orozkoko aditzak - cultura gobierno de navarranor-nori indikatibo oraina hauek biltzean ni, hi, gu,...
TRANSCRIPT
Orozkoko Aditzak ' Iñaki Gaminde
Lan hau aurkeztean, gure helburua Orozkon erabiltzen diren aditzen ikuspegi orokor bat ematea da. Zuka eta hika bildu nahi izan ditugu, baina kontutan hartu behar da auzo guzietan ez direla berdin erabiltzen; horrela, Azkuek adizkiok Arbaizan Eustakio Manzarbeitiari hartu zizkion eta «zuek»-i dagokion ezaugarritzat beti «ZUBIE» ematen zuen; ni Arbaizan Garbiñe koak galdutzat jo ditzakegu; S. Martin eta Arbaizan eduki genituen ereizleek bertan hitanoa ez zela erabiltzen esaten ziguten. Azkuek bere «FLEXIONA- RIO VIZCAINO» delakoan bildutako adizkiak jarri ditugu ere geuk bilduta- koekin erkatu ahal izateko.
Hona hemen eduki genituen ereizleak: Bengoetxea Txomin Olabarria eta Gregoria
beronen iloba Murueta Manuel Pikaza eta bere emaztea Anunzibai Rufino Ulibarri eta emaztea Udiaga Eusebio Olabarria eta alaba Gallartu Alfredo Azkarai eta emaztea Zaloa Pablo Etxebarria eta emaztea Ibarra Isabel Larrakoetxea eta beste
hiru emakume Arbaiza Garbiñe Manzarbeitia eta beste
emakume bat Urigoiti Jesus M.a Aramendi eta familia
osoa Adaro Jesus Aldekoa Zubiaur Bostpasei gizon
Darabilgun ortografiaz salbuespen batzu ezik Euskaltzaindiari jarraitzen diogu. <<e>> hizki honen bidez «e» eta «i» artean egiten den ebakiera berezi bat adierazi nahi dugu. «Z» eta «TS» ez dira ebakitzen, hauen ordez «S» eta «TZ» erabiltzen ditugu. «D»-ren bustidura adierazteko «Y>> erabiltzen dugu. - «J>> zenbait kasutan guturala izaten da; anajea, jan, joan, jagi, e.a. Auzoen laburdurak: Gailartu Gal. Zubiaurre Zub. Adaro Ada. Bengoetxea Ben. Urigoiti Uri. Arbaiza Arb. Zaloa Zal. Udiaga Udi. Ibarra Iba. Anunzi bai Anu. San Martin S. Mar. Murueta Mur.
INAKI GAMINDE
Orozkoren kokaera
Orozkoren auzoen kokaera: 1. Anunzibai, 2. Murueta, 3. Bengoetxea, 4. Udiaga, 5. Zubiaur, 6. Arbaiza, 7. S. Martin, 8. Ibarra, 9. Zaloa, 10. Gailartu, 11. Adaro, 12. Urigoiti.
O R O Z K O K O ADITZAK
NOR Indikatibo oraina Auzo guzietan berdina da.
nas as
da/de ' gara Sara sarie dire(s)
Azkuek beste hauek aurkitu zituen ere 2:
gara(z) zara(z) zarie(z)
HIKA no k dok gosak dosak
Indikatibo iragana Azkue nintzen intzen zen gintzen zintzen zintzien zirean
Iba. nintzen intzen sen/san gintzen sintzen siñien sirian
Zal. nintzen
Ben. nintzen intzen sanlsen ginian . . sinian
sirean
Arb. nintzan entzin sen gentzin sentzin sintzien . . sirian
Gal. nintzen
nona dona gosena dosena
Udi. nintzen intzen san gintzesan sintzen sintzien sirean
Uri. nintzen intzen sen gintzen sintzen sintzin sirian
Ada. neintzen
1 . Aurreko aditza «i»-z amaitzen denean DE erabiltzen da beste kasuetan DA, adibidez: etorri de, joan da.
2. Azkuek bildutako adizkiak aurkeztean berak erabilitako ortografia errespetatzen dugu, horregatik <<z» erabiltzen dugu.
3. Adizki hauek Txomin Olabarriak (96 urteduna) eman zituen; bere ilobak gintzen, sintzen eta sintzien zerabiltzan.
4. siñien honekin batera «sintzien» entzun genuen ere.
INAKI GAMINDE
intzen san gintzen sintzen sintzin . . sirian
HIKA nintzoan soan gintzoanlgintzosan sosan
intzen san gintzen sintzen sintzein sirean
eintzen sen geintzen seintzen seintzien sirian
nintzoman soman gintzoman/gintzoseman soseman
Hauek hedatuenak direla esan dezakegu, Adaron beste hauek entzun genituen ere: neintzoan neintzoman soan soman geintzoan geintzoman sosan soseman
Baldintza aurrekoa Azkue banintz bintz balitz bagintz gazintz bazintzie balire
Gaur egun hauek ez dira kasik entzuten, batzu bakarrik entzun genituen: banintz (Gal.); balitz (Gal. Ben. Uri.); balire (Gal.)
Baldintza aurreko horien ordez hauek erabiltzen dira: banintzake bintzake balitzake bagintzakes basintzakes basintzakesie balitzakes
Baldintza ondorio oraina Ben. Zub. nintzake nintzeke intzake intzeke litzake litzeke gintzakes gintzikes sintzakes sintzikes
OROZKOKO ADITZAK
sintzakesie litzakes
Uri. nintzeke intzeke litzake g$ntzikes sintzikes sintzikie litzakes
sintzikisie litzikes
Gal. nintzake intzake litzake gintzekes sintzekes sintzekesei litzekes
Adizki hauetan aditz erroa «TZA» dugu, auzo batzutan beronen ordez «TZE» eta «TZI» ager dakizkiguke ere.
HIKA Gizonezkoak Be. nintzakok llitzakok gintzakosak llitzakosak
Emakumezkoak Uri. nintzekona llitzakona gintzakesena llitzakesena
Uri. nintzikok llitzakok gintzakosak llitzakosak
Gal. nintzikok llitzakok gintzekosak llitzekosak
Gal. nintzakona llitzakona gintzekosena llitzekosena
Baldintza ondorio iragana ez da erabiltzen, honen ordez «nintzen», «intzen», e.a. erabiltzen dira.
Subjuntibo oraina Azkue naiten aiten daiten gaitezen zaitezen zaitezen daitezen
Ben. naiten atin da(i)tila gaitesan saitesan saitesen da(i)tisen
Iba. Ada. natin natin
atin daiten datin gaitesan gatisen sadisadsatisan satisen
Zub. natin atila datin gatisen satisen satisien datisen
Uri. natin atlan datin gatisen satisen
INAKI GAMINDE
sadisaila daitesan
satisien datisen
satisien datisen
Ahalezko gero aldia
Ahalezko orain aldiaren ordez gero aldi hau erabiltzen da. Azkue Ben. Zub. neinteke neinteke ninteke einteke einteke inteke leiteke leitike litike geintekez geintekes gintekes zeintekez seintikes sintekes zeintekezie seintikesie sintekesie Leitekez leitikes litikes
Udi. neinteke -
leiteke gentikes sentikes sentikesei leitekes
Uri. ninteke anteke leitike gentekes sentekes sentekese leitekes
HIKA gizonezkoak Ben. ñeintekek Ileitekek geinti2kesak lleitekesak
Uri. ñintekek lletikok gentekosak lleitekosak
Iba. ninteke inteke leiteke gintekes sintekes sintekesie litekes
Gal. neinteke einteke leiteke geintekes seintekes seintekesei leitekes
Ada. ñaintekek llaitekek gaintekesak Ilaitekesak
Gal. ñeintekok lleitekok geintekosak lleitekosak
Ada. nainteke ainteke laiteke gaintekes saintekes saintekesie laitekes
OROZKOKO ADITZAK
emakumezkoak
Ada. Uri. ñainttkena ñintiikena Ilaitikena lletikona gaintekesena gentikesena llaittkesena lleitiikesena
Ahalezko iragana Azkue neintekean eintekean leitekean geintekezan zeintekezan zeintekezean leitekezan
HIKA ñeintekian lleitekian geintekiasan lleitekiasan
Agintera Azkue adi bedi zaitez zaiteze beitez
Ben. neintekian eintekean leitekian geintekesan seintekesan seintekesian leitekesan
ñeintekeman lleitekeman geintekeseman lleitekeseman
Gal. ñeintekona lleitekona geintekosena lleitekosena
Iba. neintiikian einttkian leittkian geintikesan seintikesan seinttkiesan leittkesan
Iba. Zub. adi adi bedi bedi satidsadis satis satisie/sadisie satisie beites beites
Ben. Uri. al adi bedi/beti bedi sa(i)tis satis satisie satisie beites beites
NOR-NORI Indikatibo oraina Hauek biltzean Ni, Hi, Gu, Zu eta Zuek-i dagozkienak ezin izan genituen bildu.
