programaciÓn didÁctica do departamento de latÍn

84
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN CURSO 2021-22

Upload: others

Post on 25-Jun-2022

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO

DEPARTAMENTO DE LATÍN

CURSO 2021-22

Page 2: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 1 de 83

ÍNDICE

Contenido 1 INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN .............................................................................. 2

2. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE.PERFIL COMPETENCIAL ........................................................................................................................ 3

3. OBXECTIVOS POR CURSO ................................................................................................. 29

4. TEMPORALIZACIÓN, GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN, PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE. ............................ 31

5. METODOLOXÍA ................................................................................................................. 59

6. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS ............................................................................... 62

7. CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, A CUALIFICACIÓN E A PROMOCIÓN DO ALUMNADO .... 63

8 INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE 73

9 ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES E SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES ............................................................................................................ 75

10 ORGANIZACIÓN DOS PROCEDEMENTOS QUE LLE PERMITAN AO ALUMNADO ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS EN DETERMINADAS MATERIAS EN BACHARELATO ............... 76

11 DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS ......................................... 77

12 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ....................................................................... 78

13 ELEMENTOS TRANSVERSAIS .......................................................................................... 79

14 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ................................................ 81

15 MECANISMOS DE REVISIÓN, DE AVALIACIÓN E DE MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA EN RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA ............. 81

16 PUBLICIDADE DA PROGRAMACIÓN ............................................................................... 83

Page 3: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 2 de 83

1 INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

1.1 CENTRO :

Centro: IES CHAN DO MONTE

Domicilio: Chan do Monte, 23, MOGOR

Concello: MARÍN

Códico Postal: 36911

Teléfono:886151275

O idioma predominante no alumnado do IES Chan do Monte é o castelán, aínda que na súa

contorna coexista co galego pero en liñas xerais, na cidade de Pontevedra, moi próxima ao

concello de Marín e neste, a lingua maioritaria empregada é o castelán

1.2 ANALISE DOS RESULTADOS ACADEMICOS DO CURSO 2020-2021

En liñas xerais os resultados obtidos no curso 2020-2021 foron bastante bos a pesar das

circunstancias vividas como consecuencia da pandemia da COVID-19.

ESO

CURSO CULTURA CLÁSICA LATÍN

Nº % Nº %

Nº total de alumnos 8

Alumnos con avaliación positiva 6 75%

Alumnos con avaliación negativa 2 25%

Nº total de alumnos 10

Alumnos con avaliación positiva 10 100%

Alumnos con avaliación negativa

Bacharelato

CURSO 1º 2º

Nº % Nº %

Nº total de alumnos 8

Alumnos con avaliación positiva 6 75%

Alumnos con avaliación negativa 2 25%

Page 4: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 3 de 83

1.3 CONSTITUCION DO DEPARTAMENTO

Neste curso 2021 -22 a praza do Departamento de Latín e Grego foi adxudicada, de modo

definitivo, a Myriam Roura Javier que fai asemade as función de xefa de departamento, ao ser

un departamento de carácter unipersoal.

As materias que se impartirán ao longo deste curso, e que son propias do departamento, son:

Cultura Clásica en 3º, e Latín en 1º e 2º de Bacharelato, ao non saír os cursos de Latín de 4ESO e

os Gregos por falta da alumnado. Para completar horario, a docente impartirá tamén dous

agrupamentos de Lengua Castellana en 1º e 2º da ESO.

As materias, grupos, alumnado e horas lectivas asignadas ao Departamento son os consignados

no seguinte cadro. De haber modificacións no número de alumnado, deixarase constancia na

memoria do curso.

Tipo de materia Materias Nivel educativo Nº de alumnas/os horas lectivas

Propias do departamento

Cultura Clásica 3º ESO A 8 2

Latín I 1º BAC B 4 4

Latín II 2ºBAC B 6 4

Afíns

Reforzo Lengua Castellana

1ºESO A 10 4

Reforzo lengua castelá

2º ESO A 10 3

TOTAL LECTIVAS 17

2. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS

CLAVE.PERFIL COMPETENCIAL A incorporación das competencias clave ao currículo introduce dous novos enfoques: por unha

banda permítenos identificar as aprendizaxes imprescindibles para o alumnado e por outra

banda achega unha visión integradora do proceso de aprendizaxe. Isto quere dicir que, aínda

que as áreas e materias son as que ofrecen os contidos concretos diferenciados, a aprendizaxe

deberá facerse desde unha perspectiva integradora e de colaboración.

Das sete competencias clave en torno ás que debe artellarse todo o proceso de ensino e

Page 5: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 4 de 83

aprendizaxe [competencia en comunicación lingüística (CCL), competencia matemática e

competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT), competencia dixital (CD), competencia

en aprender a aprender (CAA), competencias sociais e cívicas (CSC), sentido de iniciativa e

espírito emprendedor (CSIEE) e conciencia e expresións culturais (CCEC)] a materia de Grego I

contribúe especialmente á adquisición de CCL, CSC, CCEC e CAA pola autonomía que consegue

o alumno ao ser cada vez máis consciente do trasfondo da súa lingua e cultura.

Cultura clásica 3º de ESO

Na táboa seguinte recóllense o PERFIL COMPETENCIAL de Cultura Clásica, a contribución dos

estándares da nosa materia á adquisición de cada competencia clave:

PERFIL COMPETENCIAL

Competencia Clave:

APRENDER A APRENDER

Nivel Área Estándares

3º CC 3º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

3º CC 3º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.

3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

3º CC 3º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.

3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.

3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a

Page 6: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 5 de 83

súa cronoloxía aproximada.

3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.

3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.

3º CC 3º-CCB6.10.1 - Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.

3º CC 3º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.

3º CC 3º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.

3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

3º CC 3º-CCB6.6.1 - Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

3º CC 3º-CCB6.7.1 - Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.

3º CC 3º-CCB6.8.1 - Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos.

3º CC 3º-CCB6.9.1 - Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.

3º CC 3º-CCB7.1.1 - Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.

3º CC 3º-CCB7.2.1 - Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.

3º CC 3º-CCB7.4.1 - Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar

Page 7: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 6 de 83

información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.

Competencia Clave:

COMPETENCIA DIXITAL

Nivel

Área Estándares

3º CC 3º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

3º CC 3º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.

3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

3º CC 3º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.

3º CC 3º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

3º CC 3º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.

3º CC 3º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.

3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

3º CC 3º-CCB3.2.4 - Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.

3º CC 3º-CCB4.1.1 - Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.

Page 8: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 7 de 83

3º CC 3º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.

3º CC 3º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.

3º CC 3º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.

3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.

3º CC 3º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.

3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.

3º CC 3º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.

3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

3º CC 3º-CCB6.7.2 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.

3º CC 3º-CCB7.4.1 - Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.

Competencia Clave:

COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA

Nivel Área Estándares

3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.

3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a

Page 9: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 8 de 83

súa influencia na historia posterior do noso país.

3º CC 3º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.

3º CC 3º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

3º CC 3º-CCB5.1.1 - Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.

3º CC 3º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.

3º CC 3º-CCB5.2.2 - Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.

3º CC 3º-CCB5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.

3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.

3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.

3º CC 3º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.

3º CC 3º-CCB6.10.1 - Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.

3º CC 3º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.

3º CC 3º-CCB6.12.1 - Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras máis coñecidas.

3º CC 3º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa

Page 10: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 9 de 83

orixe.

3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.

3º CC 3º-CCB6.4.2 - Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.

3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

3º CC 3º-CCB6.6.1 - Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

3º CC 3º-CCB6.6.2 - Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.

3º CC 3º-CCB6.7.1 - Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.

3º CC 3º-CCB6.7.2 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.

3º CC 3º-CCB6.8.1 - Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos.

3º CC 3º-CCB6.8.2 - Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución.

3º CC 3º-CCB6.9.1 - Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.

3º CC 3º-CCB7.1.1 - Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.

3º CC 3º-CCB7.3.1 - Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.

Competencia Clave:

CONCIENCIA E EXPRESIÓNS CULTURAIS

Nivel Área Estándares

3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.

3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

3º CC 3º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais

Page 11: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 10 de 83

deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.

3º CC 3º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.

3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

3º CC 3º-CCB3.2.4 - Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.

3º CC 3º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.

3º CC 3º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.

3º CC 3º-CCB4.1.1 - Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.

3º CC 3º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.

3º CC 3º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.

3º CC 3º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.

3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

3º CC 3º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.

3º CC 3º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.

3º CC 3º-CCB6.12.1 - Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras máis coñecidas.

Page 12: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 11 de 83

3º CC 3º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.

3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.

3º CC 3º-CCB6.4.2 - Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.

3º CC 3º-CCB7.2.1 - Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.

Competencia Clave:

MATEMÁTICA, CIENCIA E TECNOLOXÍA

Nivel Área Estándares

3º CC 3º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

3º CC 3º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

3º CC 3º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.

3º CC 3º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

3º CC 3º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.

3º CC 3º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.

Page 13: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 12 de 83

3º CC 3º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.

3º CC 3º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.

3º CC 3º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.

3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.

3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.

3º CC 3º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.

Competencia Clave:

SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPREDEDOR

Nivel Área Estándares

3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

3º CC 3º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.

3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

Competencia Clave:

SOCIAIS E CÍVICAS

Nivel Área Estándares

3º CC 3º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.

Page 14: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 13 de 83

3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

3º CC 3º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

3º CC 3º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.

3º CC 3º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.

3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.

3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

3º CC 3º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.

3º CC 3º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.

3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

3º CC 3º-CCB5.1.1 - Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.

3º CC 3º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.

3º CC 3º-CCB5.2.2 - Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.

Page 15: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 14 de 83

3º CC 3º-CCB5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.

3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.

3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.

3º CC 3º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.

3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

3º CC 3º-CCB7.3.1 - Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.

Latín 1º Bacharelato

Na táboa seguinte recóllense o PERFIL COMPETENCIAL de Latín I, a contribución dos estándares da nosa materia á adquisición de cada competencia clave:

PERFIL COMPETENCIAL CON TÓDOLOS ESTÁNDARES

Competencia Clave: Aprender a aprender

Nivel Área

Estándares

1º LA 1º-LA1B1.2.1 - Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.

1º LA 1º-LA1B1.5.1 - Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.

1º LA 1º-LA1B1.6.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica.

Page 16: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 15 de 83

1º LA 1º-LA1B2.2.1 - Explica a orixe do alfabeto latino, e a evolución e a adaptación dos signos do alfabeto grego.

1º LA 1º-LA1B3.2.1 - Distingue palabras variables e invariables, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.

1º LA 1º-LA1B3.3.1 - Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.

1º LA 1º-LA1B3.5.1 - Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.

1º LA 1º-LA1B3.6.1 - Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.

1º LA 1º-LA1B3.7.1 - Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.

1º LA 1º-LA1B3.8.1 - Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas, e compara os tempos e os modos verbais presentes no latín cos do galego e os do castelán.

1º LA 1º-LA1B4.2.1 - Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma axeitada de traducilos.

1º LA 1º-LA1B4.5.1 - Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas últimas, as coordinadas das subordinadas, os seus tipos e os nexos que as caracterizan, e sinala exemplos que expliquen en cada caso as súas características.

1º LA 1º-LA1B4.6.1 - Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración e compara exemplos do seu uso.

1º LA 1º-LA1B5.1.3 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, ponos en contexto e relaciónaos con outras circunstancias contemporáneas.

1º LA 1º-LA1B5.6.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos e as lendas da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa, e valorando a súa influenza na arte e na literatura posterior a través de exemplos.

1º LA 1º-LA1B5.9.2 - Localiza nun mapa os principais exemplos de edificacións públicas romanas que forman parte do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a cronoloxía aproximada.

1º LA 1º-LA1B6.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise fonética, morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.

1º LA 1º-LA1B6.2.1 - Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de xeito global, relacionando estruturas latinas con outras equivalentes nas linguas que coñece.

1º LA 1º-LA1B6.3.1 - Utiliza correctamente o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical incluída nos seus manuais e nas súas entradas, e localiza o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto.

1º LA 1º-LA1B6.4.1 - Realiza comentarios sobre os principais trazos dos textos seleccionados e sobre os aspectos culturais presentes neles, aplicando para iso os coñecementos

Page 17: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 16 de 83

adquiridos previamente nesta ou noutras materias.

1º LA 1º-LA1B7.1.1 - Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia ou doutras que coñece.

1º LA 1º-LA1B7.3.1 - Deduce o significado das palabras das linguas de España a partir dos étimos latinos.

1º LA 1º-LA1B7.4.2 - Relaciona palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.

Competencia Clave: Competencia Dixital

Nivel Área

Estándares

1º LA 1º-LA1B1.2.1 - Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.

1º LA 1º-LA1B1.5.3 - Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.

1º LA 1º-LA1B2.1.1 - Recoñece tipos de escritura e clasifícaos consonte a súa natureza e a súa función, e describe os trazos que distinguen uns dos outros.

1º LA 1º-LA1B3.3.1 - Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.

1º LA 1º-LA1B3.6.2 - Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

1º LA 1º-LA1B5.1.4 - Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos salientables, consultando diferentes fontes de información.

1º LA 1º-LA1B5.2.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.

1º LA 1º-LA1B5.3.1 - Identifica e sinala nun mapa os restos arqueolóxicos máis salientables da romanización de Hispania e da Gallaecia, e descobre e relaciona as pezas arqueolóxicas romanas dos museos cos coñecementos adquiridos.

1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.

1º LA 1º-LA1B5.5.1 - Identifica os principias deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia, explica a súa xenealoxía e establece relacións entre os deuses.

1º LA 1º-LA1B5.5.2 - Identifica deuses, semideuses e heroes dentro do imaxinario mítico, e explica os principais aspectos que diferencian uns dos outros.

1º LA 1º-LA1B5.8.1 - Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

1º LA 1º-LA1B5.9.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia

Page 18: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 17 de 83

para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

1º LA 1º-LA1B5.9.2 - Localiza nun mapa os principais exemplos de edificacións públicas romanas que forman parte do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a cronoloxía aproximada.

1º LA 1º-LA1B7.1.2 - Identifica e explica as palabras transparentes e de maior frecuencia.

1º LA 1º-LA1B7.4.2 - Relaciona palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.

Competencia Clave:

Conciencia e expresións culturais

Nivel Área

Estándares

1º LA 1º-LA1B1.1.1 - Localiza nun mapa o marco xeográfico da lingua latina e a súa expansión, delimitando os seus ámbitos de influencia e colocando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

1º LA 1º-LA1B1.3.1 - Identifica as linguas que se falan actualmente en Europa, diferenciando pola súa orixe entre indoeuropeas e non indoeuropeas, clasifica as primeiras en familias lingüísticas e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

1º LA 1º-LA1B1.4.1 - Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, localiza nun mapa as zonas onde se utilizan, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.

1º LA 1º-LA1B1.5.3 - Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.

1º LA 1º-LA1B2.1.1 - Recoñece tipos de escritura e clasifícaos consonte a súa natureza e a súa función, e describe os trazos que distinguen uns dos outros.

1º LA 1º-LA1B2.3.1 - Explica a orixe do alfabeto de diferentes linguas partindo do alfabeto latino, así como a súa evolución, sinala as adaptacións que se producen en cada unha e recoñece os tipos de alfabeto usados actualmente en Europa, en relación coas linguas que os empregan.

1º LA 1º-LA1B5.1.1 - Describe o marco histórico en que xorde e se desenvolve a civilización romana, sinala períodos dentro del e identifica en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

1º LA 1º-LA1B5.1.2 - Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

1º LA 1º-LA1B5.5.1 - Identifica os principias deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia, explica a súa xenealoxía e establece relacións entre os deuses.

1º LA 1º-LA1B5.5.2 - Identifica deuses, semideuses e heroes dentro do imaxinario mítico, e explica os principais aspectos que diferencian uns dos outros.

1º LA 1º-LA1B5.6.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos e as lendas da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa, e valorando a súa influenza na arte e na literatura posterior a través de exemplos.

Page 19: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 18 de 83

1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.

1º LA 1º-LA1B5.8.1 - Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

1º LA 1º-LA1B6.4.1 - Realiza comentarios sobre os principais trazos dos textos seleccionados e sobre os aspectos culturais presentes neles, aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias.

Competencia Clave:

Matemática, ciencia e tecnoloxía

Nivel Área

Estándares

1º LA 1º-LA1B1.1.1 - Localiza nun mapa o marco xeográfico da lingua latina e a súa expansión, delimitando os seus ámbitos de influencia e colocando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

1º LA 1º-LA1B1.5.1 - Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.

