relixiÓn: 1º eso

IES PLURILINGÜE EUSEBIO DA GUARDA – DEPARTAMENTO DE RELIXIÓN – PROXECTO DIDÁCTICO DE MATERIA

CURSO: 1º ESO – MATERIA: RELIXIÓN 1

PROXECTO DIDÁCTICO DE MATERIA

RELIXIÓN: 1º ESO



1.- OBXECTIVOS Os obxectivos para este nivel son: 1.- Comprender as relixións da antigüedade.. 2.- Razoar as respostas que as grandes relixións dan ás preguntas do ser humano. 3.- Identificar a Xesucristo como núcleo central da fe cristiá. 5.- Profundizar no significado da fe cristiá: definición, contido, actitudes que comporta. 6.- Descubrir as actitudes do cristián ante a vida. 7.-A Biblia : libros que a compoñen , xéneros literarios. 8.- Coñecer os principias datos da vida de Xesús de Nazaré. 2.- RELACIÓN DE UNIDADES DIDÁCTICAS Nos primeiros días de clase os alumnos realizarán probas de avaliación inicial, nos que a profesora valorará o seu nivel de inglés de inglés e de Relixión Católica. É fundamental para iniciar as clases, tendo en conta o nivel do alumnado. 1.- A BIBLIA.

Conceptos Procedimentos Actitudes -A revelación progresiva de Deus na historia de Israel -A dimensión relixiosa e social do home.. -A Biblia: composición, proceso de formación, os xéneros literarios, a hermenéutica .

-Lectura e compresión de textos bíblicos. -Relacionar uns textos bíblicos con outros - Elaborar esquemas e gráficos a partir de datos bíblicos con outros ou de informacións sobre a Biblia . - Exposición de contidos .

-Estima dos textos bíblicos e interese por coñecelos e profundizar neles . - Valor da cultura bíblica nas manifestacións artísticas , literarias e de pensamento . - Respecto pola dimensión religiosa do ser humano. - Valorar a Biblia como



- Diferenciar algunhas característias históricas , literarias e relixiosas da Biblia . - Elaborar unha estantería cos libros que compoñen a Biblia .

palabra de Deus e fonte de fe para os cristiáns e para outras relixións . - Valoración da actualidade e vixencia da mensaxe bíblica .

O TEMA TRANSVERAL TRATADO NESTA UNIDADE E A EDUCACIÓN MORAL E CIVICA . 2.- A MENSAXE DO ANTIGUO TESTAMENTO: DEUS É CREADOR E SALVADOR .

Conceptos Procedimentos Actitudes -Concepto de relixión. -O Deus que se revela : Creador e Pai -Os libros do A.T., especialmente o Pentateuco . - Feitos e situacións hstóricas e culturais do mundo antigo , contemporáneo os acontecementos bíblicos . - Os profetas .

-Exposición de contidos. -Descrición e recollida de datos dos distintos feitos que expresan a dimensión relixiosa do ser humano. -Relacionar uns textos bíblicos con outros. - Lectura de Exodo 20 . -Analizar , comparar e sintetizar os diferentes elementos relixiosos presentes nas grandes relixións da humanidade. - Visionado dun vídeo relacionado co principio do Xénesis. - Elaborar esquemas e gráficos a partir de datos bíblicos .

-Valoración de feitos religiosos como expresión da actitude interior da persoa cara á divinidade. - Valorar a cultura bíblica nas manifestacións artísticas , literarias e de pensamento . - Valor da Biblia como palabra de Deus e fonte de fe para os cristiáns e para outras relixións . - Valor da lectura asidua da Biblia .



- Lectura de Xénese 27 - Visionado da historia bíblica de Esaú e Xacob

O TEMA TRANSVERSAL TRATADO NESTA UNIDADE É A EDUCACIÓN MORAL E CÍVICA , EDUCACIÓN PARA A PAZ E A TOLERANCIA. 3.- OS EVANXEOS.

Conceptos Procedimentos Actitudes -Os evanxeos canónicos : autores , destinatarios , proceso de redacción e historicidade . -Os evanxeos sinópticos . - Os evanxeos apócrifos .

-Explicación dos conceptos. - Analizar textos bíblicos ( evanxeos ) segundo as regras e métodos da hermenéutica bíblica . - Relacionar uns textos bíblicos con outros - Ler en voz alta textos bíblicos . -Diferenciar algunhas características históricas , literarias e relixiosas dos evanxeos , mediante un estudo elemental do seu proceso de formación , dos seus xéneros literarios e dos seus criterios de interpretación .

-Actitude de busca para fundamentar as propias conviccións relixiosas. - Estima dos textos evangélicos e interese por coñecelos e profundizar neles . - Argumentar as nosas crenzas de forma respetuosa. - Valorar a lectura asidua do Novo Testamento.

TEMAS TRANSVERSAIS: EDUCACIÓN MORAL E EDUCACIÓN PARA A CONVIVENCIA.



4.- O PAÍS DE XESÚS . Conceptos Procedimentos Actitudes

-Documentos bíblicos e extrabíblicos sobre Xesús e o seu tempo . - Marco sociopolítico , cultural e relixoso da Palestina do século I . -Os xéneros literarios na Biblia .

-Explicación de conceptos. -Estudo de textos bíblicos. - Localizar e describir o marco xeográfico , social , político e religioso dos evanxeos , mediante o estudo e realización de mapas - Analizar as fontes de información sobre Xesús e a época na que vivíu . - Visualización dunhas escenas dun vídeo que fan referencia ás distintas clases sociais de Palestina do século I ( fariseos , saduceos , celotes , escribas , publicanos, sacerdotes , grupos marxinados )

- Interese por coñecer a vida e a mensaxe de Xesús . -Admiración e estima hacia Xesús .

TEMA TRANSVERSAL: EDUCACIÓN MORAL E CÍVICA 5.-A VIDA PÚBLICA DE XESÚS DE NAZARÉ.

Conceptos Procedimentos Actitudes - O mensaxe de Xesús - Datos da vida de Xesús , o inicio da súa vida pública . - O anuncio do Reino de Deus , núcleo da predicación cristiá .

-Explicación de contidos. -Análise de textos evanxélicos e interpretalos segundo as regras do Maxisterio da Igrexa. -Busca de razóns para

-Aprecio dos valores sobre o ser humano que xorden da mensaxe de Xesús. -Aprecio dos valores que xorden do Evanxeo e que compromoten ó cristián a colaborar no ben da sociedade.



crer. -Debate. - Sintetizar os episodios máis importantes de Xesús. - Relacionar as expresións relixiosas , artísticas e culturais coa mensaxe evanxélica .

- Interese por coñecer a vida e a mensaxe de Xesús .

TEMA TRANSVERSAL: A EDUCACIÓN PARA A PAZ E EDUCACIÓN MORAL. Esta unidade correspóndese co tema 7 do libro de texto . 6.- A MORTE E A RESURRECCIÓN DE XESUCRISTO.

Conceptos Procedimentos Actitudes -A morte de Jesucristo. - A resurrección de Jesucristo.. -As aparicións de Xesús Resucitado.

-Análise de textos neotestamentarios. - Lectura de aparicións de Cristo Resucitado - Debate.

-Toma de conciencia sobre a importancia de encontrar un sentido último e positivo da morte. - Interese por coñecer cómo foron as aparicións de Xesucristo despois da súa morte. - Actitude de esperanza no futuro propio e no da humanidade .

TEMA TRANSVERSAL: EDUCACIÓN CÍVICA E MORAL, Esta unidade correspóndese co tema 8 do libro de texto .



3.- TEMPORALIZACIÓN DAS UNIDADES 1ª avaliación: unidades 1 e 2 . 2ª avaliación: unidades 3 e 4 . 3ª avaliación: unidades 5 e 6 . 4.- METODOLOXÍA É moi importante que os alumnos comprendan o primeiro día de clase a estructura do curso, o seu desenvolvemento e as normas de funcionamento. Entregaráselle a cada alumno unha fotocopia onde constan os obxectivos xerais do curso, os principais contidos de cada avaliación,a metodoloxía a seguir e os compoñentes da cualificación da asignatura. O alumno é o centro do proceso de ensinanza-aprendizaxe e é importante transmitirlle estratexias que o fagan máis autónomo. Estas estratexias teñen como finalidade mostrar cómo se aprende, cómo se repasa, cómo se comproba o propio progreso (autoavaliación) ou cómo se adquiren as estratexias axeitadas para poder utilizar dunha maneira eficaz os coñecementos na materia. Realizaranse moitas das actividades propostas no libro de texto .É preciso que se respeten sempre os principios de aprendizaxe significativo,que se tome como base o nivel en que se encontra o alumno, así como o proceso que segue no seu aprendizaxe constructivo: 1-Fase inicial. Coñecementos previos. 2-Fase desarrollo. Estratexias nas que o alumno pon en contraste o que sabe co novo que chega. 3-Fase final. Adquisición firme dun novo aprendizaxe. A metodoloxía usada partirá da experiencia do alumno, axudándolle a reflexionar sobre as situacións propias e as do seu entorno social e cultural. O alumno terá que descubrir as implicacións do critianismo na mellora do ser humano e do seu entorno. 5.- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS O material imprescindible para o alumno é o libro de texto ( Relixión Católica editorial SM ISBN 84- 348- 4850- 3 ) e un cuadernillo de traballo.