HURA Anu. Mur. Ben. Zub. Yat yata Yat yata yata yata yata yata
5. Adizki hauetaz Azkuek beroriketan bakarrik erabiltzen zirela zioen: geuk horrela entzun ditugu ere.
INAKI GAMINDE
yako yaku yatzu yatzue yakue
Udi. yata
yako yaku yatzu yatzue yakue
Iba. Yat yata yanta yako yaku yatzu yatzue yakie
HAIEK Anun. yatas yatas -
yakos yakus yatzus yatzues yakues
Udi. yatas -
yakos yakus yatzus yatzues yakues
Iba. Ada. yatas yatas
yako yaku yatzu yatzue yakie
Manz. yata yata yanta yako yaku yatzu yatzue yakie
Zal. Yat yata yanta yako yaku yatzu yatzui yakui
Mur. yatas yatas -
yakos yakus yatzus yatzues yakies
Manz. yatas yatas yantas yakos yakus yatzus yatzues yakies
Gal. yatas yatas
yako yakugu yatzu yatzue yakue
Arb. yata yata yanta yako yaku yatzu yatzuei yakuei
Gal. Yat yata yanta yako yaku yatzu yatzue yakie
Ben. yatas yatas -
yakos yakugus yatzus yatzues yakues
Arb. yatas yatas yantas yakos yakus yatzus yatzuis yakueis
Zal. yatas yatas
yako yaku yatzu yatzue yakue
S. Mar. Yat -
yako yaku yatzu yatzui yakui
Uri. Yat yata yanta yako yaku yatzu yatzue yakei
Zub. yatas yatas -
yakos yakus yatzus yatzues yakues
S. Mar. yatas - -
yakos yakus yatzus yatzuis yakuis
Uri. yatas yatas
OROZKOKO ADITZAK
yantas yantas yakos yakos yakus yakus yatzus yatzus yatzues yatzues yakies y akies
HIKA-HURA Gizonezkoak Ben. Zub. yatak yatak yakok yakok yakuguk yakuk yakuek yakuek
Zal. yatak yakok yakuk yakeik
Uri. yatek yakok yakuk yakeik
Emakumezkoak Iba. Ada. Gal. Uri. yatana yatana yakone yakone yakune yakune yakiena yakeine
HIKA-HAIEK Gizonezkoak Ben. Zub. y atasak yatasak yakosak yakosak yakugusak yakusak yakuesak yakuesak
Uri. Mur. yatesak yatasak yakosak yakosak yakusek yakusak yakiesak yakisak
Emakumezkoak Iba. Uri. yatasana yatesana yakosana yakosena yakusena yakusena yakisana yakiesana
yantas yantas yakos yakos yakus yakus yatzus yatzus yatzuis yatzues yakeis yakeis
Iba. Ada. Gal. yatak yakok yakuk yakiek
Mur. yatak yakok yakuk yakuik
Iba. Ada. Zal. yatasak yatasak yakosak yakosak yakusak yakusak yakiesak yakeisek
Gal. yatasak yakosak yakusek yakiesak
Gal. yatasana yakosana yakusena yakiesena
INAKI GAMINDE
Indikatibo iragana
HURA Ben. yatan yatan -
yakon yakugun yatzun yatzuen yakuen
Zal. yatan yatan -
yakon yakun yatzun yatzuin yakein
Arb. yatan yatan
yakon yakun yatzun yatzuin yakuin
HAIEK Udi. yatasan yatasan -
yakosan yakusen yatzusen yatzuesan yakuesan
Udi. yatan -
yakon yakun yatzun yatzuen yakuen
S. Mar. yatan - -
yakon yakun yatzun yatzuin yakuin
Manz. yatan yatan
yakon yakun yatzun yatzuen yakien
Ben. yatasan yatasan -
yakosan yakugusan yatzusan yatzuesan yakuesan
Zal. S. Mar. yatasan yatasan yatasan - - -
yakosan yakosan yakusan yakusan
Iba. yatan yatan yantan yakon yakun yatzun yatzuen yakien
Uri yatan yatan yantan yakon yakun yatzun yatzuen yakien
Mur. yatan yatan -
yakon yakun yatzun yatzuen yakien
Iba. Uri. Mur. yatasan yatasan yantasan yakosan yakusan yatzusan yatzuesan yakiesan
Gal. yatasan yatasan yantasan yakosan yakusan
Gal. yatan yatan yantan yakon yakun yatzun yatzuen yakien
Arb. yatesan yatesan -
yakosan yakusen yatzusen yatzuisan yakuisan
OROZKOKO ADITZAK
yatzusan yatzuisen yakesein
HIKA-HURA Gizonezkoak Ben. yatan yakoan yakuguan yakuan
Emakumezkoak Uri. yataman yakoman yakuman yakieman
HIKA-HAIEK Gizonezkoak Ben. yatasan yakoasan yakuguasan yakuesan
Uri. yatasan yakoasan yakuasan yakiasan
yatzusan yatzusan yatzuisan yatzuesan yakuisan yakisein
Mur. yatan yakoan yakuan yakuan
Gal. yataman yakoman yakuman yakumein
Mur. yatasan yakoasan yakuasan yakuasan
Gal. yatasan yakoasan yakuasan yakosein
Zal. Gal. yatan yakoan yakuan yakuein
Zal. yatasan yakuasan yakuasan yakeisein
Emakumezkoak
Uri. Gal. yatasaman yatasaman yakosaman yakoseman yakuseman yakuseman yakieseman yakosemein
Baldintza aurrekoa Gaur baldintzaren ordez ahalezkoak erabiltzen dira; honako hauek Azkuek bildutakoak dira:
HURA balitzakit balitzakik balitzakine balitzakio
HAIEK balitzakidez
- -
balitzakioz
Uri. yatan yakoan yakuan yakian
INAKI GAMINDE
balitzakigu balitzakizu balitzakizue balitzakiue
Baldintza ondorioa
HURA litzakit litzakik litzakine litzakio litzakigu litzakizu litzakizue litzakiue
Subjuntibo oraina
HURA .
Azkue dakidan - -
dakion dakigun dakizun dakizuen dakioen
HAIEK Azkue dakidezan
dakiozan dakiguzan dakizuzan dakizuezan dakioezan
Ben. dakitela dakiala -
dakion dakigun dakisun dakisuen dakiuen
Ben. dakitesan dakiasala -
dakiosala dakigusela dakisusela dakisuesala dakisiela
HAIEK litzakidez
-
litzakioz litzakiguz litzakizuz litzakizuez litzakiuez
Udi. dakiden - -
dakion dakigun dakisun dakisuen dakiuen
balitzakiguz balitzakizuz balitzakizuez balitzakiuez
Udi. dakidesan -
dakiosan dakigusen dakisusen dakisuesan dakiuesan
Ahalezko geroa
HURA Azkue Ben. Udi. Iba. leitekit leikit-leitiket leikit(e) leikit leitikik leikite - - leitikine - - - leitekio leikio leikio leikio leitekigu leikigu leikigu leikiu
OROZKOKO ADITZAK
leitekizu leitekizue leitekioe
HAIEK Azkue leitekidez -
leitekioz leitekiguz leitekizuz leitekizuez leitekioez
HIKA-HURA lleikitek lleikiok lleikiguk lleikiek
HIKA-HAIEK lleikitesak lleikiosak lleikigusak lleikiesak
leikisu leikisue leikiue
Ben. leikites leikites -
leikios leikigus leikisus leikisues leikiues
Ahalezko iragana HURA Azkue Ben. leitekidan lekiten
lekiten - -
leitekion lekiyon leitekigun lekigun leitekizun lekisun leitekizuen lekisuen leitekioen lekiyuen
HAIEK Azkue leitekidezan - -
leitekiozan leitekiguzan leitekizuzan leitekizuezan leitekioezan
Ben. lekitesan lekitesan -
leki~osan lekigusen lekisusen lekisuesan lekiyuesan
leikisu leikisui leikiue
Udi. leikites
-
leikios leikigus leikisus leikisues leikiues
lleikitena lleikiona lleikigune lleikiena
lleikitesena lleikiosena lleikigusena lleikiesena
leikisu leikisue leikie
Iba. leikites
- leikios leikius leikisus leikisues leikies
Iba. leikiten - -
leikion leikiun leikisun leikisuen leikien
Iba. leikitesan
- leikiosan leikiusan leikisusen leikisuesan leikiesan
INAKI GAMINDE
HIKA-HURA llekitian llekioan llekiguan llekiuen
HIKA-HAIEK llekitiesan llekiosan llekiguasan llekiuesan
llekiteman llekioman llekiguman llekiueman
lle kitemasan Ilekiomasan llekigumasan llekiuemasan
NORK-NOR Indakatibo oraina NORK-NOR-i dagozkion adizkiak auzo batzutan bakarrik erabiltzen dira eta berauetan ere zaharrek bakarrik; hauen ordez NORK-NORI-NOR-i dagozkionak entzuten dira.
