lh-4.2. materiako gida

LEHEN HEZKUNTZA

6 ECTS

2012 - 2013 ikasturtea

Aitziber Sarobe Egiguren

Mikel Errazkin

Xabier Arregi Murgiondo

HUMANITATE ETA HEZKUNTZA ZIENTZIEN

FAKULTATEA

4.2 MATERIA

IKUSPEGI GLOBALIZATZAILEA

ETA INTEGRATZAILEA LEHEN

HEZKUNTZAN

4.2 Ikuspegi GLOBALIZATZAILEA eta INTEGRATZAILEA Lehen Hezkuntzan

2

AURKIBIDEA

1. Tutore taldea

3

2. Sarrera: materiaren aurkezpena

4

3. Materian landuko diren konpetentziak

6

4. Materiaren ardatz metodologikoak

- Printzipio orokorrak - Zehaztasunak

8

5. Materiaren ebaluazio-sistema: alderdiak, proportzioak eta tresnak

10

6. Materiaren antolaketa orokorra

6.1 Eskakizunak 6.1 Egutegia / ordutegia

11

7. Bibliografia

12


3

1. TUTORE TALDEA

Aitziber Sarobe

Ikaste-Irakaste Prozesuak Gunea [email protected] Telefono luzapena: 5144

Mikel Errazkin

KEN (Kultura eta Euskararen Normalizazioa) Gunea [email protected] Telefono luzapena: 5167

Xabier Arregi

(Koordinatzailea)

Ikaste-Irakaste Prozesuak Gunea [email protected] Telefono luzapena: 5154


4

2. SARRERA: materiaren aurkezpena

Ikuspegi globalizatzailea eta integratzailea. Hori da ikasgai honen xedea, alegia,

ikuspegi horren zergatia, funtsa eta praktikak aztertzea. Ikuspegi globalizatzailearen

zergatiak irakaskuntza ulertzeko eta aurrera eramateko moduetan bilatuko ditugu.

Zertarako irakasten dugu?, Nolako herritarrak nahi ditugu hezi? Horren baitan, nolakoa

izan beharko heziketa? Hauek irakaskuntzaren eremuan betiko edo ohiko galderak

dira, eztabaidatu direnean (gutxitan) erantzun ezberdinak izan dituzten galderak, eta

sarritan, gainera, kontrajarriak. Ikuspegi globalizatzaileak eta integratzaileak galdera

horiei modu batean erantzuteko printzipioak eta esku-hartze estrategiak eskaintzen

ditu. Horiek ezagutuz, ohiko irakaskuntza-ikuspegiarekin (eta bien artean koka

daitezkeen bestelakoekin) alderatzeko eta ondorioak ateratzeko aukerak zabaldu nahi

dira, beraz, ikasgaiaren bitartez.

Laugarren mailan kokatuta dago materia, aurreko ikasturteetan landutako zenbait

materien ekarpenekin osatzen delarik: haurren garapen ebolutiboa, eskola

inklusiboaren ezaugarriak, didaktika espezifikoak, ... Materia horien guztien ekarpenek

elikatu beharko lituzkete laugarren mailako honetan landuko diren edukiak, eta izango

diren gogoetak.

Hain zuzen ere, materian landuko dugun ikuspegiaren printzipioek eta esku-hartzerako

irizpideek dimentsio ezberdinak aintzat hartzen dituzte: ikasleak, jakintza arloak,

estrategia didaktiko-metodologikoak eta irakaskuntza ulertzeko modua.

Ikuspegi globalizatzailearen eta integratzailearen oinarrira hurbiltzeak, teoria eta

praktika uztartu beharra eskatzen du. Bata bestearekin elikatu beharko da. Eskola-

esperientziak ezagutzeak ikuspegi globalizatzailearen praxia erakutsiko digu: zer nolako

erabakiak hartu behar diren, zein estrategia, teknika eta baliabide erabiltzen diren,

nola antolatzen den ikaste-irakaste prozesua, ... Azterketa teorikoek, berriz, erabaki

eta esku-hartze horien atzean zer nolako irizpide edo printzipioak egon daitezkeen

ulertzen jartzen lagunduko digute. Alegia, teoria eta praktikaren arteko etengabeko

dialektikan kokatuko ditugu ikasgaian egingo ditugun jarduerak eta horien gaineko

gogoetak.