Nalgunhas sesións a profesorá levará á clase material complementario (fichas, cartulinas, escenas de películas,documentais, biblias).Debido a que a asignatura se imparte en lingua inglesa a profesora elaborará moito material deste tipo. Fóra da aula, na biblioteca, o alumnado pode usar libros de lectura , libros de consulta, atlas, biblias e incluso computadoras para conectarse a rede, como medio de completar a súa aprendizaxe. 6.- ATENCIÓN Á DIVERSIDADE A clase de Relixión pretende integrar a tódolos alumnos, especialmente a aqueles que contan con problemas de aprendizaxe noutras áreas .Así, a interdisciplinariedade e a globalización serán principios básicos de relación desta asignatura co resto das disciplinas curriculares , especialmente con Ciencias Sociais e Lingua Inglesa . A clase de Relixión ten que ter unha actitude de apertura e estar aberta a cantos a soliciten, aínda que non foran crentes. 7.- COMPETENCIAS BÁSICAS

As propostas do ensino da relixión católica constitúen en sí mesmas unha cosmovisión do mundo e da vida e do ser humano , que fan posible a formación integral da persoa. Todas as achegas ás distintas competencias pódense agrupar da seguinte maneira : Competencia lingüística : - Identificar e confrontar os diversos tipos de linguaxe ( bíblico , litúrxico , testemuñal ) . - Enriquecer o vocabulario . - Expresar pensamentos , conviccións , vivencias e opinións coherentes coa fe . - Analizar con detalle e percibir a precisión conceptual da linguaxe doctrinal .



Competencia social e cívica : - Coñecer e apreciar o testemuño de moitos cristiáns . - Participar e colaborar activamente no traballo escolar como preparación ao exercicio da cidadanía . - Analizar con sentido crítico os valores democráticos . Competencia cultural e artística : - Traducir a categorías actuais e comprensibles os antigos símbolos cristiáns para xerar cultura . - Analizar en toda a súa riqueza e variedade as manifestacións culturais e artísticas . - Descubrir o sentido e a profundidade da achega cristiá á cultura . - Identificar e localizar no espazo e no tempo a Igrexa primitiva para entender a historia e a cultura occiental . Autonomía e iniciativa persoal : - Enriquecer e estimular a personalidade con modelos de vida atractivos . - Identificarse coa persoa de Xesús por medio do testemuño dos seus seguidores . - Escoltar a chamada persoal de Xesús como unha oferta de vida e de sentido .



8.- PROCEDEMENTO DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN DO ALUMNADO O obxectivo final da avaliación consiste en saber se os alumnos alcanzaron os obxectivos previstos. Para isto avaliaremos os coñecementos e as actitudes do alumnado durante todo o curso. Os conceptos representan o 80% da nota global que inclúe os resultados obtidos nas probas escritas e orais e os traballos que se propoñan ó longo do curso. Os procedementos representan o 20% da nota global e serán avaliados de forma continua por observación directa do modo de traballo do alumnado no aula . A cualificación final será o resultado da contemplación de todos estes criterios ó longo de todo o curso. AVALIACIÓN INICIAL: Nas primeiras semanas do curso a profesora fará unha avaliación do alumnado , a través dunha proba escrita . Avaliaranse os contidos referentes á asignatura e , ademáis, o nivel de inglés dos alumnos ( pluriligüismo ). En caso de confinamento contemplamos a posibilidade de continuar coa materia por outros medios, con correspondencia polos canles adecuados (correo electrónico, vídeoconferencia e outros medios adecuados). 9.- SISTEMA EXTRAORDINARIO DE AVALIACIÓN No mes de xullo, a cualificación terá en conta unha proba escrita , sen máis condicionamentos, dado o seu carácter extraordinario. 10.- SISTEMA DE RECUPERACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES Este curso non hai alumnos que teñan a asignatura suspensa. 11.- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS Debido á situación de crise sanitaria que estamos a vivir,este curso non haberá actividades complementarias. 12.- SISTEMA DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA E DA PRÁCTICA DOCENTE



A final de curso realizarase a avaliación final desta programación didáctica, na que se anotarán todas as incidencias acaecidas ó longo do curso. Esta avaliación será realizada, en principio, polo profesorado, que anotará as súas observacións nun impreso que recolla todos os apartados da mesma, tal como este: Nº Aspecto a

avaliar Observacións Avaliación

1 Obxectivos 2 Unidades 3 Temporalización 4 Metodoloxía

5 Materiais e Recursos

6 Atención á diversidade

7 Procede. Avaliación

8 Sist. Extraord. Avaliac.

9 Sist. Recupe. Pendent.

10 Act. Complementarias

11 Plurilingüismo

A Coruña, 14 de setembro de 2021

A PROFESORA DA MATERIA

María del Mar Naveira Vázquez




RELIXIÓN: 2º ESO



1.- OBXECTIVOS Os obxectivos para este nivel son: 1.- Identificar a Xesucristo como núcleo central da fe cristiá. 2.- Profundizar no significado da fe cristiá: definición, contido, actitudes que comporta, mandamentos. 3.-Recoñecer e valorar os acontecementos da fe cristiá na historia da Igrexa, nas grandes obras da cultura e nas súas festas. 4.- Interpretar o significado dos signos e símbolos relixiosos máis relevantes. 2.- RELACIÓN DE UNIDADES DIDÁCTICAS 1.-A RELIXIÓN , QUE É E PARA QUE SIRVE.

Conceptos Procedimentos Actitudes -A experiencia crente . -Elementos comúns ás diferentes relixións. -A diversidade relixiosa e o diálogo interreligioso .

-Lectura e compresión de textos bíblicos -Ler os textos dos contidos que aparecen no libro de texto e resumir as ideas fundamentais que transmiten . -Examinar textos procedentes de diferentes tradicións relixiosas . -Estudiar características comúns a tódalas relixións .

-Respecto por tódalas persoas. -Actitude de estima cara ós textos relixiosos . -Tolerancia ante calquera manifestación auténtica de relixiosidade . - Actitude de busca para fundamentar as propias conviccións relixiosas .

O TEMA TRANSVERAL TRATADO NESTA UNIDADE E A EDUCACIÓN PARA A CONVIVENCIA E EDUCACIÓN MORAL. . Esta unidade didáctica correspóndese co tema 2 do libro de texto .



2.-UNHA HISTORIA DE SALVACIÓN .

Conceptos Procedimentos Actitudes -Principais acontecementos , personaxes ensinanzas e revelacións de Deus na Historia da Salvación. -A antropología cristiá de interpretación da vida. -O mal na Biblia. - O sufrimento.

-Exposición de contidos. -Análise do progresivo coñecemento de Deus ó longo da Revelación bíblica. -Lectura de textos bíblicos nos que se presentan as diferentes etapas da historia da salvación . -Interpretar obras de arte de diferentes épocas , estilos e autores , cuxo tema principal sexan as diferentes etapas da historia da salvación . - Visionado de documentais coas figuras bíblicas de Moisés , o rei David e o rei Salomón . - Lectura de testimonios e opinións acerca do sofremento.

-Aprecio polo amor de Deus á humanidade. - Corresponsabilidade na tarefa da salvación . - Valoración negativa do pecado. - Interese por coñecer aos protagonistas da historia da salvación .

O TEMA TRANSVERSAL TRATADO NESTA UNIDADE É A EDUCACIÓN MORAL E CÍVICA. Esta unidade correspóndese co tema 3 do libro de texto . 3.-XESÚS , O SALVADOR.



Conceptos Procedimentos Actitudes -Xesucristo, Deus e home.. - Xesús , modelo de vida cristiá. - A vida de Xesús. - Xesús no arte e na cultura. - Causas e significado da morte de Xesús . - Significado e consecuencias da resurrección de Xesús .

