manifesto: para un ambiente de lectura na escola

5
Para un ambiente de lectura na escola 23 de abril de 2012

Upload: biblioteca-ies-pedra-da-aguia

Post on 10-Mar-2016

219 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Manifesto: 12 puntos a favor da lectura pracentera e a mediación entre adultos e rapaces.

TRANSCRIPT

Page 1: Manifesto: Para un ambiente de lectura na escola

Para un ambiente de lectura

na escola

23 de abril de 2012

Page 2: Manifesto: Para un ambiente de lectura na escola

1º Educar unha actitude favorable

A disposición persoal que vincula íntima e favorablemente á comunicación mediada por

textos configúrase ao fío de experiencias significativas nutridas de emoción, metáforas e

imaxes.

2º Gozar a comunicación

Os textos pódense compartir desde idade moi temperá e gozar xunto a outras persoas en si-

tuacións agradables e pracenteiras que crean climas propicios para o xogo, a expresión e o

diálogo.

3º Xerar unha motivación persoal

A actitude persoal favorable convértese en motivación autónoma conforme vai sendo inte-

riorizada por quen sente a comunicación mediada por textos como unha fonte de pracer

estético e intelectivo, un camiño para a indagación e o descubrimento, unha vía de conexión

co mundo e de proxección imaxinaria nel.

4º Recoñecer a diversidade

Cada persoa orienta a súa motivación de acordo a preferencias e intereses diversos como

diversas e plurais son a vida, as expectativas individuais, as relacións. Por iso os lectores

deben poder elixir as súas lecturas entre unha ampla variedade de rexistros culturais e de

tipoloxías textuais.

5º Favorecer a liberdade de lectura

Ser lector é crecer en liberdade. A educación da lectura en liberdade ten que ser capaz de

amparar a diferenza, os valores diverxentes, a crítica das aparencias ou a incorrección trans-

gresora que cada lector reelabora no seu mundo imaxinario.

6º Apreciar a calidade literaria

En todas as tipoloxías textuais existen textos de calidade literaria, non estereotipados e ac-

cesibles para lectores de distinta idade, cuxa recepción alimenta os procesos de educación

literaria que traen consigo aprecio da beleza, discernimiento entre fondura e banalidade,

diálogo cun mesmo, recoñecemento da alteridade.

7º Exercer a mediación entre os lectores e os textos

O adulto que exerce o papel de mediador entre os textos e os seus receptores activa a educa-

ción literaria e acompaña o desenvolvemento de afeccións á lectura recoñecendo a diversi-

dade, favorecendo a liberdade de lectura, apreciando a calidade literaria. Estimula temperá

e continuadamente a disposición á emisión/recepción de textos, narra e le en voz alta, com-

parte experiencias de lectura, recibe recomendacións dos outros lectores, selecciona e reco-

menda lecturas que gozou e que valora como accesibles e interpretables para o lector con

quen dialoga.

Page 3: Manifesto: Para un ambiente de lectura na escola

8º Desenvolver a competencia comunicativa

A interacción satisfactoria cos outros nunha contorna textual, escoitar e dicir textos, escribir

textos para ser lidos por un interlocutor e ler en voz alta, dialogar sobre os textos, favorece a

maduración da competencia para a comunicación lingüística e o crecemento persoal.

9º Vincular pracer lector e comprensión

Pracer lector e comprensión lectora van da man: esta é a conclusión do Informe PISA 2009

acerca da asociación entre o rendemento en comprensión lectora, a motivación persoal cara

á lectura e o pracer de ler:

“En todos os países, os alumnos que gozaban máis coa lectura tiveron un rendemento significativamente

máis alto que aqueles que dixeron que non lles gustaba ler… Os alumnos que non len por diversión son os

que, xeralmente, non gozan lendo. O goce pola lectura é, de acordo con PISA 2009, unha condición previa

da motivación cara á lectura… Ler por pracer e rendemento son factores positivamente asociados. O baixo

rendemento en comprensión lectora nos alumnos que din non ler por diversión parece aconsellar a difusión

de medidas de fomento da lectura, pero animar aos alumnos a ler máis horas non significa necesariamente

que melloren a súa comprensión lectora. Existe un limiar que indica que a diferenza estriba en que lean

diariamente por diversión, non na cantidade “bruta” de tempo que pasan lendo.”

