origenes del pueblo de san martin de provensals

50
A NTES de examinar los origenes dcl térinino y villa de San Martin de Provincials, vulgo Provensals, objeto de este estudio, haremos una breve descripciôn de la ciudad de Bar- celona y su Ilano, A fin de que cl lector parta de una segura base, y pueda hacerse cargo dcl radio topogrâfFco que presen• taha cl burgo y suhburgo de Barcelona en la gloriosa época de los Condes. La forma dcl ârea de Barcelona en tiempos de sus Cou- des ocupaba A corta diferencia cl espacio de las épocas ante- riores ô sea de la dominaciôn Romana, Goda y Arabe; los males dc la guerra y las consiguientes ruinas impidieron que la ciudad progresara. Su primera forma ô recinto abarcaha unas ciento cuarenta y nueve mil ochocientas cuarenta varas cuadradas de superficie dentro cl perimetro que describian las hajadas de la Cârcel, Liet, Cazadors, Vilad.ecols, caTie dcl Regornir, bajada de los Leones, Pa]au, Eccehomo, San Mi- gueT, calle de Fernando VJJ y Cail, bajada de Santa Eulalia, caTie dcl Ohispo, escaleras de la Seo y bajada de Ta Canon- ja(1). (T) PI V ARIMÔN. Ba,'cclo,ta antigua y ,noderna. ment r 11111111 IÏI 11111 1111

Upload: others

Post on 13-May-2022

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

A

NTES de examinar los origenes dcl térinino y villa de SanMartin de Provincials, vulgo Provensals, objeto de este

estudio, haremos una breve descripciôn de la ciudad de Bar-celona y su Ilano, A fin de que cl lector parta de una segurabase, y pueda hacerse cargo dcl radio topogrâfFco que presen•taha cl burgo y suhburgo de Barcelona en la gloriosa épocade los Condes.

La forma dcl ârea de Barcelona en tiempos de sus Cou-des ocupaba A corta diferencia cl espacio de las épocas ante-riores ô sea de la dominaciôn Romana, Goda y Arabe; losmales dc la guerra y las consiguientes ruinas impidieron quela ciudad progresara. Su primera forma ô recinto abarcahaunas ciento cuarenta y nueve mil ochocientas cuarenta varascuadradas de superficie dentro cl perimetro que describian lashajadas de la Cârcel, Liet, Cazadors, Vilad.ecols, caTie dclRegornir, bajada de los Leones, Pa]au, Eccehomo, San Mi-gueT, calle de Fernando VJJ y Cail, bajada de Santa Eulalia,caTie dcl Ohispo, escaleras de la Seo y bajada de Ta Canon-ja(1).

(T) PI V ARIMÔN.—Ba,'cclo,ta antigua y ,noderna.

ment

r11111111 IÏI 111111111

Page 2: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

-8---Et exterior de Barcelona entonces estaba completamente

despoblado t excepciôn de las tierras de Ios rnonasterios dcSan Pablo dcl Canipo y de San Pedro dc las Puellas queestahan fuera dcl radio descrito. Las religiosas de este ilitimomonasterlo cran propietarias asimismo de las tierras ycrmasque ocupabin cl espacio d :e los muros de la ciudad Li los, dclconvento: as se hallaba Barcelona cuando la toma y saqueodc Almauzor.

La antigua ciudad de Barcelona ocupaba la colina 11ama-da monte Taher ô montafia dcl Milagro, su direcciôn erahacia cl mar y prespntaba la forma de un cabo. E! Medite-rrâneo la rodeaba por tres de sus lados y ci otro estaba unidoal resto de la ilanura. En cl espacio intermedio de la ciudady Montjuich introducianse las aguas y formaban una ense-nada invadiendo las huertas de San Beltran Rambla deAtarazanas (arrahal occidental), Escudillers y Regomir, 11e-gando las o]as hasta b que eonstituia entonces cl pie delMonte Taber, cuyo limite era la hajada de los Leones y deViladecols.

Al levante ô Mediodia las aguas ocupahan cl arrabaloriental, la huerta de la Puerta Nueva y parte de los termi-nos dcl Clot y San Martin de Provensals basta los cam-pos que se extendian desde Sari Andrôs de Pabomar A SantaColorna de Gramanet.

A poniente el terreno se hallaba tarnbiôn inundado per clPrat y Hospitalet, hallândose luego las tierras del término deSanta Eulalia de Proensana (Provensana) cuya iglesia fuéconsagrada en cl reinado de Ramôn Berenguer III, aflo 1101.

U camino para dirigirse A Barcelona era entonees por lavilla de Martoreli, en cuyo punto se atravesaba cl rio por sufamoso puente y arco romano desde donde se dirigia cl ca-mino bacia e! Vallés, Moncada y Barceloila. La ciudad teniaentonces cuatro puertas situadas â los cuatro puntos cardina-

Page 3: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

-9--les; la dcl E. est.aba en la Pla±a deY Ange! exremo de labajada de la Cârcel, y se Ilamaba puerta dcl mar; la dcl S.en cl Arco de] Regomir; la dcl O. en la rnitad de la calte dclCal], y la dcl N. en la Plaza Nueva â la entrada de la calledel Ohispo cuyas torves aun se onservan: de la puerta dclmar dirigiase cl viajero hacia los Molinos Reales dejando Asu derecha cl Monasterlo de las Puellas con direcciôn al ca-mino inrnediato al Rech Condal que en tiempo dcl ûltimoConde ya existia, segûn veremos en los documentos que seacompafian en e! apéndice y cuyo carnino pasaba por cl térrni-no de Provincials (1).

(I) El meucionado I). AvELINO Pu eu su oI,ro p cilada, pouie de nianiflesto dos pianos del te-cinto de la cindad do Barcelona.

Page 4: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

ORIGENES DEL TERMJNO DE PROVINGIALS

@4irA 'palabra Protincials deriva seguramente de Provin•

• cia y no de Proveuza como hasta ahora se lia dicho9kE' apoyûndose sôlo en la tradiciôn y descuidando el es-

tudio de los docurnentos que son los ûnicos que pue-don demostrarnos su significado. A este fin comenzaremosdescifrando los docurnentos que acompafiamos subrayandoen las copias •las palabras que determinan ios orienes de!término de Provincials (1).

No se balla rast.ro alguno dcl término de Provincicils bas-ta !a época de BORBELL lI (954 à 992) ei cuyo aâo 989la Abadesa dcl Monasterio de San Pedro de las Puellas Bé-nafihia por otro nombre Adalech junto con otra cuatro reli-giosas que componfan la comunidad de aquel Monasterio per-mutan unas tierras que poselan en cl término de ProvensalsCondado de Barcelona y lugar Ilamado la Caloera mus' in-mediato â la ciudad por una vifla junto al Cucullo de lamisma que les dié Virnara y treinta sueldos mâs que reci-bieron y necesitaban para restaurai' la Iglesia de su Monaste-

(I) Esta ruemoria fué promiada eu al certiimen celebrado en èI pueblo de San Morfla del'rovensals, en ISS1; e(da liosteriorinonte en sesidu ordi nana de, este fleal Acadeinia, se acord(su icnpresidn.

Page 5: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 12rio que habia sida arruinada por los Sarracenas cuando ladestrueciôn de Barcelona.

Este documento (apéndice, nûm. 1) fué otorgado en Bar-celona â tres de los Idus de Marzo dcl afio dos dol reinado deRugo cl Grande y fué autorizado con e] consenlirniento dclObispo Vivano ô Vivas y consejo de los canônigos de ]a Sede de Santa Cruz. Esta escritura â mas de damas â conocerla antigfiedad dcl término de Protincia1s expresa quiénesfuer.on sus habitautes entre las cuales se hallan Vimara,Erinengarda hija de Recacinda, Ricari hijo de Ossolio yAuricia hija de Girgas.

En 990. vernos la farmacién de las primeras casas latrie-gas ô mansos coma nos la demuestra la cscritura ipéndice,niim. 2) en la cual aparece conio vendedara Laurciicia yen calidad de compradores los esposas Vivas y Ermovigia,quienes debieron quedar habitando la casa y demâs perte-nencias.

En atro documento dcl misino afio Ieernos ya, que en eltérmino de Provensals habla cl lugar liamado Calvera y ciïyositio estaba cerca de las islas dol Besôs. Venden las tierrasque expresa el documento las esposos Suniefredo y Letgarda,sienda cl comprador el archi4eÇ'ita Lupeto. Los lindes de laprimera pieza de tierra son con las de \Tivas, Ugoberto Levita,Adaiberto Vizconde (jilium varan e) y Dulcia, y los de lasegunda con las de Ennego ô Bonafilia,, Paulo, Ubitarclo,Utimùas, Vivas é Insegarda. (Apéndice, nùn. 3.)

En 992 consta cl lugar de CaNera en cl término de Pro-vensals y vemas â Dulcia con cl carâcter de vendedora y concl de compradores â las esposos Vivas y Ermovigia. Los lin-des dcl predio son: par cierzo con tierras de Ugoberto, porOriente con las campradores, por Mediodia con cl caminopiiblico, y par Occidente con cl nombrado Ugoberto Levita.(Apéndice, ném.4.)

Page 6: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

-. 13 -Estos son los primeros datos que sehallan en cl Archivo

de la Corona de Aragôn con referencia al .térrnino de Provin-ci&s y que nos hace suponer la derivaeiôn de Proviricia puesen la época' de Borreil II cl Condado de Provcna no eonstaque tuviera influencia alguna con cl de l3arcelona.

RAMÔN BORBELL 'III (de 992 â 1048).

Et primer documento dcl tienipo de este conde que habladel tôrmino de Provensals, pertenece al afio de 994 y se refle-re â la venta de varias tierras sitas en cl suburhio de Barce-ion, en Ios. términos de Auro-invento... de Cueullo de SanAndrés y dcl término de Provencials.

Los vendedores de estas tierras f ueron los espQsos Mar-cucio y Eimena y los compradores .Vivas y Ermovigia.(Apéndice, ntm. 5.)

Al siguiente aio 995 hallarnos que en laisla dcl Besôs ytérmino de Provencials oppido (Ï) tes esposes Pablo Fahusy Suna venden una pieza de tierra â Vivas lujo de Lorenzo(apéndice, niim. 6); y en e] mismo aflo Ugoberto vende àVivas una pieza de tierra en cl término de Provinciales ylugar Ilamado Calvera (apéndice, mim. 7). En este documentehallatnos cl Provincialis usado al igual que Provenciales.Siguc â este cl pergamino nûm. 19 dcl gobierno de este Con-de que no transcrihirflos per ser semejante â los anteriores,asi corne el niim. 22 que se reflere â la poblaciôn de SanAndrés apôstol.

A estos sigue ci ndm. 8 dcl apéndiee y que se refiere à laventa de una pieza de tierra y vifias sita en cl lugar de Cal-vera en Provhicials cuyocontrato otorga Uguherto â laver de

(I' Villa pequefla.

I

Page 7: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 14' --su hermano Vivas; linda e! predio por Occdente con tierrasde Guimarâ y sus herederos, y por Mediodfa con la orilladel mar.

En 998 Vivai Fijo de Lorenzo adquiere nuQvas tierras enlas islas de! Besôs y térniino de Provincials que se las tras-fieren Arnaltrudes, su hijo Guillermo Vizcôndc de Ampurias,y Ios hermanos de la madre iiltiniamente nombrada, Bligerioy Suniario, quienes recibieron la cantidad de dos onzas deoro cocirlo valor de las dos mojadas. (Apéndice, nûm. 9.

En este mismo aflo hallarnos por primera vez una loca-lidad (cacerfo) liainado Torre hianca en cl término de Pro-vincials, en cuya escritura de enipeûo Richillis da â su acrec-dor Sanzo una pieza de tieria que lindaba por cieizo con etcarnino y tierras de Oruza por aquilôn e! mismo Oruza por elMediodja con l'erre hianca y por Occidente e! camino pu-blico. (Apéndice, nûm. 10.)

A este documento signe otro ciel mismo aflo (998) en elque se expresa que Ermengarda por otro nombre Bonafihiavende â. Ugoherto una pieza de tierra plantada de vifla, sitaen e! condado de Barcelona, en cl término • de Provincials,en cl punto Ilamado parietes clelgacias. Los lindes de dichavifla cran por Cierzo y Aquilon con tierras de la vendedora,â Mediodia con cl camino piiblico y por Occidente con tierrasde Longobardo Presbitero. (Apéndice, niim. 11.)

Los once documentos dcl siglo x que acabamos de enu-merar nos dan â conocer los orfgenes de] término de Provin-cials, la clase de cultive, los habitantes que fueron estable-ciéndose y los distintos mansos y fincas que muy proLo habiande fôrmar la pequena villa de Provinciales.

Los documentos dcl sig!o xi ya nos dan â conocer ensu primer aflo (1,001) una nueva localidad i campo Ilamadode la Mula en cuyo punto estaba ituada una vifla que Ugo-berto Levita vénde â su hermano Vivas. (Apéndice, mini. 12.)

r

Page 8: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

15 -Villa. En 1004 hallamos par vez primera cl calificati-

vo de Villa de Provincials en un documenta concerniente Ala venta d una pieza de tierra que Ugoberto Levita otorga âu herniano Vivano.

Dicha pieza de tierra lindaba por cierzo y aquilôn con clcomprador, al Mediodia con la casa y tierras de Guirnarâ ycon tierras de Bonushonioy por Occidente con cl camino comunal. (Apéndice, niim. 13.)