N I Azkue no k nona nau nozu nozubie naudie
Be. Iba. Uri. Gal nok nona nau nosu nosue naudie
Azkuek adizkiok Arbaizan Eustakio Manzarbeitiari hartu zizkion eta «zuek»-i dagokion ezaugarritzat beti «ZUBIE» ematen zuen; ni Arbaizan Garbiñe Manzarbeitiarekin egon nintzen zeina Eustakioren alaba bait da eta honek ez zituen «ZUBIE» horren bidez osaturiko adizkiak ezagutzen, gainera horien ordez «dostek», «daust», e. a. erabiltzen zituen.
H I Azkue autzet autzo autzegu autze
Be. autzet autzo autzegu autzie
Adizkiok Txomin Olabarriak (95 urteduna) bakarrik zezaguzkien. Adizkiok «NOR-NORI-NOR»-enak dirudite: nik hi beste bati nor a.e. nori nork @ au tze t
guk hi beste bati nor a.e. nori nork @ au tze gu
OROZKOKO ADITZAK
HURA Ben. dot dok dona dau dogu dosu dosue daudie
Udi. dot dok -
dau dogu dosu dosue dodie
Zal. dot dok
dau du dosu dosui dodei/daudei
GU Azkue gozak gozena gatuz gozuz gozubiez gatuez
Uri. gosak gosena gatus gosus gosues gatues
Anun. dot dok -
dau dou dosu dosue daude
Arb. dot dok -
dau du dosu dosue/dosuei daudie/deie
Uri. dot dok dona dau dou dosu dosue daudie
Ben. gaitusek
gatus gosus gosues gatues
Gal.
gatu gatusu gatusuei gatue
Mur. dot dok -
dau du dosy dosue daudie
Iba. dot dok dona dau du dosu dosue daudie
Gal. dot dok dona dau du dosu dosue dorei/daudei
Iba. gosak gosena gaitu gosus gosues gaitue
Zub. dot dok
dau duu dosu dosue daudie
S. Mar. dot -
dau du dosu dosui daudie
INAKI GAMINDE
zu Azkue zatudaz zatuz zatuguz zatubiez
Uri. satut SdtU
yatzu satues
ZUEK Azkue zatubiedaz zatubiez zatubieguz zatubiez
Uri. satuet satues yatzue satues
HAIEK Ben. dodas dosak -
ditus dogus dosus dosues ditues
Arb. doas dosak
daus dus dosus dosueis deies
Zal. dodas dosak
Ben. saitut saitu saitugus saitues
Gal. satut satu yatzu satues
Ben. saituet saituse saitugues saitusie
Gal. satuseit satues sarie satusei
Zub. dodas dosak -
ditus dus dosus dosues daudies
Iba. dodas dosak dosena ditus dus dosus dosues daudies
Uri. dodas dosak
Iba. saitut saitu saituu saitue
Iba. saituet saitue saitugus saitue
Mur. dodas dosak -
ditus dus dosus dosues ditues
S. Mar. dodas - -
daus dus dosus dosuis daudies
Gal. doas dosak
Udi. dodas dosak -
ditus dogus dosus dosues ditues
OROZKOKO ADITZAK
- ditu dus dosus dosuis ditui
HIKA Gizonezkoak
NI Ben. ñok ñuek
HURA Ben. yoar yok youk yuek
Gal. Ada. Zal. yoat yok Y+ yuik
GU Ben. gaitusek gatuesak
HAIEK Ben. yoadas yosak yousek yuesak
dosena dosena ditus ditu dous dus dosus dosus dosues dosufs ditues ditue
Iba. ñok ñuik
Zub. yoat yok yuuk yuek
Uri. yoat yok yuk yeuriek
Uri. ñok iiauriek
Iba. yoat yok yuk yoik
Uri. Gal. gatusek gatusek gatuesak gatuesak
Zub. Mur. Iba. yoadas yoadas yosak yosak yusek yoaus yuesak yuisak
Ada. yoadas yosak yusek yaudiesak
Zal. Uri. Gal. yoadas yoasat yosat yosak yosak yosak yusek yusek yusek yuisek yeurisak yuseik
INAKI GAMINDE
Emakumezkoak
N I Iba. Uri. nona ñona ñuina ñauriena
HURA Iba. Ada. yomat yomat yona yona yune yune y oina yuina
G U Uri. Gal. gatusena gatusena gatuesana gatuesena
HAIEK Iba. Ada. yomadas yomadas yosana yosana yomaus yuisena yuisena yaudiesana
Indikatibo iragana
N I Azkue Ben. neunduan nuen nendunan - nenduin nauen nenduzun nosun nenduzuen nosuen nendubien naudien
H I Azkue Ben. endudan autzeden enduin autzen endugun autzegun enduen autzien
HURA Azkue Ben. nendun nendun enduin endun euen auen/euen
Uri. Gal. yomat yomat yona yona yune yune yauriena yunei
Uri. Gal. yosemat yosemat yosena yosena yusena yusena yeurisena yuseina
Iba. noan -
nauen nosun nosuen naudin
Udi. nendun endun auen
OROZKOKO ADITZAK
g enduin zenduin zendubien eudien
Mur. nendun endun euen gendun sendun senduen eudien
Uri. nendun endun euen gendun sendun senduin odein
G U Azkue genduazen -
genduzen genduzuzen genduzubiezan gendubiezan
zu Azkue zendudazan zenduzen zenduguzen zendubiezan
ZUEK Azkue zendubiedazan zendubiezan zendubieguzan zendubiezan
HAIEK Azkue nenduzen enduzen
gendun gendun sendun sendun senduen senduen audiedeudien audien
Iba. nendun endun euen gendun sendun senduin eudien
Gal. nendun endun euen gendun sendun senduen orein
Zal. nendun endun euen gendun sendun senduin orein
Arb. nendun endun euen/auen gendun sendun senduedsenduin audien/eien
Ben. Iba. Gal. gaituan - - - - -
gaitusen gaitusen gatusen gaitusun - - gaitusuen - - gaituesan gaituesan gatusein
Ben. Iba. Gal. saituden saituden saituden saitusen saitusen satusein saitugun saitugusen - saituesan saituesan satusen
Ben. Iba. Gal. saituedasan saituedasan satudein saituesan saituesan satusein saituegusan saituegusan - saitusien saituesan satusein
Ben. Udi. nendusen nendusen endusen endusen
INAKI GAMINDE
euezan genduzen zenduzen zendubiezan euezen
Iba. nendusen endusen euesan gendusen sendusen senduesan eudiesan
Uri. nendusen endusen euesan gendusen sendusen senduisen odeisen
HIKA
Gizonezkoak
N I Ben. ñuan ñuen
HURA Ben. ñenduan yoan genduan yuen
G U Ben. gaituasan gaituesan
HAIEK Ben. ñenduesan yosan
euesan gendusan sendusan senduesan eudiesan
Ada. nendusan endusan euesan gendusan sendusan senduisan eudiesan
Arb. nendusen endusen auesan gendusen sendusen senduisen audiesan
eusan gendusen sendusen senduesan audiesan
Zal. nendusen endusen eusan gendusen sendusen senduisen oisein
Gal. nendusen endusen eusan gendusen sendusen senduiesen oreisan
Uri. Zal. Iba. Ada. Gal. ñenduan ñeinduan ñenduan yoan yoan yoan genduan geinduan genduan yuin yuin yoin
Gal. gatusan gatusein
Iba. Ada. ñendusan ñeendusan yosan yosan
OROZKOKO ADITZAK
genduasan gendusan geindusan yuesan yuisan yuisan
Zal. Uri. Gal. ñendusan ñendusan ñendusan yosan yosan yosan gendusan gendusan gendusan yoisein yoisen yosein
Emakumezkoak
HURA Iba. Uri. Gal. ñenduman yoman genduman yumein
G U Gal. gatuseman gatusemein
HAIEK Uri. Gal. ñenduseman ñenduseman yoseman yoseman genduseman genduseman yoiseman yosemein
Baldintza aurrrekoa Gaur baldintza aurrekoaren ordez ondorioa erabiltzen da aurretik «BA» jartzen zaiolarik; Azkuek, ordea, hauek bildu zituen:
HURA banendu bendu baleu bagendu bazendu bazendubie baleudie
Baldintza ondorioa
HAIEK banenduz benduz baleuz bagenduz bazenduz bazendubiez baleudiez
HURA Azkue Ben. Zub. neunke naunke naunke eunke aunke eunke leuke lauke leuke
Uri. Ada. Iba. neunke eunke/aunke (Uri.) leuke
INAKI GAMINDE
geunke gaunke zeunke saunke zeunkeie saunkie leukeie laukie
HAIEK Azkue neunkez eunkez leukez geunkez zeunkez zeunkeiez leukiez
HIKA
HURA ñaunkeklñeunkek Ilaukekllleukek gaunkeklgeunkek llaukiekllleukiek
Ben. paunkes aunkes laukes gaunkes saunkes saunkies laukies
HAIEK ñaunkesaklñeunkesak llaukesakllleukesak gaunkesak/geunkesak llaukiesak/lleukiesak
Subjuntibo oraina
HURA Azkue daiden -
daien daigun
aizun d . aizuen d .