1º LA 1º-LA1B1.5.3 - Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.

1º LA 1º-LA1B2.2.1 - Explica a orixe do alfabeto latino, e a evolución e a adaptación dos signos do alfabeto grego.

1º LA 1º-LA1B3.1.1 - Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.

1º LA 1º-LA1B4.1.1 - Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases e textos de dificultade graduada, identificando correctamente as categorías gramaticais presentes nas palabras con flexión e explicando as funcións que realizan na oración.

1º LA 1º-LA1B4.4.1 - Compara e clasifica tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.

1º LA 1º-LA1B5.1.4 - Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos salientables, consultando diferentes fontes de información.

1º LA 1º-LA1B5.10.1 - Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e explica o seu funcionamento, atendendo á súa evolución ao longo dos períodos históricos

1º LA 1º-LA1B5.2.1 - Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.

1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.

1º LA 1º-LA1B5.9.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos

Page 20: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 19 de 83

urbanísticos posteriores.

1º LA 1º-LA1B5.9.2 - Localiza nun mapa os principais exemplos de edificacións públicas romanas que forman parte do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a cronoloxía aproximada.

1º LA 1º-LA1B6.4.2 - Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.

1º LA 1º-LA1B7.2.1 - Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.

Competencia Clave:

Sentido de iniciativa e espírito emprededor

Nivel Área

Estándares

1º LA 1º-LA1B5.1.2 - Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

1º LA 1º-LA1B5.1.5 - Describe os principias fitos históricos e os aspectos máis significativos da civilización latina, e analiza a súa influencia no devir histórico posterior.

1º LA 1º-LA1B5.4.1 - Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.

1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.

1º LA 1º-LA1B5.6.1 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno, sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos tratamentos, e asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

Competencia Clave:

Sociais e cívicas

Nivel Área

Estándares

1º LA 1º-LA1B1.1.1 - Localiza nun mapa o marco xeográfico da lingua latina e a súa expansión, delimitando os seus ámbitos de influencia e colocando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

1º LA 1º-LA1B1.3.1 - Identifica as linguas que se falan actualmente en Europa, diferenciando pola súa orixe entre indoeuropeas e non indoeuropeas, clasifica as primeiras en familias lingüísticas e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

1º LA 1º-LA1B1.4.1 - Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, localiza nun mapa as zonas onde se utilizan, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.

1º LA 1º-LA1B2.3.1 - Explica a orixe do alfabeto de diferentes linguas partindo do alfabeto latino, así como a súa evolución, sinala as adaptacións que se producen en cada unha e recoñece os tipos de alfabeto usados actualmente en Europa, en relación coas linguas que os empregan.

Page 21: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 20 de 83

1º LA 1º-LA1B5.1.1 - Describe o marco histórico en que xorde e se desenvolve a civilización romana, sinala períodos dentro del e identifica en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

1º LA 1º-LA1B5.1.2 - Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

1º LA 1º-LA1B5.1.3 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, ponos en contexto e relaciónaos con outras circunstancias contemporáneas.

1º LA 1º-LA1B5.1.5 - Describe os principias fitos históricos e os aspectos máis significativos da civilización latina, e analiza a súa influencia no devir histórico posterior.

1º LA 1º-LA1B5.10.1 - Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e explica o seu funcionamento, atendendo á súa evolución ao longo dos períodos históricos

1º LA 1º-LA1B5.2.1 - Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.

1º LA 1º-LA1B5.2.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.

1º LA 1º-LA1B5.4.1 - Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.

1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.

1º LA 1º-LA1B5.6.1 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno, sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos tratamentos, e asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.

1º LA 1º-LA1B5.9.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.

1º LA 1º-LA1B6.4.1 - Realiza comentarios sobre os principais trazos dos textos seleccionados e sobre os aspectos culturais presentes neles, aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias.

Competencia Clave:

Comunicación Lingüística

Nivel Área

Estándares

1º LA 1º-LA1B1.5.1 - Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.

Page 22: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 21 de 83

1º LA 1º-LA1B1.5.2 - Coñece exemplos de termos latinos que deron orixe tanto a unha palabra patrimonial como a un cultismo, e sinala as diferenzas de uso e significado entre ambos.

1º LA 1º-LA1B1.6.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica.

1º LA 1º-LA1B2.3.1 - Explica a orixe do alfabeto de diferentes linguas partindo do alfabeto latino, así como a súa evolución, sinala as adaptacións que se producen en cada unha e recoñece os tipos de alfabeto usados actualmente en Europa, en relación coas linguas que os empregan.

1º LA 1º-LA1B2.4.1 - Le con pronuncia e acentuación correctas textos latinos, identificando e reproducindo exemplos de diferentes tipos de pronuncia.

1º LA 1º-LA1B3.1.1 - Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.

1º LA 1º-LA1B3.2.1 - Distingue palabras variables e invariables, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.

1º LA 1º-LA1B3.3.1 - Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.

1º LA 1º-LA1B3.4.1 - Enuncia e declina correctamente substantivos, adxectivos e pronomes en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e a súa declinación.

1º LA 1º-LA1B3.4.2 - Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

1º LA 1º-LA1B3.5.1 - Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.

1º LA 1º-LA1B3.5.2 - Coñece e identifica as formas que compoñen o enunciado dos verbos de paradigmas regulares e recoñece a partir destas os modelos de conxugación.

1º LA 1º-LA1B3.5.3 - Conxuga os tempos verbais máis frecuentes en voz activa e pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.

1º LA 1º-LA1B3.6.1 - Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.

1º LA 1º-LA1B3.6.2 - Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

1º LA 1º-LA1B3.7.1 - Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.

1º LA 1º-LA1B3.8.1 - Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas, e compara os tempos e os modos verbais presentes no latín cos do galego e os do castelán.

1º LA 1º-LA1B4.1.1 - Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases e textos de dificultade graduada, identificando correctamente as categorías gramaticais presentes nas palabras con flexión e explicando as funcións que realizan na oración.

1º LA 1º-LA1B4.2.1 - Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma axeitada de traducilos.

Page 23: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 22 de 83

1º LA 1º-LA1B4.3.1 - Recoñece nos textos as regras e a concordancia latina, e redacta en lingua latina pequenas frases, onde practica o seu uso.

1º LA 1º-LA1B4.4.1 - Compara e clasifica tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.

1º LA 1º-LA1B4.5.1 - Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas últimas, as coordinadas das subordinadas, os seus tipos e os nexos que as caracterizan, e sinala exemplos que expliquen en cada caso as súas características.

1º LA 1º-LA1B4.6.1 - Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración e compara exemplos do seu uso.

1º LA 1º-LA1B4.7.1 - Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo e participio máis frecuentes, en relación con construcións análogas noutras linguas que coñece.

1º LA 1º-LA1B5.1.1 - Describe o marco histórico en que xorde e se desenvolve a civilización romana, sinala períodos dentro del e identifica en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.

1º LA 1º-LA1B5.1.5 - Describe os principias fitos históricos e os aspectos máis significativos da civilización latina, e analiza a súa influencia no devir histórico posterior.

1º LA 1º-LA1B5.2.1 - Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.

1º LA 1º-LA1B5.2.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.

1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.

1º LA 1º-LA1B5.5.2 - Identifica deuses, semideuses e heroes dentro do imaxinario mítico, e explica os principais aspectos que diferencian uns dos outros.

1º LA 1º-LA1B5.6.1 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno, sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos tratamentos, e asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.

1º LA 1º-LA1B5.6.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos e as lendas da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa, e valorando a súa influenza na arte e na literatura posterior a través de exemplos.

1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.

1º LA 1º-LA1B6.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise fonética, morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.

1º LA 1º-LA1B6.2.1 - Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de xeito global, relacionando estruturas latinas con outras equivalentes nas linguas que coñece.

1º LA 1º-LA1B6.3.1 - Utiliza correctamente o dicionario, analizando e valorando correctamente

Page 24: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 23 de 83

a información gramatical incluída nos seus manuais e nas súas entradas, e localiza o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto.

1º LA 1º-LA1B6.4.2 - Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.

1º LA 1º-LA1B6.5.1 - Redacta frases sinxelas ou pequenos textos en latín sobre un tema proposto.

1º LA 1º-LA1B6.6.1 - Mantén un sinxelo diálogo en latín sobre a base dun tema previamente acordado.

1º LA 1º-LA1B7.1.1 - Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia ou doutras que coñece.

1º LA 1º-LA1B7.1.2 - Identifica e explica as palabras transparentes e de maior frecuencia.

1º LA 1º-LA1B7.2.1 - Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.

1º LA 1º-LA1B7.3.1 - Deduce o significado das palabras das linguas de España a partir dos étimos latinos.

1º LA 1º-LA1B7.4.1 - Identifica a etimoloxía de palabras de léxico común da lingua propia e explica a partir desta o seu significado.

1º LA 1º-LA1B7.4.2 - Relaciona palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.

1º LA 1º-LA1B7.5.1 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.

Latín 2º BACHARELATO

Na táboa seguinte recóllense o PERFIL COMPETENCIAL de Latín II, a contribución dos estándares da nosa materia á adquisición de cada competencia clave:

PERFIL COMPETENCIAL

Competencia Clave: Aprender a aprender

Nivel Área Estándares

2º LA 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.

2º LA 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.

2º LA 2º-LA2B2.1.1 - Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen.

2º LA 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

2º LA 2º-LA2B2.4.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

Page 25: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 24 de 83

2º LA 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

2º LA 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

2º LA 2º-LA2B3.1.1 - Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.

2º LA 2º-LA2B3.2.1 - Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas que coñeza.

2º LA 2º-LA2B3.3.1 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.

2º LA 2º-LA2B3.4.1 - Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.

2º LA 2º-LA2B3.5.1 - Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.

2º LA 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.

2º LA 2º-LA2B5.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.

2º LA 2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.

2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.

2º LA 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.

Competencia Clave:

Competencia Dixital

Nivel

Área Estándares

2º LA 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.

2º LA 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

2º LA 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

Page 26: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 25 de 83

2º LA 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

2º LA 2º-LA2B4.3.2 - Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

2º LA 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.

2º LA 2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.

2º LA 2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.

2º LA 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.

2º LA 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.

2º LA 2º-LA2B6.2.2 - Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.

2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.

2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

Competencia Clave: Comunicación Lingüística

Nivel

Área Estándares

2º LA 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.

2º LA 2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.

2º LA 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.

2º LA 2º-LA2B2.1.1 - Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen.

Page 27: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 26 de 83

2º LA 2º-LA2B2.2.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas, e procurando exemplos noutros termos nos que estean presentes.

2º LA 2º-LA2B2.3.1 - Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado.

2º LA 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

2º LA 2º-LA2B2.4.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

2º LA 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

2º LA 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

2º LA 2º-LA2B3.1.1 - Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.

2º LA 2º-LA2B3.2.1 - Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas que coñeza.

2º LA 2º-LA2B3.3.1 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.

2º LA 2º-LA2B3.4.1 - Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.

2º LA 2º-LA2B3.5.1 - Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.

2º LA 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.

2º LA 2º-LA2B4.3.2 - Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

2º LA 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e identifica o xénero ao que pertencen.

2º LA 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.

2º LA 2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.

2º LA 2º-LA2B5.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.

Page 28: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 27 de 83

2º LA 2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.

2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.

2º LA 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

2º LA 2º-LA2B5.5.1 - Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.

2º LA 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.

2º LA 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.

2º LA 2º-LA2B6.2.2 - Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.

2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.

2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

Competencia Clave: Conciencia e expresións culturais

Nivel

Área Estándares

2º LA 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.

2º LA 2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.

2º LA 2º-LA2B4.1.1 - Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos clásicos ao longo do tempo.

2º LA 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.

2º LA 2º-LA2B4.3.1 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.

2º LA 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e identifica o xénero ao que pertencen.

Page 29: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 28 de 83

2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.

2º LA 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

2º LA 2º-LA2B5.5.1 - Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.

2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.

2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

Competencia Clave: Matemática, ciencia e tecnoloxía

Nivel

Área Estándares

2º LA 2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.

2º LA 2º-LA2B2.2.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas, e procurando exemplos noutros termos nos que estean presentes.

2º LA 2º-LA2B2.3.1 - Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado.

2º LA 2º-LA2B4.1.1 - Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos clásicos ao longo do tempo.

2º LA 2º-LA2B4.3.1 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.

2º LA 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.

2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.

2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

Competencia Clave: Sociais e cívicas

Nivel

Área Estándares

2º LA 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e

Page 30: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 29 de 83

identifica o xénero ao que pertencen.

2º LA 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.

2º LA 2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.

2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.

2º LA 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.

2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

3. OBXECTIVOS POR CURSO

Cultura Clásica 3º ESO

- Coñecer as características máis importantes do marco xeográfico no que se

desenvolveron as culturas de Grecia e Roma no momento do seu apoxeo.

- Coñecer algúns fitos esenciais na historia de Grecia e Roma e coñecer as súas

consecuencias e influencia na nosa historia.

- Distinguir e situar nun eixo cronolóxico as principais etapas históricas de Grecia e Roma.

- Coñecer coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía

grecolatina, os seus trazos, atributos e ámbitos de influencia.

- Coñecer os mitos e heroes grecolatinos de maior relevancia.

- Coñecer as características e a evolución da organización social grega e romana e a súa

presenza na sociedade actual.

- Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania.

- Coñecer e comparar as características da relixiosidade grega e romana coa actualidade.

- Comparar sistemas de linguas flexivas e non flexivas para asimilar con maior facilidade

estruturas doutras linguas con vistas á súa aprendizaxe.

Page 31: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 30 de 83

- Recoñecer a aportación dos escritores do mundo grego e romano a través da lectura e

interpretación de unha selección de textos literarios, tendo en conta o seu contido

histórico e cultural.

- Identificar elementos do mundo clásico que perviven na literatura, nas artes plásticas e

visuais e na propia vida cotiá, e valorar a aportación do mundo clásico ao noso

patrimonio.

- Coñecer os aspectos relevantes da cultura e da civilización grega e romana, utilizando

diversas fontes de información e diferentes soportes, para identificar e valorar a súa

pervivencia no noso patrimonio cultural, artístico e institucional.

- Valorar a diversidade lingüística como unha mostra da riqueza cultural dos pobos.

Latín 1º Bacharelato

- A identificación do latín como lingua flexiva.

- Coñecer nocións básicas de fonética, prosodia e grafía latinas e aplicar estes

coñecementos á evolución de algunhas palabras nas linguas coñecidas polo alumno/a.

- Recoñecer formas verbais persoais cun elevado índice de frecuencia e tamén formas non

persoais.

- Aplicar as técnicas de tradución e retroversión de textos breves.

- Valorar a función sintáctica de cada elemento da oración a partir das súas características

morfolóxicas.

- Recoñecer a orixe latina de léxico nas linguas coñecidas polo alumnado.

- Identificación de algunhas leis fonéticas sinxelas e de mecanismos de evolución do latín

ás linguas románicas mediante a observación de cambios constantes.

- Aprendizaxe de léxico latino e expresións latinas de uso frecuente.

- Recoñecemento das distintas etapas na historia de Roma dende o século VIII a.C. ata o

VI d.C.

- Análise de elementos fundamentais da organización política, social e relixiosa.

Identificación das principais maxistraturas, clases sociais e características fundamentais

da relixión romana.

- Coñecer aspectos da vida cotiá en Roma, especialmente da vivenda, familia e ocio.

- Valoración da vixencia de usos e costumes romanos na sociedade actual.

- Lectura e interpretación de mapas, planos e imaxes correspondentes a escenarios

históricos, estruturas urbanas e edificacións de carácter público e privado do mundo

romano.

- Análise das causas, evolución e principais factores do proceso de romanización en

Hispania. Identificación e valoración dos principais restos materiais de orixe romana.

Page 32: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 31 de 83

Latín 2º Bacharelato

- Coñecer os fundamentos morfolóxicos da lingua latina: Declinacións e conxugacións.

- Coñecer os fundamentos sintácticos da lingua latina: Sintaxe nominal (valores dos casos)

e sintaxe oracional (tipos de oracións simples e compostas, coordinadas, xustapostas e

subordinadas; valores sintácticos das principais conxuncións)

- Analizar e traducir textos clásicos latinos de complexidade progresiva.

- Manexar con soltura o dicionario.

- Establecer relaciones entre o vocabulario latino e o galego e castelán..

