ies rafael puga ramÓn · ies rafael puga ramÓn d e p a r t a m e n t o d e x e o g r a f Í a e...

41
IES RAFAEL PUGA RAMÓN DEPARTAMENTO DE XEOGRAFÍA E HISTORIA Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do departamento Alfonso Gómez Martín Ana Rey Pérez Mar Doce Sanmartín ADAPTACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2019/2020 (Modificación de currículos e criterios de avaliación Estado de alerta COVID-19) 1

Upload: others

Post on 10-Jul-2020

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

IES RAFAEL PUGA RAMÓN 

DEPARTAMENTO DE XEOGRAFÍA E HISTORIA 

Profesores que imparten a materia:

Rosa Mª Deus Martínez: xefa do departamento

Alfonso Gómez Martín

Ana Rey Pérez

Mar Doce Sanmartín

 

 

ADAPTACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA  

CURSO 2019/2020 

(Modificación de currículos e criterios de avaliación Estado de alerta COVID-19) 

1

Page 2: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

ÍNDICE

I) Organización das actividades docentes, directrices de actuación para o terceiro

trimestre do curso 2019-2020

II) Planificación adaptada ás novas circunstancias, adaptación de contidos: reaxuste do

currículo e da programación didáctica. Metodoloxía

III) Contidos mínimos, actividades, criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e

competencias clave

IV) Procedementos e instrumentos de avaliación e cualificación final, proba

extraordinaria de setembro e alumnado con materias pendentes

V) Información e publicidade

2

Page 3: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

I) Organización das actividades docentes, directrices de actuación para o terceiro trimestre do curso 2019-2020

A Consellería de Educación fixo públicas as Instrucións do 27 de abril de 2020 da

Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa, para o

desenvolvemento do terceiro trimestre do curso académico 2019/20 nos centros docentes da

Comunidade Autónoma de Galicia, e pola dita normativa resulta de aplicación á actividade

académica que se desenvolva no IES Rafael Puga Ramón

En virtude de tales instrucións os centros e o profesorado debemos revisar os

currículos e as programacións didácticas para centrar as actividades lectivas do derradeiro

trimestre nas aprendizaxes e competencias imprescindibles que deberían desenvolver os

alumnos e as alumnas, flexibilizando os seus plans de traballo e coidando de non penalizar ou

afectar ao benestar do seu alumnado, nin sobrecargalo de tarefas excesivas.

Ditas instrucións indican ademais que durante o terceiro trimestre desenvolveranse

actividades de repaso, recuperación, reforzo e, no seu caso, ampliación das aprendizaxes

anteriores que resulten necesarias para todo ou parte do alumnado, concretando ademais que

a ampliación das aprendizaxes tomará como referentes aqueles obxectivos e competencias

clave máis necesarios para a adecuada progresión do alumnado e que para a súa asimilación

requiran a mínima intervención docente.

No mesmo senso, a Comisión de Coordinación Pedagóxica do IES Rafael Puga

Ramón, na súa reunión do día 06/05/2020 solicitou ós Departamentos das distintas materias

unha planificación adaptada ás novas circunstancias sobrevidas como consecuencia da

evolución da epidemia do coronavirus COVID-19, e que ao respecto da actividade do ensino

non universitario provocou a suspensión das actividades académicas presenciais con data 16

de marzo de 2020.

O pasado 7 de maio de 2020, ás 11.30 horas, reúnese a través de videoconferencia o

Departamento de Xeografía e Historia, para dar cumprimento á solicitude formulada pola

dirección do instituto, quen executando o acordo da CCP citado, solicita do Departamento

3

Page 4: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

“criterios obxectivos que debe determinar cada departamento didáctico e deben ser

vinculantes para todos os seus membros” para o que queda de curso 2019/2020.

Asisten á reunión tódolos membros do Departamento: Rosa María Deus Martínez; María del

Mar Doce Sanmartín; Alfonso Gómez Martín y Ana Rey Pérez, que adoptan por unanimidade

os seguintes criterios:

II) Metodoloxía e planificación adaptada ás novas circunstancias, adaptación de contidos: reaxuste do currículo e da programación didáctica

A metodoloxía didáctica empregada adaptarase a actual situación de aprendizaxe virtual. Durante o período de clases non presenciais a metodoloxía empregada co alumnado que dispoña de conectividade terá como obxectivo principal a transmisión de coñecementos e competencias. Polo tanto, o material de estudo, irase facilitando ao alumnado de maneira organizada e estruturada, tendo en conta os criterios de integración, coherencia e claridade.

Poñerase a disposición do alumnado distintas ferramentas interactivas que faciliten o proceso de aprendizaxe: a aula virtual do centro, a páxina web do instituto, videoconferencia (webex fundamentalmente).

Empregarase tamén o correo electrónico e outras ferramentas dixitais que poidan axudar a manter unha comunicación fluida e facilitar a conexión entre o profesorado e alumnado (Telegram, Hang out, Google clasroom, Zoom, WhatsApp, Youtube…).

No caso de que o alumnado non dispoña de conectividade será contactado telefonicamente, para indicarlle os exercizos, e traballos a realizar, que terán como soporte fundamental o libro de texto (porase en coñecemento do titor, Departamento de Orientación e Dirección do centro).

1.- XEOGRAFÍA E HISTORIA

1º ESO

Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1: O planeta Terra

Tema 2: O relevo da Terra

Tema 3: A hidrosfera: auga doce e auga salgada

4

Page 5: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Tema 4: Os climas da Terra

Tema 5: Os paisaxes de climas temperados e os paisaxes de climas extremos

Tema 6: A Prehistoria

Tema 7: As primeiras civilizacións: Mesopotamia

Temas propostos para ampliación (fase non presencial):Contidos mínimos dos temas:

Tema 8: As primeiras civilizacións: Exipto

Tema 9: Grecia: unha nova forma de goberno

Tema 10: Roma: o dominio do Mediterráneo.

Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Aqueles apartados dos temas propostos para ampliación que non sexan contidos mínimos.

2.- XEOGRAFÍA E HISTORIA 2º ESO

2ºA

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1.- A fragmentación do mundo antigo

Tema 2.- Al-Andalus

Tema 3.- A Europa feudal

Tema 4.- Os primeiros reinos peninsulares. O reino de Galicia (s. VIII-XIII)

Tema 5.- A cultura e a arte do Románico

Tema 6.- As cidades da Europa medieval

5

Page 6: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Tema 7.- Os grandes reinos peninsulares (séculos XIII-XV)

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 8.- A cultura e a arte do Gótico

Tema 9.- Os habitantes do planeta

Tema 10.- A poboación española y de forma conjunta aspectos básicos del.

Tema 11: As sociedades humanas e os fenómenos migratorios.

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Tema 12.- As cidades e os procesos de urbanización

Tema 13.- Natureza e sociedade: harmonías, crises e impactos.

2º B

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 9.- Os habitantes do planeta

Tema 10.- A poboación española

Tema 11.- As sociedades humanas e os fenómenos migratorios

Tema 12.- As cidades e os procesos de urbanización

Tema 13.- A poboación española

Tema 1.- A fragmentación do mundo antigo

Tema 2.- Al-Andalus

Tema 3.- A Europa feudal

Tema 4.- A orixe dos primeiros reinos peninsulares (s. VIII-XIII)

6

Page 7: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial). Contidos mínimos dos

temas:

Tema 5.- O Románico

Tema 6.- As cidades da Europa medieval

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Tema 7: Os Grandes Reinos Peninsulares

Tema 8: O Gótico

Aqueles apartados dos temas propostos para ampliación que non sexan contidos mínimos.

