperativas son organizacins voluntariase abertas a tdalas persoas capaces de utilizar os seus servicios e dispostas a acep-tar as responsabilidades de seren socios ou socias.


37


36/86

b) XESTIN DEMOCRTICA: as cooperativas son organizacins xes-tionadas democraticamente polos socios e as socias, que partici-pan activamente na fixacin das polticas e na toma de decisins.

c) PARTICIPACIN ECONMICA DOS SOCIOS E AS SOCIAS: con-triben equitativamente capital das sas cooperativas e partici-

pan tamn, con base na actividade desenvolvida, nas gananciasou nas perdas.

d) AUTONOMA E INDEPENDENCIA: as cooperativas son organiza-cins autnomas de autoaxuda, xestionadas polos seus socios eas sas socias. Asnanse acordos con outras organizacins e consguese capital de

fontes externas, de tal xeito que se asegure o control democrtico por parte dosseus socios e das sas socias e se mantea a sa autonoma.

e) EDUCACIN, FORMACIN E INFORMACIN: as cooperativas proporcionan edu-

cacin e formacin s socios e s socias para que poidan contribur de xeito eficaz desenvolvemento das sas cooperativas. Debe constitur fondos especficos conparte das sas ganancias para levar a cabo esa funcin.

f) COOPERACIN ENTRE COOPERATIVAS: as cooperativas serven s seus socios e ssas socias o mis eficazmente posible e fortalecen o movemento cooperativo tra-ballando conxuntamente a nivel local, autonmico, estatal e internacional.

g) INTERESE POLA COMUNIDADE: as cooperativas traballan moi en contacto co seucontorno e tratan de lograr o desenvolvemento sostible das comunidades das queos seus socios e as sas socias forman tamn parte.


38


37/86

B2-4. Que cmpre para ser un bo socio ou unha boa socia cooperativista?


39

Buf! Non sei se ser demasiado para min: participacin, corresponsabilidade, compro-miso... Estarei preparado para asumir todo iso? Que significa realmente ser socio ou socia cooperativista? Cales son os meusdereitos e deberes? E se teo que formarparte da directiva? A verdade que non mevexo con suficiente preparacin.

A verdade que as persoas nunca nos cremos o suficientemente preparadas, peronon s para formar parte dun proxecto cooperativo, senn para outras mltiples facetas:pasar un exame, ser un bo amigo ou unha boa amiga, afrontar o primeiro da nun novoposto de traballo, converternos en pai ou nai, etc. Sen embargo, en ocasins non nos

queda mis remedio que tirar para adiante e asumir os compromisos. Os medos veendo descoecemento, limtannos e fannos dubidar. Cmpre sermos conscientes das pro-pias capacidades e asumirmos os retos.

Que retos teo que asumir na cooperativa de traballo asociado?

Esperamos que todo o que levas visto ata o momento che axudara a situar o mode-lo cooperativo nun nivel mis realista. longo destes captulos seguro que xa puidechesenxergar que as posibilidades de pr en marcha -e sobre todo de manter- unha coope-

rativa pasan polo desenvolvemento e a vivencia dunhas actitudes especficas:

FLEXIBILIDADE E MODESTIA EN OPININS E IDEAS: a base da colaboracin

a asuncin do valor das ideas das demais persoas, evitando caer na sobrevalora-

cin das propias e na adopcin de posturas rxidas para a sa defensa.

COLABORACIN E COOPERACIN: os obxectivos e a filosofa dun modelo coo-

perativo precisan maiores ndices de colaboracin dos que teen lugar noutros

mbitos sociais.


38/86

FORMACIN CONTINUA, PERSOAL E EN GRUPO: a consideracin das persoas

como o piar mis slido das cooperativas fai que sexa tamn o elemento mis

coidado, especialmente no que se refire seu desenvolvemento persoal e for-

macin. AMPLITUDE DE MIRAS: no plano persoal, social e empresarial. A apertura inte-

lectual especialmente necesaria para formar parte e colaborar con xito nunha

aposta anovadora e de alto contido social.

COMPROMISO COA COOPERATIVA: e coas decisins que se van tomando. Ser

membro dunha cooperativa esixe unha implicacin mis elevada que cando se

unha persoa asalariada, e do mesmo xeito un maior grao de fidelidade coas deci-

sins colectivas.

E finalmente unha moi importante:

HABILIDADES SOCIAIS PARA A COMUNICACIN E A NEGOCIACIN:Saber escoitar, prse no lugar dos demais, dar o brazo a torcer en ocasins,

perder un pouco hoxe para gaar todos ma e, sobre todo, levar as cousascun pouquio de humor.

Como socio ou socia cooperativista tes ademais os seguintes dereitos e deberes:


40

* Os que se derivan das nor-mas legais, estatutos e acor-dos validamente adoptados.

* Ser elector e elixible para os

cargos.* Participar con voz e voto e

formular propostas.

* Participar na actividade sendiscriminacins.

* Percibir o retorno cooperativo(parte dos beneficios).

* Actualizacin e devolucindas achegas capital e xuros.

* Recibir a informacin necesa-ria.

DEREITOS DEBERES

* Asistir a reunins (asembleas,etc.).

* Os que se derivan da lei, esta-tutos e acordos.

* Participar na actividade mar-cada.

* Non realizar actividades com-

petitivas.* Gardar segredo sobre asun-

tos e datos.* Desembolsar as achegas

capital.* Participar nas actividades de

formacin.* Aceptar os cargos para os que

se foi elixido ou elixida.


39/86

Se ademais foses elixido ou elixida para desempeares algn cargo na cooperativa

-como ves, unha obriga aceptar o cargo, ags cunha xusta causa de escusa- non debesesquecer o seguinte:

Os cargos na cooperativa son un traballo mis que algun debe asumir se se quere

que a organizacin funcione. Debe asumilos quen resulte elixido e queira, saiba e poida.Na cooperativa tamn ten que existir unha delegacin de autoridade que debemos enten-der como un servicio que se lles presta resto das persoas asociadas. E, se ben o rga-no mximo de toma de decisins est na asemblea -reunin de todos os socios e associas-, existen outros rganos que teen por obxecto facilitar a xestin da empresa coo-

perativa -consello rector, interventores de contas, etc.-. Esta podera ser a representacingrfica da estructura dunha cooperativa de traballo asociado tipo.


