vĂn hÓa pascal - pascalschool.edu.vnpascalschool.edu.vn/userfiles/file/pascal so tay ban chuan ban...
TRANSCRIPT
SỔ TAY
VĂN HÓA PASCAL
PA S C A L S C H O O L
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
1
GIỚI THIỆU SỰ RA ĐỜI “SỔ TAY VĂN HÓA PASCAL”
Cuốn sổ tay văn hóa Pascal bắt đầu ra đời từ một email ngày 17/8/2017 của Chủ tịch HĐQT Trường THCS Pascal:
“Kính gửi Quý thầy cô! Hôm nay, tôi đang đọc cuốn sách “Tỉ phú bán giày” của
Tony Hsieh. Cuốn sách có viết về quá trình hình thành phát triển của công ty bán giày trực tuyến Zappos từ con số 0 trở thành một công ty có giá trị 1,2 tỷ USD. Theo tác giả (là người đồng sở hữu, điều hành Zappos), thành công của Zappos có được là do công ty đã đầu tư thời gian, tiền bạc và các nguồn lực khác vào 3 lĩnh vực chủ chốt: dịch vụ chăm sóc khách hàng, văn hóa (dẫn đến hình thành các giá trị cốt lõi) và đào tạo, nâng cao năng lực nhân viên (nâng cao khả năng sáng tạo của lực lượng nhân viên nòng cốt).
Ở Pascal, chúng ta cũng không ngừng xây dựng văn hóa của Pascal. Chính văn hóa Pascal với các giá trị cốt lõi của nó đã giúp chúng ta, đòi hỏi chúng ta giỏi hơn, tử tế hơn mỗi ngày. Chính văn hóa ấy đòi hỏi chúng ta, chỉ đường cho những nỗ lực, trăn trở, sáng tạo của chúng ta để giúp các em học sinh tiến bộ, để các em có được những phẩm chất của một công dân toàn cầu - những phẩm chất không chỉ gúp các em thành công trước mắt mà còn thành công trong suốt cuộc đời. Chính văn hóa ấy đã giúp chúng ta ngày một mạnh mẽ hơn. Chính văn hóa ấy đã và sẽ giúp chúng ta sửa chữa những khiếm khuyết, phát huy thế mạnh, tận dụng các cơ hội, vượt qua các thách thức để phát triển nhanh chóng và bền vững. Trong cuốn sách cũng có một cách làm rất hay để góp phần phát triển văn hóa doanh nghiệp mà tôi sẽ vận dụng dưới đây, đó là chúng ta sẽ cùng nhau tạo ra một cuốn “Sổ tay văn hóa Pascal”. Thầy cô hãy viết cho tôi một email trên 100 từ về suy nghĩ của thầy cô về văn hóa của Pascal (ví dụ như: Văn hóa Pascal là gì? Những giá trị cốt lõi của nó là gì? Giá trị nào là quan trọng nhất? Thầy cô thích điều gì nhất trong văn hóa của Pascal?
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
2
Theo thầy cô, chúng ta cần làm gì để giữ gìn, phát triển văn hóa của Pascal?...).
Sau đó, chúng ta sẽ tổng hợp các bài viết này (các bài viết vẫn được giữ nguyên) và in cuốn “Sổ tay văn hóa Pascal”. Nếu thầy cô nào không muốn để lại tên trong bài viết hãy ghi rõ trong email, khi in, những bài này sẽ không đề tên tác giả. Cuốn sổ tay này sẽ được phát cho tất cả các giáo viên, nhân viên của nhà trường. Chúng ta cũng có thể cân nhắc phát cho ban đại diện CMHS các lớp, đăng lên web của nhà trường…
Sau này, khi thầy cô có suy nghĩ mới về văn hóa Pascal, khi có các thành viên mới, chúng ta sẽ định kỳ bổ sung, tái bản cuốn sổ tay văn hóa này để có thấy được quá trình phát triển văn hóa Pascal.
Để xây dựng thành công cuốn sổ tay văn hóa Pascal, tôi rất mong toàn thể nhân viên, giáo viên (cơ hữu, hợp đồng, thỉnh giảng) nhiệt tình hưởng ứng viết bài và gửi cho tôi trước ngày 17/9/2017.
Lưu ý: đề nghị thầy cô chỉ gửi mail cho riêng tôi và không tiết lộ với bất cứ ai về những điều mình định viết hoặc đã viết. Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều rất muốn biết được những góc nhìn đa chiều, những cảm xúc sinh động của thầy cô về văn hóa Pascal và tôi tin những điều này sẽ được thể hiện trong cuốn “Sổ tay văn hóa Pascal” của chúng ta.
Trân trọng!”
Chủ tịch HĐQT Trương Văn Diện
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
3
Mục Lục
Lời giới thiệu .................................................................................... 01
1. “Giá mà ngày đó có một Pascal…” .................................................... 05
2. Yêu Pascal nhiều lắm! ....................................................................... 07
3. Pascal - nơi tôi được sống là chính mình ........................................... 10
4. Tận tâm theo đuổi sự khác biệt ......................................................... 12
5. Hãy yêu thương và dạy dỗ các học trò như chính con em mình ........ 31
6. Đôi nét về văn hóa Pascal. ................................................................ 34
7. Văn hoá pascal: đôi điều cảm nhận ................................................. 36
8. “Ma thuật” đến từ đâu? .................................................................... 39
9. Mãi yêu mọi người! .......................................................................... 43
10. Pascal - những buổi đầu sơ khai! ..................................................... 46
11. Một vài suy nghĩ về văn hóa Pascal ................................................. 49
12. Một góc nhìn về văn hóa pascal ....................................................... 53
13. Cháy hết mình bằng ngọn lửa của đam mê ...................................... 57
14. Pascal trong tôi! .............................................................................. 62
15. Những giá trị cốt lõi trong xây dựng văn hóa ................................... 67
16. Viết cho tôi và những người bạn của tôi ngày ấy…! ......................... 75
17. Pascal trong tôi là “…” .................................................................... 81
18. Pascal: ngôi trường kỉ luật nhưng tràn đầy yêu thương .................... 85
19. Pascal -“tôi không phải là người hoàn hảo nhưng ............................ 87
20. Cho đi và nhận lại – vô vàn những thương yêu ..............................107
21. Tôi - ngôi nhà Pascal và tương lai! .................................................111
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
4
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
5
“GIÁ MÀ NGÀY ĐÓ CÓ MỘT PASCAL…”
“Đi học”- một hành trình dài bất tận mà mọi đứa trẻ đều phải trải qua.
Với cậu bé này thì hành trình đó gian nan, vất vả và đầy những áp lực;
với cô bé kia thì hành trình đó lại đầy ắp tiếng cười, niềm vui và sự
khao khát.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
6
Từng là một “cậu bé kia”, từng trải qua những cảm giác khó khăn khi
cắp sách đến trường, từng nếm trải những xúc cảm tồi tệ trong hành trình
đi tìm kiến thức, tôi luôn thấu hiểu được sự khó chịu đến từng na-nô-mét
trong tâm trí khi phải “chịu đựng” nhiều lần 45 phút mỗi ngày ngồi trong
lớp học. Vì thế, tôi luôn cố gắng đi tìm một môi trường giáo dục có thể
làm nên điều khác biệt với môi trường đã nuôi dậy tôi cách đây tròn chục
năm về trước. Và đó là lúc tôi tìm thấy Pascal.
“Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Ở Pascal, mỗi phút giây trôi
qua là mỗi phút giây có nhiều tiếng cười, nhiều niềm vui hơn đến với từng
cô bé, cậu bé ngây thơ, trong sáng. Ở Pascal, học không chỉ đơn thuần là
sách sách, vở vở, mà đó còn là việc tạo ra cho bản thân giá trị đúng nghĩa
nhất: niềm vui. Kiến thức trong từng trang giấy khô khan giờ đây không
phải là những câu nói truyền từ thầy cô tới học sinh, mà nó đã thành
những phút giây sảng khoái được trải nghiệm cuộc sống. Đó là những sự
tính toán, đo đạc sân trường trong toán học; đó là những vai diễn nhập
tâm kiệt xuất trong các giờ văn học; đó là những bài thuyết trình tập
làm người lớn trong giờ ngoại ngữ, và còn nhiều những phút giây trải
nghiệm khác.
Có đôi lúc mệt mỏi, thở không ra hơi, tôi ngồi xuống ở một góc sân
trường, lặng ngắm nhìn lũ trẻ chơi đùa. Tôi chợt thấy có chút gì đó ghen
tỵ với chúng. Giá mà ngày đó cũng có một Pascal ở khu làng quê bé nhỏ.
Giá mà ngày đó cũng có những con người như những Pascalers ngày
nay. Rồi tôi mỉm cười cái nhẹ. Tôi càng ý thức hơn được việc cố gắng tạo
ra một môi trường để lũ trẻ đi tìm kiến thức trong niềm vui, chứ không
phải đi tìm niềm vui trong việc tiếp thu kiến thức. Và tôi cũng càng ý thức
được hơn nữa rằng, đừng để mai này lại có một đứa trẻ nào đó viết ra cái
dòng này: “giá mà ngày đó có một Pascal…”.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
7
YÊU PASCAL NHIỀU LẮM!
Sau một hồi loay hoay tìm kiếm trên google map, hỏi thăm người này
người nọ, cuối cùng tôi cũng tìm được trường Pascal mặc dù khoảng
cách chẳng là bao xa. Ấn tượng ban đầu của tôi về nó thật sự không mấy
tốt đẹp, mọi thứ đều lạ lẫm và khác xa so với những gì tôi tưởng tượng.
Trường gì mà bé tẹo, phòng hội đồng cũng không hoành tráng như ở
những ngôi trường khác, lớp học thì lèo tèo, may ra cơ sở vật chất ở lớp
học cũng được đầu tư khá ổn. Chỉ có vậy. Và rồi cuối cùng tôi đã trở
thành giáo viên của ngôi trường ấy. Từ khi bắt đầu chính thức làm việc ở
đây, có nhiều cơ hội được tiếp xúc với các thầy cô, các con học sinh, tôi
đã hiểu hơn một chút về Pascal. Đám học trò xưng “con” với các thầy cô,
có khi còn gọi các cô là “mẹ”. Chúng được phép ra vào phòng giáo viên,
uống nước, trò chuyện, thậm chí là trêu đùa với các thầy cô – điều mà
ngày xưa khi bằng tuổi chúng tôi chẳng dám nghĩ đến. Tôi cảm nhận rất
rõ tình yêu thương của đám học trò dành cho các thầy cô. Hàng năm
trường Pascal tổ chức rất nhiều hoạt động. Và thế là tôi lại được chứng
kiến cảnh các cô trò tất bật chuẩn bị, hăng say luyện tập và cháy hết
mình. Vậy ý tưởng cho những hoạt động này do đâu mà có? Chắc chắn
là đến từ các thầy cô của trường rồi. Phải, họ lúc nào cũng đầy nhiệt
huyết và đam mê. Họ luôn hết mình vì học sinh, và vì cả đồng nghiệp
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
8
nữa. Họ chỉ bảo cho tôi nhiều điều, cả công việc chuyên môn lẫn cuộc
sống hàng ngày. Tôi sai thì họ góp ý, tôi tốt thì họ khuyến khích và khen
ngợi. Họ không trách mắng khi tôi sai, họ chỉ trách móc khi tôi không chịu
cố gắng. Họ dạy tôi nhiều điều mà tôi chẳng được học khi còn ngồi trên
ghế nhà trường. Vào thời điểm ấy, Pascal trong tôi là vậy. “Văn hóa
Pascal” khi ấy là gì? Tôi suy nghĩ đơn giản rằng đó là sự tận tâm của các
thầy cô. Tinh thần trách nhiệm, sự nỗ lực và sức sáng tạo của họ đều dồn
hết vào đám học trò. Tôi cảm nhận được sự khác biệt của Pascal so với
những ngôi trường khác.
Sau một thời gian làm việc ở đây, dường như tôi đã có cái nhìn rõ nét
hơn về “Văn hóa Pascal”. Pascal giờ đây đã có nhiều thay đổi. Có người
đến và ở lại, có người đã ra đi, có những người tin tưởng hoàn toàn, cũng
có những người hoài nghi về những gì Pascal đang xây dựng. Thế nhưng
khi đã là thành viên của đại gia đình Pascal này, tôi hiểu rằng “Nỗ lực,
Trách nhiệm, Tích cực, Trung Thực, Sáng tạo” là những gì chúng tôi đang
hướng đến, đang làm, đang tích cực phát huy. “Trách nhiệm”và “Trung
thực” là những phẩm chất đòi hỏi ở bất kì công việc nào. Trung bình mỗi
người làm việc 8 tiếng/ ngày, đi về đúng giờ, hoàn thành tốt khối lượng
công việc được giao, nhận sai khi mắc lỗi và cố gắng sửa chữa. Vậy thì
có thể cho rằng họ là những trung thực và làm việc có trách nhiệm. Để
một người luôn luôn tích cực làm việc, nỗ lực hết mình vì công việc và
dồn hết sức sáng tạo cho nó thì thật không dễ dàng gì, bởi ngoài công
việc họ còn có gia đình, có bạn bè, có thú vui riêng và có trăm thứ để lo.
Tuy nhiên ở Pascal, “Nỗ lực”, “Tích cực” và “Sáng tạo” là những điều rất
cần có bởi lẽ Pascal là môi trường giáo dục tư nhân với những đặc thù
riêng. Tất cả các thành viên của Pascal hăng say làm việc, nỗ lực hàng
ngày và luôn luôn đổi mới sáng tạo để những cô cậu học trò luôn có cảm
nhận rằng “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Đặc biệt ở thời điểm
này, khi Pascal đã được nhiều người biết đến thì các phẩm chất ấy cần
được phát huy mạnh mẽ hơn nữa. Sự nỗ lực, tích cực, sáng tạo là cần
thiết trong giáo án, bài giảng, trong việc nâng cao chuyên môn, thay đổi
phương pháp, trong việc rèn luyện nếp ăn nếp ngủ, ý thức học tập, trong
các hoạt động ngoại khóa. Tất cả đều hướng đến một mục tiêu chung “Vì
sự tiến bộ của từng học sinh” và định hướng cho chúng trở thành “Những
công dân toàn cầu”, giỏi kiến thức chuyên môn, ngoại ngữ và cả kĩ năng
sống. “Nỗ lực, Trách nhiệm, Tích cực, Trung Thực, Sáng tạo” cũng là
phẩm chất cần có ở những thế hệ học trò của Pascal. Từ những việc nhỏ
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
9
hàng ngày như giữ gìn vệ sinh chung, xếp hàng lên xe, hoàn thành bài
tập về nhà, nghiêm túc trong giờ kiểm tra đến việc chung tay tham gia các
hoạt động của lớp, của trường cũng đòi hỏi các bạn nhỏ phải cố gắng và
dồn hết sức mình vào đó. Thế nhưng tôi cảm nhận được rằng chúng
không gặp khó khăn mà ngược lại, đó dường như là thói quen của chúng,
chúng hoàn thành mọi việc bằng sự nhiệt thành và hồ hởi, chúng có thể
phát huy hết mọi thế mạnh của mình trong một môi trường cạnh tranh
lành mạnh và học hỏi lẫn nhau. Tất cả những phẩm chất ấy đã tạo nên
một Pascal rực rỡ nhưng chứa đựng một màu sắc riêng biệt. Hơn tất cả
tôi nghĩ rằng tất cả những gì mà các thành viên Pascal dành cho nhau
đều xuất phát từ một điều, đó là “Tình yêu thương”. Vì yêu thương nên
chúng tôi chung tay nỗ lực, phấn đấu, học hỏi, giúp đỡ, chia sẻ, gắn bó và
hết mình. Thật vui vì từ ngày đầu đặt chân đến trường cho đến thời điểm
hiện tại tình yêu thương vẫn còn đó, chỉ là ngày càng thêm đong đầy và
lan rộng mà thôi.
Yêu Pascal nhiều lắm!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
10
PASCAL - NƠI TÔI ĐƯỢC SỐNG LÀ CHÍNH MÌNH
Có một nhà chính trị gia từng nói “Văn hóa nằm trong trái tim và tâm
hồn mỗi người”.
Tôi nghĩ rằng VĂN HÓA PASCAL có được ngày hôm nay là công sức
của tất cả các thầy cô, nhân viên, học sinh của trường cùng nhau tạo
nên. Với những trái tim nhiệt huyết, yêu thương và những tâm hồn luôn
hướng về cái tốt đẹp, ắt sẽ mang lại những giá trị văn hóa đáng tự hào và
trân trọng.
Nếu hỏi rằng: Văn hóa Pascal là gì? Thực sự, tôi không trả lời được.
Tôi chỉ biết rằng, tôi được sống là chính mình trong ngôi nhà Pascal ấy,
tôi được các thành viên trong gia đình Pascal yêu thương, giúp đỡ, tôi
được thỏa sức sáng tạo và cống hiến sức mình cho nghề nghiệp cao quý
nhất trong tất cả các nghề cao quý, tôi lấy lại được nhiệt huyết của mình
với con trẻ sau bao lần tưởng chừng phải chia tay với nghề,…
Với những gì văn hóa Pascal đang nắm giữ, tôi luôn tin rằng mình đã
tìm đúng nơi để “chọn mặt gửi vàng”. Tôi hi vọng trong suốt chiều dài
phát triển của nhà trường, văn hóa của Pascal luôn được gìn giữ và phát
huy. Để làm được điều này, mỗi thành viên trong chúng ta đều luôn phải
phấn đấu không ngừng, luôn lắng nghe, tìm cách thấu hiểu nhau hơn,
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
11
cùng nhau tiến bộ. Sự gương mẫu, quy củ, công tâm, yêu thương, quan
tâm, động viên kịp thời của ban lãnh đạo nhà trường cũng là một yếu tố
quan trọng góp phần cho văn hóa Pascal ngày một hoàn thiện hơn.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
12
TẬN TÂM THEO ĐUỔI SỰ KHÁC BIỆT
Cô giáo Nguyễn Thị Ánh Tuyết
Trong xã hội ngày nay, chúng ta liên tục được nghe các thuật ngữ về
xây dựng văn hóa, về giá trị cốt lõi, về sứ mệnh, về tầm nhìn…. rồi còn vô
vàn những thuật ngữ “to tát” khác. Nhưng liệu rằng mỗi cá nhân trong một
tập thể, một doanh nghiệp, một công ty, … có biết văn hóa của tập thể ấy
là và vì sao văn hóa lại quan trọng và cần thiết với sự tồn tại và phát triển
của một tập thể?
Trước khi bàn về vấn đề ấy tôi muốn dành vài dòng để chia sẻ một
chút về phương châm sống của chính mình: “Đừng đánh mất chính mình.
Hãy luôn tốt bụng, nỗ lực và can đảm!” Vì sao phải tốt bụng? Vì sao phải
can đảm? Vì sao? Có lẽ bởi vì tôi và các thầy cô đều đang sống trong một
xã hội mà những giá trị văn hóa đích thực đã và đang bị đảo lộn, bị xâm
chiếm, bị “đầu độc” bởi thứ văn hóa “vô cảm” và “chộp giật”. Chộp giật
trong suy nghĩ, trong tư duy, trong lý tưởng và trong cả hành động. Thậm
chí chộp giật cả thời gian của chính mình, sống một cuộc đời “lờ nhờ”, chỉ
biết “ì èo”, “sột soạt” chuyện của thiên hạ. Phải chăng nếu không theo
guồng quay đó, không giành giật được cho bản thân mình, ta sẽ cảm thấy
quá thiệt thòi, quá đáng thương? Không đâu, hãy can đảm, can đảm đi
ngược vòng xoáy ấy, chiến thắng nó chứ đừng để nó “nuốt chửng” chính
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
13
mình. Vậy phải làm sao? Với tôi công thức chiến thắng là hàng ngày,
hàng giờ gieo vào mình lý tưởng sống ấy, là chọn thầy để học, chọn bạn
để chơi, chọn sách để đọc… và nếu chưa đủ năng lực để làm những điều
lớn lao thì hãy chọn cho mình một thủ lĩnh thực sự đáng tin cậy trong một
môi trường mà văn hóa của môi trường đó với những giá trị cốt lõi thực
sự phù hợp để mình có thể “cháy”, cống hiến và phát triển bản thân; để
sống tốt, sống có ích hơn mỗi ngày.
Theo tôi, văn hóa của một nhà trường là toàn bộ các giá trị văn hóa
được xây dựng từ khi khai sinh, trong suốt quá trình tồn tại và phát triển
của nhà trường trở thành các giá trị cốt lõi, các truyền thống ăn sâu và chi
phối từng hoạt động, từng kế hoạch, từng quyết sách của nhà trường. Và
sau cùng, trên hết mọi thứ, không phải chức quyền, không phải lương
bổng, không phải chế độ,… mà chính văn hóa sẽ chi phối tình cảm, suy
nghĩ, hành động của mọi thành viên trong nhà trường ấy. Đối với Pascal
cũng thế, việc xây dựng văn hóa không phải chỉ là việc của lãnh đạo nhà
trường mà còn là việc của tất cả các thầy cô giáo, cán bộ công nhân viên
nhà trường và của tất cả các học sinh. Văn hóa là một hệ thống các giá trị
cốt lõi, niềm tin, hiểu biết, chuẩn mực cơ bản mà tất cả thành viên đều
chấp nhận và ứng xử theo nó. Nó là một hệ thống mà các giá trị ấy tạo
nên sự khác biệt của Pascal với các nhà trường khác.
CEO Mark Zuckerberg người sáng lập ra Facebook- Mạng xã hội lớn
nhất thế giới hiện nay khi được hỏi về cách làm thế nào để Facebook có
thể tiếp tục là Facebook đã trả lời thế này: "Đó là một quá trình lâu dài
của việc xây dựng một văn hóa - nơi mọi người đều suy nghĩ giống như
cách mà tôi nghĩ. Điều đó cho phép chúng tôi hoàn thiện ngày càng nhiều
sản phẩm hơn, cũng như những thứ mà chúng tôi muốn giải quyết giúp
thế giới". Ở đây hợp tác làm việc là điều tiên quyết, tất cả đều được kết
nối với nhau, tất cả nhân viên đều được khuyến khích sáng tạo và tin
tưởng rằng bạn không cần phải có rất nhiều kinh nghiệm để làm những
thứ quan trọng…. Đó là sự khác biệt của Facebook.
Tại Vinschool “Trí Tuệ, Chủ động, Chính trực, Sáng tạo, Hợp lực” là 5
giá trị được đề cao. Tại THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam lại luôn nuôi
dưỡng 5 giá trị “ Sự tôn trọng - Sự trung thực - Tính kỷ luật - Sự lắng
nghe - Tinh thần hợp tác”. Toán.vn đã từng tổ chức những buổi chia sẻ
về giá trị cốt lõi: “Tôn trọng - Trách nhiệm - Sáng tạo” cho tất cả các giáo
viên, nhân viên để từng cá nhân, từng bộ phận biết phải làm gì để phát
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
14
huy những giá trị cốt lõi của công ty, vì mục tiêu chung vì sự phát triển
của Toán.vn và vì lợi ích của các em học sinh thân yêu. Còn ở Pascal thì
sao? Vấn đề đặt ra ở đây là: “Làm thế nào để tìm ra giá trị cốt lõi trong
văn hóa Pascal?”. Theo Jim Collins, các giá trị không thể được “thiết lập”,
bạn chỉ có thể khám phá ra chúng. Chúng ta không thể cóp nhặt những
giá trị ở chỗ này chỗ kia vì thấy nó hay, thấy nó tốt và cố “nhồi nhét” thành
giá trị cốt lõi của mình.
Bạn có thể nhìn thấy văn hóa của Pascal thể hiện ở mục tiêu, sứ
mệnh được cụ thể trên trên website, facebook, khẩu hiệu của nhà
trường… Nhưng đó chỉ là phần nổi, phần chìm không thể quan sát được
chính là các giá trị về niềm tin, cảm xúc, thái độ chi phối cách ứng xử và
hành động của mỗi con người.
Trước tiên văn hóa Pascal thể hiện trong sứ mệnh và mục tiêu của
nhà trường. “Sự thành công của học sinh chính là sứ mệnh của
trường THCS Pascal”. Do đó bản thân mỗi thầy cô phải nỗ lực sáng tạo
từng ngày mới có thể thực hiện được sứ mệnh ấy. Trong cuốn sách “Tư
duy tích cực, tạo thành công”, W.C. Stone có viết thế này: “Hãy đón nhận
món quà vô giá: Niềm vui làm việc. Hãy vận dụng giá trị cao quý nhất
trong cuộc sống: Yêu thương và cư xử tốt với mọi người….Thành công
chỉ đến với những ai biết ấp ủ một khát khao cháy bỏng để hướng đến
mục tiêu cao cả. Thành công chỉ đến và ở lại với những ai biết phấn đấu
không ngừng bằng thái độ tích cực. Để thành công bạn cần phải nỗ lực,
nỗ lực và nỗ lực không ngừng”. Mục tiêu của học sinh trường THCS
Pascal là chuẩn bị hành trang để trở thành công dân toàn cầu – “Ready
to become global citizens”. Mỗi người thể hiện mình qua những việc
thường làm. Thế nên, sự xuất sắc của một con người không phải ở hành
động mà ở thói quen (Aristotle). Thật sai lầm khi cho rằng thành công của
học trò thể hiện chỉ ở kết quả học tập, ở điểm số hay việc đỗ đạt. Nếu chỉ
dạy cho học sinh đạt được “thành công” như thế thôi thì chưa đủ. Bạn
còn phải hướng dẫn học trò biết những nguyên tắc để đạt được thành
công qua việc rèn luyện cho các con các thói quen tốt đó là sự ngăn nắp,
quyết tâm, tiết kiệm, thành thật, công bằng, sạch sẽ, khiêm tốn, là sự tích
cực, trách nhiệm, sáng tạo…; rèn luyện cho các con các kỹ năng học tập,
kỹ năng ứng xử, giải quyết vấn đề….Hãy dạy cho học sinh rằng: “Bất kì
điều gì trong cuộc sống đều rất đáng để chúng ta nỗ lực”. Như vậy
chính bản thân bạn phải là một tấm gương về sự chỉn chu, sự nỗ lực và
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
15
sáng tạo thì bạn mới tạo được động lực cho học sinh phấn đấu, noi theo.
“Vì sự tiến bộ của từng học sinh” không chỉ là mục tiêu mà là khát
khao của mỗi thầy cô giáo. Để học sinh tiến bộ không chỉ cần một giáo
viên giỏi về chuyên môn mà quan trọng hơn là sự nhiệt huyết, tận tâm với
học sinh. Khi bạn thực sự yêu học trò, khát khao học trò của mình tiến bộ
thì lúc ấy tự nhiên bạn sẽ tìm mọi cách, mọi “phương thuốc” để giúp đỡ
học trò của bạn tiến bộ. Khi bạn thực sự tận tâm, thật sự cởi mở và chân
thành thì chắc chắn học trò sẽ cảm nhận được tình yêu thương đó của
bạn, thay đổi và tiến bộ mặc dù sự tiến bộ ấy có thể nhanh hay chậm,
sớm hay muộn, ít hay nhiều, thậm chí thay đổi ngay cả khi chúng rời xa
vòng tay của bạn đến một môi trường mới.
Văn hóa cũng được thể hiện trong các quy ước ứng xử hàng ngày:
Trong giao tiếp chào hỏi giữa thầy cô và học sinh, giữa đồng nghiệp với
nhau; trong cách nói chuyện, cách xưng hô, trong cách ứng xử với đối
tác: cha mẹ học sinh. Văn hóa trong làm việc (Giữ vệ sinh, tránh ô nhiễm
tiếng ồn…ở nơi làm việc). Văn hóa trong xử lý, giải quyết công việc (Đúng
thời hạn, đúng kế hoạch..), trong văn hóa hội họp, tổ chức hoạt động
ngoại khóa…
Sau đây là một vài giá trị cốt lõi của văn hóa mà theo tôi rất cần thiết
phải xây dựng ở Pascal:
Giá trị đầu tiên là sự chính trực và chân thành. Bạn có thể là một
giáo viên chưa “xuất sắc” nhất về chuyên môn bởi tri thức là vô hạn
nhưng học sinh vẫn có thể chấp nhận bạn nếu bạn thực sự có đam mê,
yêu nghề, say nghề, luôn nỗ lực học hỏi để giỏi giang hơn mỗi ngày, để
giúp con đường lĩnh hội tiếp thu kiến thức của học sinh đỡ “nhọc nhằn”
hơn. Bạn có thể không có khiếu “sôi nổi”, “hài hước”… để mỗi tiết học trở
lên nhẹ nhàng, thoải mái, bớt căng thẳng hơn một chút. Nhưng bạn
không thể làm “thầy”, không thể đứng trên bục giảng để dạy cho học sinh
nếu bạn có một nhân cách tồi, nếu bạn nói và hành động không đi đôi với
nhau. Nếu không công minh và chính trực bạn sao đủ tự tin để đứng
trước học trò của mình. Trong cuốn sách sách “Tốc độ của niềm tin”,
Stephen Covey trích một câu nói của tỉ phú người Mỹ Warren Buffet
khẳng định thế này: “Có ba điều tôi cần xem xét khi tuyển dụng nhân viên.
Thứ nhất là chính trực, thứ hai là thông minh, và thứ ba là tính năng động
cao. Nếu bạn không có điều thứ nhất thì hai điều kia sẽ giết chết bạn”.
Như vậy nhân cách là giá trị, là thước đo phải đặt lên trước hết để đánh
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
16
giá một con người. Chính trực bao gồm sự trung thực. Đó là nói và làm
đúng sự thật. Nhưng nó còn bao gồm 3 phẩm chất quan trọng.
Phẩm chất thứ nhất là sự đồng nhất. Chúng ta không thể hiện sự khác
biệt nào giữa ý định và hành vi, giữa suy nghĩ và hành động. Lời nói và
việc phải làm nhất quán trong mọi việc, mọi hoàn cảnh. Không một thế
lực, một điều kiện nào có thể khiến bạn nghĩ một đằng, làm một nẻo. Bạn
chỉ hành động theo tiếng nói của lương tâm mình. Phẩm chất thứ hai là
tính khiêm tốn. Theo “Kinh thánh”, tội kiêu ngạo là tội lỗi lớn nhất của loài
người. Từ kiêu ngạo mà sinh ra đủ các loại tội xấu xa khác. “Tính tự mãn
là căn bệnh “ung thư tinh thần”, nó làm hoại tử những điều tốt đẹp mang
đến do tình yêu, sự hài lòng, thậm chí là những điều bình dị nhất” – C.L.
Lewis. Người kiêu căng, tự phụ bị che mắt bởi những thứ bề ngoài như
tiền bạc, bằng cấp, địa vị, sức ảnh hưởng… Người kiêu ngạo luôn so đo
với người khác để cảm thấy thỏa mãn và hãnh diện hơn; thường xuyên
dọa nạt và mắng mỏ người khác để thể hiện tầm quan trọng của chính
họ…Ngược lại, người khiêm tốn sẽ biết đặt cái tôi của bản thân bên dưới
lợi ích của một tập thể. Người khiêm tốn biết tìm ra cái hay, cái đẹp của
người khác để học hỏi và ngày càng hoàn thiện bản thân mình hơn nữa.
Người khiêm tốn sẽ chỉ quan tâm đến một hành động là đúng hay là
sai hơn là ai sai ai đúng để chứng tỏ bản thân mình là đúng. Người khiêm
tốn chỉ quan tâm đến việc thực hiện ý tưởng hay hơn là ý tưởng hay đó
phải là của mình. Rõ ràng người khiêm tốn hành động nhiều hơn, đạt
nhiều hiệu quả hơn trong công việc. Phẩm chất thứ ba là sự can đảm.
Phải can đảm, giữ vững lập trường thì mới có thể mài giũa và nâng cao
của lòng chính trực. Không can đảm sao có thể bất chấp mọi thế lực, mọi
o ép để bảo vệ sự thật và lẽ phải.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
17
Đi đôi với chính trực chắc chắn
phải là sự chân thành. Bởi lẽ,
“yêu thương mọi người và đối xử
tốt với họ chính là giá trị lớn nhất
trong cuộc sống” (Henry J Kaiser).