Poco después cl mencioriado Ugoberto vende â su ber-mano Vivas una casa situada dentro la vil!a de Provincials;as! la expresa un documento cuyo pârrafo transcribimos.(Ap4ndice,nûm. 14.)

Durante este afio 1004 vemos èvidentemente confirmadala denorninaciôn de villa de Provincials y en la mjsi-na es-critura cl Presbitero Hendaletus y Vivas .herederos de Bo-nushomo venden â Pablo Faber una casa y dependencias ydernâs derechos anexos, situada dentro la villa y lindantecon cl referido Vivas y con otras de Guimarâ, y par Occi-dente con la Acequia que muy pronto toma cl nombre deCondal, conocida en esta escritura con cl de Rego y mAsadelante como verernos con cl de Rego Comitale, AcequiaCondal. (Apéndice, n'm. 15.)

El siguiente documenta (apéndice, nùrn. 16), es dcl mismoaflo, expresa que Uguberto Levita y su esposa Guisla yen-den â Vivas un patio con dos palomares, un pozo y unatriiladora. -

En 1005 Vivas adquiere otra casa que le vende Errne-sinda y que lindaba por Cierzo y Oriente con otras del com-prador, par Mediodia con el camino comunal y huerto dcGuimarâ y par Occidente con un torrente. De todos estosdocumentos se desprende que Vivas fué el primer propietariode la Villa. (Apéndice, nùm. 17.)

En 1009 Fedelinda, Abadea dcl Monasterio de San Pe-

Page 9: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

dro de las Paellas de Barceloia y las Religiosas de su Con-gregaciôn, con consejo y a.probaciÔn del Ohispo de dichaciudad ilarnado Aesio y por mandato de] Code RamônBorreil y de su Esposa la Condesa Ermesinda, perrnutahcon GuimarÉl un alodio que poseian en e] lugar Ilamado Pro-vincials por unas villas once rnancuos de oro y once exara-chellos de plata que hahian invertido para la restauraciôn de!expresado rnonasterio. (Apéndice, nim. 18.) -

BERENGUER RAMÔN I (de 1048 é 4035).

La Villa de Provincialssigue en la ipoca de este Condeâ corta diferencia con los rnismos cambios dc dominio, no-tândose en ellos .los mismos nombres ya expresados. En1018 Vivas y su esposa Gisla venden al repetido GuimaMuna vifia que poseen en aqueltôrmino. (Apéndice, nûni. 19.)

En 1030 suena For primera vez e] término parroquiade San Andrés como incluida en cl término de Provincials,y asi consta en la escritura de venta otorgada por Bonadona

favor de Borreli (descendiente de Guimarâ) y su esposaGisla de ana pieza de tierra que lindaha por Oriente con fie-rras de Bonafîlia, por Mediodja con tierras de Geribertoy por Occidènte y Cierzo con tierras de Jos compradores.(Apéiidice, niîm. 20.)

En otra escritura de este mismo aflo, otorgada por los es-posos Bovet y Aigani â favor de los hermanos Bonucio yy Bonafihia, consta que la casa y huerta en Torre blanca, te-nia un camino que se dirigia â las dasas de Provinciais de!misrno vendedor. (Apéndice, niim. 21.)

Poco después un tai Guillermo vende â los hermanosl3onucio y Bonafihia ana pieza de tierra en el lugar de Pro-vincials que lindaha por Cierzo con tierras de los comprado-

Page 10: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

I

- 17 -res, or Aquilon con la Acequia que bajaba en 6poca de Ilu-vias, por Mediodia con tierras de Fructilla y por Occicleniecon o ras de los compradores. (Apéndice, nûni. 22.)

En 1032 los esposos Bonucio y Guisla venclen à los her-manos Bonafihia Levita y l3onucio un alodio, siLo en ProLvincials en la Perrella. Sus lindes cran por Cierzo con clcamino pùblico, por Aquilén con tierras dc Suniario Borreliy vifias de la Canénica de Santa Cruz, per Mediodja contierras de los compradores, de Bnaflhia, de Geriberto y deBonadona y por Occidente con tierras de Ernicrniro Ruso.

(Apéndice, rnrn. 23.)En igual aflo Gomballo y su mujer Bonafflia venden 4

Bonucio y 4 l3onaflhio Levita una mojada de tierra de la-bor que dicen estaba situada en el término de Provensalscerca e]. mismo pueblecillo (Villarenco). Lindaha ior Orientecon Geriberto, Bonadona y vendedores, por Mediodia conos mismos y por Qccidente y Cierzo con ]os compradores.

(Apéndice, niirn 24.)Poco después Guisla, Viuda de Borreli, vende 4 los lier-

manos antes mencionados Bonucio y Bonafilio Levita, unascasas palomares, etc., siLos en cl ldgar de Provensals. Estascasas lindahan por Cierzo con la Ace qvia que soif a lievaragua 4 Barcelona, y con otras tierras de su difunto esposo;por A.quilôn con otras de Geriberto y Bonadona, hermanosde aquél; por Mediodia con la misma vendedora y cl caminopûhiico, y por Occidente con Erniemiro Ruso.

Per iiltimo dehernos niencionar un pârrafo dcl testamentodcl Conde de Barcelona'BERENCTJER RAMÔN I, otorgado en1033 • cuyo contexto parecQ dernostrar que cl término deProvincials debiô pertenecer, sino todo, en su mayor parte,

la Sede de Barcelona, as! b confirman las siguientes pa-labras: «In piiîn.is conceclo aci clomwn Santcc Crucis sedisBarcitinonensis ipswn alodium qaod Iiabeo cl retineo in.

2

Page 11: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

I

- 18territorjo Barcliinone, in toco tocitato provincialibus volquoa' /iabeo prope amnem Bissocium quod fiut et clebetesse prcedicticè Sedis»; cl tesiamento Ileva la data: «Ac-tum est 'toc tercio Kalendas I\Tovembris, cf flflO II, RegniIlenrici Regis» y que corresponde al afio antes mencio-nado (1).

RAMÔN BERENGUER I (de 4035 â 4076.)

Durante cl gobierno de este Coude vemos por primeravez citada la iglesia de San Martmn de .Procincials desdecuya época comenzô asf â deinominarse cl pueblo. Conlirnalola escritura de convenio eectuada en 1052 entre Guisbertoohispo de Barcelona y los canônigos de la iglesia de SantaCruz y Santa Eulalia y Pedro Bonucio y Bonoflhio hijo deVivano, con refereicia â la iglsia de Sandvlartin dePeovincial.s dependienfe ô sufragânea de Santa Maria (dcl mar.)(Apéndice, nùm 26.)

Si notable es e! documento anterior por darnos A conocere! origen de la iglesia d'e San Marti n, 10 es también el quele sigue en el anal â mas de confirmarnos cl nombre de laiglesia nos da A conocer la fortuna de] mencionado Vivasdesignada en esta referida escritura de tetamento otorgadaen 1054. En dia el testador al disponer de sus bienes nom-bra en calidad de aihaceas â sus hermanos Bonucio, Vivanoy Bonofflio, A su, esposa Gila, y â su Injo Bonofihio. Lega âla iglesia de San Martin de Provi,cials la villa que hablaplantado Bonucio y su hermano Durando, el cam-po de Bo-nofihio y la villa que habla comprado â Guitardo. En sufra-

(I) El traslado de este testamento procedente de] Archivo de la Iglesia de Vich b publicô e]Sr. RIpou en 1821 y D. Prôspero 'de Bofaru]t en 1836, on bos Condes de Barce.bona vindicados,'t. I, pdg- 23.

Page 12: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 19 -gio de su. aima Tega â la iglesia una cuarteracla de tierrapara cementerio. Lega tamhin la casa que en otro tiempohabla comprado â Guimarâ y qùe servia de habitaciôn alprcsbftero de la mencionada iglesia favorecida con dicho le-gado. Siguen Dtras disposiciones â cual mâs interesantes quee! lector podrâ estudiar en e] docurnento dcl apéndice, mi-mero 27.

RAMÔN BERENGUER H (de 4076 â 1096.)

En este periodo sigue la farnilia de Vivano ô Vivas dis-frutando de Ios cuantiosos bienes que aquel habla adquirido.En 1080 Ermengarda hija del nonibrado Pedro Vivano douaâ su tto Bonucio Vivano para toda su vida la casa que habi-taba con todas sus pertenencias y utiles de ]abranza y tam-bién otras casas y tierras que poseia en la villa de Pro cin-cials. (Apéndice, nûm. 28.)

En 1084 la iglesia de San Martin suire mm notable mo-dificaciôn â cau sin duda de la fa]ta de proteccién de PedroVivano. Confiirnalo la escritura del i1timo aflo mencionadoen la cùal Raimundo Azernar y Raimundo Geriberto donanpara durante su vida â su lb Bonucio JoVani la rnitad de laiglesia de San Martin de Proinncials, cum zpsa sacrariaSAGHERÀ (1) con todos sus anexos. Dônale asimismo ]apieza de tierra de la Calvera. Expresan los donantes que todo.b mencionado se hallaba en ei territorio de Barcebona con loslindes ya indicados en escrituras anteriores. (Apéndice, nû-mero 29.)

Lo que acabamos de mencionar demuestra que la iglesiade San Martin de.Provincials, en cl periodo de 1052 â 1084

(I) Por lugar sagrodo.

Page 13: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 20 -labo de sufrir algun qûehranto ocasionado tal vez par incen-dio ô destrucciôn pues de otra manera no se explica que unedificio que treinta y dos afios antes se hallaba en su apogeoen tan corto espaeio de tiempo tuviera que dividirse cl ediGciocomo hemos visto en la eMusula 4e la escritura que acaha-mos de indicar.

RAMÔN BERENGUER III (de 4096 A 1434).

Durante la época de este Conde en cl aflo 1097 Ios espo-sos Bernardo Gui]]errno y Teresa otorgan A los esposos Ri-cardo Guillermo y Ermesinda una pieza de tierra que hablapertenecido A Bonucio Vivano situada en Proiùwials y queterminaba en la fortaleza construida hacia cl mMgen orientalde la mencionada pieza de tierra, que lindaha iior Mediodiacon cl carnino piblico de Barcelona, por cierzo con cl alodioque habla sido de Bonucio y por Occidente con la rnencio-nada fortaleza. Afiaden Ios donantes que dan en feudo â lasdichos esposos Rieardo Guilhlermo y Ermesinda la mencio-nada fortaleza deProvincials. (Apéndice, nuirn .30.)

Hemos Ilegado ya al siglo xii y es preciso concretarnos yterminar este anâlisis de todo punto necesario para prohar loshechos que acaharnos de enumerar. En cl espacio de dossigios heinos demostrado la formaciôn del térniino de Pro-vincials, cl de la villa y par Itimo heinos visto la existenciade la Parroquia corno sufragânea de la de Santa Maria de!Mar. Estos mismos documentos nos sirven también para de-mostrar cl error tradieional dcl supuesto que e! derivativoprovensals proviene dcl afio 1,113 en cuya fecha se atribuycla venida de algunos provensales que acompafiaron â la Con-desa Dulcia de Provenza esposa dcl Coude Ramôn Beren-guer 1H.

Page 14: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 21 -Dejando â parte Ios historiadores antiguos trasladaremos

e! pârrafo dcl nico contemporâneo que b relata Éi bien bhace con alguna reserva y cuyo pârrafo dice 10 siguient e.«Junto â Barcelona existe un pueblo que se Ilarna San Martin»de Provensals, y cuyo origen remonta ]a tradicién â este si-»glo (xii) y â la circunstancia siguiente Después de efeètuado»el enlace de Ramôn Berenguer iiI con Dulce de Provenza,»eI conde quiso mostrarse hospitalario y galante con los Se-»iores Provenzales que habian venido â estas fiestas acom-»paùando â su esposa. A este efecto les concediô algunas»tierras de bos airededores de Barcelona, sefia!ndoIes y dAn-»doles las que estahan junto Ét una capifla Ô ermita consa-»grada â San Martim Estableciéronse dichos Seiores en este»teritorio y de aquf cl nombre de San Martin de Prooen.sals,))Ô sea San Martin de los proveuzales. Ignoro b que puede»tener de cierto esta tradiciôn pero es muy valedera y acep-»table.»

Demostrada la opiniôn errônea de esta tradiciôn nos restaindagar cl firndament.o de la palabra Prooincial que creemosderivar de la vozproe'incia. Sabido es que Ios romanos ensus côbonias tenian unos oficiales ilamados divisores agrorumque cran bos encargados de fijar las posiciones de bosques ypastos que debia recibir cada villa y â do se refiere San lsi-doro en sus «Origenes» cuando dice ((las praderas pfiblicasson aquellas que Lieue cada ciudad para utilidad de sus habi-tantes» (1). A estos campos que concedia Roma airededor delas colonias se liamé ager publicas y también ager pro cm-clatis ô sea campo provincial cuyo nombre debiô quedar alilano de Barcelona. Posteriormente la iglesia â la reuniôn deDiôcesis le ilamô Metrôpoli y también Provincia y â seme-janza dc esto es Mcii que la Sed&de Barcelona â contar del

(I; iJEcusrn FERnJNAND.—DrOU Muntoipal au Moyen age. Tomo I.

Page 15: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 22 -sigle ix. Liâmase Provincia y Provinciales â les habitantesdel ilano; concretândose luego â ios del término de Proven-.sais.

