presentación 2

AurkibideaAurkibidea Informatika definizioa:Informatika definizioa:

Ordenagailuaren definizioa:Ordenagailuaren definizioa:

Ordenagailuaren hardware osagaiak:Ordenagailuaren hardware osagaiak:

Ordenagailuaren software osagaiakOrdenagailuaren software osagaiak

Informatikaren definizioaInformatikaren definizioa Informazioa+Automatikoa > Informazioaren Informazioa+Automatikoa > Informazioaren

tratamendu automatikoa ordenadoreen bitartez.tratamendu automatikoa ordenadoreen bitartez.

Ordenadoreen (tresneria+programak+datuak) Ordenadoreen (tresneria+programak+datuak)

fabrikazioa eta jarduera ikertzen duen zientziafabrikazioa eta jarduera ikertzen duen zientzia..

Ordenagailuaren definizioaOrdenagailuaren definizioa Errekurtso kolekzioa bat da:

Prozesu elektroniko-digitalerako gailu edo tresneria. HADDWARE (uki daitekeena)

Gailu hauetan gorderiko programa eta datuak. SOFTWARE.

Informazioa Informazioa ordenagaialuetanordenagaialuetan

Hardwarean bakuntasuna kontutan edukita informazioa Hardwarean bakuntasuna kontutan edukita informazioa era bakunean erabili behar du ordenagailuak. era bakunean erabili behar du ordenagailuak.

Oinarrizko informazio unitatea Oinarrizko informazio unitatea BITBIT: 0 edo 1 balioak har : 0 edo 1 balioak har ditzake. Hardwareko dispositibo ezberdinetan bit bat ditzake. Hardwareko dispositibo ezberdinetan bit bat azaltzea erraza da: azaltzea erraza da:

Elektrikoki: boltaje ezberdin bi, bakoitzari bit-aren balio Elektrikoki: boltaje ezberdin bi, bakoitzari bit-aren balio bat lotuz.bat lotuz.

Magnetikoki: Polaritate bi,bakoitzari bit-aren balio bat Magnetikoki: Polaritate bi,bakoitzari bit-aren balio bat lotuz.lotuz.

etabetab

Ordenagailuearen Hadware Ordenagailuearen Hadware osagaiakosagaiak

• CPU:CPU: Ordenagailuaren zerebro gidaria, egin Ordenagailuaren zerebro gidaria, egin

beharreko guztia gidatzen duen organo beharreko guztia gidatzen duen organo eraginkorra pentium, AMD.eraginkorra pentium, AMD.

Bere gaitazuna nola adierazten da:Bere gaitazuna nola adierazten da:

• Mhz adieraazten den abiadura (haizegailu Mhz adieraazten den abiadura (haizegailu beharrezkoa)beharrezkoa)

• Era berean tratatu ditzaken bit kopuru (32 bit Era berean tratatu ditzaken bit kopuru (32 bit

pentium, 64 nintendo…) (hitzaren luzera, pentium, 64 nintendo…) (hitzaren luzera, WORD)WORD)

Ordenagailuaren Hadware Ordenagailuaren Hadware oinarrizko plakaoinarrizko plaka

OinarrizkoOinarrizko plaka:plaka:Busen bitartez komunikatzen dira elementu guztiak Busen bitartez komunikatzen dira elementu guztiak Fisikoki kableak dira. Fisikoki kableak dira. Hiru motakoak daude: denak informazioa daramate=> Bit-akHiru motakoak daude: denak informazioa daramate=> Bit-ak

datu busa:datu busa:helbide busa: helbide busa: Kontrol busa.Kontrol busa.

OrdenagailuarenOrdenagailuaren HadwareHadware BiltegiratzeBiltegiratze ugarikougariko diapositibadiapositiba Biltegiratze ugariko diapositiba

Informazioa kopuru handitan biltzeko, Informazioa kopuru handitan biltzeko, informaziori eusten diete argi-indarra badoa, informaziori eusten diete argi-indarra badoa, informazioa leku seguruetan gordetzeko, informazioa leku seguruetan gordetzeko, informazioa leku batetik bestera eramateko,...informazioa leku batetik bestera eramateko,...

Ordenadorearen Hadware Ordenadorearen Hadware disco obtikoakdisco obtikoak

Disko magnetikoa:

Atzipen zuzeneko euskarri bat da eta datuak nahi adina aldiz borratu eta berridatz daitezke. Beraz, disket, disko gogor eta CD-ROMen abantailak biltzen ditu: alde batetik, datuak berriro idatzi ahal izatea eta bestetik bolumen handiak gordetzeko ahalmena.

Ordenadorearen Hardware:Ordenadorearen Hardware:

Disko optikoaDisko optikoa Disko optikoa: Mota hauetako dispositibo edo gailuekin lan egiterakoan

ohizkoena, disko gogorra laneko disko bezala erabiltzea eta disko optikoan irakurri besterik egin behar ez diren programak gordetzeko erabiltzea izango da; honela aprobetxatuko bait dira gehien, bai disko gogorraren eta bai optikoaren ezaguarriak. Dena den, disko gogorren lagungarri bezala erabiltzeaz gain, beste aplikazio batzuetarako egokiak izan daitezkeela pentsa daiteke.

Ordenadorearen Hardwarea Ordenadorearen Hardwarea flash memoriaflash memoria

Memoria flash:Memoria flash: era desarroiatu bat da EEPROM batetik, era desarroiatu bat da EEPROM batetik, uzten du posizio desberdinak izatea : idatzita edo uzten du posizio desberdinak izatea : idatzita edo atzinduta operacio berdin batean. Bestetan banan- atzinduta operacio berdin batean. Bestetan banan- banan idatzi egin behar da edo atzindu behar da.banan idatzi egin behar da edo atzindu behar da.

Ordenadorearen Hardware Ordenadorearen Hardware Bideo sistemaBideo sistema

Bideo sistemaBideo sistema Bi osagai ditu: Bi osagai ditu: Monitorea:Monitorea: Informazioa azaldu bakarrik egiten duen Informazioa azaldu bakarrik egiten duen

dispositiboa da. Neurria: Bere diagonala neurtuz ata dispositiboa da. Neurria: Bere diagonala neurtuz ata pulgadatan azalduta.pulgadatan azalduta.

Periferiko:

konputagailuaren unitate zentralari datuak memoria nagusitik ezabatu eta gero berrriz eskuratzea ahalbidetzen dion periferikoa da.Biltegiratze periferiko erabilienak: Diskete unitatea, disko gogorra, DVD unitatea, CD unitatea, penth drive, unitate magneto-optikoak...

Oredenadorearen Hardware: Oredenadorearen Hardware: TlekatuaTlekatua

TEKLATUA

Sarrera periferikoaKarakter bakoitzak bit kolekzio bat lotuta du. Tekla bat zapaltzen denean lotuta duen bit kolekzioa RAM memoriako gune batetan gordetzen da (TEKLATU-BUFFERRA) , CPUak hau irakurri eta egin beharrekoa egiten du. Idazteko pantailan agertzen den marra bertikala KURTSOREA du izena.

Ordenadorearen Hardware Ordenadorearen Hardware SaguaSagua

sagua:sagua:

Sarrera periferikoa.Sarrera periferikoa. Pantailan ikusten den geziaren izena PUNTEROA Pantailan ikusten den geziaren izena PUNTEROA

da.da. Azpialdean duen bolatxoaren ardatz bietako Azpialdean duen bolatxoaren ardatz bietako

mugimendua irakurtzen duten sentsore bi mugimendua irakurtzen duten sentsore bi dauzka. Mugimendu hau eta bi botoien zapalketa dauzka. Mugimendu hau eta bi botoien zapalketa bitetan adierazita gordetzen dira RAM memorian bitetan adierazita gordetzen dira RAM memorian gero CPUak hauek irakurri eta hauen arabera gero CPUak hauek irakurri eta hauen arabera jarduteko.jarduteko.