daien
Ben. daiden daiala -
daiala daigun d aisun '
daisuen daien
HAIEK Azkue Ben. daidezan daidesan - daisan
geunke geunkelgaunke seunkelsaunke seunke seunkie seunkie leukie leukie
Iba. neunkes eunkes leukes geunkes seunkes seunkies leukies
ñaunkenalñeunkena Ilaukena/lleukena gaunkenalgeunkena llaukiena/lleukiena
ñaunkesenalñeunkesena llaukese~ia/lleukesena gaunkesenalgeunkesena llaukiesenallleukiesena
Udi. Iba. daiden -
daian daigun daisun daisuen daien
Ada. daidesan d ' alsan
Ada daiden daian daimala daien daigun d ' aisun daisuin daien
- - daiseman daiezan daisala daisan daiguzan daigusen daigusen d ' aizuzan d ' alsusen daisusen
OROZKOKO ADITZAK
aizuezan d ' d ' aisuesan daisuisan aiezan d ' daiesan daiesan
Ahalezko geroa
HURA Azkue nengi engi legi Fng i zengi zengie legie
HAIEK Azkue nengiz engiz legiz gengiz zengiz zengiez legiez
Uri. Iba. neinke einke leike geinke seinke seinkie leikie
Ben. Ada. Udi. nengi -
leike gen@ sengi sengie leikie
Ben. Iba. Uri. Udi. neinkes nengis einkes - leikes leikes geinkes gengis seinkes sengis seinkies sengies leikies leikies
HIKA-HURA
Gizonezkoak Ben. Ada. Uri. ñeinkek ñeinkiek ñeinkek lleikek lleikiek lleikik geinkek geinkiek geinkek lleikiek lleikiek Ileikiek
Emakumezkoak Uri. ñeinkine lleikena geinkine lleikiena
HIKA-HAIEK ñeinkesak ñeinkesena lleikesak lleikesena geinkesak geinkesena lleikiesak lleikiesena
INAKI GAMINDE
Ahalezko iragana
HURA Ben. neinkian einkian leikian geinken seinken seinkien leikien
Iba. neunkean eunkin leukean geunkean seunkean seunkien leukien
Ibarran erabiltzen direnek baldintzazkoak dirudite.
HAIEK Ben. neinkesan einkiesan leikesan geinkesan seinkesan seinkiesan leikiesan
Iba. neunkesan eunkisan leukesan geunkesan seunkesan seunkiesan leukiesan
HIKA-HURA ñeinkian ñeinkiman lleikian lleikiman geinkian geinkiman lleikien lleikieman
HIKA-HAIEK ñeinkiasan ñeinkiseman lleikiasan lleikiseman geinkiasan geinkiseman lleikiesan lleikieseman
Agintera
HURA eik eina/eine (Ada.) bei
eisue beie
HAIEK eisek eisena
- OROSKOKO ADITZAK
beis eisus eisues beies
NORK-NORI-NOR Indakatibo oraina singularra
NIRI Az kue Ben. daustek daustek duastena - daust daust daustezu daustesu daustezubie daustesue daustie daustie
Udi.
deust dostesu dostesue dostie
S. Mar.
daust dostesu daustesui dostei
Mur. deustek A
deust deustesu deustesue deustie
Iba. dostek dostena deust/dost dostesu dostesue dostie
Uri. daustek daustena daust daustesu daustesue daustie
Gal. dostek dostena dost dostesu dostesui dostei
HIRI (mutil) Azkue Ben. deuet dauat daue daua deuegu dauagu daubie daue
Iba. doat daue
Zal. dautat daute
Zub. dostek
daust dostesu dostesue daustie
Zal. dostek
daust dostesu dostesui dostei
Arb. dostek
daust dostesu dostesue/dostesui deuste/dausti
Zub. doat daue yata daue
Uri. duat daue
Mur. dauat daue yata daurie
Gal. duat/doat daua<
INAKI GAMINDE
yata daue
yata dautei
yata dauei
yata daue
HIRI (neska) Azkue Iba. Uri. Gal. deumat domaddeumat daumat dumat deume deume daume dauma deumagu yanta yanta yanta deumei deume daumei daume
HARI Azkue deutzet deutzek -
dautzo deutzegu deutzezu deutzezubie dautzie
Zal. dotzet dotzek -
dotzo dotzu dotzesu dotzesui dotzei
Ben. dautzet dautzek -
dautzo dautzagu dautzesu dautzesue dautzie
Sa. Mar dautzet - -
dotzo dautzu dotzesu dautzesui dotzei
Arb. Mur. dotzet dautzet dotzek dautzek - -
dotzo dotzo dotzu dautzu dotzesu dautzesu dotzesue/dotzesui dautzesue dotzie/dotzei dautzie
GURI Azkue Ben. deuskuk dauskuk deuskune - deusku dausku deuskuzu dauskusu deuskuzubie dauskusue deuskubie dauskue
Iba. dotzet dotzek dotzena dotzo deutzau dotzesu dotzesue dotzie
Uri. dautzet dotzek dotzena dotzo dotzu dotzesu dotzesue dotzie
Gal. dotzet dotzek dotzena dotzo dotzu dotzesu dotzesuei dotzei
Iba. deuskuk/doskuk deuskune dosku deuskusu deuskusue doskue
OROZKOKO ADITZAK
Zal. doskuk
S. Mar. -
Uri. doskuk doskune dosku doskusu doskusue doskue
dosku doskusu doskusui doskui
dosku doskusu doskusui doskui
Arb. doskuk
Mur. doskuk
Gal. doskuk doskune dosku doskusu doskusuei doskuei
- dosku doskusu doskusui doskui
dosku doskusu doskusue doskue
ZURI Azkue deutzut deutzu deutzugu deutzubie
Udi. dotzut dotzu yatzu dotzue
Ben. dautzut dautzu dautzugu dautzue
Iba. dotzut dotzu yatzu dotzue
Zal. dotzut dotzu yatzu dotzui
S. Mar. dotzut dotzu dotzu dotzui
Uri dautzut/dotzut dautzu/dotzu yatzu dautzue/dotzue
Ar . dotzut dotzu dotzu dotzui
Mur. dautzut/dotzut dautzu/dotzu yatzu dautzue/dotzue
Gal. dotzut dotzu yatzu dotzuei
ZUEI Udi. Iba. Zub. dotzuet dotzue yatzue dotzue
Azkue deutzubiet deutzubie deutzubiegu deutzubie
Ben. dautzuet dautzue dautzuegu dautzue
Zal. dotzuit dotzui yatzui dotzui
S. Mar. dotzuit dotzui dotzui dotzuei
Uri. dautzuet/dotzuet dautzue/dotzue yatzue dautzue/dotzue
Arb. dotzuet/dotzuit
Mur. dautzuet
Gal. dotzueit
INAKI GAMINDE
dotzue/dotzuei dotzuei dotzuei
H AIEI Azkue dautzet deutzek deutzena dautze deutzegu deutzezu deutzezubie deutzie
Zal. dotzeit dotzek -
dotzei dotzu dotzesu dotzesui dotzei
Arb. dotzeit
dotze dotzu dotzesu dotzesuei dotzei
HIKA
Gizonezkoak
NIRI Ben. yaustek yaustiek
Uri. yaustek yaustiek
dautzue yatzue dautzue
Ben. dautziet dautzek -
dautzie dautzegu dautzesu dautzesue dautzie
S. Mar. dotzeit
dotzei dautzu dotzesu dotzesui dotzei
Mur. dotziet dotzek
dotze dotzu dotzesu dotzesue dotzie
Zub. yostek yostiek
Mur. yeustek yeustiek
dotzuei yatzuei dotzuei
Iba. dotziet dotzek dotzena dotzie dotzu dotzesu dotzesue dotzie
Uri dotziet dotzek dotzena dotzie dautzu/dotzu dotzesu dotzesue dautzie/dotzie
Gal. dotzeit dotzeik dotzenei dotzei dotzei dotzesu dotzesuei dotzei
Iba. yostek yostiek
Gal. yostek yosteik
Zal. yostek yosteik
OROZKOKO ADITZAK
HARI Ben. Iba. Zal. yautzat yotzat yotzat yautzek yotzek yotzok yautzeuk yotzuk yotzuk yautziek yotzik yotzeik
Uri. Mur. Gal. yotzat yautzat yotzat yotzek yautzek yotzek yotzuk yautzuk yotzuk yautziek yautziek yotzeik
GURI Ben. Zub. Iba. yauskuk yoskuk yoskuk yauskuek yoskuek yoskuek
Zal. Uri. Gal. yoskuk yoskuk yoskuk yoskuik yaus kuik yoskuik
HAIEI Ben. Iba. Zal. yautziet yotzi(a)t yotzeit yautziek yotzik yotzeik yautzeguk yotzuk yotzuk yautziek yotziek/yotzeik yotzeik