- Usar con propiedade os latinismos de uso vixente.

- Coñecer topónimos derivados do latín.

- Coñecer as características dos xéneros literarios latinos e os autores máis

representativos que se esixen nas PAAU.

4. TEMPORALIZACIÓN, GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN,

PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN PARA CADA

ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE.

O currículo das materias correspondentes a este departamento, Cultura Clásica e Latín está

fixado o Decreto 86/ 2015 e polo tanto o departamento ten que traballar exactamente este

curriculum, non ten competencia para engadir nin para eliminar items do mesmo.

4.1 Relación de Aspectos Curriculares para cada unidade didáctica

Acrónimos

Instrumentos de avaliación

OB Observación

PO Proba oral

PE Proba escrita

RU Rúbrica

CC Caderno de clase

Temas transversais

EM Emprendemento

EC Educación cívica

PV Prevención violencia

CL Comprensión lectora

EOE Expresión oral e escrita

CA Comunicación audiovisual

Page 33: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 32 de 83

TIC Tecnoloxías Información e Comunicacións

Competencias clave

CCL Comunicación lingüística

CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía

CD Competencia dixital

CAA Aprender a aprender

CSC Competencias sociais e cívicas

CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor

CCEC Conciencia e expresións culturais

UNIDADES DIDÁCTICAS CULTURA CLÁSICA 3º ESO

UNIDADE 1: As nosas linguas de orixe

UNIDADE 2: O marco histórico e xeográfico

UNIDADE 3: Grecia

UNIDADE 4: Roma

UNIDADE 5: As etapas da vida

UNIDADE 6: A vida cotiá

UNIDADE 7: Deporte e ocio

UNIDADE 8: A creación artística

Temporalización

3º ESO

1ª AVALIACIÓN

(29-nov-2 decembro)

2ª AVALIACIÓN

(10 marzo)

3ª AVALIACIÓN

(6 xuño)

3 UNIDADES:

20 sesións)

3 UNIDADES:

(20 sesións)

2 UNIDADES:

(19 sesións)

Page 34: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 33 de 83

UNIDADE 1 : As nosas linguas de orixe

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

• f B6.2. Orixe do alfabeto. O alfabeto grego e o alfabeto romano.

B6.2. Coñecer a orixe do alfabeto e distinguir os tipos de alfabetos usados na actualidade.

CCB6.2.1. Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.

CAA

CCEC

CCL

x

Nomea os principais alfabetos e explica a súa orixe.

Lectura de textos.

20% 60% 20% 30% x x

x

x

f ñ o

B6.3. As linguas do mundo. O indoeuropeo e as súas familias lingüísticas.

B6.4. Coñecer a orixe común das linguas indoeuropeas.

CCB6.4.1. Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco. CCB6.4.2.Describe a

evolución das

linguas romances a

partir do latín como

un proceso histórico,

explicando e

ilustrando con

exemplos os

elementos que

evidencian do xeito

máis visible a súa

orixe común e o

* CD * CMCCT * CAA

x

Enumera e localiza nun mapa as linguas indoeuropeas. Describe a evolución das linguas romances.

Elaborar un mapa de linguas.

20%

80 %

35%

X

X

X

Page 35: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 34 de 83

parentesco existente

entre elas.

l ñ o

B6.4. As linguas romances.

B6.5. Identificar as linguas europeas romances e non romances, e localizalas nun mapa.

CCB6.5.1. Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

CSC CD

CCL

CCA x

Identifica as linguas que se falan en Europa e en España..

Elaborar mapa de linguas.

20% 80% 35% x x

UNIDADE 2 : O marco histórico e xeográfico

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

f o

B1.1. Marco xeográfico das civilizacións grega e romana.

B1.1. Localizar nun mapa fitos xeográficos e enclaves concretos relevantes para o coñecemento das civilizacións grega e romana.

CCB1.1.1. Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

CMCCT CD

CAA

x

Sitúa nun mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana.

Elaborar mapa de Grecia e Roma antigas.

50% 50% 10% x x

x

x

f o

B1.1. Marco xeográfico das civilizacións grega e romana.

B1.2. Describir os marcos xeográficos en que se desenvolven as civilizacións grega e romana ao

CCB1.2.1. Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar

CSC CD

CAA

x

Enumera aspectos do marco xeográfico no desenvolvemento das civilizacións grega e romana.

Elaborar un esquema xeográfico.

50% 50% 10% x x

Page 36: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 35 de 83

longo da súa historia.

e xustificar as súas formulacións.

B2.1. Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico. B2.2. Marco histórico da

civilización romana:

Monarquía, República e

Imperio.

B2.1. Identificar, describir e explicar o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana.

CCB2.1.1. Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.

CAA CMCCT

CD

CSC x

Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana.

Elaborar un eixe cronolóxico de Grecia e Roma.

50% 50% 10% x x

x

f e g ñ

B2.1. Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico. B2.2. Marco histórico da

civilización romana:

Monarquía, República e

Imperio.

B2.2. Coñecer as principais características de cada período da historia de Grecia e Roma, e saber situar nun eixe cronolóxico feitos históricos.

CCB2.2.1. Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.

CSIEE

CMCCT

CD

CSC

x

Distingue as etapas da historia de Grecia e Roma.

Elaborar un eixe cronolóxico.

10% 80% 30% x x

x

CCB2.2.2. Explica o

proceso de transición

que se produce entre

as etapas da historia de

Grecia e Roma,

describindo as

circunstancias que

interveñen no paso de

unhas a outras.

CMCCT

CAA

CSC

Explica a transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma.

Comparar sistemas políticos de Grecia e Roma.

10% 80% 20% x x

x

l ñ

B7.3. Historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país.

B7.3. Identificar os aspectos máis importantes da historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país e recoñecer as pegadas da cultura romana en diversos

CCB7.3.1. Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país

CCL

CSC

x

Enumera e explica algúns exemplos da influencia do mundo clásico no noso país.

Webquest, guiada pola profesora.

20% 80% 20% x

x

Page 37: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 36 de 83

aspectos da civilización actual.

UNIDADE 3: Grecia

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

b B3.1. O panteón grego e romano.

B3.1. Coñecer os principais deuses da mitoloxía grecolatina.

CCB3.1.1. Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.

CD CCEC

CCL

x

Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, esfera de influencia e atributos.

Elaborar árbore xenealóxica de deuses e heroes.

20% 80% 20% x x

x

x

e a b ñ

B3.2. Mitos grecolatinos. Os heroes.

B3.2. Coñecer os mitos e os heroes grecolatinos, e establecer semellanzas e diferenzas entre os mitos e os heroes antigos e os actuais.

CCB3.2.1. Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.

CCEC CD

CCL

x

Identifica deuses, semideuses e heroes e explica os aspectos que os diferencian.

Elaborar un esquema.

20% 80% 20% x x

x

x

l ñ

B3.3. Relixión grega. B3.3. Coñecer e comparar as características da relixiosidade e da relixión grega coas actuais.

CCB3.3.1. Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións

CSC CMCCT

CCEC

x

Enumera e explica sa principais características da relixión grega.

Completar táboa sobre relixión.

20% 80% 20% x

x

Page 38: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 37 de 83

relixiosas propias doutras culturas.

g h ñ

B5.2. Sociedade en Grecia e Roma: clases sociais.

B5.2. Coñecer as características e a evolución das clases sociais en Grecia e Roma.

CCB5.2.1. Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.

CSIEE CSC CCL

x

Describe a organización das sociedades grega e romana. Explica as características das clases sociais.

Elaborar esquema sobre a familia.

20% 80% 30% x x

x

x

h ñ o

B6.5. Composición e derivación culta de orixe grega e latina.

B6.6. Identificar a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas modernas.

B6.6. Identifica a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas modernas.

CCL CCA

x

Identifica a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas.

Exercicio de léxico

50% 50% 10% x

x

UNIDADE 4: Roma

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

b B3.4. Relixión romana: culto público e privado.

B3.4. Explicar os fundamentos da relixiosidade romana e distinguir a relixión oficial das manifestacións do culto privado

CCB3.4.1. Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.

CSC CMCCT

CCEC

x

Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados.

Webquest sobre relixiosidade.

30% 50% 20% 25% x x

x

x x

Page 39: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 38 de 83

UNIDADE 5: As etapas da vida

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

c ñ

B5.3. A familia en Grecia e Roma.

B5.3. Coñecer a composición da familia e os papeis asignados aos seus membros.

CCB5.3.1. Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e

CSC CCL

x

Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros.

Elaborar esquema familia.

50% 50% 20% x x

x

x x

a B5.1. Organización política en Grecia e en Roma.

B5.1. Coñecer as características das principais formas de organización política presentes no mundo clásico, e establecer semellanzas e diferenzas entre elas.

CCB5.1.1. Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.

CSC CCL

x

Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe as súas formas de distribución, o exercicio de poder e as súas institucións.

Elborarar esquema político.

50% 50% 25% x x

x

x x

g h ñ

B5.2. Sociedade en Grecia e Roma: clases sociais.

B5.2. Coñecer as características e a evolución das clases sociais en Grecia e Roma

CCB5.2.2. Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.

CCL CSC

CCL x

Describe as principais características da s sociedades grega e romana.

Esquema sobre a familia.

50% 50% 25% x x

x

x

b e

B7.4. Traballos de investigación sobre a civilización clásica na nosa cultura.

B7.4. Realizar traballos de investigación sobre a pervivencia da civilización clásica na contorna, utilizando as tecnoloxías da información e a comunicación.

B7.4.1. Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura

CD CAA

x

Utiliza as tecnoloxías da información para elaborar traballos de investigación sobre a civilización clásica na nosa cultura.

Traballo para expoñer en clase

50% 50% 25%

Page 40: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 39 de 83

comparándoos cos actuais.

h ñ o

B6.5. Composición e derivación culta de orixe grega e latina.

B6.6. Identificar a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas modernas.

CCB6.6.1. Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

CCL CCA

x

Recoñece e explica o significado dalgúns helenismos e latinismos máis frecuentes.

Exercicios de etimoloxía, derivación e composición.

20% 80% 40% x

x

e ñ o

B6.6. Latinismos, palabras patrimoniais, cultismos e semicultismos.

B6.7. Distinguir e identificar latinismos, cultismos, semicultismos e termos patrimoniais.

CCB6.7.2. Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.

CD CCL

x

Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.

Exercicios de etimoloxía.

20% 80% 40% x

x

UNIDADE 6: A vida cotiá

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

m

B5.4. Vida cotiá en Grecia e Roma: vivenda, hixiene, alimentación, vestimenta e traballo.

B5.4. Coñecer os trazos máis salientables da vida cotiá en Grecia e Roma.

CCB5.4.1. Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

CD CAA

CSC

CMCCT

CCL

x

Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.

Obtención de información a través de internet.

50,00% 50,00% 50% x x

x

x x

Page 41: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 40 de 83

CCB5.4.2. Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.

CAA

CMCCT

CSC

CCL

x

Identifica e describe formas de traballo e explica a súa influencia no progreso de occidente.

Elaborar un traballo monográfico sobre a vestimenta. 50,00% 50,00% 50% x x

x

x x

UNIDADE 7: Deporte e ocio

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

l ñ

B4.4. Enxeñería romana: obras públicas e urbanismo. Vías romanas.

B4.4. Coñecer as creacións urbanísticas romanas, así como a súa rede viaria.

CCB4.4.1. Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores

CSC CMCCT

CD

CCEC

x

Describe as características das grandes obras públicas romanas, explicando a súa importancia e influencia en modelos urbanísticos posteriores.

Elaborar un traballo sobre monumentos romanos.

80% 20% 35% x x

x

x

d B5.5. Espectáculos públicos en Grecia e Roma.

B5.5. Identificar as principais formas de lecer da antigüidade.

CCB5.5.1. Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.

CSIEE CAA

CSC

CCL x

Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana.

Webquest con preguntas guiadas.

20% 70% 10% 30% x x

x

x

ñ B5.5. Os espectáculos públicos en Grecia e Roma.

B5.6. Relacionar e establecer semellanzas e

CCB5.6.1. Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e

CD CAA

x

Explica a orixe e natureza dos Xogos Olímpicos.

Ler texto sobre xogos olímpicos e

20% 80% 35% x x

x

x

Page 42: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 41 de 83

diferenzas entre as manifestacións deportivas da Grecia Clásica e as actuais.

destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes

CSC

responder ás preguntas.

UNIDADE 8: A creación artística

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

ñ o

B2.1. Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico. B2.2. Marco histórico da

civilización romana:

Monarquía, República e

Imperio.

B2.3. Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania e Gallaecia.

CCB2.3.1. Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.

CCEC CAA

CSC

CCL

x

Explica a romanización de Hispania e Gallaecia,

Elaboración dun esquema.

50% 50% 10% x x

x

x

CCB2.3.2. Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.

CSC

CAA

CCEC

CCL x

Enumera e explica con exemplos os aspectos fundamentais do proceso da romanización de Hispania e Gallaecia.

Principais monumentos da Hispania romana.

50% 50% 10% x x

x

x

l b

B4.1. Fundamentos da arte clásica.

B4.1. Coñecer as características fundamentais da arte clásica e relacionar manifestacións

CCB4.1.1. Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.

CD CCEC

CMCCT

x

Recoñece os trazos básicos da arte clásica.

Visita virtual ó British Museum

20% 80% 20% x x

x

x x

Page 43: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN

CURSO 2021 2022

Páxina 42 de 83

artísticas actuais cos seus modelos clásicos.

CCB4.1.2. Realiza eixes

cronolóxicos e sitúa

neles aspectos

relacionados coa arte

grecolatina,

asociándoos a outras

manifestacións

culturais ou a fitos

históricos.

CD

CCEC

x

Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina.

Elaborar eixe cronolóxico.

20 %

80 %

20%

X

X

X

X

X

l B4.2. Arquitectura en Grecia e Roma: tipos de edificios e ordes arquitectónicas.

B4.2. Identificar as características máis salientables da arquitectura grecorromana en relación cos edificios máis singulares.

CCB4.2.1. Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.

CCEC CMCCT

CD

x

Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana.

Obtención de información a través de internet

20% 80% 20% x x

x

x x

l n ñ

B.7.1. Civilización grecolatina nas artes e na organización social e política actual.

B7.1. Recoñecer a presenza da civilización clásica nas artes e na organización social e política.

CCB7.1.1. Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.

CCL CAA

x

Sinala e describe aspectos básicos da cultura e civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade.

20% 80% 20% x x

x

x x

LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS CCL Comunicación lingüística. CL Comprensión lectora. CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía. EOE Expresión oral e escrita. CD Competencia dixital. CA Comunicación audiovisual. CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxías da información e da comunicación. CSC Competencias sociais e cívicas. EMP Emprendemento. CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor. EC Educación cívica. CCEC Conciencia e expresións culturais. PV Prevención da violencia. EV Educación e seguridade viaria.

Page 44: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2020- 2021

Páxina 43 de 83

Unidades didácticas Latín 1º de Bacharelato

UNIDADE 1: A fundación de Roma.

UNIDADE 2: A República.

UNIDADE 3: O Imperio.

UNIDADE 4: A cidade.

UNIDADE 5: A relixión

UNIDADE 6: O exército.

UNIDADE 7: Roma en Hispania.

Temporalización

UNIDADE 1 : A fundación de Roma

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

g

B1.2. O indoeuropeo. Linguas indoeuropeas e familias lingüísticas.

B1.2. Identificar o indoeuropeo como a lingua nai da maioría das linguas faladas en Europa hoxe en día.

LA1B1.2.1. Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.

CD CAA

x

Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.

Buscar información en Internet sobre o indoeuropeo.

50,00% 50,00% 10,00% x x

x

n

B1.2. O indoeuropeo. Linguas

B1.3. Agrupar as linguas indoeuropeas en

LA1B1.3.1. Identifica as linguas que se falan

CSC CCEC

x

Identifica as linguas que se falan

Elaborar mapa de linguas.

50,00% 50,00% 10,00% x x

1º BACH

1ª AVALIACIÓN

(29-nov-2 decembro)

2ª AVALIACIÓN

(10 marzo)

3ª AVALIACIÓN

(6 xuño)

3 UNIDADES:

38-40 sesións)

2 UNIDADES:

(41 sesións)

2 UNIDADES:

(42 sesións)

Page 45: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 44 de 83

indoeuropeas e familias lingüísticas.

familias lingüísticas e localizalas nun mapa.

actualmente en Europa, diferenciando pola súa orixe entre indoeuropeas e non indoeuropeas, clasifica as primeiras en familias lingüísticas e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.

actualmente en Europa, diferenciando en indoeuropeas e non indoeuropesas.

n p

B1.3. Linguas de España: linguas romances e non romances.