2ºC

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1.- A fragmentación do mundo antigo

Tema 2.- Al-Andalus

Tema 3.- A Europa feudal

Tema 4.- Os primeiros reinos peninsulares. O reino de Galicia (s. VIII-XIII)

Tema 5.- A cultura e a arte do Románico

Tema 6.- As cidades da Europa medieval

Tema 7.- Os grandes reinos peninsulares (séculos XIII-XV)

Tema 8.- A cultura e a arte do Gótico.

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 9.- Os habitantes do planeta

Tema 19.- A poboación española

7

Page 8: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Tema 11.- As sociedades humanas e os fenómenos migratorios

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Tema 12.- As cidades e os procesos de urbanización

Tema 13.- Natureza e sociedade: harmonías, crises e impactos

3.- XEOGRAFÍA E HISTORIA 3º ESO

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 9.- O nacemento do mundo moderno

Tema 10.- O Renacemento, unha nova concepción da arte

Tema 11.- A época dos grandes descubrimentos xeográficos

Tema 12.- O auxe do Imperio dos Austria

Tema 13.- A decadencia do Imperio dos Austria.

Tema 14.- A Europa do século XVII.

Tema 15.- A ciencia e a arte do Barroco.

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 1.- A organización política das sociedades

Tema 2.- A organización económica das sociedades

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Tema 3.- A agricultura, a gandaría, a pesca e a silvicultura. (Resumido no Tema3)

Tema 4.- A minaría, a enerxía e a construcción. (Resumido no Tema3)

Tema 5.- A industria. (Resumido no Tema3)

8

Page 9: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Tema 6.- Os servizos, a comunicación e a innovación. (Resumido no Tema3)

Tema 7.- Os transportes e o turismo. (Resumido no Tema3)

Tema 8.- As actividades comerciais e os fluxos de intercambio. (Resumido no Tema3)

4.- XEOGRAFÍA E HISTORIA 4º ESO

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1: O século XVIII: a crise do Antigo Réxime.

Tema 2: A época das revolucións liberais (1789 - 1871).

Tema 3:A orixe da industrialización.

Tema 4: A industrialización e cambio social na España do século XIX.

Tema 5: A época do Imperialismo.

Tema 6: A España do S.XIX: a construcción do réxime liberal.

Tema 7: A primeira Guerra Mundial e a Revolución rusa.

Tema 8: O periodo de entreguerras.

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 9: España no primeiro terzo do século XX (1902 - 1939).

Tema 10: A Segunda Guerra Mundial.

Tema 11: Un mundo dividido: Guerra Fría (e descolonización).

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Tema 12: Capitalismo e comunismo: (conceptos básicos durante a realización de

actividades da unidade “Un mundo dividido: Guerra Fría e descolonización”.

Tema 13: España: a ditadura franquista (1939-1975).

9

Page 10: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Tema 14: Transición e democracia en España.

Tema 15: O mundo actual.

5.- HISTORIA DO MUNDO CONTEMPORÁNEO 1º BACHARELATO

1ºB

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1: O traballo histórico.

Tema 2: O Antigo Réxime.

Tema 3: As Revolucións do século XVIII.

Tema 4: A Revolución Industrial.

Tema 5: O movemento obreiro.

Tema 6: Europa na primeira metade do século XIX.

Tema 7: O Imperialismo.

Tema 8: A Iª Guerra Mundial.

Tema 9: A Revolución Rusa

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 10: Fascismo e Nazismo

Tema 11: A IIª Guerra Mundial

Tema 12: A Guerra Fría

10

Page 11: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Tema 13: Entreguerras.

Tema 14: O proceso de descolonización.

Tema 15: O mundo de hoxe en día

1ºC

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1.- O Antigo Réxime.

Tema 2.- A Revolución Americana.

Tema 3.- A Revolución Francesa.

Tema 4.- A Revolución Industrial.

Tema 5.- O Movemento Obreiro.

Tema 6.- O Imperialismo.

Tema 7.- A Primeira Guerra Mundial

Tema 8.- A Revolución Rusa

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 9.- O Periodo de entreguerras. A crise do 29

Tema 10.- Os Fascismos

Tema 11.- A Segunda Guerra Mundial

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

11

Page 12: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Tema 12.- A Guerra Fría

Tema 13.- A Descolonización

Tema 14.- A Nova Orde Mundial.

6.- HISTORIA DE ESPAÑA 2º BACHARELATO

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

- O século XVIII

- A crise do Antigo Réxime

- Isabel II

- O sexenio democrático

- Economía e sociedade no século XIX

- A Restauración

- A crise da Restauración

- A IIª República

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

- A Guerra Civil

- O Franquismo

- A España democrática

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Ningún

7.- HISTORIA DA ARTE 2º BACHARELATO

12

Page 13: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1: Arte clásico: Grecia

Tema 2: Arte clásico: Roma

Tema 3: Arte Bizantino

Tema 4: Arte islámico e arte mudéxar.

Tema 5: Arte prerrománico.

Tema 6: Arte románico.

Tema 7: Arte Gótico

Tema 8: Arte renacentista.

Tema 9: Arte barroco e rococó.

Tema 10: Neoclasicismo e romanticismo.

Tema 11: Do Realismo ao Modernismo (parte teórica).

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 12: Do Realismo ao Modernismo (obras sinaladas).

Tema 13: Primeiras vangardas.

Tema 14: Segundas vangardas e últimas tendencias (parte teórica e obras indicadas na

ABAU como significativas).

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Ningún.

13

Page 14: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

8.- XEOGRAFÍA 2º BACHARELATO

• Temas impartidos na 1º e 2ª avaliación

Tema 1: O relevo español: a súa diversidade xeomorfolóxica

Tema 2: A diversidade climática e a vexetación

Tema 3: España en Europa e no mundo

Tema 4: A poboación española

Tema 5: O espazo rural e as actividades do sector primario

Tema 6: As fontes de enerxía e o espazo industrial

Tema 7: O sector servizos

Tema 8: O espazo urbano

• Temas propostos para ampliación (fase non presencial)

Tema 9: Análise dun climograma arquetípico dos grandes dominios climáticos

españois: oceánico, mediterráneo e subtropical.

Tema 10: A hidrografía. Hidrogramas dos distintos reximes fluviais.

Tema 11: Análise de cliseries: Pirineos e Teide.

Tema 12: As paisaxes naturais e as relacións entre natureza e sociedade

• Temas que se suprimen neste curso 2019-2020

Ningún

14

Page 15: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

III. Contidos mínimos, actividades, criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e competencias clave.

1º ESO

Bloque 2: A Historia

Contidos Mínimos Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

6. Exipto. Características. Etapas.

Explicar as peculiaridades da historia antiga de Exipto.

Fai un cadro coas características das etapas do Antigo Exipto.

CSC

CCMF

CICD

CAA

CD

Bloque 3: O Mundo Clásico: Grecia e Roma

Contidos Mínimos Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

1. O mundo clásico. Grecia. A formación das polis. A importancia da creación da democracia.

- Características do espazo xeográfico grego.

- A polis como unidade política económica e social.

Fai un cadro con as etapas da historia de Grecia e súas características.

CSC

CD

CICD

CAA

2. Orixe de Roma. A súa expansión polo Mediterráneo.

Entender a construción do imperio romano,dando importancia capital ao feito romanizador.

- Comprende a máxima extensión do dominio romano e súas principais vías de comunicación.

CSC

CCMF

CD

CAA

CAIP

15

Page 16: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

2ºESO A

Contidos Mínimos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 3: A Historia

1.Expansión comercial europea e recuperación das cidades. Crise da baixa Idade Media: a ‘Peste Negra’ e as súas consecuencias.

Entender o concepto de crise e as súas consecuencias económicas e sociais.

