tema 11
TRANSCRIPT
XOSÉ MANUEL BESTEIRO
• 1930 Morre Wegener sen que a súa teoría fose aceptada• Mediados do século XX: estudo dos fondos oceánicos• 1968: existe por fin unha teoría sobre a tectónica de
placas
Alfred Wegener (1880-1930)
A HERDANZA DE WEGENER
O ESTUDO DOS FONDOS OCEÁNICOS Aportou datos decisivos para formular a teoría de
tectónica de placas As perforacións comezaron por 1960 e duraron 35 anos
O barco de investigación sueco Albatross, 1947-1948.
O buque de perforación Glomar Challenger (EE.UU.), foi posto en servizo en 1968.
O buque de perforación JOIDES Resolution, utilizado desde 1985.
A idade e as condicións medio ambientais no pasado dedúcense mediante o estudo dos abundantes fósiles microscópicos existentes nos sedimentos do fondo oceánico.
O ESTUDO DOS FONDOS OCEÁNICOS
Son relevos submarinos
Elévanse entre 2 e 3 Km sobre a chaira abisal
Máis de 60.000 Km de percorrido
6000 Km de anchura
Presentan fallas transformantes
Presentan un suco central, o Rift
Dorsal oceánica
A DORSAL OCEÁNICA
Rift
Saida do magma
As dorsais oceánicas son límites constructivos de placa onde se crea a
codia que forma os fondos dos océanos.
A DORSAL OCEÁNICA
Dorsal oceánica
Dorsal oceánica
.
. Falla transformante
.
A profundidade media das chairas abisais é duns 4.000 metros.
A DORSAL OCEÁNICA
IDADE DOS FONDOS OCEÁNICOS
• Idade das rochas inferior a 185 M.a en tódolos fondos O.• Nas dorsais idade inferior a 1 Ma. (Rochas actuais)• A idade vai aumentando ao afastarnos da dorsal• A maior potencia de sedimentos, máis idade do fondo
MaMa Ma Ma Ma 30Ma
A EXTENSIÓN DO FONDO OCEÁNICO
VELOCIDADE DE FORMACIÓN DO FONDO OCEÁNICO EN DIFERENTES TRAMOS DA DORSAL
1,8 Cm/ano
2,5 Cm/ano
18 Cm/ano
17,0 Cm/ano 4,1 Cm/ano7,3 Cm/ano
Nas ZONAS DE SUBDUCIÓN a litosfera oceánica introdúcese no interior terrestre, evitando o aumento indefinido da litosfera
Zona de subdución
Litosfera continental
Codia oceánica basáltica
A DESTRUCIÓN DA LITOSFERA OCEÁNICA
Fosa
DISTRIBUCIÓN DE VOLCÁNS E TERREMOTOS
Localización de volcáns e terremotos
Concéntranse en determinadas zonas
Coinciden volcáns e terremotos en moitos lugares
A coincidencia é maior na costa pacífica americana, na costa mediterránea e nas dorsais oceánicas
CONCLUSIÓNS DA DISTRIBUCIÓN DEDISTRIBUCIÓN DE VOLCÁNS E TERREMOTOS
Hai zonas xeolóxicamente moi activas que ocupan franxas estreitas e alongadas
Os terremotos orixínanse cando se fracturan enormes bloques de rochas ou ao se activáren fracturas antigas
PLACAS LITOSFÉRICAS
• PLACA é cada un dos fragmentos en que está partida a litosfera• Nos límites das placas ten lugar unha intensa actividade xeolóxica
– Dorsais (bordos constructivos) créase litosfera– Importante actividade magmática e sísmica
– Zonas de subdución (bordos destructivos), destrúese litosfera– É a zona de máis e maiores terremotos– Importante actividade volcánica
– Fallas transformantes (bordos conservativos), desprazamento lateral
– Frecuentes terremotos– Non hai actividade volcánica
Bordos constructivos Bordos destructivos Bordos conservativos
As dorsais oceánicas son límites constructivos de placa onde se crea a corteza que forma os
fondos dos océanos.
Lavas almohadilladas, unha proba do
vulcanismo submarino.
Dorsal oceánica
Saída do magma
BORDOS CONSTRUCTIVOS
As zonas onde a corteza oceánica subduce son os chamados límites destructivos.
Zona de subducción
Litosfera continental
Litosfera oceánica
BORDOS DESTRUCTIVOS
As fallas transformantes desprazan os fragmentos da dorsal e chámanse bordes pasivos.
