proposta de modificaciÓn do plan de estudos do grao … · 2019-05-20 · dos seres vivos así...

115
PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO EN BIOLOXÍA DA UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA 0

Upload: others

Post on 16-Jul-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO EN BIOLOXÍA DA UNIVERSIDADE DE

SANTIAGO DE COMPOSTELA

0

Page 2: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Xustificación da proposta de modificación do Plan de Estudos do Grao en Bioloxía da Universidade de Santiago de Compostela

Como resultado do proceso de renovación da acreditación do título de graduado/a en Bioloxía pola Universidade de Santiago de Compostela (informe final con data 11/07/2017), elaborouse un plan de melloras que inclúe unha actualización da memoria do grado (Acción de Mellora AM-1). Dita actualización debería incluir as modificacións menores resultantes dos distintos informes de seguimiento e acreditación, así como as recomendacións que se recollen no propio informe de acreditación e as indicacións da Xunta de Facultade do centro. Así, a Xunta de Facultade na xuntanza do 30 de outubro de 2017 acordou aprobar a proposta de modificación da memoria do título de Grao en Bioloxía da USC, e nomeouse unha comisión específica para a reforma da memoria do grao que estuvo a traballar ata a súa disolución. Esta Comisión de reforma do título, celebrou a súa primeira reunión o 14 de febreiro de 2018 e a derradeira o 5 de decembro de 2018, as actas das reunión poden ser consultadas na información que sobre o grado de Bioloxía está disponible na AASX.

Como consecuencia da acreditación institucional do centro (resolución da ACSUG de setembro de 2018), levouse a cabo a aprobación da modificación do Manual do Sistema de Garantía de Calidade (3ª edición); e seguindo as directrices do mesmo, a Xunta de Facultade celebrada o 12 de decembro de 2018 elexiu os membros do PDI e do estudiantado que forman parte da Comisión do Título, sobre a que recaen as funcións de seguimento e mellora do título así como as propostas de modificación do título derivadas do seu seguimento periódico. O 19 de decembro de 2018, constituíuse a Comisión do Grao en Bioloxía cun único punto na orde do día “Constitución da Comisión e análise do estado da reforma da memoria do Grao en Bioloxía”; a partir de ese momento a comisión reúnese semanalmente para a elaboración da proposta de modificación do Grao en Bioloxía que finalmente foi aprobada pola Xunta de Facultade o día 15 de maio de 2019.

As modificacións da memoria do Grao en Bioloxía que se presentan nesta solicitude son fruto dunha completa revisión do título realizada polas comisións que traballaron na proposta; e pretenden dar resposta ao informe final da renovación da acreditación, tendo en conta tamén o Plan Estratéxico da Facultade de Bioloxía 2017-2020 aprobado pola Comisión de Calidade Delegada de Consello de Goberno da USC (12/6/2017).

Os principais cambios afectan a:

• Axuste do número de prazas de novo ingreso

O número de prazas ofertadas diminúese de 150 a 100, segundo o acordo da Xunta de Facultade do 21/10/2017. O descenso foise realizando nos últimos cursos a través do seguimento e debe quedar reflectido na memoria modificada do Título.

• Incorporación de dúas mencións no Grao de Bioloxía: Biosanitaria e Ambiental (Apartado 1. Descripción do título; 1.1 Datos básicos)

A suxerencia do informe de renovación da acreditación, e seguindo a recomendación de inclusión de mencións nas titulacións de graos con oferta multiplicada (acordo entre a

1

Page 3: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria e as tres universidades do SUG, do 20 de marzo de 2017), proponse incluir dúas mencións no Grao de Bioloxía.

A Xunta de Facultade do 21 de decembro de 2017, analizou as fortalezas do centro e acordou aprobar que a modificación da Memoria do Grao inclúa as mencións: Biosanitaria e Ambiental.

Os/as alumnos/as que cursen o Grao de Bioloxía poderán optar pola posibilidade de obter o Graduado/a en Bioloxía con ou sin mención.

Para obter a mención no título, o alumnado deberá cursar un total de 30 ECTS asignados ao itinerario. Sempre que o alumnado o solicite, e co informe favorable do titor, e aprobación pola comisión do traballo fin de grao, os 12 ECTS do TFG poderán vincularse a unha das mencións.

• Competencias (Apartado 3)

Nos hai modificación das competencias básicas e xerais, estas son as mesmas que na memoria actual.

Aínda que as competencias transversais e específicas non foron modificadas, redactáronse de novo para a súa simplificación. Así, no caso das competencias específicas, as 52 da memoria actual agrupáronse en 14 na nova redacción.

Competencias Transversais:

- CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais

Competencias Específicas:

- Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 1.- Química e Física: "Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía" 2. Matemáticas e Estatística: "Propoñer, aplicar e interpretar modelos matemáticos e métodos estatísticos no ámbito da Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade"

2

Page 4: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4. "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución"

- Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" 6. "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros"

- Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 7. "Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos" 8. "Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos"

- Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 9. "Coñecer e comprender a estructura e a función de virus, células procariotas e eucariotas" 10. "Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos"

- Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico"

- Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" 13. "Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos" 14. "Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e os ciclos bioxeoquímicos"

• Modificacións (Apartado 5: Planificación do ensino)

A maior parte das modificacións popostas teñen que ver con este apartado, e están relacionadas coa inclusión das mencións no título, e co plan de melloras proposto como resultado do proceso de renovación da acreditación do título.

- Modificacións das materias ofertadas

Non se modifica a estructura do título e mantéñense 60 créditos de formación básica da rama de ciencias, 144 créditos obrigatorios e 72 créditos de materias optativas; ainda que propóñense cambios en materias que teñen que ver fundamentalmente coa inclusión dos itinerarios.

- Modificacións das materias ofertadas: materias de formación básica e obrigatorias

As modificación que afectan as materias de formación básica (1º curso) son as seguintes: • Diminución no número de créditos das materias Biofísica e Química para Bioloxía que

pasan de 9 a 6 créditos. Esta modificación fai que teñan a mesma carga docente que as materias similares dos outros Graos en Bioloxía do SUG (outras universidades españolas), o que mellora o recoñecemento de créditos entre eles.

3

Page 5: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

• Desaparición da materia Técnicas Básicas para a Bioloxía e inclusión da materia Caracterización do Medio Físico para a Bioloxía; ambas de 6 créditos de formación básica. A eliminación da materia Técnicas Básicas responde ao baixo aproveitamento que, da meirande parte das técnicas, ten o alumnado de 1º curso; polo que parece máis axeitado que esos contidos se inclúan en cursos máis avanzados, asociadas as materias nas que se utilizan. A inclusión da materia Caracterización do Medio Físico está motivada pola carencia formativa en disciplinas do medio físico que presenta o plan de estudos actual, coñecementos que son básicos para que o alumnado curse materias das áreas de Botánica, Zooloxía, Ecoloxía e Edafoloxía e Química Agrícola.

• Inclusión da materia Bioquímica I: Biomoléculas e enzimoloxía (6 créditos de formación básica). Esta non é unha materia nova, é consecuencia da reestructuración dos contidos das materias da área de Bioquímica (unha parte importante dos contidos da materia impártense na materia Bioquímica I que é obrigatoria de 2º curso).

As modificación que afectan as materias obrigatorias son as seguintes : • Incremento no número de créditos do TFG que pasa de 6 a 12 obrigatorios. • Incremento no número de créditos da materia Prácticas Externas que pasa de 4,5 a 6

créditos obrigatorios. • Desaparición da materia Redacción e Execución de Proxectos de 4,5 créditos. A

eliminación desta materia relacionase coa baixa satisfacción que mostra o alumnado coa súa docencia e, ademáis este tipo de materias con caracter profesionalizante parecen máis indicadas nos estudos de máster.

• Increm ento no número de créditos da materia Bioloxía Molecular que pasa de 4,5 a 6, o que mellora a formación do alumnado, especialmente no ámbito biosanitario.

• Inclusión da materia Bioloxía da Conservación, de 6 créditos, en 4º curso. Esta é una materia na que se inclúen parcialmente os contidos da materia Ecoloxía III (4,5 créditos no plan de estudos actual), que desaparece. Con esto increméntase lixeiramente a formación no ámbito ambiental.

Como resumen: - Os 6 créditos de Formación Básica resultado da reducción nas materias de Biofísica e Química para Bioloxía son cursados na materia Bioquímica I e os 6 créditos obrigatorios de Bioquímica I do plan actual pasan a cursarse no TFG. - A materia Técnicas Básicas para a Bioloxía e sustituida pola de Caracterización do Medio Físico para a Bioloxía (6 créditos de formación básica).

- Os 4,5 créditos resultado da desaparición da materia Redacción e Execución de Proxectos repártense entre as materias obrigatorias Bioloxía Molecular, Prácticas Externas e Bioloxía da Conservación (resultado da modificación de Ecoloxía III), que pasan de 4,5 a 6 créditos. As táboas 1 e 2 mostran a distribución de materias de formación básica e obrigatorias no plan de estudos en vigor e na proposta de modificación do Grao en Bioloxía, respectivamente. A táboa 3 é una comparativa entre ambas.

4

Page 6: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- Modificacións das materias ofertadas: materias optativas

Fíxose unha completa revisión da oferta de materias optativas xa que, ao incluir dúas mencións, foi necesario equilibrar o número de créditos asignados as materias optativas de cada mención. A táboa 4 inclúe as materias optativas viculadas as mencións Biosanitaria e Ambiental, todas de 4,5 créditos ECTS. Pola sua característica transversal a materia de Enxeñaria Xenética vincúlase as dúas especialidades.

Ademáis, inclúese a posibilidade de que o alumnado curse, como materias optativas, materias afins doutros graos (verificados ou en procesos de reverificación), que se imparten na USC como o Grao en Biotecnoloxía, o Grao en Farmacia, o Grao en Química e o Grao en Xeografía e Ordenación do Territorio.

- Materias doutros grados que poden vincularse a mención biosanitaria:

Grao en Farmacia: Ensaios clínicos con medicamentos

Grao en Biotecnoloxía: Bioinformática Proteómica y metabolónica Cultivo celular e tisular Biotecnología farmaceútica

- Materias doutros grados que poden vincularse a mención ambiental

Grao en Farmacia: Botánica ambiental e saúde

Grao en Química: Química Ambiental

Grao en Xeografía e Ordenación do Territorio: Fotointerpretación e teledetección Paleoambiente e cambio climático Climatoloxía aplicada

Xeoloxía ambiental

- Presencialidade

Por una banda a reducción da presencialidade dos créditos expositivos (de 10 a 8,5 horas por crédito) realizada no curso 2017/18 (que se inclúe na memoria de calidade), debe quedar reflexada na memoria modificada do Título.

E por outra, as comisións que traballaron na reforma do título aprobaron que a presencialidade dos créditos expositivos sexa de 8,5 horas por crédito e a dos interactivos de 10 horas por crédito.

- Aumento da docencia interactiva

Tal e como recomendaba o informe final de renovación da acreditación, incrementouse a docencia interactiva. Todas as materias teñen unha porcentaxe mínima de créditos

5

Page 7: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

interactivos do 30% e, como mínimo, deben ter alomenos 5 horas de clases prácticas (laboratorio e/ou campo e/ou ordenador).

- Revisión das fichas das materias

As fichas de todas as materias, que se inclúen no anexo, foron revisadas e axustouse o seu contido en relación a resultados da aprendizaxe, contidos, competencias, actividades formativas e sistemas de avaliación, tal e como suxería o informe de renovación da acreditación.

• Indicadores (Apartado 8)

Seguindo a recomendación da comisión avaliadora para a renovación da acreditación, modifícase no apartado 8 os resultados previstos. Proponse que a taxa de graduación se actualice a un valor do 50%, máis acorde cos resultados reais.

6

Page 8: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Táboa 1. Materias e créditos de formación básicas (FB) e obrigatorios (OB) do plan de estudos vixente do Grao en Bioloxía

Primeiro curso (60 ECTS)

Materias anuais

Biofísica (FB) 9ECTS

Química para Bioloxía (FB) 9ECTS

1º semestre 2º semestre

Bioloxía Celular (FB) 6 ECTS Bioloxía dos Tecidos (FB) 6 ECTS

Matemáticas (FB) 6 ECTS Bioestatística (FB) 6 ECTS

Xeoloxía (FB) 6 ECTS

Fund. de Bioloxía Animal e Vexetal (FB) 6 ECTS Técnicas Básicas para Bioloxía 6 ECTS

Segundo curso (60 ECTS)

1º semestre (30 ECTS) 2º semestre (30 ECTS)

Botánica I (OB) 6 ECTS Botánica II (OB) 6 ECTS

Bioquímica I (OB) 6 ECTS Bioquímica II (OB) 6 ECTS

Xenética I (OB) 6 ECTS Xenética II (OB) 6 ECTS

Zooloxía I (OB) 6 ECTS Zooloxía II (OB) 6 ECTS

Bioloxía do Desenvolvemento (OB) 6 ECTS Bioxeoquímica (OB) 6 ECTS

Terceiro curso (60 ECTS)

1º semestre (30 ECTS) 2º semestre (30 ECTS)

Ecoloxía I (OB) 6 ECTS Ecoloxía II (OB) 6 ECTS

Fisioloxía Vexetal I (OB) 6 ECTS Fisioloxía Vexetal II (OB) 6 ECTS

Fisioloxía Animal (OB) 6 ECTS Fisioloxía Animal Comparada (OB) 6 ECTS

Xenética Evolutiva (OB) 6 ECTS Antropoloxía Biolóxica (OB) 6 ECTS

Microbioloxía I (OB) 6 ECTS Microbioloxía II (OB) 6 ECTS

Cuarto curso (60 ECTS)

1º semestre (30 ECTS) 2º semestre (30 ECTS)

Prácticas Externas (OB) 4,5 ECTS Redacción e execución de proxectos (OB) 4.5 ECTS

Bioloxía Molecular (OB) 4.5 ECTS TFG (OB) 6 ECTS 6 ECTS

Bioloxía Molecular (OB) 4.5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

xxx (OP) 4.5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

xxx (OP) 4,5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

xxx (OP) 4,5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

xxx (OP) 4,5 ECTS

7

Page 9: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Táboa 2. Materias e créditos de formación básicas (FB) e obrigatorios (OB) na proposta de modificación do Grao en Bioloxía

Primeiro curso (60 ECTS)

1º semestre (30 ECTS) 2º semestre (30 ECTS)

Bioloxía Celular (FB) 6 ECTS Bioloxía dos Tecidos (FB)

6 ECTS

Química para Bioloxía (FB) 6 ECTS Bioquímica I (FB) 6 ECTS

Matemáticas (FB) 6 ECTS Bioestatística (FB) 6 ECTS

Xeoloxía (FB) 6 ECTS Caracterización do Medio Físico para Bioloxía (FB)

6 ECTS

Fund. de Bioloxía Animal e Vexetal (FB) 6 ECTS Biofísica (FB) 6 ECTS

Segundo curso (60 ECTS)

1º semestre (30 ECTS) 2º semestre (30 ECTS)

Botánica I (OB) 6 ECTS Botánica II (OB) 6 ECTS

Bioquímica II (OB) 6 ECTS Fisioloxía Animal (OB)

6 ECTS

Xenética I (OB) 6 ECTS Xenética II (OB) 6 ECTS

Zooloxía I (OB) 6 ECTS Zooloxía II (OB) 6 ECTS

Bioloxía do Desenvolvemento (OB) 6 ECTS Bioxeoquímica (OB) 6 ECTS

Terceiro curso (60 ECTS)

1º semestre (30 ECTS) 2º semestre (30 ECTS)

Ecoloxía I (OB) 6 ECTS Ecoloxía II (OB) 6 ECTS

Fisioloxía Vexetal I (OB) 6 ECTS Fisioloxía Vexetal II (OB) 6 ECTS

Bioloxía Molecular (OB) 6 ECTS Fisioloxía Animal Comparada (OB) 6 ECTS

Xenética Evolutiva (OB) 6 ECTS Antropoloxía Biolóxica (OB) 6 ECTS

Microbioloxía I (OB) 6 ECTS Microbioloxía II (OB) 6 ECTS

Cuarto curso (60 ECTS)

1º semestre (30 ECTS) 2º semestre (30 ECTS)

Prácticas Externas (OB) 6 ECTS Bioloxía da Conservación (OB) 6 ECTS

xxx (OP) 4.5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

xxx (OP) 4.5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

xxx (OP) 4.5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

xxx (OP) 4.5 ECTS xxx (OP) 4.5 ECTS

TFG (OB) 12 ECTS

8

Page 10: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Táboa 3. Comparación entre as materias e créditos de formación básicas (FB) e obrigatorios (OB) na memoria vixente (Plan Actual) e na proposta de modificación do Grao en Bioloxía. M = materia con modificación no número de créditos ou no tipo (FB/OB). N = materia nova. E = materia eliminada

Plan Actual Modificación propuesta Matemáticas 6C FB Matemáticas 6C FB Bioloxía Celular 6C FB Bioloxía Celular 6C FB Bioloxía dos Tecidos 6C FB Bioloxía dos Tecidos 6C FB Bioestatística 6C FB Bioestatística 6C FB Xeoloxía 6C FB Xeoloxía 6C FB Fundamentos de Bioloxía Animal e Vexetal 6C FB Fundamentos de Bioloxía

Animal e Vexetal 6C FB

Biofísica 9C FB M Biofísica 6C FB M Química para Bioloxía 9C FB M Química para Bioloxía 6C FB M Bioquímica I 6C OB M Bioquímica I 6C FB M Técnicas Básicas 6C FB E Caracterización Medio Físico 6C FB N Botánica I 6C OB Botánica I 6C OB Zooloxía I 6C OB Zooloxía I 6C OB Xenética I 6C OB Xenética I 6C OB Botánica II 6C OB Botánica II 6C OB Zooloxía II 6C OB Zooloxía II 6C OB Xenética II 6C OB Xenética II 6C OB Bioloxía do desenvolvemento 6C OB Bioloxía do desenvolvemento 6C OB

Bioxeoquímica 6C OB Bioxeoquímica 6C OB Bioquímica II 6C OB Bioquímica II 6C OB Bioloxía Molecular 4,5C OB M Bioloxía Molecular 6C OB M Fisio. Animal 6C OB Fisio. Animal 6C OB Fisio. Animal Comparada 6C OB Fisio. Animal Comparada 6C OB Fisio Vexetal I 6C OB Fisio Vexetal I 6C OB Fisio. Vexetal II 6C OB Fisio. Vexetal II 6C OB Microbioloxía I 6C OB Microbioloxía I 6C OB Microbioloxía II 6C OB Microbioloxía II 6C OB Antropoloxía 6C OB Antropoloxía 6C OB Ecoloxía I 6C OB Ecoloxía I 6C OB Ecoloxía II 6C OB Ecoloxía II 6C OB Xenética Evolutiva 6C OB Xenética Evolutiva 6C OB Ecoloxía III 4,5C OB M Bioloxía da Conservación 6C OB M Redacción e execución de proxectos 4,5C OB E

Prácticas Externas 4,5C OB M Prácticas Externas 6C OB M TFG 6C OB M TFG 12C OB M

9

Page 11: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Táboa 4. Materias optativas vinculadas a cada unha das mencións

Mención Biosanitaria Mención Biología Ambiental

Bioquímica Clínica e Patoloxía Molecular Bioloxía da Contaminación

Inmunoloxía Bioloxía das Aguas Continetais

Microbioloxía Clínica Calidade e Conservación de solos

Neurobioloxía Ecofisioloxía Vexetal

Parasitoloxía Edafoloxía

Viroloxía Etoloxía

Xenética Humana Vexetación

Xeobotánica

Enxeñería Xenética Enxeñería Xenética

ANEXO: Fichas das materias

MATERIA: MATEMÁTICAS PARA BIOLOXÍA CURSO/ITINERARIO: PRIMEIRO CARÁCTER FB ECTS 6 SEMESTRE PRIMEIRO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS

X X FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Manexar con soltura diversos conceptos matemáticos útiles en Bioloxía. Formular e resolver matematicamente algúns modelos en ecuacións diferenciais en Bioloxía. Empregar unha ferramenta informática como apoio eficaz, tanto para a visualización como para o contraste de resultados. CONTIDOS 1. IMPORTANCIA DAS FUNCIÓNS NO CAMPO DA BIOLOXÍA Crecementos e decrecementos potencial ou exponencial. Función logarítmica: gráficas logarítmicas e semilogarítmicas. Curvas de nivel. Interpretación do índice de diversidade de Shannon. Taxa de cambio para unha variable. Modelo cinético de Monod. Taxas de cambio para dúas variables. Campo de vectores gradiente: quimiotaxis. Ecuación do disco de Holling. Dando a volta á derivación: cálculo de primitivas. 2. MODELOS BIOLÓXICOS CON ECUACIÓNS/SISTEMAS DIFERENCIAIS Da taxa de cambio como hipótese á ecuación diferencial: introdución á modelización dun proceso biolóxico. Resolución de ecuacións diferenciais. Modelos biolóxicos de crecemento: Lei de Malthus. Ecuación loxística. Ecuación de von Bertalanffy. Sistemas lineais de ecuacións diferenciais: modelos de compartimentos. Sistemas non lineais de ecuacións diferenciais: o modelo depredador-presa de Lotka-

10

Page 12: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Volterra. 3. MODELOS BIOLÓXICOS CON MATRICES Autovalores e autovectores dunha matriz. Poboacións estruturadas por idade: matriz de Leslie. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1, CB2, CB3, CB4 e CB5. CG1, CG2, CG3, CG4 e CG5. TRANSVERSAIS CT1, CT2, CT7, CT8, C79 e CT10 ESPECÍFICAS CE2. Matemáticas e Estatística: propoñer, aplicar e interpretar modelos matemáticos e métodos estatísticos no ámbito da Bioloxía. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 36 100% Clases interactivas de seminario 8 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador 9 100% Titorías 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 93 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de ordenador. - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: Bioloxía Celular CURSO/ITINERARIO: Primeiro CARÁCTER Formación Básicas ECTS 6

11

Page 13: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

SEMESTRE Primeiro LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS Castelán Galego FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) -Saber identificar a estrutura e funcións da membrana plasmática e os mecanismos de transporte celular, e como se relacionan as células entre si e co medio. -Coñecer a estrutura r función dos orgánulos celulares. - Saber identificar as etapas do ciclo celular e coñecer os mecanismos da división, determinación, diferenciación, e morte celular. -Saber manexar o microscopio óptico. -Saber identificar células animais y vexetais, e os seus orgánulos. CONTIDOS Breve historia da Bioloxía Celular. Organización estrutural dos seres vivos. Células e tecidos. Instrumentos e técnicas en Bioloxía Celular e Histoloxía. Composición e estrutura da membrana plasmática. Intercambios da célula co medio externo. Organización estrutural do núcleo celular interfásico. Cromatina e cromosomas. Replicación. Transcrición. Ribosomas y síntese de proteínas. Retículo endoplasmático. Aparato de Golgi. Sistema lisosomal e vacuolas. Mitocondrias. Plastos. Microcorpos. Citosol. Inclusions citoplasmáticas. Citoesqueleto: Microfilamentos, microtúbulos, filamentos intermedios. O ciclo celular. División celular. Meiosis. Determinación e diferenciación celular. Morte celular. Superficie celular e matriz extracelular. Sinalización celular. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nun área de estudo, partindo como base dos coñecementos obtidos na educación secundaria, que inclúan coñecementos baseados en libros de texto avanzados pero tamén coñecementos de vangarda no seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha maneira profesional e que posúan as competencias que lle permitan elaborar e defender argumentos e a resolución de problemas na súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) que permitan emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público especializado e non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvan as habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía. CX1. Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2. Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3. Aplicar tanto os coñecementos teórico/prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na busca das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4. Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5. Estudar e aprender de forma autónoma, con organización do tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT5. Capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente.

12

Page 14: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos. - CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo - CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS 3. "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" 9. "Coñecer e comprender a estructura e a función de virus, células procariotas e eucariotas" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 33 100% Clases interactivas de seminario 10 100% Clases interactivas de laboratorio 8 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador 2 100% Titorias 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 93 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Prácticas de computador Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 40% Examen 60% 80%

MATERIA: FUNDAMENTOS DE BIOLOXÍA ANIMAL E VEXETAL CURSO/ITINERARIO: PRIMEIRO CURSO CARÁCTER FORMACIÓN BÁSICA ECTS TOTAIS: 6 SEMESTRE PRIMEIRO

13

Page 15: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Ao finalizar con éxito esta materia, os estudantes serán capaces de: Expoñer as teorías actuais máis relevantes sobre a orixe e diversificación da vida Explicar o concepto de biodiversidade e a súa importancia Manexar a terminoloxía e metodoloxía básicas das clasificacións sistemáticas Describir a organización básica dos organismos animais e vexetais Distinguir os principais grupos de organismos animais e vexetais Aplicar coñecementos fundamentais sobre a morfoloxía e actividades vitais dos organismos animais e vexetais CONTIDOS Orixe da vida. Evolución biolóxica. Biodiversidade. Bioloxía animal e vexetal: taxonomía e nomenclatura; sistemática; niveis de organización; estrutura e función; reprodución, desenvolvemento e ciclos biolóxicos; diversidade vexetal; diversidade animal; bioxeografía; conservación. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS

14

Page 16: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT6. Capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas. CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. ESPECÍFICAS Bloque: Orixe e evolución dos seres vivos 4. Coñecer a orixe da vida, os mecanismos da herdanza, e a súa evolución. Bloque: Biodiversidade e Filoxenia 5. Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desenvolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio. 6. Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros. Bloque: Estrutura e organización dos seres vivos 10. Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 34 100% Clases interactivas de seminario 2 100% Clases interactivas de laboratorio 8 100% Clases interactivas de campo 8 100% Clases interactivas de ordenador Titorías 2 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 93 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Prácticas de campo: salidas ao campo

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

15

Page 17: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

MATERIA: Química para Bioloxía CURSO/ITINERARIO: Primeiro curso CARÁCTER Formación Básica ECTS 6 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía Coñecer o emprego de técnicas básicas de laboratorio químico CONTIDOS - Reacciones Químicas, reacciones en disolución acuosa: ácido-base, de precipitación y redox - Conceptos físico-químicos básicos: termodinámica, cinética - Equilibrio Químico - Estructura y reactividad de los compuestos orgánicos - Herramientas básicas (instrumentos básicos y material) y determinaciones básicas en el laboratorio: Peso, Volumen, Temperatura, pH - Análisis instrumental: principios básicos. Introducción a las técnicas espectroscópicas. Introducción a las técnicas cromatografías e Introducción a las técnicas electroforéticas. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os alumnos demostren coñecemento e comprensión nun campo de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e se atopa polo xeral a un nivel que, aínda que é apoiada por manuais avanzados, inclúe algúns aspectos inclúen coñecementos de vangarda do seu campo de estudo CB2 - Que os alumnos poidan aplicar os seus coñecementos para o seu traballo ou vocación dunha forma profesional e ter competencias demostradas a través da elaboración e defensa de argumentos ea resolución de problemas dentro do seu campo de estudo CB3 - que os estudantes teñen a capacidade de recoller e interpretar datos relevantes (normalmente dentro do seu campo de estudo) para informar xuízos que inclúan reflexión sobre relevantes social, científico ou ético CB4 - que os alumnos poden comunicar información, ideas, problemas e solucións a un público cualificado e non cualificado CB5 - que os alumnos desenvolvan as habilidades de aprendizaxe necesarias para realizar máis estudos cun alto grao de autonomía CG1 - Comprender conceptos, métodos e principais resultados dos distintos ramos da bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento CG2 - Recoller e interpretar datos, información e resultados relevantes, sacar conclusións e emitir informes motivados sobre cuestións relacionadas coa Bioloxía CG3 - Aplicar coñecementos teóricos e prácticos adquiridos como a capacidade de análise e abstracción na definición e na visión dos problemas e atopar solucións en ambos os contextos académicos e profesionais CG4 - Para comunicarse por escrito e oralmente, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en bioloxía, tanto público especializado e non especializado CG5 - estudar e aprender de forma independente, para organizar tempo e recursos, novos

16

Page 18: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais

ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 1.- Química e Física: "Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 24 100% Clases interactivas de seminario 14 100% Clases interactivas de laboratorio 16 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1.5 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 91.5 0 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20 30

17

Page 19: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Examen 70 80

MATERIA: XEOLOXÍA CURSO/ITINERARIO: 1º curso CARÁCTER Formación básica ECTS 6 SEMESTRE 1º semestre LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - Coñecer os minerais e as rocas máis comúns que constitúen a Terra, a súa orixe,

composición e distribución. - Saber utilizar cartografía temática. - Saber identificar e diagnosticar os aspectos xeolóxicos relacionados con problemas

ambientais de especial relevancia. - Recoñecer os recursos e os riscos xeolóxicos. - Espertar a sensibilidade polos temas ambientais. CONTIDOS Concepto e principios básicos da Xeoloxía. Estructura, dinámica e evolución da Terra. Tectónica de placas. Minerais e rocas. Procesos xeolóxicos internos e externos. Magmatismo e rocas ígneas. Meteorización e rocas sedimentarias. Metamorfismo e rocas metamórficas. Anatexia. Deformación da codia terrestre. Xeoloxía da península Ibérica e de Galicia. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostraran posuir e comprender coñecementos nunha área de

estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e atópase nun nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algún aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.

CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ó seu traballo ou vocación dunha forma profesional y posúan as competencias que soen amosarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.

CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.

CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado

CB5 - Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía

CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento.

CG2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e

18

Page 20: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CG3 - Aplicar tanto os coñecementos teórico-prácticos adquiridos como a capacidade de

análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na busca das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais.

CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado.

CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización do tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. ESPECÍFICAS Bloque “Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía” 3. Técnicas Básicas: Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade Bloque “Organización de poboación e ecosistemas” 13. Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos. 14. Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e os ciclos bioxeoquímicos ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 30 horas 100% Clases interactivas de seminario 16 horas 100% Clases interactivas de laboratorio 8 horas 100% Titorías 1 hora 100% Exame 2 horas 100% Traballo persoal do alumnado 93 horas Total horas de traballo 150 horas METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou

19

Page 21: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.

SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: Bioestadística

CURSO/ITINERARIO: 1º

CARÁCTER FB

ECTS 6

SEMESTRE 2º

LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Saber obtener, organizar, presentar y describir conjuntos de datos mediante estadística descriptiva. Saber calcular la probabilidad de un evento. Conocer las características y distribución de las variables aleatorias. Saber describir y aplicar métodos de estadística inferencial. Saber aplicar análisis de la varianza. Manejar paquetes estadísticos que permita el análisis de datos obtenidos en investigaciones del campo de la Biología. CONTIDOS Tema 1.- Estadística descriptiva Tema 2.- Introducción a la probabilidad Tema 3.- Distribuciones de variables aleatorias. Discretas y continuas. Tema 4.- Introducción a la inferencia estadística. Estimación puntual, intervalos de confianza y contrastes de hipótesis. Tema 5.- Regresión lineal. Tema6.- Técnicas de inferencia para comparar grupos. ANOVA COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB2. Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio. CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología. CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales. TRANSVERSAIS CT1-Buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes. CT2-Capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. CT7-Capacidad para aplicar las TICs en ámbito de la Bioloxía. CT8- Capacidade para resolver problemas mediante la aplicación integrada de lo

20

Page 22: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

conocimientos, promoviendo la iniciativa e la creatividad CT10, Capacidad para interpretar datos de situaciones reales. ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 2. Matemáticas e Estatística: "Propoñer, aplicar e interpretar modelos matemáticos e métodos estatísticos no ámbito da Bioloxía" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 30 100% Clases interactivas de seminario 12 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador 12 100% Titorias 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 92 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: Biología de tejidos y órganos CURSO/ITINERARIO: 1º CARÁCTER Formación Básica ECTS TOTAIS 6 SEMESTRE 2º Semestres LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS Si Si No FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS No NO NO RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Con esta materia, los/as alumnos/as adquirirán conocimientos suficientes sobre el origen, estructura y función de los tejidos y órganos animales y vegetales, que les ayude a comprender cómo son y cómo funcionan los organismos biológicos. Estos conocimientos serán básicos para el estudio y comprensión de otras materias del Grado en Biología. Los estudiantes deberán ser capaces de: -Describir e identificar los distintos tipos celulares y tejidos presentes en imágenes de microscopía óptica y electrónica de órganos animales y vegetales. -Conocer las técnicas básicas utilizadas en Histología. -Manejar las fuentes de información y la bibliografía general y especializada relacionada con la materia. -Relacionar los contenidos teóricos y prácticos. -Trabajar tanto en grupo como de forma autónoma.