B1.4. Coñecer as orixes das linguas faladas en España, clasificalas e localizalas nun mapa, e delimitar o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo, recoñecendo as súas características.

LA1B1.4.1. Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, localiza nun mapa as zonas onde se utilizan, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.

CSC CCEC

x

Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.

Elaborar mapa de linguas.

50,00% 50,00% 10,00% x x

e

B2.3. Pronuncia do latín: tipos.

B2.4. Coñecer e aplicar con corrección as normas básicas da pronuncia en latín e distinguir os seus tipos.

LAT1B2.4.1. Le con pronuncia e acentuación correctas textos latinos, identificando e reproducindo exemplos de diferentes tipos de pronuncia.

CCL

x

Le con pronuncia e acentuación correctas textos latinos.

Lectura de textos.

50, 00%

50,00% 5,00% x x

d

B3.1. Formantes das palabras.

B3.1. Coñecer, identificar e distinguir os formantes das palabras.

LA1B3.1.1. Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto

CMCCT CCL

x

Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e

Exercicios de derivación e composición.

50,00% 50,00% 10,00% x x

Page 46: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 45 de 83

de flexión e paradigma.

explicar o concepto de flexión e paradigma.

g

B3.2. Tipos de palabras: variables e invariables.

B3.2. Distinguir os tipos de palabras a partir do seu enunciado.

LA1B3.2.1. Distingue palabras variables e invariables, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.

CAA CCL

x

Distingue palabras variables e invariables.

Clasificar palabras dun texto.

50,00% 50,00% 10,00% x x

e

B4.2. Casos latinos.

B4.2. Coñecer os nomes dos casos latinos,

identificar as

principais

funcións que

realizan na

oración e saber

traducir os casos

á lingua materna

adecuadamente.

LA1B4.2.1. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as

súas funcións

dentro da oración e

ilustra con

exemplos a forma

axeitada de

traducilos.

CAA CCL

x

Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma axeitada de traducilos.

Completar táboa sobre os casos.

20,00% 80,00% 30,00% x x

a i

l

g

p

B5.1. Períodos da historia de Roma.

B5.1. Coñecer os feitos históricos das etapas da

historia de

Roma,

encadralos no

seu período

correspondente

e realizar eixes

cronolóxicos.

LA1B5.1.2. Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.

CCEC CCL

CSC

x

Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as súas circunstancias.

Elaborar eixe cronolóxico.

50,00% 50,00% 15,00% x x

x

x

UNIDADE 2 : A República

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

Page 47: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 46 de 83

d

g

p

h

B1.4. Orixe, evolución

e etapas do

latín. Palabras

patrimoniais,

cultismos

e semicultismos.

B1.5. Distinguir

as principais

etapas na

evolución do

latín e

recoñecer e

identificar

palabras

patrimoniais,

cultismos e

semicultismos.

LA1B1.5.1. Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.

CCL CAA

CMCCT

x

Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.

Situar en táboa características de cada etapa.

50,00% 50%% 10,00% x x

i

l

B3.3. Concepto de

declinación e

conxugación.

B3.3.

Comprender o

concepto de

declinación e

conxugación.

LA1B3.3.1. Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.

CAA CCL

CD

x

Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría.

Exercicios de declinación.

80,00% 20,00% 30,00% x x

d

g

B3.5. Flexión verbal.

B3.5. Coñecer

as

conxugacións,

encadrar os

verbos dentro

da súa

conxugación,

enuncialos e

conxugalos

correctamente.

LA1B3.5.1. Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.

CAA CCL

x

Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.

Identificación de formas verbais.

80,00% 20,00% 30,00% x x

d

B4.4. Oración simple: oracións atributivas e predicativas.

B4.4. Recoñecer e clasificar os tipos de

oración simple.

LA1B4.4.1. Compara e clasifica tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.

CMCCT CCL

x

Compara e clasifica tipos de oracións simples e explica as súas características.

Recoñecer modelos de oracións.

50,00% 50,00% 10,00% x x

Page 48: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 47 de 83

a c

B5.3. Organización política e social de Roma.

B5.4. Coñecer a organización política e social de Roma e recoñecer o seu mantemento actual.

LA1B5.4.1. Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.

CSIEE CSC

CSIEE CSC

x

Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.

Relacionar cada maxistratura coa súa función. 20,00% 60,00% 20,00% 20,00% x x

UNIDADE 3 : O Imperio

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

d

g

p

h

B1.4. Orixe,

evolución e etapas

do

latín. Palabras

patrimoniais,

cultismos

e semicultismos.

B1.5. Distinguir

as principais

etapas na

evolución do

latín e

recoñecer e

identificar

palabras

patrimoniais,

cultismos e

semicultismos.

LA1B1.5.3. Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.

CMCCT CD

CCEC

x

Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.

Obtención de información en Internet.

50% 50% 10% x x

x

g

d

B3.4. Flexión

nominal e

pronominal:

substantivos,

adxectivos e

pronomes.

B3.4. Coñecer

as

declinacións,

encadrar as

palabras

dentro da súa

categoría e

declinación,

enuncialas

e declinalas

correctamente.

LA1B3.4.2. Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

CCL

x

Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

Concordar cada adxectivo co substantivo.

20% 80% 20% x x

d

g

B3.5. Flexión verbal.

B3.5. Coñecer

as

conxugacións,

encadrar os

LA1B3.5.2. Coñece e identifica as formas que compoñen o enunciado dos

CCL

x

Coñece e identifica as formas que compoñen o enunciado dos verbos de paradigmas

Recoñecer modelos de conxugación. 20% 80% 20% x x

Page 49: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 48 de 83

verbos dentro

da súa

conxugación,

enuncialos e

conxugalos

correctamente.

verbos de paradigmas regulares e recoñece

a partir destas os

modelos de

conxugación.

regulares e recoñece a

partir destas os

modelos de

conxugación.

i

B4.1. Elementos da

oración.

B4.1. Coñecer

e analizar as

funcións das

palabras na

oración.

LA1B4.1.1. Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases e textos de dificultade graduada, identificando correctamente as categorías gramaticais presentes nas palabras con flexión e explicando as funcións que realizan na oración.

CMCCT CCL

x

Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases de dificultade graduada,identificando correctamente as categorías gramaticais e as funcións que realizan na oración.

Análise morfosintáctica. Traducir un texto.

20% 80% 20% x x

a

c

B5.3. Organización

política e social de

Roma.

B5.4. Coñecer a

organización

política e social

de Roma e

recoñecer o

seu

mantemento

actual.

LA1B5.4.2. Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes

aspectos cos valores

cívicos existentes na

época e

comparándoos cos

actuais.

CSIEE CD

CSC

CCL

x

Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e compáraas coas actuais.

Ler texto sobre a escravitude e responder ás preguntas.

50% 50%

10%

g

e

B7.4. Locucións

latinas de uso actual

B7.5. Coñecer

o significado

das

principais

locucións

latinas de uso

actual e saber

empregalas

nun contexto

axeitado.

LA1B7.5.1. Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.

CCL CCL

x

Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.

Completar oracións co latinismo adecuado.

80% 20% 20% X x

Page 50: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 49 de 83

UNIDADE 4 : A cidade

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

g

d

B3.4. Flexión nominal e

pronominal:

substantivos, adxectivos

e pronomes.

B3.4. Coñecer

as

declinacións,

encadrar as

palabras

dentro da súa

categoría e

declinación,

enuncialas

e declinalas

correctamente.

LA1B3.4.1. Enuncia e declina correctamente substantivos, adxectivos e pronomes en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e a súa declinación.

CCL

x

Enuncia e declina correctamente substantivos, adxectivos e pronomes en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e a súa declinación.

Exercicios de declinación.

10% 80% 10% a. 30% x x

g

B4.5. Oración

composta:coordinación e

subordinación.

B4.5. Distinguir

as oracións

simples

das compostas

e, dentro

destas últimas,

as coordinadas

das

subordinadas.

LA1B4.5.1. Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas últimas, as coordinadas das subordinadas, os

seus tipos e os nexos

que as caracterizan, e

sinala exemplos que

expliquen en cada caso

as súas características.

CAA CCL

x

Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas, as coordinadas das subordinadas, os seus tipos e nexos.

Análise sintáctica e tradución.

10%

50%

10%

10%

x x

n

B5.5. Arte romana.

B5.8. Coñecer

as

características

fundamentais

da arte romana

e describir

algunhas das

súas

manifestacións

máis

importantes.

LA1B5.8.1. Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.

CCEC CD

x

Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo.

Búsqueda de información en internet.

70% 30% 20% X X

x

e

B6.1. Análise fonética,

morfolóxica,

B6.1. Coñecer

e aplicar os

LA1B6.1.1. Utiliza adecuadamente a análise fonética,

CCL CAA

x

Utiliza adecuadamente a análise

Análise sintáctica e tradución.

20% 80% 30% X X

Page 51: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 50 de 83

sintáctica e semántica.

coñecementos

fonolóxicos,

morfolóxicos,

sintácticos e

léxicos da

lingua latina

para a

interpretación,

a tradución e a

retroversión de

textos de

dificultade

progresiva.

morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.

fonética, morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución

d

p

B7.2. Composición e

derivación culta.

Lexemas, prefixos e

sufixos.

B7.2. Distinguir

e coñecer o

significado dos

principais

prefixos e

sufixos que

interveñen na

composición e

na derivación

culta.

LA1B7.2.1. Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.

CMCCT CCL

x

Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.

Identificación de prefixos e sufixos.

50%

50%

10%

x x

UNIDADE 5 : A relixión

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

l

d

B3.5. Flexión verbal.

B3.6. Analizar o

funcionamento

dos temas

verbais latinos

de presente e de

perfecto, e

recoñecer as

formas dos

tempos verbais

formados a

partir deles,

tanto en voz

LA1B3.6.1. Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.

CAA CCL

x

Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.

Cambiar formas verbais de activa a pasiva.

10% 80% 10% 30% x x

Page 52: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 51 de 83

activa como en

voz pasiva.

g

B4.3. Concordancia.

B4.3. Recoñecer

as regras de

concordancia na

lingua latina e a

súa

correspondencia

no galego e no

castelán.

LA1B4.3.1. Recoñece nos textos as regras e a concordancia latina, e redacta en lingua latina pequenas frases, onde practica o seu uso.

CCL

x

Recoñece nos textos as regras e a concordancia latina, e redacta en lingua latina pequenas frases, onde practica o seu uso.

Declinación e concordancia

20%

50% 30%

20%

x x

n

B5.4. Mitoloxía e

relixión. Ritos

funerarios.

B5.5. Coñecer os

principais

deuses,

semideuses e

heroes da

mitoloxía

grecolatina.

LA1B5.5.1. Identifica os principais deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia, explica a súa xenealoxía e establece relacións entre os deuses.

CCEC CD

x

Identifica os principais deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia.

Elaborar árbore xenealóxica de deuses e heroes.

80% 10% 10% 30% x x

d

p

B7.2. Composición e

derivación culta.

Lexemas, prefixos e

sufixos.

B7.2. Distinguir

e coñecer o

significado dos

principais

prefixos e

sufixos que

interveñen na

composición e

na derivación

culta.

LA1B7.2.1. Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.

CMCCT CCL

x

Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.

Identificación de prefixos e sufixos.

50% 40% 10% 20% x X

UNIDADE 6 : O exército

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

Page 53: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 52 de 83

g

B3.5. Flexión verbal.

B3.7.

Diferenciar

formas

persoais e

non persoais

do verbo, e

recoñecer

as categorías

gramaticais

presentes

en cada unha.

LA1B3.7.1. Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define

criterios para

clasificalas.

CAA CCL

x

Distingue formas persoais e non persoais dos verbos.

Exercicios de flexión verbal

10% 50% 40% 20% x x

e

d

p

B3.5. Flexión verbal.

B3.8. Traducir

ao galego e ao

castelán as

formas verbais

latinas, e

comparar os

sistemas

verbais.

LA1B3.8.1. Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas, e compara os tempos e os modos verbais presentes no latín cos do galego e os do castelán.

CCL CAA

x

Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas.

Cambiar formas verbais de tempos e tradución.

10% 50% 40% 20% x x

e

B4.6. Construcións de

infinitivo e de participio.

B4.6. Coñecer

as funcións das

formas non

persoais nas

oracións:

infinitivo e

participio.

LA1B4.6.1. Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración e compara

exemplos do seu uso.

CAA CCL

x

Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración.

Identificar infinitivos e participios dun texto.

10% 50% 40% 20% x x

e

B4.6. Construcións de

infinitivo e de participio.

B4.7.

Identificar,

distinguir e

traducir

correctamente

as construcións

de infinitivo e

participio máis

frecuentes.

LA1B4.7.1. Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo e participio máis frecuentes, en relación con construcións análogas noutras linguas que coñece.

CCL

x

Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo e participio máis frecuentes.

Traducir oracións que teñen infinitivos e participios.

10% 50% 40% 20% x x

a

B5.7. O exército.

B5.10.

Describir a

estrutura e o

funcionamento

do exército

romano,

LA1B5.10.1. Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e explica o seu funcionamento, atendendo á súa

CSC CMCCT

x

Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e

Completar táboa sobre exército romano.

50%

50% 20% x x

x

x x

Page 54: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 53 de 83

e distinguir as

etapas na súa

evolución.

evolución ao longo dos períodos históricos.

explica o seu funcionamento

UNIDADE 7 : Roma en Hispania

Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais

Obx. Contidos Criterios de avaliación

Estándares de avaliación

Comp. clave

1ª AV

2ª AV

3ª AV

Grao mínimo de consecución

Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

d

g

B3.5. Flexión verbal.

B3.5. Coñecer

as

conxugacións,

encadrar os

verbos dentro

da súa

conxugación,

enuncialos e

conxugalos

correctamente.

LA1B3.5.3. Conxuga os tempos verbais máis frecuentes en voz activa e pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.

CCL

x

Conxuga os tempos verbais máis frecuentes en voz activa e pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.

Exercicios de flexión verbal

10% 90% 25% x x

l

d

B3.5. Flexión verbal.

B3.6. Analizar o

funcionamento

dos temas

verbais latinos

de presente e

de perfecto, e

recoñecer as

formas dos

tempos verbais

formados a

partir deles,

tanto en voz

activa como en

voz pasiva.

LA1B3.6.2. Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

CD CCL

x

Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.

Exercicios de flexión verbal

10% 90% 25% x x

h

a

p

B5.2. Romanización de

Hispania e da

Gallaecia.

B5.2. Coñecer

os feitos

históricos

principais da

romanización

de Hispania e

LA1B5.2.1. Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.

CMCCT CCL

CSC

CCEE

x

Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia.

Búsqueda de información en internet.

20% 50% 30% 10% x x

x

x x

Page 55: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 54 de 83

da Gallaecia, e

realizar eixes

cronolóxicos.

LA1B5.2.2. Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.

CSC CD

CCL

x

Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia.

Principais

monumentos

da Hispania

Romana

20% 50% 30% 10% x x

x

x x

n

p

B5.2. Romanización de

Hispania e da

Gallaecia.

B5.3.

Recoñecer as

pegadas da

romanización

nos principais

depósitos

arqueolóxicos

e museos.

LA1B5.3.1. Identifica e sinala nun mapa os restos arqueolóxicos máis salientables da romanización de Hispania e da Gallaecia, e descobre e relaciona as pezas arqueolóxicas romanas dos museos cos coñecementos adquiridos.

CAA CMCCT

CD

CCEC

CD

x

Identifica e sinala nun mapa os restos arqueolóxicos máis salientables da romanización de Hispania e da Gallaecia.

Elaborar mapa arqueolóxico de Hispania e Gallaecia

20% 50% 30% 10% x x

x

x x

g

e

B7.4. Locucións latinas

de uso actual

B7.5. Coñecer

o significado

das

principais

locucións

latinas de uso

actual e saber

empregalas

nun contexto

axeitado.

LA1B7.5.1. Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.

CCL CCL

x

Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.

Escribir oracións con latinismos

80% 20% 20% x x

LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS CCL Comunicación lingüística. CL Comprensión lectora. CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía. EOE Expresión oral e escrita. CD Competencia dixital. CA Comunicación audiovisual. CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxías da información e da comunicación. CSC Competencias sociais e cívicas. EMP Emprendemento. CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor. EC Educación cívica.

