jornadas europeas de patrimonio ondarearen … · viernes, 27 de septiembre – de 10.00 a 15.00...

105
JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019 27, 28 y 29 Septiembre Irailak 27, 28 eta 29 www.culturanavarra.es www.jepnavarra.com JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019 ‘Arte y Ocio’ ‘Artea eta Aisialdia’ 2019KO ONDEAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019 ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK ESPAÑOL EUSKERA

Upload: others

Post on 11-Jul-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

27, 28 y 29 SeptiembreIrailak 27, 28 eta 29www.culturanavarra.eswww.jepnavarra.com

JORNADASEUROPEASDE PATRIMONIO2019

‘Arte y Ocio’

‘Artea eta Aisialdia’

2019KOONDEAREN EUROPAKOJARDUNALDIAK

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ESPAÑOL EUSKERA

Page 2: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

Elija una localidad para ver los actos programados.

ABÁRZUZA

ABLITAS

ALZUZA

ARELLANO

ARTETA

CASCANTECASTEJÓN

EGÜES, VALLE DE

ERRO, VALLE DE

ESTELLA/LIZARRA

GALLIPIENZO

ISABA

LERGA

LODOSA

MÉLIDA

MENDIGORRÍA

MURUZÁBAL

OLITE

PAMPLONA/IRUÑA

RONCAL

TUDELA

URRAÚL ALTO

VIANA

YESA – LEYRE

ABAURREA ALTA

AIBAR

AOIZ

ARTAJONA

AZAGRA

BERBINZANA CÁSEDA

CORTES

ELÍA

ESLAVA

EUGI

IGÚZQUIZA

JAVIER

LIÉDENA

LUMBIER

MENDAVIA

MURILLO EL CUENDE

MUTILVA

RONCESVALLES

PETILLA DE ARAGÓN

SANGÜESA/ZANGOZA

URDAX

VALTIERRA

VILLAFRANCA

ZUGARRAMURDI

ACTIVIDADESGRATUITAS

DOAKOJARDUERAK

Page 3: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ABÁRZUZA

OBSERVACIÓN DE ESTRELLAS-ASTRONOMÍA MEDIEVAL EN MONASTERIO DE IRANTZU

Observación del cielo estrellado con telescopios. Astronomía medieval con un «astro-fraile».En caso de mal tiempo, la actividad se trasladará a la Sala de Conferencias del Ayuntamiento de Abárzuza.

Lugar de encuentro: Explanada de acceso al Monasterio. 20.30 h.646185264 / [email protected]

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre – a las 20.45 horas.

Dirección General de Comercio, Turismo y Consumo

Tierras de Iranzu

Page 4: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ABAURREGAINA / ABAURREA ALTA

VISITA A LA ERMITA DE SAN MIGUEL; RETOS Y OPORTUNIDADES DE SU INCLUSIÓN EN LA LISTA ROJA DE HISPANIA NOSTRA

Se partirá a las 10:00 desde el Museo de Estelas hacia la Ermita de San Miguel, en donde se organizará un coloquio para dar a conocer la ermita, sus circunstancias actuales y los retos y oportunidades mediante la acción ciudadana que presenta su inclusión en la lista roja de patrimonio. Después de esto, quienes lo deseen, podrán visitar un campo con trincheras, una cueva y la red de miradores del monte y el restante de los participantes disfrutarán de una visita gratuita al Museo de Estelas – Abaurregainako Hilarriak a las 11.

Lugar: Abaurrea Alta

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Domingo, 29 de septiembre – 10.00

Museo de estelas – abaurregainako hilarriakAbaurrea Alta

Turismo Abaurrea

Page 5: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ABLITAS

RUTA PATRIMONIAL

Ruta de 11 km. a pie por diferentes enclaves de nuestra localidad:– Poblado celtíbero de La Mesa– Calzada romana– Villa romana– Castillo– IglesiaSalida 9:00 desde la Plaza de los Fueros y finalización a las 14:00 también en la plazaDesnivel acumulado de 180 m. y dificultad fácil.

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 9.00 – 14.00

Asociación Patrimonio Ablitas

Page 6: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

AIBAR / OIBAR

PIEDRAS QUE ENSEÑAN:AIBAR, UN PUEBLO CON HISTORIA

AIBAR-OIBAR

Asentado sobre un cerro de la vertiente meridional de la sierra de Izco, en el contacto entre ésta y los glacis que se extienden hacia el sur, sobresale en el paisaje el pueblo de Aibar-Oibar, cuna de Dña Sancha, Madre del primer Rey de Aragón.

El cereal y el viñedo son la base de su economía y configuran su paisaje que enmarcan un núcleo urbano escalonado al pie de su iglesia. Las conexiones entre las calles de anillo son, en las zonas más antiguas, estrechas belenas que permiten el discurrir del agua entre los edificios, pero que en muy pocos casos están habilitadas para el paso de personas, generándose rincones con ambientes misteriosos de claro-oscuro. A medida que descendemos las belenas se ensanchan y se hacen cómodas al tránsito con rampas y escaleras.

Como curiosidad de la adaptación del caserío al medio es el acceso que presentan muchas viviendas, cuyas puertas principales no están en la fachada de la calle sino en pequeñas fachadas perpendiculares a la misma, con rampas de acceso bien para salvar desniveles para las caballerizas, bien para evitar la entrada de aguas. En el recorrido sorprende la belleza de rincones y edificios anclados en el medievo, que atesoran más de mil años de historia.

Punto de encuentro: Plaza Consistorial. Inicio de la vista desde la Iglesia de San Pedro.

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Domingo, 29 de septiembre – 12.30

Ayuntamiento de Aibar-Oibar

Albergue La Bizkaia

Page 7: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ALZUZA (ALTZUZA)

JORNADAS DE PUERTAS ABIERTAS Y ACCESO GRATUITO AL

MUSEO OTEIZA

VISITA MUSEO DE OTEIZA, ENCUENTRO DE ARTE Y

ARQUITECTURA

VISITA TALLER ‘ACTIVANDO NUESTRO PATRIMONIO‘

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

ORGANIZA

ORGANIZA

Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00Domingo, 29 de septiembre – De 11.00 a 15.00

Sábado, 28 de septiembre – 12.00

Domingo, 29 de septiembre – De 11.30 a 13.00

Museo Oteiza Museoa Alzuza

Museo Oteiza Museoa Alzuza

Museo Oteiza Museoa Alzuza

Visita guiada gratuita con Gregorio Díaz Ereño, director del Museo Oteiza

(Plazas limitadas. Imprescindible reserva previa en el 948332074 o en [email protected]).

Actividad destinada a niños de 6 a 11 años acompañados de un adulto

(Plazas limitadas. Imprescindible reserva previa en el 948332074 o en [email protected]).

Page 8: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

AOIZ / AGOITZ

DANZA DE LA FIRMA DE LA PAZ ENTRE AGRAMONTESES Y

BEAMONTESES

Danza de representación de la firma de la paz entre agramonteses y beamonteses

En 1479 las facciones de agramonteses y beamonteses que hasta entonces estaban en guerra, firmaron la paz en la ermita de San Román (antigua iglesia parroquial del despoblado de Guendulain, en el término de Aoiz) ante la presencia de la entonces regente Doña Magdalena. Por parte de los agramonteses Don Pedro de Navarra y por los beamonteses, Luis de Beaumont, Conde de Lerín, clavaron sus espadas en el suelo en señal de paz. Este capítulo de nuestra historia está simbolizado en el escudo de la villa de Aoiz: la corona de Doña Magdalena sobre las dos espadas clavadas en el suelo. Lo cierto es que esta paz fue algo efímera, pues al poco tiempo ambos bandos volvieron a sangrar la tierra del reino de Navarra, hasta que en 1512 las tropas castellanas, aprovechando la inestabilidad que creó este conflicto, conquistaron Navarra. Quizás no fue una paz muy duradera, quizás no marcó una historia próspera para el reino, pero ¿hay algo más bonito para representar en unas danzas que la idea de la paz?

Esto es lo que año tras año, de forma masiva, se representa en Aoiz. Varios escuadrones agramonteses desfilan por la villa para encontrarse en la plaza Baja Navarra con otros tantos beamonteses y allí representar esta guerra y posterior firma de la paz mediante unas danzas de espadas y cintas, al son de gaita y txistu. Un pueblo unido recordando su historia y danzando por la paz.

Lugar: AOIZ. Desfile desde la Plaza de Mercado. Actuación en Plaza Baja Navarra

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre – desfiles a las 12.30. Actuación a las 13.00 horas

Ayuntamiento de Aoiz

Grupo de danzas de Aoiz / Agoizko dantzari taldea

Page 9: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ARELLANO

MUSEO Y YACIMIENTO ARQUEOLÓGICO

VILLA DE ARELLANO

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Viernes, 27 de septiembre de 10.00 a 14.00 y de 15.00 a 19.00

Sábado, 28 de septiembrede 10.00 a 14.00 y de 15.00 a 19.00

Domingo, 29 de septiembre10.00 a 14.00

ENTRADA GRATUITA.

Para visitas guiadas consultar con la empresa gestora: 948 741 273 / [email protected]

Dirección General de Turismo, Comercio y Consumo

Guiarte Servicios Turísticos

Page 10: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ARTAJONA (ARTAXOA)

PATRIMONIO NATURAL: PEÑAS Y CANTERAS

BANDEO ANUNCIADOR DE «SABOREANDO EL PATRIMONIO»

SABOREANDO EL PATRIMONIO

GYMKANA INFANTIL Y JUVENIL «ADIVINA CÓMO DIVERTIRTE»

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

ORGANIZA

ORGANIZA

ORGANIZA

COLABORA

COLABORA

COLABORA

COLABORA

Domingo, 29 de septiembre – 09.30

Sábado, 28 de septiembre – 19.45

Sábado, 28 de septiembre – 20.00

Sábado, 28 de septiembre – 17.00

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Asociación Zumadia (sección de montaña)

Asociación de Bandeadores de Artajona

Asociación «La Muralla”Asociación «Amigos de Artajona»

Apyma de Artajona

Paseo de 14 Km para conocer y visitar la Cantera de Potxas, Cantera de Akarmendia y Cantera de Irurdota. Aprovechamos estas jornadas para seguir conociendo el patrimonio natural de Artajona, disfrutando de su paisaje.

Lugar: Salida de CP Urraca Reina

El bandeo de campanas patrimonio inmaterial tan importante en Artajona, es una de las formas de comunicación que tenemos en Artajona. En este caso anunciará el comienzo de la actividad programada «Saboreando el patrimonio».

Lugar: Cerco de Artajona

Patrimonio, música, gastronomía unidos dentro de lo que es ocio y patrimonio. Concierto de Aranjuez y otras piezas musicales con la artista Nekane Ibero amenizando la degustación de vino y pinchos de la tierra en el marco incomparable de El Cerco, símbolo del patrimonio artajonés.

Lugar: Cerco de Artajona

Gymkana para conocer espacios que forman parte del patrimonio de Artajona y que históricamente se han utilizado como espacios de ocio.

Lugar: salida pista de las Escuela viejas

Page 11: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ARTETA

EXPOSICIÓN FOTOGRAFÍAS DE MAIDER KUADRA

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre – 10.00 a 14.00

Domingo, 29 de septiembre – 10.00 a 14.00

Fundación Mariscal Pedro de Navarra Museo etnográfico del Reino de Pamplona

Ondarezain

Exposición de fotos realizadas con técnicas antiguas por la artista navarra Maider Kuadra.

Lugar: Arteta

Page 12: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

AZAGRA

LA BARCA, EL FORTÍN Y LAS CRECIDAS DEL EBRO

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 18.00

Ayuntamiento de Azagra

La Villa de Azagra y el Ebro son realidades inseparables. El Ebro ha hecho posible la fecundidad de sus tierras, pero también ha sido fuente constante de preocupación ante el temor de sus impresionantes crecidas, que llegaban a inundar con cierta frecuencia algunas calles y viviendas del pueblo. A partir de 1961, desde la construcción del actual motarrón por el entonces denominado Servicio Militar de Construcciones, las inundaciones del casco urbano azagrés quedaron afortunadamente controladas.

La zona del Ebro más visitada en la localidad es el paraje de la Barca, que recibe su nombre de la rústica embarcación que hasta 1964 servía de medio de transporte y comunicación entre las orillas navarra y riojana. En este mismo paraje se ubica El Fortín, construcción defensiva que se remonta al verano de 1874, poco después de la terrible catástrofe de la Peña, y que se levantó con el fin de prevenir algún posible ataque de las tropas carlistas. Aunque ha desempeñado múltiples funciones a lo largo de su casi siglo y medio de historia, el edificio del Fortín conserva en lo esencial su apariencia exterior y constituye en la actualidad uno de los emblemas más característicos de Azagra.

El Ebro y sus crecidas, la Barca y el Fortín serán, pues, los temas principales que allí mismo, sobre el terreno, se abordarán el sábado 28 de septiembre en el marco de la segunda participación azagresa en las Jornadas Europeas de Patrimonio.

Lugar: La Barca de Azagra

Page 13: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

BERBINZANA (BERBINTZANA)

JUEGOS TRADICIONALES

ENCUENTROS CON NUESTROS MAYORES

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

COLABORA

ORGANIZA

COLABORA

Viernes, 27 de septiembre – 11.00 a 14.00

Sábado, 28 de septiembre – 12:00 a 14:00

Sábado, 28 de septiembre – 12.00 a 17.00

Domingo, 29 de septiembre – 12.00

Museo y Yacimiento Arqueológico de las Eretas ApymaColegio de infantil y primaria «Río Arga» de BerbinzanaClub de la Tercera Edad

Ayuntamiento de Berbinzana

Museo y Yacimiento Arqueológico de las Eretas

Los juegos tradicionales nos han entretenido durante décadas. Antes de la llegada de las nuevas tecnologías eran esenciales, ahora han perdido terreno pero sus valores siguen intactos.

1. Permiten a las y los menores descubrir el valor de la colaboración y estrechar lazos de amistad.

2. Plantean retos e impulsan a las y los menores a esforzarse venciendo dificultades.

3. Potencian algunas habilidades y destrezas útiles en distintas áreas.

4. Ayudan a las y los menores a socializar y ganar confianza.

5. Son ideales para conseguir que a las y los menores disfruten pasando tiempo libre en la naturaleza.

6. Impulsan la visión espacial o el equilibrio y mejoran la psicomotricidad

Queremos que nuestros mayores expliquen a las y los menores los diferentes juegos tradicionales y hacer varios de ellos para disfrute de todos las y los menores y de la colaboración con nuestras personas de más edad.

Lugar: Museo de las Eretas – Plaza de las Eretas

Con ocasión de la recopilación del patrimonio inmaterial de Berbinzana, queremos que la localidad de Berbinzana y aquellos que nos visiten tengan la oportunidad de ver el video recopilatorio de las vivencias, canciones e hisotrias de nuestros mayores. Además les haremos un pequeño homenaje

Queremos que las personas mayores tengan un encuentro director con los niños y niñas de Berbinzana ya que esta influencoa es beneficiosa para ambas partes No solo les transmiten sabiduría y experiencia y entendemos que existen grandes beneficios en esta estrecha colaboración

1. Equilibrio emocional2. Puede servir como un modelo para aprender cómo

hacer frente a la adversidad y las dificultades en la vida,

3. Una relación siempre positiva4. Los que comparten la vida con sus niños y

niñas influyen positivamente en sus valores y comportamientos. “Es de gran importancia las relaciones positivas intergeneracionales

5. Diversión garantizada6. Las personas mayores presentan su cara más

lúdica y divertida con los niños y niñas.

Un ejemplo a seguirOfrecen a los niños y niñas un modelo a seguir en su vida actual y futura. Dan testimonio de su experiencia

Lugar: Centro Cívico

Page 14: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

CASCANTE

PEQUEÑAS HISTORIAS GIGANTES

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre18.30 – Pasacalles teatralizado que partirá desde las Escuelas Viejas y finalizará en la Plaza de los Fueros.

20.30 – Teatralización en la Arquería del Romero en la que por medios de títeres de sombras se contarán historias sobre los gigantes, nuestras tradiciones y nuestro patrimonio artístico. El acto finalizará en el Parque del Romero.

Ayuntamiento de Cascante

Comparsa de Gigantes y Cabezudos de CascanteAsociación Cultural Amigos de Cascante VICUS

Page 15: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

CÁSEDA (KASEDA)

PIEDRAS QUE ILUSTRAN: I CERTAMEN DE PINTURA RÁPIDA

CAPITANA DE NÁPOLES

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Viernes, 27 de septiembre – 15.00 a 20.00

Ayuntamiento de Cáseda.

Asociación de Amigos de la Ermita de San Zoilo

En la muga entre el Reyno de Navarra con el antiguo reino de Aragón, donde se cruzan las Cañadas Reales se levanta majestuosa la imponente coraza de la ermita de San Zoilo.

Es un conjunto arquitectónico de estilo gótico, construido en el siglo XIV. En el que destaca el tejado de lajas de forma ondulante y grandes dimensiones que cubre la nave de la ermita. En uno de los extremos se alza, además, una espadaña con un arco de medio punto abierto en la piedra. En un lateral se puede ver parte de la portada muy bien conservada con unos interesantes capiteles historiados. Varios contrafuertes sujetan los muros de piedra de sillería.

Enmarcada en un idílico paisaje típico de la Baja Montaña encierra historias de pactos, bandoleros y romerías, unas coloridas pinturas góticas recién restauradas y los muros laterales llenos de unos curiosos y sorprendentes grafitos navales entre los que señorea la Capitana de Nápoles un galéon que formó parte de la Armada Invencible.

Deja navegar tu imaginación, acércate a descubrir los misterios de la Ermita de San Zoilo y participa en el I Certamen de Pintura Rápida Capitana de Nápoles.

Lugar: Ermita de San Zoilo, Cáseda

Page 16: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

CASTEJÓN

JORNADAS DE PUERTAS ABIERTAS Y VISITAS GUIADAS AL MUSEO DE

CASTEJÓN

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Viernes, 27 de septiembre – De 11.00 – 14.00

Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 – 14.00

Domingo, 29 de septiembre – De 11.00 – 14.00

Ayuntamiento de Castejón

A lo largo de la historia reciente de Castejón la actividad industrial vinculada al mundo ferroviario ha generado una serie de elementos que paulatinamente se van considerando parte de nuestro Patrimonio Cultural.

Estos elementos constitutivos de los procesos de producción y del transporte, así como de los equipamientos técnicos, han desempeñado un importante papel en la evolución de nuestra villa, en la formación de los rasgos de identidad de sus espacios y paisajes, y en general en la definición del ambiente vital en que se ha desarrollado en Castejón.

De esta forma, la conservación y el estudio de dichos testimonios ubicados en el Museo de ferroviario es fundamental para comprender y documentar un periodo clave en la historia de nuestro municipio.

Lugar: Museo de Castejón

Page 17: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

CORTES

VISITAS GUIADAS AL CASTILLO PALACIO DE CORTES Y A LA EXPOSICION PERMANENTE DEL MUSEO ALTO DE LA CRUZ

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Viernes, 27 de septiembre

11.00. Visita guiada a la exposición permanente del Museo Alto de la Cruz12.00. Visita guiada del Castillo

Ayuntamiento de Cortes

Asociación voluntarios amigos del Castillo de Cortes

Visita Castillo: Se hará un recorrido explicativo por las dependencias del Castillo, relatando la historia pasada y actual del más emblemático edificio de Cortes.

Visita Exposición: En una de las salas del Castillo, donde esta ubicada la Exposición Permanente del Museo Alto de la Cruz, se hará un recorrido explicativo y visual, desde el descubrimiento del Yacimiento de la Edad de Hierro en el año 1946 hasta nuestros días.

Las dos visitas serán realizadas por guías voluntarios de la Asociación Amigos del Castillo.

Lugar: Castillo de Cortes (Plaza de la Iglesia nº1)

Page 18: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

EGÜES, VALLE DE / EGUESIBAR

EL ARTE DEL REMONTE Y LOS JUEGOS TRADICIONALES

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Domingo, 29 de septiembre – por la mañana.

Ayuntamiento del Valle de Egüés.

Jornada festiva dirigida a todos los públicos en los que ser recuperan los juegos y deportes de antaño como parte del patrimonio inmaterial del Valle.