5

Eskolako esperientzien analisi sakonetatik abiatuz, ikuspegi globalizatzailearen

printzipioak eta esku-hartzerako irizpideak identifikatu eta aztertuko ditugu, ekarpen

teorikoez baliatuz. Ondoren, praktika aldian izandako bizipenak eta gogoetak aintzat

hartuz (eta aurreko ikasturteetakoak ere gogoratuz), ikuspegi globalizatzailearen

corpus teorikoan koka daitezkeen proposamen didaktikoak diseinatzeari ekingo diogu.


6

3. MATERIAN LANDUKO DIREN KONPETENTZIAK

Ondorengo taulan adierazten dira materia honekin landu nahi diren konpetentziak eta

horiekiko aurreikusten diren lorpen mailak.

KONPETENTZIAK LORPEN-MAILAK

ZEHARKAKOAK

a. Talde lana. Prozesuaren auto-erregulazioaren bidez landuko da. Taldearen azken auto-ebaluazioari begira diseinatuko dituzue prozesua eta tresnak taldearen jarraipena eta ebaluazio kualitatiboa eta kuantitatiboa egiteko.

a.1. Helburuekiko, planifikazioarekiko eta norberak zein lan taldean hartutako konpromisoekiko modu autonomoan eta irizpide argiak azalduz hausnartzen du.

b. Ikuspegi globala.

b.1. Materian proposatutako ikerketetan zehaztutako aspektu ezberdinak ezagutzen ditu edota horien aurrean modu esanguratsuan erantzuten du.

b.2. Disziplinartekotasuna eta ikuspegi globalizatzailea aintzat hartuko dituen proposamen didaktikoak diseinatu eta planifikatzeko garatu dituen gaitasunak bere kabuz antzeman eta ebaluatzen ditu.

c. Problemen ebazpena: arazoen ebazpenera bideratutako pentsamendua.

c.1. Ikaste-irakaste prozesuan zein talde lanean ostutako arazoei modu sortzaile eta ekintzailean erantzuten die.

c.2. Materian ikertutako arazo ezberdinei modu koherentean eta arrazoizko argudioekin erantzuten die.

ESPEZIFIKOAK

1. Lehen Hezkuntzako kurrikuluko diziplinen ikaste-irakasle prozesuetan ikuspegi globalizatzailea eta interdiziplinarra definitzen duten oinarrizko printzipioak ulertu.

1.1.Lehen Hezkuntzako etapan dauden ikasleei bideratutako proposamen didaktikoen diseinuan jakintza-arlo ezberdinetatik egindako ekarpen epistemologiko eta didaktikoak gauzatzen ditu.

2. Lehen Hezkuntzako kurrikuluaren garapenaren inguruan ikertu diren eredu didaktiko ezberdinak aztertu, eta horien inguruan hausnartu.

2.1. Lehen Hezkuntzan erabiltzen diren estrategia didaktiko ezberdinak aztertzen eta baloratzen ditu ikuspegi globalizatzaile eta interdisziplinarretik.

2.2. Ikuspegi globalizatzaile eta integratzailean oinarritutako ikaste-irakaste prozesuek dituzten aukerak eta mugak aztertzeko eztabaidetan parte


7

hartzen du eta ahozko azalpenak ematen ditu.

3. Ikuspegi globalizatzaile eta interdiziplinarretik Lehen Hezkuntzara bideratutako proposamen didaktikoen diseinuan ,Lehen Hezkuntzako kurrikuluko jakintza-arlo ezberdinek egiten dituzten ekarpen epistemologiko eta didaktikoak ulertu.

3.1. Praktiken bidez, Lehen Hezkuntzako kurrikuluaren aspektu ezberdinen garapena eta gauzatzea ikertzeko jarduerak planifikatu, garatu eta ebaluatzen ditu.

3.2. Ikuspegi globalizatzaile eta interdisziplinarretik, Lehen Hezkuntzako kurrikuluko jakintza-arloen garapenera bideratutako proposamen didaktiko espezifikoak egiten ditu.

4. Ikuspegi globalizatzailetik eta interdiziplinarretik Lehen Hezkuntzako haurren heziketa eta garapen osoa sustatu eta erraztu.