41

ORGANIGRAMA SOCIAL E EMPRESARIAL

O comit de recursos e o letrado asesor son figuras que s estn presentes en coo-perativas grandes. En cambio, nas cooperativas pequenas -unha cooperativa de traballo

asociado pdese constitur con tres membros- posible que o consello rector estea com-posto s polas persoas que ocupen a presidencia e a secretara, ou que sexa substitudopor unha administracin nica. Brevemente explicaremos as responsabilidades dos dis-tintos cargos para que non nos colla por sorpresa cando nos elixan.

PRESIDENCIA: ocpaa a persoa que representa a cooperativa ante terceiros e cara exterior. Est fronte da cooperativa e a sa imaxe. As sas funcins non sonempresariais -anda que poden selo se se teen os coecementos e a experiencia


40/86

necesarios-, senn representativas, de seguimento, de planificacin, de control e

tamn, habitualmente, as de moderar e presidir as asembleas.

VICEPRESIDENCIA: a persoa que se encarga dela substite ou complementa a presi-dencia nas sas funcins. Nas cooperativas pequenas -de menos de catro socios-

pdese prescindir deste cargo.

SECRETARA: basicamente as sas funcins son levantar actas dos acordos das asem-bleas e reunins, e expedir certificados. Igual que o resto de membros do consellorector, ten tamn unha funcin de seguimento, planificacin e control da marcha da

cooperativa.

Tdolos membros do consello rector teen entre outras as obrigas de velar por que

se cumpran os obxectivos econmicos, empresariais e sociais da cooperativa e son res-ponsables do seu bo goberno. En cooperativas pequenas difcil non asumir algn cargo,a non ser que se opte pola frmula de administracin nica.

INTERVENCIN: ocpanse dela a persoa ou as persoas que controlan e fiscalizan a acti-vidade da cooperativa. Poden acceder en calquera momento a toda a informacin

e deben servir de garanta do correcto funcionamento s membros da cooperativa.A sa funcin principal ten que ver coa revisin e co visto e prace das contas anuaisda cooperativa.

Desde o punto de vista empresarial, as cooperativas poden contemplar tamn a

figura da persoa responsable da direccin-xerencia ou da coordinacin, tanto internacomo externa -un membro da cooperativa ou unha persoa contratada- para garantir aprofesionalidade na xestin da empresa. un feito que en moitas cooperativas este papelest desempeado pola presidencia, frecuentemente sen coecementos e de xeito volun-

tario, o que as veces implica problemas e erros na xestin.

O mis importante non confundir o papel que se est a desempear en cadamomento. Cando estou exercendo como membro do consello rector teo unhas funcinse unhas responsabilidades e cando exerzo como socio traballador ou socia traballadora

teo outras. posible que anda que ocupe a presidencia, como socio ou socia tea queseguir instruccins no traballo ou acatar as decisins que se tomen.

Se temos claras as nosas funcins e responsabilidades e nos preparamos para des-

empealas con lealdade e eficacia. Se temos sempre presente que lles estamos prestan-do un servicio resto de socios e socias e o levamos a cabo con honestidade e franque-za, seguro que non se nos subirn os cargos cabeza e faremos que as pezas encaixen.


42


41/86

Cun axeitado reparto de funcins e responsabilidades, articulando un sistema detoma de decisins que faga da nosa cooperativa unha empresa organizada, mantendo asactitudes de respecto e procurando o acordo e a cohesin do grupo lograremos a viabi-

lidade social, pero non debemos esquecer que para que a cooperativa funcione bencomo empresa teremos que conseguir tamn a viabilidade tcnica e a econmico-finan-ceira. Vermolo no seguinte captulo, pero antes...


43


42/86


43/86


lgns exercicios para aplicar o aprendido

1. Cal pensas que a principal diferencia entre a cooperativa e outro tipo de empre-

sas? Con esas diferencias pensas que a cooperativa debera funcionar mellor oupeor que outro tipo de empresas? Por que? Contrasta a ta opinin coa dos teuscompaeiros e as tas compaeiras.

2. A ver se es quen de distinguir os diferentes tipos de cooperativas que aqu se for-mulan: lembra que cantas mis persoas, mis ideas.

Un nmero de persoas independentes que se dedicaban fabricacin de roupa

decatouse de que por si mesmos non podan producir o suficiente xnero

como para atraer os posibles grandes clientes, que pagaban mellores prezos.

Reuniron fondos propios e tomados a crdito, adquiriron locais para almacenar

e depositar a roupa que cada un fabricaba e contrataron persoal para recoller

os xneros dos seus teares e vendelos.

Un grupo de granxeiros decidiu xuntarse para pr en marcha un matadoiro.

Investiron dieiro, solicitaron prstamos e empregaron unha persoa para a

xerencia e algns operarios. A empresa comproulle o gando s granxeiros e,

cando o matadoiro produciu retornos, distriburonos en proporcin gando

que cada un achegara.

Certo nmero de electricistas atopaba moi difcil traballar individualmente, de

xeito que estes decidiron xuntarse e traballar colectivamente no mesmo taller.Conxuntamente compraban os seus materiais e as sas ferramentas e organiza-

ban os seus traballos -haba quen se dedicaba a empresas, outros a particulares,

etc.-. Marcaban os seus propios salarios a partir dos ingresos da empresa.

Un grupo de persoas novas que queran comprar un piso, ante os prezos tan

elevados que estes tian, decidiu organizarse para construr a sa propia viven-

da. Contrataron tcnicos -arquitectos e aparelladores- para que lles fixeran un

proxecto e dirixiran a obra e unha empresa constructora que os construra.