Lugar: Frontón de Olaz

Page 19: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ELÍA (ELIA)

PIEDRAS QUE SUSURRAN HISTORIAS Y LEYENDAS

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Domingo, 29 de septiembre – a las 10.00

Concejo de Elía (Valle de Egüés)

Vecinos del pueblo de ElíaTeatro El Telón

El punto de encuentro será en el pueblo de Elía, desde donde se iniciará la subida al alto de Amocain. lugar en el que se encuentra el señorío. Durante el trayecto se realizarán paradas en el camino para que algunos vecinos de Elía, cuyas familias habitaron el señorío, puedan indicar hitos importantes relacionados con la leyenda de Santa Felicia que tiene su origen en Amocain. Entre los lugares relacionados con Felicia de Aquitania que se mostrarán en la subida al señorío destaca el roble cercano a la fuente donde Felicia iba a recoger agua.

Una vez llegados al destino, los participantes en la actividad podrán disfrutar de una representación de teatro sobre la vida de Felicia de Aquitania como sirvienta en este señorío.

Tras la representación, vecinos de Elía narrarán anécdotas e historias sobre el modo de vida de sus familias en el señorío.

Finalmente, se regresará a Elía donde se tomará un aperitivo.

El objetivo de esta actividad es doble: uno, poner en valor un patrimonio cultural en un espacio natural de gran valor medio ambiental; otro, crear una actividad participada entre la población local y las personas que asistan a la misma.

Lugar: Señorío de Amocain

Page 20: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ERRO, VALLE DE / ERROIBAR

CEMENTERIOS: HISTORIAS EN EL SILENCIO. CEMENTERIOS RURALES DEL PIRINEO NAVARRO: VALLE DE

ERRO/ERROIBAR Y AURITZ/BURGUETE

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre – 10.00 a 13.30

Ayuntamiento del Valle de Erro-Erroibar

Asociación ELUTSEDERAyuntamiento de Auritz/BurgueteConcejo de Aintzioa; Concejo de OrondritzConcejo de Espinal

La actividad consiste en 4 visitas guiadas a otros tantos cementerios rurales del Valle de Erro/Erroibar, en las localidades de Aintzioa, Orondritz y Aurizberri/Espinal, y en Auritz/Burguete para apreciar in situ las particularidades de cada uno de ellos. Las visitas serán en ese orden y el traslado de unos a otros será autogestionado por el visitante. En cada cementerio habrá guías que en general serán personas de las propias localidades y conocedoras de los cementerios y sus particularidades.

Entendiendo que la actividad se ajusta al tema de las Jornadas de este año: “Patrimonio y arte”, el objetivo principal de esta actividad es dar a conocer los cementerios rurales del Valle de Erro/Erroibar y de Auritz/Burguete, reconocerlos como patrimonio valioso en sí mismo y además visibilizar el arte y la cultura funerarios del pasado y del presente en el mundo rural.

Los camposantos de Aintzioa y Orondritz, que serán los primeros visitados, todavía se mantienen al lado de la iglesia, algo muy típico de los pueblos del norte de Navarra y de la Baja Francia. En ellos podemos encontrar estelas funerarias o hilarriak, en el caso de Aintzioa en sus lugares originales y en el de Orondritz expuestas ex situ.

El siguiente cementerio que se visitará será el de Aurizberri/Espinal en cuyos aledaños hay otra exposición de estelas funerarias que estuvieron en el cementerio original. En este caso se trata de un cementerio construido en los años treinta del siglo pasado cuyo diseño original, modificado después, era aconfesional y que está situado en la salida del pueblo hacia Auritz/Burguete, apartado de la iglesia.

Por último se visitará el cementerio de Auritz/Burguete, que también es un cementerio de nueva construcción con unas características que lo definen particularmente: la igualdad de las tumbas y la recuperación de las estelas funerarias como marca de sepultura. Este cementerio recibió el premio al «Mejor Cementerio de España» en su conjunto en 2014 en el I Concurso de cementerios organizado por la revista especializada Adiós Cultural.

Punto de encuentro: a las 10:00 horas en el cementerio de Aintzioa

Page 21: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ESLAVA (ESLABA)

PIEDRAS QUE CUENTAN: CIUDAD ROMANA DE SANTA CRIZ, TESORO

ARQUEOLÓGICO

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre

10.00 – Recepción y visita en el yacimiento arqueológico de la ciudad romana de Santa Criz.Santa Criz de Eslava es la más monumental de las ciudades romanas conservadas en Navarra y, probablemente, una de las más impactantes del Norte peninsular. Ubicada a apenas 40 minutos de Pamplona, en el corazón de la Navarra Media Oriental, en la Baja Montaña, el yacimiento, que conserva los restos del que fuera el foro y la necrópolis de la ciudad, es una oportunidad excepcional para acercarse a la esfera pública de las ciudades romanas del ámbito vascón.

12.00 – Visita a la exposición Santa Criz de Eslava, Reflejos de Roma en territorio vascón, instalada en el Trujal cooperativo.La visita al yacimiento se complementa, durante un tiempo limitado, con una magnífica exposición que recoge más de 150 objetos encontrados entre las ruinas de la ciudad romana de Santa Criz: cerámica, piezas labradas, objetos decorativos y esculturas de diversos tamaños entre los que sobresale el famoso togado.

12.45 – Recorrido por el Paseo Megalítico.Punto de encuentro: Mirador (carretera de Tafalla)Emulando a los escultores romanos y como homenaje a las tradiciones más arraigadas de la villa y la Baja Montaña, la Asociación de Amigos de Eslava ha creado una senda de monumentos megalíticos que ponen el broche perfecto al recorrido por Eslava.

Ayuntamiento de EslavaAsociación Amigos de EslavaUniversidad de NavarraOlcairum Estudios Arqueológicos

Page 22: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ESTELLA / LIZARRA

VISITAS GUIADAS AL ALMACÉN Y PROYECCIÓN DEL DOCUMENTAL “EL MUSEO ETNOLÓGICO DE NAVARRA

JULIO CARO BAROJA”

VISITA GUIADA AL FUERTE DE SAN JUAN DE ARANDIGOYEN

UNA ESTELLA POR CONOCER

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 17.00 Euskera.

Domingo, 29 de septiembre – 12.00 Castellano

Sábado, 28 de septiembre – 10.00

Servicio de Museos – Gobierno de NavarraMuseo Etnológico de Navarra «Julio Caro Baroja”

Servicio de Museos – Gobierno de NavarraMuseo del Carlismo

Las personas visitantes podrán conocer cómo se realiza la gestión interna de las colecciones etnográficas del Gobierno de Navarra. La visita se complementará con la proyección de un documental sobre la trayectoria del proyecto del Museo Etnológico, de cuya creación se cumplen 25 años.

Lugar: Museo Etnológico de Navarra “Julio Caro Baroja”. C/ Merkatondoa, 13 – nave 4. Estella – Lizarra

Aforo limitado a 25 personas por visita.

Es necesario reservar en el teléfono 948 55 35 56 (de lunes a viernes, de 8:30 a 14:30 h) o en el correo electrónico [email protected]

Se recuerda que el centro no está adaptado para las personas con movilidad reducida.

Itinerario y contenido: 35 minutos de trayecto hasta el fuerte, donde se explicará el entorno en el que se ubicaron los fuertes carlistas y liberales durante la segunda guerra carlista, el paisaje cultural y bélico en torno a Estella y el fuerte de San Juan con los trabajos de arqueología desarrollados en los últimos años a cargo del . Retorno al punto de partida.

Lugar: salida desde Villatuerta (rotonda del camino de Santa Lucía. Zona parking donde estacionar los vehículos.

Duración aproximada: 3 horas

Acceso: Libre y gratuito

Cada participante deberá acudir con sus propios medios al punto de partida. Se recomienda a las personas interesadas que acudan con ropa y calzado adecuado para travesías por el monte.

A cargo de Iban Roldán Bergaratxea (Arqueólogo)

Viernes, 27 de septiembre

19:30 – CONFERENCIA: «Oculto pero existente: testimonios del ocio femenino» impartida por Patxi Caspistegui en la Casa Parroquial (Plaza de los Fueros)

Sábado, 28 de septiembre

11:00 – Visita guiada a Santa Clara (Navark)12:00 – Visita guiada en el Museo Gustavo de Maeztu

por Iñaki Rifaterra. Castellano17:00 – Visita guiada en el Museo Gustavo de Maeztu

por Iñaki Rifaterra. Euskera18:00 – Visita guiada en el Museo Gustavo de Maeztu

por Iñ aki Rifaterra. Castellano

Domingo, 29 de septiembre

11:30 – Visita guiada al Santo Sepulcro. (Vera Cruz)11:00 – Visita guiada en el Museo Gustavo de Maeztu

por Iñaki Rifaterra. Euskera12:00 – Visita guiada en el Museo Gustavo de Maeztu

por Iñaki Rifaterra. Castellano

Page 23: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

EUGI

JORNADA YACIMIENTO ARQUEOLÓGICO DE LA REAL FÁBRICA DE ARMAS DE EUGI

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Domingo, 29 de septiembre

10.00 – 12.00 h. Conferencia – Real Fábrica de Armas12.00 h. – Actuación de la Coral del Valle de

Esteribar y otros grupos invitados

A continuación se ofrecerá una degustación de quesos de la zona Quinto Real

Concejo de Eugi

Localización: Real Fábrica de Armas de Eugi

Page 24: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

GALLIPIENZO / GALIPENTZU

PIEDRAS QUE SEDUCEN: GALLIPIENZO-GALIPENTZU,

MEDIEVO

PIEDRAS QUE CAUTIVAN: GALLIPIENZO-GALIPENTZU,

MIRADAS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 11.30

Sábado, 28 de septiembre – 10.00 a 14.00

Domingo, 29 de septiembre – 10.00 a 14.00

Ayuntamiento de Gallipienzo-Galipentzu

Ayuntamiento de Gallipienzo-Galipentzu

Visita guiada a la Villa que señorea sobre la Reserva Natural de Kaparreta.

Punto de encuentro: fuente a la entrada del pueblo junto a marquesina de autobús. Imprescindible calzado cómodo.

Dividido en dos núcleos de población, el de la parte alta, denominado Gallipienzo Antiguo, es una atalaya medieval en la que encontramos restos del antiguo castillo y dos iglesias, la de San Pedro y la de San Salvador, este templo gótico alberga como cimientos de su cabecera la cripta románica de Sta. Margarita, una de las siete criptas románicas de la península ibérica, una de las cuatro que se encuentran en Navarra.

Calles trazadas sobre la roca, casas fundidas con el entorno, una villa donde casi es posible compartir el vuelo de las águilas, donde se escucha la Historia susurrando por los rincones, donde los monumentos impresionan por su imponencia… una villa que corona uno de los paisajes más espectaculares de toda la Baja Montaña: Kaparreta. Declarada por la Ley Foral 6/1987, de 19 de abril, forma parte de las estribaciones de la sierra de San Pedro, muy cerca de la margen izquierda del río Aragón.

Exposición de la obra fotográfica de Karlos Sagüés.

Una selección de 12 fotografías a través de las cuales recorreremos diferentes rincones de Gallipienzo.

Lugar: Local Porgadora (C/ Mirador s/n). Gallipiento-Galipentzu

Page 25: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

IGÚZQUIZA (IGUZKITZA)

RECORRIDO POR EL PATRIMONIO DE LABEAGA

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre – por la mañana

Ayuntamiento de Igúzquiza

Concejo de LabeagaBodegas Irache

Paseo visitando el patrimonio de Labeaga, que consistirá en:

– Visita a las ruinas del monasterio de Santa Gema y explicación de su historia– Visita a los restos de la Noria del Ega– Visita al Molino de Labeaga– Al final de jornada se realizará una actuación

Lugar: Labeaga (Ayuntamiento de Iguzquiza)

Page 26: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ISABA / IZABA

OBSERVACIÓN DE ESTRELLAS EN EL VALLE DEL RONCAL-BELAGUA

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre – a las 20.45

Dirección General de Comercio, Turismo y Consumo

Planetario

Observación de cielo estrellado con telescopios en Belagua.Se recomienda llevar ropa de abrigo y prismáticos.En caso de mal tiempo, la actividad se trasladará a la Casa de la Memoria de Isaba.

Lugar: Aparcamiento del refugio. 20:45-21h.Inscripciones: 948475256 / [email protected]

Page 27: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

JAVIER / XAVIER

PIEDRAS QUE CONQUISTAN: EL CASTILLO DE JAVIER

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 11.30 y 16.30

Domingo, 29 de septiembre – 11.30 y 16.30

Museo Castillo de Javier

Cuatro Visitas guiadas gratuitas al Castillo de Javier- Imprescindible realizar reserva en el 948884024 o [email protected]

Con la Sierra de Leire como telón de fondo y en la frontera del antiguo Reyno de Aragón se levanta el Castillo de Javier. Allí nació, recién estrenado el siglo XVI, uno de los santos más universales de todos los tiempos, San Francisco de Javier. Pero la historia de esta fortaleza, una de las más formidables de Navarra, comenzó muchos años antes. Se levantó como torre defensiva, atalaya para vigilar al enemigo sarraceno, en el siglo X y fue creciendo, ampliándose con aires románicos y el transcurso de los años. Entre los tesoros que encierran sus muros, destacan por la singularidad de su temática, las pinturas góticas de la Danza de la Muerte en la Capilla del Cristo. Ven a conocer sus secretos…

Lugar: Castillo de Javier.

Page 28: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

LERGA

PIEDRAS QUE ENCANTAN: DESCUBRIR LOS MISTERIOS

QUE ENCIERRA ABAIZ

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 17:00

Asociación Amigos de Abaiz

La Asociación de Amigos de Abaiz te propone descubrir los misterios que encierra el conjunto monumental de Abaiz a través de dos actividades: una visita guiada a la Iglesia de Santa Elena que terminará con la representación mitológica «El Minotauro».

Lerga se enmarca en el paisaje típico de la Baja Montaña entre las Sierras y Montes de Guerinda, Izco, La Bizkaia, San Pedro y Peña. En su término municipal, además de la actual villa homónima, existieron dos núcleos más, actualmente despoblados. Uno de ellos era Abaiz, ubicado al sureste de la localidad. En Abaiz sobresale su templo -probablemente de construcción anterior al románico- de tremendas piedras sillares dedicado a Santa Elena. Monumental iglesia rodeada de los restos de cuatro casas en las vivieron 29 habitantes según las crónicas de principios del siglo XX.

Desde la atalaya privilegiada que es su torre emociona la belleza que contienen los paisajes: la perspectiva del valle humanizado, los bosques, las laderas cercanas… estampas que se nos presentan como los pudieran ver, sentir, sus pobladores y los viajeros en los tiempos de Roma o de la Edad Media. Y si volvemos la vista hacia el conjunto de Abaiz descubrimos un paisaje antiguo y … arruinado que comienza a despertar gracias al trabajo de los Amigos de Abaiz.

Lugar: Conjunto Monumental de Abaiz, Lerga

Page 29: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

LIÉDENA (LEDEA)

PIEDRAS QUE ENTONAN: VII FIESTA ROMANA DE LIÉDENA

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – a las 18.00

Ayuntamiento de Liédena

Concierto de la Coral Elkhos dirigida por Carlos Gorricho

Hace dos mil años, los romanos llegaron a la Baja Montaña remontando el Ebro. Aquí encontraron algo más que un clima y un suelo semejantes a los de su país, descubrieron un paisaje que emocionó tanto a sus corazones que decidieron instalarse.

De su presencia en nuestras tierras conservamos un testigo singular. Con la foz de Lumbier cortada por el río Irati y el legendario Puente de Jesús al fondo se levantan los restos de la magna villa rural de Liédena, habitada en dos épocas distintas del Bajo Imperio de Roma. Las huellas de un incendio hacen sospechar que el lugar pudo ser destruido por algún acto de violencia en el siglo II y reconstruida después. Precisamente en el siglo IV alcanzaría todo su esplendor.

Alrededor de su peristilo o patio central se organizaban las más de cincuenta habitaciones y dependencias: el estanque, el trujal, el lagar y las termas, la vivienda señorial y las de los sirvientes…espacios que hoy se intuyen, que invitan a retroceder en el tiempo e imaginar cómo se vivía en la Liédena romana. Espacios que se recrean, cada año, con la Fiesta Romana: cantos que reconfortan el alma entonados en la Villa de Liédena.

Lugar: Villa romana de Liédena (Salida 39, A21 dirección Jaca)

Page 30: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

LODOSA

LAS CUEVAS, LA LODOSA DE ANTAÑO

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre– 11:00 – 14:00

Ayuntamiento de Lodosa

Club de senderismo y montaña de LodosaAsociación Gurugú TaldeaVoluntarios vecinas y vecinos de Lodosa

Este día es una recreación de la vida de antaño de Lodosa, como se vivía, como los vecinos y vecinas pasaban el rato jugando a las cartas, cantando, realizando labores de la casa como «barear» los colchones de lana para poder dormir en ellos, lavar a mano, tender, etc…los niños jugar a las tabas, chapas, piedras, etc…..las mujeres cosían, ensartían pimientos para después el marido colgarlos para secar y poder vender. Se puede ver una tienda de la época con productos de entonces, la taberna a la cual solo iban los hombres, una de las cuevas era bodega donde se hacía el vino que después se consumía en las tabernas locales.

Se recreó la figura del cartero, antiguamente una persona muy importante ya que era su única vía de comunicación con familiares, etc… se recreó la tienda del sastre el cual estaba cosiendo ropa y vendiendo camisas para los domingos.

Se recreó la figura del alguacil con su corneta, único medio de conocer las noticias locales. Para facilitar el acceso a niños y mayores ponemos a disposición del visitante un tren turístico que hace el recorrido del centro de la localidad hasta las cuevas.

Page 31: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

LUMBIER (IRUNBERRI)

RECORDANDO LA ALFARERÍA DE LUMBIER

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 11.00 a 13.00

Ayuntamiento de Lumbier

Este año 2019, el Ayuntamiento de Lumbier, en colaboración con el Gobierno de Navarra, el Fondo Europeo Feader y Cederna-Garalur ha llevado a cabo, en el marco del Plan de Desarrollo Rural de Navarra 2014-2020, la creación de la Plaza de la Alfarería en el centro histórico de la localidad como testimonio de este oficio tradicional arraigado en Lumbier desde época romana hasta bien avanzado el siglo XX.

La plaza de la Alfarería alberga un gran mural pictórico sobre una fachada, una estatua de un alfarero y una mesa interpretativa, todos ellos en alusión a este oficio artesanal desaparecido.

Es por ello por lo que este año el Ayuntamiento de Lumbier, quiere llevar a cabo en el marco de las Jornadas Europeas de Patrimonio bajo el lema «Arte y Ocio»; una actividad dedicada en este nuevo emplazamiento al mundo de la alfarería. Para ello desarrollará un taller en el que los participantes tomarán contacto con el barro y sus elaboraciones. Tras el amasado se realizarán vasijas con la técnica de churros y se podrá practicar con un torno cerámico.

El objetivo de la actividad es poner en valor este oficio tradicional desaparecido experimentando con las cualidades plásticas del barro y conociendo los métodos tradicionales para la realización de objetos como cuencos y vasijas.

El taller está destinado a un grupo de 15 a 20 personas de todos los públicos.

Para el taller se utilizarán 2 mesas con caballetes, tablas de madera individuales, recipientes para agua, palanganas para agua, pinceles, trapos, esponjas, herramientas para modelado, torno cerámico, delantales y barro blanco de baja temperatura.

Page 32: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

MÉLIDA

LOS ESCUDOS HERÁLDICOS DE LA VILLA

RUTA POR LOS TEMPLOS DE LA LOCALIDAD

CONCIERTO DEL CORO DE MÉLIDA

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

ORGANIZA

ORGANIZA

COLABORA

COLABORA

COLABORA

Viernes, 27 de septiembre – a las 17.00

Sábado, 28 de septiembre – a las 12.00

Domingo, 29 de septiembre – a las 13.00

Ayuntamiento de Mélida

Ayuntamiento de Mélida

Ayuntamiento de Mélida

Asociación de mujeres de MélidaApyma del colegio público de MélidaBiblioteca municipal de MélidaCentro de estudios de la merindad de Tudela

Asociación de mujeres de MélidaApyma del colegio público de MélidaBiblioteca municipal de MélidaCentro de estudios de la merindad de Tudela

Asociación de mujeres de MélidaApyma del colegio público de MélidaBiblioteca municipal de MélidaCentro de estudios de la merindad de Tudela

Los escudos heráldicos de la villa. Dirigida a los escolares de la localidad. Se hará un recorrido por el casco antiguo para conocer los escudos heráldicos que se conservan en varias fachadas de algunas casas solariegas. Posteriormente, en la biblioteca, los escolares elaborarán diferentes escudos mediante recortables.

Lugar: en las calles de la villa y en la biblioteca.

Ruta por los templos de la localidad. Se hará un recorrido por los dos templos y parte de un tercero, que se conservan en la localidad. En las visitas se describirán aspectos históricos y artísticos en cada caso.