CCEC Conciencia e expresións culturais. PV Prevención da violencia. EV Educación e seguridade viaria.

Page 56: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 55 de 83

LATÍN 2º BACH Distribución de contidos por trimestres:

LINGUA LITERATURA LÉXICO

Trim

est

re (

29

NO

V-

42

SES

ION

ES)

1 Revisión da morfoloxía (I):

-Sistema nominal, pronominal e formas verbais persoais.

O dicionario: instrucións de uso

Visión xeral da Literatura Latina: épocas, xéneros e autores

Topónimos (I): de A Coruña a Bembibre

Latinismos (I): de A posteriori a Ave Caesar, morituri te salutant

2 Revisión da morfoloxía e ampliación dos contidos que quedaron sen ver no curso anterior 2019-2020 (II):

- As formas nominais do verbo: infinitivo, participio, xerundio e xerundivo

Normas xerais para a tradución de textos

A historiografía: Tito Livio e outros

Topónimos (II): de Bierzo a Castrelo

Latinismos (II): de Bis a Cum laude

3 Sintaxe latina

- Os casos e as súas funcións.

Tradución de texto en prosa: Eutropio (I)

A oratoria: Cicerón Topónimos (III): de Cebreiro a Córdoba

Latinismos (III): de Curriculum vitae a Errare humanum est

4 Sintaxe latina:

- As construcións de infinitivo, participio, xerundio e xerundivo

Tradución de texto en prosa: Eutropio (II)

Topónimos (IV): de Couto a Fondevila

Latinismos (IV): de Et cetera a Habeas corpus

2º T

rim

estr

e (

7 M

AR

-41

SES

ION

ES 5 As oracións simples

Tradución de texto poético: Fedro (I)

O teatro en Roma: a traxedia e a comedia (Plauto)

Topónimos (V): de Fonsagrada a Lavacolla

Latinismos (V): de Habent sua fata libelli a In aeternum

6 Conceptos de coordinación e subordinación

Tradución de texto poético: Fedro (II)

Topónimos (VI): de León a Milladoiro

Latinismos (VI): de In albis a In situ

Composición e derivación (I):

7 Grupos oracionais: tipos

Tradución de texto en prosa: Eutropio (III)

Topónimos (VII): de Mondoñedo a Oseira

Latinismos (VII): de Intelligentibus pauca a Manu militari

8 Oracións complexas:

- As substantivas.

Tradución de texto en prosa: Eutropio (IV)

A poesía épica: Virxilio e Ovidio

Topónimos (VIII): de Ourantes a Pereira

Latinismos (VIII): de Mare magnum a Noli me tangere

3º T

rim

estr

e (

18 M

AIO

- 3

7 SE

SIO

NES

) 9 Oracións complexas:

- As adxectivas ou de relativo.

Tradución de texto poético: Fedro (III)

Topónimos (IX): de Poio a Portomarín

Latinismos (IX): de Non plus ultra a Per se

10 Oracións complexas:

-Modais-comparativas e consecutivas

Tradución de texto poético: Fedro (IV)

A poesía lírica: Catulo e Horacio. A elexía amorosa

Topónimos (X): de Ribadavia a Seixo

Latinismos (X): de Post data a Sic transit gloria mundi

Composición e derivación (II):

11 Oracións complexas:

- Temporais, finais e causais

Tradución de texto en prosa: Eutropio (V)

Topónimos (XI): de Sobrado a Vilaboa

Latinismos (XI): de Sine cura a Tempus fugit

12 Oracións complexas:

- Concesivas e condicionais.

Tradución de texto poético: Fedro (V)

Outros xéneros: a fábula, a sátira, o epigrama, a poesía didáctica

Topónimos (XII): de Vilachá a Zaragoza

Latinismos (XII): de Totum revolutum a Vox populi

Page 57: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 56 de 83

Criterio de avaliación Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro

T 1

T 2

T 3

CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN

C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*

LA-B1.1 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.

Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.

CCL CAA CCEC

LA-B1.2

2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.

Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.

CCL CMCT CCL CCEC

LA-B1.2 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.

Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase (70%). Proba de interpretación de datos (30%).

CD CCL CAA

LA-B2.1 2º-LA2B2.1.1 - Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen.

- Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas(80%).Proba de interpretación de datos(20%)

CAA CCL

LA-B2.2 2º-LA2B2.2.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas, e procurando exemplos noutros termos nos que estean presentes.

- Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.

CMCT CCL

LA-B2.3 2º-LA2B2.3.1 - Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado.

Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas (50%). Proba de interpretación de datos (50%).

CMCT CCL

LA-B2.4 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno do alumno(30%) Proba aberta.(70%)

CD CCL CAA

LA-B2.4 2º-LA2B2.4.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno do alumno (30%). Proba obxectiva(70%)

CCL CAA

LA-B2.5 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.

Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase (30%). Proba obxectiva (Análise e tradución de textos 70%)

CD CAA CCL

LA-B2.5 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.

Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)

CCL CAA CD

LA-B3.1 2º-LA2B3.1.1 - Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.

Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.Probas específicas INSTRUMENTOS: Caderno de clase (30%). Proba especiífica (tradución de textos) 70%

CCL CAA

LA-B3.2 2º-LA2B3.2.1 - Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas CCL CAA

TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO

CURSO Latín II

NIVEL 2º BACHARELATO ÁREA Latín (LA)

Page 58: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 57 de 83

construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas que coñeza.

e as construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas

específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)

LA-B3.3 2º-LA2B3.3.1 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.

Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)

CCL CAA

LA-B3.4

2º-LA2B3.4.1 - Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.

Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)

CAA CCL

LA-B3.5 2º-LA2B3.5.1 - Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.

Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)

CCL CAA

LA-B4.1 2º-LA2B4.1.1 - Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos clásicos ao longo do tempo.

Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos

X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Investigacións.

CCEC CMCT CCEC

LA-B4.2 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.

-Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos

X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.

CAA CCL CCEC

LA-B4.3 2º-LA2B4.3.1 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.

Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resumo.

CMCT CCEC

LA-B4.3 2º-LA2B4.3.2 - Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.

X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.

CD CCL

LA-B4.4 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e identifica o xénero ao que pertencen.

- Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura e o seu xénero

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Textos escritos.

CCL CSC CCEC

LA-B4.5 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.

Recoñece o diferente uso que se fixo dos textos latinos

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Investigacións.

CSC CD CCL

LA-B4.5

2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.

Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos

X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Investigacións.

CSC CD CCL

LA-B5.1 2º-LA2B5.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.

Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)

CCL CAA

LA-B5.2

2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.

Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)

CD CAA CCL

LA-B5.3 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.

Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.

X X X

PROCEDEMENTOS: Lectura de textos e análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Textos escritos.

CAA CSC CCEC CCL

Page 59: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

CURSO 2021- 2022

Páxina 58 de 83

LA-B5.4 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.

Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos

X X X

PROCEDEMENTOS: Lectura de textos e análise das producións dos alumnos/as INSTRUMENTOS: Textos escritos

CSC CCEC CCL

LA-B5.5 2º-LA2B5.5.1 - Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.

Recoñece a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.

X X X

PROCEDEMENTOS: Lectura de textos e análise das producións dos alumnos/as INSTRUMENTOS: Textos escritos

CCL CCEC

LA-B6.1 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.

Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.

CCL CMCT CD

LA-B6.2 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.

- Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto

X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.

CAA CCL CD

LA-B6.2 2º-LA2B6.2.2 - Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.

Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.

X X X

PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas. Proba obxectiva.

CD CCL

LA-B6.3 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.

Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica

X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.

CMCT CSC CD CCEC CCL

LA-B6.4 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.

Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España

X X X PROCEDEMENTOS: Cuestionarios. INSTRUMENTOS: Cuestionario aberto.

CMCT CSC CD CCL CCEC

* Indícase entre paréntese a porcentaxe de ponderación de cada instrumento de avaliación, no caso de haber máis dun, de cara a obter a cualificación final

Page 60: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 59 de 83

5. METODOLOXÍA

5.1 Ensinanza presencial

Cultura Clásica

Como departamento asumimos os principios metodolóxicos do centro. A didáctica debe considerarse como fonte científica da metodoloxía, que se desenvolverá na materia desde múltiples propostas, desta forma, a comunicación didáctica permitirá acadar as seguintes vantaxes:

Coherencia diacrónica Dado que a materia de Cultura Clásica se imparte por 1ª vez en 3º ESO só cabe tal coherencia coa metodoloxía empregada noutras materias que son afíns á nosa en distintos aspectos, especialmente Ciencias Sociais e as dúas linguas vehiculares, castelán e galego.

Coherencia sincrónica Polo feito de ofrecer formatos comúns de ensinanza para equipos didácticos e departamentos diferentes, esta colaboración favorecerá a coordinación metodolóxica, posibilitando un estilo e congruencia positivo para a construción cooperativa dos proxectos didácticos de etapa, nivel, programación de aula ou de unidades didácticas.

Enriquecemento de unidades didácticas

As múltiples propostas metodolóxicas poden enriquecer o deseño e desenvolvemento das unidades didácticas, complementándoas ou formando parte delas. En calquera caso, poderán atender ás distintas competencias clave.

Individualización da ensinanza e orientación didáctica

Favorece a individualización da ensinanza, a calidade da comunicación profesorado-alumnado e unha formación máis complexa e completa, máis aló da instrución.

Mellora da avaliación Pódese incrementar o carácter continuo e formativo da avaliación e propiciar que os procesos de auto e coavaliación ocupen un lugar natural nos procesos de comunicación educativa.

Empregaremos apuntamentos secuenciando os contidos, estudándoos primeiro en Grecia e

logo en Roma xa que é o plantexamento que a nós nos gusta porque permite apreciar influencias e evolucións e establecer relacións máis profundas entre espazo físico, sociedade, historia e política, literatura, arte e ciencia. Pero insistiremos no seu papel de material de base, xamais único nin o mellor. En numerosas ocasións corrixiremos nel inexactitudes ou xeneralizacións excesivas para espertar nos alumnos o espírito crítico mesmo cos materiais didácticos “oficiais”.

O caderno do alumno deberá recoller todas as explicacións, anotacións e actividades que se engadan. As fotocopias para ampliación ou profundización deberán ser arquivadas de xeito cronolóxico e estar dispoñibles para consultas ao longo do curso.

Procuraremos empregar unha metodoloxía activa no que o alumnado explore, propoña, intúa e a partir desas premisas atope respostas lendo, escoitando e facendo con nós na aula. Procurarase que se documenten puntualmente –lendo pequenas informacións do libro, de material fotocopiable ou da web- na casa antes de comezar unha unidade ou tema de traballo para que a aula poda ser o espazo de traballo e debate. Desgraciadamente ata o de agora non o conseguimos e iso obriga moitas veces a seguir a metodoloxía tradicional de ler e explicar dende cero na aula, pero non nos redemos.

En todo momento fomentarase que o alumno pregunte e responda, interrompa con educación

Page 61: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 60 de 83

e busque respostas empregando o libro de texto como unha pequena enciclopedia ou consulte a wikipedia no ordenador da aula mostrando os resultados aos demais, busque no dicionario...Tamén que expoñan na aula as súas pequenas investigacións e traballos de aplicación e síntese empregando como apoio unha presentación básica de elaboración propia.

Escritos Orais Outros

- Tarefas diversas do alumnado na actividade diaria da clase. - Caderno de traballo do alumno. - Experiencias e investigacións de campo. - Actividades de avaliación (libro, fichas, probas ...). - Traballos cooperativos. - Actividades interactivas. - Webquest, cazas tesouro.

- Preguntas individuais e grupais. - Participación do alumno. - Intervencións na clase, nas visitas a museos, no traballo cooperativo...

- Ficha de rexistro individual. - Persoal de avaliación. - Rexistros. - Autoavaliación. - Actividades interactivas.

Latín I e II

Como ven sendo habitual o verán fai estragos na competencia en lingua latina dos nosos

alumnos por iso nas primeiras semanas do curso farase un repaso da gramática e morfoloxía

O enfoque metodolóxico deberá favorecer a capacidade de autoaprendizaxe, de traballar en

equipo e aplicar os métodos apropiados de investigación para seguir aprendendo ao longo da

vida.

a) Os textos converteranse no punto de partida para traballar simultaneamente os

aspectos morfosintácticos da lingua latina, o seu léxico e a súa relación co galego e co

castelán, así como os aspectos culturais relacionados cos textos traballados.

b) Proporase unha secuencia de traballo axeitada e graduada por medio dunha

metodoloxía activa, preferentemente de tipo indutivo-contextual, na que as normas se

convertan en posesión permanente e en automatismo lingüístico.

c) O enfoque irá dirixido a que o alumnado desenvolva e afiance as súas propias técnicas

de traballo mediante diversas estratexias.

d) Procurarase xerar un clima na aula co que as alumnas e alumnos sintan a necesidade de

participar activamente no proceso de ensinanza - aprendizaxe, asegurándonos de que eses

intentos, mesmo se son erróneos, sirvan de estímulo para intentalo de novo.

e) Neste senso, crearanse contextos de aprendizaxe e avaliación que comprometan o

alumnado e que o leven a planificar e avaliar as súas realizacións, identificando os avances

e as dificultades, de cara a autorregular o seu propio e singular proceso de aprender a

aprender.

Page 62: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 61 de 83

f) Promoverase a participación do alumnado en pequenos traballos de investigación, coa

orientación precisa para que poida acadar a capacidade de realizar un proxecto de

investigación escolar de forma autónoma.

g) Haberá que distinguir niveis de dificultade no contido e nas actividades para cubrir as

diversas necesidades educativas do alumnado.

h) Promoverase a utilización das TIC para informarse, aprender e comunicarse e para

utilizar con sentido crítico, como recurso formativo, materiais de procedencia diversa.

METODOLOXÍA. ACTIVIDADES DIDÁCTICAS

Actividades de introdución Serven para introducir o interese do alumno polo

que respecta á realidade que han de aprender.

Actividades de desenvolvemento Son as que permiten coñecer e traballar os novos

contidos.

Actividades de síntese Son aquelas que facilitan a relación entre os

distintos contidos aprendidos e favorecen o enfoque

globalizador.

Actividades de reforzo e ampliación Son as que se programan para os alumnos que non

acadaron os coñecementos traballados.

Son as que permiten afondar nos contidos a aqueles

alumnos que realizaron correctamente as

actividades de desenvolvemento.

Actividades de autoavaliación e coavaliación Converten os alumnos en axentes do seu proceso de

ensinanza – aprendizaxe.

Favorecen o traballo en equipo.

5.2 Ensino a distancia

. Ferramentas utilizadas no caso de ensino a distancia.

Tendo en conta a situación sanitaria ao inicio deste curso, cómpre contemplar a posibilidade de

que se teña que recurrir ao ensino a distancia nalgún momento. De darse esta situación e

seguindo as instrucións da Consellería de Educación, o departamento de latín utilizará como

medio metodolóxico e de contacto principal a aula virtual do centro, cuxo manexo se lles

explicará ou recordará aos alumnos no mes de setembro, despois da creación dos grupos

pertinentes na mesma. Utilizarase esta ferramenta:

-para ter un caderno de bitácora coa previsión semanal

Page 63: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 62 de 83

- para o envío de material pedagóxico como vídeos explicativos sobre os diferentes aspectos e

temas desenvolvidos durante as clases, tarefas de comprensión escrita , ficheiros de vídeo e

audio...

- Para a realización e corrección das tarefas mandadas.

- Para a comunicación, mediante a mensaxería, entre profesor e alumnos.

- Para a realización de probas, se fose preciso.

Para as videoconferencias, utilizarase a ferramenta Cisco webex, para poder manter, na medida

do posible, o enfoque comunicativo necesario para a adquisición das competencias asociadas á

materia mencionado máis arriba.

. Alumnado que non poida seguir a ensinanza telemática.

Para garantir o dereito á educación de todo o alumnado, solicitarase aos titores dos grupos que

faciliten a relación de alumnos que non teña acceso aos recursos telemáticos necesarios para

poder seguir o ensino a distancia. De non poder resolverse o problema, mandaranse as tarefas

ao correo corporativo dos titores ou da xefatura de estudos para que se poidan imprimir e

achegar aos alumnos segundo os criterios organizativos e sanitarios oportunos. Manterase,

cando sexa posible, contacto telefónico cos alumnos afectados ou co seu titor para asegurarse

da boa comprensión das tarefas a realizar e para levar a cabo o seguimento das mesmas.

