Lurraren adierazpen grafikoa

Munduko bolaMapa motak eta elementuak

Puntu kardinalakParaleloak eta meridianoak

Latitudea eta longitudea

Munduko bola:

• Lurra ez da esfera perfektu bat. Geoide forma du (bi poloak pixka bat zapalduta).

• Lurra grafikoki zehazteko munduko bola erabiltzen da. Distortsiorik gabe agertzen da (kontinenteen eta ozeanoen distantziak, formak, banaketa, tamaina…)

• Mapak Lurraren adierazpen grafiko lauak dira. Kartografoek egiten dituzte.

Mapa motak:

• Mapa fisikoak: erliebea eta ura adierazi. Mapa topografikoak esaten zaie.

• Mapa politikoak: lurraldeen arteko mugak agertu, bereko administrazio-zatiketak ere. Estatuak, probintziak, herriak, udalerriak…

• Gaikako mapak: gai jakin batzuei buruzko mapak dira.

Mapako elementuak:

• Gezia: orientatzen gaitu.• Izenburua: informatzen gaitu.• Paraleloak eta meridianoak: lekuak

zehaztasunez aurkitzeko.• Legendak: datuak grafikoki zehazteko

(sinboloak erabiltzen dira).• Leku-izenak agertzen dira.• Eskalak: zenbat aldiz txikitu den adierazten du.

Puntu kardinalak:

• Iparraldea (I), Hegoaldea (H), Ekialdea (E) eta Mendebaldea (M) adierazten du.

• Azkenengo hauen artean:– Ipar-ekialde (IE)– Hego-ekialde (HE)– Hego-mendebalde (HM)– Ipar-mendebalde (IM)

Paraleloak eta meridianoak:

• Paraleloak: Ekialdetik Mendebaldera Lurra zeharkatzen duen marra irudikaria da. Handiena EKUATOREA da eta txikienak POLOAK dira. Beste batzuk: Kantzer- eta Kaprikornio-tropikoak dira.

• Meridianoak: Iparraldetik Hegoaldera Lurra zeharkatzen duen marra irudikaria da. Meridiano guztiak luzera berdina dute. Ezagunena Greenwich meridianoa edo Zero meridianoa da.

• Hemisferioa: Lurraren erdia da. Ekuador paraleloa, Hegoaldeko hemisferioa eta Ipar-hemisferioa sortzen du. Edozein meridianok Ekialdeko hemisferio eta Mendebaldeko hemisferioa sortzen ditu.

Latitudea eta longitudea:

• Latitudea: Lurreko edozein puntu batetik Ekuador paralelora dagoen distantzia gradutan neurtuta. Ipar- eta Hego-latitudea daude.

• Longitudea: Lurreko edozein puntu batetik Greenwich edo Zero meridianora dagoen distantzia gradutan neurtuta. Mendebaldeko eta Ekialdeko longitudea daude.