PRONOME PERSOALPRONOME PERSOAL

Laura e MaríaLaura e María

Os pronomes son formas gramaticais Os pronomes son formas gramaticais que poden desempeñar as mesmas que poden desempeñar as mesmas funcións sintácticas cós substantivos. funcións sintácticas cós substantivos. Ademais da flexión de xénero e Ademais da flexión de xénero e número, presentan a de persoa.número, presentan a de persoa.

Series de pronomes:Series de pronomes:– Serie tónica.Serie tónica.– Serie átona.Serie átona.

Serie TónicaSerie Tónica

As formas tónicas funcionan como:As formas tónicas funcionan como:– suxeito: Eu teño moito que estudar.suxeito: Eu teño moito que estudar.– Termo dunha frase preposicional: Isto é Termo dunha frase preposicional: Isto é

para min.para min.– Despois dunha conxunción: É tan alto Despois dunha conxunción: É tan alto

coma min.coma min.

Nós, vós vs. nosoutros, Nós, vós vs. nosoutros, vosoutrosvosoutros

O pronome O pronome nósnós e e vósvós utilízanse utilízanse cando non coñecemos ás persoas ás cando non coñecemos ás persoas ás que nos referimos. Mentres que os que nos referimos. Mentres que os pronomes pronomes nosoutrosnosoutros e e vosoutrosvosoutros utilízanse cando coñecemos ás utilízanse cando coñecemos ás persoas que forman parte dun grupo.persoas que forman parte dun grupo.

Ex: Nosoutros, os galegos que Ex: Nosoutros, os galegos que estudamos no Cañada Blanch somos estudamos no Cañada Blanch somos moi listos.moi listos.

Serie ÁtonaSerie Átona

Uso das formas de P3 de CDUso das formas de P3 de CD

-No, -na, -nos, -nas: detrás de formas -No, -na, -nos, -nas: detrás de formas verbais rematadas en ditongo:verbais rematadas en ditongo:

Comeu a mazá, comeunaComeu a mazá, comeuna -lo, -la, -los, -las: despois de formas -lo, -la, -los, -las: despois de formas verbais rematadas en –r ou –s, detrás de verbais rematadas en –r ou –s, detrás de nos, vos, lles ou despois do adverbio u?nos, vos, lles ou despois do adverbio u?

- Colles o libro, cóllelo- Colles o libro, cóllelo o, a, os, as: no resto dos casoso, a, os, as: no resto dos casos

Contraccións da serie átonaContraccións da serie átona

O O AA OsOs AsAs

MeMe MoMo MaMa MosMos masmas

CheChe ChoCho ChaCha ChosChos chaschas

LleLle LloLlo LlaLla LlosLlos LlasLlas

NosNos NoloNolo NolaNola NolosNolos nolasnolas

VosVos VoloVolo VolVol VolosVolos VolasVolas

LlesLles LleloLlelo LlelaLlela LlelosLlelos LlelasLlelas

Colocación dos pronomes Colocación dos pronomes átonosátonos

Enclise Enclise (colocación do pronome despois do verbo)(colocación do pronome despois do verbo)

--Na oración simpleNa oración simple;; ex: ex: Díxolle que non iría

--En xeral coas formas En xeral coas formas algún, outro, un algún, outro, un e e os os demaisdemais; ex: ; ex: Os demais dexeronlle que non foran

--Coas formas Coas formas cada, varios certocada, varios certo;; ex: ex: Varios deles fartáronse de mexillóns

--Coa maior parte de locucións adverbiais e Coa maior parte de locucións adverbiais e adverbios de lugar e tempoadverbios de lugar e tempo; ex: ; ex: Hoxe en día estúdase pouco--As oracións coordinadas compórtanse como As oracións coordinadas compórtanse como simplessimples; ex: ; ex: Non facía moita calor, pero bañáronse todos os días.