Với tính cách chính trực của mình
bạn có thể làm “mếch lòng” người
này, người kia tại một thời điểm
nhưng nếu bạn là người thực sự
chân thành thì bạn bè, đồng
nghiệp, những người xung quanh
vẫn cảm nhận được tình cảm của
bạn, lòng tốt của bạn và biết đâu
sự chân thành ấy sẽ khởi đầu cho
thay đổi của họ? Tuy vậy, muốn
thay đổi người khác, muốn lan tỏa
những điều tốt đẹp, bao giờ cũng
phải bắt đầu từ chính bản thân
mình. Trong cuốn Đắc nhân tâm,
Dale Carnegie khuyên chúng ta
rằng: “Khi bạn quan tâm đến
người khác, bạn sẽ khiến họ yêu
quý bạn nhanh chóng hơn là khi
bạn dành cả ngày chỉ để buộc
người khác quan tâm đến bạn. Do
đó để có được sự quan tâm và
lòng tốt của người khác dành cho
mình thì chính bạn phải chân
thành quan tâm đến những người
xung quanh mình”. Đó chính là
nền tảng giúp bạn chinh phục
được trái tim của tất cả mọi người:
Đồng nghiệp, học sinh, phụ huynh
học sinh… Chính trực phải đi đôi
với khiêm tốn và chân thành. Bởi
lẽ, bạn có tin rằng cách bạn nhìn
nhận thế giới trong mọi hoàn cảnh
là chính xác tuyệt đối, là toàn diện
không? Lẽ dĩ nhiên là không rồi.
Như vậy bạn phải thật lòng lắng
nghe, tôn trọng và nghiêm túc xem
xét những quan điểm, những ý
tưởng mới có thể trái ngược và
khác biệt; sẵn sàng tiếp thu những
quan điểm đúng đắn đó. Kiên
quyết nói không với cái xấu nhưng
cũng phải biết mở lòng đón nhận
những cái mới, cái tốt đẹp. Nếu
bạn kiên định theo con đường ấy,
biết trung thực, đồng cảm trong
mọi hành động và lời nói chắc
chắn bạn sẽ thành công. Chính
trực và chân thành tạo cơ sở cho
sự tin cậy, một điều cốt yếu cho
sự hợp tác và phát triển bền vững.
“Hãy chú ý lắng nghe lời của trái
tim mình vì mọi vấn đề trên đời
đều nảy sinh từ đó” (Bảy thói quen
để thành đạt). Bạn có thể “diễn”,
“đóng kịch” với người này, người
kia, với đồng nghiệp, với học trò…
trong một khoảng thời gian ngắn,
thậm chí lừa dối cả bản thân mình
nhưng trong thâm tâm của mình,
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
18
bạn biết rõ bản chất thật sự của bạn và những người xung quanh bạn
cũng rất dễ phát hiện ra và né tránh làm việc, sẻ chia cùng bạn. Do đó,
hãy làm việc và đối xử với tất cả mọi người theo tiếng gọi của con tim. Chỉ
có con đường đó mới thực sự là con đường để bạn chinh phục được tình
cảm của mọi người đối với mình. Khi ấy, bạn cũng mới có thể tự tin là
mình đủ khả năng nuôi dưỡng những tính cách và phẩm chất tốt đẹp đó
cho học sinh của mình.
Giá trị thứ hai là sự tận tậm; trách nhiệm và toàn tâm, toàn ý. Theo
mô hình tính cách 5 yếu tố Big Five, tận tâm là một trong những đặc điểm
quan trọng nhất. Muốn học sinh và những người quanh tin tưởng mình,
sẵn sàng chia sẻ với mình thì trước hết bạn phải là một người có tận tâm.
Tận tâm có thể hiểu là dốc hết lòng, hết sức, hết khả năng của mình để
hoàn thành công việc. Sự tận tâm được thể hiện dưới nhiều hình thức,
gồm thời gian đầu tư cho công việc, cách nâng cao năng lực bản thân và
sự giúp đỡ không vụ lợi, làm việc không đòi hỏi quyền lợi…Người tận tâm
biết đặt ra mục tiêu, cam kết, quyết tâm thực hiện, có kế hoạch làm việc
rõ ràng và dám trả giá để đạt được chúng. Người tận tâm có một lòng say
mê dành cho chính công việc đang làm, luôn tìm kiếm những gì thách
thức trí sáng tạo, luôn ham thích học hỏi, luôn cố gắng tìm và áp dụng
các giải pháp mới mẻ vào công việc để đạt được hiệu quả tốt nhất. Bản
chất của sự tận tâm là: Sự tận tâm đến từ trái tim và được kiểm
chứng bằng hành động. Là hàng ngày bạn tận dụng thời gian rảnh để
trò chuyện cùng học sinh của mình; là chăm chút kĩ lưỡng hơn cho từng
bài giảng; là cố gắng suy nghĩ từng lời khen, lời nhận xét tích cực nhất để
khích lệ các con; là sáng tạo từng hoạt động để gắn kết tình yêu thương
đoàn kết, là sẵn sàng và kiên nhẫn giảng bài, là sẵn sàng ở lại ngoài giờ
để giúp đỡ các con học tập…Tận tâm từ những hành động nhỏ nhất là
chăm chút từng ô cửa, chiếc bàn, chiếc ghế, từng cái cốc, từng viên
phấn, từng chiếc giẻ lau…Nguyên tắc cơ bản của sự tận tâm là không
ngừng hoàn thiện bản thân. Nếu bạn không ngừng làm việc, không
ngừng sáng tạo, luôn năng nổ, dốc lòng vì học sinh, vì công việc không
biết mệt mỏi và tính toán riêng tư thì chắc chắn bạn sẽ truyền được tình
yêu thương cho học sinh của mình, truyền được cảm hứng cho rất nhiều
người xung quanh mình. Hơn hết, chính nhiệt huyết và sự chăm chút của
các thầy cô là con đường đánh động, khơi gợi tốt nhất để học sinh thay
đổi và tiến bộ. Đã nhiều năm trôi qua nhưng hình ảnh những người thầy,
người cô tận tụy, hết lòng vì học trò vẫn luôn là kí ức đẹp trong tôi và là
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
19
động lực để tôi cố gắng, nỗ lực mỗi ngày. Arnold Schwarzenegge từng
nói: “Thành công chỉ đến khi bạn làm việc tận tâm và nghĩ đến những
điều tốt đẹp”. Như vậy, sự tận tâm không chỉ là con đường dẫn tới sự
thành công trong việc giáo dục học sinh mà cao hơn là thành công trong
suốt cuộc đời của bạn.
Tận tâm chắc chắn phải đi đôi với trách nhiệm. Mà trách nhiệm ở đây
không phải chỉ hiểu theo nghĩa là làm hết các công việc, thực hiện các
nghĩa vụ được giao, làm cho đúng, cho đủ. Trách nhiệm phải là toàn tâm,
toàn ý hoàn thành nhiệm vụ ấy. Mỗi con người sinh ra đều có tự do của
riêng mình, tự do trong suy nghĩ, trong lời nói, trong hành động. Nhưng
“Tự do đòi hỏi rất nhiều ở mỗi người. Đi cùng với tự do là trách nhiệm.
Với người không sẵn sàng trưởng thành, người không muốn mang sức
nặng của chính mình, đây là một viễn cảnh đáng sợ”. Eleanor Roosevelt
đã từng khẳng định như vậy. Đã bao giờ bạn tự hỏi bản thân mình từng
trải qua những điều sau đây chưa: Tôi... luôn luôn (hầu như luôn, đôi khi
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
20
hoặc không bao giờ): đáng tin cậy, đúng giờ, siêng năng, có kỷ luật, có
ích, biết tôn trọng, biết quan tâm...? Tôi có trách nhiệm với chính bản thân
mình không, có hoàn thành bổn phận của mình trong gia đình, tại trường
học và trong cộng đồng không? Bạn muốn rèn cho học sinh của mình
sống và làm việc có trách nhiệm thì trước tiên bản thân bạn phải tận tâm,
tận lực, tận khả năng để hoàn thành các công việc của mình. Đầu tiên
chính là việc bạn phải xác định được mục tiêu, mục đích khi làm việc. Bởi
lẽ, bạn chỉ có thể toàn tâm, toàn ý khi bạn quan tâm thực sự sâu sắc và
cảm thấy công việc mình làm thực sự có ý nghĩa. Thứ hai là biết quý
trọng và sắp xếp thời gian hợp lí để hoàn thành công việc đúng thời hạn
với hiệu quả cao nhất. Thứ ba là chủ động lập kế hoạch một cách khoa
học để tránh lãng phí thời gian, tiền bạc và công sức, tránh công việc bị
dồn dập quá mức. Thứ tư là nỗ lực không ngừng để hoàn thành công
việc. Và điều cuối cùng là dám chịu trách nhiệm cao nhất với những hành
động của mình; biết nhận lỗi sai và sửa chữa sai lầm. Với học sinh của
mình, hãy dạy cho các con biết tập thói quen đúng giờ, biết tự chịu trách
nhiệm với bản thân mình, biết nhận lỗi và sửa lỗi. Chỉ những việc nhỏ
hàng ngày như trực nhật sạch sẽ hơn, giữ vệ sinh lớp học sạch sẽ hơn,
gấp chăn gọn gàng hơn, tắt quạt, tắt điện trước khi ra về, biết phụ giúp
cha mẹ công việc nhà, biết tự hoàn thành tốt bài tập của mình, biết ăn
mặc gọn gàng hơn, tự chăm sóc cho sức khỏe của mình hơn… là các
con đã tự biết sống có trách nhiệm hơn mỗi ngày. Tôi tin rằng với sự tận
tâm và trách nhiệm của mình mỗi chúng ta sẽ góp phần tạo nên sức
mạnh chung và sự sống còn của Pascal.
Giá trị thứ ba là tài năng, tích cực, sáng tạo và nỗ lực không
ngừng. Dale Carnegie nói rằng: “Chỉ có một cách… khiến người khác
làm bất cứ điều gì. Đó là làm cho bản thân họ muốn làm điều đó”. Nhiệm
vụ của một người thầy không còn là “nhồi nhét” vào đầu học sinh những
kiến thức sách vở mà cao hơn, quan trọng hơn thầy là người thắp lên
ngọn lửa đam mê học tập, đam mê theo đuổi thành công, là người khơi
gợi, là người hướng dẫn để học sinh muốn và tự khám phá ra những điều
hay, điều thú vị của tri thức. Muốn làm được một người thầy bạn phải là
người tài năng thực sự. Nếu chỉ có kiến thức sách vở, bạn chỉ đơn giản là
một cái máy giải bài. Dạy học trước hết là vì tri thức. Nếu bạn hiểu được
điều này và dám thực hiện nó, bạn sẽ luôn sẵn lòng và kiên nhẫn trả lời
mọi câu hỏi của học trò, bạn sẽ sẵn sàng nói rằng bạn cần phải tra cứu lại
những câu hỏi mà bạn chưa chắc chắn thay vì tìm cách giải thích, bao
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
21
biện. Mục tiêu của bạn không phải là các con sẽ suy nghĩ cái gì mà các
con suy nghĩ, tư duy và giải quyết vấn đề thế nào. Đó mới là điều khó,
mới cần tài năng của người thầy. Với một giáo viên dạy Toán, chỉ cung
cấp cho học sinh cách giải một số bài toán, rồi luyện đi luyện lại tất nhiên
các con sẽ làm được, thậm chí làm rất tốt. Nhưng khi gặp những dạng bài
mới lạ chắc chắn học trò sẽ gặp bế tắc. Ngay cả với giáo viên cũng vậy,
bạn cứ quen với lối mòn đó mà quên đi mất việc trau dồi và hoàn thiện tri
thức của mình. Với giáo viên Vật lý và các khoa học tự nhiên nếu chỉ đưa
cho học sinh các công thức mẫu để làm bài tập thì việc dạy học chẳng
còn ý nghĩa gì. Quan trọng nhất là học trò giải thích và dự đoán được các
hiện tượng xung quanh và ứng dụng được các hiện tượng đó trong cuộc
sống… Ngoài ra, mỗi học trò đều có một thiên hướng, một tài năng đặc
biệt nào đó tiềm tàng: Tài năng Toán học, văn học, âm nhạc, thể thao…
Cái tài của người thầy còn thể hiện ở chỗ phân loại và phát hiện được
những tài năng của học trò; khuyến khích và khơi gợi để những tài năng
ấy nảy nở, phát triển.
Nhưng tài năng thôi chưa đủ, tài năng nhất định phải song hành cùng
sự tích cực. Tôi muốn kể ở đây 3 câu chuyện về tầm quan trọng của tư
duy và thái độ tích cực.
Câu chuyện thứ nhất là về Hitler. Hitler là một con người với đầu óc
chính trị sắc sảo, một thiên tài hùng biện. Hitler cực kỳ có sức lôi cuốn,
ánh mắt xuyên thấu tim gan người khác và khí thế nói dồn ép người ta
phải nghe theo. Hitler là nhà diễn thuyết đại tài có một không hai trên thế
giới. “Vài ngày sau khi Hitler nhậm chức Thủ tướng, 1 triệu người Đức
kéo đến sân bay Berlin để nghe ông diễn thuyết suốt từ 20 h cho đến 22 h
đêm. Hitler nói hay đến mức không nghiêng ngả người thì cả triệu thính
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
22
giả cũng nghiêng ngả theo, như một đại dương sôi sục. Phụ nữ bị xúc
động hơn cả, có bà thét lên nằm vật xuống. Một số cán bộ ngoại giao các
nước trung lập cũng giơ tay hô lớn Hailơ Hitler”. Một tài năng có một
không hai như thế đáng tiếc lại tồn tại trong tư tưởng cực đoan, gây ra
những tội ác khủng khiếp và trở thành nỗi khiếp sợ cho toàn thể
nhân loại.
Câu chuyện thứ hai nằm trong cuốn sách “Tư duy tích cực, tạo thành
công”, tác giả Napoleon Hill và W.C. Stone chia sẻ: “Bill là một câu bé nhà
nông ốm yếu sống ở vùng nam Missouri. Song chỉ nhờ một câu nói của
một giáo viên tiểu học tận tâm mà anh bạn trẻ đã thay đổi được cả thế
giới của mình: “Thầy thách em đấy! Thầy thách em trở thành một người
khỏe nhất trường”. Thầy thách em đấy đã trở thành động lực thúc đẩy Bill
vươn lên trong suốt cuộc đời ông. Ông đã trở thành cậu bé khỏe nhất
trường và giúp hàng ngàn người rèn luyện những đức tính quý báu như
sống có khát vọng, can đảm và khiêm tốn. Câu nói của thầy giáo đã tạo
động lực cho ông thành lập The Ralston Purina, một trong những tập
đoàn lớn nhất nước Mỹ, khuyến khích ông lao vào những suy nghĩ sáng
tạo. Nhờ đó ông giúp mọi người có lòng can đảm để thay đổi thế giới, làm
cho nó trở lên tốt đẹp hơn. Câu chuyện trên là bằng chứng rất rõ ràng về
sức mạnh của khả năng tạo động lực với một thái độ tích cực. “Thái độ
tích cực và mục đích rõ ràng là khởi điểm cho mọi thành tựu”.
Câu chuyện thứ ba là câu chuyện có thật của chính bản thân tôi.
Trong suốt cuộc đời đi học của mình và cho tới tận bây giờ, tôi tự nhận
thấy mình rất may mắn khi gặp được những người thầy “lớn”. Tôi vẫn còn
nhớ như in lời dặn dò của một cô giáo dạy tôi cấp 3: “Cô bé tuyệt vời,
cho cô gọi em như vậy nhé. Vì 3 năm giảng dạy ở lớp 12D cô thấy em
xứng đáng như vậy. Em là cô học trò nhỏ đã để lại trong cô rất nhiều tình
cảm quý mến. Cô tin rằng em với niềm tự tin của mình có thể vững bước
trên con đường mình đã chọn”. Lời động viên ấy của cô luôn vang vọng là
động lực để tôi nỗ lực và cố gắng vươn lên từng ngày. Bởi tôi biết rằng
nếu “tôi sống tích cực thì thế giới quanh tôi luôn tốt đẹp”. Tôi luôn nghĩ
rằng để sống tích cực thì phải sống theo nguyên tắc: V+T-X (V- là vui vẻ,
T là những điều tốt đẹp, X là những điều xấu). Thái độ tích cực của bạn
không những lan tỏa và tạo động lực cho những người xung quanh mà
trước hết giúp bạn luôn chủ động trong công việc và trong mọi tình
huống. Nhờ đó mà hiệu quả làm việc được tăng lên, công việc của bạn
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
23
trở nên có ý nghĩa hơn và chắc chắn bạn sẽ tạo dựng được thành công.
Bạn có tin vào sức ảnh hưởng của chính niềm tin và tư duy của bản thân
đối với sự thành công của mình không? Bạn có tin rằng bạn có sức ảnh
hưởng lớn đến những người xung quanh không? Nếu bạn cư xử với học
trò của mình như những đứa trẻ thông minh và tin tưởng chúng, niềm tin
và sự kì vọng của bạn sẽ tác động tích cực đến chúng. “Càng nhìn thấy
tiềm năng trong người khác bao nhiêu, chúng ta càng có thể phát huy trí
tưởng tượng và sức sáng tạo trong mình bấy nhiêu”. Niềm vui đích thực
của cuộc sống là sống và mang đến những giá trị tích cực cho những
người xung quanh mình.
Tư duy tích cực sẽ thúc đẩy những ý tưởng sáng tạo. Theo đuổi
những ý tưởng sáng tạo mới có khả năng thay đổi thế giới. Mỗi thầy cô
trước tiên phải là tấm gương về sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng. Một
tập thể vững mạnh đòi hỏi tất cả chúng ta đều phải tự đổi mới bản thân
và nỗ lực không ngừng. Các thầy cô giáo cố gắng tìm tòi sáng tạo để mỗi
bài dạy thú vị hơn, gần gũi hơn, dễ hiểu hơn và đặc biệt là khuyến khích
sự sáng tạo của mỗi học sinh. Với mỗi một bài học, một vấn đề bạn cần
khơi gợi để các con đưa ra nhiều giải pháp nhất và biết cách phản biện,
chọn lọc ra phương pháp hay và tối ưu nhất…
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
24
Năng lực và trí tuệ của bản thân mỗi con người là vô tận và nó phát
triển đến mức nào đa phần phụ thuộc vào việc học tập, việc tự thân nỗ
lực và cố gắng. Tuy nhiên, rất nhiều người trong chúng ta sau khi bước ra
khỏi cánh cổng trường học không còn trau dồi và tự học nữa khiến cho
kiến thức của bản thân ngày càng teo tóp, ngày càng nghèo nàn và tư
duy cũ kĩ theo lối mòn bắt đầu xuất hiện. Xuất hiện kèm theo đó là tư duy
tự bằng lòng với bản thân mình, cho rằng thế là tốt rồi, ổn rồi, không cần
phải phấn đấu, cố gắng nữa. Chúng ta không còn giữ được thói quen đọc
sách, thói quen đặt câu hỏi và tự phản biện, không còn tìm hiểu những
lĩnh vực khác ngoài lĩnh vực hoạt động của bản thân mình và thậm chí
còn “lười” mở rộng kiến thức chính lĩnh vực của mình. Thay vào đó,
chúng ta mải mê dành thời gian với những thú vui khác: Ti vi, điện thoại,
du lịch, liên hoan…Hoặc là ngụy biện rằng: Tôi còn bận làm việc vì miếng
cơm manh áo, hơi đâu mà nghĩ đến những việc ấy. Sức ì của bản thân
lớn đến nỗi chúng ta sợ phải thay đổi chứ chưa nói đến hai chữ “sáng
tạo.” Nhưng những tư tưởng và suy nghĩ ấy thật sai lầm. Bởi lẽ nếu
không đầu tư để phát triển bản thân thì dù có chăm chỉ, cần cù đến mấy
bạn vẫn mãi không khá lên được. Muốn thay đổi mức thu nhập của mình,
muốn có nhiều tiền và thời gian dành cho thú vui của mình thì trước hết
phải thay đổi tư duy và phải đầu tư cho sự phát triển bản thân mình
trước. Muốn vậy chỉ có con đường học tập và học tập không ngừng. Một
cách thức vô cùng quan trọng và không thể thiếu để tăng cường và mở
rộng vốn kiến thức của mình chính là đọc sách. Đọc sách không chỉ giúp
chúng ta tiếp cận vốn tri thức nhân loại, mở rộng nhận thức của chúng ta
về văn hóa mà cao hơn sách giúp chúng ta đổi mới tinh thần, thanh lọc
tâm hồn và rèn luyện tư duy. Khi đọc sách và học tập bạn nên ghi chép lại
tất cả những ý tưởng, những trải nghiệm mới mẻ để nhờ đó tâm trí bạn
sẽ minh mẫn hơn, nhạy bén hơn, tư duy của bạn sẽ rõ ràng, logic hơn và
sự hiểu biết của bạn sẽ trở nên thấu đáo hơn. Đặc biệt, muốn có tư duy
sáng tạo bạn phải thường xuyên biết lập mục tiêu và kế hoạch trong công
việc. Bạn phải rèn cho mình thói quen xác định mục tiêu và cố gắng nỗ
lực hết mình để đạt được mục tiêu mình đạt ra. Thói quen này sẽ giúp
bạn thường xuyên phải tưởng tượng, phân tích và đánh giá để đưa ra
mục tiêu hợp lý nhất. Và lẽ dĩ nhiên, năng lực và trí tuệ, tư duy sáng tạo
của bạn sẽ ngày càng phát triển hơn và những bước đột phá, thành công
trong công việc cũng như cuộc sống sẽ tự tìm đến bạn.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
25
Giá trị thứ tư là Lắng nghe; thấu hiểu lẫn nhau và trao cơ hội.
Khi nhắc đến giá trị này, tôi nhớ đến ngay văn hóa của FPT được
gói gọn trong 6 chữ: “Tôn đổi đồng - Chí gương sáng”. Trong đó 3 giá trị
đầu tiên dành cho tất cả người FPT. Tôn nghĩa là tôn trọng, bao gồm: Nói
thẳng, lắng nghe và bao dung. Đổi là đổi mới bao gồm: Học hành, sáng
tạo và STCo (là sự hài hước, hóm hỉnh đặc trưng của người FPT). Đồng
là tinh thần đồng đội, bao gồm: đồng tâm, tập thể và chân tình. Nhờ văn
hóa này mà từ 13 thành viên ban đầu FPT ngày càng phát triển lớn mạnh
trở thành tập đoàn lớn, có thương hiệu và uy tín trong lĩnh vực thông tin
và thương mại hóa toàn cầu.
Trong cuốn sách “7 thói quen để thành đạt”, Stephen Covey khẳng
định hai trong bảy thói quen đó chính là lắng nghe để thấu hiểu lẫn
nhau và đồng tâm hiệp lực. Bạn đã bao giờ khát khao xây dựng mối
quan hệ tốt đẹp giữa bạn và đồng nghiệp, người thân và học sinh...?
Muốn xây dựng được mối quan hệ ấy trước hết bạn phải là một người
biết lắng nghe. Hầu hết chúng ta có thói quen áp đặt quan điểm và ý kiến
của mình lên người khác mà chưa thực sự lắng nghe đối phương hoặc
lắng nghe chỉ để giao tiếp mà không phải để thấu hiểu…Đối với đồng
nghiệp, với đối tác, với học sinh trước hết bạn cần khiêm tốn đặt mình
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
26
xuống, lắng nghe để hiểu được tâm tư, tình cảm của họ. Chỉ có thấu hiểu
và cảm thông cho nhau mới dễ dàng khuyên bảo hay giúp đỡ được nhau.
Đồng nghiệp, học trò hay những người xung quanh chỉ có thể cởi mở và
chia sẻ với bạn nếu họ cảm thấy bạn đáng tin cậy và bạn sẵn sàng lắng
nghe họ một cách chân tình. Lắng nghe ở đây đôi khi không chỉ là bằng
mắt mà cao hơn là lắng nghe bằng cả trái tim. Ngay từ khi viết mục tiêu
của bài dạy, lựa chọn kiến thức, thiết kế các hoạt động và kiểm tra đánh
giá bạn cần phải thấu hiểu học sinh của mình thì mới xây dựng được một
bài dạy phù hợp. Muốn thấu hiểu bạn cần phải lắng nghe và quan sát học
trò nhiều hơn. Mỗi tiết học, bạn lại phải lắng nghe từng hoạt động và biểu
hiện của học trò. Mỗi khi chúng mất trật tự hay lơ ngơ, lơ đãng đều có thể
là dấu chỉ cho một vấn đề nào đó: Sự thay đổi tâm sinh lý, không hiểu bài,
có vấn đề về sức khỏe hay đôi khi chỉ là chúng muốn gây sự chú ý của
bạn. Nếu bạn không thực sự lắng nghe thì có thể bạn sẽ vô tâm lướt qua
những học trò mong muốn được thầy cô quan tâm và chú ý tới mình,
chúng chắc chắn sẽ cảm thấy thất vọng và thu mình lại. Vì thế để hiểu
học sinh bạn hãy mở rộng tầm mắt và mở rộng tâm hồn bạn để bao quát
cả lớp học và đón nhận những thay đổi dù là nhỏ nhất trong mỗi học sinh
của bạn. Cao hơn nữa là bạn phải lắng nghe không chỉ bằng giác quan
mà bằng sự yêu thương, sự bao dung lắng nghe bằng con tim mình để
ghi nhận sự tiến bộ nhỏ nhất của học sinh. Khi bạn cảm nhận và lắng
nghe những mong mỏi của chúng, chúng sẽ cảm nhận được tình yêu
thương và chân thành của bạn. Điều đó là sợi dây liên kết để tạo nên mối
quan hệ bền chặt và sâu sắc trong lớp học của bạn.
"Nhân vô thập toàn", con người không ai có thể tự tin khẳng định mình
là hoàn hảo, ai cũng có lúc mắc lỗi lầm và khuyết điểm. Tuy nhiên khi
mắc lỗi có hai tâm lý tiêu cực thường nảy sinh trong con người ngay lập
tức. Tâm lý thứ nhất là cố gắng bào chữa cho khuyết điểm và tìm mọi để
đổ lỗi cho hoàn cảnh hay cho người khác. Tâm lý thứ hai là tìm mọi cách
để lấp liếm, che giấu khuyết điểm của mình. Đây là hai tâm lý phổ biến và
thực sự nguy hiểm không những cho bản thân người mắc lỗi và cả cho
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
27
tập thể. Do đó muốn tập thể vững mạnh thì anh chị em phải biết bỏ qua
những đố kỵ, hẹp hòi, phải biết lấy tình yêu thương, sự chân thành và
thấu hiểu mà sửa lỗi cho nhau. Góp ý và sửa lỗi cho người khác đã khó.
Lắng nghe được sự góp ý của người khác bằng thái độ chân thành và
cầu thị còn khó khăn hơn. Nhưng khó không có nghĩa là chúng ta không
làm. Hơn nữa, đã là anh em thì việc sửa lỗi và góp ý cho nhau không chỉ
là việc thể hiện sự quan tâm, yêu thương mà còn là thể hiện trách nhiệm
với chính đồng đội của mình. Sửa lỗi và góp ý không phải thể hiện sự
ganh ghét, phê bình hay luận tội mà để giúp nhau cùng hoàn thiện bản
thân, để công việc được hoàn thành hiệu quả hơn, tốt hơn. Khi bạn dùng
thái độ khiêm nhường và chân thành đó bạn sẽ giúp người được góp ý
không cảm thấy tự ái và tổn thương, giúp họ nhận ra được những khiếm
khuyết và thiếu sót của mình. Nếu người được góp ý cũng đặt mình dưới
sự khiêm tốn và chân thành lắng nghe đối phương thì chắc chắn cả hai
sẽ tìm được chìa khóa để thấu hiểu và tìm được tiếng nói chung. Bởi lẽ,
bất cứ ai cũng mong muốn được người khác thấu hiểu. Chỉ khi lắng nghe
và thấu hiểu người khác chúng ta mới có thể khiến họ đồng cảm và chấp
nhận ý kiến, quan điểm của mình. Một tập thể muốn phát triển được,
muốn có sự đồng tâm nhất trí của tất cả thành viên phải là một tập thể mà
bất kì ai, không phân biệt vị trí cao thấp, không phân biệt công việc,
nhiệm vụ; không phân biệt quan hệ thân sơ, tuổi tác đều có thể góp ý
thẳng thắn trực tiếp cho nhau. Đó phải là một tập thể tạo điều kiện tối đa
ai cũng được là chính mình, thể hiện quan điểm của mình, được lắng
nghe và bày tỏ khát vọng của bản thân. Với một tập thể mà mỗi cá nhân
được tôn trọng và phát huy khả năng của mình như vậy thì “trao cơ hội”
là một giá trị không thể thiếu.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
28
Trao cơ hội là một giá trị cực kì quan trọng ở Pascal bởi hai lý do cơ
bản. Lý do thứ nhất là “Người giỏi không phải là người làm tất cả”. Lý do
thứ hai là nếu không được trao cơ hội thì một người có đầy đủ các phẩm
chất trên cũng không thể sáng tạo, không có “đất” mà phát huy tài năng
của mình. Dù người lãnh đạo có giỏi giang đến mức nào cũng không thể
“ôm đồm” hết mọi việc vì lo sợ nhân viên của mình làm không tốt. Hơn
nữa nếu người lãnh đạo mải lo làm những việc như vậy thì đâu còn thời
gian để suy nghĩ và xây dựng chiến lược phát triển cho ngôi trường của
mình. Người thủ lĩnh thực sự phải biết phát hiện, đánh giá khả năng của
nhân viên và trao cơ hội cho nhân viên của mình, hướng dẫn, động viên
và tin tưởng họ; luôn khuyến khích họ đưa ra sáng kiến và chọn những
sáng kiến tốt nhất. Tuy nhiên, khi trao cơ hội, người lãnh đạo cũng phải
thường quyên quan tâm, định hướng và kiểm tra đánh giá để kịp thời điều
chỉnh cho phù hợp. Người được trao cơ hội cũng phải biết không ngừng
học hỏi để tiến bộ. Đặc biệt là phải biết nhìn nhận những điểm mạnh,
điểm yếu của bản thân để phát triển và hoàn thiện mình. Nếu muốn được
trao cơ hội nhiều hơn để thỏa sức lao động và sáng tạo thì bạn phải có
trách nhiệm hơn, biết sẻ chia giúp đỡ đồng nghiệp của mình và cống hiến
nhiều hơn nữa. Mỗi người, mỗi thầy cô, mỗi cán bộ nhân viên ai cũng đều
có một thế mạnh, một sức sáng tạo của riêng mình. Như vậy trao cơ hội
sẽ giúp huy động được sức mạnh tập thể, phát huy được sự tích cực và
sáng tạo của mỗi người tạo nên một tập thể vững mạnh và xuất sắc.
Giá trị thứ năm là đồng tâm hiệp lực; cân bằng, thống nhất trong
sự đa dạng.
