mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ preflight · deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1...

16
Deba Ibarreko Aditz-taulak (Debaerdikoa) 8 Gidaliburua Mallabiko Aditz-taulak

Upload: others

Post on 31-Aug-2019

45 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

Deba IbarrekoAditz-taulak (Debaerdikoa)

8

Gidaliburua

MallabikoAditz-taulak

Page 2: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

Iturria: Pello Mugarzaren “Mallabiko Euskara”Koordinatzailea: Badihardugu Euskera ElkartiaAzala eta inprenta: Gertu Komunikaziobide, Oñati

Argitalpena:BADIHARDUGU Euskera Elkartia:[email protected] Jauregia, Otaola hiribidea 120600 Eibar (Gipuzkoa)Tel.: 943121775

I.S.B.N.: 978-84-613-0184-3Lege Gordailua: SS-1453-2009

Deba Ibarra. 2009ko azaroa

Page 3: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

atarikoa 1Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

Esku artean daukazun lan hau Oña -tiko Bedita Larrakoetxea Udal Eus -kaltegiak egindako lana oinarri mo -duan hartuta Badihardugu Eus kara

Elkarteak martxan ipini duen proiektu batenparte da. 2005. urtean martxan jarritako proiektuhonen asmoa Deba ibarreko 17 herrie tako aditz-taulak osatu eta zabaltzea da. Bede ra tzigarrenada hau.

Lantxo honetan aditz ezagun eta erabilienakbakarrik batu gura izan ditugu modu praktikoeta labur batean denon eskura ipintzeko.

Ahoz gehien entzuten diren formak jaso di -tugun arren, hemen agertzen diren aditz-formakidazteko orduan erabiltzekoak dira, hau da, lanhonetan gure herriko berbetan idazteko baliokodigun proposamena egin nahi izan dugu. Haudela-eta, forma osoak idatzi ditugu. Horretarako,adizki batzuen forma eta egitura osatzeko, pa -radigmen batasunari eta logikari kasu eginez, eta

euskara batuari begira lan egin dugu; azken fi -nean euskara bat dela erakutsi eta herrikoa etabatuaren arteko zubi-lana egiteko asmoz sortudugu-eta lan hau.

Aditz forma batzuetan parentesiak ikusiko di -tuzue, horrek esan gura du bi modutara esan/entzuten dela aditz hori: parentesi barrukoa ereesanda edo esan gabe. Beste batzuetan bi aditz-forma ere ipini ditugu, forma biak entzuten di re -lako berdin samar eta horregatik bata zein besteaontzat eman ditugu. Adizkiek kolore argiagoadutenean, ez direla oso erabiliak esan nahi du.

Lan hau ikusi ondoren konturatzen bazarazure belarrirako ezezagunak diren formak ager -tzen direla edo zure inguruan beste modu bateanesaten direla, gustura hartuko ditugu zurekomentario, iritzi eta proposamen denak. Ia ba,gura duzun arte!

Badihardugu Euskara Elkartea

Aurkibidea

Atarikoa ...........................................................................1

Oharrak .............................................................................2

Indikatiboa .......................................................................3

Baldintza ..........................................................................7

Ahalera .............................................................................9

Subjuntiboa eta Agintera ..............................................10

Aditz trinkoak ................................................................11

Atarikoa

Page 4: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

Oharrak2 Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

naz

naiz

nok

non

Erabilera neutroa

Euskara batuko ordaina

Hikako forma, gizonezkoentzat

Hikako forma, andrazkoentzat

Nola irakurri aditz taulak�

Gogoan hartzeko oharrak

Mallabiko aditza jasotzen duten taula hauek irakurtzerako orduan, kontuan eduki beharrekooharrak:

1) Euskara batuko grafia erabili da; 2) Kasu askotan, esaten diren moduan idatzi ditugu, benetako jatorrizko formetara jo beha-

rrean; 3) Erabiltzen diren formak jaso ditugu, zuzen-zuzenak izan ez arren.