-Explicación de conceptos. -Estudo de textos evanxélicos que destacan a humanidade de Xesús . -Estructuración do esencial da mensaxe de Xeucristo. - Reconstrucción esquemática da vida de Xesús a partir dunhas citas bíblicas. - Lectura de relatos bíblicos relacionados coas aparicións de Cristo Resucitado . - Exposición dos estudos realizados sobre a Sábana Santa e realización de preguntas acerca deste tema.

-Respecto á figura de Xesús. -Aprecio polas diferentes expresións artísticas de Xesús. - Mostrar curiosidade por coñecer a persoa de Xesús nos textos sacros , nos símbolos e nos documentos eclesiásticos.

TEMA TRANSVERSAL: EDUCACIÓN MORAL E CÍVICA Esta unidade correspóndese co tema 4 do libro de texto . 4.- SEGUIR A XESÚS.

Conceptos Procedimentos Actitudes

-A santidade. -Dimensión social e pública da fe. -Os tres primeiros

-Realización dun traballo de investigación sobre a figura de San Pablo , utilizando páxinas web propostas pola profesora .

-Admiración pola vida dos santos. -Interese por querer profundar no verdadeiro significado que ten o



mandamentos . - Dar unha biografía dun dos grandes humanistas do Renacemento e santo de orixe inglesa : Tomás Moro .

seguimento de Xesús hoxe .

TEMA TRANSVERSAL: EDUCACIÓN CÍVICA E MORAL, EDUCACIÓN PARA A PAZ. Esta unidade didáctica correspóndese co tema 5 do libro de texto . 5.-A IGREXA , POBO DE DEUS.

Conceptos Procedimentos Actitudes -A mision da Igrexa. -Xesucristo , orixe da Igrexa. -A organización da Igrexa Católica.

-Explicación de contidos -Análise de textos evaxélicos e do Maxisterio da Igrexa. -Busca de razóns para crer. -Debate.

-Respecto á Igrexa. -Aprecio dos valores que xorden do Evanxeo e que comprometen ó cristián a colaborar no ben da sociedade.

TEMA TRANSVERSAL: A EDUCACIÓN PARA A PAZ. Este tema correspóndese co tema 6 do libro de texto . 6.- ORAR E CELEBRAR : OS SACRAMENTOS.



Conceptos Procedimentos Actitudes -Os sacramentos de iniciación : bautismo , confirmación e eucaristía.´ - Os sacramentos de curación : penitencia e unción de enfermos. - Os sacramentos destinados ó servicio : orde sacerdotal e matrimonio. - A celebración dos sacramentos.

-Exposición de contidos. -Análise de textos evanxélicos. -Confección de sinteses sobre os sacramentos. - Identificación e distinción dos obxectos , persoas e accións sagradas en relación co sacramento da Eucaristía. - Análise e paralelismo entre os sacramentos do Bautismo e da Confirmación coa súa práctica actual.

- Análise das calebracións litúrgicas dos sacramentos.

-Actitude do cristián ante a conexión intrínseca da Igrexa con Cristo. -Aprecio dos valores humanos expresados nos signos e ritos relixiosos. - Actitude de respeto polas expresións litúrxicas e sacramentais. - Valoración da dimensión artística dos obxectos de culto e da beleza das ceremonias religiosas. - Interese por coñece-la orixe , a vitalidade e a actualidade das ceremonias relixiosas.

TEMA TRANSVERSAL: EDUCACIÓN CÍVICA E MORAL , EDUCACIÓN PARA A PAZ, Este tema correspóndese co tema 7 do libro de texto . 3.- TEMPORALIZACIÓN DAS UNIDADES 1ª avaliación: unidades 1 e 2 . 2ª avaliación: temas 3 e 4 . 3ª avaliación: temas 5 e 6 . 4.- METODOLOXÍA



É moi importante que os alumnos comprendan o primeiro día de clase a estructura do curso, o seu desenvolvemento e as normas de funcionamento. Entregaráselle a cada alumno unha fotocopia onde constan os obxectivos xerais do curso, os principais contidos de cada avaliación,a metodoloxía a seguir e os compoñentes da cualificación da asignatura. O alumno é o centro do proceso de ensinanza-aprendizaxe e é importante transmitirlle estratexias que o fagan máis autónomo. Estas estratexias teñen como finalidade mostrar cómo se aprende, cómo se repasa, cómo se comproba o propio progreso (autoavaliación) ou cómo se adquiren as estratexias axeitadas para poder utilizar dunha maneira eficaz os coñecementos na materia. Realizaranse moitas das actividades propostas no libro de texto .É preciso que se respeten sempre os principios de aprendizaxe significativo,que se tome como base o nivel en que se encontra o alumno, así como o proceso que segue no seu aprendizaxe constructivo: 1-Fase inicial. Coñecementos previos. 2-Fase desarrollo. Estratexias nas que o alumno pon en contraste o que sabe co novo que chega. 3-Fase final. Adquisición firme dun novo aprendizaxe. A metodoloxía usada partirá da experiencia do alumno, axudándolle a reflexionar sobre as situacións propias e as do seu entorno social e cultural. O alumno terá que descubrir as implicacións do critianismo na mellora do ser humano e do seu entorno. 5.- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS O material imprescindible para o alumno é o libro de texto ( Religión Católica editorial SM ISBN 978 – 84 - 675 – 2213 – 6 ) e un cuaderno . En moitas sesións a profesorá levará á clase material complementario (fichas, cartulinas, cintas de vídeo, biblias) , pois a asignatura impártese en lingua inglesa . Fóra da aula, na biblioteca, o alumnado pode usar libros de lectura , libros de consulta, atlas, biblias e incluso computadoras para conectarse a rede, como medio de completar a súa aprendizaxe. 6.- ATENCIÓN Á DIVERSIDADE A clase de Relixión pretende integrar a tódolos alumnos, especialmente a aqueles que contan con problemas de aprendizaxe noutras áreas .Así, a interdisciplinariedade e a globalización serán principios básicos de relación



desta asignatura co resto das disciplinas curriculares , especialmente con Ciencias Sociais e Lingua Inglesa . A clase de Relixión ten que ter unha actitude de apertura e estar aberta a cantos a soliciten, aínda que non foran crentes. 7.- COMPETENCIAS BÁSICAS As propostas do ensino da relixión católica constitúen en sí mesmas unha cosmovisión do mundo , da vida e do ser humano , que fan posible a formación integral da persoa que propugna a lei de educación. Todas as achegas ás distintas competencias pódense agrupar da seguinte maneira : Competencia lingüística : - Identificar e confrontar os diversos tipos de linguaxe ( bíblico , litúrxico , testemuñal ) . - Enriquecer o vocabulario . - Expresar pensamentos , conviccións , vivencias e opinións coherentes coa fe . - Analizar con detalle e percibir a precisión conceptual da linguaxe doctrinal . Competencia social e cívica : - Coñecer e apreciar o testemuño de moitos cristiáns . - Participar e colaborar activamente no traballo escolar como preparación ao exercicio da cidadanía . - Analizar con sentido crítico os valores democráticos . Competencia cultural e artística : - Traducir a categorías actuais e comprensibles os antigos símbolos cristiáns para xerar cultura . - Analizar en toda a súa riqueza e variedade as manifestacións culturais e artísticas .



- Descubrir o sentido e a profundidade da achega cristiá á cultura . - Identificar e localizar no espazo e no tempo a Igrexa primitiva para entender a historia e a cultura occiental . Autonomía e iniciativa persoal : - Enriquecer e estimular a personalidade con modelos de vida atractivos . - Identificarse coa persoa de Xesús por medio do testemuño dos seus seguidores . - Escoitar a chamada persoal de Xesús como unha oferta de vida e de sentido . 8.- PROCEDEMENTO DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN DO ALUMNADO

O obxectivo final da avaliación consiste en saber se os alumnos alcanzaron os obxectivos previstos. Para isto avaliaremos os coñecementos e as actitudes do alumnado durante todo o curso . Os conceptos representan o 80% da nota global que inclúe os resultados obtidos nas probas escritas e orais realizadas na clase . Os procedementos representan o 20% da nota global e serán avaliados de forma continua por observación directa do modo de traballo do alumnado no aula. A cualificación final será o resultado da contemplación de todos estes criterios ó longo de todo o curso. En caso de confinamento contemplamos a posibilidade de continuar coa materia por outros medios, con correspondencia polos canles adecuados (correo electrónico, vídeoconferencia e outros medios adecuados). 9- SISTEMA EXTRAORDINARIO DE AVALIACIÓN No mes de xullo, a cualificación terá en conta unha proba escrita , sen máis condicionamentos, dado o seu carácter extraordinario. 10.- SISTEMA DE RECUPERACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES Este curso non haberá alumnos coa materia pendente. 11.- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS



Debido á situación de crise sanitaria que estamos vivindo,este curso non haberá actividades fora da aula. 12.- SISTEMA DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA E DA PRÁCTICA DOCENTE A final de curso realizarase a avaliación final desta programación didáctica, na que se anotarán todas as incidencias acaecidas ó longo do curso. Esta avaliación será realizada, en principio, polo profesorado, que anotará as súas observacións nun impreso que recolla todos os apartados da mesma, tal como este: Nº Aspecto a









11 Plurilingüismo


A PROFESORA DA MATERIA

Asdo.: María del Mar Naveira Vázquez.

