adosafariaahal

ahotsaaiseal

alferrikalkandora

amuarrainaanaiaanginaantzinaarriskuaartzaina

aseasko

astearteaasteazkena

astinduatomikoaatsedena

atsoaatzo

aurkituaxolagabea

Bbaietzabakeabarkatubarrea

basamortuabasatia

basozainabasurdeabeldurrabeltzabesteabezala

biologiabiribilabitxiabizitzaborroka

bosgarrenabotereaburdina

bustiD

denboraE

edukiegia

energiaerakutsi

erantzunaerlijioaeskerrak

eskubideaetsi

euskaraezkerra

Fferrafrijitu

Ggarrasika

giltzagizakia

gizalegeagona

gusturagutxiguztiz

Hhasi

hasierahazi

hutsaI

idazkeraidazkiaidazleaideiaihesijitoa

ikasketakikaslea

ikastunaikusgarria

ikusiikuskizuna ikuspuntuaingeniariaiparraldea

ipuinairitsi

iritziirribarrea

itsusiaitxaron

itxiitxuraitzuli

Jjaikijaitsijantzijasojendeajolastu

Kkaiola

kanpaiakanpora

kateakatolikoakoadernoakrokodiloa

kutxaL

laranjalasaitulasterlatza

laxatulixatulixiba

logikoa

Mmagiamaila

matematikoamekanikoa

Nnahiznaiz

negarreznekez

Oordena

originalaostirala

oxigenoa

Ppanpoxapentsatupikua

Pirinioakpitzatupiztiapiztupoltsa

publikoapuxika

Ssabaiasaguasinetsi

sortusuaT

taxiateknikoatoxikoatxaloa txigortu

UusainausteXxaflaxakea

xarmangarria xedeaxeheaxerloaxerraxiringaxisteraxurgatu

Zzapalgailuazapalkuntzazapaltzailea

zehatza

HHii ttzz bbeerreezz iiaakk ee ttaa bbeerr rr ii kkuusskkee ttaa

64 hirurogeita lau

• Zer dira marrazki horiek? Soberan daudenak ida tzi behean, sinonimoa edo definizioaren alboan. Denek dute ixa letra.

76

p_ _ _ k_ _ u_ _ _ t _ _ af_ _

_ er _ _ _ _ _ k _ _ _ _ rr _

_ is_ _ r _ _ i_ _ _ g _ _ i_ _ b _

1. Helburua: ..............dea2. Neurri txikikoa: ............hea3. Liluragarria: ..................garria4. Lixagailuaz zerbait leundu: li........................5. Emakume polita, apaindua: pan.....................

6. Sutan gorritu: t......... ..ortu7. Jokaera arduragabea hartu: la...................

8. Ardura gabe jokatzen duena: ....................gabea

hirurogeita bost 65

77

78

a aria + akea – arkatu + i arraldea = 8

+ – + +

arrea – itxia + den ora + rijitu = 9

+ – – –

ikua + iztu – sa aia – kan ora = –1

– + – –

oterea – kan aia – erra + oltsa = –3

8 0 –3 4

b = 3 f = 6 p = 2

• Aukeratu hurrengo hutsuneetan f, p edo b. Ondo jartzen badituzu eragiketa ere zuzena izango da.

Euskaraz, b eta p letren aurrean n idazten dugu.

ori_ inala

ener

_ia

i_itoa

in_ eniaria

oxi_

enoa

laran_ a ma_ ia lo_ ikoa

an_ ina biolo_ ia erli_ ioa

_endea

• Idatzi hutsuneetan falta den g edo j letra laukietako koloreen arabera. Atalek kamioitxo baten irudia osa tzen dute, baina iraulita dago. Zuzen jar tzeko gurpilak eta hiru atal lekuz aldatu behar dituzu.

66 hirurogeita sei

• Hormako hitzekin arauak osatu eta soberan geratzen direnekin igarkizun bat etahorren erantzuna lortuko dituzu.

79

Ikuslea, i..........garria,

i..........puntua, i..........kizuna

-z idazten dira

hitzaz osaturik daudelako.

Ikasi hitzaz osaturik direnak

-z idazten dira; adibidez:

, ,

.

Ese amaieradun hi tz gutxi

dugu: , ;

zeta amaieradunak asko:

, ...

,

eta hitzak -z

idazten dira idatzi hitzaz

osaturik daudelako.

Astegunen izenetan batek du zletra: .

Besteek ese dute; adibidez: , .

Euskara batuan adizki lagun -

tzaileak beti -z idazten dira;

adibidez: ,

, .

Mendian .......... , .............. .................. eta ................. ............. : ..................

hirurogeita zazpi 67

• Bete hurrengo testuko hutsuneak.80

Euskara batuan, adizki laguntzaileek z dute.

Kaa sugearekin egin uen topo beste behin. Kaak lagundu egin

nahi iola esan ion baina benetan haserre egoen, lehen ihes

egin iolako. Hala ere, Mowgli izutuak sinetsi eta utzi egin ion bere

gorputzean biltzen.