Comprende o impacto dunha crise demográfica e económica nas sociedades medievais europeas.

CSC CD CAIP CCMF

2.Arte gótica. Comprender as características e as funcións da arte na Idade Media.

Describe características da arte románica e gótica

CAIP CCMF CD CSC CAA

Bloque 2: Espazo humano

3.Poboación mundial: modelos demográficos e movementos migratorios.

Comentar a información en mapas do mundo sobre a densidade de poboación e as migracións.

Localiza no mapa mundial os continentes e as áreas máis densamente poboadas.

CAA CSC CD

Explica o impacto das ondas migratorias nos países de orixe e nos de acollemento.

CAA CMCCT CSC CD

4.Poboación europea: distribución e evolución.

Analizar a poboación europea no relativo á súa distribución, evolución e dinámica, e ás súas migracións e políticas de poboación.

Explica as características da poboación europea.

CAA CCL CD

Compara entre países a poboación europea segundo a súa distribución, a súa evolución e a súa dinámica.

CAA CMCCT CSC CD CCL

16

Page 17: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

5.Poboación española: evolución, distribución e dinámica. Movementos migratorios.

Analizar as características da poboación española, a súa distribución, dinámica e evolución, e os movementos migratorios.

Explica a pirámide de poboación de España.

CAA CMCCT CSC CD CCL

Analiza en distintos medios os movementos migratorios nas últimas tres décadas en España.

CAA CMCCT CSC CD CCL

6.Poboación de Galicia: evolución, distribución e dinámica. Movementos migratorios.

Analiza as características da poboación de Galicia, a súa distribución, dinámica e evolución, e os movementos migratorios

Coñece o proceso da emigración galega, as súas etapas e os destinos principais.

CAA CMCCT CSC CD CCL

7.Proceso de urbanización no planeta.

Sinalar nun mapamundi as grandes áreas urbanas, e identificar e comentar o papel das cidades mundiais como dinamizadoras da economía das súas rexións.

Realiza un gráfico con datos da evolución do crecemento da poboación urbana no mundo.

CAA CMCCT CSC CD CCL

Sitúa no mapa do mundo as vinte cidades máis poboadas, di a que país pertencen e explica a súa posición económica.

CAA CMCCT CSC CD CCL

2º ESO B

Contidos Mínimos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 3: A Historia

Expansión comercial europea e recuperación das cidades. Crise da baixa Idade Media: a ‘Peste Negra’ e as súas consecuencias.

Entender o concepto de crise e as súas consecuencias económicas e sociais.

Comprende o impacto dunha crise demográfica e económica nas sociedades medievais europeas.

CSC CD CAIP CCMF

17

Page 18: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

.Arte románica Comprender as características e as funcións da arte románica na Idade Media.

Describe e distingue as características da arte románica

CAIP CCMF CD CSC CAA

2º ESO C

Contidos Mínimos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 2: Espazo humano

3.Poboación mundial: modelos demográficos e movementos migratorios.

Comentar a información en mapas do mundo sobre a densidade de poboación e as migracións.

Localiza no mapa mundial os continentes e as áreas máis densamente poboadas.

CAA CSC CD

Explica o impacto das ondas migratorias nos países de orixe e nos de acollemento.

CAA CMCCT CSC CD

4.Poboación europea: distribución e evolución.

Analizar a poboación europea no relativo á súa distribución, evolución e dinámica, e ás súas migracións e políticas de poboación.

Explica as características da poboación europea.

CAA CCL CD

Compara entre países a poboación europea segundo a súa distribución, a súa evolución e a súa dinámica.

CAA CMCCT CSC CD CCL

5.Poboación española: evolución, distribución e dinámica. Movementos migratorios.

Analizar as características da poboación española, a súa distribución, dinámica e evolución, e os movementos migratorios.

Explica a pirámide de poboación de España.

CAA CMCCT CSC CD CCL

18

Page 19: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Analiza en distintos medios os movementos migratorios nas últimas tres décadas en España.

CAA CMCCT CSC CD CCL

6.Poboación de Galicia: evolución, distribución e dinámica. Movementos migratorios.

Analiza as características da poboación de Galicia, a súa distribución, dinámica e evolución, e os movementos migratorios

Coñece o proceso da emigración galega, as súas etapas e os destinos principais.

CAA CMCCT CSC CD CCL

7.Proceso de urbanización no planeta.

Sinalar nun mapamundi as grandes áreas urbanas, e identificar e comentar o papel das cidades mundiais como dinamizadoras da economía das súas rexións.

Realiza un gráfico con datos da evolución do crecemento da poboación urbana no mundo.

CAA CMCCT CSC CD CCL

Sitúa no mapa do mundo as vinte cidades máis poboadas, di a que país pertencen e explica a súa posición económica.

CAA CMCCT CSC CD CCL

3º ESO

Contidos Mínimos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 1: Xeografía Económica e Política

Organización política e territorial de España

Coñecer a organización territorial e administrativa de España.

Fai un mapa no que se distinga a división territorial en CCAA e provincias, ….

CSC CCMF CICD CAA CAIP CCL

19

Page 20: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Sectores da actividade económica.

Analizar países segundo o peso dos distintos sectores na súa economía. Extraer conclusións.

- Analiza o grao de desenvolvemento dun país. - Fai un cadro comparativo de países e sector económicos. - Busca noticias sobre o desenvolvemento dos sectores económicos

CSC CCMF CICD CAA CAIP CCL

Os sectores económicos en Europa, España e Galicia.

Analizar os distintos sectores económicos e súas políticas económicas

- Diferenza os distintos sectores económicos. - Recoñece problemas dos distintos sectores: agrario, industrial, mineiro, etc,

CSC CCMF CICD CAA CAIP CCL

Sistemas económicos no mundo.

Coñecer as características dos distintos sistemas económicos existentes no mundo.

-Fai un cadro comparativo dos distintos sistemas económicos.

CSC CCMF CICD CAA CAIP CCL

Desenvolvemento sostible. Aproveitamento e futuro dos recursos naturais.

Entender e razoar con concepto de desenvolvemento sostible.

-Definir “desenvolvemento sostible” - Fai un cadro de fontes de enerxía e de recursos sostibles. - Compara recursos sostibles e non sostibles.

CSC CCMF CICD CAA CAIP CCL

4º ESO

Contidos Mínimos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 

Bloque 5. A época de entreguerras (1919-1945)

1.II República española e a

Guerra Civil. Coñecer as tensións que levaron en España á proclamación da II República e ao estoupido da Guerra Civil

Explica as principais reformas durante a II República española, e reaccións a elas.

CSC CCL

Explica as causas da Guerra Civil española no contexto europeo e internacional.

CSC CAA CCL

20

Page 21: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Bloque 6.As causas e consecuencias da II Guerra Mundial (1939-1945)

2.Orixes da II Guerra Mundial. Coñecer as causas

da II Guerra Mundial.

Recoñece a xerarquía causal (diferente importancia dunhas causas ou outras segundo as narrativas).

CSC CAA

3.Desenvolvemento da II Guerra Mundial: extensión, fases, formas de guerra e principais consecuencias.

Coñecer os principais feitos da II Guerra Mundial, diferenciar as escalas xeográficas nesta guerra (europea e mundial) e entender o concepto de guerra total.

Sitúa nun mapa as fases do conflito. CSC CAA

Dá unha interpretación de por que rematou antes a guerra europea que a mundial.

CSC CAA CCL

Elabora unha narrativa explicativa das causas e as consecuencias da II Guerra Mundial, a distintos niveis temporais e xeográficos.

CSC CAA CCL

4.O Holocausto. Entender o contexto en que se desenvolveu o Holocausto na guerra europea e as súas consecuencias.