4.1. Praktiketan ikusitako eredu didaktikoak aztertzeko egindako ikerketetatik txosten idatziak egiten ditu, edukiei ez ezik, hizkuntzaren egokitasunari eta zuzentasunari arreta jarriz


8

4. MATERIAN ARDATZ METODOLOGIKOAK

Materia honen helburu nagusia Lehen Hezkuntzako ikaste-irakaste prozesuak ikuspegi

globalizatzaile eta integratzailetik ulertu, landu eta garatzeko ahalmena sustatzea da.

Hori lortzeko, ezinbestekoa da ikasle bakoitzaren parte hartzea bakarka nahiz taldeko

lanetan.

Lau fase nagusitan diseinatu da materia:

FASEAK

ETA GAIA

ASMOAK Irau-

pena

I FASEA

Irizpide edo printzipio giltzarriak.

Lehen fase honen xede nagusia da Ikuspegi Globalizatzaile eta Integratzailearen printzipio edo irizpide nagusiak identifikatzea eta horien gaineko gogoeta egitea, kontuan hartuta ondorengo faseetako erreferentzi teoriko nagusiak izango direla. Honetan laguntzeko, ikuspegi honen inplementazioari begira zenbait proposamen didaktiko aurreikusiko dira.

Honako galdera hauek erantzutea da lehen fase honen asmo nagusia:

- Zer ulertzen dugu ikuspegi globalizatzaile eta integratzaileaz? - Zeintzuk dira irizpide edo printzipio giltzarriak praktikara

eramaterakoan? - Nola antola daitezkeen ikaste irakaste prozesuak ikuspegi

horri jarraituz? - Ze esperientzi edo proiektu ezagutzen ditugu ikuspegi honi

begira antolatu eta aurrera eraman edo eramaten direnak?

2 aste:

Irailak 11-20 4 saio

II FASEA

Ikuspegi globaliza-tzailea eta integra-tzailea nola gauzatu.

Bistakoa da ikuspegi globalizatzailetik eta integratzailetik diseinatu eta landutako ikaste-irakaste prozesuak gauzatzeko hainbat zailtasuni aurre egin behar zaiela. Horietatik batzuk aurreikusi eta landuko dira KASU ERREALEN SIMULAZIOAK eginez. Talde txikietan landuko dira kasu hauek.

Honako galdera hauek erantzutea da bigarren fase honen asmo nagusia:

- Zeintzuk dira ikuspegi globalizatzailea praktikara eramateko egon daitezkeen aukerak eta oztopoak? Nola gainditu hauek?

- Nola jokatu ikuspegi honi begira proposamen didaktikoak diseinatzerakoan?

- Ze estrategia, ze teknika, ze baliabide erabili?

5 aste:

Irailak 25-Urriak 28

10

saio

PRAKTIKAK

(Urriak 29-Abenduak 21 bitartean)


9

FASEAK

ETA GAIA

ASMOAK Irau-

pena

III FASEA

Praktikak

aztertzen

Praktiketan ikusitako eredu ezberdinak materiaren hasieran ikusitakoekin alderatu eta horiek ebaluatzeko hainbat saio izango ditugu.

Honako galdera hauek erantzutea da bigarren fase honen asmo nagusia:

- Zein da, oro har, eskoletan darabilten ikuspegia beraien praktikak diseinatu eta aurrera eramaterakoan?

- Zeintzuk dira ikuspegi globalizatzailearekin dituzten antzekotasunak eta ezberdintasunak?

2 aste:

Urtarrilak 8-17

4 saio

IV FASEA

Ikuspegi

globalizatz

ailean

oinarrituta

ko

esperientzi

en diseinua

Fase honen helburua, irakasle rola hartuz, ikuspegi globalizatzaile eta integratzailearen printzipioak (filosofikoak zein didaktikoak) aintzat hartuko dituen proposamen didaktikoak diseinatzea izango da.

Fase honetan 4 astetan zehar segimendu-saioak egitea aurreikusten da.

4 aste:

Urtar. 8*-Otsailak 14

8 s

a

i

o

* III eta IV faseak batera hastea aurreikusi da

Mudle plataforma izango da ikasgai guztian zehar lagungarri, bai dokumentazioa

eskuratzeko, egin beharreko lanak bertan eskegitzeko, proposatzen diren foroetan

parte hartzeko …


10

5. MATERIAREN EBALUAZIO-SISTEMA: proportzioak eta tresnak

Bakarka nahiz taldeka egindako lanak ebaluatuko dira:

1. Ikaste koadernoa: % 50-a.

Heteroebaluazioak % 50-a.