Một tập thể bao gồm nhiều cá thể khác nhau bao giờ cũng đa dạng về
tính cách, quan điểm và sở trưởng. Vì vậy điều quan trọng là phải đồng
tâm hiệp lực, cân bằng và thống nhất được những cá tính đa dạng ấy.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
29
Bởi lẽ yếu tố quan trọng nhất trong công thức của thành công là biết cách
hòa hợp với mọi người. Đồng tâm hiệp lực với người khác nghĩa là tôn
trọng sự khác biệt và sống cởi mở với mọi người. Mỗi người trong chúng
ta đều có lăng kính cá nhân của riêng mình. Bằng cách đồng tâm hiệp lực
chúng ta có thể bù đắp được những điểm yếu của cá nhân mình và phát
huy được điểm mạnh của cả tập thể. Để đạt được giá trị này cần hai thứ
rất quan trọng. Thứ nhất là sự chân thành giữa mọi người: Chân thành
lắng nghe, chân thành chia sẻ, chân thành góp ý, phê bình nhắc nhở
nhau…Dù làm bất cứ việc gì cũng phải làm bằng sự chân thành. Thứ hai
là phải biết kiểm soát cái tôi cá nhân của mình để mọi công việc, mọi
quyết định, mọi cách giải quyết vấn đề phải hướng đến mục tiêu chung
của tập thể. Phấn đấu vì một mục tiêu chung tốt đẹp là vô cùng quan
trọng. Nếu không có cùng một mục tiêu để đồng tâm hiệp lực thì không
bao giờ có thể dung hòa được các cá tính khác nhau. Nếu không có mục
tiêu chung thì không khác nào chúng ta đang ngồi trên một con thuyền
mà ai cũng muốn chỉ huy và làm thuyền trưởng. Con thuyền ấy sớm hay
muộn cũng sẽ tan tác vì sóng gió và đá ngầm. Sóng gió từ các đối thủ, từ
khách quan; đá ngầm âm ỉ từ chính anh chị em của mình, không hài lòng,
không phục, không cảm mến. Tôi hy vọng rằng tất cả chúng ta hãy cùng
với thủ lĩnh của mình, thuyền trưởng của mình đồng tâm hiệp lực để đưa
con thuyền Pascal vượt qua mọi thử thách, sóng gió và kiên định trên con
đường đã chọn.
Giá trị thứ sáu là cam kết về chất lượng, kiên trì, tận tâm theo đuổi
sự khác biệt và đóng góp những giá trị tốt đẹp cho cộng đồng. Có
thể nói giá trị này là sự tổng hợp và là hệ quả tất yếu của năm giá trị trên.
Nền tảng cho sự tin tưởng của phụ huynh học sinh đối với nhà trường
suy cho cùng vẫn nằm ở chất lượng. Sự tận tậm, sự sáng tạo, tinh thần
trách nhiệm, sự nỗ lực… của mỗi chúng ta chỉ vì một mục tiêu cao nhất
mà chúng ta đã cam kết với phụ huynh đó là cùng các con “Chuẩn bị
hành trang để trở thành công dân toàn cầu”. Những công dân giỏi giang,
tử tế, có kĩ năng và thái độ tốt. Muốn làm được điều đó, chúng ta chỉ có
một con đường duy nhất là kiên trì, tận tâm theo đuổi sự khác biệt: Khác
biệt trong tư duy giáo dục. Ở Pacal không chỉ có các thầy cô giáo giỏi, tận
tâm và nhiệt huyết, được chăm sóc chu đáo, được quản lý sát sao, mà ở
Pascal các con được hưởng một chương trình giáo dục khoa học và toàn
diện. Học sinh được khuyến khích bày tỏ quan điểm cá nhân trong mọi
vấn đề, được khuyến khích tự học, tự tư duy, tự làm chủ, nâng cao năng
lực bản thân, khả năng suy nghĩ độc lập và sự sáng tạo. Ở Pascal các
con được chú trọng phát triển tư cách, kỹ năng bằng nhiều những hoạt
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
30
động ngoại khóa. Ở Pascal các con không học tập vì điểm số mà vì việc
học tập là cần thiết cho tương lai của chính bản thân các con…
Cuối cùng, trên tất cả những đặc trưng về văn hóa riêng biệt của
Pascal, những đặc trưng riêng biệt ấy suy cho cùng quy lại về giá trị cốt
lõi. Tất cả sự nỗ lực của tất cả các thành viên trong gia đình Pascal
là mang đến những giá trị cốt lõi cho cộng đồng, cho xã hội. Tạo ra
cho xã hội những giá trị vững bền. Từ bác bảo vệ niềm nở, cho đến
bác lao công chăm chỉ, chu đáo, từ thầy chủ tịch hội đồng quản trị luôn
trăn trở tìm ra hướng đi cho đến các thầy cô giáo hăng say làm việc để
viết tiếp ước mơ ấy, từ các em học sinh năng động, tự giác học tập đến
các cô các bác nhà bếp tận tâm để có được bữa cơm ngon cho tất cả mọi
người. Và không thể quên được các bác tài xế chuyên nghiệp, theo các
con trên từng cung đường đến trường. Tất cả những nỗ lực của các
thành viên trong đại gia đình Pascal đều đang nỗ lực từng ngày để đem
đến cho chính bản thân mình một công việc yêu thích, cho các con một
môi trường học tập đáng nhớ trong cuộc đời học sinh, cho xã hội một sự
lựa chọn tin cậy. Trên thế giới đã có những ngôi trường đại học tồn tại
nhiều thế kỷ như Đại học Cambridge, Trường Đại học Bologna, Đại học
Oxford, và tôi tin chắc rằng để tồn tại lâu đời như vậy, các trường đó cũng
phải có những giá trị riêng biệt của họ. Pascal sẽ không ngừng hoàn thiện
và phát triển hơn nữa để trở thành một ngôi trường chất lượng, một sự
lựa chọn hàng đầu của tất cả các bậc cha mẹ và các em học sinh. Ước
ao sao mỗi người chúng ta đều biết ý thức bản thân mình đặt mục tiêu và
lợi ích của tập thể lên trên hết, biết chia sẻ và có trách nhiệm với đồng đội
của mình, với học sinh của mình, biết sáng tạo và nỗ lực hết mình, biết
chân thành yêu thương lẫn nhau để Pascal ngày càng phát triển vững
mạnh hơn nữa trong tương lai!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
31
HÃY YÊU THƯƠNG
VÀ DẠY DỖ CÁC HỌC TRÒ NHƯ CHÍNH CON EM MÌNH
Thân gửi các bạn đồng nghiệp thân mến!
Trong kho tàng những câu danh ngôn viết về văn hóa trên thế giới, tôi
vô cùng tâm đắc câu nói: “Không có chiếc chìa khoá vạn năng nào có thể
mở cửa vào nền văn hoá của một dân tộc, ngoại trừ chính tâm hồn của
dân tộc ấy”. Tôi cảm thấy vô yêu thích câu nói đó vì nó thật đúng với cái
nghề giáo mà tôi đã chọn. Tôi cũng thiết nghĩ rằng không có chiếc chìa
khóa vạn năng nào có thể mở cửa vào tâm hồn khát khao học tập và tu
dưỡng đạo đức của học sinh, ngoại trừ chính cái “tâm” của người thầy!
Thế nên theo cá nhân tôi để xây dựng ngôi trường THCS Pascal ngày
càng phát triển và thành công thì giá trị văn hóa cốt lõi mà mỗi thầy cô,
cán bộ nhân viên trong nhà trường cần xây dựng là chữ “tâm” cho
chính mình.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
32
Để làm được điều đó:
Mỗi thầy cô giáo ngay từ khi trúng tuyển vào ngôi trường Pascal hãy
xây dựng cho mình cái “tâm” khát khao học tập và cống hiến. Khát khao
học tập ở chỗ hãy đi dự giờ các bạn đồng nghiệp của mình nhiều hơn để
học hỏi họ kinh nghiệm giảng dạy giúp mình trưởng thành nhanh hơn.
Còn khát khao cống hiến là hãy đem những sáng tạo mà bạn có hay
những điều mới lạ mà bạn đã học được ở môi trường bên ngoài áp dụng
cho ngôi trường Pascal của chúng ta để mỗi ngày nó trở nên tốt đẹp hơn.
Khi mỗi thầy cô xác định đến với ngôi trường Pascal bằng cái “tâm”
của chính mình thì cũng chính là cái nền móng cơ bản về văn hóa chung
đã được xây dựng. Thế nhưng nếu chỉ có vậy thôi thì vẫn chưa đủ. Chữ
“tâm” ấy còn phải được thể hiện bằng cách mỗi thầy cô hãy yêu thương
và dạy dỗ các học trò như chính con em mình. Bởi làm được như vậy
chúng ta sẽ giúp các con không chỉ tìm thấy ngọn lửa đam mê học tập mà
còn khát khao tu dưỡng đạo đức để trở thành một con người tử tế. Vậy
mỗi thầy cô chúng ta cần làm gì để thực hiện được điều đó. Trước tiên
theo tôi, chúng ta mong muốn các con học tập chăm chỉ thì chính bản
thân chúng ta cũng hãy cố gắng nỗ lực học hỏi để thay đổi mỗi giờ học
của mình sao cho sinh động, cuốn hút và phát huy được tối đa sự chủ
động, sáng tạo của học sinh hơn, để các con cảm nhận được thầy cô
đang từng ngày nỗ lực, cố gắng và các con cũng cần như vậy! Và những
cử chỉ, ánh mắt sự tận tâm của các thầy cô dành cho các con hằng ngày
hãy là những cảm xúc thật từ đáy lòng mình.
Thế nhưng để làm được những điều đó chưa hẳn đã dễ dàng bởi cuộc
sống còn đòi hỏi ở mỗi thầy cô chúng ta biết bao điều, ở trường là thầy cô
nhưng ở nhà chúng ta cũng là vợ, là chồng, là bố, là mẹ, là con…cái
gánh nặng “cơm, áo, gạo, tiền” luôn đè nặng lên vai mỗi chúng ta. Vì vậy,
để có được cái “tâm” nhiệt huyết, cống hiến cho cái nghề của mình, cho
ngôi trường mà mình chọn thì theo cá nhân tôi chúng ta cũng cần biết đặt
chữ “tâm” lên trên chữ “tiền”. Bởi nếu mỗi thầy cô nghĩ rằng công việc đi
dạy hằng ngày chỉ là một cái nghề để kiếm sống thì chúng ta rất dễ cảm
thấy mệt mỏi và chán nản hay thậm chí cảm thấy khó chịu khi mức lương
của mình lại thua kém đồng nghiệp. Còn ngược lại, nếu như chúng ta đến
trường bằng cái “tâm” thật sự lúc ấy các bạn sẽ hiểu được sự hạnh phúc
của mỗi ngày tới trường.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
33
Các bạn đồng nghiệp yêu quý của tôi! Trong rất nhiều giá trị văn hóa
cốt lõi để làm nên thành công tôi chỉ chọn một giá trị nằm ở trái tim mỗi
chúng ta. Bởi ở trái tim của chúng ta sẽ chứa đựng tất cả những giá trị
khác như tình đoàn kết, sự sáng tạo, sự chân thành, nhiệt huyết…Hay có
thể nói trái tim là đòn bẩy của những gì vĩ đại.
Thế nên các bạn hãy cùng tôi xây dựng chữ “tâm” thật sáng cho riêng
mình vì một Pascal yêu thương, đoàn kết nhé!
Tất cả chúng ta hãy cùng nhau chiến đấu hết mình cho ngôi trường
Pascal này, như thể ngày mai ngôi trường mà chúng ta hằng yêu quý sẽ
không còn tồn tại và tất cả chúng ta sẽ phải thất nghiệp!
Thân ái!!!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
34
ĐÔI NÉT VỀ VĂN HÓA PASCAL
Trường THCS Pascal được thành lập vào ngày 18/5/2010. Tại trung
tâm xã Nam Hồng - Đông Anh - Hà Nội. Với mục tiêu đào tạo của trường
là chuẩn bị cho học sinh hành trang để các em có thể trở thành công dân
toàn cầu “Ready to became global citizens”. Với tiêu chí đó nhà trường
luôn có đội ngũ giáo viên giỏi, tận tâm cùng phương pháp giảng dạy khoa
học, luôn luôn yêu thương, chăm sóc học sinh chu đáo, quan tâm chặt
chẽ. Bên cạnh việc chấp cánh hành trang tri thức cho học sinh thì tiêu chí
của THCS Pascal là bồi đắp giá trị nhân văn, tình yêu thương và nhân
cách tốt cho học sinh. Để làm được điều đó thì cần có đội ngũ giáo viên
không chỉ giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ mà các thầy cô của trường còn
có tình yêu thương, lối sống đẹp trong cả công việc, đối xử với học sinh,
cũng như trong cuộc sống hằng ngày.
Ở Pascal, nhà trường không ngừng xây dựng văn hóa của Pascal, với
cốt lõi là giá trị nhân văn được chính các thầy cô truyền lại cho học sinh
thông qua việc giảng dạy, cách đối xử với học sinh nhẹ nhàng, ấm áp,
tình cảm. Các thầy cô trường Pascal không chỉ coi học sinh như những
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
35
người con của mình để dạy dỗ mà còn ứng xử với các em như những
người trưởng thành, tôn trọng quyết định, suy nghĩ của học sinh, các em
có thể thỏa sức thể hiện hết những khả năng của mình. Biết lắng nghe
những tâm tư, tình cảm của học sinh. Đôi khi chính các thầy cô lại trở
thành những người bạn để các em có thể chia sẻ những rắc rối, những
suy nghĩ tình cảm của lứa tuổi học trò. Chính sự hòa đồng, thân thiện, ấm
áp đó sẽ khiến cho các em yêu thương, gắn kết lại với nhau, xóa bỏ đi
ranh giới giữa thầy và trò, xóa bỏ di sự xa cách vô hình để các em mở
lòng chia sẻ, giúp các em luôn cảm thấy trường học là ngôi nhà thứ hai
của mình. Đó là giá trị nhân văn, giá trị về tình yêu thương luôn được
phát triển ở Pascal.
Ngoài giá trị nhân văn, Pascal còn luôn rèn luyện về chuẩn kiến thức,
đảm bảo đầu ra của nhà trường có chất lượng cao. Làm được điều này
thì đội ngũ giáo viên của trường phải có chuyên môn tốt, nội dung giảng
dạy đa dạng, không ngừng học hỏi để hoàn thiện bản thân hơn, đảm bảo
cho học sinh phát triển toàn diện mọi kĩ năng, giúp các em tự tin để thành
công trong học tập và cuộc sống tương lai.
Văn hóa của Pascal là tình yêu thương, sự ấm áp của thầy cô trong
công tác giảng dạy. Giáo viên có chuyên môn nghiệp vụ cao, nhiệt tình
với công việc, luôn hết lòng với học sinh, nỗ lực hết mình vì sự tiến bộ
của học sinh, chắp cánh mỗi học sinh, mỗi mầm xanh tương lai của đất
nước một hành trang vững vàng nhất để các em tự tin bước vào đời với
một con người đầy đủ kiến thức, kĩ năng sống cũng như lối sống tốt - một
nhân cách tuyệt vời.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
36
VĂN HOÁ PASCAL: ĐÔI ĐIỀU CẢM NHẬN
Văn hoá là sản phẩm của con người, là hệ quả của sự tiến hoá nhân
loại. Văn hoá Pascal là tất cả những giá trị do con người nơi đây từ học
sinh, giáo viên, nhân viên nhà trường sáng tạo nên trên nền của sự phát
triển xã hội. Nhờ có văn hoá mà Pascal trở nên duy nhất và khác biệt so
với những trường khác trong huyện, trong thành phố. Văn hoá nhà
trường bao gồm hai khía cạnh: Phi vật chất và vật chất. Khía cạnh phi vật
chất của trường như ngôn ngữ, thái độ, cách ứng xử…Khía cạnh vật chất
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
37
gồm đồ dùng, cơ sở vật chất… Cả hai khía cạnh đều cần thiết để làm ra
sản phẩm đó là một phần của văn hoá Pascal.
Một thái độ văn hoá phản ánh một trình độ tri thức (khuyết danh), văn
hóa nhà trường có vai trò quan trọng, tác động mạnh mẽ tới chất lượng
giáo dục. Học sinh Pascal không chỉ được học kiến thức trong sách vở
mà còn được học nhiều kĩ năng sống, kĩ năng xử lí tình huống giúp học
sinh dễ dàng thích nghi với xã hội, có thể tự điều chỉnh mình phù hợp với
hoàn cảnh, ứng xử hợp lẽ với mọi người xung quanh. Trong trường, văn
hóa được xây dựng trên các mối quan hệ:
Quan hệ giữa con người với thiên nhiên, môi trường: học sinh biết
cách giữ vệ sinh sạch sẽ trong lớp, trong trường, cùng nhau chăm chút
mỗi ngày cho công trình măng non. Vì thế, các con sống yêu đời, biết yêu
thương đồ vật, cây cối, sống có tình cảm, trách nhiệm hơn.
Quan hệ giữa con người với con người (giáo viên – học sinh, học sinh
– học sinh, giáo viên – cha mẹ học sinh, giáo viên – giáo viên).
Giáo viên khuyến khích học sinh phát biểu, tự tin bày tỏ quan điểm cá
nhân, xây dựng mối quan hệ ứng xử yêu thương, tôn trọng, hiểu biết lẫn
nhau; cùng nhau xây dựng và thực hiện nội quy nhà trường, nội quy riêng
của lớp học… Từng cử chỉ quan tâm, sự động viên kịp thời cho sự tiến bộ
của học sinh là vô cùng quan trọng, giúp học sinh có động lực phấn đấu
học tập.
Học sinh học cách giúp đỡ nhau trong học tập, hợp tác làm việc nhóm
để cùng nhau tiến bộ. Bầu không khí ham học hỏi, yêu thương, chia sẻ
với nhau khám phá kiến thức trong các cuốn sách hay đã trở thành nét
đặc trưng của học sinh Pascal mà không nơi nào có được.
Xây dựng môi trường thẳng thắn, hợp tác và tôn trọng lẫn nhau, mỗi
người đều biết rõ công việc mình phải làm, hiểu rõ trách nhiệm, từ lãnh
đạo đến giáo viên luôn khích lệ mọi người hoàn thành công việc, phấn
đấu không ngừng và ghi nhận sự nỗ lực của mỗi người. Đặc biệt trường
Pascal không ngừng khuyến khích giáo viên cải tiến phương pháp nâng
cao chất lượng dạy và học, giáo viên được khuyến khích mạnh dạn tham
gia đóng góp ý kiến trong các hoạt động của nhà trường. Trong tổ mọi
người luôn hợp tác, làm việc nhóm, chia sẻ kinh nghiệm và trao đổi
chuyên môn với nhau để không ngừng tiến bộ.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
38
Văn hóa của học sinh được hình thành từ ba môi trường gia đình -
nhà trường - xã hội. Vì vậy sự kết hợp giữa giáo viên và cha mẹ là rất
quan trọng, thầy cô, cha mẹ là tấm gương để học sinh soi vào. Sự hiểu
biết và tin tưởng lẫn nhau giữa cha mẹ và giáo viên sẽ giúp cả hai phía
cùng thực hiện tốt vai trò của mình và giúp học sinh phát triển hoàn thiện
hơn về trí tuệ và nhân cách.
Văn hóa nhà trường ảnh hưởng trực tiếp đến các thành viên trong
nhà trường. Đối với giáo viên, giáo viên tự tin chia sẻ kiến thức và kinh
nghiệm chuyên môn, trao đổi phương pháp và kỹ năng giảng dạy. Đối với
học sinh, văn hóa nhà trường có tác động tạo ra một bầu không khí học
tập tích cực. Học sinh cảm thấy tự tin, thoải mái, vui vẻ, ham học, được
thừa nhận, được tôn trọng, cảm thấy mình có giá trị. Từng học sinh, từng
giáo viên, công, nhân viên nhà trường tạo nên văn hoá riêng của
trường Pascal.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
39
“MA THUẬT” ĐẾN TỪ ĐÂU?
Thầy giáo Phạm Minh Khôi
Phó Hiệu trưởng trường THCS Pascal
Kết thúc năm học 2016 – 2017, thầy trò Trường Pascal bước vào năm
học mới với bao niềm hân hoan, khí thế phấn chấn và niềm tin vào một
chặng đường thành công tiếp theo. Và trong những ngày đầu năm học,
những niềm vui nho nhỏ theo nhau kéo về như tiếp thêm sức mạnh, tạo
động lực và thổi những luồng sinh khí mới cho nhà trường…
Ấy là sự trở về của “đàn con nhỏ” sau một tháng “xa nhà”, điều chưa
từng xảy ra từ trước đến nay. Lí do là gì thì cũng không quan trọng, chỉ
cần biết rằng, tình bạn, tình thầy trò đã càng trở nên bền chặt, thân thiết
hơn. Và trong câu chuyện với các bậc phụ huynh, câu hỏi luôn được các
bác nhắc đến nhiều lần như một lời động viên, đó là: “Không biết Trường
Pascal có bí quyết gì, không biết thầy cô ở đây có ma thuật gì mà khiến
con gắn bó, nhớ nhung đến thế?”
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
40
Vâng, vậy bí quyết ở đây là gì? “Ma thuật” đến từ đâu, mà khiến các
bạn nhỏ sau một chuyến trải nghiệm ở ngôi trường mới lại mong mỏi,
khát khao quay về đến thế?
Đó phải chăng là vì những giọt nước mắt? Ngày trở về, các bạn nhỏ
tay bắt mặt mừng, niềm vui khôn tả. “Cậu về chơi hay là…?”, “Cậu có đi
nữa không?”, “Đừng đi nữa nhé”…, những lời chào hỏi rối rít khiến các
bạn ấy không kìm được cảm xúc, mắt ngấn lệ. Và rồi những cái ôm thân
tình lại như xưa, như chưa bao giờ có cuộc chia li. Trong giây phút ấy,
chính cô Hương Liên cũng từng nói: “Em mà đứng đấy thêm một giây
nữa, chắc có lẽ cũng khóc như đám trẻ mất”. Ấy là nước mắt của nhớ
thương, của hạnh phúc trong vòng tay bạn bè, là những cảm xúc rất đỗi
tự nhiên của tình thầy trò.
Đó có phải vì ở nơi đây các con được trình bày quan điểm, được lắng
nghe, được sẻ chia? Vài ngày trước, các bận ấy có tâm sự cùng thầy
Diện, và chỉ cần thầy nói là “Nhà trường luôn chào đón các con” thì mấy
ngày sau các con đã xuất hiện trong sự ngỡ ngàng của bạn bè, thầy cô
và ngay cả chính thầy Diện. Và sau đó, các bạn ấy cũng chủ động gặp
thầy cô để bày tỏ nguyện vọng, xin phép tiếp tục theo học. Nói năng, trình
bày rất rõ ràng nhé, đúng là khi “về nhà” thì mọi chuyện đều tự nhiên,
thân thuộc hơn nhiều.
Hay là vì sự quan tâm, ân cần của các thầy cô giáo cả trong và ngoài
tiết dạy? Điều mà học sinh rất dễ nhận thấy bởi đó đã trở thành khẩu hiệu
của nhà trường, “Vì sự tiến bộ của từng học sinh”? Hay đó là các hoạt
động phong phú của nhà trường? Là nhà vệ sinh sạch sẽ, là những bữa
trưa ngon miệng… những lí do mà đa số học sinh khi nhớ về Pascal đều
nhắc đến? Và có lẽ sẽ còn nhiều nữa nếu như tiếp tục kể về “ma thuật”
của Pascal. Tuy nhiên, ẩn sau những “ma thuật” ấy là gì? Có lẽ ai cũng
có thể nhận ra, ấy chính là từ “văn hóa Pascal”, dòng chảy làm nên sự
trưởng thành và phát triển mạnh mẽ của nhà trường.
Vậy, văn hóa Pascal là gì? Văn hóa Pascal đã và đang được hình
thành, được cụ thể hóa qua phương châm của nhà trường, đó là: Nỗ lực,
trách nhiệm, trung thực, tích cực và sáng tạo, đó còn là sự tận tâm, yêu
thương học trò hết mực, luôn tạo cho các con một môi trường thoải mái
nhất để học tập và rèn luyện. Những phương châm này đã được thầy
Chủ tịch ngày qua ngày truyền tải đến anh em bằng những câu chuyện,
bằng những cuộc thi hay những việc làm thiết thực… Đó có thể là cuộc
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
41
thi “Sáng tác khẩu hiệu”, “Giáo viên chủ nhiệm giỏi”, hay là những lời
động viên, là định hướng, rồi là trực tiếp đi xếp xe cho học sinh hay việc
miệt mài, say sưa đọc những cuốn sách và đem những điều bổ ích trong
đó chia sẻ cùng mọi người… Tất cả đã tạo niềm hứng khởi, động lực cho
anh em về một tấm gương miệt mài, nỗ lực.
Không chỉ vậy, chính các thầy cô Pascal, với tấm lòng yêu thương học
trò cũng đã góp phần hình thành những nét văn hóa cho nhà trường. Đó
là cô Tuyết với một hành trình dài để chinh phục bộ môn Toán và giờ đây
bắt đầu thu những trái ngọt. Đó là cô Hường với đầy ắp ý tưởng trong
đầu, đã đưa 8B trở thành hình mẫu cho các lớp khác học tập. Đó là cô Hà
với rất nhiều sáng tạo, đổi mới trong môn học, luôn tìm tòi, áp dụng
những cái hay, cái mới về cho trường. Đó còn là thầy Nhật vui tính, dễ
gần, là cô Nga xinh xắn, đáng yêu; thầy cô luôn miệt mài tìm kiếm những
tiết mục hấp dẫn, những chương trình đặc sắc khiến khán giả ngất ngây,
trầm trồ khen ngợi… Sẽ còn nhiều lắm những “người hùng thầm lặng”
vẫn đang hòa mình vào dòng chảy chung tạo nên một diện mạo mới, một
phong cách mới cho Pascal.
Điểm chung nhất, nổi bật nhất của các thầy cô Pascal chính là sự nỗ
lực hết mình. Nỗ lực học hỏi để giúp bản thân mình giỏi lên, hoàn thiện
hơn. Nỗ lực tạo một môi trường thân thiện cho các con. Nỗ lực tạo nên
những điều tốt đẹp nhất trong quãng đời đi học của các học trò… Chính
bởi thế, tiêu chí này đã được đặt lên hàng đầu trong các giá trị cốt lõi của
Pascal. Mọi nỗ lực rồi sẽ được đền đáp xứng đáng! Hãy tin là như vậy!
Cùng với đó, điều mà học sinh, cha mẹ học sinh hay chính giáo viên
cảm nhận được, đó là: Pascal chính là nơi phù hợp nhất để phát huy mọi
sự sáng tạo của bản thân. Đây có thể coi là “ma thuật” hấp dẫn những
con người có đầu óc sáng tạo đến gần bên nhau. Chính vì vậy, Trường
luôn vận động, đổi mới, luôn tạo ra những bất ngờ thú vị, đáng yêu cho
học trò và các bậc cha mẹ học sinh, từ chương trình đào tạo đến các hoạt
động ngoại khóa, các hoạt động trải nghiệm… để “mỗi ngày đến trường là
một ngày vui” không chỉ là một câu khẩu hiệu.
Vậy, làm thế nào để duy trì, phát huy được những giá trị cốt lõi mà
Pascal đang xây dựng? Tất nhiên, khi những con người có chung lí
tưởng, chung niềm khát khao xây dựng một ngôi trường mơ ước gặp
nhau thì việc xây dựng và duy trì văn hóa trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
42
Hôm nay đây, khi mà Pascal đang nhận được khá nhiều sự quan tâm
của các bậc cha mẹ học sinh về một ngôi trường chất lượng, hiệu quả
trong việc giáo dục các con thì niềm tin của các thầy cô giáo nhà trường
về mục tiêu, nguyên tắc giáo dục hay về văn hóa Pascal ngày một lớn
mạnh. Với 8 năm xây dựng và phát triển, một con số khá khiêm tốn,
nhưng những người yêu mến, tin tưởng Pascal có thể yên tâm một điều
rằng: Pascal sẽ ngày một lớn mạnh hơn nữa và “ma thuật” cũng ngày một
nhiều hơn nữa! ^_^
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
43
MÃI YÊU MỌI NGƯỜI!
ThS. Trương Văn Diện
Chủ tịch HĐQT trường THCS Pascal
Năm 2010, tôi tham gia sáng lập trường Pascal với tư cách và tâm thế
của một nhà đầu tư. Tôi đã tích cực thuyết phục các thành viên sáng lập
đầu tư vào trường Pascal vì tôi tin rằng đây sẽ là một khoản đầu tư hiệu
quả. Nhưng mọi việc đã không thuận lợi như tôi tưởng. Năm học đầu tiên,
tôi đã dự tính là trong số hàng trăm học sinh không trúng tuyển vào
trường Nguyễn Huy Tưởng chắc sẽ có khoảng 100 HS đăng ký vào
trường Pascal vì các em sẽ vẫn được thầy cô của trường Nguyễn Huy
Tưởng giảng dạy. Tuy nhiên, năm học đầu tiên ấy chỉ có 12 HS đăng ký
học trường Pascal. Năm thứ hai, trường cũng chỉ tuyển được 18 học
sinh. Đó chính là lúc tôi hiểu rằng để trường Pascal tồn tại và phát triển
thì cần phải làm rất nhiều thứ chứ không thể chỉ dựa vào thương hiệu và
sự giúp đỡ của thầy cô trường Nguyễn Huy Tưởng.
Tôi đã mày mò, học hỏi, trăn trở và từng bước triển khai nhiều việc
như mời tình nguyện viên nước ngoài dạy Tiếng Anh, tổ chức CLB hè, tổ
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
44
chức nhiều hơn các hoạt động ngoại khóa, chấn chỉnh nền nếp, xây dựng
đội ngũ giáo viên cơ hữu… Tôi bắt đầu phải dấn thân vào công việc của
trường nhiều hơn. Tôi hiểu rằng mình phải có trách nhiệm với các cổ
đông - những người đã tin tưởng mình để đầu tư; phải có trách nhiệm với
các học sinh, các cha mẹ học sinh đã dũng cảm tin tưởng vào nhà
trường. Vì thể tôi phải nỗ lực, phải cố gắng.
Khi dấn thân vì sự tồn tại và phát triển của nhà trường, tôi dần biết
hơn những công việc cần phải làm, dần biết hơn cách làm. Tôi cũng dần
giỏi hơn trong việc học hỏi, sẻ chia, thuyết phục, khích lệ… Rồi mọi người
cũng ngày càng tin tưởng, ủng hộ, góp ý và giúp đỡ tôi nhiều hơn. Cứ
như vậy, mọi việc tốt dần lên.
Đến một ngày tôi bắt đầu cảm nhận được những sự tiến bộ rõ rệt của
một số học sinh. Đến một ngày tôi bắt đầu cảm nhận được những sự thay
đổi của các thầy cô giáo cơ hữu trường Pascal. Tôi đã thấy những ánh
mắt rụt rè, thăm dò, âu lo đã được dần thay bằng những nụ cười tự tin và
rạng rỡ. Khi ấy tôi bỗng dâng trào một cảm xúc thật yêu thương, thật tự
hào. Từ lúc đó, tôi bắt đầu làm việc không chỉ vì trách nhiệm với những
người đã tin tưởng mình mà còn vì yêu thương các con học sinh, yêu
thương những đồng đội đã gắn bó, đã sẻ chia những khó khăn, vất vả,
lo toan.
Tôi yêu công việc của mình vì tôi cảm nhận được những nỗ lực của
mình đã góp phần lan tỏa những điều tốt đẹp tới đồng đội và tới các con.
Tôi đã thấy rằng khi tôi không ngừng nỗ lực trong công việc, không ngừng
phát triển bản thân thì đồng đội và các con học sinh cũng sẽ không ngừng
cố gắng và vì thế chắc chắn họ sẽ có một tương lai tốt đẹp hơn. Tôi cũng
đã cảm nhận được rằng khi chúng ta luôn khơi gợi, phát huy và vun đắp
tình yêu thương, sự nỗ lực, trách nhiệm, chân thành, tích cực và sáng tạo
thì chúng ta sẽ có một dòng chảy văn hóa mạnh mẽ. Dòng chảy văn hóa
ấy sẽ cuốn chúng ta theo một dòng đời với những trải nghiệm phong phú,
dòng đời của những việc làm ý nghĩa, dòng đời của những cảm xúc tốt
đẹp, dòng đời hạnh phúc và thành công.
Rồi đến một ngày tôi bỗng chợt nhận ra Pascal chính là tình yêu,
chính là giấc mơ của cuộc đời mình.
Xin cảm ơn cuộc đời!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
45
Xin cảm ơn mọi người vì đã và đang chung tay, gắng sức vun đắp cho
ngôi trường yêu dấu!
Mãi yêu mọi người!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
46
PASCAL - NHỮNG BUỔI ĐẦU SƠ KHAI!