Al estudiar la época de Ramôn Berenguer IV, ûltirnode nuestros antiguos Condes, una consideracién se nos ecu-rre sobre la denoininacién Provinciais, pues parece que dehaberse Qstableeido les Provenzaies en tienipo del conde an-terior, Ramôn Berenguer ITT, las escrituras mencionaran lapalabra provenciails y provcncalibus en lugar de prouin-clatis y prouincialibus, corne lecrnos en los dos ultimes do-cuméntos dcl apéndice nujiis. 31 y 32, otorgados cl prirneroen 1132 y cl segundo en 1144.

E! segundo de estos documentes es irn portantlsimo, hâ-hase en é! por primera vez la acequia con et calificativo deAcequia Cond&1 Regain Comitalein. Esta escritura es cltestamento de Arnaldo, Obispo de Barcelona, quien lega âla Canônica de la misma Iglesia cl Manso de Provincialsque estaba junto â la Acequia Condal y sobre cl carnino deBarcelona, y en otro legado concede ai altar de Santa Eulaliacl alodio que poseia en Orta y Ronuùieto, y â la Iglesia deSanta Cruz y Sauta Euhalia, su Bibhioteca, muebles, etc., etc.

• Dernostrado cl origen dol pueblo de San Martln de Pro-vinciais, que forma la primera parte de esta Mernoria, pasa-remos ahora â estudi-ar las vicisitudes y cambios porque pasôla villa.

Al comenzar eh sigle xiii, cl pueblo de San Martin deProvincials, queda estacionado, poco ô nada se balla en los(iocurnentos que merezca mencionarse. Su irnportancia fuémerarnente agricola como b restante del ilano de Barcelonay las casas que se fabricaron todas tuvieron eh caMcter de

Page 16: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

u

- 23 -fincas riisticas, absorbiendo San Andrés del Palomar la im-portancia que antes tuvo cl pueblo de San Martin. La caren-cia de datas y las que se hallan que se refieren â San Andrésde Paloinar, asi nos b demuestran. LTna de las causas queexplican la decadencia del pueblo de San Ma.rtin de Pro'ven-sals, fué debida â la insalubridad de sus cercanias, cuyospantanos causaban gran mortandad â las moradores de susininediaciones. 131 Phdre Villanueva nos relata que las Mon-jas que hahitaban e! Monasterio de Santa Eulalia de Mérida,inmediato k ios Molinos Reales en 1210, tuvieron que aban-donarlo por esta causa (1). Pasteriormente las docurnentos ybos autores b confirman.

Hemos sentado ya ue la agricuitura inici cl desarrollode la propiedad rural en todo cl liano de Barcelona, y en suconsecuencia cl término de San MarUn de Provensals; •y âmedida que ihan rotuMndose las tierras y secados los panta-nos bos predios risticos fueron mejorando alcanzando mayorvalor las popiedades, cuyo complernento se debiô al desarro-lia dcl contrato enfitéutico y con la consiguiente particiôn depredios y subdivisién de la propiedaden general. El distin-guido jurisconsulto D. Manuel Durân y Bas, habla.ndo delapropiedad enfitéutica, con relaciôn â Catalua, dice: «si,»dejando â un lado la propie.dad rural nos fijamos en una»que pudiera liarnarse ,nixta bastaifa tender las ojos par e!»llano de Barcelona colacados en alguna de las cobinas in-»mediatas; para contempiar desde alu un caseria inrnenso que»fornia una pablaciôn de cerca de medio millén de habitan-»tes. Pues bien ; Gracia, que hoy tiene mas de 36000, par))las afios dcl 25 al 30 era un territario apenas poblado; y»Sans, San Andrés de Palomar, San Martin de Provensals

(I) ViOQC (iterarto d las iqlesias de Espa,!a, per D. iMitE. DE YLLLÀNUEVA, T. XVIII, pà-

4ina 142v apéridiun idem Documente nûm VU!.

/

Page 17: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 24 -»y dernâs poblaciones inmediatas â la capital han crecido»considerab]ernente de cuarenta afios ac, y aun menos. Des»cosas han contribuido â elle: de una parte cl desarrollo de»la industria manufacturera y la riaturai tendencia de 11e-»varla fuera de Barcelona, y de otra la af3ciôn de un pueblolahorioso â huscar esparcirniento al Animo en les dias festi-

»vos por medio de les goces dcl campe. Pero sin el contrato»eniteutico, ni aquella tendencia se hubiera podido tan Mcii-»mente realizar, ni este ]egitirno deseo se huhiera podido»lograr de una manera tan general. ;Cu(n inmensos capitales))no representa la simple propiedad de! terreno I Adquirido»este à censo, sô]o se han necesitado los que exije el coste»de la ediflcaciôn; y la riqueza territorial ha tenido un creci-»miento que de otra suerte hubiera sido imposible alcanzar,»etctera,» El pârrafo que acabarnos de transcrihir reasumela idea que teniamos formada de la base dcl prorcso del tér-mine de San Martin y las investigaciones practiéadas hanconGrmado 11asta cierto punto este hecho evidentemente pro-bado.- La industria en San Martf n de Prouincials comenzô ene! primer tercio dcl sigle adual; la proximidad à la ciudadde Barcelona, ]a facilidad y abundancia de agua en la acequiaCondal, ]a baratiira de les alimentes y hahitaciôn y la de losterrenos para edificar dieren un gran impulse A la fabricaciôncligiendo el Ilano de dicha ciudad para establecer sus indus-trias. Distinguiése en particular cl pueblo de San Martin enles ramos de blanqueo, estampados y tintorerma. De los tresenumerados el prirnero f u cl niAs antiguo. Estos estableci-mientos que â ûltimos dcl sigle xviii sb haliaban en ]3arce-loua se trasladaron â aquel pueblo â principios dcl sigleactual siguiendo en cl segundo tercio les estampados que ce-rnenzaron dcl aio 1836 al 1840. En una guia de Barcelenade 1842 se hallan les nombres de les. fabricantes de estampa-

Page 18: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 25 -dos Don Jos Prats, Don Jacinto Sala y Vidai y Compaiia,y expresa que ci principal producto de estas fâbricas consistiéen las piezas Ilaniadas Prados dcl color enearnado Adrinô-poli. El gênero de estanipados que habla iniciado la casaSerra de Barcelona fué mejorando posteriornieute â impulsode los fabricantes Bonaplata, Jaurnandreu; Lucena, Casas,Pol, Juncadella, etc. A estas industrias se agregaron luegosus auxiliares para la cdnstrucciôn, reparaciôn de mâquinasy caldereria; y otras fâbricas de jabôn, sosa, abonos artificiales, de pulverizaciôn, etc.

Las fâbricas de jarcias comenzaron en cl perfodo de 1830aI 35 en cuyo espacid se etableciô la de los Sres Calvelique fuô la primera que, existe aun.

En l ramo de hilados y torcidos de algodôn segin lagula de Barcelona dci afio de 1842 se distinguieron los fabri-cantes Juan Caraben y Bernardo Pujatô, el ùltimo tenia suetabiecimiento enla Carretera nim. 155 y en cl-de tejidosde puro algodôn les fabricantes Cardona, Serra y Roca, Te-resa Font que mâs tarde se asociô con estos.dos Wtimos.

La faljricaciôn de hilados es hoy dIa escasa. Esta indus-tria que antes podia sostenerse en l3arcelona y su ilano hasido trasladada â distintos puntos de-la provincia y en la deGerona en busca de fuerza motriz jornales y terrenos baratos.

Las industrias que acabarnos de indicar han constituidocl elernento fabril del pueblo de San Martin habiéndose agre-gado. otras especiales - En estampados que es cl articulo enque mâs se ha distinguido se enumeran hoy las Mbricas de((Casas y Jover,» «José Ferrer y Vidai», Juneadella, «Luce-na y Compaûia, «Monteys», Ponsa é hijos, «Ricart y Compa-fila,)) «Saladrigas,» rrorellé» y Vidai y Rius. Juan Framis;en lana y mezcias Claudio Arafiô; en yutc lino y câflarno Bar—.tolomé Godé. Y finalmente otras industrias modernas queno enunicramos.

Page 19: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 26 -Lo indicaclo basta para demostrar que San Martin de Pro-

vensals es e] primer centro fabril de Espaia. E! antiguo fér-mino de San Mariin de Prove'nsa]s cuyos origenes Conocmosdejô de ser agricola en su mayor parte y ade]antô tante en laindustria durante la segunda mitad de siglo que su contribu-ciÔn industrial que en 1821 satisîacia al Tesoro 3000 reales,en 1885 safislacia 253,569 pesetas en calidad de cuota directaque con 108 recargos municipales asciende la cuota total enconcepto industrial â la importante cantidad de 325,22715.

El distinguido fabricante y escritor D. Luis Gonzaga Fe-rrer, estâ hoy dfa publicando en la «Revista Espafia Regio-nal» un precioso estudio para la historia del trabajo indus-trial en Catalufla: las condicione espedàles en que se en-cuentra, dados los conocimientos diversos que posee en esteramo, y las pâginas que dedica al movimiento fabril de SanMartin de Provensals, me obligan â dar por terminado estasegunda parte de este resumen, cuyo carâcter dista mucl10de las aficiones y trabjos hahituales dol autor de estaslfneas. -

À fin de completar esta sucinta relaciôn respecto al pue-bio de San .Martin en la época que cornenzé â tornar incre-cremento, afladircmos algunas noticias acadas del Diccio-nario Geogrâfico dcl Sr. Madoz, publicado en 1849, cuyafecha forma época en cl cursô progresivo de este pueblo. Ensu término contâbansé entonces unas 900 casas repartidasentre ios barrios, La Sagrera, Taulat, Clot y Montaùa. Teniamm escuela de instruccién primaria dotada con 1,600 reaiesanuales; la igiesia Parroquial era regida por un cura de se-gundo censo de provisiôn Real dci Arcedianato de la pa-rroquïa de Santa Maria del Mar. El partido de La Sagrèra queestâ al E del término, comprendia la Iglesia parroquial, Curatoy Casa Consistorial çon un grupo de casas donde se hallaba

Page 20: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 27 -la carniceria, Cârcel y otras dependencias y las casas Ilama-das de Boada y Clariana. El Taulat que es una gran partedcl terreno liane, b ocupahan plantaciones de maïz, legum-bres, etc. En la misma parlida y restante dcl térrniio, sehallaban los estâblecïmientos fabriles dependientes de la in-dustria de Barcelona y e la orilla del mar cl Cementeriogeneral de esta Ciudad, la Casa cuarentena y cl vedado dela Capitania Geneial, denominado cl Juncar. El Clot queempiea también en los confines dc Barcelona y forma unalaga calle extendida de S. s.o. â N. N.E. sobre la carrete-ra que de la capital se dirige al Vallés por San Andrés de'Palomar; sobre este caniino habia un mesôn también de lafâbrica de la iglesia ilamado dcl Clot, y casi enfrejite de esteedificio una capilla; â espaldas de esta cafie por cl bado iz-quierdo vipiendo de Barcelona hay otra que sigue la mismadirccciôn denominada cl camp dcl Arpa y varias casas decampe sobre cl caniino Ilamado del Mitg y que vâ dc SanAndrés â Bardebona. El Partido de la Moiitafa se extiendedesde el camino de Barcelona â Horta, que atraviesa, y estâmas al O. de! Clot basta les confines E. dcl barrie de Gra-cia, iguiendo parle de la falda S. de un estriho de la cordi-liera dcl liane que la cierra desde e! barrie de Valicarca de!término de Horta, en el que se coniprendian varias casas delabranza y de recreo de propiedad de particulares de la ca-pital con deliciosos, jardines y hermosas vistas, entre las cua-]e se contahan, trece oratorios piiblicos, u p a caile denorninada dcl Hospicio, otra de San José y cl grupo de casas de laFarga dcl Aram, en cuyo ppnto habla una gabela. E! tér-mino confina N. San Andrés de Palomar; E, San Adriânde Besôs y cl Meditcrrâneo; S. el mismo; 5.0. Barcelonay O. cl harrio de Gracia,—,E! terreno es de huena calidad,le fertiliza la Acequia Condal cuyas agu.s riegan muchaparte de él y dan gran impulse â varies establecimientos; y

Page 21: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

28 -casi todo ci Taulat se riega . por medio de norias por teneren todo el distrito cl agua dulce tan alla, que ordinariamentese encdentra â dos varas y aun menos de escavaciôn. Pro-c]uce trigo, babas, arbejas, mijo, câïiamo, patatas, •etc., etc.industria, fbricas dc indianas, tenerias dc linos tafiletes decolores, una f brica de productos quimicos en que se elavo-ran ]os âcidos sulfûrico y nitrico, su]fato de liierro, aihayal-de, etc., una de almidôn de patatas, otra de cordage Ô jarciaspara los buques, tres tintes dc color rojo de algodôn en hilo;cinco molinos harineros, dos Iadrillcr.fas. Coinercio. Expor-taciôn de frutos sobrantes y productos de la industria, é im-portaciÔn de efectos coloniales y otros articulos que faltanPoblacidn: 594 vecinos, 2,444 alrnas.---Capital producti-vo 2O.413,OO7.—Imp. 516,961.