Recoñece a significación do Holocausto na historia mundial.

CSC

5.Nova xeopolítica mundial: Guerra Fría e plans de reconstrución posbélica.

Comprender o concepto de Guerra Fría no contexto de despois de 1945, e as relacións entre os dous bloques, os EEUU e a URSS.

Utilizando fontes históricas e historiográficas, explica algúns dos conflitos enmarcados na época da Guerra Fría.

CSC CAA CCL

Describe as consecuencias da guerra de Vietnam.

CSC CAA CCL

 

Bloque 10. A relación entre o pasado, o presente e o futuro a través da historia e a xeografía

 

Cambio e continuidade. Explicar as características de cada tempo histórico e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia, diferenciando

Ordena temporalmente algúns feitos históricos e outros feitos salientables, utilizando para iso as nocións básicas de sucesión, duración e simultaneidade.

CSC CMCCT

21

Page 22: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

períodos que facilitan o seu estudo e a súa interpretación.

Realiza diversos tipos de eixes cronolóxicos e mapas históricos.

CSC CMCCT

Tempo histórico. Entender que os acontecementos e os procesos ocorren ao longo do tempo e á vez no tempo (diacronía e sincronía).

Entende que varias culturas convivían á vez en diferentes enclaves xeográficos.

CSC CMCCT

Vocabulario histórico e artístico: Idade Contemporánea.

Utilizar o vocabulario histórico e artístico con precisión, inseríndoo no contexto adecuado.

Utiliza con fluidez e precisión o vocabulario histórico e artístico necesario.

CSC CCL

1º de Bacharelato

Historia do Mundo Contemporáneo

11. Nazismo e Fascismo

Contidos

Mínimos

Criterios de Avaliación Estándares de aprendizaxe Competen

cias clave

1. A orixe das ideoloxías fascistas.

2. O fascismo italiano.

3.- O nazismo alemá.

4.- Outros fascismos europeos e extraeuropeos

1.1. importancia dos fascismos na orixe de moitos conflitos contemporáneos en especial da II Guerra Mundial.

2.1. Características do fascismo italiano.

3.1. Características do nazismo e súas consecuencias.

Esquema comparativo entre o fascismo italiano e

o nazismo

Análise de documentos que xustifican os

fascismos.

Búsqueda en internet de documentais e películas

sobre os fascismos.

Visionado da película “Rebeldes do Swing” e

elaboración do caderno de traballo.

CSC

CCL

CAA

CAIP

22

Page 23: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

12. A II Guerra Mundial

1. A II Guerra Mundial: causas, etapas e consecuencias.

2. O Holocausto

3. A creación da ONU

1.1. Esquema e análise do mesmo das causas da II G.M.

1.2. Contendentes no conflito.

1.3. Desenvolvemento da guerra: etapas. O impacto na poboación civil.

2.1. O exterminio como arma de guerra. Análise, razoamento dentro do seu contexto.

2.2. A persecución ou exterminio de poboación en función de súa ideoloxía, crenzas ou etnia na actualidade.

3.1. A creación da ONU como instrumento para acadar a paz e o entendemento entre as nacións; é efectiva hoxe en día?

Mapa dos países involucrados.

Textos que xustifican a guerra.

Visioado de documentais e testemuñas do

holocausto.

Debate sobre a importancia da Memoria

Histórica como instrumento.

Traballo do caderno da II Guerra Mundial.

Analizar os documentos sobre a ONU que

amosan as limitacións de esta como instrumento

para garantir a paz e a resolución de conflitos

por medios non violentos.

CSC

CCL

CAA

CAIP

13. A Guerra Fría

23

Page 24: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

1. A Guerra Fría. Un mundo enfrontado. A política de bloques: o bloque capitalista e o bloque comunista.

Etapas.

1.1. Explicar as causas que permiten o xurdimento dos dous bloques, o comunista e o capitalista.

1..2. Esquematizar de xeito adecuado as etapas da Guerra Fría, sinalando os principais feitos e enfrontamentos.

1.3. Interpretar, entender e exemplificar termos como coexistencia pacífica, distensión, crise dos mísiles, OTAN, Pacto de Varsovia, …

Sinala, por medio dun mapa histórico, a pertenza a un ou outro bloque, dos países aliados de EAU ou a URSS.

Analiza os documentos que marcan o inicio da Guerra Fría. Atopa as causas.

Sinala nun mapa as zonas de enfrontamentos dos dous bloques e chega a unhas conclusións.

Fai un esquema indicando as características principais do dous bloques: o capitalista e o comunista.

Visioado da película”Forrest Gump”. Facer o caderno de traballo correspondente.

Debate: é posible chegar hoxe en día a unha política de bloques como a da Guerra Fría?

CSC

CCL

CAA

CAIP

CCIMF

CM

 

2º de bacharelato. Historia de España e Galicia

Contidos

Mínimos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 10. A Guerra Civil : (1936-1939)

Guerra Civil: sublevación e desenvolvemento da guerra; dimensión internacional do conflito; evolución das dúas zonas; consecuencias da guerra.

Galicia e a Guerra Civil

Analizar a Guerra Civil, identificando as súas causas e as consecuencias, a intervención internacional e o curso dos acontecementos nas dúas zonas.

Explica as causas da Guerra Civil.

Relaciona a Guerra Civil española co contexto internacional.

Compara a evolución política e a situación económica dos dous bandos durante a guerra.

Analiza os custos humanos e as consecuencias económicas e sociais da guerra.

Sintetiza nun esquema o desenvolvemento bélico.

CCL

CSC

CAA

CMCCT

CD

CSIEE

CCEC

Bloque 11. A ditadura franquista (1939-1975)

24

Page 25: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Características e evolución do franquismo: postguerra (grupos ideolóxicos e apoios sociais do franquismo; oscilantes relacións co exterior; configuración política do novo Estado; represión política; autarquía económica); anos do "desenvolvemento" (plans de desenvolvemento e o crecemento económico; transformacións sociais; reafirmación política do réxime; política exterior; crecente oposición ao franquismo); fin do franquismo (inestabilidade política; dificultades exteriores; efectos da crise económica internacional de 1973).

Galicia durante o franquismo

Analizar as características do franquismo e a súa evolución no tempo e especificar as transformacións políticas, económicas e sociais que se produciron, en relación coa cambiante situación internacional.

A loita contra o franquismo: características e etapas.

Elabora un esquema cos grupos ideolóxicos e os apoios sociais do franquismo na súa etapa inicial.

Diferenza etapas do franquismo e resume os trazos esenciais de cada unha.

Fai un esquema da organización política do Estado franquista.

Explica as relacións exteriores, a evolución política e a situación económica de España desde o remate da Guerra Civil ata 1959.

Explica as relacións exteriores, a evolución política e as transformacións económicas e sociais de España desde 1959 ata 1973.

Analiza as causas da crise final do franquismo desde 1973.

Relaciona a evolución política do réxime cos cambios que se producen no contexto internacional.

Explica a política económica do franquismo nas súas etapas e a evolución económica do país.

Describe as transformacións que experimenta a sociedade española durante os anos do franquismo, así como as súas causas.

Fai un esquema dos grupos de oposición política ao réxime franquista e comenta a súa evolución no tempo.

Busca información sobre a represión no franquismo: grupos políticos, grupos sociais, a censura, o exilio, etc.

Explica o papel da Igrexa no franquismo: relacións Igrexa-Estado, influencia social.Reflexiona sobre o papel da muller no franquismo e compárao co da muller na actualidade.