Cô giáo Hoàng Thị Trọng
Hiệu trưởng nhiệm kỳ đầu tiên của trường THCS Pascal
Chuẩn bị rời xa môi trường giáo dục, tôi không khỏi có một chút gì đó
bâng khuâng, bồi hồi. Bởi vì trong tôi vẫn còn nguyên lòng nhiệt huyết với
nghề. Và thật may mắn khi tôi gặp con trai của một chị đồng nghiệp - một
nhà quản lý giáo dục có tâm huyết với nghề đã đưa ra một ý tưởng: sẽ
cùng một số người đã và đang làm công tác quản lý giao dục mở một
trường THCS với mô hình "chất lượng cao" và muốn mời tôi làm hiệu
trưởng. Những ngày đầu gặp gỡ những người đầu tư chính tôi rất phấn
khởi khi ý tưởng xây dựng một trường THCS "chất lượng cao" được đưa
ra bàn bạc rất sôi nổi: nào là cơ sở vật chất ra sao, giáo viên như thế nào,
tuyển sinh ra làm sao v.v và v. v. Thường thì phải có CSVC rồi mới thành
lập trường, nhưng Pascal thì thành lập trường khi CSVC của mình là số
0. Vậy là phải đi thuê tầng 3 của một trung tâm đào tạo với 4 phòng học,
một phòng vừa là phòng máy tính, vừa là phòng hội đồng, vừa là phòng
làm việc của hiệu trưởng, kế toán và thủ quỹ.
Khi bắt tay vào công tác tuyển sinh, tôi phải nhờ Đài phát thanh Đông
Anh phát thông báo tuyển sinh, đồng thời, đích thân tôi phải đi về từng
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
47
trường tiểu học để tư vấn, để gửi thông báo tuyển sinh đến từng cha mẹ
học sinh khối lớp 5 của trường. Với hy vọng vào kế hoạch lúc đầu là sẽ
tuyển khoảng 100 học sinh và chia thành 3 lớp. Hàng ngày, một mình tôi
phải lên trực tại khu trường vắng vẻ, trưa không dám về nhà mặc dù
trường cách nhà 7km, tôi ở lại đó vì sợ buổi trưa cha mẹ HS tranh thủ
đến lại không có ai đón tiếp. Giữa trưa hè tháng tư, tháng năm, trời nắng
như đổ lửa, tôi vẫn một mình chờ đón khách đến với bữa trưa là một ổ
bánh mì hoặc một gói mì tôm úp và một cốc nước lọc. Rồi cũng có người
đến với rất nhiều hoài nghi về sự tồn tại và phát triển của nhà trường. Lại
động viên, thuyết phục....được 11 em, trong số đó có một vị cũng công
tác trong ngành giao dục, một hai vị là học trò cũ của tôi nên họ rất tin
tưởng ở những điều tôi đã nói với họ về tương lai của nhà trường. Cuối
cùng là phụ huynh thứ 12 đến xin đăng ký học cho con nhưng tôi lưỡng
lự không muốn nhận vì học bạ tiểu học "xấu" quá: 4 năm học tiểu học chỉ
xếp loại trung bình thì sao lại nhận vào học trường "chất lượng cao"
được? Phụ huynh thì muốn con được dạy dỗ và tiến bộ trong trường
Pascal nên nài nỉ xin cho con được học. Thế là nhận em vào học với điều
kiện: nếu hết học kỳ 1 mà không tiến bộ thì trả về trường địa phương.
12 học sinh! gần vào năm học mới rồi mà không có thêm học sinh nào.
Lúc đó sếp hỏi tôi: "bây giờ chỉ có 12 học sinh thì thế nào hả chị? có dạy
không?" Không một phút đắn đo, tôi trả lời ngay: "10 học sinh tôi cũng
dạy, vì nếu không dạy thì không bao giờ có một trường Pascal tồn tại
đâu!" Tôi quyết tâm, thầy hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Huy Tưởng
cũng ủng hộ quyết tâm đó của tôi và điều lên Pascal những thày cô gạo
cội của Nguyễn Huy Tưởng lên dạy cho 12 học sinh của Pascal. Nếu
không có tinh thần trách nhiệm, không có lòng nhiệt huyết, không có tình
yêu thương con trẻ thì làm sao có được chuyện các thày cô trong ban
giám hiệu phải căng óc ra mà sắp xếp thời khóa biểu để các thày cô có
tiết 1 ở Nguyễn Huy Tưởng thì tiết 3,4,5 lên dạy ở Pascal hoặc tiết 1,2 ở
Pascal thì tiết 4,5 lại về Nguyễn Huy Tưởng? v.v.
Tôi rất trân trọng và cảm động trước tinh thần đó của các thầy cô!
Thế rồi cũng kết thúc một năm học với nhiều điều kì thú. Lại chuẩn bị
cho mùa tuyển sinh năm học tiếp theo. Lại đi đến từng trường phát tờ rơi,
lại vào tư vấn cho từng cha mẹ học sinh trong buổi họp cha mẹ học sinh
cuối năm học....Và lại chờ đợi cha mẹ học sinh đến đăng ký học cho con!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
48
Năm học thứ hai tuyển sinh được 18 con. Mặc dù số học sinh tuyển được
ít nhưng tôi kiên quyết không nhận những học sinh xếp loại học lực yếu
hoặc trung bình yếu vào học. Năm học mới lại tiếp diễn! Trường vẫn tổ
chức các hoạt động như: chào cờ đầu tuần, các hoạt động tập thể, văn
nghệ, TDTT .v.v. trường cũng có đội trống và tham gia các hoạt động của
ngành giáo dục như tất cả các trường trong huyện...
Các năm học tiếp theo, công tác tuyển sinh có nhiều cải tiến và thuận
lợi hơn nên số học sinh được tuyển mỗi năm đều tăng, chất lượng được
nâng lên rõ rệt. 12 em học sinh khóa 1 đi thi đều thi đỗ vào các trường đại
học và cao đẳng.
Sau 5 năm làm hiệu trưởng nhà trường, với nhiều cảm xúc đan xen,
tôi thấy mình đã gắn bó mật thiết với ngôi trường này, ngôi trường
thật đầm ấm và nặng nghĩa Thày - Trò như trong một gia đình. Ở đây các
con gọi Cô xưng Con, luôn chia sẻ vở cô những tâm tư, những trăn trở
riêng tư một cách rất cởi mở. Tôi thầm nghĩ: Đây chính là "văn hóa
Pascal", nó khác với những ngôi trường tôi đã đi qua. Cám ơn các con
học sinh khóa 1 và 2 của nhà trường! các con là những viên gạch hồng
đầu tiên xây nên nền móng vững chắc cho sự tồn tại bền vững của
Pascal hiện tại, các con cũng là những thành viên đầu tiên góp phần tạo
nên "văn hóa Pascal".
Mỗi năm học đến, tôi lại bồi hồi nhớ tiếng trống trường, nhớ các con
học sinh của Pascal thân yêu. Chúc cho Pascal mỗi ngày một lớn mạnh!
Nhớ và yêu lắm Pascal!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
49
MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ VĂN HÓA PASCAL
I. VĂN HÓA NHÀ TRƯỜNG PASCAL
Văn hoá nhà trường Pascal là hệ thống giá trị, niềm tin, chuẩn mực,
thói quen và truyền thống hình thành trong quá trình phát triển của nhà
trường, được các thành viên trong nhà trường thừa nhận, làm theo và
được thể hiện trong các hình thái vật chất và tinh thần, từ đó tạo nên bản
sắc riêng cho trường Pascal.
Văn hoá Pascal liên quan đến toàn bộ đời sống vật chất, tinh thần
của nhà trường. Nó biểu hiện trước hết trong tầm nhìn, sứ mạng, triết lý,
mục tiêu, các giá trị, phong cách lãnh đạo, quản lý... bầu không khí tâm lý.
Thể hiện thành hệ thống các chuẩn mực, các giá trị, niềm tin, quy tắc
ứng xử... được xem là tốt đẹp và được mỗi người trong nhà trường
chấp nhận.
Trong hệ thống văn hóa Pascal được kể trên thì những giá trị văn hóa
cốt lõi được coi là nền tảng cho sự tồn tại và phát triển của nhà trường.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
50
II. NHỮNG GIÁ TRỊ CỐT LÕI VĂN HÓA PASCAL
Nói đến những giá trị văn hóa Pascal (những điều mà nhà trường
hướng đến và đang làm) có thể kể đến như:
- Nỗ lực: mỗi cá nhân luôn không ngừng cố gắng học hỏi để hoàn
thiện bản thân.
- Trách nhiệm, tình thương, thân thiện: sử dụng sức ảnh hưởng một
cách đúng mực - kiểm soát và chịu trách nhiệm về những hành động của
bản thân, đồng thời ứng xử với nhau như một gia đình, luôn yêu thương,
chia sẻ cùng nhau.
- Trung thực: nhà trường xây dựng mối quan hệ thành thật, dám nói
thẳng, không né tránh.
- Sự sáng tạo đổi mới, tích cực: luôn được nhà trường chú ý thay đổi
để thích nghi và phát triển. Văn hoá nhà trường phù hợp, tích cực tạo ra
các mối quan hệ tốt đẹp giữa các các cán bộ, giáo viên, nhân viên trong
tập thể sư phạm, giữa giáo viên và học sinh; đồng thời tạo ra một môi
trường làm việc thoải mái, vui vẻ, lành mạnh. Đó là nền tảng tinh thần cho
sự sáng tạo - điều vô cùng quan trọng đối với hoạt động sư phạm mà đối
tượng là tri thức và con người. Văn hoá nhà trường tích cực giúp cho
người dạy, người học và mỗi người trong lực lượng xã hội xung quanh có
cảm giác tự hào, hãnh diện vì được là thành viên của tổ chức nhà trường,
được làm việc vì những mục tiêu cao cả của nhà trường.
Ngoài ra có thể kể thêm một số giá trị văn hóa khác ở Pascal:
- Hợp tác: kêu gọi sự hỗ trợ và đề xuất thỗ trợ - chúng tôi làm việc tốt
hơn cùng nhau.
- Lãnh đạo: khuyến khích và truyền cảm hứng cho mọi người.
- Sự xuất sắc, học hỏi, khiêm tốn: luôn tìm kiếm tới cái tốt hơn nữa -
nhà trường không bao giờ tự mãn.
- Sự linh hoạt: nghĩ lớn và hành động nhanh - nhà trường phát triển
trong thay đổi.
- Tôn trọng: lắng nghe và thấu hiểu.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
51
Trên đây là những giá trị văn hóa mà Pascal đang có, nó không chỉ
hướng tới toàn thể ban lãnh đạo, quản lí, giáo viên, nhân viên nhà trường
mà còn lan tỏa rộng rãi đến học sinh, các bậc cha mẹ học sinh. Và điều
đó tạo nên sức mạnh cho nhà trường, tạo nên bản sắc riêng của trường.
III. VAI TRÒ CỦA VĂN HÓA PASCAL
Có không ít người đã khẳng định: văn hóa quyết định trường tồn của
một tổ chức. Đó là ý nghĩa và tầm quan trọng lớn nhất của văn hoá. Nó
càng có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt đối với nhà trường, bởi lẽ,
tính văn hoá là một tính chất đặc thù của nhà trường, hơn bất kỳ một tổ
chức nào.
Bàn tiếp về vai trò của các giá trị văn hóa cốt lõi và văn hóa nói chung,
tôi xin được trích nguyên văn lời của thầy Trương Văn Diện - Chủ tịch Hội
đồngquản trị nhà trường: “Ở Pascal, chúng ta cũng không ngừng xây
dựng văn hóa của Pascal. Chính văn hóa Pascal với các giá trị cốt lõi của
nó đã giúp chúng ta, đòi hỏi chúng ta giỏi hơn, tử tế hơn mỗi ngày. Chính
văn hóa ấy đòi hỏi chúng ta, chỉ đường cho những nỗ lực, trăn trở, sáng
tạo của chúng ta để giúp các em học sinh tiến bộ, để các em có được
những phẩm chất của một công dân toàn cầu - những phẩm chất không
chỉ giúp các em thành công trước mắt mà còn thành công trong suốt cuộc
đời. Chính văn hóa ấy đã giúp chúng ta ngày một mạnh mẽ hơn. Chính
văn hóa ấy đã và sẽ giúp chúng ta sửa chữa những khiểm khuyết, phát
huy thế mạnh, tận dụng các cơ hội, vượt qua các thách thức để phát triển
nhanh chóng và bền vững.”
Trong số những giá trị văn hóa mà Pascal có được, giá trị mà tôi tâm
đắc nhất có lẽ là sự trách nhiệm, tình thương, thân thiện và sự trung thực.
Được sống và làm việc trong môi trường Pascal, tôi có cơ hội được phát
huy năng lực, sống trách nhiệm, bản lĩnh hơn. Đồng thời tôi cảm nhận
được không khí yêu thương và cũng rất thẳng thắn từ mọi người. Đó là
điều tôi cảm thấy tuyệt vời nhất.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
52
IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIỮ GÌN VÀ PHÁT HUY VĂN HÓA PASCAL
- Xây dựng bầu không khí dân chủ, cởi mở, hợp tác, cùng chia sẻ hỗ
trợ lẫn nhau; mọi người đều được tôn trọng, luôn được coi trọng và có cơ
hội thể hiện, phát triển các khả năng của mình.
- Ban lãnh đạo, quản lí chia sẻ tầm nhìn, sứ mệnh của trường với
giáo viên, nhân viên. Luôn lắng nghe, chia sẻ những trăn trở, việc làm
của GV, NV.
- Khuyến khích và tích cực ủng hộ sự đổi mới, sự sáng tạo để giáo
viên phát triển tối đa khả năng của mỗi cá nhân.
- Coi trọng việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn để không ngừng phát triển
đội ngũ;
- Tạo điều kiện để mỗi học sinh đều có cơ hội thể hiện khả năng,
năng lực;
- Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá, khen thưởng hợp lý thúc đẩy
mọi người nỗ lực làm việc;
- Mỗi cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong trường đều có bản mô
tả công việc, rõ trách nhiệm, quyền hạn và nghĩa vụ;
- Khuyến khích phụ huynh học sinh tham gia vào các hoạt động giáo
dục của trường và làm cho phụ huynh hiểu rõ vai trò của họ.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
53
MỘT GÓC NHÌN VỀ VĂN HÓA PASCAL
Văn hoá là toàn bộ các giá trị được xây dựng, duy trì và vun đắp nên
trong suốt quá trình tồn tại và phát triển. Trở thành các quan niệm, tập
quán, cách nghĩ và cách làm ăn sâu vào từng hoạt động của tập thể
Bất cứ một tổ chức nào cũng đều xem việc xây dựng và quảng bá
thương hiệu là nhân tố hết sức quan trọng và tạo nên sự khác biệt.
Thương hiệu không chỉ đơn giản là các hệ thống và vật phẩm nhận diện
như logo, poster, ... hay các phương tiện truyền thông như website, mạng
xã hội; mà nó còn phải chứa đựng cái hồn của tổ chức trong việc thể hiện
hình ảnh, màu sắc, ngôn từ… Cái hồn ấy xuất phát từ những giá trị, niềm
tin, tư tưởng, nguyên tắc trong văn hóa
Văn hóa của tổ chức giống như “cá tính” của tập thể đó. Ở mỗi cá
nhân, cá tính giúp phân biệt người này với người khác, “văn hóa” cũng
chính là giúp một tổ chức không thể lẫn với tổ chức khác dù có cùng hoạt
động trong một lĩnh vực. Văn hóa Pascal cũng vậy, cũng tạo nên sự
khác biệt mang tính độc đáo và nét bản sắc riêng cho Pascal. Văn hóa
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
54
làm nên tính cách của Pascal, ngược lại, Pascal được biết đến qua văn
hóa của mình.
GIÁ TRỊ CỐT LÕI CỦA PASCAL:
Nỗ lực: Sẵn sàng tìm hiểu và học hỏi, sẵn lòng tập trung thời gian và
công sức để tạo ra hiện thực như ý muốn. Muốn thành công dựa vào nỗ
lực bản thân để khiến cho điều đó xảy ra
Trách nhiệm, Đoàn kết, Hợp tác: Nêu cao tinh thần trách nhiệm,
đoàn kết, phát huy trí tuệ tập thể, đồng tâm hiệp lực phấn đấu vì sự
nghiệp phát triển chung, chống lại mọi biểu hiện tiêu cực. Hợp tác cùng
nhau để hoàn thành nhiệm vụ, không đùn đẩy trách nhiệm. Hãy trau dồi
bản thân để mọi người thấy hợp tác với bạn là điều đáng làm. Hãy học
cách yêu người khác
Thật thà là nền tảng để phát huy sáng tạo và tập hợp trí tuệ tập thể
Tích cực, tận tâm, chuyên nghiệp: Đam mê công việc mình đảm
nhận, quyết tâm đeo đuổi công việc đến cùng, nỗ lực vượt qua mọi khó
khăn để tạo ra những kết quả tốt nhất. Nhanh nhẹn, chính xác, sáng tạo
trong công việc, biết tuân thủ các nguyên tắc đã đề ra. Có kiến thức
chuyên môn sâu rộng. Duy trì sự ổn định trong công việc ở cường độ và
chất lượng cao, đáng tin cậy. Tư duy tích cực trước những khó khăn.
Hiểu được mức độ ảnh hưởng trong quyết định của mình tới những hoạt
động khác
Sáng tạo: Luôn chủ động, tìm tòi, tạo ra các ý tưởng, sáng kiến, giải
pháp mới trong tất cả các hoạt động. Thay đổi liên tục để phát triển. Học
tập cái mới, không ngừng sáng tạo để thành công.
VĂN HÓA CHUẨN MỰC GIAO TIẾP ỨNG XỬ
Thái độ đối với công việc: Tuân thủ nghiêm túc nội quy, quy chế của
Nhà trường. Tuân thủ các quy định, quy trình, thao tác nghiệp vụ. Luôn có
thái độ làm việc nghiêm túc, tận tâm, không ngại khó, cầu thị, thẳn thắng,
chân thành tham gia đóng góp. Thường xuyên học tập, nâng cao trình độ,
chủ động sáng tạo. Làm việc khoa học, chuyên nghiệp, năng động, dám
nghĩ, dám làm và làm có hiệu quả, không trốn tránh hay đùn đẩy trách
nhiệm. Luôn có ý thức xây dựng bầu không khí làm việc thân thiện và giữ
gìn nơi làm việc xanh, sạch, đẹp.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
55
Ứng xử với đồng nghiệp: Có thái độ chân thành, đoàn kết, trung
thực, thân thiện, tương trợ và hợp tác giúp đỡ lẫn nhau, chia sẻ kiến
thức, thông tin, kinh nghiệm, khó khăn. Phê bình, góp ý, đánh giá, nhận
định đồng nghiệp trên tinh thần xây dựng, khách quan, đúng lúc, đúng
nơi, vì tập thể, vì công việc. Quan tâm, chia sẻ, tin cậy và tôn trọng lẫn
nhau, bảo vệ danh dự, uy tín chính đáng của đồng nghiệp. Mềm mỏng
trong cách xử lý các bất đồng với đồng nghiệp. Không quấy rối, gây phiền
hà hoặc coi thường đồng nghiệp. Tôn trọng các bí mật riêng tư của đồng
nghiệp. Có thái độ tích cực, sẵn sàng lắng nghe, tiếp thu ý kiến góp ý của
đồng nghiệp và sửa chữa sai sót. Tránh hoài nghi, châm biếm, nóng giận.
Ứng xử của cấp trên với cấp dưới: Gương mẫu, đi đầu thực hiện
các quy định và truyền cảm hứng cho CBCNV. Dám nghĩ, dám làm, dám
chịu trách nhiệm về những quyết định cũng như những chỉ đạo của mình
đối với cấp dưới. Kịp thời quan tâm về cả vật chất, tinh thần CBCNV.
Động viên nhân viên kịp thời khi có thành tích; bảo vệ danh dự, quyền và
lợi ích chính đáng của CBCNV. Tin cậy, thân thiện, đúng mực trong chỉ
đạo. Luôn thực hiện nguyên tắc “dân chủ, công khai, khách quan, bình
đẳng” trong tuyển chọn, bồi dưỡng, đào tạo và thưởng, phạt công bằng.
Mang lại sức mạnh tinh thần cho mọi người. Luôn lắng nghe phản ánh và
giải quyết kịp thời những ý kiến và bất đồng của nhân viên. Quan tâm đến
cuộc sống, tâm tư, nguyện vọng của nhân viên. Tạo dựng bầu không khí
làm việc thân thiện, khuyến khích nhân viên trình bày, trao đổi những ý
tưởng, suy nghĩ, thắc mắc và yêu cầu của mình.
Ứng xử của cấp dưới đối với cấp trên: Tôn trọng và chấp hành các
quyết định, quy định, mệnh lệnh, yêu cầu của cấp trên theo đúng chức
trách, nhiệm vụ. Mạnh dạn trình bày quan điểm cá nhân và đề xuất ý kiến,
sáng kiến, để cải tiến công việc với cấp trên. Phát huy tính tự chủ, sáng
tạo và dám chịu trách nhiệm. Mạnh dạn yêu cầu được hưởng quyền, lợi
ích chính đáng trước cấp trên. Chân thành tiếp nhận sự phê bình của cấp
trên và có ý thức sửa chữa khuyết điểm. Ứng xử khiếm tốn, đúng mực
với cấp trên; sẵn sàng chia sẻ những khó khăn với cấp trên. Giữ gìn, bảo
vệ uy tín, danh dự của cấp trên. Cung cấp thông tin trung thực, kịp thời,
chính xác
Ứng xử với PHHS: Có thái độ tôn trọng, lắng nghe, thân thiện, niềm
nở, ân cần, gần gũi, tận tình, chu đáo với PHHS. Quan tâm, chăm sóc và
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
56
giải quyết công việc một cách nhanh gọn, hiệu quả theo yêu cầu chính
đáng của PHHS.
VĂN HÓA HÀNH VI, PHONG CÁCH LÀM VIỆC CỦA PASCAL
Tác phong làm việc: Đến trước 5 phút để có thể bắt đầu làm việc
đúng thời gian và không gây ảnh hưởng đến người xung quanh
Vệ sinh: Giữ gìn cảnh quan, khuôn viên sư phạm nơi làm việc sạch sẽ
gọn gàng. Sắp xếp các thiết bị phục vụ công việc, vật dụng cá nhân gọn
gàng, khoa học. Khi đứng dậy khỏi nơi làm việc, tài liệu phải được xếp lại
ngay ngắn; không để quá nhiều đồ vật không cần thiết trên bàn làm việc.
Phân loại, lưu trữ tài liệu nghiên cứu, phục vụ cho công việc khoa học,
thuận tiện khi tra cứu.
Ý thức tham gia hội họp: Đến sớm 5 phút. Chú ý lắng nghe ý kiến
của người khác trước khi trình bày ý kiến của riêng mình. Không nói xấu
hoặc bôi nhọ người khác. Không tranh cãi gay gắt hoặc dùng lời nói
khiếm nhã trong cuộc họp. Không làm việc và nói chuyện riêng, không tự
ý bỏ ra ngoài hoặc bỏ dở cuộc họp.
Đó là nét văn hóa Pascal thông qua góc nhìn nhỏ của thành viên
Pascal. Như vậy văn hoá không những góp phần làm giảm mâu thuẫn mà
còn xây dựng khối đoàn kết của môi trường làm việc. Văn hoá được
miêu tả như “chất keo” để kết nối các thành viên với nhau.. Nó là sợi dây
gắn kết giữa những con người, tạo ra tiếng nói chung giữa các thành
viên. Tất cả cán bộ nhân viên trong Nhà trường đều có chung một mục
đích là đóng góp hết khả năng của mình để xây dựng trường ngày càng
phát triển bền vững. Từ đó mọi người tự ý thức được trách nhiệm công
việc mình làm và làm việc một cách nhiệt tình, đam mê, mang lại hiệu
quả tốt nhất.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
57
CHÁY HẾT MÌNH BẰNG NGỌN LỬA CỦA ĐAM MÊ,
BẰNG TRÁI TIM NHIỆT HUYẾT!
Ngay từ ngày đầu tiên khi mong muốn mở một trường tư thục đầu tiên
ở Huyện Đông Anh, Hội đồng cổ đông đã mơ ước thực hiện một sứ mệnh
cao đẹp cho cuộc sống, cho quê hương Đông Anh là xây dựng một môi
trường học tập tốt cho các con học sinh nơi đây, các con được chăm sóc
tốt, các con được yêu thương, các con được rèn luyện những phẩm chất
kỹ năng tốt cho cuộc sống tương lai và cha mẹ học sinh yên tâm nhất khi
gửi các con vào đây.
Với sứ mệnh đó HĐQT nhà trường đã tìm những con người có đồng
quan điểm, có tâm, có uy tín, có trí tuệ, có đạo đức, có ý chí ham học hỏi,
dũng cảm để về cùng nhau xây dựng ngôi trường. Theo dòng thời gian,
các giá trị văn hóa cốt lõi đã dần hình thành và phát triển mạnh mẽ trong
mỗi con người Pascal .
Dãy số tự nhiên 12 (2010)-36 (2011)-76 (2012)-112(2013)-162(2014)-
220(2015)-292(2016)-397(2017).
Mỗi người Pascal đều hiểu ngay khi nhìn dãy số này. Ngày 18/5/2010
một ngôi trường với 12 HS bắt đầu đi vào hoạt động. Mỗi khi có sự kiện
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
58
gì tất cả CMHS và gia đình các em cùng đến để tham dự, để động viên
thầy và trò, để ngôi trường đông vui hơn. Tất cả mọi người từ HĐQT,
BGH, Giáo viên, CMHS và các con đều sáng tạo, nỗ lực, yêu thương
nhau, động viên nhau kiên trì giảng dạy và học tập không bỏ cuộc. Sự
đoàn kết, đồng tâm, thương yêu nhau, nỗ lực, sáng tạo mỗi ngày của
những con người Pascal đầu tiên ấy là viên gạch đầu tiên xây lên văn
hóa Pascal ngày hôm nay. Vạn sự khởi đầu đều khó khăn nhưng người
Pascal luôn đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực tìm đường đi, đổi mới mỗi ngày
để tồn tại và phát triển. Cơ sở vật chất thiếu người Pascal nghĩ các
phương án tối ưu thể nhất trong điều kiện của mình, những thư viện lớp
học ra đời, tủ sách đóng góp từ các con, mỗi năm khi các con nghỉ hè trở
về với gia đình thì HĐQT lại tìm những thợ xây tâm huyết, tích cực nhất
về tiếp tục xây dựng CSVC kịp đón năm học mới… Để các con và CMHS
biết về ngôi trường Pascal, các trường khác mùa hè cán bộ, nhân viên,
giáo viên nghỉ ngơi thì người Pascal cùng nhau tổ chức CLB hè, cùng
nhau sáng tạo, tổ chức các hoạt động bổ ích nhất cho các con để các con
mãi nhớ về những mùa hè rực rỡ ở Pascal, cán bộ tuyển sinh nghĩ những
biện pháp tối ưu nhất để tiếp cận giúp CMHS biết về nhà trường. Mỗi
người Pascal ở từng vị trí công tác đều đoàn kết, trăn trở tìm đường đi,
sáng tạo, thực sự tâm huyết với nhiệm vụ được giao để mùa tuyển sinh
thành công nhất. Dãy số tự nhiên trên đã nói lên kết quả của sự nỗ lực,
sáng tạo và đoàn kết của người Pascal trên con đường đi đến thành công
của mình.
Chúng ta đều biết rằng con người sinh ra mang đã trong người tính
cách và quan điểm sống khác nhau. Khi đến với Pascal, mỗi cán bộ, nhân
viên, giáo viên và học sinh đều tìm ra quan điểm chung nhất để cùng
nhau làm việc, học tập, vui chơi. Mỗi người Pascal sau mỗi ngày đều tự
sửa cái tôi của mình để hòa nhập với tập thể mà vẫn không làm mất đi
phong thái, khí phách riêng của mình. Người Pascal cùng nhau nhìn về
một hướng, cùng nhau mơ ước và thực hiện mơ ước ấy.
Để có được sự đồng thuận đó mỗi con người Pascal trân trọng chữ
“Tâm”. Đó cũng là một trong những giá trị cốt lõi trong văn hóa của
Pascal. Mỗi con người Pascal khi làm việc gì đều đặt chữ “Tâm” vào đó.
Thật tâm yêu thương học trò, trăn trở vì sự tiến bộ của từng học trò, từng
bữa ăn trưa, cơm đủ ngon cho các con ăn hết được suất ăn chưa, hoa
quả nào con thích, ngủ trưa con có đủ chỗ nằm không, ngủ say rồi con
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
59
có bị lạnh không, con nào không ngủ, nhà vệ sinh có đủ sạch, phòng học
có đủ mát mẻ, sạch sẽ không, trăn trở trong từng lời phê vào trang vở học
trò… Chữ “Tâm” đó thấm vào trái tim mỗi đứa trẻ và chúng yêu thích đến
học ngôi trường một cách thật sự. Chữ “Tâm” đó thể hiện trong công việc
được giao, mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên và đội ngũ lãnh đạo Pascal
đều dùng hết tâm sức hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, động viên, giúp
đỡ, yêu thương, chia sẻ với nhau trong công việc và cuộc sống. Nhìn
điểm yếu của nhau bằng cái nhìn bao dung, thương cảm và giúp nhau
khắc phục, không mang nó ra để phủ nhận những cái tốt đẹp khác của
nhau, để người có yếu điểm không mặc cảm mất tự tin. Chữ “Tâm” làm
trái tim và tâm hồn con người Pascal luôn sáng và bình an, người Pascal
có thể làm mọi việc mà không lo ai trách móc, chưa hiểu hay phủ nhận
mình. Người Pascal thật tâm thuyết phục nhau cùng làm việc, thuyết phục
đối tác cùng hợp tác và cùng phát triển. Chữ “Tâm” ấy giúp người Pascal
đủ kiên trì để lắng nghe và thấu hiểu từng mong muốn của CMHS, của
từng HS, của đồng nghiệp, của đối tác để thu phục nhân tâm, thu phục
lòng người. Chữ “Tâm” ấy như một bó đuốc rực cháy trong trái tim mỗi
người Pascal, giúp tầm nhìn của người Pascal rộng mở hơn, quan điểm
sống nhân văn hơn, khoan dung hơn. Nhìn người Pascal mọi người đều
cảm nhận được nhiết huyết, đam mê trong từng lời nói, hành động và
phong cách của họ. Pascal như một khối nam châm khổng lồ trên hành
trình phát triển cuốn hút tất cả những trái tim tâm huyết vào hàng ngũ
của mình .
Sau chữ “Tâm” người Pascal luôn coi trọng trí tuệ và ý chí. Mỗi con
người Pascal luôn học hỏi mỗi ngày, học từ tất cả mọi người. Đến một
nơi nào đó thấy điều gì mới người Pascal lại học hỏi, bàn bạc xem có áp
dụng những điều đó cho Pascal được không. Người Pascal khát khao
học cái mới, cái hay từ bất kỳ ai có lòng muốn giúp đỡ Pascal. Ngọn lửa
khát khao học tập, ý chí chiến đấu của người Pascal được cháy sáng và
lan truyền từ người lãnh đạo cao nhất tới từng cán bộ, nhân viên, giáo
viên và tới từng học trò. Người Pascal không ngừng sáng tạo, đổi mới
trong từng việc từ công việc quản lý, giảng dạy và tổ chức các hoạt động
của nhà trường. HĐQT sẵn sàng đầu tư để mời chuyên gia kinh nghiệm
nhất về đào tạo cho đội ngũ của Pascal trở thành những con người giỏi
giang nhất. Mỗi con người Pascal luôn nỗ lực tham gia các khóa học để
nâng cao chuyên môn và mở rộng tầm nhìn của mình hơn.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
60
Người Pascal không ngừng rèn luyện đạo đức, phong cách cho bản
thân. Mỗi ngày người Pascal, đều trở nên những con người tốt đẹp hơn,
ưu tú hơn, trách nhiệm hơn, nỗ lực hơn, sáng tạo hơn, cởi mở hơn, thẳng
thắn với nhau hơn ngày hôm qua.
