pakistan
TRANSCRIPT
PAKISTAN
1947ko urtean Islam erlijioko musulman batzuek Pakistan nazioa eratzea bultzatu zuten,Indiako induengandik bereiztuz. Ordura arte lurralde hau Indiakoa zen eta.
PAKISTANEKO ERREPUBLIKA ISLAMIKA
KOKAPENAPakistan Asian dago kokaturik.
Inguruan dauden nazioak eta estatuak hauek dira:
-INDIA: Hego-ekialdean
-TXINA:Ipar-ekialdean
-IRAN: Mendebaldean
-AFGANISTAN: Ipar-mendebaldean
-ARABIAKO ITSASOA: hegoaldean144.616.639 biztanle(2001)
803.940km karratu azalera (300.000 España baino gehiago.
Pakistan hitzaren esanahia hauxe da:
Sakratu aratzen lurraldea..............
Pakistango hiriburua Islamabad da(Islameko hiria.
Hau da Pakistango bandera, zuria eta berdea, ilargia erdian eta izar batekin.
Pakistan Indiaren barruan zegoenean, India Ingalaterrako Inperioaren menpe zegoen. Orduan Lurralde honen hiriburua Karachi zen, herri arrantzale eta txikia izatetik komertziorako portu handia izatera pasatu zena.
KARACHI HIRIAPAKISTANEKO KAMIOI TIPIKOA
Historia era laburrean:
-
-2500 KA, Indoren zibilizazioa 1700ka arte.
-Gero persak eta greziarrak ere sartu ziren.
-Gero musulmanak, eta turkiarrak.
-Eta nabarmena: Mogolen inperioa, XVI. Mendetik XVIII.mende arte, Islam erlijioa sendotzen.
-XVIII. Mendean Mogoleak ahuldu ziren eta Britainiako inperioaren menpe geratu ziren.
-Indiak bere independentzia lortzeaz batera . Musulman batzuek Pakistan sortu zuten (1947)
-1971ean Pakistaneko ekialdeko lurralde zati bat gerra baten ondoren banandu egin zen: Bangladesh nazioa sortu zen.
Kultura milenarioak pasatu izan dira hemendik, Ekialderantz, komertziorako bidea zela eta.
Khiber pasabidea, Setaren ibilbidea. Europatik Asiara, ekialdera, bidaia asko egin izan dira Historian zehar, espeziak eta setaren bila. Pakistanetik pasatzen ziren.
Indiara egiten ziren ibilbideak oraindik ikusgarriak dira Pakistaneko mendietan
Setaren ibilbidea
Indoren haranetan “Indoren kultura sortu eta garatu zen orain dela bost mila urte, nekazaritza zen ekonomiaren oinarria.
Antzinako Egiptoko zibilizazio aroan Pakistaneko Indo ibaiaren haranean Indoren kultura garatu zen
Gaur egun oraindik aztarna arkeologiko asko topatzen dira (Indoren kultura)
Antzinako jostailuaIndo ibarraren kultura
SIRKAPen aztarnak
Asiako lurralde honetan betidanik etnia ezberdinak bizi izan dira, Nahiz kultura, nahiz hizkuntza eta baita erlijio ezberdinetako jendea pasatu eta geratu izan da historian zehar.
Hazareak, Mongoliatik omen datorren etnia
Kalash herria ez da musulmana
Huzabat herrietan emakumeak arduratzen dira elikagaiak gordetzen eta banatzen
Emakume kalash, mutil pastunak
Monastegi budista baten hondakinak
Balit gotorlekua, budista
Antzinako hiri baten zoladura, Lurperatuta zegoena
Sij gudaria
Neska pasthun jazkera tradizionalaz
Neska phastun
Putkal monastegia, mendiartean eraikita eta gaur egun oraindik bizirik jarraitzen du budista izan arren
HIZKUNTZAK:.Urdu (hizkuntza ofiziala)
.Punjabi 48%, Siraiki(Punjabiren dialektoa) 10%.
.Sindhi 12%.
.Pashtu 8%.
.Balochi 3%, Hindko 2%, Brahui 1%, Ingelesa (gobernuaren bidez zabalduta), Burushaski,eta besteak 8%
BIZTANLE KOPURUA:144.616.639 ( 2001)
ERLIJIOAK: Islam: (Musulmanak 97%, (Sunni 77% eta Shi'a 20%), kristauak, Hinduistak, eta besteak 3%
DIRUA: RUPIA
Etnia patan,balti
Herri anzestraleak bizi izan dira lurralde zoragarri hauetan
Ume tougal
HIMALAYAKO HERRIAK
MONGOLIA KULTURAKO UMEAK ERE Pakistan lurraldean
Pakistaneko biztanleak alaiak, irrifartsuak eta hospitalarioak direlako, bidaiariarentzako ahaztu ezineko lekua bihurtzen da Pakistan.
Kultura asko, hizkuntza asko, biztanle asko, etnia asko,
Asiako lurralde honetan:
PAKISTAN
Biztanle gehienak musulmanak dira: euren Jainkoa Ala deitzen da eta ezaugarririk ezagunenak hauek dira:
-Ezin dute txerrikirik jan.
-Baraualdiak egiten dituzte urteko sasoi batean, egunez, Ramadam.
-Emakumeek zapi bat eramaten dute buruan, Txili deitzen da.
-Otoitzerako tokiak mezkitak dira.
Mahabat khan Mezkita
Gaur egun
Musulmanak errezatzeko belauniko jartzen dira
Mezkitara sartu aurretik garbitzen....
Musulmanen liburu nagusia “Koran-a”(El Coran) da. Bertan azaltzen da, besteak beste, animaliak zelan hil behar diren, gero jateko.