I.E.S..PLURILIN´GÚE EUSEBIO DA GUARDA – DEPARTAMENTO DE RELIXIÓN – PROXECTO DIDÁCTICO DE MATERIA



RELIXIÓN: 3º ESO



1.- OBXECTIVOS Os obxectivos para este nivel son: 1.- Interesarse polo feito religioso como algo fundamental e referencial na historia da humanidade . 2.- Razoar as respostas que as grandes relixións dan ás preguntas do ser humano. 3.- Estudiar as relixións do Extremo Oriente . 4.- Estudiar os aspectos máis importantes das relixións monoteístas . 5.- Identificar a Xesucristo como núcleo central da fe cristiá. 6.- Profundizar no significado da fe cristiá: definición, contido, actitudes que comporta, mandamentos. 2.- RELACIÓN DE UNIDADES DIDÁCTICAS 1.-¿QUE É A RELIXIÓN?.

Conceptos Procedimentos Actitudes -As mediacións relixosas: linguaxe , símbolos, persoas e lugares sagrados . - Camiños de achegamento a Deus : o ser humano , a natureza e a Biblia. - Mitos e relatos . - Os ritos . - A oración . - A moral . - Os xéneros literarios na Biblia.

-Exposición de contidos . -Lectura e compresión de textos bíblicos. -Visionado dun documental dos primeiros capítulos do Xénese . - Realizar as preguntas do documento 4 (Orígenes de la religión) do libro de texto . - Lectura de Xénese 1 e Xénese 2 . - Distinguir os actos característicos da

-Respecto por tódalas manifestacións relixiosas. -Actitude de estima cara ós textos bíblicos. - Aprecio dos valores humanos expresados nos ritos , nos signos relixiosos e nos testemuños relixiosos . - Valor da relixión como apertura do home á trascendencia e canle de realización persoal .



relixión doutros actos propios da superstición , a maxia e a idolatría .

O TEMA TRANSVERAL TRATADO NESTA UNIDADE E A EDUCACIÓN PARA A CONVIVENCIA E EDUCACIÓN MORAL. 2.- RELIXIÓNS DO EXTREMO ORIENTE.

Conceptos Procedimentos Actitudes -O Hinduismo : proceso de formación , a súa historia , textos sagrados fundamentais , o seus deuses , os ritos . -O Budismo : fundador , a vida e as ensinanzas de Buda , o sermón de Benarés , o nirvana , os mosteiros budistas .

-Exposición de contidos. -Coñecemento e análise do hindismo e do budismo . -Lectura dun texto de Rabindranath Tagore , escritor hinduista e premio Nobel de Literatura en 1913 . -Realización dunha pequena biografía de Gandhi obtida dunha páxina web dada pola profesora . - Lectura e comentario do Upanishad 6 , 1 , 12- 14 .

-Aprecio polo amor de Deus á humanidade. -Tolerancia e aceptación ante calquera manifestación auténtica de relixiosidade. - Interés por coñecer a orixe , contexto e historia das grandes relixións . - Aprecio dos valores humanos expresados nas diferentes relixións , nos seus símbolos , ritos e testemuños .

O TEMA TRANSVERSAL TRATADO NESTA UNIDADE É A EDUCACIÓN MORAL E CÍVICA E EDUCACIÓN PARA A CONVIVENCIA . Esta unidade correspóndese co tema 3 do libro de texto . 3.- AS RELIXIÓNS MONOTEÍSTAS.

Conceptos Procedimentos Actitudes - A experiencia -Exposición de contidos -Valorar e respetar o



religiosa de Israel no contexto do xudaísmo. -Contribución do xudaísmo á cultura de España. - O papel dos profetas no A.T. - Panorama xeral das tres grandes relixións monoteístas : os seus fundadores e a súa historia , os seus libros sagrados , a súa visión da existencia humana e da trascendencia , os seus ritos e celebracións , os seus días sagrados e as súas leis . -Repercusións do Islam na cultura de España. -Influencia do cristianismo na historia e na cultura de España. -Elementos artísticos do xudaísmo. -Elementos artísticos do Islam. -Mozárabes , Mudéjares e Moriscos . -A influencia do cristianismo no arte.

-Análise da pintura, da escultura e da arquitectura. -Realización dun traballo de investigación e comparación entre as tres relixións do Libro . - Analizar os factores históricos , xeográficos , culturais e políticos do fenómeno religioso . - Explicación de conceptos básicos : dogma , Pentateuco , Pascua Xudía , Pascua Cristiá , circuncisión , Trinidade .

patrimonio artístico. -Educar no respeto ás diferentes culturas e relixións. -Educar na tolerancia ás distintas persoas e maneiras de pensar. - Interés por coñecer a orixe , contexto e historia das grandes relixións .

TEMA TRANSVERSAL: EDUCACIÓN CÍVICA E MORAL, EDUCACIÓN PARA A PAZ.



Este tema correspóndese co tema 4 do libro de texto. 4.-A NOVIDADE DE XESÚS .

Conceptos Procedimentos Actitudes

-As fontes históricas sobre Xesús de Nazaré. - A fe en Xesús, un acto razoable. - Razóns para crer. -Xesucristo, Deus e home. - Os evanxeos .

-Explicación dos conceptos. -Estudio de textos bíblicos. -Investigación do progresivo coñecemento de Deus ó longo da revelación bíblica. - Localización de textos do Novo Testamento que fundamentan as grandes afirmacións da fe católica.

-Actitude de busca para fundamentar as propias conviccións relixiosas. -Aprecio polo amor de Deus á humanidade. - Tolerancia e aceptación ante o feito cristián en xeral e ante calquera manifestación auténtica de relixiosidade.

TEMAS TRANSVERSAIS: EDUCACIÓN MORAL.. Esta unidade correspóndese co tema 5 do libro de texto . 5.-XESUS , MENSAXE E VIDA

Conceptos Procedimentos Actitudes - As parábolas . - As Benaventuranzas . -Xesucristo, Deus e home.. - A Resurrección .

-Explicación de conceptos. -Estudo de textos bíblicos relacionados coas aparicións de Xesús . -Investigación de textos

-Respecto á figura de Xesús. - Actitude de busca para fundamentar as propias conviccións relixiosas - Aprecio dos valores



do Maxisterio da Igrexa. - Lectura e análise da parábola do Fillo Pródigo . Lc 15 , 11- 32 - Análise de Mt 5 , 1 -11. - Debate .

que xorden do Evanxeo e que compromoten ó cristián a colaborar no ben da sociedade .

TEMA TRANSVERSAL: EDUCACIÓN MORAL E CÍVICA Esta unidade correspóndese co tema 6 do libro de texto . 3.- TEMPORALIZACIÓN DAS UNIDADES 1ª avaliación: unidade didáctica 1. 2ª avaliación: unidades 2 e 3. 3ª avaliación: unidades 4 e 5. 4.- METODOLOXÍA É moi importante que os alumnos comprendan o primeiro día de clase a estructura do curso, o seu desenvolvemento e as normas de funcionamento. Entregaráselle a cada alumno unha fotocopia onde constan os obxectivos xerais do curso, os principais contidos de cada avaliación,a metodoloxía a seguir e os compoñentes da cualificación da asignatura. O alumno é o centro do proceso de ensinanza-aprendizaxe e é importante transmitirlle estratexias que o fagan máis autónomo. Estas estratexias teñen como finalidade mostrar cómo se aprende, cómo se repasa, cómo se comproba o propio progreso (autoavaliación) ou cómo se adquiren as estratexias axeitadas para poder utilizar dunha maneira eficaz os coñecementos na materia. Realizaranse moitas das actividades propostas no libro de texto .É preciso que se respeten sempre os principios de aprendizaxe significativo,que se tome como base o nivel en que se encontra o alumno, así como o proceso que segue no seu aprendizaxe constructivo: 1-Fase inicial. Coñecementos previos.