Tại sao chỉ một thời gian ngắn 7 năm tuổi đời, Pascal có thể phát triển
như ngày hôm nay. Bởi vì người Pascal luôn dũng cảm, dám nghĩ, dám
làm và dám chiến đấu, kiên trì đi đến mục tiêu của mình. HĐQT dũng cảm
trao nhiệm vụ cho đội ngũ quản lý, giáo viên trẻ và họ dũng cảm nhận
nhiệm vụ, dũng cảm vừa chiến đấu, vừa học hỏi và thành công. Lòng
dũng cảm giúp người Pascal dám làm những điều khác biệt, dám chọn
những hướng đi, cách làm mà người khác không dám làm, dám hứa và
dám thực hiện lời hứa dù phải trải qua nhiều khó khăn, phải hy sinh nhiều
lợi ích, tâm sức, trí tuệ và vật chất. Lòng dũng cảm giúp người Pascal
dám ra những quyết định khác biệt, khắc nghiệt và dám chiến đấu đến
cùng cho những điều khác biệt đó để đi tới đích thành công của mình.
Mỗi người chỉ có một cuộc đời để sống người Pascal dũng cảm cháy hết
mình bằng ngọn lửa của đam mê, bằng trái tim nhiệt huyết, bằng ý chí
bền bỉ và tinh thần chiến đấu học hỏi, đổi mới, sáng tạo mỗi ngày. Mỗi
ngày lại tìm ra một con đường mới hơn, sáng hơn để đi. Sau mỗi chiến
thắng người Pascal tự tin hơn, có kinh nghiệm hơn và dũng cảm hơn để
tiếp tục làm những điều khác biệt hơn để đưa Pascal lên đến đỉnh cao
hơn. Để cùng gìn giữ và phát triển những nét đẹp văn hóa đó, mỗi người
Pascal luôn cố gắng nhìn thấy chữ “Tâm” trong nhau; người lãnh đạo
luôn nhìn thấy cái “Tâm” của nhân viên, nhân viên cảm nhận được chữ
“Tâm” của người lãnh đạo dành cho mình; thầy, cô hiểu được “Tâm” của
trò, một chút tiến bộ, một tia sáng nhỏ thôi thầy, cô luôn cảm nhận được
để khen ngợi con kịp thời; CMHS luôn cảm nhận được cái “Tâm” của
thầy, cô dành cho con họ bằng sự hỏi thăm, trao đổi, tư vấn qua tin nhắn,
một cuộc điện thoại ngắn, lời phê trong trang vở, một lá thư nhỏ gửi
CMHS, những lời bi bô con kể về các giờ sinh hoạt lớp, giờ hoạt động tập
thể ở trường vui lắm bên mâm cơm gia đình, CMHS và thầy, cô luôn yêu
thương nhau thực sự vì cảm nhận được mối liên hệ qua những đứa con
chung của hai bên… Mỗi người Pascal luôn cố gắng trân trọng sự khác
biệt của nhau, nhìn nhận sự khác biệt ấy bằng trái tim, động viên những
người dũng cảm chiến đấu, khích lệ những người dám học hỏi, dám đầu
tư thời gian, tâm sức, vật chất để phát triển bản thân, không ngừng giỏi
lên về chuyên môn, trách nhiệm, tận tụy hơn, tâm huyết hơn. Mỗi người
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
61
Pascal luôn cố gắng tìm hiểu ngôn ngữ yêu thương của nhau. Mỗi người
Pascal thấu hiểu rằng nếu thầy, cô biết ngôn ngữ yêu thương của học trò
để yêu từng trò theo cách các con muốn, khi được yêu thương đúng cách
chắc chắn trò ấy sẽ tiến bộ, nghề dạy học không gì vui hơn khi trò tiến bộ,
trò yêu mình. Người Pascal cảm nhận rằng nếu thầy, cô hiểu ngôn ngữ
yêu thương của nhau để đồng nghiệp trở thành anh chị em ruột thịt, mỗi
người có thêm anh, thêm chị, thêm em thì cuộc đời ấm áp thêm biết bao;
nếu người lãnh đạo hiểu ngôn ngữ yêu thương của nhân viên của mình,
khi được yêu thương đúng cách người lao động sẽ vui hơn, sáng tạo và
nhiệt huyết hơn, dũng cảm bày tỏ ý kiến, góp ý cho người lãnh đạo, trung
thành và hết mình vì người lãnh đạo hơn, vì nhà trường hơn. Người
Pascal tin rằng mỗi người khi đã yêu thương nhau rồi thì mọi việc đều trở
nên đơn giản, mọi khó khăn đều khó thể vượt qua, mọi nhiệm vụ không
còn là mệnh lệnh mà làm vì trái tim, mọi cố gắng sáng tạo không còn vì
chờ lương thưởng mà vì mong mang đến niềm vui và nụ cười cho nhau.
Pascal thực sự là một ngôi nhà ấm áp cho mỗi con người Pascal!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
62
PASCAL TRONG TÔI !
Khi muốn viết về văn hóa Pascal tôi đã cảm thấy thật khó khăn khi bản
thân mình thật sự không có nhiều trải nghiệm về môi trường giáo dục
công lập. Những trải nhiệm về môi trường công có lẽ là chỉ qua dăm ba
câu chuyện tâm sự của các anh chị đồng nghiệp đã từng giảng dạy tại
môi trường trước đó chia sẻ, hay những gì còn sót lại trong ký ức hồi
mình còn đi học rồi gật gù nhận ra rằng bản thân được sống và làm việc
trong một môi trường ‘‘ hay ho’’ lắm....
................Ngày còn đi học.................
Tôi có một người thầy khiến tôi luôn nhớ mãi những lời thầy nói, thầy
luôn nói đúng. Luôn cho sinh viên chúng tôi cảm giác vừa gần, nhưng lại
vừa ở xa. Cho chúng tôi động lực vượt qua những môn học khó nhằn
nhất.. Luôn giúp đỡ chúng tôi nhiều nhất có thể, cái hay ho nhất khi tôi
học ở trường khi đó là việc chúng tôi trải nhiệm thật nhiều, hoạt động thật
nhiều, có những ngày chạy mệt lả người ở ngoài công viên Nghĩa Đô, rồi
lại chạy bộ về trường, cả nhóm đi đến đâu ồn ào đến đó, mệt nhưng vui.
Rồi có những ngày chạy leo cầu thang ở ký túc xá, leo lên thì ì ạch, leo
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
63
xuống những buổi đầu chưa biết cách chạy thì chân tên nào tên nấy ‘‘
đánh đàn’’ luôn, rồi thầy trò cứ thế ngồi nhìn nhau... và cười... Chính
những hoạt động, những trải nhiệm như vậy mới khiến chúng tôi gần
nhau hơn, hiểu nhau hơn và cũng hiểu được một phần lý do tại sao các
bộ môn khác luôn nhìn và ngưỡng mộ lớp tôi hồi đó.
Những buổi học, những ngày hội thi... cứ thế trôi qua, Ngày lễ, ngày
tết mấy đứa chưa hiểu thầy, cô, cũng học hỏi là sinh viên nên phải ‘‘đi’’
thầy cô chứ. Thế là mấy đứa đại diện lớp cũng tò tò đi đến gặp thầy cô,
kết quả nhận được là mấy đứa phải tẽn tò đi về. Thầy, cô cười nói : ‘’
Thầy cô thương tụi bay chỉ được trả bằng từng này thôi à ? Sau này ra
trường đi làm, bươn trải trong cuộc sống mấy đứa mấy hiểu được rằng,
những điều chúng ta làm, chúng ta trải nhiệm ở đây mới là đáng quý,
đáng trân trọng. Thôi, mấy đứa về đi ‘’... Rồi ngày mấy đứa dựng vợ gả
chồng, đến giờ thầy vẫn chưa vắng mặt trong ngày trọng đại của ai cả.
Trước khi nhận bằng tốt nghiệp, lớp chúng tôi tổ chức chuyến đi Sầm
Sơn. Trời nắng nóng như đổ lửa trong chiếc xe chở 28 thầy trò trên
đường về bị ... hỏng điều hòa. Mồ hôi ai cũng như tắm, tôi ngồi ghế đầu
nên thoát được cảnh nặng mùi phía dưới, ai cũng ái ngại với thầy, thầy
như biết được suy nghĩ của từng đứa chúng tôi vậy. Thầy nói : ‘‘ Mấy đứa
làm dịch vụ xông hơi giảm mỡ được đấy !’’ thế là cả xe cười ầm lên, tôi
cười cười đến nỗi nước mắt chảy dài ra tự bao giờ. Tôi nghĩ lại những
ngày còn đi học, những buổi chiều kết thúc buổi học mấy đứa nán lại,
đứa tập thêm, đứa thì pha trò, chơi đùa vô tư, những nắm xôi nhiều
hành,mỡ ăn vội ban sáng, những ngày đông dậy thật sớm đi bắt xe bus,
nhớ lại con đường hàng ngày vẫn đi mà thêm yêu, thêm buồn. thầy nói
thầy không chủ nhiệm lớp nào nữa, thật buồn cho các thế hệ sinh viên
sau này... Cứ nghĩ, cứ buồn. và cứ thế chúng tôi xa nhau... nhưng những
bài học mà chúng tôi học được sẽ theo chúng tôi mãi về sau. Cảm ơn
‘‘Bầu Linh’’ thật nhiều, mỗi người sẽ có một ký ức thật riêng, đậm thời
sinh viên, nhưng riêng chúng em đã có thật nhiều bài học, nhiều kỷ niệm
đáng quý bên nhau, bên mái trường thân thương!
.. Kết thúc quãng thời gian làm sinh viên, bước sang ngôi trường chắc
phải lâu lắm tôi mới tốt nghiệp được : Trường ‘đời’. Tôi không nghĩ rằng ở
trường ‘đời’ đầy xô bồ này tôi sẽ lại được gặp thêm một người thầy nữa.
Ấy vậy mà:
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
64
.......... Ngày đi ‘làm’ - Pascal trong tôi ............
Không quà cáp? Cùng xây dựng ! Cùng lắng nghe ! Cùng chia sẻ!
Luôn nhận rằng mình còn chưa hoàn hảo! Cùng ngồi ăn cơm? Nhặt một
vỏ kẹo trên sân trường cho vào thùng rác? Cùng bê ghế, trải thảm? Chở
nhân viên đi làm? Đập ruồi ? Chụp hình seo phì với nhân viên ? Thi vật
tay với nhân viên ? Kẻ vạch để xe? Tết vào nhà nhân viên chúc tết! Giản
dị! ... Và nhiều _hơn_ nữa ! - my boss!
Tin được không, ông chủ của tôi, người thầy tiếp theo mà tôi đang
theo học. Lớp học của sự nỗ lực, trách nhiệm, chân thành, tích cực, sáng
tạo. Luôn quan tâm đến đời sống của nhân viên, học sinh.Thầy còn làm
cả một bộ sưu tập những chuyện tình của các cô giáo trong tường và
mô tả chúng dưới ngòi bút không thể hài hước hơn, đương nhiên là nó
chỉ được lưu truyền trong nội bộ giáo viên nhà trường mà thôi. Có lẽ
những người được cùng làm việc với thầy sẽ có chung một cảm giác với
tôi, không thể nói gói gọn về những gì thầy đã và đang nỗ lực làm được
cho cán bộ nhân viên học sinh của trường. Bản thân tôi xin tặng thầy ba
chữ T: Tin tưởng - Tận tụy - Tình!
“Bởi vì tất cả những con người của Pascal (học sinh, giáo viên, nhân
viên) sẽ luôn là những con người mạnh mẽ, máu lửa và rực rỡ.
Ai cũng chỉ có một cuộc đời, cháy lên cho nó rực rỡ!”
Đó là câu trả lời của thầy vì sao hai màu chủ đạo của logo nhà trường
lại là đỏ đô và vàng sẫm. Vậy đó, ở Pascal sẽ luôn là không khí mỗi
người sẽ là một ngọn đuốc, cháy sáng hết mình. Và luôn hiểu ngọn lửa
đó sẽ cháy rực rỡ hơn khi mọi người cùng chung tay góp sức cùng với
nhau, tất cả cùng nhau xây dựng một ngôi trường tràn ngập tình yêu
thương, luôn gắn bó với nhau cùng đồng lòng hơn vì những mục tiêu tốt
đẹp phía trước. Đây chính là điều cốt lõi để làm nên văn hóa của Pascal,
để các em học sinh phát triển cả về kiến thức, kỹ năng trong cuộc sống.
Năm nhất !!
Cũng như bao người giáo viên trẻ khác, khi mới ra trường chắc chắn
gẽ gặp khó khăn khi gặp những tình huống khó xử đối với học sinh. Với
tâm thế “cứng hơn vỏ trứng” tôi sau hai tuần đầu tiên “chiến đấu” tại
Pascal, cũng bị vỡ “ bụp” một cái. Vỡ òa... căng thẳng, thất vọng. Tôi
thầm cảm ơn, hai đôi bàn tay ngày đó đã vỗ về an ủi tôi như những người
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
65
anh, người chị trong gia đình, đã giúp đỡ tôi ngày đó, giúp tôi thêm tin yêu
và vững vàng hơn trong sự nghiệp của mình.
Năm hai!!
Tôi hạnh phúc nhận được những bức thiệp tự tay học sinh làm vào
ngày 20/10, 20/11 với những lời chúc không thể dễ thương hơn, “ Con
chúc cô luôn tươi trẻ, khỏe mạnh như gái đôi mươi”. Ô hay, chúc hay chê
cô già đây! Còn các bạn Tình nghuyện viên nước ngoài đến trường làm
việc cũng luôn nhận được sự yêu thương quý mến của các bạn nhỏ
trường Pascal. Những món quà chia tay, những chiếc cốc in hình, những
thiệp nhỏ do các bạn học sinh tự làm để tặng... Chắc chắn khi về nước
các bạn sẽ luôn nhớ đến nụ cười, tình cảm của một ngôi trường nhỏ bé
nhưng tràn ngập tình yêu thương mà các bạn đã đến !
Năm ba!!
Tôi yêu hình ảnh học sinh nối nhau thành một hàng dài, một sợi chỉ
màu đỏ sang đường trên vạch kẻ đường, hai bên xe cộ dừng lại, tôi
thoáng thấy nụ cười trên môi những người đứng chờ sợi chỉ đỏ này đi
hết, chẳng có hề gì là nét mặt nhăn nhó giống như đang chờ đèn đỏ, nếu
có máy ảnh tôi sẽ lưu lại và gửi cho họ nhìn xem, họ cũng có lúc đáng
yêu như thế vậy. Nhưng có lẽ mỗi người chúng ta khi tham gia vào sợi
chỉ đỏ ấy đã lưu lại được rồi đúng không ?
Tôi yêu hình ảnh các con xếp khay cơm đã ăn hết gọn gàng, chắc
chắn các bác đầu bếp sẽ rất vui khi nhìn thấy điều đó.
Tôi yêu hình ảnh các con mặt vẫn còn ngái ngủ, ngồi xếp thành hàng
sau giờ ngủ trưa. Các con đã có một giấc ngủ thật ngon. Nhỉ?
Tôi yêu hình ảnh các con xếp hàng cuối giờ, lên xe vẫy tay chào thật
tươi khi xe lăn bánh đưa con về bên mâm cơm cuối ngày quây quần bên
gia đình!
.... .......Và cứ thế tôi dần thêm yêu Pascal !
Ngày nào đó... Pascal sẽ:
Học sinh sẽ ngồi chỗ mà mình yêu thích trong lớp, đương nhiên là sẽ
trật tự rồi.
Có một bài hát của trường
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
66
Một điệu nhảy riêng
Một ký hiệu đậm chất Pascal
Giáo viên cũng sẽ mặc đồng phục khi lên lớp
Cuối giờ sẽ có 10 phút tự do sau cả ngày học, không phải vội vàng
chạy ra để kịp tuyến xe nữa.
Một ngày nào đó, mỗi học sinh Pascal sẽ có những ký ức tuyệt đẹp về
thầy cô, về mái trường. Yêu từng hàng cây, từng con đường mà mình đi
qua hàng ngày đến trường, giống như tôi đã có những chuyến xe chở
đầy yêu thương, những câu nói những hành động mà thầy cô đã dành
tặng cho tôi thời đi hoc. Với tôi,tôi luôn tự hứa với bản thân phải cố gắng,
cố gắng hơn nữa, học, học làm thầy, học làm người...Vì đã may mắn khi
được sống trong hai môi trường vô cùng ‘‘hay ho’’, gặp được hai người
thầy luôn tâm huyết với học trò.
Có lần tôi ngồi cùng một người đồng nghiệp, cô ấy nói rằng: “ Càng
ngày tôi càng thấy trường Pascal càng giống một trường công lập?! ”. Tôi
chỉ dám nghĩ với tinh thần học tập, không khí yêu thương, mọi người luôn
nỗ lực, cháy hết mình học sinh luôn được sống cùng những ký ức vui vẻ,
những giây phút trải nhiệm khi nghĩ về Pascal, luôn tự tin, tự hào khi học
trường Pascal. Và hơn hết các con hạnh phúc, thành công, các con thấy
mình tốt hơn, cháy hết mình trong những tháng ngày tuổi trẻ, tự tin bước
ra thế giới để trở thành công dân toàn cầu, luôn là những sợi chỉ đỏ nối
dài hết chặng đường đời của bản thân. Ở đâu đó sẽ có những người
dừng lại và dành tặng cho các bạn một nụ cười như vậy là tuyệt vời rồi
đúng không ? Khi đó là trường công hay trường tư có còn quan trọng?
Phải không nào?
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
67
NHỮNG GIÁ TRỊ CỐT LÕI TRONG XÂY DỰNG
VĂN HÓA, ĐẠO ĐỨC TẠI TRƯỜNG THCS PASCAL
I/ ĐẶT VẤN ĐỀ
Hiện nay, trên thế giới cũng như ở Việt Nam, việc đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa, hướng đến xu thế hội nhập quốc tế đã khiến
cuộc sống của con người được đổi mới từng ngày, từng giờ. Trong bối
cảnh ấy, nếu như con người chỉ thay đổi để đáp ứng những đòi hỏi trước
mắt đó thì chẳng mấy chốc, những giá trị tốt đẹp trong văn hóa, đạo đức,
lối sống của chúng ta sẽ bị lu mờ và biến mất. Thiết nghĩ, chúng ta cần
phải tìm ra những mẫu hình văn hóa chung để định hướng cho sự phát
triển lâu dài, bền vững của đất nước.
Giáo dục cũng là một phần chủ chốt trong sự phát triển của một quốc
gia, dân tộc. Trong giáo dục, việc xây dựng văn hóa trong từng trường
học thực sự cần thiết. Đó là vấn đề sống còn của một tổ chức. Bởi lẽ, nền
giáo dục nước ta đang hướng đến là giáo dục con người phát triển toàn
diện cả về phẩm chất đạo đức, lối sống, kĩ năng và kiến thức.
Là một trường dân lập, trường THCS Pascal càng cần phải xây dựng
một hệ thống văn hóa ứng xử riêng cho đội ngũ giáo viên, nhân viên và
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
68
học sinh nhà trường. Điều đó không chỉ giúp cho nhà trường tiếp tục phát
triển, đi lên mà điều quan trọng hơn là giúp được nhiều con người trở nên
tốt đẹp, có cuộc sống ý nghĩa và thành công hơn.
II/ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Khái niệm văn hóa
Trước hết, để xây dựng được hệ thống văn hóa trong nhà trường,
chúng ta cần phải hiểu văn hóa là gì. Có nhiều cách hiểu khác nhau về
khái niệm này. Song, hiểu một cách đơn giản và thiết thực nhất thì văn
hóa là phạm trù thuộc về con người, do con người sáng tạo ra, vì cuộc
sống và sự phát triển, hoàn thiện của chính mình, làm cho con người trở
thành Người, làm cho con người trở nên Người hơn, là tính người, chất
người. Mục tiêu và nội dung cốt lõi quan trọng nhất trong xây dựng văn
hóa là xây dựng con người – nhân cách. Mục tiêu quan trọng nhất của
vấn đề con người là văn hóa.
2. Tại sao chúng ta cần xây dựng văn hóa riêng?
Có thể nói, văn hóa nhà trường sẽ ảnh hưởng to lớn đến suy nghĩ,
tính cách và phẩm chất của học sinh. Pascal - một ngôi trường với mô
hình học 2 buổi/ ngày, có thể thấy, chủ yếu thời gian hoạt động trong
ngày của học sinh đều diễn ra tại trường. Đó là hoạt động học tập, tiếp
thu tri thức, là hoạt động vận động, vui chơi, giao tiếp với thầy cô, bạn bè,
là sinh hoạt hàng ngày như ăn nghỉ trưa,.... Học sinh với suy nghĩ còn
non nớt, đang ở độ tuổi định hình tính cách, phẩm chất, sẽ chịu ảnh
hưởng rất lớn từ những gì chúng tiếp xúc hàng ngày. Chính vì vây, nhà
trường cần tìm ra những giá trị văn hóa cốt lõi, tốt đẹp để góp phần “ảnh
hưởng” tích cực tới những mầm non của đất nước.
Hơn nữa, để có thể phát triển và trở thành ngôi nhà chung, tràn đầy
yêu thương và tin tưởng, là sự lựa chọn đầu tiên và duy nhất của các bậc
cha mẹ học sinh cũng như học sinh, trường Pascal càng cần xây dựng hệ
thống văn hóa riêng cho đội ngũ giáo viên, nhân viên và học sinh nhà
trường. Trong bối cảnh hiện nay, tất cả các cơ quan giáo dục đều cố
gắng đầu tư để thu hút học sinh và cuối cùng cũng là để hướng đến sự
giáo dục con người tốt nhất, thì, thử hỏi xem, nếu Pascal không có văn
hóa riêng và hơn hẳn những tổ chức giáo dục khác thì làm sao có thể
“tồn tại” được.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
69
Ngoài ra, mỗi cơ quan, tổ chức giáo dục chỉ cần lơ là, chủ quan một
chút thôi, cũng có thể ảnh hưởng đến cả một thế hệ mai sau. Hậu quả
của sự sai lầm ấy có thể không nhìn thấy ở ngày một ngày hai song nó sẽ
làm hỏng cả một thế hệ sau này. Vì thế, nhà trường cần có định hướng
văn hóa chung, để từ đó, mỗi hoạt động giáo dục đạo đức, kiến thức, kĩ
năng cho HS đều hướng vào dòng chảy chung đó, không bị lệch lạc, sai
lầm. Hãy hướng đến những nền giáo dục tiên tiến như ở Nhật Bản, họ
không chấp nhận bất cứ một sai lầm dù là nhỏ bé nào trong giáo dục, bởi
lẽ “sai lầm một li có thể làm cho cả thế hệ ấy đi chệch cả vạn dặm
sau này.”
3. Những giá trị cốt lõi, chuẩn mực trong văn hóa Pascal là gì?
Trình độ giáo dục của một dân tộc có thể đánh giá qua thái độ của con
người trên đường phố. Ở đâu mà thấy cảnh thô lỗ diễn ra ngoài đường
phố thì có thể thấy chắc chắn là sẽ thấy cảnh thô lỗ diễn ra trong các gia
đình vậy. (A-mi-xi) Chính vì vậy, giáo dục đâu chỉ phản ánh được nhân
cách của một con người mà còn nói lên được văn hóa của cả dân tộc.
Nhân cách của mỗi học sinh nói riêng, của con người nói chung được
hình thành do tổng hòa các mối quan hệ nhà trường – gia đình - xã hội.
Mỗi bộ phận trong đó cần có trọng trách đối với sự hình thành và phát
triển nhân cách con người. Vì vậy, nhà trường nhất thiết phải xây dựng
văn hóa lành mạnh riêng cho trường mình, gia đình phải tạo môi trường
giàu tình yêu thương cho con cái, xã hội cần có những chính sách giúp
phát triển khả năng con người.
Thiết nghĩ, do mối quan hệ tác động qua lại trên mà văn hóa Pascal
cần được xây dựng từ cả văn hóa mỗi gia đình học sinh và văn hóa
nhà trường.
3.1. Văn hóa trong mỗi gia đình học sinh
Dạy học sinh những bổn phận đối với bố mẹ, gia đình là việc nhà
trường cần làm, thì việc dạy trẻ những bổn phận với thầy cô giáo, bạn bè,
với nhà trường lại là việc của gia đình. Học sinh kính yêu thầy cô giáo, vì
bố mẹ các em kính yêu thầy cô và vì trong xã hội thầy cô giáo cũng được
mọi người kính yêu nữa. Thế nên, mong con mình trở thành người như
thế nào, có thái độ và cách ứng xử, văn hóa ra sao, bản thân mỗi bậc cha
mẹ học sinh chính là những tấm gương mẫu mực nhất cho các con.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
70
3.2. Văn hóa trong trường THCS Pascal
Văn hóa nhà trường là một hệ thống phức hợp các giá trị, các chuẩn
mực xung quanh chức năng đào tạo con người của nhà trường, được các
thành viên trong nhà trường thừa nhận, tự nguyện làm theo, được cam
kết tôn trọng và được thể hiện trong việc tất cả các thành viên của nhà
trường cùng nhau thực thi các hoạt động dạy và học hướng tới các giá trị
chuẩn mực ấy, từ đó tạo nên bản sắc riêng cho mỗi tổ chức sư phạm.
Văn hoá nhà trường biểu hiện trước cả trong hình thức cũng như nội
dung, bản chất của nhà trường. Nó thể hiện thành hệ thống các chuẩn
mực, các giá trị, niềm tin, quy tắc ứng xử... được xem là tốt đẹp và được
mỗi người trong nhà trường chấp nhận.
3.2.1. Chuẩn mực về hình thức:
- Lôgô, biểu tượng, khẩu hiệu, phương châm làm việc: Mỗi trường
đều có logo, biểu tượng và khẩu hiệu hành động rõ ràng.
- Kiến trúc và cách bài trí nơi làm việc, khuôn viên sư phạm:
Được quy hoạch và thiết kế theo một quy định chung.
- Quy trình, thủ tục, nề nếp, phong cách làm việc : các quy trình,
thủ tục, các quy định văn bản, các cuộc họp, nghi thức trong các ngày lễ
lớn như khai giảng, bế giảng, kỉ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam của nhà
trường đều được tổ chức khoa học, chất lượng, hiệu quả. Từ đó, mọi
người thấy được mức độ chuyên nghiệp trong thực thi công việc của
nhà trường.
- Trang phục: Quy định rõ trang phục với GV và HS trong trường, sao
cho vừa đảm bảo tính thẩm mĩ, vừa tiện dụng và nổi bật được đặc trưng
của nhà trường.
3.2.2. Chuẩn mực về nội dung:
a. Sứ mệnh, mục tiêu của nhà trường: Giúp HS trở thành những
công dân toàn cầu, giỏi Toán, Văn, thành thục môn Tiếng Anh (4 kỹ năng
nghe, nói, đọc, viết); có được các hành vi, thói quen tốt như: nỗ lực, chăm
chỉ, chỉn chu, trách nhiệm, sáng tạo trong học tập, sinh hoạt và các hoạt
động tập thể. Thông báo sứ mệnh, mục tiêu cụ thể của trường đến từng
giáo viên, cha mẹ học sinh.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
71
b. Văn hóa giao tiếp, ứng xử: (Quan hệ giao tiếp ứng xử nội bộ và
với bên ngoài): Cần chú ý xây dựng văn hóa giao tiếp ứng xử lịch sự, tế
nhị giữa học sinh - học sinh; thân thiện, lễ phép giữa học sinh với thầy cô
giáo; chan hòa, cởi mở giữa các thầy cô giáo, cán bộ viên chức với nhau
và với giữa lãnh đạo trường...
c. Văn hóa nơi làm việc: Nhà trường có một phong cách làm việc
riêng: đội ngũ giáo viên làm việc với tinh thần đồng đội cao, hợp tác và
cùng chia sẻ; giáo viên làm việc vì lòng yêu nghề và tinh thần trách
nhiệm; say mê, sáng tạo, tìm tòi, đổi mới, tận dụng mọi thời gian để
làm việc.
d. Văn hóa lãnh đạo: Phong cách của người lãnh đạo, quản lý có vai
trò quan trong trong một tổ chức vì họ là hình ảnh, tiếng nói đại diện cho
tổ chức đó. Lãnh đạo trường THCS Pascal luôn đề cao tinh thần dân chủ,
học hỏi, sáng tạo và đổi mới chương trình dạy và học. Lãnh đạo nhà
trường luôn là cầu nối gắn kết các thành viên trong nhà trường, là người
soi đường chỉ lối, định hướng đường đi cho cán bộ giáo viên, nhân viên
nhà trường.
e. Những phẩm chất, hành vi, lối sống đẹp cho học sinh Pascal:
Bác Hồ đã từng nói: “Người có tài mà không có đức thì vô dụng, người
có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó.” Tài với đức đều cần
thiết với mỗi người, song bên cạnh việc “luyện tài” thì việc “rèn đức” là vô
cùng quan trọng và cần đặt lên hàng đầu. Với mục tiêu học sinh trở thành
những công dân toàn cầu, trường THCS Pascal chọn lọc và chú trọng rèn
luyện cho các bạn học sinh những phẩm chất cần thiết như: Trung thực,
tự giác, sáng tạo, nỗ lực...
a) Trung thực – thật thà: Đây có thể coi là phẩm chất đầu tiên, cơ
bản cần có của mỗi con người. “Không di sản nào quý giá bằng lòng
trung thực.” (Shakespeare) Trung thực là thành thực với chính bản thân
mình, với mọi người, với công việc; luôn tuân thủ đạo đức, chân thật
trong từng lời nói và hành động. Học sinh cần phải thật thà, không được
dối trá, dù có lợi cho mình hay chỉ để tránh nguy hiểm. Thật thà cần trở
thành bổn phận của mỗi người. Nếu học sinh có tính thật thà, trung thực
thì trong tất cả các hoạt động, cách cư xử sau này, các em sẽ làm tốt và
đúng. Ví như, thật thà trong thi cử, trong giao tiếp với thầy cô, cha mẹ,
bạn bè,... giúp các em sống có trách nhiệm với bản thân, với việc mình
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
72
làm, tạo dựng được các mối quan hệ chân thành, cao cả trong cuộc sống
và biết tự hoàn thiện bản thân để không phải nói dối bất kì ai.
b) Tự giác: Tự giác không phải là kỹ năng bẩm sinh. Tự giác có thể
được rèn thông qua các hoạt động trong cuộc sống. Điều quyết định hành
vi tự giác của một người phụ thuộc vào ý thức của những người trong gia
đình, của những người xung quanh họ. Ví như, một đứa trẻ sẽ không biết
tự đi cất ly sau khi uống nước khi nó không thấy ba, mẹ hay anh, chị nó
làm điều đó. Một học sinh tiểu học sẽ không tự động ngồi trong lớp làm
bài khi nó không thấy những anh, chị hay bạn bè nó làm điều đó... Việc
một đứa trẻ tự giác từ nhỏ sẽ quyết định tính cách của nó khi lớn lên rất
nhiều. Bởi, nếu cha mẹ, thầy cô cứ cô gắng bằng mọi cách để cho con
em, học sinh của mình tốt lên, nhưng bản thân học sinh đó chưa tự giác,
chưa muốn thay đổi hoặc nhân thấy cần thay đổi thì mọi cố gắng của thầy
cô và gia đình cũng không đạt kết quả. Vì các em chưa thay đổi hành vi
của mình, mà gieo hành vi, gặt thói quen, gieo thói quen, gặt tính cách,
gieo tính cách, gặt số phận. Vì vậy, cần phải rèn và giúp cho mỗi HS có
tính tự giác: Tự giác học, tự giác hoàn thành nhiệm vụ được giao, tự giác
làm những việc giúp đỡ bố mẹ,...
c) Sáng tạo: Sáng tạo là hoạt động tạo ra một thứ gì đó mới và có
ích. Ví dụ một bạn học sinh có kết quả học kì I chưa tốt. Sang học kì II,
bạn đặt mục tiêu cho kì sau phải đạt kết quả cao hơn và thay đổi cách
học so với trước. Cuối cùng kết quả mong muốn đã đến với bạn học sinh
đó. Như vậy, cách bạn học sinh học ở học kì II đã có sáng tạo hơn so với
trước. Việc thúc đẩy tính sáng tạo của học sinh giúp HS không chỉ phát
triển tư duy tốt mà còn có cách ứng phó, xử lý những sự việc diễn ra
trong cuộc sống hàng ngày được linh hoạt, hiệu quả hơn.
d) Nỗ lực: Có thể hiểu, nỗ lực là sự cố gắng vươn lên, học hỏi không
ngừng để đạt được mục tiêu, ước mơ, khẳng định giá trị của bản thân.