“PISA 2009. Informe español”. Ministerio de Educación, 2010 http://www.educacion.gob.es/dctm/ministerio/horizontales/prensa/notas/2010/20101207-pisa2009-informeespanol.pdf?documentId=0901e72b806ea35a

10º Distinguir entre reprodución e produción

O diálogo sobre os distintos significados extraídos polos lectores tras as súas lecturas, a in-

terpretación compartida, permite profundar no sentido dos textos indo máis aló das pautas

que miden a mera capacidade para reproducir significantes pero non desenvolven a compe-

tencia para producir novos significados.

11º Alentar a afección e a dedicación

A motivación autónoma e o desenvolvemento da competencia comunicativa alentan a procu-

ra de novos retos textuais cada vez máis complexos, que requiren afección, dedicación e es-

forzo, e vense recompensados con novos achados de pracer lector.

12º Caracterizar a Biblioteca como lugar para o pracer lector

A Biblioteca escolar é o lugar privilexiado da Comunidade Educativa para as interaccións en

torno aos textos, un recurso para o traballo do profesorado que desexa compartir o pracer de

ler e un ambiente idóneo para desenvolver o gusto pola lectura e para articular estratexias de

educación lectora e literaria coherentes.

Page 4: Manifesto: Para un ambiente de lectura na escola
Page 5: Manifesto: Para un ambiente de lectura na escola

Este manifiesto foi elaborado por: Luis Arizaleta (educador literario, Zabalza, Navarra), Seve Calleja (escritor, Bilbao), José

García Guerrero (asesor de bibliotecas escolares, Málaga), Miguel Ángel Mendo (escritor, Madrid), Emilio Roca (profesor de Edu-

cación Secundaria, Ponte do Porto, A Coruña), y Jordi Rodríguez Artés (maestro de Educación Primaria, Barcelona).

E subscribiron o seu contido, á hora de péchalo: Ramón Acín (profesor de Educación Secundaria, Zaragoza); Asun Agiriano

(bibliotecaria, Arrasate, Guipúzcoa); Carmen Aldama (experta en Kamishibai, Pamplona); Daniel Aldaya (escritor, Pamplo-

na); Rosa Aneiros (escritora, Santiago de Compostela); Fátima Anllo (directora del Máster de Gestión Cultural, Universidad

Complutense de Madrid); Juan Domingo Argüelles (escritor, México DF); Villar Arellano (bibliotecaria, Pamplona); Javier

Armentia (director del Planetario de Pamplona); Alfredo Asiain (profesor de Didáctica, Universidad Pública de Navarra,

Pamplona); Lucía Baquedano (escritora, Pamplona); Jesús Ballaz (escritor, Molins de Rei, Barcelona); Pablo Barrena

(crítico literario, Madrid); Ana Bernal (profesora de Educación Secundaria, Pamplona); Pep Bruno (narrador oral, Guada-

lajara); Jordi Carbonell (agente literario, Barcelona); Álvaro Caso (maestro de Educación Primaria, Madrid); Ana Castillo

(maestra deEducación Primaria, Madrid); Fernando Chivite (escritor, Pamplona); José R. Cortés (profesor de Educación

Secundaria, T orre del Mar, Málaga); Fina Casalderrey (escritora, Pontevedra); Jackeline de Barros (experta en literatura

infantil y juvenil, Málaga); Carlos Díaz Domínguez (escritor, Madrid); Reina Duarte (editora, Barcelona); Marivi Elena

(asesora didáctica, Calamocha, T eruel); Aingeru Epaltza (escritor, Pamplona-Iruña); Merche Echeverria (directora del

Centro de Apoyo al Profesorado de T afalla, Navarra); Idoia Etxeberria (asesora didáctica de Educación de Infantil, Leka-

roz, Navarra); Anunciada Fernández de Córdova (escritora, Embajadora de España en Eslovenia); Pili Fraile (maestra de

Educación Primaria, Mendavia, Navarra); Luis Garbayo (periodista, Pamplona); Pedro García (profesor de Historia, Uni-

versidad Autónoma de Madrid); Usoa García (asesora didáctica de Educación Infantil, T afalla, Navarra); Ignacio Gómara

(maestro de Educación Primaria, Pamplona); Jesús Mari Fernández (mediador de la lectura, Bilbao); Juanma García

(bibliotecario, Peralta, Navarra); Sebastián Gertrudix (maestro de Educación Primaria, Lleida); Marisa Gil (profesora de

Educación Primaria, Autol, La Rioja); Alicia González Sterling (agente literario, Madrid); Irati Goikoetxea (profesora de

Educación Secundaria, Zizur Mayor, Navarra); Daniel Goldin (editor, México DF); José Antonio Gómez Hernández