Ordenadorearen Hardware Ordenadorearen Hardware InprimigailuaInprimigailua

Inprimigailua:Inprimigailua:

Informazioa paperean azaltzeko erabiltzen den Informazioa paperean azaltzeko erabiltzen den irteera periferikoa da.irteera periferikoa da.

Hiru motakoak dira nagusikiHiru motakoak dira nagusiki:: Puntu-matrizekoakPuntu-matrizekoak Tinta-zorrotadakoakTinta-zorrotadakoak Laser-inprimagailuakLaser-inprimagailuak.

Ordenagailuaren Hardware Ordenagailuaren Hardware EskanerraEskanerra

Marrazkiak, irudiak digitalizatzeko erabiltzen den Marrazkiak, irudiak digitalizatzeko erabiltzen den sarrera dispositiboa da. Irudi bat bit formatura pasatzen sarrera dispositiboa da. Irudi bat bit formatura pasatzen dute gero hau digitalki aldatzeko, bidaltzeko,...dute gero hau digitalki aldatzeko, bidaltzeko,...

Eskanerrak irudia puntuka irakurtzen du eta puntu Eskanerrak irudia puntuka irakurtzen du eta puntu bakoitza eta honen kolorea bitak erabiliz digitalizatzen bakoitza eta honen kolorea bitak erabiliz digitalizatzen du. PPP edo puntuak pulgada bakoitzeko eta puntu du. PPP edo puntuak pulgada bakoitzeko eta puntu bakoitzeko kolore ezberdinak aldatuz lortuko ditugu bakoitzeko kolore ezberdinak aldatuz lortuko ditugu bereizmen ezberdinak irudiak digitalizatzen bereizmen ezberdinak irudiak digitalizatzen ditugunean.ditugunean.

OCR: karaktereak ezagutzeko programa optikoa. Testua OCR: karaktereak ezagutzeko programa optikoa. Testua duten irudiak testu moduan digitalizatzeko erabiltzen duten irudiak testu moduan digitalizatzeko erabiltzen den programa duzue. den programa duzue.

Modema

Ordenagailuaren Hardware Ordenagailuaren Hardware Doinu txartelaDoinu txartela

Doinu txartela:Doinu txartela:

Gure ordenagailutik eta gure ordenagailura Gure ordenagailutik eta gure ordenagailura doazen doinuak atera eta sartzeko erabiltzen den doazen doinuak atera eta sartzeko erabiltzen den sarrera/irteera dispositiboa da. sarrera/irteera dispositiboa da.

Ordenagailuaren konexioakOrdenagailuaren konexioak

Periferiko guztiak karkaxareki konektatzeko erabiltzen Periferiko guztiak karkaxareki konektatzeko erabiltzen duten konektoreak PORTUA izena dute.duten konektoreak PORTUA izena dute.

Nagusiki bi motakoak dira:Nagusiki bi motakoak dira:

SERIE PORTUAKSERIE PORTUAK: Kable batetik bit guztiak: Kable batetik bit guztiak 01010101011110

Ordenagailuaren KonexioakOrdenagailuaren Konexioak PORTU PARALELOAKPORTU PARALELOAK: Bit bakoitza kable ezberdin : Bit bakoitza kable ezberdin

baten bitartez.baten bitartez.

1

0

0

1

Ordenagailuaren software Ordenagailuaren software osagaiakosagaiak

Ez da nahikoa hardwarea edo osagai fisikoen konexio Ez da nahikoa hardwarea edo osagai fisikoen konexio guztiak ongi egotea eta ordenadorea entzufatzea hau guztiak ongi egotea eta ordenadorea entzufatzea hau jardun ahal izateko. Softwarea (programak eta datuak) jardun ahal izateko. Softwarea (programak eta datuak) beharko du.beharko du.

Softwarea dietzen zaio ordenadoreari (hardwareari) Softwarea dietzen zaio ordenadoreari (hardwareari) jardun ahal izateko (eta hau kontrolatu) bidea ezkeintzen jardun ahal izateko (eta hau kontrolatu) bidea ezkeintzen dioten mota askotako progamen multzoari eta datuei.dioten mota askotako progamen multzoari eta datuei.