Học sinh trường THCS Pascal cần nỗ lực để có thể tiến xa hơn, sánh vai
với các cường quốc năm châu, khẳng định giá trị của bản thân, bởi Alber
Eistein đã từng nói “Đừng phấn đấu để mình thành công mà hãy phấn
đấu để mình có giá trị”.
4. Giải pháp thực hiện
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
73
Để văn hóa riêng của trường THCS Pascal được đưa vào thực tế và
đạt hiệu quả cao cần phải có sự phối hợp của toàn thể cán bộ, giáo viên,
nhân viên, học sinh nhà trường.
4.1. Đối với học sinh
- Tuân thủ những nội quy, quy định của nhà trường.
- Luôn ý thức thực hiện những quy tắc, chuẩn mực đạo đức do nhà
trường đề ra trong mọi hoàn cảnh.
4.2. Đối với giáo viên, nhân viên nhà trường:
- Tạo ra một môi trường học tập thân thiện, năng động, sáng tạo, có
lợi nhất cho học sinh, làm cho học sinh biết là các em được yêu thương,
được quan tâm chăm sóc; đảm bảo mối quan hệ chặt chẽ giữa gia đình
với nhà trường, cố gắng bảo đảm cho học sinh có một tương lai xứng
đáng với sự đầu tư của cha mẹ các em.
- Khuyến khích mối quan hệ hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn
nhau giữa các giáo viên.
4.3. Đối với lãnh đạo nhà trường
- Tạo bầu không khí dân chủ, thu hút được sự ủng hộ của mọi thành
viên để hoạch định sự phát triển nhà trường đúng hướng.
- Luôn tin tưởng, chia sẻ quyền lực, mạnh dạn trao quyền cho giáo
viên trong đó đề cao vai trò lãnh đạo hoạt động dạy và học của giáo viên.
- Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá, khen thưởng hợp lý, cổ vũ, thúc
đẩy mọi người nỗ lực làm việc và công nhận sự thành công của
mỗi người.
- Khuyến khích phụ huynh học sinh tham gia vào các hoạt động giáo
dục của trường và làm cho phụ huynh hiểu rõ vai trò của họ.
III/ KẾT LUẬN
Việc xây dựng văn hóa trong nhà trường là vô cùng cần thiết và quan
trọng. Văn hóa nhà trường chính là bản sắc riêng, phong cách riêng của
mỗi trường, đồng thời, nó cũng là thước đo chất lượng giáo dục của nhà
trường. Bởi vậy, trong bối cảnh hiện nay, mỗi trường càng cần quan tâm
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
74
xây dựng và phát triển văn hóa riêng của trường mình. Trường THCS
Pascal cũng đã có những giá trị văn hóa cốt lõi, đảm bảo cho hiệu quả,
chất lượng giáo dục của nhà trường có thể sánh ngang với cơ sở giáo
dục chất lượng cao trong cả nước. Trong tương lai, với sự nỗ lực của đội
ngũ lãnh đạo, giáo viên, nhân viên nhà trường, văn hóa của trường sẽ
ngày một vững mạnh và có sức lan tỏa, ảnh hưởng lớn với cộng đồng,
hướng đến xây dựng một xã hội văn minh hơn.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
75
VIẾT CHO TÔI VÀ NHỮNG NGƯỜI BẠN CỦA TÔI NGÀY ẤY…!
Khi đang ngồi viết những dòng chữ này, trong lòng tôi lại nhớ về
những kỉ niệm đầu tiên của cuộc đời mình khi được gắn bó và làm việc
với mái trường Pascal tại Tổ 14, Thị trấn Đông Anh, Hà Nội. Tôi nhớ lại
những cái tên quen thuộc được in trên thông báo tuyển sinh của nhà
trường suốt mấy năm trời: Thầy Trình, Cô Hải, Thầy Hùng, Thầy Chiến,
Cô Hạ, Thầy Duật. Những con người ấy, hiện tại có người vẫn còn đang
tiếp tục gắn bó với Pascal như tôi, có người đã tìm cho mình một hướng
đi khác, có người đã lâu lắm tôi không còn gặp hay có thông tin gì về
họ… Nhưng mỗi lần nhớ về Pascal, tôi đều nhớ về những cái tên thân
thuộc một thời ấy.
So với bạn bè cùng trang lứa, tôi thấy mình khá may mắn sau khi tốt
nghiệp Đại học. Tôi được cô giáo giảng dạy Đại học của mình giới thiệu
về làm cho Phòng Đào tạo của một trường Trung cấp trên địa bàn huyện
Đông Anh trong thời gian chờ học xong Cao học để tiếp tục sự nghiệp
của mình. Trong suy nghĩ của tôi lúc ấy, công việc hiện tại chỉ là bước
đệm trên con đường thực hiện mục tiêu của mình mà thôi. Tôi không hề
nghĩ, cơ duyên ấy lại đem cuộc đời tôi gắn bó với mảnh đất Đông Anh,
gắn bó với mái trường mang tên Pascal hiện tại.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
76
Chủ tịch Hội đồng quản trị của trường Trung cấp mà tôi được nhận về
làm việc cũng là Chủ tịch Hội đồng quản trị của trường THCS Pascal.
Công việc đầu tiên mà tôi được giao trong quá trình học việc của mình là
đến tòa nhà CT4, khu đô thị Mĩ Đình gặp “Thầy”, nhận các giấy tờ và thủ
tục cần thiết để đến 90 - Nguyễn Du làm thủ tục xin cấp con dấu cho 1
trường học tư thục mang tên THCS Pascal. Lúc cầm trên tay con dấu
mang tên Trường THCS Pascal ấy, tôi cũng không nghĩ rằng nó lại là mái
trường mà hiện giờ tôi yêu mến và may mắn được gắn bó….
Công việc của tôi tại trường Trung cấp là làm việc cho Phòng Đào tạo.
Hàng ngày, tôi tham gia quản lý học viên, xử lý hồ sơ, sổ sách và phụ
trách 1 mảng công tác tuyển sinh của nhà trường. Năm ấy, tôi được biết
là Pascal đang có 2 khóa học sinh: 1 lớp 12 em và 1 lớp 18 em. Chủ tịch
Hội đồng Quản trị, Ban Giám hiệu, bộ máy quản lý đang băn khoăn, tìm
hướng đi mới để phát triển ngôi trường này. Và rồi, sau sự “thất bại” của
“Chương trình tuyển sinh huyện nghèo”, Chủ tịch Hội đồng Quản trị đã
tìm ra hướng đi mới trong công tác tuyển sinh, để nhiều người biết đến
cái tên Pascal hơn. Và chúng tôi - những cán bộ tuyển sinh của một
trường Trung cấp đã được giao nhiệm vụ phụ trách công tác tuyển sinh
của năm học 2012-2013 của trường THCS Pascal. Nhiệm vụ của chúng
tôi là xuống các trường Tiểu học trên địa bàn huyện Mê Linh, Đông Anh,
Sóc Sơn để liên hệ, xin thông tin của học sinh gọi điện tư vấn….
Tôi còn nhớ mãi, buổi tối trước hôm đầu tiên anh em chúng tôi “xuất
quân”, Chủ tịch Hội đồng quản trị đã gọi điện cho tôi nói chuyện khá lâu
về những mong muốn, kì vọng, văn hóa của trường để chúng tôi có kiến
thức cho hành trình của mình… Tôi nhận thấy trong những lời nói của
Thầy chứa đầy niềm tin và hy vọng về một mùa tuyển sinh thành công.
Và bản thân tôi không hiểu sao, ngay lúc ấy, ngay lúc mà tôi đứng giữa
sân của căn nhà tôi đang thuê trọ, tôi cũng vô cùng tin tưởng rằng: chắc
chắn cách làm mới này sẽ đem đến sự thay đổi cho Pascal.
Chúng tôi bắt đầu đi…Nhờ có chuyến đi này mà bản thân tôi đã biết
được thêm bao nhiêu mảnh đất mới ở Đông Anh - quê hương thứ hai của
tôi.Mỗi trường Tiểu học tôi đến, mỗi nơi tôi qua đều để lại cho tôi những
ấn tượng và sự khám phá mới mẻ. Tôi được biết dần đến những cái tên:
Liên Hà, Vân Hà, Thụy Lâm, Đại Mạch, Võng La…. Chúng tôi được nhận
sự giúp đỡ và tạo điều kiện rất thuận lợi từ Ban Giám hiệu, các Thầy/Cô
chủ nhiệm khối 5 của các trường Tiểu học. Mặc dù còn ái ngại khi nghe
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
77
chúng tôi nhắc đến đến những con số: 2 lớp, 12 học sinh, 18 học sinh…
nhưng họ đã rất nhiệt tình giúp đỡ để lan tỏa cái tên Pascal đến phụ
huynh và học sinh của mình. Chúng tôi nhanh chóng lấy được dữ liệu của
phụ huynh học sinh để về gọi điện thoại tư vấn.
Mặc dù công việc chính là làm tuyển sinh cho một phòng Đào tạo của
một trường Trung cấp nhưng chưa bao giờ bản thân tôi và bạn bè của tôi
lại phải gọi điện thoại nhiều như thế. Cái tên Pascal ngày ấy được rất ít
phụ huynh biết đến. Rất nhiều người chẳng biết Pascal là ai, là cái gì, ở
đâu, học tập như thế nào? Nhưng chúng tôi cứ kiên trì điện thoại, kiên trì
giới thiệu, kiên trì giải thích…Có một câu chuyện mà có lẽ tôi không bao
giờ quên được và vẫn hay dùng để kể cho mọi người nghe vui vẻ là nội
dung cuộc gọi của một phụ huynh khối 5 của một trường Tiểu học nào đó
cho tôi:
- Alo! Xin lỗi, cho tôi hỏi đây có phải số điện thoại của cô H - Cán bộ
tuyển sinh của trường Pờ - lớt - cát không ạ?
Tôi há hốc miệng, không nghe rõ, phải hỏi lại và rồi mới phát hiện ra là
phụ huynh chưa phát âm được tên trường “Tây” ấy. Tôi bật cười… Và rồi
chúng tôi cũng quen dần với những cái tên mà phụ huynh đặt cho trường
của mình: Pas - sờ - can; Bát - can; Pờ - lớt - cát…
Những ngày đón học sinh đến tham gia Câu lạc bộ hè là những ngày
đầy ắp kỉ niệm của tôi về mái trường Pascal nơi ấy. Ý tưởng được nhen
nhóm, chuẩn bị, đi vào hành động. Dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch Hội
đồng Quản trị, Ban Giám hiệu, tôi cùng các bạn bè của mình cùng lên kế
hoạch cho một mùa hè bổ ích của các Con. Ngoài hoạt động ôn tập kiến
thức 3 môn Toán, Văn, Anh do các Thầy/Cô của trường Nguyễn Huy
Tưởng và giáo viên nước ngoài phụ trách, chúng tôi còn cho các Con
trang trí lớp học, gấp sao, vẽ tranh, trồng hoa, đá bóng, đào đất, chơi trò
chơi, chia tay Câu lạc bộ hè, làm đĩa CD tặng các con buổi cuối… Chúng
tôi đã làm tất cả những việc gì mà mình nghĩ ra để có thể làm cho các con
vui, cho các Con được vận động, phát triển kĩ năng và lưu giữ lại những
kỉ niệm đẹp về mái trường Pascal trong tâm trí các Con. Tôi chưa thấy ở
trường học nào mà học sinh lại đi chung nhà vệ sinh với các Thầy/Cô, tôi
chưa thấy trường học nào mà giờ ra chơi, các Thầy/Cô lại ùa xuống sân
để chơi, quan sát và “bảo vệ” học trò mình. Tôi cũng chưa từng bao giờ
được đến trường mà có những Thầy/Cô ra tận cổng đón từ tay Bố mẹ để
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
78
dẫn các con lên lớp… Tất cả những điều ấy, nhỏ thôi, vặt vãnh thôi
nhưng nó thật sự xuất phát từ cái tâm của Hội đồng Quản trị, từ Ban
Giám hiệu, từ chính những người Thầy, người Cô, những người bạn của
tôi năm ấy.
Mùa tuyển sinh đầu tiên của chúng tôi tham gia đã thắng lợi “rực rỡ”
với 50 con học sinh - 1 bước tiến khá dài so với các năm học trước. Đây
cũng chính là các học sinh khóa 3 mà sau này tôi lại may mắn được chủ
nhiệm và dạy dỗ khi các con học lớp 9. Niềm vui sướng, niềm tin hiện lên
trong mắt của mọi người. Cái tên Pascal đã được nhiều người biết đến
hơn, lan tỏa hơn, mạnh mẽ hơn… Mặc dù chưa được giảng dạy các Con
nhưng chúng tôi vẫn gắn bó, đồng hành với các Con trong một số sự kiện
của nhà trường. Ý tưởng về “Lễ hội gói bánh chưng” để chào đón tất niên
và năm mới đã được đưa ra. Tôi nhớ mãi cái buổi chiều cuối năm mà
Thầy/Cô, Phụ huynh, các bác nhà bếp và các Con đều khói toét mắt, xì
xụp gói, thổi lửa, trông bánh chín, nướng mía, nướng khoai… Tôi thấy
lòng mình thật ấm áp và nhen nhóm trong lòng cái mơ ước được đứng
lớp để làm đúng công việc của giáo viên.
Và rồi, cơ hội đã đến với tôi. Khi trường chuyển địa điểm về Nam
Hồng, tôi đã may mắn được đề nghị làm công tác giảng dạy và tuyệt vời
hơn, tôi lại được dạy cả chính lớp học sinh mà chúng tôi đã đón trong
mùa Câu lạc bộ hè đầu tiên. Tôi đã cho các Con xem lại những thước
phim ngày xưa chúng tôi làm để tặng các Con trước khi chia tay Câu lạc
bộ. Các con nhìn thấy Cô, nhìn thấy bản thân mình ngày ấy mà cười ngất
ngưởng. Cứ đến hình ảnh đứa nào, là lại cười ồ lên: Thúy kìa, Nam kìa,
Nhi kìa, Chi kìa, Hùng Dũng kìa, thầy Hùng kìa… Tôi thấy lòng thật
hạnh phúc!
Năm học này, chúng tôi đã đã bước vào năm học thứ 8. Cái tên
Pascal đã được lan tỏa hơn, được nhiều người biết đến hơn bởi văn hóa
riêng biệt của nó. Tôi may mắn khi được trở thành thành viên của ngôi
nhà chung ấy. Tôi không phải là giáo viên cơ hữu đầu tiên của trường
nhưng tôi luôn tự hào mình là một trong những cán bộ tuyển sinh đầu tiên
của trường. Còn những đồng đội của tôi ngày ấy giờ mỗi người mỗi
ngành nghề, công việc khác nhau. Có những người tôi vẫn gặp hằng
ngày nhưng cũng có những người mà rất lâu rồi không gặp, không có tin
tức…nhưng chắc chắn mỗi khi nghĩ đến Pascal những ngày đầu, tôi sẽ
luôn nhớ về họ, nhớ về Ban tuyển sinh, Ban quản sinh ngày ấy.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
79
Đến thời điểm hiện tại, có thể nói rằng, trường THCS Pascal đã có
những bước tiến, những thành công đầu tiên sau chặng đường 7 năm.
Sự thành công Pascal hay của bất cứ một tổ chức được nào theo tôi sẽ
được quyết định khá nhiều bởi văn hóa đặc trưng của nó. Pascal thành
công bởi đã xây dựng cho mình được một văn hóa riêng biệt, một cách
nghĩ, cách làm đặc biệt. Nhưng nếu hỏi văn hóa Pascal là gì thì chắc
chẵn sẽ rất khó để đưa ra được những định nghĩa đầy đủ và chính xác
nhất. Văn hóa là một dòng chảy bất tận và luôn thay đổi đổi theo thời
gian. Các giá trị văn hóa của Pascal cũng vậy. Có những giá trị là cần
thiết, là phù hợp cho cho giai đoạn này nhưng cũng có thể nó không còn
phù hợp với các giai đoạn khác. Các giá trị văn hóa của Pascal sẽ còn
được thay đổi, được bổ sung rất nhiều theo từng giai đoạn phát triển.
Nhìn lại chặng đường đã qua của Pascal, theo tôi, để có thể tạo nên một
ngôi trường Pascal như ngày hôm nay, không thể không nhắc tới 10 giá
trị cốt lõi mà các thành viên trong ngôi nhà chung mang tên Pascal đã
cùng nhau theo đuổi và xây dựng:
1. Không ngừng nỗ lực, học hỏi để phát triển bản thân.
2. Luôn yêu thương đồng nghiệp và học trò.
3. Tận tụy, trách nhiệm và hết mình trong công việc.
4. Luôn lắng nghe, thấu hiểu và sẻ chia với mọi người.
5. Tôn trọng và chân thành với nhau.
6. Luôn đổi mới và sáng tạo.
7. Yêu nghề nghiệp của bản thân.
8. Dân chủ trong suy nghĩ, thẳng thắn trong góp ý vì một mục
tiêu chung.
9. Tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn lực.
10. Luôn có niềm tin vào sự thành công của tổ chức.
Trong các giá trị trên, theo tôi giá trị số 1, số 2, số 3, số 6 và số 10 là
quan trọng nhất. Và trong số những giá trị văn hóa của Pascal, điều khiến
tôi thấy tâm đắc nhất đó là chính là sự “Tận tụy, trách nhiệm và hết mình
trong công việc”. Chính giá trị ấy đã góp phần rất lớn trong việc tạo nên
“sức mạnh”, sự “khác biệt” và “thành công” của Pascal trong 7 năm qua.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
80
Cảm ơn ngôi nhà chung mang tên Pascal! Cảm ơn những mối lương
duyên mà tôi đã có khi được làm việc tại Pascal. Tôi hạnh phúc vì thấy
mình may mắn khi được là một thành viên của ngôi nhà ấy. Tôi tin chắc
chắn Pascal sẽ phát triển mạnh mẽ. Tôi yêu Pascal! <3.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
81
PASCAL TRONG TÔI LÀ “…”
Một chuỗi các cảm xúc, từ lạ lẫm, lo sợ đến trưởng thành.
Tôi - Cũng như mọi sinh viên sư phạm khác, khi mới ra trường điều
đầu tiên mà tôi nghĩ đến là được vào một ngôi trường công lập làm việc
với ước mơ trở thành một viên chức nhà nước, một giáo viên đã được
công chức để cuộc sống được ổn định. Với ước mơ như vậy, tôi đã
không ngừng tìm kiếm, đi qua không biết bao nhiêu ngôi trường với tập
hồ sơ xin việc trên tay, tôi lại ra về với tiếng thở dài cùng câu trả lời của
Hiệu trưởng nơi tôi đi qua “Môn của em hiện tại nhà trường đã đủ”. Chán
nản và thất vọng, tôi đã từng nghĩ “Chắc mình đã chọn sai nghề”. Trong
lúc tôi thất vọng nhất thì tôi nhận được 1 cuộc điện thoại, cuộc điện thoại
của chính thầy giáo của tôi năm lớp 9.
“Con ra trường chưa, có muốn dạy ở … không?”
Như trong căn phòng tối được chiếu sáng bởi ánh đèn sân khấu, tôi
nhanh nhảu đáp:
“Con có thầy ạ.”
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
82
Và ngay ngày hôm sau, tôi mang bộ hồ sơ lên trường mà thầy giáo
của tôi giới thiệu và 3 ngày sau tôi nhận được điện thoại hẹn lên trường
và như thế tôi đã vào nghiệp nhà giáo. Tôi được nhận 5 lớp dạy, chủ
nhiệm 1 lớp và kiêm nhiệm làm tổng phụ trách của trường.
Làm ở trường được hơn 1 năm, tôi nhận ra được nhiều điều, nhiều bài
học cho tôi tại ngôi trường này. Công lập – Một cụm từ mà tôi từ ao ước
đến thất vọng, tôi chán nản. Tôi đã từng nghĩ từ bỏ nghề Giáo viên để tìm
kiếm một công việc khác, một công việc mà tôi có thể lo được cho cuộc
sống của tôi.
Trong lúc tôi chán nản, thất vọng nhất thì tôi nhận được 1 tin nhắn từ
một người mà tôi không bao giờ nghĩ đến là sẽ có cơ hội lần thứ 2 bởi vì
trước đó 8 tháng tôi đã được giới thiệu lên thi tuyển tại trường, nhưng vì
ước mơ công lập của tôi và của gia đình mà tôi đã bỏ lỡ nó.
“- Mình muốn tuyển em về làm TPT và dạy 1/2 số tiết Sinh từ năm học
tới. E có quan tâm không?
- Vâng, năm ngoái em bỏ lỡ 1 cơ hội e cũng tiếc lắm ạ.
- Hôm nào qua trường gặp mình trao đổi trực tiếp em nhé!
- Dạ vâng.”
Trong tôi như bừng sáng và ngay tuần sau đó tôi lên trường Pascal
với niềm tin quay trở lại bục giảng và cầm phấn. Thời gian sau đó, tôi
tham gia dự thi vào trường theo từng khâu thi tuyển và may mắn được số
đông mọi người ủng hộ. Tôi đã vào Pascal như vậy đó.
Tôi vào trường và thực sự bất ngờ với những thứ ở nơi đây. Lạ, lạ
quá, nó khác xa với những ngôi trường mà tôi đã từng dạy, từ cách ứng
xử của đồng nghiệp và học sinh đến cách làm việc của mọi người nơi đây
khiến tôi lạ lẫm, tôi như một người ngoài hành tinh. Thời gian đầu tôi rất
khó khăn để hòa nhập bởi tôi đã có một khoảng thời gian không ít làm
việc tại trường công nên tôi bị nhiễm không ít thói quen và cách làm việc
ở đó, tại ngôi trường mới này những thứ đó không sử dụng được. Tôi bắt
đầu lo sợ, nhưng mọi người không bỏ tôi, họ - các đồng nghiệp của tôi đã
không ngừng giúp tôi hòa nhập mà lúc đầu tôi đã từng nghĩ họ đang “Ma
cũ bắt nạt ma mới”. Nhưng suy nghĩ đó không kéo dài được lâu, thật sự
tôi đã hòa nhập, tôi đã quen dần với cách làm việc nơi đây. Và giờ thì tôi
biết ơn họ, họ đã giúp tôi trưởng thành.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
83
Các bạn có biết điều gì khiến tôi sợ nơi đây, điều gì khiến tôi từ lo sợ
đến biết ơn không?
Vâng, đó chính là một nét văn hóa, một nét văn hóa đặc trưng mà tôi
chỉ thấy ở Pascal có - Đó là văn hóa “Góp ý” của Pascal.
Tôi vào trường dự tuyển, trải qua 2 tiết giảng dạy dự thi, điều đầu tiên
tôi thấy là gần như toàn bộ giáo viên nhà trường đi dự giờ, chưa bao giờ
tôi được dự giờ đông như vậy. Sau tiết giảng khi chưa hết bàng hoàng thì
tôi được mời vào phòng họp để nghe góp ý tiết dạy với toàn thể giáo viên
đã dự tiết dạy vừa qua. Với sự tự tin cao độ của tôi, sau khi nghe những
lời góp ý phải nói là “kinh khủng” nhất cuộc đời, tôi đã ra về với tâm trạng
lo sợ và nghĩ rằng chắc mình đã trượt.
Hai tuần sau đó, tôi nhận được cuộc điện thoại của thầy Chủ tịch Hội
đồng quản trị thông báo là tôi đã trúng tuyển.
Tôi bắt đầu đi làm, với những thói quen từ trước mọi việc ở đây như bị
xáo trộn bởi tôi. Mọi người góp ý tôi rất thẳng thắn khiến tôi tự ái, tôi nghĩ
rằng họ coi tôi là người mới nên mới vậy. Đi làm được một thời gian
ngắn, tôi nhận được 1 email góp ý từ một người mà đến giờ có lẽ là tôi
biết ơn người đó nhất – “Anh cả” – Tôi tự đặt cho người đó là như vậy.
Lần đầu tiên tôi đọc một email phê bình về cách làm việc của tôi dài như
thế, tôi bức xúc và lòng tự ái lại nổi lên. Thời gian sau đó, tôi cũng có thay
đổi nhưng không nhiều, tôi lại tiếp tục nhận được vài email như thế từ
anh và sau này tôi nhận ra rằng, nó đúng. Tôi không biện minh, nhưng
đúng là tôi đã nhiễm quá nặng với văn hóa ở công lập nên việc quay
ngoắt 180 độ với tôi là không thể. Tôi từ từ, từ từ rèn luyện để thay đổi
bản thân.
Tháng 7/2017, tôi có đưa học sinh đi tập huấn tại trường huấn luyện
giữa Thủ Đô. Với lòng nhiệt tình, tôi đã thẳng thắn góp ý những điều mà
tôi và học sinh chưa hài lòng về nơi đây nhưng tôi đã thật sự thất vọng
với sự lắng nghe của họ. Câu đầu tiên tôi nhận được là từ 1 anh Tổng
phụ trách cũng đưa học sinh đi như tôi: “Chú góp ý làm gì, năm ngoái anh
cũng góp ý nhưng năm nay có thấy thay đổi đâu”.
Tiếp sau đó là các đại diện phòng ban có liên quan tới những lời góp ý
của tôi đến gặp tôi và gần như họ chỉ biện minh cho những việc làm của
họ, họ đang cố gắng nói cho tôi biết tại sao họ làm như vậy và cố cho
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
84
rằng tôi đã nói sai. Tôi thất vọng về họ, thay vì lắng nghe và tiếp thu ý
kiến thì họ lại chỉ trích những người đang cố giúp cho họ phát triển hơn.
Tôi chỉ lặng cười và nghĩ chắc chỉ có Pascal mới có nét văn hóa riêng
như vậy và tôi tự hào về Pascal.
Và giờ đây tôi nhận ra, mình đã thay đổi nhiều và những điều đó rất
tốt cho tôi không chỉ ở trong trường mà còn ở ngoài cuộc sống. Sau
mỗi sai lầm của chúng ta mà được nghe những lời góp ý thẳng thắn thì
chúng ta mới trưởng thành được. Tôi rất tâm đắc một câu nói mà tôi đã
được nghe:
“Không nên trách nhau khi mắc sai lầm, mà hãy trách nhau khi
không cố gắng”
Hãy cố gắng hoàn thiện bản thân, biết sai mà sửa mới là người
thành công.
Hiện tại tôi vẫn đang làm việc ở đây, tôi vẫn sẽ cố gắng hoàn thiện bản
thân và sẽ cố gắng hết mình vì Pascal.
Bởi:
“Pascal trong tôi là gia đình”
“Pascal trong tôi là trường học”
“Pascal trong tôi là cuộc sống”
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
85
PASCAL: NGÔI TRƯỜNG KỈ LUẬT NHƯNG TRÀN ĐẦY YÊU THƯƠNG
Tôi đến với Pascal khi ngôi trường đã có 10 lớp học chứ không còn
đơn sơ vắng vẻ như những năm đầu thành lập. Tôi chỉ được nghe kể lại
là khi Pascal mới thành lập chỉ có 12 học sinh. Năm nay, sau 7 năm,
trường đã có 12 lớp. Trong đầu tôi luôn đặt ra một câu hỏi cho mình: Làm
thế nào Pascal có thể làm được như vậy?
Chỉ đến khi làm việc tôi mới thực sự hiểu, không có gì là tự nhiên, hay
may mắn, tất cả đều đến từ sự cố gắng, nỗ lực của từng thành viên
Pascal. Tôi đã từng làm việc ở nhiều nơi, mỗi nơi là một môi trường khác,
một trải nghiệm khác nhưng chưa thấy ở đâu có cách làm việc như ở
đây. Từ Chủ tịch HĐQT, người luôn muốn hòa đồng với nhân viên, luôn
muốn nhân viên tìm giúp những lỗi của mình, luôn muốn nghe nhân viên
của mình đưa những góp ý về bản thân mình để không ngừng hoàn thiện,
không ngừng phấn đấu. Tại một cuộc họp giáo viên chủ nhiệm thầy chủ
tịch HĐQT có nói việc dạy dỗ các em học sinh là đưa các em vào khuôn
khổ nhưng phải linh động, có thể rất chặt ở chỗ này nhưng lại thoải mái ở
chỗ khác như vậy các em mới giải tỏa được bức xúc, mới trở về với con
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
86
người thật của mình đến các thầy cô, nhân viên trong trường luôn suy
nghĩ làm thế nào để học trò giỏi hơn, chăm ngoan hơn, làm thế nào để
các con có môi trường phát triển tốt hơn đến từng học sinh luôn muốn
chia sẻ với cô giáo, thầy giáo của mình những suy nghĩ, tâm sự mà có lẽ
các em chưa từng chia sẻ với ai. Có những em học sinh vì yêu quá,
thương quá mà gọi thầy, cô của mình là bố, là mẹ. Hai tiếng bố, mẹ rất
thiêng liêng ấy lại được gắn với thầy cô giáo trường Pascal. Có thể đây
không phải là cách gọi trong trường học nhưng lại được xuất phát từ trái
tim chân thành, kính trọng thầy cô giáo của các em.
Hiện nay nhiều trường học chỉ tập trung vào việc dạy kiến thức tự
nhiên, xã hội mà quên đi giáo dục nhân cách sống cho học sinh. Nhưng ở
Pascal việc học văn hóa của các em như được khơi nguồn cảm hứng,
các em thấy ham học, thích học hơn, ít cảm thấy áp lực. Tôi đã được một
phụ huynh có con năm nay mới vào lớp 6 chia sẻ rằng các con về nói
chuyện với bố mẹ: "Con cảm thấy tiết học ngắn quá, con muốn nghe nữa
thì đã hết tiết”; “Ở trường ăn cơm thì ngon hơn ở nhà”; “Ngủ trưa mọi khi
con không ngủ được mà giờ con ngủ tốt hơn”. Tôi nghĩ đây đã là một
thành công của Pascal. Ở Pascal ngoài việc dạy kiến thức thì việc giáo
dục nhân cách sống được đặt lên hàng đầu. Các con được rèn luyện
nhiều kĩ năng sống, tham gia các hoạt động tập thể bổ ích, được thoải
mái thể hiện khả năng của mình.
Tôi cũng là một phụ huynh có con sắp vào cấp 2, tôi nghĩ rằng Pascal
sẽ là nơi con tôi có thể phát triển toàn diện, tôi có thể yên tâm khi con
đến trường.
Mỗi ngày đến trường nhìn thấy đồng nghiệp hăng say làm việc, nhìn
thấy những gương mặt, đáng yêu, thông minh, sáng tạo của các em. Tôi
cảm thấy mình thật may mắn khi được làm việc ở đây - Ngôi trường kỉ
luật nhưng tràn đầy yêu thương.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
87
PASCAL - “TÔI KHÔNG PHẢI LÀ NGƯỜI HOÀN HẢO
NHƯNG TÔI SẼ CỐ GẮNG ĐỂ TÔI CỦA NGÀY HÔM NAY
SẼ TỐT HƠN TÔI CỦA NGÀY HÔM QUA”
Kính gửi quý thầy cô và các bạn đồng nghiệp thân mến!
