1

Η Ελληνική Ασφαλιστική Αγορά

στον ανήφορο της κρίσης

Γιώργος Κώτσαλος

Πρόεδρος Δ.Σ. Ε.Α.Ε.Ε.

________2 0 1 2_____________

2

Αποτελεί κοινό τόπο η διαπίστωση ότι η χώρα

μας βρίσκεται σε δραματική κατάσταση,

βυθισμένη στην ύφεση και αντιμέτωπη με τη

δυσμενή μεταστροφή του διεθνούς Οικονομικού

κλίματος.

Το Μνημόνιο ΙΙ αποτελεί ένα σημαντικό βήμα και

ίσως μια ευκαιρία για την έξοδο της χώρας από την

κρίση. Επιβάλλει, όμως, δύσκολα επιτεύξιμους

στόχους και απαιτεί μεγάλες θυσίες από τους

Έλληνες.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

3

Πέρυσι τέτοια εποχή μιλώντας για την ασφαλιστική

αγορά περιγράψαμε :

• τη δύσκολη μακρο – πραγματικότητα της χώρας

• το πολιτικό – κοινωνικό περιβάλλον

• το μικρό μέγεθος της ελληνικής ασφαλιστικής

αγοράς

• τα αιτήματά μας

• τις δεσμεύσεις μας

• το όραμά μας

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

4

• Η μακροοικονομική κατάσταση χειροτέρεψε

• Το πολιτικό – κοινωνικό περιβάλλον χειροτέρεψε

• Η ασφαλιστική αγορά μίκρυνε αν και σε μικρότερο βαθμό

από άλλους κλάδους

• Τα περισσότερα βασικά αιτήματά μας δεν

ικανοποιήθηκαν και εκκρεμούν

• Οι δεσμεύσεις μας υλοποιούνται

ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΕ

5

• Α.Ε.Π.: από -3% (πρόβλεψη 2011), σε -5,4%

• Ανεργία: από 14,3% (πρόβλεψη 2011), σε 20,9% (11.2011)

• Πληθωρισμός: από 2,2% (πρόβλεψη 2011), σε 3,3%

• Αποτιμήσεις Επενδύσεων: αρνητικές

• Ομόλογα: spreads 10ετούς Ομολόγου από 9,6% (12/2010) σε

16% (10/2011 Τ.τ.Ε.), σε 33% (02/2012)

• Μετοχές: Γ.Δ. του Χ.Α.Α. -50% (02/2012 με 02/2011)

• Ακίνητα: δείκτης τιμών κατοικιών -5,9% (Q4 2011)

• Βιομηχανική παραγωγή: από -5,7% (2010) σε-8,4% (2011)

• Εμπόριο: κύκλος εργασιών λιανικού εμπορίου -7,6% (11/2011)

1. Η ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΕΠΙΔΕΙΝΩΘΗΚΕ

6

Η χώρα πορεύεται σύμφωνα με τις επιταγές του Μνημονίου

χωρίς στοχευμένη αναπτυξιακή πρόταση. Έτσι :

• Οι μισθοί μειώνονται

• Οι συντάξεις περικόπτονται

• Η Δημόσια Υγεία συρρικνώνεται

• Το φορολογικό καθεστώς μεταβάλλεται συνεχώς και για τον

πολίτη και για τις επιχειρήσεις επί τα χείρω

• Οι επιχειρήσεις κλείνουν

• Η ανεργία καλπάζει

• Η έλλειψη αναπτυξιακής προοπτικής κάνει ακόμα πιο

αφιλόξενο το επενδυτικό περιβάλλον τόσο για τους εγχώριους

όσο και για τους ξένους επενδυτές

Η μεσαία τάξη συρρικνώνεται (παραδοσιακό target group της Ιδιωτικής Ασφάλισης)

2. ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΨΕ

7

Πέρυσι είχαμε αναφερθεί στο μικρό μέγεθος της αγοράς σε

σύγκριση με τα ευρωπαϊκά μεγέθη :

- ασφάλιστρα ως ποσοστό επί του ΑΕΠ : 2,2% έναντι 8%

- επενδύσεις ως ποσοστό επί του ΑΕΠ : 4,7% έναντι 49%

- κατά κεφαλήν ασφάλιστρα : 23% του μ.ό. Ε.Ε.