Mecanismos de seguimento continuo do curso polo alumnado.

O seguimento continuo do curso polo alumnado realizarase mediante o diario de clase, no que

se anotarán as tarefas realizadas polos alumnos, as súas conexións á aula virtual e ás

videoconferencias ou outros contactos mediante a aula virtual, o correo corporativo ou vía

telefónica. Todas estas informacións transmitiranse aos titores e, de ser o caso, ás autoridades

competentes.

6. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

1. Métodos recomendados: -En Cultura Clásica 3º de ESO empregaremos apuntamentos que a profesora colgará na aula

virtual do centro e dos que le facilitará unha copia aos alumnos para que os teñan impresos.

-En Latín (1º e 2º de Bacharelato) non empregaremos un libro concreto senón que faremos uso

de material elaborado, así como páxinas webs onde podemos atopar ademais de ampla

información sobre os contidos da materia, multitude de exercicios variados que farán o alumno

estea activo e motivado.

2. Material bibliográfico: dicionarios de mitos, de lingua galega e española, etimolóxicos; enciclopedias temáticas e libros de divulgación sobre Roma; mapas do mundo clásico e do mundo

Page 64: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 63 de 83

actual; historietas e libros de relatos; fotocopias de textos latinos seleccionados, amais das relacionadas coa gramática. 3. Recursos informáticos a. Instrumentos físicos: ordenador, proxector de vídeo, Pizarra Dixital Interactiva. b. Aula virtual aloxada na páxina web do centro. c. Recursos en Internet

i. Tipos de exercicios: asociación de imaxes e frases, sinalar se as frases presentadas son verdadeiras ou falsas; preguntas contrarreloxio; ordenación de letras para formar termos relativos a un tema, puzzles, confección de mapas por pezas, situar nun mapa restos arqueolóxicos, xogo do aforcado, xogos sobre mitoloxía, identificación das partes dun edificio público con material gráfico, exercicios de hot potatoes (encher ocos, revoltallo de letras, encrucillado), caza do tesouro, webquest…

ii. Páxinas da web seleccionadas: http://www.culturaclasica.net http://www.culturaclasica.com http://alerce.pntic.mec.es/~rmarti41 http://recursos.cnice.mec.es/latingriego/Palladium/_co mun/esho me.php http://www.supercable.es/~jaimemorente/ http://www.santiagoapostol.net/latin/roma_peninsula.html http://www.chironweb.org/ http://www.luduslitterarius.net/ http://www.gratumstudium.es

-Faremos uso tamén de cine e a documentais para ver os diferentes aspectos da cultura grega e

romana, así como a prensa escrita onde o alumnado poderá recoñecer que a lingua latina segue

presente nos nosos días.

-Hai que sinalar que dada a situación da crise sanitaria causada pola pandemia da COVID-19

faremos uso continuado da Aula Virtual do centro onde a profesora poñerá a disposición do

alumno material sobre o que estamos a traballar, exercicios... , así como da plataforma da

consellería cisco Webex, coa que faremos clases telemáticas no caso de ser necesario.

7. CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, A CUALIFICACIÓN E A

PROMOCIÓN DO ALUMNADO

Tendo en conta o exposto en canto a procedementos de avaliación nos puntos 2 e 4 desta

programación, as competencias e os estándares de aprendizaxe adquiridos polos alumnos serán

avaliados e cualificados do seguinte xeito:

Cultura Clásica 3º ESO

O profesorado avaliará aos alumnos/as tendo en conta os diferentes elementos do

currículo. Os criterios de avaliación serán o elemento que permita valorar, tanto o grado de

adquisición das competencias básicas como o de consecución dos distintos estándares de

aprendizaxe. Co fin de garantir o dereito que asiste aos alumnos/as a que a súa dedicación,

Page 65: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 64 de 83

esforzo e rendemento sexan valorados e recoñecidos con obxectividade, os profesores/as

informarán ao alumnado do que se vai a estudar, de que e cando se vai a avaliar e de como se

vai a cualificar.

A cualificación estabelecerase segundo o procedemento que agora se indica:

CSC

CCEE

CD

CAA

Actividades cotiás e traballos

30%

CCL Probas escritas 70%

- un valor dun 30% para o que chamaremos actividades cotiás: resolución de actividades prácticas na aula e na casa, resposta ás preguntas orais formuladas polo profesor sobre temas e cuestións anteriores, participación na aula, lecturas e control destas e exercicios programados para a avaliación dos contidos explicados nas distintas unidades, traballos sobre algún tema... Para observar e avaliar isto empregaremos as notas do noso caderno físico, a Escala de observación da participación en clase adxunta e cando se trate de valorar a adquisición de estándares concretos coa rúbrica axeitada

NOME

Contribúe voluntariamente nas actividades de clase

Realiza preguntas pertinentes sobre os temas tratados

Argumenta as súas exposicións tanto ao profesor coma aos seus compañeiros

Demostra atención aos argumentos dos seus compañeiros e está aberto eles

Vén preparado/a á clase e adoita traer material complementario

Ten iniciativa e creatividade nas actividades propostas

S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N

-----------

s= sempre; av= ás veces; n= nunca

Rúbrica de traballos escritos

OBXECTIVO PTO EXCELENTE; 4 ALTO; 3 Baixo; 2 ESCASO; 1

CO

NTI

DO

1

O tema obxecto do traballo trátase de forma creativa

O tema trátase con certa orixinalidade e de forma amena.

O tema desenvolveuse (ou o parece) a partir dun traballo xa existente.

O traballo non é/parece orixinal nin de autoría propia.

2

Cobre o tema obxecto do traballo con profundidade.

Cobre o tema obxecto do traballo de forma axeitada.

Apenas inclúe a información esencial do tema.

A información sobre o tema é escasa.

3

O texto mostra que o coñecemento do tema é excelente.

O texto mostra que o coñecemento do tema parece ser bo.

O texto mostra certos erros na asimilación do contido.

O texto mostra erros ou carencias na asimilación do contido.

4

Empréganse suficientes imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.

Empréganse varias imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.

A penas se empregan imaxes, ou non achegan nin axudan á comprensión do tema

Non se empregan imaxes no traballo.

5

O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, respectando a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, pero non se respectou a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática, pero non se coidou a súa claridade nin se respectou a estrutura gramatical.

O texto non garda unidade temática e non se coidou a súa claridade; é unha unión de distintos textos.

Page 66: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 65 de 83

6

Non hai erros ortográficos nin gramaticais en todo o traballo.

O traballo ten entre 1 e 5 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten entre 6 e 10 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten 6 ou máis erros ortográficos ou gramaticais.

OR

GA

NIZ

AC

IÓN

7

A portada engancha e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, e segue un índice.

A portada é seguida por un índice do traballo.

A portada é orixinal e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, pero carece de índice.

A portada non é orixinal ou non introduce o tema obxecto do traballo ou aos autores, e carece de índice.

8

O contido do traballo está ben estruturado.

O traballo está bastante organizado; aínda que algunha idea parece fose de lugar, as transicións entre o resto son lóxicas e a orde empregada é clara.

O traballo é un pouco difícil de seguir: algunhas ideas parecen fóra de lugar, ou empregáronse mal as transicións entre elas.

As ideas dentro do traballo parecen estar ordenadas ao chou, con algunhas totalmente fose de lugar.

9

A extensión do traballo cínguese ao solicitado polo profesor.

A extensión é lixeiramente superior ou inferior á solicitada, sendo todo relevante.

A extensión cínguese ao solicitado, pero a custa de eliminar partes importantes ou engadir contido sen lóxica.

A extensión é notablemente superior ou inferior á solicitada.

Escala de observación do caderno

- un valor dun 70% para as probas escritas que se farán en cada trimestre (unha ou dúas): No caso de ser dúas, farán media entre elas tendo que ter como mínimo un 3 en uno deles para poder facela. Criterios para calcular a nota final da materia: será preciso que á hora da avaliación final, os alumnos teñan cualificación positiva (cinco ou máis puntos) en dúas das tres avaliacións, sendo

ESCALA DE OBSERVACIÓN DO CADERNO NOME: __________________________

SI

XERALMENTE

PUNTUALMENTE

NON

PROPOSTAS DE MELLORA

OBSERVACIÓNS

Aparece a data na que toman os apuntamentos, na que se realizan as actividades, etc.?

Indícase o inicio de cada tema novo?

Ao realizar unha actividade, cópiase o enunciado, ou polo menos indícase o seu número e onde atopalo (páxina do libro, fotocopias, Internet, etc.)?

¿Coidouse a ortografía e o uso correcto dos símbolos e a notación apropiados?

Respectáronse as marxes e empregaron ben o espazo, sen deixar moitos ocos nin o comprimir demasiado?

Mantívose a organización, a orde e a limpeza, tanto nos apuntamentos coma na realización das actividades?

Incluíronse correccións e aclaracións sempre que foi necesario?

Abrangueuse todo o contido necesario, indicando a súa diversa importancia?

Utilizáronse axeitadamente cores, predominando o mesmo para os apuntamentos?

Page 67: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 66 de 83

unha delas a terceira. A nota final será a media das 3 avaliacións. Aclaracións sobre arredondeos nas avaliacións parciais: é facultade do profesorado que imparte a materia utilizar ou non utilizar nas avaliacións parciais a práctica do arredondeo. Como aclaración, entendemos que calquera nota que estea entre 5 e 5,9 será 5 (así como entre 4 e 4,9 será 4), agás que o profesor decida facer uso do posíbel arredondeo. De xeito excepcional, cando un alumno teña na avaliación final unha nota media de entre 4,5 e 5 puntos, o profesor poderá propoñelo como aprobado atendendo exclusivamente á súa capacidade de traballo e ao seu comportamento ao longo do curso (esta medida poderá ser de aplicación tamén na primeira e na segunda avaliación).

Criterios de recuperación das partes suspensas:

PERÍODO AVALIATIVO TIPO DE INSTRUMENTO APLICABLE

RECUPERACIÓN DE AVALIACIÓNS SUSPENSAS

DURANTE O CURSO ORDINARIO

- Probas obxectivas se a nota é inferior a un 4

- Traballos/ Tarefas encomendadas ou se o alumna ou alumno ten máis dun 4 na avaliación.

PROBAS EXTRAORDINARIAS

a) Final de curso tanto para recuperación de

avaliacións como para a subida de notas-

b) Perda do dereito á avaliación continua

c) Abandono da materia.

- Probas obxectivas cun valor do 100%

Latín1º BACHARELATO

A avaliación será continua e empregaranse instrumentos de avaliación variados: a) Como instrumento de observación sistemática, o diario de clase que valora a

participación en clase do alumnado: durante as actividades de introdución e motivación, durante as lecturas, explicacións, ou tras o visionado de presentacións ou fragmentos de películas e documentais sobre cada tema ou actividades interactivas en formato dixital, e o caderno de clase (actividades do libro de texto, do material fotocopiable e de reforzo, os boletíns de exercicios concretos (morfoloxía, etimoloxía etc)): Poderanse facer exames sorpresa ao longo da avaliación Eses exames non fan media cos

outros pero si poden repercutir na nota da cualificación final. A partir da nota media obtida entre todos os controis sorpresa os alumnos poden mellorar a súa cualificación segundo os seguintes criterios:

• Entre 9 y 10 + 1 punto na nota da avaliación • Entre 7 y 8 + 0,75 puntos na nota da avaliación • Un 6 + 0,5 puntos • Un 5 + 0, 25 puntos.

Para los suspensos non hai penalización ni engaden negativos (pero causan moi mala impresión).

Para observar e avaliar o instrumento a empregaremos as notas do noso caderno físico, a Escala de observación da participación en clase adxunta e cando se trate de valorar a

Page 68: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 67 de 83

adquisición de estándares concretos coa rúbrica axeitada (10% da nota da avaliación):

NOME

Contribúe voluntariamente nas actividades de clase

Realiza preguntas pertinentes sobre os temas tratados

Argumenta as súas exposicións tanto ao profesor coma aos seus compañeiros

Demostra atención aos argumentos dos seus compañeiros e está aberto eles

Vén preparado/a á clase e adoita traer material complementario

Ten iniciativa e creatividade nas actividades propostas

S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N

-----------

s= sempre; av= ás veces; n= nunca

b) como instrumentos para a análise das producións dos alumnos, sobre algún traballo

sobre a cultura latina e que suporán entre todos un 10% da nota da avaliación,

empregaremos tres instrumentos:

-os traballos escritos, que poden ser segundo a tipoloxía que emprega a aplicación PROGRAMAME coa que elaboramos as táboas :

- traballos de aplicación e síntese - pequenas investigacións - lecturas

Rúbrica de traballos escritos

OBXECTIVO PTOS EXCELENTE; 4 ALTO; 3 Baixo; 2 ESCASO; 1

CO

NTID

O

1

O tema obxecto do traballo trátase de forma creativa

O tema trátase con certa orixinalidade e de forma amena.

O tema desenvolveuse (ou o parece) a partir dun traballo xa existente.

O traballo non é/parece orixinal nin de autoría propia.

2

Cobre o tema obxecto do traballo con profundidade.

Cobre o tema obxecto do traballo de forma axeitada.

Apenas inclúe a información esencial do tema.

A información sobre o tema é escasa.

3

O texto mostra que o coñecemento do tema é excelente.

O texto mostra que o coñecemento do tema parece ser bo.

O texto mostra certos erros na asimilación do contido.

O texto mostra erros ou carencias na asimilación do contido.

4

Empréganse suficientes imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.

Empréganse varias imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.

A penas se empregan imaxes, ou non achegan nin axudan á comprensión do tema

Non se empregan imaxes no traballo.

5

O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, respectando a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, pero non se respectou a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática, pero non se coidou a súa claridade nin se respectou a estrutura gramatical.

O texto non garda unidade temática e non se coidou a súa claridade; é unha unión de distintos textos.

6

Non hai erros ortográficos nin gramaticais en todo o traballo.

O traballo ten entre 1 e 5 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten entre 6 e 10 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten 6 ou máis erros ortográficos ou gramaticais.

OR

GA

NIZA

CIÓ

N

7

A portada engancha e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, e segue un índice.

A portada é seguida por un índice do traballo.

A portada é orixinal e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, pero carece de índice.

A portada non é orixinal ou non introduce o tema obxecto do traballo ou aos autores, e carece de índice.

8

O contido do traballo está ben estruturado.

O traballo está bastante organizado; aínda que algunha idea parece

O traballo é un pouco difícil de seguir: algunhas ideas parecen fóra de

As ideas dentro do traballo parecen estar ordenadas ao chou, con

Page 69: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 68 de 83

c) Como probas específicas realizaranse dúas por avaliación. Tódalas probas escritas estarán puntuadas sobre 10. No caso de que nunha avaliación se faga máis dunha proba escrita, a última sempre ponderará o 70% e as anteriores o 30% restante. As probas

escritas constitúen un 80% do valor total da nota.

O exame do alumno que copie, suplante a identidade doutro alumno ou actúe dunha forma contraria ao proceder normal cualificarase cun 0.

Para obter o aprobado o alumno deberá acadar, unha vez aplicados os criterios a, b e c, a nota de 5 sobre 10. A materia será acumulativa por avaliacións e non eliminatoria, polo que todos os contidos

impartidos na 1ª avaliación serán obxecto de exame tamén na 2ª e a materia de todo o curso

será materia da 3ª. En canto aos estándares referidos a cultura (bloque 5, en 1º de bacharelato)

e aos relacionados co léxico (bloques 7), serán eliminatorios, dividindo os traballados por

avaliacións e non tratando os xa vistos nas avaliacións seguintes.

- Se se suspende unha avaliación, esta considerarase recuperada caso de aprobar a seguinte. - Se non se supera a última avaliación non se aproba o curso. - A nota final será a da terceira avaliación. Se esta nota final é de aprobado, a devandita nota poderá ser mellorada calculando a media coas notas das avaliacións anteriores. - Se non se ten superada ningunha das tres avaliacións, a proba final considérase unha proba global de toda a materia. A nota final será a desta proba.

fose de lugar, as transicións entre o resto son lóxicas e a orde empregada é clara.

lugar, ou empregáronse mal as transicións entre elas.

algunhas totalmente fose de lugar.

9

A extensión do traballo cínguese ao solicitado polo profesor.

A extensión é lixeiramente superior ou inferior á solicitada, sendo todo relevante.