Softwara honela sailkatzen da:Softwara honela sailkatzen da:


1.- Sistema eragile edo operatiboa:.- Sistema eragile edo operatiboa: Software garrantzitsuena da eta bere lana hau da: Software garrantzitsuena da eta bere lana hau da:

hardwarea baliogarri egitea eta hardwararen hardwarea baliogarri egitea eta hardwararen funtzionamentu egokia izatea. Sistema operatiboa beste funtzionamentu egokia izatea. Sistema operatiboa beste software motak hardwarea erabil dezaten arduratzen software motak hardwarea erabil dezaten arduratzen da. da.

Sistema operatibo baten eginkizun orokorrak hauezek Sistema operatibo baten eginkizun orokorrak hauezek dira:dira:

Modu guztietako programal kontrolatu eta ejekutatu.Modu guztietako programal kontrolatu eta ejekutatu. Ordenadorearen dispositiboen erabilera kontrolatu. Ordenadorearen dispositiboen erabilera kontrolatu.

Disko gogorra , disketeen unitateak, monitorea... Disko gogorra , disketeen unitateak, monitorea...


Periferiko bakoitza kontrolatzen duen programa Periferiko bakoitza kontrolatzen duen programa (DRIVER) sistema eragileari itsatsi egin behar zaio. (DRIVER) sistema eragileari itsatsi egin behar zaio. Beraz, periferikoa martxan jartzeko hauxe egin behar da:Beraz, periferikoa martxan jartzeko hauxe egin behar da:

Portu zuzenetik konektatu.Portu zuzenetik konektatu. Hau kontrolatzen duen DRIVERra instalatu sistema Hau kontrolatzen duen DRIVERra instalatu sistema

eragilearen zati moduan. eragilearen zati moduan. Sistema operatiboen ezaugarri garrantzitsu bat Sistema operatiboen ezaugarri garrantzitsu bat

erabiltzailearekin edo usuarioarekin arremanetan erabiltzailearekin edo usuarioarekin arremanetan jartzeko era da. Honetarako ERABILTZAILEAREN jartzeko era da. Honetarako ERABILTZAILEAREN INTERFASEA deitzen dena erabiltzenINTERFASEA deitzen dena erabiltzen dute. MS-DOSen MS-DOSen interfase hau testu modukoa da eta Windowsena grafiko interfase hau testu modukoa da eta Windowsena grafiko modukoamodukoa


2.- Aplikaziozko Softwarea.2.- Aplikaziozko Softwarea. Lan zehaztuak egiteko garatuta dauden Lan zehaztuak egiteko garatuta dauden

programak dira. Hauek sistema eragilea erabili programak dira. Hauek sistema eragilea erabili behar dute hardwarea erabil ahal izateko. behar dute hardwarea erabil ahal izateko. Daudenetatik hurrengoak aipatuko ditugu:Daudenetatik hurrengoak aipatuko ditugu:

Textu prozesadoreak: ordenadorearekin Textu prozesadoreak: ordenadorearekin idazteko makina izango balitz bezala lan egiten idazteko makina izango balitz bezala lan egiten dute.dute.

Kalkulo horriak: ordenadorearen bitartez Kalkulo horriak: ordenadorearen bitartez zenbakiekin lan egitea errazten dute.zenbakiekin lan egitea errazten dute.


Datu baseak: Informazioaren ( datuen ) Datu baseak: Informazioaren ( datuen ) erabilpena errazten duten programak dira.erabilpena errazten duten programak dira.

Jokoak.Jokoak. Komunikazio Softwarea: ordenadoreak Komunikazio Softwarea: ordenadoreak

komunikatzeko erabiltzen da. Adibidez komunikatzeko erabiltzen da. Adibidez Interneteko nabegatzaile bat.Interneteko nabegatzaile bat.

3.- Programazio hizkuntzak.3.- Programazio hizkuntzak. Aplikazioak egiteko eta sistema operatibo Aplikazioak egiteko eta sistema operatibo

berriak sortzeko erabiltzen diren tresnak dira.berriak sortzeko erabiltzen diren tresnak dira.

presentación 2

Education