Αιτίες υστέρησης :

φορολογικά κίνητρα, χαμηλή ασφαλιστική συνείδηση,

προβλήματα εποπτείας στο παρελθόν

3. Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΙΚΡΥΝΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ

8

Φέτος η αγορά μίκρυνε, αν και σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με

άλλους κλάδους

Σύνολο Παραγωγής ασφαλίστρων : € 4,97 δισ. (- 6,8% από 2010)

Ασφαλίσεις Ζωής : € 2,14 δισ. (- 7,7% από 2010)

Ασφαλίσεις Κατά Ζημιών : € 2,83 δισ. (- 6,1% από 2010)

Αιτίες μείωσης :

μείωση εισοδημάτων λόγω της κρίσης, σμίκρυνση μεσαίας

τάξης (target group), απόηχος ανακλήσεων ΑΣΠΙΣ,

COMMERCIAL VALUE κ.λπ.)

3. Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΙΚΡΥΝΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ

9

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ΌΤΙ :

• Παρά τις προσπάθειες της αγοράς ο δείκτης των

ασφαλίστρων προς το ΑΕΠ παραμένει μεταξύ 2,2% - 2,3% τα 7

τελευταία χρόνια

• Οι επενδύσεις των Ασφαλιστικών Εταιριών δέχονται συνεχείς

πιέσεις τα τελευταία χρόνια λόγω :

- της συνεχόμενης πτώσης των τιμών των μετοχών στο Χ.Α.Α.

- της απαξίωσης της αγοράς ακινήτων

- του «κουρέματος» των Ομολόγων Ε.Δ. (PSI)

• Η κερδοφορία των Εταιριών μειώνεται ενώ οι κεφαλαιακές και

οργανωτικές απαιτήσεις μεγαλώνουν

3. Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΙΚΡΥΝΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ

10

• Η αγορά συρρικνώνεται

• Το οικονομικό περιβάλλον γίνεται δυσμενέστερο

• Υπάρχουν παρεμβάσεις στην τιμολόγηση προγραμμάτων

Υγείας και πρόστιμα

• Το φορολογικό περιβάλλον μεταβάλλεται διαρκώς επί τα

χείρω και τα φορολογικά κίνητρα μειώνονται ή καταργούνται

ΕΧΕΙ ΚΙΝΗΤΡΟ Ο ΕΓΧΩΡΙΟΣ Η Ο ΞΕΝΟΣ ΜΕΤΟΧΟΣ

ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ;

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΜΕΤΟΧΩΝ

11

Στις 22.2.2011 ΖΗΤΗΣΑΜΕ : Στις 22.2.2012 ΕΧΟΥΜΕ :

Ενιαία και αδιαίρετη εποπτεία από την ΤτΕ

και αποχή από τιμολογιακές παρεμβάσεις

Πολλαπλούς Εποπτικούς Μηχανισμούς,

τιμολογιακές παρεμβάσεις εις βάρος

τελικά του καταναλωτή & πρόστιμα από

ΓΓΚ και μάλιστα σε αντίθεση με την άποψη

του Επόπτη (ΤτΕ)

Αναγνώριση συμπληρωματικού ρόλου στις

Συντάξεις

Δεν προωθείται από την Πολιτεία, η

πραγματικότητα, όμως, θα το επιβάλει

ερήμην της

Συνεργασία για έλεγχο του κόστους Υγείας,

ΣΔΙΤ στην Υγεία, απελευθέρωση αδειών

νοσοκομείων και πρωτοβάθμιας φροντίδας

Θετικό βήμα η έναρξη συνεργασίας με τα

Δημόσια νοσοκομεία αν και υπάρχει

δρόμος έως ότου η συνεργασία να αποβεί

αποτελεσματική για όλα τα μέρη.