Segûn cl Noineuclator Gencral de 1863, San Martin deProvensa]s contaba 9,333 habitantes. Ediflcios, viviendas,albergues habitados constantemente 1, 359.—Temporalmenteinhahitados 14! - Total de viviendas incluycndo las de] Clot,que son 459. —En la gufa de Barcelona publicada en 1884,San Marimu de Provensals en cl afio anterior contaha 24,829habitantes, cuya suma dcsde entonces acâ ha ido aumen-tando,

El puehlo de San Martîn â mas de la parroquia antiguaque en otro lugar hemos descrito, cuehta boy con otra re-cientemente construida Ilamada Iglesia delCiot hajo la direc-ciôn del arquitecto. Sr. F'alqués. Es su arquitectura ojiva];en su fachada hay una puerta que la forman varios arecs endegradaciôn; sobre la puerta un grau ventanal tripartidô y enla parte superir de la fachada una torre de planta cuadran-gular. El interior consta de una sola nave decorada con yen-tanales provistos de hermosas vidrieras, pequefias columnasy un bordôn que las enlaza. La casa Consistorial açabada deconstruir es bastante capaz, tiene â mas de un patio porti-

Page 22: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 29 -cado un hermoso salôn de sesiones. Las calles principalescon las de San Juan y San Pedro, la Mayor def Taulat y lade.\Vad-Râs que se prolonga hasta la capital.

En cl Clot hay una espaciosa plan mercado, otra en laplaza de la Uniôn dI Pueblo Nuevo y otro mercado en laplaza dcl Cou de la Sagrera.

La iglesia que boy existe està asentad sobre los, cimien-tos de la anterior cuyos antecedentes ya conocemos. Se ig--nora la época de su construccién asi como cl dia en que tuéconsagrada; la desapariciéri dii. ratite la guerra de la Indepen-dencia de su Archivo parroquial ; y el incendio ocurrido enla iglesia de Santa Maria dcl Mai en e] siglo xiv explican lacarencia de noticias. Este monumento ha sido visitado repe-tidas veces por los individuos de las distintas asociacionêsde «lïxcursiones cientificas y la de Excursionistas,» la pri-mera de estas'. en la excursiôn verificada en Marzo de 1879,relata 10 siguiente.

Dicha iglesia se cornenzô â iItirnos dci siglo xv y f uéerminada en la peor época dcl renacimiento. Son aprccia-

hies las agujas ô pinâculos que se levantan al costado de laojiva y que constituye la parte. central de la fachada comotambiért son curiosos unos loszanjes en los que campean pe-quefias figuras representando pasajes biblicos. El relieve dela portada es notable por su cornposiciônpero no por su di-hujo que es algo descuidado. Las estâtuas de San Pedro ySan Pablo que est1kn en los costados de la puerta son de es-caso mérito y irna de chas Ileva la fecha de 1688.

I-lace poco visité esta Iglesia que parece tué construidaen cl siglo xv, sin embargo al examinar la fachada observéalgunos detalles que parecen anteriores y guardan alguna se-

Page 23: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 80-mejanza con la puerta actual de la iglesia de San Pedro deBarcelona que tal vez diô idea al constructor de aquélla.

La cruz que cstâ sentada sobre cl arec es parecido à la deSan Pedro y en cl ângulo dcl arec Ilevan arnbas el husto dclPadre Eterno.

Las figuras que adornan cl marco represetan â San Mar-ti n â caballo entregando la mitad de su capa â un mendigo.4 ambos lados de estas figuras hay otras dos representandoun hombre y una religiosa en ademàn de orar, la puerta estâclaveteada de herraduras cuya costumbre lai vez representô laproteccién dcl sanie â los cahalleros; dehajo de las estatuitasde San Pedro y San Pablo observarnos unos escudos quere-presenta una gineta. El interior dcl templo se compone deuna sala nave de regulares proporciones con capillas lateralesy Ilama sélo la atenciôn e! retable de su altar mayor, especial--hente et cuadro que representa la coronaciôn de San Agus-tin. En uno de las frontales dcl altar mayor estâ bordadauna cesta cuyo dibujo se halla también en una de las crucesparroquiales b que significa la costumbre de la aimoina ÔIimosna. Entre las objetos sagrados conserva dos cruces pro-cesionales de plata doradà de escaso mérito mm, y la otra derelative mérita perteneciente ai siglo xvi.

Toiuu D1L FÀNCa.—Este editicio Ilamado también pa-lacio de là Condcsa, estâ situado al N. de! Glot y canetonde Barcelona â flubas. Sus ventanales gôt.icos perteneceii,unos al siglo xiv y su mayor parte al xv y siguientes. Durantela guerra de la Independencia sirviô de cuartel gencral dclejército invasor. 1-lallândose en aquefla época cl general fran-és Duhesme en una de las liabit.aciones de la casa, durante

la noclie se iô obligado â cerrar las ventanas â causa de losfrecuentes disparos que le dirigian desde cl Manse Gui-nardé.

A poco trecho y al ângulo que forma cl camino en cl tér-

Page 24: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 31 -mino de ]a Sagrera, se balla una cruz de las llarnadas detérmino en cuyo pie lieva cl ai6 de su construcciôn en 1589y de reediGcaeiôn en Ios afios dc 1768, 1875 y 1835.

El pueblo de San Martin dc Provensals es de los4elliano de Barcelona cl que mâs se lia distinguido pot' su pa-triotisino, cariflo y aflciôn â las glorias de la patria catalana.

$4

e

Page 25: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

APÉNDICE

Page 26: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

DOCUMENTO NUM. 1.

Aflo 989.—Pergamino nm. 44.—Borreli II.

In nomine Domini: Ego Bonafiuia I)eo dicata Abatissa ciim cete-ras coupures nostras bis nominihus, Argudamia. Chinlelo, Ermelde,Erinetruite, I)eo dicatas qui surnus in obsequio Saiicti Petri Ceno-bu qui est justa civitate Barchinona una euni cousultu Domno VivanePontifice vel ceterique canoiiici qui sunt in Matricu'a Sedis sancteCrucis eu m illorum Concilia cominu tain us nos ipsa terra quod liabe-mus a fines de Provenciaies quod dirnisit condam ad supra Deo dicetaad donium sanctum Petrum commulamus il luni cd te Dvi mura fi 1juinde condam Vinretli pro ipsa tua vinea quod ]xahes justa ipsum Cuculloet pro soliclos XXX, ,' quod accepimus de te propter necesitatem derestanratione Ecclesiacjui fuit disipata e Serracenis in anno quod fuitBarchinona destructa, et est ipsa terra quod tibi corninutanvus pro ipsitua T7inea ut Contitabz& Barcliinonense in ter inio de Proventialis in' b-cunt qai dicjtn.i Calvera qui est prqpe civitatem Bdi'c/ti'nona: afrontat decirci in Vinea de condam Ermengarda filiâm condam Recosindi. et invinea de Richarii Lilium cuondani Ossolii de Aquilonis in terra quifuit de condam Aduora, Dec dicata quod,tenehat Tjgoberto in sua p0-testate quando Barchinona interiit, de Mendie in strada qui pergituhique, de Occiduo in terra de Aunicia hua de condam Girgas vel ere-dibus suis. Quantum in istas quatuor afrontationes includunt sic corn-mutamus tibi ipsa terra, olnnia ai) integrum propter ipsa tua vinea,et quidquid exiude facere •vel judicare volueris liherain in Dci nomi-ne plenarn abeas potestatem , cum exio et regresios suas a proprio.Quod si nos commutatrices aut ullusque homo qui contra banc com-'mutatione vouent ad inrruinpendurn lion hoc valeat vindicare set

Page 27: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 36 -

componat aut componainus tihi ipso terra qui tibi commutamus induplo cum omnem suam inmeflorationein et ac commutatio fl 'rma per-maneat modo vel que omnique tempore. Facta comniutatione III MusMarcii auna il. Regnante 13go mognus.—Signum Adaleiha sive Bona-.flhia.—Signurn A.rgudarnia.—Signum Chiixtelo. — Sigunni Ermelde.-Signum ErmetTuite.—Nos Deo dicatas literas scimus et legimus sedscrivere nescimus sed manibus nostri digiti firmavimus et finniterlirmare rogavimus.—Signum Bonaricus Presbiter.-'-Atto Diachonus.—Signum .Johannes Prcsbiter que vacant Hendalecus.

DOCUMENTO NTJM. 2.

Mie 990.—Pergamino nûm. 50.—Borreil II.

In nomine Domini: Ego Laurentia femina vinditrice sum vobisVins et Uxor tue Ermovigia emptores per banc sci-iptura venditionisi'nee viudo vobis Kasales cuni curte et ado cum pomiferis ineum pro-priuin quod haheo in ten'itorio de civitate Barc/iiiwn .a in tenninio deProvaciaNs in ipsa C'aivera: Advenit miclu per jènitores mens sive perulla voce afroniat de Circi in orto de te Vins emptore de Aquilonis inKasales de me vinditrice etin orto de te Vivasemptore: Quantum infraistas quatuor afrontationes includunt vinclo vovis ipsum ICasale eut»solo et parietes cuin curie et aria, cum pomiferis ficifineas, et puteo,totum ah integrum, in pretium soudas VIII quod vos emptores pre-tium niiehi dedistis et ea de vos accepi et nichil exinde apud vos cm-tores remansit est manifestuni quein vero predicto Kasale, eum curteet aria cum suis pomiferis apud ipso puteo que vohis vindo de meajure in vestro trado dominio ab omnem integritatem ut quidquid exmdc facere ni juclicare volueritis liberam in Dci nomine aheatis pienam potestatein cum exio et regresio sua a proprio. Quod si ea vindi-trice aut ullusque homo qui contra liane vinditione ad inrrumpendumvenerit non hoc valeat vindicare sed companat aut ea componam vo-bis supa nominata que vindo in duplo eum omnem suum innieliora-tione et banc venditia finna permaneat omuique tempore. l'acta viii-ditione XVIII Kaiendas Augustas anua Iii. Regnante 13go Magnus.-Signuin Laurentia feinina qui liane inditione fecit et firmare ragavi.—Signuni Audesinda.—Signum Bonus-homo.— Signum Seudredw-Elias Presbiter qui hac vinditiane scripsi et die et anno quod supra.

Page 28: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 37 -

DOCUMENTO NTM. 3.

Aio 990.—Pergamino nûm. 53.—Borreli II.

Tu nomine Domini: Ego Suniefredus et uxori mœ Letgarda , vindi-tores sumus tihi Sunifredo que vocant Lupeto. archilevita emptori perliane scriptura vinditionis nostne, vindiinus tihi terras cuin eurte etortos nostrum proprium quod habernus ii. tervitorio de civ'itale .Barchi-nona 9t termino (le Proventiales iii locu.in ubi dicunt ipsa Gaivcre apropeipsas insnias de Bissa.vcio avenit nobis per nostra comparatioiie siveper ulla voce: afrontat ipsa terra cmii curte apud ipso orto, (le circi interra de Vivas vel de Ugoherto Levita, de Aquilonis in terra (le Adal-berto Vice-comite filiuiu J3arone, de Mendie, in strada. publica, deOccidus in terra de Dulcis feinina, alla terra e circi afrontat in stradacounominata , de Aquitonis in terra de Ennego que vocant llonefiliavol de Paulo, de Mendie in terra de Paulo jam nominato: de oceiduoin terra de Uvitardo et in terra de Uviinara et (le Vivas et in terra quefuit (le condam Insegarda. Quantum istas Iotas afrontationes indu-dunt vindirnus Lihi ipsas terras cum curte et horto cum pomiferis aputsuo puteo et Kasa que ibidem est dam solo et supra posito et stillici-nios aput ipsas prietes totuni ah integrum in pret.io Mancosos XVIIet medio de euro mero iafaris quod tu emptor pretium nohis dedistiet nos de Le accepimus et nicliil exiude aput te emptore rejnansit estmanifestum. Quem vero predietas terras que tibi vindimus de nostrojure in tuo tradirnus dominio ab omnem integritatem . ut c1uidquid.exinde facere vel judicare volueris liberam in Dci nomine haheaspotestatem a proprio eum exios et regresios illorum. Quod si nos vin-ditores eut ullusq ne homo qui. contra liane vindi houe pro inrrumpen-ilum venerit non hou valeat vindicare quod requirit sed componat e utcomponarnus tihi ipsas terras cum curte et horto eum ipsa Kasa quetihi vindirnus in duplo cuin omne illornm inmelioratione et banc vin-ditione {irm a penn aneat om ni que tempore. Fauta vi nditione VIll.Idus Novemhris anno 111. Reguante Ugo Magnus.—Signum Letgardafemme mulier Seniotredo, nos siruut qui lanc carte vinditionis feci-mus et furmainus et firmore rogav.irnus.—Seniofredus qui liane cartevinditione fecit et noxneii suum scripsi et firmavi et firmare rogavi.-Signum Sesenando.—Signuni Paulo.— Signum G ustremirus Presbiter.Signum Longovardus Preshiter qui isLam signum inpresit Leogarda.—Eues Preshiter qui lice vinditione scripsi et die et anno quod supra..

Page 29: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 38 -

DOCUMENTO N1M. 4.

Afio 992.—Pergamino nûm, 66.—Borrell II.