Hemen azpian ahozko jardunetik idatzira gertatzen diren aldaketa batzuk zerrendatu ditugu:

Esan Idatzi

� Bokal arteko -g- biguna galdu:

Hori bajakixau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {bajakixagu}Umiantzako zapatatxo batzuk ekarri dutsauz . . . . . . . . {dutsaguz}

� d>r alternantzia:

Ezkutau hari hemendik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {hadi}

� Bokal arteko -ndd-, -ñ- modura ahoskatzen da:

Atzo kotxez ekarri giñuzen etxera . . . . . . . . . . . . . . . . . . {gindduzen}Aintzakotzat hartu niñuan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {nindduan}

� Pluralarekin alternantzia dago, -naz/-zan,-zen:

Ardixek nahastu jatazan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {edo jatanaz}Maleten eta trenen akorduek etorri jakozan . . . . . . . . . {edo jakonaz}

� -ts-, -tz- modura ahoskatzen da:

Zure amak demasa esan eutzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {eutsen}Erregalue eruan dutzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . {dutset}

Page 5: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

Indikatiboa 3Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

NOR-NORI / Indikatiboa - Oraina

NOR / Indikatiboa

NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

HA jata (1) jak jan jako jaku jatzu jatzue jakuezait zaik zain zaio zaigu zaizu zaizue zaie

jatak jakok jakuk jakuekjatan jakon jakun jakune

HAREK jataz jazek jazen jakoz jakuz jatzuz jatzuez jak(u)ezzaizkit zaizkik zaizkin zaizkio zaizkigu zaizkizu zaizkizue zaizkie

jatazek jakozak jakuzak jakuezakjatazen jakozan jakuzan jakunez

NOR-NORI / Indikatiboa - Lehena

NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

HA jatan jan janan jakon jakun jatzun jatzuen jak(u)enzitzaidan zitzaian zitzainan zitzaion zitzaigun zitzaizun zitzaizuen zitzaien

jatan jakuan jakuan jakuenjatanan jakunan jakunan jakunen

HAREK jatazan jazen (2) janazen (3) jakozan jakuzen jatzuzen jatzuezan jakuezanzitzaizkidan zitzaizkian zitzaizkinan zitzaizkion zitzaizkigun zitzaizkizun zitzaizkizuen zitzaizkien

jatazan jakuazen jakuazen jakuezanjatanazen jakunazen jakunazen jakunezan*

naz ni(n)tzennaiz nintzen

nok ni(n)tzuannon ni(n)tzunan

haz hintzanhaiz hintzen

haz hintzenanhaiz hintzen

da zanda zen

dok zuandon zunan

ga(ra) giñengara ginen

gaittuk gintzuazengaittun gitzunazen

za(ra) ziñenzara zinen

zaie ziñenzarete zineten

die (1) ziendira ziren

dittuk zittuan (2)dittun zittunan (2)

NI

HI (g)

HI (a)

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

ORAINA LEHENA

(1) di(r)ez; (2) zuazen, zunazen.

(1) jat(e); (2) jataazan; (3) jatanazan, jatazanan.Alternantzia handia dago a/e bokalekin, batez ere lehenaldian: jatan/jaten, jatazan/jatezan, jazen/jazan, jakuzen/jakuzan, jatzuzen/jatzu-zan, jatzuezen/jatzuezan, jakuezen/jakuezan... Eta pluralarekin ere alternatzia dago, -naz/-zan,-zen: jatazen/jatanaz, jazen/janaz, jako-zan/jakonaz, jakuzan/jakunaz...

Page 6: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

Indikatiboa4 Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

NOR-NORK / Indikatiboa - OrainaNIK HIK (g) HIK (a) HAREK GUK ZUK ZUEK HAREK

NI nok non nau nozu nozue nabenauk naun nau nauzu nauzue naute

najok najueknajon najune (5)

HI (g) haut hau hau(gu) habe haut hau haugu haute

HI (a) hau(na)t hau(ne) hau(gu) habe (6)haut hau haugu haute

HA (d)ot (d)ok (d)on dau au (2) (d)ozu (d)ozue dabedut duk dun du dugu duzu duzue dute

juat jok juau juek junat jon junau june

GU gaittuk gaittun gaittu gaittuzu gaittuzu(e) gaittue gaituk gaitun gaitu gaituzu gaituzue gaituzte

gaittuk gaittuekgaittun gaittune

ZU zaittut zaittu zaittugu zaittuezaitut zaitu zaitugu zaituzte

ZUEK zaittuet zaittue zaittuegu zaittuezaituztet zaituzte zaituztegu zaituztete

HAREK (d)ittut (1) (d)ittuk (d)ittun (d)ittu (d)ittu(gu) (d)ittuzu (3) (d)ittuzue (4) (d)ittuenaute dituk ditun ditu ditugu dituzu dituzue dituzte

jittuat jittuk jittuau jittuekjittunat jittun jittunau jittune

NOR-NORK / Indikatiboa - LehenaNIK HIK (g) HIK (a) HAREK GUK ZUK ZUEK HAREK

NI nindduan ninddunan nindduen nindduzun nindduzuen nindduenninduan nindunan ninduen ninduzun ninduzuen ninduten

nindduan nindduenninddunan ninddunen

HI (g) hindduaten (1) hindduen hindduaun hindduenhindudan hinduen hindugun hinduten