Uri. Mur. Gal. yautziet yautziet yotzeit yautziek yautziek yotzeik yotzuk yautzuk yotzuk yautziek yautziek yotzeik
Emakumezkoak
NIRI Iba. Uri. Gal. yostena yaustena yostena yostiena yaustiena yosteina
HARI Iba. Uri. Gal. yotzemat/yeuqtzat yontzat yotzemat yotzena yotzena yotzena yotzune/yontzaune yotzune yotzune yontzina yautziena/yotziena yotzenei
INAKI GAMINDE
GURI Iba. Uri. Gal. yoskune yoskune/yauskune yoskune yoskuena yoskuine yoskunei
HAIEI Iba. Uri. Gal. yontzit yautziemat yotzemeit yotziena yautziena yotzenei yontzeune yotzune yotzune yotzeina yautziena yotzenei
Indikatibo orain plurala
NIRI Azkue Iba. S. Mar. deustezak dostesak - - dostesana -
deustez dostes dostes deustezuz dostesus dostesus deustezubiez dostesues dostesuis daustiez dosties dausteis
Uri. Arb. Gal. dostesak dostesak dostesak dostesena - dostesena dostes deustes dostes dostesus dostesus dostesus dostesues dostesuis dostesuis dausties deustis dosteis
HIRI (mutil) Azkue Iba. Uri. deuadaz doadas duadas deuez dues dues deuaguz yatas yatas deubiez duis duis
HIRI (neska) Iba. Uri. Gal. dumadas dumadas dausemat dumes dumes daumas yatamas yantas yantas dumes dumeis daumeis
Gal. duasat dauas yatas daues
HARI Azkue Iba. S. Mar. deutzedaz dotzedas dotzedas deutzezak dotzesak - - dotzesena -
deutzez deutzeguz deutzezuz deutzezubiez deutziez
Uri. dotzedas dotzesak dotzesena dotzes dotzus dotzesus dotzesues dotzies
GURI Azkue deuskuzak -
deuskuz deuskuzuz deuskuzubiez deuskubiez
Uri. doskusek dos kusena doskus doskusus doskusues doskues
ZURI Azkue dautzudez dautzuz dautzuguz dautzubiez
Uri. dotzudes dotzus yatzus dotzuis
ZUEI Azkue dautzubiedaz dautzubiez
OROZKOKO ADITZAK
dotzes dotzus dotzesus dotzesues dotzies
Arb. dotzeas dotzesak -
dotzos dotzus dotzesus dotzesuis dotzeis
Iba. doskusek doskusena doskus doskusus doskusues doskues
Arb. doskusek -
doskus doskusus doskusuis doskuis
Iba. dotzudes dotzus yatzus dotzues
Arb. dotzudes dotzus dotzus dotzuis
Iba. dotzuedas dotzues
dotzes dautzus dotzesus dotzesuis dotzeis
S. Mar. - -
doskues doskusus doskusuis doskuis
S. Mar. dotzudes dotzus yatzus dotzuis
Uri. Arb. dotzuedas dotzuidas dotzues dotzueis
INAKI GAMINDE
dautzubieguz yatzues dautzubiez dotzuis
HAIEI Azkue dautziedaz dautziezak -
dautziez dautzieguz dautziezuz dautziezuez dautziez
HIKA Gizonezkoak
NIRI Iba. yostesak yostiesak
Iba. dotziedas dotziesak dotzisena dotzies dotzus dotzesus dotzesues dotzies
Uri. yostesak yeustisek
H ARI Iba. Gai. yotzadas yo tzadas yotzesak yotzesak yotzusek yotzusek yotziksak yotzeseik
GURE Iba. Gal. yoskusek yoskusek yoskusek yoskuseik
HAIEI Iba. Gal. yotziedas yotzeisat yotzi6sak yotzeseik yotzusek yotzuseik yotziesak yotzeseik
Emakurnezkoak
NIRI Iba. yostesana yostiesana
Uri. yostesana yeustisena
yatzues dotzuis
Uri. dotziedas dotziesak dotzisena dotzies dotzus dotzesus dotzesues dotzies
Gal. yostesak yosteseik
Gal. yostesena yosteceina
dotzueis dotzueis
Arb. dotzeidas - -
dotzes dotzus dotzesus dotzesueis dotzeis
OROZKOKO ADITZAK
HARI Iba. Gal. yotzemadas yotzemadas yotzesena yotzesena yotzusena yotzusena yotziesena yotzeseina
GURI Iba. Gal. yoskusena yos kusena yoskusena yoskuseina
HAIEI Iba. yotziemadas yotziesena yotzusena yotziesena
Indakatibo iragana singulara
NIK Azkue Ben. Udi. neuan nauan - - - -
neuntzen neuntzan nontzen neuntzun nontzun nontzun neuntzubien nontzuen nontzuen neuntzen neuntzien nontzien
Iba. Ada. Uri. neuan nuan nauan neuman numan nomanlnauman neuntzen neuntzen nauntzen nontzun nontzun nontzun nontzuein nontzuen nontzuen neuntzein neuntzien nauntzienlneuntzein
Arb. Mur. Gal. nauan nauan nuan - - numan
nauntzen nauntzen nontzen nauntzun neuntzun nontzun nauntzuin neuntzuen nontzuin nontzin nauntzien nontzein
HIK (mutil) Azkue Ben. Iba. eusten eustan ostan euntzen auntzanleuntzan ontzan
INAKI GAMINDE
euskun euntzen
Uri. eustan auntzan euskun auntzien
HIK (neska) Iba. osteman auntzeman oskuman auntziman
HARK Azkue eusten euan -
eutzen euskun eutzun eutzubien eutzen
Iba. osten euan uman eutzen euskun/os kun otzun otzuen otzien
Mur. osten auan -
otzen oskun otzun otzuen otzien
GUK Azku geuen
euskun oskun auntzien/euntzien ontzien
Arb. Gal. austan ostan auntzen ontzan auskun oskun auntzin ontzein
Uri. Gal. eusteman osteman auntzeman ontzeman euskuman oskuman auntzieman ontzemein
Ben. eustan auan -
autzen/eutzen euskun autzun/eutzun autzuen/eutzuen autziedeutzien
Uri. eusten euan euman eutzen euskun otzun otzuen eutzien
Gal. osten uan uman otzen oskun otzun otzuin otzein
Udi. osten oan -
otzen oskun otzun otzuen otzien
Arb. osten auan uman otzen oskun otzun otzuen/otzuin otzien/otzein
Ben. Udi. gauntzadyatan -
OROZKOKO ADITZAK
- geuntzen geuntzun geuntzuen geuntzien
Iba. yatan yantan geuntzen yatzun yatzuen geuntzien
ZUK Azkue zeusten zeuntzen zeuskun zeuntzen
Iba. ostesun sauntzen oskusun sauntzien
Arb. sausten sauntzen sauskun sauntzien/sauntzin
ZUEK Azkue zeustien zeuntzien zeuskubien zeuntzien
Iba. ostesuen seintzen oskusuen seintzien
- -
gauntzen gontzen gauntzun/geuntzun yatzun gauntzuen/geuntzuenyatzuen gauntzien gontzien
Uri. Arb. yatan -
yantan - geuntzen gauntzen yatzun gauntzun yatzuen gauntzuin geuntzien gauntzein
Ben. Udi. seustan sosten sauntzan/seuntzan seuntzen seuskun seuskun sauntzien/seuntzienseuntzien
Uri. Gal. eustesun sosten seuntzen sontzen seuskun soskun seuntzien sontzein
Ben. Udi. seustien sostien sauntzien/seuntzienseuntzien seuskuen seuskuen sauntzien/seuntzien seuntzien
Uri. Gal. ostesuen sostein seuntzein sontzein oskusuen soskuin seuntzein sontzein
Gal. yatan yataman gontzen yatzun yatzuin gontzein
Arb. saustien/saustein sauntzien/sauntzin
INAKI GAMINDE
sauskuenlsauskuin sauntzien/sauntzein
HAIEK Azkue eustien euen
eutzen euskubien eutzubien eutzubien eutzien
Iba. ostien uien umein eutzien eus kuen/os kuen otzuen otzuen eutzien
Arb. ostien/ostein uein umein otzienlotzin oskuen/oskuin otzuen/otzuin otzuen/otzuin otzien/otzin
HIKA
Gizonezkoak
NIK Ben. ñeuntzan ñeuntzien
HARK Ben. yaustan yautzan yauskuan yautzien
Ben. austiedeustien audien
autzien/eutzien auskuenleuskuen autzuen/eutzuen autzuen/eutzuen autzien/eutzien