A extensión cínguese ao solicitado, pero a custa de eliminar partes importantes ou engadir contido sen lóxica.

A extensión é notablemente superior ou inferior á solicitada.

Pro

bas

obx

ecti

vas

CCL

Proba de expresión escrita de coñecementos de lingua, contidos gramaticais e sintácticos trababallados en clase.

EE 80% CE 10%

An

ális

e

pro

du

ció

ns

alu

mn

os

Proba de comprensión escrita de coñecementos Culturais traballados en clase

Ob

serv

ació

n

sist

emá

tica

CSC, CCEE,

CD, CAA

Observación e avaliación mediante rúbrica

e escala

2,5% x 4

Page 70: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 69 de 83

Latín 2º BACHARELATO

O profesorado avaliará aos alumnos/as tendo en conta os diferentes elementos do currículo. Os

criterios de avaliación serán o elemento que permita valorar, tanto o grado de adquisición das

competencias básicas como o de consecución dos distintos estándares de aprendizaxe.

Co fin de garantir o dereito que asiste aos alumnos/as a que a súa dedicación, esforzo e

rendemento sexan valorados e recoñecidos con obxectividade, a profesora informará ao

alumnado do que se vai a estudar, de que e cando se vai a avaliar e de como se vai a cualificar.

Na nosa materia, ao tratarse de grupos relativamente pouco numerosos é posible o seguimento

persoal de cada alumno.

A avaliación será continua e empregaranse instrumentos de avaliación variados: a) Como instrumento de observación sistemática, o diario de clase que valora a

participación en clase do alumnado: durante as actividades de introdución e motivación, durante as lecturas, explicacións, ou tras o visionado de presentacións ou fragmentos de películas e documentais sobre cada tema ou actividades interactivas en formato dixital.

Para observar e avaliar isto empregaremos as notas do noso caderno físico axustadas a

unha escala de observación. Reservarase como instrumento único para avaliar os

estándares que consideramos menos importantes ou polo contrario máis complexos.

Suporá un 5 % da nota da avaliación

NOME

Contribúe voluntariamente nas actividades de clase

Realiza preguntas pertinentes sobre os temas tratados

Argumenta as súas exposicións tanto ao profesor coma aos seus compañeiros

Demostra atención aos argumentos dos seus compañeiros e está aberto eles

Vén preparado/a á clase e adoita traer material complementario

Ten iniciativa e creatividade nas actividades propostas

S A V N S A V

N S A V N S A V N S A V N S A V N

-----------

s= sempre; av= ás veces; n= nunca

b) como instrumentos para a análise das producións dos alumnos, que suporán entre todos un 5% da nota da avaliación, empregaremos estes: -as producións orais -os traballos escritos, que poden ser segundo a tipoloxía que emprega a aplicación PROGRAMAME coa que elaboramos as táboas : traballos de aplicación e síntese , pequenas investigacións , resolucións de exercicios, e o caderno de clase (actividades do material fotocopiable, os boletíns de exercicios concretos (morfoloxía, etimoloxía etc):

Rúbrica de traballos escritos

OBXECTIVO PUNTOS EXCELENTE; 4 ALTO; 3 Baixo; 2 ESCASO; 1

CO

NT

IDO

1

O tema obxecto do traballo trátase de forma creativa

O tema trátase con certa orixinalidade e de forma amena.

O tema desenvolveuse (ou o parece) a partir dun traballo xa existente.

O traballo non é/parece orixinal nin de autoría propia.

Page 71: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 70 de 83

c)Como probas específicas realizaranse, polo menos, dúas por avaliación . Tódalas probas escritas estarán puntuadas sobre 10. No caso de que nunha avaliación se faga máis dunha proba escrita, a última delas sempre ponderará o 70% da nota e as anteriores o 30% restante. Estas probas constitúen un 90% da nota global.

A materia será acumulativa por avaliacións e non eliminatoria, polo que todos os contidos

impartidos na 1ª avaliación serán obxecto de exame tamén na 2ª e a materia de todo o curso

será materia da 3ª. En canto aos estándares referidos a cultura (bloque 5, en 1º de bacharelato)

e literatura (bloque 4, en 2º) e aos relacionados co léxico (bloques 7 e 6, respectivamente), serán

eliminatorios, dividindo os traballados por avaliacións e non tratando os xa vistos nas avaliacións

seguintes.

Aprobarán a avaliación aqueles alumnos que, unha vez tido en conta o anterior, acaden unha

puntuación mínima de 5.

Os alumnos coñecerán en todo momento o valor porcentual de cada unha das probas que realicen durante a avaliación correspondente. As devanditas probas consistirán, case sempre, na análise e tradución dun texto en prosa ou verso, algunha cuestión gramatical relacionada co texto e algunhas cuestións de Literatura Latina ou de calquera tema relacionado co que podemos denominar civilización latina (romanización, institucións romanas, toponimia, expresións latinas, léxico, etc.).. Este departamento terá moi en conta para valoras as probas obxectivas, as recomendacións

2

Cobre o tema obxecto do traballo con profundidade.

Cobre o tema obxecto do traballo de forma axeitada.

Apenas inclúe a información esencial do tema.

A información sobre o tema é escasa.

3

O texto mostra que o coñecemento do tema é excelente.

O texto mostra que o coñecemento do tema parece ser bo.

O texto mostra certos erros na asimilación do contido.

O texto mostra erros ou carencias na asimilación do contido.

4

Empréganse suficientes imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.

Empréganse varias imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.

A penas se empregan imaxes, ou non achegan nin axudan á comprensión do tema

Non se empregan imaxes no traballo.

5

O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, respectando a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, pero non se respectou a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática, pero non se coidou a súa claridade nin se respectou a estrutura gramatical.

O texto non garda unidade temática e non se coidou a súa claridade; é unha unión de distintos textos.

6

Non hai erros ortográficos nin gramaticais en todo o traballo.

O traballo ten entre 1 e 5 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten entre 6 e 10 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten 6 ou máis erros ortográficos ou gramaticais.

OR

GA

NIZ

AC

IÓN

7

A portada engancha e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, e segue un índice.

A portada é seguida por un índice do traballo.

A portada é orixinal e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, pero carece de índice.

A portada non é orixinal ou non introduce o tema obxecto do traballo ou aos autores, e carece de índice.

8

O contido do traballo está ben estruturado.

O traballo está bastante organizado; aínda que algunha idea parece fose de lugar, as transicións entre o resto son lóxicas e a orde empregada é clara.

O traballo é un pouco difícil de seguir: algunhas ideas parecen fóra de lugar, ou empregáronse mal as transicións entre elas.

As ideas dentro do traballo parecen estar ordenadas ao chou, con algunhas totalmente fose de lugar.

9

A extensión do traballo cínguese ao solicitado polo profesor.

A extensión é lixeiramente superior ou inferior á solicitada, sendo todo relevante.

A extensión cínguese ao solicitado, pero a custa de eliminar partes importantes ou engadir contido sen lóxica.

A extensión é notablemente superior ou inferior á solicitada.

Page 72: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 71 de 83

da Confederación Interuniversitaria de Galicia (CIUG) que regula as probas de acceso á Universidade e que ata o ano da pandemia eran como segue:

a) Tradución (60%) b) Análise gramatical (10%) c) Literatura (15%) d) Mundo clásico: (15%)

- Latinismos - Toponimia -D erivación e composición.

Á espera da nova circular do grupo de traballo de Latín, incluímos as orientación dadas para o curso 2020-2021 ORIENTACIÓNS PARA A MATERIA “LATÍN II” (cód. 30)

Curso 2020-2021 De forma extraordinaria no curso 2020-2021 manteranse os mesmos contidos, a mesma estrutura de proba e os mesmos criterios de valoración utilizados no curso 2019- 2020. Así pois, tal como se pode comprobar no modelo adxunto, o exame constará de catro preguntas de cinco puntos cada unha e o/a alumno/-a deberá responder soamente dúas desas preguntas. PREGUNTAS 1-3 Versarán sobre os seguintes contidos: 1. TEXTOS (ata 4 puntos) Tradución dun fragmento dun texto latino da obra de Eutropio ou da obra de Fedro. Proporanse dous textos dun calquera dos dous autores e un texto do outro. Publicarase na páxina web da CIUG unha selección de textos concretos que poderán ser obxecto de proba este curso. Haberá que traducir ao galego ou ao castelán o fragmento proposto, demostrando que se comprende correctamente o texto orixinal, que se recoñecen con exactitude o seu léxico e as súas estruturas gramaticais e que se é capaz de trasladar todo o seu contido de forma precisa e equivalente na lingua de destino. Soamente se pide a tradución correspondente. Poderase utilizar un dicionario de latín, incluíndo o apéndice gramatical que poida levar anexo ese dicionario como parte orixinal e inseparable do conxunto; non estará, pois, permitido ningún caderno solto nin ningún engadido ao dicionario que non sexa orixinal. 2. MORFOLOXÍA E SINTAXE (ata 1 punto) Poderase escoller entre análise morfolóxica ou análise sintáctica dun fragmento sinalado no texto proposto para tradución. Na análise morfolóxica haberá que identificar correctamente que clase de palabra é cada unha das unidades do fragmento e indicar as categorías gramaticais de cada unha delas. Na análise sintáctica haberá que explicar as estruturas sintácticas que haxa no fragmento e as funcións de cada un dos elementos que integran esas estruturas. Para as dúas posibilidades admítese calquera método de análise que sexa correcto. PREGUNTA 4 Terá os seguintes contidos: 1. LITERATURA LATINA (ata 2,5 puntos) Proporanse dúas cuestións e haberá que responder só a unha delas. Neste curso serán obxecto de avaliación exclusivamente os seguintes xéneros e

Page 73: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 72 de 83

autores: a) Teatro. Plauto b) Oratoria e retórica. Cicerón c) Historiografía. Livio d) Épica. Virxilio e) Lírica. Horacio 2. LATÍN ORIXE DAS LINGUAS ROMANCES E LÉXICO (ata 2,5 puntos) Haberá que responder soamente a unha das tres cuestións propostas, cada unha delas relativa a cada un dos contidos que de seguido se indican. Para os dous últimos casos continuarase utilizando a listaxe de materiais publicada na páxina web da CIUG. 1. Explicación de procedementos de derivación e composición produtivos en latín e dos seus resultados na lingua galega ou na lingua castelá. 2. Explicación do significado de locucións ou expresións latinas e exemplificación en contextos adecuados. 3. Comentario etimolóxico de topónimos Programa de recuperación de Latín 1º e 2º

Como xa dixéramos a avaliación será continua,¸ no caso das linguas esta valoración é

imprescindible. A materia será acumulativa por avaliacións e non eliminatoria, polo que todos

os contidos impartidos na 1ª avaliación serán obxecto de exame tamén na 2ª e a materia de

todo o curso será materia da 3ª.

En canto aos estándares referidos a cultura (bloque 5, en 1º de bacharelato) e literatura (bloque

4, en 2º) e aos relacionados co léxico (bloques 7 e 6, respectivamente), serán eliminatorios,

dividindo os traballados por avaliacións e non tratando os xa vistos nas avaliacións seguintes.

O alumno que aproba a 3ª avaliación amosa o coñecemento do curso completo e aproba todo

o curso. No senso contrario, o alumno que tendo aprobada a 1ª avaliación e a 2ª suspenda a 3ª,

debería suspender o curso completo porque demostra non ter realizado un traballo continuo

durante os nove meses do curso.

O proceso de avaliación continua require a asistencia regular ás clases e as actividades

programadas para a materia. A falta á clase de modo reiterado pode provocar a imposibilidade

da aplicación correcta dos criterios xerais de avaliación e da propia avaliación continua. No caso

de que se dese a circunstancia anterior segundo as directrices recollidas na normativa do centro,

o profesor poderá establecer un sistema extraordinario de avaliación se o considerase

conveniente consistente nunha proba escrita que se realizaría no mes de xuño.

Aqueles alumnos que cometan actos ilícitos no desenvolvemento das probas, obterán

cualificación de 0 puntos, coas consecuencias que iso supón para o cálculo da nota media

trimestral ou final. Está prohibido levar aos exames teléfonos móbiles e dispositivos electrónicos

en xeral (MP3 e similares); en caso de non cumprir este requisito, o alumno será cualificado con

0 puntos nesa proba.

A nota final: a nota da terceira avaliación prevalece sobre as demais dado o carácter de

avaliación continua pero terase en conta o traballo de todo o ano.

Page 74: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 73 de 83

No caso de que a nota da terceira avaliación sexa inferior a 5 o alumno terá que presentarse a

unha proba final de recuperación onde entrarán os contidos das tres avaliacións.

Redondeo

Se a nota final é un número decimal, o alumno terá que acadar 75 décimas para obter a nota

superior. Polo tanto, se acada unha media de, póñase por caso, 6.75, a nota final será un 7.

Sistema de recuperación de pendentes: Na avaliación extraordinaria de xuño e nos

exames de pendentes realizarase unha proba global de toda a materia, do mesmo tipo

que as probas trimestrais e cun valor dun 100%

8 INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E

A PRÁCTICA DOCENTE

Desenvolverase a avaliación do ensino e os seus compoñentes conforme a estratexias que permitan obter información significativa e continua para formular xuízos e tomar decisións que favorezan a mellora de calidade do ensino. Para obter información do proceso de ensino empregaranse algunhas das seguintes técnicas:

➢ Observación: directa (proceso de aprendizaxe dos alumnos) e indirecta (análise de contido da programación didáctica).

➢ Entrevista: permitiranos obter información sobre a opinión, actitudes, problemas, motivacións etc. dos alumnos e das súas familias. O seu emprego adecuado esixe sistematización: definición dos seus obxectivos, a delimitación da información que se pensa obter e o rexistro dos datos esenciais que se obtiveron.

➢ Cuestionarios: complementan a información obtida a través da observación sistemática e entrevistas periódicas. Resulta de utilidade a avaliación que realizan os alumnos sobre algún elementos da programación: que iniciativas metodolóxicas foron máis da súa agrado, con que formula de avaliación senten máis cómodos, etc.

PERÍODO AVALIATIVO TIPO DE INSTRUMENTO APLICABLE

AVALIACIÓNS PARCIAIS E FINAL

ORDINARIA

- Observación sistemática

- Análise producións dos alumnos - Probas obxectivas

PROBAS EXTRAORDINARIAS

a) Final de curso (xuño): tanto para

recuperación da 3 avaliación como para a

subida de notas

b) Perda do dereito á avaliación continua

c) Abandono da materia.

- Probas obxectivas

Page 75: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 74 de 83

Levarase a cabo o seguimento e valoración do traballo do profesor apoiándose nos seguintes indicadores de logro:

1 = Escaso/non logrado. 2 = Básico. 3 = Satisfactorio. 4 = Excelente.

INDICADORES DE LOGRO DO PROCESO DE ENSINO VALORACIÓN

(De 1 a 4)

PROPOSTAS

DE

MELLORA

Motivación inicial do alumnado

1 Proporcionase un plan de traballo ao principio de cada unidade.

2 Formulase situacións que introduzan a unidade (lecturas, debates, diálogos…).

Motivación ao longo de todo o proceso

3 Relacionase aprendizaxes con aplicacións reais ou coa súa funcionalidade.

4 Informase sobre os progresos conseguidos e as dificultades encontradas.

5 Relacionase os contidos e as actividades cos intereses do alumnado.

6 Estimulase a participación activa dos estudantes na clase.

Presentación dos contidos (conceptos, procedementos e actitudes)

7 Programase a materia tendo en conta os estándares de aprendizaxe previstos nas leis educativas.

8 Programase a materia tendo en conta o tempo dispoñible para o seu desenvolvemento.

9 Seleccionase de forma progresiva os contidos da programación de aula tendo en conta as particularidades de cada un dos grupos de estudantes.

Actividades na aula

10 Programase actividades e estratexias en función dos estándares de aprendizaxe.

Recursos e organización da aula

11 Planificanse as clases de modo flexible, preparando actividades e recursos axustados á programación de aula e ás necesidades e aos intereses do alumnado.

Instrucións, aclaracións e orientacións ás tarefas do alumnado

12 Establecese os criterios, procedementos e instrumentos de avaliación e autoavaliación que permiten facer o

Page 76: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 75 de 83

seguimento do progreso de aprendizaxe dos seus alumnos e alumnas.