Εκκρεμούν περαιτέρω συμπράξεις και η

ολοκλήρωση της απελευθέρωσης των

αδειών

Έλεγχος φαινομένου ανασφάλιστων

οχημάτων και μέτρα για τη σωτηρία του

Επικουρικού Κεφαλαίου Αυτοκινήτων

Ως προς το πρώτο σκέλος σημειώνεται

πρόοδος, τουλάχιστον σε νομοθετικό

επίπεδο. Η επιτυχία θα κριθεί από την

υλοποίηση. Ως προς το επικουρικό

βρίσκεται σε νεκρό σημείο

Αντικειμενικοποίηση μη οικονομικής φύσης

ζημιών

Δεν προωθείται από την Πολιτεία

4. ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΑΙΤΗΜΑΤΑ

12

Στις 22.2.2011 ΔΕΣΜΕΥΤΗΚΑΜΕ : Στις 22.2.2012 ΕΧΟΥΜΕ :

Να εφαρμόσουμε ισχυρή Εταιρική

διακυβέρνηση

Εντατική προετοιμασία για Solvency II, και

συμμόρφωση στις απαιτήσεις τηςΤτΕ

Να συνεργαστούμε απόλυτα με την

Εποπτική Αρχή

Στενή συνεργασία αγοράς – ΤτΕ (ομάδες

εργασίας, συμμετοχή σε διαβουλεύσεις,

τακτικές συναντήσεις και επαφές με στελέχη

της ΔΕΙΑ τόσο για τρέχοντα όσο και για

θεσμικά ζητήματα)

Να ενισχύσουμε την ενημέρωση των

ασφαλισμένων και να προωθήσουμε τη

διαφάνεια στα συμβόλαια

Συνεχής προσπάθεια ενίσχυσης της

ενημέρωσης και της διαφάνειας

Να προβούμε σε επενδύσεις εφόσον

δοθούν τα κατάλληλα αναπτυξιακά κίνητρα

Αν και κίνητρα δε δίδονται η αγορά

συνεχίζει να επενδύει σε νέες τεχνολογίες

και καινοτομία

Να προωθήσουμε καμπάνιες πρόληψης και

να συνεχίσουμε τις δράσεις Εταιρικής

Κοινωνικής Ευθύνης

Χορηγία αλκοολομέτρων στην Τροχαία,

καμπάνια οδικής ασφάλειας στα στέκια των

νέων, ΕΚΕ ασφαλιστικών εταιριών με

αποδέκτες τις ευπαθείς ομάδες

Η ασφαλιστική αγορά υλοποιεί τις δεσμεύσεις της.

Και επιπλέον :

5. ΟΙ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΜΑΣ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ

13

• PSI : Η αγορά εκδήλωσε την πρόθεση συμμετοχής

της παρά την αβεβαιότητα του λογιστικού,

φορολογικού και εποπτικού χειρισμού των ΟΕΔ

• Περιορίζει τα κόστη πρόσκτησης (προμήθειες)

• Περιορίζει τα γενικά έξοδα

• Εργάζεται για την αντιμετώπιση του φαινομένου

των ανασφάλιστων οχημάτων

Η ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΧΩΡΑ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ

14

• Βελτιώνει την εισπραξιμότητα

• Δημιουργεί σε συνεργασία με τον Επόπτη

αρχεία παραβατικών συμπεριφορών

(Τειρεσίας)

• Εκπέμπει σήμα κινδύνου για τα οικονομικά

προβλήματα των Επικουρικών Κεφαλαίων

• Προετοιμάζει προτάσεις για συμπράξεις

Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα

Η ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΧΩΡΑ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ

15

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ

•Προσφορά πολύτιμων υπηρεσιών (βλ.

πρόσφατες καταστροφές στην Αθήνα)

•Υψηλή τεχνογνωσία και εμπειρία

•Ποικιλία ασφαλιστικών προγραμμάτων

•Αυστηρή εποπτεία (ΤτΕ)