21

Page 23: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CONTIDOS Histología y Organografía Vegetal: Meristemos. Tejido fundamental: Parénquima. Tejidos de sostén: colénquima y esclerénquima. Tejidos conductores:xilema y floema. Tejidos protectores. Tejidos glandulares. Anatomía microscópica básica de la raíz, tallo, hoja, flor, semilla y fruto. Histología y Organografía Animal: Tejidos animales. Tejido epitelial. Tejido conjuntivo. Tejido adiposo. Tejido cartilaginoso. Tejido óseo. Sangre y hematopoyesis. Tejido muscular. Tejido nervioso. Anatomía microscópica básica del tegumento y de los órganos principales del sistema nervioso,órganos sensoriales, endocrinos, digestivos, órganos del sistema circulatorio, inmunitario, y de los órganos excretores. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS En esta materia el alumno/a adquirirá y practicará una serie de competencias básicas/generales y transversales, deseables en cualquier titulación universitaria, y específicas, propias de esta materia y/o del Grado de Biología en general. CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado. CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología, incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes CT2, capacidad para el razonamiento, argumentación y pensamiento crítico CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de forma colectiva CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de sus conocimientos, , promoviendo la iniciativa y la creatividad. CT9, capacidad para organizar e planificar su trabajo CT10, capacidad para interpretar resultados experimentales ESPECÍFICAS Bloque: “Procedemientos instrumentales aplicados a la Biología” 3. “Conocer y saber aplicar las técnicas instrumentales y diseñar protocolos de trabajo en el laboratorio y en el campo, aplicando la normativa y las técnicas adecuadas relacionadas con la seguridad, higiene, gestión de residuos y calidad” Bloque: “Estructura y organización de los seres vivos”

22

Page 24: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

9. “Conocer y comprender la estructura y función de virus, células procariotas y eucariotas” 10. “Conocer y comprender el desarrollo, morfología y anatomía de los seres vivos” ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 30 100% Clases interactivas de seminario 4 100% Clases interactivasde laboratorio 20 100% Titoría 1 100% Examen 2 Estudo persoal do alumnado 93 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivasde laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN CONSIDERACIÓNS XERAIS ASPECTOS E CRITERIOS DE AVALIACIÓN ESPECÍFICOS SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: BIOFÍSICA CURSO/ITINERARIO: PRIMEIRO CARÁCTER FORMACIÓN BÁSICA ECTS 6,00 SEMESTRE SEGUNDO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS CASTELÁN GALEGO FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS

23

Page 25: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Ser consciente de la necesidad de formarse con las bases de la Física y ver su utilidad en su labor diaria y preparación necesaria para su futuro profesional. Ser los principales responsables de su propio proceso de aprendizaje y adquirir una actitud disciplinada y rigurosa en el trabajo de laboratorio, asumiendo la importancia de la honradez y veracidad de los trabajos científicos realizados en los laboratorios. Aprender a elaborar informes a partir de los resultados obtenidos por ellos mismos durante las prácticas. Desarrollar su curiosidad científica, capacidad de observación y habilidad experimental frente a un problema determinado que se les presente. Plantear problemas reales y soluciones a los mismos de una manera científica. Conocer y comprender aspectos de la morfología y anatomía de los seres vivos. Saber describir, analizar e interpretar el medio físico y su relación con los seres vivos. Comprender e integrar el funcionamento y regulación de procesos fisiológicos principales de los seres vivos, así como su interacción com el ambiente. Razonar las cuestiones que se proponen a lo largo del curso, adquiriendo agilidad mental para su propuesta razonable de acuerdo con el método científico mediante el manejo conjunto de cifras y unidades. Emplear con destreza determinadas técnicas de cálculo y algoritmos de resolución de problemas, así como diferentes técnicas con un fundamento esencialmente físico y que son de uso cotidiano en la Biología. CONTIDOS - Conceptos básicos de mecánica clásica - Leyes de escala - Tasas metabólicas - Fluidos - - Nociones y aplicaciones de Termodinámica - Fenómenos de transporte - Las barreras biológicas - Biofísica de los sentidos: Vista y audición - Nucleónica - Radiación ionizante y sus efectos en sistemas biológicos. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1, que el alumnado sepa aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio. CB2, que el alumnado tenga la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética. CG1, reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología. CG2, aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales. CG3, comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado. CG4, estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes. CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. CT8, capacidade e iniciativa para resolver con creatividade problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos. CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais.

24

Page 26: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

ESPECÍFICAS CE1, coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía. CE10, coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos. CE11, comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico. CE13, saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 24 100% Clases interactivas de seminario 15 100% Clases interactivas de laboratorio 15 100% Clases interactivas de campo - - Clases interactivas de ordenador - - Titorías en grupo 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 92 0% Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Traballos e actividades de avaliación continua 20% 50%

Exame final 50% 80%

MATERIA: BIOQUÍMICA I. BIOMOÉCULAS E ENZIMOLOXÍA CURSO/ITINERARIO: PRIMEIRO CURSO CARÁCTER FORMACIÓN BÁSICA ECTS 6 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS Si Si

25

Page 27: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) -Identificar e distinguir a estrutura, propiedades e función das biomoléculas. -Identificar a relación entre a estrutura e a función das biomoléculas. -Aplicar os principios da termodinámica aos sistemas biolóxicos. -Distinguir as distintas clases de enzimas e os seus mecanismos de catálise, así como os principios da regulación enzimática. -Coñecer os diversos compoñentes das membranas biolóxicas e a súa funcionalidade. -Saber levar a cabo procesos de purificación e análise de biomoléculas. -Saber medir actividades enzimáticas. CONTIDOS Expositivas: A ciencia bioquímica. Estrutura e función de Glúcidos, Lípidos, Aminoácidos, Proteínas, Nucleótidos e Ácidos Nucleicos. As proteínas e a súa organización estrutural nas células. Bioenerxética. Transporte a través de membrana. A reacción enzimática. Cinética enzimática. Inhibición e regulación das enzimas. Introdución ao metabolismo e a súa regulación. Laboratorio: Estrutura e propiedades das biomoléculas. Purificación e análise de biomoléculas. Determinación da actividade e inhibición enzimática. Seminarios: Resolución de problemas e cuestións. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS Todas as indicadas na memoria do grao TRANSVERSAIS CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes.

CT2. Capacidade para o razoamento a argumentación e o pensamento crítico.

CT3. Capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo.

CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade.

CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo.

CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS Bloque: Procedementos instrumentais aplicados á Bioloxía 1. Química e Física: “Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía.”

3. Técnicas Básicas: “Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade.”

Bloque: Orixe e evolución dos seres vivos

4. “Coñecer a orixe da vida, os mecanismos da herdanza, e a súa evolución.”

Bloque: Bases moleculares dos seres vivos 7. “Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos.”

8. "Comprender os principios da bioenerxética e biosinalización e coñecer as principais rutas

26

Page 28: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos".

Bloque: Aspectos funcionais dos seres vivos 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico".

ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 30 100% Clases interactivas de seminario 10 100% Clases interactivas de laboratorio 14 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorias 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 93 0 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.

SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame Titoría

50% 0

80% 10%

MATERIA: CARACTERIZACIÓN DEL MEDIO FÍSICO CURSO/ITINERARIO: 1º curso CARÁCTER Formación básica ECTS 6 SEMESTRE 2º semestre LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE

27

Page 29: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) O alumnado deberá saber describir, analizar e interpretar variables do medio físico que condicionan as adaptacións, distribución e abundancia dos seres vivos. CONTIDOS Introdución ó estudo do medio físico para biólogos. Escala e resolución. Sistema atmosférico e acuático: Métodos de medida, fontes de datos, unidades, cálculos, índices, representación e interpretación de distintas variables. Caracterización das formas do relevo. Mapas e representacións cartográficas. Medida, e interpretación de distintos parámetros. Concas hidrográficas. Procesos morfoxenéticos. Sistemas morfodinámicos. Augas subterráneas, procesos gravitacionais, inundacións e procesos costeiros. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que o alumnado demostre posuír e comprender coñecementos nun área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que o alumnado saiba aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que o alumnado teña a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que o alumnado poida transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que o alumnado desenvolva aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grado de autonomía. CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CG2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CG3 - Aplicar tanto os coñecementos teórico‐prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na busca das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización do tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas

28

Page 30: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo CT10, capacidade para interpretar os resultados experimentais. ESPECÍFICAS Bloque “Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía” 3. Técnicas Básicas: Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade Bloque “Organización de poboación e ecosistemas” 13. Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 horas 100% Clases interactivas de seminario 20 horas 100% Clases interactivas de laboratorio 2 horas 100% Clases interactivas de campo 5 horas 100% Clases interactivas de ordenador 2 horas 100% Titorías 1 hora 100% Exame 2 horas 100% Traballo persoal do alumnado 92 horas Total horas de traballo 150 horas METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Clases interactivas de campo: salidas ao campo

- Clases interactivas de computador

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

29

Page 31: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

MATERIA: BOTÁNICA I CURSO/ITINERARIO: 2º CARÁCTER OBRIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) -. Conocer la morfología, anatomía, reproducción y diversidad de los hongos, algas y briofitos. -. Reconocer sus principales líneas filogenéticas. -. Conocer los taxones de especial importancia aplicada. -. Comprender su papel en los ecosistemas. -. Aprender las técnicas para su recolección, reconocimiento y conservación. -. Utilizar información bibliográfica y de Internet adecuada a la materia. CONTIDOS Los sistemas de clasificación de los seres vivos. Grupos de organismos que integran las plantas no vasculares. Hongos: Características vegetativas y reproductivas, ciclos biológicos y clasificación. Asociaciones fúngicas (líquenes, micorrizas). Importancia y aplicaciones. Algas: Características vegetativas y reproductivas, ciclos biológicos y clasificación. Importancia y aplicaciones. Estrategias evolutivas de los vegetales para la conquista del medio terrestre. Briófitos: Características vegetativas y reproductoras, ciclos biológicos y clasificación. Importancia y aplicaciones. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1: Que los estudiantes demuestren poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, aunque se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio. CB2: Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio. CB3: Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética. CB4: Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado. CB5: Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía. CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología, incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo. CG2: Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología. CG3: Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de

30

Page 32: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales. CG4: Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado. CG5: Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSALES CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fuentes. CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de modo colectivo. CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información utilizadas. CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología. CT9, capacidad para organizar e planificar su trabajo. ESPECÍFICAS Bloque: Origen y evolución de los seres vivos 4. Conocer el origen de la vida, los mecanismos de herencia, y su evolución. Bloque: Biodiversidad y Filogenia 5. Conocer la diversidad de los seres vivos, ciclos biológicos, y desarrollar la capacidad de analizar e interpretar sus adaptaciones al medio. 6. Desarrollar la capacidad de obtener, manejar, conservar, identificar y clasificar espécimes biológicos, así como sus restos y rastros. Bloque: Estrutura y organización de los seres vivos 10. Conocer y comprender el desarrollo, morfología y anatomía de los seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 34 100% Clases interactivas de seminario 4 100% Clases interactivas de laboratorio 14 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Tutorias 2 100% Examen 3 100% Traballo persoal del alumnado 93 Total horas de trabajo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre

31

Page 33: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: ZOOLOXÍA I CURSO/ITINERARIO: SEGUNDO CURSO CARÁCTER OBRIGATORIO ECTS TOTAIS: 6 SEMESTRE PRIMEIRO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Ao finalizar con éxito esta materia, os estudantes serán capaces de: Explicar os modelos estruturais básicos de organización dos animais invertebrados non artrópodos. Describir as características máis importantes do seu modo de vida e as súas adaptacións. Expoñer as hipóteses actuais máis relevantes sobre a súa diversificación e relacións filoxenéticas. Manexar a terminoloxía e metodoloxía básicas relativas ao seu estudo e clasificación sistemática. Distinguir os principais grupos de animais invertebrados non artrópodos. CONTIDOS Invertebrados non artrópodos: diversidade, modelos de organización, modos de vida, adaptacións funcionais, relacións filoxenéticas, clasificación sistemática. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias

32

Page 34: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT6. Capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas. CT7. Capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía. CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS Bloque: Orixe e evolución dos seres vivos 4. Coñecer a orixe da vida, os mecanismos da herdanza, e a súa evolución. Bloque: Biodiversidade e Filoxenia 5. Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desenvolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio. 6. Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros. Bloque: Estrutura e organización dos seres vivos 10. Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 34 100% Clases interactivas de seminario 7 100% Clases interactivas de laboratorio 12 100% Clases interactivas de campo 100% Clases interactivas de ordenador Titorias 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 93 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

33

Page 35: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80% MATERIA: Bioquímica II. Metabolismo CURSO/ITINERARIO: 2º CARÁCTER Obrigatorio ECTS SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS Si Si FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) -Coñecer as principais rutas metabólicas e a súa regulación co fin de comprender o funcionamento de células, tecidos e organismos a nivel molecular. -Distinguir os elementos e funcionamento das principais rutas de sinalización celular e da transdución de sinais. -Comprender como se almacena e transmite a información xenética e, en xeral, o fluxo de información nos seres vivos. -Ter coñecementos xerais de conceptos integradores de xenómica, proteómica e metabolómica. -Comprender as interrelacións moleculares nas células. CONTIDOS Panorámica del metabolismo de carbohidratos. Metabolismo de monosacáridos: Glucolisis, Gluconeogénesis y su regulación. Metabolismo del glucógeno y otros polisacáridos. Metabolismo aerobio: oxidación del acetil-CoA. El ciclo de Krebs. Transporte electrónico y fosforilación oxidativa. Fotosíntesis: transporte electrónico y fotofosforilación; el ciclo de Calvin. Biosíntesis de carbohidratos en células vegetales. Panorámica del metabolismo de lípidos. Oxidación y síntesis de ácidos grasos. Los cuerpos cetónicos. Metabolismo de derivados de ácidos grasos y de esteroides. Panorámica del metabolismo de aminoácidos y derivados. Degradación de proteínas. Síntesis y degradación de aminoácidos. Metabolismo del amonio y fijación de nitrógeno. Metabolismo de los nucleótidos. Integración y coordinación de los procesos metabólicos. Estructura y organización de los ácidos nucleicos. Metabolismo da información xenética. Tradución e evolución post-biosíntese de proteínas COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS

34

Page 36: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Todas as indicadas na memoria do grao TRANSVERSAIS - CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes. - CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3. Capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. - CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo. - CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados á Bioloxía" 1.- Química e Física: "Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía". 3.-Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade". - Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4.- "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución". - Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 7.- "Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos". 8.- "Comprender os principios da bioenerxética e a biosinalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos". - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11.- "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico". ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 36 100% Clases interactivas de seminario 11 100% Clases interactivas de laboratorio 6 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 94 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na

35

Page 37: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: BIOLOXÍA DO DESENVOLVEMENTO CURSO/ITINERARIO: 2º CARÁCTER OBLIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS X X FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Saber describir os procesos básicos do desenvolvemento anatómico, celular e molecular. Identificar e describir as fases de desenvolvemento embrionario características dos principais organismos modelo. Coñecer a influencia do ambiente nos procesos de desenvolvemento. Coñecer os métodos de estudo na investigación do desenvolvemento e a súa aplicación na resolución de problemas específicos. Saber analizar os resultados dos experimentos cruciais para o avance da Bioloxía do Desenvolvemento. Saber xestionar fontes de información e bibliografía especializada. Comprender a importancia da inclusión de aspectos de sexo e/ou xénero en toda a experimentación que inclúa suxeitos humanos e células ou tecidos humanos, así como animais ou tecidos e células animais utilizados como modelos de bioloxía/fisioloxía humana. CONTIDOS EXPOSITIVAS: Principais conceptos e procesos de desenvolvemento. Principais métodos de estudo. Especificación e determinación celular. Indución. Expresión xénica diferencial durante o desenvolvemento. Diferenciación celular. A base celular da morfoxénese. Orixe das células xerminais. Determinación do sexo e influencia de factores ambientais. Gametoxénese. Fecundación. Partenoxénese. Mecanismos e tipos de segmentación. Organización e propiedades do embrión durante a segmentación. Mapas de territorios presuntivos. Gastrulación. Desenvolvemento temperá e formación do patrón corporal básico. Derivados das tres capas xerminais. Membranas extraembronarias. Organoxénese. Formación das extremidades. Desenvolvemento postnatal. Rexeneración. Regulación ambiental do desenvolvemento normal: plasticidade do desenvolvemento e epixénetica ambiental.