Uri. ostien uiein umein otzein oskuen otzuen otzuein otzien
Iba. Uri. ñauntzan ñauntzian
Iba. yostan yotzan yuskan yotzian
Udi. ostien
otzien oskuen otzuen otzuen otzien
Gal. ostein uein umein otzein oskuin otzuin otzuin otzein
Mur. Gal. ñauntzan ñauntzan ñauntzien ñontzein
Uri. yostan yotzan yoskuan yotzian
OROZKOKO ADITZAK
Mur. Gal. yostan yosten yautzan yotzan yoskuan yoskuan yautzien yotzein
GUK Ben. Iba. 'Gal. gauntzan gontzan gauntzian gontzein
HAIEK Ben. Iba. yaustien yostian yautzien yotzian yauskuen yoskuan yautzien yotzian
Emakumezkoak
NIK Iba. Uri. ñauntzeman ñauntzeman ñauntzieman ñauntzeman
HARK Iba. Uri. yosteman yosteman yotzeman yotzeman yoskuman yoskuman yotzieman yotziman
GUK Iba. Gal. gauntzeman gontzeman gauntzieman gontzemein
HAIEK Iba. Gal. yostieman yostemein yotzieman yotzemein yoskuman yoskumein yotzieman yotzemein
Indikatibo iragana plurala
NIK Ben. nauasan
Uri. nausan
Gal. yostein yotzein yoskuin yotzein
Gal. ñauntzeman ñontzemein
Gal. yosteman yotzeman yoskuman yotzemein
Iba. neuasan
Gal. nuasan
INAKI GAMINDE
- neuntzesan neuntzusen neuntzuesan neuntziesan
HARK Ben. eustesan auasan -
autzesan euskusen autzusen autzuesan autziesan
GUK Ben. yatasan -
gauntzesan gauntzusen gauntzuesan gauntziesan
ZUK Ben. seustesan sauntzesan seuskusen sauntziesan
ZUEK Ben. seustiesan sauntziesan seuskuesan sauntziesan
HAIEK Ben. austresan audiesan
autziesan aus kuesan autzuesan autzuesan autziesan
numasan nauntzesan nontzusen nontzuesan nauntzresan
Uri. eustesan eusen euseman eutzesan euskusen otzusen otzuesan eutziesan
Uri. yatasan yantasan geuntzesan yatzusen yatzuesan geuntziesan
Uri. eustesusen seuntzesan seuskusen seuntzisan
Uri. ostesuesan seuntzesein oskusuesan seuntzesein
Uri. ostiesan
neumasan neuntzesan nontzusen nontzuesan neuntzeisan
Iba. ostesan eusan euseman eutzesan oskusen otzusen otzuesan otziesan
Iba. yatasan yantasan geuntzesan yatzusen yatzuesan geuntziesan
Iba. ostesusen sauntzesan oskususen sauntziesan
Iba. ostesuesan siintzisan oskususen seintzisan
Iba. ostiesan
uesein unen usemein usemein otziesan eutziesan oskuesan euskuesan otzuesan otzuesan otzuesan otzuesan otziesan eutziesan
numasan nontzesan nontzusen nontzusein nontzesein
Gal. ostesan ausan auseman otzesan oskusen otzusen otzusein otzesein
Gal. yatasan yataseman gontzesan yatzusen yatzuisan gontzesein
Gal. sostesan sontzesan soskusen sontzesein
Gal. sostesein sontzesein soskusein sontzesein
Gal. ostesein uesein usemein otzesein oskusein otzusein otzusein otzesein
OROZKOKO ADITZAK
HIKA
Gizonezkoak
NIK Iba. ñauntzesan ñauntziesan
HARK Iba. yostesan yotzesan yoskusan yotziesan
GUK Iba. gauntzesan gauntziesan
HAIEK Iba. yostiesan yotziesan yoskuesan yotziesan
Emakumezkoak
NIK Iba. ñauntzeseman ñauntzieseman
HARK Iba. yosteseman yotzeseman yoskuseman yotzieseman
GUK Iba. gauntzeseman gauntzieseman
HAIEK Iba. yostieseman
Gal. ñauntzesan ñontzesein
Gal. yostesan yotzesan yoskusan yotzesein
Gal. gontzesan gontzesein
Gal. yostesein yotzesein yoskusein yotzesein
Gal. ñauntzesoman ñauntzesomein
Gal. yosteseman yotzeseman yos kuseman yotzesemein
Gal. gontzeseman gontzesemein
Gal. yostesemein
INAKI GAMINDE
yotzieseman yotzesemein yoskueseman yoskusemein yotzieseman yotzesemein
Baldintza aurrekoa Gaur egun baldintzok galdutzat jo ditzakegu, berauen ordez ondorioak
erabiltzen dira; Azkuek bere garaian honako hauek jaso zituen: singularra
NIK baneube baneume baneuntzo baneuntzu baneuntzue baneuntzie
GK bageube bageume bageuntzo bageuntzu bageuntzue bageuntzie
HIK ZUK ZUEK beust bazeust bazeustie beuntzo bazeuntzo bazeuntzie beusku bazeusku bazeuskue beuntzie bazeuntzie bazeuntzie
HARK baleust baleube baleume baleutzo baleusku baleutzu baleutzue baleutzie
plurala ;
NIK baneubez baneumez baneuntzez baneuntzuz baneuntzuez baneuntziez
HIK ZUK beustez bazeustez beuntzez bazeuntzez beuskuz bazeuskuz beuntziez bazeuntziez
HAIEK baleustie baleubie baleumie baleutzie baleuskue baleutzue baleutzue baleutzie
GUK bageubez bageumez bageuntzez bageuntzuz bageuntzuez bageuntziez
ZUEK bazeustiez bazeuntziez bazeuskuez bazeuntziez
OROZKOKO ADITZAK
HARK baleustez baleubez baleumez baleutzez baleuskuz baleutzuz baleutzuez baleutziez
HAIEK baleustiez baleubiez baleumiez baleutziez baleuskuez baleutzuez baleutzuez baleutziez
Baldintza ondorio singularra
NIK Azkue Ben. neuskite neuskite neumen neuskitena (Uri.) neuskio neuskio neuskizu neuskisu neuskizue neuskisue neuskioe neukiue/neuskioe (Uri.)
HIK Azkue Ben. Uri. euskit euskit euskite euskio euskio euskio euskigu euskigu euskiu euskioe euskioe euskiue
HARK Azkue leuskit leuskite -
leuskio leuskigu . leuskizu lóuskizue leuskioe
Ben. leuskit leuskite -
leuskio leuskigu leuskisu leuskisue leuskioe
Uri. leuskit leuskite leuskitena leuskio leuskiu leuskisu leuskisue leuskiue
GUK Azkue Ben. Uri. geuskite geuskite leuskite - - leuskitena
geuskio geuskio gauskio/goskio (Iba.) geuskizu geuskisu gauskisu/leuskisu geuskizue geuskisue leuskisue geuskioe geuskiue gauskiue/goskiue (Iba.).
INAKI GAMINDE
ZUK Azkue Ben. Uri. zeuskit seuskidsauskit seuskite zeuskio seuskio/sauskio seuskio zeuskigu seuskigu/sauskigu seuskiu zeuskioe seuskiue/sauskiue seuskiue
ZUEK Azkue Ben. Uri. zeuskide seuskitie/sauskitie seuskitie zeuskiobe seuskiue/sauskiue seuskiue zeuskigue seuskigue/sauskigueseuskiue zeuskioe seuskiue/sauskiue seuskiue
HAIEK Azkue leuskide leuskitie -
leuskiobe leuskigue leuskizue leuskizue leuskioe
Ben. leuskitie leuskitie
leuskiue leuskiue leuskisue leuskisue leuskiue
HIKA
Gizonezkoak
NIK ñeuskiok ñeuskiuek/ñeuskiu6k
HARK lleuskitek llostek lleuskiok lloskiok lleuskiuk lloskiuk lleuskiuek lloskiuk
GUK geus kiok gauskiok geus kiuek gauskiuek
HAIEK lleuskitiek lleuskiuek lleuskiuek lleuskiuek
llostiek lloskiuek lloskiuek lloskiuek
Uri. leuskitie leuskitie leuskitiena leuskiue leuskiue leuskisuei leuskisuei leus kiuei
goskiok goskiuek
- OROZKOKO ADITZAK
Emakumezkoak
NIK ñeuskiona ñeuskiuena
HARK llostena lloskiona lloskiune lloskiuena
GUK geus kiona geuskiuena
gauskiona gauskiuena
HAIEK llostiena lloskiuena lloskiuena lloskiuena
Baldintza ondorio plurala Hauek Bengoetxean eta Urigoitin bakarrik jaso genituen.