45


44/86

3. Un problema nas cooperativas, onde todas as persoas son socios e socias e, xa que

logo, comparten a propiedade, que resulta s veces difcil distinguir a propieda-de do podere da autoridade. A ver se ti es capaz de distinguilas neste exemplo:

Un cmara de televisin que retransmita o concerto dunha famosa orquestra

deu en matinar quen era o que tia o poder naquel conxunto de msicos.

Despois dun rato tivo claro que o personaxe que manexaba a batuta dictaba as

normas para que os demais tocasen segundo el mova os brazos. Pero cando

achegou mis a cmara, comprobou que esta persoa tia, sa vez, que aten-

der os papelios que a pasando coa man a cada pouco (a partitura). Cando

rematou o concerto soubo que o grupo de msicos, reunidos en asemblea das

atrs, elixira as pezas que se an tocar e contratara a persoa mis cualificada

para os dirixir. Quen ten a propiedade, quen o poder e quen a autoridade

nesta orquestra cooperativa?

4. De todos os requisitos que se lle piden a un socio ou a unha socia cooperativistapara que exerza as sas funcins do mellor xeito posible, cal pensas que a misdifcil de lograr?

5. E xa para rematar, anota na tboa as que consideres principais vantaxes e os incon-venientes mis salientables da cooperativa de traballo asociado. A ver se conxunta-mente cos compaeiros e as compaeiras atopas solucins s inconvenientes:

Estar s veces constitudas por persoas con pouca ou nula formacin empresa-rial e mesmo profesional.

Ser dono dos medios de produccin e, xa que logo, do propio traballo.

Participar nunha sociedade democrtica onde podes ser escoitado e participar

nas decisins.

Xestin empresarial deficiente, escasa perspectiva comercial e inaxeitados

coecementos do mercado.

Asuncin de responsabilidades, apertura de horizontes mentais e participacin

activa.

Frecuentes conflictos na toma de decisins e no reparto de tarefas.

Problemas de financiamento e capitalizacin.

Reparto equitativo das rendas e das ganancias que se xeran.

Empresa cooperante con outras empresas.


46


45/86


47

COOPERATIVA DE TRABALLO ASOCIADO



46/86


47/86

BLOQUE III

UNHA IDEA COMPARTIDA

1 A idea, o primeiro

2 Iniciativa, motivacin e compromiso

3 Acoutando o risco: o plan de empresacooperativo

4 Da idea accin



48/86


49/86

B3-1. A idea, o primeiro


51

Ddeme unha boa idea e moverei o mundo!A frase non era exactamente as, pero pode-ra valer. E se non, a estn o chupa-chups, afregona ou o telfono mbil para o certificar,e tantas e tantas outras boas ideas quepoderan ter sido e non foron. Pero claro, aidea boa a que se converte en accin, por-que se non queda no caixn.

O certo que idade e idea son das palabras parecidas e que semellan ir daman, xa que se hai algo que caracteriza a xuventude a cantidade e a calidade das ideasque se vos ocorren e a grande creatividade que tedes. Seguro que longo do da tedesmoitas, e poida que algunhas destas ideas sexan de tipo profesional. Sen dbida, s veces

vos abordan pensamentos do tipo pois se eu tivera cartos montara..., cando acabemosde estudiar poderiamos montar..., esta idea xa se me ocorrera a min, pois a min gus-

tarame ser o meu propio xefe, etc. Todos estes pensamentos poden ser o xerme dunhaboa e grande idea.

E a ti, ocrrenseche moitas ideas?

Se non as, non te preocupes, non todo o mundo ten facilidade para xerar ideas;algns non somos moi creativos, pero a cambio temos mis capacidade paralevar adiante as ideas dos demais ou temos menos medo s riscos,ou mis constancia. En calquera caso, a sociedade precisa das vosas

ideas, ideas sen corss, e no suposto de que esta aventura a quei-ras compartir e levar a cabo con mis xente (en grupo), s preci-sas facer partcipes dela as posibles persoas colaboradoras e, serealmente vos ilusiona, poida que esta idea se converta no voso

proxecto. Se as, cando menos comprobade se factible; despois levala a cabo ou nonxa decisin vosa. Por suposto, falamos de ideas de empresa, co obxecto de que ti par-ticipes activamente no mercado de traballo, non s realizando unha profesin senntamn decidindo sobre a maneira de facer as cousas e xerar riqueza na sociedade.


50/86

A idea, anda que nun principio de xeito intuitivo a consideres moi boa, debes

sometela a unha serie de cuestionamentos:

1. anovadora? En que? Porque cambia outros productos semellantes, porquemellora o seu servicio, porque melloramos na organizacin, etc. Cmpre que se

diferencie das actuais!2. unha idea realista?3. Esta idea apaixnate? motvate?4. Intes que posible tecnicamente?5. posible desde o punto de vista econmico? tes ou podes conseguir os cartos

que poden cumprir?6. Coeces algun a quen lle poida interesar compartir e desenvolver esa idea contigo?7. Ests en condicins de a poder acometer?

8. Intes que a sa rendibilidade xustifica os esforzos necesarios para a pr en mar-cha?

DEBES SABER QUE O OBXECTIVO PRINCIPAL DE TODA IDEA EMPRESARIAL ODE SATISFACER UNHA NECESIDADE DO FUTURO COMPRADOR. Isto quere dicir que nonbasta s con que sexa novidosa ou orixinal, senn que debe haber quen a queira consu-

mir. Unha idea pode que che pareza a mis marabillosa do mundo, pero se non existemercado para demandala entn podemos dicir que est destinada fracaso; pero se polacontra esta marabillosa idea cobre unha necesidade, entn o primeiro p est dado e

ben alicerzado.

Un exemplo: uns rapaces e unhas rapazas dos arredores dunha cidade decatron-se de que moitas persoas da sa vecianza an soas no seu coche tdolos das a traba-llar centro. Retencins, atascos, cabreos e un gasto intil de gasolina. Fixeron algunhaspreguntas e descubriron que moitas delas an cara mesmo sitio ou a sitios moi prxi-

mos, e ocorruselles unha idea: por que non pr de acordo a xente que a cara mesmo sitio para que fosen xuntos nun s coche?