Tu nomine Domini: Ego D'nlcis feinina vinditor sum vobis Vives etuxori sue Erinovigia feinina emptores per banc scriptura vinditionisnostre vindimus que vobis terra et horto cum arboribus et pomiferiset ficuineas nostruin propriuin quoi liabeo in subu4'bio civitalis Bar-ch.iuona iu terminio de Proveutialis u iocum. que diciott ad ipsa caltera,qu michi adreuit per voce genitorios meos condom sive per quacuin-que voce qui affontat ipsa terra de parle cirai in terra de Ugoberto,et de Oriente in terra de vos Emptores et de Mendie iii ipsa strada pu-biica. et (le occiduo in terra de jam dicto Uguherto Levita et ipso hor-to: afrontat de parle circi in Jiorto de Uvimara, et de aquilonis simi-liter, et de Mendie in hanta de jarn dicta finguberlo. et de oceiduo inpso torrente. Quantum istas affrontaciones includunt omnia hoc vohisviudo totum ah integrum in pretium. Mancosos VII de euro coeto je-fans ad peso legitimo et solidos VIII (Te dinarios curnibiles €1 nichul-que de ipsa pretia aput et emptores non remansil est monifestum:quem vero predicta bec omnia que vobis vindo de mao jure in vestrotrado doininio polestatein ah omnema integritotem ut. quidquid exin-de facere vel judicare volueris lihera in Dci nomine habeatis plenainpotestalem cum exios vel regressios earuin a proprios. Et qui ista vin-ditione intrumpere temtavenit non hoc valeat vindicare sed cornponataut componam vohisista omnia que vohis vindo in duplo cum suainmeiiorat.ione, et ista vinditio firme permaneat modo vel oniniquetempore. Facta vinditione nones A.prilis aima V. Regnante Hugo Rege.—Signum Duicis femme qui ista venditione fecit et fininare rogavi.Signum Folcliero.—Paulo.—Signum Hodericus.—Johanues Presbiter(fUe vocant Hendatecus qui bec scnipsit et sub die et aune quod supr.

DOCÛMENTO NUM. 5.

Aflo 994.—Pergamino niim. I ciel Coude Ramôn Borrell III.

In noniine Doinini: Ego Marcucio et uxoni sue Eimcna vinditoressuinus vobis Vinas et uxori sue Ermovigia einptores per hauc scrip-

Page 30: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 39 -tara vindicionis nostre vindimusque vobis terras et vineas cultum velerenium quod abeinus in sub urbio civitatis Barchinona in terminiosde A.uro-invento sive de ipso cucullo sive de Sancto Andreo vel in ter-mino de Provenciciles et advenit ad me ?.Jarcucio per mea com1aratiOflequod michi fecit uxori mea et cd me Eiinena feiriina Pe" meum leclu-osum sive per quacumque voce. Qui afrontat bec omnia de parte circiin Cacumine de ipsos montes et de aquilonis in flumine Bisaucio, etde Mendie in ipsa mari, et de occidu influmine Lubricato. Quantumistas afrontaciones includunt omnia hoc vovis vindimiis totum ah in-tegrum quantum ibidem abemus pro ullas voces vel abere debemusin omnia et in omnibus in pretium mancusos VII de euro coctojafarisvel amoris ad peso legitimo quod vos emptores nohis dedistis et nosde vos manibus nostris recepimus et nihulque de ipsa precia apud voseniptores non remausit est manifestum. Quein vero predicta hecornnia que vobis vindimus de nostro jure in vesti u tradimus dominioet poiestatem ab omnem integritatem ut quicquid exinde facere veljudicare volueritis lihera in Dci nomine, abeatis plenam potestatenicum exios vel regressios earuln n proprios. Quod. si nos vinditores autullasque homo qui contra hanc vindicione venerit po inrumpendumnon hoc valeat vindicare set componat aut componanius vohis istaomnia que vobis vindinius in duplo cum sua inmelioracione. Et bancvindicio firmis et stabilis permaneat modo vel omnique tempore. Factavindicione lI nonas Decembnis anno VJJ. Begnante Hugo magno atqueRex.—Signum Maracio.—Signum Eimena fernina nos qui ista vidi-cione fecinius et finmare rogavimus.—Signuin Trasovarius bevita.-Signuin Scubiliarius sacerdos.—Longobardus Preshiter.— Paulo Jo-bannes Presbiter que vocant Hendalecus qui bec scripsi et sub die etanno quod supra. -

POODMENTO NUM. 6.

Aio 995.—Pergamino njim. 6 de Idem.

Jn nomine Domini: Ego Paulus l'abus cIL uxori mea Sunla vindito-res sumus tibi Viras [ilium Laurenti einptore per banc scriptura vin-dicionis nostre vindimus que tibi terra nostra propria quod habemusiii Insula de fiwm eu llisocii in terrninio de Provencialis opido; etc... l'actavindicione 111 nouas Octohris anno VIII Reguante 11go Rege., etc.

Page 31: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 40 -

DOCUMENTO MIM. 7.

Aflo 995.—Pergamino niim, 9 de idem.

In nomine Dornini: Ego Ugoherto vinditor sum tibi Vins emptoréper banc scriptura vindicionis mee vindoque vohis terra mea propriaquod haheo in Comitato Jiarchinonense in terminio que dicunt Provin-ciales in locum que dicunt ad ipsa Galvera, etc......Facta vindicio-ne XIIIJ Kalendas Madii, anno VIII. Regnante ljgone Bege qui Duxfuit pridem, etc.

DOCUMENTO NÛM. 8.

Aflo 997. —Peraamino nùm. 27 de idem.

In nomine Domini: Ego Tlgobertus vinditor sum tibi fratis meoVivas emptore per hac scriplura vindicionis mee vindoque tibi terra etvinea meum propiruni quod haheo in Cornitatu Barck.inonense in Pro-vinciales in iocunt nbi dicunt ad psa C'aivcra advenU michi hec omniaper vocem avio rneo et progenitori meo vel per omnesque voces;afrontat de circi ipsa terra in via, deaquilonis et de mendie sive deocciduo in terras de te emptore, ipsa quoque vinea st juxta ipsamare in Insulas que simt IN, afrontat de circi in strate, de aquilonisin vinea de te einptore, de mendie in Litore maris, de occiduo in vi-nea de Guimara et suos eres, etc......Facta vindicione liii idus Au-gustus auno X. Regnante Ugone Rege qui Dux fuit pridem, etc.

DOCUMENTO NÛM. 9.

Aùo 998.—Pergamino niim. 34 de idem.

In nomine Domini: Ego Amattrudes femina et fluo meo GuilelmoVicecomite Impuriense et fratres mecs B)igenio et Suniario nos shunt

Page 32: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

-41 -

iii unum venditores sumus tiN Vivas lilium Laurentii condam empto-re per liane seriptura vindicionis nostre vinclimus que tihi terra uosttapropria quod habeinus in comitain Ba',chiiwvensc in 182 ni'nio de Provei-ciales in Insi&las Jiissocii fiuminis, advenU ad me Amaltrudes femmeper meum X et per .omnesque voces et ad me Guitelmo vice-comiteper hereditat.e paterne et per omnesque voces et cd nos Bligerio etSuniario similiter per genitori nostro etper omues que voces: afrontatpredicta terra de parte circius in strata Puhiica qui pergit uhique etabet dexteros .........de mendie siiniliter in estrata publica etahet dexteros .........de occiduo interra de te emptore et abetdextenos .........de aquilonis vero parte simititer in terra de temp-tore et liabet dexteros .........Quantum istas afrontaciones indu-clunt et isti dextri continent sic vindiinus tibi predicta terra modia-tas H legitimas ai) integre in precim uncias duas de aûro coctofideliter pensatas qnod. tu emptor precium nobis dedisti, et nos vin-ditores manibus notris recepiinus et nihil de ipso precio aput teemptore non remansit est manifestum, etc......l'acta vindicione VKalendas januarias anno 11 ilegnante Rothbertus flex, etc.-

DOCUMENTO NÛM. 10.

Aflo 998.—Pergamino niim. 35 de idem.

In nomine Dom mi f Ego fliclti}lis feinina impignora tor sum tibiSanzo. Manifestum est enfin quia dehitûr sum tibi Caphicio J de ordeo,propterea impignoro tibi Pareliata I (le terra mea propria (lui michiadvenit de genitores meos v& et ier quacumque voces et est ipsa te-rra in tenitorio ]3a.rchinoneflsc in terminio dc Provinciales ad tpsa i'arreBlanca et affrontat ipsa terra de parte circi in via et in terra de Oruzafemina, de Àciuilonis etiain in terra de Oruza, et de Mendie od ipsaTurre fiance, et de occiduo in ipsa strate publica. Quantum in istasalîrontaciones incluclunt sic iinpiguoro tiN ipsa terra totum ah integroet de n eo j tire in tuo trado et inter tan tum teneant per tuuin henefi-ciuni et in die quoçi enit missa sancti Felicis gerunda in isto presentianno que nohis cito occurrit sic tihi redere faoas Caphicio I de ordeon mensura legitirna cum suo locrum et sic tu mi -reddere facias istascriptura sine more. Quod si minime fecero Lune licenciam haheas

Page 33: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 42 -

préclicta terra a tenore vindere et donore et facere pro ut Cnicumquevolueris sirnul cum exils et regressis eurum cd i.uuin proprium. Et sime inipignoi'ator eut uflus homo qui contra banc impignoratione ve-iierit cd inrumpendum non hoc valeat vindicare set componat autcornponain tibi predicta oinnia in duplo cum omnem suam iumelio-racionem et in antea ista lupiguoratione Urina permaneat omniquetempore. Facta inpignoratione XII. Kalendas februarii aimo II reg-nante Tloherto Rege Lilium condam Ugoni.— Signum Richillis feminaqui ista impignoratio ne fecit et firinare rogavi.—Signum Johénnes.-Signum l3landerico.—Ansulfus Levita scripsit et die et anno quod su-pra.—Signurn Marcucius Preshiter.

DOCIIMENTO NUM. 11.

Aflo 998.—Pergamino ntm. 37 de idem.

In nomine Domini: Ego Ermengarda femina que vocant Bonaflhiacondam Sisuoldo vinditrice sum tihi Augoherto emptore per bac scrip-tura viudicionis mec vindoque tihi ipsa mea voce quod Ego aheo iiiipsa tua portione (le ipsa vinea qiiod pater tuus phntavit vel edifica-vit midii, et advcn il miciti juin dictuin o la udum rie predictiim conda inpater meus vel per quacumqiie voce et est ipsa. 'rftiea iii comitalit Bar-cliinonense inicrrninio de Provenciaiis ad ipsas pavietes Delgadas, etafrontat de circi predicta Yinea sive de Aquilonis in terra vel vineade me vinditrice de Nericlie in strada publics, de Occidu in terra deLongovardus Preshitero. etc... Facta vindicione V nonas Mail anno II. -Regnante Rothherto Rege, etc.

DOCUMENTO NÙM. 12.

Aflo 1001.—Pergamino nûm. 52 de idem.

In nomine Domini: Ego Uguhertus Levita vinditor sum tiN fratrimeo Vivas einptore per bac scriptura vinditionis mee vindoque tiN

Page 34: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 43 -

Vines mea propria quod habeo Ifl'OPC civilatis Bac/iiiwna iz tcrminiode Pjovincialis, iii loco iebi diciiwr cainpo (le kfula, etc... Facta vindi-cione Kalendas decembris anno V. Regnante Roherlo Rege filiumUgone Rege, etc.

DOCUMENTO NUM. 13.

-AfiÔ 1004,—Pergamino nûm. 69 de idem.

In nomine Domini: Ego TJgubertos Levita vinditur sum tihi Vivanofratri mea emptore per flac sciptura vindicionis mec vi.ndoque tihiterra nostra propria quod habeo propc cizilatis Barc/iioizu intus iQ

Villa de .Itovii.cialis in locum qvc dicuat, ad ipsa Calura et adrenitmichi de genitori meo sire per quaiicumque voce, et affrontai de partecirci in terra de te emptore et hahet dextros XXIIH et media, de Acjui-Ionis similiter in terra de te emplore et hahet -dextros XVIII, de nie-ridie in terra vel in Casa de Guirnarane, sire in terra de Bonushonioet hahet dexteros XXV, de occiduo in Exio comune et hahet dcx-iras XVI. Quantum istas aflrontdtiones incindunt et isti dextri conti-nent sic vindo tihi predicta terra totam ah integre in propter pretiummanciinsosVl de euro cogto legitime pensatos et nichiique (le ipsopretio aput te emptore non remansit est mauifestum. Quein vero pre-dicta terra que tihi vindo de méo jure in tuo trado dominio et potes-tate ad omnia faciendi exinde que volueris pienain habeas potestatcm.simul cnin exio et regressio suo e proprio. Quod si Ego vinclitor autni! usque hom o qui ista vindicione cd i nrunipendum veneri t n on hocvaleat vindicare set componat eut ego componam tihi prefata terra induplo cum suain inmeiiorationem et ista vindicio firma permaneatomnique teinpore. Facta vinditione octavo idus novenibris anno VIII.Regnante Roherto Rege.—Uhertns Levita qui ista vindicione fecit etfirmare rogavi.—Signum Guisila femina qui ista vindicione consciasum et nichil ibidem ad opus meuin non reservo.—Signum Gni!liri-cus.Signum Fredario.—Guitiza subdiaconus.—Scubi!iarius sacerdosqqi hec scripsi et die et anno pretixo.

Page 35: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 44 -

DOCUMENTO NÔM. 14.

Aiîo 1004.—Pergamino inîm. 70 de idem.

Tu nomine Doinini: Ego ligubertus Levita vinditor sum tibi fratriineo Vivane emptore per bac scriptura vindicionis mee vindoque tihicasa mea propria cum solo et superposito Pariettes gaRas et stilliciniosquàd habeo in - comitatu Barchinoneuse mites M Villa Provincialisetc......FactU vindicione III idus januarii aune VIII Regnante Ho-berto Rege, etc. -

DOOTIMENTO NÙM. 15.

Aijo 1004.—Pergamino nûm. 74 de idem.