HI (a) hinddunaten hinddunan hinddunaun hinddunenhindudan hinduen hindugun hinduten

HA naban (2) huan hunan (e)ban gendun zendu(e)n zenduen ebennuen huen huen zuen genuen zenuen zenuten zuten

najuan juan genduan juennajunan junan gendunan junen

GU ginddua(ze)n ginddunazen gindduzen gindduzun (4) gindduzuen gindduezangintuan gintunan gintuen gintuzun gintuzuen gintuzten

gindduazen gindduezanginddunazen gindduenazen

ZU zindduazen* zindduen zinddugun zindduezanzintudan zintuen zintugun zintuzten

ZUEK zindduazen* zindduezan zindduegun (3) zinddue(za)nzintuztedan zintuzten zintuztegun zintuzteten

HAREK nittun hittuan hittunan zittun genduzen zenduzen zenduezan zittuennituen hituen hituen zituen genituen zenituen zenituzten zituzten

najittuan jittuan genduazen jittuennajittunan jittunan gendunazen jittunen

(1) ittuaz; (2) (d)ou (lekukoei jasoa); (3) (d)ozuz, ittezu; (4) (d)ozuez, ittezue; (5) najone; (6) haune.

(1) gizonezkuendako: hauaten; andrazkuendako: haunaten, hauatenan; (2) neban; (3) ziñuzun; (4) giñuzuzan. * ziñuzan.

Page 7: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

Indikatiboa 5Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Oraina (singularra)NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

NIK (d)uat (d)unat (d)utset (d)otsut (d)otsuet (d)utsetdiat dinat diot dizut dizuet diet

jutsat jutsetjutsenat jutsenet

HIK (g) (de)ustek (d)utsek (d)oskuk (d)utsekdidak diok diguk diek

HIK (a) (de)usten (d)utsen (d)oskun (d)utsenedidan dion digun dien

HAREK (d)uste (d)ue (d)une (d)utse (d)osku (d)otsu (d)otsue (d)utsedit dik din dio digu dizu dizue die

justek jutsek (j)oskuk jutsekjusten jutsen(e) (j)oskun jutsene

GUK (d)uau (d)unau (d)utsau (d)otsuau* (d)otsuau* (d)utsaue*diagu dinagu diogu dizugu dizuegu diegu

jutsau jutsau(e)jutsenau jutsaune

ZUK (d)ustezu (d)utsezu (d)oskuzu (d)utsezuedidazu diozu diguzu diezu

ZUEK (d)ustezue (d)utsezue (d)oskuzue (1) (d)utsezuedidazue diozue diguzue diezue

HAREK (d)uste (d)ue (d)une (d)utse (d)oskue (d)otsue (d)otsue (d)utsedidate diate dinate diote digute dizute dizuete diete

justek jutsek (j)oskuek jutsekjustene jutsene (j)oskune jutsene

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Lehena (singularra)NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

NIK uaten unaten nutsen notsun notsuen nutsennian ninan nion nizun nizuen nien

najutsan najutsennajutsenan najutsenen

HIK (g) (e)ustan hutsan (1) hoskuan hutsen (1)hidan hion higun hien

HIK (a) (e)ustenan hutsenan (1) hoskunan hutsenen (1)hidan hion higun hien

HAREK (e)usten (d)uen (d)unen eutsen oskun otsun otsuen eutsenzidan zian zinan zion zigun zizun zizuen zien

justan jutsan (j)oskuan jutsenjustenan jutsenan (j)oskunan jutsenen

GUK (d)uaun (d)unaun g(e)untsen geuntsun (2) geuntsuen g(e)untsengenian geninan genion genizun genizuen genien

guntsan guntsanguntsenan guntsenan

ZUK eustezun z(e)untsen (d)oskuzun zuntsenzenidan zenion zenigun zenien

ZUEK eustezuen z(e)untsen (d)oskuzuen zuntsenzenidaten zenioten zeniguten zenieten

HAREK eusten uen unen eutsen (d)oskuen (d)otsuen (d)otsuen eutsenzidaten ziaten zinaten zioten ziguten zizuten zizueten zieten

justen jetsen (j)oskuen jutsenjustenen jetsenen (j)oskunen jutsenen

* Nork=1go pertsona pluraleko aldaerak: dautsu; dautsu; utsague, dutseu; (1) dauskuzue.