52

As persoas pagbanlle un tanto a quen conduca e outro tanto grupo por plosen contacto. O que pagaban resultaba moito mis econmico que o que lles custabatodos os das o autobs, o tren ou calquera outro transporte pblico, e mis cmodo, por-


51/86

que os deixaba moi preto do seu posto de traballo. Comentaron a idea con algunha xente

-algns dixronlles que tolearan, outros dronlles nimos-, fixeron un pequeno estudiode mercado, analizaron a viabilidade do asunto e... o primeiro ano, Auto-compartido fac-turou arredor de 60.000 euros.

Se es das persoas que pensan que lles gustara montar algo, pero non tes moi claroo que1, aqu van algunhas suxestins para tirar ideas entre un grupo de persoas, que benpoden ser os teus compaeiros e as tas compaeiras. O primeiro paso ser estar aber-tos a todas as ideas, non ser cuadriculados, anda que nun primeiro momento nos pare-zan que rompen esquemas ou que son parvadas. Polo menos, non nos pechemos e pro-

curemos que a imaxinacin camie sen ataduras. Lembra que a imaxinacin como unparacadas, que s funciona cando est aberto. Para contribur a este estado pode-mos realizar a seguinte dinmica:


53

O xogo dos puntos2: A tarefa consiste en trazar catro lias rectas que atravesen todosos puntos sen levantar o lapis do papel. Podes empezar ou rematar por onde queiras.

Se te esforzaches pero non es capaz, non te preocupes. Non doado cambiar osesquemas mentais, as que podes ver a solucin nas pxinas finais.

No apartado de exercicios e dinmicas formulmosvos outro exercicio que serve

para xerar ideas en grupo (cantas mis persoas, mis ideas).

1. final deste manual inclese algunhas suxerencias de nde estn as ideas.2. Promover a apertura de miras, sen corss, anda que se tea que sar dos esquemas pre-

deseados ou das expectativas que se teen de un.


52/86


53/86

B3-2. Iniciativa, motivacin e compromiso


55

Un mozo paseaba por unha praia moi longa ecada vez que atopaba unha estrela de mar lan-zbaa lonxe, cara mar. Un home que pasabapreguntoulle qu faca. Estou tirando estrelas mar, porque est baixando a marea e se non han morrer cando lles dea o sol. O home,vendo que haba moitsimas, dxolle: iso quefas intil. A praia enorme e hai milleiros deestrelas. Non as vas dar salvado todas. Orapaz colleu outra estrela e, tirndoa mis al

das ondas, respondeulle: Para esta non foiintil, e seguiu co que estaba a facer.

INICIATIVA E MOTIVACIN SON SINNIMOS DE EMPRENDER

A vosa imaxinacin -futuros emprendedores!- debe intentar darlles resposta s con-tinuas demandas dun mercado moi cambiante, que vos ha pr a proba constantemente,para algn da obterdes o xito como recompensa voso esforzo.

Se algo ten claro a xente que leva uns cantos anos traballando coas empresas, queo maior combustible que alimenta un bo proxecto a ilusin e a confianza que as per-soas que o promoven depositen e mantean na idea. Xa que logo, toda persoa empren-dedora debera reunir, cando menos, algunha destas calidades, coas que seguro voshabedes sentir identificados:

Confianza nun mesmo e ilusin no proxecto.

Boa eleccin das persoas que colaboren como socios e socias.

Capacidade de esforzo e perseveranza. Capacidade para organizar e coordinar medios econmicos, humanos e materiais.

Capacidade para dirixir e motivar as persoas.

Capacidade para tomar decisins e asumir riscos.

Iniciativa e esprito anovador.

Non esquezas que moito mis doado reunir estas caractersticas entre varias per-soas. As que se vos atopades identificados/as con mis dunha destas caractersticas, sendbida! sodes posibles candidatos/as a Emprendedores/as.


54/86

Se tedes capacidade para emprender e para pr en marcha unha idea, se tedes ini-

ciativa, xa posudes un dos ingredientes fundamentais; o segundo a motivacin, a ilusine o entusiasmo para perseverar no seu desenvolvemento. Se a iniciativa ten que ver co impul-so inicial -co arranque-, a motivacin, como xa vos avanzabamos, o combustible para con-tinuar a marcha nesta carreira de fondo. Cando o motivo simplemente atopar un posto de

traballo que non se consegue por outros medios cabera preguntarse e se ma che apare-ce un posto de traballo, deixas o proxecto?; cando o motivo gaar moitos cartos con estaidea, cabera preguntarse e se non gaamos tanto ou non o gaamos tan axia?

Analiza con calma os teus motivos para ver se son suficientes para pr en marcha

e perseverar no desenvolvemento do proxecto.


56

E non esquezas que o proxecto cooperativo ten unha diferencia moi clara con outrotipo de empresas: o que priman son as persoas, polo que resulta fundamental pr en

comn os motivos de todas as persoas que forman parte del. Cando as motivacins sondiferentes poden, no futuro, xurdir problemas e conflictos que cmpre anticipar.

Neste sentido, como di o noso amigo Arcad Vilert3 estase a democratizar o derei-to iniciativa empresarial, o que significa que hoxe ser empresario non patrimonioexclusivo de quen tea capital senn, mis que nunca, de quen tea boas ideas e estea

disposto a as levar a cabo con rigor e tenacidade.

S existe fracaso cando un non desenvolve os seus ideais.No teu caso, non s te debes comprometer coa idea senn cogrupo, co que adquires unha obriga co proxecto: a obriga deanalizar se viable intentar levalo a cabo.

Non esquezas que o mundo das persoas que searriscan e toman a iniciativa.