Lugar: en las calles y templos de la localidad.

El Coro de Mélida dará un concierto al aire libre, con actuaciones en diferentes localizaciones de la villa.

Lugar: en diferentes localizaciones de la villa.

Page 33: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

MENDAVIA (MENDABIA)

VISITA AL POBLADO PROTOHISTÓRICO DE ‘EL CASTILLAR’

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

Sábado, 28 de septiembre – 11.30 y 17.30

Domingo, 29 de septiembre – 11.30

Ayuntamiento de Mendavia

El poblado de El Castillar se localiza en un cerro que lleva el mismo nombre en la localidad de Mendavia, a 5,5 km del casco urbano. Ha sido objeto de varias excavaciones arqueológicas desde los años 70, que sacaron a la luz una interesante secuencia cultural comprendida entre finales de la Edad del Bronce y la I Edad del Hierro. Debido al abandono en el que se encontraba el yacimiento, en 2017 comenzó una nueva campaña de intervención con el fin de restaurar y recuperar el poblado.

Por ello, desde el Ayuntamiento de Mendavia proponemos realizar una visita guiada en la que se explicará el poblado así como los últimos hallazgos realizados en la campaña de intervención arqueológica de 2019.

Page 34: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

MENDIGORRÍA (MENDIGORRIA)

MUSEO Y YACIMIENTO ARQUEOLÓGICO DE ANDELOS

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Viernes, 27 de septiembre – 10.00 a 14.00 y de 15.00 a 19.00

Sábado, 28 de septiembre – 10.00 a 14.00 y de 15.00 a 19.00

Domingo, 29 de septiembre – de 10.00 a 14.00

Entrada gratuita

Para visitas guiadas consultar con la empresa gestora: 948 741 273 / [email protected]

Dirección General de Turismo, Comercio y Consumo

Guiarte Servicios Turísticos

Page 35: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

MURILLO EL CUENDE

RECINTO AMURALLADO DE RADA

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Viernes, 27 de septiembre – 10.00 a 14.00 y de 15.00 a 19.00

Sábado, 28 de septiembre – 10.00 a 14.00 y de 15.00 a 19.00

Domingo, 29 de septiembre – de 10.00 a 14.00

Entrada gratuita

Para visitas guiadas consultar con la empresa gestora: 948 741 273 / [email protected]

Dirección General de Turismo, Comercio y Consumo

Guiarte Servicios Turísticos

Page 36: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

MURUZÁBAL

CHARLA-CONCIERTO «EL OTRO CAMINO DE SANTIAGO»

FECHAS Y HORARIOS

ORGANIZA

COLABORA

Sábado, 28 de septiembre – 12.30

Guiarte

Ondarezain

Charla-concierto sobre el “otro” Camino de Santiago, el de los constructores, músicos, poetas, comerciantes, migrantes, pobres de necesidad, todo ello acompañado por música de época.

De la mano de la escritora Toti Martínez de Lezea y el trovador y luthier Emilio Arias.Duración: 1hPlazas limitadas.Imprescindible inscripción previa en el teléfono 948 741273

Lugar: Iglesia de Santa María de Eunate

Page 37: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

MUTILVA / MUTILOA

DIGITALIZACIÓN 3D Y PATRIMONIO: DOCUMENTACIÓN TÉCNICA Y REALIDAD VIRTUAL

FECHAS Y HORARIOSFecha: Viernes 27 de septiembre 2019, 18:00-20:00

La combinación de tecnologías como el escáner láser 3d, fotogrametría y otras metodologías de medición, permiten digitalizar el patrimonio de una forma precisa y totalmente real.Mediante estas técnicas podemos obtener documentación técnica para el estudio y conservación del patrimonio. Así como su difusión, mediante visitas interactivas con Realidad Virtual.

Josetxo Casas Arpón

Ubicación: Plaza Eguzki 8 c.p. 31192 Mutilva (Navarra)

Page 38: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

OLITE / ERRIBERRI

OCIO EN SAN PEDRO

CHARLA «LOS JARDINES REALES DE OLITE EN LA CORTE DE CARLOS III»

VISITA GUIADA TEMÁTICA SOBRE LOS JARDINES REALES EN OLITE

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

Sábado, 28 de septiembre – de 11.30 a 13.00

Sábado, 28 de septiembre – de 19.00

Domingo, 29 de septiembre – de 11.00

Javier Corcín

Guiarte

Guiarte

Ondarezain

Ondarezain

Visita a la torre de San Pedro de 11.30 a 13.30. A las 12.00 visita a la Iglesia y Claustro. A las 13.00 última visita a la Iglesia y Claustro.

Lugar: Iglesia de San Pedro y Claustro de San Pedro en Olite

Charla «Los jardines reales de Olite en la corte de Carlos III »

Aitor Iriarte arquitecto e historiador especialista en el Palacio Real de Olite, Joaquín García Purroy, paisajista y Javier Corcín, historiador local nos darán las claves para interpretar los espacios ajardinados que albergaban tanto el interior como el exterior del Palacio Real de Olite durante el reinado de Carlos III el Noble.

PLAZAS LIMITADAS

IMPRESCINDIBLE INSCRIPCIÓN EN EL TELÉFONO 948 741273

Lugar: PALACIO REAL DE OLITE. Salón del Rey

Visita guiada temática por Aitor Iriarte y Joaquín García Purroy en torno a los espacios ajardinados y huertas reales en Olite en tiempos de Carlos III el noble .

PLAZAS LIMITADAS, tendrán preferencia las personas asistentes a la charla del día anterior en el Palacio.

IMPRESCINDIBLE INSCRIPCIÓN EN EL TELÉFONO 948 741273

Lugar: PALACIO REAL DE OLITE . Interior y exterior

ORGANIZA

ORGANIZA

COLABORA

COLABORA

COLABORA

Page 39: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

ORREAGA / RONCESVALLES

PASEO GUIADO A LA RUTA DE LOS BÚNKERES

FECHAS Y HORARIOSSábado, 28 de septiembre – a las 10.00 horas

Zona del puerto de Ibañeta.

Lugar de encuentro: área de acogida de Auritz/Burguete. 10.00 h.660268750 / [email protected]

ORGANIZA

Dirección General de Comercio, Turismo y Consumo

Page 40: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

PAMPLONA / IRUÑA

DE CONCIERTO CON TIZIANO

EXPOSICIÓN II CERTAMEN PAISAJES CON MEMORIA: PAISAJES

ENERGÉTICOS EN NAVARRA»

LA FUNDACIÓN MIGUEL ECHAURI, PATRIMONIO DE NUESTRA CIUDAD

CURSO DEL ESPERPENTO A LAS BUENAS PRÁCTICAS. INTERVENCIONES EN EL PATRIMONIO CULTURAL

VISITA GUIADA A LA EXPOSICIÓN «FOTOTECA DE NAVARRA.

IMÁGENES PARA LA HISTORIA»

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

Domingo, 29 septiembre – 12:00 a 14:00

Viernes, 27 septiembre – 18.30 a 20.30

Sábado, 28 septiembre – 8.30 a 14.30

Sábado, 28 septiembre – 12.00

Sesión musical en torno al cuadro “Venus recreándose con el Amor y la Música”, obra cedida por el Museo Nacional del Prado con motivo de su Bicentenario.

Retirada de invitaciones ese mismo día en la puerta del Museo, hasta completar aforo.

Lugar: Museo de Navarra. C/Santo Domingo, 47 – Sala 3.4 (3ª Planta)

Exposición de los 3 primeros premios del jurado y 20 trabajos seleccionados para la elección del 4º Premio mediante la votación del público.

Inauguración el viernes a las 18:30 y duración hasta el 4 de noviembre en el recibidor de la Biblioteca de Navarra.

Visita guiada de la mano del comisario de la exposición en la que se explicará el proyecto Fototeca, la importancia de la recuperación de la fotografía antigua y el trabajo que se realiza en la institución para su tratamiento y difusión, con especial hincapié en los fondos fotográficos institucionales, personales y familiares que se conservan en el Archivo de Navarra.

Lugar: Archivo Real y General de Navarra, calle Dos de Mayo s/n, 31001 Pamplona

ORGANIZA

ORGANIZA

ORGANIZA

Servicio de Museos – Gobierno de NavarraMuseo de Navarra

Archivo de la Administración de la Comunidad Foral Servicio de Archivos y Patrimonio Documental -Gobierno de Navarra

Gobierno de Navarra

La Fundación Miguel Echauri se constituyó en el año 2010 como un proyecto, largamente gestado por los hermanos Miguel y Fermín Echauri, dirigido a que el resultado de sus vidas profesionales (Miguel como pintor y Fermín como decorador, galerista y anticuario), tuviesen una perennidad y pudiesen ser disfrutados por todos, en el marco de su casa, edificio histórico convenientemente acondicionado para este fin, en el corazón de Pamplona.Viernes, 27 de septiembre 19.00 Visita guiada a la sede de la Fundación Miguel Echauri.

Las visitas se realizarán en grupos de un máximo de 15 personas. A continuación, se servirá una copa de vino navarro. Las inscripciones podrán realizarse en la propia Fundación, los días laborables de 10 a 2 y de 5.30 a 8, en el teléfono 948 220324 en ese mismo horario, o también en la dirección de correo electrónico [email protected]

Lugar: Fundación Miguel Echauri, San Antón, 6. Pamplona

FECHAS Y HORARIOSViernes, 27 de septiembre – 19.00

ORGANIZA

Fundación Miguel Echauri

Page 41: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

Las desafortunadas intervenciones en el patrimonio cultural realizadas por manos inexpertas en los últimos años (Ecce Homo de Borja, tallas románicas de la ermita del Rañadoiro en Asturias, teatro romano de Sagunto o talla de San Jorge de San Miguel de Estella, por citar algunos ejemplos) han generado un revuelo mediático y, sobre todo, preocupación entre los profesionales de la gestión y conservación del Patrimonio Cultural. Detrás de estas actuaciones se detecta un desconocimiento -por aquellos que custodian nuestro Patrimonio Cultural- de su fragilidad, de la existencia de una formación y prácticas específicas en la conservación, restauración y gestión, de la disponibilidad de equipos de profesionales de alta cualificación y gran prestigio, del ofrecimiento de asesoramiento y apoyo técnico y económico por parte de las instituciones públicas, etc.

Los principales afectados en estos casos son los propios bienes y quienes los custodian, pero también los profesionales que dedican su conocimiento y esfuerzo a su conservación, las instituciones públicas que velan por su preservación y, en última instancia, el conjunto de la sociedad, que los disfruta y pierde de este modo -frecuentemente de forma irreversible- parte de su Patrimonio Cultural. No cabe duda de que detrás de este tipo de intervenciones hay siempre una buena intención, pero actuar sobre bienes tan frágiles sin tener en consideración la normativa existente para trabajar con el Patrimonio Cultural (permisos, capacidades, proyectos…) resulta ciertamente una temeridad. Esta situación debe hacernos reflexionar y entender que resulta esencial contrarrestar esta falta de conocimiento y formación, informando a los depositarios del patrimonio y su entorno más cercano e implicándolos activamente en su salvaguarda. Es importante, además, que sepamos destacar el valor de este patrimonio, su relevancia cultural y su fragilidad.

La alarma generada nos hace tomar la iniciativa para plantear este curso desde la UPNA, en colaboración con el Servicio de Patrimonio Histórico del Gobierno de Navarra, con el objeto de difundir las buenas prácticas en el Patrimonio Cultural. Se trata de una labor promovida y desarrollada desde hace décadas desde las instituciones públicas de todo el estado, reconocida a nivel nacional. Un trabajo preciso, continuado y de gran calidad desarrollado en todos los ámbitos del patrimonio (arquitectónico, artístico, documental, bibliográfico, arqueológico, etc…) que se ha dado a conocer de forma continuada en los medios de comunicación pero que debe calar más aún entre el gran público.

Lugar: Archivo Real y General de Navarra. C/ Dos de Mayo, 31001 – Pamplona

FECHAS Y HORARIOSJueves, 26 septiembre

10.00 – La situación del Conservador-Restaurador en España y Europa, consecuencias en el Patrimonio Ana Galán Pérez, presidenta de Asociación de CR de España

Carmen Usua Saavedra (ACRE)

11.30 – ¿Por qué tiene que informar Príncipe de Viana las obras de mi casa?: ejemplos concretos

José Luis Franchez Apecechea

12.30 – Apoyo logístico y técnico en catástrofes en depósitos documetales

Félix Segura Urra

16.45 – La recuperación del San Jorge de EstellaAlicia Ancho Villanueva

19:00 – «Estar o no estar, esa es la diferencia». Conservación/restauración en la excavación

Berta Balduz Azcárate

ORGANIZA

Universidad Pública de NavarraServicio de Patrimonio Histórico – Gobierno de Navarra

Page 42: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

PETILLA DE ARAGÓN

PIEDRAS QUE INSPIRAN: VILLA DEL NÓBEL

SANTIAGO RAMÓN Y CAJAL

FECHAS Y HORARIOSSábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 14.00 y de 17.00 a 19.00

Visita guiada por la Casa Natal de D. Santiago Ramón y Cajal – Explicación de la Iglesia de San Millán, que alberga la pila donde fue bautizado el Premio Nobel – Degustación de Vinos de la Bodegas de la Baja Montaña

El centro urbano de Petilla de Aragón a 841 metros sobre el nivel del mar se cuelga entre la Valdosella y el Valle del río Aragón. Un bello caserío enmarcado por un frondoso paraje, donde predominan quejigos y masas boscosas de pino, haya y roble regados por los arroyos La Rinconera y el barranco del Vado. Una Villa orgullosamente navarra enclavada en Aragón que encierra entre sus tesoros más preciados la ermita de la Virgen de la Caridad y la singular Iglesia románica de San Millán, pero que es mundialmente conocida por ser la cuna de D. Santiago Ramón y Cajal, Premio Nobel de Fisiología y Medicina por sus descubrimientos acerca de la estructura del sistema nervioso y el papel de la neurona. Visita obligada en este año que se cumple el ochenta aniversario de su muerte, tendrás ocasión de visitar su Casa Natal, conocer la Iglesia de San Millán que alberga la pila donde fue bautizado y terminar el paseo degustando unos exquisitos caldos de las Bodegas de la Baja Montaña.

ORGANIZA

Ayuntamiento de Petilla de Aragón

Page 43: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

RONCAL / ERRONKARI

TRAS GAYARRE. ATREVERTE CON LA CARTA TIENE PREMIO

TRAS GAYARRE. CONFERENCIA: “LA CARTA DE LA SCALA DE MILÁN: SENSACIONES DE UN TRIUNFO”

TRAS GAYARRE. LAS TARDES DEL MAUSOLEO

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

Viernes, 27 de septiembre – de 11.30 a 13.30 y 17.00 a 19.00 horas.

Sábado, 28 de septiembre – de 11.30 a 13.30 y 17.00 a 19.00 horas.

Domingo, 29 de septiembre – de 11.30 a 13.30 y 17.00 a 19.00 horas.

Sábado, 28 de septiembre – a las 13.00 horas.

Domingo, 29 de septiembre – a las 13.00 horas.

Concurso de preguntas en el que el público deberá localizar de forma presencial, en la Casa-Museo Julián Gayarre, la carta protagonista de la microexposición Bataglia. La carta de la Scala de Milán (original en vitrina de la exposición y reproducción en folleto o dossier), responder a 5 preguntas sencillas y entregar su hoja de participación cumplimentada en la Casa-Museo. Concluido el concurso se hará un sorteo para premiar a una persona con una estancia en una casa rural de Roncal para dos personas, una publicación biográfica de Julián Gayarre y productos gastronómicos de la zona.

El concurso durará todo el mes de septiembre. El sorteo se realizará el domingo 6 de octubre, a las 12 horas, en la Casa-Museo de Julián Gayarre. El nombre de la persona premiada se publicará en www.juliangayarre.com y la Fundación Julián Gayarre se pondrá en contacto con ella para la entrega del premio.

Lugar: Casa-Museo Julián Gayarre.

Conferencia divulgativa sobre Julián Gayarre.Una oportunidad excepcional para acercarse a la figura de Julián Gayarre de la mano de uno de sus biógrafos más actuales, Óscar Salvoch.La conferencia dura una hora, es en castellano y está dirigida a todo el público. Gratuita y sin inscripción.

Lugar: Junta General del Valle de Roncal. Sala de conferencias.

ORGANIZA

ORGANIZA

COLABORA

COLABORA

Ayuntamiento de RoncalFundación Julián Gayarre.

Ayuntamiento de RoncalFundación Julián Gayarre

Gobierno de NavarraFundación Gondra Barandiarán

Gobierno de NavarraFundación Gondra Barandiarán

Page 44: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

Sábado, 28 de septiembre – a las 18.00 horas.

Domingo, 29 de septiembre – a las 18.00 horas.

Viernes, 27 de septiembre – a las 17.00 horas.

Sábado, 28 de septiembre – a las 17.00 horas.

Domingo, 29 de septiembre – a las 17.00 horas.

ORGANIZA

ORGANIZA

COLABORA

COLABORA

Ayuntamiento de RoncalFundación Julián Gayarre

Ayuntamiento de RoncalFundación Julián Gayarre

Gobierno de NavarraFundación Gondra Barandiarán

Gobierno de NavarraFundación Gondra Barandiarán

Visitas guiadas gratuitas al Mausoleo de Julián Gayarre, obra de Mariano Benlliure, con Lucía Salvador, profesora y restauradora.

Un cementerio es un lugar evocador y de recogimiento, a la vez fascinante y poético, donde se mezclan la historia, la naturaleza y el arte funerario. La propuesta permitirá descubrir y conocer más a fondo el de Roncal, grandioso por la obra del escultor valenciano Mariano Belliure premiada con la Medalla de Honor de Escultura en la Exposición Universal de París (1900) y recientemente como la mejor escultura funeraria del I Concurso de Cementerios de España (2014).

La visita guiada gratuita dura una hora, es en castellano y está dirigida a todo el público, previa inscripción 30 minutos antes, en la Casa-Museo Julián Gayarre (sábado 28). El domingo 29, directamente en el Mausoleo.

Lugar: Cementerio de Roncal.

Visitas guiadas gratuitas a la microexposición “Bataglia. La carta de la Scala de Milán”, con Marta Zazu, de la Fundación Julián Gayarre.

La carta de la Scala de Milán, del 19 de enero de 1876, testigo de la relación epistolar entre Julián Gayarre y su profesor Conrado García del Orfeón Pamplonés, es el hilo conductor de la propuesta.

A través de un total de dieciocho piezas originales de gran valor, algunas de ellas expuestas por primera vez, así como dos regalos institucionales se hilvanan aspectos relevantes de la vida del tenor y del éxito alcanzado durante su singular carrera artística.

La visita dura 30 minutos, es en castellano y está dirigida a todo el público, previa adquisición de la entrada a la exposición permanente, que podrá visitarse antes o después de la visita guiada a la exposición temporal, en horario de apertura al público.

Lugar: Casa-Museo Julián Gayarre. C/Arana, 38. 31415 Roncal.

TRAS GAYARRE. VISITAS GUIADAS A LA MICROEXPOSICIÓN “BATAGLIA. LA CARTA DE LA

SCALA DE MILÁN”

Page 45: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

Sábado, 28 de septiembre – de 11.30 a 14.00 y de 19.00 a 21.00

Domingo, 29 de septiembre – de 12.00 a 14.00

Viernes, 27 de septiembre – “Sangüesa siente las Pochas” de 18.45 a 21.30

Sábado, 28 de septiembre – “Pelando Pochas”: 17.00

Domingo, 29 de septiembre – “Sangüesa sabe a Pochas”: de 11.00 a 14.00

ORGANIZA

ORGANIZA

COLABORA

Ayuntamiento de Sangüesa-ZangozaAyuntamiento de Burlada

Ayuntamiento de Sangüesa-Zangoza

Asociación Fotográfica Desenfoque de BurladaZaska Red Antirumores de NavarraDirección de Paz, Convivencia y Derechos Humanos de Gobierno de Navarra

Una hermosa fachada churrigueresca del siglo XVII y un monumental alero de madera tallada nos dan la bienvenida al bellísimo Palacio de Vallesantoro, hoy Casa de Cultura de Sangüesa-Zangoza, que en estas fechas abre sus puertas para acoger una didáctica muestra fotográfica.

La existencia y propagación de rumores infundados, estereotipos negativos y prejuicios sobre las personas inmigrantes obstaculizan gravemente la convivencia en esta sociedad actual tan diversa en cuanto al origen de sus integrantes. Ello provoca intolerancia, desigualdad y discriminación que minan la cohesión social. Personas vecinas de Burlada nos ayudan a desmontar estos rumores prestando su imagen para esta esta exposición fotográfica.