CCL

CAA

CSC

CMCCT

25

Page 26: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Bloque 12. A España democrática

Transición á democracia: crise económica mundial; alternativas políticas ao franquismo, continuísmo, reforma ou ruptura; o papel do Rei; a lei para a reforma política; primeiras eleccións democráticas.

Describir as dificultades da transición á democracia desde o franquismo nun contexto de crise económica, e explicar as medidas que permitiron a celebración das primeiras eleccións democráticas.

Explica as alternativas políticas que se propuñan tras a morte de Franco, e quen defendía cada unha.

Describe o papel desempeñado polo Rei durante a transición.

Describe as actuacións impulsadas polo presidente de Goberno Adolfo Suárez para a reforma política do réxime franquista: lei para a reforma política de 1976, lei de amnistía de 1977, etc.

Explica as causas e os obxectivos dos Pactos da Moncloa.

CCL

CSC

Período constituínte: Pactos da Moncloa; preautonomías de Cataluña e o País Vasco; Constitución de 1978 e Estado das autonomías. O caso de Galicia.

Caracterizar o novo modelo de Estado democrático establecido na Constitución de 1978, especificando as actuacións previas encamiñadas a alcanzar o máis amplo acordo social e político.

Describe como se estableceron as preautonomías de Cataluña e o País Vasco.

CCL

CSC

26

Page 27: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Gobernos constitucionais: problema do terrorismo; golpe de Estado frustrado de 1981; ingreso na OTAN; plena integración en Europa.

Analizar a evolución económica, social e política de España desde o primeiro Goberno constitucional de 1979 ata a aguda crise económica iniciada en 2008.

Elabora un esquema coas etapas políticas desde 1979 ata a actualidade, segundo o partido no poder, e sinala os principais acontecementos de cada unha delas.

Comenta os feitos máis salientables do proceso de integración en Europa e as consecuencias para España desta integración.

Analiza a evolución económica e social de España desde a segunda crise do petróleo en 1979 ata o comezo da crise financeira mundial de 2008.

Analiza o impacto da ameaza terrorista sobre a normalización democrática de España, describe a xénese e evolución das organizacións terroristas que actuaron desde a transición democrática ata os nosos días (ETA, GRAPO, etc.) e reflexiona sobre outros temas relacionados: a cidadanía ameazada, os movementos asociativos de vítimas, a mediación en conflitos, etc.

Xeografía. 2º de Bacharelato

Contidos Mínimos

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

O mapa topográfico nacional a escala 1:50.000 e 1:25.000

Analizar e comentar o mapa topográfico nacional E: 1/50.000 e E: 1/25.000

- Extrae información do mapa topográfico mediante os procedementos de traballo do xeógrafo. - Analiza e extrae conclusións da observación dun plano topográfico comentando as características do espazo xeográfico.

CMCCT CAA CD

Dominios climáticos españois: as súas características e representación en climogramas.

- Distinguir os climas en España e comentar as súas características, sinalando os factores e os elementos que os compoñen, para diferencialos. - Distinguir os climas en España e a súa

Describe e compara os climas en España, enumerando os factores e os elementos característicos.

CMCCT CAA CCL CD

27

Page 28: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

representación en climogramas.

Análise de cliseries de vexetación.

Diferenciar razoadamente as formacións vexetais españolas.

Analiza razoadamente unha cliserie: Pireneos e Teide

CMCCT CA CD

Diversidade hídrica da península e das illas. Principais elementos hídricos nas paisaxes.

Explicar a diversidade hídrica da Península Ibérica e nas illas, enumerando e localizando os tipos de elementos hídricos que se poden percibir coa observación da paisaxe.

Explica a diversidade hídrica en España. CMCCT CAA CCL CD

Réximes fluviais predominantes.

Identificar os réximes fluviais máis característicos.

- Relaciona os réximes hídricos dos cursos fluviais coas posibilidades de aproveitamento hídrico en España. - Analiza e comenta gráficas e estatísticas que reflicten as épocas de seca en relación cun mapa de tipos de réximes fluviais dos ríos da Península Ibérica, e saca conclusións. - Análise de hidrogramas dos distintos tipos de réximes fluviais.

CMCCT CAA CD

Paisaxes naturais españolas.

Describir e reflectir nun mapa as paisaxes naturais españolas, identificando os seus trazos.

Distingue as características dos grandes conxuntos paisaxísticos españois.

CMCCT CAA CCL CD

Localiza no mapa as paisaxes naturais españolas e identifica as súas características.

CMCCT CAA CCL CSC

Variedades de paisaxes naturais.

Comparar imaxes das variedades de paisaxes naturais.

Diferencia as paisaxes naturais españolas a partir de fontes gráficas e comenta imaxes representativas de cada unha das variedades de paisaxes naturais localizadas en medios de comunicación social, internet ou outras fontes bibliográficas.

CMCCT CAA CCL CD

28

Page 29: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Historia del Arte 2º de Bacharelato

Bloque 4. O século XIX: a arte dun mundo en transformación 

Contidos Mínimos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias clave

A Revolución Industrial e o impacto dos novos materiais na arquitectura. Do Historicismo ao Modernismo. A Escola de Chicago. Nacemento do urbanismo moderno.

Recoñecer e explicar as concepcións estéticas e as características esenciais da arquitectura do século XIX, relacionando cada un dos seus estilos cos seus respectivos contextos históricos e culturais.

Describe as características e a evolución da arquitectura do ferro no século XIX, en relación cos avances e as necesidades da revolución industrial.

CCEC CCL CAA CSC CMCCT

Explica as diferenzas entre enxeñeiros e arquitectos na primeira metade do século XIX.

CCEC CCL CAA

Explica as características do neoclasicismo arquitectónico durante o Imperio de Napoleón.

CCEC CCL

Explica as características do historicismo en arquitectura e a súa evolución cara ao eclecticismo.

CCEC CCL CAA

Explica as características e principais tendencias da arquitectura modernista.

CCEC CCL

Especifica as achegas da Escola de Chicago á arquitectura.

CCEC CCL

Describe as características e os obxectivos das remodelacións urbanas de París, Barcelona e Madrid na segunda metade do século XIX.

CCEC CCL

29

Page 30: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Comentario de obras de arte: arquitectura do século XIX.

Clasificar, analizar e comentar obras significativas da arquitectura do século XIX, aplicando un método que abranga diferentes enfoques (técnico, formal, semántico, cultural, sociolóxico e histórico).

Identifica, analiza e comenta as seguintes obras arquitectónicas: templo da Madalena en París, de Vignon; Parlamento de Londres, de Barry e Pugin; Auditorio de Chicago, de Sullivan e Adler; torre Eiffel de París; templo da Sagrada Familia en Barcelona, de Gaudí.

CCEC CCL CAA

Evolución da pintura: Romanticismo, Realismo, Impresionismo e Simbolismo. Os postimpresionistas, xerme das vangardas pictóricas do século XX.

Recoñecer e explicar as concepcións estéticas e as características esenciais da pintura do século XIX, relacionando cada un dos seus estilos cos seus respectivos contextos históricos e culturais.

Describe as características do Romanticismo na pintura e distingue entre o romanticismo da liña de Ingres e o romanticismo da cor de Gericault e Delacroix.

CCEC CCL CAA

Compara as visións románticas da paisaxe en Constable e Turner.

CCEC CCL CAA

Explica o Realismo e a súa aparición no contexto dos cambios sociais e culturais de mediados do século XIX.

CCEC CCL CSC

Compara o Realismo co Romanticismo. CCEC CCL CAA

Describe as características xerais do Impresionismo e o Neoimpresionismo.

CCEC CCL

Define o concepto de postimpresionismo e especifica as achegas de Cézanne e Van Gogh como precursores das grandes correntes artísticas do século XX.