3. Arcadi Vilert, La autogestin cooperativa hoy, FCTAC, Barcelona.


55/86

B3-3. Acoutando o risco: o plan de empresa cooperativo


57

Xa temos unha idea! Pensamos que podefuncionar. Temos ganas e ilusin por levalaadiante. Compromteste con ela e cos teuscompaeiros e as tas compaeiras para pren marcha e montar a cooperativa.

Se as, entn o momento de parar!

Cmpre planificar os obxectivos, os medios e as estratexias, e coecer os posiblesresultados, todo isto nun horizonte de tempo de cando menos cinco anos. E dicir, ides

desear cmo queredes que sexa a vosa empresa e o que precisades para o conseguir.En resumo, planificar dicir qu queremos, cndo o queremos conseguir e qumedios precisamos para o lograr.

Segundo R. L. Acloff, planificar con-siste en concibir un futuro desexado,as como os medios reais para oalcanzar.

Puidera ser que a idea inicial xurdira dunha soa persoa, pero vaise converter enpropiedade de todo o grupo a travs do seu desenvolvemento conxunto. Con esta parti-cipacin activa, ademais, consguese unha primeira filtraxe de socios e socias, xa que til para gaar maior conciencia sobre o compromiso que vai esixir a cooperativa. Este

o momento ideal para expor individualmente o verdadeiro compromiso ou os atrancos eproblemas para seguir adiante.

O plan de empresa cooperativo vai ser a carta de navegacin

para a nosa empresa; vainos marcar o rumbo. Por unha banda,internamente vainos obrigar a iniciar a aventura empresarialcun mnimo de coherencia, rigor e eficacia, cun coece-mento sobre as posibilidades de xito e, sobre todo, cunha


56/86

maior implicacin de todas as persoas socias, ter participado no seu deseo. E exter-

namente, vai ser unha esplndida carta de presentacin do proxecto ante terceiros, quenos pode servir para solicitar financiamento, contactar con clientes, solicitar apoios daAdministracin, etc.

Este plan, sobre todo, debe dotar o grupo de persoas promotoras da informacin eda formacin necesarias para lograr unha grande capacidade de resposta e flexibilidade.


58

GUA PARA A ELABORACIN DUN PLAN DE EMPRESA COOPERATIVO

A.- A historia do noso proxecto

Neste apartado faredes unha breve descricin da actividade, as como do seu graode desenvolvemento no momento de confeccionar o plan.


57/86

Tamn cmpre realizar unha breve historia do proxecto: por qu se elixiu e de qun

partiu a idea. Podmolo facer intentando responder s seguintes preguntas:

Cal a actividade que nos imos dedicar na cooperativa?

Xa est iniciada? de que xeito?

Se non o est, que falta para a iniciar?

Que actividades mis importantes se fixeron ata agora?

Como xurdiu a idea de facer a empresa? Quen a promoveu?

Como conseguistes o grupo de socios promotores?

Principais atrancos que se presentaron.

Contactos realizados.

Xa est iniciada? de que xeito?

B.- rea comercial e de produccin


59

Neste apartado, trataredes de facer unha definicin clara e precisa do producto ouservicio con respecto mercado onde vai ser ofrecido. Para isto utilizaremos a empresa

que antes imaxinamos como un exemplo prctico que levaremos paralelo a todos osapartados.

B.1.- Definicin do producto

Describiremos aqu as caractersticas, o nivel de calidade inherente e os elementosque o diferencian do resto de productos ou servicios semellantes que hai no mercado.

Tamn ser importante sinala-los consumidores s que vai dirixido, as necesidades quecobre e as principais fases da produccin, cunha indicacin de cmo ides controlar a cali-dade. En resumo, estariamos respondendo seguinte:

Productos:porco, tenreira e cordeiro, condenominacin de orixe


58/86

Cales son os productos ou servicios da nosa empresa? Calidade.

Que aspectos anovadores os diferencian dos

nosos competidores?

Que necesidades cobre? Que procesos temos que facer para o producir?

Como imos controlar a calidade en todos os

procesos, includa a venda?

B.2.- Definicin do mercado. Deteccin de oportunidades de negocio

Onde se espera vender e ofrecer o producto ou servicio? Cales poden ser os nosos consumidores? Caractersticas tanto dos clientes

como dos consumidores.

Cal e o mercado actual para este tipo de productos? Cal pode ser a sa

evolucin nun futuro? Tanse en conta as zonas xeogrficas escollidas e o

seu porqu.

B.3.- Anlise da competencia

Aqu tedes que relacionar os aspectos que definen a competencia da futura empre-sa desde diferentes perspectivas: dimensin (capacidade de produccin), medios huma-nos (persoas coas que contan, socios ou non), zonas de influencia, estructura, promocin(tcnicas de venda, publicidade, relacins pblicas, etc.), tipo de productos que ofrecen,prestixio, etc. Cmpre comparardes todos estes aspectos cos do voso proxecto.

Quen compn a competencia (as empresas que venden e ofrecen os mes-

mos ou parecidos productos ou servicios)? Cales son os seus puntos fortes e os febles? Compardeos cos do voso

proxecto.

B.4.- Promocin e publicidade

Con que medios vamos dar a coecer os nosos productos? Medios e siste-

mas de publicidade utilizados para atraer os compradores.


60

Proceso: compra des resesvivas, transporte matadoiro

para o seu sacrificio,transporte nave da empresae distribucin clientela.

Competencia: empresasconsolidadas con fortesinvestimentos en transporte.Compiten en prezos

Publicidade: anuncios,pxinas amarelas e visitas docomercial da empresa.


59/86

B.5.- Previsins

Aqu tedes que indicar de xeito razoado -e a ser posible contrastado- as previsinsde cifras de vendas dos productos ou servicios da cooperativa, ben sexa en importe -euros-, ben en unidades -cantidade de producto- ou ben nos dous conceptos.

Haber que definir tamn os medios dos que disporedes para lograr esa capacida-de de produccin, demostrando que con eles se poden conseguir as previsins apunta-das, as como especificar os circutos de distribucin -cmo lle ides facer chegar os pro-ductos clientela-.

Canto se espera vender anualmente?

Canto podemos producir anualmente?