(profesor de Biblioteconomía, Universidad de Murcia); Ricardo Gómez (escritor, Madrid); Antonio A. Gómez Yebra

(catedrático de Literatura, Universidad de Málaga); Manolo Goñi (director de la Casa de la Juventud, Pamplona); Mónica

Gutiérrez Serna (ilustradora, Madrid); Piedad Hernández (bibliotecaria, Cullar, Granada); Alfredo Hoyuelos (profesor de

Pedagogía, Universidad Pública de Navarra, Pamplona); Juan Kruz Igerabide (escritor, Aduna, Guipúzcoa); Luis Iza

(inspector de Educación, Pamplona); Ángeles Jiménez (escritora, Granada); Fernando Jiménez Guerra (técnico del Centro

Andaluz de las Letras, Málaga); Elena Jiménez Pérez (presidenta de la Asociación Española de Comprensión Lectora, Mála-

ga); Guadalupe Jover profesora de Educación Secundaria, Madrid); Ignacio Latasa (editor digital, Pamplona); Vicky Liza-

rraga (librera, Pamplona); Maria Jesús López (asesora didáctica de Educación Primaria, T afalla, Navarra); Concha López

Nar-váez (escritora, Madrid); Francisco Luna (director del Instituto Vasco de Evaluación e Investigación Educativa, Bilbao);

Asun Maestro Pegenaute (bibliotecaria, Pamplona); Pepe Maestro (escritor, Cádiz); Fina Marín (periodista, Granada); Nati

Marcotegui (maestra de Educación Primaria, Pamplona); Gustavo Martín Garzo (escritor, Valladolid); José Martín de Va-

yas (gerente del Centro Andaluz de las Letras, Málaga); Ana María Martínez (coordinadora de la web LitOral, Alge-ciras);

Gonzalo Moure (escritor, Asturias); Juan Antonio Napal (profesor de Educación Secundaria, Mendavia, Navarra); Elvira

Navarro (escritora, Huelva); José Manuel Navarro Llena (coordinador de actividades Centro Cultural Caja Granada, Gra-

nada); Cristina Novoa (asesora de bibliotecas escolares, Santiago de Compostela); Pilar Pamplona (maestra de Educación

Primaria, Pamplona); Julián Pascual (profesor de la Universidad de Oviedo); Alejandro Pedregosa (escritor, Granada); Pa-

loma Pedrero (dramaturga, Madrid); Carlos Peiró (psicólogo psicoterapeuta, Madrid); Juan Ignacio Pérez (narrador de

cuentos, Algeciras); Enrique Pérez Díaz (editor, La Habana); José Luis Polanco (revista Peonza, Santander); José Antonio

Portillo (escritor, Benicàssim, Castellón); Manuel Ángel Puentes (maestro de Educación Infantil, Granada); Carmen Puerta

(escritora, Barbarin, Navarra); Lolo Rico (escritora, San Sebastián); Koldo Rodriguez (asesor didáctico de nuevas tecnolog-

ías, Tafalla, Navarra); Antonio Rodríguez Almodóvar (escritor, Sevilla); Ma Helena Rosales (Jefa del Departamento de Ser-

vicios Bibliotecarios Provinciales, Granada); Gustavo Rosemffet, Gusti (ilustrador, Barcelona); Carmelo Salmerón (escritor,

Madrid); Nanna Sánchez(narradora oral, Zabalza, Navarra); Paloma Sánchez Ibarzábal (escritora, Madrid); José Manuel

Santana (Jefe de Sección de Lengua Española, Departamento de Educación Gobierno de Navarra, Pamplona); Ignacio Sanz

(escritor, Segovia); Koldo Sebastián (responsable de didáctica del Centro de Arte Contemporáneo de Huarte, Navarra); Ro-

sario Sucunza (orientadora escolar, Lodosa, Navarra); Jaime Tanco (director técnico del organismo autónomo deEscuelas

Infantiles de Pamplona); Marinella T erzi (escritora, Madrid); Francesco Tonucci (investigador, Consiglio Nazionale delle

Ricerche, Roma); Miguel Ustariz (director del Centro de Apoyo al Profesorado de Lekaroz, Navarra); Gonzalo Vázquez

(escritor, Madrid); Josep Vives i Gràcia (bibliotecario, Vilanova i la Geltrú, Barcelona); Tomás Yerro (profesor de Educa-

ción Secundaria, Pamplona); e Iñaki Zubeldia (escritor, Ikaztegieta, Guipúzcoa).