CCEC CCL CAA

Explica o Simbolismo de finais do século XIX como reacción fronte ao Realismo e ao Impresionismo.

CCEC CCL CAA

Función social da arte no século XIX.

Explicar a evolución cara á independencia dos artistas respecto aos clientes, especificando o papel desempeñado polas academias, os salóns, as galerías privadas e os marchantes.

Explica os cambios que se producen no século XIX nas relacións entre artistas e clientes, referidos á pintura.

CCEC CCL CSC

30

Page 31: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Comentario de obras de arte: o século XIX.

Clasificar, analizar e comentar obras significativas da pintura do século XIX, aplicando un método que abranga diferentes enfoques (técnico, formal, semántico, cultural, sociolóxico e histórico).

Identifica, analiza e comenta as seguintes pinturas do século XIX: “O baño turco”, de Ingres; “A balsa da Medusa”, de Gericault; “A liberdade guiando o pobo”, de Delacroix; “O carro de feo”, de Constable; “Chuvia, vapor e velocidade”, de Turner; “O enterro de Ornans”, de Courbet; “O ánxelus”, de Millet; “Almorzo sobre a herba”, de Manet; “Impresión, sol nacente” e a serie sobre a Catedral de Ruán, de Monet; “Le Moulin de la Galette”, de Renoir; “Unha tarde de domingo na Grande Jatte”, de Seurat; “Xogadores de cartas” e “Mazás e laranxas”, de Cézanne; “A noite estrelada” e “O segador”, de Van Gogh; “Visión despois do sermón” e “O mercado” (“Ta matete”), de Gauguin.

CCEC CCL CAA

Escultura: mantemento do clasicismo. Rodin.

Recoñecer e explicar as concepcións estéticas e as características esenciais da escultura do século XIX, relacionando cada un dos seus estilos cos seus respectivos contextos históricos e culturais.

Relaciona a produción e o academicismo dominante na escultura do século XIX coas transformacións levadas a cabo nas cidades (monumentos conmemorativos en prazas, parques e avenidas, e esculturas funerarias nos novos cemiterios).

CCEC CCL CAA CSC

Explica as características da renovación escultórica emprendida por Rodin.

CCEC CCL

Comentario de obras de arte: século XIX.

Clasificar, analizar e comentar obras significativas da escultura do século XIX, aplicando un método que abranga diferentes enfoques (técnico, formal, semántico, cultural, sociolóxico e histórico).

Identifica, analiza e comenta as seguintes obras de Rodin: “O pensador” e “Os burgueses de Calais”.

CCEC CCL CAA

Traballo de investigación en historia da arte.

Realizar e expor, individualmente ou en grupo, traballos de investigación, utilizando tanto medios tradicionais como as novas tecnoloxías.

Realiza un traballo de investigación sobre as exposicións universais do século XIX e a súa importancia desde o punto de vista arquitectónico.

CCEC CCL CAA CD CSIEE

31

Page 32: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Realiza un traballo de investigación sobre a influencia da fotografía e o gravado xaponés no desenvolvemento do Impresionismo, con referencias a obras concretas.

CCEC CCL CAA CD CSIEE

Conservación do patrimonio: arte do século XIX.

Respectar as creacións da arte do século XIX, valorando a súa calidade en relación coa súa época e a súa importancia como patrimonio que hai que conservar.

Confecciona un catálogo, con breves comentarios, das obras máis salientables da arte do século XIX que se conservan en Galicia.

CCEC CCL CAA CSIEE

Bloque 5. A ruptura da tradición: a arte na primeira metade do século XX 

O fenómeno das vangardas nas artes plásticas: Fauvismo, Cubismo, Futurismo, Expresionismo, pintura abstracta, Dadaísmo e Surrealismo.

Recoñecer e explicar as concepcións estéticas e as características esenciais das vangardas artísticas das artes plásticas na primeira metade do século XX, relacionando cada unha delas cos seus respectivos contextos históricos e culturais.

Define o concepto de vangarda artística en relación co acelerado ritmo de cambios na sociedade da época e a liberdade creativa dos/das artistas iniciada na centuria anterior.

CCEC CCL CSC

Describe a orixe e as características do Fauvismo.

CCEC CCL

Describe o proceso de xestación e as características do Cubismo, distinguindo entre o Cubismo analítico e o sintético.

CCEC CCL CAA CSC

Describe o ideario e os principios do futurismo.

CCEC CCL

Identifica os antecedentes do expresionismo no século XIX, explica as súas características xerais e especifica as diferenzas entre os grupos alemáns “A ponte” e “O xinete azul”.

CCEC CCL CAA

Describe o proceso de xestación e as características da pintura abstracta, distingue a vertente cromática e a xeométrica, e especifica algunhas das súas correntes máis significativas, como o Suprematismo ruso ou o Neoplasticismo.

CCEC CCL CAA

32

Page 33: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Describe as características do Dadaísmo como actitude provocadora nun contexto de crise.

CCEC CCL CSC

Explica a orixe, as características e os obxectivos do Surrealismo.

CCEC CCL

Explica a importancia dos pintores españois Picasso, Miró e Dalí no desenvolvemento das vangardas artísticas.

CCEC CCL

Explica a renovación temática, técnica e formal da escultura na primeira metade do século XX, distinguindo as obras relacionadas coas vangardas pictóricas e as que utilizan recursos ou linguaxes independentes.

CCEC CCL CAA

Comentario de obras de arte: a plástica na primeira metade do século XX.

Clasificar, analizar e comentar obras significativas da plástica da primeira metade do século XX, aplicando un método que abranga diferentes enfoques (técnico, formal, semántico, cultural, sociolóxico e histórico).

Identifica, analiza e comenta as seguintes obras: “A alegría de vivir”, de Matisse; “As señoritas de Aviñón”, “Retrato de Ambroise Vollard”, “Natureza morta con cadeira de reixa de cana” e “Guernica”, de Picasso; “A cidade que emerxe”, de Boccioni; “O berro”, de Munch; “A rúa”, de Kirchner; “Lírica” e “Sobre branco II”, de Kandinsky; “Cadrado negro”, de Malevich; “Composición II”, de Mondrian; “L.H.O.O.Q.”, de Duchamp; “O elefante das Celebes”, de Ernst; “A chave dos campos”, de Magritte; “O entroido de Arlequín” e “Mulleres e paxaros á luz da lúa”, de Miró; “O xogo lúgubre” e “A persistencia da memoria”, de Dalí.

CCEC CCL CAA

Identifica, analiza e comenta as seguintes obras escultóricas: “O profeta”, de Gargallo; “Formas únicas de continuidade no espazo”, de Boccioni; “Fonte”, de Duchamp; “Muller peiteándose ante un espello”, de Xulio González; “Mademoiselle Pogany I”, de Brancusi; “Lagosta, nasa e cola de peixe”, de Calder; “Figura reclinada”, de Henry Moore.

CCEC CCL

▪ CAA

33

Page 34: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Renovación da linguaxe arquitectónica: o funcionalismo do Movemento Moderno e a arquitectura orgánica.

Recoñecer e explicar as concepcións estéticas e as características esenciais da arquitectura da primeira metade do século XX, relacionando cada unha delas cos seus respectivos contextos históricos e culturais.

Explica o proceso de configuración e os trazos esenciais do Movemento Moderno en arquitectura.

CCEC CCL CAA

Especifica as achegas da arquitectura orgánica ao Movemento Moderno.

CCEC CCL CAA

Comentario de obras de arte: arquitectura da primeira metade do século XX.

Clasificar, analizar e comentar obras significativas da arquitectura da primeira metade do século XX, aplicando un método que abranga diferentes enfoques (técnico, formal, semántico, cultural, sociolóxico e histórico).

Identifica, analiza e comenta as seguintes obras arquitectónicas: edificio da Bauhaus en Dessau (Alemaña), de Gropius; pavillón de Alemaña en Barcelona, de Mies van der Rohe; Vila Saboia en Poissy (Francia), de Le Corbusier; casa Kaufman (Casa da Cascada), de Frank Lloyd Wright.

CCEC CCL CAA

Traballo de investigación en Historia da Arte.

Realizar e expor, individualmente ou en grupo, traballos de investigación, utilizando tanto medios tradicionais coma as novas tecnoloxías.

Realiza un traballo de investigación sobre o Grupo de Artistas e Técnicos Españois Para o Progreso da Arquitectura Contemporánea (GATEPAC).

CCEC CCL CAA CD CSIEE

Conservación do patrimonio: arte do século XX.

Respectar as manifestacións da arte da primeira metade do século XX, valorando a súa importancia como expresión da profunda renovación da linguaxe artística na que se sustenta a liberdade creativa actual.

Selecciona unha obra arquitectónica, unha escultura ou unha pintura da primeira metade do século XX, das existentes en Galicia, e xustifica a súa elección.

CCEC CCL CAA CSIEE

Bloque 6. A universalización da arte desde a segunda metade do século XX

34

Page 35: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Predominio do Movemento Moderno ou Estilo Internacional en arquitectura. A arquitectura á marxe do estilo internacional: High Tech, arquitectura Posmoderna e Deconstrución.

Recoñecer e explicar as concepcións estéticas e as características esenciais da arquitectura desde a segunda metade do século XX, enmarcándoa nas novas relacións entre clientes, artistas e público que caracterizan ao mundo actual.

Explica o papel desempeñado no proceso de universalización da arte polos medios de comunicación de masas e as exposicións e feiras internacionais de arte.

CCEC CCL CSC

Explica as razóns do mantemento e a difusión internacional do Movemento Moderno en arquitectura.

CCEC CCL

Distingue e describe as características doutras tendencias arquitectónicas á marxe do Movemento Moderno ou Estilo Internacional, en particular a High Tech, a posmoderna e a deconstrución.

CCEC CCL CAA

Comentario de obras de arte: arquitectura desde a segunda metade do século XX.

Clasificar, analizar e comentar obras significativas da arquitectura desde a segunda metade do século XX, aplicando un método que abranga diferentes enfoques (técnico, formal, semántico, cultural, sociolóxico e histórico).

Identifica, analiza e comenta as seguintes obras: “Unité d’habitation” en Marsella, de Le Corbusier; edificio Seagram en Nova York, de M. van der Rohe e Philip Johnson; o museo Guggenheim de Nova York, de F. Lloyd Wright; a Casa da Ópera de Sydney, de J. Utzon; o centro Pompidou de París, de R. Piano e R. Rogers; o AT & T Building de Nova York, de Philip Johnson; o museo Guggenheim de Bilbao, de F. O. Gehry.

CCEC CCL CAA

Artes plásticas: das segundas vangardas á posmodernidade.

Recoñecer e explicar as concepcións estéticas e as características esenciais das artes plásticas desde a segunda metade do século XX, no marco das novas relacións entre clientes, artistas e público que caracterizan o mundo actual.

Explica e compara o Informalismo europeo e o Expresionismo abstracto norteamericano.

CCEC CCL CAA

Explica a abstracción postpictórica. CCEC CCL

Explica o Minimalismo. CCEC CCL

Explica a arte cinética e a Op-Art. CCEC CCL

Explica a arte conceptual. CCEC CCL

Explica a Arte Povera. CCEC CCL

35

Page 36: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

Distingue e explica algunhas das principais correntes figurativas: Pop-Art, Nova Figuración, Hiperrealismo.

CCEC CCL CAA

Explica en que consisten as seguintes manifestacións de arte non duradeira: Happening, Body Art e Land Art.

CCEC CCL

Describe os formulacións xerais da posmodernidade, referida ás artes plásticas.

CCEC CCL

Comentario de obras de arte: a arte desde a segunda metade do século XX.

Clasificar, analizar e comentar obras significativas da arte desde a segunda metade do século XX, aplicando un método que abranga diferentes enfoques (técnico, formal, semántico, cultural, sociolóxico e histórico).

Identifica o autor e a corrente artística (non necesariamente o título), e analiza e comenta as seguintes obras: “Pintura” (Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía de Madrid), de Tapies; “Grito nº 7”, de Antonio Saura; “One: number 31, 1950”, de J. Pollock; “Ctesiphon III”, de F. Stella; “Equivalente VIII”, de Carl André; “Vega 200”, de Vasarely; “Unha e tres cadeiras”, de J. Kosuth; “Iglú con árbore”, de Mario Merz; “Marilyn Monroe” (serigrafía de 1967), de A. Warhol; “O Papa que berra” (estudo a partir do retrato do Papa Inocencio X), de Francis Bacon; “A Gran Vía madrileña en 1974”, de Antonio López.

CCEC CCL

CAA

Novos sistemas visuais: fotografía, cine e televisión, cartelismo e cómic. Combinación de linguaxes expresivas.

Explicar o desenvolvemento e a extensión dos novos sistemas visuais, como a fotografía, o cine, a televisión,o cartelismo ou o cómic, especificando o modo en que combinan diversas linguaxes expresivas.

Explica brevemente o desenvolvemento dos novos sistemas visuais e as características da súa linguaxe expresiva: fotografía, cartel, cine, cómic, producións televisivas, videoarte e arte por computador.

CCEC CCL

Impacto das novas tecnoloxías na difusión e na creación artística.

Describir as posibilidades que abriron as novas tecnoloxías, e explicar os seus efectos tanto para a creación artística como para a difusión da arte.

Especifica as posibilidades que ofrecen as novas tecnoloxías para a creación artística e para a difusión da arte.

CCEC CCL CMCCT CD

Arte e cultura visual de masas.

Identificar a presenza da arte na vida cotiá, e distinguir os ámbitos

Define o concepto de cultura visual de masas, e describe os seus trazos esenciais.

CCEC CCL CSC

36

Page 37: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

en que se manifesta. Identifica a arte nos diferentes ámbitos da vida cotiá.

CCEC CCL CSC

O patrimonio artístico como riqueza cultural. A preocupación pola súa conservación. A UNESCO.

Respectar as manifestacións da arte de todos os tempos, valorándoas como patrimonio cultural herdado que se debe conservar e transmitir ás xeracións futuras, e explicar que é o Patrimonio Mundial da UNESCO, así como a súa orixe e a súa finalidade.

Explica a orixe do Patrimonio Mundial da UNESCO e os seus obxectivos.

CCEC CCL

Realiza un traballo de investigación relacionado cos bens artísticos de España e de Galicia inscritos no catálogo do Patrimonio Mundial da UNESCO.

CCEC CCL CAA CD CSIEE

Bloque 7. O vocabulario artístico 

Vocabulario artístico. Utilizar a terminoloxía específica da arte nas exposicións orais e escritas, denominando con precisión os elementos e as técnicas principais.

Utiliza con corrección a terminoloxía específica das artes en exposicións orais e escritas.

CCEC CCL

Como actividades en todolos cursos, realizaranse:

1) Comentarios de texto históricos e artísticos. 2) Análise de vídeos, libros de textos, e diferentes fontes documentais aportadas polo

profesorado. 3) Búsqueda de información. 4) Test interactivos. 5) Presentacións. 6) Interpretación e elaboración de mapas, gráficos e mapas conceptuais. 7) Análise de imaxes históricas e xeográficas. 8) Exercicios do libro de texto. 9) Eixos cronolóxicos, liñas do tempo. 10) Lectura de noticias de xornal. 11) Investigación de feitos actuais comparándoos con acontecementos históricos.