Falla de San Andrés
Desprazamento lateral relativo dos bloques
BORDOS CONSERVATIVOS
Placa Arábiga
Placa Norteamericana
Placa Africana
Placa Euroasiática
Placa Nazca
Placa Pacífica
Placa Sudamericana
Placa de
Cocos
Placa Caribe
Placa Antártica
Placa Austroíndica
Placa Filipina
AS GRANDES PLACAS LITOSFÉRICAS
AS PLACAS MÓVENSE
A creación de litosfera nas dorsais implica desprazamento lateral
Os continentes móvense coas placas
As placas cambian de posición , de forma e de número
Comprobouse experimentalmente o movemento das placas a través de
Satélites
Raios láser
AS CORRENTES DE CONVECCIÓN NO MANTO
A temperatura no interior da Terra aumenta a medida que nos acercamos ao núcleo
As temperaturas do manto oscilan entre 1000ºC e 3700ºC O manto está en estado sólido pero ten un comportamento plástico
debido ás altas temperaturas Os materiasis máis quentes do manto terán menor densidade e soben En contacto coa litosfera con menor Tª os materiais arrefrían e
descenden de novo
O verdadeiro motivo non se ten moi claro pero crese que pasa algo parecido a cando se
quenta un líquido. Cando se ferve auga ou calquera outro líquido prodúcese unha
transferencia convectiva da calor, término que significa que a calor é levada dun lugar a outro
polo movemento mesmo do medio. O fluido máis cercano á fonte de calor esténdese, vólvese menos denso e tende polo tanto a subir á superficie onde se arrefría e cai de
novo ao fondo. Desta maneira establécese un proceso continuo de ascenso e descenso do
líquido en celdas permanentes formadas polas correntes do fluido.
AS CORRENTES DE CONVECCIÓN NO MANTO
Conseguiron sedimentos depositados directamente sobre o baseamento basáltico do fondo do Atlántico.
A idade dos fósiles nestes sedimentos, estimada polos paleontólogos a bordo, coincidía coa idade estimada polos xeofísicos.
As idades dos fósiles máis antigos en cada estación estaban aliñeadas exactamente coa distancia á zona central da dorsal, indicando que a velocidad de expansión non cambiara ao longo do tempo.
Os xeofísicos americanos Maxwell e von Herzen fixeran contribuciones importantes á teoría da tectónica de placas, investigando o fluxo da calor no fondo marino.
. Os resultados sobre os estudos foron publicados en 1970.
Maxwell von Herzen
CÁUSAS DO MOVEMENTO DAS PLACAS
A placa está levantada na dorsal e afundida nas zonas de subdución , o que favorece o esvaramento por gravidade
A litosfera subducida é densa e fría e as presións do manto aumentan máis a súa densidade. O extremo da placa subducida tira da placa
As placas serían arrastradas polo movemento dos materiais da astenosfera causados polas correntes de convección
As correntes de convección do manto son complexas
.
O NACEMENTO DUN OCÉANO
Hai 200 Ma os continentes estaban unidos formando a panxea de Wegener
A panxea comezou a fragmentarse e formáronse novos océanos AS PLUMAS MANTÉLICAS (Penachos) ascenden ata a base da
litosfera provocando o seu alombamento e adelgazamento
Pluma mantélica
FORMACIÓN DUN OCÉANO: CICLO DE WILSON
¿ESTASE FORMANDO HOXE ALGÚN OCÉANO?
SUR DE ÁFRICA
Estaría na fase de alombamento (elevación duns 300m) GRANDES VALES DE ÁFRICA(Rif valley)
3000 Km de depresión desde o mar Vermello
Estaría na fase de separación(formación do Rift) MAR VERMELLO
Formación dun mar estreito e de litosfera oceánica OCÉANO ATLÁNTICO
Estaría na situación nº 4
Formación avanzada dun océano
ROTURA DA LITOSFERA EN ETIOPÍA
A TECTÓNICA DE PLACAS
Permite explicar: Movementos de continentes e océanos Orixe e distribución de volcáns e terremotos Formación de cordilleiras
A litosfera está dividida en 7 grandes placas litosféricas e 12 de menor tamaño
Os bordos das placas poden ser: Constructivos(dorsais) Destructivos(zonas de subdución) Conservativos(fallas transformantes)
A litosfera oceánica renóvase continuamente, a continental non
As placas desprázanse sobre os materiais da astenosfera A velocidade é de algúns Cm/ano provocando o afastamento e
choque de continentes Nos bordos das placas ten lugar a principal actividade xeolóxica O desprazamento das placas débese a enerxía do interior terrestre
axudada pola gravidade As placas cambiaron de tamaño, posición e o seu número
A TECTÓNICA DE PLACAS
Límites
construtivosLímites
destrutivosLímites pasivos
A TECTÓNICA DE PLACAS