36

Page 38: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Trastornos do desenvolvemento: erros xenéticos, teratógenos e disruptores endócrinos. Evolución e desenvolvemento. LABORATORIO: Estudo da gametoxénese nos mamíferos. Estudo do desenvolvemento de embrións de diferentes organismos modelo. SEMINARIOS: Discusión dirixida e resolución de problemas e cuestións relacionadas cos contidos da materia. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación de xeito profesional e posúan as habilidades que adoitan demostrarse mediante a elaboración e defensa dos argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para facer xuízos que inclúan unha reflexión sobre cuestións sociais, científicas ou éticas relevantes. CB4 - Que poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público especializado e non especializado. CB5 - Que desenvolvan aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CG2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados sobre problemas relacionados coa Bioloxía. CG3 - Aplicar os coñecementos teóricos e prácticos adquiridos, así como a capacidade de análise e abstracción na definición e enfoque dos problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CG4 - Comunicar, tanto por escrito como oralmente, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, coa organización do tempo e dos recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes. - CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3. Capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito

colectivo. - CT4. Capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5. Capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e

coherente. - CT6. Capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7. Capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía. - CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus

coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. - CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo. - CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais.

37

Page 39: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

ESPECÍFICAS Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4. "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución" Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 8. "Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos" Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 10. "Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos" Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 30 100% Clases interactivas de seminario 12 100% Clases interactivas de laboratorio 12 100% Clases interactivas de campo 0 Clases interactivas de ordenador 0 Titorias 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 92 0 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.

SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

38

Page 40: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

MATERIA: Xenética I CURSO/ITINERARIO: 2º CARÁCTER Obligatorio ECTS 6 SEMESTRE Primero LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Desarrollo de la capacidad de elaborar hipótesis genéticas sencillas. Deducción de los diferentes modos de herencia de los genes. Introducción al conocimiento de la dinámica de los genes en las poblaciones naturales. Conocimiento básico de la función génica. Resolución de casos prácticos. Fomentar el trabajo en equipo a través de la realización de una serie de proyectos en grupo a lo largo del curso. Adquisición de destrezas en la búsqueda y manejo de la información científica CONTIDOS Introducción. Naturaleza, estructura y perpetuación del Material Hereditario: el material genético. Estructura de los ácidos nucleicos. Tecnología del ADN recombinante. Organización del material genético en procariotas. Organización del material genético en eucariotas. La replicación del material genético en procariotas y virus. La replicación en eucariotas. Expresión Génica: relación entre genes y proteínas. El código genético. La transcripción. La traducción. La Transmisión de los Caracteres Hereditarios: las divisiones nucleares. Las leyes de Mendel. Teoría cromosómica de la herencia. La dominancia y el alelismo múltiple. La relación genotipo-ambiente: la norma de reacción. La interacción génica. Penetrancia, expresividad, pleiotropía y letalidad. La herencia ligada al sexo. Citoplasma y herencia. Recombinación: la recombinación y cartografía en bacterias, fagos y eucariotas diploides. Bases moleculares de la recombinación. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía

39

Page 41: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes - CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. - CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de manera colectiva. - CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. - CT5, capacidad para realizar una exposición en público de forma clara, concisa y coherente - CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información emplegadas - CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología - CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de los conocimientos, promoviendo la iniciativa y la creatividad. - CT9, capacidad para organizar y planificar el trabajo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentales ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4. "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución" - Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 7. "Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos" 8. "Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos" - Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 9. "Coñecer e comprender a estructura e a función de virus, células procariotas e eucariotas" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 36 100% Clases interactivas de seminario 12 100% Clases interactivas de laboratorio 5 100%

40

Page 42: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

y/o ordenador Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 94 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: BOTÁNICA II CURSO/ITINERARIO: 2º CARÁCTER OBRIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - entender a bioloxía, reprodución, ciclos vitais e diversidade dos cormófitos - comprender e manexar terminoloxía científica básica relacionada coas plantas vasculares - recoñecer as principais líñas filoxenéticas das plantas vasculares - coñecer os taxa de especial importancia aplicada - perceber o papel destes vexetais nos ecosistemas -.concienciar ao alumnado face aos temas medioambientais e conservacionistas - tamén deberá ser capaz de identificar material fresco mediante chaves. CONTIDOS Os sistemas de clasificación dos seres vivos.

41

Page 43: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Grupos de organismos que integran as plantas vasculares: pteridofitos, ximnospermas e anxiospermas. Características, ciclos biolóxicos, clasificación, filoxenia, diversidade, distribución, ecoloxía e conservación de especies ameazadas. Importancia e aplicacións. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1: Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2: Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3: Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4: Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5: Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CG2: Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CG3: Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CG4: Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CG5: Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSALES CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fuentes. CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información utilizadas. CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología. CT9, capacidad para organizar e planificar su trabajo. ESPECÍFICAS Bloque: Orixen e evolución dos seres vivos 4. Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución Bloque: Biodiversidade e Filoxenia 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" 6. "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros" Bloque: Estrutura e organización dos seres vivos 10. Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos ACTIVIDADES FORMATIVAS

42

Page 44: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 36 100% Clases interactivas de seminario Clases interactivas de laboratorio 6 100% Clases interactivas de campo 11 100% Clases interactivas de ordenador Titorias 1 100% Exame 4 100% Traballo persoal do alumnado 92 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases mexpositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Clases interactivas de campo: salidas ao campo

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: ZOOLOXÍA II CURSO/ITINERARIO: SEGUNDO CURSO CARÁCTER OBRIGATORIO ECTS TOTAIS: 6 SEMESTRE SEGUNDO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x X FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Ao finalizar con éxito esta materia, os estudantes serán capaces de: Explicar os modelos estruturais básicos de organización dos artrópodos e os cordados. Describir as características máis importantes do seu modo de vida e as súas adaptacións. Expoñer as hipóteses actuais máis relevantes sobre a súa diversificación e relacións filoxenéticas.

43

Page 45: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Manexar a terminoloxía e metodoloxía básicas relativas ao seu estudo e clasificación sistemática. Distinguir os principais grupos de artrópodos e de cordados. CONTIDOS Os artrópodos e os cordados: diversidade, modelos de organización, modos de vida, adaptacións funcionais, relacións filoxenéticas, clasificación sistemática. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT6. Capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas. CT7. Capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía. CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS Bloque: Orixe e evolución dos seres vivos 4. Coñecer a orixe da vida, os mecanismos da herdanza, e a súa evolución. Bloque: Biodiversidade e Filoxenia 5. Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desenvolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio. 6. Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar

44

Page 46: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros. Bloque: Estrutura e organización dos seres vivos 10. Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 34 100% Clases interactivas de seminario 7 100% Clases interactivas de laboratorio 12 100% Clases interactivas de campo 100% Clases interactivas de ordenador Titorias 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 93 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: FISIOLOXÍA ANIMAL CURSO/ITINERARIO: SEGUNDO CARÁCTER OBRIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE SEGUNDO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS

45

Page 47: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Comprender o funcionamento integrado dos órganos e sistemas dos animais, así como os mecanismos que controlan e regulan ditas funcións, destacando especialmente os procesos homeostáticos. CONTIDOS Concepto de Fisioloxía Animal. Homeostase e control. Sistemas de retroalimentación FISIOLOXIA DO SISTEMA NERVIOSO. Estrutura e función do Sistema Nervioso. Sinais eléctricos. Sinapse. Fisioloxía Sensorial. Fisioloxía motora e integradora FISIOLOXÍA ENDOCRINA. Eixe hipotálamo-hipofisario. Tiroides. Suprarrenais. Control endócrino da glucemia e calcemia. Control do crecemento e desenvolvemento. SANGUE. Propiedades xerais. Funcións da sangue. Hematopoiese. Fisioloxía do eritrocito. Fisioloxía das plaquetas. Hemostase e coagulación sanguínea. FISIOLOXÍA CARDIOVASCULAR. Estimulación e contracción do músculo cardíaco. O corazón como bomba. Ciclo cardíaco. Circulación periférica: arterias e venas. Microcirculación. Funcións integradoras: regulación da presión arterial a curto prazo. FISIOLOXÍA RESPIRATORIA. Sistema respiratorio. Mecánica da ventilación. Difusión dos gases. Control da ventilación. Transporte e intercambio de gases. FISIOLOXÍA RENAL. Estrutura xeral. Fluxo sanguíneo renal. Regulación. Formación da urina: filtración, reabsorción e secreción. Regulación. Concentración e dilución da urina. Regulación do equilibrio hídrico e salino. Regulación do equilibrio ácido-base FISIOLOXÍA DIXESTIVA. Estrutura xeral. Inervación. Motilidade. Péptidos gastrointestinais. Secreción, dixestión e absorción. Transporte electrolítico gastrointestinal.

COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS As especificadas na memoria do Grado para o conxunto das materias TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 30 100% Clases interactivas de seminario 10 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador 10 100% Titorías 2 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 95

46

Page 48: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de ordenador: - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: BIOXEOQUÍMICA CURSO/ITINERARIO: 2º curso CARÁCTER Obrigatorio ECTS 6 SEMESTRE 2º semestre LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - Manexar a terminoloxía científica propia da Bioxeoquímica e outras disciplinas relacionadas. - Manexar a bibliografía especializada. - Aprender a observar e interpretar os principais procesos bioxeoquímicos superficiais. - Desenvolver a capacidade crítica para a interpretación da información sobre procesos de degradación ambiental relacionados coas actividades humanas. - Diagnosticar problemas ambientais. CONTIDOS Orixe dos elementos, o Sistema Solar, a Terra e a Vida. Principais procesos en Bioxeoquímica e os seus métodos de estudo. Distribución dos elementos químicos nos sistemas superficiais: atmosfera, litosfera, hidrosfera e biosfera. Estrutura e dinámica dos sistemas superficiais. Procesos de degradación actual dos mesmos. Ciclos bioxeoquímicos dlos elementos COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes

(normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión

47

Page 49: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un

público tanto especializado como non especializado CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da

Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CG2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e

emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CG3 - Aplicar tanto os coñecementos teórico-prácticos adquiridos como a capacidade de

análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na busca das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais.

CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado.

CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización do tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes

- CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico.

- CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situación problemáticas de forma colectiva

- CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible

- CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. ESPECÍFICAS Bloque “Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía” 3. Técnicas Básicas: Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade Bloque “Organización de poboación e ecosistemas” 13. Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos. 14. Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e os ciclos bioxeoquímicos ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 35 horas 100% Clases interactivas de seminario 6 horas 100% Clases interactivas de campo 5 Clases interactivas de laboratorio 4 horas 100% Titorías 3 hora 100% Exame 2 horas 100% Traballo persoal do alumnado 95 horas Total horas de traballo 150 horas METODOLOXÍAS DOCENTES

48

Page 50: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesorado, que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesorado pode contar con apoio de medios audiovisuais e informáticos.

Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos. O profesor/a pode contar con apoio de medios audiovisuais e informáticos.

Clases interactivas de campo: saídas ó campo Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesorado e coordinadas polo Centro, dedicadas ó seguimento de traballos, aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou de grupo. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: Xenética II CURSO/ITINERARIO: 2º CARÁCTER Obligatorio ECTS 6 SEMESTRE Segundo LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Adquirir conocimientos acerca del origen de la variabilidad genética y de la forma en que incide en el fenotipo de un organismo. Conocer las bases moleculares de la regulación de los genes y su incidencia en los procesos de desarrollo, en la defensa del organismo y en enfermedades complejas como el cáncer. El alumno se familiarizará con las aplicaciones de la tecnología del ADN recombinante lo que le permitirá comprender y analizar los aspectos genéticos de temas que actualmente tienen gran relevancia social (transgénicos, clonación...). Fomentar el trabajo en equipo a través de la realización de una serie de proyectos en grupo a lo largo del curso. Adquisición de destrezas en la búsqueda y manejo de la información científica. CONTIDOS Variabilidad Génica: mutaciones: sus características. Naturaleza molecular de la mutación génica. Mecanismos de salvaguarda del material hereditario. Variabilidad Cromosómica: Alteraciones en el número de cromosomas (Euploidías y aneuploidías). Alteraciones en la estructura de los cromosomas (Duplicaciones, inversiones, deleciones y translocaciones). Elementos Trasponibles. La Regulación de la Expresión Génica: en Procariotas (Modelo del operón) y en Eucariotas. Genética del Desarrollo. Las Alteraciones del ADN y el Cáncer. Inmunogenética. Aplicaciones de la Tecnología del ADN Recombinante: genómica y proteómica. Biotecnología. Terapia génica. Herencia Cuantitativa. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele

49

Page 51: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes - CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. - CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de manera colectiva. - CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. - CT5, capacidad para realizar una exposición en público de forma clara, concisa y coherente - CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información emplegadas - CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología - CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de los conocimientos, promoviendo la iniciativa y la creatividad. - CT9, capacidad para organizar y planificar el trabajo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentales ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4. "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución" - Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio"

50

Page 52: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 7. "Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos" 8. "Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos" - Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 9. "Coñecer e comprender a estructura e a función de virus, células procariotas e eucariotas" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 36 100% Clases interactivas de seminario 9 100% Clases interactivas de laboratorio y/o ordenador

8 100%

Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 94 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: Ecología I CURSO/ITINERARIO: 3º

51

Page 53: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CARÁCTER Obligatoria ECTS 6 SEMESTRE primero LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Cognitivas: i) Conocer los conceptos, los métodos y los resultados relevantes en las materias que trata esta asignatura. ii) Conocer las bases científicas de la teoría ecológica y su aplicación hacia la sostenibilidad de los ecosistemas y la conservación de las especies. iii) Conocer los métodos y las técnicas de laboratorio y campo de la ecología. iv) Tener un conocimiento global de los problemas ambientales y ecológicos. v) Entender que los ecosistemas son sistemas complejos, que funcionan como unidades integradas, existiendo múltiples causas que generan su estructura y funcionamiento. Procedimentales: i) Identificar y formular problemas ecológicos. ii) Aplicar modelos ecológicos. iii) Aplicar los conocimientos teórico-prácticos adquiridos y las capacidades de análisis, síntesis y abstracción en el reconocimiento, la definición y el planteamiento de problemas ambientales y ecológicos y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales. iv) Redactar informes, reunir datos, información y resultados relevantes; interpretarlos y obtener conclusiones; y emitir informes razonados en problemas relacionados con el ámbito competencial de esta asignatura, haciendo un uso adecuado de la terminología ecológica. Aptitudinales: i) Realizar estudios bibliográficos y sintetizar resultados. ii) Aumentar la capacidad de estudiar y aprender -de forma autónoma y eficaz- en el futuro nuevos conocimientos y técnicas en esta y otras disciplinas científico-tecnológicas. Iii) Potenciar la capacidad de interrelación, prácticamente imprescindible para interiorizar los conceptos propios de la ecología, poniendo de relieve la importancia de las interconexiones entre los componentes de los ecosistemas. Actitudinales: i) Aplicar pensamiento crítico, lógico y creativo. ii) Compromiso con la protección del medio ambiente y el desarrollo sostenible. iii) Comunicar eficazmente sus ideas sobre los procesos ecológicos y sus amenazas. iv) Percibir el impacto humano en la biosfera y fomentar la concienciación con respecto a la problemática ecológica y ambiental actual. CONTIDOS Ecología: conceptos básicos, historia y método científico en ecología. Respuestas y adaptaciones de los organismos a factores abióticos. Estructura, dinámica y regulación de poblaciones. Interacciones: competencia, depredación y mutualismo. Estrategias vitales. Métodos de obtención y análisis de datos ecológicos en organismos y poblaciones. Explotación sostenible de las poblaciones. Control de plagas. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS - CB1 Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio - CB2 Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio. - CB3 Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión

52

Page 54: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

sobre temas relevantes de índole social, científica o ética - CB4 Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado - CB5 Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía - CG1 Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo - CG2Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología - CG3 Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales - CG4 Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado - CG5 Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" 13. "Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 8 100% Clases interactivas de laboratorio 5 100% Clases interactivas de campo 5 100% Clases interactivas de ordenador 11 100% Titorías 1 100% Exame 2

53

Page 55: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Traballo persoal do alumnado 92 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Clases interactivas de ordenador - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 50% 80% Examen 20% 50%

MATERIA: Fisiología Vegetal I (Captación de recursos y metabolismo) CURSO/ITINERARIO: 3º CARÁCTER Obligatorio ECTS 6 SEMESTRE Primero LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS X X FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - Describir los procesos de transporte, nutrición mineral y fotosíntesis, así como sus mecanismos de regulación. - Aplicar a casos prácticos los conocimientos sobre captación de recursos y metabolismo de las plantas. CONTIDOS - Bases del transporte de agua y solutos en las plantas. - Captación de agua, transporte por el xilema y transpiración. - Fotosíntesis y Fotorrespiración (mecanismos y regulación). - Mecanismos alternativos de fotosíntesis (C4 y CAM). - Productividad fotosintética (limitaciones y estrategias de adaptación). - Utilización del carbono fijado y transporte por el floema. - Nutrición mineral y asimilación del nitrógeno y el azufre.