Lugar: Sala de Usos Múltiples (2ª Planta) del Palacio Vallesantoro/Casa de Cultura

Las “pochas” son alubias tiernas, en su fase previa a la desecación, que se cultivan principalmente en Navarra. Su temporada es muy corta, coincide con el final del verano durante las últimas semanas de septiembre. Las de más fama mundial, de cultivo inveterado a orillas del río Aragón, son las de Sangüesa.

Para el reconocimiento y promoción de este producto hortícola y culinario que forma parte del saber-hacer local, del patrimonio cultural y popular de la Ciudad, se organiza el Elogio: una fiesta y una alabanza, que quiere implicar a todos los sentidos humanos… tocar, desgranar, oír y aprender cosas sobre las pochas, ver cómo se pueden preparar y, sobre todo, degustar el producto.

Esta no es una edición cualquiera, como cada año, las Pochas de Sangüesa se hermanarán con otro producto singular, en esta ocasión, la Trucha navarra de Yesa. Una oportunidad única para descubrir y disfrutar dos señas de identidad gastronómica de la Baja Montaña, una cita con la Tradición a la que no faltarán la Comparsa de Gigantes y Cabezudos de Sangüesa-Zangoza, presididos por los Reyes Cristianos, Pocaboina y Calvo, que celebran en 2019 su Centenario.

PIEDRAS QUE SUSURRAN: “TRAS LOS RUMORES, LAS

PERSONAS” EN SANGÜESA-ZANGOZA

PIEDRAS QUE DELEITAN: VIII ELOGIO DE LA POCHA, PATRIMONIO

DE SANGÜESA-ZANGOZA

SANGÜESA / ZANGOZA

Page 46: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

Viernes, 27 de septiembre – A las 18.30

Sábado, 28 de septiembre

18.00 - Iglesia de La Magdalena. Entrada libre.Bailes tradicionales europeos. Grupo de Danzaris de Tudela

19.00. Gradas de la iglesia de La Magdalena

Domingo, 29 de septiembre – Dos talleres: a las 11.00 y a las 12.15

Por Jorge Jiménez López.Entrada libre hasta completar aforo

Lugar: Salón de la Casa del Almirante

Lugar: Iglesia de La Magdalena

Taller de cerámica dirigido por Chapetán.Inscripciones previas en Tudela Cultura (Casa del Almirante. Calle Rúa, 13.) Plazas LimitadasRecomendado para mayores de 5 añosHabrá dos visitas guiadas durante los talleres, con entrada libre

Lugar: En el exterior de la Iglesia de la Magdalena.

“LA IGLESIA DE SANTA MARÍA MAGDALENA.

IMAGEN, DISCURSO Y PODER”

VISITAS GUIADA

“HACEMOS EL CRISMÓN DE LA MAGDALENA Y MÁS”

TUDELA (TUTERA)

Page 47: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOSSábado, 28 de septiembre – 10.30

Por su parte, el Gobierno de Navarra ha ofrecido durante dos años una visita guiada de la cueva de Alkerdi-Berroberria por parte de Arqueólogos de la sección de arqueología de la Dirección de Patrimonio Histórico del Gobierno de Navarra. Es una de las actividades más apreciadas por los vecinos, vecinas y visitantes.

Un itinerario popular guiado visitando la zona de Alkerdi, con paradas y explicaciones de su puntos más singulares, utilizando en parte el sendero del caballito azul, hasta la entrada de la cueva de Alkerdi-Berroberria.

Lugar: Plaza de la localidad

VISITA A LAS CUEVAS DE ALKERDI Y BERROBERRÍA

URDAZUBI / URDAX

ORGANIZA

Ayuntamiento de Urdax – UrdazubiServicio de Patrimonio Histórico – Sección de Bienes Muebles y Arqueología. Gobierno de Navarra

Page 48: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOSSábado, 28 de septiembre

Siguiendo la propuesta “ Arte y Ocio “ se presentan distintos escenarios del mundo rural, para dar visibilidad al patrimonio de parte de la Navarra despoblada.

A las 11.15 comenzamos en Zabalza con “ Escenarios de película” conociendo una espadaña y un hórreo.Desde Zabalza y con los músicos Bruno y Lorena, se inicia una ronda que continuará por Imirizaldu e Irurozqui. Siguiendo la propuesta de «Arte y ocio», «la música viene a ti» es un homenaje de los jóvenes a los mayores del valle. También a las 12.45, la profesora Ana Zabalza hablará sobre Irurozqui y sus torres.

Por la tarde, a las 17.00 en la Hospedería de Santa Fe se puede visitar la exposición de fotos antiguas “ Así hemos vivido “ imágenes recogidas por personas del valle y otras del Archivo General de Navarra.Se pretende que dichas imágenes sirvan para estimular la conversación y el recuerdo de anécdotas entre los lugareños.

Dicha exposición será visitable desde unos días antes del evento y se comunicará por redes sociales.A las 18.00 y también en la Hospedería de Santa Fe, “El hórreo suena” un taller flamenco y concierto participativo con Bruno y Lorena.

URRAÚL ALTO A ESCENA

URRAÚL ALTO / URRAULGOITI

ORGANIZA

Ayuntamiento de Urraúl Alto y Asociación Patrimonio para jóvenes.

Page 49: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOS

FECHAS Y HORARIOS

EXPOSICIÓN DE UN ARTISTA LOCALEl artista local, Luis Garde, expondrá una muestra de fotografías relacionadas con las cuevas de Valtierra.

Lugar: Valtierra, cuevas paseo del Castillo

EXPOSICIÓN MEDIANTE AUDIOVISUALESRetratos de personas que habitaron en cuevas, junto con sus testimonios. Se trata de dignificar a sus habitantes mediante el retrato y el testimonio, buscando el impacto del visitante de nuevo mediante el contraste.

Como idea de partida se propone una exposición retrospectiva de retratos, que combine elementos estáticos, con registros auditivos, y proyecciones.

Estas proyecciones reflejarán escenas diarias de las personas que habitaban las cuevas. Estas grabaciones serán proyectadas en una serie de cortinas blancas estratégicamente colocadas. La única iluminación serían las proyecciones. Las cortinas dotan a las escenas de profundidad, además de un ambiente mágico creando así un juego de luces, sombras, y filtraciones con el objetivo de hacer soñar e imaginar a los asistentes.

Con esta propuesta pretendemos captar la atención del visitante, haciéndole imaginar cómo era la vida en las cuevas, pero de forma volátil. Incorporaríamos esta escenografía a modo de metáfora, asociándola a la fragilidad de las cuevas, que debemos preservar.

Lugar: Valtierra, cuevas paseo del Castillo

EL ARTE DE COMPARTIR: «RETRATOSPECTIVA» EN LAS

CUEVAS DE VALTIERRA

VALTIERRA

ORGANIZA

COLABORA

Ayuntamiento de Valtierra

Asociación los barrancos de ValtierraLuis Garde, fotógrafoc.p Félix Zapatero

Sábado, 28 de septiembre – de 17.00 a 20.00

Domingo, 29 de septiembre – de 11.00 a 13.30

Sábado, 28 de septiembre – a las 11.00

Domingo, 29 de septiembre – a las 11.00

Page 50: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOS

La aplicación “Scape urbano – 800 razones – Viana” nos traslada a una época hace 800 años, donde un rey navarro crea la localidad y nos muestra como hoy en día permanecen las piedras mantienen sus huellas, sus historias y su legado cultural.

A través de la aplicación se descubren los orígenes de Viana, con sus murallas y fortalezas, así como de los siglos siguientes, mostrándonos la historia que nos han dejado.

El objetivo es ofrecer una visión de Viana, posicionándola y ofreciendo una visión cultural complementaria al resto de productos turísticos.

La aplicación turística es más que un juego, se trata de una app informativa en la que se ofrece la información de los recursos de diversas formas, además geoposicionan los recursos que tengan capacidad de interacción de la aplicación con el módulo GPS del dispositivo móvil, con el fin de posicionar al usuario en relación con los recursos.

SCAPE URBANO – 800 RAZONES- VIANA

VIANA

ORGANIZA

COLABORA

Ayuntamiento de Viana

De Viana

Viernes, 27 de septiembre – De 9.00 a 14.00 y de 16.00 a 18.00

Sábado, 28 de septiembre – De 9.00 a 14.00 y de 16.00 a 18.00

Domingo, 29 de septiembre – De 10.00 a 14.00

Page 51: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOS

Con motivo de que los Padres Carmelitas de Villafranca se van a marchar de la localidad, se ha pensado en realizar una actividad con el colegio el viernes 27 de septiembre y el fin de semana con el público en general que consistirá en una visita por las instalaciones del Convento en la que los propios Padres Carmelitas nos explicarán cómo era la vida en el centro y cómo es ahora.

El asentamiento definitivo de los carmelitas en Villafranca data del año 1722, y desde 1894 hasta 1992 el colegio acogió a adolescentes que querían ser Carmelitas.

En 1960 se acoge a una comunidad de hermanas Carmelitas misioneras, que se hicieron cargo de la cocina, la ropería y la sacristía hasta 1986. Después de casi 80 años de funcionamiento el Colegio Carmelita se cerró en el curso de 1972, La causa fue la reforma de la Enseñanza en España y, sobre todo, el descenso de aspirantes. En 1985, se intentó realizar una reapertura del mismo colegio, como internado, yendo los internos a estudiar a los maristas o al “Marqués de Villena” de Marcilla. El curso 1991-1992, fue el último en el que el colegio contó con aspirantes, cerrándose definitivamente el internado en 1992.

Creemos que Villafranca ha convivido con los Carmelitas muchos años y sería interesante y enriquecedor para el pueblo el conocer cómo se vivía en dicho convento antes de que se marchen.

LA VIDA EN EL CONVENTO ANTES Y AHORA

VILLAFRANCA

ORGANIZA

COLABORA

Ayuntamiento de Villafranca

Convento de Padres Carmelitas de Villafranca

Viernes, 27 de septiembre – de 18.00 a 20.00

Sábado, 28 de septiembre – de 18.00 a 20.00

Domingo, 29 de septiembre – de 18.00 a 20.00

Page 52: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOS

Colgado de la Sierra de Errando, se levanta el monumental Monasterio de San Salvador de Leyre. Un lugar lleno de magia y misterio, de leyenda y de historia, que esconde magníficos tesoros como la cripta del siglo XI, la bóveda gótica o la «Porta Speciosa», un perfecto pórtico románico del siglo XII. Panteón de los monarcas del Antiguo Reyno de Navarra es hoy uno de los referentes del patrimonio natural, histórico y artístico de la Baja Montaña… Un espacio cultural que se descubre en las interesantes visitas guiadas por el conjunto monumental. Un lugar exquisito donde resuena la espiritualidad de rezos monacales y cantos gregorianos, prolongados en los acordes de su espectacular órgano, en el programa “Leyre, espacio musical”.

Y, en estos días, además de disfrutar de visitas guiadas, liturgias, el gregoriano o los recitales de órgano tienes la oportunidad de sentirte un auténtico Amigo de Leyre asistiendo, entre otros eventos, a la magistral charla impartida por el profesor Ricardo Fernández Gracia sobre “El patrimonio mueble del Monasterio de San Salvador de Leyre”.

Lugar: Monasterio de San Salvador de Leyre

PIEDRAS QUE RECUERDAN: LEYRE, ESPACIO MUSICAL

YESA – LEYRE (ESA – LEIRE)

ORGANIZA

Comunidad PP Benedictinos del Monasterio de San Salvador de Leyre

Viernes, 27 de septiembre

12.30 Visita guiada gratuita al Monasterio de Leyre (Máximo 50 personas).

Punto de encuentro: Centro Recepción de Visitantes18.45 Audición de Órgano19.00 Vísperas (Canto Gregoriano)21.10 Completas (Canto gregoriano) y Salve

Sábado, 28 de septiembre

16.00 Visita guiada gratuita al Monasterio de Leyre (Máximo 50 personas).

Punto de encuentro: Centro Recepción de Visitantes18.45 Audición de Órgano19.00 Vísperas (Canto Gregoriano)21.10 Completas (Canto gregoriano) y Salve

Domingo, 29 de septiembre

11.20 Petit Récital de Órgano11.30 Misa Conventual12.45 Conferencia “El patrimonio mueble del

Monasterio de San Salvador de Leyre”, a cargo del profesor Ricardo Fernández Gracia, en el Salón Verde del Monasterio

18.45 Audición de Órgano19.00 Vísperas (Canto Gregoriano)21.10 Completas (Canto gregoriano) y Salve

FECHAS Y HORARIOS

La iglesia antigua de San Esteban es un templo medieval de hacia 1200 con arreglos en el siglo XVI como la puerta y bóvedas barroca, ubicada a los pies del Camino de Santiago Aragonés. Desde la Desamortización de Mendizábal, en el interior de este pequeño templo se custodiaron los restos de los primeros Reyes Navarros, que en 1915 regresaron al Monasterio de San Salvador de Leyre. Sorprenderá al viajero la profusión, singularidad y belleza de las pinturas góticas, únicas en su género, que decoran sus muros interiores.

En el atrio de San Esteban, a la luz de la luna de septiembre, tendrá lugar un concierto de Flamenco Pop a cargo de los hermanos Jimenez. Al cante y al cajón Lorena, a la guitarra Bruno, estos jóvenes sangüesinos ofrecerán una propuesta musical diferente, llena de matices flamencos, de ecos raciales, de versiones originales cargadas de emoción y sentimiento.

Lugar: Iglesia antigua de San Esteban

PIEDRAS QUE RESUENAN: NOCHE DE FLAMENCO POP EN YESA

ORGANIZA

Ayuntamiento de Yesa

Viernes, 27 de septiembre – a las 20.00

Page 53: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO 2019

FECHAS Y HORARIOS

Las calles de Zugarramurdi se llenarán de música y color el próximo 28 de septiembre. A las 11:30h se dará comienzo a la jornada con el espectáculo callejero «Ametsak», en el que acompañaremos a los actores y actrices de Taupada Antzeztaldea por los rincones más bonitos del pueblo. A continuación, en la planta bajocubierta del Museo de las Brujas, «Argitxo iratxoa» deleitará a los más pequeños. Ya por la tarde disfrutaremos de unos títeres muy reales en «Txontxongilo bizidunak», una representación que se desarrollará en la plazoleta de la escuela. Finalmente, está previsto que a las 17:30h, en el auditorio del Museo se ofrezca música en directo de paises lejanos, la obra «Sormena» que trata sobre la creatividad y «Bainuetxea», una pequeña pieza teatral en clave de humor.

Todas las actividades se desarrollarán en euskera y se dirigen a un público familiar.

Con la celebración de esta jornada, más allá de poner en relieve la relación existente entre el ocio y el arte, hemos querido recuperar el espíritu del Encuentro bianual de titiriteros – Txontxongiloen topaketa que durante una más de una década tuvo lugar en la pequeña localidad fronteriza de Zugarramurdi. De hecho, los vecinos recuerdan con cariño la participación Taupada Antzeztaldea durante todos esos años. Aunque hoy en día el nombre de Zugarramurdi se identifique con «El pueblo de las Brujas», lo cierto es que en su historia más reciente los títeres o «Txontxongilos» han tenido un papel relevante en cuanto a manufactura y oferta cultural.

“EL VIAJE DE LOS SUEÑOS – AMETSEN BIDAIA” TEATRO,

MUSICA Y TÍTERES DE LA MANO DE TAUPADA ANTZEZTALDEA

ZUGARRAMURDI

ORGANIZA

COLABORA

Ayuntamiento de Zugarramurdi

Zugarramurdiko Garapena S.L.Taupada Antzeztaldea

Sábado, 28 de septiembre – El primer espectáculo callejero comenzará a las 11:30h y la representación teatral en el Museo de las Brujas terminará sobre las 18:30h

Page 54: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

ACTIVIDADESGRATUITAS

DOAKOJARDUERAK

ABÁRZUZA

ABLITAS

ALTZUZA

ARELLANO

ARTETA

CASCANTECASTEJÓN

EGUESIBAR

ERROIBAR

ESTELLA/LIZARRA

GALIPENTZU

IZABA

LERGA

LODOSA

MÉLIDA

MENDIGORRIA

MURUZÁBAL

ERRIBERRI

PAMPLONA/IRUÑA

ERRONKARI

TUTERA

URRAULGOITI

VIANA

ESA – LEIRE

ABAURREGAINA

OIBAR

AGOITZ

ARTAXOA

AZAGRA

BERBINTZANA KASEDA

CORTES

ELIA

ESLABA

EUGI

IGUZKITZA

XAVIER

LEDEA

IRUNBERRI

MENDABIA

MURILLO EL CUENDE

MUTILOA

ORREAGA

PETILLA DE ARAGÓN

SANGÜESA/ZANGOZA

URDAZUBI

VALTIERRA

VILLAFRANCA

ZUGARRAMURDI

Page 55: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ABARTZUZA

IRANTZUKO MONASTERIOAN IZARRAK BEHATZEA

Zeru izartua teleskopioekin behatzea. Erdi Aroko astronomia «astro-fraide» batekin.Eguraldi txarra eginez gero, jarduera Abartzuzako Udalaren Hitzaldien Aretoan egingo da.

Lugar de encuentro: Explanada de acceso al Monasterio. 20.30 h.646185264 / [email protected]

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 20:45.

Merkataritza, Turismo eta Kontsumoko Zuzendaritza Nagusia

Tierras de Iranzu

Page 56: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ABAURREGAINA / ABAURREA ALTA

BISITA SAN MIGUEL BASELIZARA; ERRONKAK ETA HISPANIA

NOSTRAREN ZERRENDA GORRIAN SARTZEKO AUKERAK

10:00etan Hilarrien Museotik San Miguel baselizara abiatuko da eta, bertan, solasaldi bat antolatuko da baseliza ezagutzera emateko, baita orain zein egoeran dagoen eta herritarren ekimenaren bidez ondarearen zerrenda gorrian sartzeak zein erronka eta aukera dakartzan azaltzeko. Horren ondoren, nahi dutenek, lubakiak dituen zelai bat, kobazulo bat eta mendi-behatokien sarea bisitatu ahal izango dute. Gainerakoek Museo de Estelas – Abaurregainako Hilarriak doan bisitatuko dute 11:00etan.

Tokia: Abaurregaina

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Igandea, irailaren 29a – 10.00

Museo de Estelas – Abaurregainako HilarriakAbaurregaina

Turismo Abaurrea

Page 57: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ABLITAS

ONDAREAREN IBILBIDEA

11 kilometroko ibilbidea oinez gure herriko hainbat tokitan barna: – La Mesa herrixka zeltiberiarra – Erromatar galtzada – Villa erromatarra – Gaztelua – Eliza 9:00etan abiatuko da Foruen plazatik eta bertan amaituko da 14:00etan. 180 metroko desnibel metatua eta zailtasun erraza.

DATA ETA ORDUTEGIA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 9.00etatik 14.00etara.

Asociación Patrimonio Ablitas elkartea

Page 58: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

AIBAR / OIBAR

IRAKASTEN DUTEN HARRIAK: AIBAR-OIBAR, HISTORIA DUEN

HERRIA

Izko mendizerraren hegoaldeko muino baten kokatua, harekin eta hegoalderantz hedatzen diren glazisekin kontaktuan, Aibar-Oibar herriaren paisaia gailentzen da, Aragoiko lehenengo erregearen ama zen Sancha andrearen sorterria.

Laboreak eta mahastiak haren ekonomiaren oinarriak izateaz gain, herriaren paisaia osatzen dute elizaren oinean mailakatutako dagoen hiri-nukleoa zedarrituz. Eraztun-kaleen arteko konexioak eremu zaharrenetan belena estuak dira, ura eraikinen artean igarotzea ahalbidetzen dutenak, baina oso gutxitan pertsonen joan-etorrirako gaituta daudenak, eta argi-ilunak dituzten giro misteriotsuak dituzten txokoak sortzen dituztenak. Jaitsi ahala belenak zabaltzen dira eta ibiltzeko erosoagoak dira arrapalak eta eskailerak dituzte eta.

Etxeak ingurura egokitu direnaren isla bitxiak dira etxebizitza ugariren sarrerak, izan ere, ate nagusiak ez daude kalera ematen duten fatxadan, harekiko perpendikularrak diren fatxada txiki batzuetan baizik. Gainera, sarrera-arrapalak dituzte bai zalditerientzat desnibelak gainditzeko bai ura sartzea ekiditeko. Ibilbidean mila urte baino gehiago dituzten eta Erdi Aroan ainguratuta dauden txoko eta eraikinen edertasunak harridura sortzen du.