2-Fase desarrollo. Estratexias nas que o alumno pon en contraste o que sabe co novo que chega. 3-Fase final. Adquisición firme dun novo aprendizaxe. A metodoloxía usada partirá da experiencia do alumno, axudándolle a reflexionar sobre as situacións propias e as do seu entorno social e cultural. O alumno terá que descubrir as implicacións do critianismo na mellora do ser humano e do seu entorno. 5.- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS O material imprescindible para o alumno é o libro de texto ( Religión Católica editorial SM ISBN 84 – 348 – 5844 – 4) e un cuadernillo de traballo. . En moitas sesións o profesor levará á clase material complementario (fichas, cartulinas, cintas de vídeo, biblias) . Fóra da aula, na biblioteca, o alumnado pode usar libros de lectura , libros de consulta, atlas, biblias e incluso computadoras para conectarse a rede, como medio de completar a súa aprendizaxe. 6.- ATENCIÓN Á DIVERSIDADE A clase de Relixión pretende integrar a tódolos alumnos, especialmente a aqueles que contan con problemas de aprendizaxe noutras áreas .Así, a interdisciplinariedade e a globalización serán principios básicos de relación desta asignatura co resto das disciplinas curriculares , especialmente con Historia e con Lingua Inglesa . A clase de Relixión ten que ter unha actitude de apertura e estar aberta a cantos a soliciten, aínda que non foran crentes. 7.- COMPETENCIAS BÁSICAS As propostas do ensino da relixión católica constitúen en sí mesmas unha cosmovisión do mundo e da vida e do ser humano , que fan posible a formación integral da persoa. Todas as achegas ás distintas competencias pódense agrupar da seguinte maneira : Competencia lingüística : - Identificar e confrontar os diversos tipos de linguaxe ( bíblico , litúrxico , testemuñal ) . - Enriquecer o vocabulario .



- Expresar pensamentos , conviccións , vivencias e opinións coherentes coa fe . - Analizar con detalle e percibir a precisión conceptual da linguaxe doctrinal . Competencia social e cívica : - Coñecer e apreciar o testemuño de moitos cristiáns . - Participar e colaborar activamente no traballo escolar como preparación ao exercicio da cidadanía . - Analizar con sentido crítico os valores democráticos . Competencia cultural e artística : - Traducir a categorías actuais e comprensibles os antigos símbolos cristiáns para xerar cultura . - Analizar en toda a súa riqueza e variedade as manifestacións culturais e artísticas . - Descubrir o sentido e a profundidade da achega cristiá á cultura . - Identificar e localizar no espazo e no tempo a Igrexa primitiva para entender a historia e a cultura occiental . Autonomía e iniciativa persoal : - Enriquecer e estimular a personalidade con modelos de vida atractivos . - Identificarse coa persoa de Xesús por medio do testemuño dos seus seguidores . - Escoitar a chamada persoal de Xesús como unha oferta de vida e de sentido . 8.- PROCEDEMENTO DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN DO ALUMNADO



O obxectivo final da avaliación consiste en saber se os alumnos alcanzaron os obxectivos previstos. Para isto avaliaremos os coñecementos e as actitudes do alumnado durante todo o curso. Os conceptos representan o 80% da nota global que inclúe os resultados obtidos nas probas escritas e orais e os traballos que se propoñan ó longo do curso. Os procedementos representan o 20% da nota global e serán avaliados de forma continua por observación directa do modo de traballo do alumnado no aula A cualificación final será o resultado da contemplación de todos estes criterios ó longo de todo o curso. En caso de confinamento contemplamos a posibilidade de continuar coa materia por outros medios, con correspondencia polos canles adecuados (correo electrónico, vídeoconferencia e outros medios adecuados). 9.- SISTEMA EXTRAORDINARIO DE AVALIACIÓN No mes de xullo, a cualificación terá en conta unha proba escrita , sen máis condicionamentos, dado o seu carácter extraordinario. 10.- SISTEMA DE RECUPERACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES Este curso non hai alumnos de pendentes. 11.- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS Debido á enfermidade do covid-19,este curso,excepcionalmente,non haberá visitas a lugares de interese. 12.- SISTEMA DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA E DA PRÁCTICA DOCENTE A final de curso realizarase a avaliación final desta programación didáctica, na que se anotarán todas as incidencias acaecidas ó longo do curso. Esta avaliación será realizada, en principio, polo profesorado, que anotará as súas observacións nun impreso que recolla todos os apartados da mesma, tal como este:



Nº Aspecto a









11 Plurilingüismo


O PROFESORA DA MATERIA

Asdo.: María del Mar Naveira Vázquez

IES PLURILINGÚE EUSEBIO DA GUARDA – DEPARTAMENTO DE RELIXIÓN – PROXECTO DIDÁCTICO DE MATERIA



RELIXIÓN: 4º ESO



1.- OBXECTIVOS Os obxectivos para este nivel son: 1.- Comprender o aporte esencial do cristianismo á historia de Occidente . 2.- Entender como a Igrexa pasa a ser Igrexa oficial . 3.- Profundizar nos seguintes términos : anacoretas , cenobitas , monacato e mendicante . 4.- Profundizar na importancia do diálogo da ciencia coa fe . 5.- Recoñecer e valorar os acontecementos da fe cristiá na historia da Igrexa, nas grandes obras da cultura e nas súas festas. 6.- Trasladar e exemplificar a pegada relixiosa na cultura galega . 2.- RELACIÓN DE UNIDADES DIDÁCTICAS 1.-O CRISTIANISMO , DENDE O SEU ORIXE ATA A IDADE MODERNA .

Conceptos Procedimentos Actitudes -A mensaxe de Xesucristo .

-A Expansión da Igrexa . -A universalidade do cristianismo. -A Idade Media e a Idade Moderna . -A influencia do Cristianismo na cultura e no arte . -Modos de espiritualidade ao na historia : anacoretas , cenobitas , monacato , mendicantes .

- Análise dos acontecementos históricos - Estudo e exposición dos principais acontecementos históricos . - Realizar actividades propostas no libro de texto . - Reflexionar sobre os diferentes cambios ( concilios , herexías , …) .

-Apertura ó pluralismo. - Valorar positivamente a importancia do cristiananismo na cultura occidental . - Sensibilizarse coas diferentes manifestacións religiosas .



O TEMA TRANSVERAL TRATADO NESTA UNIDADE SERÁ A ECOLOXÍA CRISTIANA, VENCELLADO AO PROXECTO DE CENTRO: “Se te coidas, cóidasme. Non mires para outro lado” Esta unidade didáctica correspóndese cos temas 2,3,4 e 5 do libro de texto recomendado . 2.-O CRISTIANISMO , DESDE A IDADE MODERNA ATA A ACTUALIDADE.

Conceptos Procedimentos Actitudes -O Renacemento , necesidade dunha reforma . -Nacemento do Protestantismo : Luteranismo Anglicanismo Calvinismo -A Contrarreforma . Influencia na cultura e no arte. -O diálogo ciencia – relixión . A secularización . - O Concilio Vaticano I . -O Conciio Vaticano II . -Xoan XXIII , a renovación da Igrexa. -Convivencia e Ecumenismo . - A globalización .

-Exposición de contidos. -Estudo dos diferentes concilios : desde Trento ao Vaticano II . - Lectura e comprensión de textos de diferentes autores da época. - Estudo e lectura de textos do Vaticano II . Realizar actividades propostas no libro de texto . - Exemplificación na cultura : Mística , Barroco , …

-Actitude de estima cara a os cambios ao longo da historia da Igrexa . - Apertura ao diálogo . -Relexión positiva acerca das diferentes correntes espirituais . - Sensibilización cara o diálogo interreligioso .



O TEMA TRANSVERSAl TRATADO NESTA UNIDADE, vincúlase coa celebración do “Día da Paz” Esta unidade correspóndese cos temas 6 , 7 , 8 e 9 do libro de texto . 3.- GALICIA E A IMPRONTA DO CRISTIANISMO.

Conceptos Procedimentos Actitudes -Cristianización / Romanización. -Cristianización adiantada/ Cristianización tardía. - San Martín de Dume e Bretonia . - O Mundo Pre- Románico : Paleocristiá Visigodo Mozárabe Cenobitismo - O Monacato : San Bieito O Císter - As Ordes Mendicantes : Franciscanos Dominicos -O Camiño de Santiago, peregrinación e ecumenismo

-Búsqueda de fontes históricas . -Estudio de textos . -Visualización e estudo sobre o terreo (actividades complementarias ) - Lectura de obras literarias.

-Valorar o noso patrimonio histórico –cultural – artístico . - Reflexionar sobre o aporte do Cristianismo á nosa cultura . - Apertura ao pluralismo . - Respecto por tódalas crenzas religiosas .