(1) huntsan, huntsenan; (2) otsun. Alternantzia dago erroko -eu- / -o- artean: oskun/euskun; otsun/(e)utsun; otsuen/eutsuen; (d)oskuzun/(e)uskuzun; (d)oskuen/(e)uskuen...

Page 8: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

Indikatiboa6 Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Oraina (plurala)NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

NIK (d)uaz(et) (d)unaz(et) (d)utsaz (d)otsuaz (d)otsuaz (d)utsazdizkiat dizkinat dizkiot dizkizut dizkizuet dizkiet

jutsaz(et) jutsezatjutsenaz(et) jutsezenat

HIK (g) (d)ustezak (d)utsezak (d)oskuzak (d)utsezakdizkidak dizkiok dizkiguk dizkiek

HIK (a) (d)ustezan (d)utsezan (d)oskuzan (d)utsezenedizkidan dizkion dizkigun dizkien

HAREK (d)ustez (d)uez (d)unez (d)utsez (d)oskuz (d)otsuz (d)otsuez (d)utsezdizkit dizkik dizkin dizkio dizkigu dizkizu dizkizue dizkie

justezak jutsezak (j)oskuzak jutsezakjustezan jutsezan (j)oskuzan jutsezan

GUK (d)uauz (d)unauz (d)utsauz (d)otsuauz (d)otsuauz (d)utsauezdizkiagu dizkinagu dizkiogu dizkizugu dizkizuegu dizkiegu

jutsauz jutsau(e)zjutsenauz jutsaunez

ZUK (d)ustezuz (d)utsezuz (d)oskuzuz (d)utsezu(e)zdizkidazu dizkiozu dizkiguzu dizkiezu

ZUEK (d)ustezuez (d)utsezuez (d)oskuzuez (d)utsezuezdizkidazue dizkiozue dizkiguzue dizkiezue

HAREK (d)ustez (d)uez (d)unez (d)utsez (d)oskuez (d)otsuez (d)otsuez (d)utsezdizkidate dizkiate dizkinate dizkiote dizkigute dizkizute dizkizuete dizkiete

justezak jutsezak (j)oskuezak jutsezakjustenez jutsezan (j)oskuenaz jutsezenez

NOR-NORI-NORK / Indikatiboa - Lehena (plurala)NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

NIK huazeten* hunazeten* nutsezan notsuzen notsuezan nutsezannizkian nizkinan nizkion nizkizun nizkizuen nizkien

najutsazen najutsezannajutsenazen najutsenezan

HIK (g) hustazen hutsazen hoskuazen hutsazenhizkidan hizkion hizkigun hizkien

HIK (a) hustenazen hutsenazen hoskunazen hutsenazenhizkidan hizkion hizkigun hizkien

HAREK ustezan huezan huenazen (e)utsezan oskuzan otsuzan otsuezan (e)utsezanzizkidan zizkian zizkinan zizkion zizkigun zizkizun zizkizuen zizkien

justazen jutsazen oskuazen jutsezanjustenazen jutsenazen oskunazen jutsenezan

GUK huauzen hunauzen guntsezan geuntsuzan geuntsuezan g(e)untsezangenizkian genizkinan genizkion genizkizun genizkizuen genizkien

guntsazen geuntsazenguntsenazen geuntsenazen

ZUK ustezuzen utsezuzen* oskuzun utsezuezan*zenizkidan zenizkion zenizkigun zenizkien

ZUEK ustezuezan utsezuezan* oskuzuezan utsezuezan*zenizkidaten zenizkioten zenizkiguten zenizkieten

HAREK ustezan huezen hunezen utsezan oskuezan otsuezan otsuezan utsezanzizkidaten zizkiaten zizkinaten zizkioten zizkiguten zizkizuten zizkizueten zizkieten

justezen jutsezen oskuezan jutsezenjustenezen jutsenazen oskunezen jutsenezen

Alternantzia dago erroan -au- / -o- artean: (d)oskuzak/dauskuzak, (d)oskuzan/dauskunaz; (d)otsuz/dautsuz; (d)oskuzuz/dauskuzuz...

* nuazen (lekukoei entzuna). Alternantzia dago bai erroan eta bai pluralean (-zen/-zan/-naz): nutsezan/neutsezan; utsezan/(e)utsezan; ustezuezen/eustezuezan...