Topagunea: Udaletxeko plaza. Bisita San Pedro elizatik abiatuko da.

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Igandea, irailaren 29a – 12.30

Ayuntamiento de Aibar-Oibarko Udala

La Bizkaia aterpetxea

Page 59: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ALZUZA (ALTZUZA)

JARDUERAK, DATAK ETA ORDUTEGIAK

BISITA OTEIZA MUSEORA, ARTE- ETA ARKITEKTURA-

TOPAKETA.

BISITA LANTEGIA ‘GURE ONDAREA AKTIBATUZ’

DATA ETA ORDUA

DATA ETA ORDUA

DATA ETA ORDUA

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

ORGANIZA

Ostirala, irailaren 27a – 10.00etatik 15.00etaraLarunbata, irailaren 28a – 11.00etatik 19.00etaraIgandea, irailaren 29a – 11.00etatik 15.00etara

Larunbata, irailaren 28a – 12.00

Igandea, irailaren 29a – 11:30etatik 13.00etara

Museo Oteiza Museoa Alzuza

Museo Oteiza Museoa Alzuza

Museo Oteiza Museoa Alzuza

Doako bisita gidatua Oteiza Museoko zuzendari Gregorio Díaz Ereñorekin

(Plaza mugatuak. Ezinbestekoa da aldez aurretik erreserbatzea 948332074 telefonoan edo [email protected] helbidean).

6 eta 11 urte bitarteko haurrentzako jarduera. Heldu batekin joan beharko dute.

(Plaza mugatuak. Ezinbestekoa da aldez aurretik erreserbatzea 948332074 telefonoan edo [email protected] helbidean).

Page 60: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

AOIZ / AGOITZ

AGRAMONTARREN ETA BEAUMONTARREN ARTEAN BAKEA

SINATZEAREN DANTZA

Agramontarren eta beaumontarren artean bakea sinatzea irudikatzen duen dantza.

1479an, ordura arte gerran zeuden agramontar eta beaumontarren fakzioek bakea sinatu zuten San Román baselizan (garai batean Genulaingo eremuan, Agoizko udalerrian, parrokia-eliza zena) orduan erreginaordea zen Magdalena andrearen aurrean. Agramontarren ordezkari zen Nafarroako Pedro jaunak eta beaumontarren ordezkari zen Luis de Beaumontek, Leríngo kondeak, haien ezpatak lurrean sartu zituzten bake-seinale gisa. Gure historiaren kapitulu hori Agoizko herribilduaren armarrian irudikatua dago: Magdalena andrearen koroa lurrean sartutako bi ezpaten gainean. Bakea pixka bat iragankorra izan zen, handik gutxira bi bandoak Nafarroako erreinuko lurra odoleztatzen hasi baitziren berriro, 1512an Gaztelako tropek, gatazka horrek sortu zuen ezegonkortasuna aprobetxatuz, Nafarroa konkistatu zuten arte. Baliteke bakeak asko ez iraun izana, baliteke erreinuarentzat zorionekoa zen historia bat markatu ez izana, baina ba al dago dantza batzuen bidez bakea irudikatzea baino ederragorik?

Hori da urtetik urtera, era masiboan, Agoitzen irudikatzen dena. Agramontarren eskuadroi ugarik herribilduan barna desfilatzen dute Nafarroa Beherea plazan beste hainbat beaumontarrekin topo egin eta, bertan, gerra hau eta ondoren etorri bakea sinatzea irudikatzeko hainbat ezpata-dantza eta zinta-dantzaren bidez, gaitaz eta txistuz lagunduta. Herri oso bat elkarrekin bere historia gogoratzen eta bakearen alde dantzatzen.Tokia: Agoitz. Desfilea Merkatuaren plazatik. Emanaldia Nafarroa Beherea plazan.

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28 – desfileak 12:30ean. Emanaldia 13:00etan.

Agoizko Udala

Grupo de danzas de Aoiz / Agoizko dantzari taldea

Page 61: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ARELLANO

ARELLANOKO VILLAREN MUSEOA ETA AZTARNATEGI ARKEOLOGIKOA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Ostirala, irailaren 27a – 10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 19:00etara.

Larunbata, irailaren 28a –10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 19:00etara.

Igandea, irailaren 29a – 10:00etatik 14:00etara.

Doako sarrera.

Bisita gidatuak egiteko jarri harremanetan kudeatzen dituen enpresarekin: 948 741 273 / [email protected]

Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko Zuzendaritza Nagusia

Guiarte Servicios Turísticos

Page 62: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ARTAJONA (ARTAXOA)

NATURA-ONDAREA: HAITZAK ETA HARROBIAK

«ONDAREA DASTATUZ» IRAGARTZEN DUEN ZEALDOA

ONDAREA DASTATUZ

«ASMATU NOLA DIBERTITU» HAUR ETA GAZTEENTZAKO GINKANA

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

COLABORA

LAGUNTZAILEA

LAGUNTZAILEA

Igandea, irailaren 29a– 09.30

Larunbata, irailaren 28a– 19.45

Larunbata, irailaren 28a – 20.00

Larunbata, irailaren 28a – 17.00

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Ayuntamiento de Artajona/Artaxoako Udala

Zumadia elkartea (mendi-saila)

Bandeadores de Artajona elkartea

«La Muralla» elkartea«Amigos de Artajona» elkartea

Artaxoako gurasoen elkartea

14 km-ko ibilaldia Potxas, Akarmendia eta Irurdotako harrobiak ezagutu eta bisitatzeko. Artaxoako paisaiaz gozatu eta aldi berean bertako natura-ondarea ezagutzen jarraitzeko aprobetxatuko ditugu jardunaldiak.

Tokia: Irteera Urraca Reina eskola publikotik

Kanpaien zealdoa, Artaxoan hain garrantzitsua den ondare immateriala, Artaxoan komunikatzeko dugun modu bat da. Kasu honetan, «Ondarea dastatuz» izeneko jarduera programatuaren hasiera iragarriko du.

Tokia: Artaxoako Zerkoa

Ondarea, musika eta gastronomia aisialdiaren eta ondarearen barruan batuta. Aranjuez eta beste musika-konposizio batzuen kontzertua Nekane Ibero artistarekin. Bertako ardo- eta pintxo-dastaketa girotuko du inguru paregabea eta Artaxoako ondarearen sinboloa den Zerkoan.

Tokia: Artaxoako Zerkoa

Artaxoako ondarearen parte diren eta historikoki aisialdi-espazio gisa erabili diren tokiak ezagutzeko ginkana.

Tokia: irteera eskola zaharren pistatik

Page 63: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ARTETA

MAIDER KUADRAREN ARGAZKI-ERAKUSKETA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 10:00etatik 14:00etara

Igandea, irailaren 29a – 10:00etatik 14:00etara

Mariscal Pedro de Navarra fundazioa Iruñeko Erreinuaren Museo Etnografikoa

Ondarezain

Maider Kuadra artista nafarrak antzinako teknikak erabiliz egindako argazkien erakusketa.

Tokia: Arteta

Page 64: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

AZAGRA

ONTZIA, GOTORLEKUA ETA EBROREN UR-GORALDIAK

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28 – 18:00.

Azagrako Udala

Azagrako herribildua eta Ebro banandu ezin diren bi errealitate dira. Ebrori esker herriko lurrak emankorrak dira, baina beti kezka-iturri izan da jasandako izugarrizko ur-goraldien beldur, nolabaiteko maiztasunarekin urak herriko kaleak eta etxebizitzak hartzen zituen eta. 1961etik aurrera, garai hartan Eraikuntzen Zerbitzu Militarra izena zuenak euste-horma eraiki zuenetik, Azagrako herriguneko uholdeak kontrolatu egin dira zorionez.

Herrian gehien bisitatzen den Ebro-ingurua Ontzia da. Izen hori du 1964 arte Nafarroako eta Errioxako ibaiertzeen artean garraio- eta komunikazio-baliabide gisa erabiltzen zen ontzi landugabearengatik. Inguru horretan bertan gotorlekua dago, babeserako eraikuntza, 1874ko udakoa, Peñako hondamendi ikaragarriaren pixka bat ondorengoa, eta karlisten tropen balizko erasoak ekiditeko altxatu zena. Ia mende eta erdi duen eraikuntza horrek hainbat funtzio izan dituen arren, gotorlekuak bere kanpoko itxura mantendu du funtsean eta gaur egun Azagrako ikur garrantzitsuenetako bat da.Ebro eta bere goraldiak, Ontzia eta gotorlekua izango dira, bada, irailaren 28an, larunbatarekin, Azagrak Ondarearen Europako Jardunaldietan bigarren aldiz parte hartuko duen edizioan, han bertan, landan, jorratuko diren gai nagusiak.

Tokia: Azagrako Ontzia

Page 65: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

BERBINZANA (BERBINTZANA)

JOLAS TRADIZIONALAK

TOPAKETAK GURE HELDUEKIN

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

LAGUNTZAILEA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Ostirala, irailaren 27a – 11:00etatik 14:00etara.

Larunbata, irailaren 28a – 12:00etatik 14:00etara.

Larunbata, irailaren 28a – 12:00etatik 17:00etara.

Igandea, irailaren 29a – 12:00

Las Eretas Museoa eta Aztarnategi ArkeologikoaGurasoen ElkarteaBerbintzanako «Río Arga» Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeaAdinekoen kluba

Berbintzanako Udala

Las Eretas Museoa eta Aztarnategi Arkeologikoa

Jolas tradizionalek hamarkadetan entretenitu gaituzte. Teknologia berriak iritsi aurretik funtsezkoak ziren; orain garrantzia galdu dute, baina haien balioek bere horretan diraute.

1. Adingabekoei lankidetzaren balioa ezagutzea eta lagunarteko-harremanak estutzea ahalbidetzen die.

2. Erronkak aurkezten dituzte eta adingabekoak ahalegintzera eta zailtasunak gainditzera bultzatzen dituzte.

3. Arlo ezberdinetan erabilgarriak diren hainbat gaitasun eta trebetasun indartzen dituzte.

4. Adingabekoei sozializatzen eta konfiantza areagotzen laguntzen diete.

5. Bikainak dira adingabekoek aisialdian naturan goza dezaten lortzeko.

6. Ikusmen espaziala eta oreka sustatzen dute eta psi komotrizitatea hobetzen dute.

Gure helduek adingabekoei jolas tradizional ezberdinak azaltzea nahi dugu, baita haietako hainbatetan aritzea ere adigabe guztiek goza dezaten adinekoen laguntzarekin.

Tokia: Las Eretas Museoa – Las Eretas plaza

Berbintzanako ondare immateriala biltzearen harira, Berbintzanako herritarrek eta bisitariek gure helduen bizipenak, abestiak eta istorioak biltzen dituen bideoa ikusteko aukera izan dezaten nahi dugu. Gainera, omenaldi txiki bat egingo diegu.

Helduek Berbintzanako haurrekin zuzenean bil daitezen nahi dugu, harreman hori bi alderdientzat onuragarria baita. Jakintza eta eskarmentua transmititzen diete, baina, horrez gain, lankidetza estu honek onura handiak ekartzen dituela uste dugu:

1. Oreka emozionala. Bizitzan zoritxarrari eta zailtasunei nola aurre egin ikasteko eredu gisa balio dezake.

2. Beti positiboa den harremana.Haurrekin bizitza partekatzen dutenek haien balio eta jokabideetan eragin positiboa dute. Belaunaldien arteko harreman positiboak oso garrantzitsuak dira.

3. Gozamena bermatuta. Helduek haien alde ludiko eta jostagarriena ateratzen dute haurrekin.

Jarraitzeko eredu bat4. Bizi duten unean eta etorkizunean jarraitzeko

eredu bat eskaintzen diete haurrei. Haien eskarmentuaren testigantza ematen dute.

Tokia: Auzo Etxea

Page 66: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

CASCANTE

ISTORIO TXIKI ERRALDOIAK

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 18:30 – Kalejira antzeztua. Eskola zaharretatik abiatu eta Foruen enparantzan amaituko da.

Larunbata, irailaren 28a – 20:30 – Antzezpena Erromeroaren arkuterian. Itzal-txotxongiloen bidez erraldoiei, gure tradizioei eta gure arte-ondareari buruzko istorioak kontatuko dira. Ekitaldia Erromero parkean amaituko da.

Cascanteko Udala

Cascanteko Erraldoi eta Buruhandien KonpartsaAmigos de Cascante VICUS elkarte kulturala

Page 67: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

CÁSEDA (KASEDA)

IRAKASTEN DUTEN IRUDIZ HORNITUTAKO HARRIAK:

MARGOLARITZA AZKARRAREN NAPOLESKO KAPITAINA I.

LEHIAKETA

DATA ETA ORDUEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Ostirala, irailaren 27a – 15:00-20:00

Kasedako Udala

Asociación de Amigos de la Ermita de San Zoilo

Nafarroako Erreinuaren eta Aragoiko erreinu zaharra zenaren arteko mugan, Errege-Abelbideak gurutzatzen diren tokian, handientsu altxatzen da San Zoilo baselizaren babesgarri ikusgarria.

Estilo gotikoko multzo arkitektonikoa da, XIV. mendean eraikitakoa. Bertan, uhin-itxura duten lauza handien teilatua, baselizaren nabea estaltzen duena, nabarmentzen da. Muturretako batean, gainera, kanpai-horma bat jasotzen da, harrian erdi-puntu irekiko arku bat duena. Gainera, alde batean, oso ongi kontserbatuta dagoen portadaren zati bat ikus daiteke, kapitel historiatu interesgarriak dituena. Hainbat kontrahormak harlanduzko hormei eusten diete.

Behe Mendialdeko paisaia tipiko idiliko batean kokatuta, haren barruan gordetzen ditu itun, bidelapur eta erromesaldiei buruzko istorioak; zaharberritu berri diren margolan gotiko koloretsu batzuk eta grafito nabal bitxi eta harrigarriz josita dauden albo-horma batzuk. Azken horien artean, Napolesko Kapitaina nagusitzen da, Armada Menderaezinaren parte izan zen galeoi bat.Utziozu zure irudimenari nabigatzen, hurbildu zaitez San Zoilo baselizako misterioak ezagutzera eta hartu parte Margolaritza Azkarraren Napolesko Kapitaina I. Lehiaketan.

Tokia: San Zoilo baseliza, Kaseda

Page 68: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

CASTEJÓN

CASTEJÓNGO MUSEOKO ATE IREKIEN JARDUNALDIAK ETA BISITA

GIDATUAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

Ostirala, irailaren 27a –11:00etatik 14:00etara.

Larunbata, irailaren 28a – 11:00etatik 14:00etara.

Igandea, irailaren 29a –11:00etatik 14:00etara.

Castejóngo Udala

Castejóngo historia hurbilean trenbidearen munduarekin lotutako jarduera industrialak pixkanaka gure kultura-ondare gisa hartzen ari diren hainbat elementu sortu ditu.

Ekoizpen-eta garraio-prozesuak osatu dituzten elementu horiek eta ekipamendu-teknikoak gure herribilduaren garapenean oso garrantzitsuak izan dira bai gure espazioen eta paisaien nortasun-ezaugarriak osatzeko bai, oro har, Castejón garatu den bizi-giroa definitzeko.

Horrela bada, Trenbidearen Museoak hartzen dituen testigantzak kontserbatu eta aztertzea funtsezkoa da gure herriaren historian gakoa izan den garai bat ulertu eta dokumentatzeko.

Tokia: Castejóngo Museoa

Page 69: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

CORTES

BISITA GIDATUAK CORTESKO GAZTELU-JAUREGIRA ETA ALTO DE LA CRUZ MUSEOKO ERAKUSKETA

IRAUNKORRERA

DATA ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Ostirala, irailaren 27a

11.00. Bisita gidatua Alto de la Cruz Museoaren erakusketa iraunkorrera.12.00. Bisita gidatua gaztelura.

Cortesko Udala

Cortesko Amigos del Castillo boluntarioen elkartea

Gaztelurako bisita: Gazteluaren aretoetan barnako ibilbide bat egingo da eta hainbat azalpen emango dira Cortesko ikur garrantzitsuena den eraikinaren iraganeko eta gaur egungo historiaren berri emateko.Erakusketarako bisita: Gazteluaren areto batean Alto de la Cruz Museoaren erakusketa iraunkorra dago. Bertan, azalpenezko ibilbide bisual bat egingo da 1946an Burdin Aroko aztarnategia topatu zenetik gaurdaino.

Bi bisitak Amigos del Castillo elkarteko boluntarioek gidatuko dituzte.

Tokia: Cortesko gaztelua (Elizaren plaza, 1.)

Page 70: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

EGÜES, VALLE DE / EGUESIBAR

ERREMONTEAREN ETA JOLAS TRADIZIONALEN ARTEA

DATA ETA ORDUEGIA

ANTOLATZAILEA

Igandea, irailaren 29a – goizean.

Eguesibarko Udala

Jai-giroko jardunaldia adin guztietakoentzat. Antzinako jolasak eta kirolak berreskuratuko dira ibarreko ondare immaterialaren parte gisa.

Tokia: Frontón de Olazko pilotalekua

Page 71: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ELÍA (ELIA)

ISTORIOAK ETA KONDAIRAK XUXURLATZEN DITUZTEN HARRIAK

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEAK

Igandea, irailaren 29a – 10.00

Eliako kontzejua (Eguesibar)

EliatarrakEl Telón antzokia

Elia izango da topagunea eta bertan ekingo zaio jaurerria kokatua dagoen Amokain gaina igotzeari. Bidean hainbat geldialdi egingo dira jaurerrian bizi izan zirenen senide diren Eliako herritar batzuek Amokaingo Santa Feliziaren kondairarekin lotutako mugarri garrantzitsuak kontatzeko. Jaurerrirako igoeran erakutsiko diren Akitaniako Feliziarekin lotutako tokien artean, Felizia ur bila joaten zen iturritik hurbil dagoen haritza nabarmentzen da.

Helmugara iritsi eta gero, jardueran parte hartu dutenek Akitaniako Feliziak jaurerriko zerbitzari gisa izan zuen bizitzari buruzko antzezpen batez gozatu ahal izango dute.

Antzezpenaren ondoren, eliatarrek haien senideek jaurerrian zuten bizimoduari buruzko pasadizoak eta istorioak kontatuko dituzte.

Amaitzeko, Eliara itzuliko da zizka-mizka bat hartzeko.

Jarduerak helburu bikoitza du. Batetik, ingurumen-balio handia duen ingurune natural batean kokatua dagoen kultura-ondare honen balioa nabarmentzea eta, bestetik, bertakoen eta bisitarien parte-hartzea izango duen jarduera bat sortzea.

Tokia: Amokaingo Jaurerria

Page 72: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ERRO, VALLE DE / ERROIBAR

HILERRIAK: ISTORIOAK ISILTASUNEAN. NAFAR PIRINIOKO LANDA-HILERRIAK: VALLE DE ERRO/ERROIBAR ETA AURITZ/

BURGUETE

DATA ETA ORDUEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 10:00-13:30

Ayuntamiento del Valle de Erro/Erroibarreko Udala

ELUTSEDER elkarteaAuritzeko UdalaAintzioako kontzejua; Orondritzeko kontzejua

Jarduera Valle de Erro/Erroibarreko 4 landa-hilerritara bisita gidatu bana egitean datza, hain zuzen, Aintzioa, Orondritz eta Aurizberri/Espinal eta Auritz/Burgete herrietan, haietako bakoitzaren berezitasunak zuzenean ikusteko. Bisitak hurrenkera horretan egingo dira eta batetik besterako garraioa bisitariak kudeatuko du. Hilerri bakoitzean gidak egongo dira, zeinak, oro har, herri bakoitzekoak izango diren eta hilerrien eta haien berezitasunak ezagutuko dituzten.

Jarduera aurtengo jardunaldien gaiarekin (“Ondarea eta artea”) bat datorrela uste dugu, izan ere, jarduera honen xede nagusia baita Valle de Erro/Erroibarreko eta Auritz/Burgeteko landa-hilerriak ezagutzera ematea, balio handiko ondarea direla aitortzea eta landa-munduko iraganeko eta orainaldiko hileta-kultura eta -artea ikusaraztea.

Aintzioa eta Orondritzeko kanposantuak izango dira lehenengo bisitatuko direnak. Oraindik elizaren aldamenean mantentzen dira; oso gauza tipikoa da hori Nafarroaren iparraldeko eta Behe Frantziaren herrietan. Haietan hilarriak ikus ditzakegu; Aintzioaren kasuan, hasieratik zeuden tokietan, eta Orondritzen kasuan, ex situ.