HABERÁ UN TRABALLO EN RELACIÓN CO PROXECTO DA BIBLIOTECA, “Somos Eusebio, non mires para outro lado”” Esta unidade didáctica non se corresponde con ningún tema do libro de texto . O profesor seguirá unha guía de elaboración propia ( monografías especializadas , mapas históricos , atlas , páxinas web ) . 3.- TEMPORALIZACIÓN DAS UNIDADES 1ª avaliación: unidade didácticas 1 . 2ª avaliación: unidade didáctica 2. 3ª avaliación: unidade didáctica 3. 4.- METODOLOXÍA É moi importante que os alumnos comprendan o primeiro día de clase a estructura do curso, o seu desenvolvemento e as normas de funcionamento. Entregaráselle a cada alumno unha fotocopia onde constan os obxectivos xerais do curso, os principais contidos de cada avaliación,a metodoloxía a seguir e os compoñentes da cualificación da asignatura. O alumno é o centro do proceso de ensinanza-aprendizaxe e é importante transmitirlle estratexias que o fagan máis autónomo. Estas estratexias teñen como finalidade mostrar cómo se aprende, cómo se repasa, cómo se comproba o propio progreso (autoavaliación) ou cómo se adquiren as estratexias axeitadas para poder utilizar dunha maneira eficaz os coñecementos na materia. Realizaranse moitas das actividades propostas no libro de texto .É preciso que se respeten sempre os principios de aprendizaxe significativo,que se tome como base o nivel en que se encontra o alumno, así como o proceso que segue no seu aprendizaxe constructivo: 1-Fase inicial. Coñecementos previos. 2-Fase desarrollo. Estratexias nas que o alumno pon en contraste o que sabe co novo que chega. 3-Fase final. Adquisición firme dun novo aprendizaxe. A metodoloxía usada partirá da experiencia do alumno, axudándolle a reflexionar sobre as situacións propias e as do seu entorno social e cultural. O alumno terá que descubrir as implicacións do critianismo na mellora do ser humano e do seu entorno.



5.- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS É recomendable para o alumno é o libro de texto ( Religión Católica editorial SM ISBN 978 – 84 – 675 – 2215 – 0 ) e un cuaderno de traballo. . Nalgunhas sesións o profesor levará á clase material complementario (fichas, cartulinas, cintas de vídeo, biblias). Fóra da aula, na biblioteca, o alumnado pode usar libros de lectura , libros de consulta, atlas, biblias e incluso computadoras para conectarse a rede, como medio de completar a súa aprendizaxe. 6.- ATENCIÓN Á DIVERSIDADE A clase de Relixión pretende integrar a tódolos alumnos, especialmente a aqueles que contan con problemas de aprendizaxe noutras áreas .Así, a interdisciplinariedade e a globalización serán principios básicos de relación desta asignatura co resto das disciplinas curriculares , especialmente con Historia , Literatura e Arte . A clase de Relixión ten que ter unha actitude de apertura e estar aberta a cantos a soliciten, aínda que non foran crentes. 7.- COMPETENCIAS BÁSICAS As propostas do ensino da relixión católica constitúen en sí mesmas unha cosmovisión do mundo , da vida e do ser humano , que fan posible a formación integral da persoa que propugna a L.O.E. Todas as achegas ás distintas competencias pódense agrupar da seguinte maneira : Competencia lingüística : - Identificar e confrontar os diversos tipos de linguaxe ( bíblico , litúrxico , testemuñal ) . - Enriquecer o vocabulario . - Expresar pensamentos , conviccións , vivencias e opinións coherentes coa fe .



- Analizar con detalle e percibir a precisión conceptual da linguaxe doctrinal . - Practicar a píntese de ideas propias e alleas . Competencia social e cívica : - Coñecer e apreciar o testemuño de moitos cristiáns . - Participar e colaborar activamente no traballo escolar como preparación ao exercicio da cidadanía . - Analizar con sentido crítico os valores democráticos . Competencia cultural e artística : - Traducir a categorías actuais e comprensibles os antigos símbolos cristiáns para xerar cultura . - Analizar en toda a súa riqueza e variedade as manifestacións culturais e artísticas . - Descubrir o sentido e a profundidade da achega cristiá á cultura . - Identificar e localizar no espazo e no tempo a Igrexa primitiva para entender a historia e a cultura occiental . Autonomía e iniciativa persoal : - Enriquecer e estimular a personalidade con modelos de vida atractivos . - Identificarse coa persoa de Xesús por medio do testemuño dos seus seguidores . - Escoitar a chamada persoal de Xesús como unha oferta de vida e de sentido . 8.- PROCEDEMENTO DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN DO



ALUMNADO O obxectivo final da avaliación consiste en saber se os alumnos alcanzaron os obxectivos previstos. Para isto avaliaremos os coñecementos e as actitudes do alumnado durante todo o curso. Os conceptos representan o 80% da nota global que inclúe os resultados obtidos nas probas escritas e orais e os traballos que se propoñan ó longo do curso. Os procedementos representan o 20% da nota global e serán avaliados de forma continua por observación directa do modo de traballo do alumnado no aula A cualificación final será o resultado da contemplación de todos estes criterios ó longo de todo o curso. -En caso de confinamento polo COVID 19 pasaríamos a traballar polo sistema semipresencial, e facendo no fogar as tarefas que se indiquen no seu momento. 9.- SISTEMA EXTRAORDINARIO DE AVALIACIÓN No mes de xullo, a cualificación terá en conta unha proba escrita , sen máis condicionamentos, dado o seu carácter extraordinario. 10.- SISTEMA DE RECUPERACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES Os alumnos que non superen a asignatura na convocatoria de setembro terán que realizar examen que terá lugar nas datas sinaladas pola Xefatura de Estudios. 11.- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS Servirán para reforzar o aprendido na clase , así como para tomar contacto coas diferentes manifestacións do noso legado cultural e artístico. Realizarase unha visita cultural, sempre que o protocolo e ascircunstancias do COVID 19 o permitan. Esta actividade está relacionada coa unidade didáctica 3 desta programación . 12.- SISTEMA DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA E DA PRÁCTICA DOCENTE



A final de curso realizarase a avaliación final desta programación didáctica, na que se anotarán todas as incidencias acaecidas ó longo do curso. Esta avaliación será realizada, en principio, polo profesorado, que anotará as súas observacións nun impreso que recolla todos os apartados da mesma, tal como este: Nº Aspecto a









En caso de confinamento contemplamos a posibilidade de continuar coa materia por outros medios, con correspondencia polos canles adecuados (correo electrónico, vídeoconferencia e outros medios adecuados).


Asdo.: Antonio Fondo Rodríguez.

IES PLURILINGÜE EUSEBIO DA GUARA RELIXIÓN – PROXECTO DIDÁCTICO DE MATERIA

CURSO: 1º BACHARELATO – MATERIA: RELIXIÓN 1


RELIXIÓN: 1º BACHARELATO



1.- OBXECTIVOS Os obxectivos para este nivel son: 1.- Entender a importancia de darlle un sentido á vida . 2.- Comprender o aporte dos humanismos á cultura , especialmente do humanismo cristián . 3.- Profundizar nas respostas da relixión ante as diferentes situacións vitais . 4.- Descubrir as actitudes do cristián ante a vida. 5.- Entender a labor realizada pola Doctrina Social da Iglesia . 5.- Recoñecer e valorar os acontecementos da fe cristiá na historia da Igrexa, nas grandes obras da cultura e nas súas festas. 6.- Sensibilizar sobre as diferencias económicas Norte / Sur . 7.- Entender a división eclesiástica galega e a súa impronta na división civil . 8.- Localizar lugares fundamentais da relixiosidade galega . 2.- RELACIÓN DE UNIDADES DIDÁCTICAS 1.-O SENTIDO DA VIDA .APORTE DO CRISTIANISMO .

Conceptos Procedimentos Actitudes -A raíz antropolóxica da pregunta sobre Deus. - Os humanismos : Ludwig Feuerbach Sigmund Freud Friedrich Nietzsche Albert Camus Emmanuel Mounier

-Sentido da

-Lectura e compresión de textos bíblicos. -Estudo de textos do Catecismo da Igrexa Católica. - Análizar as diferentes respostas sobre o sentido da vida . - Realizar actividades propostas no libro de

-Apertura ó pluralismo. - Valorar positivamente o sentido de trascendencia do ser humano. - Valoración das diferentes respostas sobre o sentido da vida . - Valorar o aporte dos



trascendencia e a súa implicación no ser humano. -A antropoloxía cristiá en diálogo con outras cosmovisións , humanismos e sistemas de interpretación da vida. - A Relixión : definición , elementos e mediacións . - As relixións no mundo . - O mal e a dor . Aporte cristián . - A morte e o máis alá no cristianismo .

texto . - Debates. - Estudar os humanismos e os seus enfoques cara á Relixión . - Reflexionar sobre os elementos pseudorrelixiosos . - Analizar as aportacións da mensaxe cristiá ante situacións difíciles .

humanismos . - Interesarse polas distintas relixións e os seus componentes. - Valorar o diálogo interreligioso e o ecumenismo .