Page 9: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

baldintza 7

NOR / Baldintza eta Ondorioa

bani(n)tze nintzakebanintz nintzateke

banitzuan nintzakekbanitzunan nintzaken

bahintze hintzakebahintz hintzateke

bahintzenan hintzakebahintz hintzateke

balitzake litzakebalitz litzateke

balitzakek litzakekbalitzaken litzaken

bagiñe giñakebagina ginateke

bagintzuazen gintzakezakbagintzunazen gintzakezan

baziñe ziñakebazina zinateke

baziñe ziñakebazinete zinatekete

balitzakez litzakezbalira lirateke

balitzakezak litzakezakbalitzakezan litzakezan

NI

HI (g)

HI (a)

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

BALDINTZA ONDORIOA

NOR-NORI / Baldintza

NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

HA ba(la)jata balajak balajan ba(la)jako ba(la)jaku ba(la)jatzu ba(la)jatzuen ba(la)jakue?balitzait balitzaik balitzain balitzaio balitzaigu balitzaizu balitzaizu balitzaie

bajatan balajakuan bajakuan balajakuebajatanan balajakunan bajakunan balajakune

HAREK balajataz balajazak balajanaz balajakoz balajakuz balajatzuz balajatzuez balajakuezbalitzaizkit balitzaizkik balitzaizkin balitzaizkio balitzaizkigu balitzaizkizu balitzaizkizue balitzaizkie

balajatazek balajakozak balajakuazen balajatanaz balajakonaz balajakunazen

NOR-NORI / Ondorioa

NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

HA jatan jan janan jakon jakun jatzun jatzuen jakuenlitzaidake litzaiake litzainake litzaioke litzaiguke litzaizuke litzaizueke litzaieke

HAREIK (la)jatan jan janan jakon jakun jatzun jatzuen jakuenlitzaizkidake litzaizkiake litzaizkinake litzaizkioke litzaizkiguke litzaizkizuke litzaizkizueke litzaizkieke

(la)jatan jakuan jakuan jakuen(la)jatanan jakonan jakunan jakunen

Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

Page 10: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

baldintza8 Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

NOR-NORK / Baldintza NIK HIK (g) HIK (a) HAREK GUK ZUK ZUEK HAREK

NI banindduk baninddunan baninddu banindduzu banindduzue banindduebaninduk banindun banindu baninduzu baninduzue banindute

banindduekbaninddune

HI (g) bahinddut bahindduk bahinddu(gu) bahindduekbahindut bahindu bahindugu bahindute

HI (a) bahinddut bahinddunan bahinddu(gu) bahinddunebahindut bahindu bahindugu bahindute

HA baneu bahu bahu baleu bagendu bazendu bazenduz balebebanu bahu bahu balu bagenu bazenu bazenute balute

banejok* balejok* bagenduk balejuek*banejon* balejon* bagendunan balejune*

GU bagindduz bagindduzu bagindduzu bagindduezbagintuk bagintun bagintu bagintuzu bagintuzue bagintuzte

bagindduazen bagindduezakbaginddunazen baginddunezan

ZU bazinddut bazinddu bazinddugun bazindduebazinduraz bazintu bazintugu bazintuzte

bazintut

ZUEK bazindduet bazinddue bazinttugu bazindduebazintuztet bazintuzte bazintuztegu bazintuztete

HAREK banittu bahittu bahittunan balittu bagenduz bazenduz bazenduz balittuebanitu bahitu bahitu balitu bagenitu bazenitu bazenituzte balituzte

banajittuk ba(la)jittuk bagenduazen bajittuenbanajittunan ba(la)jittunan bagendunazen bajittune

NOR-NORK / Ondorioa

NIK HIK (g) HIK (a) HAREK GUK ZUK ZUEK HAREK

NI ninddukek nindduken nindduke ninddukezu ninddukezue ninddukenindukek ninduken ninduke nindukezu nindukezue nindukete

ninddukek ninddukeknindduken nindduken

HI (g) hindduket hindduke hinddukegu hinddukehinduket hinduke hindukegu hindukete

HI (a) hindduket hindduke hinddukegu hinddukehinduket hinduke hindukegu hindukete