•Solvency II

ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ

•Χαμηλή ασφαλιστική συνείδηση

•Ανακλήσεις αδειών ασφαλιστικών

εταιριών – επίδραση στην αξιοπιστία

της αγοράς

•Οικονομικά προβλήματα Επικουρικού

και του Εγγυητικού Κεφαλαίου

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

•Μετατόπιση ισοζυγίου Κοινωνικής –

Ιδιωτικής Ασφάλισης

•Ανάδειξη νέων ασφαλιζόμενων

κινδύνων

•Αύξηση αξιοπιστίας

ΑΠΕΙΛΕΣ

•Ασταθές πολιτικοοικονομικό περιβάλλον

•Συνεχώς μεταβαλλόμενο φορολογικό

σύστημα (μειούμενα φορολογικά κίνητρα)

•Μείωση εισοδημάτων

•Σμίκρυνση μεσαίας τάξης

•Έλλειψη πολιτικού οράματος για την

Ιδιωτική Ασφάλιση

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

16

ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ και ΥΓΕΙΑ:

Η οικονομική κατάσταση των Ασφαλιστικών Ταμείων

επιδεινώνεται συνεχώς

• Χρόνια αναλογιστικά ελλείμματα

• Απομείωση περιουσίας κατά € 3,5 δισ. λόγω μείωσης αξιών

ομολόγων, έντοκων γραμματίων κ.λπ.

• Μείωση εισφορών λόγω ανεργίας και ελαστικών μορφών εργασίας

(€6,5 δισ.)

• Οι ανείσπρακτες οφειλές φθάνουν τα € 11 δισ.

• Η εισφοροδιαφυγή φθάνει τα € 8 δισ.

• Κάθε μονάδα ύφεσης κοστίζει στα Ταμεία € 350 εκ. το χρόνο

• Αναμένονται περαιτέρω απώλειες λόγω PSI

• Αναμένονται περαιτέρω απώλειες λόγω μείωσης εισφορών από

μείωση των κατωτάτων αμοιβών (€ 2,4 δισ.)

Δεν υπάρχει «κόκκινη γραμμή» στις μειώσεις παροχών

ΕΣΤΙΑΖΟΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

17

ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ και ΥΓΕΙΑ :

Μεγάλη ευκαιρία για τον κλάδο της Ιδιωτικής

Ασφάλισης να αποδείξει ότι μπορεί να προσφέρει

αξιόπιστες λύσεις.

Η περαιτέρω δραστηριοποίηση της Ιδιωτικής Ασφάλισης

στους τομείς των Συντάξεων και της Υγείας θα έρθει από

μόνη της :

• η νέα πραγματικότητα θα στρέψει τους πολίτες προς την

Ιδιωτική Ασφάλιση

• οι ίδιοι οι εργοδότες θα συνειδητοποιήσουν ότι η κάλυψη

των εργαζομένων τους με ομαδικά προγράμματα είναι προς

όφελός τους

ΕΣΤΙΑΖΟΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

18

• Ενιαία και αδιαίρετη εποπτεία από την ΤτΕ και αποχή από

τιμολογιακές παρεμβάσεις

• Αναγνώριση συμπληρωματικού ρόλου στις Συντάξεις και

την Υγεία

• Συνεργασία με την Πολιτεία στον τομέα της Υγείας για

έλεγχο του κόστους Υγείας, ΣΔΙΤ και απελευθέρωση

αδειών νοσοκομείων και πρωτοβάθμιας φροντίδας

• Έλεγχος φαινομένου ανασφάλιστων οχημάτων

• Αντικειμενικοποίηση μη οικονομικής φύσης ζημιών

ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΤΑ ΙΔΙΑ :

19

ΈΧΟΝΤΑΣ ΠΛΗΡΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΙΝΟΥΜΑΣΤΕ :

• Η ασφαλιστική αγορά είναι αναπόσπαστο κομμάτι της

οικονομίας και της κοινωνίας και η συμμετοχή της θα

πρέπει να διευκολύνεται και όχι να αποκλείεται.

• Προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες με σύγχρονα,

ποιοτικά και οικονομικά προγράμματα

• Αναβαθμίζουμε καθημερινά την ποιότητα των

υπηρεσιών μας και τηρούμε τις υποσχέσεις μας.

20

Η ασφαλιστική δραστηριότητα

είναι μια δραστηριότητα με ρόλο

για την κοινωνία και την οικονομία :

Αναμφισβήτητα θετικό

Διακριτό

Συστημικά Ασφαλή

Ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας !