jakingarriak
TRANSCRIPT
jakingarriak
• 1- Nolakoak dira Errusian bizi diren irukiem animaliak?
• Inork ez daki zehatz-mehatz nolakoak diren irukiem animaliak, ezta benetan bizi direnik ere. Ustez, Kamtkhatkan (Errusia) bizi diren hartz arraro batzuk dira irukiemak, baina oraingoz ingurukoek ikusi dituzte soilik. Historiaurreko hartzaren oinordekoa izan daitekeela esan dute.
• 2- Ur-tantek ez dute beti iraupen berbera
• Ur tantek gehiago edo gutxiago irauten dute, baldintzen arabera. Esate baterako, ur tanta batek hamar egun baino ez ditu egiten atmosferan; glaziar batean badago, ur tanta berberak 40 egun egingo ditu; laku batean, 100 egun írauten du, eta lur azpian, 10.000 urte egin ditzake.
• 3- Auto lasterketen antzinako irteera • Automobilismoan, gidariak auto barruan direla
egíten díra lasterketen irteerak. Baina garai batean gidariek korrika joan behar izaten zuten autora. 1969a arte hala egin zen Le Manseko 24 Orduetan, Jacky Ickx txapeldunak hala egitea baztertu zuen arte. Urte hartan, korrika egin beharrean, lasai joan zen autora, oinez, eta, hala ere, proba irabazi egin zuen.
• 4- Lekukoen antzinako zin egitea • Erromatarren garaian, epaiketa batean
lekuko batek egia esango zuela ziurtatzeko zin egin behar zuen. Baina orduan, eskua biblia baten gainean jarri ordez, esku batez bere barrabilak hartzen zituen lekukoak. Modu horretan zin egiten zuten. Hor dauka oinarria gaztelaniazko testificar hitzak (lekukotasuna eman).
• 5- Hong Kong hiriko krokodiloaren gorabeherak
• Duela bederatzi egun, metro bat inguruko krokodilo bat ikusi zuten Hong Kongeko kaleetan, eta, geroztik, animalia harrapatu ezinean dira. Hiriko agintariek John Lever ehiztari australiarraren laguntza onartu dute. Leverrek esan du minik egin gabe harrapatuko duela animalía.
• 6- Gepardoa da munduan den animaliarik azkarrena
• Hegaztiak alde batera utzita, gepardoa (Acinonyx jubatus) da munduan den animaliarik azkarrena. Antzina izan zen azkarragorik, baina egun, gepardoa da. Izan ere, 115 kilo metro orduko abiaduran korrika egiteko gauza da.
• 7- Taiwan, ordenagailu mugikorren saltzaile handiena
• 2004. urtean Taíwanek 35 milioi ordenagailu mugikor salduko dítu bere mugetatik kanpo. Kopuru hori merkatuaren %70 da adituen arabera. Horrek esan nahi du Taiwan dela ordenagailu mugikorren saltzaile nagusia.
• 8- Zertarako balio dute erbien belarri handiek?
• Erbiek belarri luzeak izaten dituzte, eta beraien habitat naturalean bizitzeko oso erabílgarriak dira. Belarri horien bidez, 180 graduko ingurunean entzuteko ahalmena dute; gainera, belarriak pixka bat jaitsiz gero, soinuaren jatorria eta distantzia neur ditzakete.
• 9- Ika-mika Rion, hondarrezko eskulturengatik
• Brasilgo Rio de Janeiroko hondartzak egokíak dira oso, hondarrezko eskulturak egiteko. Kontua da Poliziak galarazi egin duela halako eskulturak egitea, betiere gíza gorputzak biluzik irudikatzen direnean. Artistek esan dutenez, zentsura horrek ez du babesik lege arauetan, eta ika-míka handia piztu da gaiaren inguruan.
• 10- Gerrak utzitako 200.000 haurrak • II. Mundu Gerran, Alemaniako soldadu ugarik
harremanak izan zituzten Frantzía okupatuko neska gazteekin. Horren ondorioz, 200.000 haur jaio ziren Frantzian, eta Jean Paul-Picaper kazetariak idatzitako liburuan azaltzen denez, «begi urdineko haur ilehori horiek infernu batean bizi izan ziren gerra osteko lehen urteetan», familiakoek ere nekez onartzen baitzituzten.
• 11- Marihuana; farmazietan salgai • Irailaz geroztik, gaixo daudenek
marihuana landarea eros dezakete Herbehereetako farmazietan, legeak onartu egiten baitu. Gaixoentzat marihuana saltzen duen lehen herrialdea da. Hori bai, farmazietan marihuana eskuratzeko, beharrezkoa da aurrez medikuaren errezeta erakustea.
• 12- Bikoteen bizia, teleferiko baten barruan • Munduko telebista askotan modan diren puntako
lehiaketen itzalean, gaur hasi da, Singapurren, teleferikoaren proba. Guztira, 36 bíkote sartu dira teleferiko batean, 90 metroko garaieran, eta, hura mugimenduan dela, astebetez egon beharko dute han, 30.000 dolar irabazi ahal izateko.