Esta unidade correspóndese co epígrafe 1 do libro de texto . 2.- A SOCIEDADE ACTUAL.¿QUÉ PODE APORTAR A IGREXA?

Conceptos Procedimentos Actitudes -A sociedade actual: camiños de achegamento a Deus . -A cuestión social . Aportación da Doctrina Social da Igrexa . - Historia da Doctrina Social da Igrexa .

-Explicación dos conceptos. -Estudio de textos bíblicos. - Lectura e análise de diferentes textos da Doctrina Social da Igrexa .

-Actitude de busca para fundamentar as propias conviccións relixiosas. - Valoración positiva das aportacións das aportacións realizadas pola Doctrina Social da Igrexa . - Actitude de



- D. S. I. e a Biblia . - Principios da Doctrina Social da Igrexa . - A Terra : o descoido medioambiental e a ecoloxía cristiá - O mundo no que vivimos : as grandes diferencias entre o Norte e o Sur . - O compromiso cristián .

-Achega de noticias sobre desastres medioambientais .Análise das súas causas e consecuencias . - Exposición sobre a ecoloxía cristiá . - Traballo sobre mapas económicos mundiais . - Realización dun traballo de investigación sobre Cáritas .

sensibilización pola agresión do home hacia a natureza . -Valoración positiva da “ecoloxía humana”. - Actitude positiva hacia os valores da convivencia e o diálogo como elementos fundamentais para vivir en sociedade . - Sensibilización coas diferentes organizacións da Igrexa que traballan cos excluidos sociais .

TEMA TRANSVERSAL: Vencellado ao proxecto de Centro, “Somos Eusebio, non mires para outro lado”. A importancia dos pequenos traballos de investigación, para acadar a competencia investigadora aplicada ao mundo das relixións. Serán levados a cabo ao longo de todo o curso. Esta unidade correspóndese co epígrafe 2 do libro de texto . 3.- PANORAMA RELIXIOSO DE GALICIA: A DIVISIÓN ECLESIÁSTICA E AS MANIFESTACIÓNS RELIXIOSAS.

Conceptos Procedimentos Actitudes -Situación relixiosa de Galicia . -A misión da Igrexa. - División territorial eclesiástica : dióceses , arciprestazgos e parroquias. - As festas como

-Explicación de conceptos. - Estudo do panorama relixioso de Galicia -Estudo e análise dos diferentes ritos e tradicións . - Recollida de costumes

- Respecto á Igrexa. - Interés pola xeografía eclesiástica galega. - Valoración e interpretación das circunscripcións civís e eclesiásticas . - Sensibilizarse polo



expoñente religioso-cultural. - Tradicións e ritos .A relixiosidade popular. - A Morte : Santos , Difuntos , A Semana Santa - As Peregrinaxes : Marianas , Xacobea , Santo André de Teixido .

e celebracións en relación coa morte . - Estudo e descrición do fenómeno das peregrinacións .

sentimento de pertenza a unha parroquia . - Interés e respeto polas diferentes manifestacións religioso- culturais .

Presentación dos traballos e materias elaborados ao longo do curso. Esta unidade didáctica non se corresponde con ningún tema do libro de texto . O profesor seguirá unha guía de elaboración propia ( monografías especializadas , mapas históricos , atlas , páxinas web ) . 3.- TEMPORALIZACIÓN DAS UNIDADES 1ª avaliación: unidades didáctica 1 . 2ª avaliación: unidade didáctica 2. 3ª avaliación: unidade didáctica 3 . 4.- METODOLOXÍA É moi importante que os alumnos comprendan o primeiro día de clase a estructura do curso, o seu desenvolvemento e as normas de funcionamento. Entregaráselle a cada alumno unha fotocopia onde constan os obxectivos xerais do curso, os principais contidos de cada avaliación,a metodoloxía a seguir e os compoñentes da cualificación da asignatura. O alumno é o centro do proceso de ensinanza-aprendizaxe e é importante transmitirlle estratexias que o fagan máis autónomo. Estas estratexias teñen como finalidade mostrar cómo se aprende, cómo se repasa, cómo se comproba o propio progreso (autoavaliación) ou cómo se adquiren as



estratexias axeitadas para poder utilizar dunha maneira eficaz os coñecementos na materia. Realizaranse moitas das actividades propostas no libro de texto .É preciso que se respeten sempre os principios de aprendizaxe significativo,que se tome como base o nivel en que se encontra o alumno, así como o proceso que segue no seu aprendizaxe constructivo: 1-Fase inicial. Coñecementos previos. 2-Fase desarrollo. Estratexias nas que o alumno pon en contraste o que sabe co novo que chega. 3-Fase final. Adquisición firme dun novo aprendizaxe. A metodoloxía usada partirá da experiencia do alumno, axudándolle a reflexionar sobre as situacións propias e as do seu entorno social e cultural. O alumno terá que descubrir as implicacións do critianismo na mellora do ser humano e do seu entorno. 5.- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS É recomendable para o alumno é o libro de texto ( Religión Católica editorial SM I.S.B.N. 978 – 84 – 675 – 9864 – 3 ) e un cuaderno de traballo. . Nalgunhas sesións o profesor levará á clase material complementario (fichas, cartulinas, cintas de vídeo, biblias). Fóra da aula, na biblioteca, o alumnado pode usar libros de lectura , libros de consulta, atlas, biblias e incluso computadoras para conectarse a rede, como medio de completar a súa aprendizaxe. 6.- ATENCIÓN Á DIVERSIDADE A clase de Relixión pretende integrar a tódolos alumnos, especialmente a aqueles que contan con problemas de aprendizaxe noutras áreas .Así, a interdisciplinariedade e a globalización serán principios básicos de relación desta asignatura co resto das disciplinas curriculares , especialmente con Historia , Filosofía e Arte . A clase de Relixión ten que ter unha actitude de apertura e estar aberta a cantos a soliciten, aínda que non foran crentes. 7.- PROCEDEMENTO DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN DO ALUMNADO



O obxectivo final da avaliación consiste en saber se os alumnos alcanzaron os obxectivos previstos. Para isto avaliaremos os coñecementos e as actitudes do alumnado durante todo o curso. Os conceptos representan o 80% da nota global que inclúe os resultados obtidos nas probas escritas e orais que se propoñan ó longo do curso. Os procedementos representan o 20% da nota global e serán avaliados de forma continua por observación directa do modo de traballo do alumnado no aula. No réxime de Nocturno a asistencia contará igual que os contidos. A cualificación final será o resultado da contemplación de todos estes criterios ó longo de todo o curso. En caso de confinamento contemplamos a posibilidade de continuar coa materia por outros medios, con correspondencia polos canles adecuados (correo electrónico, vídeoconferencia e outros medios adecuados). 8.- SISTEMA EXTRAORDINARIO DE AVALIACIÓN No mes de xulloi a cualificación terá en conta unha proba escrita , sen máis condicionamentos, dado o seu carácter extraordinario. 9.- SISTEMA DE RECUPERACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES Os alumnos que non superen a asignatura na convocatoria de setembro terán que realizar un examen que terá lugar nas datas sinaladas pola Xefatura de Estudios. 10.- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS Servirán para reforzar o aprendido na clase , así como para tomar contacto co noso legado cultural, relixioso e artístico. Faremos unha actividade relacionada coa Ecoloxía Cristián. 11.- SISTEMA DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA E DA PRÁCTICA DOCENTE A final de curso realizarase a avaliación final desta programación didáctica, na que se anotarán todas as incidencias acaecidas ó longo do curso. Esta avaliación será realizada, en principio, polo profesorado, que anotará as



súas observacións nun impreso que recolla todos os apartados da mesma, tal como este: Nº Aspecto a










Antonio Fondo Rodriguez.