Que sistemas de distribucin imos utilizar?

Que cantidade de mercadoras teremos no almacn como media?

B.6.- Determinacin do prezo de custo por producto ou servicio

Determinacin do prezo de custo de cada un dos productos ou dos servicios a par-tir da suma do total dos custos, tanto dos variables como dos fixos.

Temos que responder a canto nos custa producir cada un dos nosos productos ou

servicios?. Pero, para isto, primeiro temos que coecer os custos fixos que ten a coope-rativa, independentes do volume de produccin: gastos de persoal mnimos, seguridadesocial, alugueiros, subministracins (luz, auga, telfono, etc.), impostos, depreciacin damaquinaria, etc. Ademais, cmpre tamn termos en conta os custos variables, en funcin

da produccin: materias primas, gastos de distribucin, etc.

B.7.- Determinacin do prezo de venda e a sa comparacin co da competencia.Con que vendas logramos cubrir os custos totais?

Trtase de describir os prezos que se van establecer na cooperativa, a partir da valo-racin dos custos fixos e variables xa determinados no punto B.6. importante realizarunha anlise comparativa dos prezos resultantes cos da competencia -as demais empre-sas que ofrecen o mesmo producto-.


61

Prezos: tras un estudio de todos oscustos da empresa establcese unprezo que deixe unha marxe debeneficio do 17% sobre o custo.


60/86

Tamn debemos calcular as vendas mnimas que precisa a nosa empresa para

cubrir todos os gastos fixos e variables, para sabermos que unha vez acadado este puntoestaremos a xerar beneficios; no caso contrario estaremos a incorrer en perdas.

C.- rea econmica e financeira


62

Dbense establecer as oportunas previsins anuais da conta de resultados (ingre-sos e gastos), o estado da tesourera (entradas e sadas de dieiro) e o balance de situa-cin (bens, dereitos e obrigas), razoando o importe de cada partida.

Indicarase tamn o xeito de cobramento e de pagamento previsible nos conceptosde vendas e gastos dos productos ou servicios.

C.1.- Plan de investimento

Son os cartos necesarios para a posta en marcha da cooperativa, dicir, o que nosvai custar cada un dos investimentos necesarios para desenvolver a actividade, ademaisdas sas caractersticas fsicas:

Maquinaria.

Ferramentas.

Moblaxe.

Vehculos. Locais.

Instalacins.

Outros.

moi importante aqu non esquecer o dieiro necesario para funcionar e facer fron-te s primeiros gastos, ata que cobremos as primeiras vendas, que estar recollido natesourera (dieiro efectivo en caixa ou nos bancos).

Investimentos:Instalacins: 9.015 euros

Transporte: 15.025 euros

Moblaxe: 1.803 eurosGastos de constitucin: 781 euros

Tesourera: 1.935 eurosTotal: 28.559 euros


61/86

C.2.- Plan de financiamento

Fontes econmicas de onde se obtn o dieiro necesario para financiar os investi-mentos. Dbese facer unha listaxe detallada de todos aqueles desembolsos econmicos

que se deban realizar e da sa procedencia.

Recursos propios -o dieiro achegado polos socios, ou capital-.

Prstamos dos bancos ou doutras persoas.

Subvencins e axudas econmicas da Administracin. Este apartado de

especial interese nas cooperativas, xa que contan cunha grande cantidade

de axudas e subvencins para a posta en marcha.

Outros.

C.3.- Sistema de cobramento a clientes

Descricin do plan de cobramento que se empregar cos clientes: efectivo, apraza-

do, con descontos, etc.

C.4.- Sistema de pagamento a provedores

Xeitos de pagamento establecidos cos provedores futuros: efectivo, aprazado, condescontos, etc.

C.5.- Conta de resultados

Previsin de beneficios ou perdas -ingresos menos gastos- que se obtern a finaisde cada ano.


63

Financiamiento:Capital social: 28.559 euros


62/86

C.6.- Estado de tesourera

Trtase da previsin de entradas e sadas reais de dieiro da empresa que se mate-rializarn -pagamentos e cobramentos- ou, o que o mesmo, da conta de resultadosanterior: ver cntos ingresos se converten en cobramentos efectivos e cntos gastos en

pagamentos. As, por exemplo, se unha empresa que principia as sas actividades o mesde decembro s ten como ingresos unha factura de 1.000 euros, que non cobra ata o anoseguinte, e ten como gastos 800 euros en salarios que si que paga, ter un beneficio de200 euros, pero a sa tesourera ser negativa en 800 euros.

moi importante que o primeiro ano fagamos unha desagregacin mensual datesourera para controlar perfectamente as entradas e as sadas de dieiro previstas.


64

INGRESOS

Ingresos das vendas Ingresos de subvencins

Ingresos das contas

Outros ingresos

TOTAL INGRESOS

GASTOS

Compras de materiais

Gastos de persoal

Gastos de impostos Gastos financeiros

Gastos de profesionais

Outros gastos

TOTAL GASTOS

RESULTADO ......................(beneficios ou perdas)

CONTA DE RESULTADOS 1 ANO 2ANO 3 ANO 4ANO 5ANO


63/86

C.7.- Balance de situacin

Previsin do estado financeiro concreto da empresa nun momento determinado,normalmente a finais de cada exercicio econmico de estudio.


65

INGRESOS

Cobramentos das vendas Cobramentos de subvencins

Cobramentos das contas

Outras entradas

TOTAL ENTRADAS

GASTOS

Pagamentos de materiais

Pagamentos de salarios e

seguros Pagamentos de impostos

Pagamentos de xuros

Pagamentos a profesionais

Outros pagamentos e sadas

TOTAL SADASTESOURERA

TESOURERA 1 ANO 2ANO 3 ANO 4ANO 5ANO

INVESTIMENTO -ACTIVO- Maquinaria Ferramentas Vehculos Equipos informticos Fianzas e depsitos Gastos de constitucin Existencias do almacn Clientes pendentes de

cobramento Dieiro en efectivo. Dieiro nos bancos. Outros.