Shere Khan agertu en orduan, tigre maltzurra, eta mutikoa ikusi

ote uen galdetu ion sugeari. Honek ezkutuan eukan eta gezu-

rra esan ion, ez ekiela non egoen.

Mowglik berriketa hori aprobetxatu uen ihes egiteko.

—Tigrea! –oihu egin uten putreek–. Alde egin, mutiko!

—Ez di ut beldurrik –esan ion ausarki Mowglik tigreari.

-gailu

a-za

ina-kuntza

-urdea-kia

-legea

-mortu

a-tza

ilea -tia

bASO

✗

GIZA

ZAPAL

bASO

................................

................................

................................

................................

GIZA

....................................

....................................

..................................

..................................

..................................

ZAPAL

81 • Markatu (✗) zein zeinekin joan daitekeen. Ondoren, idatzi hitzak osorik.

..............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

68 hirurogeita zortzi

• Hitz anabasa horretan s-z idazten diren sei aditz eta hamaika hitz daude.82

• Bilatu hizki-salda horretan tz-z idazten diren hamar hitz eta idatzi.83

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

.................................

P N U T Z I T L I A E

I P T E W Ñ T I E X B

T N L R A Z T L E B E

Z E Z A I Ñ I U N I H

A N C N T U L Z I Z T

T E T T K Z W T K I T

U I S Z A B A I E T Z

N E X U K N C A E Z T

D I A N T I Z T N A J

Z E H A T Z A S B G S

hirurogeita bederatzi 69

84 • Ondoko hitz bikoteetan forma zuzenekoa aukeratu behar duzu. Horien le rro muturraklotuaz irudi geometrikoak lortuko dituzu. Ezabatu oker idatzita daudenak.

1. Hitz ...........................

2. Kalkulu ...........................

3. Jostailu ...........................

4. Azalpen ..........................

5. Erlijio ...........................

6. Lehergailu ......................

7. Erantzun .........................

8. Produktu ........................

70 hirurogeita hamar

85

1. Azkenean akordio batera ziren.

2. Zure a ez dute kontuan izan.

3. Egongo zara geldi?

4. Kostata, baina aurrera atera izan zuten partidua.

5. Ihes egitea lortu zuen, eta poliziaz inguratua egon.

6. Ni ez kexatzen diren horietakoa.

7. Patxiri garaiz heldu ginen.

8. hegaletik sortu dute arriskua jokalariek.

9. Euria bada, busti-busti egingo gara.

10. Ene! Zenbat den landare hori!

11. ez nintzen lagunekin irten.

12. Hainbat agure eta egoten dira parkean ordu honetan.

iritzi iritsi

al ahal

nahiz naiz

ezker esker

hazi hasi

atzo atso

86 • Elkartu izen horietako bakoitza dagokion -iko amaieradun adjektiboarekin.

• Bilatu bikoteetan hutsuneak betetzeko hitzak. Laukien koloreetan laguntza duzu.

AHOTSA

ATSEDEN

ERAKUTSI

ETSI

HUTSA

ITSUSIA

PENTSATU

SINETSI

GUTXI

ITXI

ITXURAKUTXATXALOA

ATXILOTUHARTZAILEA EUTSI

FITXA

KORTXOA

ITXARON

AHOTSA

ATSEDEN

ERAKUTSI

ETSI

HUTSA

ITSUSIA

PENTSATU

SINETSI

GUTXI

ITXI

KUTXA TXALOAATXILOTU

hirurogeita hamaika 71

• Ispilu magiko horretan ez dira hitz guztiak islatzen. Bila itzazu eta idatzi. Markatu ts, tx eta tz multzoak kolore desberdinez.

87

• Bilatu hiztegian hau - hori - hura erakusleetatik sorturiko hitz hauek. Letra bat biribil bakoitzean.

88

tx ....................................., ..................................... , .....................................,

....................................., ..................................... .

Ez dira islatzen: ..................................., ...................................,

..................................., ..................................., ................................... .

ts......................................

......................................

......................................

......................................

......................................

......................................

......................................

......................................

✌ Orain, nahi baduzu, 18-22 ebaluazioariketak egin ditzakezu.

72 hirurogeita hamabi

• Dinosauro irudi bakoitza letra bati dagokio. Atera hitzak eta erabili esaldietan.Denek dute -a itsatsia. Laguntza: koloretakoak bokalak dira.

89

12. zko haga batekin eutsi zioten.

13. horiek oso arriskutsuak izan daitezke xaxatuz gero.

14. banatan sartu behar dituzu perikito horiek.

15. Nik ez daukat rik, arreba bat baizik.

16. Oraindik ez du rik bat ere gainditu.

17. Edozein k ez du balio hori irekitzeko.

18. Bi rekin irten zen dendatik gure Nekane.

19. rik ere ez dut gai horretaz.

20. batekin lotu beharko duzu txakurra.

21. n ipini behar dira fitxak.

22. Ez digu rik esaten; beti gezurretan.

1. p....................................

2. b....................................

3. k...................................

4. o....................................

5. g....................................

6. e....................................

7. g...................................

8. i...................................

9. m................................

10. l...................................

11. a..................................