Bisitatuko den hurrengo hilerria Aurizberri/Espinalekoa izango da eta haren ingurumarietan hilarrien beste erakusketa bat dago, jatorrizko hilerrian egon zirenak. Kasu honetan, aurreko mendeko hogeita hamargarren hamarkadan eraikitako hilerri bat da, zeinak jatorriz diseinu ez-konfesinala zuen, baina gero aldatu egin zen. Herritik Auritz/Burgeterako irteeran kokatuta dago, elizatik urrun.Amaitzeko, Auritz/Burgeteko hilerria bisitatuko da. Hori ere berria da eta bereziki definitzen dituen ezaugarriak ditu: hilobien berdintasuna eta hilarriak hobiaren marka gisa berreskuratzea. Hilerriak «Espainiako Hilerri Onena» saria jaso zuen 2014an, Adiós Cultural aldizkari espezializatuak antolatzen duen Hilerrien I. Lehiaketan.

Tokia: Aintzioa, Orondritz, Aurizberri/Espinal eta Auritz/Burgete.

Page 73: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ESLAVA (ESLABA)

KONTATZEN DUTEN HARRIAK: SANTA CRIZ HERRI ERROMATARRA,

ALTXOR ARKEOLOGIKOA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEAK

Larunbata, irailaren 28a

10:00 – Harrera eta bisita Santa Criz hiri erromatarren aztarnategi arkeologikora.Eslabako Santa Criz Nafarroan kontserbatzen den hiri erromatar ikaragarriena da eta, seguruenik, Penintsularen iparraldeko txundigarrienetako bat. Iruñetik 40 minutu ingurura kokatuta, Nafarroaren Erdialdearen mendebaldean, Behe Mendialdean, aztarnategiak foroa izan zenaren eta hiriaren nekropoliaren hondakinak kontserbatzen ditu. Aukera bikaina da baskoien hiri erromatarren eremu publikora hurbiltzeko.

12:00 – Bisita dolare kooperatiboko Eslabako Santa Criz, Erromaren islak baskoien lurraldean erakusketara.Aztarnategirako bisita osatzeko, behin behineko erakusketa paregabe bat bisitatuko da. Santa Criz hiri erromatarraren hondakinen artean topatutako 150 objektu baino gehiago dituena: zeramika, landutako piezak, apaingarriak eta hainbat tamainatako eskulturak, non togadun ospetsua nabarmentzen den.

12:45 – Ibilaldia Ibilbide Megalitikoan barna.Topagunea: Behatokia (Tafallako errepidea)

Eskultore erromatarrak bailiran, hiribilduan eta Behe Mendialdean errotuen dauden tradizioak omentzeko, Amigos de Eslava elkarteak Megalitoko monumentuen ibilbide bat sortu du, Eslaban barnako ibilbideari amaiera bikaina ematen diena.

Eslabako UdalaAmigos de Eslava elkarteaNafarroako UnibertsitateaOlcairum Estudios Arqueológicos

Page 74: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ESTELLA / LIZARRA

BISITA GIDATUAK BILTEGIRA ETA “EL MUSEO ETNOLÓGICO DE NAVARRA JULIO CARO BAROJA” DOKUMENTALAREN PROIEKZIOA

BISITA GIDATUA ARANDIGOIENGO SAN JUAN GOTORLEKURA

LIZARRA EZAGUTZEKE

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATA ETA ORDUTEGIA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 17:00 Euskaraz.

Igandea, irailaren 29a – 12:00 Gaztelaniaz.

Larunbata, irailaren 28a – 10.00

Museoen Zerbitzua – Nafarroako Gobernua«Julio Caro Baroja” Nafarroako Museo Etnologikoa

Museoen Zerbitzua – Nafarroako GobernuaKarlismoaren Museoa

Bisitariek Nafarroako Gobernuaren bilduma etnografikoen barne-kuadeaketa nola egiten den jakiteko aukera izango dute. Bisita Museo Etnologikoaren proiektuaren ibilbideari buruzko dokumental baten proiekzioarekin osatuko da sortu zenetik 25 urte betetzen diren honetan.

Tokia: “Julio Caro Baroja” Nafarroako Museo Etnologikoa. Merkatondoa kalea, 13 – 4. nabea. Estella – Lizarra

Bisita bakoitzean 25 pertsona hartuko dira gehienez ere.

Beharrezkoa da erreserba egitea 948 55 35 56 telefonoan (astelehenetik ostiralera, 8:30etik 14:30era) edo [email protected] helbide elektronikoan.

Oroitarazten da museoa ez dagoela egokituta mugikortasun murriztua duten pertsonentzat.

Ibilbidea eta edukia: 35 minutuko bidea gotorlekuraino, non azalpenak emango diren Bigarren Gerra karlistan gotorleku karlistak eta liberalak kokatu ziren inguruneari buruz, Lizarra inguruko paisaia kultural eta belikoari buruz eta San Juan gotorlekuan azken urteotan garatutako lan arkeologikoei buruz. Abiapuntura itzultzea.

Tokia: Villatuertatik abiatuko da (Santa Lucia bideko biribilgunea. Ibilgailuentzako aparkalekua).

Gutxi gorabeherako iraupena: 3 orduSarrera: Librea eta doakoa

Parte-hartzaile bakoitza bere kabuz joan beharko da abiapuntura. Joatekoa asmoa dutenei mendian ibiltzeko egokiak diren arropa eta oinetakoak eramatea gomendatzen zaie.

Iban Roldán Bergaratxearen eskutik (arkeologoa)

Ostirala, irailaren 27a

19:30 – HITZALDIA: «Oculto pero existente: testimonios del ocio femenino» Patxi Caspisteguiren eskutik parrokia-etxean (Foruen plaza)

Larunbata, irailaren 28a

11:00 – Bisita gidatua Santa Clarara (Navark)12:00 – Bisita Gidatua Gustavo de Maeztu Museoan

Iñaki Rifaterraren eskutik. Gaztelaniaz17:00 – Bisita Gidatua Gustavo de Maeztu Museoan

Iñaki Rifaterraren eskutik. Euskaraz18:00 – Bisita Gidatua Gustavo de Maeztu Museoan

Iñaki Rifaterraren eskutik. Gaztelaniaz

Igandea, irailaren 29a

11:30 – Bisita gidatua Hilobi Santura. (Vera Cruz)11:00 – Bisita Gidatua Gustavo de Maeztu Museoan

Iñaki Rifaterraren eskutik. Euskaraz12:00 – Bisita Gidatua Gustavo de Maeztu Museoan

Iñaki Rifaterraren eskutik. Gaztelaniaz

Page 75: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

EUGI

EUGIKO ARMA FABRIKAKO AZTARNATEGI ARKEOLOGIKOA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

10:00-12:00. Hitzaldia – Arma fabrika

12:00. Esteribarko abesbatzaren eta gonbidatutako beste talde batzuen emanaldia.

Ondoren, Kintoako gazten dastaketa bat eskainiko da.

Eugiko kontzejua

Kokalekua: Eugiko Arma Fabrika

Page 76: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

GALLIPIENZO / GALIPENTZU

LILURATZEN DUTEN HARRIAK: GALLIPIENZO-GALIPENTZU,

ERDI AROA

TXUNDITZEN DUTEN HARRIAK: GALLIPIENZO-GALIPENTZU,

BEGIRADAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 11:30

Larunbata, irailaren 28a – 10:00etatik 14:00etara.

Igandea, irailaren 29a – 10:00etatik 14:00etara.

Ayuntamiento de Gallipienzo-Galipentzuko Udala

Ayuntamiento de Gallipienzo-Galipentzuko Udala

Bisita gidatua Kaparreta Erreserba Naturala ikusmenean duen villara.

Topagunea: herriko sarreran dagoen iturria, autobus-berinapearen parean. Oinetako erosoak eramatea ezinbestekoa da.

Bi biztanlegunetan banatua, goikoa, Galipentzu Zaharra deritzona, Erdi Aroko talaia bat da. Bertan, gaztelua zenaren hondakinak eta bi eliza daude, San Pedroeta San Salbador. Tenplu gotiko horrek haren burualdearen zimendu gisa Santa Margarita kripta erromanikoa hartzen du, Iberiar Penintsulako zazpi kripta erromanikoetako bat, Nafarroan dauden lauretako bat.

Arrokan trazatutako kaleak, ingurunearekin bat egiten duten etxeak, villa bat non ia arranoekin batera hegan egin daitekeen, historia txokoetan barna xuxurlatzen entzuten den, monumentuek zirrara eragiten duten, Behe Mendialde osoko paisaia ederrenetako bat koroatzen duen villa bat: Kaparreta. Apirilaren 19ko 6/1987 Foru Legeak aitortua, San Pedro mendizerraren inguruko mendietako bat da, Aragoi ibaiaren ezkerreko bazterretik oso hurbil.

Karlos Sagüésen lan fotografikoaren erakusketa.

12 argazkiz osatutako sorta, zeintzuen bidez Galipentzuko hainbat txokotan barna ibiliko garen.

Tokia: Porgadora lokala (Behatokia kalea, zk.g.). Gallipiento-Galipentzu

Page 77: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

IGÚZQUIZA (IGUZKITZA)

IBILBIDEA LABEAGAREN ONDAREAN BARNA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEAK

Larunbata, irailaren 28a – goizean

Iguzkitzako Udala

Labeagako kontzejuaBodegas Irache upategia

Labeagako ondarea bisitatzeko ibilaldia, honakoak barne hartuko dituena:

– Santa Gema monasterioaren hondakinetarako bisita eta haien historiari buruzko azalpena

– Egako noriaren hondakinetarako bisita– Labeagako errotarako bisita– Jardunaldiaren amaieran emanaldi bat egingo da

Tokia: Labeaga (Iguzkitzako Udala)

Page 78: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ISABA / IZABA

ERRONKARIBAR-BELAGUAN IZARRAK BEHATZEA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 20:45

Merkataritza, Turismo eta Kontsumoko Zuzendaritza Nagusia

Planetarioa

Belaguako zeru izartua teleskopioekin behatzea.Hotzetik babesteko arropa egokia eta prismatikoak eramatea gomendatzen da.

Eguraldi txarra egitekotan, jarduera Izabako Memoriaren Etxean egingo da.

Tokia: Aterpetxeko aparkalekua. 20:45-21:00.Izen-emateak: 948475256 / [email protected]

Page 79: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

JAVIER / XAVIER

KONKISTATZEN DUTEN HARRIAK: XABIERKO GAZTELUA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 11:30 eta 16:30

Igandea, irailaren 29a – 11:30 eta 16:30

Xabierko Gaztelua Museoa

Lau bisita gidatu eta doan Xabierko gaztelura.Ezinbestekoa da erreserba egitea 948884024 telefonoan edo [email protected] helbidean.

Leireko mendilerroa atzean duela eta Aragoiko Erreinua zenarekin muga egiten duela altxatzen da Xabierko gaztelua. Hor jaio zen, XVI. mendearen hastapenetan, inoiz egon den santu unibertsalenetako bat, Frantzisko Xabierkoa. Baina Nafarroako gotorleku ederrenetako bat den honen historia askoz lehenago hasi zen. Babes-dorre gisa eraiki zen, etsai sarrazenoa zaintzeko talaia gisa, X. mendean, eta handitu egin zen, urteek aurrera egin ahala taxu erromanikoekin hedatuz. Haren hormek gordetzen dituzten altxorren artean, haien gaiaren berezitasunarengatik, Kristoren kaperako Heriotzaren Dantzaren margolan gotikoak nabarmentzen dira. Etorri haren sekretuak ezagutzera…

Tokia: Xabierko gaztelua.

Page 80: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

LERGA

LILURATZEN DUTEN HARRIAK: ABAITZEK GORDETZEN DITUEN

MISTERIOAK EZAGUTZEA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 17:00

Amigos de Abaiz elkartea

Amigos de Abaiz elkarteak Abaizko monumentu-multzoak gordetzen dituen misterioak ezagutzea proposatzen dizu. Bi jarduera antolatu dira horretarako: bisita gidatu bat Santa Elena elizara eta, amaitzeko, «Minotauroa» antzezpen mitologikoa.

Lerga Behe Mendialdearen paisaia tipikoan kokatua dago, Gerinda, Izko, La Bizkaia, San Pedro eta Peña mendilerro mendien artean. Lergaren udal-mugartean, egungo herribildu homonimoaz gain, beste bi nukleo existitu ziren, egun hutsik daudenak. Horietako bat Abaitz zen, herriaren hego-ekialdean. Abaitzen bertako tenplua nabarmentzen da –seguruenik erromanikoa baino lehenago eraikia–, Santa Elenari dedikatua eta harlandu erraldoiak dituena. Eliza monumentala, XX. mendearen hasierako kroniken arabera 29 biztanle zituzten lau etxeen hondakinez inguratua.

Haren dorrea talaia pribilegiatua da. Bertatik ikusten diren paisaien edertasuna hunkigarria da: ibar gizatiartuaren ikuspegia, basoak, inguruko mazelak… Erromatarren garaian edo Erdi Aroan biztanle eta bidaiariek ikusi eta sentitu zituzten moduan aurkezten zaizkigun irudiak. Eta Abaizko multzora begiratzen badugu, paisaia zahar bat ikusiko dugu… erortzear dagoena, baina Amigos de Abaiz elkartearen lanari esker ernatzen ari dena.

Tokia: Abaizko monumentu-multzoa, Lerga

Page 81: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

LIÉDENA (LEDEA)

ABESTEN DUTEN HARRIAK: LEDEAKO VII. JAI ERROMATARRA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 18:00

Ledeako Udala

Elkhos abesbatzaren kontzertua, Carlos Gorrichok zuzendua.

Orain dela bi mila urte, erromatarrak Ebro ibaian gora joan eta Behe Mendialdera iritsi ziren. Hor haien sorterriko antzeko eguraldi eta lurzoruaz gain, haien bihotzak hunkitu zituen paisaia topatu zuten eta bertan geratzea erabaki zuten.

Erromatarrak gure artean egon zireneko lekuko berezi bat dugu. Irati ibaiak eta Jesusen zubi gogoangarriak mozten duten Irunberriko arroilaren atzean, Ledea villa ospetsuaren hondakinak daude, non jendea bizi izan zen Erromatar Inperioaren agintaritzapean bi garai ezberdinetan. Sute baten arrastoek susmarazten dute II. mendean ekintza bortitz batek ingurua suntsitu zuela eta ondoren berreraiki zela. IV. mendean, hain zuzen, gailurrean egon zen.

Haren peristiloaren edo patio nagusiaren inguruan berrogeita hamar logela eta areto baino gehiago antolatzen ziren: urmaela, errota, dolarea, termak, jauretxea eta zerbitzarien etxea… Egun espazio horiek hautematen dira eta denboran atzera egin eta Ledea erromatarrean nola ibiz zen irudikatzera gonbidatzen dute. Urtero Erromatar Jaian birsortzen diren espazioak: arima adoretzen duten kantuak Ledeako villan.

Tokia: Ledeako villa erromatarra (39. irteera, A21 Jakarako norabidea)

Page 82: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

LODOSA

KOBAZULOAK, ANTZINAKO LODOSA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEAK

Larunbata, irailaren 28a– 11:00 – 14:00

Lodosako Udala

Lodosako xendazaletasun eta mendizaletasunaren klubaGurugú Taldea elkarteaLodosar boluntarioak

Egun honetan Lodosan antzina nola bizi zen birsortzen da. Besteak beste, Lodosarrak kartetan jolasten, abesten, etxeko lanak egiten, artilezko lastairak nola jo makilaz haietan lo egiteko, eskuz garbitzen, arropa zintzilikatzen, etab. aritzen dira. Emakumeek josten zuten eta piperrak kordatzen zituzten eta gizonek, ondoren, zintzilikatu egiten zituzten lehortu eta saldu ahal izateko. Horrez gain, ikus daitezke garai hartako denda bat, orduko produktuak dituena; soilik gizonak joan zitezkeen taberna; upategi gisa erabiltzen zen kobazulo bat, non gero Lodosako tabernetan kontsumitzen zen ardoa egiten zen.

Halaber, postariaren figura birsortzen da. Antzina oso pertsona garrantzitsua zen herritarrek senideekin komunikatzeko zuten modu bakarra baitzen. Jostunaren denda birsortzen da, arropa josi eta igandetan janzteko alkandorak saltzen zituena.

Aguazilaren figura birsortzen da, bere kornetarekin, herriko berriak ezagutzeko modu bakarra.Haurrak eta helduak errazago iris daitezen, bisitarientzako tren turistiko bat jarriko dugu herrigunetik kobazuloetara joateko.

Page 83: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

LUMBIER (IRUNBERRI)

IRUNBERRIKO BUZTINGINTZA GOGORA EKARRIZ

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 11.00etatik 13.00etara

Irunberriko Udala

Aurten, 2019. urtean, Irunberriko Udalak, Nafarroako Gobernuaren, Feder Europako Funtsaren eta Cederna-Garalur-en laguntzarekin eta Nafarroako Landa Garapenerako Plana 2014-2020-ren esparruan, herriko alde historikoan Buztingintzaren Plaza sortu du Irunberrin erromatarren garaitik XX. mendearen amaiera arte errotuta dagoen lanbide tradizional horren testigantza gisa.

Buztingintzaren plazak horma-irudi handi bat du fatxada batean, baita buztingile baten estatua bat eta interpretaziorako mahai bat ere. Horiek guztiek desagertu den artisautzako lanbide horri erreferentzia egiten diete.

Hori dela eta, aurten Irunberriko Udalak «Arte eta Aisialdia» goiburua duten Ondarearen Europako Jardunaldien karietara, buztingintzari eskainitako toki berri honekin lotutako jarduera bat gauzatu nahi du. Horretarako, lantegi bat egingo du non parte-hartzaileek buztinarekin eta buztingintzarekin kontaktua izango duten. Oratu ondoren, ontziak egingo dira txurroen teknika erabiliz eta gurpil zeramikoarekin praktikatzeko aukera egongo da.

Jardueraren xedea desagertua dagoen lanbide tradizional honen balioa azpimarratzea da. Horretarako, buztinaren kualitate plastikoekin saiakuntzak egingo dira da eta kaikuak, ontziak eta bestelako objektuak egiteko metodo tradizionalak ezagutuko dira.

Lantegia adin guztietako 15 eta 20 pertsona arteko talde batentzat pentsatua dago.

Lantegirako 2 mahai astoekin, zurezko taula indibidualak, urarentzako ontziak eta konketak, pintzelak, trapuak, belakiak, modelatzeko tresnak, gurpil zeramikoa, mantalak eta tenperatura baxuko buztin zuria.

Page 84: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

MÉLIDA

HERRIBILDUKOARMARRIAK

HERRIKO TENPLUAK IKUSTEKO IBILBIDEA

MÉLIDAKO ABESBATZAREN KONTZERTUA

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

LAGUNTZAILEA

LAGUNTZAILEA

Ostirala, irailaren 27a – 17:00

Larunbata, irailaren 28a – 12:00

Igandea, irailaren 29a – 13:00

Mélidako Udala

Mélidako Udala

Mélidako Udala

Mélidako emakumeen elkarteaMélidako ikastetxe publikoko gurasoen elkarteaMélidako udal-liburutegiaTuterako merindadeko ikastegia

Mélidako emakumeen elkarteaMélidako ikastetxe publikoko gurasoen elkarteaMélidako udal-liburutegiaTuterako merindadeko ikastegia

Mélidako emakumeen elkarteaMélidako ikastetxe publikoko gurasoen elkarteaMélidako udal-liburutegiaTuterako merindadeko ikastegia

Herribilduko armarriak. Herriko ikasleentzat pentsatua. Alde zaharretik barnako ibilbide bat egingo da leinu-etxe batzuek fatxadetan kontserbatzen dituzten armarriak ezagutzeko. Ondoren, liburutegian, ikasleek armarriak egingo dituzte ebakigarriak erabiliz.

Tokia: herribilduko kaleak eta liburutegia.

Herriko tenpluak ikusteko ibilbidea. Ibilbide bat egingo da herrian kontserbatzen diren bi tenpluak eta hirugarrenaren zati bat ikusteko. Bisitetan bakoitzari buruzko alderdi historikoak eta artistikoak deskribatuko dira.

Tokia: herriko kaleak eta tenpluak.

Mélidako abesbatzak aire zabaleko kontzertu bat emango du herribilduko hainbat tokitan.

Tokia: herribilduko hainbat toki.