HA neuke heunke heunke leuke geunke zeunke zeunke leukenuke huke huke luke genuke zenuke zenukete lukete

neukek* leukek geunkek leukekneuken* leuken geunken leuken

GU ginddukezak ginddukezan ginddukez ginddukezu ginddukezue ginddukezgintuzkek gintuzken gintuzke gintuzkezu gintuzkezue gintuzkete

ginddukezak ginddukezakginddukezan ginddukezan

ZU zindduket zinddukez zinddukegu zinddukezintuzket zintuzke zintuzkegu zintuzkete

ZUEK zindduket zinddukez zindduzkegu zinddukezintuzketet zintuzkete zintuzketegu zintuzketete

HAREK neukez heunkez heunkezan leukez geunkez zeunkez zeunkez leukeznituzke hituzke hituzke lituzke genituzke zenituzke zenituzkete lituzkete

nukezak leukezak geunkezak leukezakneukezan leukezan geunkezan leukezan

* najukek, najuken (lekukoei entzuna).

* banajuan, banajunan, bajuan, bajunan, bajuen, bajunen (lekukoei entzunak).

Page 11: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

baldintza 9Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

NOR-NORI-NORK / Ondorioa (singularra)NIRI HIRI (g) HIRI (a) HARI GURI ZURI ZUEI HAREI

NIK neuskik neuskin neukixo neukixu neukixue neukixueniake ninake nioke nizuke nizueke nieke

neukixok neukixuekneukixon neukixune

HIK (g) heuskit heunkixo(k) heuskiguk heunkixue(k)hidake hioke higuke hieke

HIK (a) heuskit heunkixo(n) heuskigun heunkixue(n)hidake hioke higuke hieke

HAREK leuskit leuskik leuskin leukixo leuskigu leuskixu leuskixue leukixuelidake liake linake lioke liguke lizuke lizueke lieke

leuskidek leukixok leuskiguk leukixuekleukixon leuskigun leukixune

GUK geunskik geunskin geunkixo geunkixu geunkixu geunkixuegeniake geninake genioke genizuke genizueke genieke

geunkixok geunkixuekgeunkixon geunkixune

ZUK zeunskitt zeunkixo zeunskigu zeunkixuezenidake zenioke zeniguke zenieke

ZUEK zeunskidazue zeunkixue zeunskigu zeunkixuezenidakete zeniokete zenigukete zeniekete

HAREK leuskitt leuskik leuskin leukixue leuskigue leukixue leukixue leukixuelidakete liakete linakete liokete ligukete lizukete lizuekete liekete

leukixuek leuskiguk leukixuekleukixune leuskigun leukixune

NOR / Ahalera

neike (1) neikennaiteke nintekeen

neikek neikixanneiken neikixenan

heinke heinkanhaiteke hintekeen

heinke heinkenanhaiteke hintekeen

leike zeikendaiteke zitekeen

leikek zeikanleiken zeikenan

geinke geinkengaitezke gintezkeen

geinkek geinkixangeinken geinkixenan

zeinke zeinkezanzaitezke zintezkeen

zeinke zeinkezanzaitezkete zintezketen

leikez zeinkendaitezke zitezkeen

leikezak zeinkezanleikezan zeinkenazen

NI

HI (g)

HI (a)

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

(1) nitteke (Basilio Gallastegi)

NOR-NORK / Ahalera

neike neikendezaket/nezake nezakeen

neikek neikixanneiken neikixenan

heinke heikandezakek/hezake hezakeen

heinke heikenandezaken/hezake hezakeen

leike zeikiendezake/lezake zezakeen

leikek zeikixanleiken zeikixenan

geinke geinkixendezakegu/genezake genezakeen

geinkek geinkixangeinken geinkixenan

zeinke zeinkendezakezu/zenezake zenezakeen

zeinke zeikendezakezue/zenezakete zenezaketen

leike leikixendezakete/lezakete zezaketen

leikiek leikixanleiken leikixenan

NIK

HIK (g)

HIK (a)