Ngày 17/8/2017, một email được gửi đến từ Chủ tịch HĐQT trường
THCS Pascal mong muốn mỗi cán bộ nhân viên trong nhà trường cùng
nhau viết lên cuốn “sổ tay văn hóa Pascal”. Thật sự sau khi đọc email,
chính bản thân tôi cũng không biết mình nên bắt đầu từ đâu? Và nên viết
cái gì? Bởi trong ngôi nhà chung Pascal thì tôi là một thành viên mới...
Thấm thoát đã gần một năm trôi qua, kể từ ngày tôi đến Pascal.
Quãng thời gian đó tuy không phải quá dài và cũng chẳng phải ngắn
nhưng nó đủ để khiến cho Pascal trở thành một phần quan trọng không
thể thiếu trong trái tim tôi. Bởi ngay từ lần đầu đặt chân đến nơi đây một
ngôi trường xa lạ nhưng tôi lại có cảm giác rất thân quen. Thật sự nó
khác xa so với tất cả những gì tôi tưởng tượng, không phải cánh cổng
trường nguy nga tráng lệ, những dãy nhà cao tầng chạy dài hay những
khoảng sân rộng thênh thang mà Pascal đơn giản chỉ là một ngôi trường
nhỏ bé nhưng nơi đây lại mang đến cho tôi một cảm giác rất đặc biệt – đó
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
88
là sự chân thành, thân thiện, ấm áp. Cái ấm áp, chân thành đó không
phải chỉ xuất phát từ khung cảnh của ngôi trường mà nó còn đến từ đồng
nghiệp và học sinh nơi đây. Là một người đã công tác trong nghề 5 năm
với những môi trường khác nhau, nhưng tôi chưa bao giờ thấy ở đâu
đồng nghiệp lại hòa đồng, thân thiện đến vậy. Họ không bao giờ có sự
bon chen mà luôn sẵn sàng góp ý cho nhau, cùng rút ra kinh nghiệm sau
mỗi tiết giảng chuyên đề một cách chân thành. Và một điều khiến tôi ấn
tượng nhất có lẽ là học sinh nơi đây. Đôi mắt trong veo của các con
ngước nhìn cô và nói: “Con chào cô ạ!”. Ôi! Từ “con” nghe sao thân
thương đến vậy! Tôi còn cảm thấy rằng, ở Pascal các thầy cô không chỉ
là người lái chuyến đò tri thức mà còn là một người cha, người mẹ thứ
hai chăm sóc các con mỗi ngày tới trường và có lúc lại là một người bạn
để sẻ chia, tâm sự.
Đã có những khoảng thời gian, tôi phải suy nghĩ rất nhiều khi đứng
giữa hai sự lựa chọn, một là Pascal và hai là ngôi trường khác. Nhưng
cuối cùng, tôi quyết định sẽ gắn bó với Pascal bởi Pascal đã giúp tôi
được là chính mình. Thử hỏi, con người chúng ta sống mà không biết
mình là ai? Mình đứng ở vị trí nào thì đó có được gọi là đang sống hay
chỉ gọi là tồn tại? Thử hỏi, bạn đã nỗ lực hết mình, cố gắng hoàn thành tốt
nhất có thể nhưng cuối cùng lại không được công nhận, liệu bạn cảm
thấy thế nào? Có nhiều lúc, tôi thấy mình sao lại kém cỏi như vậy? Cho
đến một ngày, tôi về với Pascal, sau tiết dạy dự tuyển tại trường, tôi được
các anh chị đồng nghiệp rút ra được những thiếu sót trong bài giảng
những nhận xét đó thật quý giá để tôi có thể hoàn thiện hơn. Nhưng điều
tuyệt vời nhất luôn nằm ở phút cuối, lời nhận xét cuối cùng của Thầy
CTHĐQT khiến tôi nhớ mãi đến tận bây giờ, thầy nói: “Tôi rất thích tiết
dạy của em bởi trong tiết dạy đó tôi thấy sự nhiệt huyết”. Câu nói đó
chính là “đòn bẩy” cho sự cố gắng và nỗ lực trong tôi. Thầy còn nói: “Tôi
không phải là người hoàn hảo nhưng tôi luôn cố gắng để tôi của ngày
hôm nay sẽ tốt hơn tôi của ngày hôm qua”. Từng câu từng chữ thầy nói
sao mà quý giá đến vậy? Tôi dặn lòng sẽ phải học hỏi nhiều hơn nữa, cố
gắng tích lũy cho hành trang tri thức của bản thân để cống hiến cho nghề,
cho sự nghiệp trồng người. Có ai đó đã từng nói: “Cho nhiều hơn nhận sẽ
được nhận nhiều hơn cho”. Đó là điều mà tôi đã nhìn thấy được từ các
thầy cô trường Pascal dành cho học sinh của mình. Với khẩu hiệu “Vì sự
tiến bộ của từng học sinh” trong suốt những năm qua, Pascal đã nỗ lực
để có sự chuyển mình đứng đầu các trường Trung học Cơ sở của huyện
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
89
Đông Anh ngày hôm nay. Nếu như để xây được một tòa lâu đài thì người
thợ xây phải bắt đầu từ những viên gạch nhỏ bé đầu tiên thì Pascal cũng
vậy, những viên gạch đó chính là sự chung tay góp sức của tất cả các
thầy cô giáo và sự nỗ lực học tập của các bạn học sinh.
Và với tư cách là một thành viên của đại gia đình Pascal, tôi xin mạn
phép góp thêm một vài ý kiến nhỏ bé vào cuốn “sổ tay văn hóa Pascal”.
I. KHÁI NIỆM “VĂN HÓA PASCAL”
Văn hóa Pascal là toàn bộ các giá trị văn hóa được xây dựng, duy trì
và vun đắp nên trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của nhà trường.
Nó trở thành các giá trị, các quan niệm, tập quán, cách nghĩ và cách làm
truyền thống ăn sâu vào hoạt động của trường. Đồng thời chi phối tình
cảm, nếp suy nghĩ và hành vi của mọi thành viên trong nhà trường để
theo đuổi và thực hiện các mục đích của nhà trường. Với trường THCS
Pascal “Văn hóa chính là nền tảng tinh thần của trường, vừa là mục tiêu
vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển của trường”.
II. SỨ MỆNH NGHỀ NGHIỆP CỦA NHÀ TRƯỜNG
- Đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, công nhân viên nhà trường
không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn năng động, sáng tạo cùng với tinh
thần trách nhiệm cao và lòng yêu nghề, yêu trẻ sâu sắc để cho ra đời
những thế hệ học sinh có trình độ văn hóa, năng lực cao, tự tin, năng
động, sáng tạo, thuần thục về kĩ năng và luôn luôn nhìn cuộc đời bằng
con mắt của tình yêu thương, đồng cảm.
- Thỏa mãn nhu cầu, nguyện vọng của phụ huynh và học sinh, nâng
cao chất lượng dạy và học.
III. TẦM NHÌN CỦA NHÀ TRƯỜNG
- Đến năm 2018: Xây dựng trường THPT Pascal.
- Đến năm 2025: Xây dựng trường Tiểu học Pascal.
- Từ năm 2027, Pascal sẽ trở thành ngôi trường tốt nhất huyện và
những năm sau trở đi sẽ xứng ngang tầm với các ngôi trường hàng đầu
thành phố Hà Nội.
- Mở rộng, xây dựng thêm các lớp học.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
90
IV. GIÁ TRỊ CỐT LÕI CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ GIÁO VIÊN, NHÂN
VIÊN TRONG TRƯỜNG
- Đoàn kết, hợp tác.
- Tự tin.
- Bản lĩnh: dám nghĩ, dám làm.
- Dân chủ, kỉ luật.
- Năng động, sáng tạo.
- Tận tâm, yêu nghề, yêu trẻ.
- Coi trọng chữ TÍN.
1. Đoàn kết, hợp tác
Từ ngàn xưa dân tộc ta luôn coi trọng tinh thần đoàn kết. Đó chính là
sức mạnh đã giúp dân tộc ta vững bước đến ngày nay cho dù trải qua
bao nhiêu khó khăn, thử thách. Chính vì vậy, tại Đại hội Mặt trận Tổ quốc
Việt Nam lần thứ nhất tổ chức ở Hà Nội tháng 4 năm 1955. Bác Hồ có
nói: “Đoàn kết là sức mạnh vô địch”. Câu nói ngắn gọn, dễ hiểu, chính xác
và là một chân lí tồn tại muôn đời. Đoàn kết là tập hợp các phần tử nhỏ lẻ
hoặc các bộ phận thành một khối thống nhất. Song thống nhất không có
nghĩa là không đấu tranh với những biểu hiện sai trái của mỗi thành viên.
Chúng ta đoàn kết chính là yêu thương giúp đỡ lẫn nhau cùng hướng tới
mục tiêu phấn đấu tốt. Đồng thời biết góp ý phê phán những khuyết điểm
của bạn để bạn tiến bộ. Đoàn kết được thể hiện bằng động cơ, mục đích
đúng đắn vì lợi ích tập thể phù hợp với sự phát triển chung của xã hội. Và
ở Pascal cũng đã và đang nêu cao tinh thần này trong những việc làm
cụ thể:
- Thứ nhất: Phát huy trí tuệ tập thể, đồng tâm hiệp lực phấn đấu vì sự
phát triển chung (ví dụ: Cùng soạn giáo án, cùng góp ý, nhận xét những
ưu nhược điểm qua các bài giảng của đồng nghiệp...) chống lại mọi biểu
hiện tiêu cực (ví dụ như: sự lười biếng, ỷ lại, ích kỉ ...) làm ảnh hưởng đến
hiệu quả công việc và hình ảnh của nhà trường.
- Thứ hai: Hợp tác cùng nhau để hoàn thành nhiệm vụ, không đùn đẩy
trách nhiệm.
- Thứ ba: Luôn trau dồi bản thân để mọi người thấy hợp tác với bạn là
điều tốt nhất.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
91
- Thứ tư: Luôn học cách thấu hiểu, giúp đỡ, yêu thương, đồng cảm với
người khác như đồng nghiệp, phụ huynh, học sinh.
2. Tự tin
Tự tin: nghĩa là phải biết tin tưởng vào chính bản thân mình, dù cho ta
có thất bại trước mắt nhưng vẫn cố gắng dấn thân tới vì ta tin chắc rằng
mình sẽ thành công. Ta tự tin chính là ta không bao giờ ngần ngại trước
bất kì khó khăn nào, thử thách nào. Dù là thất bại ta vẫn xem đó là cơ hội
để dẫn đến con đường thành công. Là người trong tình huống khó khăn
nào cũng xem đó là một cơ hội to lớn cho mình tiến dần đến con đường
thành công. Sự tự tin là phẩm chất đạo đức cần có ở mỗi con người
chúng ta, nhất là môi trường giáo dục – Nơi dạy các con sự tự tin thì
chính chúng ta cũng phải tin vào chính bản thân mình. Trong công việc,
yếu tố tự tin vào năng lực của bản thân mình, tin tưởng vào mình thì công
việc dù có khó khăn đến mấy ta cũng có thể thành công. Có thể nói, tự tin
là yếu tố đi đầu dẫn ta đến bước đường thành công rực rỡ trong mọi việc.
Bên cạnh đó, sự tự tin còn giúp cho bản thân chúng ta thêm vững tin vào
cuộc sống, thêm yêu đời hơn, giúp cho ta vượt qua được những nỗi sợ
hãi, bi quan, chán nản. Ví như trong công việc hàng ngày mà ta vẫn đi
làm, ta cần mạnh dạn, tự tin hơn nữa vào suy nghĩ, vào năng lực của
chính bản thân ta, sáng tạo những xã hội chưa có và đang cần, đóng góp
vào sự nghiệp phát triển chung của xã hội.
3. Bản lĩnh: dám nghĩ, dám làm
Môi trường giáo dục đặc biệt là đối với một ngôi trường dân lập mới
thành lập ở một vùng ngoại ô của Hà Nội luôn đầy rẫy những khó khăn,
thử thách cùng vợi sự cạnh tranh vô cùng khốc liệt. Nếu như chúng ta
không có bản lĩnh, ý chí và nghị lực để vượt qua thì mãi mãi chúng ta sẽ
không bao giờ phát triển được. Như vậy, bản lĩnh có vai trò quan trọng
làm nên sự tồn tại của một con người cũng như mỗi cán bộ công nhân
viên trong nhà trường. Vậy bản lĩnh là gì? Bản lĩnh chính là dám nghĩ,
dám sống, dám làm những gì mà mình cho là đúng, không ảnh hưởng
đến người khác. Bản lĩnh còn chính là sự gan dạ, dũng cảm, kiên cường
vượt qua tất cả để dành được điều mà mình mong đợi. Bản lĩnh là một
đức tính cần được rèn luyện, gọt giũa của mỗi người để có thể tìm cho
mình một con đường đi đúng đắn nhất.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
92
Khi chúng ta có bản lĩnh, sẽ không phải cúi đầu, không phải băn
khoăn, không phải lo nghĩ sẽ phải làm gì, làm như thế nào. Bản lĩnh sẽ
khiến chúng ta quyết đoán hơn. Bản lĩnh sẽ làm nên một con người khác
biệt, bạn sẽ tự thấy mình không giống ai. Bản lĩnh sẽ khiến cho bạn tự tin
hơn, vươn đến những ước mơ mà bạn đã từng suy nghĩ đến. Là một
người sống bản lĩnh thì chắc chắn rằng bạn sẽ không ngần ngại làm sai
và sửa sai, bởi bạn biết rằng thành công nào cũng sẽ đánh đổi bởi những
thất bại. Bạn nên nhớ, bản lĩnh chỉ có thể làm đòn bẩy để bạn có thể thực
hiện mọi điều một cách chắc chắn nhất. Nếu như bạn để mất bản lĩnh của
mình, mọi việc sẽ rất khó khăn để thực hiện.
Bản lĩnh không phải là một bản chất có sẵn, nó là cả một quá trình rèn
luyện, phấn đấu. Những kẻ có bản lĩnh thường là những kẻ sẽ thành
công nhanh hơn và chắc chắn hơn, vì đơn giản họ dám làm, họ tự tin vì
những gì mình làm. Nhưng đừng nghĩ bản lĩnh là sự tự tin thái quá, không
phải như vậy.
Hiện nay, chúng ta – những con người trẻ tuổi đang trưởng thành từ
một ngôi trường non trẻ rất cần bản lĩnh để vượt qua mọi chuyện. Để
thành công, chúng ta cần phải là những con người bản lĩnh, tự đặt ra cho
mình nguyên tắc sống để rèn luyện phẩm chất tốt đẹp đó. Không sợ ngã,
chỉ sợ thất bại. Nếu thất bại, bạn đừng nản, đừng buồn mà hãy tiếp tục
đứng lên, tiếp tục làm. Khi đó bản lĩnh tự khắc được rèn luyện.
Vì vậy, bản lĩnh quả thực là một đức tính tốt đối với mỗi người. Chúng
ta cần phải rèn luyện, phải trau dồi thường xuyên để có thể trở thành một
công dân có ích.
*Tóm tắt: Bản lĩnh: dám nghĩ, dám làm
- Dám nghĩ: Ngay cả nghĩ thôi cũng không dám thì sẽ chẳng làm được
việc gì, nghĩ được bạn sẽ làm được.
+ Luôn luôn tư duy suy nghĩ tích cực năng động, sáng tạo.
+ Luôn luôn nghĩ đến những điều tốt, điều mới mẻ để cuộc sống tốt
đẹp hơn.
+ Bạn nghĩ bạn là người như thế nào thì bạn là thế đó.
+ Hãy nghĩ cách nào để bạn có thể làm tốt hơn, nhiều hơn.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
93
+ Bạn nghĩ công việc của bạn là quan trọng thì bạn có những phẩm
chất cần có.
- Dám làm:
+ Hãy biến tất cả những suy nghĩ của bạn thành hành động cụ thể,
phát triển thói quen hành động, nói đi đôi với làm.
+ Dám chịu trách nhiệm cá nhân trược công việc được giao.
4. Dân chủ, kỉ luật
- Dân chủ:
+ Mọi người làm chủ công việc.
+ Người người cùng được biết, cùng được tham gia.
+ Mọi người cùng thực hiện, kiểm tra giám sát.
- Kỉ luật: Kỉ luật là một đức tính cần có ở mỗi con người. Tính kỉ luật
trong trường Pascal là sự tuân thủ thực hiện các nguyên tắc trong công
việc một cách nghiêm khắc nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra. Để thành
công mỗi cán bộ giáo viên, công nhân viên phải biết tự kỉ luật và tuân thủ
kỉ luật của nhà trường cụ thể trên những phương diện sau:
+ Tuân theo quy định của nhà trường.
+ Hành động thống nhất để đạt chất lượng cao.
+ Xác định rõ ràng mục tiêu cần hướng đến, vạch rõ kế hoạch và tập
trung được mọi nguồn sức mạnh để hoàn thành công việc một cách xuất
sắc nhất.
+ Không bao giờ rời bỏ mục tiêu dù có khó khăn, trở ngại đến mấy, tập
trung mọi năng lực, vượt qua khó khăn trở ngại, hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ, đạt đến thành công.
+ Công việc càng khó khăn càng chúng ta càng phải hứng thú và
quyết tâm chinh phục hơn. Chúng ta làm việc hăng say, không biết mệt
mỏi, không than vãn cho đến khi đạt được mục tiêu mới thôi.
+ Chúng ta biết tuân thủ giờ giấc làm việc, hình dung mức độ và tiến
trình công việc. Việc hoàn thành công việc là một điều tất yếu không thể
khác, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
94
Chính tính kỉ luật có sức mạnh lan truyền nghị lực cho người khác,
khơi bùng được tình yêu và niềm hăng say lao động trong tập thể trường
THCS Pascal
Dân chủ và kỉ luật có mối quan hệ khăng khít, gắn bó với nhau. Dân
chủ để mọi thành viên phát huy khả năng của mình vào công việc chung.
Đồng thời kỉ luật là điều kiện đảm bảo cho dân chủ thực hiện hiệu quả.
Từ đó tạo sự thống nhất cao trong nhận thức, ý chí, hành động tạo cơ hội
cho mọi thành viên phát triển. Xây dựng được mối quan hệ đồng nghiệp
tốt đẹp. Nâng cao hiệu quả, chất lượng công việc, tổ chức tốt các hoạt
động của trường.
Tại trường THCS Pascal, những cán bộ lãnh đạo có trách nhiệm tạo
điều kiện để mọi người được phát huy dân chủ. Đồng thời mỗi cán bộ
giáo viên, công nhân viên, học sinh phải thực hiện nghiêm túc những quy
định của trường, lớp. Tích cực tham gia đóng góp ý kiến xây dựng
lớp, trường.
5. Năng động, sáng tạo
Tôi tin ai trong mỗi giáo viên chúng ta cũng có sự sáng tạo và tin tốt là
nếu bạn thấy mình "chưa" (chứ không phải là "không") sáng tạo, bạn có
thể học. Công việc càng khó thì não bạn hoạt động càng tích cực.
Sáng tạo: là say mê nghiên cứu, tìm tòi để tạo ra những giá trị mới về
vật chất, tinh thần hoặc tìm ra cái mới, cách giải quyết mới mà không bị
gò bó phụ thuộc vào những cái đã có, trong quá trình làm việc luôn luôn
suy nghĩ, tìm tòi và học hỏi để tìm ra cái mới, cách giải quyết tốt nhất để
đạt được hiệu quả tốt nhất. Hay chỉ đơn giản là dám làm ra một cái gì đó
mới mẻ, táo bạo, khác thường nhưng vẫn rất hữu dụng.
Những câu chuyện về suy nghĩ sáng tạo không phải chờ đến thời kỹ
thuật hiện đại. Từ những năm 1400, Nữ hoàng Isabella của Tây Ban Nha
có lần yêu cầu mọi người tìm cách để quả trứng đứng thẳng trên một đầu
của nó, mà không được dùng cái đế gì kê ở dưới.
Tất cả các vị quan trong triều đình đều vò đầu bứt tóc chịu thua.
Nhưng rồi một thuỷ thủ trẻ bước đến, đập vỡ một đầu của quả trứng và
dựng nó lên bằng đầu đó. Tất nhiên, ruột trứng chảy hết ra và các quan
thì vô cùng tức giận. Nhưng Nữ hoàng thì không. Nữ hoàng chưa bao giờ
nói rằng không được đập vỡ trứng, còn các quan đã nghĩ "mặc định" là
như thế.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
95
Và Christopher Columbus - một thuỷ thủ - bằng cách nghĩ ra bên ngoài
chiếc hộp (lần này có lẽ là bên ngoài cái vỏ trứng!), đã giải quyết được
vấn đề. Ông được Nữ hoàng cung cấp tàu và tiền để bắt đầu chuyến
phiêu lưu của mình.
Thực ra, đây là một ví dụ rõ ràng về một con người không chấp nhận
bị giới hạn bởi những suy nghĩ thông thường. Columbus lên tàu đi vòng
quanh thế giới, trong khi tất cả mọi người lúc đó còn khẳng định là thế
nào rồi ông cũng đi đến "rìa" thế giới và rơi tõm ra ngoài.
Nếu sức ỳ tâm lý của bạn vẫn còn lớn, e rằng đến bây giờ bạn lại
"mặc định" rằng vậy ra "nghĩ sáng tạo", nói vòng vo mãi, cuối cùng cũng
chỉ để... giải các câu đố!!!
Bạn hãy nghe câu chuyện này. Có 2 người làm bánh quế, với chất
lượng và giá cả như nhau. Khi mọi người chán ăn bánh quế và không
mua nữa, một người bán chẳng biết làm sao và bỏ nghề. Trong khi đó,
người còn lại đã "thiết kế" bánh quế kiểu mới bằng cách cuộn tròn nó lại
theo hình nón và tạo ra một sản phẩm mới hoàn toàn: ốc quế cho kem.
Như vậy, người bán hàng thứ nhất đã không thể đi tiếp được,
còn người thứ hai đã chuyển dịch ra ngoài giới hạn và những mặc định
thông thường.
Nếu không có sự "nghĩ sáng tạo" của người thứ hai, hẳn bây giờ
chúng ta vẫn chỉ biết ăn kem que hoặc dùng thìa múc từ cốc (hoặc nếu
không có ai nghĩ sáng tạo từ ban đầu thì có thể chúng ta thậm chí còn
chẳng có kem mà ăn!).
Khả năng nghĩ sáng tạo càng trở nên cực kỳ quan trọng trong nghành
giáo dục – Nơi đào tạo ra những người thầy của mọi nghề nghiệp. Thế
giới đang vận hành không ngừng, mọi nghành nghề đều có những bước
chuyển mình đến chóng mặt đòi hỏi nghành giáo dục cũng phải có sự
thay đổi tiên phong để đáng ứng được nhu cầu của thời đại. Nhất là với
những ngôi trường tư thục như chúng ta, muốn tạo ra những con người
ưu tú nhất để cạnh tranh với rất nhiều các trường bạn thì chúng ta phải
không ngừng sáng tạo.
Một người sáng tạo luôn luôn phải có những phẩm chất sau: Ðộc lập,
tự tin, chấp nhận rủi ro, nhiều năng lượng, nồng nhiệt, không gò bó, thích
phiêu lưu, tò mò, hiếu kỳ, nhiều sở thích, hài hước, trẻ con, hiếu động,
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
96
biết nghi ngờ. Và chúng ta hãy thực hiện sự sáng tạo bằng những việc
làm cụ thể:
- Thứ nhất: Luôn chủ động, tìm tòi, tạo ra các ý tưởng, sáng kiến, giải
pháp mới trong tất cả các hoạt động của nhà trường.
- Thứ hai: Không bao giờ hài lòng, thỏa mãn với kết quả đã đạt được.
- Thứ ba: Cải tiến liên tục để phát triển.
- Thứ tư: Học tập cái mới, không ngừng sáng tạo để thành công.
Chúng ta hãy luôn nhớ: “Thực tế cuộc sống không phải là một cái hộp,
nên bạn đừng tự tạo ra rồi chui vào đó!”
6. Tận tâm, yêu nghề, yêu trẻ
Trong cuộc sống của chúng ta, mỗi người đều có một vai trò riêng,
một nhiệm vụ riêng, một nghề nhiệp riêng. Mỗi người chỉ cần hoàn thành
tốt vai trò của mình, cũng đã là một người công dân tốt, góp sức của
mình vào công cuộc xây dựng đất nước. Tuy nhiên, có rất nhiều người
chỉ làm cho xong, làm qua loa chứ không hề có tâm huyết với nghề.
Trong tác phẩm “Đời thừa”, nhà văn Nam Cao có viết: “Sự cẩu thả trong
bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương”.Đó chính là lời cảnh tỉnh về việc
một số người không có trách nhiệm với công việc của mình. Và nhât là
với nghề giáo – Nghề chở đò trên dòng sông tri thức nếu chỉ có tài năng
thôi thì chưa đủ mà cần phải có cả tình yêu, sự tận tâm với chính công
việc của mình.
Có ai đó đã nói rằng “thành công chỉ đến với những người làm việc tận
tâm và luôn nghĩ đến những điều tốt đẹp” đúng thật như vậy. Thành công
là đích đến đẹp đẽ nhất trong cuộc sống của mỗi con người nói chung và
mái trường THCS Pascal nói riêng. Đó là thái độ,trách nhiệm của mỗi cán
bộ giáo viên đối với công việc mà chúng ta đã lựa chọn. Tình yêu nghề,
yêu trẻ đó được thể hiện ở những việc làm sau:
- Đam mê công việc mình đảm nhiệm (nhất là một giáo viên – một kĩ
sư xây dựng tâm hồn, lại càng quan trọng), quyết tâm theo đuổi công việc
đến cùng, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn để tạo ra những kết quả tốt nhất.
- Tận tậm với nhà trường, với đồng nghiệp, với phụ huynh, với học
sinh, với những mục tiêu đặt ra.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
97
- Nhanh nhẹn, chính xác, sáng tạo trong công việc, biết tuân thủ các
nguyên tắc đã đề ra.
- Có kiến thức chuyên môn sâu rộng. Duy trì sự ổn định trong công
việc ở cường độ và chất lượng cao, đáng tin cậy.
- Tư duy tích cực trước những khó khăn. Hiểu được mức độ ảnh
hưởng trong quyết định của mình tới những hoạt động khác.
- Gốc của mọi hành động việc làm phải xuất phát từ tình yêu thương
và sự bao dung.
Đại thi hào Nguyễn Du đã nói: “Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”. Một
người có tâm với nghề, đặt hết tâm huyết vào công việc của mình, thì dù
sớm hay muộn cũng có thể thành công. Còn nếu ngay cả một người có
tài, mà không có cái tâm, luôn làm việc qua loa, cẩu thả thì rồi cũng sẽ có
một ngày phải nhận lấy hậu quả không tốt.
7. Coi trọng chữ TÍN
Theo người xưa, sống trên đời cần phải có 5 đức tính: nhân, lễ, nghĩa,
trí, tín mới là người quân tử. Trong đó, giữ chữ tín khiến ta được nể trọng
và trong tất cả ứng xử giao tiếp, chữ tín nên đặt lên hàng đầu.
Chữ Tín theo quan niệm của tôi đó là giữ đúng lời hứa, là phải thực
hiện đúng cam kết, là dám chịu trách nhiệm những gì mình đã làm. Chữ
Tín không phải là một điều gì đó quá cao siêu, không thể đạt được mà nó
thể hiện qua những việc hết sức nhỏ trong cuộc sống hàng ngày. Chẳng
hạn như hẹn họp một nhóm bạn hay đồng nghiệp lúc 8h nhưng biết các
thành viên khác có thói quen 8h30 mới đến vì theo quan niệm của họ
rằng đến sớm để làm gì, lại phải mất công phải chờ đợi, “dại gì” “từ từ
hãy đến” mặc dù vậy mình vẫn đến đúng giờ;... hoặc lại một chuyện khác
như gặp bạn thân để bàn công việc lúc 18h30 nhưng trước đó 1 tiếng trời
bắt đầu mây đên, nghi có dấu hiệu mưa, thay vì điện thoại nói dời lại vào
hôm sau, tôi quyết định vẫn đi gặp, cuối cùng dính mưa thật ướt từ đầu
đến chân … hoặc như việc hứa sẽ gửi lại tài liệu cho một người bạn trong
buổi tối nhưng hôm đó đi chơi nguyên ngày về mệt lả muốn đặt lưng luôn
nhưng cuối cùng vẫn phải bò lết dậy để gửi tài liệu, lúc xong gửi xong thì
đồng hồ báo 23:59, may quá vẫn chưa qua 00:00 (tức là chuyển qua
ngày hôm sau) và còn rất nhiều, rất nhiều những ví dụ khác nữa.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
98
Khi chúng ta giữ chữ tín chúng ta sẽ nhận được sự tin cậy, niềm tin,
sự tín nhiệm của phụ huynh, của học sinh, của các bạn đồng nghiệp và
mọi người xung quanh đối với mình. Vì vậy là giáo viên chúng ta hãy
luôn nhớ:
- Luôn xem chữ “TÍN” là danh dự của chính mình; luôn chuẩn bị đầy
đủ năng lực thực thi và nỗ lực hết mình để đảm bảo đúng cam kết.
- Thể hiện sự uy tín, chính trực trong công việc, đã hứa thì phải làm đã
làm thì phải hiệu quả; làm việc cẩn thận, chu đáo, làm tròn trách nhiệm,
trung thực, giữ đúng hẹn, không gian dối.
- Tín với đồng nghiệp, với phụ huynh, với học sinh, với mọi người.
- Thành công bắt đầu từ niềm tin chữ “TÍN”.
Các bạn đồng nghiệp của tôi – những con người đều tràn đầy nhiệt
huyết chúng ta đang sống trong một ngôi trường tốt nhưng còn non trẻ và
còn nhiều chông gai ở phía trước. Chúng ta sẽ cần nhiều hành trang để
bước đi, rồi chúng ta sẽ có thành công, có thất bại, nhưng tôi mong dù ở
giai đoạn nào, chúng ta vẫn phải luôn giữ được chữ Tín của mình.
8. Giá trị cốt lõi nhất
Và trong tất cả những giá trị cốt lõi đó, theo tôi, tình yêu thương, sự
tận tâm, yêu nghề chính là giá trị cốt lõi nhất. Tất cả đều lấy chữ “Tâm”
làm gốc. Giống như kết thúc truyện “Những người khốn khổ”, trước khi
qua đời, Huy-gô đã gửi gắm triết lý tình thương của mình trong câu dặn
dò của Giăng-van-giăng: “Trên đời này chỉ có một thứ tồn tại thôi, đó là
tình yêu thương. Tình yêu thương có ý nghĩa thật lớn lao trong cuộc sống
con người”. Tình yêu thương là sự sẻ chia những gì mình có cho mọi
người, nó xuất phát từ trái tim, sự đồng cảm và tinh thần đồng loại, tinh
thần trách nhiệm của con người với con người trong xã hội. Chính tình
yêu thương giúp con người vững tin hơn trong cuộc sống, vượt qua gian
khổ, nó cảm hóa và làm thay đổi những người sống chưa tốt... Tình yêu
thương làm cuộc đời này đẹp hơn. Tình yêu thương của ta đưa người
khác đến đỉnh cao của thành công và đưa ta vượt lên trên những điều
tầm thường. Tình yêu thương là điều quý giá nhất trên đời mà người với
người trao tặng cho nhau như Tố Hữu đã từng viết: “Có gì đẹp trên đời
hơn thế. Người với người sống để yêu nhau.”. Quả đúng thật! Bản thân
tôi – khi còn là một đứa trẻ với những suy nghĩ hết sức ngây ngô cũng đã
hiểu được cảm giác khác biệt giữa yêu thương và ghét bỏ lạnh nhạt là
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
99
như thế nào? Tôi còn nhớ như in ngày tôi học lớp một, năm đó cô Mai
Anh – Người mẹ thứ hai mà chúng tôi gọi mãi sau này, làm chủ nhiệm lớp
. Ngay tuần đầu tiên, cô đã đi thăm lần lượt nhà từng học sinh để hiễu rõ
hơn về hoàn cảnh sống của các con. Rồi những ngày sau, dù là ngày
mưa hay ngày nắng, kể cả lúc cô buồn hay cô vui, cô bận hay không thì
cô vẫn dành thời gian để trò chuyện chăm sóc cho chúng tôi từ bữa ăn,
giấc ngủ, uốn nắn từng câu chữ, luyện đi luyện lại cho những bạn bị
ngọng... Và có lẽ chính tình yêu thương, sự chân thành, mộc mạc của cô
đã cảm hóa lũ trẻ nghịch ngợm, vô tâm, ích kỉ chúng tôi. Đưa chúng tôi từ
lớp hạng B vươn lên thành hạng A luôn yêu thương nhau, coi nhau như
anh chị em trong gia đình, chơi gì là cả lớp cùng chơi, thua bóng đá lớp
khác thì cả lớp cùng khóc, ăn cả lớp cùng ăn... rồi ngày chồng cô mất, cả
lớp tôi cũng tập hợp lại để cùng đi viếng... Và còn nhiều rất nhiều kỉ niệm
khác nữa không sao kể siết. Chính vì vậy mà hơn 20 năm đã trôi qua
nhưng những kỉ niệm về cô và các bạn lớp 1B ngày đó sẽ luôn in đậm
trong tâm trí tôi. Chính tình yêu của cô đã khơi dậy ngọn lửa yêu thương,
nhiệt huyết trong lòng chúng tôi, để chúng tôi có thể trưởng thành như
ngày hôm nay. Và giờ đây, khi đang là một giáo viên, tôi càng mong
muốn những thế hệ học sinh của mình được lớn lên trong tình yêu
thương. Tôi tin: “Tình yêu thương” sẽ là cốt lõi của mọi hành động. Có
tình yêu ta sẽ tự tin, dám nghĩ, dám làm, có tình yêu đã sẽ sống có kỉ luật,
có tình yêu ta sẽ phải luôn suy nghĩ để tìm kiếm sự sáng tạo, có tình yêu
ta sẽ luôn cầu tiến. Và tôi càng tin rằng: chỉ cần có “tâm” với nghề, có một
trái tim ấm nóng luôn tràn đầy tình yêu thương với con trẻ chúng ta sẽ nỗ
lực hết sức để làm được tất cả mọi điều mà chúng ta muốn.