NIK GUK neuskites geuskites neuskitesena (Uri) geuskitesena (Uri.) neuskios geuskios neuskisus geuskisus neuskisues geuskisues neuskiues geuskiues
HIK ZUK ZUEK euskites seuskites seuskities euskios seuskios seuskiues euskigus seuskius seuskiues euskiues seuskiues seuskiues
HARK leuskites leuskites leuskitesena (Uri.) leuskios leuskius leuskisus leuskisues leuskiues
HAIEK leuskities leuskities leuskitiesena (Uri.) leuskiues leuskiues leuskisues leuskisues leuskiues
HIKA Gizonezkoak
INAKI GAMINDE
NIK GUK ñeuskiosak geuskiosak ñeuskiuesak geuskiuesak
HARK HAIEK lleuskitesak lleuskitiesak lleuskiosak lleuskiuesak lleuskiusek lleuskiuesak lleuskiuesak lleuskiuesak
Emakumezkoak
NIK GUK ñeuskiosena geuskiosena ñeuskiuesena geuskiuesena
HARK HAIEK llostesena llostiesena lloskiosena lloskiuesena lloskiusena lloskiuesena lloskiuesena 110s kiuesena
Subjuntibo oraina singularra
NIRI Azkue Ben. - -
daisten daisten daistezun daistesun daistezuen d aistesuen '
daisten daistien
HARI Azkue daiodan daioan
aionan d . daion daiogun daiozun d ' aiozuen d ' aioen
Udi. daiodan
daion daioun daiosun d ' aiosuen d aiuen '
Ben. daitzedan
daitzen daitzegun daitzesun d ' altzesuen daitzien
GURI Azkue Ben. daiskuan - daiskunan - daiskun daiskun
OROZKOKO ADITZAK
daiskuzun daiskusun daiskuzuen daiskusuen daiskuen daiskuen
ZURI Ben. daitzuden daitzun daitzugun daitzuen
ZUEI Ben. daitzuedan daitzuen d aitzueun '
daitzuen
HAEI Azkue daioedan - -
d aioen '
-
- daioen
Ben. daitziedan - -
daitzien daitzegun daitzesun daitzesuen daitzien
Subjuntibo oraina plurala
NIRI Azkue Ben. - -
daistezan daistesan daistezuzan daistesusen daistezuezan daistesuesan daistezan daistiesan
HARI Azkue Udi. daiodazan daiodasan - -
Udi. daiuedan -
d ' aiuen d ' ameun d alusun '
daiusuen d ' aiuen
Ben. daitzedasan -
d aiozan ' daiosan daitzesan daioguzan daiousen daitzegusen daiozuzan daiosusen daitzesusen daiozuezan d ' aiosuesan daitzesuesan daioezan d aluesan ' daitziesan
INAKI GAMINDE
GURI Azkue Ben. daiskuazan - dais kunazan - daiskuzen daiskusen daiskuzuzen daiskususen daiskuzuezan daiskusuesan daiskuezan daiskuesan
ZURI Ben. daitzudesan daitzusen daitzugusen daitzuesan
ZUEI Ben. daitzuedasan daitzuesan daitzueusen daitzuesan
HAIEI Azkue Udi. daioedazan daiuedasan - - -
daioezan -
-
daioezan
-
daiuesan -
daiususen daiusuesan daiuesan
Ahalezko geroa singularra
NIK neinkite neinkitena neinkio/neiskio (Iba.) /neio neinkisu/neiskisu (Udi.) neinkisue/neiskisue (Udi.) neinkiue/neiskiue (Udi.)
Ben. daitziedasan - -
daitziesan daitzegusen daitzesusen daitzesuesan daitziesan
HIK eiskit eiskio eiskigu eiskiue
OROZKOKO ADITZAK
HARK leiskit leiskite leiskitena (Uri.) leis kio/leio (Udi. Iba). leiskigu/leiskiu leiskisu leiskisue leiskiue/leiue (Udi.)
GUK geiskite geiskitena geiskio geiskisu geiskisue geiskioe (Ben.)/geiskiue (Udi.)
ZUK seiskite/saiskite seiskio/saiskio seiskigu/seiskiu/saiskiu seiskiue/saiskiue
ZUEK seiskitie/saiskitie seiskiue/saiskiue seiskiue/saiskiue seiskiue/saiskiue
HAIEK leis kitie leiskitie leiskitiena leiskiue/leiskie/leiue leiskiue leiskisue leiskisue leiskiue/leiskie/leiue
HIKA
NIK ñenkiyok/ñeiskiok ñeiskiona ñenkiyuek/ñeiskiuek ñeiskiuena
HARK lleiskitek lleiskitena Ileiskiok/lleiskiyok lleiskiona
INAKI GAMINDE
lleis kiuk lleiskiune lleiskiuek/ileiskiyuek lleiskiuena
GUK geis kiok geiskiona geiskiuek geiskiuena
HAIEK lleiskitiek lleiskitiena lleiskiuek lleis kiuena lleis kiuek lleiskiuena lleiskiuek lleis kiuena
Ahalezko geroa plurala
NIK neinkites neinkitenas neinkios/neiskios neinkisus/neiskisus neinkisues/neiskisues neinkiues/neiskiues
HIK ZUK eiskites seiskites eiskios seiskios eiskius seiskius eiskiues seiskiues
HARK leis kites leiskites leiskitenas leiskios leiskius leiskisus leiskisues leiskiues
HAIEK leiskities leiskities leiskitienas leiskiues leiskiues leiskisues leiskisues leiskiues
HIKA
NIK ñeiskiosak ñeiskiosena ñeiskiuesak ñeiskiuesena
GUK geskites geiskitenas geiskios geiskisus geiskisues geiskiues
ZUEK seiskities seiskiues seiskiues seiskiues
HARK lleiskitesak lleiskitesena lleiskiosak lleiskiosena
OROZKOKO ADITZAK
lleiskiusek lleiskiusena lleiskiuesak lleiskiuesena
GUK geiskiosak geiskiosena geiskiuesak geiskiuesena
HAIEK lleiskitiesak lleiskitiesena lleiskiuesak lleiskiuesena lleiskiuesak lleiskiuesena lleiskiuesak lleiskiuesena
Ahalezko iragana singularra Hauek Bengoetxean bakarrik jaso genituee, horregatik emakumezko hitanoa ez da agertzen.
NIK GUK neiskiten geiskiten -
neiskion geiskion neiskisun geiskisun neiskisuen geiskisuen neiskiuen geiskiuen
HIK ZUK eiskiten seiskiten eiskion seiskion eiskigun seiskigun eiskiuen seiskiuen
HARK leis kiten leis kiten -
leiskion leiskigun leiskisun leiskisuen leiskiuen
HAIEK leiskitien leis kitien -
leiskiuen leiskiuen leiskisuen leiskisuen leiskiuen
HIKA
NIK GUK ñeis kioan geis kioan ñeis kiuen geiskiuen
ZUEK seiskitien seiskiuen seiskiuen seiskiuen
HARK HAIEK lleiskitian lleiskitien lleiskioan lleiskiuen
INAKI GAMINDE
lleiskiguan lleiskiguen lleiskiuen lleiskiuen
Ahalezko iragana plurala
NIK GUK neiskitesan geiskitesan
neiskiosan geiskiosan neiskisusen geiskisusen neiskisuesan geiskisuesan neiskiuesan ge: LS k' luesan
HIK ZUK ZUEK eiskitesan seiskitesan seiskitiesan eiskiosan seiskiosan seiskiuesan eiskigusen seiskigusen seiskiuesan eiskiuesan seiskiuesan seiskiuesan
HARK leiskitesan leiskitesan
leiskiosan leiskigusen leiskisusen leiskisuesan leiskiuesan
HAIEK leiskitiesan leiskitiesan -
leiskiuesan leiskiuesan leiskisuesan leiskisuesan leiskiuesan
HIKA
NIK GUK ñeiskioasan geiskioasan ñeiskiuesan geiskiuesan
HARK HAIEK lleikitiasan lleikitiesan lleikiosan lleikiuesan lleikigusan lleikiuesan lleikiuesan lleikiuesan
Agintera singularra
NIRI GURI eistak/eistek eiskuk eistena eiskune eistesu eiskusu eistesue eiskusue
OROZKOKO ADITZAK
HARI HAIEI eiok eiuek eiona eiuena eiosu eiosue eiosue eiosue
Agintera plurala
NIRI GURI eistesak eiskusek eistesena eiskusena eistesus eiskusus eistesues eiskusues
HARI HAIEI eiosak eiuesak eiosena eiuesena eiosus eiosues elosues elosues
E G O N oralna nao ago dao gaos saos saosie/saosei (Arb.) daos iragana nengoan engoan egoan gengosadgengosen (Ben.) sengosan/sengosen (Ben.) sengosen/sengosien (Ben.) egosan
ñago k
gaosak
yaosak
ñengoan
yegoan gengosan
yegosan
ñagona
yagona gaosana
yaosana
ñengoman
yegoman gengoseman
yegoseman
J O A N oraina noa ñosk ñoana oa/oma doa yoak yoana goas goasak goasena soas soasie/soasei (Arb.) doas yoasak yoasena