Autoebaluazioak % 50-a.

2. Proiektua: % 50-a.

Heteroebaluazioak % 60-a.

Koebaluazioak (autoerregulazioak) % 40-a.

Ezinbestekoa izango da goian aipatutako atal guztietan gutxieneko nota 5

izatea ikasgaia gainditu ahal izateko.

Asistentzia ere bermatu beharko da. Bete ezean, ikasleari ahozko froga bat egingo zaio,

ikasgaian zehaztutako konpetentziak lortu dituen ala ez baloratzeko, ebaluatzeko eta

honen arabera kalifikatzeko.


11

6. MATERIAREN ANTOLAKETA OROKORRA

6.1.- Eskakizunak

EGIN BEHARREKOAK

SA

IO P

RE

SE

NT

ZIA

LAK

Saio teoriko-praktikoetan: - Antolatuko diren saio teoriko-praktikoetan parte hartu. - Materiaren eskakizunei aurre egiteko behar den planifikazioa egin,

taldeka. - Taldean, ezagutzak elkartrukatu eta eztabaidatu. - Teoria eta praktikaren artean loturak egin. - Materian lantzen diren kontzeptu garrantzitsuenak argitzeko jarrera

erakutsi. Segimendu saioetan:

- Norberaren ikaste prozesuaz hausnartu. - Talde dinamikaz hausnartu.

SA

IO E

Z

PR

ES

EN

TZ

IALA

K

- Artikuluen irakurketa. - Saio teoriko-praktikoetan ezagutu eta eginikoen sintesia eta

antolaketa lanak. - Eskatutako eskakizunak bete. - Talde lanari erantzun.

6.2.- Egutegia / ordutegia

Egutegia:

- I FASEA, irailak 11-20: guztira 2 aste eta 4 saio.

- II FASEA, irailak 25-urriak 28: guztira 10 saio.

- III FASEA, urtarrilak 8-17: guztira 4 saio.

- IV FASEA, urtarrilak 8-otsailak 14: guztira 8 saio.

Ordutegia:

- Astearte eta ostegunetan 14:00etatik, 16:15etara.


12

7. BIBLIOGRAFIA

Liburuak:

- CUBERO, R. (2000). Cómo trabajar con las ideas de los alumnos. Sevilla: Díada.

- DE VECCHI, G. eta GIORDAN, A. (2006). Guía práctica para la enseñanza

científica. Sevilla: Díada.

- RAMOS, J. (2007). Hablar, investigar y comprender el mundo. Morón de la

Frontera (Sevilla): Publicaciones del M.C.E.P.

- ZABALA, A. (1999). Enfoque globalizador y pensamiento complejo. Una

respuesta para la comprensión e intervención en la realidad. Barcelona: Graó.

Artikuluak:

- ZABALA, A. (1993). La globalización, una fórmula de aproximarse a la realidad.

In: Signos. Teoría y práctica de la educación, 8/9, 110-121.

(http://www.quadernsdigitals.net/index.php?accionMenu=hemeroteca.VisualizaNume

roRevistaIU.visualiza&numeroRevista_id=38).

- PÉREZ, A. (1993). La función social y educativa de la escuela obligatoria. In:

Signos. Teoría y práctica de la educación, 8/9, 16/27.

(http://www.quadernsdigitals.net/index.php?accionMenu=hemeroteca.VisualizaNume

roRevistaIU.visualiza&numeroRevista_id=38).

Aldizkari interesgarriak (Kontsultagai HUHEZIko liburutegiko saretik):

• Signos. Teoría y Práctica de la Educación.

In:http://www.quadernsdigitals.net/index.php?accionMenu=hemeroteca.VisualizaRevi

staIU.visualiza&revista_id=3

• Cuadernos de Pedagogía.

In: http://www.mondragon.edu/es/biblioteka/recursos-de-informacion/revistas-

electronicas/@@validate?url=CUAPEDLINK).

• Aula de Innovación Educativa.

In: http://biblioteka.mondragon.edu:8888/liburutegia/jsp/system/win_main.jsp

lh-4.2. materiako gida

Documents