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

ORAINA / HIPOTETIKOA LEHENAORAINA / HIPOTETIKOA LEHENA

Page 12: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

NOR-NORI-NORK / Ahalera

NIK HARI neikixodiezaioket/niezaioke

neikixokneikixon

HIK HARI heinkixo(k/n)diezaiokek-n/hiezaioke

HAREK HARI leikixodiezaioke/liezaioke

leikixokleikixon

GUK HARI geinkixodiezaiokegu/geniezaioke

geinkixokgeinkixon

ZUK HARI zeinkixodiezaiokezu/zeniezaioke

ZUEK HARI zeinkixuediezaiokezue/zeniezaiokete

HAREK HARI leikixuediezaiokete/liezaiokete

leikixuekleikixune

NOR-NORI / Ahalera

NIRI HA

HIRI HA

HARI HA leikixodakioke/lekioke

GURI HA

ZURI HA

ZUEI HA

HAREI HA leikixuedakieke/lekieke

baldintza10 Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

ORAINA / HIPOTETIKOA ORAINA / HIPOTETIKOA

NI naittennadin

HI haittan/haittenanhadin

HA daitten (1)dadin

GU gaittezengaitezen

ZU zaitte(ze)nzaitezen

ZUEK zaittezenzaitezten

HAREK daittezendaitezen

NOR / Subjuntiboa

(1) dein (Gereako forma da)

NOR-NORI / Subjuntiboa (Nor 3. singularra)Apuntatzera noie, ahaztu ez DAKIDAN (Hori neri)Apuntau egik hori, ahaztu ez DAKIXAN (Hori hiri, mutilla)Apuntau egin hori, ahaztu ez DAKIXANAN (Hori hiri, neskia)Apuntau dagixela, ahaztu ez DAKIXON (Hori hari)Apuntau dagigun, ahaztu ez DAKIGUN (Hori guri)Apuntau egizu, ahaztu ez DAKIXUN (Hori zuri)Apuntau egizue, ahaztu ez DAKIXUEN (Hori zuei)Apuntau dagixela, ahaztu ez DAKIXIEN (Hori harei)

NOR-NORK / Subjuntiboa (Nor 3. singularra) Nik ha ikusi DAIAN dezadan NEIXEN nezan

Hik ha ikusi DAIXAN deza(n)an HAIXAN heza(na)n

Harek ha ikusi DAIXEN dezan

Guk ha ikusi DAIGUN dezagun

Zuk ha ikusi DAIXUN dezazun

Zuek ha ikusi DAIXUEN dezazuen

Harek ha ikusi DAIXEN dezaten ZEIXEN zezaten

NI

HI hari/nari (1)

HA

GU

ZU zaittez

ZUEK zaitteze

HAREK

NOR / Agintera

(1) etorriñari `etorri hadi´, sartu-nari `sartu hadi´... esaten da.

NOR-NORI / AginteraNERI HARI HAREI

HI hakit hakixo hakixue

Page 13: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

aditz trinkoak 11aditz trinkoak

ETORRIOraina

Lehena

natornajatoknajaton

hator

datorjatokjaton

gatozgatozakgatozan

zatoz

zatoze

datozjatozakjatozan

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

netorrennajatorrannajatorrenan

hatorr(en)an

etorrenjatorranjatorrenan

gentozangatorrazengatorrenazen

zentozen

zentozen

etozenjatorrazenjatorrenazen

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

JOANOraina

Lehena

ninddoienninddoian*ninddoienan*

hinddoia(na)n

oienjoianjoienan

ginddoiezanginddoiazenginddoienazen

zinddoiezan

zinddoiezan

oiezanjoiazenjoienazen

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

noienajoieknajoien

hoie

doiejoiekjoien

goiezgoiezakgoiezan

zoiez

zoieze

doiezjoiezakjoiezan

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

IBILIOraina

Lehena

nebillennajabillan*najabillenan

habill(en)an

ebillenjabillanjabillenan

genbizengenbillazengenbillenazen

zenbizen

zenbizen

ebizenjabillazenjabillenazen

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

nabillnajabiknajabin

habill

dabilljabikjabiñ

gabizgabizakgabizan

zabiz

zabize

dabizjabizekjabizen

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

Agintera Baldintza Baldintza

* nabillan/nebillan, nabi-llenan/nebillenan

doiela

doiezela

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

banetorbanetokbaneton

bahentor

baletorbaletokbaleton

bagentozbagentozakbagentozan

bazentoz

bazentoze

baletozbaletozakbaletozan

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

banebillbanebikbanebin

bahebill

balebillbalebikbalebin

bagenbizbagenbizakbagenbiñaz

bazenbiz

bazenbize

balebizbalebizekbalebizen

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

* najoian, najoienan.