Page 85: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

MENDAVIA (MENDABIA)

BISITA ‘EL CASTILLAR’ HERRIXKA PROTOHISTORIKORA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 11:30 eta 17:30

Igandea, irailaren 29a – 11:30

Mendabiako Udala

El Castillar herrixka izen berdina duen muinoan dago, Mendabian, herrigunetik 5,5 kilometrora. 70. hamarkadaz geroztik hainbat indusketa arkeologiko egin ziren bertan eta Brontze Aroaren amaieraren eta I. Burdin Aroaren arteko sekuentzia kultural interesgarria jakitera eman zuten. Aztarnategia abandonatua zegoela eta, 2017an esku-hartze kanpaina berri bat hasi zen herrixka zaharberritu eta berreskuratzeko.

Horregatik, Mendabiako Udalak bisita gidatu bat egitea proposatzen du. Bertan, herrixkari buruzko azalpenak emango dira eta 2019ko esku-hartze arkeologikoko kanpainan egindako aurkikuntzen berri emango da.

Page 86: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

MENDIGORRÍA (MENDIGORRIA)

ANDELOSEKO MUSEOA ETA AZTARNATEGI ARKEOLOGIKOA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Ostirala, irailaren 27a – 10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 19:00etara

Larunbata, irailaren 28a – 10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 19:00etara

Igandea, irailaren 29a – 10:00etatik 14:00etara

Doako sarrera

Bisita gidatuak egiteko jarri harremanetan kudeatzen dituen enpresarekin: 948 741 273 / [email protected]

Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko Zuzendaritza Nagusia

Guiarte Servicios Turísticos

Page 87: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

MURILLO EL CUENDE

ARRADAKO ESPARRU GOTORTUA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Ostirala, irailaren 27a – 10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 19:00etara

Larunbata, irailaren 28a – 10:00etatik 14:00etara eta 15:00etatik 19:00etara

Igandea, irailaren 29a – 10:00etatik 14:00etara

Doako sarrera.

Bisita gidatuak egiteko jarri harremanetan kudeatzen dituen enpresarekin: 948 741 273 / [email protected]

Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko Zuzendaritza Nagusia

Guiarte Servicios Turísticos

Page 88: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

MURUZÁBAL

«EL OTRO CAMINO DE SANTIAGO» HITZALDI-KONTZERTUA

DATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Larunbata, irailaren 28a – 12.30

Guiarte

Ondarezain

“Beste” Done Jakue bideari buruzko hitzaldi-kontzertua, hain zuzen, eraikitzaile, musikari, olerkari, merkatari, migratzaile, beharrak bultzatutako txiroen bideari buruzkoa, hori guztia garaiko musikak girotua.

Toti Martínez de Lezea idazlearen eta Emilio Arias trobalari eta luthierraren eskutik.

Iraupena: 1h

Postu mugatuak.Ezinbestekoa da aldez aurretik erreserba egitea 948 741273 telefonoan.

Tokia: Eunateko Santa Maria eliza

Page 89: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

MUTILVA / MUTILOA

3D DIGITALIZAZIOA ETA ONDAREA: DOKUMENTAZIO TEKNIKOA ETA

ERREALITATE BIRTUALA

DATA ETA ORDUTEGIAOstirala, irailaren 27a –18:00etatik 20:00etara

3D eskaner laserra, fotogametria eta neurketak egiteko beste metodologia batzuk konbinatzeak aukera ematen du ondarea era zehatz eta errealean digitalizatzeko.

Teknika horien bidez ondarea aztertu eta kontserbatzeko dokumentazio teknikoa eskura dezakegu. Gainera, jakitera eman dezakegu errealitate birtualaren bidezko bisita interaktiboak eginez.

Josetxo Casas Arpón

Tokia: Eguzki plaza, 8. 31192 Mutiloa (Nafarroa)

Page 90: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

OLITE / ERRIBERRI

AISIALDIA SAN PEDRON

«LOS JARDINES REALES DE OLITE EN LA CORTE DE CARLOS III»

HITZALDIA

BISITA GIDATU TEMATIKOA ERRIBERRIKO ERREGE JAUREGIEI BURUZ

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIA

Larunbata, irailaren 28a – 11:30etik 13:00etara

Larunbata, irailaren 28a –19.00

Igandea, irailaren 29a –11:00

Javier Corcín

Guiarte

Guiarte

Ondarezain

Ondarezain

Bisita San Pedro dorrera 11:30etik 13:30era. 12:00etan bisita eliza eta klaustrora. 13:00etan azken bisita eliza eta klaustrora.

Tokia: Erriberriko San Pedro eliza eta San Pedro klaustroa

«Los jardines reales de Olite en la corte de Carlos III » hitzaldia.

Aitor Iriarte arkitekto eta Erriberriko Errege Jauregian historialari espezialistak, Joaquín García Purroy paisajistak eta Javier Corcín bertako historialariak hainbat gako emango dizkigute Carlos III.-a Noblearen erregealdian Erriberriko Errege Jauregiaren barnean zein kanpoan lorategiak zituzten eremuak interpretatzeko.

PLAZA MUGATUAK

EZINBESTEKOA DA 948 741273 TELEFONOAN IZENA EMATEATokia: ERRIBERRIKO ERREGE JAUREGIA. Erregearen AretoaDATA ETA ORDUTEGIA

Bisita gidatu tematikoa Aitor Iriarte eta Joaquín García Purroyrekin Karlos III.-a Noblearen garaian Erriberrin zeuden errege-lorategi eta baratzeei buruz.

POSTU MUGATUAK. Bezperan jauregian egingo den hitzaldira bertaratutakoek lehentasuna izango dute.

EZINBESTEKOA DA 948 741273 TELEFONOAN IZENA EMATEATokia: ERRIBERRIKO ERREGE JAUREGIA. Barnealdea eta kanpoaldeaDATA ETA ORDUTEGIA

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

LAGUNTZAILEA

LAGUNTZAILEA

Page 91: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

ORREAGA / RONCESVALLES

IBILALDI GIDATUA BUNKERREN BIDERA

DATA ETA ORDUTEGIALarunbata, irailaren 28a –10:00

Ibañeta portuko eremua.

Topagunea: Auritz/Burgeteko harrera-eremua.10:00.660268750 / [email protected]

ANTOLATZAILEA

Merkataritza, Turismo eta Kontsumoko Zuzendaritza Nagusia

Page 92: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

PAMPLONA / IRUÑA

KONTZERTUA TIZIANOREKIN

MEMORIA DUTEN PAISAIAK II. LEHIAKETAREN ERAKUSKETA:

PAISAIA ENERGETIKOAK NAFARROAN

MIGUEL ECHAURI FUNDAZIOA, GURE HIRIAREN ONDARE

«DEL ESPERPENTO A LAS BUENAS PRÁCTICAS. INTERVENCIONES EN EL PATRIMONIO CULTURAL»

IKASTAROA

BISITA GIDATUA «NAFARROAKO FOTOTEKA. HISTORIARAKO IRUDIAK» ERAKUSKETARA

DATA ETA ORDUTEGIA

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATA ETA ORDUTEGIA

Igandea, irailaren 29a – 12:00etatik 14:00etara

Ostirala, irailaren 27a – 18:30etik 20:30era

Larunbata, irailaren 28a – 8:30etik 14:30era

Larunbata, irailaren 28a – 12:00

Musika-saioa Pradoko Museo Nazionalak haren berrehungarren urteurrenaren karietara laga duen “Venus Maitasunarekin eta Musikarekin gozatzen” margolanari buruz.

Gonbidapenak egun horretan bertan hartu beharko dira museoko atean, aforoa bete arte.

Tokia: Nafarroako Museoa. Santo Domingo kalea, 47 –3.4 aretoa (3. solairua)

Epaimahaiaren lehenengo 3 sarien eta publikoak bozkatuz eman zen 4. sarirako hautatu ziren 20 lanen erakusketa.

Inaugurazioa ostiralean 18:30-17:00 eta azaroaren 4a arte egongo da Nafarroako Liburutegiko atondoan.

Bisita gidatua erakusketaren komisarioaren eskutik non azalduko diren Fototekaren proiektua, argazki zaharrak berreskuratzearen garrantzia eta erakundeak haiek tratatu eta jakitera emateko egiten duen lana. Gainera, arreta berezia eskainiko zaie Nafarroako Artxiboan kontserbatzen diren argazkilaritza-funts instituzional, pertsonal eta familiarrei.

Tokia: Nafarroako Errege Artxibo Nagusia, Maiatzaren Bia kalea zk.g., 31001 Iruña

ANTOLATZAILEA

ANTOLATZAILEAK

ANTOLATZAILEA

Museoen Zerbitzua – Nafarroako GobernuaNafarroako Museoa

Foru Komunitateko Administrazioaren Artxiboa, Artxiboen eta Ondare DokumentalarenZerbitzua –Nafarroako Gobernua

Nafarroako Errege Artxibo Nagusia

Miguel Echauri Fundazioa 2010ean sortu zen. Miguel eta Fermín Echauri anaiek luzaroan garatu zuten proiektu honen asmoa zen, batetik, haien bizitza profesionalen emaitza betierekoa izan zedin (Miguel margolari gisa eta Fermín dekoratzaile, galeria-jabe eta antigoaleko saltzaile gisa) eta, bestetik, edonork gozatzeko aukera izan zezan, hain zuzen, haien etxean, xede honetarako behar bezala egokitua, Iruñearen bihotzean.

Ostirala, irailaren 27a -19:00 Bisita gidatua Miguel Echauri Fundazioaren egoitzara.

Bisitak gehienez 15 pertsonaz osatutako taldeetan egingo dira. Ondoren, Nafarroako kopa bat ardo zerbitzatuko da. Izen-emateak fundazioan bertan egin daitezke, lanegunetan, 10:00etatik 14:00etara eta 17:30etik 20:00etara, baita 948 220324 telefonoan ere ordutegi berean edo [email protected] helbide elektronikoan.

Tokia: Miguel Echauri Fundazioa, San Antón, 6. Iruña

DATA ETA ORDUTEGIAOstirala, irailaren 27a – 19:00

ANTOLATZAILEA

Miguel Echauri Fundazioa

Page 93: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

Azken urteotan eskarmenturik gabeko eskuek gauzatutako zoritxarreko esku-hartzeek (Borjako Ecce Homo, Asturiasko Rañadoiro baselizako tailu erromanikoak, Saguntoko antzoki erromatarra edo Lizarrako San Miguel elizako San Jorgeren tailua, zenbait adibide aipatzearren) zalaparta sortu dute komunikabideetan eta, batez ere, kezka ondare kulturala kudeatu eta kontserbatzeaz arduratzen diren profesionalen artean. Jarduketa horien atzean hautematen da ezjakintasuna dagoela haren hauskortasunari buruz ezjakintasuna –gure ondare kulturala zaintzen duten horiena–; ondarea kontserbatu, zaharberritu eta kudeatzeko berariazko heziketa eta praktikak egoteari buruz; kualifikazio eta entzute handiko profesionalen ekipoak eskuragarri egoteaz; erakunde publikoek aholkularitza eta laguntza teknikoa zein ekonomikoa eskaintzen dutela, etab.

Kasu horietan, kaltetu nagusiak ondasunak eta haiek zaintzen dituztenak dira, baina baita beste batzuk ere bai: haien ezagutza eta ahalegina ondasunak kontserbatzeari eskaintzen duten profesionalak, kontserba daitezen zaintzen duten erakunde publikoak eta, azkenik, gizarte osoa, ondasunez gozatzen baitu eta horrela –askotan atzera bueltarik gabe– haren ondare kulturalaren zati bat galtzen baitu. Argi dago gisa horretako esku-hartzeen atzean asmo ona dagoela beti, baina hain hauskorrak diren ondasunen gainean jardutea ondare kulturalarekin lan egiteko araudia kontuan izan gabe (baimenak, gaitasunak, proiektuak…) ausarkeria da. Egoera honek hausnarketa bultzatu beharko luke eta ulertu beharra dugu ezagutza eta prestakuntza gabezia horri aurre egitea ezinbestekoa dela, ondarearen gordailuzainak eta haien ingurune hurbilena informatuz eta pertsona horiek ondare horren zaintzan era aktiboan inplikatuz. Gainera, garrantzitsua da ondare horren balioa, haren garrantzia kulturala eta hauskortasuna azpimarratzen jakitea.

Piztu den alarmak ikastaro hau proposatzera eraman gaitu. NUPek antolatu du, Nafarroako Gobernuaren Ondare Historikoaren Zerbitzuaren laguntzarekin, ondare kulturalaren arloan praktika onak jakitera emateko xedearekin. Hamarkadetan estatu osoko erakunde publikoek sustatu eta garatu duten eta estatu mailan aitortua izan den eginkizuna da. Ondarearen esparru guztietan (arkitektonikoa, artistikoa, dokumentala, bibliografikoa, arkeologikoa, etab.) garatu den lan zehatza, jarraia eta kalitate handikoa, komunikabideetan etengabe jakitera eman dena baina eragin handiagoa izan behar duena jendartean.

Tokia: Nafarroako Errege Artxibo Nagusia. Maiatzaren Bia kalea, 31001 – Iruña

DATA ETA ORDUTEGIAKOsteguna, irailaren 26a

10:00 – La situación del Conservador-Restaurador en España y Europa, consecuencias en el Patrimonio

Ana Galán Pérez, Espainiako CR elkartearen presidentea

Carmen Usua Saavedra (ACRE)

11:30 – ¿Por qué tiene que informar Príncipe de Viana las obras de mi casa?: ejemplos concretos

José Luis Franchez Apecechea

12:30 – Apoyo logístico y técnico en catástrofes en depósitos documetales

Félix Segura Urra

16:45 – La recuperación del San Jorge de Estella Alicia Ancho Villanueva

19:00 – «Estar o no estar, esa es la diferencia». Conservación/restauración en la excavación

Berta Balduz Azcárate

ANTOLATZAILEA

Nafarroako Unibertsitate PublikoaOndare Historikoaren Zerbitzua – Nafarroako Gobernua

Page 94: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

PETILLA DE ARAGÓN

INSPIRATZEN DUTEN HARRIAK: SANTIAGO RAMÓN Y CAJAL NOBELDUNAREN HERRIBILDUA

DATA ETA ORDUTEGIALarunbata, irailaren 28a – 11:00etatik 14:00etara eta 17:00etatik 19:00etara

Bisita gidatua Santiago Ramón y Cajal jaunaren sortetxera – Nobelduna bataiatua izan zen bataiarria duen San Millán elizari buruzko azalpena – Baja Montaña upategiko ardoen dastaketa.

Petilla de Aragóngo herrigunea itsasoaren mailatik 841 metrora dago eta Valdosella eta Aragoi ibaiaren ibarraren artean zintzilikatua dago. Etxalde ederra, ingurune hostotsu batez inguratua, non La Rinconera errekak ureztatzen dituen erkametzak, pagoak eta pinu, haritzak eta Vado sakana nagusitzen diren. Nafarra izateaz harro dagoen herribildua, Aragoin kokatua dagoena, haren altxor preziatuenen artean Virgen de la Caridad baseliza eta San Millán eliza erromaniko paregabea dituena, baina munduan ezaguna dena Santiago Ramón y Cajal jaunaren, nerbio-sistemaren egiturari eta neuronaren funtzioari buruzko aurkikuntzak egiteagatik fisiologia eta medikuntzako Nobel saria irabazi zuenaren, sorterria izateagatik. Ezinbesteko bisita haren heriotzaren laurogeigarren urteurrena ospatzen den urte honetan. Haren sortetxea bisitatzeko eta bataiatua izan zen bataiarria gordetzen duen San Millán eliza ezagutzeko aukera izango duzu eta, ibilaldia amaitzeko, Baja Montaña upategiko ardo zoragarriak dastatu ahal izango dituzu.

ANTOLATZAILEA

Petilla de Aragóngo Udala

Page 95: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

RONCAL / ERRONKARI

GAYARREREN ATZETIK. ESKUTITZAREKIN AUSARTZEAK

SARIA DU

GAYARREREN ATZETIK: “LA CARTA DE LA SCALA DE MILÁN: SENSACIONES DE UN TRIUNFO”

HITZALDIA

GAYARREREN ATZETIK. MAUSOLEOKO ARRATSALDEAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

Ostirala, irailaren 27a – 11:30etik 13:30era eta 17:00etatik 19:00etara.

Larunbata, irailaren 28a – 11:30etik 13:30era eta 17:00etatik 19:00etara.

Igandea, irailaren 29a – 11:30etik 13:30era eta 17:00etatik 19:00etara.

Larunbata, irailaren 28a –13:00.

Igandea, irailaren 29a –13:00.

Galdera-lehiaketa honetan parte-hartzaileek Julián Gayarre Etxe-Museoan Bataglia erakusketa txikiaren eskutitz protagonista topatu beharko dute. Gutun hori Scala de Milán eskutitza da (originala erakusketako beira-arasan dago eta erreprodukzioa liburuxka edo txostenean). Halaber, 5 galdera erraz erantzun beharko dituzte eta haien parte-hartze orria bete eta etxe-museoan utzi. Lehiaketa amaitu eta gero, zozketa bat egingo da. Saritutako pertsonak honako sariak eskuratuko ditu: bi pertsonentzako egonaldi bat Erronkariko landa-etxe batean, Julián Gayarreri buruzko argitalpen biografiko bat eta inguruko produktu gastronomikoak.

Lehiaketa iraila osoan abian egongo da. Zozketa urriaren 6an egingo da, 12:00etan, Julián Gayarre Etxe-Museoan. Saritutako pertsonaren izena www.juliangayarre.com helbidean argitaratuko da eta Julián Gayarre fundazioa berarekin harremanetan jarriko da saria entregatzeko.

Tokia: Julián Gayarre Etxe-Museoa.

Julián Gayarreri buruzko dibulgaziozko hitzaldia.Aukera paregabea Julián Gayarreren figurara hurbiltzeko bere biografo aktualenetakoa den Óscar Salvochen eskutik.Hitzaldiak ordubeteko iraupena du, gaztelaniaz da eta publiko zabalari zuzendua dago. Doakoa eta izen-ematerik gabea.

Tokia: Erronkaribarreko Batzorde Nagusia. Hitzaldien aretoa.

ANTOLATZAILEAK

ANTOLATZAILEAK

LAGUNTZAILEAK

LAGUNTZAILEAK

Erronkariko UdalaJulián Gayarre fundazioa.

Erronkariko UdalaJulián Gayarre fundazioa

Nafarroako GobernuaGondra Barandiarán fundazioa

Nafarroako GobernuaGondra Barandiarán fundazioa

Page 96: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

Larunbata, irailaren 28a – 18:00.

Igandea, irailaren 29a – 18:00.

Ostirala, irailaren 27a – 17:00.

Larunbata, irailaren 28a – 17:00.

Igandea, irailaren 29a –17:00.

ANTOLATZAILEAK

ANTOLATZAILEAK

LAGUNTZAILEAK

LAGUNTZAILEAK

Erronkariko UdalaJulián Gayarre fundazioa

Erronkariko UdalaJulián Gayarre fundazioa

Nafarroako GobernuaGondra Barandiarán fundazioa

Nafarroako GobernuaGondra Barandiarán fundazioa

Bisita gidatuak Julián Gayarreren mausoleora. Mariano Benlliuren obra honetarako bisita Lucía Salvador irakasle eta zaharberritzaileak zuzenduko du.

Hilerriak toki oroitarazleak dira eta nor bere baitan biltzea eragiten dute. Toki liluragarri eta poetikoak, historia, natura eta hileta-artea nahasten dituztenak. Proposamen honekin Erronkarikoa sakonago ezagutu ahal izango da. Benetan ederra da Mariano Belliure eskultore valentziarrak egindako lana. Parisko Erakusketa Unibertsalean (1900) Eskulturaren Ohorezko Domina jaso zuen eta berriki Espainiako Hilerrien I. Lehiaketaren (2014) hileta-eskulturarik onenarena.

Bisita doakoa da, ordubeteko iraupena du, gaztelaniaz da eta publiko zabalari zuzendua dago. Larunbatean, 28an, bisita asi baino 30 minutu lehenago izena eman behar da Julián Gayarre Etxe-Museoan; igandean, 29an, Mausoleoan bertan.

Tokia: Erronkariko hilerria.

Doako bisita gidatuak “Bataglia. La carta de la Scala de Milán” erakusketa txikira. Bisitak Julián Gayarre fundazioko Marta Zazuk gidatuko ditu.

1876ko urtarrilaren 19ko Scala de Milán eskutitza da proposamenaren haria. Gutuna Julián Gayarre eta Iruñeko Orfeoian bere irakaslea izan zen Conrado Garcíaren arteko harreman epistolarraren lekukoa da.

Balio handia duten hemezortzi pieza original agertzen dira guztira, haietako batzuk lehenengo aldiz. Pieza horien eta bi opari instituzionalen bidez, tenorearen bizitzari eta bere ibilbide artistikoan eskuratutako arrakastari buruzko alderdi garrantzitsuak azaltzen dira.