37

Page 38: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

IV. Procedementos e instrumentos de avaliación e cualificación final, proba extraordinaria de setembro e alumnado con materias pendentes

1. O alumnado que teña aprobadas as dúas primeiras avaliacións aproba a materia. Este

alumnado debe seguir traballando durante a 3ª avaliación, xa sexa materia de repaso ou de

ampliación, e poderá valorarse o traballo desenvolvido atendendo a criterios de adecuación e

corrección na realización do mesmo (caligrafía, ortografía, comprensión, expresión, contidos,

razoamento entre outros) ata un 15% da nota final. As porcentaxes para cada un dos

trimestres son dun 45% para a 1º avaliación, dun 40% na segunda avaliación (momento no

que se interrumpe a ensinaza presencial) e un 15% para o terceiro trimestre. Dentro destes

porcentaxes o 60% da calificación do 1º e 2º trimestre corresponderá as probas escritas

realizadas para a etapa da ESO e un 80% para a etapa de bacharelato.

2. O alumnado superará a materia no caso de obter un 5 como nota mínima en cada unha das

avaliacións, a excepción da 1º na que poderá considerarse superada cun 4. No caso de obter

un catro na 2º avaliación considerarase aprobada de poder compensarse coa 1º avaliación (a

media das dúas deberá ser 5 ou superior). Durante a 3ª avaliación traballará prioritariamente

os contidos e as competencias básicas nas que estea máis frouxo, podendo na medida do

posible ampliar contidos, todo elo co obxectivo de que o vindeiro curso poida asumir a

materia de continuidade, de ser o caso, con solvencia. No caso de que este alumnado siga

traballando durante a 3ª avaliación, xa sexa materia de repaso ou de ampliación, pode

incrementar a nota media obtida segundo os criterios obxectivos que se determinan neste

documento ata un 15%.

3. Atendendo aos criterios de avaliación arriba indicados (punto 2) o alumnado deberá

recuperar a materia que teña suspensa durante o tempo restante desta 3ª avaliación para poder

aprobar, mediante a realización de exames ou traballos (dependendo do curso) que serán

cualificadas cunha puntuación entre 0 e 10. Adicionalmente, no caso de que este alumnado

siga traballando durante a 3ª avaliación, e ademais da materia de repaso tamén traballe

materia de ampliación, teráselle en conta para incrementar a nota media obtida, segundo os

criterios obxectivos que se determinan neste documento ata un 15%.

4. Nos cursos 1º e 2º da ESO recuperarase a materia mediante a realización de traballos,

boletíns de exercizos ou pequenas probas, a excepción de que a situación sanitaria permita o

38

Page 39: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

regreso as aulas antes do 21 de xuño. Neste caso faríanse exames presenciais das avaliacións

suspensas.Aplicarase os criterios de porcentaxe desenvoltos nos puntos anteriores.

5. Nos cursos 3º e 4º da ESO recuperarase a materia mediante a realización dunha proba,

podendo ser esta telemática ou presencial, no caso de que a situación sanitaria permita o

regreso as aulas antes do 21 de xuño. Aplicarase os criterios de porcentaxe desenvoltos nos

puntos anteriores.

6. En 1º de Bacharelato recuperarase a materia mediante a realización dunha proba, podendo

ser esta telemática ou presencial, no caso de que a situación sanitaria permita o regreso as

aulas antes do 21 de xuño. Aplicarase os criterios de porcentaxe desenvoltos nos puntos

anteriores.

7. Na materia de Historia da Arte de 2º de Bacharelato a avaliación do 3º trimestre

realizarase por medio de comentarios e/ou presentacións que versen sobre as obras dos estilos

artísticos explicados na mesma. Ademáis poderase realizar un exame telemático ou

presencial, no caso de que a situación sanitaria permita o regreso as aulas.

A recuperación das avaliacións anteriores, 1º e 2º, farase por medio dun exame telemático ou

presencial, no caso de que a situación sanitaria permita o regreso as aulas. Poderán optar á

realización deste exame o alumnado que pretenda subir nota.

Na materia de Historia de España, a avaliación do 3º trimestre realizarase por medio de

traballos consistentes en comentarios de texto históricos seguindo as pautas do Grupo de

Traballo de Historia da CIUG.

A recuperación das avaliacións anteriores, 1ª e 2ª, farase por medio dun comentario de texto

para cada unha delas que deberá ser entregado antes do día 20 de maio no correo da

profesora: [email protected]. Así mesmo poderá optar a realizar estes comentarios,

todo aquel alumnado que queira subir nota,

Na materia de Xeografía, a avaliación do 3º trimestre realizarase por medio de traballos

consistentes en exercizos prácticos seguindo as pautas do Grupo de Traballo de Xeografía da

39

Page 40: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

CIUG.

A recuperación das avaliacións anteriores, 1ª e 2ª, farase por medio dun exame telemático ou

presencial, no caso de que a situación sanitaria permita o regreso as aulas. Poderán optar á

realización deste exame todo o alumnado que queira subir nota.

8. A nota da convocatoria ordinaria de xuño obterase facendo a media das tres avaliacións

(aplicando no caso das dúas primeiras as notas de recuperación no caso do alumnado que as

tivera que realizar), atendendo á seguinte proporción:

1ª avaliación 45% da nota numérica do exame.

2ª avaliación 40% da nota numérica do exame.

3ª avaliación 15% da nota estimativa dos traballos realizados.

9. O alumnado con materias pendentes de cursos anteriores considerarase que supera o

último trimestre mediante a realización de boletíns de exercizos, que deberán enviar

debidamente resoltos ao profesor/a que lle imparta Xeografía e Historia no curso superior.

Realizarase unha proba, no caso de que a situación sanitaria permita o regreso as aulas antes

do 21 de xuño.

No caso de que o alumnado teña avaliacións suspensas da materia pendente, deberá realizar

todolos exercicios propostos polo profesorado y/o realizar unha proba telemática ou

presencial se as circunsancias sanitarias o permiten. Coa intención de facilitar a recuperación

do alumnado, aquel que non entregase os exercizos dos trimestres anteriores no prazo

estipulado inicialmente, poderá entregalos para axudarlle a superar a materia.

10. A proba extraordinaria de setembro consistirá nun exame presencial ou, no seu

defecto, telemático, da materia desenvolta de maneria presencial.

11. Debido a situación excepcional as competencias clave no 3º trimestre valoraranse según

as seguintes porcentaxes:

CAA. Competencia de aprender a aprender: 25%

CSC. Competencia social e cívica: 5%

40

Page 41: IES RAFAEL PUGA RAMÓN · IES RAFAEL PUGA RAMÓN D E P A R T A M E N T O D E X E O G R A F Í A E HI S T O R I A Profesores que imparten a materia: Rosa Mª Deus Martínez: xefa do

CCL. Competencia en comunicación lingüística: 20%

CCEC. Conciencia e expresións culturais: 5%

CD. Competencia dixital: 20%

CMCCT. Competencia Matemática e en Ciencia e Tecnoloxía: 5%

CSIEE. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor: 20%

V) Información e publicidade

O instituto, na súa páxina web, publicará as modificacións das programacións

didácticas. Tamén se publicarán no departamento de Xeografía e Historia, no Taboleiro de

Anuncios, de acordo coas datas sinaladas pola inspección educativa e o equipo directivo.

Ademais, o profesorado do departamento encargarase de comunicar individualmente

ao alumnado, tanto os dos seus cursos como a aquel alumnado con materias pendentes, as

datas e modelos de probas que deberán realizar.

41