In nomine Domini: Ego Hendaletus preshiter et Vins vinditoressumus tii)i Panlo Faber certum quiclem et mauifestnrn est enim (huaprecepi t noi)i5 Con clam Bonus-honi o per suum testamentum un de ju-dicium obligatum tenemus infrarnetas teniporum asserie condicioniseclitus ut venundari fecissemur ipsa sua casa cuin carte et quoquinaet cegias, solos et super positos, parietes guRus et stihlicinios simulcum earnm edif j cia et ipso orto cum arborihus et ficuineis atque vtiset cum ipso puteo, qui est in territorio Borcliinonense i%tus ni Villadc Proviuciales et afrontat predicta omnia de pci-te circi in via vel incarte de predicto Vins viuditore, de oquilonis siiniliter in curte dejamdicto V:ivas, de mendie in exio comune et in orto de Guimara vetin ahlo orto qui jam fuit de predicto Guimara, de occiduo in ipso rego.Quantum istas afrron1aciones, includunt sic vindimus nos tibi predictaoinuia totum ai) integre cum exio vel regressio SilO Ifl propter -pretiutninanchusos V de atiro quod tu emptore nohis dedisti «t nos manibusnostri accepimus est manifestum. Quem vero predicta omnia que nostibi vindimus de nostro jure in tuo tradimus doininio et potestate adtuum pleiiissitnum proprium ad omnia facere quod votueris. Qnod sinos vinditores aut uhlusque homo qui contra ista vindicione \renèritpro inrumpeudum non Itoc valeal vindicare set cotuponat aut compo-

Page 36: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 45 -

narnus tibi predicta omnia in duplo cum sua inmeliorationem et inantea ista vindicio -firma permanent modo vel omnique tempore.Pacte ista vinclicione VII idus ]j'ebruarii anno VIII Regnante RobertoRege..—Signum Vivas.—JohanneS Presbiter cognomento Hendalecus,nos qui ista vindicione fecimus et testes firmare rogavimns.—VivesClerieus.— Signum Leopardus.— Isarnus Presbiter.—Petrus sacerdosWifredus judex.—Julianns Preshiter.—BonuciUS.—Lafldericus sacer-dos et scripsit die et anno prefixo.

DOCUMENTO N1M. 16.

Aflo i004.—Pergamino nûm. 73 de idem.

In nomine Domini: Ego Ugubertus Levita et Guisla femina, vindi-tores sumus tiN Vins emptore per liane scriptura vindicionis nostrevindimus tibi Curte cum Culumbarios duos et Puteo et trilea nostrumpropriuni quod bahemus in territorio Barchinonense in -teSinio deProvinciales, qui miclu advenit cd me Ugoherto de condam genitoriineo vel per comparatione sive per omnesque voces et ad nie Guislaper ullas voces: afrontat bec otnnia de parte cUti iii terra et in ortode te einplore, de aquilonis similiter in terra, de mendie, in casa dete emptore, de occiduo in casa et curte (le Guidalmar, etq. .....Factavindicione XI Kalendas aprilis anno VIII. Regnante Roherto Rege.

DOCUMENTO NIIJM. 17.

Aio f 005.—Pergamino nùm. 76 de idem.

In nomine Domini: Ermesinda fernina vinditrix sum tibi Vivasinptor, per hane scniptura vindicionis mec vindoque tiN in une casa

et-in una curte et in uno orto ipsa mea portione quod ibidem haheoqui michi advenit per decimum sive per omnesque voces et est inVilla Provinciales in comitato Barc/tinànense, afrontat de parte circi incasas et in orto de te emptore, de oriente in casa et in curte de te

Page 37: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

— . 46 -emptore. de mendie in exio comune vel in orto de Guirnara de occi-duo in torrente, etc... Facta vindicione Y Kalendas .apriUs anno VIIlI.Regnante Rothbertus Rex, etc.

IJOCUMENTO NÛM. 18.

Aflo 4 000. — Pergamino nûm. 93 dc idem.

In nomine Saiicte et individue Trinitatis: Ego Fedelindis nutu DciAh batissa cenobi Sancti Petri Barchinonensis, Puellanim una eu in000gregacione Dci A.ncil!arum ibidem persistenci ni» sim u Iq tic cumconcilio et esUmacione Accioni Episcopi gratia Dci Barchinonensisatque oui» providencia et jusione Rayrnundus Dci Iargicioue cornes etejus conjux Erininsindis cometissa, commutatrices surnus tiN Guimna-rane per bancscripturain comutacionis comutamus namque tihiAlodeex inunificencie propie prefati cenohii id est Porno cum solo et super-posito quemn tu ibidem edificasti simul cuin coluinbario et orto cumarboribus et puteumn atque terra ci aceriemn petraruimi vol parietasantiguas, qui michi et jam dicta Congregatioûe adrenit Per jam die-tain vocein id est per monasteriumn Sancti Petri unde reqimisitas insti-tutu precepta Sacrorum Canonum et invenimus ihi ordinatum ut siex Monasticis rebus facta fuerit (le finicio ni cornutacio cum asensuet. ordinatione propii Episcopi sub cujus regimni.ne ipso monasteriuspersistit valere ornni modo poteritiet stahilitatem firinitatenique obti-n tien t. Et propterea coin utam us tiN simb banc cordinatione prefa taom nia (l ui est Ui Iernitonio Barchinonense in locu2n que dicwni Provin-daTes: Que afrontat predicta omnia. de parte orientis in terra (le Vivaset de te Guiinarane comutatore, de rnefidie in strada publica sive interra de Anrucia fernina; de occiduo simniliter in terra de jamn dictaOrucia; de circi in terra tie te jam dicta Ciuiniarane comutatore Quan-tum iste afrontaciones includunt sic donamnus tibi cum CongregationeSancti Petri, cum comutatione une cum estimacione vel Concilie pre-fùto nostro Principe vel Hectare sire Principe atque èjus conjuge protuo alqde quod tu prefato cenobio et nohis donas in comnùtacione idest vineas in duos locos et terra in unum qui saut ipsas vineas sicutjam dictum est fn duos bons id est, Vinea J cd ipso Ctmcullo prope ipsoCenohio satis nobis congrua vel proximna sicut nos eam jamn tenemusppr menitum de juin dicto alode quoci UN donamus in comutacione..

Page 38: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 47 -

Et alias vineas M sunt Modiatas Il t media, sunt in loco qne dicunt

P'ovin.cialcs prope ipso alode quocl tibi clonarnus affrontat jam dictasmodicatas II de Vinea et media, de parle ôrientis in Vinea de SanctiPanli Apostoli; de Mendie in strada publica, de occiduo in Vinea deVivas; de circi in \rinea de Quixilo feinina, et est ipsa terra prope ipsasVineas it sunt Modiatas JI: afirontat de parte Orientis in Vines deSenderedus, de Mendie in Vines de Aunucia femme, de occiduo interra de Dace, dc Circi in terra de Guirnara comutatore sive in Vineade Sancti Michaelis Archangeli: Per lias vineas vel per terra et eoquod super bec adedistis nobis sumam pecunie id est XI mancusosaureos et XI exarach&los de argente quod expendimus in restauran-tio nem in prefati cenobii, sic clonainus tibi in comutatione predictoDomo et columbario et terra et puleo, orto vel arboribus, petras pa-rides simul cnn exiis et regressiis earum et tuuin plenissimum pro-prium vel ad faciendum quodcunique vis et sic dc nostro jure in tuetradiinus dominio et potestate cum arhitrio pretLtos provisores eteorum estimatores vèl judices qui cum eis predictam comutacionemestimaverunt. Quoci si ego Fedilindis Abbatissa aut ullas qui post mesuccessenint aut ulla persona ominum qui contra banc comutacionein

- cd inrumpendipn venenit non valent vindicare (iuol sed con-point tihi Guirnara sut componain tibi jam dicta oinnia in duplo cumsua inmelioratione et in cules ista comutacione lima. permaneatomnique tempore. Facta comutacione mi :Kalendas Madii amie XIII.Regnante Boherlo Rege.—Signum Feudelindis gratis dei Ahbatissaqui literas docui et scrihere necio.—Signum Ermetruistis Deovots.—Signum Cusca Deovota.— Sigiium Argudainia Deovota - SignuinChintilo Dco\ota. - Signum Sinulo Deovota.— Signum Mie E-reme-truite Deovota: 'nos et cuncta Congregatione Sancti Petri cenohii istacoinutacione fecimus, firmavimus firmarique rogavimus.—SignuinChristianus.—Signufl) Ricutfns,—Scubiliarius sacerdôs.— I)omericussacerdos.—Signnm Beimundus preshiter.—Deus dedit archilevita.-J3onucius preshiter.—Aetius gratia Dci Episcopus.—'WifrCdUs Levitaqui et judice gratis Dci Comes.—Erm .isin-dis gratia Dci coinilissa.—Signum Bicbarius.—Siguum Sigefredus le-vita.—Signum Oliva Bicarrone.—Ermenardus Preshiter.— Suniefre-dus Presbiter.—Argemirus sacerdos eoraton et.cum emendaciones inoportunis Iocis id est uN dicitur suinus tibi comutamus tibi donamustihi et verso super posito qui inquoatur et eo quod supra bec ad de-disti nobis usque prefati cenobii die et anrlo quod supra.

Page 39: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 48 -

DOCIJIIVIENTO NÛM. 19.

Aflo 101 8.—Pergamino ntim. 5.—Berenguer Ramôn. I.

In nomine Domini: Ego Vins et uxor mea Guinidellis femina; nossimifi in unuin vinditores sumus tiN Guimara emptore per hac scrip-tura vinditionis nostre vinclimus tihi \ninea nostra propia quod liabe-mus in territorio Bareltinonense in terninio (le Provinciales q ni nôbisadvenit adme vira per Vocem genitorum meoruin vel et perquacurnquevaces, etc. Â.ffrontat de parte circi in vinea de te comparatore; deAquilonis in vinea de Guilmuiido; (le mendie in vinea de te preflxocoinparatore de occiduo in vinea de Guildamare, etc......Facta vendi.clone DI Kalendas Januarias auna XXII Reguante Roberto Rege, etc.

DOCUMENTO NÛM, 20.

Aùo 1030.—Fergamino rnXm. 69.—Idem.

In nomine Domini: Ego Bonadomna femme; vinditrice sum vobisTlorreilo prolisque Guimarani et uxari tue Guista femina emptoresper hane scniptura vinditionis mec viudo wobis sorte I de terra cuRamea propria quod haheo in terri brio Barc/tiiionense in termine de Pc-rroc/tia San eti Andree in Provensals tel in ipso Villarunelto, qui michiadvenit per genitrice mea mater que est condm aut per ullasque no-ces: qui afronta t jam dicta sorte de lerra; de parte orientis in terra deBanafihia femina; de Mendie in terra de Genibertus, de occiduo vel decirci in terra de vos emptores, etc... Facta ista Karta vinditio XVIIIKalendas Madii anno XXXIII. Regnante Rodberto Rege.—Signum, etc.

DOCUMENTO NT5M. 21.

Aflo 1030.—Pergamino niim. 70.—Idem.

En la escnitura de venta liecha por Boveto y sn mujer Aigani, â lashermanos Bonutio y Bonofihia, al referirse al alodio vendido que con-

Page 40: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 49 -siste en iiva casa huerto etc, sito in Turre-Alva: dico Quantum ist.eafront.acione includunt, sic vindimus vobis, predicta omnia cum exiis\reI regrossis ont um, ad vesLrurn pknissirnum 'opriuin in co vid&icet -modo, ut ah hodierno die. in antea, neque vos, neque vestri hommesnon faciatis ipsa via 1er ipso semitario qui pergit de ipsa Turre-A.Ihaus que ad meos damas de Provenci ales, etc. Factà venditione 111 kalendasjulfl anno XXXIi] liegni lioberti Regis.—Signuin, etc.

DOCUMENTO N1M. 22.

Afio 1030.—Pergamino nûm. 77.

In nomine Domiiii: Ego Quilielmus venditor sum 'obis l3onucio, etBenefihia uterque fra Ires eiuptores per banc scriptura venditionis mecvmnido vohis petia mn terra mea propia quod haheo in territorfo Bar-

cMn.onct iv- locum que dicunt Provincialis advenU niichi per comuta-Uone vol per pareutoruru meorum, vel per qualicurnque voces: etafrontat proefata terra de patte circi, in terra de vos emptores deaquilonis in ipso Regario qui discurrit. teinpore pluviarum: de mendiein terra de Fruclillis femin'a; de occidio in terra vel in vinea de vosjain dictas emptores, etc. Facta ista scriptura venditione VII idus na-vemher anno XXXTIII. Regnante Roherto Rege.—Signurn, etc.

DOCUMENTO NtJM. 23.

Aflo 1032.—Pergamino rn.ïm-. 88.

Tn nomÏne Domini: Ego Bonutius preshiter fihium Wiscafredi; etprimo fihium coudam Guisalmari, et Guisia femina: nos simul inunum vinditores sumus vobis Bonofihio Levita et Bonutio utriquefratres emptores. Manifestum est enimquia proecepit noNs condamBorrellus per snum testainentum unde judicium abligatum teuemusinfra metas teinpornm asserie conditionis Aeditus Judice insistenteut venundari fecissemus suum alaudein et ipsuin pretium inpendinoNs jussii pro anima ejus obinde venundamus nos prelibati vobisprefalis ataudém, ipsuin Id est terris et vinea que est bec omnia in

4

Page 41: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 50 -Comitatu Barchinonense in iocum. qui dicunt Prote» tialis vetad ipsaPercHa: qùe af-roniat supra dicta terra de parle circi, in strada publi-ca; de aquilouis in terra de Suniario Borreilo. i-cl in vineRa de ipsacannonica; de mendie in terra de vos emptores, et in terra de Bona-flua et de Gerihertus, et de Bonna donna feinina; de occiduo in terrade Ermeiniro Ruso. etc. Facta venditione nouas november annoXXXVI. Begni Boberti Regis.—Signum, etc.