Bisitak 30 minutuko iraupena du, gaztelaniaz da eta publiko zabalari zuzendua dago. Aldez aurretik erakusketa iraunkorrerako sarrera erosi beharko da, zeina behin betiko erakusketa ikusi aurretik edo ondoren bisitatu ahal izango den, jendaurrera irekia dagoen ordutegian.

Tokia: Julián Gayarre Etxe-Museoa. Arana kalea, 38. 31415 Erronkari.

GAYARREREN ATZETIK. BISITA GIDATUAK “BATAGLIA. LA

CARTA DE LA SCALA DE MILÁN” ERAKUSKETA TXIKIRA

Page 97: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

Larunbata, irailaren 28a – 11:30etik 14:00etara eta 19:00etatik 21:00etara

Igandea, irailaren 29a – 12:00etatik 14:00etara

Ostirala, irailaren 27a – “Zangozak potxak sentitzen ditu” 18:45etik 21:30era

Larunbata, irailaren 28a – “Potxak aletzen”: 17:00etan

Igandea, irailaren 29a – “Zangozak potxa zaporea dauka”: 11:00etatik 14:00etara

ANTOLATZAILEAK

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEAK

Ayuntamiento de Sangüesa-Zangozako UdalaAyuntamiento de Burlada-Burlatako Udala

Ayuntamiento de Sangüesa-Zangozako Udala

Burlatako Desenfoque argazkilaritza elkarteaZaska Nafarroako Zurrumurruen kontrako sareaNafarroako Gobernuaren Bake, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Zuzendaritza

XVII. mendeko fatxada churrigueresko eder batek eta zur-tailatuko teilatu-hegal batek harrera egiten digute Vallesantoro jauregi ederrera –orain Sangüesa-Zangozako kultura-etxea–, egun hauetan ateak irekitzen dituena argazki-erakusketa didaktiko bat hartzeko.

Zurrumurru funsgabeak, etorkinei buruzko estereotipo negatiboak eta aurreiritziak egoteak eta hedatzeak, larriki oztopatzen dute elkarbizitza hain jatorri anitzeko kidez osatua dagoen gizarte honetan. Horrek intolerantzia, berdintasun eza eta bazterkeria eragiten dute, baita gizarte-kohesioa kaltetu ere. Burlatako herritarrek zurrumurru horiek desegiten lagunduko digute argazki-erakusketa honetarako haien irudia jarriz.

Tokia: Vallesantoro jauregiko/ kultura-etxeko erabilera anitzeko gela (2. solairua)

Potxak lehortu aurretiko fasean dauden babarrun samurrak dira eta batez ere Nafarroan landatzen dira. Oso sasoi motza dute, udaren amaierarekin kointziditzen du, irailaren azkeneko asteekin. Munduan ezagunenak, Aragoi ibaian antzina landatzen direnak, Zangozakoak dira.

Bertako jakinduria eta egitearen parte den baratzeko eta sukaldaritzako produktu hau, hiriaren ondare kultural eta herrikoia dena, aitortu eta sustatzeko, Gorazarrea antolatzen da: jaia eta goraipamena, giza zentzumen guztiak nahastea helburu duena… ukitzea, aletzea, entzutea, potxei buruz gauzak ikastea, nola presta daitezkeen ikustea eta, batez ere, produktua dastatzea.

Honakoa ez da edonolako edizioa. Urtero bezala Zangozako potxak beste produktu berezi batekin senidetuko dira, kasu honetan, Esako nafar amuarrainarekin. Aukera paregabea Behe Mendialdeko nortasun gastronomikoa ezaugarritzen duten bi produktu ezagutu eta gozatzeko. Hitzordu bat tradizioarekin, non Sangüesa-Zangozako Erraldoi eta Buruhandien Konpartsa ere izango diren, Errege Kristauak, “Pocaboina” eta “Calvo” buru dituztela, 2019an haien mendeurrena ospatzen dute eta.

XUXURLATZEN DUTEN HARRIAK: “ZURRUMURRUEN ATZEAN,

PERTSONAK” SANGÜESA-ZANGOZAN

GOZARAZTEN DUTEN HARRIAK: ZANGOZAKO POTXARI GORAZARREA VIII. JARDUNALDIAK, SANGÜESA-

ZANGOZAKO ONDAREA

SANGÜESA / ZANGOZA

Page 98: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATA ETA ORDUTEGIA

DATA ETA ORDUTEGIAK

DATA ETA ORDUTEGIAK

Ostirala, irailaren 27a – 18:30ean

Larunbata, irailaren 28a

18:00. La Magdalena eliza. Sarrera librea.Europako dantza tradizionalak. Tuterako dantza taldea.

19:00. La Magdalena elizaren eskailera-mailak

Igandea, irailaren 29a – Bi lantegi: 11:00etan eta 12:15ean.

Jorge Jiménez Lópezen eskutik.Sarrera librea aforoa bete arte

Tokia: Almirantearen etxearen aretoa

Tokia: La Magdalena eliza

Chapetánek zuzendutako zeramika-lantegia.Aldez aurretiko izen-emateak Tudela Culturan (Almirantearen etxea. Rúa kalea, 13). Plaza mugatuak5 urtetik gorakoentzat gomendatuaLantegiek irauten duten bitartean bi bisita gidatu egingo dira eta sarrera librea izango da.

Tokia: La Magdalena elizaren kanpoan.

“LA IGLESIA DE SANTA MARÍA MAGDALENA.

IMAGEN, DISCURSO Y PODER”

BISITA GIDATUA

“LA MAGDALENAKO KRISMOIA ETA GEHIAGO EGITEN DUGU”

TUDELA (TUTERA)

Page 99: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATA ETA ORDUTEGIALarunbata, irailaren 28a – 10:30

Azken bi urteetan Nafarroako Gobernuak Alkerdi-Berroberria kobazuloa ikusteko bisita gidatua antolatu du Nafarroako Gobernuaren Ondare Historikoaren Zuzendaritzako arkeologia saileko arkeologoen eskutik. Bertakoek eta bisitariek gehien estimatzen duten jardueretako bat da.

Ibilbide herrikoi bat Alkerdiko eremua bisitatuz, bertako gune garrantzitsuenetan geldiuneak eginez eta azalpenak emanez. Hein batean zalditxo urdinaren bidea erabiliko da, eta Alkerdi-Berrioberria kobazuloaren sarreraraino joango da.

Tokia: Herriko plaza

BISITA ALKERDI ETA BERROBERRIA KOBAZULOETARA

URDAZUBI / URDAX

ANTOLATZAILEAK

Ayuntamiento de Urdax – Urdazubiko UdalaOndare Historikoaren Zerbitzua – Ondasun Higigarrien eta Arkeologiaren atala.Nafarroako Gobernua

Page 100: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATA ETA ORDUTEGIALarunbata, irailaren 28a

“Arte eta Aisialdia” proposamenaren karietara, landa-munduko hainbat toki erakutsiko dira Nafarroa hustuaren ondarearen zati bati ikusgarritasuna emateko.

11:15ean, Zabaltzan, hasiko dugu “Leku paregabeak” kanpai-horma bat eta garai bat ezagutuz.Bruno eta Lorena musikariekin erronda bat hasiko da Zabaltzatik, Imirizaldu eta Irurozkin barna jarraituko duena. “Arte eta aisialdia” proposamenaren barruan, “musika zuregana dator” gazteek ibarreko helduei egiten dieten omenaldia da. Horrez gain, 12:45ean Ana Zabalza irakasleak Irurozkiz eta bere dorreez hitz egingo du. Errondak Imirizaldu eta Irurozkin barna jarraituko du 12:45ak arte.Irurozkin Ana Zabalza Seguin Nafarroako Unibertsitateko Historiako irakasleak herriko etxe batzuei buruz hitz egingo digu eta azalduko digu zergatik deitzen zaion hiru dorreen herria. Arratsaldean, 17:00etan, Santa Fe ostatuan antzinako argazkien “Así hemos vivido” erakusketa bisitatu ahal izango da. Irudi batzuk ibarreko biztanleenak dira eta beste batzuk Nafarroako Artxibo Nagusiarenak.Helburua irudi horiek bertakoen artean elkarrizketa piztea eta pasadizoak gogora ekar ditzaten eragitea da.Erakusketa ekitaldia hasi baino egun batzuk lehenago bisitatu ahal izango da eta sare sozialetan jakinaraziko da. 18:00etan eta kasu honetan ere Santa Fe ostatuan “El hórreo suena” egingo da, Bruno eta Lorenak eskainiko duten flamenko-lantegia eta kontzertu parte-hartzailea.

URRAULGOITIKO LEKU PAREGABEAK

URRAÚL ALTO / URRAULGOITI

ANTOLATZAILEA

Urraulgoitiko Udala eta Gazteentzako Ondarea elkartea

Page 101: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

BERTAKO ARTISTA BATEN ERAKUSKETALuis Garde bertako artistak Valtierrako kobazuloekin lotutako argazki-sorta bat agertuko du.

Tokia: Valtierra, Gazteluaren pasealekuko kobazuloak

IKUS-ENTZUNEZKOEN BIDEZKO ERAKUSKETAKobazuloetan bizi izan ziren pertsonen erretratuak eta testigantzak. Erretratuen eta testigantzen bidez hango biztanleak izandakoak duin egitea da helburua, horretarako, kontrastearen bidez bisitariei zirrara eragitea bilatzen da.

Abiapuntu gisa erretratuen atzerabegirako erakusketa bat proposatzen da, elementu estatikoak entzunezko erregistroekin eta proiekzioekin konbinatuko dituena.

Proiekzioek kobazuloetan bizi ziren pertsonen eguneroko irudiak islatuko dituzte. Grabazioak era estrategikoan kokatuko diren errezel zurietan proiektatuko dira. Argiztatze bakarra proiekzioa izango da. Errezelek sakontasuna ematen diete irudiei eta giro magikoa sortzen dute argien, itzalen eta filtrazioen jolasa sortuz bertaratutakoei amets egitea eta imajinatzea eragiteko helburuarekin.

Proposamen honekin bisitariaren arreta harrapatu nahi dugu, kobazuloetako bizitza nolakoa zen irudika dezan bultzatuz, baina era hegakorrean. Eszenografia hori metafora gisa erabiliko dugu, mantendu beharreko kobazuloen hauskortasunarekin lotuz.

Tokia: Valtierra, Gazteluko pasealekuko kobazuloak

PARTEKATZEAREN ARTEA: «ERRETRATUSPEKTIBA»

VALTIERRAKO KOBAZULOETAN

VALTIERRA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEAK

Valtierrako Udala

Los Barrancos de Valtierra elkarteaLuis Garde, argazkilariaFélix Zapatero ikastetxe publikoa

Larunbata, irailaren 28a – 17:00etatik 20:00etara

Igandea, irailaren 29a – 11:00etatik 13:30era

Larunbata, irailaren 28a – 11:00

Igandea, irailaren 29a – 11:00

Page 102: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

“Scape urbano – 800 razones – Viana” aplikazioak 800 urte atzera eramaten gaitu, errege nafar batek herria sortu zuen garaira. Aplikazioak erakusten digu gaur egun haien arrastoak, istorioak eta ondare kulturala gordetzen duten harriak mantentzen direla.

Aplikazioaren bidez Vianaren jatorriak ezagutzen dira, haren harresi eta gotorlekuekin, baita hurrengo mendeak ere, utzi diguten historia erakutsiz.

Xedea Vianaren ikuspegi bat ematea da, hura lokalizatuz eta gainerako produktu turistikoak osatuko dituen ikuspegi kulturala eskainiz.Aplikazio turistikoa ez da jolas hutsa, app informatiboa da, baliabideei buruzko informazioa hainbat modutan ematen duena.

Gainera, aplikazioan interakzio-gaitasuna duten baliabideak geolokalizatzen ditu gailu mugikorraren GOS moduluarekin, hartara erabiltzailea baliabideekiko kokatzeko.

SCAPE URBANO – 800 RAZONES- VIANA

VIANA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Vianako Udala

De Viana

Ostirala, irailaren 27a – 9:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 18:00etara

Larunbata, irailaren 28a – 9:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 18:00etara

Igandea, irailaren 29a – 10:00etatik 14:00etara

Page 103: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

Villafrancako Aita Karmeldarrak herritik doazela eta, ikastetxearekin jarduera bat egitea pentsatu da. Ikastetxearekin irailaren 27an gauzatuko da eta publiko zabalarekin asteburuan. Komentuko instalazioak bisitatuko dira eta aita karmeldarrek komentuan bizitza nolakoa zen eta orain nolakoa den azalduko digute.

1722an karmeldarrak behin betiko kokatu ziren Villafrancan, eta 1894tik 1992ra ikastetxeak karmeldar izan nahi zuten nerabeak hartu zituen.

1960an ahizpa karmeldar misiolarien komunitate bat hartu zen. Sukaldeaz, jantzitegiaz eta sakristiaz arduratu ziren 1986 arte. Ia 80 urtez egon zen martxan, baina 1972ko ikasturtean Karmeldarren Ikastetxea itxi egin zen, batetik, Espainian irakaskuntza erreformatu zelako eta, bestetik, eta batez ere, izangai-kopurua murriztu zelako. 1985ean, ikastetxea berriro irekitzen saiatu zen, kasu horretan barnetegi gisa, eta barneko ikasleak maristengana edo Martzillako Marqués de Villena ikastetxera joatea zen asmoa. 1991-1992 ikasturtea izan zen ikastetxeak izangaiak izan zituen azken urtea, eta 1992an barnetegia behin betiko itxi zen.

Villafrancak urte asko daramatza karmeldarrekin batera bizitzen. Hortaz, gure ustez, herriarentzat interesgarria eta aberasgarria litzateke karmeldarrek herritik alde egin aurretik komentuan nola bizi ziren jakitea.

KOMENTUKO BIZITZA LEHEN ETA ORAIN

VILLAFRANCA

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEA

Villafrancako Udala

Villafrancako Aita Karmeldarren komentua

Ostirala, irailaren 27a – 18:00etatik 20:00etara

Larunbata, irailaren 28a – 18:00etatik 20:00etara

Igandea, irailaren 29a – 18:00etatik 20:00etara

Page 104: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

Errando mendian zintzilik, Leireko San Salbatore monasterio ederra jasotzen da. Magiaz eta misterioz, kondairaz eta historiaz betetako toki bat, altxor paregabeak gordetzen dituena, besteak beste, XI. mendeko kripta, ganga gotikoa eta «Porta Speciosa», XII. mendeko arkupe erromaniko perfektua. Nafarroako Erreinu Zaharreko errege-erreginen panteoia den gune hau, egun Behe Mendialdeko ondare natural, historiko eta artistikoaren erreferente bat da. Monumentu-multzoan barnako bisita gidatu interesgarrietan ezagutzen den espazio kulturala. Toki dotorea, non fraideen otoitzek eta kantu gregoriarren espiritualitateak durundatzen duten, bertako organo ikusgarriaren akordeekin luzatzen dena “Leire, espazio musikala” programan.

Eta, egun hauetan, bisita gidatuez, liturgiez, gregoriarraz edo organo-errezitaldiez gozatzeaz gain, Leireko Lagun sentitzeko aukera duzu, beste ekitaldi batzuen artean, Ricardo Fernández Gracia irakasleak emango duen El patrimonio mueble del Monasterio de San Salvador de Leyre” hitzaldi magistralera joanez.

Tokia: Leireko San Salbatore monasterioa

OROITZEN DUTEN HARRIAK: LEIRE, ESPAZIO MUSIKALA

YESA – LEYRE (ESA – LEIRE)

ANTOLATZAILEA

Leireko San Salbatore Monasterioko PP Beneditarren Komunitatea

Ostirala, irailaren 27a

12:30 Doako bisita gidatua Leireko monasteriora (50 pertsona gehienez)

Topagunea: Bisitariak Artatzeko Zentroa18:45 Organo entzunaldia19:00 Bezperak (kantu gregoriarra)21:10 Konpletak (kantu gregoriarra) eta salbea

Larunbata, irailaren 28a

16:00 Doako bisita gidatua Leireko monasteriora (50 pertsona gehienez)

Topagunea: Bisitariak Artatzeko Zentroa18:45 Organo entzunaldia19:00 Bezperak (kantu gregoriarra)21:10 Konpletak (kantu gregoriarra) eta salbea

Igandea, irailaren 29a

11:20 Organo Petit Récital-a11:30 Komentuko meza12:45 “El patrimonio mueble del Monasterio de

San Salvador de Leyre” hitzaldia, Ricardo Fernández Gracia irakaslearen eskutik, monasterioaren Areto Berdean

18:45 Organo-entzunaldia19:00 Bezperak (kantu gregoriarra)21:10 Konpletak (kantu gregoriarra) eta salbea

DATA ETA ORDUTEGIA

San Esteban eliza zaharra Erdi Aroko tenplua da, 1200. Urtearen ingurukoa. XVI. mendean hainbat konponketa egin zituzten bertan, besteak beste, ate eta ganga barrokoa, Aragoiko Done Jakue bidearen oinean dagoena. Mendizabalgo Desamortizazioaz geroztik, tenplu txiki honen barruan Nafarroako lehenengo errege-erreginen gorpuzkinak gordetzen ziren, 1915ean Leireko San Salbatore monasteriora itzuli zirenak. Bidaiari harrituko da barneko hormak apaintzen dituzten margolan gotikoen ugaritasun, berezitasun eta edertasunarekin, ez baitute parekorik haien generoan.

San Estebango atarian, iraileko ilargiaren argitan, Jimenez anai-arreben flamenko pop kontzertua egingo da. Kantuak eta kajoian, Lorena, eta, gitarran, Bruno. Zangozar gazte horiek proposamen musikal ezberdina eskainiko dute, kutsu flamenkoz, arraza-durundiz, emozioz eta sentimenduz kargatutako jatorrizko bertsioez betea.

Tokia: San Esteban eliza zaharra

DURUNDATZEN DUTEN HARRIAK: FLAMENKO POP GAUA ESAN

ANTOLATZAILEA

Esako Udala

Igandea, irailaren 27a – 20:00

Page 105: JORNADAS EUROPEAS DE PATRIMONIO ONDAREAREN … · Viernes, 27 de septiembre – De 10.00 a 15.00 Sábado, 28 de septiembre – De 11.00 a 19.00 Domingo, 29 de septiembre – De 11.00

2019ko ONDAREAREN EUROPAKO JARDUNALDIAK

DATAK ETA ORDUTEGIAK

Zugarramurdiko kaleak musikaz eta kolorez beteko dira irailaren 28an. 11:30ean jardunaldiari hasiera emango zaio Ametsak kale-ikuskizunarekin. Bertan, Taupada Antzeztaldearen aktoreak lagunduko ditugu herriko txokorik ederrenetan barna. Jarraian, Sorginen Museoaren estalkipean, Argitxo iratxoak txikienak gozaraziko ditu. Arratsaldean Txotxongilo Bizidunak izena duten txotxongilo errealekin gozatuko dugu eskolaren plaza txikian egingo den emanaldian. Azkenik, 17:30ean museoaren auditorioan urruneko lurraldeetako zuzeneko musika, kreatibitateari buruzko Sormena obra eta Bainuetxea izeneko humorezko antzezlana eskainiko direla aurreikusten da.

Jarduera guztiak euskaraz egingo dira eta familiei zuzenduta daude.

Jardunaldi honen ospakizunarekin, aisialdia eta artearen arteko lotura azpimarratzeaz gain, bi urtetik behin egiten zen Txotxongiloen Topaketaren espiritua berreskuratu nahi izan dugu, zeina hamarkada batez baino gehiagoz ospatzen zen muga egiten duen Zugarramurdi herri txikiaz. Herritarrek maitasunez oroitzen dute Taupada Antzeztaldeak urte horietan guztietan egin zuen parte-hartzea. Gaur egun Zugarramurdi «Sorginen herriarekin» lotu arren, egia esan haren historiarik hurbilenean txotxongiloek funtzio garrantzitsua izan dute manufakturari eta eskaintza kulturalari dagokionean.

“EL VIAJE DE LOS SUEÑOS – AMETSEN BIDAIA” ANTZERKIA, MUSIKA ETA TXOTXONGILOAK

TAUPADA ANTZEZTALDEAREN ESKUTIK

ZUGARRAMURDI

ANTOLATZAILEA

LAGUNTZAILEAK

Zugarramurdiko Udala

Zugarramurdiko Garapena S.L.Taupada Antzeztaldea

Larunbata, irailaren 28a – Lehenengo kale-ikuskizuna 11:30ean hasiko da eta Sorginen Museoko antzezlana 18:30 inguruan bukatuko da.