CURSO: 2º BACH – MATERIA: RELIXIÓN 1


RELIXIÓN: 2º BACHARELATO



1.- OBXECTIVOS Os obxectivos para este nivel son: 1.- Entender a liberdade de elección. 2.- Analizar o aporte dos valores a un proxecto de vida . 3.- Identificar a Xesucristo como núcleo central da fe cristiá. 5.- Profundizar na importancia do encontro cun mesmo , cos demáis e con Deus . 6.- Descubrir as actitudes do cristián ante a vida. 7.- Integrar a sexualidade no proxecto de vida. 8.- Recoñecer e valorar os acontecementos da fe cristiá na historia da Igrexa, nas grandes obras da cultura e nas súas festas. 9.- Descubrir a entidade religiosa de Santiago . 2.- RELACIÓN DE UNIDADES DIDÁCTICAS 1.- O PROXECTO DE SALVACIÓN DE DEUS SOBRE O SER HUMANO.

Conceptos Procedimentos Actitudes -Liberdade , elección . -Proxecto de vida: os valores , a felicidade e a conciencia . -Proxecto devida cristián : Xesús exemplo a seguir . -A vida interior : o silencio , a oración, o encontro . -A aceptación dun mesmo . O encontro cos demáis .

-Estudo dos documentos do libro de texto . -Lectura e compresión de textos bíblicos . -Estudo de textos do Catecismo da Igrexa Católica. - Debates . - Ler e examinar diversos tipos de oración.

-Interés polo proxecto de vida cristián. -Apertura ó pluralismo. - Sensibilización sobre os diferentes modos de comunicación con Deus . - Valoración posiiva sobre os términos : encontro , amor , sexualidade .



-A sexualidade : A sexualidade na Biblia A sexualidade nas diferentes etapas da vida A sexualidade integrada nun proxecto de vida .

- Razonar sobre a sexualidade como eixo do proxecto de vida .

Esta unidade didáctica correspóndese co epígrafe número 3 do libro de texto . 2.- CULTURA E RELIXIÓN.

Conceptos Procedimentos Actitudes -Importancia do Arte. - Arte Relixiosa . - A figura de Xesús na Literatura . - A figura de Xesús no Cine . - A figura da Virxe María nas obras de arte . - María na Música .

-Explicación dos conceptos. -Visionado de fotografías , DVD e materiais audiovisuais . -Visionado da película “Xesucristo Superstar “. - Conceptualización dos distintos estilos artísticos . - Achega a términos propios da arte religiosa .

-Valorar o aporte cutural do Arte . - Reflexión sobre o aporte religioso ao Arte . - Respetar as distintas formas de pensar. - Valorar positivamente as nosas formas artísticas propias .

TEMA TRANSVERSAL. Vinculado ao proxcto de centro, “Somos Eusebio, non mires para outro lado”. Tratremos de ver e acadar a competencia investigadora partindo de traballos de investigación básicos. Será levado a cabo durante todo o curso.



Esta unidade didáctica correspóndese co epígrafe número 4 do libro de texto . 3.- SANTIAGO : SINAL DE IDENTIDADE RELIXIOSO – CULTURAL .

Conceptos Procedimentos Actitudes -O nacemento de Santiago. -O Camiño de Santiago . - A evolución de Santiago . De Santuario a Metrópoli . - A evolución das peregrinacións . - Xelmírez : o Ano Santo e o Codex Calixtinus. - O Pórtico da Gloria : A Xerusalén Celeste.

-Explicación de conceptos. -Estudo de textos e de planos . -Investigación de textos do Maxisterio da Igrexa. - Realización dunha biografía de Santiago. - Estudo das diferentes rutas de peregrinación . - Estudo do Pórtico da Gloria a través de fotografías . - Explicación da esencia cristiá do Pórtico da Gloria .

- Valorar a riqueza espiritual e artística de Santiago . -Respecto á Igrexa. - Sensibilización cara o “diálogo” co Camiño como medio . - Valorar a peregrinación como un encontro cun mesmo , cos demaís e con Deus . - Interés por coñecer a Xesús a través do patrimonio cultural e religioso . - Tomar conciencia de que o Arte tamén fala .

Presentación e elaboración de todos os materiais do curso Esta unidade didáctica non se corresponde con ningún tema do libro de texto . O profesor seguirá unha guía de elaboración propia ( monografías especializadas , mapas históricos , atlas , páxinas web , …) . 3.- TEMPORALIZACIÓN DAS UNIDADES 1ª avaliación: unidade didáctica 1 e 2. 2ª avaliación: unidade didáctica 3 . 3ª avaliación: Presentación e defensa dos traballos de investigación.



4.- METODOLOXÍA É moi importante que os alumnos comprendan o primeiro día de clase a estructura do curso, o seu desenvolvemento e as normas de funcionamento. Entregaráselle a cada alumno unha fotocopia onde constan os obxectivos xerais do curso, os principais contidos de cada avaliación,a metodoloxía a seguir e os compoñentes da cualificación da asignatura. O alumno é o centro do proceso de ensinanza-aprendizaxe e é importante transmitirlle estratexias que o fagan máis autónomo. Estas estratexias teñen como finalidade mostrar cómo se aprende, cómo se repasa, cómo se comproba o propio progreso (autoavaliación) ou cómo se adquiren as estratexias axeitadas para poder utilizar dunha maneira eficaz os coñecementos na materia. Realizaranse moitas das actividades propostas no libro de texto .É preciso que se respeten sempre os principios de aprendizaxe significativo,que se tome como base o nivel en que se encontra o alumno, así como o proceso que segue no seu aprendizaxe constructivo: 1-Fase inicial. Coñecementos previos. 2-Fase desarrollo. Estratexias nas que o alumno pon en contraste o que sabe co novo que chega. 3-Fase final. Adquisición firme dun novo aprendizaxe. A metodoloxía usada partirá da experiencia do alumno, axudándolle a reflexionar sobre as situacións propias e as do seu entorno social e cultural. O alumno terá que descubrir as implicacións do critianismo na mellora do ser humano e do seu entorno. 5.- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS É recomendable para o alumno é o libro de texto (Religión Católica , editorial SM I.S.B.N. 978- 84- 675- 9864- 3 ) e un cuadernillo de traballo. . Fóra da aula, na biblioteca, o alumnado pode usar libros de lectura , libros de consulta, atlas, biblias e incluso computadoras para conectarse a rede, como medio de completar a súa aprendizaxe. 6.- ATENCIÓN Á DIVERSIDADE A clase de Relixión pretende integrar a tódolos alumnos, especialmente a aqueles que contan con problemas de aprendizaxe noutras áreas .Así, a interdisciplinariedade e a globalización serán principios básicos de relación



desta asignatura co resto das disciplinas curriculares , especialmente con Historia , Cultura Galega e Arte . A clase de Relixión ten que ter unha actitude de apertura e estar aberta a cantos a soliciten, aínda que non foran crentes . 7.- PROCEDEMENTO DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN DO ALUMNADO O obxectivo final da avaliación consiste en saber se os alumnos alcanzaron os obxectivos previstos. Para isto avaliaremos os coñecementos e as actitudes do alumnado durante todo o curso, Os conceptos representan o 80% da nota global que inclúe os resultados obtidos nas probas escritas e orais e os traballos que se propoñan ó longo do curso. Os procedementos representan o 20% da nota global e serán avaliados de forma continua por observación directa do modo de traballo do alumnado no aula. A asistencia a clase no réxime de Nocturno contará igual que os contidos. A cualificación final será o resultado da contemplación de todos estes criterios ó longo de todo o curso. En caso de confinamento contemplamos a posibilidade de continuar coa materia por outros medios, con correspondencia polos canles adecuados (correo electrónico, vídeoconferencia e outros medios adecuados). 8.- SISTEMA EXTRAORDINARIO DE AVALIACIÓN Na avaliación extraordinaria, a cualificación terá en conta unha proba escrita , sen máis condicionamentos, dado o seu carácter extraordinario. 9.- SISTEMA DE RECUPERACIÓN DE ALUMNOS PENDENTES Os alumnos que non superen a asignatura na convocatoria de setembro terán que realizar un examen que terá lugar nas datas sinaladas pola Xefatura de Estudios. 10.- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS Servirán para refozar o apredendido na clase , así como para tomar contacto coas diferentes manifestacións do noso legado cultural , artístico



e relixioso . Debido á duración menor do curso é difícil preparar actividades complementarias. 11.- SISTEMA DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA E DA PRÁCTICA DOCENTE A final de curso realizarase a avaliación final desta programación didáctica, na que se anotarán todas as incidencias acaecidas ó longo do curso. Esta avaliación será realizada, en principio, polo profesorado, que anotará as súas observacións nun impreso que recolla todos os apartados da mesma, tal como este: Nº Aspecto a










Antonio Fondo Rodríguez.

relixiÓn: 1º eso

Documents