DOCUMENTO NUM. 24. 1

Aflo 1032.—Pergamino film. 89..

In nomine Domini: Ego Gonhallo et uxpri mec Bonafihia feminavenditores surnus i-obis Benutio. et Boneflhio, Levita emptore, per -liane scriptura vinditionis nosire. vindimus vobis Modiata I de terracuita, nostra propria quod habeinus in terriiorio Barchinonense intermine de Proven.zalis PTOPC ipso T'iilarenco, qui michi cd venit per vo-cem uxori mec. Et ad uxori inee per genitori suo sive per ullasquevoces; (lui afrontat jain dicta modiata deterra. de parte orientis interra de Gerihertus, vel de Donna domna et de nos vinditores; demendie similiter; de occiduo in terra de vos emptores; de circi, simi-liter, Quantum lu istas quatuor afrontationes ineludunt, sic vindimusi-obis jam dicta modiata de terra cuita et Dextro unde fui mensurataipsa terra, habet palmos XII et palmada I, et exiis et regressiis earum,in aderato.et definitio pretio, petia I de vinea, et saccos III de ordeoin rem piacentem et nichul exinde aput vos emnptores (le IPSO pretionon re.mansit et est manifestum, etc... Facta ista Karta vinditione IIMus november anno XXXVI Regnante Roherto Rege.—Signuin, etc.

DOCUMENTO NTJM. 25.

Aflo 4032.—Pergamino nffin. 95.

In nomine Domini: Ego Guisia femina vendetrice sum vohis Bonu-tius et Bonofluio levita utrique fratres emptores per liane scriptura

Page 42: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 51 -

venditianis mec, vihdique vobis terra mea propria, cuin damas etcurte, sous et supra possitis ostios et limites, et portas cuin puteo,s tque coluinhario, quod habeo iii terri torio l3archinonense in locum

que dic?tv.t Provencialis advenit miclii . bec omii'a supra scripta, p'vaccin i-ira mea, condain :norrello, cui sit requies; quod ille mieN les-tavit in suum testainentuin. Afrontat namque prefata terra; de partecirci in ipso Regario que discurrere solehat ad Barcliinonam civita-tem, vol in terra (le supra futo vira mea condam; de aquilonis in terrade Cerf bertus, et de i3onnadonna femina Ci-ater et soror suprafati viniei; (le mendie ipso mea exia in strada publica, et ipsa terra, in terrade Ermemirus Russo; de oeciduo in terra de Ermeinirus supra dictus,etcétern... Facta venditione Il ]Calendas ociuber anno XXXVI. RegniBoberti flegis—Signum, etc.

DOCUMENTO NTM. 2G.

Aho 1052. -Pergamino nûm. 124 .—Ramôn Berenguer L

Eec est couveniencia que lacta est inter Guislibertuin pontificemet canonicos sedis sancte crueis .saneteque Eulalie. et Petniim et Bonn-cium et Bonum LIlium filii Vivanii condam de Ecelesiain sancte Marieque es in littore maris sita , et de ifeclesiola Sa cli Matini que est suain tilla 'oeilala Provincials que est - in. a.pendicione prescriple SancleMarie. Conveniunt nainque supra fati utniclue frat-res cd prememintum Pantificem et ad jredictos cannonicos ut omni tempore preshitersaucte Marie cantet a Ecelesiolam Saw,eti Marlini: et ipse preshiter qui-hauc Ecclesiolam SanctiMartiuicantaveritsit homo Petni et Bonucii etJionifiliit Etbanc Ecelesiam cantet cum eorum Benefieio. Si autem ipsepreshiter sanete Marie per se ipsum hune Ecclesiain cantare noluenitet alium in loco sua ibi mittere voluerit qui eam cantet bac faciatcum concilia et assensu et valuntate sppra dictorum fra trum. Postobituin vero coran similiter ipse preshiter sancte Marie ait homo suc-cesoribus eorum cui supra dicti fratres a Ecclesiam testaveniut. Et siipse clericus sancte. Marie liane Ecclesiolam cantare noluenit aut inloco suo aliun eligere noluerit eUT voluntate et assensu atque consi-lia coi-mn ciii banc Ecclesiolam supra sripti fra tres testaverint aut invita eorum supra dictorum fratrum ipse Preshiter Sancte Marie naIne-rit cantare banc Ecclesiam aut in loco sua alinin eligere sicut supra

Page 43: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 52 -scriptum est cum consilio eorum. Ipsi supra dicti fratres eut succeso-Tes eorum cui banc Ecclesiain testaverint voulant ente Pont.ificern eutante cannonicus prefate sedis et recitent banc eonveiiienciarn. Et siipso Pontifex au t cannon:ici noluerin t eut non potuerin t imperare utipse clericus sancte Marie, supra scriptain Ecclesiolam Saucti Mortinicantet. eut cantare faciat sicut. supra scriptum est cum tàli J3eneficioqualem Gausefedurn Presbiterum abuit ex inde licitum siteis eut suc-cesores eorum aliam eligere socerdotem qui banc Ecclesiam cantet.Et si ipsi supra scripti fratres eut successores corum eut hommes quiin eorum alodio stant aut steterint alïquid di.minuerint ex directo su-prafate Ecclesie Sancte Marie scilicet ex decimis eoruin et visitacio-nihus infirmorum et salis sparcione per Ecclesiam Sancti Martini infraprimos quadraginta dies quod eis querellatuni fuerit, si ipso Pontifexaut. canonial recipere voluerint sit eis enniendatum cubai. Et si 'psisut successores eorum iiifra primas quadraginta dies supra fatamq nerellam eme ada re noluerin t au t enmen dure nol uerint cahal dentad supra dictum Pontificem eut cd canouicis prefate sedis unciainunam envi purissimi: Et in antea sic facian t ipsum directum .—Actuinest hoc VII idus mardi auna XXI. Regid ilenrici Regis.—SignnmGuislibertus gratia Lei Episcopus.—Signum Bereugarius archidiaco-nus.—Signim Reimnudus preshiter.—Signuni Guifredi, Levita.—Sig-nom Conipannus. Levita .- Signum Miro, Levi ta.—Signum Boni [liiiLevita .—Signurn Guitardus Levita.—Signum Ricuiphi Levi ta.—Sig-nuin Compan Levita .- Signum Bonucius preshiter.— Sigu uin Miropresbiter.--Signuin Eciitiundi Levita.—Signum Mironi suhdiaconi.-Signuni Bernardus.—Signum Poncii Levita._Signinn Vilielmus Levi-ta.—Signum Dalmacius sacerdos.—Signum Reimuirdi Levita et Judi-cis.—Signurn Miro presbiter.—Signum J3omparius presbiter.—SignumDonucii Levita.—Signuin Guilelmus presbiter.—Signum ErinemirusLevita et sacrisL.—Signuui Beflilioininis coguoniinato GeraliusLevi-ta. Esarator et sub die et auna prefixo.

DOOTJMENTO NUM. 27.

Aflo 1054.—Petgamino ni.tm. 145.

In Christi nomine: Ego Petrus Vivani jacens in lectula inca in gra-vissinia egritudine oh inetu mortis liunc testamentum faeio.Constituomeus cieniosinarios Bonucium Vivanum et fratein suum Bonifl!iuni

Page 44: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 53 -

utrique fratres mei et uxor nea Gila et Boniflhio fluo mea quibus rogout si mors mihi advenerit in quocumque loco autequam alium testa-mentum faciam. lia omnia mea distribuant sicuti in hune testamen-tuin exarari facia. In primis cd Domtøn Sancti Maviini concedo de Pro-vinciai reliquo ipsa vinea quoi! plant.avit Bonucius et fratri suo Du-rundo. Et ipso maliolo quod plan tavit :Bonifilio. Et item coucedo cdDomum Sancti Martini terra et vinea quod comparavi de Cuita rduscondom fluo Aurucio judice: Et item concedo cd piefato Domo quar-terada I de tèrra in sepultura mortuorum propter Deuin et remediumanime mec. Et ipso casa et curte, quod comparavi de 6iurnara et Gui-salmar ubi abitet ipsum preshiteruin que cautet Sancti Martini: 11cconinia que superius scripta sunt concedo cd Domo Sancti Martini in-tegri ter simul cum ipsas voces de ipsis precariis. lia ut nullus possitcas voces emere nisi prescripto fitio meo Bonifiho, et ad ipsa operaSancti Martini niodietatem (le ipso pretio de ipso meo mulo. Miamvero medietatem juheo dan in Sacerdotibus ut in Pauperibus aut inquo melius videritis. Predicta omnia qnod concedo cd Domum SanctiMartini simul cum ipsa Ecclesia dimitto in potestate Dci et suprascripti fratres mci et iixori mee Gilie et fluo meo Boniflhio et Banian-dus fluius meus si reversus fuerit. Et juheo vindere ipso nieo saumarioet de ipso pretio dare faciatis pro, mea sepultuna inancusos II ad Do-mûin Soucie Marie de Littore maris ubi jubea me sepelire. Et alias ilcd ipso open Sancie Marie. Et auiud quod remansenit de ipso pretiode ipso Sauinario concedo cd ipso Cannonica Sancle Eulalie. Et juan-do vindere ipsa ferragenale quod compa ravi de Gerihertus et de ipsopretio dare faciatis singulos mancusos ad ipsos ehdoinandarios Permissas. Et mando vindere ipsa inca Spata et ipso pretio dare faciatisper misas pro anima mea. Et ipso meo Mspergo concedo cd flUo meoBernardo si venerit et si non venenit usque ad XV annis jubeo euinvindeie et ipso pretio dare taciatis pro anima mea. In memoniaoit ad flua meaErmengardem quia lempore sui nupciis donavieam terrain qui fuit de Àvent.inus sacerdos et modiatas III de vi-neas que mitti adveiierunt per vocem genitorum meornm; et damaset curie que fueruni de condam ilendaleci et de mea mobile dediei vaIentm uncias XXV auri cocU. 11cc omnia detli ei pro oinni suaherditate. In memoriain veniat ad filia mea Aiculina quod jamdedi ci tempus sui oupciarum Domum et curtem que fuit de condumGenibertus et inter vestimentum et alium avere valentem uncias 114auri. Et post modum quando reversus fui deSancti Sepuicri dedi ciuncias qui nq ne auri quod recepi t vin stius pro stio mandaniénto.Modo vero concedo ci ipsa. terra quod comparavi de Ermengaudus

Page 45: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 54 -

Aurucil in terinino de Turre Blanca. Ei item cohcedo ci pecia I deterra que fuit de '0111m Isarnus juxta psa strate superiori quod dicuntipsa Barc]iera de Guifredus Jover. Et niodiata I de vinea ad ipsa inatdaut minus de inodiata que fuit de genitori meo. Bec omnia dimitto eipro ornai sua liereditate. Et coucedo ad flua mea Gerberga ipsa terraque fuit de Oliba isarno et dc uxori sua Orferta sirnul cum ipsa curteet casa et orto et puteo et oinia ejuspertineucia. Est hec omnia in ter-mmm de ipsa Turre Blanca in eo modo et ordine ut si ipsa reversafuerit in bac terra aut lilium vel fihiossuos abeant supra scripto alodiopro amnI illorum Iieredit.ate et inter tantum usque quo veniatauteniant prefata omnia teneat prescripta uxor mea Gilia cum fihis suis

Jlernardus et Bonilil.io. Et coucedo ad filios meos Bernardum atqieBauumfi!ium proillorum inrnelioracione ipsos meos Donws de Pro-i4ncia.is sirnul cmii quatuor inodiatas terre que in circuitu sunt cumarboribus et puteo et salis et supra positis et ortos II et modiatas IIIinfra vineas et maliolo sirnul. cum ipsas voces de ipsis precariis etipsa Dornuncula et cita et puteo et arbores diversi generis et ipsosPornos que sunt juxta Suncti Martini et medietatem ex Ecclesia Sanc-ti Martmni. Et item concedo eis terra que fuit de ilebreis ad ipsa cela-la et ipso exio cornune de Provincials et duas peciolas terre ad ipsamarina, et una peciola vinee subtus ipsa strate. Eec oninia diniittoeis pro il Iorum heredi ta te et ipsa inca parte de ipsa cenia sirnul cumipso orto et ipso nico directo de ipsas Pornos ubi ahitainus et de ipsisvilteis in omnibus locis: et ipsa terra que luit de Els piscator concedopredicta uxor mea et filEs meis Bernardo atque Boniflhio quandiitvixerint. Post ohitum vero illorum concedo ad Dornum Sancti PetriPuellarnin cenobio: et ipsas mecs cuhas et tannas et omnia meavas-cula majora vel minora, et mea terramenta et caldarias et padela cou-cedo prefata uxor inca et filEs meis Bernardo et Bonifihio. Si autemnon reversus fuerit fluo mec Bernardo muni sua meliorocione et omnisua liereditate reinaueat cd fluo rneo Bonifiujo intekriter. Et concedocd fratres ineos Bonuncium atque :Bonuinfiui uni ipsuin rneurn alodi unide Palazol cum ipso inulino cuin omnes nies coinparacioues quodibi feci et modiata I de terra in ProiScials prope illorum curte et ipsaterra que fuit de Ainairicus et de Madrona et de Ilorrellus et ipsamparteni de ipsain Turre Blanca. Et cancedo pro anima mea ipsoviuo de ipsa tonna de Provincials, et ipso fust ad apera Sancti Marti-ii meliori. Supra dicta oinnia quad dirnitto huis filiabusque meis,coucedo predicta uxar mea quancliu vixerit sirnut cum filEs meis Ber-nardum a tque Bon urnflhiurn si j nvidui tate permanserit: post obitumvero suum revertatur ea omnia fuis filiahusque ineis sicut supra

Page 46: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 55 -

insertiim est, aliud quod rernane et mobile et inmoi1e concedo pre-dicta uxor mea et fuis meis Bernardum et Bonumflhium, et sit Deasinter me et vos. Actum est bec II. Kalendas januorii aune XXIiI.Regni Eurici Regis—Signum Petrus qui hune testamentum Lien jussiet firmavi et bis testibus firmare rogavi.—Signum Bonucius presbiter.—Signum Berengari Levite.—Signum Vi taliscognoinento Gaucefreduspresbiter.—Signum Gaucefredus Levite.—Signum Geribertus Arnafli..—Signum Bellihominis cognomento Gerallus Levita exarator cum ht-teras fusses et super positas in linea VIIJJ. Et fusas in linca XIflI etsub die et anno prefixo.