Clima da aula

13 Conseguiuse motivar para lograr a actividade intelectual do alumnado.

14 Conseguiuse a participación activa de todo o alumnado.

Seguimento/ control do proceso de ensino-aprendizaxe

15 Realizase a avaliación inicial ao principio do curso para axustar a programación ao nivel dos estudantes.

16 Favorecese os procesos de autoavaliación e coavaliación.

Proporcionase a información necesaria sobre a resolución das tarefas e como pode melloralas.

Propónse novas actividades que faciliten a adquisición de obxectivos cando estes non se acadaron.

Corrixese e explicase de forma habitual os traballos e as actividades dos alumnos e as alumnas.

INDICADORES DE LOGRO DA PRÁCTICA DOCENTE VALORACIÓN

(De 1 a 4)

PROPOSTAS

DE

MELLORA

1 Como norma xeral, fanse explicacións xerais para todo o alumnado.

2 Ofrécense a cada alumno/a as explicacións individualizadas que precisa.

3 Elabóranse actividades atendendo á diversidade.

4 Utilízanse distintas estratexias metodolóxicas en función dos temas a tratar.

5 Combínase o traballo individual e en equipo.

A avaliación do proceso de ensino terá un carácter formativo, orientado a facilitar a toma de decisións para introducir as modificacións oportunas que nos permitan a mellora do proceso de maneira continua. Con iso pretendemos unha avaliación que contribúa a garantir a calidade e eficacia do proceso educativo. Todos estes logros e dificultades atopados serán recollidos nas Propostas de Mellora da Programación de xeito que cada curso escolar, a práctica docente aumente o seu nivel de calidade.

9 ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES E SEGUIMENTO,

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES

Page 77: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 76 de 83

No curso 2021-2022 non hai alumnado coa materia pendente. De houber, o

procedemento sería o que segue en:

- Cultura Clásica:

-Entregar unha serie de exercicios que lle serán entregados pola profesora cada

trimestre, ou realizar un exame final co contido das fichas elaboradas cos contidos mínimos.

- Latín II

Para o alumnado de 2º de bacharelato con Latín I pendente decidirase –previa entrevista

co alumnado implicado- a superación da materia na proba extraordinaria que se fará no mes de

maio ou ben superando a mesma por trimestres, xa que pode haber poucos ou mesmo ningún

alumno nesta situación. Para o seguimento da materia o departamento elaborará exercicios que

deberá realizar o alumno/a e entregar nos prazos indicados. Será a xefa do departamento

didáctico a encargada de pórse en contacto co alumnado con materias pendentes para

establecer o procedemento: plan de traballo, supervisión e calendario para a recuperación. Cada

alumno/a deberá entregar á xefa do departamento todos estes exercicios debidamente resoltos,

e para elo facilitaráselle varias sesións nas que poderán resolver dúbidas.

10 ORGANIZACIÓN DOS PROCEDEMENTOS QUE LLE PERMITAN AO

ALUMNADO ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS EN

DETERMINADAS MATERIAS EN BACHARELATO

A nosa materia estúdase en ámbolos dous cursos do bacharelato (Latín I en 1º e Latín II

en 2º) e enténdese que debe superarse a materia de 1º para poder cursar e ser avaliado en Latín

II. Ao tratarse dunha materia que se imparte tamén en 4º da ESO podería darse o caso de que,

polas circunstancias que fora, un alumno que tivera os coñecementos necesarios para iso

pretendera matricularse en Latín II. De ser o caso deberá solicitar ao director do centro antes do

último día do período de matrícula de setembro o dereito á presentarse a unha proba para

acreditar ditos coñecementos.

Esta proba, realizada pola xefa de departamento, versará sobre os criterios de avaliación

mínimos da materia de 1º, e para a súa superación deberá obterse unha cualificación, como

mínimo, de 5 sobre 10. Dita cualificación non constará no seu expediente académico.

Page 78: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 77 de 83

11 DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU

COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS

SEUS RESULTADOS Avaliación inicial

Ao ser materias novas en todos os cursos, excepto para algúns alumnos de 1º de

Bacharelato que a cursaron en 4º, ao comezo de curso nunha proba escrita ou nunha entrevista

oral contestarán unhas cuestións básicas relativas á civilización grecolatina posto que na parte

de lingua hai que partir de cero.

Medidas individuais ou colectivas a adoptar en función dos resultados Á hora de formular as medidas colectivas en función dos resultados, debemos solicitar, en

primeiro lugar, diversa información sobre cada grupo de alumnos e alumnas; como mínimo debe

coñecerse a relativa a:

- O número de alumnos e alumnas.

- O funcionamento do grupo (clima da aula, nivel de disciplina, atención...).

- As fortalezas que se identifican no grupo en canto ao desenvolvemento de contidos

curriculares.

- As necesidades que se puidesen identificar; convén pensar nesta fase en como se

poden abordar (planificación de estratexias metodolóxicas, xestión da aula, estratexias de

seguimento da eficacia de medidas, etc.).

- As fortalezas que se identifican no grupo en canto aos aspectos competenciais.

- Os desempeños competenciais prioritarios que hai que practicar no grupo nesta

materia.

- Os aspectos que se deben ter en conta ao agrupar os alumnos e as alumnas para os

traballos cooperativos.

- Os tipos de recursos que se necesitan adaptar nivel xeral para obter un logro óptimo

do grupo.

A avaliación inicial facilítanos non só coñecemento acerca do grupo como conxunto,

senón que tamén nos proporciona información acerca de diversos aspectos individuais dos

nosos estudantes. A partir dela poderemos:

- Identificar os alumnos ou as alumnas que necesitan un maior seguimento ou

personalización de estratexias no seu proceso de aprendizaxe. Débese ter en conta aquel

Page 79: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 78 de 83

alumnado con necesidades educativas, con altas capacidades e con necesidades non

diagnosticadas, pero que requiran atención específica por estar en risco, pola súa historia

familiar, etc..

- Saber as medidas organizativas a adoptar: situación de espazos e xestión de tempos

no grupo para favorecer a intervención individual.

- Establecer conclusións sobre os recursos que se van empregar.

- Analizar o modelo de seguimento que se vai utilizar con cada un deles.

- Fixar o modo en que se vai compartir a información sobre cada alumno ou alumna co resto de docentes que interveñen no seu itinerario de aprendizaxe; especialmente, co titor.

12 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE En colaboración co departamento de Orientación, o profesorado poderá tomar diversas medidas ordinarias e extraordinarias de atención á diversidade.

Nun principio non hai ningún alumnado con necesidade específica de apoio educativo,

de altas capacidades intelectuais ou de incorporación tardía ao sistema educativo. No caso de

que ao longo do curso se incorpore algún alumno que necesite atención á diversidade tomaranse

desde o departamento as medidas oportunas en colaboración co titor, os demais profesores que

lle impartan clase e o Departamento de Orientación.

Intentarase favorecer a integración na aula do alumnado con necesidade específica de

apoio educativo facéndolle desenvolver un papel recoñecido polo grupo para mellorar a súa

autoestima.

Nos casos de alumnos cunha discapacidade física hai que buscar mecanismos de

actuación para cada caso en concreto.

Ao alumnado con altas capacidades intelectuais marcaránselles obxectivos individuais

máis amplos cos demais alumnos do grupo, a través de actividades de ampliación, máis

complexas, que lles obrigue a realizar o esforzo necesario que lles permita valorar a consecución

de resultados.

No grupo de incorporación tardía ao sistema educativo inclúense os alumnos

estranxeiros. Os problemas poden vir polas dificultades co idioma. Con eles haberá que realizar

as adaptacións necesarias que favorezan a aprendizaxe da materia e, á vez, da lingua. Convén,

por exemplo, que estes alumnos traballen con dicionarios das nosas linguas para que non teñan

problemas de vocabulario.

Page 80: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 79 de 83

Aínda que non se dea o caso de contar no grupo con alumnado con necesidade

específica de apoio educativo, sempre existe a posibilidade de traballar con distintos ritmos de

aprendizaxe. Un dato positivo neste caso é o baixo número de alumnos co que contamos na aula,

feito que favorece o traballo en distintos niveis.

A proposta do Departamento de Latín e Grego é a seguinte:

- Contidos para unha aprendizaxe básica común, pero de maior complexidade para

algúns.

- Actividades, para diferentes niveis, e oferta de distintos tempos na súa realización, así

como actividades de reforzo e de ampliación.

- Ter en conta as preferencias dos alumnos para atender os seus intereses.

- Agrupamentos que posibiliten o traballo en equipo

13 ELEMENTOS TRANSVERSAIS

Os elementos transversais que se traballarán ao longo do curso serán os seguintes: a

comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da

información e da comunicación, o emprendemento, e a educación cívica e constitucional.

Os alumnos desenvolverán actividades referidas a textos para traballar a comprensión

lectora. Será fundamental o emprego de dicionarios de español e galego para buscar os

significados das palabras que non coñezan. O fomento da lectura terá como referente o proxecto

lector do centro e procurará acadar os seguintes obxectivos:

⚫ A integración das fontes informativas, en calquera soporte (impreso ou electrónico) no

tratamento dos contidos curriculares.

⚫ A formación de lectores e de lectoras competentes e a creación e consolidación do

hábito de lectura.

⚫ Potenciar a capacidade de razoamento do alumnado, a súa motivación e o seu afán de

coñecemento.

Poderanse establecer itinerarios temáticos de lecturas clásicas segundo o catálogo da

biblioteca do centro. Para aumentar o catálogo de obras de contido clásico dos que dispón o

centro, desde o Departamento de Latín e Grego ofrecerá ao coordinador unha listaxe de obras

Page 81: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 80 de 83

para a súa compra. Así mesmo participarase nos clubs de lectura e cantas actividades promova

o coordinador da biblioteca.

Para promover a mellora da expresión oral e escrita, entre outras actividades, a partir

dunha temática de contido clásico que achegue o profesor os alumnos escribirán un conto

común entre todos.

No que respecta ás tecnoloxías da información e da comunicación, incidirase na busca,

selección crítica, e tratamento da información, recorrendo a fontes variadas, así como na

aplicación de técnicas de síntese, coa identificación de palabras clave e coa distinción entre ideas

principais e secundarias. Favorecerase a competencia dixital coa elaboración de textos e coa

presentación a través de medios informáticos. Cómpre facer ver a necesidade dunha utilización

crítica das tecnoloxías da información e a comunicación como instrumento que universaliza a

información e como unha ferramenta para a comunicación do coñecemento adquirido.

Por outra parte, para transmitir información, empregaranse diversos medios de

comunicación audiovisual.

A educación cívica e constitucional pódese considerar comentando aqueles elementos e

costumes da sociedade romana que se consideran socialmente útiles ou criticando aqueloutros

que evidencian comportamentos e ideas lesivas para a sociedade ou o individuo.

Os comentarios sobre a situación e evolución política e social de Roma, así como todo o

referido ás etapas da historia de Roma permitiríanos tratar temas derivados da consecución

dunha convivencia pacífica, ao tempo que permite reflexionar sobre as formas de goberno. Á

mesma convivencia pacífica contribuirán os contidos referidos ó exercito romano.

Deste xeito, promoverase a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos

en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, así como dos valores que sustentan a

liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto aos

dereitos humanos, o respecto por igual aos homes e ás mulleres, e ás persoas con discapacidade,

e o rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto ao Estado de dereito, o

respecto e a consideración ás vítimas do terrorismo, e a prevención do terrorismo e de calquera

tipo de violencia.

Serven ademais estes contidos para promover a prevención da violencia de xénero, da

violencia contra as persoas con discapacidade, da violencia terrorista e de calquera forma de

violencia, racismo ou xenofobia.

Page 82: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 81 de 83

Os contidos referidos ás obras públicas e urbanismo en Roma permítennos tratar os

temas: educación ambiental e educación viaria.

No referente á educación ambiental ó mesmo tempo que se pretende que o alumno

recoñeza e identifique no contorno próximo restos arqueolóxicos que se relacionen coa cultura

clásica, promóvese o compromiso persoal para a conservación e o respecto de toda pegada do

mundo clásico no ambiente natural.

Por último, as materias permitirán afianzar o espírito emprendedor e a iniciativa

empresarial a partir de aptitudes como a creatividade, a autonomía, a iniciativa, o traballo en

equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crítico.

14 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Este departamento propón para o vindeiro curso 2021-2022, se a situación sanitaria nolo

permite, a asistencia ao festival de Teatro Clásico que se celebra en Lugo, e dende fai algúns anos,

tamén en Ourense, Coruña e Tui. Aínda non están determinadas as datas das actuacións, pero

se temos en conta os actos dos pasados anos, a SEEC, (Sociedade de Estudios Clásicos), informou

en novembro das obras e das prazas ofertadas. Se organizan o evento, e se somos quen de

conseguir prazas, baseándonos nos anos anteriores, as datas das representacións serían en

Marzo- Abril. Pódese aproveitar a viaxe á cidade escollida para percorrer as pegadas dos romanos

nela.

Como actividades complementarias, tentaremos ter algunha charla sobre Helenismos

ou ben sobre Grafoloxía.

15 MECANISMOS DE REVISIÓN, DE AVALIACIÓN E DE MODIFICACIÓN

DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA EN RELACIÓN COS RESULTADOS

ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA A programación terá un seguimento permanente por parte dos membros do departamento

no relativo ao grao de cumprimento, proceso de ensinanza e aprendizaxe e desviación entre resultados obtidos e esperados.

Tamén se irá tomando nota de todas as suxestións que vaian xurdindo co obxectivo de velar

polo axuste e calidade da nosa programación a través do seguimento dos seguintes indicadores:

Page 83: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 82 de 83

INDICADORES DE LOGRO DE SEGUIMENTO DA

PROGRAMACIÓN

VALORACIÓN

(De 1 a 4)

PROPOSTAS

DE

MELLORA

1 Adecuación do deseño das unidades didácticas, temas ou proxectos a partir dos elementos do currículo.

2 Adecuación da secuenciación e da temporalización das Unidades didácticas / temas / proxectos.

3 O desenvolvemento da programación respondeu á secuenciación e a temporalización previstas.

4 Adecuación da secuenciación dos estándares para cada unha das unidades, temas ou proxectos.

5 Adecuación do grao mínimo de consecución fixado para cada estándar.

6 Asignación a cada estándar do peso correspondente na cualificación.

7 Vinculación de cada estándar a un ou varios instrumentos para a súa avaliación.

8 Asociación de cada estándar cos elementos transversais a desenvolver.

9 Fixación dunha estratexia metodolóxica común para todo o departamento.

10 Adecuación da secuencia de traballo na aula.

11 Adecuación dos materiais didácticos utilizados.

12 Adecuación do libro de texto (no caso de que se use).

13 Adecuación do plan de avaliación inicial deseñado, incluídas as consecuencias da proba.

14 Adecuación da proba de avaliación inicial, elaborada a partir dos estándares.

15 Adecuación do procedemento de acreditación de coñecementos previos [Só para 2º de bacharelato].

16 Adecuación das pautas xerais establecidas para a avaliación continua: probas, traballos, etc.

17 Adecuación dos criterios establecidos para a recuperación dun exame e dunha avaliación.

18 Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación

final.

19 Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación

extraordinaria.

20 Adecuación dos criterios establecidos para o seguimento de

materias pendentes.

21 Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación desas materias pendentes.

22 Adecuación dos exames, tendo en conta o valor de cada

estándar.

Page 84: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO DEPARTAMENTO DE LATÍN

IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022

Páxina 83 de 83

23 Adecuación dos programas de apoio, recuperación, etc. vinculados aos estándares.

24 Adecuación das medidas específicas de atención ao

alumnado con NEAE.

25 Grao de desenvolvemento das actividades complementarias e extraescolares previstas.

26 Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre criterios de avaliación, estándares e instrumentos.

27 Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre os criterios de promoción.

28 Adecuación do seguimento e da revisión da programación

ao longo do curso.

29 Contribución desde a materia ao plan de lectura do centro.

30 Grao de integración das TIC no desenvolvemento da

materia.

16 PUBLICIDADE DA PROGRAMACIÓN Esta programación didáctica, que contén as materias propias do departamento, poderase consultar na Xefatura de Estudos e/ou na correspondente Aulas Virtual habilitada para as materias asignadas a este departamento. Por outra banda, a información do funcionamento da materia así como os contidos e criterios de cualificación, será entregada ao alumnado ao comezo de curso. En Marín , 14 de setembro de 2021