54

Page 56: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología, incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de sus conocimientos, promoviendo la iniciativa y la creatividad. CT10, capacidad para interpretar resultados experimentales. ESPECÍFICAS Bloque: “Aspectos funcionais dos seres vivos” 11. “Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiológicos dos seres vivos así como a súa interacción con o ambiente biótico e abiótico” ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 19 100% Clases interactivas de laboratorio 10 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorias 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 92 0% Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e

55

Page 57: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: BIOLOXÍA MOLECULAR CURSO/ITINERARIO: 3º Curso CARÁCTER Obrigatoria ECTS 6 SEMESTRE Primeiro LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS

SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - Coñecer a base molecular da información xenética, afondando no estudo de aspectos relacionados coa estrutura do xenoma nas células e a súa importancia no control da expresión xénica. - Identificar a relación entre xenes e xenomas e a súa importancia nos organismos. - Coñecer os mecanismos mediante os cales as células transmiten a información procedente do ambiente que permite ás células xerar unha resposta axeitada a un entorno cambiante, afondando no estudo de rutas de transdución activadas por diferentes tipos de sinais. - Coñecer os mecanismos específicos mediante os cales se controla a expresión xénica nos seus diferentes niveis, especialmente en organismos superiores e en procesos complexos como a división e morte celular. - Adquirir a capacidade de valorar o estado actual do coñecemento científico dos diferentes temas da Bioloxía Molecular. - Coñecer as técnicas de Bioloxía Molecular que permiten o estudo da estrutura, función e regulación de ácidos nucleicos e proteínas nas células. CONTIDOS A Bioloxía Molecular e as súas orixes. I. A estrutura do material xenético. Superenrolamentos, nucleosomas e condensación do DNA na cromatina e cromosomas. Xenes e xenomas. II. A expresión do xenoma eucariota e a súa regulación: (A) Sinalización celular: sinais, receptores e transdución de sinais. As proteínas nas rutas de transdución de sinais. Rutas de transdución activadas por sinais hidrofílicas e hidrofóbicas. RNAs reguladores e expresión xénica. (B) Niveis de control da expresión xénica: regulación pretranscricional: o epixenoma, factores de transcrición e secuencias reguladoras do DNA; regulación transcricional e postranscricional: unidades transcricionais e metabolismo do mRNA. Control traducional e evolución postbiosíntese das proteínas. (C) Control da división, proliferación e morte celular. III. Técnicas e métodos de investigación en ácidos nucleicos e proteínas (seminarios e prácticas).

COMPETENCIAS

56

Page 58: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

BÁSICAS E XERAIS As comúns ao Grao que figuran na Memoria

TRANSVERSAIS CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes. CT2. Capacidade para o razoamento a argumentación e o pensamento crítico. CT4. Capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. CT3. Capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo. CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS Bloque: Procedementos instrumentais aplicados á Bioloxía 3. Técnicas Básicas: “Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade.” Bloque: Orixe e evolución dos seres vivos 4. “Coñecer a orixe da vida, os mecanismos da herdanza, e a súa evolución.” Bloque: Bases moleculares dos seres vivos 7. “Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos.” 8. "Comprender os principios da bioenerxética e biosinalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos". Bloque: Aspectos funcionais dos seres vivos 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico". ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 36 100% Clases interactivas de seminario 12 100% Clases interactivas de laboratorio 5 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 93 0 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas - sobre teoría, etc.

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.

SISTEMAS DE AVALIACIÓN

57

Page 59: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN MÍNIMA

PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50%

Exame 50% 80%

MATERIA: MICROBIOLOGÍA I CURSO/ITINERARIO: TERCEIRO CARÁCTER OBLIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE PRIMEIRO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI NO NO FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS NO NO NO RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - O coñecemento e correcta utilización por parte do alumno da terminoloxía básica da Microbioloxía. - Identificar e situar no contexto dos seres vivos os distintos tipos biolóxicos que serán obxecto de estudo da Microbioloxía. - Adquirir coñecementos básicos sobre a bioloxía dos microorganismos, incluíndo aspectos morfolóxicos, fisiolóxicos, xenéticos e ecolóxicos. - Adquirir a base teórica e metodolóxica necesaria para abordar sen dificultade unha posterior especialización en calquera área da disciplina xa sexa básica ou aplicada. - Aprender a manexar correctamente os materiais e instrumentos propios dun laboratorio de Microbioloxía, adquirindo as habilidades manuais que requiren os metodos microbiolóxicos. - Aprender ás técnicas máis utilizadas en Microbioloxía: microscopia, tinguiduras, illamento de cultivos puros, identificación de microorganismos, etc. - Aprender a manexar as fontes de documentación. - Que o estudante comprenda e valore o interese da Microbioloxía no marco dos estudios de Bioloxía, así como a repercusión social da Microbioloxía

CONTIDOS A Microbioloxía no mundo dos seres vivos. Desarrollo histórico da Microbioloxía. Técnicas de estudio e observación dos microorganismos. Morfoloxía e ultraestructura e procariotas. Fisioloxía, cultivo e crecimiento de procariotas. Naturalez e características da partícula viral. Ciclos infectivos dos virus. Control dos microorganismos por axentes físicos e químicos. Quimioterapia antibacteriana e antivírica. Mutación e recombinación en microorganismos. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS

CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de

58

Page 60: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS

- CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito

colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e

coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus

coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais

ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: “Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar

protocolos de traballo no laboratorio, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade”.

- Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" . "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar

espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros" - Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 8. “Comprender os principios da bioenerxética e bioseñalización e coñecer as principais

rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información dos seres vivos.”

- Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 9. "Coñecer e comprender a estructura e a función de virus, células procariotas e

eucariotas" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos

fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico"

ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE

59

Page 61: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Clases expositivas 32 100 Clases interactivas de seminario 3 100 Clases interactivas de laboratorio 15 100 Clases interactivas de campo -- -- Clases interactivas de ordenador -- -- Titorias 1 100 Exame 3 100 Traballo persoal do alumnado 96 --- Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES

Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.

SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 30% Examen 50% 70%

MATERIA: Xenética Evolutiva CURSO/ITINERARIO: 3º CARÁCTER Obligatorio ECTS 6 SEMESTRE Primero LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Adquisición de conocimientos sobre la base genética de los mecanismos de cambio evolutivo. CONTIDOS Darwin y la Teoría de la Evolución. La población ideal y el equilibrio Hardy-Weinberg. La variabilidad genética de las poblaciones: variación fenotípica y variabilidad

60

Page 62: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

molecular. La selección natural. La mutación. La consanguinidad. La genética de las poblaciones finitas: la deriva genética. La migración y el flujo génico. La divergencia genética entre poblaciones. La evolución molecular. Los mecanismos genéticos de la especiación COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes - CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. - CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de manera colectiva. - CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. - CT5, capacidad para realizar una exposición en público de forma clara, concisa y coherente - CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información emplegadas - CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología - CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de los conocimientos, promoviendo la iniciativa y la creatividad. - CT9, capacidad para organizar y planificar el trabajo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentales ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía"

61

Page 63: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

2. Matemáticas e Estatística: "Propoñer, aplicar e interpretar modelos matemáticos e métodos estatísticos no ámbito da Bioloxía" - Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4. "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución" - Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" 6. "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros" - Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 10. "Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 36 100% Clases interactivas de seminario 12 100% Clases interactivas de laboratorio y/o ordenador

5 100%

Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 94 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de ordenador - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

62

Page 64: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: Ecología II CURSO/ITINERARIO: 3º CARÁCTER Obligatoria ECTS 6 SEMESTRE Segundo LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Cognitivas: i) Conocer los conceptos, los métodos y los resultados relevantes en las materias que trata esta asignatura. ii) Conocer las bases científicas de la teoría ecológica y su aplicación hacia la sostenibilidad de los ecosistemas y la conservación de las especies. iii) Conocer los métodos y las técnicas de laboratorio y campo de la ecología. iv) Tener un conocimiento global de los problemas ambientales y ecológicos. v) Entender que los ecosistemas son sistemas complejos, que funcionan como unidades integradas, existiendo múltiples causas que generan su estructura y funcionamiento. Procedimentales: i) Identificar y formular problemas ecológicos. ii) Aplicar modelos ecológicos. iii) Aplicar los conocimientos teórico-prácticos adquiridos y las capacidades de análisis, síntesis y abstracción en el reconocimiento, la definición y el planteamiento de problemas ambientales y ecológicos y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales. iv) Redactar informes, reunir datos, información y resultados relevantes; interpretarlos y obtener conclusiones; y emitir informes razonados en problemas relacionados con el ámbito competencial de esta asignatura, haciendo un uso adecuado de la terminología ecológica. Aptitudinales: i) Realizar estudios bibliográficos y sintetizar resultados. ii) Aumentar la capacidad de estudiar y aprender -de forma autónoma y eficaz- en el futuro nuevos conocimientos y técnicas en esta y otras disciplinas científico-tecnológicas. Iii) Potenciar la capacidad de interrelación, prácticamente imprescindible para interiorizar los conceptos propios de la ecología, poniendo de relieve la importancia de las interconexiones entre los componentes de los ecosistemas. Actitudinales: i) Aplicar pensamiento crítico, lógico y creativo. ii) Compromiso con la protección del medio ambiente y el desarrollo sostenible. iii) Comunicar eficazmente sus ideas sobre los procesos ecológicos y sus amenazas. iv) Percibir el impacto humano en la biosfera y fomentar la concienciación con respecto a la problemática ecológica y ambiental actual. CONTIDOS Comunidades: descripción y estructura. Dinámica: sucesión y perturbación. Patrones de diversidad. Ecología de islas y metapoblaciones. Ecosistemas: aspectos teóricos, estructura trófica, flujos de energía y ciclo de la materia. Ecología del paisaje. Métodos de obtención y análisis de datos ecológicos en comunidades y ecosistemas. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS - CB1 Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio - CB2 Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una

63

Page 65: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio. - CB3 Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética - CB4 Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado - CB5 Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía - CG1 Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo - CG2 Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología - CG3 Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales - CG4 Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado - CG5 Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" 13. "Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos" 14 "Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e os ciclos bioxeoquímicos" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 8 100% Clases interactivas de laboratorio 5 100% Clases interactivas de campo 5 100% Clases interactivas de ordenador 11 100%

64

Page 66: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Titorías 1 100% Exame 2 Traballo persoal do alumnado 92 0% Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Clases interactivas de ordenador - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 50% 80% Examen 20% 50%

MATERIA: Fisiología Vegetal II

CURSO/ITINERARIO: Tercero

CARÁCTER Obligatorio ECTS 6 SEMESTRE LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) -Comprender los aspectos básicos de los procesos implicados en el desarrollo de las plantas desde la germinación de las semillas hasta la senescencia del individuo, pasando por el crecimiento vegetativo y reproductivo; abordando sus mecanismos moleculares, celulares y fisiológicos.

-Entender los sistemas de regulación y coordinación de los procesos de desarrollo en las plantas, tanto endógenos como ambientales (fitohormonas, luz, …).

CONTIDOS

65

Page 67: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Metabolismo, transporte y modo de acción de las fitohormonas

Introducción a las Fitohormonas. Integración en organismos vegetales. Coordinación espacial y temporal. Modulación ambiental. Concepto. Capacidad de respuesta del tejido. Sensibilidad. Interacciones.

Auxinas, Giberelinas, Citoquininas, Etileno, Ácido Abscísico, Brasinosteroides: Homeostasis, percepción y señalización. Otras fitohormonas: Ácido Salicílico, Jasmonatos, Estrigolactonas.

Fisiología del crecimiento y desarrollo

Crecimiento, diferenciación y desarrollo. Totipotencia y polaridad. Formación del cuerpo de la planta: meristemos apicales.

Fotomorfogénesis. Floración: inducción floral, rutas de regulación de la floración, modelo ABCDE de desarrollo floral. Gametos e interacción polen-pistilo. Fructificación.

Embriogénesis zigótica. Dormición y germinación de semillas.

Muerte celular programada: Senescencia y abscisión.

Movimientos de las plantas: Tropismos. Nastias.

Plantas en condiciones adversas: estrés abiótico y estrés biótico.

COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio

CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio

CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía

CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología, incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo

CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales

CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes

CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico.

CT3, capacidad para trabajar en grupo e abarcar situaciones problemáticas de modo colectivo.

CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible.

CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información empleadas

66

Page 68: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de sus conocimientos, promoviendo la iniciativa y la creatividad.

CT9, capacidad para organizar y planificar su trabajo

CT10, capacidad para interpretar resultados experimentales

ESPECÍFICAS Bloque: “Bases moleculares de los seres vivos”.

8. “Comprender los principios de la bioenergética y bioseñalización y conocer las principales rutas metabólicas, su regulación y el flujo de la información genética y bioquímica en los seres vivos”

Bloque: “Aspectos funcionales de los seres vivos”

11. “Comprender e integrar el funcionamiento y regulación de los principales procesos fisiológicos de los seres vivos así como su interacción con el ambiente biótico y abiótico” ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 18 100% Clases interactivas de laboratorio 10 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorias 2 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 94 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: FISIOLOXÍA ANIMAL COMPARADA CURSO/ITINERARIO: 3º

67

Page 69: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CARÁCTER OBRIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE SEGUNDO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) O remate da materia un alumno deberá coñecer dun modo claro e integrado as funcions e a sua regulación nos diferentes sistemas dos organismos animais, tanto dende un punto de vista individual como comparado. CONTIDOS 1.Evolución do concepto de fisioloxía. A fisioloxía animal comparada. Obxetivos da fisioloxía animal comparada. Evolución dos sistemas nervosos. 2.Fisioloxía sensorial. Mecanorreceptores. O Sistema acústico-lateral de peixes. Quimiorrecepción. Fotorrecepción. Outros sistemas sensoriales. 3. Fisioloxía muscular en invertebrados. Comportamiento: Reflexos e modelos fixos de conduta. Control motor. Outros sistemas efectores.

4.Aspectos xerais do control endocrino e neuroendocrino en invertebrados. Endocrinoloxía dos Moluscos. 5.Endocrinoloxía dos Crustáceos. Endocrinoloxía dos insectos.

6.Endocrinoloxía dos vertebrados no mamíferos. 7.Sistemas cardiovasculares: Evolución. Sistemas propulsores. Sangue e Hemolinfa.

8.Sistemas respiratorios. Respiración no medio acuático. Transición auga-aire e respiración bimodal. Respiración aérea en invertebrados e vertebrados no mamíferos. 9.Regulación iónica e osmótica. Excreción. 10.Fisioloxía dixestiva en invertebrados e vertebrados.

11.Temperatura e metabolismo corporal. Ectotermos e Endotermos. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS As especificadas na memoria do Grado para o conxunto das materias TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo

68

Page 70: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

-CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 34 100% Clases interactivas de seminario 10 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador 5 100% Titorias 3 100% Exame 3 100% Traballo persoal do alumnado 95 Total horas de traballo 125 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de ordenador: - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: MICROBIOLOGÍA II CURSO/ITINERARIO: TERCEIRO CARÁCTER OBLIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE SEGUNDO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI NO NO FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS NO NO NO

69

Page 71: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - Adquirir os coñecementos básicos sobre a bioloxía dos diferentes microorganismos, incluíndo aspectos morfolóxicos, fisiolóxicos, xenéticos, ecolóxicos e aplicados. - Coñecer e comprender o papel dos microorganismos como axentes infecciosos e os mecanismos de defensa do hospedeiro fronte a unha infección microbiana. - Coñecer a importancia dos microorganismos nos ciclos da materia na natureza. - Comprender o papel dos microorganismos na produción industrial de alimentos, antibióticos, vacinas e outras biomoléculas, así como en procesos industriais de lixiviación, depuración de augas residuais etc. - Adquirir a base teórica e metodolóxica necesaria para abordar sen dificultade unha posterior especialización en calquera área da disciplina xa sexa básica ou aplicada. - Aprender a manexar correctamente os materiais e instrumentos propios dun laboratorio de Microbioloxía, adquirindo as habilidades manuais que require a disciplina.