Lahoreko Mezkita
Sermoilari musulmana, mezkita batean.
Lahore hiriko mezkita
Ramadamen amaieran abere bat sakrifika-tu egiten da jaia ospatzeko.
Pakistan sortu zenean, arrazoia guztiz erlijiosoa zen. Islamaren erlijioak gizartean indar handia dauka, bai eskolan eta baita bizimoduan ere.
Etxetik kanpoko giza-bizitzan gizonezkoak dira nagusi.
Merkatuetan eta diru tratuetan ere gizonezkoak dira nagusi
Emakumeek lan munduan eta gizartean parte hartzeko ahalegin handiak egin behar dituzte
Giza laguntzan ere, eta neskentzako hezkuntza duina lortzeko ahaleginetan
ESKOLA BAT HERRIXKA BATEAN
Pakistaneko emakumeak euren eskubideen alde
HONETARAKO EMAKUMEEN HEZIKETAK GARRANTZIA HANDIA DAUKA
Lorategi ospetsu batean emakume musulmanak.
PAISAIA: INDO ibaiak Pakistan zeharkatzen du. Iparraldean Mendi garaiak daude, tartean Himalaya mendikatekoak, munduko mendirik garaienetakoak.
Himalayako mendiakatea
INDO IBAIA
Karakorum m.Hindu-kush m.
BALTORO GLAZIARRA, PUNTO HONETAN HIRU MENDIKATE BATZEN DIRA: HIMALAYA, KARAKORUM ETA HINDU-KUSH
BALISTO GLAZIARRAPakistaneko iparraldean munduko glaziarrik handienak daude.
MENDI HAUEK OSO ERAKARGARRIAK DIRA EUROPARRENTZAKO, ETA ESPEDIZIO ASKO JOATEN DIRA
Karakorum mendikatean 8000 mko lau gailur daude, “K2” tartean, India eta Pakistanen artean dago
Mendi hauetan ibai asko jaiotzen dira eta hauek elikatzen dute Indo ibaia
Haranetan dauden herrietara joateko errepideak holakoak...
Hau da portadorerik onenetariko bat, lagun ona, alaia, paketsua eta indartsua, bertako herrietako biztanleen eredua,(mendizale neska bat salbatu zuen ibai batera jausi zenean).
Nanga Parbat:8.126 mko mendi tontorra
HISPAR GLAZIARRA
Biafo glaziarra
Zoragarria!
Bakarrik Poloetan daude glaziar hauek baino handiagoak.
PAKISTAN ETA AFGANISTANEN ARTEKO MUGA, paisaia lehorragoa.
Karakorumen, altituderik handienean kokaturik dagoen nazioarteko errepidea dago, Txina eta pakistan batzen dituena.
Nekazaritza produktuak Indo ibaiaren haranetan landatzen dira: garia, arroza, kainaren azukrea, barazkiak, fruta eta kotoia. Etxabereak, behia eta ardia batez ere
Mendietatik eta glaziarretatik jaisten den urak elikatzen da Indo ibaia
HIMALAYAKO MENDIAK PAKISTANEKO NEKAZAL HERRI BATEAN
Ortuak ibarretan
ETXABEREAK ERE BADAUDE, TXERRIA JATEN EZ BADUTE ERE.
NEKAZAL HERRI BATZUTAN OSO POBRE BIZI DIRA.
Merkatu bat kalean
Pakistanen espezie asko saltzen dira eta asko erabiltzen dira sukaldean
Umeak ere merkatuan egoten dira. Hona hemen fruitu lehorrak saltzen
Gozokiak saltzen
Barazki eta fruta mota asko daude Indo ibaiak zeharkatzen dituen lurraldeetan.
Pakistaneko sukaldea eta Indiakoa antzerakoak dira:Curry, masala, kebab (brotxetak), eta tandoori chiken, (labean). Barazki asko jaten dute.
HAGINAK GARBITZEKO ENBOR BATEN AZALA
Alheña saltzen, zuhaizka baten lorea, tintatzeko erabiltzen dena, (gena)
Bazareetan denetatik
topa dezakezu
Gauza bitxiak ere: Kiromanzia egiten dakiena batetik, Eta borrokaldia iragartzen duen kartel bat bestetik.
Hortzak saltzetik kotxeko motor zaharrak konpontzera, denetatik.....
Kainaren azukrea saltzen
Mendebaldean galtzen ari diren lanbide batzuk, Pakistanen kalean bertan ikusten dira: zapataria, esaterako, konpontzen eta saltzen.
Honelako gurdiak ere ikusten dira hirietan.
Jazkera ere ezberdina, bai gizonezkoek bai andrazkoek.
Argazkilari bat kalean.
Irudi honetan Pakistango gizonen eta emakumeen jantzi propioak.
Kolore biziak gustuko dituzte.
-Lahore hiria
-Lahoreko bazarea
-Mogol Gotorlekua Lahoren
Gaur egungo hiriak
LAHORE HIRIA
HIRIAK ERAKARGARRIAK DIRA!
Edertasuna eta kaosa batzen dira.
Edertasuna!Shalimar lorategia Lahoren
Lurrikara izan zenean jende asko etxe barik gelditu zen, eta askok senideak ere galdu zituzten
Orain dela bi urteko lurrikara
Hondamendiaren erdian bizitzak jarraitzen du
ISLAMABADeko merkatua
Shandurreko musika banda
.Afganistaneko ume musulmanak errefugiatuak
.Etxebizitza.
. Yirga, herriko udal batzarrak.
LAHORE HIRIA: MOGOL GOTERLEKUA
ETA BARRUTIK ISPILUEN ARETOA.
PAKISTANEKO AUTOBUS TIPIKOA
LAHOREko museoa