DOCUMENTO NOM. 28.

Aflo 1080.—Pergamino nùm. 46.—Ramân Berenguer II

In nomine Domini: Ego Ermenjardis femina donatrix .sum tihiBonucio Vivani avunculo mea. Sit etiam manifestum qualiter do-no tibi in vita tua alodium menm propnium domos vidèuicet et curtescum soUs et supra positis cum stillicidiis ac liostiis et ferragenalibuscum duohus pariliatis, terre et amplius cum liis doinihus que suntcd ipsa era et cum ferragenales et trilia cum arbonihus, cum diadama et tniliis et arhorihusdiversi generis et arundineto supra ipsainvfiim et antis. Iteruin dono tihi domos meas ad ipso vilarenc eumortiset columbario, eum terris que in circuitu sunt. Item dono tibi ipsasdomos huhi habitas cum solario ex petra et calce constructo simili-ter cum orto que est ad ipsos archus, et cum ipsas domos et cum alla.Domoque est ente januam Bemundi Gondebaldi et cum arbonibusvarii generis et eunifemoral. Sunt autemhec omnia in comitatu Bar-chinone et in vila qu vocatitr Provincialis non longe e predicta urbesive in sub urbanio preclicte civitatis vel adipsos arcos, etc. Actum estbec XV. Kalendas mardi aune XX. Regni Regis Philippi, etc.

DOCU3IENTO NTSM. 29.

Aflo 1084,—Pergainino nûm. 8.—Berenguer Ramôn II

In Dei eterni Regis nomine: Ego quoque Raimundus Azernari et

Page 47: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 56- -

Baimundus Geriherti doifatares sinus UN :uonu tio Juvani nost.roavunculo. 2hianifesttnn ait etiam quïa per hanc soripturam istius nos-tre donationis damus Iilèi p;ediclo ]Yonutio medictatent TSiuS Eclesie&mncti Martini (le Provincialiints cum omnia ipsa Sacra2'ia prescripteEcclesie que nos iN habemus nonli naU in cum cunctis iii arum pertinentiis sive adjacentiis sicufi humana lingua melius potest dici velnominari qnocnmque modo. Pariter cum ipsa pariliata de ipsa terraque nominatur Calvaria. Sunt autem jam dicta omnia in territorioBarchinonensi; et advenerunt noNs predictis donatoribus per tuamdeliberam donat.ionein quam nohis fecistis sivé quocumque alla modoaut voce. Hahet quidem terminas a parte rienta1i et meridiei in mar-.gifle et alodio de • te predicto l3onutio, ai) occicino in parielibus et ortoprecripte Ecclesie qui fuit Bonifilii Petri condain defuncti. de parteqiioque circii, in ipa itinere pilbiico. Quantum autem jam dieU ter-mini concludunt atque terminant totuin cd integrum aient supra no-minatum est cum universis enrum ingresibus sive regresibus sic do-namus tiN per locuto Bonutio in tau quoque modo et ordine ut omni-bus diehus vite tue teneas hoc totum 'et posideas, et post tue vitefinein, ut solide et delibere revertatur ad nos sine noilius rei diininu-tione. Bac vero totum aient superius comprehensum est, de lustrajure in vestrum tradiinus domininrn et potestatein. Banc quipe serip-turam isUus nostre donationis si nos donatores cuL aliquis utriusque -sexus vel ordinis homo temptaverimus dirrumpere, vel infringere sivetemiaverit componamus tiN jam dicto Bonutio sive componat pres-cripta omnia in duplum et post moduju bec nostra donatio maneatsemjier firma. Que fuit facta 1111 . 0 idusAugusti anno XXIJJI. RegnanteRege Filippo.—Signnm Raimundi Azemari.—Signwn Rainanudi Gin-berti.—Nos qui hanc donationem fecimus et junctis firmavimus ettestibus eam roborari rogavirnus.—Signum Guilielmi Guifredi.—Sig-num Berengarii Gondèbali.

DOCTJMENTO NUM. 30.

Aflo i097.—Pergaminonûm. 44,—Ramôn Berenguer IIIel grande

in Christi nomine: Ego i3ernardus Guillelmi et conjux mea Teresa,donatores et impignoratores sive redclitores et traditores sumus tihiRichardo Guillelmi et uxori tue Ermesendi: Per banc scripturam isti-

Page 48: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 57 -us nostri pacti, donamus et tracliinus et. deliheramus et reddimus toNsunam pa.riliatarn terre que fuit coudant Bo2lueii Viva7Lii que est in Pro-vincialibus sicut termisuitur de ipsa fortitudine que ihi est constructausque ipsum marginem ni est cd orieutalem, parlem justa iamdic-1cm pariliatam, a parte Meridii. terminatur in strata que itur Barchi-nouam; e circio in alodio quod fuit jamdicti .Bonnucii, ah occiduo in.iaindictam fortitudinein. Quantum prescripti termini terminatur sitecouclûdunt totifm integriter vohis darnus et tradimus et deliberauluset reddimus vobis jamdictis Richardo et uxori tue prelocute supras-cripta omnia sicut hoc inelius clebiti.s hahere. Jn super don.atnis 'nomsperfevn.nzja2u dictant fortitiidineni de Prory.nci&i.bus cuni. do9n.ifrus que ibisunt constucte «t eons&uende cuni e,ziis et regressis cius. Inpignora musnarnque vohis ipsain potestatem (lue retinemus in jamdietam forti-tudinem et que iN hahere debemus, cum ipso manso qui est circa

- prelocutam Pariliatam jifl Provinciatihus cuin una fexa terre que estin circuitu ipsius mansi. Àdfrontad n parle orientis in alodio qnodfuit Erinessendis condain de fodex; a mendie in strata; a circio in 'viaque ad sanetuni Martinumpergit de Provinciatibus: ah occidentali veroparte, in preloculam Pariliatam et in alodio predicti Bonucii condam.Prescriptum quoque mansum que toNs inpignoramus . curn omnibussuis pertinentiis et ferraginalihus, et. ortis et-arbonibu? qui in circui-tu istius mansi sunt, sic impignoramils vobis: Item inpignoramustoNs triliam unam qui fuit predicti Bonucii condam quam nos habe-mus in Provinciales, que afrontat a parte orientali in vineis que tue-mut jani dicti i3onucii et in Bigario: a Mendie in strata; ah occiduoin alodio quod fuit Guiriberti Guimerani, condain; a circio similiter.It-eruin impignorainus vohis ipsum mansum et domos quas ad ipsutn\Ti1areI1c.jflI cum ipso colunihario et cum ipso aloclio qui in cincuitueius est et cum ortis et arboribus qui ihi sunt, terminantur ai) orien-le, in alodio iam dicti Tionnusii, a mendie in via et in alodio Barchi-nonensis canonice, ah occiduo in alodio Bernardi ltaimuudi cellari,n circio in ipso ilego. Quantum prenominati teninini concludunt iamdictuin pignuscum iam dicta potestate in vestram potestatem ah in-tegrum -impignoramuS prppter mille inancusos auni Valeucie ant perquingentos solidos de plata qui non teneat unus quisque soTidos nisimedium argencium de malo, quos vos proptei' nos cledistis in pretiumde midiona. Prescripta quoque omnia que vobis impignoramus de nos-ho jure in vestrum tradimus domiuiuin et potestatem, tau modo et-ondine, ut tantum lioc teneatis et posideatis sine vestro engan. -Sepe-dictum pignus usque.nos reddamus prephatuin debitum vohis et lutertantum habeatis illos fructus et expleta que mdc exierint sine ullius

Page 49: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 58 -coutrarietatis obstaculo. Et quando nos reddïderirnus vohis preta.xa-.tum dchitnm sine vestro engan. habeamus prelocutam potestatemsepedicte fortitudinis, et vos haheatis predictam fortitndinem per fe-viim vestruin, et recuperemus jain dictum pignus. Quod si nos dona-tores et impiguoratores et traditores et deliberatores et redditores auteniuslibet sexus vel ordinis homo lice pactuin istius nostre - seripturedisrruinpere quolibet, modo teinptaverixnus sive temptaverit nichulprosit sM coinponarnus au coniponat vobis supradictâ oinnia in tri-plum eum omni sua illoruin inelioratione et insuper maneat hoc jje-renniter firmuin. Qtiod est actum VJI idus aprilis anno XXXVII. Reg-ni Regis Philipi.—Sigrium Bernardi Guillelmi.—.Signum Teiese uxoiisdus nos qui liane seripturam lien jussimus, lirmavimus testes tirma--re roga-vimus.—Signum Reimu ncli Mironi.—Signuiu A.rherti -Berenga-rii..—Siguum Raimuncli Berenganii.—Signum Vda!garii.—Signum Mi-rouis .Tudieis.—Signurn Bouefihii Raimundi.—Siguum Bernardi Clenici, -qui hoc scripsit clic et anno quo supra.

DOCUMENTO NUM. 31.

Aflo 1432.—Pergamino nûm 9—Ramôn Berenguer IV

Su notum candis presentibus atqiie futuris quam Ego Eninessen-dis femina et 6lii mcl Pctrus Hicardi atque Gaucerandus no paniterinpignoramus vobis Ubalto uxoriquc tue chnist.iane femme mansum -nostrum quem liabemus apud J}rhvi.•ncialis, etc...........dehet si6utcontinetur prephatum mansum ab iliavia que vadit ad &ntct'um Mas-tini&rn de Provinc/ajj,v, usque in molendinis de Estadella et sic pergitusque ad mare, etc......Quod est acturn Xliii. Kalendas februariianno XXUII. Regui Regis Lodoyci.—Signum, etc.

DOCUMENTO NTiM 32.

Aflo 1144.—Perganfino nûm. 445—Idem.

Qum devitum humane conditionis nullus morCalium evadere po-test. Id ciito in Dci nomine ego Arnallus Dci dignacione Barchino-

Page 50: Origenes del pueblo de San Martin de Provensals

- 59 -

nensis Episcopus, cupiens pergere Jherosoiimam facio meum testa-mentum in quo eligo manumissores meos Bcrengarii Ermengaudi etG. Bermudi et G. de Pare quibus caritative precipio ut si mors mecontigerit antequam aliun testamentum faciam potestatein habeantdistribuendi onines facultates incas sicut eis in 1mo testamento injunc-xero. In primis concedo Deo ét canonice Sancte Ciucis Sancteque Eu-jolie vineam nuam quam plautavi in alodio Sancte Crucis sancteqi.ieEutalie et in mea cotnpra. Que vinea est juxta inansum de Prov4neiabi-

bus et meum caput catnpum qu exn habeojuxta Regum comilalem superviam pubiicam in ([liC edificavi fornum de cale, et vineam quam plan-tavi apud granatam cum illo campo qui fuit Fulconis Gisherti quemcmi o comite; huic donacioni addo ferraginale qnocl udquisi et cmi deArberto de Liciano et Petro ejus fralreprope matisum «niicrrnî Sunia- -ri-i in- Proviuciali bus. Concedo altari sancte Eulalie in omni meo alodiode Orla et Romaneto sextarium I obi annuatiin de quo ardeat una -lampada, ante corpus heate Eulalie virginis ad nensuram dc Orta.Concedo iterum sancte Cruel et sancte Eulalie in meis mobilibus etvascule majoribus et ininoribus XL morabatinos -perhenniter alodiumad illurnidandain lampadaïn, et libres meos qui ibi sunt. Concedo os-pitali ilterosolimitani mansztrn Gneuni de Provincialibus quem edificavicum eclesia sancti Nicholai que ibi est cum compris quas feci â Be-rengario Beinardi de. Cabanes et ai) Arnaldo Bonifihii precriptum fe-rragenal quod habul de Arberto de Licano et ejus frater, etc.—ConcedoGaufredo de Pare II equas quas JJomW deProvzneiali-bits habet me-cum, etc.—Concedo attari sancti Nicholai quod est in Eclesia Barchi-none domos meas cmii edificio quas habeo infra muros Barchinoneillas videlicet quas cmi de .iarato Ebteo quas domos teneat unus pres-biter qui in eodein oltari assidue caBtet miSsasprO anima inca et (ide-Hum defunctoruin. Omui.a vaseula mea de Provincialibus majora etminora et universa utnsilia que ihi sunt, concedo Poncio fratri meout habeat ita invita sua et pos ejus obiturevertatur predicto ospitalisine contrarietate. Quod est octu XV Kalendas januarii anno VIBegni Ledovici Begis Junioris.—Arnollus Barclunonensis Episcopus.-Signum Guilernii Levite.—Signum Gaufredi de Fare.—Poncius Levitascripsit hoc die et anno quo supra..