CONTIDOS Clasificación y Taxonomía microbiana. Concepto de especie procariótica. Principais grupos de bacterias e Arqueas. Clasificación dos virus e descripción dos principais grupos virales. Interacción dos microorganismos con outros seres vivos. Ciclos bioxeoquímicos e microorganismos implicados. Conceptos de patoxenicidade e epidemioloxía. Prevención de enfermidades infecciosas. Microorganismos de interés industrial. Utilización de microorganismos en procesos industriais e biotecnolóxicos COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito

colectivo.

70

Page 72: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e

coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus

coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais

ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía"

3. Técnicas Básicas: “Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade”.- Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia"

5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio"

6. "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros"

- Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos".

8. “Comprender os principios da bioenerxética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información dos seres vivos.”

- Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos"

9. "Coñecer e comprender a estructura e a función de virus, células procariotas e eucariotas"

- Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos"

11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas"

12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" 14. "Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e os ciclos bioxeoquímicos" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 31 100 Clases interactivas de seminario 4 100 Clases interactivas de laboratorio 15 100 Clases interactivas de campo -- -- Clases interactivas de ordenador -- -- Titorias 1 100 Exame 3 100 Traballo persoal do alumnado 96 --- Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES

71

Page 73: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos

SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 25% Examen 50% 75%

MATERIA: ANTROPOLOXÍA BIOLÓXICA CURSO/ITINERARIO: 3º CARÁCTER OBLIGATORIO ECTS 6 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Identificar y valorar la naturaleza y las bases biológicas diferenciales de la especie humana. Capacidad para analizar desde una perspectiva crítica los patrones biológicos propios de la especie humana como consecuencia del proceso evolutivo. Identificar los estadíos del proceso de la hominización. Valorar la variabilidad morfológica y funcional y su significado en el campo ergonómico y de la adaptabilidad humana. Analizar e interpretar la variabilidad genético-molecular de las poblaciones humanas actuales y traducirla a diversos ámbitos de aplicación práctica CONTIDOS Ubicación de la especie humana y diversidad biológica. El marco de la Primatología. Tendencias evolutivas de la hominización Evolución transespecífica: Paleoantropología. Variabilidad genético-molecular. Variabilidad morfológica: adaptabilidad humana. Diversidad biológica de los grupos humanos actuales. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB3 - Capacidad de reunir e interpretar datos relevantes para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB5 – Desarrollo de habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios

72

Page 74: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 2. Matemáticas e Estatística: "Propoñer, aplicar e interpretar modelos matemáticos e métodos estatísticos no ámbito da Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4. "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución" - Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desenvolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" 6. "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros" - Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 8. "Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos" - Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 10. "Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 34 100% Clases interactivas de seminario 6 100% Clases interactivas de laboratorio 10 100% Clases interactivas de campo

73

Page 75: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Clases interactivas de ordenador 2 100% Titorias 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 95 0 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: Bioloxía da Conservación CURSO/ITINERARIO: 4º CARÁCTER OBRIGATORIA ECTS TOTAIS 6 SEMESTRE SEGUNDO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI NO FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS NO NO NO RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Cognitivas: Coñecer as bases científicas da teoría ecolóxica e a súa aplicación de cara á sustentabilidade dos ecosistemas e a conservación das especies. Coñecer os métodos e as técnicas de laboratorio e campo da bioloxía da conservación. Procedimentais: Identificar e formular problemas de conservación de especies. Aplicar modelos empregados en bioloxía da conservación. Aptitudinais: Realizar estudios bibliográficos e sintetizar resultados. Actitudinais: Aplicar pensamento crítico, lóxico e creativo. Compromiso ca protección do medio ambiente e o desenvolvemento sostible. Traballar eficazmente en equipos pluridisciplinais. CONTIDOS Conservación de especies e ecosistemas. Causas das extincións. Xenética da conservación. Fragmentación e destrución dos hábitats. Especies invasoras. Técnicas de conservación. Os

74

Page 76: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

impactos humanos e a saúde dos ecosistemas. Ameazas ós procesos ecolóxicos locais e globais. Marco lexislativo e técnico para a conservación. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades"

75

Page 77: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

13. "Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 30 100% Clases interactivas de seminario 6 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo 10 100% Clases interactivas de ordenador 8 100% Titorías 1 100% Exame 2 100% Estudo persoal do alumnado 93 Total horas de traballo 150 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de campo: salidas ao campo - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: BIOQUÍMICA CLÍNICA CURSO/ITINERARIO: 4º/Mención Biosanitaria CARÁCTER OP ECTS TOTAIS 4,5 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS X X FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Adquirir un coñecemento teórico-práctico das probas analíticas habituais nos laboratorios hematolóxicos e bioquímicos.

76

Page 78: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Coñecer o funcionamento deste tipo de laboratorios, dende o proceso de petición dunha analítica hasta a súa realización Coñecer os tipos de mostras que se manexan e o xeito adecuado de obtelas, transportalas e procesalas. Entender os erros que se poden cometer nos procesos analíticos e a influencia dos factores biolóxicos e técnicos nos resultados obtidos. Entender as analíticas. Deseñar e levar a cabo análises clínicas de distintos tipos de mostras, interpretando correctamente os resultados Manexar e comprender a linguaxe específica do entorno biosanitario Entender os cambios fisiopatolóxicos e os mecanismos de adaptación do organismo humano Comprender como a partir da información clínica correspondente a un paciente se elabora unha hipótese de traballo (proceso diagnóstico), se valora o prognóstico da patoloxía, se determina a pauta de seguimento do enfermo, ou se comproba a eficacia dunha terapia. Entender as limitacións destes procesos. CONTIDOS Tipos de mostras. Calidade analítica e factores que inflúen nela. Valores de referencia. Semioloxía e valor semiolóxico. Biomarcadores. Alteracións do equilibrio ácido-base. Exploración das enfermidades óseas. Bioquímica hematolóxica. Hemoglobinopatías. Alteracións da función hepática e renal. Hiper e hipoglucemias. Intolerancias alimentarias. Fibrose quística. Dislipemias. Alteracións hormonais. Enfermidade cardiovascular e muscular. Enfermidades neurolóxicas. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS As que figuren na memoria de Grao en todas as materias TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS Bloque: “Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía” CE1 Química e Física: “Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía” CE3 Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade". Bloque: “Bases moleculares dos seres vivos”. CE7.“Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos” CE8. “Comprender os principios da bioenerxética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos” Bloque: “Aspectos funcionais dos seres vivos” CE11.“Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico” ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100%

77

Page 79: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Clases interactivas de seminario 6 100% Clases interactiva de laboratorio 8 100% Clases interactivas de campo 0 0% Clases interactivas de ordenador 0 0% Titorías 1 100% Exame 2 100% Estudo persoal do alumnado 69.5 0% Total horas de traballo 112.5h METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN

MÁXIMA Exame 50% 80% Avaliación continua 20% 50%

MATERIA: GENÉTICA HUMANA CURSO/ITINERARIO: 4º/MENCIÓN BIOSANITARIA CARÁCTER OPTATIVO ECTS 4.5 SEMESTRE 2º LENGUAS EN LAS QUE SE IMPARTE CASTELLANO GALLEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DEL APRENDIZAJE (HABILIDADES) Conocer los conceptos esenciales para la comprensión de la estructura, organización, expresión y evolución del genoma humano. Conocer las metodologías fundamentales para el análisis genético la diversidad humana, integrando las metodologías tradicionales con las de última generación capaces de analizar globalmente los genomas. Conocer los fundamentos de las metodologías genético-estadísticas utilizadas en la investigación de vanguardia para la identificación de genes implicados en enfermedades humanas comunes con base genética compleja. Conocer la relevancia de la diversidad genética humana para la comprensión de la vida y la evolución de sus poblaciones. Conocer las aplicaciones actuales en epidemiología genética, identificación de grupos de riesgo, biomedicina, genética forense y su impacto en las sociedades humanas. Estos conocimientos dotarán al estudiante de la capacidad para comprender publicaciones científicas especializadas en genética humana,

78

Page 80: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

así como la base teórica y práctica necesaria para abordar problemáticas relacionadas con la genética humana en entornos nuevos ya sea en el ámbito profesional o a nivel de Máster y Doctorado. CONTENIDOS Naturaleza humana y su diversidad genética. La base genética de la enfermedad: enfermedades monogénicas y complejas. Estrategias para la identificación y localización cromosómica de genes implicados en enfermedades humanas: análisis de ligamiento en familias y clonación posicional. Citogenética y variación genómica estructural. Variación en el número de copias en relación con la enfermedad. Duplicaciones, DNA repetitivo y elementos móviles en el genoma humano. Estructura, replicación y expresión del genoma mitocondrial; modo de herencia; heteroplasmia y enfermedades mitocondriales. Marcadores genéticos y su importancia en el análisis evolutivo. Estudios de asociación y escaneados genómicos. Genética y comportamiento humano. Determinismo génico y la complejidad genotipo-fenotipo en el contexto de las enfermedades humanas. Epigenética. Consejo genético e implicaciones sociales de la genética. COMPETENCIAS BÁSICAS Y GENERALES CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSALES - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo

79

Page 81: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

-CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 2. Matemáticas e Estatística: "Propoñer, aplicar e interpretar modelos matemáticos e métodos estatísticos no ámbito da Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Orixe e evolución dos seres vivos" 4. "Coñecer a orixe da vida, os mecanismos de herdanza, e a súa evolución" - Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. "Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desevolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio" 6. "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros" - Bloque: "Bases moleculares dos seres vivos". 8. "Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 7 100% Clases interactivas de laboratorio 3 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador 4 100% Tutorías 1 100% Examen 2 100% Trabajo personal del alumnado 69.5 0% Total horas de trabajo 112.5 METODOLOGÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Clases interactivas de ordenador.

80

Page 82: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE EVALIACIÓN SISTEMA DE EVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: Enxeñaría Xenética CURSO/ITINERARIO: Cuarto/ Mención Biosanitaria e Ambiental CARÁCTER Optativa ECTS 4.5 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS Si Si FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Coñecer os conceptos, terminoloxía e metodoloxía básicas da Enxeñaría Xenética e a Biotecnoloxía. Comprender as diferentes aplicacións da Biotecnoloxía. Manexar a bibliografía especializada e expor traballos relacionados coa Enxeñaría Xenética e a Biotecnoloxía. CONTIDOS Introdución á Enxeñaría Xenética e á Biotecnoloxía. Enzimoloxía do DNA recombinante. Marcaxe e hibridación de ácidos nucleicos. Vectores de clonación. Xenotecas e microarrays. PCR. Secuenciación do DNA. Expresión de proteínas recombinantes. Mutaxénese dirixida e enxeñaría de proteínas. Enxeñaría xenética con lévedos. Transferencia e clonación do DNA en células de animais; biotecnoloxía animal: transxénicos e clónicos. Edición xenómica. Manipulación de células nai. Biotecnoloxía vexetal. Métodos de cultivo de células e tecidos vexetais. Transferencia de DNA a células vexetais. Aplicacións biomédicas e ambientais da modificación xenética de plantas. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS Todas as indicadas na memoria do grao TRANSVERSAIS CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes.

CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico.

CT3. Capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo.

CT4. Capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible.

CT5. Capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente.

CT6. Capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas.

81

Page 83: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CT7. Capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía

CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos.

CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo.

CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados á Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade". - Bloque: “Bases moleculares dos seres vivos” 7. “Comprender os principios da bioenerxética e biosinalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos”. - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 6 100% Clases interactivas de laboratorio 8 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 69,5 0 Total horas de traballo 112,5 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. Clases maxistrais (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. Prácticas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. Prácticas de pizarra/seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e

82

Page 84: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20 50 Exame 50 80

MATERIA: INMUNOLOXÍA CURSO/ITINERARIO: 4º/MENCIÓN BIOSANITARIA CARÁCTER OP ECTS 4,5 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS X x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Recoñecer os aspectos básicos da Inmunoloxía a nivel celular e molecular implicados na defensa da integridade biolóxica dos organismos a través da identificación das sustancias propias e da detección das sustancias alleas ao corpo e a súa destrución. Aplicar e interpretar técnicas básicas de diagnóstico inmunolóxico no laboratorio Ser capaces de relacionar os coñecementos en Inmunoloxía coas enfermidades humanas. CONTIDOS Introdución á Inmunoloxía. A resposta inmunitaria. Tecidos e células do sistema inmune. Recoñecemento antíxeno-anticorpo: inmunoglobulinas. Técnicas inmunolóxicas. Histocompatibilidade. Procesamento do antíxeno. Receptor dos linfocitos T. Maduración e activación dos linfocitos T e B; produción de anticorpos; Mecanismos efectores das respostas inmunitarias: Citoquinas e seus receptores. Inmunidade fronte a axentes infecciosos: virus, bacterias e parasitos. Inmunopatoloxías: alerxia, hipersensibilidade e inmunodeficiencias. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS As comúns ao Grao TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT7, capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS Bloque: “Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía” CE1 Química e Física: “Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía” CE3 Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar

83

Page 85: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade". Bloque: “Bases moleculares dos seres vivos” CE7. “Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e asociar todo iso ás súas funcións e integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos” CE8. “Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos” Bloque: “Aspectos funcionais dos seres vivos” CE11. “Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico” ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 4 100% Clases interactivas de laboratorio 8 100% Clases interactivas de campo 0 0% Clases interactivas de ordenador 0 0% Titorías 1 100% Exame 2 100% Estudo persoal do alumnado 71,5 0% Total horas de traballo 112,5 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN

MÁXIMA Exame final 50% 80% Avaliación continua 20% 50%

MATERIA: MICROBIOLOGIA CLINICA CURSO/ITINERARIO: CUARTO/Mención Biosanitaria CARÁCTER OPTATIVO ECTS 4,5 SEMESTRE PRIMERO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE

84

Page 86: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI NO NO FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS NO NO NO RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) -Coñecer e utilizar correctamente o vocabulario específico relacionado coas enfermidades infecciosas. - Aprender os principais mecanismos bacterianos de patoxenicidade e virulencia. - Aprender o máis relevante da etiopatoxénese, a clínica e a epidemioloxía da enfermidade infecciosa. - Aprender os conceptos básicos do diagnóstico microbiolóxico de enfermidades infecciosas a partir de varias mostras clínicas. Estes contidos permitirán ao estudante achegarse ás saídas profesionais na área sanitaria relacionadas co coñecemento e aprendizaxe do papel dos microorganismos como axentes infecciosos, así como as técnicas utilizadas no diagnóstico microbiolóxico das enfermidades infecciosas. CONTIDOS Interaccións microorganismos-hóspede humano. Patoxenicidade e virulencia. Principios da epidemioloxía das enfermidades infecciosas. Principais enfermidades infecciosas que afectan o sistema respiratorio, o sistema nervioso, o sistema cardiovascular, o tracto gastrointestinal, os tecidos xenitourinais e brandos e os ollos. Zoonoses Infeccións nosocomiales. Principios do diagnóstico microbiolóxico. Análise microbiolóxica de diferentes mostras de orixe humano. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS As que figuren na memoria de Grao en todas as materias TRANSVERSAIS CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS CE3. “Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade”. CE6. "Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 24 100 Clases interactivas de seminario 4 100 Clases interactivas de laboratorio 12 100 Clases interactivas de campo - - Clases interactivas de ordenador - - Titorias 1 100 Exame 2 100 Traballo persoal do alumnado 69,5 - Total horas de traballo 112,5 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

85

Page 87: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 30% Examen 50% 70%

MATERIA: NEUROBIOLOXÍA CURSO/ITINERARIO: 4º/ Mención Biosanitaria CARÁCTER OPTATIVA ECTS 4,5 SEMESTRE PRIMEIRO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI NO FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS NO NO NO RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Adquirir un coñecemento básico sobre o sistema nervioso e como ten lugar a transmisión de sinais, tendo en conta os diferentes niveis: I. o celular/molecular, II. o sináptico e III. os circuítos do comportamento. Cada un destes niveis se solapa cos outros, sendo os niveis celular/sináptico nos que se incidirá máis profundamente durante o curso. 1.Coñecemento básico dos constituíntes do SN 2.Como se xeran os sinais e pasan dunha neurona a outra neurona 3.Interacción dos neurotransmisores cos seus receptores 4.Analizar e estudar os sistemas de neurotransmisión individualmente CONTIDOS TEORIA Compoñentes celulares do tecido nervioso. Procesado da información nas dendritas: Potenciais postsinápticos e correntes subumbrales. Patróns de descarga neuronal. Canles iónicos: propiedades. Bioloxía molecular das canles iónicos sensibles á voltaxe. Tipos de comunicación neuronal: a transmisión sináptica eléctrica e química. A neurotransmisión química: etapas. Liberación de neurotransmisores: Axuste excitación-

86

Page 88: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

secreción. Plasticidad sináptica a curto prazo. Receptores de neurotransmisores. Recaptación de neurotransmisores: transportadores. Farmacoloxía e Bioquímica da transmisión sináptica. PRACTICAS Correntes subumbrales A función sinaptica. Modelos de sinapsis COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS As indicadas na memoría do grado de Bioloxía TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS Bloque: “Bases moleculares dos seres vivos”. 8. “Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización e coñecer as principais rutas metabólicas, a súa regulación así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos” Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 4 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador 9 100% Titorias 2 100% Exame 2,5 100% Traballo persoal do alumnado 69 Total horas de traballo 112,5 METODOLOXÍAS DOCENTES

87

Page 89: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de ordenador - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.

SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: PARASITOLOXÍA CURSO/ITINERARIO: 4º/Mención Biosanitaria CARÁCTER Optativa ECTS 4,5 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS

Si No No FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS No No No

RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) - Coñecer as características fundamentais das relacións entre os seres vivos e as súas asociacións. - Recoñecer e identificar as principais especies de parasitos responsables de enfermidades no home e animais. - Aplicar e relacionar os coñecementos morfolóxicos e biolóxicos no diagnóstico parasitolóxico. - Aplicar os fundamentos biolóxicos e epidemiolóxicos na prevención e no control das enfermidades parasitarias. - Desenrolar capacidades para plantexar e resolver problemas prácticos de tipo parasitolóxico CONTIDOS - Introdución ó parasitismo. Patoxenicidade e epidemioloxía parasitarias. Bases para o control das enfermidades parasitarias.

88

Page 90: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- Protozooloxía. Amebas intestinais e anfizoicas. Flaxelados intestinais, uroxenitais e hemotisulares. Ciliados. Apicomplexos intestinais, tisulares e hemáticos. - Helmintoloxía. Trematodos hepatobiliares, intestinais, pulmonares e hemáticos. Cestodos pseudofílidos e ciclofílidos. Nematodos: tricúridos, ascáridos, estronxílidos, oxiúridos e filarias. - Introdución e importancia dos artrópodos. Ácaros e carrachas. Insectos ápteros e dípteros. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostraran posuír e comprender coñecementos nunha área de

estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e atópase nun nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algún aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.

CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ó seu traballo ou vocación dunha forma profesional y posúan as competencias que soen amosarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.

CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.

CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.

CB5 - Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía.

CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento.

CG2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía.

CG3 - Aplicar tanto os coñecementos teórico-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na busca das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais.

CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado.

CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización do tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes. - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a creatividade e a iniciativa. - CT9, capacidade para organizar e planificar o seu traballo. ESPECÍFICAS - Bloque: "Biodiversidade e Filoxenia" 5. Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desenvolver a capacidade de

89

Page 91: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio. 6. Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros. - Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 9. Coñecer e comprender a estrutura e a función de virus, células procariotas e eucariotas. 10. Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 4 100% Clases interactivas de laboratorio 10 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorias 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 69,5 Total horas de traballo 112,5 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20 20 Examen 50 80

MATERIA: Viroloxía CURSO/ITINERARIO: 4º/Mención Biosanitaria CARÁCTER Optativo

90

Page 92: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

ECTS 4,5 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) O alumno será quen de identificar as características dos virus e distinguir os diferentes ciclos de replicación nas células hóspede. Asimesmo, asociará as principais enfermidades humanas de orixe vírica co axente causal e será quen de identificar a sintomatoloxía típica e os mecanismos que a provocan, o modo de transmisión das enfermidades, os métodos de diagnóstico máis axeitados e as medidas terapeúticas aplicables en cada caso CONTIDOS Naturaleza viral. Métodos de estudio. Replicación viral. Xenética de virus animais. Interacción virus célula e virus-hóspede. Principais infeccións víricas do ser humano (axentes etiolóxicos, sintomatoloxía, patoxenia, diagnóstico, prevención e control): infeccións do sistema nervioso, respiratorias, gastrointestinais e hepáticas, epiteliais e das mucosas, oculares, do aparato xenito-urinario, febres hemorráxicas. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB3 - Reunir e interpretar datos relevantes para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética COMPETENCIAS XERAIS CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. CT5, capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais

ESPECÍFICAS - Bloque: "Estrutura e organización dos seres vivos" 9. Coñecer e comprender a estructura e a función de virus, células procariotas e eucariotas" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 4 100%

91

Page 93: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Clases interactivas de laboratorio 10 100% Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 69,5 Non Total horas de traballo 112,5 (25x4,5) METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. Clases maxistrais (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. Prácticas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. Prácticas de pizarra/seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 40 50 Examen 50 60

MATERIA: BIOLOXÍA DAS AUGAS CONTINENTAIS CURSO/ITINERARIO CUARTO CURSO / MENCIÓN BIOLOXÍA AMBIENTAL CARÁCTER OPTATIVA ECTS TOTAIS 4.5 SEMESTRE SEGUNDO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS X X FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Ao finalizar con éxito esta materia, os estudantes serán capaces de: Expoñer os procesos ecolóxicos esenciais de ríos e lagos. Explicar os procesos básicos implicados na alteración das augas doces por actividades humanas e os efectos dos diversos tipos de contaminación sobre os organismos e as poboacións. Manexar a terminoloxía e metodoloxías propias da limnoloxía.

92

Page 94: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Describir a composición e estrutura básica das comunidades do plancto, bentos, necto e neusto das augas continentais e os seus patróns de distribución. Aplicar métodos para a caracterización da calidade da auga dende o punto de vista físico-químico e biolóxico. CONTIDOS Hidroloxía. Tipoloxía das augas continentais. Plancto, neusto e bentos das augas continentais. Os ss.vv. das augas continentais: composición, estrutura e distribución das comunidades; adaptacións anatómicas, etolóxicas e fisiolóxicas; relacións bióticas e abióticas; orixe, biodiversidade e bioxeografía. Alteracións das augas continentais. Diagnose e restauración de ecosistemas. Metodoloxías de traballo no estudo das augas continentais. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes. CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT7. Capacidade para aplicar as TICs no ámbito dá Bioloxía. CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo. CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS Bloque: Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía 3. Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo

93

Page 95: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade. Bloque: Biodiversidade e Filoxenia 5. Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desenvolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio. 6. Desenvolver a capacidade de obter, manexar, conservar, identificar e clasificar espécimes biolóxicos, así como os seus restos e rastros. Bloque: Estrutura e organización dos seres vivos 10. Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos. Bloque: Organización de poboacións e ecosistemas 12. Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades 13. Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos. ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDA

DE Clases expositivas 26 100% Clases interactivas de seminario 5.0 100% Clases interactivas de laboratorio 4.0 100% Clases interactivas de campo 5.0 100% Clases interactivas de ordenador Titorias 1.0 100% Exame 2.0 100% Traballo persoal do alumnado 70.0 Total horas de traballo 112.5 METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc. - Clases interactivas de campo: salidas ao campo - Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.Clases maxistrais SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN

MÁXIMA Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

94

Page 96: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

MATERIA: Biología de la Contaminación CURSO/ITINERARIO: 4º/Mención Biología Ambiental CARÁCTER Optativa ECTS 4,5 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Cognitivas: i) Conocer los principales tipos de contaminación ambiental, su origen y naturaleza. ii) Conocer los principales tipos de contaminantes ambientales, sus mecanismos de acción, dispersión y circulación. iii) Aprender los efectos de distintos contaminantes en los diferentes niveles de la escala de organización biológica, desde el nivel de organización molecular hasta el de comunidad. iv) Conocer los diferentes mecanismos de resistencia de los sistemas biológicos frente a contaminantes ambientales. v) Aprender los principales instrumentos biológicos (Biomarcadores, biosensores, bioensayos y bioindicadores) para detectar la contaminación ambiental, sus aplicaciones y limitaciones, así como valorar la calidad ecológica. vi) conocer las diferentes estrategias de biorremediación de ambientes contaminados por metales pesados. vii) Conocer distintas metodologías biológicas de biorremediación de ambientes contaminados con compuestos orgánicos xenobióticos. Procedimentales: i) Reconocer los distintos tipos de contaminación ambiental y contaminantes ambientales. ii) Analizar los distintos tipos de contaminantes ambientales, su origen, distribución y destino, así como sus efectos biológicos y ecotoxicológicos. iii) Analizar, identificar y valorar los distintos elementos biológicos que se utilizan para detectar la contaminación ambiental. iv) Reconocer e identificar problemas de contaminación y plantear estrategias de biorremediación. Aptitudinales: Realizar estudios bibliográficos y sintetizar resultados. Redactar informes sobre impactos contaminantes. Actitudinales: Aplicar pensamiento crítico, lógico y creativo. Compromiso con la protección del medio ambiente y el desarrollo sostenible. Trabajar eficazmente en equipos multidisciplinares. Comunicar eficazmente sus ideas sobre los procesos contaminates y sus amenazas. CONTIDOS Tipos de contaminación y contaminantes: aspectos biológicos y ecológicos. Mecanismos de toxicidad de los contaminantes. Mecanismos de resistencia biológica. Sistemas biológicos para la detección de los contaminantes. Biomarcadores. Biosensores. Bioensayos. Bioindicadores. Biorremediación de contaminantes orgánicos e inorgánicos. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS - CB1 Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio - CB2 Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio - CB3 Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética

95

Page 97: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

- CB4 Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado - CB5 Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía - CG1 Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo - CG2 Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología - CG3 Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales - CG4 Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado - CG5 Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT3, capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo. - CT4, capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible. - CT6, capacidade para reflectir adecuadamente as fontes de información empregadas. - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS - Bloque: "Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía" 3. Técnicas Básicas: "Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade" - Bloque: "Aspectos funcionais dos seres vivos" 11. "Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización de poboacións e ecosistemas" 12. "Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades" 13. "Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos" ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 21 Clases interactivas de seminario 7 Clases interactivas de laboratorio 7 Clases interactivas de campo 3 Clases interactivas de ordenador 2 Titorías 1 Exame 2 Traballo persoal do alumnado 69,5 Total horas de traballo 112,5

96

Page 98: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Clases interactivas de campo: salidas al campo - Clases interactivas de ordenador - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 50% 80% Examen 20% 50%

MATERIA: CALIDADE E CONSERVACIÓN DE SOLOS CURSO/ITINERARIO: 4º curso/Mención Bioloxía Ambiental CARÁCTER Optativa ECTS 4,5 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES)

- Coñecer e saber aplicar os principais indicadores para avaliar a calidade dos solos. - Comprender e saber identificar os principais procesos de degradación de solos. - Coñecer as prácticas de xestión que permitan a conservación dos ecosistemas.

CONTIDOS Calidade do solo: Indicadores físicos, químicos e biolóxicos da calidade do solo e a súa relación coas función do solo.

Procesos de degradación que afectan ás propiedades físicas (erosión, degradación da estrutura, compactación, selado), químicas (contaminación, acidificación, salinización, alcalinización) e biolóxicas (perda de C orgánico e de biodiversidade)

Boas prácticas para a xestión e conservación dos solos: recuperación de solos por procesos biolóxicos. Manexo sustentable. COMPETENCIAS

97

Page 99: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostraran posuír e comprender coñecementos nunha área de

estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e atópase nun nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algún aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.

CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ó seu traballo ou vocación dunha forma profesional y posúan as competencias que soen amosarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.

CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.

CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado

CB5 - Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía

CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento.

CG2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía.

CG3 - Aplicar tanto os coñecementos teórico-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na busca das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais.

CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado.

CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización do tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS Bloque “Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía” 3. Técnicas Básicas: Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade Bloque “Organización de poboación e ecosistemas” 13. Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos. 14. Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e os ciclos bioxeoquímicos ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 horas 100%

98

Page 100: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Clases interactivas de seminario 6 horas 100% Clases interactivas de laboratorio e/ou campo

8 horas 100%

Titorías 1 hora 100% Exame 2 horas 100% Traballo persoal do alumnado 68 horas Total horas de traballo 112 horas METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Clases interactivas de campo: saidas ao campo

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: Ecofisiología Vegetal CURSO/ITINERARIO: Cuarto/ Mención BiologíaAmbiental CARÁCTER Optativa ECTS 4.5 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS x x FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Comprender los mecanismos fisiológicos empleados por las plantas para responder y resistir el estrés ambiental lo que permitirá explicar las observaciones y patrones ecológicos. Establecer la conexión entre los fundamentos de la Fisiología Vegetal, adquiridos previamente por el estudiante, y los procesos fisiológicos que permite a las plantas

99

Page 101: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

responder con soluciones que brindan una ventaja adaptativa a un entorno en continuo cambio. Describir a nivel bioquímico y molecular los mecanismos fisiológicos de percepción y defensa de las plantas frente a los principales estreses bióticos y abióticos. Aplicar a casos prácticos los conocimientos sobre mecanismos de defensa ante situaciones de estrés tanto abiótico como biótico CONTIDOS Respuestas funcionales y adaptaciones de las plantas a su ambiente, con énfasis en los mecanismos fisiológicos que influencian las interacciones entre las plantas y los principales factores ambientales (radiación solar, temperatura, agua, nutrientes, contaminantes). Mecanismos de percepción del estrés y rutas de señalización que activan las respuestas al estrés abiótico. Respuestas fisiológicas al estrés biótico. Interacciones planta-patógeno: vías de entrada de los patógenos y estrategias de defensa. Interacciones planta-fitófago: defensas físicas y químicas. Inducción de la respuesta de defensa. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología, incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes

CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico.

CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de modo colectivo.

CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible.

CT9, capacidad para organizar y planificar su trabajo

100

Page 102: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CT10, capacidad para interpretar resultados experimentales ESPECÍFICAS Bloque: “Bases moleculares de los seres vivos”. 8. “Comprender los principios de la bioenergética y bioseñalización y conocer las principales rutas metabólicas, su regulación y el flujo de la información genética y bioquímica en los seres vivos” Bloque: “Aspectos funcionales de los seres vivos” 11. “Comprender e integrar el funcionamiento y regulación de los principales procesos fisiológicos de los seres vivos así como su interacción con el ambiente biótico y abiótico” ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 21 100% Clases interactivas de seminario 6 100% Clases interactivas de laboratorio 13 100% Clases interactivas de campo 100% Clases interactivas de ordenador 100% Titorias 1 100% Exame 2 100% Traballo persoal do alumnado 69 Total horas de traballo 112 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de laboratorio: clase práctica en la que se aplican los contenidos teóricos, mediante observación y manejo de material biológico, instrumentos. El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: EDAFOLOXÍA CURSO/ITINERARIO: 4º curso/Mención Bioloxía Ambiental

101

Page 103: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CARÁCTER Optativa ECTS 4,5 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES)

- Adquirir unha formación básica da Ciencia do Solo. - Coñecer os constituíntes e as propiedades dos solos. - Comprender os procesos de formación de solos. - Entender as funcións dos solos e a súa importancia no medio ambiente. - Coñecer os sistemas de clasificación de solos, os principais tipos de solos e a súa

distribución xeográfica. CONTIDOS O solo: concepto e funcións. A organización do solo a diferentes escalas Principais tipos de horizontes do solo Factores de formación: clima, material de partida, relevo, biota, tempo. Constituíntes do solo: compoñentes inorgánicos, compoñentes orgánicos, organismos do solo Fases fluídas: a disolución e a atmosfera do solo. Propiedades do solo: físicas, físico-químicas. Clasificación e distribución de solos. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostraran posuír e comprender coñecementos nunha área de

estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e atópase nun nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algún aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.

CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ó seu traballo ou vocación dunha forma profesional y posúan as competencias que soen amosarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.

CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.

CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado

CB5 - Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía

CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento.

CG2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía.

CG3 - Aplicar tanto os coñecementos teórico-prácticos adquiridos como a capacidade de

102

Page 104: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na busca das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais.

CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado.

CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización do tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS - CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes - CT2, capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. - CT8, capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentais ESPECÍFICAS Bloque “Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía” 3. Técnicas Básicas: Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade Bloque “Organización de poboación e ecosistemas” 13. Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos. 14. Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e os ciclos bioxeoquímicos ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 26 horas 100% Clases interactivas de seminario 4 horas 100% Clases interactivas de laboratorio 4 horas 100% Clases interactivas de campo 5 horas Titorías 1 hora 100% Exame 2 horas 100% Traballo persoal do alumnado 71 horas Total horas de traballo 112 horas METODOLOXÍAS DOCENTES Seguiranse as metodoloxías xerais descritas na memoria de grao.

- Clases expositivas (grupo grande): lección impartida polo profesor/a que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia). O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os/as estudantes non necesitan manexalos en clase.

- Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición e supervisión na resolución de problemas, exercicios, casos prácticos, aclaración de dúbidas sobre teoría, etc.

- Clases interactivas de laboratorio: clase práctica na que se aplican os contidos teóricos, mediante observación e manexo de material biolóxico, instrumentos, etc. O profesor/a pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.

- Clases interactivas de campo: saidas ao campo

- Titorías (grupos reducidos): titorías programadas polo profesor/a e coordinadas polo

103

Page 105: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Centro, dedicadas á aclaración de dúbidas sobre teoría, problemas, exercicios, á proposición e supervisión de traballos, programas, lecturas ou outras tarefas propostas, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: ETOLOXÍA CURSO/ITINERARIO CUARTO CURSO / MENCIÓN BIOLOXÍA AMBIENTAL CARÁCTER OPTATIVA ECTS TOTAIS 4.5 SEMESTRE PRIMEIRO LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS X X FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Ao finalizar con éxito esta materia, os estudantes serán capaces de: Manexar a terminoloxía e metodoloxías de estudo propias da etoloxía. Comprender os mecanismos causais do comportamento animal. Explicar os conceptos e procesos básicos da evolución e ecoloxía do comportamento. Describir os principais comportamentos dos animais en relación ca explotación dos recursos, a sociabilidade e a reprodución. Aplicar o estudo do comportamento animal á conservación. CONTIDOS Mecanismos internos e esternos que determinan o comportamento. Ontoxenia e filoxenia do comportamento. Coevolución etolóxica. Aprendizaxe. Comportamentos relacionados ca explotación dos recursos, a sociabilidade e a reprodución. Ecoloxía do comportamento e conservación. Metodoloxías de traballo para o estudo do comportamento animal. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo. CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado. CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias

104

Page 106: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía. CX1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía, incluíndo a perspectiva histórica do seu desenvolvemento. CX2 - Reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas relacionados coa Bioloxía. CX3 - Aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e formulación de problemas e na procura das súas solucións tanto en contextos académicos como profesionais. CX4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, coñecementos, procedementos, resultados e ideas en Bioloxía, tanto a un público especializado como non especializado. CX5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica. TRANSVERSAIS CT1. Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes. CT2. Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico. CT3. Capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de xeito colectivo CT7. Capacidade para aplicar as TICs no ámbito da Bioloxía. CT8. Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade. CT9. Capacidade para organizar e planificar o seu traballo. CT10. Capacidade para interpretar resultados experimentais. ESPECÍFICAS Bloque: Procedementos instrumentais aplicados a Bioloxía 3. Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas axeitadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade. Bloque: Biodiversidade e Filoxenia 5. Coñecer a diversidade dos seres vivos, ciclos biolóxicos, e desenvolver a capacidade de analizar e interpretar as súas adaptacións ao medio. Bloque: Organización de poboacións e ecosistemas 12. Coñecer e comprender a estrutura e dinámica de poboacións e comunidades ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 25 100% Clases interactivas de seminario 4.0 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo 10.0 100% Clases interactivas de ordenador Titorías 2.0 100% Exame 2.0 100% Traballo persoal do alumnado 69.0 Total horas de traballo 112.5 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la

105

Page 107: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de campo: salidas al campo. - Clases interactivas de seminario: clase teórico/práctica de proposición y supervisión en la resolución de problemas, ejercicios, casos prácticos, aclaración de dudas sobre teoría. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. Exame escrito SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN

MÁXIMA Avaliación continua 20% 50% Exame 50% 80%

MATERIA: GEOBOTÁNICA CURSO/ITINERARIO: 4º/ Mención Bioloxía Ambiental CARÁCTER OPTATIVA ECTS 4,5 SEMESTRE 1º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) .- Facilitar los conocimientos básicos de geobotánica y su terminología. .- Crear las bases para desarrollar capacidad de crítica y síntesis de la información obtenida, mediante la consulta de diversas fuentes. .- Incentivar la capacidad de investigación en Geobotánica. CONTIDOS Geobotánica ecológica e histórica. Métodos de estudio. Las plantas y el medio. Tipos biológicos. Procesos en Geobotánica: Especiación. Diversificación. Extinción. Dispersión. Vías migratorias. Endemismos. Los Reinos y regiones florísticas. Especies invasoras. Especies amenazadas. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1: Que los estudiantes demuestren poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, aunque se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio. CB2: Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio. CB3: Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética.

106

Page 108: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CB4: Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado. CB5: Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía. CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología, incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo. CG2: Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología. CG3: Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales. CG4: Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado. CG5: Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fuentes. CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información utilizadas. CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología. CT9, capacidad para organizar e planificar su trabajo. ESPECÍFICAS Bloque: Biodiversidad y Filogenia 5. Conocer la diversidad de los seres vivos, ciclos biológicos, y desarrollar la capacidad de analizar e interpretar sus adaptaciones al medio. 6. Desarrollar la capacidad de obtener, manejar, conservar, identificar y clasificar espécimes biológicos, así como sus restos y rastros. Bloque: Estrutura y organización de los seres vivos 10. Conocer y comprender el desarrollo, morfología y anatomía de los seres vivos. Bloque: "Organización de poblaciones y ecosistemas" 12. Conocer y comprender la estrutura y dinámica de poblaciones y comunidades 13. Saber describir, analizar e interpretar el medio físico y su relación con los seres vivos ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 25 100% Clases interactivas de seminario Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo 15 100% Clases interactivas de ordenador Tutorias 1 100% Examen 3 100% Traballo persoal del alumnado 68,5 Total horas de trabajo 112,5 METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la

107

Page 109: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de campo: salidas al campo. - Tutoría (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos.Clases magistrales SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: VEGETACIÓN CURSO/ITINERARIO: 4º/Mención Bioloxía Ambiental CARÁCTER OPTATIVA ECTS 4,5 SEMESTRE 2º LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS SI SI FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) .- Adquirir y consolidar los conocimientos básicos sobre las comunidades vegetales terrestres y marinas y su importancia. .- Sensibilizarse sobre la importancia de la vida vegetal y su entorno. .- Suministrar las bases para el estudio y la interpretación de los paisajes vegetales y la terminología técnica que los describe. .- Conocer las formaciones vegetales de interés para la conservación y para la gestión. .- Crear las bases para desarrollar capacidad de crítica y síntesis de la información obtenida, mediante la consulta de diversas fuentes. CONTIDOS Las comunidades vegetales terrestres y marinas. Identificación y clasificación. Vegetación terrestre leñosa. Tipos Vegetación terrestre herbácea. Tipos. Vegetación marina. Tipos. Identificación de tipos de vegetación en clasificaciones internacionales. COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1: Que los estudiantes demuestren poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, aunque se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio. CB2: Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio.

108

Page 110: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CB3: Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética. CB4: Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado. CB5: Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía. CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología, incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo. CG2: Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología. CG3: Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales. CG4: Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado. CG5: Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica. TRANSVERSAIS CT1, buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes. CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información utilizadas. CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología. CT9, capacidad para organizar y planificar su trabajo. ESPECÍFICAS Bloque: Biodiversidad y Filogenia 5. Conocer la diversidad de los seres vivos, ciclos biológicos, y desarrollar la capacidad de analizar e interpretar sus adaptaciones al medio. 6. Desarrollar la capacidad de obtener, manejar, conservar, identificar y clasificar espécimes biológicos, así como sus restos y rastros. Bloque: Estrutura y organización de los seres vivos 10. Conocer y comprender el desarrollo, morfología y anatomía de los seres vivos. Bloque: Organización de poblaciones y ecosistemas 12. Conocer y comprender a estructura y dinámica de poblaciones y comunidades 13. Saber describir, analizar e interpretar el medio físico y su relación con los seres vivos ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas 25 100% Clases interactivas de seminario Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo 15 100% Clases interactivas de ordenador Tutorias 1 100% Examen 3 100% Traballo persoal del alumnado 68,5 Total horas de trabajo 112,5

109

Page 111: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

METODOLOXÍAS DOCENTES Se seguirán las metodologías descritas en la memoria del grado. - Clases expositivas (grupo grande): lección impartida por el profesor/a que puede tener formatos diferentes (teoría, problemas y/o ejemplos generales, directrices generales de la materia). El profesor/a puede contar con apoyo de medios audiovisuales e informáticos pero, en general, los estudiantes no los necesitan manejar en clase. - Clases interactivas de campo: salidas al campo. - Tutoría. (grupos reducidos): tutorías programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a la proposición y supervisión de trabajos, aclaración de dudas sobre teoría, problemas, ejercicios, programas, lecturas u otras tareas propuestas, debate o comentario de trabajos individuales o realizados en pequeños grupos. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación continua 20% 50% Examen 50% 80%

MATERIA: TRABAJO FIN DE GRADO CURSO/ITINERARIO: 4º CURSO CARÁCTER OBLIGATORIA ECTS 12 SEMESTRE LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) La finalidad del TFG es la elaboración individual por parte del estudiante de un trabajo original donde se apliquen e integren los conocimientos, capacidades, competencias y destrezas desarrollados durante los estudios de Grao en Biología CONTIDOS Al trabajo fin de grado se le asigna una extensión de 12 créditos. Consistirá en un trabajo experimental, bibliográfico o de otra índole. Existe una normativa específica, tanto de la Universidad de Santiago (Regulamento de matrícula, elaboración y defensa dos traballos fin de grao e fin de máster da USC) como de la Facultad de Biología (Regulamento do Traballo Fin de Grao en Bioloxía), para regular todos los aspectos relacionados con el mismo. Los alumnos podrán inscribirse para la realización del Trabajo de Fin de Grado una vez superados en su totalidad los tres primeros cursos (180 ECTS). En el momento de la presentación del trabajo el alumno deberá haber superado todos los demás créditos necesarios para la obtención del Grado, esto es, al menos 228ECTS. Para no retrasar la graduación de los estudiantes que reúnan los requisitos, la Facultad ofertará trabajos de fin de Grado para su realización en ambos cuatrimestres COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio

110

Page 112: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes - CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. - CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de manera colectiva. - CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. - CT5, capacidad para realizar una exposición en público de forma clara, concisa y coherente - CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información emplegadas - CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología - CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de los conocimientos, promoviendo la iniciativa y la creatividad. - CT9, capacidad para organizar y planificar el trabajo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentales ESPECÍFICAS Todas ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas Clases interactivas de seminario 3 100% Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 12 100% Exame Traballo persoal do alumnado 135

111

Page 113: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Total horas de traballo METODOLOXÍAS DOCENTES Los Trabajos Fin de Grado será realizados bajo la supervisión de un tutor cuya función será la de orientar al estudiante en el desarrollo del TFG SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Contenido del Trabajo Fin de Grado: La Comisión de evaluación valorará de 0 a 10 el contenido del TFG: cumplimiento de los objetivos propuestos, originalidad, adecuación y desarrollo de las tareas formuladas, dificultades, conclusiones, etc

30%

Presentación escrita del Trabajo Fin de Grado: La Comisión de evaluación valorará de 0 a 10 la presentación escrita del TFG: estructuración, redacción, corrección ortográfica, etc

30%

Exposición oral del Trabajo Fin de Grado: la Comisión de evaluación valorará de 0 a 10 la exposición oral del TFG: concisión, claridad, cumplimiento del tiempo establecido, defensa del TFG, etc

30%

Informe del tutor 10%

MATERIA: PRÁCTICAS EXTERNAS CURSO/ITINERARIO: 4º CURSO CARÁCTER OBLIGATORIA ECTS 6 SEMESTRE Primero LINGUAS NAS QUE SE IMPARTE CASTELÁN GALEGO INGLÉS FRANCÉS PORTUGUÉS OUTRAS RESULTADOS DE APRENDIZAXE (HABILIDADES) Materia de prácticas a realizar en las instituciones o empresas relacionas con el ámbito de la biología en sentido amplio. Se pretende que el estudiante establezca contacto con el mundo extracadémico. Para ello podrá realizar esta actividad en centros como museos, estaciones de Biología, hospitales, institutos o centros de investigación, etc. y/o en una empresa, con el objetivo de adquirir experiencia y establecer un primer contacto con el mundo laboral. CONTIDOS El carácter obligatorio de la materia hace necesario establecer unas bases en cuanto al número de horas de trabajo y tipo de trabajo, siempre relacionado con la formación de un

112

Page 114: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

biólogo COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía CG1 - Conocer los conceptos, métodos y resultados más importantes de las distintas ramas de la Biología. incluyendo la perspectiva histórica de su desarrollo CG2 - Reunir e interpretar datos, información y resultados relevantes, obtener conclusiones y emitir informes razonados en problemas relacionados con la Biología CG3 - Aplicar tanto los conocimientos teóricos-prácticos adquiridos como la capacidad de análisis y de abstracción en la definición y planteamiento de problemas y en la búsqueda de sus soluciones tanto en contextos académicos como profesionales CG4 - Comunicar, tanto por escrito como de forma oral, conocimientos, procedimientos, resultados e ideas en Biología, tanto a un público especializado como no especializado CG5 - Estudiar y aprender de forma autónoma, con organización de tiempo y recursos, nuevos conocimientos y técnicas en cualquier disciplina científica o tecnológica TRANSVERSAIS - CT1, capacidade para buscar, procesar, analizar y sintetizar información procedente de diversas fuentes - CT2, capacidad para el razonamiento, la argumentación y el pensamiento crítico. - CT3, capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de manera colectiva. - CT4, capacidad para elaborar y presentar un texto organizado y comprensible. - CT5, capacidad para realizar una exposición en público de forma clara, concisa y coherente - CT6, capacidad para reflejar adecuadamente las fuentes de información emplegadas - CT7, capacidad para aplicar las TICs en el ámbito de la Biología - CT8, capacidad para resolver problemas mediante la aplicación integrada de los conocimientos, promoviendo la iniciativa y la creatividad. - CT9, capacidad para organizar y planificar el trabajo -CT10, capacidade para interpretar resultados experimentales ESPECÍFICAS Todas las especificadas en la memoria de grado ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDADE FORMATIVA HORAS PRESENCIALIDADE Clases expositivas

113

Page 115: PROPOSTA DE MODIFICACIÓN DO PLAN DE ESTUDOS DO GRAO … · 2019-05-20 · dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico" - Bloque: "Organización

Clases interactivas de seminario Clases interactivas de laboratorio Clases interactivas de campo Clases interactivas de ordenador Titorías 2 100% Exame Traballo persoal do alumnado Total horas de traballo 148 METODOLOXÍAS DOCENTES Tutorías individuales, programadas por el profesor/a y coordinadas por el Centro, dedicadas a informar, recomendar, supervisar y evaluar el trabajo del alumno durante la realización de las prácticas externas. SISTEMAS DE AVALIACIÓN SISTEMA DE AVALIACIÓN PONDERACIÓN

MÍNIMA PONDERACIÓN MÁXIMA

Evaluación del tutor externo de las prácticas externas

60%

Evaluación del tutor académico de las Prácticas Externas: basada en lapresentación de la memoria elaborada por el alumno/a y una entrevista

40%

114