BALANCE DE SITUACIN 1 ANO 2ANO 3 ANO 4ANO 5ANO


64/86

D.- rea organizacin e xestin


66

FINANCIAMENTO -PASIVO-

Capital de socios e asociados Reservas Subvencins investimento Prstamos Provedores pendentes de

pagamento Dbedas da Administracin Outros

TOTAL PASIVO

1 ANO 2ANO 3 ANO 4ANO 5ANOTOTAL ACTIVO

1 Liderado e informacin

2 Normas: Estatutos

Regulamento Interno

3 Establecemos

Sistema de participacin


65/86

Esta rea fai referencia s regras de xogo e s aspectos do equipo humano necesa-

rio para o funcionamento da cooperativa. Dbese establecer a organizacin de todas aspersoas traballadoras, tanto se forman parte da cooperativa como se non.

No suposto de precisar persoal, este dbese seleccionar segundo unha serie de

caractersticas, para garantir na cooperativa unha maior cohesin do equipo humano.Entre outras, podemos mencionar as seguintes:

Iniciativa e visin estratxica.

Capacidade de xestin empresarial

Coecemento do negocio.

Cualificacin tcnica.

Capacidade de traballo en grupo.

Asuncin da democracia interna. Capacidade de organizacin.

Como a nosa empresa unha cooperativa, debemos ter especial coidado en esta-blecer os dous tipos de estructura, a social -onde se establecern as diferencias entre pro-piedade, poder e mando- e a funcional -onde se establecern os traballos, as tarefas e as

responsabilidades-, dotndonos neste momento de instrumentos que eviten ou resolvanos posibles conflictos.

Estructura social: asemblea, rgano de administracin, comit de recursos e inter-

ventores. Organizacin funcional: segundo as categoras profesionais. Funcins e responsa-

bilidades. Definicin das tarefas a partir dos obxectivos da cooperativa e asigna-

cin de funcins, xustificadas segundo os currculos e a experiencia profesional.

Tamn se establecern no regulamento interno os salarios, as vacacins, as quen-

das, as excedencias, etc.

E.- Anlise e conclusins

Estas derradeiras reflexins vannos levar a tomar a decisin de crear ou non a

empresa cooperativa. Para desenvolver este proxecto tivestes que analizar a realidade,reflexionastes sobre ela e planificastes as actuacins. Agora tcavos executar as decisinse controlar a sa eficacia.


67


66/86

B3-4. Da idea accin

SE XA ESTAMOS PREPARADOS PARA PR EN MARCHA O NOSO PROXECTO COOPE-RATIVO...

...ultimemos detalles!

3.4.1.Formalizar a constitucin da cooperativa, segundo a Lei 5/1998, do 18 de decem-bro, de cooperativas de Galicia.


68


67/86

3.4.2.- Trmites con Facenda.


69

TRMITES DE CONSTITUCIN DUNHA COOPERATIVA

Certificacin negativa do nomeEstamos obrigados a solicitar ante o Rexistro Central de Cooperativas de Madrid a emi-

sin dun certificado que acredite que non existe outra cooperativa co mesmo nome que anosa. Este certificado levarase notario.

Escritura de constitucin. Estatutos4.O contido da escritura de constitucin, a maiores de recoller a vontade dos socios promo-tores de constitur a cooperativa -acta de constitucin- recoller as normas bsicas, que seampliarn nos estatutos.Estes documentos formalzanse ante notario.

Liquidacin do imposto de transmisins patrimoniaisImposto do que estn exentas as cooperativas, pero que si que estn obrigadas a presentarante a Consellera de Economa da Xunta de Galicia.

Rexistro da cooperativa e legalizacin dos libros oficiaisPresentacin para a sa revisin da escritura e dos estatutos ante o rexistro de cooperati-vas provincial ou central. Unha vez inscrita legalizaranse os libros oficiais da cooperativa -libro de socios, libro achegas de capital, libro de actas, etc.

Alta de industriaNo caso de levar a cabo unha actividade industrial, temos que solicitar a inscricin na

Direccin Xeral de Industria.

Licencias municipais (apertura, obras, rtulos, etc.)Para a apertura dun establecemento para exercer a actividade dbeselle ter solicitada

Concello a correspondente licencia.

Inscricin de marcas e patentesNo suposto de que desexemos reservar algunha marca ou patente de invencin propia,debmola rexistrar na Oficina Espaola de Patentes e Marcas, tras pagar as taxas corres-pondentes.

FACENDA

Presentacin da declaracin censual (modelo 036-037)Para comunicar o alta na actividade econmica elixida, para solicitar o cdigo de identifica-

cin fiscal e para se dar de alta nas obrigas fiscais.

Alta no imposto de actividades econmicas (modelo 845)Debmonos dar de alta no epgrafe correspondente actividade que pretendamos desen-

volver.

4. Existen modelos destes documentos nos rexistros de cooperativas (ver entidades e organis-

mos)


68/86

3.4.3.- Trmites coa Seguridade Social.


70

SEGURIDADE SOCIAL

Alta da empresa e afiliacin dos traballadores Seguridade SocialPresentarase unha solicitude na Tesourera da Seguridade Social, que nos asignar unnmero patronal, e tamn faremos constar a mutua que asumir a cobertura de accidentesde traballo e doenzas profesionais.

Comunicacin de apertura do centro de traballo e legalizacin de libros de

visita dos traballadores.Na Consellera de Asuntos Sociais, Emprego e Relacins Laborais e no Ministerio deTraballo, respectivamente.

3.4.4.- O da da inauguracin.

Local, productos, atencin s clientes... Est todo a

punto?

Publicidade

Clientes invitados.

Axentes pblicos de interese para a promocin da empresa.

Discurso de apertura.

Ofertas preparadas.

Agasallos s invitados.

E deixade fra os nervios, que non son imprescindibles para que as cousas saianben, anda que si para que se vivan con intensidade.