Proclise:Proclise: (colocación do pronome antes do verbo)(colocación do pronome antes do verbo)

--Nas oracións desiderativaseNas oracións desiderativase; ex: ; ex: oxalá ma dera o diñeiro

--Cando a oración vai introducida por un exclamativo Cando a oración vai introducida por un exclamativo ou interrogativoou interrogativo; ex: ; ex: Quen me pinta

--Nas oracións negativasNas oracións negativas: : Nunca me caeu ben

--Cos indefinidos (ningún, nada, ninguén…);Cos indefinidos (ningún, nada, ninguén…); ex: ex: Nada me gusta de ti..

--Cos adverbios (acaso, ata,case,disqueCos adverbios (acaso, ata,case,disque…);…); ex: ex: Seica che van pegar.

--Nas oracións subordinadasNas oracións subordinadas; ex: ; ex: Pinto a pizarra porque me gusta

Varias posibilidadesVarias posibilidades

Un infinitivo ou xerundio, formando parte dunha Un infinitivo ou xerundio, formando parte dunha perífrase verbal, o pronome pode ir en dúas perífrase verbal, o pronome pode ir en dúas posicións:posicións:– A) detrás do verbo auxiliar; ex: Vaille dicir que veñaA) detrás do verbo auxiliar; ex: Vaille dicir que veña– B) detrás do verbo auxiliado; ex:Vai dicirlle que veñaB) detrás do verbo auxiliado; ex:Vai dicirlle que veña

Se entre a forma conxugada e un infinitivo hai Se entre a forma conxugada e un infinitivo hai algún elemento de relación (preposición ou algún elemento de relación (preposición ou conxunción), danse tres posibilidadesconxunción), danse tres posibilidades– A) despois do auxiliarA) despois do auxiliar– B) despois da partículaB) despois da partícula– C) despois do auxiliadoC) despois do auxiliado

Outros usos do pronome CIOutros usos do pronome CI Pronome de solidariedade:Serve para Pronome de solidariedade:Serve para

implicar o interlocutor no contido da implicar o interlocutor no contido da enunciación, procurando a súa enunciación, procurando a súa complicidadecomplicidade

Só se poden usar as formas de segunda Só se poden usar as formas de segunda persoa; ex: persoa; ex: estache un día explendido.

As veces poden aparecer duas formas de As veces poden aparecer duas formas de solidariedade no mesmo enunciado;ex: solidariedade no mesmo enunciado;ex: non che lle sei se estará na casa

Noutras ocasións o pronome de Noutras ocasións o pronome de solidariedade pode aparecer xunto co de solidariedade pode aparecer xunto co de complemento indirecto; ex: complemento indirecto; ex: a min no che me gusta moito o fútbol

ExemplosExemplos

Dativo de intereseDativo de interese

Serve para sinalar a persoa que Serve para sinalar a persoa que resulta particularmente afectada resulta particularmente afectada pola acción verbal. Presenta as pola acción verbal. Presenta as formas átonas de complemento formas átonas de complemento indirecto, en calquera persoa indirecto, en calquera persoa gramatical.gramatical.

Exemplos:Exemplos:

Formas reflexivasFormas reflexivas

1ª Persoa1ª Persoa

Singular | Singular | PluralPlural

2ª persoa 2ª persoa Singular | Singular | PluralPlural

3ªpersoa 3ªpersoa Singular | Singular | PluralPlural

Me/ NosMe/ Nos Te/vosTe/vos SeSe

Min comigo/ Min comigo/ nos connosconos connosco

Ti contigo/ Ti contigo/ vós convoscovós convosco

Si consigoSi consigo

Uso das formas reflexivasUso das formas reflexivas

Non son posibles construciNon son posibles construcións óns reflexivas nas que a acción se exerza reflexivas nas que a acción se exerza sobre unha parte do suxeito: sobre unha parte do suxeito: *Laveime as mans; si, lavei as mans*Laveime as mans; si, lavei as mans