EUKIOraina

Lehena

Baldintza

dauketjaukatjaukenat

daukek/n

daukejaukekjauken

daukaujaukaujaukenau

daukezu

daukezue

daukejaukekjauken

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

neukennajukannajukenan

heuk(en)an

eukenjeukanjeukenan

geunkengeunkangeunkenan

zeunken

zeunken

eukenjeukenjeukenen

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

baneukebaneukekbaneuken

baheunke

baleukebaleukekbaleuken

bageunkebageunkekbageunken

bazeunke

bazeunke

baleukebaleukekbaleukene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

Page 14: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

ESAN (*iño)Oraina

Lehena

diñotjiñuatjiñunat

diñok/n

diñojiñokjiñon

diño(g)ujiñuaujiñunau

diñozu

diñozue

diñuejiñuekjiñune

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

jiñuanjiñunan

jiñuenjiñunen

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

IRITZIOraina-singularra

Oraina-plurala

deitzetjeitzetjeitzen

deitzek/n

deitzejeitzekjeitzen

deitzegujeitxueujeitxuneu

deitzezu

deitzezue

deitzejeitzekjeitzene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

deitxotjeitxuatjeitxunat

deitxok/n

deitxojeitxokjeitxon

deitxogujeitxuaujeitxunau

deitxozu

deitxozue

deitzejeitzekjeitzene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

JAKINOraina

Lehena

nekixennajakixannajakixenan

hakix(en)an

ekixenjakixanjakixenan

genkixengenkixangenkixenan

zenkixen

zenkixuen

ekixenjakixenjakixenan

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

banekibanekikbanekin

bahenki

balekibalekikbalekin

bagenkibagenkikbagenkin

bazenki

bazenkixue

balekixebalekixekbalekixene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

dakitjakixatjakixenat

dakik/n

dakijakikjakin

dakigujakixaujakixenau

dakixu

dakixue

dakixejakixekjakixene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

Baldintza

Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

EGONOraina

Lehena

Baldintza

na(go)najaknajan

hago

dajakjan

ga(go)zgazekgazen

za(go)z

zaueze

da(go)zjazek jazen

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

bane(g)obane(g)okbane(g)on

bahengo

bale(g)obale(g)okbale(g)on

ba(g)engozba(g)engozakba(g)engozan

bazengoz

bazengoze

bale(g)ozbale(g)ozakbale(g)ozan

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

neuennajauannajaunan

heu(n)an

euenjauanjaunan

geuezengauazengaunazen

zeuezen

zeuezen

euezenjauazenjaunazen

NI

HI

HA

GU

ZU

ZUEK

HAREK

aditz trinkoak12

Page 15: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

ERABILIOraina-singularra

Oraina-plurala

dabitjabillatjabillenat

dabik/n

dabilljabikjabin

dabillaujabillaujabillenau

dabizu

dabizue

dabillejabillekjabillene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

dabillazjabillazetjabillenazet

dabizak/n

dabizjabizakjabizan

dabillauzjabillauzjabillenauz

dabizuz

dabizuez

dabillezjabillezakjabillenezan

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

Deba ibarreko aditz-taulak (9)Mallabia, Debaerdikoa

ERUANOraina

Lehena

daroietjaroiatjaroienat

daroiek/n

daroiejaroiekjaroien

daroiaujaroiaujaroienau

daroiezu

daroiezue

daroiejaroiekjaroiene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

naroiennajaroiannajaroienan

haroi(en)an

eroienjaroianjaroienan

eroienjaroienjaroienen

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

JARDUNOraina

Lehena

diherdutjiherduatjiherdunat

diherduk/n

diherdujiherdukjiherdun

diherdugujiherduaujiherdunau

diherduzu

diherduzue

diherduejiherduekjiherdune

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

niherdunniherduanniherdunan

diherdu(n)an

ziherdunjiherduanjiherdunan

ziherduenjiherduenjiherdunen

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

EKARRIOraina

Lehena

dakatjakarratjakarrenat

dakak/n

dakarjakakjakan

dakaujakarraujakarrenau

dakazu

dakazue

dakarrejakarrekjakarrene

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

nakarrennakarrannakarrenan

hakarra(na)n

ekarrenjakarranjakarranan

genkarrengenkarrangenkarranan

zenkarren

zenkarren

ekarrenjakarrenjakarrenen

NIK

HIK

HAREK

GUK

ZUK

ZUEK

HAREK

aditz trinkoak 13

Page 16: Mallabiko aditz-taulak 7.qxp, page 16 @ Preflight · Deba ibarreko aditz-taulak (9) atarikoa 1 Mallabia, Debaerdikoa E sku artean daukazun lan hau Oña - tiko Bedita Larrakoetxea

GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA EUSKO JAURLARITZA

Laguntzaileak:

Debabarrena

Debaerdikoa

Debagoiena

MALLABIKO UDALA