PARABNS! SE CHEGASTES ATA AQU TEREDES O FUTUROPROFESIONAL NAS MELLORES MANS, AS VOSAS!


69/86


lgns exercicios para aplicar o aprendido


71

1.- A tormenta de ideas5

NA PROCURA DUN GRAN PROXECTO!

Trtase de que en grupo, tras elixir unha persoa para coordinar, cada un achegue ideas para

montar unha cooperativa, tendo en conta que todas van ser aceptadas e que non se admitirn

discusins ou crticas no momento de exposicin. O que vai facer a persoa que coordine reco-

llelas e evitar as crticas. Nesta fase tdalas achegas valen, anda que poidan ser lxicas ou ilxi-

cas, tiles ou intiles, sempre que tean relacin co tema.

Logo de telas todas rexistradas, brese sobre elas unha quenda de debate, co resultado dunha

seleccin mis precisa, consensuada e razoada. Neste proceso tamn se est na procura dunha

maior implicacin do grupo, de consenso e compromiso co seu desenvolvemento.

2.- Caso: deseo asistido por ordenador

A tres compaeiros que estudiaron deseo asistido por ordenador, ocorruselles aidea de desear logotipos para empresas e plos venda.

Os tres tian amplos coecementos de informtica, en programas tanto de deseocomo de maquetaxe, e nos seus ratos libres confeccionaran diversos logotipos para a saasociacin, para o equipo de baloncesto e mesmo para algns amigos que os levabancomo adorno nas sas camisetas.

Constituron unha cooperativa, xa que contaban con moitas axudas para a posta enmarcha, e despois dun ano de funcionamento s desearan dous logotipos, un para aempresa dun amigo carpinteiro que se constitura recentemente, a quen lle cobraron un

prezo simblico, e outro para a asesora que lles tramitara a constitucin da sa empre-

4. O obxecto vai ser promover a creatividade, lograr a achega libre e creativa de ideas, opi-

nins e coecementos, e evitar as inhibicins que causan as crticas.


70/86

sa. Non entendan a razn do escaso traballo, xa que os seus deseos lles parecan moi

bos e a un prezo moi axustado. Ademais, levaran a cabo un reparto postal masivo nosarredores do seu local e mesmo lles enviaran cartas a mis de 200 empresas, nas que llesofrecan os seus servicios.

Poderaslles explicar os motivos do seu escaso xito?

3.- Dinmica: a escolla

O obxectivo deste exercicio a procura de socios ideais, que cando menos com-partan algunhas motivacins persoais.

O que se procura a maior coincidencia de motivacins iniciais.

1 Realizarase individualmente, de xeito que cada un elixa os tres principais moti-vos polos que estara disposto a montar unha empresa.

2 Logo, en grupo, unha vez feitos pblicos os motivos de cadaqun, abrirase undebate onde cada un expor se os seus compaeiros de aventura cooperativa deben ounon ter os mesmos motivos ou, cando menos, os seus motivos non deberan ser...


72

4.- As tres grandes reas que debemos planificar antes de montar a cooperativa sona organizacin, a comercial e de produccin, e a econmico-financeira. Cal che parecemis importante? Por que? Contrasta a ta opinin coas dos compaeiros e as compa-eiras.


71/86

BLOQUE IV

POR SE SERVE DE AXUDA

1 Fichas -resumo

2 Resultados exercicios e dinmicas

3 Libros e manuais

4 Entidades e organismos


72/86


73/86


75

FICHA RESUMO: a realidade laboral

Cmpre rachar co crculo do desemprego: anticipacin, procura de infor-

macin, planificacin, constancia, dedicacin e tempo son as ferramentas

para empregar. O traballo para a Administracin est integrado por distintos grupos e

tipos de persoal. As convocatorias de prazas fanse pblicas nos distintos

boletns oficiais.

O autoemprego outra opcin: traballar por conta propia, s ou con

socios ou socias e pr en marcha as tas ideas.

Hai moitos tipos de sociedades, pero as principais diferencias entre elas

teen que ver coa responsabilidade fronte s dbedas, o control, a xestin

e os impostos que pagan. O autoemprego colectivo permite sumar capacidades e afrontar as dificul-

tades e os retos con apoios e garantas.

Tratar de ver cles son os sectores con potencialidade no futuro hanos

permitir estar en mellores condicins de atopar traballo, tanto por conta

allea como por conta propia.

FICHA RESUMO: o cooperativismo

O cooperativismo a alternativa das persoas que se enfrontan futuro

convencidas de que as empresas e as economas necesitan mis elemen-

tos de independencia, democracia e participacin.

As cooperativas forman parte das nosas vidas en mltiples sectores e acti-

vidades, e teen tras de si unha longa historia e tradicin de traballo en

grupo.

A cooperativa de traballo asociado unha empresa especial que conxuga

os obxectivos do capital e os do traballo, onde as persoas son o ncleo da

xestin.

Entre os valores propios das cooperativas de traballo asociado atopamos a

autoaxuda, a responsabilidade, a solidariedade, a transparencia, etc. fun-

cin das persoas que forman parte da cooperativa exercelos na prctica.

Para formar parte dunha cooperativa debemos desenvolver certas actitu-

des: flexibilidade e modestia en opinins e ideas, colaboracin e coopera-

cin, formacin continua, compromiso e habilidades para a comunicacin

e a negociacin, etc.


74/86

SOLUCINS S EXERCICIOS E DINMICAS:

B2-5-2

Cooperativa de servicios. Persoas autnomas que buscan dotarse de servi-

cios comns: almacenaxe, distribucin, etc. Igual que COFANO, COFAGA e

FERROKEY.

Cooperativa agraria. Gandeiros e gandeiras que se dotan de servicios

comns. Non deixa de ser unha cooperativa de servicios, pero do mbito

agrario.

Cooperativa de traballo asociado. Traballan conxuntamente, marcan os seus

salarios e reparten beneficios con base no traballo realizado.

Cooperativa de vivenda. Esta era moi doada.

B2-5-3

A propiedade, no

xente nova e cooperativas

Documents