6. Txomin Olabarriak «gagosak» eta ayagosak» eman zituen.
INAKI GAMINDE
Iragana niñoan ñoan ñoaman iñoan yoian yoian yoiaman .- giiioasan giiioasan ginoaseman siñoasan siñoasen yoiasan yoiasan yoiaseman
ETORRI oraina nator ñatok ñatona ator dator yatok yatona gatos gatosak gatosena satos satosie/satosei (Ar.) datos yatosak yatosena
iragana nentoreen nentorran ñentorreman entorren etorren yetoan yetoman gentosen gentosan gentoseman sentosen sentosien etosen yetorresan yetoseman
NOR-NORI erara batzu bildu genituen ere
HURA yatorta yatorta
yatorko yatorkok yatorkona yatorku yatortzu yatortzue yatorkue yatorkuek yatorkuena
IBILI oraina nabil ñabik ñabine abil dabil yabik yabine gabis gabisek gabisena sabis sabisie/sabisei (Arb.) dabis yabisek yabisena
OROZKOKO ADITZAK
iragana nenbillen ñenbillan ñenbilleman enbillen ebillen yebillan yebilleman genbisen genbisan genbiseman senbisen senbisien ebisen yebisan yebiseman
JAKIN oraina
HURA dakit yakiat yakimat dakik dakine daki yakik yakine dakigddakiu yakiuk yakiune dakisu dakisue/dakisuei dakie yakiek yakiena
HAIEK dakides yakisat yakisemat dakisek dakisena dakis yakisek yakisena daki(g)us yaki(g)usek yakiusena dakisus dakisues/dakisuis dakies yakiesak yakiesena
Iragana
HURA nenkidnenkian (Ada.) enkideinkin (zub.) / enkian (Ada.) ekin/ekien (Ada.) genkin senkin senkien ekien
HIKA ñenkian ñenkiman yekiadyakian yekimadyakiman genkian genkiman yekien/yakien yekiemadyakieman
INAKI GAMINDE
HAIEK nenkisen ñenkisan enkisen ekisen yekisan genkisen genkisan senkisen senkiesan ekiesan yekiesan
EDUKI
oraina
HURA daukaddauket daukak/daukek daukana/daukena dauko daukagddauku daukasu/daukosu daukasue/daukosue/daukosuei daukie
HIKA yaukat yaukemat yaukak yaukena yaukuguk/yaukuk yaukune yaukiek yaukiena
HAIEK daukadaddaukedas daukasak/daukesak daukasana/daukesena daukoddaukes daukegus/daukus daukasus/daukosus daukasues/daukosues/daukusueis daukies
HIKA yaukasat (Ben.) / yaukadas (Ada.) yaukesak yaukegusek/yaukusek yaukiesak
ñenkiseman
yekiseman genkiseman
yekieseman
yaukadamas yaukesana yaukusena yaukisena
iragana
HURA neunken eunkan
OROZKOKO ADITZAK
euken
seunkiedseunkein (Uri.) eukien/eukien (Uri.)
HIKA ñeunkadñaunkan (Uri.) yeukan geunkan yeukiedyeukian (Uri.)
HAIEK neunkesan ñeunkasan eunkesan eukesan yeukesan geunkesan geunkasan seunkesan seunkiesan eukiesan yeukiesan
Baldintza aurrekoak
HURA banaunko baunko balauko bagaunko basaunke basaunkei balaukei
HAIEK banaunkes baunkes balaukes bagaunkes basaunkes basaunkeis balaukeis
Baldintzok Urigoitin bilduak dira.
EKARRI oraina dakat dakak dakana dakar dakagddakarragu (Ben.) dakasu dakasue/dakasuei (Arb.) dakarrie/dakardie (Zub.)
HIKA yakat/yakarrat (Ben.) yakak/yakarrek (Zub.) yakaguk/yakauk yakarriek
ñeunkeman/ñaunkeman (Uri.) yeukeman geunkeman yeukieman/yeukiman (Uri.)
ñeunkeseman
yeukeseman geunkeseman
yeukieseman/yeukiseman (Uri.)
yakamat yakana yakaune yakarriena
INAKI GAMINDE
HAIEK dakadas dakasak dakasena dakarres dakagus/dakaus dakasus dakasues~dakasuis dakarrieddakardies
HIKA yakadas/yakarrasat yakasak/yakarresak yakagusek/yakausek yakarriesak
iragana
HURA nenkarren ñenkarren enkarren ekarren yekarran genkarren genkarren senkarren senkarrien ekarrien yekarrien
HAIEK nenkarresan ñenkarresan enkarresan ekarresan yekarresan genkarresan genkarresan senkarresan senkarriesan ekarriesan yekarriesan
EROAN
oraina
HURA daroat daroak daroana daroa daroagu/daru daroasu/darosu (Arb.) daroasue/darosuei (Arb.) darue
yakamadas yakasena yakausena yakarriesana
ñenkarreman
yekarreman genkarreman
yekarrieman
ñenkarreseman
yekarreseman genkarreseman
yekarrieseman
OROZKOKO ADITZAK
HIKA yaroat yaromat yaroak yaroana yaroaguk/yaruk yarune yaruek/yaruik (Arb.) yaruena/yaruina
HAIEK daroadas daroasak daroasana daroas daroagus/darus daroasus/darosus daroasues/daroasueis darues
HIKA yaroadas yaroasak yaroagusak/yarusek yaruesak
yaromadas yaroasena yarusena yaruesena
iragana
HURA neroan ñeroan ñeroman eroan eroan yeroan yeroman geroan geroan geroman seroan seroien eroein yeroen , yeroeman
HAIEK neroasan ñeroasan ñeroaseman eroasan eroasan yeroasan yeroaseman geroasan geroasan geroaseman seroasan seroiesan eroesan yeroesan yeroeseman
ERABILI
oraina
HURA Ben. Uri. darabit darabilt darabik darabik
INAKI GAMINDE
- darabilena darabil darabil darabigu darabilgddarabiu (Arb.) darabisu darabilsu . darabisue darabilsuei/darabisuei (Arb.) darabie darabilei
HIKA
Gizonezkoak Ben. Uri. yarabiat yarabillat yarabik yarabik yarabiguk yarabiguk yarabiek yarabilleik
Emakumezkoak Uri. yarabillemat yarabillene yarabigune yarabilleine
HAIEK Ben. darabidas darabisak -
darabis darabigus darabisus darabisues darabies
Uri. darabides darabisak darabisena darabis darabilgus/darabius (Arb.). darabilsus darabilsues/darabisueis (Arb.). darabileis
HIKA
Gizonezkoak Ben. Uri. yarabiadas ' yarabiset varabisek varabisek ;arabigusek $arabigusek yarabiesak yarabisek
Emakumezkoak Uri. yarabisemat yarabisena yarabigusena yarabisena
OROZKOKO ADITZAK
iragana Adizki hauek Bengoetxean bakarrik hartu ahal izan genituen.
HURA nerenbilen ñerenbillan erenbilen erebilen yerebillan gerenbien gerenbian serenbien serenbien erebien yerebien
HAIEK nerenbisen ñerenbiasan erenbisen erebisen yerebisan gerenbisen gerenbisan serenbisen serenbiesan erebisen yerebiesan
ERITZI
oraina Ben. dereitxot dereitxok -
dereitxa dereitxu dereitxasu dereitxasue dereitxe
HIKA
Gizonezkoak Ben. dereitxoat dereitxak dereitxuk dereitxek
Emakumezkoak Uri. yeritxomat yeritxona yeritxune yeritxina
Uri. deritxot deritxok deritxona deritxo deritxu deritxasu/deritxosu (Arb.) deritxasue/deritxosuei (Arb.) deritxei
Uri. yeritxoat yeritxok yeritxuk yeritxeik
INAKI GAMINDE
ESAN
oraina diñot diñoat diñomat diñok
inona d.- diño diñok da- inona diñu diñuk d.- lnune
lnosu d.- diñosue ' diñue diñuek d'- inuena
NORK-NORI-NOR erara beste hauek bildu genituen:
NIRI GURI diñostek diñoskuk
inostena d e - diñoskune diñost diñosku diñostesu diñoskusu diñostesue - . diñoskusue diñostie diñoskue
HIRI (mutil) HIRI (neska) diñoat diñomat diñue diñone diñuk? diñune diñue diñuena
ZURI ZUEI diñotzut diñotzuet diñotzu diñotzue diñotzu - diñotzue diñotzue
H ARI diñotzet diñotzek diñotzena diñotzo diñotzu diñotzesu diñotzesue diñotzie
HAIEI diñotziet diñotzek diñotzena diñotzie diñotzu diñotzesu diñotzesue diñotzie
7. S. Martinen *diñosui. eta Arbaizan «diñosuei» entzun genituen ere.