NHỮNG VIỆC CHÚNG TA CẦN LÀM ĐỂ GÌN GIỮ VÀ PHÁT TRIỂN
VĂN HÓA PASCAL
V . QUY TẮC ỨNG XỬ VĂN HÓA
1. QUY TẮC ỨNG XỬ CỦA CÁN BỘ, GIÁO VIÊN, NHÂN VIÊN
a. Đối với học sinh:
- Trong mọi tình huống, mỗi CB, GV, NV luôn đặt tình thương và trách
nhiệm nhà giáo lên hàng đầu; coi học sinh như con, em; lấy sự tiến bộ
của học sinh làm niềm vui, lẽ sống của mình.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
100
- Tôn trọng ý kiến cá nhân; biết lắng nghe và cùng chia sẽ những khó
khăn trong cuộc sống của học sinh. Ứng xử thân thiện, hòa nhã, không
xúc phạm danh dự, thân thể, không phân biệt đối xử đối với học sinh.
- Thấu hiểu nổi buồn và hoàn cảnh riêng của mỗi học sinh; quan tâm,
giúp đỡ các em có hoàn cảnh đặc biệt; học sinh chậm tiến; biết tạo cơ hội
cho học sinh sửa chữa lỗi lầm, khuyết điểm để vươn lên.
- Luôn là tấm gương sáng, mẫu mực về đạo đức, tác phong cho học
sinh noi theo.
b. Đối với đồng nghiệp và tập thể sư phạm:
- Mỗi người đều có ý thức xây dựng tập thể đoàn kết, chung sức,
chung lòng, tích cực góp phần xây dựng nhà trường ngày càng
vững mạnh.
- Mỗi người đều phải tôn trọng tổ chức, tôn trọng đồng nghiệp, cấp
trên và người lớn tuổi. Luôn đặt danh dự và quyền lợi tập thể trên quyền
lợi cá nhân, mình vì mọi người.
- Chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống với đồng nghiệp. Sống
hòa đồng, thân thiện, sẵn sàng hợp tác trong công việc; giúp đỡ đồng
nghiệp khi gặp khó khăn hoạn nạn trong cuộc sống.
- Ứng xử văn minh, lịch sự trước đồng nghiệp, bình tĩnh khi trình bày ý
kiến, phát ngôn có văn hóa. Không xúc phạm danh dự và thân thể
đồng nghiệp.
- Coi trọng tự phê bình và phê bình trước tập thể, góp ý chân thành khi
đồng nghiệp làm việc sai, lắng nghe sự góp ý của người khác một cách
cầu thị; tránh bằng mặt mà không bằng lòng. Không gây bè cánh chia rẽ
nội bộ.
c. Đối với phụ huynh học sinh và khách:
- Chào hỏi niềm nở; chỉ dẫn, giúp đỡ tận tình khi có khách đến thăm
trường hoặc giao dịch công tác.
- Tôn trọng và lắng nghe ý kiến của cha, mẹ học sinh. Xác lập mối
quan hệ mật thiết giữa nhà trường và gia đình; thường xuyên trao
đổi để cùng phối hợp giáo dục học sinh tiến bộ; không đùn đẩy trách
nhiệm, đổ lỗi cho nhau.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
101
- Giữ vững mối quan hệ nhưng không lợi dụng tình cảm hoặc tiền bạc
của cha mẹ học sinh, vụ lợi cá nhân làm mất uy tín nhà giáo.
d. Đối với cơ sở vật chất, môi trường sư phạm:
- Có ý thức bảo vệ cơ sở vật chất, xây dựng và giữ gìn môi trường sư
phạm xanh, sạch đẹp. Sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, giữ vệ sinh nơi làm
việc, hội họp.
- Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện, nước, trang thiết bị của
nhà trường.
2. QUY TẮC ỨNG XỬ VĂN HÓA CỦA HỌC SINH
Mỗi học sinh trường THCS Pascal phải nắm vững và thực hiện tốt
“Quy tắc ứng xử văn hóa” cụ thể như sau:
a. Đối với bạn bè:
- Luôn tôn trọng, hòa nhã, đoàn kết, xem bạn học như anh em ruột thịt,
tuyệt đối không gây gổ đánh nhau, không phân biệt giàu nghèo, nam nữ.
- Giúp đỡ bạn lúc khó khăn, hoạn nạn trong cuộc sống.
- Giúp bạn học tập tiến bộ, tích cực rèn luyện đạo đức tác phong, phát
huy ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm cùng trở thành người tốt.
- Biết thông cảm, chia sẽ những buồn vui với bạn, cùng chung chí
hướng, quyết tâm phấn đấu vươn lên.
- Biết hợp tác với bạn và tham gia hoạt động tổ, nhóm trong học tập và
lao động.
- Khiêm tốn khi đánh giá về mình, thật thà, trung thực khi đối xử
với bạn.
b. Đối với với thầy cô giáo, cán bộ nhân viên nhà trường:
- Lễ phép, tôn trọng và vâng lời thầy cô giáo, cán bộ nhân viên
nhà trường.
- Mạnh dạn đề xuất những khó khăn của bản thân trong học tập, rèn
luyện để thầy cô giáo giúp đỡ khắc phục .
- Biết giúp đỡ thầy cô giáo hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng day và
giáo dục.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
102
- Thân thiện nhưng biết giữ khoảng cách thầy trò, tránh lợi dụng.
c. Đối với khách và người lớn tuổi:
- Khi có khách đến thăm trường, học sinh phải biết chào hỏi lịch sự .
- Lễ phép, kính trọng và vâng lời người lớn tuổi. Biết kính trên
nhường dưới.
- Giúp đỡ người lớn tuổi khi gặp khó khăn trong cuộc sống .
d. Đối với môi trường sống và học tập :
- Biết bảo vệ sức khỏe, phòng chống dịch bệnh, rèn luyện kỹ
năng sống.
- Có ý thức bảo vệ cơ sở vật chất, xây dựng và giữ gìn trường, lớp
học xanh, sạch đẹp.
- Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện, nước, trang thiết bị của
nhà trường.
- Có ý thức bảo vệ các công trình văn hóa, các di tích lịch sử ở
địa phương.
- Xây dựng nếp sống văn hóa (NSVH) trong Nhà trường.
VII. VĂN HÓA HÀNH VI, PHONG CÁCH, LỀ LỐI LÀM VIỆC CỦA
NHÀ TRƯỜNG
1. Văn hóa chào hỏi
* Tư thế chào
- Đứng với tư thế đĩnh đạc, hướng mắt nhìn người đối diện thể hiện
sự tôn trọng;
- Mỉm cười, thể hiện sự thân thiện;
* Thứ tự ưu tiên chào
- Nhân viên chào cấp trên trước, khi được chào, cấp trên phải chào lại;
- Đồng nghiệp cùng cấp: Người ít tuổi chào người nhiều tuổi trước;
- Học sinh: Chủ động chào giáo viên, người lớn tuổi trước.
* Cách thức bắt tay
- Dùng một tay (thường là tay phải) để bắt tay;
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
103
- Khi bắt tay, mắt nhìn thẳng vào mắt người đó thể hiện sự tôn trọng,
thân thiện;
- Bắt tay với tư thế bình đẳng, đứng thẳng người thể hiện sự hữu nghị.
Chỉ siết nhẹ bàn tay để thể hiện sự nồng ấm và thân thiết.
2. Văn hóa nói chuyện và trao đổi
- Dùng từ ngữ phù hợp
- Nói rõ ràng
- Thể hiện là người tích cực và có óc sáng tạo
- Thể hiện thái độ niềm nở, thân thiện.
3. Văn hóa nghe
Để giao tiếp hiệu quả, không những phải biết diễn đạt rõ ràng mà còn
phải biết lắng nghe người đối thoại; “Nói là gieo, nghe là gặt”. Vì thế, cán
bộ giáo viên công nhân viên nhà trường khi nghe người khác nói, cần
lưu ý:
- Tập trung năm bắt ý tưởng người đối thoại
- Khuyến khích người đối thoại bộc lộ ý kiến bằng cách đặt những
câu hỏi
- Nhắc lại lời nói của người đối thoại nhằm tạo bầu không khí tin tưởng
- Giữ thái độ cởi mở
4. Văn hóa giao tiếp qua điện thoại
* Khi nhận điện thoại:
- A lô + tên người nghe + đơn vị + xin nghe !
- Nói ngắn gọn, rõ ràng, âm lượng vừa phải
- Luôn giữ thái độ bình tĩnh, lịch thiệp
- Biết lắng nghe, không cắt ngang
- Kết thúc bằng lời chào hoặc cảm ơn và đặt máy nhẹ nhàng
5. Văn hóa giới thiệu và tự giới thiệu
- Giới thiệu người có địa vị thấp cho người có địa vị cao trước;
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
104
- Giới thiệu chức vụ đi kèm theo tên của người được giới thiệu;
6. Văn hóa giao tiếp với phụ huynh học sinh
- Chào và hướng về phụ huynh khi thực hiện giao dịch
- Tiếp đón một cách niềm nở, chân thành
- Tiếp nhận và giải quyết các yêu cầu của phụ huynh một cách nhanh
chóng, trách nhiệm
Lưu ý khi giao tiếp với phụ huynh:
- Luôn đúng giờ và tác phong chuyên nghiệp
- Thực hiện đúng cam kết với phụ huynh, có chữ tín với phụ huynh
- Xử lý khéo léo khi tiếp xúc với phụ huynh than phiền bằng cách lắng
nghe tích cực, đưa ra lời xin lỗi ngay khi có thể.
7. Tác phong làm việc
- Đến trước 5 phút để có thể bắt đầu làm việc đúng thời gian và không
gây ảnh hưởng đến người xung quanh;
- Khi vắng mặt hay đi làm muộn vì những lý do bất khả kháng, phải xin
phép với cán bộ quản lý;
- Chào hỏi mọi người khi đến chỗ làm hoặc rời trường học (lưu ý nhất
là lần gặp đầu tiên trong ngày);
- Không rời vị trí trong thời gian làm việc nếu không có lý do chính
đáng và chưa được sự chấp thuận của cán bộ quản lý;
8. Vệ sinh nội vụ
- Giữ gìn cảnh quan nơi làm việc sạch sẽ gọn gàng;
- Sắp xếp các thiết bị phục vụ công việc, vật dụng cá nhân gọn gàng,
khoa học.
- Khi đứng dậy khỏi nơi làm việc, tài liệu phải được xếp lại ngay ngắn;
không để quá nhiều đồ vật không cần thiết trên bàn làm việc;
- Phân loại, lưu trữ tài liệu nghiên cứu, phục vụ cho công việc, thuận
tiện khi tra cứu.
- Đẩy ghế xuống dưới bàn.
9. Trang phục, diện mạo
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
105
- CBNV phải mặc đồng phục theo đúng quy định, trang phục phải gọn
gàng, sạch sẽ, phẳng nếp;
- Diện mạo cá nhân gọn gàng, nghiêm túc:
10. Ý thức tham gia hội họp
- Đến sớm 5 phút
- Chỉ được phát biểu khi có sự đồng ý của chủ tọa.
- Chú ý lắng nghe ý kiến của người khác trước khi trình bày ý kiến của
riêng mình.
- Không nói xấu hoặc bôi nhọ người khác.
- Không tranh cãi gay gắt hoặc dùng lời nói khiếm nhã trong cuộc họp.
- Hạn chế nghe điện thoại trong giờ họp, điện thoại di động ở chế
độ rung.
- Không làm việc và nói chuyện riêng, không tự ý bỏ ra ngoài hoặc bỏ
dở cuộc họp.
11. Văn hóa “Chơi”
- Giúp cân bằng công việc, cuộc sống, nâng cao chất lượng cuộc
sống, phục hồi sức khoẻ, tái tạo sức lao động.
- Hãy tự dành cho mình những khoảng thời gian thư giãn thực sự.
- Chia sẻ thông tin, thắt chặt mối quan hệ, đoàn kết tập thể.
- Làm ra làm, chơi ra chơi.
- Thể hiện người có văn hóa, có hiểu biết.
- Không uống rượu bia “quá chén”, “vượt giới hạn” gây ảnh hưởng tới
sức khoẻ, tính mạng, hình ảnh cá nhân và nhà trường tại nơi làm việc.
Các bạn đồng nghiệp thân mến!
Mọi quy chuẩn đều trở nên vô nghĩa nếu nó không được tự ý thức và
tự giác thực hiện bởi mỗi chúng ta - mỗi thành viên của trường THCS
Pascal. Tôi nhớ có người đã nói rằng: “Phép màu là tên gọi khác của sự
nỗ lực”. Không có thành công nào dễ dàng mà không phải trải qua sự trả
giá, bởi vậy, tôi tin rằng những cố gắng ngày hôm nay của tất cả thành
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
106
viên trong đại gia đình Pascal sẽ là ngọn lửa sáng cho thế hệ học sinh
Pascal mai sau.
Lời cuối, xin kính chúc quý thầy cô và các đồng nghiệp của tôi luôn dồi
dào sức khỏe, thành công và hạnh phúc!
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
107
CHO ĐI VÀ NHẬN LẠI – VÔ VÀN NHỮNG THƯƠNG YÊU
Khi đọc những dòng tâm sự đầy cảm xúc của đồng nghiệp, tôi lại càng
thấy mình may mắn vì được làm việc ở Pascal. Mà đúng hơn là tôi được
trải nghiệm. Vì ai đó đã nói rằng “Nếu công việc là đam mê của bạn, thì
mỗi ngày bạn đều không phải đi làm”.
Tôi đã từng nghe người ta nói về nghề giáo rằng các thầy cô luôn từ
tốn, điềm đạm thậm chí là hết sức điềm đạm. Thầy cô luôn luôn là quần
vải, áo sơ mi trắng, xách một chiếc cặp đen to đùng. Thầy cô là vầng trán
lúc nào cũng nhăn lại, kết đôi với cặp kính cận hay trang giáo án viết tay
cũ sờn. Và những bạn bè đồng trang lứa với tôi, những đứa cực kì lí lắc,
sau khi đi dạy ở rất nhiều ngôi trường khác cũng khiến tôi nghĩ rằng, làm
thầy cô rồi sẽ thành như thế.
Tôi hoang mang. Tôi hoang mang vì tôi chưa được “đĩnh đạc” như thế
bao giờ khi là học sinh, khi là sinh viên và ngay cả khi tôi đã là giáo sinh
thực tập của một trường THPT. Vì thế nên sau khi ra trường, trong khi
học thêm mỗi tối, tôi nhanh chóng tìm một công việc khác. Công việc thú
vị liên quan đến sách vở - công việc mà tôi có thể nói theo phong cách
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
108
nào cũng được, làm gì cũng được, thậm chí tranh luận với sếp cũng
được, miễn cuốn sách của tôi đến được nhà xuất bản mà không mắc sai
sót nào.
Rồi tôi hoàn thành việc học và đến với Pascal như một cái duyên. Mỗi
ngày tháng trôi qua, tôi càng tin rằng đó là “mối lương duyên” thực sự. Tôi
tìm thấy mình, chính mình chứ không phải một “cô giáo” như người ta vẫn
thường “cho là thế”. Từ nhà quản lý cho đến những đồng nghiệp của tôi,
ai cũng cởi mở, tôn trọng mọi sự khác biệt. Tôi không nhất thiết phải như
thế này, tôi không nhất thiết phải như thế kia. Điều cuối cùng tất cả chúng
tôi hướng đến là các con tiến bộ mỗi ngày, năng động hơn, tử tế hơn và
vui vẻ hơn.
Ở Pascal, tôi cũng có “sếp”, nhưng thầy không ngại làm bất cứ việc gì,
miễn điều đó tốt cho học sinh. Thầy có thể nhặt rác ở sân trường, vợt
muỗi, căng bạt, xung phong dạy đọc sách, tâm sự năm phút cuối giờ
chào cờ và kiêm luôn cả việc tiếp chuyện với các con. Các con cũng lên
phòng thầy thắc mắc, tôi vẫn nói vui là “kiện cáo”, tâm sự, tặng sách rồi
“đòi hỏi” thầy tặng lại một cách thật tự nhiên. Sẽ thật tuyệt biết bao nếu
sau này đi làm, các con cũng chia sẻ như vậy với những người đồng
nghiệp và nhà quản lý của mình. Các con sẽ biết cách nói chuyện, biết
cách đề nghị và biết cách chia sẻ một cách hợp tình, hợp lý hơn.
Ở Pascal, tôi cũng có những người đồng nghiệp – những thầy cô giáo
với muôn vàn cá tính khác nhau: nghiêm nghị, vui vẻ, cá tính, năng
động... Vì thế nên tôi không cần trở thành một hình mẫu nào cả. Tôi có
thể đi giày thể thao để các con cùng ồ lên, sau đó rủ nhau hôm sau cả lớp
cùng đi giày như vậy. Nhưng khi các con đã đi giày rồi thì tôi lại điệu đà,
bất thần mặc váy hồng “sến sẩm”, vân vân và mây mây vì tâm trạng của
tôi thay đổi mỗi ngày.
Chính vì tôi không phải trở thành một khuôn mẫu cứng nhắc nên tôi
luôn cố gắng để học sinh của mình không trở thành sản phẩm của bất cứ
một “khuôn mẫu” nào. Tôi tìm cách khuyến khích các con. Các con có thể
học thật giỏi một môn, giỏi cùng một lúc nhiều môn, cũng có thể chỉ giỏi
làm bánh và thạch 3D... miễn là con biết cố gắng để tiến bộ mỗi ngày. Tôi
mong các con đi học thật vui vẻ, tìm thấy mình có năng khiếu hoặc sở
trường nào đó, và cố gắng phát huy nó. Tôi đã từng mong mỏi như vậy
khi đọc “Tốt-tô-chan, cô bé bên cửa sổ”. Thật tuyệt vời biết bao nếu
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
109
những học sinh của tôi cũng tìm thấy niềm vui mỗi ngày khi cắp sách đến
trường như cô bé Tốt-tô-chan vậy.
Ở Pascal, chúng tôi yêu thương nhau và yêu thương học sinh. Với tôi,
khi mọi phương pháp giáo dục còn chưa mang đến hiệu quả tức thời, khi
tôi đau đầu, đau cả họng mà các con vẫn còn quên bài, quên khăn đỏ,
còn nghịch ngợm tung tăng trong giờ ngủ trưa, còn trêu nhau inh ỏi tối
ngày, tôi chỉ còn một phương pháp duy nhất: yêu thương. Tôi cứ nghĩ, đó
là cách để tôi không “nhụt chí” trong quãng đường dài giáo dục các con,
đó là phương pháp “chữa bệnh tinh thần” cho tôi trước hết. Nhưng tôi
nhanh chóng nhận ra, các con học được điều đó, và thậm chí yêu thương
lại tôi gấp nhiều lần. Từ khi nào, các con lại đang chăm sóc cho tôi từ việc
lật gối, kẻo cô sẽ kê đầu vào phần khóa kéo, múc canh không có một
chiếc lá nào vì đã “nghiên cứu” rất kĩ càng: phụ nữ có thai không nên ăn
rau ngót, thậm chí đề nghị tôi ăn nhiều tiết canh một cách rất hồn nhiên vì
sợ tôi bị thiếu máu và sẵn sàng “lập hội” quây kín nhà vệ sinh, gõ cửa ầm
ầm gọi tôi ra vì sợ cô đang buồn, khóc rấm rứt trong ấy. Có lẽ, chính các
con đã tác động lại tôi và những người đồng nghiệp của tôi để chúng tôi
luôn cố gắng hơn nữa, học hỏi nhiều hơn nữa mỗi khi đến trường.
Ở Pascal, tôi được đào tạo, góp ý, khuyến khích để hoàn thiện bài dạy
của mình. Và vì thế, tôi cũng cố gắng khuyến khích học sinh. Tôi để các
con tự làm, tự kể chuyện, tự đóng kịch, tự thuyết trình cho nhau nghe, tự
trang trí gian hàng, tự bán hàng thậm chí tự quản lý lớp thay tôi. Ban đầu,
mọi thứ thật “hỗn loạn” vì sản phẩm của hội “nhất quỷ, nhì ma” có “bình
thường” được bao giờ. Nhưng tôi vẫn tin tưởng, và ngày một tin tưởng
hơn bởi các con ai rồi cũng lớn. Mỗi ngày, con bớt đi một chút vụng về,
tăng thêm một phần khéo léo. Sung sướng biết bao khi nhìn thành quả
của các con và khen một câu khiến cả cô lẫn trò đều hỉ hả “Các con làm
đẹp/ giỏi hơn cả cô!”.
Ở Pascal, khi các con tự làm, các con sáng tạo vô cùng. Có những
sáng tạo khiến cô tấm tắc, đương nhiên cũng có những sáng tạo khiến cô
“bàng hoàng”. Nhưng cả tôi và các con đều vui vì điều đó. Mọi sáng tạo
đều đáng được trân trọng, như một nhà văn dữ dội mà tôi yêu quý đã viết
rằng ông “có thể mặc thây ngàn tiếng chửi tục tằn, trừ tiếng chửi: “Sống
không sáng tạo!”. Tôi sẽ vẫn tin tưởng học sinh, trao cho các con cơ hội
để trưởng thành, để hoàn thiện mình và hoàn thiện mọi việc. Bởi chính
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
110
các con làm tôi có thêm động lực hoàn thiện mình, nỗ lực, cố gắng, sáng
tạo nhiều hơn nữa.
Sau cùng, tôi biết rằng còn vô vàn giá trị văn hóa tốt đẹp mà tôi
cần phải học, cần phải truyền cảm hứng cho các con. Nhưng tôi tin với
những yêu thương – nỗ lực – tích cực – sáng tạo mà chúng tôi đang
phấn đấu, các con sẽ thực sự hạnh phúc khi tới trường. Và khi lớn
lên, bay thật xa với ước mơ của mình, các con vẫn khao khát được trở
về trường – về nhà.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
111
TÔI - NGÔI NHÀ PASCAL VÀ TƯƠNG LAI!
TS. Hoàng Thanh Tú
Cố vấn chuyên môn trường THCS Pascal
Tháng 11 đối với tôi là một tháng quan trọng nhất trong năm, sau
tháng 5 là tháng sinh nhật. Tháng 11 - tháng tri ân các thầy cô, tháng của
những người làm nghề giáo.
Tháng 11/2017 sắp đến, tình cờ với sự ra đời của “Sổ tay văn hoá
Pascal”, tôi có một quyết định quan trọng trong cuộc đời sự nghiệp của
mình. Tôi tạm biệt một trường đại học, một môi trường nhà nước mà
nhiều người mơ ước, tôi chọn Pascal-ngôi trường nhỏ bé, trường tư và
đang từng bước phát triển ở nơi tôi sinh ra và lớn lên. Tôi chọn Pascal
không chỉ đơn giản vì tôi muốn đồng hành cùng người bạn đặc biệt của
tôi 27 năm qua, cũng không chỉ đơn giản vì muốn đồng hành với những
học trò của tôi mà hơn hết là vì tôi chọn một môi trường làm việc mới -
một văn hoá mới - văn hoá Pascal - nơi tôi tin sẽ tạo cho tôi niềm cảm
hứng mới để được làm việc, được cống hiến và sáng tạo.
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
112
Ngược dòng thời gian, những nơi tôi đã đi qua sau khi tốt nghiệp đại
học, tôi may mắn được trải nghiệm làm “người thầy” ở những môi trường
khác nhau. Tôi bắt đầu làm giáo viên lần lượt ở 3 ngôi trường THCS -
trường công ở Đông Anh. Ấn tượng của tôi về những ngày đó là miệt mài
và vất vả lắm vì những điều kiện dạy học không được tốt như bây giờ.
Lúc ấy tôi - một giáo viên trẻ, tâm huyết với từng bài dạy và cũng từng
nản mỗi khi học trò chưa chăm, chưa thích học. Sau 10 năm, tôi đã quyết
định đến một trường THPT của nội thành Hà Nội để thử sức mình. Đó
thực sự là những tháng ngày vất vả nhất trong cuộc đời làm nghề giáo. Vì
là trường công, vì là trường mới thành lập nên điểm tuyển sinh vào
trường là rất thấp vì thế học trò của tôi hầu hết là chưa ngoan, chưa
chăm học thậm chí là luôn thích đánh nhau, phá mọi quy định của trường.
3 năm ở đó, tôi đã được trải nghiệm rất nhiều điều quý giá cho chặng
đường sau này của mình. Tôi yêu thương học trò chân thành và tôi cũng
học được từ các em cách để tạo ra một môi trường giáo dục một cách
công bằng, không phân biệt giữa các học trò được sinh ra trong một gia
đình giàu hay nghèo, có bố mẹ chăm sóc hay phải sống cùng ông, bà sau
khi bố mẹ ly hôn, tôi cũng học được cách nhận diện ra và phát huy được
điểm tốt nhất trong mỗi học trò ngay cả khi trò đó được coi là một HS “cá
biệt”. Những ngày tháng ấy tôi cũng có cơ hội được mời dạy ở những
trường khác với những học trò rất khác, một trường nằm trong trường đại
học sư phạm theo mô hình trường bán công, trường kia dành cho những
học sinh chuyên toán rất thông minh và cá tính. Tất cả đã cho tôi những
kinh nghiệm để thử sức ở một bậc học mới - trường đại học. Tôi chưa
bao giờ nghĩ tôi sẽ làm giảng viên đại học. Khi cơ hội đến tôi mất 1 năm
để suy nghĩ và cân nhắc, quyết định. Tôi có 12 năm thử sức, cống hiến và
chứng minh tôi có thể làm rất tốt và truyền lửa cho những giáo viên tương
lai. May mắn nữa là tôi vẫn tiếp tục có cơ hội gắn bó với các trường
THPT danh tiếng ở Hà Nội khi đồng hành cùng sinh viên trong các đợt
thực tập sư phạm. Và tôi được mời dạy ở 1 trường quốc tế - một môi
trường năng động với những học sinh rất năng động, họ được đào tạo để
sẵn sàng bước ra thế giới, biết học hỏi để làm một công dân toàn cầu.
Trải qua nhiều môi trường khác nhau, ở mốc 25 năm của sự nghiệp tôi
chọn ngôi nhà Pascal vì tôi mong muốn cùng góp sức xây dựng và phát
huy thương hiệu “văn hoá Pascal” với những điểm nổi bật:
Sổ Tay Văn Hóa Pascal
113
- Một nền văn hoá chung, đa sắc màu: ở đó mỗi chúng tôi-dù là nhà
quản lý, giáo viên, học sinh hay nhân viên trong trường đều mang đến
những vốn sống, năng lực cá nhân, những kinh nghiệm, những sở
trường... rất riêng, mỗi người là một mảng màu sắc để góp chung vào
một bức tranh văn hoá Pascal với đường nét nổi bật và không trộn lẫn với
một nơi nào khác.
- Một môi trường ĐƯỢC làm việc, ĐƯỢC học tập và sáng tạo: tôi vẫn
đọc được khẩu hiệu “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” ở nhiều ngôi
trường mà tôi đã đến nhưng để được sống trong một môi trường như vậy
là điều không dễ dàng. Tôi nghĩ mình cũng đã may mắn và tiếp tục may
mắn khi có điểm đến tiếp theo trong hành trình làm nghề giáo của mình ở
ngôi trường này. Trải nghiệm nhiều cho tôi hiểu sự khác nhau quá lớn
giữa “được làm việc” với “phải làm việc”, “được học” với “phải học”. Tôi
thực sự thương những học sinh phải chịu áp lực “phải học” từ bố mẹ, từ
thầy cô. Vì thế, chọn Pascal, tôi mong muốn chia sẻ những kinh nghiệm
của mình với các bạn trẻ trong từng bài dạy để có thể cho học sinh cơ hội
được học và sáng tạo. Chỉ có thông qua các hoạt động học tập, vui chơi
các em mới bộc lộ được năng lực của mình và trưởng thành để sẵn sàng
trở thành một công dân tốt và tự tin để thành công.
- Một môi trường yêu thương nhau chân thành và biết hợp tác, sẻ
chia: chỉ khi mỗi chúng ta yêu thương đồng nghiệp chân thành, yêu
thương học trò chân thành, chúng ta sẽ được nhận lại tình cảm chân
thành của họ vì “Cho đi là để nhận lại”. Những gì được nói, được viết ra
từ trái tim thì sẽ chạm tới trái tim của người đọc, người nghe. Chọn
Pascal, tôi mong muốn được dành tấm lòng yêu thương của mình đến
những người bạn đồng nghiệp, những học trò -sinh viên của tôi và đến
các học sinh ở đây. Và điều quan trọng tôi muốn gửi gắm đến các đồng
nghiệp của tôi đó là: chính cách các thầy cô hợp tác, sẻ chia với nhau, với
các bậc cha mẹ sẽ là cách mà các học trò của mình sẽ học để làm theo.
Tôi muốn dừng bài viết ở đây vì tôi muốn 3 giá trị cốt lõi ấy được mọi
người ủng hộ và cùng gìn giữ, phát huy. Trong tương lai, ở một chặng
đường tiếp sau tôi mong muốn và tôi tin tôi sẽ có cơ hội được viết và ghi
lại những thành công của ngôi trường này và tất cả chúng ta tiếp tục
được vẽ thêm những mảng màu sắc sinh động vào bức tranh văn hoá
Pascal để lưu giữ lại cho các thế hệ sau.
SỔ TAY VĂN HÓA PASCAL
Chịu trách nhiệm nội dung
ThS. Trương Văn Diện
TS. Hoàng Thanh Tú
Ban biên tập
Phạm Minh Khôi
Nguyễn Thị Ánh Tuyết
Cung cấp ảnh
Đoàn Hữu Có
Phạm Minh Khôi
Lưu hành nội bộ
Trường THCS Pascal
Trung tâm xã Nam Hồng, huyện Đông Anh, T.P Hà Nội
Điện thoại: 0246.292.7304
Website: Pascalschool.edu.vn
Facebook: Trường THCS Pascal
Tháng 5 năm 2018
PA S C A L S C H O O L
SỔ TAY VĂN HÓA PASCAL